MAANDBLAD VAN DE LANDELIJKE BEDIENDENCENTRALE - NATIONAAL VERBOND VOOR KADERPERSONEEL 119DE JAARGANG - NUMMER 10 - DECEMBER 2015
VAKBOND MOET
SPANNENDER!
EINDEJAARSPREMIE KOMT ERAAN BERT KRUISMANS OVER ZIJN LIEFDE VOOR BELGIË Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 1
INHOUD
© FOTO: ???
04
© FOTO: PHOTONEWS
13
10 22
06
ONS RECHT VERANTWOORDELIJKE UITGEVER:
HOOFDREDACTEUR: Denis Bouwen
Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal.
VORMGEVING: Peer De Maeyer
www.lbc-nvk.be
Marijke Persoone Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen
REDACTIESECRETARIS: Jan Deceunynck DRUKKERIJ: Corelio Printing
REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83
[email protected]
2
03 04
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
08 10 12
cOveR Vakbond moet spannender! standPUnt
Tekenen van hoop
Wie de vaKbOnden MUilKORFt, WURGt de deMOcRatie
Spanje en Groot-Brittannië illustreren gigantische risico’s snaPsHOts
sOciale veRKiezinGen
Jong en syndicalist, een prima combinatie
vaKbOnd MaG andeRs, sPannendeR en PlezanteR Brit Owen Jones oogst ook bij ons enthousiaste reacties vRaaG van de Maand
STAND PUNT. TEKENEN VAN HOOP Stefaan Decock Algemeen Secretaris
Na de nieuwe, tragische aanslagen in Parijs is ook ons land in de greep van de terreur beland, met ongeziene veiligheidsmaatregelen in het Brusselse. De terreuraanslagen en de daaruit voortvloeiende veiligheidsmaatregelen zitten elke landgenoot op zijn vel.
24 13 21 22 24 26
28 29 29 30 31 32
dOssieR eindeJaaRsPReMies Eindejaarspremie op komst!
aKKOORd vOOR bedienden en KadeRleden in MetaalsectOR WaaRde landGenOten
Bert Kruismans praat over België
“GeeF JOnGeRen een PeRsPectieF”
Maria Vindevoghel vertelt over haar Molenbeek vRiJe tiJd
ab inbev nOG GROteR dOOR zOveelste OveRnaMe Fusie met SABMiller leidt tot nieuwe jobverliezen
vat lOOPt OveR biJ KRUidvat activiteitenKalendeR lezeRsbRieven UitbetalinG vaKbOndsPReMie vanMOl
Deze situatie daagt ook de vakbeweging uit. Het veiligheidsvraagstuk raakt duizenden mensen die in Brussel wonen en werken. Er is ook de impact op vakbondsacties. De klimaatbetoging in Parijs werd afgelast en regionaal geplande acties werden na overleg tussen vakbonden en veiligheidsdiensten opgeschort. Dit gebeurde ook vanuit de noodzaak en onze bijzondere verantwoordelijkheid als vakbond om mee een dam op te werpen tegen de polarisatie in de samenleving. Tegen het opzetten van mensen tegen elkaar, op basis van hun geloof, op basis van hun herkomst. Tegen een beleid dat de grenzen wil sluiten voor mensen die ontzaglijk zwaar getroffen zijn door IS en door oorlog. Tegen haatzaaiers en de wijze waarop extreemrechts en varianten van radicaalrechts daar garen uitspinnen. Triest maar onaanvaardbaar. Het is nu niet simpel om de aandacht te blijven toespitsen op de kern van ons werk: het sociaal-economische. En toch moeten we bij de les blijven want de federale regering blijft de werknemers en sociaal verzekerden zwaar viseren. Nadat werkzoekenden met de vinger zijn gewezen en bestraft, is het nu de beurt aan de zieken. Het kan dus toch nog hardvochtiger. Onder de ronkende titel ‘Return to work’ wil de federale regering op kruissnelheid bijna 200 miljoen euro besparen in de ziekteverzekering door zieken opnieuw aan het werk te zetten van zodra ze langer dan twee maanden arbeidsongeschikt zijn. Dit dossier stond al eerder op de agenda van de Groep van Tien. In de voorbije weken werd duidelijk dat Open VLD en N-VA geen aanpak van zieken zonder sancties wilden accepteren. Min 10 procent op de ziekte-uitkering voor wie niet opnieuw aan de slag kan of wil gaan na twee maanden ziekte. Als LBC-NVK willen we constructief meewerken aan de herinschakeling van mensen die ziek zijn geworden. Zoiets moet dan wel menswaardig en stimulerend gebeuren, en niet met sancties of in een beschuldigend sfeertje. Het gebeurt trouwens vaak genoeg dat werknemers na ziekte weer aan de slag willen maar dat werkgevers dit juist verhinderen. Ook de werkgevers moeten dus op hun verantwoordelijkheid worden gewezen. Als dit niet kan worden geregeld door de Groep van Tien of als de regering een mogelijk akkoord niet wil uitvoeren, garandeert de LBC-NVK robuuste actie. 2015 zal dus eindigen zoals het is begonnen: al strijdend voor sociale rechtvaardigheid. Hopelijk zijn we dan bevrijd van de terreurdreiging zodat peis en vree ondanks alles ook jouw huiskamer kan vullen. | Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 3
Wie de vakbonden muilkorft, wurgt de DEMOCRATIE SPANJE EN GROOT-BRITTANNIË ILLUSTREREN GIGANTISCHE RISICO’S
Marijke Persoone
voor de vakbonden, blokkerende stakersposten verbieden tot het kapittelen van de vakbonden als ‘privémilities’. Is het toeval dat die aanvallen net nu weer losbarsten? Of zijn vakbonden een sta-in-de-weg om het neoliberale besparingsbeleid ongehinderd te kunnen doorvoeren en moeten ze daarom aan de leiband? Het kan verhelderend zijn om even over de grenzen te kijken.
De dramatische gebeurtenissen in Parijs doen de roep naar meer veiligheid luider klinken. Heel wat publieke manifestaties zijn door de overheid verboden of door de organisatoren afgelast. Angst en ongerustheid zijn begrijpelijke menselijke reacties. Maar als de angst dicteert wint het terrorisme en verliest de democratie. Wanneer democratische rechten worden MUILKORFWET afgebroken, wordt de samenleIn Spanje is sinds 1 juli een ‘Wet voor ving in haar hart getrof fen.
L
aten we vooral héél goed nadenken hoeveel vrijheid we willen inruilen voor veiligheid of het gevoel van veiligheid. Sommige politieke krachten lijken erg gretig om vrijheden in te perken. Al voor de aanslagen in Parijs namen de regeringen van diverse Europese landen maatregelen om vakbondsrechten en werknemersrechten aan banden te leggen. Net die partijen die doof blijven voor het sociale overleg gaan als gekken te keer tegen sociale actie. Alle registers worden opengetrokken, gaande van het recht op werk voor werkwilligen over rechtspersoonlijkheid
4
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
de Publieke Veiligheid’ van kracht. Die wet beperkt verregaand het recht op vrije meningsuiting en het recht op sociale actie. Overtredingen worden bestraft met boetes tot 600.000 euro! Wie een actie aankondigt op facebook of twitter wordt ervoor aansprakelijk gesteld. Wil je met een groep mensen een huisuitzetting verhinderen dan hangt je een serieuze boete boven het hoofd. Elke ‘relevante autoriteit’ kan een betoging of sit-in verbieden, opnieuw met zware boetes voor wie dat verbod negeert. Zet je beelden van een politieoptreden tijdens manifestaties op internet, dan kan je een boete van duizenden euro’s in je brievenbus vinden. En plan je een mensenketting rond een regeringsgebouw, dan
zal je 30.000 euro moeten ophoesten. Wie een lid van de koninklijke familie beledigt, bezondigt zich voortaan aan een terroristische activiteit. Niet toevallig kwam die wet er na jaren van massaal protest tegen de draconische besparingen van de conservatieve regering-Rajoy. Opinie-onderzoek wijst uit dat slechts zeven procent van de bevolking de wet goedkeurt. De tegenstanders spreken over de ‘Ley Mordaza’, de ‘Muilkorfwet’. Ondanks het vele protest blijft de wet onveranderd. Ondertussen lopen er ruim driehonderd strafzaken tegen actievoerders. Dit herinnert angstaanjagend sterk aan het Francotijdperk. Willen sommigen dan terug naar die donkere periode?
VAKBOND BREKEN IS ARMOE ZAAIEN In Groot-Brittannië is een wet in de maak die nog verder gaat. Een vakbond die een staking uitroept moet vooraf een stemming per brief organiseren. Tenminste de helft van de werknemers moet voor de staking stemmen. Maar let op, wie de brief niet terugstuurt, wie ongeldig stemt of wie zich onthoudt wordt bij de tegenstemmers geteld. Dan komt de tweede drempel. Twee weken voor de staking moet de vakbond aan de werkgever en de politie een gedetailleerd actieplan bezorgen, met onder meer de namen van de deelnemers en de verantwoordelijken van
Zijn vakbonden een sta-in-de-weg om het neoliberale besparingsbeleid ongehinderd te kunnen doorvoeren en moeten ze daarom aan de leiband?
de mijnwerkersvakbond te breken. Wat er gebeurde in Groot-Brittannië, leert ons dat het heel moeilijk is om democratische rechten terug te krijgen wanneer je hebt toegestaan dat ze worden afgepakt. De afbraak van vakbondsrechten had catastrofale gevolgen voor de werknemers in GrootBrittannië. Aan het begin van de jaren tachtig werkten acht op de tien werknemers onder arbeidsvoorwaarden die afgesproken waren in een collectieve arbeidsovereenkomst. Nu gaat het nog amper om twee op tien. De lonen en de koopkracht zijn rampzalig gedaald. En de armoede en de ongelijkheid nemen elke dag toe. Is dat de samenleving waar sommigen van dromen?
‘SOCIAAL HOOLIGANISME’ Ook in ons land schuwen sommige politici en bedrijfsleiders de grote woorden niet. De topman van de werkgeversorganisatie Voka heeft het in een persbericht over ‘sociaal
overheid zoveel mogelijk werkgelegenheid moet creëren. Dat heeft dus niets te maken met werken tijdens een staking. Bovendien vraagt Buelens zich af of mensen met een tijdelijk of deeltijds contract wel zo vrijwillig werkwillig zijn? Niet zelden oefent de bedrijfsleiding psychologische druk uit opdat werknemers toch maar zouden werken. Arbeidsverhoudingen zijn machtsverhoudingen. Daarom zeggen internationale verdragen uitdrukkelijk dat stakersposten integraal deel uitmaken van het stakingsrecht. Rechtspersoonlijkheid voor de vakbonden betekent dat ze kunnen worden vervolgd en bijvoorbeeld schadevergoeding moeten betalen wanneer een groot bedrijf met dure advocaten hen aanklaagt omdat het door een actie economische schade heeft geleden. De politici die dat eisen willen maar één ding: de vakbonden breken. Ze vergeten er wel bij te vertellen dat hun eigen partij evenmin rechtspersoonlijkheid heeft. Ja maar, wat als stakers de wet overtreden? Dan kunnen ze worden vervolgd, zoals elke burger die de wet overtreedt.
Net die partijen die doof blijven voor het sociale overleg gaan als gekken te keer tegen sociale actie. het piket. Die laatsten moeten een duidelijk herkenbare armband dragen. Als ze dat niet doen, dan krijgen ze een boete van 28.000 euro. Tijdens de staking mag de werkgever naar hartenlust uitzendkrachten inzetten zodat de productie of de dienstverlening niet wordt onderbroken. Wat heeft staken dan nog voor nut? Die nieuwe ‘Trade Union Bill’ komt bovenop de felle beperking van vakbondsrechten die al in de jaren tachtig door Margaret Thatcher werd ingevoerd om het verzet van
hooliganisme’ en voor N-VA-parlementslid Zuhal Demir is de vakbond ‘een geüniformeerde privémilitie met een license to kill’. Een pijnlijk incident bij een wegblokkade wordt aangegrepen om de vakbonden monddood te maken door rechtspersoonlijkheid te eisen en te zwaaien met het recht op werk van de werkwilligen. In Ons Recht van april 2015 legde advocaat Jan Buelens helder uit wat de draagwijdte is van het ‘recht op arbeid’ zoals het in onze Grondwet staat. Het betekent dat de
BELANG VAN TEGENMACHT Géén enkele sociale verworvenheid is er gekomen in ons land zonder staking. Zelfs de OESO en het IMF geven schoorvoetend toe dat de sociale rechten in landen zonder syndicale tegenmacht schaars zijn en dat de ongelijkheid daar groot is. Het recht op vereniging, op vrije meningsuiting, op sociale actie zijn grondrechten die iedereen aanbelangen. Vakbondsrechten zijn mensenrechten. Ze zijn essentieel in de strijd voor sociale rechtvaardigheid en een eerlijke verdeling van de welvaart. Daarom zullen we de regeringsmaatregelen in het kader van de terrorismebestrijding heel alert opvolgen. Met angst als raadgever is het risico reëel dat fundamentele democratische principes in het gedrang komen. Een voorbeeld: “Wie bij de veiligheidsdiensten bekend staat om zijn radicalisering krijgt een enkelband”, klinkt het. Radicalisering is een subjectief begrip, juridisch sluitend is het niet. Vandaag extreme islamisten, morgen stakingsleiders of milieu-activisten? Of nog: “Teruggekeerde Syriëstrijders gaan meteen de cel in”. Dat kan het gerecht beslissen, niet de regering. De scheiding der machten gaan we toch niet opgeven? Veiligheidsmaatregelen die het cement van de democratie aantasten maken de weg vrij voor een autoritair regime. Waakzaamheid is geboden. |
Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 5
SNAPSHOTS PHILIPS TURNHOUT ZET AL WEER MES IN TEWERKSTELLING Bij de verlichtingsfabriek van Philips in Turnhout wil de directie nog eens 159 banen laten sneuvelen. Voor eind 2016 zouden 82 bedienden en 77 arbeiders hun werk kwijtspelen. In 2014 liet de Kempische Philipsvestiging al weten dat ze tegen 2018 haar personeel met 30 procent wilde verminderen. In het recente verleden gingen er al heel wat jobs verloren bij de onderneming. De vakbonden klaagden geregeld over het ontbreken van voldoende nieuwe investeringen in de fabriek. Momenteel werken er in het bedrijf nog zo’n 1.000 mensen, onder wie een kleine 380 bedienden. De vakbonden hopen dat Philips de fabriek zal verkopen aan een andere onderneming, die wel een nieuw toekomstperspectief ontwikkelt. Tot nu toe is er alleen interesse van grote investeerders. “Als Philips Lighting wordt overgenomen door een investeringsmaatschappij die het laatste geld uit de fabriek wil persen zonder te investeren in Turnhout, dan betekent dat de doodsteek”, verklaarde LBC-NVK-secretaris Peggy Schuermans in november. “De directie heeft in het verleden verkeerde beslissingen genomen, waardoor in Europa geen LED-verlichting wordt geproduceerd. Als een mogelijke nieuwe eigenaar niet van koers verandert, valt een sluiting van de fabriek in Turnhout niet uit te sluiten.”
GESPREKKEN OVER HANDELSVERDRAG DIENSTEN BETER OPSCHORTEN! Op een nogal stiekeme manier onderhandelen 23 partijen, waaronder de Europese Unie en de Verenigde Staten over het TISA (Trade in Services agreement). TISA is een handelsakkoord voor de dienstensector waarmee wordt gemikt op een wereldwijde liberalisering in de sector. De druk op de publieke sector is dus groot. Er wordt heel weinig openheid gegeven over de lopende onderhandelingen. Begin juni 2015 lekte via Wikileaks uit dat de onderhandelingen gaan over thema’s als de vrachtluchtvaart, pakjesdiensten,
AFRIKANEN SLECHT AF OP ONZE ARBEIDSMARKT
© FOTO: BELGAIMAGE
Goed nieuws: het aantal mensen van vreemde afkomst met een job stijgt in België. Minder fijn en geen verrassing is dat het dikwijls gaat om fysiek zware en slecht betaalde jobs. Met name Oost-Europeanen boeken vooruitgang op onze arbeidsmarkt. Wie uit Afrika of het Midden-Oosten afkomstig is, heeft het een stuk slechter getroffen. Eén en ander blijkt uit onderzoek van het Gelijkekansencentrum en de federale overheidsdienst Werkgelegenheid en Arbeid. Een trieste vaststelling is dat iemands origine en afkomst nog altijd voor een groot deel bepalen of iemand wel of niet een goede job kan vinden. Liggen je roots in de Maghreb en ben je tussen 18 en 60 jaar oud? Nog geen 43 procent van dat deel van onze bevolking had in 2012 een baan. Bij autochtone Belgen had meer dan 73 procent een job. Medeburgers met Turkse roots scoorden 45 procent. Wie uit een land ten zuiden van de Sahara komt, had in nog geen 40 procent van de gevallen werk. Bij mensen uit het Midden-Oosten 6
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
nationale wetgeving rond vergunningen, technische standaarden, e-commerce, telecommunicatie. Om tal van redenen stuit TISA bij velen op tegenkanting. Ook bij het ACV. Ongebreideld liberaliseren en voorzieningen als ouderenzorg en waterbevoorrading privatiseren is geen goed idee. En als een liberalisering slecht uitdraait, kan ze nooit worden teruggedraaid als de onderhandelaars hun zin krijgen. Regels om sectoren in goede banen te leiden? Zo min mogelijk, oordelen de onderhandelaars. Ook de EU-regels over de bescherming van persoonsgegevens staan onder druk. Kortom, redenen genoeg voor het ACV om onze federale regering op te roepen om deze gesprekken stop te zetten.
ging het om minder dan 37 procent. België blijft dus ondermaats scoren qua tewerkstelling van mensen met vreemde roots. Voor personen, geboren buiten de EU, bengelt ons land helemaal achteraan in het Europese klassement. Als migranten hier wel werk vinden, is het vaak slecht betaald en fysiek zwaar. De beste jobs, met een vast contract en een goed loon, gaan nog altijd voornamelijk naar autochtonen.
11.11.11 KOMT MEE OP VOOR SOCIALE BESCHERMING
H&M TEKENT BELANGRIJK AKKOORD MET INDUSTRIALL
Drie vierde van de wereld heeft geen of te weinig sociale bescherming. Dat betekent dat 5 miljard mensen bij de minste tegenslag in armoede kunnen verzeilen of extra moeite hebben om eraan te ontsnappen. In veel landen dreig je in grote armoede te belanden als je ziek wordt, je werk verliest of zwanger raakt. Of nog, als je het geluk hebt om ouder te worden. Bepaalde cijfers spreken boekdelen. Zo bestaat er in 38 procent van alle landen géén enkele vorm van kindergeld. 88 procent van de beroepsbevolking in de wereld heeft geen recht op een werkloosheidsuitkering. Voor 72 procent van de werkende vrouwen is er géén moederschapsuitkering. Een ziekteverzekering ontbreekt voor 39 procent van de wereldbevolking. Niet minder dan 62 procent van de beroepsbevolking is niet beschermd bij arbeidsongevallen. En 48 procent van de ouderen heeft géén pensioen. Nochtans kan het anders, zegt 11.11.11 unisono met de vakbonden en andere middenveldorganisaties. “Zelfs in de armste landen is het haalbaar en betaalbaar om sociale bescherming voor iedereen te organiseren”, weet Bogdan Vanden Berghe, de directeur van 11.11.11. Hij vindt trouwens dat dit verhaal perfect in te passen is in een moderne ontwikkelingssamenwerking. Op vraag van 11.11.11 sloegen experts van Oxford Policy Management en het onderzoeksinstituut HIVA de handen in elkaar en bestudeerden ze in hoeverre een algemene sociale bescherming haalbaar is. Hun research bevestigt dat een algemene basis van sociale bescherming overal realiseerbaar is, de allerarmste landen inbegrepen.
De mondiale industrievakbond IndustriAll heeft een internationaal kaderakkoord afgesloten met de Zweedse kledingreus H&M. Met het akkoord maken beide partijen afspraken over werknemersrechten in de hele toeleveringsketen. Heel concreet slaat de overeenkomst op de 1,6 miljoen textielwerknemers die in de 1.900 productiebedrijven werken waar H&M kledij van afneemt. In het akkoord staan afspraken over het promoten van collectieve onderhandelingen op bedrijfs- en sectorniveau. Werknemers krijgen ook het recht om onveilig werk te weigeren. Managers en vakbondsvertegenwoordigers zullen worden bijgeschoold over de verplichtingen van werkgevers en de rechten en plichten van werknemers. H&M zal het nodige doen om druk uit te oefenen op zijn directe leveranciers. In dat verband komen er nationale comités in Cambodja, Bangladesh, Myanmar en Turkije. Die comités moeten erop toezien dat de afspraken worden nageleefd. De mondiale Schone Kleren Campagne is
Wil je de campagne van 11.11.11 steunen? Meer weten? Kijk op www.11.be
PEPSICO EN MENSENRECHTEN: GEEN AL TE BEST HUWELIJK Dilip Naskar woont in India en werkte er voor PepsiCo, de producent van de bekende frisdrank Pepsi. Hij werd tot twee keer toe ontslagen omdat hij opkwam voor werknemersrechten. In eerste instantie gebeurde dit toen hij samen met anderen besliste om een vakbond op te richten bij PepsiCo in de deelstaat West-Bengalen. Dat leidde tot het ontslag van wel 162 werknemers. 82 van hen weigerden opnieuw aan de slag te gaan na een aanbod van het bedrijf. Ze werden verplicht om te werken in illegale en slechte werkomstandigheden. Dilip en de 81 andere werknemers richtten een actiecomité op om dit te blijven aankaarten. Na enige tijd ging Dilip opnieuw aan het werk, maar dan in een ander bedrijf. Na een maand werd de man ontslagen omdat zijn baas had ontdekt dat hij tot het actiecomité behoorde. Deze Indiër is de vader van een dochter met een zwakke gezondheid. Zonder deftige job kan Dilip zijn dochter geen goede voeding geven. Toch blijft hij het recht opeisen om tegen normale voorwaarden terug te keren bij PepsiCo. Terwijl Dilip en andere leden van het actiecomité worstelen met armoede en werkloosheid, hebben het management en de aandeelhouders andere katjes te geselen:
blij met het akkoord. Constructief samenwerken met de vakbonden rond de arbeidsomstandigheden is een zeer goede zaak. Bij de Schone Kleren Campagne wordt wel gehoopt dat het mogelijk zal zijn om met het bedrijf open te communiceren over de resultaten van het akkoord. Meetbare doelstellingen, transparantie en een regelmatige rapportering zullen nodig zijn om te weten of het akkoord werkt. Grote uitdagingen in een sector waar nog niet veel werknemers lid zijn van de vakbond. Het zal tijd vergen voor de werknemers meer durven opkomen voor hun rechten. www.industriall-union.org en www.cleanclothes.org
aandelen inkopen en ervoor zorgen dat de dividenden stijgen. De directie vindt het een topprioriteit om geld te laten terugvloeien naar de aandeelhouders. Van enig respect voor de vrijheid van vereniging geeft ze geen blijk. Steun de petitie hierover via www.iuf.org.
Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 7
SOCIALE VERKIEZINGEN (3)
Jong en syndicalist, een prima combinatie Sofie Ostyn
“Het interesseert hen niet.” “Ze denken alleen aan zichzelf.” “We vinden geen jongeren.” Stop! Klopt niet! Jongeren zijn de toekomst en een grote meerwaarde voor vakbondswerk. Een vakbond voor en door jongeren, daar wil de LBC-NVK voor gaan.
Ze hebben het niet gemakkelijk, jonge werknemers. Om te beginnen geraken ze maar moeizaam aan een fatsoenlijke job. Dikwijls doen ze noodgedwongen lang een beroep op uitzendbureaus of moeten ze het redden met tijdelijke contracten. Hun loon is laag en zich syndicaal inzetten in hun onderneming vergt lef. Ze hebben wat meer stimulansen nodig van meer ervaren vakbondsmilitanten.
Jonge kandidaten vinden voor de sociale verkiezingen in 2016 vergt natuurlijk energie. Maar jongeren betrekken bij het vakbondswerk in de onderneming kan alleen maar tot betere resultaten leiden. Ons Recht laat twee ervaringsdeskundigen aan het woord, de twintigers Steve en Filip. Zij hebben gelukkig wél een degelijk contract en doen aan vakbondswerk. Wat motiveert deze twee jonge gasten?
“Jongeren willen niet worden afgestraft” Steve Meersschaut is 28 jaar oud en werkt bij de bank ING. Hij weet maar al te goed dat jonge werknemers graag vertrouwenspersonen hebben van plusminus dezelfde leeftijd. Steve zet zijn beste beentje voor bij de LBC-NVK. ONS RECHT: Waarom moeten jongeren zich aansluiten bij de vakbond? STEVE: “Jongeren zijn nu mondiger dan vroeger. Als ze het ergens niet mee eens zijn, zeggen ze dat meestal ook. Maar niet altijd. Bepaalde thema’s liggen gevoelig bij jongeren en het is belangrijk om daar met de vakbond aan te werken en voor op te komen.” ONS RECHT: Aan welke thema’s denk je zoal?
STEVE: “Ik denk bijvoorbeeld aan stappen waarvoor jonge werknemers kunnen worden afgestraft. Sommige jongeren overwegen tijdkrediet op nemen omdat ze nog de juiste richting in het leven aan het zoeken zijn: ze durven dat niet altijd aan te vragen bij de baas omdat die hen daar mogelijk op afrekent.”
Steve Meersschaut, vakbondsmilitant bij ING: “Jonge werknemers focussen meer op de vraag wat ze nu kunnen verdienen en hoe ze nu worden behandeld.”
8
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
Hoe kunnen jongeren het verschil maken? STEVE: “Jonge werknemers hebben vertrouwenspersonen en contactpersonen nodig die plusminus dezelfde leeftijd hebben. Ze houden zich bezig met het leven nu. De onderwerpen zijn minder toekomstgericht. Ouderen maken zich bijvoorbeeld al sneller zorgen over hun pensioen. Voor veel
ONS RECHT:
jongeren is het pensioen nog ver weg. We focussen meer op de vraag wat we nu kunnen verdienen en hoe we nu worden behandeld. Het is goed voor jonge collega’s wanneer iemand hen daarbij kan bijstaan.” ONS RECHT:
gué? STEVE:
Waarom ben jij vakbondsdélé-
“Net om die reden. Om de
gevoeligere thema’s aan te pakken. Er waren een heleboel collega’s jonger dan 26 die met vragen zaten, maar ze durfden die niet te stellen. Ik was op dat moment 24 en stelde me kandidaat voor het jongerenmandaat. Ik wilde die vragen aankaarten en er oplossingen voor vinden.”
IN DE PLOOI ONS RECHT:
zijn?
Is het moeilijk om délégué te
STEVE: “Aanvankelijk was het moeilijk, ja, dat geef ik toe. Ik dacht: zullen ze mij wel serieus nemen? Dat was mijn grootste angst
omdat de oudere vakbondsmilitanten meer daar constructief mee om en verbeteren zo ervaring hebben. Zeker aan het begin van de geplande maatregelen. We steken geen je loopbaan is het een uitdaging om ernstig banden in brand. Met onze vakbondsploeg te worden genomen. Veel hangt af van het bestuderen we de plannen van de directie. hebben van goede collega-militanten. De Daarna geven we advies en stellen we altergrens tussen jong en oud is bij ons beginnen natieven voor.” te vervagen. Alles is in de plooi gevallen.” “We bereiden ook zelf thema’s voor en werken met een lijst met prioriteiten. Zo weten we wat belangrijk is en kunnen we gericht SUPERBELANGRIJK zaken aanpassen in het voordeel van de ONS RECHT: In welke mate is de vakbond van werknemers. Af en toe lukt dat, soms niet, belang in jouw onderneming? maar dan zijn er toch altijd elementen bij STEVE: “De vakbond is hier superbelangrijk. die een verbetering zijn.” Momenteel is ING bezig met een toekomstplan dat veel veranderingen bevat. We gaan
“Als ze herstructureren, begrijp je snel het nut van de vakbond” Filip Van der Elst (27) is aan de slag bij de vzw Vlaams-Brusselse Media. Jongeren hebben soms wat tijd nodig om in te zien hoe belangrijk de vakbond wel is voor werknemers. Filip begon met weinig ervaring maar groeide gestadig in zijn rol als syndicalist. ONS RECHT: Waarom moeten jongeren zich aansluiten bij de vakbond? FILIP: “Om een heel goede reden. Bij de vakbond zijn heeft nogal wat pluspunten en praktische voordelen, alleen beseffen jongeren dat dikwijls nog niet. Hun beeld over de vakbond beperkt zich al snel tot clichés zoals veel staken en spullen in brand
steken. Ze zien de nuttige effecten van de vakbond nog niet.” “Toen ik begon te werken, dacht ik er zelf totaal niet aan om lid te worden van de vakbond. Maar toen begonnen ze bij ons te herstructureren. Op zo’n moment besef je maar al te goed hoe belangrijk en zinvol het is om gesyndiceerd te zijn.”
DYNAMIEK ONS RECHT:
ren?
Wat kunnen jongeren verande-
FILIP: “Er staat geen leeftijd op engagement. Jongeren hebben het voordeel dat ze soms dynamischer uit de hoek komen dan oudere collega’s en minder vasthouden aan heilige huisjes.”
ONS RECHT:
gué?
Waarom ben jij vakbondsdélé-
FILIP: “Ik ben geen vakbondsman geworden uit eigen beweging. Vroeger ging ik ervan uit dat je al heel sterk moest zijn in discussiëren en argumenteren. Ik dacht dat ik er niet voor was gemaakt en dat je speciale talenten nodig had om militant te zijn. Hoe dan ook: in ons bedrijf was het noodzakelijk dat werknemers zich engageerden bij de vakbond. Ik ben er zonder grote verwachtingen in gestapt en daarna ben ik mijn rol gegroeid.”
Is het moeilijk om aan vakbondswerk te doen? FILIP: “Neen, het vlot wel. Soms is het moeilijk om je vakbondswerk te combineren met je gewone job. En soms moet je afwegingen maken: hoe ver ga je in een discussie? Wat doe je als je op een muur botst? Er zijn dus wel mentale moeilijkheden, maar uiteindelijk wint het gezond verstand het toch.” ONS RECHT:
ONS RECHT: In welke mate is de vakbond van
belang in jouw organisatie? FILIP: “De vakbond is bij ons heel belangrijk want vroeger hadden we er gewoon géén. We stelden vast dat belangrijke personeelskwesties niet ter harte werden genomen. Nu is er een gepersonaliseerde mogelijkheid om er echt iets aan te doen. Vroeger werd er met de losse pols omgesprongen met heel wat verzuchtingen. De vakbondswerking die we nu hebben geeft de kans om beter om te gaan met heel wat problemen en onderwerpen.” |
© FOTO: DANIËL RYS
Zin om mee je collega’s te verdedigen? Surf naar www.wordacvkandidaat.be Filip Van der Elst engageert zich voor zijn collega’s bij de vzw Vlaams-Brusselse Media: “Jongeren houden minder vast aan heilige huisjes.”
Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 9
“Vakbond mag ANDERS, spannender en plezanter” BRIT OWEN JONES OOGST OOK BIJ ONS ENTHOUSIASTE REACTIES
“Wouter Parmentier
Engageer je.” Owen Jones kan het niet duidelijker zeggen. De jongerenwerking van de LBC-NVK haalde in oktober de jonge Britse journalist en activist voor een wervelend syndicaal jongerencafé naar Brussel en Antwerpen. Jones verwierf ook bij ons bekendheid met boeken als ‘Chavs’ en ‘The Establishment’.
Z
ie je onrecht? Doe er dan ook iets aan, zegt Owen Jones. Hij moedigt jongeren – en anderen – aan om niet bij de pakken te blijven zitten. Opkomen tegen onrecht doe je best niet alleen want ‘als individuen worden we één voor één verslagen’, weet Owen. “Onze collectieve kracht is véél groter.” Hoeft het te verbazen dat de jonge Brit zijn publiek stimuleert om aan te sluiten bij vakbonden en sociale bewegingen en zo mee te knokken tegen onrecht en voor een solidaire samenleving?
ONZE VOOROUDERS “Alle rechten en vrijheden die we nu kennen, zijn er gekomen na strijd”, vertelt Owen. “Onze voorouders hebben hier veel voor opgeofferd. Ze riskeerden te worden vervolgd en opgesloten. Zonder hun geloof en hun hoop dat er iets kon veranderen, hadden wij nooit van deze rechten en vrijheden kunnen genieten. Als wij iets willen veranderen, moeten we dat doen met het optimisme en de moed van onze voorouders. Ieder van ons hier aanwezig heeft daar een rol in te spelen.” Zo klonken de hoopvolle woorden die Owen Jones uitsprak aan het einde van zijn tweedaagse bezoek aan Jong LBC-NVK. De journalist en activist schrijft columns voor de krant ‘The Guardian’ en heeft ondertussen twee uitstekende boeken op z’n naam staan. In ‘Chavs’ beschrijft Owen hoe media en politiek de Britse arbeidersklasse in het verdomhoekje duwden. De oorzaak hiervan? De politiek van Margaret Thatcher, die erop gericht was om de vakbonden te breken. ‘The Establishment’ gaat over de draaideur tussen media, politiek en de bedrijfswereld in het Verenigd Koninkrijk. In het boek lees je hoe een elite zichzelf en een donkerblauwe ideologie in stand houdt Spring-in-‘t-veld Owen Jones: “Je moet je daadwerkelijk engageren. Doe mee aan politieke verkiezingen. Zet je in bij de vakbond.”
10
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
door sleutelposities in het land onder de vrienden te verdelen.
NIEUW BOEK Owen is nu bezig aan zijn derde boek: ‘The Politics of Hope’. In dat boek gaat hij in heel Europa op zoek naar goede voorbeelden van verzet en alternatieven voor de huidige neoliberale orde. “Een oude slogan van de arbeidersbeweging is ‘een onrecht voor één van ons is een onrecht voor ons allemaal’. Dat wil zeggen dat we allemaal het onderspit delven als we toestaan dat één iemand wordt verslagen. We worden één voor één slachtoffers van dezelfde aanvallen, of het nu gaat om besparingen, privatiseringen, de aanval op de rechten van werknemers en belastingkortingen voor de rijken. De problemen in Groot-Brittannië en die in België verschillen heus niet zo veel van elkaar.” Toen de Brit van Jong LBC-NVK de vraag kreeg om naar België af te zakken, reageerde hij bijzonder enthousiast. Twee afgeladen volle zalen in Brussel en Antwerpen en een wachtlijst bewijzen dat z’n boodschap ook bij ons aanslaat. Hij is een vlotte spreker en overgiet zijn verhaal met een gezonde laag humor. Iedereen hangt aan zijn lippen.
ANDERE AANPAK Maar de gepassioneerde journalist vindt evenzeer dat we te vaak terugvallen op oude tradities en oud taalgebruik. “Het klopt dat de boodschap dan niet overkomt bij jongeren. We moeten anders communiceren. In San Francisco organiseerden de vakbonden hotelmedewerkers. Ze deden toen een flashmob in een hotel. En ze zongen ‘This is a bad hotel’ op de tonen van ‘Bad romance’ van Lady Gaga. Het staat op YouTube, zeker bekijken! Er zijn manieren van actievoeren en van communiceren die spannender en nieuwer zijn. Jongeren zien de arbeidersbeweging als iets ouds en logs, niet als iets creatiefs. We moeten gewoon anders en plezanter worden.” Opvallend is dat Owen alle aanwezigen op hun eigen verantwoordelijkheid wijst. Deelnemen aan een gespreksavond mag geen schaamlapje zijn om je heel even actief en geëngageerd te voelen. Je moet je ook daadwerkelijk engageren. Owen wil dat enkelen uit de zaal meedoen aan politieke verkiezingen, hij wil dat mensen zich inzetten bij een vakbond.
BETOGEN BONDEN ESSENTIEEL Owen breekt een lans voor de vakbonden. Hij ziet ze als essentieel onderdeel van het georganiseerde verzet tegen onrechtvaardigheid. Dat is misschien verrassend, want met zijn 31 lentes is Owen niet de wat oudere man die sommigen misschien in vakbondskringen zouden verwachten. Ook in de zaal zien we vooral jongeren, sommige vakbondsleden, andere niet. Willen jongeren nog opkomen voor hun collega’s, zich engageren bij een vakbond? “Ik trek dikwijls naar scholen en universiteiten en ik ontmoet veel jongeren”, antwoordt Owen. “Zij kampen met problemen en hebben allerlei verwachtingen en ook angsten voor de toekomst. Ze zijn op zoek naar werk en een betaalbare woning. Ze zien politiek alleen niet als iets dat daarmee te maken heeft. Politiek is voor hen iets abstracts, net als de vakbond.” En hij gaat voort: “We zijn geëvolueerd van een industriële economie naar een economie gericht op diensten. Gemeenschappen waren vroeger opgebouwd rond mijnen en fabrieken. Je bouwt geen gemeenschap op rond een supermarkt. Mensen doen tegenwoordig ook verschillende jobs in hetzelfde jaar. De oude organische vorm van solidariteit is afgesleten door de manier waarop we vandaag werk organiseren. Dat maakt het ingewikkelder en daarom moeten we ons niet alleen op het werk maar ook in de wijken organiseren. We moeten aan gemeenschapsactivisme doen, specifiek gericht op jongeren.”
De Brit heeft ook zijn eigen mening over betogingen. “Soms ben ik een beetje bang dat het allemaal één grote therapiesessie is. Ik denk dikwijls dat iedereen zich erna goed voelt over zijn of haar bijdrage, naar huis gaat en denkt: ‘Klus geklaard’. Betogingen zijn belangrijk, maar ze moeten deel uitmaken van een bredere strategie. Mensen moeten zich organiseren in de gemeenschap. Ze moeten anderen de hand reiken en niet alleen onder gelijkgezinden preken. Je moet creatieve manieren vinden om nieuwe mensen te bereiken. Dus ja, ik smeek mensen altijd om zich te moeien en zichzelf te activeren. Als individu worden we één voor één verslagen. Onze potentiële collectieve kracht is enorm.” In ons land maakte Owen kennis met een nieuwe beweging als Hart boven Hard. “Een goed voorbeeld van collectief engagement in België. We moeten onze onderlinge verschillen en twistpunten overwinnen. De verschillen die ons onderscheiden zijn kleiner dan de verschillen tussen ons en de machthebbers.” | Ons Recht kan drie stuks van het boek ‘The Establisment’ verloten onder de lezers. Heb je belangstelling? Stuur dan even een e-mailtje naar
[email protected] om dat te melden. Graag voor 16 december. Daarna kiest een onschuldige hand de winnaars.
“IK DRINK GEEN CHAMPAGNE MAAR WEL PROSECCO” Owen Jones is journalist, auteur en activist in Groot-Brittannië. Hij schrijft niet alleen boeken en columns maar is ook een graag geziene gast bij de BBC, zowel op televisie als bij de radio. Owen is hyperactief op facebook en twitter en is bezig met zowat alles wat politiek is. En o ja, hij is gek op z’n kat Keir. What else? ONS RECHT: Welke muziek hoor je graag? Heb je een favoriete groep? OWEN JONES: “Ik luister graag naar Indie rock. Oasis, The Verve, White Lies, Interpol, The National en Arcade Fire zijn m’n favoriete bands.” ONS RECHT: Doe je aan sport?
OWEN: “Ik ga iedere dag lopen, niet alleen, met vrienden. Ik fiets overal naartoe. Ik zwem. Verder heb ik een zeer slechte hand-oog-coördinatie. Ik ben dus eigenlijk niet zo goed in sport. Ik ben nogal onhandig. En een oriëntatiegevoel heb ik al helemaal niet. Als ik een winkel binnenloop en daarna naar buiten ga, weet ik niet meer uit welke richting ik kwam of welke richting ik uit moet. Ik heb de gps op m’n smartphone broodnodig.” ONS RECHT: Heb je een favoriete voetbalploeg? OWEN: “Stockport County.” ONS RECHT: Wat eet en drink je graag?
OWEN: “Sushi en meeneemchinees. Ik
ben nogal lui en kook weinig. Ik drink graag rode wijn. In Groot-Brittannië kan ik geen champagne drinken, want dan ben ik een champagnesocialist. Ik drink prosecco in de plaats. Ik ben een proseccosocialist, dat is geen enkel probleem.” ONS RECHT: Heb je een favoriete film?
OWEN: “Pride. Een prent over de solidariteit tussen de mijnwerkers en de holebibeweging. Ik heb ondertussen de mensen ontmoet waarop de film is gebaseerd. Je moet die film echt hebben gezien. Als je niet huilt, ben je een sociopaat. Ik heb niet meer zo geweend sinds The Lion King.”
Owen vind je ook hier: Facebook.com/Owenjones84 en Twitter.com/Owenjones84
Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 11
VRAAG VAN DE MAAND
Onder druk tekende ik een beëindiging van mijn contract in onderling akkoord, maar is dat wel geldig?
Mijn werkgever dreigde ermee mij te ontslaan om dringende reden en/of om een strafklacht in te dienen. Daarom ondertekende ik een overeenkomst waardoor mijn arbeidscontract in onderling akkoord is beëindigd. Nu vraag ik mij af of dit wel geldig is? PRINCIPE Dat je als werknemer onder druk wordt gezet, betekent nog niet automatisch dat de overeenkomst over de beëindiging in onderling akkoord niet geldig is. De uitgeoefende dwang moet immers doorslaggevend zijn geweest voor het geven van je toestemming en moet ook echt van die aard zijn dat ze op een redelijk persoon indruk maakt. Daarbij kan worden rekening gehouden met elementen als je opleidingsniveau, je ervaring en je positie in de onderneming. Tenslotte moet het ook gaan om dwang met een onrechtmatig of ongeoorloofd karakter. Alleen onder die voorwaarden en als je je er binnen korte termijn op beroept, zal de door de werkgever uitgeoefende dwang als resultaat kunnen hebben dat de overeenkomst niet geldt. 12
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
DREIGEN MET ONTSLAG OM DRINGENDE REDEN ONGEOORLOOFD? Herhaaldelijk kwamen de arbeidsrechtbanken al tot het besluit dat dreigen met ontslag om dringende reden om een beëindiging in onderling akkoord te verkrijgen op zich geen ongeoorloofde dwang is die de ongeldigheid van de overeenkomst tot gevolg heeft. Soms aanvaarden rechters toch dat de overeenkomst niet geldig is, bijvoorbeeld wanneer de beschuldigingen aan het adres van de werknemer volledig uit de lucht zijn gegrepen. In dat geval maakt de werkgever in feite misbruik van zijn recht om een dringende reden in te roepen en kan de dreiging toch een onrechtmatig karakter hebben.
FEITELIJKE OMSTANDIGHEDEN Ook de omstandigheden waarin het akkoord tot stand is gekomen, kunnen een rol spelen bij de beoordeling. Rechters zijn echter niet snel geneigd om het bestaan van ongeoorloofde dwang te aanvaarden. Toch zijn er voorbeelden in de rechtspraak. Gaat het om een onaangekondigde, opgedrongen en intensieve interpellatie? Word je daarbij aangepakt door diverse personen
langs werkgeverskant (onder wie bijvoorbeeld ook de advocaat van de werkgever)? Verwijten ze je ernstige feiten, waarover geen ernstig onderzoek is gevoerd of waarvoor bewijzen ontbreken? Heb je daarna meteen de beëindiging in onderling akkoord moeten tekenen, zonder bedenktijd of zonder mogelijkheid om advies in te winnen? Wanneer de overeenkomst in zulke omstandigheden is ondertekend, zouden sommige rechters wel eens kunnen oordelen dat er wel degelijk sprake is van ongeoorloofde dwang en dat de overeenkomst ongeldig is.
BESLUIT Wanneer je zo’n overeenkomst onder druk toch hebt ondertekend, ligt het dus niet voor de hand om de geldigheid ervan aan te vechten. Vergeet hoe dan ook niet dat je nooit kan worden verplicht om eender welk document te ondertekenen en dat je altijd bedenktijd kan vragen of eerst advies kan inwinnen. |
© FOTO: BELGAIMAGE
Bram Van Goethem
© FOTO: BELGAIMAGE
DOSSIER
EINDEJAARS PREMIES 2015 Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 13
Eindejaarspremie op komst! Bram Van Goethem en Audrey Rottier
Hoewel hier en daar nog wat bladeren dapper weerwerk bieden, valt er niet meer aan te ontsnappen: de winter komt eraan en het einde van het jaar is in zicht! Traditioneel een periode gevuld met jaaroverzichten, goede voornemens, festiviteiten allerhande en bovenal gezellig samenzijn. In de meeste ondernemingen ook de periode waarin een eindejaarspremie of dertiende maand wordt uitgekeerd aan de werknemers. Dikwijls hebben werknemers wel een vraag over de toekenning van de eindejaarspremie. Ons Recht tracht een antwoord te geven op de meest gestelde vragen in dit verband. HEB IK RECHT OP EEN EINDEJAARSPREMIE? Er bestaat geen algemene wettelijke regeling die van toepassing is op alle werknemers. Als werknemer heb je alleen recht op een eindejaarspremie als er één of andere rechtsbron voorhanden is. Zo’n rechtsbron kan voorwaarden koppelen aan de toekenning van de eindejaarspremie. Op zich zijn zulke voorwaarden geldig, tenzij ze een verboden discriminatie zouden vormen. Zo is het mogelijk om een anciënniteitsvoorwaarde van bijvoorbeeld zes maanden te hanteren. Maar het is niet toegestaan om bijvoorbeeld de deeltijdse werknemers uit te sluiten enkel op grond van hun deeltijdse tewerkstelling. Zij hebben recht op de eindejaarspremie in verhouding tot hun arbeidsduur. Voor de meeste werknemers is het recht op een eindejaarspremie vastgelegd in een sectorale cao. Een overzicht van deze sectorale regelingen vind je terug in het overzicht op p. 16-20. Is er geen sectorale cao? Dan wil dat niet per se zeggen dat je geen recht hebt op een eindejaarspremie. Het recht op zo’n premie kan immers ook blijken uit een ondernemingscao, het arbeidsreglement, je arbeidsovereenkomst of zelfs een gebruik in de onderneming. Want zelfs als er niets op papier staat, kan het recht op de premie toch ‘verworven’ zijn omdat ze al jarenlang is toegekend. Van een gebruik is sprake als de toekenning algemeen, vast en bestendig is. ‘Algemeen’ wil zeggen dat de premie 14
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
aan alle werknemers of aan bepaalde categorieën wordt toegekend. ‘Vast’ betekent dat er duidelijke berekeningsregels zijn. En ‘bestendig’ houdt in dat de premie is toegekend gedurende een voldoende lange tijd.
HOEVEEL BEDRAAGT DE EINDEJAARSPREMIE? De omvang van de eindejaarspremie wordt bepaald door de rechtsbron waarin de toekenning ervan wordt geregeld. Je zal dan ook de sectorale of andere regeling moeten raadplegen om het exacte verschuldigde bedrag te kunnen bepalen. Meestal gaat het om een vast bedrag gelijk aan het maandloon van de werknemer in een welbepaalde maand (bijvoorbeeld het salaris van december). Soms wordt verwezen naar een percentage van het jaarloon of wordt de premie berekend op basis van een bepaald aantal uurlonen. Het kan ook voorkomen dat naast het vaste maandloon nog moet worden rekening gehouden met bijvoorbeeld commissielonen of andere premies.
In de meeste regelingen staat het bedrag van de eindejaarspremie in verhouding tot de effectieve arbeidsprestaties geleverd tijdens de referteperiode. Dat houdt in dat schorsingen of afwezigheden (bijvoorbeeld ziektedagen) het bedrag van de premie zullen verminderen. Vaak zal de sectorale of andere regeling bepaalde periodes van inactiviteit gelijkstellen met effectieve arbeidsprestaties zodat deze periodes geen negatief effect zullen hebben op de omvang van de eindejaarspremie. Sommige periodes worden sowieso gelijkgesteld op basis van dwingende rechtsregels en dit zelfs als ze niet uitdrukkelijk worden voorzien in de sectorale of andere regeling. Het gaat onder meer om het sollicitatieverlof, het syndicaal verlof en het betaald educatief verlof.
HEB IK NOG RECHT OP EEN EINDEJAARSPREMIE ALS IK ZELF ONTSLAG NEEM OF ONTSLAGEN WORD? In principe wordt de eindejaarspremie
HOEVEEL HOUD IK NETTO OVER? De eindejaarspremie is in principe loon. Wat betekent dat er zowel RSZ-bijdragen (de werknemersbijdrage bedraagt 13,07 procent) als bedrijfsvoorheffing moet worden ingehouden. Het percentage in de bedrijfsvoorheffing is afhankelijk van het belastbaar jaarloon en
kan worden vastgesteld aan de hand van deze tabel:
VRIJE UNIVERSITEITEN
Vermits de tarieven in de bedrijfsvoorheffing vrij hoog zijn, zal dit ertoe leiden dat je netto meestal minder dan de helft van het brutobedrag overhoudt. |
Belastbaar jaarloon
De leden van het academisch en administratief technisch personeel van de vrije universiteiten krijgen een eindejaarspremie zoals toegekend aan de personeelsleden van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Het bedrag is een percentage van het baremamaandloon van november. En het toegepaste percentage hangt af van de graad van de werknemer. Voor doctoraatsbursalen wordt de eindejaarspremie zo berekend dat het nettobedrag op hetzelfde neerkomt als dat van assistenten (AAP) - dus 59 procent van het brutoloon van een assistent. Dit zou na belastingen op hetzelfde moeten neerkomen als 41 procent van het (lagere) brutobeursbedrag, waar enkel nog RSZ van afgaat. De uitzondering op de regel zijn de IWTbursalen, die geen eindejaarspremie krijgen aan het einde van het jaar, maar elke maand in hun beursbedrag één twaalfde van hun eindejaarspremie ontvangen. Academisch personeel: percentage van het brutoloon(beurs) van november: • het zelfstandig academisch personeel 53 procent; • het niet gerangschikt vastbenoemd wetenschappelijk personeel 53 procent; • de doctor-assistenten en het bijzonder academisch personeel met de weddeschaal doctor-assistent of hoger 53 procent; • de gastprofessoren 53 procent; • de assistenten, praktijkassistenten en wetenschappelijke medewerkers 59 procent; • de doctoraatsbursalen 41 procent.
% BV
Tot 7.420 EUR 0 Van 7.420,01 tot 9.150 euro 23,22 Van 9.150,01 tot 11.305 euro 25,23 Van 11.305,01 tot 13.405 euro 30,28 Van 13.405,01 tot 15.625 euro 35,33 Van 15.625,01 tot 17.840 euro 38,36 Van 17.840,01 tot 22.130 euro 40,38 Van 22.130,01 tot 24.275 euro 43,41 Van 24.275,01 tot 32.870 euro 46,44 Van 32.870,01 tot 43.615 euro 51,48 Boven 43.615 euro 53,50
Administratief en technisch personeel: percentage van het brutoloon van november: • personeel met graad 10, 11, 12, 13, 15, 16 en 17: 53 procent; • personeel met graad 6, 7, 8, 9 en 14: 59 procent; • personeel met graad 3, 4 en 5: 65 procent; • personeel met graad 1 en 2: 70 procent.
© FOTO: BELGAIMAGE
opgebouwd in functie van de geleverde prestaties. Komt er met andere woorden een effectief einde aan de arbeidsovereenkomst voordat de eindejaarspremie is uitbetaald, dan heb je toch nog recht op de uitbetaling van deze premie in verhouding tot de geleverde prestaties. Maar let op. Van die algemene regel kan worden afgeweken in de sectorale of andere regeling die de toekenning van de eindejaarspremie regelt. Als je dus van plan bent om zelf je ontslag in te dienen, kijk je best ook de toepasselijke regeling rond de eindejaarspremie even na. Vaak wordt immers een anciënniteitsvoorwaarde opgenomen bij ontslag door de werknemer of wordt bepaald dat de werknemer in dienst moet zijn op het tijdstip van uitbetaling om recht te kunnen hebben op de premie.
De eindejaarstoelage wordt volledig toegekend bij voltijdse prestaties tijdens de referteperiode 1 januari – 30 september. Bij deeltijdse prestaties tijdens deze periode wordt het bedrag pro rata toegekend. Deze regeling geldt niet voor het integratiepersoneel.
Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 15
En daar is mijn eindejaarspremie Als u in een sector werkt waar een eindejaarspremie wordt uitbetaald, is het verstandig hieronder even te kijken of u wel krijgt waarop u recht hebt. Let op: dit overzicht slaat op de regelingen zoals die per sector werden vastgelegd. Gunstiger regelingen op ondernemingsvlak zijn dus niet uitgesloten. Je vindt de informatie ook terug op http://eindejaarspremies.lbc-nvk.be.
DIENSTEN PC 200 Aanvullend Paritair Comité voor de bedienden Bedrag van de premie • Volledig maandloon. • Voor handelsvertegenwoordigers met veranderlijk loon: maandgemiddelde van de laatste 12 maanden (evenwel begrensd op het hoogste bedrag van de 4de categorie in de loonschaal). Als het vast gedeelte hoger ligt dan dit bedrag wordt de premie toegekend op dit vast gedeelte. Toekenningsmodaliteiten • 1/12 premie per gepresteerde maand, vanaf 6 maanden tewerkstelling. Gelijkgesteld met arbeidsprestaties: vakantie, feestdagen, klein verlet, beroepsziekte, arbeidsongeval, bevallingsrust, eerste 60 dagen bij ziekte en ongeval, vaderschapsverlof, syndicaal verlof, betaald educatief verlof. • Pro rata bij ontslag of einde arbeidsovereenkomst wegens definitieve medische overmacht, SWT (brugpensioen), einde tijdelijk contract of contract voor een duidelijk omschreven werk van minstens 6 maanden. • Pro rata bij ontslag op initiatief werknemer, mits 5 jaar anciënniteit. • Geen premie bij ontslag om dringende reden. Tijdstip van betaling • Einde van het jaar, tenzij anders bepaald in de onderneming. PC 226 Internationale handel Bedrag van de premie • Jaarlijkse premie gelijk aan de bezoldiging van de maand waarin de uitbetaling plaatsvindt. • Voor bedienden met een bezoldiging samengesteld uit een vast deel en een veranderlijk deel is de premie gelijk aan het vast deel van de maand waarin de uitbetaling gebeurt, verhoogd met het maandelijks gemiddelde van de veranderlijke gedeelten die betaald werden in de loop van de twaalf maanden die aan de maand van uitbetaling van de premie voorafgaan. • Voor de bedienden die in de loop van het refertejaar overstappen van een voltijds naar een deeltijds arbeidsregime of omgekeerd of die in de loop van het refertejaar overstappen van een deeltijds arbeidsregime naar een ander deeltijds 16
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
arbeidsregime, wordt de premie als volgt vastgesteld: de som van elk maandloon van het refertejaar (exclusief de jaarpremie, het dubbel vakantiegeld en andere veranderlijke bezoldigingselementen die niet regelmatig en op voortdurende wijze worden toegekend) gedeeld door twaalf. Toekenningsmodaliteiten • Tegelijkertijd voldoen aan twee voorwaarden: in dienst zijn op de datum waarop de premie wordt uitbetaald en effectief in de onderneming tewerkgesteld zijn geweest gedurende het hele refertejaar. • 1/12 premie per gepresteerde maand in de onderneming in de loop van het refertejaar voor de bedienden die in dienst zijn op de datum van de uitbetaling van de premie, maar die slechts in de loop van het refertejaar in dienst van de onderneming zijn getreden of de bedienden van wie de arbeidsovereenkomst een einde neemt voor de datum waarop de premie wordt uitbetaald. Tijdstip van betaling • Einde van het jaar.
PC 320 Begrafenisondernemingen
Bedrag van de premie • 8,33% van de brutolonen verdiend in de periode tussen 1 juli 2014 en 30 juni 2015. Voor arbeiders wordt dit percentage berekend op 108% van de brutolonen. • Er wordt 21% bedrijfsvoorheffing afgehouden van de brutopremie. Toekenningsmodaliteiten • Alle werknemers die tijdens de referteperiode tewerkgesteld waren in de sector van de begrafenisondernemingen ontvangen eind november een attest van het Sociaal Fonds voor de Begrafenisondernemingen. Daarop staat het bedrag aan eindejaarspremie vermeld, met een minimum van 50 euro. Deze fiche bevat ook het attest voor de vakbondspremie. Leden bezorgen het formulier van de eindejaarspremie en syndicale premie aan de LBC-NVK, in plaats van het te sturen naar het Sociaal Fonds. • De eerste 30 dagen zonder loon wegens ziekte, beroepsziekte, arbeidsongeval, bevallingsrust en vaderschapsverlof worPC 227 Audiovisuele sector den gelijkgesteld met arbeidsprestaties. • Wie een volledig jaar ononderbroken bij • Volgende werknemers krijgen een eindedezelfde werkgever heeft gewerkt: bruto jaarspremie als zij in het lopende jaar de vast maandloon december sector verlieten: • Wie tijdens hele jaar met verschillende - werknemers met SWT (brugpensioen). contracten bij werkgever heeft gewerkt: - werknemers die ontslag hebben genoin december berekend op basis van het men. gemiddelde bruto maandloon van dat jaar - ontslagen werknemers, behalve bij drin• Wie niet het hele jaar maar minstens 130 gende reden. dagen heeft gewerkt bij de zelfde werkge- - rechthebbenden na overlijden. ver: een pro rata premie. Tijdstip van betaling • Indien ontslagen door de werkgever, pro • Vanaf 15 december, na verwerking van rata indien minstens 6 maanden anciënhet attest. niteit of 130 dagen gewerkt. • Indien zelf ontslag gegeven, pro rata PC 321 Groothandel verdelers indien minstens 5 jaar anciënniteit. van geneesmiddelen
Bedrag van de premie • Loon december voor wie het hele jaar in • Eindejaarspremie 8,33% brutoloon dienst is geweest. betaald in refertejaar (1 december tot 30 Toekenningsmodaliteiten november), betaalbaar tussen 15 en 31 • In dienst zijn op 31 december en op die december, mits minstens 5 maand ancidatum minstens 6 maanden anciënniteit ënniteit of 120 niet opeenvolgende dagen. hebben, 1/12 van de premie per maand • Bij opzeg door werkgever zelfde anciëntewerkstelling voor wie ten minste 6 niteitsvoorwaarde (5 maanden). maanden anciënniteit heeft. • Bij opzeg door werknemer minstens 6 maanden anciënniteit. PC 303 Filmzalen
• In de loop van het jaar met pensioen of SWT (brugpensioen) vertrokken zijn of ontslagen zijn en 6 maanden anciënniteit hebben. Tijdstip van betaling • Vóór 25 december.
PC 322 Uitzendkrachten Bedrag van de premie • De eindejaarspremie bedraagt 8,27% van de lonen die je als uitzendkracht verdiende tussen 1 juli 2014 en 30 juni 2015. • Het brutobedrag van de premie wordt verminderd met de RSZ-bijdrage van
werknemers (13,07%) en met de bedrijfsvoorheffing (23,22%). Toekenningsmodaliteiten • Leden bezorgen het formulier van de eindejaarspremie uitzendarbeid aan de LBCNVK in plaats van het te sturen naar het Sociaal Fonds voor de Uitzendkrachten. • Tewerkstelling gedurende 65 dagen of 520 uren als uitzendkracht in de periode van 1 juli 2014 tot 30 juni 2015. Uitzendkrachten die vast in dienst treden in de onderneming waarin ze voorheen als uitzendkracht werkten, hebben recht op de eindejaarspremie na 60 dagen tewerkstelling als uitzendkracht.
Tijdstip van betaling • Einde van het jaar
berekend, begrensd tot 1.487,36 euro. • Aanvullende Kerstpremie: 148,73 euro voor voltijdsen (deeltijdsen in verhouding tot hun prestaties). Toekenningsmodaliteiten • In dienst zijn op 31/12. • 3 maanden (al dan niet opeenvolgend) in de onderneming werkzaam zijn. • Ook toegekend aan bedienden die per 31/12: - met tijdkrediet, palliatief verlof, verlof voor verzorging van zwaar ziek familielid, ouderschapsverlof zijn en die tijdens het beschouwde kalenderjaar arbeidsprestaties hebben uitgevoerd; - zich in een toestand bevinden die gelijkgesteld is met effectieve arbeid (cfr. wetgeving jaarlijkse vakantie) • Elke afwezigheid die in het kader van de wetgeving op de jaarlijkse vakantie wordt gelijkgesteld met arbeidsprestaties, wordt beschouwd als effectieve arbeidsprestatie. Tijdstip van betaling • Vóór Kerstdag.
• Ook toegekend aan bedienden die op het ogenblik van de betaling met tijdkrediet, palliatief verlof, verlof voor verzorging van zwaar ziek familielid, ouderschapsverlof zijn. • De premie kan worden verminderd met afwezigheden wegens ziekte, ongeval of zwangerschap (behalve de eerste 30 dagen). Tijdstip van betaling • Tussen 15 en 31 december.
Persbedrijven Idem APC.
Universiteiten zie artikel op p. 15. Automobielinspectie Idem APC.
DISTRIBUTIE PC 201 Zelfstandige Kleinhandel Bedrag van de premie • Voor de bedienden van wie het loon vast is, wordt de eindejaarspremie berekend op basis van het gemiddelde van het effectief ontvangen loon van al de geleverde prestaties van het betrokken jaar. • Voor de filiaalhouders en de bedienden die volledig of gedeeltelijk met commissieloon worden beloond, wordt de eindejaarspremie berekend op het maandelijks gemiddelde van de vaste en veranderlijke brutolonen die werden betaald tijdens het betrokken jaar. Toekenningsmodaliteiten • Volledige premie: in dienst zijn op 31/12 en het hele jaar gewerkt hebben. Voor de bedienden die op 31/12 ten minste 6 maanden anciënniteit in de onderneming hebben, wordt de premie herleid tot 1/12 per volledige maand tewerkstelling. • Zelfde regeling bij einde arbeidsovereenkomst, wanneer werknemer niet zelf ontslag heeft genomen en tenminste 6 maanden in dienst is geweest. • Ook pro rata toegekend als men op het ogenblik van de betaling met tijdkrediet, palliatief verlof, verlof voor verzorging van zwaar ziek familielid, ouderschapsverlof is. • De premie kan worden verminderd met afwezigheden wegens ziekte, ongeval of zwangerschap (behalve de eerste 30 dagen). Tijdstip van betaling • Tussen 15 en 31 december.
PC 311 Grote kleinhandelszaken
Bedrag van de premie • Voltijds: loon december. • Deeltijds: maandelijks gemiddelde over de dienstperiode. Toekenningsmodaliteiten • Ten minste 3 maanden (al dan niet opeenvolgend) in dienst zijn in de loop van het jaar. • Volledige premie: volledig jaar in dienst. Geen volledig jaar in dienst of periodes gespreid over meerdere jaren: pro rata dienstperiode. PC 202.01 Middelgrote • Ook toegekend aan bedienden die per levensmiddelenbedrijven 31/12: Bedrag van de premie - met tijdkrediet, palliatief verlof, verlof • Bedienden met vast loon: 100% van het voor verzorging van zwaar ziek familielid, maandloon berekend op basis van het ouderschapsverlof zijn en die tijdens het gemiddelde van al de effectief ontvangen beschouwde kalenderjaar arbeidsprestalonen in het lopende jaar. ties hebben uitgevoerd; • Filiaalhouders of wanneer commissie- - zich in een toestand bevinden die gelijkloon wordt betaald: 100% maandelijks gesteld is met effectieve arbeid (cfr. wetgemiddelde van de vaste en veranderlijke geving jaarlijkse vakantie) lonen van het betrokken jaar. • De premie wordt niet verminderd wegens Toekenningsmodaliteiten de eerste 30 dagen afwezigheid door • Volledige premie: in dienst zijn op 31/12 ziekte, klein verlet, wettelijk verlof enz. PC 202 Kleinhandel en het hele jaar gewerkt hebben. Voor Tijdstip van betaling in voedingswaren de bedienden die op 31/12 ten minste 6 • December, tenzij andere overeenkomst Bedrag van de kerstpremie maanden anciënniteit in de onderneming of gebruik • Administratief en verkooppersoneel: hebben, wordt de premie herleid tot 1/12 100% van het maandloon berekend op per volledige maand tewerkstelling. basis van het gemiddelde van al de effec- • Zelfde regeling bij einde arbeidsovereentief ontvangen lonen in het lopende jaar komst, wanneer werknemer niet zelf ont• Filiaalhouders: gemiddelde van de slag heeft genomen en tenminste 6 maanmaandlonen waarop vakantiegeld wordt den in dienst is geweest. Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 17
PC 312 Warenhuizen Bedrag van de premie • Maandloon november, verhoogd met: • maandgemiddelde late uren, bijkomende uren, overuren voorbije 12 maanden; • aanvullende Kerstpremie 297,47 euro voor voltijdsen (pro rata voor deeltijdsen). Toekenningsmodaliteiten • Einde december in dienst zijn. • Ten minste 3 maanden anciënniteit (al dan niet opeenvolgend) in het betrokken jaar. • Ook toegekend aan bedienden die per 31/12:
- met tijdkrediet, palliatief verlof, verlof voor verzorging van zwaar ziek familielid, ouderschapsverlof zijn en die tijdens het beschouwde kalenderjaar arbeidsprestaties hebben uitgevoerd; - zich in een toestand bevinden die gelijkgesteld is met effectieve arbeid (cfr. wetgeving jaarlijkse vakantie) Tijdstip van betaling • December.
PC 313 Apothekers en tarificatiediensten
bruto maandloon wordt toegekend aan de werknemers die betaald worden volgens het sectorale minimumbarema. • Werknemers die beter betaald worden ontvangen een eindejaarspremie als hun bruto jaarloon lager is dan het baremaloon x 12,2 (exclusief vakantiegeld, inclusief alle extralegale voordelen). • De eindejaarspremie bedraagt dan het verschil tussen het bruto baremaloon x 12,2 en het ontvangen bruto jaarloon. • Betaling met het loon van december.
• Een eindejaarspremie van 20% van het
FINANCIEN PC 216 Notarisbedienden
PC 308 Spaarbanken
Bedrag van de premie Volledig maandloon. Pro rata indien geen • Volledig maandloon volledige arbeidsprestaties. Toekenningsmodaliteiten • Gedurende het hele kalenderjaar contracPC 309 Beursvennootschappen tueel verbonden zijn. • Bij tijdelijke afwezigheid met loonderving Bedrag van de premie in de loop van het kalenderjaar om andere • Volledig maandloon. redenen dan ziekte, ongeval of zwanger- Toekenningsmodaliteiten schap, wordt het bedrag verminderd in • Verbonden zijn door een contract van verhouding tot de dagen van loonderving onbepaalde duur op het ogenblik van ten overstaan van 250 werkdagen per jaar. betaling. • Als de bediende in de loop van het jaar • Anciënniteit van minstens 6 maanden op een notariskantoor verlaat om bij een het ogenblik van betaling. De toekenning ander notariskantoor in dienst te treden, gebeurt per volledig gepresteerde kalenmoeten de beide werkgevers een deel van dermaand. de premie betalen in verhouding tot de bij • Gepensioneerden ontvangen de premie hen gepresteerde maanden en berekend pro rata wanneer zij de onderneming verop respectievelijk het maandloon bij verlaten voor de datum van de betaling van trek en het maandloon voor december. de premie en mits een anciënniteit van Tijdstip van betaling 6 maanden. • Uiterlijk op 20 december voor de bedien- • Het bedrag van de premie mag worden den die in de loop van die maand in dienst herleid a rato van de afwezigheden in zijn; uiterlijk de dag van het vertrek voor de loop van het jaar die niet voortspruide bedienden die uit dienst treden. ten uit de toepassing van de wettelijke, reglementaire en conventionele bepalingen rond jaarlijkse vakantie, wettelijke PC 307 Makelarij feestdagen, kort verzuim, beroepsziekte, Werknemers hebben recht op een einarbeidsongeval en bevallingsrust en van dejaarspremie gelijk aan een volledige 30 dagen ziekte of ongeval. 13de maand als ze op 31 december van het Tijdstip van betaling lopende jaar ten minste 6 maanden anci- • December of bij het indienen van de ënniteit hebben in de onderneming en maatschappelijke rekeningen of volgens een arbeidsovereenkomst hebben met de afspraak op ondernemingsvlak. onderneming op 31 december van het jaar. De 13de maand stemt overeen met evenveel PC 310 Banken twaalfden van het maandloon als het aantal gewerkte maanden in het betrokken jaar. • Volledig maandloon, alternatieve
regelingen zijn mogelijk via ondernemingscao’s. • Pro rata indien geen volledige arbeidsprestaties.
PC 341 Bemiddeling in bank- en beleggingsdiensten Bedrag van de premie De eindejaarspremie is gelijk aan een volledige 13de maand. Toekenningsmodaliteiten Op het ogenblik van betaling moet je verbonden zijn door een arbeidscontract en over minstens 6 maanden anciënniteit beschikken. Ook moet je in dienst zijn op de eerste dag van het betrokken werkjaar. Voor werknemers met een veranderlijke maandwedde wordt de eindejaarspremie berekend op het maandgemiddelde van de laatste 12 maanden. De eindejaarspremie wordt pro rata berekend in de volgende gevallen: - Bij latere aanwerving dan de eerste dag van het werkjaar en meer dan 6 maanden anciënniteit - Bij ontslag (geen dringende reden) en vroeger vertrek dan moment betaling en meer dan 6 maanden anciënniteit - Bij vrijwillig vertrek vroeger dan moment betaling en minstens 5 jaar anciënniteit in de onderneming Andere afspraken op ondernemingsniveau zijn mogelijk maar moeten minstens gelijk zijn aan de bepaling zijn van deze cao. Tijdstip van betaling De eindejaarspremie wordt uiterlijk in december betaald.
INDUSTRIE PC 207 Scheikunde Bedrag van de premie • Volledig maandloon. Toekenningsmodaliteiten 18
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
• In dienst zijn op ogenblik van betaling. • Op 31/12 van het lopende jaar minstens 6 maanden anciënniteit. • 1/12de van de premie per gewerkte maand. • Recht bij ontslag door werkgever (min. 6
maanden anciënniteit), ook voor bruggepensioneerden. • Zelfde voorwaarden voor gepensioneerden of rechtverkrijgenden bij overlijden. • Ook recht als je zelf ontslag neemt mits 1
jaar anciënniteit • Geen recht bij ontslag om dringende reden. • Voor handelsvertegenwoordigers is de premie maximum 2.106,30 euro. Tijdstip van betaling • Vóór 25/12.
PC 209 Metaal Geen nationale overeenkomst of regeling Antwerpen en Limburg Bedrag van de premie • Volledig maandloon van november (premies niet inbegrepen met uitzondering van productiepremie). Toekenningsmodaliteiten • In dienst op 30/11. • 6 maanden anciënniteit. • 60 dagen effectieve prestaties (of gelijkgestelde dagen) in referteperiode 1/12 tot 30/11. • Pro rata bij SWT (brugpensioen), pensioen, ontslag, einde stage... Tijdstip van betaling • Uiterlijk op 31/12.
PC 211 Petroleum Opname 13de maand in het jaarinkomen. Vandaar de bepaling dat de officiële loonschaal 13 keer per jaar moet worden betaald. Het tijdstip van betaling is niet bepaald in de cao, maar gewoonlijk eind december.
• Bij het neerleggen van de maatschappelijke rekeningen of in de maand december, tenzij anders overeengekomen op ondernemingsvlak.
PC 222 Papierverwerking
Bedrag van de premie • Minimum een maandloon. Toekenningsmodaliteiten PC 219 Diensten en organismen • In dienst zijn op het ogenblik van de uitvoor technische controles en betaling. gelijkvormigheidstoetsing • Minstens 6 maanden anciënniteit hebben. • Geen regeling op sectorvlak. Het jaar- • Bedrag wordt verminderd naar rato van loon (loon voor overuren en premies voor de niet-gelijkgestelde afwezigheden. nachtarbeid, weekendwerk en andere • Voor bedienden die in dienst kwamen en voordelen niet inbegrepen) moet wel die ten minste zes maanden anciënniteit minstens gelijk zijn aan 13,92 keer het hebben, staat de premie in verhouding tot minimum baremaloon. het aantal gewerkte maanden. • In de meeste ondernemingen hebben de Tijdstip van betaling bedienden wel recht op een 13de maand. • In de loop van de maand december, tenzij op ondernemingsvlak anders overeengekomen. PC 220 Voedingsnijverheid
Bedrag van de premie PC 224 Non-Ferro • Volledig maandloon. • Bij veranderlijk loon: gemiddelde van 12 Bedrag van de premie Brabant voorgaande maanden. • Maandloon. Bedrag van de premie Toekenningsmodaliteiten Toekenningsmodaliteiten • 6,66% van jaarlijks brutoloon (effectieve • Aan de bedienden die tijdens het dienst- • Verbonden zijn door een arbeidsovereenprestaties en gelijkstellingen). jaar gedeeltelijke prestaties hebben gelekomst voor bedienden, op het ogenblik Toekenningsmodaliteiten verd, wordt de premie betaald in verhouvan de betaling van de premie. • 1 jaar anciënniteit. ding tot hun effectieve en gelijkgestelde • Op het ogenblik van de betaling van de • Pro rata bij ontslag, contract bepaalde prestaties, behalve: premie een eventueel onderbroken anciduur, SWT (brugpensioen) en pensioen - voor de bedienden die vrijwillig ontslag ënniteit hebben van ten minste zes maan• Referteperiode van 1/12 tot 30/11. nemen en op dit ogenblik nog geen vol den, voor zover deze periode zich situeert Tijdstip van betaling jaar anciënniteit hebben; in een periode van 12 maanden vanaf het • December - bij een ontslag door de werkgever om begin van de tewerkstelling. zwaarwichtige reden; • In de onderneming in dienst zijn getreOost- en West-Vlaanderen • Bovenop de pro rata premie voor den ten laatste op de eerste dag van het (behalve Waasland) gewerkte maanden, geven de maanden beschouwde werkjaar. Voor de bedienBedrag van de premie van SWT (brugpensioen) recht op betaden die in de onderneming in dienst • Volledig maandloon. ling van 20% van de overblijvende prezijn getreden na de eerste dag van het • Berekeningsbasis: loon juli. mie en dit tot 31 december van het jaar beschouwde werkjaar en die de anciënToekenningsmodaliteiten van vertrek. niteitsvoorwaarde zoals hierboven ver• In dienst op 30/11. • De gelijkstellingsperiode bij ziekte is meld vervullen, wordt de premie pro rata • Minimum 60 dagen effectieve prestaties beperkt tot 12 maanden, bij beroepstoegekend. (of gelijkgestelde dagen) in referteperiode ziekte of arbeidsongeval is de gelijkstel- • Bij uitdiensttreding vóór de betaaldatum van 1/12 tot 30/11. ling onbeperkt (voor zover schadeloos– uitgezonderd bij ontslag om een drin• Pro rata in geval van opzegging, SWT stelling). gende reden – wordt ongeacht het soort (brugpensioen), pensioen, contract Tijdstip van betaling arbeidsovereenkomst, en voor zover de bepaalde duur. • Vóór 25 december van het lopend kalenhierboven vermelde voorwaarden verTijdstip van betaling derjaar vuld zijn, de eindejaarspremie betaald pro • Uiterlijk op 31/1 volgend jaar. rata op het ogenblik van deze uitdiensttreding. PC 221 Papiernijverheid Waasland Tijdstip van betaling Bedrag van de premie Bedrag van de premie • December • Volledig maandloon. • Volledig maandloon. • Berekeningsbasis: loon november. Toekenningsmodaliteiten Toekenningsmodaliteiten • In dienst zijn op het ogenblik van de uit• Minimum 60 dagen effectieve prestaties betaling; (of gelijkgestelde dagen) in de refertepe- • 6 maanden anciënniteit hebben; riode van 1/12 tot 30/11. • Pro rata indien geen volledig jaar anciën• Pro rata in geval van opzegging of penniteit. sionering. • Bedrag wordt verminderd a rato van nietTijdstip van betaling gelijkgestelde afwezigheidsdagen. • Uiterlijk de laatste werkdag vóór 25/12. Tijdstip van betaling Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 19
NON-PROFIT PC 318.02 Gezinszorg Bedrag van de premie • Idem opvoedingsinstellingen. • Behalve voor werknemers dienstencheques, die hebben de volgende eindejaarstoelage: • Variabel gedeelte: 2,5% van bruto jaarloon (= brutoloon maand oktober inclusief haard- of standplaatstoelage x 12). • Vast geïndexeerd gedeelte van 333,62 euro. • Vast niet-geïndexeerd gedeelte van 55,08 euro. Toekenningsmodaliteiten • Referteperiode 1/1/15 – 30/11/15: iedere gewerkte of ermee gelijkgestelde maand geeft recht op 1/11 van de premie. • Deeltijdsen: pro rata Tijdstip van betaling • December. PC 319.00 Door Brussel gesubsidieerde sectoren Bedrag van de premie • Variabel gedeelte: 3,52% van brutojaarloon; brutojaarloon = brutoloon maand oktober inclusief haard- of standplaatstoelage x 12 • Vast geïndexeerd gedeelte van 568,19 euro (363,70 euro + 204,49 euro) Toekenningsmodaliteiten • In dienst van 1/1/15 tot 30/9/15 maar proportioneel indien men minder gewerkt heeft. • Deeltijdsen: pro rata Tijdstip van betaling • December
PC 319.01 Opvoedingsinstellingen Bedrag van de premie • 129,11 euro + 7,57% van bruto jaarloon (= brutoloon maand oktober inclusief haardof standplaatstoelage x 12) Toekenningsmodaliteiten • In dienst van 1/1/15 tot 30/9/15 maar proportioneel als je minder gewerkt hebt. • Deeltijdsen pro rata. Tijdstip van betaling • December PC 327 Beschutte en sociale werkplaatsen Bedrag van de premie • Beschutte werkplaatsen: - Productiepersoneel: 87% van maandloon - Omkaderingspersoneel: 13de maand (+ septemberpremie van 5,07% van jaarloon (= 12 x bruto-maandloon augustus) - 197,83 euro) 20
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
• Sociale werkplaatsen: Tijdstip van betaling - Productiepersoneel: 87% van maandloon • December, laatste kwartaal voor de attracjuli tiviteitspremie. - Omkaderingspersoneel: 125,92 euro + 7,57% van jaarloon (werkelijk loon toege- Thuisverpleging kend in de periode van 1 december vorig (onder andere Wit-Gele Kruis) jaar tot 30 november dit jaar) idem ziekenhuizen Toekenningsmodaliteiten • In dienst van 1/1/15 tot 30/9/15 maar pro- Revalidatiecentra portioneel indien men minder gewerkt idem ziekenhuizen heeft. • Deeltijdsen: pro rata. Rustoorden • Referteperiode septemberpremie: 1 sep- idem ziekenhuizen tember voorafgaand jaar tot 31 augustus dit jaar. Proportioneel indien men minder Wijkgezondheidscentra gewerkt heeft. idem ziekenhuizen Tijdstip van betaling • 13de maand: december. PC 331 Kinderopvang (Kribben, • Septemberpremie: met loon september Peutertuinen en Diensten Opvanggezinnen) PC 329 Socio-cultureel werk Idem opvoedingsinstellingen behalve voor Bedrag van de premie zuivere FCUD-werknemers, die hebben de • Maatschappelijk opbouwwerk: idem volgende eindejaarstoelage: opvoedingsinstellingen • Variabel gedeelte: 6,55% van brutojaar• Integratiecentra: idem opvoedingsinstelloon (= brutoloon maand oktober inclulingen sief haard- of standplaatstoelage x 12) • Andere sectoren sociaal-cultureel werk: • Vast geïndexeerd gedeelte van 333,66 129,11 euro + 5,76% van bruto jaarloon euro (bruto jaarloon = brutoloon maand oktober inclusief haard- of standplaatstoelage PC 331 Centra voor geestelijke x 12) gezondheidszorg • Doelgroepwerknemers (onder andere WEP-plus): 4,17% van bruto jaarloon (= Idem opvoedingsinstellingen. brutoloon maand oktober inclusief haardof standplaatstoelage x 12) PC 331 Gezondheidspromotie Toekenningsmodaliteiten • In dienst van 1/1/15 tot 30/9/15 maar pro- Idem opvoedingsinstellingen. behalve portioneel indien men minder gewerkt voor zuivere FCUD-werknemers, die hebben de volgende eindejaarstoelage: heeft. • Deeltijdsen: pro rata. • Variabel gedeelte: 6,55% van brutojaarTijdstip van betaling loon (= brutoloon maand oktober inclu• December sief haarden standplaatstoelage x 12) • Vast geïndexeerd gedeelte van 333,66 euro PC 330 Gezondheidsinrichtingen en diensten federaal
Ziekenhuizen
Bedrag van de premie • Eindejaarspremie: 332,62 euro + 2,5% van bruto jaarloon (bruto jaarloon = brutoloon maand oktober inclusief haard- of standplaatstoelage x 12). • Attractiviteitspremie: 629,47 euro + 0,53% van bruto jaarloon (bruto jaarloon = brutoloon oktober inclusief haard- of standplaatstoelage x 12). Toekenningsmodaliteiten • In dienst van 1/1/15 tot 30/9/15 maar proportioneel indien men minder gewerkt heeft. • Deeltijdsen pro rata.
Akkoord voor bedienden en kaderleden in METAALSECTOR Philippe Bervoets
De onderhandelingen over een nieuwe cao voor de bedienden en kaderleden in de metaalsector liepen niet van een leien dakje. Er werden stokken in de wielen gestoken door de regering. Die legde namelijk een indexsprong op en schroefde de mogelijkheden op het vlak van tijdkrediet en SWT (brugpensioen) terug. Gelukkig gaf het interprofessioneel akkoord van januari dit jaar wel wat ruimte om te onderhandelen. Vanaf 1 januari 2016 verhogen de effectieve en de minimum maandlonen met 15 euro bruto voor wie voltijds werkt. De werkgeverstoeslag bij tijdelijke werkloosheid stijgt met 10 procent.
TIJDKREDIET EN SWT Het debat over kwaliteitsvolle jobs en werkbare loopbanen wint almaar meer aan belang. In dat verband blijven voltijds en halftijds tijdkrediet met motief in onze sector gedurende 36 maanden mogelijk. Vanaf
55 jaar kan je genieten van een landingsbaan als je 35 jaar beroepsloopbaan hebt of een ‘zwaar beroep’ hebt uitgeoefend. Verder worden de resterende SWT-regimes vanaf 58 en 60 jaar maximaal verlengd.
EXTRA VOORDELEN Daarnaast heb je vanaf je 50ste elk jaar recht op 1 betaalde dag loopbaanverlof. Bedienden die 58 jaar oud zijn en op eigen initiatief van functie veranderen met loonverlies, overgaan van ploegenarbeid naar een dagregime, van een voltijdse naar 4/5de tewerkstelling evolueren of in een peterschapsformule stappen, hebben vanaf 1 oktober 2016 recht op een aanvullende vergoeding van 77 euro bruto per maand. Met bovenop een maandelijks supplement van 7,7 euro bruto per loonschijf van 200 euro boven een bruto maandloon van 3.500 euro. Dat wordt betaald door de werkgevers via een bijdrage van 0,15 procent van de brutolonen voor het Sociaal Fonds Bedienden Metaal.
RECHT OP OPLEIDING
vanaf 2016. De werkgever moet je een concreet aanbod doen. Komt hij die verplichting niet na, dan kan je zelf een opleiding volgen uit het aanbod van de sectorale fondsen. Voortaan moet de werkgever ook bij uitbesteding en verplaatsing van activiteiten de ondernemingsraad vooraf informeren en raadplegen. Alternatieve voorstellen van de werknemersvertegenwoordigers kan hij niet zomaar naast zich neerleggen.
VERDER ACTIE VOEREN Op twee terreinen haalden we spijtig genoeg bakzeil. In bedrijven met een vakbondsafvaardiging wilden we onderhandelen over de invulling van de loonmarge. Maar de werkgeversvereniging Agoria wilde daar onder geen beding van horen. Kaderleden blijven uitgesloten van de sectorale loonsverhoging en van het recht op collectief onderhandelen via de vakbondsafvaardiging. Redenen genoeg dus om doorgedreven campagne te voeren tot de werkgevers door de knieën gaan. |
Nieuw is ook een individueel recht op beroepsopleiding van 1 dag per kalenderjaar, Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 21
WAARDE 3 LANDGENOTEN
Is België TOEVAL? DE VERRASSENDE KIJK VAN BERT KRUISMANS OP NEDERLANDS- EN FRANSTALIG BELGIË Sebastiaan Kok
“Als ik optreed in Nederland, merk ik grotere verschillen met Vlaanderen dan wanneer ik een voorstelling heb in Wallonië. Maar bij de zoektocht ‘K3 zoekt K3’ doen de Nederlanders wel gretig mee, terwijl Franstalig België het in Keulen hoort donderen.” Komiek, auteur en Belgiëkenner Bert Kruismans legt uit waarom we harder op onze Franstalige landgenoten lijken dan we beseffen. 22
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
en speelden Kompany en Lukaku misBelgië was net zo goed een schien wel bij de Franse nationale ploeg. deel van het Verenigd Koninkrijk der De hoofdstad van de provincie Limburg was Nederlanden gebleven, vertel je in je nieuwe Maastricht en niet Manneke Pis maar Peter boek ‘Ons 200-jarig koninkrijk’. Minnewit was onze nationale held.” BERT KRUISMANS: “België en Nederland “In mijn boek schets ik de geschiedenis van ontstonden op een vreemde manier. onze regio als de historische omstandigheEngeland wou een buffer tussen de toen- den toevallig anders waren geweest. Een malige grootmachten Frankrijk, Pruisen en leuke denkoefening!” het Britse Verenigd Koninkrijk. Zo ontstond het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden ONS RECHT: Bestaat er wel zoiets als ‘het in 1815. Wat als er in 1830 geen revolutie Belgische volk’? was uitgebroken na de theatervoorstel- BERT: “Er was geen België voor 1815, behalve ling ‘De stomme van Portici’? Dan prijkten de Verenigde Belgische Staten, een confekoning Willem-Alexander en zijn echtge- deratie van de Zuidelijke Nederlanden, note koningin Maxima aan de klasmuren van januari tot december 1790, weliswaar ONS RECHT:
Het zuiden des lands lijkt voor sommigen heel ver weg. Maar Wallonië ligt natuurlijk niet op een andere planeet. Ons Recht brengt onze landgenoten uit het zuiden graag een stukje dichterbij.
“Over de taalgrens kijken is niet zo moeilijk. Het is een kwestie van wil. Niets houdt je tegen om Waalse vrienden te maken, in Luik te gaan werken of om in Namen je vakantie door te brengen. Een taal kan je leren. Je kan naar de RTBF kijken. Je kan je kinderen een week bij een Franstalig gezin laten logeren.”
zonder een groot deel van Limburg, Luik en enkele andere gebieden. Toch vonden de Franstalige en Nederlandstalige inwoners van ons land elkaar in 1830, na slechts 15 jaar Nederlands bewind. Dat is niet alleen aan toevallige factoren te wijten. Er is een duidelijke culturele verwantschap tussen de taalgemeenschappen in ons land. maar we zijn ons daar steeds minder van bewust.” “Als ik een voorstelling geef in Amsterdam, moet ik mij harder aanpassen dan bij een optreden in Namen. Vlamingen lijken minder op Nederlanders dan op Walen en Brusselaars, alle Nederlands-Vlaamse coproducties ten spijt. Het hangt natuurlijk wel af van de focus. In Wallonië moet ik geen grapjes vertellen over K3, want dat kennen ze daar niet. Maar Eddy Merckx en Steven Dufour zijn wel helden in het noorden en het zuiden van ons land.”
BELEEFD EN BESCHEIDEN
© FOTO: DANIËL RYS
ONS RECHT: Hoe hard lijken we op elkaar?
BERT: “Belgen zijn vriendelijker, bescheidener en ook wat hypocrieter dan Nederlanders. We doen meer aan zelfspot dan de Fransen. En we zijn Bourgondiërs die communiceren met eten, terwijl de Nederlanders woorden gebruiken.”
ONS RECHT: Bestaat dat nog, ‘de Belg’?
BERT: “Ik voel me Belg. Als je tweetalig bent, is dat gemakkelijk. Ik werk voor de VRT en de RTBF. Ik heb Nederlandstalige en Franstalige vrienden. Ik woon in Vlaanderen en soms in Wallonië. Dat is mijn persoonlijke keuze en het voelt goed.” ONS RECHT: En toch groeien we uit elkaar.
BERT: “Het is een slingerbeweging. De voorbije jaren is de afstand tussen de gemeenschappen vergroot. Maar ik zie de slinger terugkeren. Bij mijn optredens in Wallonië ontmoet ik veel Vlamingen die daar wonen. Ook de interesse van Franstaligen in Vlaanderen en voor het Nederlands groeit elke dag.” “Laatst vroeg een leerkracht van een technische school mij om de leerlingen te overtuigen dat het belangrijk is om Frans én Nederlands te kennen. Ik kan de leerlingen niet overtuigen. Hun idolen moeten dat doen. Laat Steven Dufour vertellen hoe hij
als voetballer Frans en Nederlands nodig heeft. Dát blijft hangen bij de leerlingen, omdat het aansluit bij hun interesses!”
BERT: “Het is een kwestie van wil. Niets houdt je tegen om Waalse vrienden te maken, in Luik te gaan werken of om in Namen je vakantie door te brengen. Een taal kan je leren. Je kan naar de RTBF kijken. Je kan je kinderen een week bij een Franstalig gezin laten logeren. Of neem de taaldrempels weg met techniek. Zo gebruiken Vlaamse theatergezelschappen ondertitels als ze optreden in Avignon. Wat in Frankrijk kan, moet in België toch ook kunnen?” “De meeste politieke partijen in ons land kiezen niet voor toenadering. Ons politiek bestel werkt dat tegen. Er is geen federale kieskring. Walen kunnen niet stemmen op Vlaamse lijsten. Vlaamse politici moeten geen verantwoording afleggen aan Walen. Waarom zouden ze dan kiezen voor een tweetalig, Belgisch nieuwsprogramma? Daar winnen ze geen stemmen mee bij de verkiezingen.”
ONS RECHT: Hoe komt het dat een Vlaming gemakkelijker een andere taal praat? BERT: “Franstaligen zijn minder geneigd om een andere taal te spreken. Het zijn taalpuristen. Er worden minder dialecten gesproken in het zuiden van ons land. Franstaligen willen een taal pas spreken als ze het foutloos kunnen. Vlamingen hebben minder schroom om een vreemde taal te spreken, ook als ze die niet goed beheersen.” “Daardoor reizen Nederlandstaligen ook gemakkelijker naar landen met een andere taal. Walen vinden Zuid-Frankrijk al ver genoeg. Wil je internationaal een mondje kunnen meepraten, dan ben je als Nederlandstalige al snel aangewezen op een vreemde taal.” “Nederlandstaligen houden ook niet van gedubde films. We horen voortdurend GEMEENSCHAPPELIJK acteurs, zangers en buitenlandse politici JOURNAAL in het Engels, Frans en andere talen praten. Franstaligen willen dan weer niet weten O N S R E C HT: Hoe kunnen Vlaanderen, van ondertitels. Het zijn allemaal verkla- Wallonië en Brussel elkaar beter leren kenringen waarom Vlamingen gemakkelijker nen? een andere taal zullen spreken.” BERT: “Ik pleit al lang voor een gemeenschappelijk journaal in beide talen, met ondertitels in de andere taal. Ik heb dat voorgesteld aan de RTBF, maar de zender ziet ondertitels niet zitten. Toen ik mee“Als ik een voorstelling geef werkte aan het RTBF-progamma ‘50 degrés Nord’ kon het wel, maar pas om half twaalf ’s in Amsterdam, moet ik mij avonds en zeker niet in prime time. We praatharder aanpassen dan bij ten nochtans met gegeerde gasten in de studio, zoals Tom Barman, Jef Neve, Ozark een optreden in Namen. Henry en Axelle Red.” “Ik ben er wel vast van overtuigd dat de RTBF de schrik voor ondertitels kan overwinnen door in te spelen op interesses. CARNAVALSGRENS Maak een ontspannend praatprogramma ONS RECHT: Taal is niet wat de Belgen bindt. waarin je gasten uitnodigt als Tom Boonen, Wat dan wel? Matthias Schoenarts, Eddy Merckx, Helmut BERT: “Naast de taalgrens heb je ook een Lotti, Stromae, Philippe Gilbert of Adamo, godsdienstgrens. Uit mijn onderzoek blijkt allemaal mensen die in beide taalgemeendat godsdienst beter culturele verschillen schappen populair zijn. Dan kijken de menverklaart dan taal. De godsdienstgrens ligt sen wél, met of zonder ondertitels.” aan de rivieren in Nederland. Ten noorden “Verder verwacht ik ook veel van immersievan de Moerdijk heb je de protestantse leef- onderwijs. In immersiescholen wordt een wereld en in het zuiden de katholieke. Het aantal vakken in een andere taal aangebovalt samen met de carnavalsgrens. Carnaval den. Aardrijkskunde in het Frans en wiswordt vooral door katholieken gevierd. We kunde in het Engels bijvoorbeeld.” zijn allemaal opgegroeid in een maatschap- “En ja, ik hoop ook met mijn boeken en pij met katholieke waarden. Dat geldt ook komische shows in Vlaanderen, Brussel en voor Vlamingen, Walen en Brusselaars die Wallonië het publiek te laten voelen hoe niet meer naar de kerk gaan.” hard alle Belgen op elkaar lijken. Mijn voorstelling ‘België voor beginners’ in 2004 was ONS RECHT: Waarom vinden we het zo moei- een groot succes. De Belgen lachen graag lijk om over de taalgrens te kijken? met zichzelf!” |
Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 23
In Die
Denis Bouwen
De Brusselse gemeente Molenbeek is internationaal in het nieuws gekomen als gevolg van de recente terreuraanslagen in Parijs en de hele nasleep daarvan. Maria Vindevoghel is niet alleen vakbondsvrouw bij het ACV maar ook een inwoonster van Molenbeek. Zij vertelt aan Ons Recht wat de gebeurtenissen bij haar oproepen. ONS RECHT: De bloedige aanslagen in Parijs
hebben een schokgolf door Europa gejaagd. Voel jij je nu angstig? MARIA VINDEVOGHEL: “Bang ben ik niet echt maar de hele situatie houdt me wel bezig. Ik maak me vooral zorgen over de mogelijke gevolgen voor onze samenleving. Maar de dag voor de terreur in Parijs was er ook al een aanslag in Libanon. Zijn de mensen daar dan minder waard? Heel wat Molenbekenaren vinden dat de media heel eenzijdig en selectief berichten. Net zoals dat het geval is wanneer vakbonden stakingen organiseren trouwens.” “De berichtgeving over de terreur viseert veel te sterk de moslimgemeenschap. Molenbeek wordt opnieuw in een kwaad 24
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
“Geef jongeren een perspectief” MARIA VINDEVOGHEL VERTELT OVER HAAR MOLENBEEK daglicht gesteld. Alsof alle moslims en alle inwoners van Molenbeek gevaarlijk zijn. De problemen te simplistisch bekijken kan leiden tot kortzichtige beleidskeuzes. Zelf ben ik heel gevoelig voor de vraag met welke bril we gebeurtenissen bezien.”
leidde. In die chaos en door het machtsvacuüm, gecreëerd door de Amerikanen, kon IS zich ontwikkelen. Toen het Amerikaanse leger Irak verliet, liet het heel wat wapens daar achter. IS maakte daar gretig gebruik van. Door de oorlog in Syrië kon IS nog groter worden. Veel wapens die de Amerikanen aan sommige rebellengroepen leverden voor de strijd tegen Assad kwamen later GEEN PUUR BELGISCH in handen van IS. Een groot deel van de PROBLEEM wapens die in Syrië circuleren is trouwens ONS RECHT: Frankrijk en het ‘ruimere bui- van Belgische makelij. De oorlogen van het tenland’ wezen België met de vinger. Deels Westen in het Midden-Oosten lagen dus in terecht, deels ook niet. Wat vind jij van de aanzienlijke mate mee aan de basis van IS.” kritiek dat ‘wij Belgen’ de zaken op hun “Ik snap ook niet dat het Westen dikke beloop lieten? maatjes blijft met Saudi-Arabië. De gewone MARIA: “Het is schijnheilig om de terreur- man en vrouw bij ons ziet ook wel dat we aanslagen (in West-Europa) te reduceren met twee maten en twee gewichten werken. tot een Brussels of Belgisch probleem. De Hoe kunnen we IS écht aanpakken als we terreurbeweging die we onder de naam IS handel blijven drijven met hun bondgenokennen is voortgesproten uit de oorlog in ten of geldschieters? Hoe geloofwaardig is Irak. Dat land werd totaal ontwricht door de Belgische regering dan nog?” de oorlog. Het hele politieke systeem werd “Voor mij is oorlog voeren niet de oplossing, er ontmanteld, wat tot een enorme chaos maar een stuk van het probleem. De war on
© FOTO: BELGAIMAGE
In Molenbeek was er op 18 november een wake voor de slachtoffers van de bloedige aanslagen in Parijs. Die wake toonde een ander beeld van de gemeente.
terror van de Amerikanen vind ik contrapro- met veel werkloosheid en slechte scholen. geen vakbond is?” “In de lokale Chiro, waar ductief. Er sterven vele onschuldigen, hele Ze voelen zich uitgesloten. In Molenbeek mijn kinderen actief zijn, heb je een grote regio’s worden gedestabiliseerd, en dat is werd dit al in de jaren 80 aangeklaagd door mix aan nationaliteiten. Anders dan bij de dan weer een extra voedingsbodem voor straathoekwerkers en socioculturele orga- Chiro in Vlaanderen word je daar veel meer terroristische groeperingen.” nisaties. Maar de politiek ondernam nooit geconfronteerd met kinderen in armoede “Toegespitst op Molenbeek weet ik dat vele veel om de jongeren meer perspectieven en in probleemsituaties.” ouders maar weinig ondersteuning kregen te geven. Destijds waarschuwden sociale wanneer sommige van hun kinderen radica- werkers al dat de toestand in sommige BURGEMEESTER MOUREAUX liseerden. Het ontbreekt aan een beleid dat Brusselse wijken onhoudbaar werd en dat ouders en jongeren in deze context helpt. het uit de hand dreigde te lopen. Maar die ONS RECHT: Pierre Moureaux, die 20 jaar Uiteraard moeten we gasten die een gevaar waarschuwingen vielen in dovemansoren.” lang burgemeester was in Molenbeek, wekte vormen voor de maatschappij niet vrij laten “Ondanks de verwaarlozing van Molenbeek vaak de indruk dat hem niets te verwijten rondlopen. Maar een repressief beleid vol- trachten de inwoners er het beste van te viel. Maar onlangs erkende hij toch dat hij staat niet. Er wordt nu in Brussel bespaard maken. De gemeente heeft veel troeven fouten had gemaakt. in de socioculturele sector, terwijl daar juist maar die komen nooit aan bod in de media.” MARIA: “In de tijd van Moureaux zaten er meer geld naartoe zou moeten gaan.” heel wat mensen met een migratie-achter“Nog altijd ondervinden mensen met een STRAFFE MADAMMEN grond in de gemeenteraad. Ooit wilden we migratie-achtergrond veel discriminatie een petitie organiseren omdat het trottoir en racisme. Nog altijd is er veel ongelijk- ONS RECHT: Vertel ’s wat over je eigen leven in onze straat er erbarmelijk bij lag. Dat was heid van kansen. Onlangs hoorde ik bijvoor- in Molenbeek? uiteindelijk niet nodig want er werd beslist beeld het verhaal van Abou, wiens dochter MARIA: “Mijn twee dochters gingen naar om alle trottoirs aan te pakken. Als burgevoor onderwijzeres aan het studeren is. Dat school in Molenbeek. Zelf was ik altijd actief meester deed Moureaux inspanningen om meisje had op haar stageplek van een bege- in de oudercomités op school. In de eerste onze wijk te verbeteren, er werden heel wat leidster de opmerking gekregen dat ze mis- school van mijn dochters voerden we met initiatieven uit de grond gestampt. Er is hier schien toch maar beter huisvrouw zou wor- het oudercomité actie aan het gemeente- echt veel sociaal leven.” den.” huis omdat er te weinig klassen waren.” “Mij lijkt het niet juist om Moureaux verant“Ik leerde in Molenbeek straffe madammen woordelijk te stellen voor de radicalisering kennen, andere moeders die net zo goed van jongeren. Dat neemt niet weg dat er te RAZZIA’S OP STRAAT willen dat hun kinderen goed onderwijs weinig aandacht is voor het radicaliseringsONS RECHT: Je woont sinds het begin van de krijgen. Mensen uit andere culturen leren probleem. Het is noodzakelijk om de menjaren 80 in Molenbeek, dat nu wereldwijde kennen vind ik een verrijking. Heel wat leer- sen in de wijk te betrekken bij de aanpak van belangstelling heeft gekregen als ‘Europese krachten maar ook schooldirecties kennen dat probleem.” hoofdstad van de jihadisten’. Hoe kijk je aan de leefwereld van sommige kinderen niet. tegen de beeldvorming rond jouw gemeente? Iets wat mij en de andere moeders vaak BESPAREN MAAKT HET ERGER MARIA: “Ooit trok ik naar Brussel om er boos maakte. Op school zie je hoe sommiwerk te zoeken. Ik begon in een wasserij in gen dikwijls vanuit een gevoel van superio- ONS RECHT: Veel van de Syriëstrijders bij ons een Anderlecht. Toen werkten daar nog niet riteit omgaan met mensen uit de migratie.” komen uit Brussel of Vlaanderen. Jij kent veel mensen met vreemde roots. De werk- “Met mijn buren heb ik een heel goed con- Brussel heel goed. Wat kan er gebeuren om omstandigheden waren er verschrikkelijk. tact. Khadija heeft drie kinderen, en die kre- de sociale verhoudingen daar te verbeteren Zo zag ik hoe een pas aangeworven jong gen Nederlandse les van mijn dochters. Als en om de zeer trieste werkloosheidscijfers meisje klappen kreeg van de bazin. Na een het ramadan is, brengt Khadija ons soep of eindelijk te verlagen? Er gebeurt precies jaar werd ik in die wasserij ontslagen omdat Marokkaanse koekjes. In de vakantie zor- niet veel. ik was tussenbeide gekomen over het loon gen wij voor de poes en de planten van de MARIA: “De besparingspolitiek van de huidat niet correct werd uitbetaald.” buren. De buurvrouw heeft een onderwij- dige regering zal de situatie alleen maar “In mijn eerste jaren in Brussel zag ik gere- zersdiploma maar is huismoeder; buiten- erger maken. Mensen die het al niet breed geld razzia’s in cafés en op straat. Iedereen landse diploma’s worden hier niet zo mak- hebben krijgen het nog lastiger door de moest tegen de muur gaan staan en werd kelijk erkend.” regeringsmaatregelen. De harde aanpak gefouilleerd. Tenminste, iedereen die er niet “Onze andere buur werkte zijn leven lang bij van werklozen heeft grote gevolgen in een ‘Belgisch’ genoeg uitzag. Mij controleerden Forges de Clabecq. Met hem praat ik graag gemeente als Molenbeek, waar de werkloosze nooit. Bij een bepaalde actie vond ik de over de politiek. Als jonge gasten op onze heid groter is dan op andere plaatsen.Bijna gang van zaken zo fout dat ik tegen de agen- stoep te veel lawaai maken, laat hij wel ’s één op de twee jongeren in onze gemeente ten zei dat ze iedereen moesten controleren. van zich horen.” heeft geen werk.” Resultaat: ik werd opgepakt en in de combi “Leila woont een paar huizen verder. Ze “Omdat de inschakelingsuitkering in de tijd gezet. Ik mocht daar een hele tijd blijven zit- werkt al haar hele leven in de schoonmaak. is beperkt, krijgen er in Brussel 3.470 menten, terwijl de agenten racistische moppen Als ik haar zie, klaagt ze altijd dat ze almaar sen geen uitkering meer. Van die groep gintapten. Na een ondervraging op het politie- meer moeten doen met minder volk. Leila gen er nog geen 1.400 naar het OCMW om bureau mocht ik beschikken.” loopt tegen de 50, het werk wordt wat zwaar hulp te vragen. Een flink deel verdween dus “Waarom vertel ik dat allemaal? Omdat ik voor haar.” gewoon in de natuur. De maatregel treft ook weet wat zoiets met een mens doet. In de “Als ik racistische uitspraken hoor, denk ik veel meer vrouwen dan mannen zodat ze jaren 90 werd het allemaal minder expliciet. soms: misschien zouden alle migranten ’s nog afhankelijker worden dan ze al waren.” Maar er is nog altijd racisme bij de politie. een dag moeten staken, pas dan zouden we “Het maakt me kwaad als ik zie hoe deze Heel wat mensen met een migratie-ach- goed beseffen welke jobs ze allemaal doen. regering de zwaksten in de maatschappij tergrond groeiden dus op in een omgeving Wie werkt er vaak in de schoonmaak? Bij de aanpakt en de rijken buiten schot laat. Meer waar racisme en discriminatie schering en metro? Achter de vuilniskar? Als taxichauf- dan ooit zouden we nu veel moeten investeinslag waren. Veel jongeren hadden en heb- feur? En er zijn nog zoveel meer ongezonde ren in onderwijs en in jobs.” | ben een erg negatief toekomstperspectief. en zware jobs! Hoe gaat het er trouwens niet Ze groeien op in verwaarloosde buurten, aan toe in sommige bedrijfjes waar er zelfs Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 25
VRIJE TIJD 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
SUDOKU
11
1
6
1 18
2
15
2 4
13
8
9
5
7
3
7
3
3
1
5
9
3
8
4
6
4
6
5 14
11
9
1
5
1
8
6
5
4
1
6 12
2
7
4
6
7 8
8
2
9 17
10
1
9
9
16
3
6
6
5
10
7
11
OPLOSSINGEN SUDOKU OPLOSSING HONINGRAAT
2
MOER MEER
5
TOER
1
BOOR BEER
7 BOER
3 4
HOOR
6
5
7
1 9
3
5
1
7
8
9 4
2
9
8
3
4
1
2
6
8
5
1
2
6
2
7
5
3
9 4
8
2 4 8 6 5 3 9 1 7
9
1
3
2
8
5
7
6
4
3
2
1
4
7
6
5
9
8
6
4
7
8
3
9
1
5
2
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
_ _ER
6
26
1
_ _E_
MEER
6
Door deel te nemen aan de wedstrijd verklaar je je akkoord met het wedstrijdreglement. Dit reglement vind je hier online: bit.ly/wedstrijd-OR
_OO_
3
Stuur je antwoord naar
[email protected], ten laatste op 16 december 2015. Of stuur een briefje met de oplossing, naam, adres en lidnummer naar Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. De winnaar ontvangt een boekenbon van Standaard Boekhandel ter waarde van 20 euro.
BO_ _
BEER
7
De oplossing van de vorige prijsvraag was ‘DERTIGURENWEEK’. K.V.uit Wielsbeke werd door loting uit de juiste antwoorden getrokken en wint een boekenbon van 20 euro. Proficiat!
HOOR
4
PRIJSVRAAG
1
HONINGRAAT
8
verticaal 1. Agentschap Overheidspersoneel (afk.); Nationaal Verbond voor Kaderleden (afk.) 2. coassistent (afk.); opstandeling; voorzetsel 3. tijdelijk heersende smaak van kleding; verbrandingsrest 4. moeder; muzieknoot; inkomstenbelasting (afk.) 5. meisjesnaam; Pantone Matching System (afk.) 6. Voor Michel is de gewone mens maar een kleine ... 7. ploeg; kleursysteem voor schermen op basis van rood, groen en blauw 8. muzieknoot; in opdracht (afk.); loofboom 9. zuiver; vogelproduct 10. voelt zich aangetrokken tot mannen en vrouwen; proberen; moeder 11. Amerikaanse tv-reeks; zenuwtrek
2
9
Horizontaal 1. Algemeen Christelijk Vakverbond (afk.) ; Landelijke Bediendencentrale (afk.) 2. Startsein (Eng.); niet dik; Islamitische Staat (afk.) 3. werknemer met leidinggevende functie 4. ruimtelijke ordening (afk.); Europees Parlement (afk.) 5. en dergelijke (afk.); in opdracht (afk.) 6. regeringsbeleid samengevat 7. naam of beeld dat een persoon of organisatie heeft 8. muzieknoot; studieloopbaanbegeleiding (afk.); voegwoord 9. muzieknoot; vogelproduct 10. Verenigde Naties (afk.); extra geld bovenop loon; muzieknoot 11. wagen; doos
5
Met de letters van de genummerde vakjes kan je een woord vormen: 2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
UITGAANSTIP
FILM
Broer en zus: stilstaan bij een nakend afscheid. (Op de foto: Nanni Moretti en Margherita Buy)
Mia madre afgewogen in elkaar vloeien. Je kan je niet altijd van de indruk “Wat moet er nu gebeuren ontdoen dat zijn werk zelf lichtmet Lucretius en Tacitus? jes opgeschroefd is en dat Moretti Met al die rijen boeken. Al bovenal clever wil overkomen. Bij die jaren studie en werk. ‘Mia madre’ wil dat allemaal heel goed meevallen. Al die uren en dagen?” In Moretti’s portret van een aangehet midden van opnames kondigde dood is in zijn opbouw voor een film over fabrieksopnieuw breedvoerig en een sluitingen moet cineaste beetje gezocht: realiteit, nepreMargherita (Margherita aliteit, dromen, herinneringen en vooruitblikken lopen door Buy) noodgedwongen elkaar, en John Turturro’s schtick stilstaan bij het nakende als Hollywood-windbuil is even afscheid van haar moerelativerend als grotesk. Uit die der, Ada. Het zijn slopende ampele samenloop groeit echdagen voor de filmmaakster, ter een bekommerde observatie die heen en weer jakkert van een familieleven, waarin het afscheid van moeder en grootvan een problematische moeder zwaar weegt maar ook set naar het ziekenhuis. banden aanhaalt. Waarin banale beslommeringen meer betekenis Haar meer bezadigde broer krijgen en gewichtige affaires Giovanni (Nanni Moretti) neemt naar de achtergrond schuiven. de grootste zorg op zich en Nanni Moretti putte voor deze Ada, lerares klassieke talen ‘op film ongetwijfeld inspiratie uit rust’, brengt met haar nuchtere het verlies van zijn eigen moeobservaties aanvankelijk even- der, tijdens de afwerking van zijn wicht (“Ze denken hier kenne- vorige prent, ‘Habemus papam’. lijk dat je dommer wordt met de Maar hij schept ook voldoende jaren”). Maar wanneer de hoop afstand om op een universeel op beterschap vervliegt, groeien verhaal uit te komen. de twijfels, de zorgen en vooral ‘Mia madre’ is ver verwijderd het hartzeer. Met haar neus op van de grote, uitgepuurde, aan de realiteit maakt Margherita de ribben klevende tragiek van zich bovendien almaar drukker ‘Amour’. Maar Moretti’s drama, om de geloofwaardigheid én de vol herkenbare omstandigheuit Hollywood geïmporteerde den en ‘gestolen momenten’, is hoofdacteur van haar sociaal aandoenlijk humane cinema, die drama. Die komen namelijk alle- meesleept en ontwapent. bei fake en opgeschroefd over… Regisseur Nanni Moretti, in ‘Mia Madre’ loopt sinds 2 Italië veelal op handen gedragen, december in de Belgische maakt door de band charmante cinema’s. films waarin ernst en luim keurig Karin Seberechts
GLADIATOREN HELDEN VAN HET COLOSSEUM Nog tot 3 april 2016 hoef je niet naar Rome om de wereld van de gladiatoren te beleven. Het Gallo-Romeins Museum in Tongeren opende eind oktober een tentoonstelling over de ‘Helden van het Colosseum’ met absolute topstukken uit tal van musea uit heel Europa. En niet in het minst ook in samenwerking met het Colosseum van Rome. Wapens, helmen, beenbeschermers en tal van andere attributen laten niets aan de verbeelding over. Samen met grafstenen, godenbeeldjes, gebruiksvoorwerpen brengen ze de leefwereld van de gladiatoren tot leven. En dan zijn er nog de levensechte figuren, de meeslepende films en de boeiende interactieve installaties en workshops. Vandaag lijken de gladiatorengevechten barbaars, maar voor de Romeinen was het meer dan vermaak. De gevechten met wilde dieren, de openbare executies van misdadigers en de bloederige gladiatorengevechten stonden symbool voor de militaire successen die het Romeinse Rijk groot hebben gemaakt. De gladiatoren waren hun helden. Aangemoedigd door meer dan 50.000 toeschouwers en onder het waakzaam oog van de Romeinse keizer, vochten ze voor hun leven. ‘Gladiatoren - Helden van het Colosseum’ is een totaalervaring die je nooit zal vergeten.
Waar? Gallo-Romeins Museum, Kielenstraat 15, 3700 Tongeren Info www.galloromeinsmuseum.be of 012 / 67 03 30
Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 27
AB INBEV nog groter door zoveelste overname FUSIE MET SABMILLER LEIDT TOT NIEUWE JOBVERLIEZEN Filip Oosthuyse
De aangekondigde fusie tussen de bierbrouwers AB InBev en SABMiller werd bevestigd op 11 november, de dag van de Wapenstilstand. AB InBev wil voor het recordbedrag van 100 miljard euro of 62 euro per aandeel de aandeelhouders van concurrent SABMiller overtuigen om hun aandelen van de hand te doen. Die aandeelhouders verdienen zo een premie van meer dan 50 procent op de huidige aandelenkoers. Het is dan ook waarschijnlijk dat de deal zal doorgaan. Voor de megafusie helemaal wordt afgerond, moeten de aandeelhoudersvergaderingen nog hun zegen geven. De aandeelhouders van SABMiller krijgen
geld voor hun aandelen plus één aandeel in AB InBev. De mededingingsinstanties moeten ook nog instemmen met de deal want in heel wat landen dreigen de concurrentieverhoudingen danig te worden verstoord. Van elke drie biertjes die wereldwijd worden verkocht, zal het fusieconcern er één brouwen. In de nieuwe fusiegroep zullen zo’n 260.000 werknemers aan de slag zijn. Amper 1 procent daarvan is aan het werk in België, vooral dan in Leuven, Hoegaarden en Jupille.
de fiscale behandeling wil aan- via overnames en fusies die telpassen van dividenden waarop kens opnieuw gepaard gingen dubbele belastingen worden met jobverliezen. geheven. Lees: zulke dividenden zullen minder zwaar wor- BELGIË den belast. Spijtig genoeg is diezelfde minister Oost-Indisch Grote jobverliezen vallen in doof wanneer meer dan 75 pro- ons land nu niet meteen te vercent van onze bevolking vraagt wachten, al is het maar omdat naar een faire belasting op grote SABMiller hier niet aanwezig is. vermogens. Maar in andere landen hebben Een lichtpuntje is dat de maat- AB InBev en SABMiller allebei schappelijke zetel van de nieuwe brouwerijen: daar zal de nieuwe groep dan toch in Leuven zal groep naar alle waarschijnlijkblijven. Maar maak je niet te heid wel willen ‘optimaliseren’, veel illusies: sinds de fusie tus- zoals managers het eufemissen het Belgische InBev en het tisch uitdrukken. Als aandeelAmerikaanse Anheuser-Busch houders instemmen met zo’n FISCAAL CADEAU (2008) worden de grote beslis- fusie, doen ze dat ook omdat Toen de fusiegesprekken op singen in New York genomen. ze ervan uitgaan dat hun aangang kwamen, deed het bericht Het stemt de vakbond vooral delen nog meer zullen rendede ronde dat de maatschappe- ongerust dat fusieoperaties ren. Het personeel is dan doorlijke zetel mogelijk zou verhui- steevast tot zware kostenbe- gaans het kind van de rekening. zen van Leuven naar Londen sparingen leiden. Dat bleek Overigens: de helft van de overomdat de aandeelhouders fis- destijds bij het samengaan van nameprijs voor SABMiller wordt caal beter af zouden zijn bij Interbrew en Ambev, en ook betaald met leningen, en die onze Britse buren. De federale bij het huwelijk van InBev en moeten uiteraard ook worden minister van Financiën, Johan Anheuser-Busch. Het huidige terugbetaald. | Van Overtveldt, haakte daarop AB InBev werd niet zozeer groot in met de mededeling dat hij dankzij interne groei maar wel
Van elke drie biertjes die wereldwijd worden verkocht, zal het fusieconcern er één brouwen.
28
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
Vat loopt over bij Kruidvat Het winkelpersoneel wil de klanten De winkels van Kruidvat: wie graag op hun wenken bedienen maar kent ze niet? Kruidvat is een dat lukt vaak niet zo goed omdat er winkelketen die al een slornog zoveel ander werk moet gebeudige 200 winkels heeft in België, ren. goed voor meer dan 2.000 “Respect voor de werknemers is er niet”, stelt Pol. “Alleen winkelverwerknemers. Spijtig genoeg antwoordelijken hebben een volloopt er veel fout bij de keten. tijds contract. De andere werkneDe LBC-NVK klaagt dit dan ook mers moeten maar genoegen nemen aan, in gemeenschappelijk met een deeltijds contract. Maar alle front met BBTK. Er wordt actie deeltijdse werknemers kunnen wel gevoerd om de directie tot tot 35 uur per week worden ingepland, ongeacht hoeveel contractuandere inzichten te brengen.
ren ze hebben. Kruidvat weigert om deze ruime flexibiliteit ook maar enigszins te beperken.” Ondanks schitterende financiële resultaten betaalt Kruidvat maar povere lonen. En het personeelsverloop is groot bij de keten. “In de voorbije paar jaar werden nogal wat werknemers met heel wat dienstjaren ontslagen. Plots blijken zij niet langer te voldoen en vliegen ze na drie slechte beoordelingen, in amper een half jaar, buiten. In zo’n sfeer zit de schrik op de werkvloer er goed in!”
ACTIVITEITENKALENDER
© FOTO: LUK GIJSBRECHTS
“De directie minimaliseert de problemen of wil er niets aan doen”, weet LBC-NVK-secretaris Pol Schats. “Zo worden de uurroosters bijvoorbeeld niet gerespecteerd. Als we de directie aanspreken over de onwettelijke praktijken, krijgen we te horen dat enige soepelheid ter zake toch de teamgeest kan bevorderen.” Het personeel in de winkels kampt met een veel te hoge werkdruk. Elk jaar opnieuw krijgen de winkelverantwoordelijken minder personeel om alles gedaan te krijgen.
www.lbc-nvk.be
INTENSIEVE LOOPBAANBEGELEIDING IN GROEP (DRIEDAAGSE) Loopbaanprogramma voor werkende en werkzoekende ACV-leden. Je wisselt uit met andere groepsleden die net zoals jij beter willen omgaan met hun werksituatie of die willen uitzoeken of een andere werksituatie hen beter zou liggen.
Dinsdag 16 februari 2016 r
Dinsdag 1 maart 2016 Dinsdag 15 maart 2016 9.30u – 16.30u ACV-verbond, Poel 7, 9000 GENT e
Schrijf in via www.jeloopbaan.be Meer info via 03 / 220 89 50 of
[email protected]
DRIEDAAGSE WORKSHOP BURN-OUT Je gaat onder professionele begeleiding aan de slag met oefeningen om je zelfinzicht en zelfwaardering te verhogen. Je leert ook oefenen met jouw persoonlijke uitdagingen. Na de workshops kan je – indien gewenst
LOOPBAANBEGELEIDING Er zijn ook startbijeenkomsten rond loopbaanbegeleiding in Antwerpen (vrijdag 11 december en vrijdag 8 januari),
– nog enkele individuele coachinggesprekken volgen met de trainer van de workshops. Vrijdag 15 januari 2016 r Vrijdag 22 januari 2016 Vrijdag 29 januari 2016 13.30u - 16.00u
LBC-NVK, Sudermanstraat 5, e
Gent (maandag 7 december) en Hasselt (woensdag 16 december).
Schrijf in via www.jeloopbaan.be Meer info via 03 / 220 89 50 of
[email protected]
2000 Antwerpen Schrijf in via www.jeloopbaan.be Meer info via 03 / 220 89 50 of
[email protected]
Ons Recht | 119de jaargang | DECEMBER 2015 | 29
WAT ONZE LEZERS ERVAN DENKEN Wil jij graag je mening kwijt over één van de artikelen of berichten in jouw ledenblad? Of zijn er andere gebeurtenissen in de actualiteit die je sterk bezig houden? Alle interessante lezersreacties zijn erg welkom. We kunnen alleen brieven publiceren als we de naam en het adres van de schrijver (m/v) kennen. In principe vermelden we de initialen van de schrijver en zijn of haar woonplaats. Op uitdrukkelijk verzoek kunnen we die informatie weglaten. Soms moeten we een brief inkorten zonder aan de essentie ervan te raken. En als we een brief afdrukken wil dat niet automatisch zeggen dat de redactie het eens is met alles wat erin staat. Je lezersbrief wordt hier met interesse gelezen: Redactie Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. E-mailen kan uiteraard ook:
[email protected].
MENSEN ZONDER PAPIEREN L.B. - MALLE
In Ons Recht van november lees ik dat het ACV een migratiebeleid vraagt waarbij mensen zonder papieren worden erkend en een regularisatie van hun verblijf kunnen krijgen. Waarom zou België dan nog moeite doen om via een lange procedure een onderscheid te maken tussen erkende migranten en mensen die volgens objectieve criteria worden geweigerd? Voor mij komt het standpunt van het ACV op dit vlak gewoon neer op een beleid van open grenzen. Maar voor zo’n beleid is er geen economisch draagvlak en is er ook geen meerderheid te vinden bij de publieke opinie. N.v.d.r. Het ACV pleit niet voor een beleid van open grenzen. Wel vraagt het ACV, samen met de andere vakbonden en het middenveld, al langer naar degelijke en duidelijke criteria die het mogelijk maken om mensen zonder papieren te regulariseren. Deze vraag is gekoppeld aan het pleidooi voor een onafhankelijke commissie die de exclusieve bevoegdheid krijgt om te oordelen over regularisatie-aanvragen. In 2009 hadden mensen zonder papieren gedurende een korte periode de kans om te worden geregulariseerd via een arbeidscontract. Maar in de praktijk stelde dat bitter weinig voor en slaagden vele sans-papiers er niet in om
30
zo aan papieren te geraken. Hoewel ze dit wel op een ernstige manier hadden geprobeerd. Het aantal regularisaties op medische gronden is sterk teruggelopen. Vluchtelingenorganisaties, artsen en anderen hebben al vaker aangeklaagd dat de regels op dit punt veel te streng zijn geworden. Ze kregen hiervoor ook al deels gelijk van de Raad van State. PENSIOENEN W.M. - PER E-MAIL
Ik ga met pensioen op 1 oktober 2018, na een loopbaan van 42 jaar. Ik zal dan 60 jaar oud zijn. Net voor ik 55 werd, heb ik hierover een brief ontvangen van de Pensioentoren. Als de huidige regering iets aan de pensioenen wil veranderen, kan dat alléén voor wie nog geen brief kreeg, zo lijkt mij. Zoniet is er sprake van contractbreuk. In mijn bedrijf, een KMO, werd iedereen ontslagen op 30 januari 2015. Alleen ik ben er nog om een aantal dingen af te handelen. Om te vermijden dat ik zou moeten ‘stempelen’, was mijn directie zo vriendelijk om me in dienst te houden tot 30 september 2018. Ik ben niet van plan om te stempelen, wat voor mij een vernedering zou zijn. Gelukkig bestaan de werkloosheidsuitkeringen wel voor heel veel gezinnen en alleenstaanden. De werknemers dragen ook veel af om recht te kunnen hebben op werkloosheidsgeld. Mijn loopbaan speelde zich af
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht
ARMOEDE M.B. - WUUSTWEZEL
In de lezersbrievenrubriek in Ons Recht van november schrijft de redactie dat de LBC-NVK ook sterk betreurt dat er nog altijd betrekkelijk veel armoede is in België. “Als de bewindslieden te weinig de juiste beslissingen nemen, is het aan de kiezers om in het stemhokje keuzes te maken waardoor een andere, meer rechtvaardige politiek mogelijk wordt”, zo luidt het. Uit diverse artikelen in Ons Recht leid ik af dat de huidige ‘rechtse’ regering de oorzaak is van alle onheil. Wie aan andere keuzes denkt, komt dan terecht bij de linkse partijen in onze politiek. Ik begrijp niet dat er nog zoveel armoede is in ons land, na 30 jaar onafgebroken links beleid, met de PS als absolute baas? N.V.D.R. Het is zeker zo dat opeenvolgende nationale en regionale regeringen niet genoeg inspanningen deden om de armoede verregaand te verminderen. Dat leren ons de feiten. In de politiek zijn er partijen die meer geneigd zijn om structureel armoede te bestrijden, en partijen die eerder kiezen voor symbolische maatregelen. Aan de in de kleine privé. In de typische KMO’s is de situatie veel minder rooskleurig dan in bepaalde grote ondernemingen. In paritair comité 200 (vroeger PC 218) en heel wat andere PC’s heb je een hoop voordelen niet voor werknemers. Sommigen pleiten voor een ‘puntensysteem’ voor de pensioenen. Mij lijkt dit alleen interessant voor de hoge inkomens. Als de politiek per se de lat wil gelijk leggen, laat dan iedereen 45 jaar werken en geef dan pensioen. Probleem: onze parlementairen moeten zelf veel minder lang werken om een volwaardig en hoog pensioen te ontvangen. Zij
kiezers om uit te maken wie wie is. U heeft het over ‘30 jaar onafgebroken links beleid’. Sinds 1985 waren Wilfried Martens, Jean-Luc Dehaene, Guy Verhofstadt, Yves Leterme, Herman Van Rompuy, Elio Di Rupo en Charles Michel onze federale premiers. Alleen Di Rupo was een sociaaldemocraat. Al deze regeringen waren coalitiekabinetten die dus op basis van compromissen regeerden. Ook op Vlaams niveau is er zeker geen sprake van ‘30 jaar onafgebroken links beleid’. De Vlaamse ministerpresidenten waren trouwens steevast christendemocraten en liberalen. En momenteel wordt de Vlaamse regering geleid door iemand van de N-VA. zorgen goed voor zichzelf. Het échte probleem wordt niet aangepakt. Hoeveel procent van ons BBP gaat naar de politiek? Kijk naar het prijskaartje van al die staatshervormingen. We hebben nu zelfs vier (!) ministers van Milieu. Al die uitwassen moeten mee worden betaald door de gepensioneerden, de zieken, de werklozen en andere groepen. Over een andere kijk op ‘werken’ wordt zelfs niet nagedacht. Dank aan de vakbond, die het opneemt voor de gewone mensen. Hopelijk lukt het de vakbond om in het pensioendossier een goed resultaat te bereiken.
UITBETALING VAKBONDSPREMIE SCHEIKUNDE In de periode van 1 november 2015 tot 31 januari 2016 krijgen de gesyndiceerde bedienden uit de scheikunde hun vakbondspremie. De premie bedraagt 90 euro. Om er recht op te hebben, moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Zo moet je in de loop van 2014 gedurende ten minste één maand tewerkgesteld (in dienst) zijn geweest in een onderneming die valt onder het paritair comité voor de bedienden uit de scheikundige nijverheid (PC 207). Ook moet je ten laatste op 1
augustus 2015 lid zijn van het ACV en nog altijd aangesloten zijn op het ogenblik van de uitbetaling. In orde zijn met de betaling van de ledenbijdrage is ook vereist. De premie wordt gestort op de rekening van de rechthebbende. Uitbetaling in speciën of via circulaire cheque is niet mogelijk. De rechthebbende moet zijn of haar attest ingevuld en ondertekend terugsturen naar het plaatselijke LBC-NVKsecretariaat.
UITZENDKRACHTEN Uitzendkrachten die lid zijn van de LBCNVK krijgen ook nog eens een vakbondspremie wanneer hun eindejaarspremie via onze diensten wordt uitgekeerd. De vakbondspremie bedraagt 100 euro. Om aanspraak te kunnen maken op de eindejaarspremie moet je 65 dagen hebben gewerkt in de referteperiode, die loopt van 1 juli 2014 tot 30 juni 2015. Voor de 65 dagen mogen hoogstens vijf dagen tijdelijke werkloosheid – wegens economische werkloosheid, technische werkloosheid of
crisiswerkloosheid voor bedienden – als uitzendkracht worden meegeteld. Treed je als uitzendkracht in vaste dienst bij de gebruiker waarbij je onmiddellijk daarvoor als uitzendkracht was tewerkgesteld? Dan heb je al recht op een eindejaarspremie als je in de referteperiode minstens 60 dagen hebt gewerkt. Je lidgeld loont dus. Het fonds verdeelt begin december de attesten. De uitbetalingsperiode start ook in december.
SOCIOCULTUREEL WERK In de socioculturele sector (PC 329) krijgen de gesyndiceerde werknemers een vakbondspremie van 75 euro uitbetaald als ze de volledige vakbondsbijdrage betalen. Wie de bijdrage voor deeltijdse werknemers betaalt, krijgt een premie van 37,50 euro. Om recht te hebben op de premie moet je ten laatste op 1 oktober 2015 bij de vakbond aangesloten zijn. Je moet ook minstens één dag in de sector
gewerkt hebben tussen 1 januari en 31 december 2015. Uiteraard moet je ook in orde zijn met de betaling van de vakbondsbijdrage op het ogenblik van de uitbetaling. De tewerkstellingsattesten die recht geven op de premie, moeten ingevuld en ondertekend worden terugbezorgd aan uw plaatselijke LBC-NVK-secretariaat. De uitbetaalperiode start op 1 december 2015.
VOEDING In de periode van 4 november 2015 tot 4 maart 2016 krijgen de gesyndiceerde bedienden uit de voeding hun vakbondspremie. De premie bedraagt maximaal 135 euro. Het precieze bedrag is afhankelijk van het aantal gewerkte dagen en de duur van het lidmaatschap. Om recht te hebben op de vakbondspremie, moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Zo moet je tussen 4 april 2014 en 31 maart 2015 minstens elf dagen gewerkt hebben in een onderneming die valt onder het paritair comité voor de
bedienden uit de voeding (PC 220). Ook moet je ten laatste op 1 april 2015 lid zijn van het ACV en nog altijd aangesloten zijn op het ogenblik van de uitbetaling. In orde zijn met de betaling van de ledenbijdrage is ook vereist. De premie wordt gestort op de rekening van de rechthebbende. Uitbetaling in speciën of via circulaire cheque is niet mogelijk. De rechthebbende moet zijn of haar attest ingevuld en ondertekend terugsturen naar het plaatselijke LBC-NVKsecretariaat.
LBC-NVK-SECRETARIATEN EN -STEUNPUNTEN • LBC-NVK AALST-OUDENAARDE Hopmarkt 45 - 9300 Aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01
[email protected] Steunpunt: Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03
[email protected] • LBC-NVK ANTWERPEN Nationalestraat 111-113 - 2000 Antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02
[email protected] • LBC-NVK BRUGGE-OOSTENDE Kan. Dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende Steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15
[email protected] • LBC-NVK BRUSSEL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05
[email protected] • LBC-NVK GENT Poel 7 - 9000 Gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08
[email protected] • LBC-NVK HALLE Vanden Eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06
[email protected] • LBC-NVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09
[email protected] • LBC-NVK KEMPEN Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20
[email protected] • LBC-NVK KORTRIJK-ROESELARE-IEPER President Kennedypark 16D - 8500 Kortrijk Steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 Roeselare St. Jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12
[email protected] • LBC-NVK LEUVEN Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13
[email protected] • LBC-NVK MECHELEN-RUPEL Onder Den Toren 5 - 2800 Mechelen-Rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14
[email protected] • LBC-NVK VILVOORDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07
[email protected] • LBC-NVK WAAS & DENDER H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-Niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18
[email protected] Steunpunt: Oude Vest 144/2 - 9200 Dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19
[email protected]
ALGEMEEN SECRETARIAAT Sudermanstraat 5 - 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83
[email protected] | www.lbc-nvk.be
Missie van de lbc-NVK
De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.
32
| DECEMBER 2015 | 119de jaargang | Ons Recht