magazine Twintiger traint risicojongeren Zeeburg Isoleercel of comfort-room Wereldmuziek in Noord Eten wat de pot schaft

magazine februari 2008

gratis Journalist Herman Vuijsje vindt zorgstelsel een jungle

Pagina 19

www.mugweb.nl Arme student bedrijft topsport

Gratis Rechtshulp voor minima

020 - 627 37 95 Uitkeringen, Arbeidsrecht, Huur- en Strafrecht

Pagina 21

Willering Advocaten Singel 190 Amsterdam - www.willering-advocaten.nl

Twintiger traint risicojongeren Zeeburg Stefano van Delden (21) coacht een groepje straatvoetballers uit stadsdeel Zeeburg. Voor dat project kreeg hij de Baanbrekerprijs 2007. Hij praat razendsnel, maar in mooi verzorgd Nederlands over zijn ‘Masterboys’. ‘Die jongens krijgen eigenlijk een nieuwe familie.’ Pagina 6

Isoleercel of comfort-room In Nederland wordt naar schatting een op de drie patiënten in een psychiatrische instelling gesepareerd. En dat terwijl in de rest van Europa niet of nauwelijks meer gesepareerd wordt. Gelukkig zijn er in Nederland nu ook projecten om de hoeveelheid separaties te verminderen. Deel twee in de serie.

Pagina 11

Wereldmuziek in Noord Op een van de mooiste plekjes van Amsterdam-Noord staat de statige Buiksloterkerk. De Stichting Buiksloterkerk is eigenaar van deze kerk. Het doel van de stichting is de kerk in goede staat te houden. Daarnaast worden er in de kerk films vertoond en concerten en lezingen gehouden. ‘Als het maar iets met Amsterdam-Noord heeft te maken.’

Pagina 15

Eten wat de pot schaft Kun je in Amsterdam nog lekker eten voor minder dan een tientje? Ja, maar dan moet je wel eten wat de pot schaft. Zo kwamen we in de zevende hemel, aten we pompoenchutney, raitha en een gekruide linzenpasta, zagen we blije kippen op het menu en bezochten we de laatste gaarkeuken van Amsterdam.

Pagina 22-23

Heeft u problemen met uw uitkering? Walker & Wittensleger advocaten tel. 020-6730055

Zie advertentie pagina 26

2 ACTUEEL

MUG magazine | februari 2008

Redactioneel Wat is arm? Een op de vijf Amsterdammers is arm, berichtte MUG Magazine vorige maand. DWI-woordvoerder Bartho Boer: ‘Hoe bestaat het dat zo’n bericht niet tot massale verontwaardiging leidt. Het is toch om je te schamen dat één vijfde van onze stadsgenoten in armoede leeft. Of we hanteren een onrealistische armoedegrens, of het wordt tijd om hier iets aan te doen.’ Tja, zo gaat dat met statistiek. Cijfers glijden al te makkelijk langs je heen. Het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) meldt dat de werkloosheid in 2007 is gedaald. En in Amsterdam, zo zeggen de cijfers, zijn er nu meer armen zónder uitkering dan mét. Dat verklaart misschien waarom niemand zich druk maakt over zoveel armoede. De armen van nu hebben tenminste werk... dat was twintig jaar geleden wel anders. Twintig jaar, zo lang bestaat MUG. In januari 1988 werd de stichting ter Bevordering van de Belangen van Uitkeringsgerechtigden opgericht; in oktober verscheen de eerste Amsterdamse MUG. Rotterdam en Den Haag hadden al een Maandblad voor Uitkeringsgerechtigden maar de Amsterdamse editie zou als enige standhouden. Wat is arm? Het CBS en het SCP (Sociaal Cultureel Planbureau) nemen als norm de bijstandsuitkering voor alleenstaanden in 1979, verhoogd met inflatiecorrectie. De Armoedemonitor hanteert meer criteria, aangereikt door het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting). Echt arm was in 2005 het gezinnetje met minder dan € 1160 of de alleenstaande met minder dan € 770. Met minder dan dat kon je in 2005 je basisbehoeften aan voedsel, wonen, kleding en verzorging niet betalen. Arm ben je als je de basisbehoeften niet kunt betalen. Armoede is altijd relatief, hoe schrijnend ook. Maar Boer heeft gelijk, het is een schande dat in een rijke stad als Amsterdam één vijfde deel van de bevolking naar onze standaard arm is. Daarom maakt het jarige MUG Magazine zich op voor nog eens twintig jaar, om armoe aan de kaak te stellen, onder werklozen zowel als onder werkenden. De hoofdredactie

Pro-deoadvocatuur in het nauw? De overheid geeft per 1 januari van dit jaar tien miljoen euro minder uit aan de sociale advocatuur. Sommige advocaten zeggen zich nu niet meer te kunnen veroorloven om pro-deozaken aan te nemen. In hoeverre is de rechtspositie van minima in gevaar? tekst

Michiel Wetzer foto’s

Diana Snabilié

M

ensen die geen advocaat kunnen betalen, krijgen er een toegewezen. Deze wordt voor een groot gedeelte vergoed door de overheid. De advocaat krijgt een voorschot op basis van het aantal zaken dat hij gemiddeld doet, en moet dat later exact verrekenen. Maar deze vergoedingen voor strafzaken zijn sinds 1 januari te laag geworden. Er zijn signalen dat sommige advocaten nu geen ingewikkelde strafzaken meer aannemen. Zo liet de Volkskrant afgelopen maand al een advocaat aan het woord, die bij bewerkelijke zaken geen gefinancierde rechtsbijstand meer verleent. Ook Hein Vogel merkt het al. Vogel is voorzitter van de Vereniging voor Sociale Advocatuur Nederland (VSAN) en vertelt over een enquête, die door de SP in november vorig jaar is gehouden. ‘De vraag was in hoeverre advocaten geneigd waren geen gefinancierde rechtsbijstand

3/5/7 Consultatiebureau voor ouderen Smoezelige iepen in Javastraat gekapt Afgekeurd en toch aan het werk 9 Willem Bleesing belandde op zijn 59ste in de WW…

17 Bidkleedjes en Bollywood in Amstelveen 28 Studente aan de modeacademie houdt van gek

Als gevolg van de nieuwe regels kunnen alleen de uren worden vergoed die ‘juridisch noodzakelijk’ zijn. Vooral waar het gaat om de ingewikkelde en tijdrovende zaken is die vergoeding nu niet meer kostendekkend. Niet alle cliënten zijn even efficiënt in overleg en met het aandragen van stukken. Met name minima die, los van kennelijk een juridisch probleem ook met psychiatrische problemen kampen, dreigen nu de dupe te worden van de nieuwe regels. ‘Het is een slechte zaak’, vindt VSAN-voorzitter Vogel. ‘Sociale advocatuur heeft betrekking op specifieke problematiek, zoals wonen, uitkering en werk. Daar is deskundige hulp bij nodig. Bovendien zie je dat het aantal aanvragen voor zaken stijgt. De overheid handelt op een

manier die kennelijk steeds meer procedures uitlokt. Kijk maar naar de wijzigingen in de bijstandswet, of de herkeuringen binnen de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA). Dus het lijkt erop dat burgers steeds meer in de kou komen te staan.’ Het Juridisch Loket is een landelijke, onafhankelijke organisatie die burgers gratis voorziet van juridische informatie en advies. Het Loket, dat zich ‘wegwijzer in recht’ noemt, verwijst bovendien door naar advocaten en bemiddelt bij geschillen. In hoeverre merkt het Loket gevolgen van de bezuinigingen? Regiomanager Kirsten van der Aar is uiteraard bekend met de bezuinigingen, maar zegt er binnen haar organisatie nog weinig van te merken. ‘Het gaat in eerste instantie vooral de beroepsgroep aan’, zegt ze, ‘en heeft nog niet specifiek met ons of met de burger te maken. Wij ontvangen

in ieder geval nog geen signalen uit het veld dat het ingewikkelder wordt om te verwijzen.’ Wel merkt Van der Aar op dat de verwijsfunctie van het Loket erg klein is. ‘Het Juridisch Loket doet heel veel zelf: we geven informatie en bemiddelen in zaken. We verwijzen nog geen tien procent van onze cliënten door. En daarmee hebben we vooralsnog nog geen problemen.’ Van der Aar is wel benieuwd naar de toekomst. Het ministerie van Justitie heeft namelijk plannen liggen om volgend jaar verder te bezuinigen op de sociale advocatuur. Het einde is waarschijnlijk nog niet in zicht. ‘Wij zijn er bij gebaat dat we kunnen blijven verwijzen’, zegt Van der Aar. Tegen de tijd dat we inderdaad merken dat de sociale advocatuur onder druk komt te staan en de klant niet of moeilijk kan worden verwezen, dan gaat het ons uiteraard wel aan. Maar dat is nog niet het geval.’

‘Je wilt geen Amerikaanse toestanden’

Inhoud

13 SKEK heeft live muziek, experimentele kunst en een huiselijk restaurant.

meer te verlenen als de bezuinigingsronde door zou gaan. Zestig procent overwoog dat serieus. Denken is nog geen doen, maar ik zie het al wel.’

Jeroen Walker is advocaat bij het Amsterdamse bureau Walker en Wittenslager. Dit bureau is gespecialiseerd in arbeids- en sociaal recht. ‘Want het voorkomen van een huisuitzetting is leuker dan iemand een tweede Rolls te bezorgen.’

‘Zoals het was, was het prima’ zegt Walker. ‘Maar nu worden de voorschotten aangepakt. Een advocaat krijgt een voorschot op basis van het aantal pro-deozaken dat hij doet. Dat gaat om een vast bedrag voor een vaststaand aantal uren; zo lang men uitgaat dat je in principe met een zaak bezig bent. Komen daar extra uren bij, dan moet je die later verantwoorden.’ Stel dat er voor een zaak acht uur staat. Van acht tot 24 uur worden de extra uren niet betaald; daarna worden de extra uren wel weer vergoed. Want pas na 24 uur werk is een zaak ‘bewerkelijk’. Walker: ‘Dus als je aan een zaak twintig uur bezig bent, krijg je er maar acht betaald. Om te beginnen vind ik die stap van acht tot 24 uur al erg groot. Maar belangrijker is dat je voor de extra uren die je voor een zaak maakt de noodzaak aan moet kunnen tonen. Als iemand een psychisch probleem heeft en

je hebt in plaats van één wel vier gesprekken nodig om er achter te komen wat er precies speelt, dan worden deze extra gesprekken niet vergoed.’ Walker zegt zich voor te kunnen stellen dat er advocaten zijn die uit veiligheid kiezen voor meer betalende cliënten, zeker met het oog op een volgende bezuiniging. Ook het bureau van Walker en Wittenslager beraadt zich op de toekomst. ‘We hebben allemaal een arbeidsverleden bij de gemeente of de toenmalige sociale dienst. Vanuit onze achtergrond zijn we erg geneigd zoveel mogelijk de sociale zaken aan te houden. Dat betekent veel gefinancierde rechtsbijstand.’ Uiteindelijk kan de nieuwe regelgeving verstrekkende gevolgen hebben voor de burger. ‘Kijk, die tien miljoen is te overzien. Maar dan? Als de overheid verder gaat met uithollen, kan het voor mini-

ma wel eens heel lastig worden om rechtsbijstand te vinden. We hebben in Nederland heel lang genoten van een verworven rechtspositie; ook voor minima ten opzichte van mensen die beter verdienen. Maar als deze trend zich voortzet, kan dat een aantasting betekenen voor de rechtspositie van die minima. Je wilt liever geen Amerikaanse praktijken waarbij degene met geld zich een advocaat kan veroorloven, terwijl iemand zonder geld geen rechtspositie heeft.’ De ontwikkelingen betekenen dat het extra belangrijk is om snel actie te ondernemen bij een probleem. ‘Bij een conflict met DWI bijvoorbeeld niet denken dat het wel goed komt. Bij schulden niet voor post vluchten. Zoek snel juridische bijstand want als je verkeerd aan een zaak begint, is het later heel moeilijk om dat weer recht te trekken.’

ACTUEEL 3

februari 2008 | MUG magazine

Indicatiestelling Cliëntenorganisaties hebben sinds 1 januari een meldpunt indicatiestelling opgericht. Dit hebben ze gedaan omdat de huishoudelijke zorg overgeheveld wordt van de AWBZ naar de Wmo. Dat betekent voor 300.000 mensen dat ze opnieuw geïndiceerd moeten worden. Drie weken na oprichting van het meldpunt zijn er al tweehonderd meldingen binnengekomen. Maar liefst 76 procent vindt dat ze door de nieuwe indicatie onvoldoende in staat is om nog een zelfstandig huishouden te voeren. Terwijl de Wmo juist bedoeld was om mensen langer zelfstandig te laten wonen. (MP) U kunt uw ervaringen melden op: www.meldpuntherindicatie.nl of bellen met: 0900 – 243 70 70 (10 cent per minuut).

Meneer de Wit Meneer de Wit, het centrum voor kunst, cultuur en ontwikkeling in de Baarsjes, is begin januari slachtoffer geworden van een inbraak. Via een enkelramig glazen raam zijn computers, flatscreens en beamers, verdonkeremaand. De verslagenheid bij de medewerkers is groot. Tenminste tien kunstenaars hebben groot verlies moeten lijden. Twee van hen zijn zelfs hun hele oeuvre kwijt, omdat dit op de meegenomen computers stond en er geen back-up elders was. Een grote klap voor het in november net officieel geopende centrum. De inbraak lijkt onderdeel te zijn van een inbraakgolf in de Chassébuurt. Ondanks vergrote beveiligingsmaatregelen is er nog geen spoor van de daders. (JW)

Molen verdwenen Koffiehuis De Molen aan de Cruquiuskade in Amsterdam Oost heeft eind januari de deuren gesloten. Waarmee een eerbiedwaardig etablissement verleden tijd geworden is. De Molen opende elke dag stipt om zes uur ‘s ochtends al de deur. Tientallen jaren lang serveerde de zaak bakken koffie en volop broodjes en uitsmijters aan de vaste klanten op weg naar werk of net klaar met iets anders. Vooral harde werkers van buiten Amsterdam waren van oudsher goede en vasten klanten. Geen wonder dat die stamgasten diep bedroefd zijn nu het gezellige en goedkope koffiehuis verleden tijd is. (PvL)

Schoolboeken gratis Ouders krijgen voor het schooljaar 2008/2009 een tegemoetkoming van 308 euro per leerling voor de kosten van schoolboeken. Het geld wordt in december 2008 overgemaakt aan de ouders van middelbare scholieren, op basis van gegevens van de Informatie Beheer Groep en de Sociale Verzekeringsbank. Scholen, ouders of leerlingen hoeven hiervoor geen actie te ondernemen. Vanaf 1 augustus 2009 kopen de scholen het lesmateriaal in. Ouders en leerlingen krijgen het lesmateriaal dan gratis. Aanvankelijk zouden de schoolboeken in augustus 2008 al gratis worden. Scholen hebben echter meer tijd nodig voor de invoering. Scholen moeten volgens Europese regels een opdracht aanbesteden, als deze boven een bepaald bedrag komt. (MB)

Organisaties verliezen subsidie Stichtingen die uitsluitend werken met voormalige banenpoolers, ID’ers of WIW’ers dreigen hun subsidie te verliezen. Dienst Werk en Inkomen heeft de regels aangescherpt in de subsidiebeschikking voor 2008. Marco Ploeger Organisaties moeten vanaf 1 maart aantonen dat ze een werknemer in vast dienstverband hebben om de ID’er of WIW’er te begeleiden. Pantar Amsterdam begeleidt mensen op weg naar werk. Die begeleiding gebeurt ‘werkenderwijs’: mensen werken bijvoorbeeld met een gesubsideerde baan of hebben een participatieplaats bij een werkgever (inlener) of bij Pantar zelf. Carol Poyé werkt sinds ‘98 bij Stichting de Blinde Schilders. De stichting is actief met internationale kunstprojecten rond het thema globalisering. Poyé en haar collega hebben allebei een gesubsidieerde baan. Bij de stichting is geen baas en ook geen reguliere werknemer in dienst. ‘We doen alles zelf ’, zegt Poyé simpelweg. Poyé hoorde van haar Pantar-consulent dat hun stichting met ingang van 2008 één werknemer op de loonlijst moet hebben. ‘Ga er maar van uit dat jullie subsidie stopt’, had haar consulent gezegd. Toen ze de kwestie

ter sprake bracht bij kennissen die in een soortgelijke situatie werken, was hun reactie: ‘Maar die regeling was er toch altijd al?’ Inderdaad bestond al jarenlang de regel dat ID’ers en WIW’ers begeleid dienen te worden door een werknemer in vaste dienst. Maar deze regel bestond eigenlijk alleen op papier. Poyé: ‘Op een gegeven moment was de regel ook verdwenen uit de subsidiebeschikking. Maar nu is het opnieuw ingevoerd en wordt het opeens met strikte hand nageleefd. En nu is het te laat om nog in beroep te gaan tegen de beslissing.’ Poyé wil contact zoeken met andere organisaties om gezamelijk te zoeken naar een oplossing. ‘Wij van Pantar hebben de organisaties er duidelijk op geattendeerd wat de wijzigingen zijn,’ zegt Margit Spronk. Zij is hoofd Beleid bij Pantar. ‘Ons uiteindelijke doel is dat mensen uitstromen naar een baan en zij moeten daarin begeleid worden door iemand die in reguliere dienst is. Als ik als bestuur van zo’n organisatie zo‘n brief zou krijgen, zou dat wel reden zijn om actie te ondernemen.’ Spronk beaamt dat de wijziging ertoe kan leiden dat organisaties hun subsidie verliezen. ‘Maar,’ zegt ze. ‘We willen ze wel de tijd geven om iets te organiseren. Er is in principe geen sprake van dat hierdoor ontslagen gaan vallen. Mensen behouden het recht op herplaatsing bij andere ID-werkgevers.’ Spronk heeft nog geen idee om hoeveel organisaties en mensen het gaat. ‘Dat moet half februari duidelijk zijn’, zegt ze. Zie ook pagina 30

Carol Poyé van Stichting de Blinde Schilders

Foto Diana Snabilié

Zesduizend dakloze jongeren

Consultatiebureau voor ouderen

In 2007 zijn er zesduizend dakloze jongeren geregistreerd in Nederland. Dat blijkt uit een onderzoek van de Algemene Rekenkamer.

In het stadsdeel de Baarsjes is een Ouderenconsultatiebureau geopend. Sinds 18 januari j.l. kunnen 60-plussers daar een gezondheidsscreening laten doen.

In 2004 werd het aantal dakloze jongeren geschat tussen de drieduizend en vijfduizend. Dat wil niet zeggen dat het aantal dakloze jongeren ook daadwerkelijk is gestegen. Het kan namelijk zijn dat door de toegenomen aandacht voor deze kwetsbare groep, er meer dakloze jongeren geregistreerd zijn door de gemeenten en provincies. Zwerfjongeren zijn jongeren tot 25 jaar die meervoudige problemen hebben en dakloos zijn of in opvanginstellingen verblijven. Niet elke gemeente houdt zich echter aan deze definitie.

Zo zijn er gemeenten die jongeren die tijdelijk ergens zijn opgevangen niet meetellen als daklozen. Het komt echter ook voor dat jongeren die dreigen op straat terecht te komen, al als dakloos worden beschouwd. De Algemene Rekenkamer adviseert minister André Rouvoet om zich in te zetten voor een betere informatievoorziening over zwerfjongeren. Tevens stelt de Rekenkamer voor dat deze kwetsbare groep jongeren extra aandacht moet blijven krijgen. In Amsterdam zijn er vorig jaar 417 dakloze jongeren geregistreerd. Volgens de Rekenkamer is er in Amsterdam voldoende aandacht voor dit probleem en is de opvang van dakloze jongeren over het algemeen goed geregeld. (JV)

Een screening (alleen op afspraak, tel. 547 04 00) duurt een uur en bestaat uit een fysiotherapietest en een consult met een verpleegkundige waarbij polsslag, cholesterolgehalte, suiker, longfunctie, bloeddruk en gewicht vastgesteld worden en een vooraf ingevulde vragenlijst besproken wordt. Aansluitend worden de resultaten van de screening besproken en zonodig aangevuld met advies. Daarnaast is er ruimte om vragen te stellen. ‘Dat is het grote voordeel van het consultatiebureau’, aldus Inge Groot

van de OsiraGroep. ‘Een consult van een uur biedt de mogelijkheid om nader op onderwerpen in te gaan en eventueel dieperliggende onderwerpen aan bod te laten komen.’ Een handtekeningenactie en een geslaagde pilot van een dergelijk consultatiebureau hebben ervoor gezorgd dat stadsdeel De Baarsjes de OsiraGroep heeft gevraagd dit bureau op te zetten. Het stadsdeel verzorgt de financiering zelf en dus is het bureau onafhankelijk van zorgverzekeraars. Voor een tegemoetkoming in de kosten wordt de cliënten voor de gezondheidsscreening een eigen bijdrage van vijftien euro gevraagd. Het consultatiebureau is een proef van een jaar, daarna wordt gekeken of het een vervolg krijgt. (JW)

Verbetering ouderen met bijstand

Akkoord over vakantieregeling

Staatssecretaris van Sociale Zaken Aboutaleb zal met een plan komen om de strenge regels voor 65-plussers met aanvullende bijstand te verzachten.

De Tweede Kamer heeft ingestemd met het voorstel van staatssecretaris Aboutaleb van Sociale Zaken over de vakanties van bijstandsgerechtigden zonder sollicitatieplicht.

Een grote meerderheid van de Tweede Kamer blijkt voorstander van versoepeling van de regels. Ze vinden het onrechtvaardig dat 65-plussers met aanvullende bijstand veel strenger worden behandeld dan andere gepensioneerden. Ze mogen maar een heel beperkt eigen vermogen hebben, moeten eerst hun eigen huis ‘opeten’, mogen bijna niks extra verdienen en ze mogen hooguit dertien weken per jaar op vakantie. Allemaal regels die

voor gewone AOW-ers niet gelden. Volgens sommigen moet voor deze mensen een aparte landelijke regeling in het leven worden geroepen. Steeds meer mensen moeten na hun 65ste een beroep doen op de bijstand omdat ze geen volledige AOW-uitkering krijgen. Nederlanders bouwen hun AOW op tussen hun 15e en 65ste levensjaar op voorwaarde dat ze in Nederland wonen. Mensen die jarenlang in het buitenland hebben gewerkt en gewoond missen daardoor een deel van de AOW. Dat geldt ook voor de voormalige gastarbeiders en hun vrouwen, die meestal op latere leeftijd naar Nederland zijn gekomen. (TG)

Als de Eerste Kamer eveneens instemt, krijgen zij recht op dertien weken verblijf in het buitenland, met behoud van uitkering.Deze zogenoemde 13 weken-regeling geldt nu alleen voor bijstandsgerechtigden vanaf 57 ½ jaar. Aboutaleb kwam met het voorstel nadat de hoogste bestuursrechter had besloten dat er geen leeftijdsdiscriminatie mag plaatsvinden op dit punt.

De zaak moet nog door de Senaat. Als deze de Tweede Kamer volgt, mogen alle bijstandsgerechtigden die geen sollicitatieplicht hebben en geen re-integratietraject volgen maximaal dertien weken per jaar naar het buitenland. Bijstandsgerechtigden die nog wel een kans maken op de arbeidsmarkt mogen slechts vier weken op vakantie. Aboutalebs voorstel werd door zowat alle partijen gesteund. Alleen de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) en de Partij voor de Vrijheid (PVV) stemden tegen. Wanneer de regeling wordt ingevoerd hangt af van de snelheid waarmee de Senaat het voorstel behandelt. (MB)

4 ADVERTENTIES

MUG magazine | februari 2008

Madern & Berendsen Advocaten Mw mr. N.D. Groenewoud Algemene rechtspraktijk onder meer voor: Uitkeringen (WW, WAO/WIA, WWB), jeugd(straf)recht, strafrecht, alimentatie, boedelscheidingen, incasso’s. Eerste kennismakingsgesprek kosteloos; gefinancierde rechtsbijstand mogelijk. Weteringschans 120 1017 XT Amsterdam e-mail: [email protected]

tel. 020 – 623 41 11 fax 020 – 626 59 41

Het kantoor is bereikbaar met de tramlijnen : 4, 6, 7, 10 en 25, halte Frederiksplein.

RECHTSHULP VOOR MINIMA CONSUMENTENGESCHILLEN • ECHTSCHEIDINGEN • HUURPROBLEMEN • ONTSLAG • STRAFZAKEN • UITKERINGEN • VERBLIJFSVERGUNNINGEN

LMH&C ADVOCATEN

tel. 020 6000 482 Afrikanerplein 1 (Amsterdam Oost, tussen het Amstelstation en metrohalte Wibautstraat)

Werken & WAJONG? Mind at Work kan je helpen! Stichting Mind at Work, een gespecialiseerd reïntegratiebedrijf zonder winstoogmerk, biedt voor iedereen met een WAJONG uitkering passende begeleiding naar een geschikte baan. Wij doen dat in de vorm van een reïntegratietraject dat wordt gefinancierd door het UWV. Mind at Work helpt je niet alleen met de aanvraag van het traject (een zogenoemde Individuele Reïntegratie Overeenkomst), maar kan je als dat nodig is blijvende begeleiding bieden als je een baan hebt gevonden (Jobcoaching). Mind at Work werkt multidisciplinair en beschikt over een team met reïntegratieconsulenten, onderzoekers, psychologen, artsen, een fysiotherapeut, een haptonoom en een arbeidsdeskundige. Wij hebben specifieke ervaring met de begeleiding van mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel die met onze hulp een plek op de arbeidsmarkt hebben gevonden.

Meer weten? Bel naar ons hoofdkantoor in Almere. Stichting Mind at Work Louis Armstrongweg 26b 1311 RK Almere telefoon 036 - 5469570 [email protected] www.mindatwork.org

‘Deze kans grijp ik aan.’

Wij zoeken enthousiaste betrokken maatjes voor mensen met psychische problemen Bel ons: Stichting Amsterdamse Vriendendiensten 020 6839260 of kijk op www.vriendendiensten.nl

STICHTING SOCIALTECH Ict-Sociaal

Activiteiten: Internet inloop Computertrainingen ASR coaching verzorgt korte, praktijkgerichte opleidingen onder andere voor personen die deel uitmaken van een re-integratietraject.

Computerclub: Kids

Computerclub: Volwassenen

Afgeschreven computers

Gevraagd: Vrijwilligers Stagiaires Afgeschreven computers Tel 020-4863179

www.social-tech.org

ASR coaching Academie voor Scholing en Reïntegratie Johan Huizingalaan 126 1065 JE Amsterdam

Advocatenkantoor sociale advocatuur • gematigde tarieven de Binnenstad

Op 3 maart 2008 starten we met de volgende opleidingen: • Receptionist(e) / Telefonist(e) • Administratief Medewerk(st)er • Basiskennis Boekhouden Plus Kijk voor meer informatie op www.asrcoaching.nl of bel naar 020 615 92 62. Het is ook mogelijk om losse modules te volgen zoals pc-gebruik of klantgericht telefoneren.

Binnengasthuisstraat 148 1012 ZG Amsterdam T 020 - 627 18 16 ASR coaching maakt deel uit van ChainWorks.

www.binnenstadadvocaten.nl

• • • • •

Bijstandswet en andere uitkeringen Arbeidsrecht Familierecht Strafrecht Vreemdelingenrecht

ACTUEEL 5

februari 2008 | MUG magazine

De advocaat

In deze rubriek vertelt een sociaal advocaat over juridische problemen van minima in Nederland.

De JPH

Foto Ingrid de Groot

Smoezelige iepen

De Javastraat heeft een smoezelig karakter, vinden beleidsmakers van stadsdeel Zeeburg. Dus zijn op dinsdagochtend 29 januari 63 iepen in de Javastraat in Amsterdam gekapt. De straat moet veranderen in een ‘mediterrane winkelpromenade waar het leuk vertoeven is’. Een actie van de bewoners om de kap tegen te houden mocht niet baten.

Uitspraak zaak Peeters

Conciërges in vaste dienst

Deze maand doet de Amsterdamse bestuursrechter uitspraak in de rechtszaak van onze vaste Gang van Zaken columnist Jacques Peeters.

Het schoolbestuur van Bijzonderwijs, dat tien basisscholen in Amsterdam Zuidoost omvat, heeft zeventien ID-ers in vaste dienst genomen. Het zijn conciërges en administratieve krachten.

De zaak gaat om een korting van een maand bijstandsuitkering en het niet verstrekken van de langdurigheidstoeslag. Peeters, van de Werklozen Belangen Vereniging Amsterdam, werd met deze maatregelen van de Dienst Werk en Inkomen (DWI) geconfronteerd, nadat re-integratiebedrijf SagEnn een negatief rapport over Peeters had geschreven. De zaak kwam 17 januari ter zitting. De rechter bleek goed ingevoerd in de materie en had als aardigheidje een

aantal vragen aan eiser Peeters. Uit het rapport zou blijken dat Peeters tijdens zijn re-integratietraject bij SaGenn ‘te kritische vragen had gesteld’ en ‘de boel had lopen verzieken’. En wat Peeters daar nu zelf van vond? ‘Een grove leugen’, was het antwoord. DWI, vertegenwoordigd door een ambtenaar van de dienst Juridische Zaken, deed weinig meer dan het herhalen van het oordeel van destijds: te weinig inspanning leveren om aan het werk te komen, daardoor een maand inhouding en dus ook geen langdurigheidstoeslag. De uitspraak volgt later deze maand. (MB) Zie ook pagina 27, en voor de uitslag: www.mugweb.nl.

‘Mijn leraren moeten les geven, geen melk uitdelen’, aldus de trotse directeur Elfred Bakker. Er is weloverwogen voor gekozen de ID-ers een ‘echte baan’ te bieden. Zo blijft opgedane ervaring behouden. En verdwijnt het schrikbeeld van een steeds wisselende rij trajectgangers die binnen een, hooguit twee jaar ergens anders aan de slag moeten zien te komen, Wethouder Hennah Buyne toonde zich zeer tevreden met het nieuws. Zij stelt alles in het werk om andere scho-

len te verleiden het goede voorbeeld van de tien basisscholen te volgen. Volgens Pantar, uitvoerder van de IDregeling die als taak heeft alle drieduizend resterende ID-ers naar regulier werk te begeleiden, zijn onderhandelingen met een andere grote basisschoolorganisatie in volle gang. Het oude verhaal, als zouden schoolbesturen te krap bij kas zitten om ID-ers in vaste dienst te nemen, gaat dus niet meer op. Zeker nu steeds scherper gelet wordt op harde resultaten in het onderwijs. De kwaliteiten van ervaren onderwijsondersteuners zoals (ID-)conciërges leggen genoeg gewicht in de schaal om wél een potje geld te vinden en dat ook aan te spreken. (PvL)

Communitycentra in Slotervaart

Cliënt wil meepraten over Wmo

Stadsdeel Slotervaart kreeg vorige maand bezoek van de ministers Wouter Bos, Ella Vogelaar en André Rouvoet. Zij tekenden een overeenkomst waarop drie basisscholen in het stadsdeel een communitycentrum worden.

De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) is ook bedoeld voor daklozen, druggebruikers en vrouwen in opvanghuizen. Maar deze groep wordt door beleidsmakers vaak over het hoofd gezien.

De drie basisscholen zijn: de Ru Paré-, de Huizinga- en de Professor Einsteinschool. Ondertekenaars van de overeenkomst voor Amsterdam waren wethouder Hennah Buyne, stadsdeelvoorzitter Ahmed Marcouch en schoolbestuurder Marja Freriks. Een communitycentrum biedt een breder aanbod voor kinderen en ouders. Het gaat om meer taalonderwijs en de ontwikkeling van talenten op het gebied van kunst, cultuur en sport. Onderwijs, welzijn en zorg ko-

men straks samen in een communitycentrum, dat ook wel superschool wordt genoemd. Onder welzijn en zorg vallen opvoedingsondersteuning, logopedie, fysiotherapie, naschoolse sport en cultuur. Speciaal voor de ouders biedt het nieuwe schooltype inburgering en schuldhulpverlening. Het communitycentrum wil de maatschappelijke positie van de ouders versterken. De leerlingen moeten een betere aansluiting krijgen op vervolgonderwijs zodat ze ook meer kans maken op de arbeidsmarkt. In augustus van dit jaar wordt al begonnen met de uitvoering van de communitycentra. Voor de drie basisscholen worden nieuwe schoolgebouwen neergezet, die in 2011 klaar moeten zijn. (AvdV)

Om hier verandering in te brengen, kwamen meer dan 400 deelnemers begin januari naar Utrecht voor het congres Niemand hoort de straat. Doel was om de stem van de cliënten te laten horen aan de aanwezige gemeentelijke ambtenaren. De Wmo-cliënten: (ex)-verslaafden, (ex)-daklozen en bewoonsters van vrouwenopvanghuizen maakten duidelijk dat ze vaak genegeerd worden door beleidsmakers. Terwijl ze als geen ander weten welke problemen

ontstaan door onnadenkend beleid. Uit onderzoek van het Verweij-Jonker Instituut blijkt bijvoorbeeld dat minder dan de helft van de instellingen voor maatschappelijke opvang een cliëntenraad heeft. Een onderzoek van het Landelijk Steunpunt CliëntenParticipatie (LSP) geeft een vergelijkbaar beeld. De op het congres aanwezige ambtenaren kregen veel kritiek over zich heen, maar zagen in dat de ervaringsdeskundigheid van cliënten benut moet worden. Daarom worden er in de nabije toekomst nog een aantal bijeenkomsten voor cliënten en beleidsmakers georganiseerd. Dat kan nog net, want op 1 april moeten de gemeenten hun plannen van aanpak indienen over de bestrijding van dakloosheid. (MP)

U kent hem wel, de Jan Pieter Heijestraat (JPH), de verbindingsstraat tussen de Overtoom en de Kinkerstraat. Een lange rechte straat met veel zijstraatjes, aan beide zijden voorzien van verhoogde trottoirs met in het midden van de stoep een rood geasfalteerd fietspad. Op deze straat vond op 4 augustus 1997 een verkeersongeval plaats, waarbij de uit een zijstraat van rechts komende automobiliste geen voorrang gaf aan de van links komende auto die op de JPH reed. Gelukkig alleen blikschade. De van rechts komende automobiliste voelde zich schuldig aan het ongeval, omdat zij dacht dat zij voorrang had moeten verlenen. Haar WA-verzekeringsmaatschappij dacht er anders over. Mevrouw kwam van rechts en had dus voorrang moeten krijgen. ‘Gelukkig’ was de van links komende automobiliste voor rechtsbijstand verzekerd. Haar jurist nam het standpunt in dat de JPH een voorrangsweg is. Beide verzekeraars legden de zaak voor aan de Kantonrechter. Deze besloot dat de uitmonding van de Borgersstraat op de JPH gezien moet worden als een kruising van gelijkwaardige wegen. De van links komende automobiliste kreeg haar schade niet vergoed. Zij wendde zich tot ondergetekende. Vol verbazing las ik de uitspraak van de Kantonrechter. Ik fiets al jaren dagelijks over de JPH van en naar mijn werk. Alle van rechts komende auto’s geven mij braaf voorrang. Ik wist dan ook niet beter dat de JPH, net als de Overtoom, die op dezelfde wijze is geconstrueerd, een voorrangsweg was. Contact met de gemeente leerde mij dat het huidige wegprofiel destijds is aangelegd met de bedoeling een voorrangssituatie te creëren. Erkend werd dat een dergelijke situatie aangegeven dient te worden met een duidelijke schuine band. Het was echter financieel niet haalbaar om alle uitritten aan deze nieuwe inzichten aan te passen. Ook van dit standpunt nam ik met verbijstering kennis. Ik heb de gemeente geschreven dat zij verantwoordelijk is voor deze zeer onduidelijke en zeer gevaarlijke situatie en dat zij met borden aan had moeten geven dat de JPH geen voorrangsweg is, of wel. De gemeente bleek, om een procedure te voorkomen, bereid de schade van cliënte te vergoeden. Tien jaar verder en er is niets aan deze situatie gewijzigd. De schade die hierdoor veroorzaakt wordt komt wat mij betreft nog altijd voor rekening van de gemeente. Het wordt tijd dat de gemeente eindelijk haar maatregelen neemt. Maar zo lang dit nog niet is gebeurd beste lezer: Pas op de JPH straat! Mr A.J. van Ommeren Advocatenkantoor De Baarsjes

6 PORTRET

MUG magazine | februari 2008

Twintiger Van Delden wint Baanbrekerprijs Een groepje straatvoetballers uit stadsdeel Zeeburg vroeg Stefano van Delden (21) om hun coach te worden. De ‘Masterboys’ noemden ze zichzelf. Voetballen leren wij je wel, zeiden ze. Want Van Delden was basketballer, geen voetballer. Nu traint hij 45 risicojongeren op een professionele manier. Voor dat project kreeg hij de Baanbrekerprijs 2007.

hij weg uit Harreveld. Hij wilde zijn eigen leven leiden. Onder geen beding wilde hij terug naar zijn pleegouders. Dus bleef hij slapen bij vrienden en als dat niet lukte op Schiphol. Na half drie ’s nachts moest hij dan naar buiten, geen pretje. Daar kreeg hij zo genoeg van dat hij op een goede dag politiebureau IJtunnel binnen stapte. Dat was het begin van een omwenteling ten goede. Hij kreeg onderdak bij het Leger des Heils. Vandaar kon hij naar het Bertold Brecht Huis in Zuidoost, een opvang voor dakloze jongeren. Het ging daar prima. Stefano volgde een opleiding bij ROC Op Maat. In anderhalf jaar haalde hij het mbodiploma Zorg & Welzijn en deed nog een cursus voor sportleider. Dat diploma was belangrijk. Stefano werkte al als vrijwilliger in sporthal Zeeburg. Nu kon hij daar als betaalde kracht aan de slag. Sportleider was zijn bestemming, maar daar kwam hij pas achter na een forse omweg. Hij solliciteerde voor een functie in de beveiliging op Schiphol. Daarvoor moest hij een loodzware opleiding volgen van een jaar. Ook dat diploma haalde hij binnen en hij kon aan het werk. ’Ik kreeg een echt uniform. Apetrots was ik. Dat is toch prachtig voor een jongen met mijn achtergrond.’

tekst

Toine Graus foto’s

Remco Visser

‘D

ie jongens krijgen eigenlijk een nieuwe familie. Ze hebben iets moois, iets van henzelf. Hoeveel kinderen hebben nou iets?’ Stefano van Delden kijkt even uit het raam van het koffiehuis in Amsterdam Oost. Hij praat razendsnel maar in mooi verzorgd Nederlands over de ‘Masterboys’, een groep straatvoetballers uit stadsdeel Zeeburg. ‘We gingen trainen maar hoe doe je dat met jongens die van huis uit niks mee hebben gekregen, die niet eens weten wat dankjewel is. De aanpak van Glen Mills ging ik toepassen. Daar krijg je, als je iets hebt bereikt, nieuwe kleding. Het hoogste is een bulljacket dat betekent status. Kleren zijn belangrijk. Daarom heb ik zelf joggingpakken gekocht voor vierhonderd euro van mijn eigen rekening. We konden terecht op een voetbalveld hier in Amsterdam Oost. Zaterdagochtend om half acht staan we op het veld. Als ze er voor willen gaan, moeten ze hun slaap er maar voor opgeven. Het was een hel om ze op tijd uit hun bed te krijgen. We trainen drie keer in de week en het niveau gaat omhoog. We winnen geregeld toernooien.’

Van Delden doet wat hij wil

den met zijn voetbalproject een van de winnaars van de Baanbrekerprijs 2007 (zie kader). Hij krijgt nu professionele ondersteuning voor zijn project. ‘Beter dan geld’, vindt Van Delden. Het is geen toeval dat de ‘Masterboys’ van Delden vroegen om hun coach te worden, hoewel hij zelf geen voetballer was. Hij heeft de juiste uitstraling, streetwise kun je zeggen. Hoewel hij pas 21 is, heeft hij een veelbewogen leven achter zich. Hij had de slechts mogelijke start die denkbaar is. Zijn Surinaamse moeder was verslaafd aan harddrugs en zo kwam Stefano als verslaafde ter wereld. De kinderbescherming ontfermde zich over de baby. Van Delden: ‘Mijn moeder is altijd verslaafd gebleven. Ze kon mij niet opvoeden. Mijn vader was een dealer op hoog niveau. Hij heeft nog geprobeerd mij als baby weg te halen uit Verslaafd Stefano van Delden is zichtbaar trots op het kindertehuis in Hilversum. De rechter zijn ‘Masterboys’. Ze zijn ook zijn familie besliste dat hij geen contact met mij mocht geworden. Hij loopt zich uit de sloffen om hebben.’ er een professioneel voetbalteam van te maken en - wie weet - ooit een eigen voet- Agressief balvereniging. Dat is nog een lange weg te Stefano werd in een pleeggezin in Amstergaan, maar Van Delden heeft de wind mee. dam Oost ondergebracht toen hij een jaar Hij vond een sponsor in het kledingbedrijf oud was. Van Delden: ‘Hoogopgeleide Nevan Edgar Davids. Dat levert T-shirts. Een derlandse mensen. Ik ben met Hollandse ander bedrijf geeft joggingpakken. Een waarden en normen opgevoed. Die heb ik jeugdvriend bouwt een website. Binnen- nog steeds wel in me. Toch was het geen makkelijke tijd voor mij. Ik zag er Surikort zijn ze online (www.masterboys.nl). En als klap op de vuurpijl was Van Del- naams uit maar ik wist niks van Suriname.

Op school vonden ze mij een nepneger. Vier jaar lang werd ik zwaar gepest. Niemand deed er iets aan, thuis ook niet.’ Daar ging het mis na de basisschool. Stefano werd agressief. Hij kon geen enkele autoriteit accepteren. In het pleeggezin werd de situatie onhoudbaar. Toen Stefano 14 jaar was, moest hij naar de Hoenderloogroep, een internaat voor gedragsgestoorde jongens op de Veluwe. ‘Daar in Hoenderloo werd het alleen maar erger. Ik accepteerde niks, vocht met de groepsleiding, gooide ruiten in.’ Zestien jaar oud werd hij overgeplaatst naar Harreveld, de zwaarste inrichting in Nederland voor probleemjongens. ’Ik kwam op de gesloten afdeling. Dat klikgeluid waarmee de deur automatisch achter je in het slot schiet, hoor ik soms nog. Harreveld was vreselijk, zo erg dat niemand het gelooft. Ik zat er tussen verkrachters en criminelen terwijl ik zelf geen strafblad heb. Ik voelde me zwaar genaaid. Zelf heb ik nooit harddrugs gebruikt. Ik had het voorbeeld van mijn moeder voor ogen. Ik was ook echt anders dan die jongens. Ik zal nooit een vrouw slaan of een meisje zwanger maken. Toch ben ik er doorheen gekomen. Fuck allemaal, dacht ik. Ik doe wat ik wil.’ Diploma Toen hij zeventienenhalf jaar oud was, liep

Familie Het werk op Schiphol was zwaar. En toen, onverwacht, het bericht kwam dat zijn Surinaamse moeder was overleden, knapte er iets. ‘Ik ontstak in razernij. Ik had mijn moeder beloofd dat ik voor haar zou zorgen als ze ouder werd. Zij is altijd mijn echte moeder geweest.’ Van Delden kijkt langdurig uit het raam om zijn emoties meester te worden. Het is nog maar een jaar geleden en het zette zijn leven weer danig op zijn kop. Het werk op Schiphol hield hij niet meer vol. Lange tijd zat hij in de ziektewet. Hij werd lid van een christelijke kerk in de Bijlmer. Het uitgaansleventje - hij ging geregeld stappen met vrienden zoals met het bekende rapduo Lange Frans en Baas B - liet hij achter zich. In de kerk hervond hij het familiegevoel, ‘een plek waar ze mijn verjaardag vieren’. Dat familiegevoel is iets waar Stefano van Delden altijd naar op zoek is geweest. Dat konden zijn pleegouders hem niet bieden. Hij is inmiddels weer uit de kerkgemeente gestapt. ‘Geloof is goed maar als iemand in boeddha of Allah gelooft, vind ik dat ook prima.’ Er kwam iets anders voor in de plaats. Een groepje straatvoetballers uit Zeeburg kwam naar hem toe met de vraag of hij hun coach wilde worden. En nu heeft hij zelfs zijn echte familie voor een deel hervonden. Zijn vader belde hem op voor een ontmoeting. Hij heeft zijn leven gebeterd. Van Delden: ‘Sinds een jaar hebben we veel contact. We praten over alles. Hij is echt mijn vader’.

Wat is de Baanbrekerprijs? De Baanbrekerwedstrijd wordt elke twee jaar georganiseerd en is een initiatief van Start Foundation, een maatschappelijk investeerder. Het thema van de Baanbrekerprijs 2007 was ‘Werk zat in de buurt’. Mensen konden met ideeën komen voor een eigen bedrijf of voor het starten van een buurtproject. De Baanbrekerprijs 2007 was op zoek naar mensen zonder baan die in zichzelf en in de buurt wilden investeren.

‘Dat klikgeluid waarmee de deur achter je automatisch in het slot schiet, hoor ik soms nog’

ACTUEEL 7

februari 2008 | MUG magazine

Afgekeurd en toch werken? Afgekeurde bijstandsgerechtigden krijgen in Amsterdam soms te maken met re- integratieactiviteiten. Klantmanagers wijken namelijk in enkele gevallen af van het advies van de keuringsarts. De Bijstandsbond heeft de kwestie opnieuw aangekaart bij de gemeente. Martin Brandwagt Een bijstandsgerechtigde die aangeeft niet te kunnen werken, wordt door de Dienst Werk en Inkomen (DWI) doorgestuurd naar een keuringsarts. Dat is een andere keuring dan die van het UWV. Daar wordt de hoogte van de arbeidsongeschiktheidsuitkering vastgesteld. Die verschilt van persoon tot persoon. Een bijstandsuitkering heeft vaste bedragen. Een keuringsarts, die in opdracht werkt van de gemeentelijke sociale dienst (in Amsterdam heet deze DWI), kijkt of een bijstandsgerechtigde in staat is enige arbeid te verrichten, dan wel in staat is om een cursus of een ander re-integratietraject te volgen.

Een groot deel van de hoofdstedelijke bijstandsgerechtigden is niet in staat om te werken of beperkt inzetbaar. Maar liefst 40 procent, ofwel ruim zeventienduizend personen met een uitkering in Amsterdam heeft een gehele of gedeeltelijke ontheffing van de sollicitatieplicht. Mensen die helemaal zijn afgekeurd, hoeven in principe geen re-integratietraject te volgen. In principe, want soms wijkt de klantmanager af van het advies van de keuringsarts. Bij wie niet lekker in zijn vel zit en toch de maatschappij in wordt gestuurd, al is het maar voor acht uur per week, slaan de zenuwen snel toe. Volgens de Amsterdamse Bijstandsbond komen er steeds meer klanten op haar spreekuur, die klagen over opgedrongen vrijwilligerswerk. Piet van der Lende van de Bijstandsbond: ‘Bij veel met name psychiatrische patiënten levert dit slapeloze nachten en extra psychische problemen op. Sommige mensen geven aan weer een terugval te krijgen en dat zij extra hulp moeten zoeken om de vaak stekelige gesprekken met de klantmanagers aan te kunnen.’ Wethouder Hennah Buyne reageerde 10 januari jongstleden tijdens de Commissievergadering Werk en Inkomen. Volgens Buyne zijn het uitzonderingssituaties. Slechts bij een

€ De zelfstandige

In deze rubriek vertelt een zelfstandig ondernemer wat er zoal komt kijken bij het runnen van een eigen bedrijf.

‘Soms had ik niet veel’ Vegen op de Dam. Ook voor afgekeurden? zeer kleine minderheid wijkt de klantmanager af van het advies van de keuringsarts. De wethouder wijst er op dat het denken over re-integratie verschuift. Klanten die vroeger jarenlang met rust gelaten werden, kunnen nu worden verplicht om vrijwilligerswerk te doen voor een aantal uur per week, om zodoende te wennen aan arbeid. Klanten die het niet eens zijn met de beslissing van de klantmanager hebben de mogelijkheid om in bezwaar te gaan en als dat niets oplevert in beroep bij de bestuursrechter. Een magere en al te formele reactie, vindt Van der Lende. ‘Buyne ontkent

de problemen en maakt zich ervan af. Want dit geldt voor mensen waarvan de arts heeft gezegd: het is het beste, dat ze met rust gelaten worden. Deze mensen worden dus toch gedwongen moeizame gesprekken en juridische procedures te beginnen, die erg lang kunnen duren.’ Niettemin ziet het er naar uit, dat het voor de betreffende klanten kiezen wordt tussen twee kwaden: tandenknarsend meedoen of procederen. Tijdens genoemde Commissievergadering bleek weinig animo van de gemeenteraadsleden om de wethouder het vuur aan de schenen te leggen.

Schoonmakers hotels uitgebuit

Vaagheid troef in wijkplannen

Schoonmakers van de grotere hotels in Amsterdam worden door uitzendorganisatie Elegance Hotelservices onder het minimumloon uitbetaald.

Veertig probleemwijken in Nederland moeten prachtwijken worden. De gemeentes hebben vorig jaar hun wijkactieplannen ingediend bij minister Ella Vogelaar. Tot 1 februari kon er nog aan de conceptplannen gesleuteld worden.

Dit blijkt uit onderzoek door dagblad Trouw en FNV bondgenoten van begin dit jaar. Elegance Hotelservices levert personeel aan de grotere hotels De uitzendorganisatie betaalt schoonmakers per kamer, terwijl het aantal haalbare kamers per uur minder oplevert dat het minimumuurloon. In de schoonmaak-CAO staat dat er niet per kamer uitbetaald mag worden. ‘Maar omdat het bedrijf zich voordoet als uitzendbureau, kunnen ze dit aan hun laars lappen’, aldus Mari Martens, bestuurder bij FNV Bondgenoten. ‘Onbeschoft en asociaal’, noemt Martens het. ‘Het is verboden op deze manier uit te betalen.’ Ook Evert Verhulp, hoogleraar Arbeidsrecht in Amsterdam, zegt dat deze manier van uitbetalen niet toegestaan is. ‘Je mag een werknemer een bonus geven als er meer kamers gedaan zijn, maar nooit minder dan het minimumloon.’ Ook het contract wat schoonmakers moeten ondertekenen laat te

wensen over. De meeste schoonmakers spreken geen Nederlands, maar het contract is alleen in het Nederlands opgesteld. De schoonmakers zitten, na ondertekening, vast aan een opleiding van duizend euro. Dit wordt pas na een half jaar dienst kwijtgescholden. In 2004 heeft de FNV ook al eens aan de bel getrokken over dit soort misstanden. Toen werkten kamermeisjes onder het wettelijk minimumloon. ‘In branches als deze zijn mensen door taalachterstand of illegaliteit kwetsbaar’, zegt Martens. ‘Ze zijn niet op de hoogte van hun rechten. De werknemers hebben vaak niet de middelen om zich te organiseren of zelf in opstand te komen. Wanneer een werknemer aan de bel trekt, kan die zijn spullen pakken. Een uitzendorganisatie werkt immers zonder vaste contracten. Terwijl de werknemer niet snel een andere baan vindt en het geld hard nodig heeft.’ De grotere hotels doen alsof hun neus bloedt. Martens: ‘Zolang ze netjes de sociale premies betalen doen ze immers niks verkeerd. ‘We kunnen ze alleen via een morele aanklacht dwingen onderbetaalde werknemers niet in dienst te nemen.’ (ER)

Bijna alle conceptplannen voor de probleemwijken zijn te vaag, aldus Nicis Institute, kennisinstituut voor stedelijke problematiek. De meeste gemeentes hebben allerlei projecten bedacht, die zij als een schot hagel op de wijk willen afvuren. Leeuwarden is een van de weinige gemeentes die wel een haalbaar plan heeft gemaakt. Het instituut heeft de Amsterdamse wijkplannen niet genoemd. Dat betekent dat Nicis de conceptplannen voor de Amsterdamse probleemwijken onder de maat vindt. In Leeuwarden gaan ‘frontlijnteams’ een belangrijke rol spelen in probleemwijk Schieringen/Heechterp. Deze teams gaan op huisbezoek om de problemen te inventariseren. In samenwerking met CWI, UWV, een WSW-bedrijf en een aantal reintegratiebedrijven gaat de gemeente een Werkacademie opzetten voor de wijkbewoners.

Sociaal-geograaf Nathan Rozema van onderzoeksbureau Labyrinth heeft de wijkplannen ook bekeken. Zijn belangrijkste conclusie is dat ondernemers te weinig aan bod komen. Kleine ondernemers zijn volgens Rozema van vitaal belang zijn voor een wijk (NRC/Handelsblad, 3 januari). Rozema over de Utrechtse probleemwijk Kanaleneiland: ‘Daar wordt al jaren veel geld ingepompt. Dat gaat altijd naar dezelfde professionele welzijnsorganisaties, maar er verandert nauwelijks iets. Je beloont ze voor onopgeloste problemen. Er is een apparaat rond jongeren en wijken gebouwd en iedereen die in dat veld werkt, is afhankelijk van die problemen. Welzijnsorganisaties zijn vol goede bedoelingen, maar ze hebben geen baat bij het oplossen van de problemen.’ Ondernemers hebben wel belang bij het oplossen van problemen in de wijk. Niet Leeuwarden maar Den Haag doet het goed, volgens Rozema. De wijk Transvaal moet een multicultureel winkelgebied worden. Er komt een bazaar en een bedrijfsverzamelgebouw dat hulp biedt aan starters. (AvdV) (zie ook pagina 10)

grote hervormingsoperatie in de sociale zekerheid in 2002 is deze branche verder gegroeid. Het effect van al die trajecten valt nauwelijks te meten, zo hebben de landelijke en grootstedelijke Rekenkamers meerdere malen onderzocht. Uitgaande van het best bereikbare resultaat, herintreding op de arbeidsmarkt, zijn de resultaten zeer mager. De bewindslieden verschuilen zich steevast achter de vage notie dat er

een ladder van herintreding bestaat, waarop werkzoekenden bij elk traject weer een treetje hoger komen en uiteindelijk de stap naar betaald werk maken. Donner en Aboutaleb verschillen hierin niet van hun voorgangers De Geus en Van Hoof. Tijdens de hoorzitting zullen onder meer werkgevers, werknemers, re-integratiebedrijven, gemeenten en (ex-) werklozen gehoord worden. (MB)

Hoorzitting over re-integratiegelden De Tweede Kamer wil een parlementaire hoorzitting over de besteding van re-integratiegelden. De hoorzitting moet plaatsvinden vóór het debat met de bewindslieden 28 februari. De Kamer is al jaren zeer kritisch over hoe twee miljard euro per jaar besteed wordt. Wat de Kamer vooral steekt, is de onduidelijkheid over het nut van al die cursussen, sollicitatietrainin-

gen en andere herintredingstrajecten. Hoewel het overgrote deel van het geld gaat naar gesubsidieerde banen, waarvan het duidelijk is waar het aan besteed wordt, wil de Kamer meer weten voordat zij het debat met Donner en Aboutaleb aangaat. Eind vorige eeuw kwam de commerciële herintredingsindustrie op door de - niet zelden ten onrechte gegeven - subsidies uit het Europees Sociaal Fonds. Na het begin van de

Anne-Marie Hamming (dramatherapeut) en Josienna Davidse (psycholoog) kennen elkaar van een transformatie-werkopleiding. Daar leerden ze veel technieken om cliënten zo te leren leven, dat hun kwaliteiten uitkomen. Samen geven ze nu een coachingstraject ‘Innig leven’ voor bezield leven en werken. Hamming combineert het zelfstandig ondernemerschap met een baan in loondienst. Davidse is helemaal zelfstandig. Tijdens haar studie psychologie wist ze al dat ze voor zichzelf wilde werken. Ze is tien jaar met haar bedrijf bezig en kwam vanuit de sociale dienst in de zelfstandigenregeling terecht. Ze werd lid van organisaties die haar op weg konden helpen bij het ondernemersschap en van beroepsverenigingen. Ook volgde ze een cursus voor startende ondernemers. Zowel Hamming als Davidse adviseren startende ondernemers minimaal een dagdeel per week, per project, aan promotie te besteden. Nadat Davidse alles zakelijk op orde had en een eenmanszaak was begonnen, heeft ze folders laten drukken, advertenties gezet en een website laten bouwen. Ook raden Hamming en Davidse starters aan een boekhouder in de arm te nemen. Dat kost wel wat, maar het verdient zich zeker terug. Je moet wel je eigen administratie goed bijhouden, maar het is handig om de eindafrekening door je boekhouder te laten doen. Hamming zegt dat ze veel heeft gehad aan een boekhoudcursus. Ze vond het erg ingewikkeld, maar snapt nu wel waar de boekhouder het over heeft. Davidse heeft een paar keer meegemaakt dat ze een hoge belastingaanslag kreeg, zodat ze bijna de handdoek in de ring gooide. Maar ze heeft altijd creatieve oplossingen weten te vinden om toch door te gaan. ‘Soms had ik niet veel te besteden, maar ik heb altijd voor kwaliteit gekozen en heb geleerd om prioriteiten te stellen. Dan maar minder kleren en weinig uitgaan. Ik was ervan overtuigd dat het op den duur beter zou worden.’ Hetgeen ook is gebeurd. Hamming vertelt dat je eigenlijk nooit weet wat je precies overhoudt. Veel van je inkomsten investeer je weer in je bedrijf. Zo koopt ze boeken over haar beroepspraktijk via de zaak en inkomsten uit ‘Innig leven’ gaan weer in een website zitten. ‘Je hebt minimaal twee jaar nodig, wil het een beetje gaan bloeien.’ Doorzettingsvermogen en doen waar je hart naar uit gaat, zijn volgens Hamming en Davidse de belangrijkste vereisten voor een ondernemer. Meer informatie • www.jdavidse.nl • www.volledigleven.nl •

8 ADVERTENTIES

MUG magazine | februari 2008

Gaat u scheiden? Bent u ontslagen?

Heeft u een huurgeschil? Problemen met uw uitkering?

‘Die nieuwe wasmachine kwam er dankzij de Stadsbank van Lening’

Strafzaak?

GRATIS ADVOCATENSPREEKUUR IEDERE MAANDAG VAN 16.00 UUR - 17.00 UUR TEL. 020 6935544 - WWW.VANDOORNCS.NL - BATJANSTRAAT 5 - ZEEBURG

Simpel, snel en betrouwbaar geld lenen!

3OMBER :ORGENOM !NGSTIG EENFAMILIELID 3TRESS 0IEKEREN 02%6%.4)%

6//2,)#(4).'

Bij de Gemeente Amsterdam kunt u al sinds 1614 lenen op onderpand tegen een lage rente. • direct contant geld tegen inlevering van uw sieraden

of gebruiksartikelen • elke 6 maanden verlengen mogelijk • u kunt op elk moment aflossen en uw bezittingen

weer meenemen • laag tarief: 1,4% per maand

6ULDEVRAGENLIJSTINOP

Voor meer informatie: www.sbl.nl of telefoon 14020

van der Woude de Graaf Advocaten

Juridische problemen? U kunt bij ons kantoor terecht voor alle juridische problemen: arbeidsrecht, civiel recht, consumentenrecht, huurrecht, personen- en familierecht, sociale zekerheid, strafrecht en vreemdelingenrecht.

WWWSNELWEERWELNL 7IJBIEDENDIVERSEZELFHULP CURSUSSENEN ONDERSTEUNINGSGROEPENVOORMENSENMETPSYCHISCHE KLACHTENENVOORNAASTENVANMENSENMETEENPSYCHISCHE ZIEKTE7IJADVISERENUGRAAGOVERWELKEONDERSTEUNING HETBESTEBIJUPAST
6OORMEERINFORMATIE  OFWWW'':ELFHULPNL

'':"UITENAMSTEL 0REVENTIE6OORLICHTING 4  %PREVENTIE GGZBANL

Kosteloos spreekuur

COMPUTER TRAINING TODAY

Voor kennismaking en kort advies kunt u terecht op ons gratis spreekuur, donderdag tussen 17.00 en 18.00 uur. U kunt zich telefonisch aanmelden op donderdag tussen 14.00 en 16.00 uur op nummer 020- 6792478 voor een afspraak op het spreekuur van diezelfde dag.

Windows, Word, Excel €119 Internet €79

Webdesign €187

PhotoShop of Gimp €173

Willemsparkweg 31 1071 GP Amsterdam tel: 020-6766690 fax: 020-6766695 e-mail: [email protected] web: www.woudegraaf.nl

Linux €158

Bouw je eigen computer €260 Tel 020-4650643

Tussenschoolse Opvang

www.ctt-4u.com

WERKEN MET KINDEREN EN WAT (BIJ)VERDIENEN? Kom ons enthousiaste overblijfteam versterken! De opvang op de basisschool is van ±11.45 tot 13.15 uur. In Amsterdam Watergraafsmeer, Oud Zuid en Abcoude nog enkele vacatures. Meld je aan voor vast of als invaller! Vergoeding ± €10 per keer.

Ons kantoor is bereikbaar met de tramlijnen 2, 3, 5 en 12.

NOKIK maakt wérk van overblijven!

ACHTERGROND 9

februari 2008 | MUG magazine

‘Je wordt als fraudeur neergezet’ Willem Bleesing belandde op zijn 59ste in de WW Na ruim dertig jaar verloor Willem Bleesing zijn baan. Gelukkig is er dan de WW, alleen zijn die formulieren niet om door te komen. Willem zag iets over het hoofd en werd als fraudeur neergezet.

tekst

Joop Lahaise foto

Hilco Koke

D

e emotionele schade van zijn ontslag nog niet te boven en meer dan vijf mille lichter, is Bleesing elk vertrouwen in Het Systeem kwijt. Het Systeem bestaat uit het UWV en het CWI. Het voormalige arbeidsbureau, nu CWI (Centrum voor Werk en Inkomen) registreert de werkloze en uitkeringsinstantie UWV (Uitvoeringsorgaan Werknemers Verzekeringen) regelt de uitkering. Beide organisaties gaan fuseren en werken nu al nauw samen. De Monnickendammer Willem Bleesing heeft sinds zijn ontslag met CWI-Waterland en UWV-Alkmaar te maken. ‘Op de dag waarop het faillissement van ons bedrijf werd uitgesproken kwam een medewerker van het UWV langs. Die hield een praatje over de rechten en plichten van werklozen, nam onze gegevens op en deelde een stapel formulieren uit. De volgende dag ben ik meteen naar het CWI gegaan. Een vreselijke ervaring voor iemand die z’n leven lang heeft gewerkt, ik was volledig van de kaart.’ Zuur Bleesing kreeg op zijn zestiende zijn eerste baan, de laatste 33 jaar was hij opmaker bij Het Parool/Weekmedia, destijds onderdeel van krantenuitgeverij PCM. ‘Alles meegemaakt, van loodzetten tot en met het computertijdperk. Altijd mijn best gedaan.’ Maar de inzet van trouwe werknemers bleek niet voldoende om het bedrijf gezond te houden. Na decennia van verlies trok PCM in 2002 de stekker uit Het Parool/Weekmedia, tevens uitgever van het Amsterdams Stadsblad, de krant die Bleesing opmaakte. De Parool-directie wilde lean and mean door en zette het Stadsblad in de etalage. ‘Erik de Vlieger meldde zich als koper

‘Voor het eerst van mijn leven moest ik mijn hand ophouden’ en beloofde gouden bergen. Het Parool vond het allang goed en verkocht ons voor 1 euro aan die patjepeejer. De Vlieger was toen al omstreden. Slimme zet, want het sluiten van Weekmedia zou Het Parool een hoop geld hebben gekost aan het sociaal plan dat met PCM was afgesproken en dat ook voor Weekmedia gold. De Vlieger hield het zo’n twee jaar vol. Geen ondernemer, die De Vlieger, meer een sjacheraar. Overal schulden, freelancers werden niet uitbetaald, pensioenpremies niet afgedragen en op het laatst ook onze salarissen niet meer. Enfin, de tent ging failliet, alsnog. Technisch gesproken dan, want nog dezelfde dag vond een doorstart plaats met nog geen kwart van het oude personeel.’ Voor Bleesing en nog een paar oudgedienden extra zuur. ‘Onder PCM was mij beloofd dat ik op mijn 59ste met de VUT mocht. Maar ik mocht van De Vlieger niet weg. Hij had ons allemaal hard nodig, zei hij. Tja, en dan sta je daar op je 59ste, niks VUT... het werd WW, voor het eerst van mijn leven moest ik mijn hand ophouden.’ Werkbriefje Bleesing ging op de dag na zijn ontslag naar CWI-Waterland om zich als werkzoekende in te schrijven. ‘Ik kreeg te horen dat er iedere week gesolliciteerd moest worden. Ook werd uitgelegd hoe ik de werkbriefjes moest invullen. Maar niets over het zelf verlengen van inschrijving. Tijdens dat onderhoud was ik emotioneel volledig van de kaart en zat mijn vrouw naast mij te huilen. “Waarom meldt u zich niet ziek”, vroeg de medewerkster toen het gesprek was afgelopen en ze een stapel papieren over het bureau naar mij toe schoof. Dat had ik misschien moeten doen. Thuis smeet ik die papieren in een la en heb er

een hele tijd niet meer naar omgekeken. Ik was emotioneel kapot.’ ‘Ik ben meteen gaan solliciteren. Maar op mijn leeftijd kom je nergens meer aan de slag, zelfs niet als chauffeur. Natuurlijk vulde ik wel keurig elke maand mijn werkbriefje in. Maar één ding zag ik over het hoofd. Achteraf bleek dat ik mijn CWIinschrijving om de zoveel tijd moest laten verlengen. Ik had dat niet door en dacht dat ik zelf een datum op het werkbriefje moest invullen.’ Hij geeft het eerlijk toe. ‘Niet snugger. Maar ik had geen ervaring met het CWI en het UWV. En die formulieren zijn voor mij totale abracadabra. Kleine lettertjes, onduidelijk... ik snapte er niks van. Wel kwam ik regelmatig op het CWI in Purmerend om met mijn consulent te praten. Niet één keer heeft hij mij erop gewezen dat ik mijn inschrijving moest laten verlengen.’ Boete UWV-Alkmaar kwam er in maart 2007 achter dat Willem Bleesing al bijna anderhalf jaar een verkeerde CWI-inschrijvingsdatum op zijn werkbriefjes had ingevuld en dus formeel al die tijd niet als werkzoekend stond ingeschreven. Een deel van zijn uitkering over die periode werd teruggevorderd, plus een boete wegens het verschaffen van onjuiste informatie. Bleesing: ‘Je wordt als fraudeur neergezet. Maar ik wist het domweg niet. Het was natuurlijk geen opzet, welk belang zou ik hebben gehad bij het op het spel zetten van mijn inkomen?’ Willems consulent bij CWI-Waterland bevestigt in een notitie aan UWV: “Cliënt vond het vreemd dat hij door de RC-WW (re-integratieconsulent) nooit gewezen was op de verplichting ingeschreven te

staan als werkzoekende bij het CWI, terwijl alle andere verplichtingen zoals die met betrekking tot de re-integratie, het solliciteren en aanvaarden van passende arbeid wel besproken werden. Dit is inderdaad correct. Ik heb met cliënt nooit over de inschrijving bij het CWI gesproken, omdat op het bewijs van inschrijving vermeld is hoe de verlenging geregeld is. Wel kan ik de gedachtegang van cliënt begrijpen...” De consulent eindigt zijn notitie met de aanbeveling: “Mogelijk kan het UWV met deze informatie de maatregel intrekken dan wel beperken”. Dat deed het UWV niet. De uitkeringsinstantie liet Bleesing op een hoorzitting in Alkmaar verschijnen en vorderde in totaal ruim vijfduizend euro terug, in termijnen terug te betalen. Bleesing: ‘Alsof zo’n WW-uitkering een vetpot is.’ In een reactie laat het UWV weten het een ‘sneu verhaal te vinden’. Echter: ‘De wetgever heeft controles op uitkeringen opgelegd en UWV als uitvoerder van die wet wordt geacht die uit te voeren. Door een fictieve datum op het werkbriefje in te vullen, heeft deze cliënt de controle belemmerd.’ Als hij niet zelf een datum had ingevuld, dan was hij onmiddellijk geïnformeerd dat hij zijn inschrijving had moeten verlengen, meent de woordvoerster. Ten slotte constateert ze dat Bleesing destijds, bijgestaan door zijn gemachtigde, geen beroep heeft aangetekend. Bleesing: ‘Ik had een toegevoegde advocaat via mijn rechtsbijstandsverzekering, die wilde niet eens mee naar de hoorzitting. Te ver weg, vond hij en hij meende dat ik sowieso kansloos was. Hij vertrouwde me ook nog toe dat hij zelf graag bij het UWV zou willen werken. Wat moet je dan als eenvoudig burger?’

10 ACHTERGROND

MUG magazine | februari 2008

Nieuwe jongerencentra in Noord Ella Vogelaar, minister van Wonen, Werken en Integratie, heeft een lijst van veertig probleemwijken opgesteld. Over tien jaar moeten deze wijken veranderd zijn in ‘prachtwijken’. De serie De Probleemwijk volgt de aanpak in de probleembuurten op de voet. Deel 7: Het wijkplan en de wethouder.

Serie

De gemeentes hebben op 1 februari wijkplannen ingediend om hun probleemwijken te verbeteren. Ze moesten zich concentreren op de gebieden wonen, werken, leren, integratie en veiligheid. In Noord willen de woningcorporaties ook meebetalen aan de sociale vernieuwing.

Jaarlijks zes miljoen van Vogelaar Noord is het Amsterdamse stadsdeel met de meeste inwoners: 87623 (bron: Dienst Onderzoek en Statistiek, O+S, peildatum 1 januari 2007). O+S onderscheidt dertien buurtcombinaties in Noord. Het stadsdeel telt drie probleemwijken: Banne Buiksloot, Nieuwendam-Noord en oud Noord. De Banne heeft de meeste inwoners in Noord (13699), gevolgd door Nieuwendam-Noord (13057). In oud Noord zijn de Vogelbuurt en de Van der Pekbuurt probleemwijken. Het dagelijks bestuur van stadsdeel Noord bestaat uit de voorzitter en drie wethouders. Tot 1 februari heeft het stadsdeel gewerkt aan het definitieve ‘Wijkactieplan Kansrijk Amsterdam Noord’. Stadsdeel Noord ontvangt jaarlijks zes miljoen euro voor de probleemwijken van het ministerie van VROM. Dat is minder dan andere probleemwijken in Amsterdam. Dat komt omdat de zwaarte van de problematiek de hoogte van de subsidie bepaalt.

tekst

Albert van der Vliet foto

Ingrid de Groot

N

oord heeft in de jaren negentig al een begin gemaakt met de stadsvernieuwing in de buurten die tegenwoordig probleemwijken heten. De wijken worden gedeeltelijk afgebroken en weer opgebouwd. Chris de Wild Propitius (39, PvdA) is wethouder Jeugd, Volkshuisvesting, Onderwijs, Sport en Recreatie: ‘We hebben corporaties bereid gevonden niet alleen aan de fysieke vernieuwing mee te werken, maar ook geld te steken in de sociale vernieuwing. Je kunt bijvoorbeeld Wethouder De Wild Propitius in het stadsdeelhuis van Noord denken aan het ter beschikking stellen van ruimtes aan startende bedrijven.’ Dorus Rijkersschool is hard toe aan een De Wild Propitius wil de sociale samennieuwe impuls.’ De vernieuwing van de hang bevorderen door op de huidige voet Noord is voorstander van de brede school, Banne concentreert zich op Banne zuid. In verder te gaan met het organiseren van die een spilfunctie vervult in de buurt. Banne noord is geen nieuw schoolgebouw buurtactiviteiten voor jong en oud. Elk jaar Daarom komen er in Nieuwendam-Noord gepland. Dat zal een teleurstelling zijn is er het festival Banne Bruist. De Kidspas vier nieuwe gebouwen voor het basisonder- voor directeur Eddy Nan van basisschool is een succes. Daarin staan alle mogelijke wijs. Het is de bedoeling dat de corporaties De Botteloef. Hij wilde niets liever dan een activiteiten voor kinderen in Noord opeigenaar worden van die schoolgebouwen. nieuw schoolgebouw, zei hij in MUG van gesomd. De Kidspas geeft ook aan vanaf Basisschool Dorus Rijkers in Banne zuid oktober 2007. welke leeftijd kinderen lid kunnen worden krijgt een nieuw gebouw bij het nieuwe Het wijkactieplan constateert dat de soci- van welke sportvereniging in Noord en wat winkelcentrum. De Wild Propitius: ‘De ale samenhang in de buurt verdwenen is. de kosten zijn.

De allochtone bevolking van Noord krijgt steeds meer belangstelling voor georganiseerde sport. Ook dat is goed voor de integratie, vindt de wethouder van Jeugd en Sport. ‘De situatie van dertig jaar geleden is heel anders dan nu. De samenstelling van de bevolking is veel gevarieerder geworden. Dat is voor de verenigingen niet altijd even gemakkelijk. Daarom krijgen de clubs via het stadsdeel ondersteuning aangeboden van bureau Sportservice Noord-Holland. Dan moet je denken aan onderwerpen als organisatie, financiën, planning en omgaan met andere culturen.’ Het wijkactieplan van Noord belooft dat er drie grote jongerencentra in Noord komen en drie kleinere. Dat zou uniek zijn, want voor de jeugd was er nooit iets te doen in Noord. Het gaat om centra voor jongeren van 12 tot 23 jaar, maar het plan zegt er meteen bij dat de centra niet bedoeld zijn om jongeren van de straat te houden. Het gaat om het ‘bieden van kansen aan jongeren om hun talenten te ontdekken, het zelfvertrouwen te vergroten en zichzelf te ontplooien’.

‘Mensen wachten te lang met hulp zoeken’ Tanja van Emmerik is coördinator van project VONK, het onderdeel van Stichting de Regenboog dat klanten van de voedselbank uit de schulden probeert te helpen. Zij constateert een hoge drempel om gebruik te maken van de officiële hulpverlening.

Wat is VONK? ‘Project VONK staat voor VoedselbankKlanten Ontdekken Nieuwe Kracht.We zijn in 2006 met dit initiatief begonnen. Later hebben we contact gezocht met de Regenboog en de Vriendendiensten Amsterdam. We hadden al contact met de voedselbank. Die was heel enthousiast over onze plannen om hun klanten weer financieel op de rails te krijgen. Zij willen ook meer dan alleen maar voedsel verstrekken.’ Wie kunnen bij jullie aankloppen? ‘Er zijn twee eisen. Je moet klant zijn van de Voedselbank Amsterdam. En je moet willen meewerken om uit de situatie te komen. We zitten nog niet in alle stadsdelen, maar dat gaat dit jaar gebeuren.’

Hoe krijgen mensen schulden? ‘Dat kan allerlei redenen hebben. Belangrijkste reden is een gebrek aan structuur. Mensen met een uitkering moeten ontzettend veel dingen regelen. Als er schulden zijn, nog veel meer. Schulden heb je in allerlei soorten. Te veel gekocht bij een winkel, een huurachterstand, energierekeningen die te hoog uitvallen, toeslagen die niet worden uitbetaald. En dan gaat het van kwaad tot erger. Het begint met een schuld van honderd euro en voor je het weet zit je op duizend.’ Volgens het ministerie van Sociale Zaken ontstaan veel schulden door ‘onvoldoende bureaucratische vaardigheden’. Wat vind jij?

ACHTERGROND 11

februari 2008 | MUG magazine

‘Het gaat om menselijkheid’ Toename van separaties door weigerachtige patiënten In Nederland wordt naar schatting een op de drie patiënten in een psychiatrische instelling gesepareerd. In de rest van Europa wordt niet of nauwelijks nog gesepareerd. Gelukkig zijn er in Nederland nu ook projecten om de hoeveelheid separaties te verminderen. tekst

‘Contact houden met patiënt is van wezenlijk belang’

eem een land als Noorwegen. Daar wordt een patiënt die door het lint gaat, netjes naar een aparte, afgezonderde ruimte gebracht waar hij weer tot zichzelf kan komen. En zolang hij daar verblijft, wordt hij niet alleen gelaten. Separeren is in Noorwegen, evenals in Denemarken, bij de wet verboden. In Zweden en Engeland is separatie weliswaar niet verboden, maar daar komt het nog nauwelijks voor. In deze landen beschouwt men het toedienen van kalmerende medicijnen als een veel humanere methode dan het botweg opsluiten van een patiënt.

patiënten hebben op grond van de wet BOPZ een uitermate sterke rechtspositie. Dat heeft gevolgen voor de behandeling. Beijaert: ‘Als iemand in de war is en boos, omdat hij niet opgenomen wil zijn, en vervolgens niet behandeld wil worden voor die verwardheid, dan zijn onze handen gebonden. Dan bestaat de kans dat de situatie escaleert en een separatie niet voorkomen kan worden.’ De psychiater hoopt dat de Tweede Kamer besluit dat de hele wet BOPZ op de schop gaat en dat er een betere wet komt. Op dit moment ligt bij de Eerste Kamer een voorstel om de BOPZ te wijzigen. Als dat wordt aangenomen, ontstaat er voor de behandelaar meer vrijheid om over te gaan tot dwangbehandeling. Dwangbehandeling is dan toegestaan als er geen zicht is op verbetering in de situatie van de patiënt. Hierdoor is iemand sneller uitbehandeld en kan hij weer naar huis. Beijaert: ‘Medicatie is een onmisbaar onderdeel van het genezingsproces.’

Erik Beijaert werkt als psychiater op een opname-afdeling van JellinekMentrum. Volgens Beijaert is het hoge aantal van 18.000 separaties in Nederland te wijten aan de wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ). ‘Het opnemen van een patiënt is in de BOPZ wel goed geregeld, maar de behandeling niet’, zegt hij. Hij doelt erop dat als een patiënt weigert om medicijnen te nemen, een psychiater alleen tot behandeling overgaat als de patiënt een gevaar vormt voor zichzelf of voor zijn omgeving. Psychiatrische

Toon Vriens van stichting Pandora ziet deze ontwikkeling met zorg en vrees tegemoet. De stichting Pandora is belangenbehartiger voor mensen met psychische of psychiatrische problemen. Vriens is bezorgd over de zelfbeschikking van de patiënt. ‘Als er straks onder dwang medicatie gegeven mag worden, dan wordt het enige doel van een behandeling dat ongewenste verschijnselen ingedamd worden.’ De patiënt krijgt dan namelijk psychofarmaca toegediend voor eigen bestwil en heeft geen poot om op te staan als hij dat

Marco Ploeger foto

Hans Hendriks

N

niet wil. Volgens Vriens gaat het maar om een kleine groep patiënten die moeilijk hanteerbaar is. ‘Misschien een half procent. Ik kom eerlijk gezegd liever 20 psychiatrische patiënten op straat tegen dan een groepje van 20 jongeren.’ De vraag is of dwangmedicatie de enige manier is om separaties te vermijden. Ria Trinks meent van niet. Trinks is voorzitter van de Werkgroep Drang en Dwang van het Landelijk Platform van Cliënten- en Familieorganisaties in de GGZ. ‘Het gaat allemaal om menselijkheid’, zegt ze. ‘Er zijn heel veel methodes om te voorkomen dat situaties uit de hand lopen. Dat begint eigenlijk al bij de bejegening door het personeel. Is er bereidheid tot communicatie? Zijn ze bereid om altijd bij de patiënten te zijn?’ Het contact houden met een psychotische patiënt is van wezenlijk belang voor hem of haar om weer contact te krijgen met de werkelijkheid. Trinks noemt als voorbeeld de GGZinstelling Rivierduinen in Zuid-Holland. Hier is het personeel voortdurend in de nabijheid van de cliënten. De verpleegpost op de afdeling is inmiddels zelfs omgebouwd tot bruin café. Een ander voorbeeld is De Gelderse Roos in Tiel, waar gewerkt wordt onder het motto: iedere separatie is te voorkomen. In plaats van isoleercellen, beschikt men hier over comfort-rooms: een prettige ruimte waar iemand even tot zichzelf kan komen. Er zijn meer voorbeelden, zoals het aanbieden van een maaltijd aan een patiënt die zojuist gearriveerd is, of in geval van crisis, het inschakelen van familie of ande-

Maatjesproject VONK helpt bij schulden ‘Dat kan ik volledig beamen. Voor mij is het al lastig. Het is niet makkelijk om de weg in de hulpverlening te vinden, maar veel mensen wachten te lang om hulp te zoeken. Dan is er een berg aan rekeningen en aanmaningen ontstaan. De hulpverlener heeft maar een kwartier tot maximaal een half uur de tijd per klant, dat is niet veel.’ Spelen psychische problemen een rol? ‘Ja. Schulden zijn een signaal, maar niet de oorzaak. Sommige mensen hebben bijvoorbeeld taalproblemen. Het allerergste blijft de bureaucratie. Nederland is voor sommige mensen gewoon te bureaucratisch. De drempel moet worden verlaagd. De hulpverlening moet naar de

mensen toe.’ Je bent voorstander van de eropafmethode? ‘Ja. Ik ben er voor om sneller in te grijpen. Als de problemen in het beginstadium zijn, kun je er veel gemakkelijker iets aan doen. In Zuidoost doen ze dit en dat werkt goed.’ Zijn de uitkeringen niet gewoon te laag? ‘Er zijn toeslagen en voorzieningen als de Knipkaart. Samen met een uitkering zou dat voldoende moeten zijn. Je moet alleen alles aanvragen. Je moet goed kunnen plannen, dat lukt niet iedereen. En ook als het wel lukt, dan kan er bij de belastingdienst wat mis gaan, zodat je maanden op de toeslag moet wachten.’

re betrokkenen. Er worden ook trainingen gegeven die het personeel leren om deëscalerend op te treden bij agressief gedrag. De werkgroep Drang en Dwang is opgericht naar aanleiding van een GGZ-conferentie in 2004. Trinks: ‘Er zijn toen cijfers gepubliceerd over het aantal separaties in Nederland. Daar is iedereen zich lam van geschrokken. Er zijn zelfs Kamervragen over gesteld en daarop is geld beschikbaar gekomen. Wij werken nu, samen met GGZ Nederland, aan projecten om de hoeveelheid separaties in de psychiatrie te verminderen met tien procent per jaar.’ Van de 150 instellingen in Nederland doen er 41 aan het project mee. JellinekMentrum is een van de instellingen die deelneemt aan het project. In dat kader wordt nu nauwgezet geregistreerd hoeveel separaties er plaatsvinden, op welke afdeling en wat de aanleiding was. Doel is om beter zicht te krijgen op mogelijke verbeteringen. Over de resultaten kan psychiater Erik Beijaert nog niets melden. Hij denkt dat er door het project in ieder geval meer aandacht komt voor alternatieven voor dwangmiddelen. De beoogde vermindering van separaties met tien procent vindt hij ‘op zich een heel goed streven’. Niettemin blijft hij van mening dat separatie nooit volledig voorkomen kan worden zo lang de wet BOPZ niet vervangen wordt door een betere wet. Dit is het tweede deel in een serie over dwangopnames in Nederland. Volgende maand deel drie: de politiek aan het woord.

tekst Martin Brandwagt foto Diana Snabilié

Zou een administratiecursus helpen? ‘Zeker. Die heb je ook. Bij Dynamo bijvoorbeeld of Madi in Zuidoost.’ Volgens Theo Fransman, de vorig jaar overleden voorzitter van de Voedselbank Amsterdam, hebben deze mensen alle vertrouwen in de overheid verloren. Hoe zie jij dat? ‘Dat klopt wel enigszins. Aan de andere kant verwachten de mensen vaak te veel van de hulpverlening. Een half uur is te weinig om alles ineens op te lossen. Daardoor raakt men teleurgesteld en keert men zich af van de hulpverlening. Dat is ook niet de oplossing.’ Je krijgt een maatje om je te begeleiden. Hoe werkt dat?

‘Iedereen die zich hier aanmeldt, krijgt een maatje. Die komt een keer per week bij je thuis. Onze intake vindt ook thuis plaats. Dat verlaagt de drempel om gebruik te maken van de hulpverlening. Die drempel is te hoog voor veel mensen, soms is er een omweg nodig. Die sociale insteek van ons project vinden we heel belangrijk. Het neemt het gevoel weg, dat je er helemaal alleen voor staat.’ VONK zoekt nieuwe vrijwilligers om het project te ondersteunen. Belangstellenden kunnen zich tijdens kantooruren aanmelden, tel. 531 76 00. Ook nieuwe klanten kunnen zich op dit nummer aanmelden. De dienstverlening is gratis.

In plaats van isoleercellen, beschikt men over comfortrooms

12 ACHTERGROND

MUG magazine | februari 2008

‘Agressie komt van twee kanten’ Medewerkers Marktplein getraind om met emotionele reacties om te gaan Agressie in de openbare ruimte is aan de orde van de dag. Ambtenaren in het veld van werk in inkomen kunnen er over meepraten. Hoe gaan zij daarmee om en welke frustraties van klanten spelen hierin een rol? Tijd voor een bezoek aan twee marktpleinen voor werk en inkomen.

tekst

Ronald Vendrik foto

Ingrid de Groot

E

Marktplein Nieuw-West

en Marktplein is één adres waar mensen terecht kunnen met vragen over werk en inkomen. Het bevat altijd een vestiging van het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI), het UWV en Dienst Werk en Inkomen (DWI). Erg druk is het niet op Marktplein Nieuw-West. Af en toe is het even vol en korte tijd later is het weer bijna leeg. Wat achterblijft is het geüniformeerde personeel: twee tot drie beveiligers en een enkele steward, die bezoekers wegwijs maken. Beveiliger Eduard van Praag is goed ‘gecast’ voor zijn functie. Zijn rijzige postuur dwingt meteen respect af, hoewel hij zijn spierkracht nooit hoeft in te zetten. ‘Daar is de politie voor’, zegt Van Praag. ‘Drie jaar geleden was het hier een stuk onrustiger. De beveiliging bestond toen uit uitzendkrachten. Klanten die over de schreef gingen, wisten dat ze dat anoniem konden doen. Maar ik ken mijn pappenheimers inmiddels wel. Je moet een duidelijke lijn trekken, dan weten klanten waar ze aan toe zijn.’ Even is hij alert, als een jongeman naar buiten sprint, maar het is loos alarm. De man heeft de parkeerwacht gezien en wil voorkomen dat hij een bon krijgt.

ties op. Wij beslissen nergens over, maar de baliemedewerkers moeten het wel ontgelden. Hier stonden koffie-automaten, maar die zijn weggehaald omdat er regelmatig met hete consumpties naar ons werd gesmeten. Gelukkig zitten we nog niet achter glas, want dat werkt agressie alleen maar in de hand’, denkt Peter. Een vrouwelijke beveiligingsbeambte loopt druk heen en weer. Met haar portofoon roept ze een collega van elders op om vervolgens een Surinaamse vrouw te helpen met het zoeken naar vacatures op de computer. Behalve beveiligers, zijn er ook stewards in het pand aanwezig. Deze hebben dienstverlenende taken, waaronder het begeleiden van de klant naar de spreekkamers. Twee stewards hebben ‘geen commentaar’, maar één van hen wil zonder naamsvermelding wel wat kwijt. ‘Agressie komt van twee kanten, ook van medewerkers hier. Een keer liet een klant haar baby achter; of wij ervoor konden zorgen want moeder had geen geld meer. Dat is ook een vorm van agressie, over de rug van een kind. Maar ergens begrijp ik het wel. Mensen kunnen radeloos zijn als hun uitkering niet is gestort. Dat begrijpen ze hier niet altijd even goed.’

Agressie Dat het niet altijd zo rustig is, vertelt Peter (45, uit veiligheidsoverweging geen achternaam) van de ontvangstbalie: ‘Vooral in de laatste week van de maand kan het er ruig aan toe gaan. Dan worden de uitkeringen gestort en klanten die minder of geen geld hebben ontvangen, komen verhaal halen. Ze hebben bijvoorbeeld de maandelijkse inkomstenverklaring te laat of onvolledig ingeleverd. Op dat soort dagen staan we met te weinig mensen achter de balie.Vorige week ontstond er een rij tot buiten aan toe. Als iemand na een half uur wachten in de rij aan de balie komt en niet geholpen kan worden, komen daar soms boze reac-

Afgewezen In het ‘agressieprotocol’ van de uitvoeringsorganisaties voor werk en inkomen staat dat negen van de tien klantenklachten te wijten is aan behandelfouten of een onheuse bejegening. Als klanten om die laatste reden stoom afblazen tegen een medewerker, spreekt het protocol van een ‘emotionele reactie’. De medewerkers worden getraind om daar begripvol mee om te gaan. In een veel kleiner aantal gevallen gaat het om ‘instrumentele agressie’, die doelbewust is. De klant krijgt dan een waarschuwing en als dat niet helpt een pandverbod en/of korting op de uitkering opgelegd. Dit onderscheid moet voorko-

men dat er meer agressie ontstaat, en welwillende klanten geen ruimte krijgen hun frustratie te uiten. Mohammed (33) heeft een WW-uitkering en komt net terug van een afspraak bij het UWV. Hij heeft moeite om werk te vinden. Hij wil vrachtwagenchauffeur worden. Het UWV weigert echter om een groot-rijbewijs te bekostigen. Ook zonder zou Mohammed wel een baan kunnen vinden. Laatst werd hij afgewezen als heftruckchauffeur. De werkgever vond zijn Nederlands niet goed genoeg. Hij had wel de juiste papieren. Maar ook een cursus Nederlandse taal zit er niet in. Mohammed haalt een afsprakenkaart van het ziekenhuis tevoorschijn. ‘Ik heb twee operaties gehad en morgen weer één. Hoe kan ik door blijven solliciteren als ik niet kan lopen?’ Mohammed zegt dat het UWV hem tweehonderd euro heeft gekort op zijn uitkering, omdat hij de aanvraag te laat zou hebben ingediend. ‘Ze zeggen dat ik maar een advocaat moet inschakelen als ik het ermee oneens ben.’ Spanning Ook op het Marktplein aan het Cornelis Troostplein in De Pijp loopt het niet storm. De ontvangstbalie wordt hier gerund door twee vrouwelijke beveiligingsmedewerkers. Millie Eiflaar: ‘Je moet altijd koel blijven als iemand boos is en je niet uit je tent laten lokken. Dan gooi je olie op het vuur. Als het mij niet lukt iemand tot bedaren te brengen, roep ik er een collega bij. De politie laten komen is het laatste redmiddel. Dat gebeurt maar een enkele keer per maand.’ ‘We hebben op deze vestiging een afwijkende aanpak’, zegt CWI-teamcoördinator Jeen Bruinsma. ‘Zestig procent van onze klanten is hoogopgeleid. Die verkoop je geen knollen voor citroenen. Daarom hebben we klantadviseurs achter de CWI-balie staan. Die weten alles over onze dienstver-

lening en kunnen onze klanten dus beter helpen dan gewoon baliepersoneel. Dit voorkomt veel irritatie. In het klanttevredenheidsonderzoek scoren we beter dan andere vestigingen. Maar bij grote drukte, zoals op de dag na nieuwjaar, kan de spanning snel oplopen. Iemand doet zijn mond open en een andere wachtende gaat meedoen. Op een gegeven moment vloog er een stoel door de ruimte. Maar daar bleef het gelukkig bij.’ Aan de leestafel zitten een man en een vrouw te wachten. ‘We zijn hier om een aanvulling te krijgen op zijn WAO-uitkering, omdat we sinds kort samenwonen’, zegt zij. ‘De laatste twee weken lag ik alleen maar op bed’, vertelt haar vriend met een van pijn verwrongen gezicht. ‘Ik heb een hernia en ben voor honderd procent afgekeurd.’ ‘Drie dagen geleden liet het UWV weten dat ik zijn medisch dossier moest meenemen naar mijn afspraak’, vult de vrouw hem aan. ‘Weten ze dan niet dat ziekenhuizen dat nooit op zo’n korte termijn toesturen? Om problemen voor te zijn is hij nu zelf maar meegekomen. We hebben er drie kwartier over gedaan om dat stukje vanaf de Van Woustraat af te leggen.’ Peter is universitair geschoold en langere tijd werkloos met een bijstandsuitkering. ‘Ik ben bereid veel aan te pakken, maar wel iets dat bij me past. Maar het beleid is steeds meer gericht op uitstroom en mijn eigen ideeën over werk worden nauwelijks nog gehoord. Mijn re-integratiebedrijf beloofde dat ik een cursus kon volgen, maar mijn klantmanager zegt: “u bent al hoog opgeleid”. Agressie hoort niet bij mij, maar ik snap wel waar het vandaan komt. Je eigenwaarde wordt eerder afgebroken dan opgebouwd. Er kleeft toch het stigma aan je dat je niets wilt aanpakken. Dat klopt niet. Maar ik wil wel werk met enig perspectief.’

‘Er werd regelmatig met hete consumpties naar ons gesmeten’

13

februari 2008 | MUG magazine

Experimentele (sub)cultuur Het voormalig filmacademiepand aan de Overtoom is niet moeilijk te vinden. De deur staat verwelkomend open en bij binnenkomst valt meteen het briefje op met het nadrukkelijke verzoek om rekening te houden met de buren.

Julia Wilpert eze avond staat er live muziek op het programma: een ontmoeting tussen elektronisch en akoestisch. Muzikanten met een bas, een cello, een dwarsfluit, een Mac en een zangeres laten in verschillende samenstellingen zien waartoe ze in staat zijn. Met 25 stoelen is er op weinig publiek gerekend en dat blijkt een goede inschatting. Toch is er voldoende volk aanwezig om je niet opgelaten te voelen. Al blijken de meeste bezoekers op de een of andere manier gerelateerd te zijn aan de performers. Het pand aan de Overtoom is in

‘In SKEK kan eigenlijk alles’ Eileen Ros

Culturele vrijplaats gerund door jonge mensen (Foto: Remco Visser)

‘Bij Biodanza hoef je geen danspasjes te leren’ Thea Golverdingen

Docente Phoebe Felen: ‘Mensen denken a snel dat het zweverig is’ (Foto: Ingrid de Groot)

De dansstudio van OT301 Foto: Ingrid de Groot

1999 gekraakt door de vereniging Eerste Hulp Bij Kunst (EHBK) en valt sinds 2001 onder het broedplaatsbeleid. In 2006 was er sprake van dat het pand zou moeten wijken voor een fietspad naar het Vondelpark. Maar met de nodige inspanning en hulp van investeerders lukte het de vereniging om het pand te kopen. Met zelfs een nominatie voor ‘Amsterdammer van het jaar 2006’ op zak hebben de oprichters van EHBK hun bestaansrecht inmiddels bewezen, maar vraag doorsnee-Amsterdammers of ze de broedplaats kennen en je hoort nauwelijks geluiden van herkenning. Maar OT301 lijkt er ook niet op (in) gericht om commercieel te gaan en

massa’s mensen te herbergen. Het doel is duidelijk; het bieden van een werkplaats en podium voor uiteenlopende uitingen van (sub)cultuur. De agenda op de site ziet er goed gevuld uit, vooral in de weekenden is er van alles te doen. Er staat met name muziek op het programma, maar ook film- en dansliefhebbers kunnen aan hun trekken komen. De entreeprijzen liggen rond de vijf euro. Een opvallend initiatief binnen OT301 is De Peper. Hier kan vier dagen in de week, ook voor een zacht prijsje, veganistisch gegeten worden. De broedplaats beschikt over drie grotere publieke ruimtes. Op de begane grond zijn de aan elkaar grenzende studio’s en op

de eerste verdieping is de filmzaal. Twintig minuten na aanvangstijd gaat het optreden van start. De zangeres zucht, stokt, kraakt en lijkt met haar stembanden te jongleren. Even wennen, wanneer je op zoek bent naar harmonie. Zich daarvan bewust oppert de dame zelf schertsend dat de gelegenheidsformatie misschien beter ‘gag the singer’ (snoer de zanger de mond) zou kunnen heten. Een kleine pauze geeft gelegenheid om een drankje te halen aan de bar in de andere studio en te overpeinzen of je de rest van het programma aankunt. Wijn en bier krijg je voor twee euro, frisdrank is er niet, daarentegen wel Looza-sapjes. Tijdens het tweede

gedeelte van het optreden blijkt experimenteel ook licht verteerbaar te kunnen zijn. De combinatie van dwarsfluit met Mac – met een prominente rol voor een joystick – is verrassend en ja…grappig. Kortom: wie eenheidsworsten verwacht in OT301 komt van een koude kermis thuis. Maar laat je je niet gauw afschrikken door het woord ‘experimenteel’ en beschik je over een gezonde portie nieuwsgierigheid, dan kun je er best leuke dingen ontdekken.

SKEK is een eetcafé aan de Zeedijk en werd in de zomer van 2006 geopend. Het eetcafé is een project dat is opgezet door vijf studenten, werkzaam bij Shell Kriterion. SKEK biedt live muziek, experimentele kunst en heeft een huiselijk restaurant.

je het hier uithouden’, vertelt Mikko Kuiper. De oud-programmeur die tegenwoordig actief is in de keuken drinkt aan de bar een biertje. ‘Het werken hier vergt energie, maar je krijgt daarvoor veel vrijheid terug. In SKEK kan eigenlijk alles.’ Het café annex restaurant is elke donderdag een thuishaven voor beginnende musici, maar ook bekende bands komen langs. ‘Op donderdag werken we samen met het Amsterdamse Songwriters Guild,’ legt Kuiper uit. ’Iedereen met ideeën of muzikale ambitie krijgt na de hoofdact een kans op het open podium. En dat mondt maar al te vaak uit in een hele goeie avond.’ Naast de donderdagavond is er ook op vrijdag-, zaterdag- en zondagavond altijd wat te doen. Vanavond laat de

Haarlemse band Chapter 30 van zich horen. De tweemansformatie speelt gevoelige liedjes op akoestische gitaar. De muziek heeft het iets weg van de Amerikaanse zanger / liedjesschrijver Jack Johnson. Een paar Engelsen trekken zich niks aan van het musicerende duo en gaan op in een heftige discussie. ‘Toeristen zijn voor ons een belangrijke inkomstenbron, vertelt Pepijn Schermer al knikkend naar het druk pratende groepje. Schermer is ook kok voor SKEK en gaat tevens over de exposities aan de wand. ‘In SKEK kan veel. Er is niet echt een norm waaraan moet worden voldaan. Wij zijn een culturele vrijplaats gerund door jonge mensen.’

nen stonden toen hoog in het vaandel. Dat is veel mensen opgebroken.’ Toro Araneda ontwikkelde een manier van dansen waarbij het uiten van gevoelens centraal staat. Zijn ervaring was dat mensen zich daardoor beter gingen voelen. Felen zelf kwam ongeveer vijf jaar geleden in aanraking met deze dansvorm: ‘Iemand vroeg mij of ik vanuit mijn hart leefde. Voor mijn gevoel leefde ik wel vanuit mijn hart, maar misschien niet genoeg. Ik ben toen naar een Biodanza workshop gegaan. Ik vond het wel confronterend en een beetje eng. Ik dacht: als ze in mijn ogen kijken zien ze vast dat ik het spannend vind. Maar na een paar dansen had ik al zulke diepgaande contacten met een aantal mensen, dat ik alleen nog maar liefde voelde voor

de mensen om mij heen. Die ervaring wilde ik overbrengen op anderen.‘ Volgens Felen is het unieke aan Biodanza dat iedereen zijn eigen dans creëert: ‘Er zijn geen danspasjes die je moet leren. Je hoeft je alleen maar over te geven aan de muziek en te bewegen vanuit je gevoel. Afgelopen weekend was ik in Milaan. Rolando Toro, die nu 84 jaar is, gaf zelf een workshop. Het was echt geweldig om hem te zien dansen. Zo vol expressie en levenslust. Voor mij is hij het levende bewijs dat Biodanza een positieve invloed kan hebben op je welzijn en geluk…’

SKEK is opgedeeld in twee delen. Een echte kroeg met daarnaast een restaurant waar beginnende kunstenaars werk kunnen exposeren. Ook kun je gratis draadloos internetten en er kan gestudeerd en vergaderd worden. Een van de belangrijkste doelen van het project is om studenten in verenigingsverband de kans te bieden een onderneming van A tot Z op te zetten en te runnen. ‘Je moet wel een gevoel voor verantwoordelijkheid hebben wil Biodanza staat voor dansen in het leven. De bedenker is de Chileen Rolando Toro Araneda. Deze psycholoog zocht in de jaren zestig van de vorige eeuw naar een manier om mensen met depressies te helpen. Phoebe Felen geeft sinds een paar jaar workshops Biodanza in Amsterdam West. ‘Mensen denken al snel dat het zweverig is’, zegt Phoebe Felen. ‘Maar dat is juist niet het geval. Het is een dans waarbij je leert om met beide benen op de grond te staan. Vooral in deze tijd, nu veel mensen een burn-out krijgen, hebben ze de behoefte om weer tot zichzelf te komen. Eigenlijk is dit een reactie op het harde werken in de jaren negentig van de vorige eeuw. Carrière maken en veel geld verdie-

Meer informatie: http://squat.net/overtoom301/pages/ home.html

Meer informatie: www.skek.nl

Meer informatie: www.biodanza.nl, www.biodanzametphoebe.nl

14

MUG magazine | februari 2008

open podium

Vrijdaggebed

Rober t Aspeslagh Tanjung Pinang (Bintan), Indonesië, 1940 Woont en werkt in Amsterdam Atelier: Karel du Jardinstraat 33, 1072SG Amsterdam

Rober t Aspeslagh Vrijdaggebed Olieverf op linnen 120 x 120 x 2 cm

R

obert Aspeslagh is geboren en getogen in Indonesië. Daar maakte hij op een Indonesische dorpsschool kennis met de Islam en leerde hij geometrische figuren voor heften van krissen te tekenen. Tijdens zijn leraarschap aan de IVO Kindergemeenschap te Amsterdam ontstond zijn fascinatie voor woord en beeld. Bij het Nederlands

Instituut voor Vredesvraagstukken werkte hij aan de ontwikkeling van vredesonderwijs. Vervolgens was hij onder meer Duitslanddeskundige bij het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen Clingendael. Langzamerhand verschoof zijn professionele aandacht voor de wetenschap steeds meer naar die van de beeldende kunst, die hij als

wetenschapper niet had losgelaten. Belangstelling voor mens en wereld die in zijn wetenschappelijke arbeid centraal stond, keert in zijn werk als beeldend kunstenaar terug. Vrijdaggebed is een van zijn schilderijen, met het thema Islam. Het afbeelden van de menselijke figuur is niet overal in de Islam verboden,

zoals we bijvoorbeeld in Iran uit de schilderingen van mensen waarnemen. Het gezicht van de Profeet mag men echter niet weergeven. Vrijdaggebed is ontstaan n.a.v. de discussie over de verhouding van de Profeet tot vrouwen. De kalligrafie in het midden geeft zijn naam weer. Voor meer informatie: www.aspeslagh.com

15

februari 2008 | MUG magazine

‘De sfeer is geweldig’ Wereldmuziek en meer in de Buiksloterkerk in Noord Op een van de mooiste plekjes van AmsterdamNoord staat de statige Buiksloterkerk. De Stichting Buiksloterkerk is eigenaar van deze kerk. Het doel van de stichting is het gebouw in goede staat te houden. Daarnaast worden er in de kerk films vertoond en concerten en lezingen gehouden. ‘Als het maar iets met Amsterdam-Noord heeft te maken.’

Toine Graus

D

e Buiksloterkerk staat op een terp en is omringd door een kerkhofje met oude bomen. Een pad leidt naar de Buiksloterdijk met zijn fraaie houten huizen. Het is een groene oase temidden van de anonieme hoogbouw van Noord. Op zondagmiddag half vier staat een grote groep mensen te wachten tot de kerkdeuren open gaan. Elke tweede zondag van de maand organiseert de Stichting Buiksloterkerk een concert met wereldmuziek. Vandaag treedt zangeres Sureda op met een groepje muzikanten uit Spanje en Frankrijk. De groep brengt volksmuziek van Spaanse, Catalaanse en Bretonse oorsprong. Als de deuren opengaan drommen de mensen langs de kassa naar binnen om eerst een kop koffie of thee te halen. Achterin de kerk staan grote tafels en banken waaraan hele gezelschappen gaan zitten. Vooraan staan eenvoudige houten stoelen. Vanaf een nokbalk hangt

Duizend boeken voor 100 euro Jos Verdonk

Optreden Sureda in Buiksloterkerk foto: Remco Visser

een enorm gordijn naar beneden tot op het koor van de kerk en vormt zo een intiem podium vlak naast de monumentale, van rijk beeldhouwwerk voorziene, preekstoel. Sureda kondigt in charmant Vlaams het eerste liedje aan. Ze zingt met een lichte hoge stem, vrolijke en soms ingetogen volksliedjes. Ze wordt begeleid door een gitarist en een bandoneonist. De muziek past heel goed in het sobere interieur van de kerk met zijn witte muren en de grote ramen. Als het na een uurtje pauze is, gaat iedereen naar de keukentafels achterin om een glaasje wijn of iets fris te halen. Op de tafels verschijnen karafjes. Iedereen staat druk te kletsen, kinderen lopen er doorheen. De kerk wordt even een ‘grand café’. ‘Ik denk dat het vooral ‘Noorderlingen’ zijn die hier komen’, zegt Rina. Ze komt uit Waterland en heeft haar vriendin Marja uit Amsterdam-Zuid meegenomen. Ze hebben genoten en Marja zal zeker terugkomen. De twee vriendinnen vallen met hun jeugdige

uiterlijk een beetje op temidden van het overwegend wat oudere publiek. Jan Verstegen, glas rode wijn, en zijn vrouw, witte wijn, komen al vanaf de jaren tachtig naar de concerten in de Buiksloterkerk. ‘We komen hier veel mensen uit Noord tegen en de sfeer is geweldig. Vorige maand was er een Zuid-Amerikaanse band en stond iedereen achterin de kerk te dansen.’ Guus van Veen staat in een groepje te discussiëren of versterking eigenlijk wel nodig is. De akoestiek wordt geroemd. ‘Laatst zong hier een koor van twintig zangers, ze waren helemaal wild van de akoestiek. Zo mooi had het nog nooit geklonken.’ Ze vond Sureda wel erg ingetogen, maar: ‘Ik werd er heel meditatief van en heb allemaal mooie dingen bedacht.’ Na de pauze wordt het buiten donker. In de kerk licht het podium met het gordijn op onder de spotlights. Met flakkerende kaarsen in grote standaards wordt de sfeer nog intiemer. Het is heerlijk wegdromen op die lichte buitelende stem van Sureda.

Aan het eind van het concert wordt Sureda beloond met een warm applaus. De meeste mensen vertrekken, maar een fors gezelschap blijft achter voor de nazit. Voor de vijfentwintig vrijwilligers, de organisatoren én de muzikanten die straks terugrijden naar Frankrijk, is er een kom stevige soep. Paul Vonk, de programmeur, schuift aan. Hoe komt hij aan de muzikanten? ‘Sureda is een vriendin van een Hongaarse zangeres die hier heeft opgetreden. Ze heeft muziek opgestuurd en ik vond het verrassend. Ik volg mijn gevoel, maar het moet wel passen in de kerk. In het begin hadden we klassieke muziek, maar dat trok niet veel publiek. Toen we toevallig eens een Ierse band lieten spelen zat meteen de kerk vol. Sindsdien staat er wereldmuziek op het programma. Daar hebben we veel succes mee. Als het lekker gaat zoals laatst met een Cajunband, staan de mensen te swingen.’ Het is allemaal pro Deo werk maar Vonk heeft er veel plezier in. Hij is

er vanaf het allereerste begin van de Stichting Buiksloterkerk in 1986 bij geweest. Twee jaar daarvoor werd duidelijk dat de kerk uit 1609 dringend gerestaureerd moest worden, maar de eigenaar, de Hervormde Gemeente Amsterdam, had het geld niet. De stichting ging op zoek naar fondsen. Van Monumentenzorg, het stadsdeel en het bedrijfsleven in Noord werd genoeg geld bijeengesprokkeld om met de restauratie te beginnen. In de zomer van 1995 werd het werk afgerond. De stichting is inmiddels eigenaar van de kerk. Het doel is niet alleen de kerk in goede staat te houden, maar ook om de kerk een functie te laten behouden als trefpunt in Noord. ‘We doen aan communitybuilding’, zegt Vonk. ‘Daarom is er op elke vierde zondag van de maand een programma van Podium Noord, met muziek, lezingen en films. We houden dat zo goedkoop mogelijk: vijf euro.’

Tijdens onze omzwervingen op zoek naar het goedkope boek zijn we opnieuw in Amsterdam Oost. Leeshal Oost is een merkwaardige kruising tussen een tweedehands boekhandel, een bibliotheek en een uitdragerij. Het boekenaanbod is zo overweldigend dat het bijna niet meer in de bescheiden winkelruimte past. Voor de Leeshal staan de boeken letterlijk al op de stoep. Winkelwagentjes zijn volgepropt met honderden deeltjes uit de Bouquetreeks. Dan zijn we de drempel van de winkel nog niet eens gepasseerd.

populaire fictie: van science-fiction tot streekromans, van spionagethrillers tot doktersromannetjes. Maar er is ook veel literatuur aanwezig, onder andere een indrukwekkende collectie Salamanderpockets. Ongeveer alles dus, met uitzondering van studie- en schoolboeken. Leeshal Oost verkoopt geen ramsj. Het zijn tweedehands boeken. De inkoop gaat meestal niet per stuk, maar per kartonnen doos. Eigenaar Hans ter Horst is naar eigen zeggen ‘helemaal niet zo’n lezer’. Elf jaar geleden kon deze ex-postbode geen brieven meer zien en nam hij de Leeshal over van de vorige uitbater. Tegenwoordig biedt Ter Horst zijn boeken behalve in de winkel ook via Marktplaats aan. Leeshal Oost heeft een unieke formule. Lezers kunnen de boeken die ze bij de Leeshal hebben gekocht voor de helft van de prijs terugverkopen. Dit

bedrag dienen ze dan wel weer te besteden aan ‘nieuwe’ boeken. Op deze manier komen papieren winkeldochters steeds weer bij de Leeshal terug. Ter Horst heeft voor de grootgebruikers van boeken nog een speciale aanbieding, waarvan slechts enkele keren per jaar gebruik wordt gemaakt: duizend (ongesorteerde) boeken voor honderd euro. Leuk voor Koninginnedag! Tot slot nog de leestip van de maand: De Nederlandse Marokkaan Khalid Boudou is vooral bekend van zijn inmiddels verfilmde Het Schnitzelparadijs (2001). Van zijn hand is ook De President (2005), een merkwaardige, bij vlagen zeer geestige politieke satire. Joesoef Ben Sawali, een eenvoudige illegale aspergesteker van Lufiaanse afkomst wordt min of meer per ongeluk president van de republiek Zapland, dat erg aan Nederland doet denken. Zijn bloemrijke toespraken staan vol met metaforen over as-

perges. Joesoef is een charismatische persoonlijkheid en geliefd bij zijn volk, maar macht corrumpeert en die aardige Joesoef gaat uiteindelijk aan corruptie en zelfverrijking ten onder. Nederland is een bananenrepubliek, lijkt Boudou met deze roman te willen zeggen. De President ademt een merkwaardige Hollandse sfeer en past in de klassieke satirische traditie van Godfried Bomans en Remco Campert. Het enige bezwaar is dat dit boek af en toe wel heel nadrukkelijk lollig en zelfs ietwat oubollig is.

In de winkel zelf staan boeken zover het oog reikt, letterlijk van de vloerplinten tot halverwege het plafond. Daarbij dient te worden aangetekend dat het monumentale plafond bijna vijf meter van de winkelvloer verwijderd is. Alle denkbare genres zijn vertegenwoordigd, maar de nadruk ligt op de

Meer informatie: www.buiksloterkerk.nl

 Leeshal Oost Commelinstraat 53 • Boeken, tijdschriften en dvd’s vanaf € 0,25. • Met Stadspas: 20% korting (bij een minimumbedrag van € 5,00). • Khalid Boudou: De President, Rothschild & Bach (€ 6,95, Boekenfestijn)

16

MUG magazine | februari 2008

Zelfs muurbloempjes op dans P60: poppodium met prak

Wie aan bruisend nachtleven denkt, komt waarschijnlijk niet direct bij Amstelveen uit. Toch herbergt deze gemeente onder de rook van Amsterdam een heuse ‘cultuurstrip’. Inclusief het poppodium P60, waar je óók kunt eten.

Dansen in gemoedelijke sfeer foto’s: Julia Wilpert

Michiel Wetzer

hoofdgerecht of 4 euro korting op een driegangendiner à la carte. Reserveren is verplicht, meldt de website. Het menu kan op de site van P60 worden bekeken. Bij het afrekenen van je diner koop je meteen je toegangskaart, en wordt de korting berekend. De gekozen dansavond begint om elf uur; de keuken reserveert tot half negen en sluit om negen uur. Een beetje planning is vereist.

is geen restaurant, geen café en, ondanks de pooltafel, geen jeugdhonk. En het is er vooral leeg. Reserveren bleek totaal overbodig. Bij binnenkomst om half negen zit er welgeteld één dame aan de bar te eten. Het bedienend personeel beaamt dat de restaurantfunctie niet heel hard loopt; er komen meer mensen op de pooltafel en het dansen af. Wat later komt het als jongerencentrum inderdaad wat van de grond en wordt het steeds drukker bij de pooltafel. Tot er kan worden gedanst is het een kwestie van uitzitten. Het eten is aardig maar niet hoogstaand. Er kan worden gekozen uit een daghap en drie gangen à la carte. De meeste ingrediënten zijn vers, afgezien van de pasta en de rösti. Bij de zalm ligt geen citroen; die is door de kok zelf al ruimschoots over de vis uitgeknepen. Verder is het redelijk verzorgd en de bediening is uitermate vriendelijk. Overigens sluit de keuken

echt om negen uur, dus een toetje zat er niet meer in. Wanneer het eten is gezakt kan er worden gedanst. Hiervoor moet je naar boven, door een tweede P60-café (de ‘Suite’) waar ook de garderobe is. Als je beneden hebt gegeten, is het zaak om je jas mee te nemen naar boven. Het eetcafé sluit op een gegeven moment, en zie dan je jas maar eens terug te krijgen. Boven is het een stuk drukker, hoewel de zaalcapaciteit van 650 man - gelukkig - niet wordt bereikt. Vanavond is er een ’90’s NOW!’avond: een trio dj’s mixt muziek uit de onverteerbare jaren negentig aan elkaar en serveert deze in hapklare brokken aan het publiek. Een en ander wordt gegarneerd door de kunsten van een vj. De getoonde fragmenten van Beavis en Butthead en de work-out van Tony Little roepen herinneringen op. Maar de muziek is

echt een trip down memory lane met bijvoorbeeld Snap, C&C Music Factory, Right Said Fred, Leila K., M.C. Hammer en Vanilla Ice. De negentiger jaren zijn vanavond de enige gemeenschappelijke factor en dus vormt de muziek een allegaartje aan stijlen. Dat is terug te zien op de dansvloer. Op Leila K. springen zelfs de muurbloempjes massaal op de dansvloer; bij Vanilla Ice gaat iedereen weer zitten. Los van het uitgelaten groepje dat een vrijgezellenfeestje viert natuurlijk; dat is niet stil te krijgen. De sfeer is gemoedelijk. Afgezien van een jongeman die iets te veel heeft gedronken en bij alle dames zijn geluk probeert, zijn er geen vervelende mensen. Er circuleren geen drugs, maar een jointje wordt getolereerd. Het zichtbaar aanwezige bewakingspersoneel is op zijn hoede, maar vriendelijk en behulpzaam. Voor een drankje aan de bar hoef je niet lang te

Anatolische Spannend rock van Duman vormenspel

Turkse rozentuin

Jimmy Eat World Live

Gevoelens en een wit vel

|Duman is een belangrijke verte-

|De schilderijen van Vincent van

|De moderne dansvoorstelling

|De Amerikaanse band Jimmy Eat

genwoordiger van de Turkse rock. Ze hebben in korte tijd een grote schare fans gekregen en dat is niet voor niets. Duman weet met zijn unieke geluid de juiste snaar te raken bij het jonge Turkse publiek. Duman combineert moderne rockmuziek met de Anatolische sound. De band heeft in Turkije meerdere nummer 1-hits gehad met eigen nummers maar ook met covers van andere Turkse artiesten. In het voorprogramma: Tolga Bleda Tuncer & Band. • Paradiso • 17 feb • 20:00 uur • toegang: 25,00 •

Oss zijn abstract, maar toch lijken het vensters naar een andere wereld. Misschien komt dat door de concrete sjablonen die hij plaatst op achtergonden van grote verfvlekken met druipers en al. De harde, uitgesneden vormen met hun amorfe achtergond leveren zonder meer een intrigerend spanningsveld op. De schilderijen zijn prachtig van kleur en getuigen van een geheel eigen vormentaal waar de kijker zijn eigen associaties op los kan laten. • Galerie Artistik • Kerkstraat 142 • 2 feb t/m 15 mrt • wo t/m za 12:00 – 18:00 uur • www.artistikgalerie.nl •

| Op 5 februari begint de vers 2008 poëziewedstrijd voor kinderen. Er zijn twee leeftijdscategoriëen: van 8 tot 13 jaar en van 13 tot 20 jaar. De jonge poëten moeten hun inspiratie halen uit de vijf bundels die genomineerd zijn voor de VSB Poëzieprijs. Er zijn veel scholen die in klassenverband meedoen. Daarnaast wordt in Amsterdam ook een masterclass gehouden, op 5 maart, in de Bibliotheek op de Oosterdokskade. Maar je kunt ook eigen inzendingen insturen. Bij problemen kun je zelfs een echte Poëziedokter raadplegen. De deadline is 21 maart. • www.versgedicht.nl •

V

ijf jaar geleden verkoos een economisch onderzoeksbureau Amstelveen tot de meest aantrekkelijke stad van Nederland om in te wonen. Amstelveen is goed bereikbaar, veilig, rijk aan cultuur en dichtbij Amsterdam. Daar is vast wat te doen. Op de cultuurstrip op het Stadsplein in het centrum van Amstelveen, naast de muziekschool en de schouwburg, is poppodium P60. P60 is géén particulier initiatief, maar vanuit de gemeente zelf ontstaan omdat er behoefte was aan een jongerenvoorziening. Er worden concerten van obscure muzikanten en bekende nederpopbandjes georganiseerd, er zijn jazzmiddagen en dance-nachten. P60 herbergt ook een eetcafé. Het biedt de mogelijkheid voor een ‘2 in 1-hap’: wie eten en dansen combineert, krijgt 2 euro korting op een

Voor wie Amstelveen niet goed kent, kan het even wennen zijn. Hoewel het centrum met het openbaar vervoer goed bereikbaar is, moet je voor P60 nog een stukje door het centrum lopen. En dat is, óók op een zaterdagavond, eng stil. Ook het Stadsplein met zijn cultuurstrip ligt er, hoewel opvallend goed verzorgd en schoon, verlaten bij. P60 zelf is gelukkig makkelijk te vinden, maar naar de deur moet je even zoeken. Het eetcafé ziet er wat kaal uit. Het

Güldestan (rozentuin) van het Istanbul Staatsballet komt naar Nederland. Het toonaangevende Turkse gezelschap bestaat uit 19 dansers en 3 muzikanten en wordt geleid door choreografe Beyhan Murphy. De voorstelling bestaat uit een mix van moderne dans met Turkse elementen. Het is een wervelende show waarin voortdurend wordt gewisseld van decors, kostuums en videobeelden. De dansers springen van macho-cultuur naar harem naar theehuis, enzovoort. • De Meervaart • Meer en Vaart 300 • 14 feb • 20:15 uur • toegang 18,00 •

World timmert al zo’n veertien jaar aan de weg. Zelf noemen ze hun muziekstijl ‘emo-rock’, hun muziek bevat rust en melancholie, maar ze kunnen ook flink uithalen. Dat ze in het verleden Pixies-producer Gil Norton in huis haalden zegt de kenner misschien al iets. Afgelopen jaar lanceerden ze hun zesde cd: Chase This Light. Zelfgeproduceerd, maar onder supervisie van producer Butch Vig (Nirvana en The Smashing Pumpkins). Niet de eersten de besten dus. • Paradiso • vrijdag 8 februari • 20:30 uur • toegang 11,00 •

17

februari 2008 | MUG magazine

vloer

Bij ons in ... Amstelveen

Bidkleedjes en Bollywood In de serie ‘Bij ons in…’ gaan we op bezoek bij een theater of festival bij u in de buurt. Deze maand: Griffioen, het theater van de Vrije Universiteit.

Foto: Remco Visser

Thea Golverdingen en Jos Verdonk

wachten. Je betaalt met muntjes die je in de Suite kunt kopen. Per stuk wel te verstaan; je hoeft dus niet het risico te lopen dat je met de helft van je munten blijft zitten omdat je ze per bulk moet kopen. Een P60-sessie is weer eens wat anders. Het eten is, hoewel redelijk verzorgd, niet van heel hoog niveau. Maar voor vijfentwintig euro per persoon kun je een hele avond uit, compleet met maaltijd en drankjes. Nog een laatste waarschuwing voor mensen die met het openbaar vervoer gaan. Er rijden de hele nacht bussen naar Amsterdam. Maar je strippenkaart is niet geldig in de nachtbus en je moet een apart kaartje kopen. Sinds 1 januari zijn de tarieven gestegen en kost een kaartje € 3,50. Wel wat extra kleingeld in je zak houden, dus. Meer informatie: www.p60.nl

Iets rauws of zoiets |Het internationale festival Something Raw belooft een spannend festival te worden. Vier dagen lang wordt ruimte geboden aan de nieuwste generatie choreografen en performancekunstenaars. Een greep uit de vijftien voorstellingen: het menselijk lichaam wordt ge’decontextualiseerd’ in How do you like my landscape. Er is een solo-performance door Pere Faura die het wezen van de Striptease blootlegt. Carolien Hermans verklaart wat het is dat iemand tot een persoonlijkheid maakt. Ze doet dit samen met haar eenjarige dochtertje in de lezing/performance Conversation. De

B

ij een gezellig avondje theater denk je niet in de eerste plaats aan Uilenstede in Amstelveen, de campus van de Vrije Universiteit. Toch ligt daar tussen de studentenflats, met lege kratjes bier op de galerijen en overal aftandse fietsen, een theater verscholen. Het theater van de Vrije Universiteit was eerst in het hoofdgebouw aan de Boelelaan gevestigd. Toen er steeds meer studenten kwamen, ontstond de behoefte aan een eigen theater. Uilenstede bood ruimte en uitkomst. Het theater telt 180 vaste zitplaatsen. Door stoelen voor de ‘tribune’ te plaatsen is de capaciteit uit te breiden tot ongeveer 250 plaatsen. Het is echter ook mogelijk om deze tribune helemaal in te klappen en naar achteren te schuiven. Dan ontstaat er een dansruimte die plaats biedt aan wel vierhonderd personen. Door het gebruik van speciale panelen is de akoestiek van dit theater zeer goed. Dat mooi meegenomen,

performance Why We Love Action wil weten wat de aantrekkingskracht is van de stuntfilm. Wat resteert als er alleen nog wordt gevochten, gedood en geweld wordt gebruikt? De dansvoorstelling The 3 Duets van Aitana Cordero gaat over manipulatie, intimiteit en geweld. Forever Overhead wil weten wat zich afspeelt in het hoofd van een mens in vrije val. Lisbeth Gruwez gaat het na, hangend in de lucht. In Repeater wordt een generatieconflict tussen vader en zoon uitgevochten en in de solo-voorstelling Afraid of I worden de laatste overblijfselen van het cowboywezen ge-analyseerd. Verder zijn er nog meerdere debatten en workshops. • Something Raw • 5 t/m9 feb • www. theaterfrascati.nl • www.brakkegrond.nl •

filmzaal de laatste jaren maar moeizaam vol. Dit heeft vooral te maken met de concurrentie van dvd’s, het downloaden van films via internet en het grote aantal filmhuizen in Amsterdam. Tegenwoordig worden er ook wel eens lezingen gegeven in de filmzaal. Een cursus volksdansen heeft sterk aan populariteit ingeboet, maar daar komen nieuwe dansvormen voor terug. Zo is de laatste jaren Bollywooddansen en buikdansen zeer populair, zowel bij autochtone als allochtone studenten. En Theater Grifioen gaat ook op een andere manier met zijn tijd mee. Op vrijdagmiddag wordt de balletzaal tijdelijk ontruimd voor het vrijdaggebed. Het dansen maakt even pas op de plaats voor bidkleedjes, die over de vloer worden uitgerold.

want Theater Griffioen is de thuisbasis van zowel het VU-Orkest als het VU-Koor en het VU-Kamerkoor. Dick Roodenburg is organisator en coördinator van Theater Griffioen en loopt naar eigen zeggen al tientallen jaren op Uilenstede rond. ‘Het VUorkest bestaat uit studenten en oudstudenten en heeft een professionele dirigent. Het mag dan een amateurorkest zijn, maar het wordt beschouwd als een van de beste orkesten van Nederland. Ze treden op in het hele land en incidenteel ook in het buitenland.’ Theater Griffioen is er niet alleen voor studenten, maar heeft ook een buurtfunctie. Roodenburg: ‘Behalve studenten komen hier ook mensen uit Amstelveen en Ouderkerk aan de Amstel. Uithoorn heeft bijvoorbeeld geen eigen theater. Voor veel mensen is Griffioen dus gewoon een avondje uit. Zo komt hier een echtpaar van een jaar of zestig bijna elke week. Die gaan wel naar dertig voorstellingen per jaar. In Amstelveen heb je wat kak, maar hier is het lekker informeel. Het is makkelijk te bereiken en we hebben nog geen betaald parkeren.’ Behalve een theater en een filmzaal beschikt Griffioen ook over een flink

aantal zalen en zaaltjes, waarin allerlei cursussen worden gegeven. Het aanbod is groot en divers. Van grimeren tot een cursus tarot, van pottenbakken tot Bollywood-dansen. Er wordt geschilderd en gefotografeerd, gezongen en gedanst. Er is zelfs een cursus bikinimaken. In de theaterzalen worden ook de eindpresentaties gehouden van de theatercursussen. Op zulke avonden zit de zaal stampvol met familie en vrienden van de optredende studenten. Op andere avonden is de theatervloer het podium voor cabaretiers en stand-up comedians. ‘Cabaretiers hebben het hier naar hun zin’, zegt Roodenburg. ‘Ze geven hier graag try-outs, omdat studenten toch kritisch zijn. Vorig jaar hebben we een try-out gehad van Youp van ‘t Hek. Ook Jan Jaap van der Wal is hier al een keer geweest.’ Alles is hier mogelijk. Ook beschikt Theater Griffioen over enkele muziekruimtes, waarin muzikanten kunnen oefenen.

Berbers in de bieb

Schudden met die buik

Palestijnse kunst

| Haar reizen vormen voor Heleen Breedveld haar voornaamste inspiratiebron. Op haar laatste reis naar Marokko maakte ze mooie portretten van Saharaberbers. Breedveld schildert ook veel vrouwenportretten. De werken zijn geschilderd in tempera. Dit is een mengsel van waterige en niet-waterige bindmiddelen, meestal gemaakt op basis van ei en olie. Breedveld ontwerpt ook cd- hoezen en ze illustreert boeken. Zij maakte de illustraties voor ‘Chelm is overal’ en andere joodse verhalen van Godfried van Eck. • Bibliotheek Mercatorplein • Mercatorplein 89 • t/m 28 feb • toegang gratis •

| Steeds meer jongeren experimenteren met de oriëntaalse dans en passen die toe op allerlei crossover vormen. Het resultaat is te zien tijdens Shimmy Shake, een leuke cross-over buikdanswedstrijd voor amateurs en professionals. Daarnaast zijn er die dag ook nog workshops en masterclasses. Na de wedstrijd kan het publiek de heupen losgooien op de muziek van dj MPS Pilot of op de klanken van de derbouka. Inschrijving voor de wedstrijd is reeds gesloten. • Shimmy Shake • Sugar Factory • Lijnbaansgracht 238 • 13:30 uur • toegang 10,00 •

| Stichting de Levante organi-

Zowel de culturele achtergrond als de interesse van studenten verandert en Theater Griffioen past zich bij de heersende trends aan. Zo loopt de

Griffioen.

seert tot en met 24 februari drie tentoonstellingen over Palestina. De eerste, Images of Youth toont een installatie van kunstenares Rana Bishara die deze opdraagt aan de Palestijnse kinderen. De tweede expositie The History of Art laat zien hoe de loop van de geschiedenis van invloed is geweest op de ontwikkeling van de kunst uit Palestina. De derde expositie heet: Visions through Closure. Hier zijn diverse werken te zien van verschillende Palestijnse kunstenaars. • De Levante • Hobbemastraat 28 • wo t/m zo 13:00 - 17:30 uur •

18

MUG magazine | februari 2008

Agenda Cultuur 1

T/M 24 FEB Fans in Huis Marseille Het Rijksmuseum geeft elk jaar een fotograaf opdracht om een actueel thema vast te leggen. In 2006 was de beurt aan Raimond Wouda. Hij zocht in heel Nederland naar verschillende soorten fans en hun idolen. Dat resulteerde in de tentoonstelling Fans, nu te zien in Huis Marseille Museum voor Fotografie. Kom kijken naar foto’s van fans in de rij voor een concert van Geer, Goor en René of onderweg naar de Tour de France, bij de huldiging van Ajax of op bijeenkomsten van politieke partijen. Maar u ziet ook kamers van fans van Marco Borsato en Star Wars en baby’s die zijn vernoemd naar de idolen van de ouders. OPEN di t/m zo 11:00-18:00 ADRES Huis Marseille, Keizersgracht 401 INFO www.huismarseille.nl TOEGANG 5,00 MET STADSPAS 3,00 MET JANUARI / FEBRUARIBON gratis

2

5

3

2

1

4

T/M 25 FEB Aap, vis boek: Linnaeus in Amsterdam Tentoonstelling naar aanleiding van Linnaeus’ driehonderdste geboortejaar. In 1735 liep een nog jonge Carolus Linnaeus rond in Amsterdam en bezocht er een menagerie en een naturaliënkabinet. Drie jaar zou hij studerend en schrijvend in Nederland verblijven. Hier verscheen voor het eerst zijn boek ‘Systema Naturae’, waarin hij het planten- en dierenrijk indeelde volgens een nieuw systeem. Linnaeus’ ordening van de natuur maakte hem tot de bekendste Zweedse geleerde ooit. De tentoonstelling ‘Aap, vis, boek. Linnaeus in Amsterdam’ toont materiaal uit de rijke verzamelingen boeken van de Artis Bibliotheek. Ook via de website zijn enkele boeken uit die tijd door te bladeren. OPEN ma-vr 10:00-17:00 za-zo 13:00-17:00 ADRES Oude Turfmarkt 129 INFO www.uba.uva.nl/bijzondere_collecties/nieuws.cfm TOEGANG gratis

T/M 29 FEB Gratis naar het Anne Frank Huis Als u wel eens in de buurt van de Westerkerk komt, dan weet u het: mensen komen van heinde en ver naar het Anne Frank Huis om te zien waar Anne, haar familie en het gezin Van Pels in de Tweede Wereldoorlog ondergedoken zaten. Bezoek ook de plek waar Anne Frank haar wereldberoemde dagboek schreef. In februari is het over het algemeen rustig in het museum, zeker als u ’s ochtends vroeg of aan het eind van de dag komt. Een bezoek aan het Anne Frank Huis is voor iedere Amsterdammer een must. Het Anne Frank Huis is door alle trappen niet toegankelijk voor mensen die slecht ter been zijn. OPEN 9:00-19:00 ADRES Anne Frank Huis, Prinsengracht 267 INFO www.annefrank.org TOEGANG 7,50 MET JANUARI / FEBRUARIBON gratis MET STADSPAS NÁ 17:00 3,50

T/M 29 FEB Gratis naar de film Genieten van een mooie film in februari? Met de januari / februaribon kunt u gratis naar de film in één van de Amsterdamse filmtheaters! Deze theaters doen mee (meer informatie op www. filmladder.nl): Cinecenter, Filmmuseum, Het Ketelhuis, Kriterion, The Movies, Rialto, De Uitkijk en Studio K.

3

T/M 29 FEB Gratis naar Afghanistan in de Nieuwe Kerk Afghanistan is bijna dagelijks in het nieuws. Iedereen kent de beelden van oorlog en vernietiging. Maar Afghanistan is vooral een land waar verschillende culturen hun sporen hebben achtergelaten. De tentoonstelling ‘Verborgen Afghanistan’ toont ruim 250 archeologische vondsten die in 2004 zijn ontdekt in de kluis van de Centrale Bank in Kabul. U ziet o.a. prachtige glazen en ivoren voorwerpen, sieraden, iconen en spiegels. Op alle maandagochtenden (10:15 uur) is er een inleiding bij de tentoonstelling. (Foto: Nationaal Museum van Afghanistan © musée Guimet/Thierry Ollivier.) OPEN 10:00-18:00, do 22:00 ADRES De Nieuwe Kerk, Dam INFO 638 69 09 en www.nieuwekerk. nl TOEGANG 10,00 MET STADSPAS 8,00 MET JANUARI / FEBRUARIBON gratis

HET HELE JAAR Gratis lid van de bibliotheek! Met de Stadspas kunt u gratis lid worden van de Openbare Bibliotheek Amsterdam. Om boeken te lenen natuurlijk, maar het OBA-lidmaatschap biedt nog veel meer. Zo krijgt u ook korting op alle activiteiten in de bibliotheek. Van lezingen tot theatervoorstellingen, van literaire rondvaarten tot films: de OBA heeft het allemaal in huis. Op www.oba.nl vindt u een volledig overzicht van het OBA-ledenvoordeel. Ga naar de bibliotheek bij u in de buurt met uw Stadspas, een legitimatiebewijs (rijbewijs, paspoort of ID-kaart) en een adreslegitimatie (bijvoorbeeld een bank- of giroafschrift, niet ouder dan drie maanden). U bent dan dezelfde dag nog lid van de Bieb.

VR 8 FEB Placebo Improvisatietheater Interactief improvisatietheater waarbij de inbreng van het publiek essentieel is. Placebo keert weer terug naar zijn roots: theatersport. Deze avond is Carabas uit Breda te gast om er een spannende avond van te maken. Uitdagingen, rozen, sponzen, rechters, alle ingrediënten voor een klapper zijn aanwezig! AANVANG 20:30 ADRES CREATheater. Turfdraagsterpad 17 INFO 525 14 00 en www.uva.crea.nl TOEGANG 6,00 / 4,00

ZO 10, 17 EN 24 FEB Poppentheater: Fliedel en Fladdel Fliedel en Fladdel beleven elke keer, afhankelijk van het seizoen of de feestdagen, een ander avontuur. De ene keer blijven ze thuis en komen er vriendjes, de andere keer logeren ze bij iemand of gaan ze op avontuur. AANVANG 11:00 en 12:00 ADRES Poppentheater Diridas, Hobbemakade 68 INFO 662 15 88 TOEGANG 3,50

DI 12 FEB IDFA bij de OBA IDFA en de OBA vertonen maandelijks documentaires uit voorgaande IDFA edities, die aansluiten op maandthema’s van de bibliotheek. AANVANG 16:00 ADRES Centrale Bibliotheek, Oosterdokskade 143 INFO/RESERVEREN 523 08 01, www. oba.nl of [email protected] TOEGANG gratis

WO 13 FEB Polanen Open Open podium voor iedereen die ambities heeft om iets theatraals op de planken te brengen: mime, musical, rap, theater, dans, muziek, zang, enz. AANVANG 20:15 ADRES Polanentheater, Polanenstraat 174 INFO www.polanentheater.nl TOEGANG 5,00

DO 14 FEB It’s Valentine De dag dat jongeren het voor het zeggen hebben… Het doel van deze avond is om jou de kans te geven zelf te bepalen wat je in het theater wilt zien. Jeugdtheater De Krakeling vindt het leuk om op deze manier iets met theater te doen en daarnaast wil ze jonge talenten de kans geven te laten zien wat ze kunnen. Voor jongeren vanaf 12 jaar. AANVANG 19:30 ADRES Jeugdtheater De Krakeling, Nieuwe Passeerdersstraat 1 INFO 624 51 23, www. krakeling.nl/ TOEGANG 10,50 JONGEREN 5,00

4

DO 14 FEB Valentijnsavond volgens Studio K Candlelight met Kimon, Rocken met Ramon, Karaoke met Coen, speeddaten met spaghetti en nog veel meer verrassingen. En dat alles bij romantisch discolicht. Bij het dragen van een rode roos is je eerste drankje gratis. AANVANG 20:00 ADRES Studio K, Timorplein 62 INFO 6920 422/06-17027407, www.studio-k.nu/ TOEGANG gratis

5

DI 14 FEB T/M 1 MRT Discordia speelt Gedurende drie weken brengt Maatschappij Discordia oud repertoire én de nieuwe voorstelling ‘Steil’. Discordia is momenteel: Annet Kouwenhoven, Jorn Heijdenrijk, Miranda Prein, Jan Joris Lamers en Matthias de Koning en zoals gewoonlijk spelen er diverse gasten mee. De voorstelling ‘Je me souviens/I remember’ van Georges Perec / Joe Brainard is een performancevoorstelling waarin het geheugen aangesproken wordt. Met als toegift om 23:00 ‘Pick-up’ van Gerardjan Rijders. (14 t/m 16 feb) Van 19-23 feb speelt Discordia haar nieuwste voorstelling onder de titel ‘Steil’; over de absolute noodzaak van nutteloosheid en van 26-28 feb ‘Ritter, Dene, Voss’ van Thomas Bernhard. Op 29 feb en 1 maart tenslotte een van de vele hoogtepunten uit het repertoire van zowel Discordia als Thomas Bernhard: ‘Der Theatermacher’ over de toneelspeler Bruscon, over Napoleon, Churchill, Metternich, een familie, het bestaan, de wereld en alles. AANVANG 21:00 ADRES Frascati, Nes 63 INFO 626 68 66 www.theaterfrascati.nl TOEGANG 12,00 MET STADSPAS 10,50 JONGEREN 8,50

14 FEB T/M 2 MRT Kanonnenvlees John en Wieke zijn twee kunstenaars die zich staande houden in de eerste linies van de creatieve stad. Ze doen er alles aan om hun artistieke idealen te verenigen met de nuchtere werkelijkheid. AANVANG 20:30 ADRES NDSM-terrein, Neveritaweg INFO www.ndsm.nl TOEGANG 12,00

19

februari 2008 | MUG magazine

Essay

Gesjochten in Nederland De stille armoede van de dolende hulpzoekers

Vuijsje vindt Nederland soms asociaal foto: Diana Snabilié

Herman Vuijsje

N

ederland kun je in sommige opzichten armoedig en asociaal noemen. Ik wil in dit essay op een soort publieke armoede wijzen waarmee iedereen te maken kan krijgen, rijk of arm. Mijzelf is het ook overkomen. Dat was toen mijn broers en ik thuiszorg moesten regelen voor onze bejaarde moeder. In onze agenda’s groeide een hele pagina telefoonnummers van instanties en mensen die we nodig hadden om thuiszorg te regelen voor onze bejaarde moeder. Met die mensen was niks mis: het waren hardwerkende vrouwen met hart voor de zaak. Alleen: hoe bereikten we de vrouw die we moesten hebben? We stonden oog in oog met een jungle van constant fuserende, reorganiserende, opschalende, privatiserende, doorverwijzende, van loket wisselende en van afkorting veranderende instanties. Dit jaar werd dat beeld bevestigd door de hoofdinspecteur voor de gezondheidszorg. Door de chaotische toestanden in de thuiszorg raken patiënten de weg kwijt, zei hij. Hulpverleners en organisaties werken op grote schaal langs elkaar heen, zijn vooral met zichzelf bezig en schuiven de verantwoordelijkheid op elkaar af. Intussen moeten de patiënten zelf maar uitzoeken hoe alles zit. Daardoor weet de helft bijvoorbeeld niet bij wie ze moeten zijn in geval van nood. Ons lukte het uiteindelijk een pad te hakken door de lianen. Mijn hak-

mes werd daarbij gevormd door de persoonlijke contacten die ik telefonisch opbouwde met de Mariannes, Sacha’s en Linda’s van al die instellingen waarvan ik niet wist wat die afkortingen betekenden, maar wel wat ze ongeveer voor ons konden doen. Ik kon deze persoonlijke shortcuts creëren doordat ik de daarvoor benodigde toerusting bezit. Ik ben redelijk van de tongriem gesneden, weet me te gedragen, spreek goed Nederlands, ben niet doof of traag en ook niet al te

‘WANNEER

MOET JE SLIJMEN ,

WANNEER STENNIS MAKEN ?’

oud, en kan assertief zijn als ‘t moet. Maar wat als je sommige onderdelen van deze toerusting mist? Als je, zeg maar, een ouwe Turk bent? Dan ben je ‘gesjochten’, zoals het in het Amsterdams heet. Dat is ook een vorm van ‘arm’, maar dan in de zin van arm aan kansen - je bent de pineut, je kan het op je buik schrijven. En als je ook nog ziek bent, dan ben je helemáál gesjochten. Een hele eeuw hebben we gewerkt aan een zorgstelsel dat iedereen in gelijke omstandigheden gelijke rechten zou garanderen. Formeel is dat ook gelukt, maar we hebben het zo ingewikkeld gemaakt dat er weer behoefte ontstaat aan informaliteit. Net als vroeger moet je persoonlijke rela-

ties hebben als je goed wilt worden geholpen. Het soort relaties waarover de mensen die het meest op zorg zijn aangewezen, het minst beschikken. Daardoor is die oude Turk, afkomstig uit een cultuur die van informele sluipwegen aan elkaar hangt, bij ons juist in het nadeel Hij kent de juiste mensen niet, evenmin als de juiste benadering en de juiste taal. Wanneer moet je slijmen, wanneer stennis maken? Hoe persoonlijk mag je worden? Wat voor tegenprestatie wordt er verwacht? Al dat soort subtiliteiten moet je tegenwoordig precies kunnen hanteren, wil je je een weg banen door de Nederlandse zorgjungle. De zorginstellingen - gefinancierd met publiek geld - moeten van Den Haag concurreren, en dat deden ze dan ook. In dit geval door hun cliënten ijskoud op de wachtlijst te zetten, in plaats van ze door te verwijzen naar concurrerende instellingen die nog wél capaciteit hadden. Eenderde van de nieuwe thuiszorgcliënten moest het daardoor zonder tijdige hulp stellen. Dat is geen bureaucratie - het is marktbederf uit winstbejag. Zulke berichten zou je verwachten in een Moldavische of Witrussische krant, maar het stond in een brief van staatssecretaris Ross aan de Tweede Kamer. Intussen gaat de stoelendans onbekommerd door. In de thuiszorg staat de volgende ronde alweer voor de deur: de invoering van de wmo, die de aanbesteding van de huishoudelijke thuiszorg naar gemeenten verlegt. Zorgaanbieders gaan met het oog daarop fusies aan, zodat ze sterker staan in de concurrentie met schoon-

maakbedrijven en andere nieuwe concurrenten. Ook sluiten schoonmaakbedrijven samenwerkingsverbanden met zorginstellingen. Voor de cliënten betekent dit dat de jungle nog dichter wordt. Weer nieuwe organisaties waarmee ze te maken krijgen - bovendien organisaties waarvan onduidelijk is waar eigenlijk hun taak en betrokkenheid ligt. Straks staat er iemand van de zorginstelling voor je neus die eigenlijk een schoonmaker is. En die dus bijvoorbeeld ook

‘CLIËNTEN

RAKEN DE WEG

KWIJT TUSSEN ALLE INSTAN TIES EN PROCEDURES.’ niet kan signaleren als er iets mis is, of weet wat hij in dat geval moet doen. De door het marktdenken aangewakkerde fusiebeweging brengt voor de mensen thuis juist verdere versnippering teweeg. De arbeidsdeling neemt toe doordat er goedkoper personeel wordt ingezet voor de eenvoudige taken. In plaats van één vertrouwd iemand die bekend is met je ‘hele plaatje’, komt er straks één voor de schoonmaak, één voor de steunkousen en één voor de medicijnen, zoals twee zorgdirecteuren het onlangs omschreven. En morgen kunnen het weer anderen zijn, van weer een andere club, omdat de contracten steeds voor een paar jaar worden gegund. Maar daar blijft het niet bij, want

deze publieke verarming heeft voor sommige mensen ook echte armoe tot gevolg - het ouderwetse soort van een koud huis en de tocht naar de bedeling. Dat bleek dit jaar uit het verslag van de diaconieën, de protestantse liefdadigheidsinstanties. In één jaar is het aantal steunaanvragen met eenderde toegenomen, en het uitgekeerde bedrag met meer dan de helft. Als belangrijke oorzaak wordt de opkomst van de ‘dolende hulpzoeker’ aangewezen. Vorig jaar noteerde nog één op de tien plaatselijke diaconieën dat hun cliënten de weg waren kwijtgeraakt tussen alle instanties en procedures. Het afgelopen jaar is dat aandeel gestegen tot een kwart. De prijs van de privatisering wordt betaald door degenen voor wie de verzorgingsstaat in eerste instantie bedoeld was: de niet-slimmen, de niet-assertieven, de oude Turken, degenen die niet hun mannetje staan en wel op hun mondje zijn gevallen. Een handzame opsomming is te vinden in dat jaaroverzicht van de diaconieën. De mensen die daar om een aalmoes komen aankloppen, zijn ouderen, alleenstaanden met kinderen, chronisch zieken, uitkeringsgerechtigden, mensen zonder betaald werk, asielzoekers, mensen met psychische problemen.

Over de auteur

Dit essay is een ingekorte versie van een artikel van Herman Vuijsje dat verscheen in NRC Handelsblad op 16 december 2006. Herman Vuijsje is zelfstandig journalist, schrijver en editor.

20

MUG magazine | februari 2008

Agenda Politiek WOENSDAG 6 FEBRUARI Gaat de elite ons redden? TSS, het tijdschrift over sociale problematiek, heeft het met de ‘onderklasse’ even gehad. Het nieuwe jaarboek gaat voor de verandering over de elite. Als die tenminste wel bestaat. Tal van sprekers overbruggen de kloof tussen Mug en Quote. AANVANG 20:00 ADRES De Balie, Kleine-Gartmanplantsoen 10 RESERVEREN 553 51 00 TOEGANG 8,00 STADSPAS / CJP 5,00

ZONDAG 10 FEBRUARI Het land achter God’s rug. Dolf Went, Balkan- en Den Doolaardkenner reist al een halve eeuw de Balkan rond. Over zijn avonturen en wederwaardigheden in Albanië en Macedonië, met en zonder ijzeren gordijn. AANVANG 14:00 ADRES Buitenplaats Westeramstel, Amsteldijk-Noord 55, Amstelveen TOEGANG 5,00

WOENSDAG13 FEBRUARI De Roemeense Lente. Het maandelijks Historisch Café, over de overgang van streng communisme tot ultrakapitalisme. Een gesprek met Volkskrantcorrespondent Olaf Tempelman te Boekarest. Na de pauze een debat over de wetenschappelijke revolutie in de 17e eeuw. AANVANG 20:00 ADRES Café P96, Prinsengracht 96 TOEGANG gratis

WOENSDAG13 FEBRUARI Onzichtbare ouders Margalith Kleywegts opzienbare boek ‘Onzichtbare ouders’ verschijnt ook in Duitsland. Debat over ‘Parallelgesellschaften’ in NL en DLD, met Ahmed Marcouch en journaliste Susanne Gaschke van Die Zeit. Voertaal Nederlands en Engels. AANVANG 20:00 ADRES Goethe Instituut, Herengracht 470 TOEGANG 5,00 STADSPAS / CJP 3,00

ZONDAG 17 FEBRUARI Volkswoningbouw in de Jordaan 1850-1900. In de tweede helft van de negentiende eeuw werd in de Jordaan gepionierd met sociale woningbouw. Krotten aan kant, propere en lichte arbeidersbehuizingen ervoor in de plaats. Historicus Minne Dijkstra kan er alles over vertellen. AANVANG 13:30 ADRES Duende, Lindengracht 62 TOEGANG gratis

DINSDAG 19 FEBRUARI Mensen en grenzen. Ellen Bal, cultureel antropoloog aan de Vrije Universiteit, over de meervoudige identiteiten van hindoestaanse jongeren. Geboren in Suriname, getogen in Nederland, geworteld in India. AANVANG 20:00 ADRES De Rode Hoed, Keizersgracht 102 TOEGANG 8,00 STADSPAS / CJP 7.00 STUDENTEN gratis

DONDERDAG 28 FEBRUARI De situatie in Darfur Een uitgebreid gesprek met voormalig VN-afgezant Jan Pronk, over zijn ervaringen in en visie op Darfur. Voertaal Engels. AANVANG 19:30 ADRES Crea, Binnengasthuisterrein RESERVEREN 020 525 14 20 TOEGANG 5,00 STUDENTEN gratis

Overheden - en in hun kielzog de media - plaatsen het onderwerp ‘drugs’ steevast in een negatief daglicht. Beter is het om drugsgebruik in de maatschappij gewoon te accepteren, als een vorm van riskant gedrag, vindt Egbert Tellegen.

De mening

va n Tellegen: ‘Wereld zonder drugs is utopie’ Foto: Diana Snabilié

Egbert Tellegen

V

olgend jaar is het honderd jaar geleden dat op een bijeenkomst in Sjanghai een begin werd gemaakt met de wereldwijde drugsbestrijding. Aanvankelijk ging het alleen om opium en opiumproducten. Later kwamen coca en cocaïne erbij en nog weer later hennepproducten en verschillende natuurlijke en synthetische psychedelische drugs. Bij vrijwel alles wat er op dit gebied in bijna een eeuw is gebeurd, kan het woord ‘meer’ worden gezet. In plaats van enkele landen doen een eeuw later vrijwel alle landen mee. In plaats van één te verbieden product, opium, zijn er nu ongeveer 250 verboden drugs. De hoeveelheid geld die wereldwijd aan drugsbestrijding wordt uitgegeven, is gigantisch toegenomen, evenals het aantal mensen dat voor het inkomen afhankelijk is van voortgezette drugsbestrijding, en het aantal personen dat wegens drugscriminaliteit in gevangenissen vertoeft. Wat ook geweldig is toegenomen, is het wereldwijde drugsgebruik en de kolossale hoeveelheden geld die ermee worden verdiend. En het einde is nog niet in zicht. In het bijzonder het cannabisgebruik blijft wereldwijd toenemen en in 2007 is in Afghanistan een recordoogst aan opium binnengehaald. Waaraan is dit bijna honderdjarig falen toe te schrijven? Aan het feit dat de drugsbestrijding is gericht op het wereldvreemde, utopische ideaal van een wereld zonder drugs. Dat is net zo’n onzinnig ideaal als een wereld zonder religie of een wereld zonder seks.

Dat najagen van het ideaal van de drugsvrije samenleving gaat gepaard met het zwart maken van alles wat met drugs en drugsgebruik te maken heeft. Zo bestaat er bij de Verenigde Naties een bureau voor drugs en misdaad. Wie verzint een dergelijke combinatie? Zou er, om maar iets te noemen, ook een bureau voor zuivelproducten en zwerfkinderen bestaan? Ook in de media worden drugs voortdurend in een kwaad daglicht gesteld. Drugs (genotsmiddelen) en wapens (gemaakt om anderen te doden) worden steevast in één adem genoemd. Als het op de radio over drugs gaat vallen spoedig termen als ‘aan de drugs ‘ en ‘verslaafd’ zijn. Door de gerichtheid op de utopie van de drugsvrije samenleving of, anders gezegd, door het streven drugsgebruik uit te bannen, lost het drugsbeleid niet de problemen op die het gevolg van drugsgebruik zijn. Niemand zal ontkennen dat drugsgebruik risico’s met zich meebrengt. Iets wat overigens voor heel veel menselijke activiteiten geldt. Om daar iets aan te doen is het nodig om drugsgebruik als een vorm van riskant gedrag en niet als een gedrag dat in strijd is met normen en waarden te beschouwen. Dat betekent dat er nooit meer iemand publiekelijk door het slijk wordt gehaald of wordt ontslagen vanwege het gebruik van cocaïne of een andere drug. Door drugsgebruik te criminaliseren worden de risico’s van het gebruik alleen maar vergroot. Drugsgebruik moet niet gemarginaliseerd maar in de samenleving geïntegreerd worden. De geschiedenis van het drugsgebruik leert dat er grote

verschillen bestaan tussen bevolkingsgroepen en zelfs landen die wel en niet beheerst met drugs kunnen omgaan. India kende een lange traditie van opiumgebruik dat daar betrekkelijk weinig problemen veroorzaakte. China kreeg het opiumgebruik van koloniale mogendheden als Engeland en Nederland, die er veel geld aan verdienden, opgedrongen. Het leidde in dat land tot veel opiumverslaving. Er bestaat een ‘ijzeren wet’ van het verbieden van drugs. Die houdt in dat het verbieden van een drug waarmee een bevolking min of meer beheerst weet om te gaan leidt tot de vervanging door een drug waarmee men niet weet om te gaan en die dan ook meer slachtoffers eist. In Nederland is de explosieve groei van het heroïnegebruik in de jaren zeventig, dat heel wat mensenlevens heeft gekost, voorafgegaan door de aanpak van het opiumgebruik dat veel minder slachtoffers eiste. Een gevolg van integratie van drugsgebruik is dat de drug zijn magische aantrekkingskracht verliest. Eens gebruikten mensen tabak om hallucinaties op te wekken. Toen in Nederland het cannabisgebruik nog een betrekkelijk nieuw verschijnsel was, werd gebruik ervan in sommige kringen ongeveer heilig verklaard. Toen het gebruik gangbaarder was geworden verloor het veel van zijn betovering. Hetzelfde proces voltrok zich later bij het ecstasy gebruik. Een Amerikaanse drugsonderzoeker schreef eens dat de Nederlanders, in tegenstelling tot de Amerikanen, erin geslaagd zijn om van drugs een saai onderwerp te maken. In de jaren zeventig is Nederland

met haar drugsbeleid een eigen weg ingeslagen. Daarvoor bestaat bij buitenlandse, en in het bijzonder Amerikaanse, deskundigen veel bewondering. Door de coffeeshops is het gebruik van cannabis in een heel ander circuit terecht gekomen dan het gebruik van een gevaarlijke drug als heroïne. Het gevolg is dat het aantal doden als gevolg van heroïnegebruik in Nederland gering is en dat er al ruim 10 jaar vrijwel geen jonge heroïneverslaafden meer bijkomen. De blowers beschouwen het als een drug voor ‘losers’. Voor een beheerst drugsgebruik zijn typisch Nederlandse voorzieningen als coffeeshops en smartshops, het beschikbaar stellen van schone naalden aan injecterende drugsgebruikers en voorlichting over drugsgebruik op dance-festijnen van groot belang. De huidige regeerders van dit land gebruiken ieder incident om dergelijke voorzieningen af te breken. Het is tijd om daartegen in verzet te komen. Nederland kan trots zijn op het verstandige drugsbeleid waarmee in de jaren zeventig een begin is gemaakt en dat nu stap voor stap wordt losgelaten. In een onlangs verschenen boek*) heb ik veel uitvoeriger over deze en andere aspecten van drugsgebruik en de bestrijding ervan geschreven. *)Egbert Tellegen - Het utopisme van de drugsbestrijding. Uitgeverij Mets en Schilt, Amsterdam (2008). 348 bladzijden. Prijs: 22,00 euro Egbert Tellegen is schrijver en socioloog. Hij is momenteel verbonden aan het Departement voor Innovatie en Milieuwetenschappen van de Universiteit Utrecht.

SPORT 21

februari 2008 | MUG magazine

‘Ik moet nu nog teveel douwen’ Voormalig fietskoerier zit op het randje Je hebt wielrenners en hardrijders. De laatsten hebben een latent erotische relatie met de stopwatch, want dat zijn tijdrijders en achtervolgers. Levi Heimans (22) behoorde tot de wereldtop van de achtervolging, en ploegachtervolging. Twee jaar geleden stopte hij abrupt om afgelopen zomer weer te beginnen. tekst

André Stuyfersant foto

Hilco Koke

Levie Heimans klaar voor de start

E

r zijn sporters die bereid zijn hun moeder neer te knuppelen als ze daarmee de A-status van Olympische sporter kunnen bemachtigen. Een bijna onneembare hindernis, die alleen geslecht kan worden door potentiële medaillekandidaten. Maar heb je die genomen dan is je kostje voorlopig gekocht. Van het NOC-NSF krijgt de topsporter alle begeleiding en verzorging die hij nodig heeft. Met als leuke bijkomstigheid een auto in bruikleen en een riante maandelijkse vergoeding. Wielrenner Levi Heimans leverde twee jaar geleden zijn A-status in om als fietskoerier aan de slag te gaan. Niet dat Heimans afgeschreven of versleten was, want op dat moment behoorde hij tot ’s werelds beste hardrijders. Brons gewonnen op het wereldkampioenschap achtervolging, zilver bij de ploegachtervolging en meegedaan aan de Spelen van Athene. Aan het eind van het seizoen 2005 was hij, met een scherpe afgetrainde kop, nog in topvorm. Maar in zijn hoofd zat er iets dwars. ‘Ik zat niet lekker in mijn vel’, legt hij uit. ‘Ik had het gevoel dat ik leuke dingen, buiten het fietsen om zou missen. Dingen die je alleen kunt doen als je jong bent. Ik ben gestopt, heb mijn A-status ingeleverd, en ben aan de VU een studie Bewegingswetenschap begonnen. Ik werd ook lid van roeivereniging Skol, maar dat was meer voor de clubfeestjes.’ Om zijn kacheltje te laten branden moest er ook gewerkt worden. Heimans

koos voor een beroep waar hij uitermate fit van bleef. Een week na zijn laatste wereldkampioenschap in Bordeaux werd hij fietskoerier. Drie dagen per week, door weer en wind, raasde Heimans door het hectische Amsterdamse verkeer waarbij hij zo’n honderdveertig kilometer per dag wegtrapte. Vooral op de lange ritjes naar Zuidoost kwam hij als gewezen tempobeul aan zijn trekken. Volgens hem werd er dan ‘volle bak’ gereden. Koerieren vond hij cool, leuk werk. Hij wist ook wel dat het geen topsport was maar het hart bleef tenminste wel op spanning en de bloedvaten stonden iedere dag wijd open. Eén jaar leefde hij van dag tot dag en deed de leuke dingen des levens. Toen begon het weer te kriebelen. De uitdaging van de achtervolging bleef knagen. Kijken of je aan de wereldtop nog mee kan komen. Heimans is wat je noemt een liefhebber van het hardfietsen. In de achtervolging, het eerlijke duel van man tegen man, ligt zijn hart. Afgelopen zomer begon Levi Heimans weer gericht te trainen met als eerste doel het nationale baankampioenschap, afgelopen december. Conditioneel had Heimans tóch ingeleverd op de voormalige concurrentie, die twee jaar voorsprong had. Maar bang dat hij de conditie van een Amsterdamse wijkagent had, was hij niet. Naast het koerierswerk trainde hij nog volop. Met zes vrienden reed hij in juni een alternatieve ploegentijdrit rondom het IJsselmeer: gemiddelde snelheid

tweeënveertig kilometer. ‘,Mijn conditie was ik niet kwijt’, stelt hij. ‘Maar de soepelheid van vooral de eerste jaren is nog niet terug. Ik moet nu nog teveel douwen. Ik ben nog op zoek naar het gevoel om heel hard en gemakkelijk een achtervolging te rijden. Het lijf stribbelt nog tegen. Als je goed bent verzuur je nét niet, dan begin je fris aan de laatste rondes. Ik hoop dat dat binnen een half jaar terug is.’ Heimans’ wederopstanding werd door KNWU-bondscoach Pieters met instemming begroet. De Amsterdammer was immers de motor van zijn succesvolle achtervolgingsploeg. Pieters weet wat de tweedejaarsstudent kan en heeft zoveel vertrouwen in hem dat hij direct een plaatsje voor Heimans in de ploeg inruimde. In november vertrok Heimans naar Sidney en Peking om mee te doen aan wereldbekerwedstrijden. Hoe dat ging? Aanklampen, sterven, afzien tot het gaatje. ‘Ploegachtervolging is één grote interval. Het hele lijf doet vreselijk pijn. Als ik goed ben heb ik aan het eind nog over en kan dan gas geven. Dat gevoel is nog niet terug. Ik wil geen afbreuk aan de ploeg doen en forceer dan. Mijn aandeel is nu nog onder het gemiddelde.’ Een sporter die zich een weg terug vecht naar de voorste linies van de top, die wil alleen maar trainen of met zijn benen omhoog op de bank liggen. Het laatste waar die op zit te wachten is gezeik aan zijn kop, zoals de vraag of hij nog mee gaat doen aan de komende Olympische Spelen.

‘Ik heb geen zin in om mij daarover uit te spreken of ik naar Peking ga. Ik ben daar nogal onzeker over. Als ik tien procent verbeter ga ik mee. Maar ben daar nog niet van overtuigd. Talent vergaat niet, maar het lichaam staat niet stil’, laat hij filosofisch weten. Levi Heimans weet inmiddels wat het is om als een arm student topsport te bedrijven. De eindjes moeten aan elkaar geknoopt worden. Voor hem is topsport een wereld van trainen, rusten en studeren. Tijd om te werken is er niet. Hij leeft van zijn spaargeld en wat zijn ouders hem soms geven. Op de fiets of met de trein reist hij meerdere keren per week naar de baan in Alkmaar. Over het nationale kampioenschap, afgelopen december gehouden, was hij helemaal niet tevreden. Het was voor hem een hard gelag om in de achtervolging als vierde te eindigen. ‘Het is gegaan zoals ik verwacht had. Het gaat redelijk maar nog niet daverend. Ik reed tijden die ik van te voren ingeschat had. Twee jaar geleden reed ik seconden sneller. Toen schudde ik toptijden probleemloos uit mijn mouw. Ik blijf het proberen. Zoals het nu gaat zit ik op het randje.’ En mocht Heimans de Olympische nominatie voor Peking mislopen dan vergaat voor hem de wereld echt niet. Fietsen op eigen houtje blijft hij altijd doen. Vindt hij ook leuk, beleeft hij minstens net zo veel plezier aan. Hij beweert stellig dat het competitie-element hem dan gestolen kan worden.

‘Als je goed bent verzuur je nét niet, dan begin je fris aan de laatste rondes’

22 DOSSIER

MUG magazine | februari 2008

Eten wat de pot schaft Daghappen voor minder dan een tientje Onlangs kopte De Telegraaf dat eten wat de pot schaft passé is; om verschillende redenen is de consument steeds kieskeuriger geworden. Maar dergelijke veeleisendheid kan alleen maar tot stress leiden, vindt men bij Elsevier. Dit weekblad meldde zelfs dat er een tegenbeweging op gang komt: de versobering van menu’s. Aanleiding voor MUG om op pad te gaan en te kijken of er in Amsterdam iets te bespeuren valt van een opleving van deze oude trend. Met andere woorden: waar kun je lekker onder een tientje eten wat de pot schaft. Teksten Marjan ten Broeke, Eileen Ross, Ronald Vendrik en Julia Wilpert Foto’s Ingrid de Groot

In de zevende hemel met Dwaze Zaken

‘God roept u!’ Deze blauwe neonletters markeren het gebouw waarin eetcafé Dwaze Zaken is gevestigd. Het christelijke kunstenaarscafé zet elke maandag voor vijf euro een volledige maaltijd op tafel.

‘Lang niet iedereen is hier christelijk hoor’, zegt fulltime barman Herman Ypma. ‘Dit café is er voor iedereen.’ En inderdaad, aan de houten tafeltjes zijn allerlei mensen gezellig aan het praten, in de hoek zitten wat ouderen; er zitten mensen te schaken en er zijn getatoeëerde studenten. In Dwaze Zaken wordt iedereen geaccepteerd zoals hij is. Met de vriendelijke bediening en de gemoedelijke sfeer lijkt het bijna hemel op aarde. Het café is sfeervol ingericht met kleurrijke mozaïeken en bijbelse spreuken aan de wand. De ijzeren, stijlvolle bar met daarachter een verzameling geplamuurde bomen maken van de ruimte een waar schouwspel. Ondertussen zijn door de ramen de junks van de Zeedijk te zien. ‘Als het koud is hangt er soms één in de portiek’, vertelt Ypma. ‘We proberen dan zo vriendelijk mogelijk te blijven. Kijk, die mensen hebben het ook niet makkelijk.’ Volgens Ypma is er in Dwaze Zaken heel veel respect voor elkaar: ‘We proberen be-

paalde normen en waarden te handhaven. Zo zijn de collega’s onderling heel eerlijk en proberen we de klanten op hun gemak te stellen.’ De bediening baant zich een weg tussen de kleine stoelen en tafels en op menig tafel verschijnt het maal. Bruine rijst met kip, koriander, doperwtjes en olijven is de daghap van vanavond. Het eten wordt ook op onze tafel gezet. In de lichten van de discobal ziet het er mooi uit. Een schaaltje met daarop een portie rijst, rijkelijk aangevuld met kip. Dat smaakt naar meer. De goed gekruide rijst is romig en zacht en de kip is heerlijk mals klaargemaakt. Doperwtjes en olijven blijken een goede combinatie, waarbij verschillende kruiden - waaronder koriander - het gerecht net een beetje anders laten smaken. ‘We proberen elke week te variëren met de daghap’, legt Ypma uit, ‘het is voor ons een uitdaging iets te maken wat iedereen lekker vindt.’ Een bezoek aan het toilet van Dwaze

Zaken is ook een aanrader. Talloze gekleurde stenen figuurtjes, afgewisseld met reflecterende felle steentjes, zouden de niet-gelovige bezoeker misschien alsnog van iets hogers kunnen overtuigen. Naast het eten en drinken (Dwaze Zaken heeft ook goed abdijbier!) is er op donderdag een jazzavond met musici uit de hele wereld. Verder is er elke maand een andere expositie. Op de vensterbank liggen naast de Bijbel boeken over reizen en insecten. Dwaze Zaken is van alles wat. Van het uitzicht op de junks, tot het prachtige mozaïek op de muur. Dit in combinatie met de smaakvolle maaltijd en de vriendelijke bediening bezorgt zelfs de grootste atheïst een goeie avond. Dwaze Zaken, Prins Hendrikkade 50, tel. 612 41 75, www.dwazezaken.nl. Maandag tot en met zaterdag 12.00 tot 0.00 uur. De keuken is geopend van 12.00 tot 21.00 uur. Iedere maandag is er een daghap van 5 euro.

Niets is hier uit een pakje bar, rechts, is de eetzaal. Het is een lokaal dat, met tafeltjes voor vier personen, plaats biedt aan ongeveer veertig mensen. In de open keuken wordt de laatste hand aan de maaltijd gelegd. Pianomuziek schalt door de ruimte: live pianomuziek wel te verstaan. Het blijkt een van de vaste bezoekers te zijn die er op los improviseert. Aan de muur hangt moderne kunst, waarschijnlijk een wisselende collectie. Verspreid door de vierkante ruimte, nog duidelijk herkenbaar als klaslokaal, zitten vijf mensen. Ze praten wat of lezen de krant. Langzaam maar zeker druppelen meer mensen binnen. Inmiddels is het zes uur en niets wijst er nog op dat het eten eraan komt. Opeens wordt het drukker. De Kan dat? Ja dat kan echt: een overpianist houdt op en zoekt ook een plekje heerlijk en gezond driegangenmenu aan een van de tafeltjes. Zijn muziek wordt voor slecht 4,60 euro. In Zaal 100 vervangen door gezellig gekeuvel van de kun je wekelijks op woensdagavond gasten. Het is een mengeling van mannen, genieten van een complete maaltijd, vrouwen, jong en oud. wisselend vegetarisch en veganistisch. ‘Wie heeft er een mooi handschrift?’ roept Erik Wilschut, de kok van vanavond. Zaal 100 is gevestigd in een oud schoolge- Vrijwel meteen staat er iemand op om het bouw, met mooie hoge ruimtes. Voorbij de menu op een groot schoolbord te schrij-

ven. In de keuken wordt het iets drukker, er zijn nu vijf vrijwilligers volop bezig met de laatste voorbereidingen. Het is tien over zes en zestien mensen wachten geduldig af wat de pot schaft. En dan is het zover. Soep in grote witte kommen wordt uitgedeeld. Niets is hier uit een pakje, dus ook de soep niet. Het is een zelfgemaakte pastinaaksoep, een heerlijke zachte soep, die qua kleur een beetje lijkt op champignonsoep, maar eigenlijk veel lekkerder is. De meeste mensen kiezen voor het hele driegangenmenu: soep, hoofdgerecht en toetje Een enkeling beperkt zich tot het hoofdgerecht. Nog steeds komen er nieuwe mensen binnen. Dan is het tijd voor de volgende gang. De soepkommen worden opgehaald en het hoofdgerecht wordt geserveerd. Dat gaat allemaal keurig netjes, snel en geruisloos. Het is een groot vol bord met in het midden een bergje basmatirijst. Daar omheen een kleurig en gevarieerd geheel van vijf vers bereide gerechten: de pompoenchutney is oranje, de raitha (Indiaas gerechtje met komkommer) is overwegend groen.

Heel apart zijn de gele blokjes aardappel met kokos. De dahl, een gekruide linzenpasta, is een beetje bruinachtig. Tenslotte is er nog een frisse salade van groene sla en oranje wortel. Het bord is mooi, professioneel opgemaakt. Het eten smaakt heerlijk en er is ruimschoots voldoende. Het publiek bestaat voor een groot deel uit vaste klanten. Soms komt iemand nog wat later binnen. Geen probleem, vrijwel meteen zit hij achter een dampende kom soep. Inmiddels is het over half zeven en zit Zaal 100 met ongeveer 35 eters bijna vol. De kok loopt alsmaar rond en voorziet laatkomers van soep en hoofdgerecht. Een half uurtje later is het tijd voor het toetje. Na een groot hoofdgerecht is dit ‘gelukkig’ een klein schaaltje met gele vla en appelcrumble. Als alles op is, vertrekken de meeste mensen richting huis. Sommigen blijven, gezellig pratend, nog even hangen. Zaal 100, De Wittenstraat 100, tel. 668 01 27, www.zaal100.nl. Iedere woensdag om 18.00 uur maaltijd voor 4,60 euro; even weken: veganistisch, oneven weken: vegetarisch.

DOSSIER 23

februari 2008 | MUG magazine

te koken. Zo kan de liefhebber van Surinaams eten op deze dag terecht bij de Cotton Club op de Nieuwmarkt, de schade Uiteraard is het ondoenlijk om alle bedraagt 8 à 9 euro. eetgelegenheden van Amsterdam Voor een tientje kan er Hollands gehapt waar men onder een tientje kan eten worden bij Café ’t Sluisje op de Nieuwenwat de pot schaft - onder de loep te dammerdijk, dat geroemd wordt om zijn nemen. Dus naast de vier uitgebreiaantrekkelijke locatie en vriendelijke bedere recensies op deze pagina’s nog diening. Op de site www.hetsluisje.nl kan een aantal suggesties. van tevoren bekeken worden of de pot aanspreekt. Bij nader onderzoek lijkt met name de Die optie heeft Café de Maas in de woensdag een populaire dag om één pot Maasstraat niet, maar daar hoeft dan ook

minder betaald te worden voor de huisgemaakte woensdagavondmaaltijd, namelijk slechts 4 euro. Degenen die graag een vegetarische maaltijd voorgeschoteld krijgen, kunnen een kijkje nemen bij De Peper op de Overtoom 301. Hier wordt elke dinsdag, donderdag, vrijdag en zondag een soep plus hoofdgerecht (6 euro) en een dessert (1,50 euro) gekookt. Reserveren (tel. 412 29 54) wordt aanbevolen. Een bijzondere vermelding verdient Eetcafé Van de Kook in de Lutmastraat. Hier

kun je elke vrijdag voor negen euro een driegangenmenu geserveerd krijgen. Het eetcafé wordt gerund door mensen met een verstandelijke beperking, die beloven dat hun gasten met een vriendelijk en vrolijk gezicht bediend worden. Ook hier dient gereserveerd te worden (www.eetcafevandekook.nl).

vensterbank zitten, boven de verwarming.

daghapportie is namelijk riant en bij aankomst krijg je direct een mandje brood met creamcheese en tomatentapenade. De kip Jalfrezi, geserveerd met gele rijst, is minder pittig gekruid dan je van een Indiaas recept zou verwachten, maar goed op smaak gebracht met verse koriander. De goed gevulde (vegetarische) calzone past helemaal in deze tijd met populaire ingrediënten als pijnboompitten, geitenkaas en rucola on top. Als je geen ruimte meer hebt voor een toetje schijnt de Bocca-koffie een aanrader te zijn. De openingstijden veranderen mee met de seizoenen. Momenteel is Café Cook op de maandagen en dinsdagen gesloten. Wanneer ons oog bij vertrek valt op het bordje ‘Genoten?’ (afgeleid van het gebruikelijke ‘gesloten’ op de achterkant van ‘open’) op de deur, kunnen we deze vraag grinnikend beamen.

Meer informatie over waar je goedkoop uit eten kan: • www.stadshap.nl • www. etenvooreentientje.nl • www.amsterdam. vorkje.nl

Blije kippen op het menu Kan er iets zijn als ‘de beste plek’ als de ene kant uitkijkt op de keuken en de andere op het plein? Allebei hebben ze hun charme. Het voordeel van aan de bar zitten is dat je meer kans hebt om de kok in actie te zien en misschien een praatje met hem te maken. De sympathieke Australische kok heeft als tweede naam James: dus James the Cook in Café Cook in de James Cookstraat. Hij heeft belangstelling voor wat er bij zijn klanten leeft. Zo ziet hij de buurt letterlijk groeien door gezinsuitbreiding van jonge families. Café Cook is dan ook kindvriendelijk (al eens ergens kindercappuccino op de kaart gezien?) en rookvrij, maar dat betekent niet dat het er doorlopend op een crèche lijkt. Op deze woensdagavond zit het café om acht uur vol, maar er is geen kind te bekennen. ‘Feed the world’ is het credo van de Bij Café Cook zijn ze niet van de preteneigenaar van Café Cook. Bij binnenkomst op woensdagavond is er nog een ties. Dat zie je ook in de inrichting terug. Geen trendy thema, maar grappige details, ruime keuze aan tafels. Een bordje met ‘gereserveerd’ vertelt dat een bel- zoals de nooduitgang-klok boven de deur. En bij het raam kun je lekker op de brede letje van tevoren niet ongewoon is.

‘Eten wat de pot schaft’ wordt hier ruim opgevat. Naast de drie keuzes daghap (vlees, vis en vegetarisch) zijn er ook de dagsalade (klein en groot verkrijgbaar) en de dagsoep. De prijzen van de daghap liggen iets boven de 10 euro, wat voornamelijk komt omdat er zo mogelijk gekozen wordt voor biologische ingrediënten. De kok houdt van ‘eerlijke’ ingrediënten en Marleen, de charmante bedrijfsleidster, heeft liever blije kippen op het menu. De kok prijst zich gelukkig dat hij alle vrijheid heeft in het bepalen van het menu. Momenteel zit hij in een ‘Indiase fase’, wat de kip Jalfrezi op het menu verklaart. Al is vanavond de calzone zijn persoonlijke favoriet. In het verleden liet hij zich voor een ratatouille inspireren door jawel, de tekenfilm Ratatouille, waarin de rat Remy ervan droomt om een grote Franse chefkok te worden. Hoe dan ook, je loopt in ieder geval niet hongerig de deur uit. De

Café Cook, James Cookstraat 2, tel. 06 21 966 916, www.cafecook.nl

Gaarkeuken nieuwe stijl volksgaarkeuken, waar met name alleenstaande mannen, arbeiders en migranten goedkoop een warme maaltijd konden nuttigen. Tegenwoordig is zowel het publiek als de menukaart diverser geworden. Maar nog steeds zijn stamppotten vaste prik. De grote open keuken, het hoge plafond en de in rijen geschakelde tafeltjes verwijzen naar het gaarkeukenidee. Maar wie een kille eetzaal à la Nam Kee verwacht, wordt blij verrast door een sfeervol aangekleed interieur. Aan de voorkant, onder een stijlvol glas-in-loodraam, is de vloer verhoogd. Perfect voor wie een rustig tafeltje zoekt waar het bord van je buurman niet onder handbereik is. Anderzijds nodigt de schikking van de overige tafeltjes juist uit tot het ‘De laatste gaarkeuken van Amsteraangaan van een praatje met je tafelburen. dam’. Dat is hoe De Keuken van 1870 Er hangt een gemoedelijke sfeer. Een alzichzelf afficheert. Het dagmenu, leengaande bezoeker hoeft zich niet te inclusief soep vooraf en toetje na, kost generen. De muren zijn beschikbaar voor 8,50 euro. Alleen gerechten uit de zee creatieve bezoekers om hun schilderkunst zijn duurder dan een tientje. te exposeren. We testen de Hollandse keuken, wat imIn de negentiende eeuw stichtte de Maat- mers de specialiteit is van dit restaurant. schappij tot Nut van het Algemeen hier een Het dagmenu is zuurkool met worst, to-

matensoep vooraf, vla toe en kost 8,50 euro. Van de menukaart kiezen we een andijviestamppot met bal (7,50 euro), voorafgegaan door pindasoep (4 euro). Binnen no-time staat de soep op tafel. Die hongerige arbeiders vroeger wilden natuurlijk meteen aanvallen en de bediening lijkt daar nog steeds op afgesteld. De tomatensoep is heerlijk romig en komt in een gulle grote soepkom. De pindasoep doet zijn naam eer aan. Er zitten zelfs nog kleine stukjes in, zoals in de pindakaas. Maar de smaak is wat eentonig. Verse kruiden en citroensap hadden een wat frisser geheel kunnen opleveren. Fervente pindakaasliefhebbers zal het geen moeite kosten om de bodem van het bord te vinden. Het hoofdgerecht laat ook niet lang op zich wachten. Beide stamppotten zijn – vermoedelijk met een grote ijsschep – opgediend in twee bollen. Met de bal gehakt erbij wordt het een feestelijke drieeenheid. Een minder heilig plaatje levert de halve rookworst op die de bollen zuurkoolstamppot vergezelt. In beide borden staat een laagje jus. Dit hoort natuurlijk bij

stamppot, maar in deze vetbewuste tijden zou het met iets minder toekunnen. De zuurkool is degelijk met lekker opgebakken spekblokjes erdoorheen. Kortom: een goede recht-toe-recht-aan-maaltijd zonder verrassingen. Afgezien dan van het toefje appelmoes aan de rand van het bord. De bal gehakt is wat je ervan mag verwachten, niet te hard en ook niet sponzig. De stamppot zelf stelt een beetje teleur: de verhouding aardappel en andijvie is een beetje zoek, dus lijkt het meer op aardappelpuree. De doorgebakken spekjes en de jus maken dat maar gedeeltelijk goed. De mosselpannetjes, (14 euro) van onze wat meer vermogende tafelburen, wekken milde jaloezie op. Als dessert vanillevla. Opvallend is dat het schaaltje binnen het dagmenu kleiner is dan dezelfde vla à la carte. Ook komt er alleen in het laatste geval een toef slagroom en lange vinger bij. Verschil moet er zijn. De Keuken van 1870, Spuistraat 4, tel. 620 40 18, www.keukenvan1870.nl, keuken open tot 22.00 uur.

24 ADVERTENTIE

MUG magazine | februari 2008

IN BEWEGING Niet iedereen die werkloos is, kan meteen weer aan de slag. Daarom koppelt DWI buurtbewoners zonder baan aan allerlei organisaties in de buurt. Daar doen ze aktiviteiten die goed zijn voor henzelf én voor de wijk. Dit gebeurt op zogenaamde MAP- en SAP-plekken. De afkorting MAP staat voor Maatschappelijke Activeringsplek. Het is een plek in een organisatie, waar je meedoet. Het is anders dan vrijwilligerswerk, want bij vrijwilligerswerk horen afgesproken taken. Op een MAP ben je geen werknemer met een volledige taak en alle verantwoordelijkheden die daarbij horen. Maar je werkt wel mee, samen met anderen. Er zijn begeleiders om je daarbij te helpen. Een MAP is er speciaal als je nog niet kunt werken bij een gewone werkgever of op een gesubsidieerde arbeidsplek. Bijvoorbeeld omdat je nog niet genoeg vaardigheden hebt om bepaald werk te doen, of omdat je door medische beperkingen maar weinig uren per week beschikbaar bent. Diana heeft het thuis niet makkelijk en kwam weinig buiten de deur. Na een leuk kennismakingsgesprek bij een muziekcentrum, kon ze op een MAP starten als assistent interieurverzorging. Daar maakt zij nu onder andere het podium en de zaal schoon. “De plek en de mensen bevallen me goed. We gaan op een prettige manier met elkaar om. De mensen zijn leuk en begripvol. Ik ben blij met de manier waarop ze me hier begeleiden. Volgens mij kan het alleen nog maar leuker worden!’’

Steeds een beetje beter

Onzeker en onwennig Als je nog nooit hebt gewerkt, of al een hele tijd uit het arbeidsproces bent, kan je onzeker worden over van alles. Over wat je kan bijvoorbeeld. Soms durf je dan niet te gaan werken omdat je bij het idee alleen al zenuwachtig wordt. Of je denkt dat je het niet redt om op tijd op je werk te komen. En als je heel veel alleen thuis bent, is het onwennig om weer eens iets met andere mensen samen te doen. Dan is een MAP een mooie kans. Je moet 1 tot 2 dagdelen (4 tot 8 uur) per week beschikbaar zijn. Je kan 1 tot 4 jaar actief zijn op een MAP. Meedoen en terugdoen Bij een MAP gaat het om bezig zijn, meedoen in een organisatie. Er kan van alles, zoals helpen in een kringloopwinkel, bibliotheek, speeltuin, of bar, receptieassistent in een buurthuis tot assistent kinderopvang. In Amsterdam zijn nu zo’n 150 mensen actief op een MAP. Veelal 45-plussers. Dus ook voor mensen die iets ouder zijn, liggen er kansen om wat leuks te doen. Dan doe je tegelijk iets nuttigs terug voor je uitkering.

Foto: Edwin van Eis

de Sociale Activeringsplek (SAP). Daar doen deelnemers dicht bij huis activiteiten samen met andere mensen. Ook dat kan van alles zijn. Van wandelen, yoga, zwemmen en leren fietsen, tot schilderen, tekenen of kijken wat er gebeurt in het buurthuis of de wijkpost. Voor een SAP moet je minimaal 1 dagdeel (4 uur) per week beschikbaar zijn. Een SAP-traject duurt maximaal 1 jaar. Is een MAP of SAP verplicht? Voor mensen met een uitkering van DWI kan een MAP of SAP verplicht zijn. De klant krijgt eerst een gesprek met z’n Klantmanager om samen te kijken wat hij kan, wat hij het liefste zou willen doen en wat er dan mogelijk is. Als een klant op de een of andere manier mee kan doen, is dat ook verplicht.

bestaande maatschappelijke organisaties in de buurt. DWI werkt hierbij nauw samen met de stadsdelen die vaak dergelijke activiteiten al hebben opgezet. Het is de bedoeling dit jaar 2000 klanten op deze manier te activeren. Het uitgangspunt van de gemeente Amsterdam ‘Niemand aan de kant’ wordt op deze manier concreet gemaakt in de buurt, ook voor mensen die (nog) ver van het arbeidsproces afstaan.ww Zo is Aicha samen met een begeleider op bezoek geweest bij het buurthuis. Ze woont er vlak om de hoek. Daar is zij eerst gestart in de Interculturele Vrouwengroep en na een tijdje ging ze mee sporten én een computercursus volgen. “Ik ben blij dat ik nu deze dingen doe. Als ik hier bezig ben samen met de anderen, vergeet ik even mijn problemen en leer ik ook nog iets bij.”

Samen Ook voor klanten die nog niet toe zijn aan een MAP, heeft DWI mogelijkheden:

Niemand aan de kant De sociale en maatschappelijke activeringsplekken worden vooral gezocht bij

In 2006 deed O+S (de Dienst Onderzoek en Statistiek) een klanttevredenheidsonderzoek bij DWI. In het najaar van 2007 is opnieuw een meting uitgevoerd. Hieronder de eerste uitkomsten.

tietraject. Bijna 75% van de deelnemers is tevreden. Van de 10 klanten hebben 6 het idee dat het re-integratietraject hen verder helpt op weg naar werk of een beter leven. Ook 6 van de 10 klanten vinden dat DWI hen goed op de hoogte houdt als er met het re-integratietraject iets verandert. Gemiddeld geven deelnemers aan een reintegratietraject hiervoor een 6,5.

Baliecontact Driekwart van de klanten had in 2007 contact met een Publieksbalie. Dat contact wordt, net als in 2006, gemiddeld gewaardeerd met een 7,0. In 2001 was dat een 6,5. De klanten geven de medewerker waarmee ze hebben gesproken gemiddeld een 7,3. In 2006 was dit cijfer iets lager: een 7,1.

Huisbezoek Een derde van de klanten die meededen aan het onderzoek van DWI, kreeg in het afgelopen jaar een huisbezoek van medewerkers van DWI (34%). Ruim 70% van deze klanten is tevreden over de manier waarop dit huisbezoek ging. Ook dit is iets beter dan 2006 (toen was het 67%).

Website Van de klanten heeft 45% een computer met internet. Een derde van hen bezoekt de website van DWI minimaal één keer per maand. Zij geven de site gemiddeld een 6,8. Ook dit is hoger dan in 2006, toen bezoekers een 6,5 gaven.

Aan het klanttevredenheidsonderzoek deden meer mensen mee dan vorig jaar: 957, tegen 781 in 2006. Gemiddeld waarderen uitkeringsgerechtigden DWI met een voldoende, een 6,7. Dit is een beetje beter dan 2006, toen klanten een rapportcijfer gaven van 6,6. Het is veel hoger dan in 2001 toen de toenmalige Sociale Dienst Amsterdam (SDA) gemiddeld met een 6,0 werd gewaardeerd. Re-integratietrajecten In de afgelopen 12 maanden nam 30% van de klanten deel aan een re-integra-

Telefonisch contact Het afgelopen jaar had 75% van de klanten telefonisch contact met DWI. Een kwart zelfs meer dan 6 keer. De telefonische dienstverlening krijgt dit jaar een 6,5. Vorig jaar was dit een 6,4. Klanten zijn vooral positief over de vriendelijkheid, bereikbaarheid en het luisteren door de medewerker(s).

Trend In het algemeen is de kwaliteit van de dienstverlening van DWI dus net zo goed als vorig jaar of zelfs licht beter. We proberen dat dit jaar vast te houden, zodat u volgend jaar nog tevredener bent over onze dienstverlening.

februari 2008 | MUG magazine

1988-2008 De eerste Amsterdamse MUG verscheen in oktober 1988. MUG viert dit jaar dus zijn tweede lustrum. Reden om terug te blikken, op twintig jaar MUG. Om de spits af te bijten hiernaast wat koppen uit die eerste MUG, ‘Maandblad voor Uitkeringsgerechtigden’, editie Amsterdam. ‘Gratis’, dat was de MUG vanaf het begin en zal MUG ook altijd blijven. Tegenwoordig zijn er veel gratis kranten, huis-aan-huisbladen niet meegerekend. Maar eind jaren tachtig was MUG – de edities Den Haag en Rotterdam meegerekend - misschien wel het eerste serieuze nieuwsblad dat gratis kon worden meegenomen. In het logo prijkte in 1988 een olifant. De toenmalige directeur van de Gemeentelijke Sociale Dienst (GSD) P.M.H. van Dijk moedigde de redactie aan met: ‘Ik wens u gaarne toe dat u van deze MUG (...) een olifant weet te maken.’ Na een tijdje uit de titel te zijn verdwenen is de olifant, rood en gemoderniseerd, terug in het logo. Wat is er veranderd? De GSD heet nu DWI, het Arbeidsbureau (GAB) CWI en GAK heet UWV maar WAO is nog steeds WAO. Net als toen doet de overheid er alles aan om arbeidsongeschikten weer aan het werk te krijgen. In 1988 drukte MUG een foto af van een demonstratie tegen kabinetsplannen om arbeidsongeschikten te laten herkeuren, teneinde ze weer aan het werk te krijgen. Baanvak was een samenwerking tussen het Arbeidsbureau en de Sociale Dienst om werklozen aan werk te helpen via heroriënteringgesprekken, een opleiding en/of een stageplek. Wie niet mee wilde werken, kon op een strafkorting rekenen van 3 tot 9 procent gedurende drie maanden. Baanvak stond aan de wieg van een hele reeks projecten om langdurige baanlozen aan de bak te krijgen, met wisselend succes. Ex-wethouder in Amsterdam, toenmalig staatssecretaris Volkshuisvesting Enneüs Heerma (CDA) wilde in 1988 de huursubsidie afschaffen. Het zou hem niet lukken. Wel werd de huursubsidie op 1 januari 2006 in naam afgeschaft, om plaats te maken voor de huurtoeslag. De ‘optimistische’ troontrede van 1988 had minima niets te bieden, vond MUG. Bij de laatste troonrede was MUG Magazine iets milder gestemd maar nog even kritisch: ‘Voor de minima is het wederom tientjeswerk. De achteruitgang van de laatste jaren wordt niet goedgemaakt’, schreef redacteur Martin Brandwagt afgelopen oktober. Zijn voorganger in 1988: ‘Nog steeds staan er in Nederland 670.000 mensen als werkzoekend geregistreerd. (...) Zij zullen de koningin dan ook met stijgende verbazing hebben beluisterd.’ In 1988 had het idealisme van de jaren zestig en zeventig al plaatsgemaakt voor meer pragmatisme. Nog steeds kritisch maar in het volle besef dat voor niks alleen de zon opgaat, stonden in de eerste MUG al advertenties. Die eerste adverteerders waren nochtans niet onomstreden, en dat niet alleen vanwege het commerciële karaker. Zo viel de annonce van cannabis-groeishop Sensi Seeds in verkeerde aarde bij het Arbeidsbureau, dat MUG een tijd lang boycotte. Andere adverteerders van het ‘goede leven’ waren De Bierkoning, de Happy Line Slank Club en het Anthony Theater op de Oudezijds Voorburgwal. De grootste adverteerder was echter toen al de gemeente Amsterdam, om precies te zijn Baanvak.

FOTOPAGINA 25

26 ADVERTENTIES

;[dZe[b][h_Y^j [dfhWaj_iY^ Xe[a

Zin in een goed gesprek? Kom naar de Multiloog®-bijeenkomsten 2008 in Amsterdam-West!

MUG magazine | februari 2008

Heeft U problemen met Uw uitkering?

:OALSsHETUITBLIJVENVANBETALINGEN







sAFWIJZINGVANUWUITKERING









sBEÑINDIGINGVANUWUITKERING









sTERUGVORDERING









sSTRAFKORTING

7IJBIEDENUDESKUNDIGEHULP#LIÑNTENMETEENINKOMEN OPMINIMUMNIVEAUZIJNGEENOFZEERWEINIG KOSTENVERSCHULDIGD(ETEERSTEGESPREKISALTIJDGRATIS

Data voorjaar/zomer 2008: 29 januari, 12 februari, 4, 18 maart, 8, 22 april, 13 mei, 17 juni, 22 juli. Tijdstip: 20.00 - 22.00 uur. Plaats: Buurtcentrum de Waterval, Van Hallstraat 10,Amsterdam West hoek Van Hogendorpstraat, tram 10 eindhalte, en bus 21. Organisatie: Stichting IPC i.s.m. INCA-PA. Informatie: www.inca-pa.nl telefoon 020-6848012 / 020-4120032.

Waar kan ik sporten met andere GGz-cliënten? U zoekt het uit bij het

!DVOCATENKANTOOR Walker & Wittensleger (UNZESTRAATs7%!MSTERDAM 4EL s&AX 

Linnaeushof 4, 1098 KH Amsterdam 020-4685647 www.clienteninformatiepunt.nl

Vrouwen, maar vooral Mannen gezocht voor swingend Cubaans koor ! Zangles iedere woensdagavond 20.00 - 21.30 in schoolgebouw Potgieterstraat 34, hoek Da Costakade, Amsterdam Tel. 06 - 5028 4893

www.galan.biz

MUG in de BUS Lezers kunnen de MUG toegestuurd krijgen voor €24,50 per jaar, met Stadspas is het €16,50. Een steunabonnement voor verenigingen en instellingen is €89,00 per jaar (meerdere exemplaren per maand). Ja, ik wil MUG in de BUS: ❐ Privé-abonnement ❐ Steunabonnement Naam......................................................... Adres......................................................... Plaats......................................................... Telefoon.................................................... Stuur een mailtje naar: [email protected] of stuur het formulier naar MUG, Antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam

SERVICE 27

februari 2008 | MUG magazine

Wet & Wijzer Sociaal Raadslieden

Bij de Sociaal Raadslieden kunt u terecht voor kostenloos sociaal-juridisch advies.

Gang van Zaken

In ‘Gang van Zaken’ worden problemen van individuele uitkeringsgerechtigden in een breder kader geplaatst.

Het Juridisch Loket

Het Juridisch Loket richt zich op het verstrekken van gratis informatie en advies aan burgers in geval van juridische vragen.

Generaal pardon

Het is nooit te laat

Vakantiedagen

Als u op grond van het zogenaamde Generaal Pardon een verblijfsvergunning hebt gekregen, kunt u, als u voldoet aan de voorwaarden, een bijstandsuitkering aanvragen.

Allereerst wil ik iedereen van harte bedanken die mij bij de rechtszaak heeft ondersteund. De uitslag laat nog wat op zich wachten, maar het bewijst wel dat de uitkeringsstrijd nog altijd leeft. Maar genoeg hierover. De banaliteiten van de DWI vragen weer om aandacht. In het blad Werkwoord van de DWI van december jl. lezen we dat vanaf nu de computer via de knipkaart vergoed wordt. Dat is goed nieuws. In Gang van Zaken van juli 2006 pleitte ik reeds hiervoor. In die tijd werd de computer door de toenmalige wethouder Aboutaleb, DWI, ambtenaren en gemeenteraadsleden nog gezien als een luxegoed. En daar was een knipkaart toch niet voor bedoeld! Maar ondertussen zelf wel riante vergoedingen voor computers opstrijken. Ik meen me zelfs te herinneren dat er een gemeenteraadsfractie was die met die vergoeding een compleet computerhol had ingericht. Hieronder volgen enige citaten van mij uit Gang van Zaken in de MUG van juli/augustus 2006. “Anno 2006 is een computer echter geen luxegoed meer, maar een algemeen geaccepteerd duurzaam gebruiksgoed. Probeer maar eens zonder computer de goedkoopste of beste energieleverancier te vinden. Of de basisverzekering met de beste aanvullende verzekeringen voor jouw specifieke situatie.” Iets verder schrijf ik: “ondertussen worden er via reïntegratietrajecten honderden euro’s uitgegeven om mensen computervaardigheden te leren. Maar ja wat heb je aan die vaardigheden als je het zonder computer moet stellen.” Verderop schrijf ik: “het zal nog een tijdje duren, voordat het bij ambtenaren en gemeenteraadsleden doordringt dat een computer geen luxe is.” En ik vervolg met: “via de computer wordt men in staat gesteld om de kennis op te doen die noodzakelijk is om mee te draaien in een moderne samenleving. Een computer is gewoon een woordenboek, rekenmachine, communicatiemiddel of noem maar op.” En als laatste merkte ik op: “misschien kan dit artikel ertoe bijdragen dat de gemeente een computer gaat zien als een alledaags gebruiksgoed en als noodzakelijk leermiddel. En domweg door de knipkaart vergoed moet worden. Punt uit.” En anderhalf jaar en een wethouder verder is het dan zover. De computer zit in de knipkaartregeling. Hulde

Tegen het einde van het dienstverband ontstaat veelal verschil van inzicht over de vakantiedagen. Er zijn een aantal belangrijke regels vastgesteld in de wet en door rechters in eerder gedane uitspraken. De werknemer wil de vakantiedagen vaak opnemen in de opzegtermijn. Wat dient een werknemer te doen als hij de vakantiedagen wil opnemen in de opzegtermijn? Voor vakantie moet de werknemer toestemming vragen. Dit verzoek dient schriftelijk te worden gedaan. De werkgever moet binnen twee weken reageren. Reageert hij niet binnen twee weken schriftelijk en gemotiveerd, dan is het verzoek ingewilligd. Weigert de werkgever toestemming te geven dan zal de werknemer zich daar in de praktijk bij neer moeten leggen. De werknemer kan de weigering wel aan de rechter voorleggen maar voordat de rechter uitspraak heeft gedaan is de werknemer vaak al uit dienst. Indien een werknemer zonder toestemming van de werkgever met vakantie gaat dan kan dat voor de werkgever een reden zijn om een werknemer op staande voet te ontslaan. Het is dan ook zeer onverstandig om dit te doen. Het gevolg van het ontslag op staande voet is namelijk dat de werkgever schadeloosstelling kan vorderen. Hij kan daarbij kiezen tussen de werkelijke schade en een vast bedrag. De werkelijke schade moet de werkgever bewijzen; hij kiest daarom veelal voor het vaste bedrag. Het vaste bedrag is het bedrag dat je aan salaris zou hebben verdiend als de arbeidsovereenkomst rechtsgeldig zou zijn geëindigd. De werkgever is verplicht aan het einde van het diensterband de nog openstaande vakantiedagen uit te betalen. De vraag is hoeveel dagen er over zijn. Hoe wordt dit aantal vastgesteld? De werkgever is verplicht bij te houden hoeveel vakantiedagen een werknemer opbouwt en opneemt. Uit zijn administratie moet afgelezen kunnen worden hoeveel dagen en uren er op een zeker moment nog openstaan. Het uitgangspunt van de rechter is hierbij dat de administratie van de werkgever juist is. Indien de werknemer aantoont dat die administratie niet klopt of niet is bijgehouden, dan is de opgave van de werknemer uitgangspunt; de werkgever moet dan aantonen dat de opgave van de werknemer onjuist is. De vakantiedagen worden uitbetaald volgens het laatst geldende uurloon. Als het loon na de vakantieopbouw is gestegen dan wordt de vakantiedag volgens het nieuwe uurloon uitbetaald. De werknemer kan de uitbetaalde vakantiedagen meenemen naar de volgende werkgever De nieuwe werkgever is verplicht om de werknemer deze vakantiedagen te gunnen alsof deze dagen bij hem zijn opgebouwd. Als de werknemer deze dagen opneemt, bouwt hij over deze vakantiedagen weer vakantie op. Vakantiedagen verjaren na 5 jaar. Als je uit een dienstverband dagen niet uit betaald hebt gekregen, kun je de dagen tot 5 jaar alsnog terugvorderen. Je kunt de verjaring verlengen door de vordering bij de nieuwe werkgever in te stellen en hem erop te wijzen dat je de verjaring ‘stuit’. Je moet dan wel zekerstellen dat de werkgever de brief ontvangt, bijvoorbeeld door de brief aangetekend te versturen.

Geen woonruimte Als u nog in de centrale opvang woont is er de Regeling Verstrekkingen Asielzoekers. Dit is voor de bijstand een voorliggende voorziening. U kunt dan nog geen aanvraag voor een bijstandsuitkering doen. Woonruimte Als u al woonruimte hebt kunt u op grond van de Wet Werk en Bijstand (WWB) een bijstandsuitkering aanvragen als u voldoet aan de voorwaarden. Het recht op uitkering ontstaat op de datum van de aanvraag om bijstand. Het is dus belangrijk om de aanvraag zo snel mogelijk bij het Centrum voor Werk en Inkomen, het CWI, te doen. De uitkering wordt namelijk in principe niet met terugwerkende kracht gegeven. De gemeente kan hier een uitzondering op maken als sprake is van een bijzondere omstandigheid. Als u de verblijfsvergunning met terugwerkende kracht krijgt wordt dit niet als een bijzondere omstandigheid gezien. U moet op het moment van aanvragen wel over een verblijfsvergunning beschikken. U beschikt volgens de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) over een verblijfsvergunning vanaf het moment dat u het pasje krijgt uitgereikt. De datum van uitreiking staat op het pasje. Melding Gemeentelijke Basisadministratie en Sofinummer Na het afgeven van de verblijfsvergunning moet u zich meteen laten inschrijven bij de Gemeentelijke Basis Administratie (GBA). Inschrijving gebeurt op basis van uw persoonsgegevens en adres. De persoonsgegevens kunnen staan in een brief van de IND. Het is niet nodig dat u zelf bij een kantoor van de Belastingdienst een sofinummer (tegenwoordig Burgerservicenummer genoemd) aanvraagt. Zodra de Belastingdienst uw inschrijving bij de GBA heeft verwerkt wordt automatisch een sofinummer aangemaakt. De Dienst Werk en Inkomen (sociale dienst) kan dit sofinummer overnemen uit de GBA. Het CWI Bij het CWI bevindt kunt u de bijstand aanvragen. Zij sturen de aanvraag door naar de DWI. Bij het CWI krijgt u de informatie over de voorwaarden waar u aan moet voldoen. Voor informatie en advies over dit onderwerp kunt u terecht bij de Sociaal Raadslieden in Oost/Watergraafsmeer. Cynthia Wessel, Sociaal Raadslieden Dynamo Amsterdam

In hetzelfde nummer van Werkwoord wordt verder opgemerkt dat het eigen risico van 150 euro in de Collectieve Ziektekostenverzekering herverzekerd is. Of het gunstig is? Dat gaan we eventjes narekenen. Dat herverzekeren kost iedereen 10 euro in de maand. Dus 120 euro per jaar is iedereen kwijt of je gebruik maakt van de gezondheidszorg of juist niet. Bedenk dat chronisch zieken sowieso hiervoor gecompenseerd worden. Dus die betalen al dubbel. Bedenk ook dat Agis (uitvoerder van de verzekering) heel veel geld uitspaart doordat ze het eigen risico niet bij iedere verzekerde apart hoeven te berekenen en te innen. Bovendien ontvangt Agis van de gemeente voor ieder aangesloten lid plm 27 euro per jaar. Rekent u nog mee. Zo bekeken is het een sigaar uit eigen doos en niet een kleintje ook. Onderstaande organisatie verwacht dan ook dat in het jaar 2009 een betere regeling met Agis uit de bus komt dan wat we nu hebben. In elk geval géén sigaar uit eigen doos! Overstappen wordt anders wel een serieuze optie. Zeker nu een computer het ons een stuk makkelijker maakt. Jacques Peeters Werklozen Belangen Vereniging Amsterdam (WBVA)

U kunt ons dagelijks telefonisch van 09.00 uur tot 20.00 uur bereiken. De balie is geopend van 09.00-17.00 uur. Het Juridisch Loket is gevestigd aan de Vijzelgracht 21-25 te Amsterdam en ons telefoonnummer via 0900-8020 (10ct per minuut).Voor informatie kunt u ook terecht op www. juridischloket.nl Dominic Knosp Juridisch medewerker Juridisch Loket Amsterdam

Juridisch Loket Amsterdam tel. 0900-8020 10ct per minuut 9:00 - 20:00 Bezoekadres Vijzelgracht 21-25 ma t/m vr 9:00 - 17:00 Postadres Postbus 20659, 1001 NR Amsterdam website www.hetjl.nl Sociaal Raadslieden Amsterdam Centrum 1e Laurierdwarsstr. 6 St Antoniebreestr. 32-46 Kleine Wittenburgerstr. 1 Haarlemmerstr. 132/136 tel. 557 33 33 Sociaal Raadslieden Amsterdam Zuidoost tel. 314 16 18 e-mail: [email protected] Sociaal Raadslieden Amsterdam Noord • Nieuwendam: Volendammerweg 51B • Tuindorp Oostzaan: Aldebaranplein 2C • Midden Noord: Hagedoornplein 1B • Banne Buiksloot: Botterstraat 185B tel. (cliënten): 435 45 55 website www.sociaalraadslieden.nl

28 SERVICE

MUG magazine | februari 2008

Brieven

Stuur uw brief naar redactie@ mugweb.nl of naar MUG, Antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam. Vermeld als onderwerp ‘ingezonden’. De redactie behoudt zich het recht voor uw brief in te korten. Anonieme inzendingen worden niet geplaatst.

Toeslag Naast dat ik zelf een uitkering heb ben ik lid van Werkgroep Keer Het Tij Parkstad die asielzoekers/vluchtelingen begeleidt. Wat ik met een van hen vandaag mee maak is eigenlijk te gek voor woorden. Via het te downloaden programma van de site www.toeslagen.nl vulde ik een aanvraag om huur- en zorgtoeslag in voor een echtpaar dat onder het Generaal Pardon valt en een woning had toegewezen gekregen. Bij de huurtoeslag word je bruto uitkering gevraagd. Aangezien de WWB altijd netto wordt opgegeven had ik dus een probleem. Achtereenvolgens heb ik het ministerie van Sociale Zaken, de belastingdienst/afdeling toeslagen en de belastingdienst gebeld maar geen van allen kon mij vertellen wat de bruto uitkering is. De sociale dienst van de gemeente Heerlen is voor klanten alleen geopend tussen 9.00 en 10.00 uur. Uiteindelijk is het mij gelukt om via de woningstichting Weller een bruto bedrag te weten te komen. Zelf heb ik een redelijke kennis van huur- en zorgtoe-

slag, uitkeringen enz en loop al tegen een muur op dus hoe moet dat gaan met iemand zoals het echtpaar dat ik begeleid en waarvoor ik de aanvraag deed? Dit moet toch makkelijker kunnen door de brutobedragen gewoon op de site van het ministerie van Sociale Zaken te zetten. Wat vinden jullie hiervan? Frank Rochette Lid Werkgroep Keer Het Tij Parkstad (www.keerhettijparkstad.nl) Drie dagen? Vorige maand schreef u in de rubriek Koop Wijzer over de aanbieding van DFDS Seaways. Die aanbieding lijkt waarschijnlijk mooier dan hij is. In het algemeen vertrek je bij zo’n - wat zij noemen – ‘driedaagse’ pas ‘s avonds laat uit Nederland. Je slaapt op het schip, je bent één dag in Newcastle, slaapt weer op het schip en komt de derde dag ´s morgens vroeg weer in Nederland aan. Je bent dus helaas helemáál niet ‘een paar dagen’ in Newcastle. Nettie Roes een trouwe lezeres

Tevredenheid In november 2007 publiceerde het ministerie van Sociale Zaken een onderzoek naar de tevredenheid met de dienstverlening onder klanten van sociale diensten. Conclusie van het ministerie in een persbericht: ruim de helft (54 %) van de (ex) bijstandsgerechtigden zou tevreden zijn over de bijstandswet en de manier waarop gemeenten die uitvoeren. Ruim de helft zou tevreden zijn over het traject dat gemeenten aanbieden om de stap naar werk makkelijk te maken. Zestig procent zegt (op termijn) weer aan het werk te komen, veertig procent denkt nooit meer te werken. In een reactie heb ik kritiek geleverd op het persbericht van het ministerie. Dit bericht kwam onder meer op het MUGforum terecht. Hierop is in MUG magazine (januari 2008) gereageerd door Rju Goetnis en Jacques de Vries (Bestuurs) lid, Provinciaal Overleg Cliëntenraden in de sociale zekerheid Friesland. Zij zaten in de klankbordgroep voelden zich in de wiek geschoten. Ik heb me onder meer afgevraagd of de klankbordgroep zat te slapen. Dat kwam

voort uit vragen over wat de klankbordgroep gedaan heeft om weerwerk te bieden. In de reactie staat: ‘we gaven advies, lang niet alle adviezen zijn overgenomen, we wilden de onderzoekers voor fouten behoeden en met het persbericht van het ministerie hebben we geen bemoeienis gehad’. Als ‘lang niet alle’ adviezen zijn overgenomen, dan is mijn vraag: wat betekent dit dan voor jullie beoordeling van het onderzoek, welke adviezen zijn niet overgenomen, en hebben jullie dit openbaar gemaakt en gecommuniceerd naar de buitenwereld? Je kunt je er niet van afmaken door te zeggen dat je er geen bemoeienis mee hebt gehad. Als je geen weerwerk biedt, legitimeer je in feite de manier waarop staatssecretaris Aboutaleb er nu mee aan de haal gaat. ‘Er is een klankbordgroep geraadpleegd’. Dit voorjaar wordt de Wet Werk en Bijstand geëvalueerd. Dan komt de staatssecretaris ongetwijfeld weer met zijn interpretatie van dit onderzoek op de proppen. Dat mag niet onweersproken blijven. Piet van der Lende Bijstandsbond

Nuttige adressen

Amsterdams Centrum Buitenlanders 627 94 60 Kabelweg 37 Amsterdams Steunpunt Wonen 523 01 30 Nieuwezijdsvoorburgwal 32 ANBO voor 50-plussers (ouderenbond) 624 40 67 Plantage Middenlaan14 Belasting- en Wetwinkel 624 70 03 Oudemanhuispoort 2-3 Dienst Gemeentebelasting 652 45 24 Bijlmerplein 395 Bijstandsbond

689 88 06 Da Costakade 162 Cliëntenraad DWI 346 12 34 Jan van Galenstraat 323 Formulierenbrigade 346 36 36 (Algemeen verwijsnummer) Gehandicapten Overleg Amsterdam 577 79 55 Plantage Middenlaan 14-1 Gemeentelijke Kredietbank Amsterdam 626 66 33 Gemeentelijke Ombudsman 625 99 99 Singel 250

Huurcommissie Amsterdam 0800-4887243 De Ruyterkade 7 Juridisch Loket 0900 8020 Vijzelgracht 21-25 Kinderrechtswinkel 626 00 67 Staalstr. 19 Klachten & Adviesburo politieoptreden 552 35 05 Meldpunt discriminatie Amsterdam 638 55 51 Vijzelstraat 77/1 Ombudswerk voor vrouwen 675 80 91

Praatlijn voor ouderen 627 33 85 Rechtswinkel Amsterdam 673 13 11 Dusartstraat 50/52 Rechtswinkel Bijlmermeer 525 33 17 Kempering 100b Rechtswinkel Migranten 675 05 51 Wilhelminastraat 78 SOS Telefonische Hulpdienst 675 75 75 Steunpunt werk en handicap 672 20 05 Schipbeekstraat 13

Vereniging Basisinkomen Igor Strawinskisingel 50, 3069 MA Rotterdam Vrijwilligerscentrale 530 12 20 Hartenstraat 16 Vrijwilligerscentrale regio Nieuw West 408 10 40 Jan Tooropstraat 6a, Werklozen Belangenvereniging 618 18 15 Da Costakade 162 Wooninformatiecentrum 552 79 87 Zuiderkerkhof 72

Voedselbanken

Baarsjes Om voedselhulp aan te vragen, kunt u bellen met 06 499 05 591. Voedselpakketten kunnen elke donderdag tussen 18:30 uur en 19:30 uur worden opgehaald op de Admiraal de Ruyterweg 148, gebouw Westerwijk.

Oost / Watergraafsmeer Om voedselhulp aan te vragen bel 06-140 35 114, dit kan elke dag van 09.00 – 12.00 uur. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op donderdag van 19.00 – 21.00 uur in gebouw Leger des Heils, Derde Oosterparkstraat 271

Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op vrijdag van14.00 – 15.30 uur in Wijkgebouw Elthetokerk, Javastraat 118a.

19.30 – 21.00 uur aan de Valckenburgerstraat 24 (Rode Kruisgebouw).

Diemen Om voedselhulp aan te vragen, bel 06-309 55 360. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald elke vrijdag van 15.00 uur tot 16.00 uur op de Verrijn Stuartweg 3.

Westerpark Om voedselhulp aan te vragen, bel 680 27 10, dit kan op werkdagen van 09.00 – 17.00 uur. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op donderdag van 13.00 – 15.00 uur in Gebouw Hebron, Polanenstraat 197/213

Oud-Zuid Om voedselhulp aan te vragen, bel 020-5709653, op woensdagen van 12:00 – 15:00. Er wordt dan direct met u een afspraak gemaakt voor een intakegesprek. Vervolgens ontvangt u van ons een brief waarin de gemaakte intakeafspraak wordt bevestigd en waarin tevens vermeld staat wat u dient mee te nemen naar het intakegesprek. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op donderdag tussen 15.00 – 16.00 uur. Adres: Vredeskerkplein 1 (Vredeskerk).

Komt u in aanmerking voor een voedselpakket? Ga naar www.amsterdam.voedselbank.org en klik op ‘Ik heb voedsel nodig’. (Foto ‘Voedselbanken’ en ‘Nuttige adressen’: Hilco Koke)

Colofon MUG MAGAZINE Hoofdredactie: Joop Lahaise Redactie: Martin Brandwagt, Thea Golverdingen, Toine Graus, Peter van Lieshout, Marco Ploeger, Marlies Scholtens, Albert van der Vliet, Michiel Wetzer Eindredactie: Jacques de Vos Grafische vormgeving: Jelske Boonstra, Gert Meijerink, Jaap van der Sluijs Correctie: Marlies Scholtens Aan dit nummer werkten mee: Marjan ten Broeke, Monique van Evelingen, Ingrid de Groot, Hilco Koke, Monique Mulder, Hans

Amsterdam Noord Om voedselhulp aan te vragen, bel 636 25 39, elke dag van 9.30 – 16.00 uur. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op Akkerwindeweg 2 (hoek Kamperfoelieweg), tel. 636 70 10.

Zeeburg Om voedselhulp aan te vragen, bel 06-140 35 114, dit kan elke dag van 09.00 – 12.00 uur.

Puts, Lennert Ras, Eileen Ross, Diana Snabilié, André Stuyfersant, Kees Swart, Jos Verdonk, Ronald Vendrik, Remco Visser, Peter de Vries, Julia Wilpert Deadline kopij: Kopij voor het maartnummer dient uiterlijk 25 februari in ons bezit te zijn. Telefoon redactie: 020 607 76 00; fax: 020 607 76 01 E-mail: [email protected] SECRETARIAAT Secretariaat en distributie: Jeanine Oomen, Tony Strijbosch, Fred van der Zee Telefoon secretariaat: 020 607 76 00

Zuid Oost (Bijlmer) Aanmelden voedselpakketten woensdagavond van 18.00 – 20.00 uur (via gebouw st. Netwerk) Kempering 66, Amsterdam Zuidoost. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op het adres dat met u wordt afgesproken bij de aanmelding

Geuzenveld / Slotermeer In dit stadsdeel is het initiatief “Voedselbox” gestart: eenmaal per maand wordt een basispakket uitgedeeld aan hulpvragers. “Voedselbox” is op geen enkele wijze verbonden aan de Voedselbank Amsterdam. Voor meer informatie over “Voedselbox” kunt u contact opnemen met mevrouw Hoogeveen, via [email protected]

Centrum Voor het aanvragen van een voedselpakket, bel 06-479 63 933 en spreek een boodschap in met uw naam en telefoonnummer. U wordt zo snel mogelijk teruggebeld voor een afspraak. U kunt voor de Intakegesprekken terecht bij het spreekuur elke dinsdagavond van

Osdorp Om voedselhulp aan te vragen kunt u contact opnemen met [email protected] of 020 - 61 94446. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op vrijdagmiddag van 14.00 – 16.30 uur. Adres: Sint Lucasparochie, Osdorperban 130.

Abonnementen: € 24,50 per jaar, met Stadspas € 16,50 per jaar. Steunabonnement voor verenigingen en instellingen € 89,00 (meerdere exemplaren per maand). Adres: Postbus 6259, 1005 EG Amsterdam. Antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam ADVERTENTIES Contactpersoon: Quiny Voorn, Telefoon: 020 607 76 02 / 020 641 58 57 E-mail: [email protected] MUG wordt gemaakt door een onafhankelijke redactie, bestaande uit vrijwilligers en WIW’ers. MUG is gratis verkrijgbaar op 552

distributiepunten: bibliotheken, buurthuizen, CWI’s, DWI’s, medische centra, scholen, ziekenhuizen. Oplage: tenminste 30.000 Druk: Dijkman Offset, Diemen MUGWEB Redactie: Martin Brandwagt, Marco Ploeger, Hans Vinck, Jos Verdonk Webmaster: Ger Rakhorst Audiovisueel: Louise Bredero, Ivo Theunissen Website: www.mugweb.nl

SERVICE 29

februari 2008 | MUG magazine

Pas op bij overstap naar nieuwe energieleverancier Koop Wijzer

MUG geeft elke maand consumententips. Ofwel, hoe voorkom je dat je niet wordt uitgekleed, als je toch al niet veel te besteden hebt. Sinds het vrijkomen van de energiemarkt in 2004, is het aanbod aan nieuwe energieleveranciers enorm gegroeid. Iedereen is nu vrij om zijn eigen energieleverancier te kiezen. Door de concurrentie tussen de verschillende bedrijven, zouden we goedkoper uit zijn. De realiteit is echter dat het voor de consument steeds moeilijker wordt om te bepalen bij welk bedrijf hij het beste uit is. Problemen bij het overstappen naar een andere energieleverancier hebben niet alleen te maken met het kiezen zelf. Er bestaat ook veel onduidelijkheid over overstappen, de contracten, het netbeheer, de prijsverschillen en de opzegtermijn. Helaas zijn er veel huishoudens slachtoffer geworden van de agressieve verkoopmethoden van de nieuwe bedrijven. Vooral telefonisch zijn veel mensen overgehaald om over te stappen. Dit heeft ertoe geleid dat een aantal huishoudens zich geconfronteerd zag met een dubbele energierekening. Door het niet op tijd opzeggen van het oude abonnement moest behalve aan de nieuwe

Klerenzooi

leverancier ook aan de oude betaald worden. Soms leidde dit tot schulden en tot afsluiting. Om een halt toe te roepen aan alle onduidelijkheid, heeft de Directie Toezicht Energie, de toezichthouder van de energiemarkt, een aantal jaar geleden geëist dat de nieuwe leveranciers met duidelijke informatie zouden komen. Tevens hebben zij de website Consuwijzer geopend. Op deze site kan de consument terecht met vragen over alles wat met energie en energieleveranciers te maken heeft. Zo vind je op deze site informatie over de verschillende aanbieders en er wordt ruimschoots aandacht besteed aan het verschil tussen grijze en groene stroom. Tevens is het mogelijk om door middel van de energiewijzer uit te zoeken welke leverancier het beste bij jou past. Door het intypen van jouw postcode, kun je uitzoeken welke leveranciers in de regio leveren. Tevens staan de prijzen en voorwaarden van deze aanbieders beschreven. Ook staat op deze site informatie over verantwoord overstappen. Overstappen op een andere leverancier kan altijd. De wettelijke opzegtermijn van een bestaand contract is dertig dagen. Tussentijds opzeggen kan dus wel, maar de oude leverancier kan wel opzegkosten in rekening brengen. Deze liggen tussen de 50 en 150 euro. Het is daarom raadzaam, wanneer je besluit om over te stappen, goed uit te zoeken hoe het zit met het oude contract. En dit ook tijdig op te zeggen. Ook wanneer de nieuwe leverancier belooft dit voor jou te doen, is het toch aan te raden om ook zelf contact op te nemen

Illustratie: www.pejocartoons.nl met de huidige leverancier. Handig om te weten is misschien dat de energiekosten niet alleen bestaan uit de kosten voor de energie zelf, maar voor een deel ook uit kosten voor transport van de energie en uit netwerkkosten. Deze worden in rekening gebracht door de netbeheerder. De netbeheerder voor de regio Amsterdam is het bedrijf Continuon. Netbeheerders zijn niet door de consument te kiezen en zijn regio gebonden. De kosten van het netbeheer zijn voor de consument.

De meeste energiebedrijven zijn aangesloten bij de Stichting Geschillencommissie Energie en Water. Aan deze commissie kunnen eventuele klachten en geschillen worden voorgelegd. Het vinden van een goede leverancier kost vaak meer energie dan wat je er aan overhoudt in je portemonnee. Bij telefonische verkoop van een contract loopt het al snel fout. Veel mensen laten zich ompraten door gewiekste verkopers die lage prijzen beloven. Het contract wordt vaak nog in

dat zelfde gesprek afgesloten. Hoewel veel mensen denken dat dit niet zo’n vaart loopt, is het in de meeste gevallen onmogelijk om nog onder dat contract uit te komen. Daarom is het verstandig om niet meteen ’ja’ te zeggen tegen het nieuwe bedrijf. Vraag om schriftelijke informatie, en informeer bij uw huidige leverancier wanneer u uw contract kunt beëindigen. Meer informatie: www.consuwijzer.nl • www.continuon.nl • www.geschillencommissie.nl

‘Ik houd wel van een beetje gek’ In de rubriek ‘Klerenzooi’ zal elke maand een student aan de modeacademie zichzelf kleden voor 50 euro. Deze maand: Hanneke Luning, 22 jaar en derdejaars studente aan het Amsterdam Fashion Instituut. ‘Mijn voorkeur in de mode gaat uit naar het combineren van kleding en accessoires die op het eerste gezicht niet bij elkaar lijken te passen’, zegt Hanneke Luning. ‘Hierdoor creëer ik een look die eigentijds en origineel is. Ik houd wel van een beetje gek. Nu draag ik bijvoorbeeld vrij ordinaire laklaarzen met enorme hakken. Door deze te combineren met een gebreid cocktailjurkje dat iets nostalgisch heeft, ontstaat een creatie die uniek is. De baret komt gewoon uit mijn moeders kast. Volgens mij heeft mijn oma hem nog gedragen. De diadeem, die ik bij Hennes&Mauritz heb gekocht, geeft de baret iets glamourous. Het jurk-

je dat ik nu draag heb ik gekocht in de uitverkoop bij Noa Noa.’ Noa Noa is een Deens kledingbedrijf, dat voor haar ontwerpen teruggrijpt op de jaren dertig van de twintigste eeuw. Dit tijdperk werd ingezet met het inéénstorten van de aandelenmarkt op Wallstreet in 1929 en veroorzaakte een economische crisis. In deze periode maakte de mode een enorme evolutie door. Omdat er een gebrek was aan alles, dus ook aan stof, werden modeontwerpers gedwongen met weinig middelen iets te ontwerpen. Dit leidde tot enorme creativiteit en vindingrijkheid. Door stoffen te combineren en aandacht te besteden aan het detail, werd een stijl gecreëerd die vrouwelijk was en elegant. Het rechte, hoekige en sportieve uiterlijk van de jaren twintig maakte plaats voor een traditioneler en eleganter modebeeld. Kenmerkend zijn de soepel vallende geplooide rokken, die de natuurlijke lichaamsvormen accentueren. Pofmouwen en het gebruik van kant en roesjes zijn eveneens typerend voor deze periode. In deze tijd kwam ook de filmindustrie tot bloei. Actrices zoals Marlène Dietrich en Greta Garbo werden wereldberoemd. De kleding die ze droegen werd ontworpen door Franse modeontwerpers zoals Coco Chanel en Nina Ricci. Kunstenaars

zoals Salvador Dali en Jean Cocteau ontwierpen de stoffen. Het gebruik van goud en bont werd erg populair. Denk hierbij aan de goudlamé avondkleding, de gouden glimmertjes op de jurken en aan de enorme stola’s van bont. Naast de schaarste die er in deze tijd heerste, was dit tegelijkertijd een periode van glitter en glamour. Vooral in de filmwereld. ‘Noa Noa is geen goedkoop merk, maar het staat wel voor kwaliteit en originaliteit,’ aldus Hanneke Luning. ‘Ook zijn de ontwerpen tijdloos. En je kunt deze kleding met van alles en nog wat combineren. Op internet wordt deze kleding trouwens vaak voor weinig geld aangeboden, zowel nieuw als tweedehands. Daar kun je sowieso veel merkkleding vinden voor een redelijke prijs.’ Thea Golverdingen • Jurk: Noa Noa, € 30,00 • Legging: Hema, € 3,95 • Zijden Sjaaltje: Noordermarkt, € 5,00 • Riem: Kringloopwinkel Slotervaart, € 1,00 • Laarzen: Kringloopwinkel Slotervaart, € 2,50 • Diadeem: Hennes & Mauritz, € 5,90

30 SERVICE

MINI

MUG magazine | februari 2008

MUG

Particulieren, bedrijven en organisaties kunnen voor 10 euro een mini-advertentie in MUG plaatsen. Inbegrepen: doorplaatsing van de advertentie op MUGweb.nl, gedurende één maand. Spelregels: de advertentie past in een van onze rubrieken. Advertenties voor bijvoorbeeld tweedehands goederen worden niet geaccepteerd. Geadverteerd kan worden in de volgende rubrieken: diensten, vast werk, tijdelijk werk, vrijwilligers, cursussen, cultuur, kennismaking, ruilen.

OPROEPJES S

Stuur je advertentie naar [email protected] of per post naar postbus 6259, 1005 EG Amsterdam, en maak 10 euro over op rekening 5855336 t.n.v. Stichting BBU, Amsterdam. Let op: miniMUG’s zijn niet langer dan 150 lettertekens, inclusief spaties. Alleen betaalde advertenties worden geplaatst. De betaling moet binnen zijn op de laatste dag van de maand. Informeer voor grotere miniMUGs en/of het plaatsen van foto’s en bedrijfslogo’s naar onze speciale miniMUG-tarieven.

Diensten aangeboden

MUG Layout en DTP werkt met state-of-theart hard- en software, Mac, CS3 en is Inloop Troost voor (ex-)psychiatrische cliënten beschikbaar voor uw design-opdrachten van elke zondag 16-20 uur in buurthuis Transvaal, ontwerp tot uitvoering. Zeer concurrerende tarieven, originaliteit en Danie Theronstraat 2. Maaltijd 3,50. betrokkenheid zijn ons streven. 06-10205411. Mail [email protected] of bel Gert Meijerink Oorsprong53: Praktijk voor healing, op 020- 607 7610 aurareading en coaching. MUG heeft nu zijn eigen koeriersdienst. Voor Natuurgeneeskundige, B.A.T.C. Aanv.Verz.vergoedt 75%. Welkom met vragen. een zeer concurrerend tarief brengt de MugBee Uw pakket van deur tot deur of verder. Tel: 020-6943865 Neem contact op met: MUG vraagt: Een koerier i.b.v. rijbewijs of [email protected] of bel meteen bromfietscertificaat voor enkele uren in de 020- 607 7600 en laat u informeren. week/ oproepkracht. Leuke bijverdienste voor student! Mail naar: [email protected] of bel : 020 607 7600

Cursussen Cursuskorting 30% (Stadspas 40%) bij inlevering adv. Basiskennis Boekhouden (BKB) € 269,- ; 12 x 3 uur; - Praktijk diploma Boekhouden (PDB)(vervolgcursus) v.a. € 269,Goedkoopste monde;linge opleider van Nederland. WWW.BOEKHOUDCOLLEGE.NL 06 - 467 20227

Vrijwilligers gevraagd Home-Start zoekt vrijwilligers die overbelaste gezinnen willen ondersteunen. Deze bezoeken wekelijks het gezin. Heb je interesse? 06 -28 11 59 51 M. Jong

(advertentie)

Forzando zoekt accordeonist(e) met enige ervaring Vele jaren heeft Forzando, de actieve accordeonvereniging in Amsterdam Noord, aan de weg getimmerd met de FLO, het Forzando Light Orchestra. Met een meezingrepertoire en oude dansmuziek werden vele bejaardencentra in Amsterdam en omstreken bezocht, en met gemiddeld zo’n 10 concerten per jaar had dit orkest een drukke agenda. Maar Forzando zou Forzando niet zijn, als er niet eens iets nieuws zou worden uitgeprobeerd. En daarom hebben bestuur en dirigenten het plan opgevat om een nieuw orkest op te richten. Een orkest waarbij de nadruk niet meer ligt bij de meezingers van weleer, maar eerder bij een breed repertoire van dansmuziek, swing, jazz en moderne lichte muziek. Het is de bedoeling om in een standaard accordeonorkestbezetting te spelen. De voorzitter: ‘Dat houdt bij Forzando in, dat de muziek wordt uitgevoerd in 4 accordeonpartijen plus bas en slagwerk. Met een dirigent die verantwoordelijk is voor de wekelijkse orkestrepetities. Welkom is eigenlijk elke accordeonist(e) met enige ervaring. Je hoeft geen topspeler te zijn, maar een absolute beginner zal zich in dit orkest moeilijk staande kunnen houden.’ De voorlopige planning is om bij voldoende belangstelling in februari met dit orkest te starten. De orkestrepetities zullen worden gehouden op woensdagavond (vanaf 20:30 uur) in Buurtcentrum De Rietwijker, Parlevinker 9, Amsterdam Noord. Aanmelden kan bij de voorzitter (Hillebrand van der Veen), tel. 0348 – 42 41 06, of per email: [email protected]

Voedselbox in Geuzenveld/Slotermeer. Als u denkt om in aanmerking te komen voor een pakket moet u aan de volgende criteria voldoen: Als het besteedbaar inkomen van een eenpersoonshuishouden onder de 175 euro komt. Voor andere huishoudens wordt dit bedrag voor iedere volgende volwassene met 60 euro verhoogd en voor ieder kind vermeerderd met 30 euro. wAls u denkt aan de criteria te voldoen kunt u naar een van de inloopspreekuren komen voor een intakegesprek. U dient mee te nemen: identiteitsbewijs, giro- of bankafschriften van de laatste 3 maanden, bewijs van inkomen/uitkering, studiefinanciering, alimentatie, bewijs van uitgaven zoals huur, huursubsidie, gas/licht/water, telefoon, ziekenfonds, gemeentelijke belastingen, schulden. Per 1 januari 2008 kunt u de Voedselbox bereiken op maandag- en donderdagochtend van 10.00 uur – 12.00 uur onder telefoonnummer 06-214 798 78. Maandelijks houden wij iedere 2e maandagavond van 19.00 tot 20.00 uur en iedere 2e woensdagmiddag van 14.00 tot 15.00 uur inloopspreekuren. Tobias M.C.Asserstraat 24, 1063 NC Amsterdam

Leren omgaan met angst en paniek Iedereen is wel eens bang. Maar bij mensen met angstklachten komt dat vaker voor en kan angst het leven gaan beheersen. GGZ Buitenamstel organiseert verschillende cursussen voor mensen die last hebben van angstklachten en paniekaanvallen. Met de zelfhulpcursus ‘Angstig? Zelf aan de slag!' kunnen deelnemers zelfstandig aan de slag met gevoelens van angst. De groepscursus 'Geen Paniek!' is specifiek gericht op mensen die last hebben van paniekaanvallen. Groepscursus 'Geen Paniek!' Veel mensen hebben last van paniekklachten of paniekaanvallen. De cursus 'Geen Paniek!' leert mensen beter hiermee om te gaan. Doel van de cursus is dat mensen leren omgaan met stress, meer greep krijgen op gedachten die de paniek verergeren en leren omgaan met situaties die angst oproepen. De cursus bestaat uit acht wekelijkse bijeenkomsten van twee uur, en wordt gegeven i.s.m Puur-Zuid aan de Sloterkade in Oud-Zuid. Cursisten ontvangen een werkboek met opdrachten, waarmee zij thuis aan het werk gaan. Kosten voor deelname zijn 20,- (inclusief het cursusmateriaal). De cursus start op vrijdag 13 april 2007.

OPROEPJE Subsidieverlies? Zijn er organisaties die, net als wij, hun subsidie en medewerkers dreigen te verliezen door de nieuwe subsidiebeschikking 2008 van Pantar Amsterdam? Wellicht kunnen we er gezamenlijk nog iets aan doen. Neem dan contact op met Carol Poye, Stichting de Blinde Schilders [email protected], tel. 06 294 36 080

Zelfhulpcursus 'Angstig? Zelf aan de slag!' Deze schriftelijke zelfhulpcursus is bedoeld voor mensen met sociale angst en fobieklachten, paniekgevoelens en overmatig piekeren. Aan de hand van het cursusboek met informatie en oefeningen krijgen zij meer inzicht in hun eigen klachten, en leren zij vaardigheden om hier beter mee om te gaan. Een persoonlijke coach biedt een keer per week ondersteuning per telefoon of per e-mail. Geïnteresseerden krijgen eerst een uitnodiging voor een kennismakingsgesprek. Deelname aan de cursus kost 30,- (inclusief het cursusmateriaal). De cursus wordt doorlopend aangeboden. Een overzicht van alle preventieve cursussen is te vinden op www.ggzbuitenamstel.nl, onder Preventie &Voorlichting.Voor meer informatie en aanmelding: GGZ Buitenamstel, Preventie & Voorlichting, tel (020) 788 45 70.

SERVICE 31

februari 2008 | MUG magazine

Beeldbuis en ether

Cyberspace

• Het kleine moskeetje op de prairie

• Samsam.net

Little Mosque on the Prairie is een nieuwe Canadese comedyserie. In het fictieve prairiedorpje Mercy, zeg maar het Juinen van Canada, doet de moslimgemeente aldaar haar uiterste best om in harmonie te leven met de lokale autochtone bevolking. Behalve veel verschillen blijken er verrassende overeenkomsten te bestaan tussen beide culturen en dit leidt tot ongegeneerd grappige situaties. De titel van deze comedy is een verwijzing naar de EOtranentrekker Het kleine huis op de prairie van destijds. Gelukkig gaat het er in Mercy heel wat luchtiger aan toe.

Vanaf 8 januari is de vernieuwde website van Samsam.net online. Op de website kunnen kinderen informatie opzoeken voor hun werkstuk of spreekbeurt over vele (ontwikkelings)landen. De Amsterdamse organisatie die zich bezig houdt met nieuwe media op het gebied van kunst en maatschappij, Waag Society, heeft de site zo veranderd dat hij beter aansluit bij de belevingswereld van kinderen. Inhoudelijk gezien is de website verbonden met het tijdschrift Samsam. Samsam is een ‘wereldtijdschrift’ voor jongeren tussen de 9 en 14 jaar die willen weten wat de wereld voor hen doet en wat zij voor de wereld kunnen betekenen. Dat tijdschrift wordt evenals de website gesteund door de Nationale Commissie voor Internationale Samenwerking en Duurzame Ontwikkeling. NCDO betrekt mensen in Nederland bij internationale samenwerking en ondersteunt hen met informatie, subsidie en adviezen. De millenniumdoelen zijn de leidraad voor alle activiteiten. Het mooie van de site is dat niet alles meteen helemaal duidelijk is, waardoor het de eerste paar keren dat je de site bezoekt, spannend blijft. Helaas hebben wij mensen een geheugen waardoor het spannende weer verdwijnt, maar dan blijft er nog wel een leerzame website over. Soms zit er een rare associatie op de site. Schoenen is een van de hoofdonderwerpen, en als je onder het kopje Mongools Schoeisel denkt iets over Mongoolse laarzen te kunnen lezen, kom je bedrogen uit. ‘De paardenhoofdviool heeft twee snaren en een strijkstok, gemaakt van paardenmanen, krijg je dan te lezen. Op de bijbehorende foto staat dan wel weer een Mongoolse violist in klederdracht en met mooie laarzen aan. Vanaf 6 maart 2008 kunnen kinderen op Samsam.net een webexpeditie maken naar een van de themalanden op de website.

Little Mosque on the prairie (NPS), wekelijks, vanaf zaterdag 9 februari, 14.30 uur, Nederland 2 (acht afleveringen)

• Het leed dat klussen heet Geen beter vermaak dan leedvermaak. Geen grotere reden tot de aanvraag van een echtscheiding dan een jarenlang voortslepende verbouwing. Zo maken we in ‘Help, mijn man is klusser!’ kennis met een echtpaar dat negen jaar geleden het oog liet vallen op een romantische oude bakkerij. Wat een droomhuis had moeten worden is na al die tijd nog steeds een opslagplaats voor bouwpuin en weinig gebruikt gereedschap. Als het camerateam arriveert, pakt de verbolgen hobbyklusser zijn koffers en vertrekt naar onbekende bestemming. In het derde seizoen van dit programma schiet presentator John Williams onhandige klussers en hun wanhopige echtgenotes te hulp. Een kluscursus en een reality-drama gecombineerd in één programma.

links: www.samsam.net, www.ncdo.nl, www.waag.org Foto Nick van Ormondt

Help, mijn man is klusser! (RTL 4), wekelijks, vanaf donderdag 21 februari, 20.30 uur

• Van Marxist tot miljonair Derk Sauer was op zijn veertiende al een overtuigd marxist. Hij predikte de revolutie. Inmiddels is het veertig jaar later en is Sauer multimiljonair. Hij is een zeer succesvol uitgever in Rusland. Sauer liet de Russen onder andere kennis maken met het tijdschrift Playboy. Tevens leidt hij sinds enkele jaren de literaire uitgeverij Nieuw Amsterdam en doet hij dagelijks aan Yoga. De laatste achttien jaar bracht Sauer vooral in Moskou door. De omwenteling in Rusland maakte hij van nabij mee. Hij zag het Russische collectivisme relatief snel omslaan in ‘doorgeslagen materialisme’. Wat is er over gebleven van de idealen van Derk Sauer? Profiel maakte aan de vooravond van de presidentsverkiezingen in Rusland een persoonlijk portret van een niet alledaags mens. Profiel (KRO), woensdag 27 februari 22.50 uur, Nederland 2

Recept • Sexy chocoladeomelet 5 eieren klontje boter 80 gram pure chocolade 2 eetlepels basterdsuiker snufje zout eventueel vanille-ijs, klein handje al dan niet geroosterde (ongezouten!) nootjes naar keuze, poedersuiker of cacaopoeder. Grill eventuele nootjes in een pannetje zonder boter. Zorg dat de eieren niet te koud zijn, dus dat ze niet direct uit de koelkast komen. Scheid de dooiers van het eiwit; dat gaat heel makkelijk door het ei te breken en de dooier tussen de schalen heen en weer te gieten. Je hebt vier dooiers nodig, maar eiwit van vijf eieren. Meng de dooiers en de suiker tot een gladde massa; ongeveer een minuut. Smelt de (grof gebroken) chocolade au bain marie. Laat deze een klein beetje afkoelen en klop ondertussen het eiwit met een snufje zout tot het stijf is. Meng de chocolade met het eigeelmengsel. Spatel vervolgens het stijve eiwit door het chocolademengsel; het wordt het lekkerst als je dat in een paar keer doet in plaats van in één keer. Eventuele nootjes doe je er op het laatst bij. Zet de grill aan. Smelt een klontje boter in een klein koekenpannetje. Giet het chocolademengsel in de pan en draai een beetje tot het gelijkmatig is verdeeld. Bak op niet al te hoog vuur de omelet in een minuut of twee. Haal het pannetje van het vuur en zet het nog even onder de grill. Je ziet vanzelf wanneer het klaar is. Een klein beetje cacaopoeder of poedersuiker erop staat leuk. Serveren met een klein bolletje vanille-ijs.

• Nieuws In de MUG van november ging Cyberspace over de Gouden Apenstaart. De winnaars zijn inmiddels bekend: De beste site DOOR een kind is een site over de brugklas van Els ‘Ik ben er superblij mee!’ uit Wijhe, De beste site VOOR kinderen is van KRO Kindertijd. Kijk op de website van de Gouden Apenstaart voor links naar de winnaars en de genomineerden (www.goudenapenstaart.nl).

Vers van de pers • Betaalbare vakanties Ach, die goede oude tijd. Rugzak vullen, bordje karton scoren bij de supermarkt en wegwezen. De reis op zich was al een belevenis, al kwamen de rastättes en péages je na tien jaar flink de strot uit. Hoe dan ook, geld was nooit een belemmering om op reis te gaan. Ja, we gingen op REIS. Een echte bewust baanloze ging niet op vakantie. Dat was een term die alleen bestond voor het klootjesvolk. Een mens wordt wat ouder en voor je het weet hoor je zelf bij dat klootjesvolk. En nog steeds geen cent te makken, hoe moet je dan op vakantie? Dat het kan, bewijst de werkgroep Arme Kant van Nederland elk jaar door een prima brochure uit te brengen. Zo kun je bijvoorbeeld naar de Wandelhutten in Luxemburg. Twee personen voor 37 euro voor vier nachten in een prachtig natuurgebied. Of naar de eigen caravan van de werkgroep in Zutphen. Voor vijf rottige tientjes ben je een week de deur uit met het hele gezin. Zoals altijd is de gids opgedeeld in hoofdstukken naar doelgroepen: kinderen, jongeren en mensen met een beperking. Ook opgenomen is een hoofdstuk met fondsen, waaruit een bijdrage gevraagd kan worden door gezinnen met gehandicapte kinderen. Het leven van een minimumlijder is snel onderhevig aan sleur. Het is belangrijk om die zo nu en dan te onderbreken. Omdat aanvragen voor fondsen ver van tevoren aangevraagd dienen te worden, komt de gids elk jaar vroeg uit. Een uitstekend initiatief. Gids Betaalbare Vakanties 2008; 44 pagina’s; 1,50 euro + porto. Te bestellen bij Werkgroep Arme Kant van Nederland/EVA, Luijbenstraat 17, 5211 BR ‘s-Hertogenbosch.

• Psychiatrie Een op de vijf Nederlanders lijdt aan een psychiatrische ziekte. Toch weten de meeste mensen weinig van psychiatrie. Wat voor vak is het? Hoe werken psychiaters? René Kahn neemt de lezer mee naar het werkterrein van de psychiater: zijn werkkamer, de straat, de eerste hulp, de intensieve verzorging en de operatiekamer. Hij bespreekt verschillende ziekten waaronder depressies, psychoses, verslavingen en angststoornissen. Psychiatrische patiënten zijn mensen met echte ziekten. Hun aandoeningen zijn het gevolg van het orgaan dat hun gedrag en gevoelens stuurt, de hersenen. De oorzaak van de ziekte moet soms met behulp van lichamelijk onderzoek en bloedtesten worden opgehelderd. René Kahn, In de spreekkamer van de psychiater; uitgave Balans; 328 pagina’s; 17,95 euro; papierrug

32 ADVERTENTIES

MUG magazine | februari 2008

�

Bezorgen bij u in de buurt

�

Flexibele werktijden

�

Zelfstandig werken

�

Aantrekkelijke bijverdienste

Lekker bijverdienen en flexibele werktijden Word ook postbezorger!

! n a a u d Mel 0 o f k ij k o p

4 90 0 Bel 030 - 21 g in g .n l r o z e b t s o p e w w w.a n d e r

www.selektmail.nl

Selekt Mail zoekt bezorgers in:

Amsterdam de wijken Rivierenbuurt, De Pijp, Slotervaart en Nieuw-Sloten