Fatty acids, Pregnancy, and Cognition
Vetzuren,
zwangerschap
en
cognitie
Renate H.M. de Groot
Maakt zwangerschap vergeetachtig?
1
Wat is cognitie?
Cognitie =
Verzamelnaam voor allerlei processen waarbij het brein betrokken is
Voorbeelden: aandacht, geheugen, snelheid van informatieverwerking
Vetzuren •
Bouwstenen van alle cellen
•
Eén vetzuur is m.n. van belang:
DHA (docosahexaeenzuur) •
Hoge concentraties DHA zijn in hersenweefsel aanwezig
2
Vetzuren •
Echter, het lichaam kan DHA nauwelijks zelf maken
•
Daarom opname via de voeding:
•
Hoge concentraties DHA zitten in vette vis
Wat gebeurt er met de DHA status tijdens de zwangerschap?
DHA status index
15.0
12.5
10.0
7.5
5.0 10
18
26
32
36
40
B
Weken na conceptie Al et al, Br J Nutr, 1995
3
Achtergrond l
DHA status daalt tijdens de zwangerschap
l
Dit komt, omdat de foetus dit DHA nodig heeft voor de aanleg van zijn/haar cellen
l
Betere DHA status bij geboorte leidt tot betere cognitieve ontwikkeling
Vraagstelling-1 v
Heeft de dalende DHA status tijdens de zwangerschap gevolgen voor het cognitief functioneren van de moeder?
4
Samenvattend vetzuurstatus
Zwangerschap
Vraagstelling 1
Afname cognitie?
Opzet van het cognitie onderzoek
= 50 zwangere versus 50 niet-zwangere vrouwen = Proefpersonen werden getest op week 14, 17, 29, 36 en 32 weken na de bevalling = Cognitie werd gemeten mbv cognitieve tests
= Diverse vragenlijsten werden ingevuld
5
Tests = Leertaak
Probeer zoveel mogelijk van de volgende woorden te onthouden
Bloem
6
Bank
Pijp
7
Schep
Stoep
8
Broek
Arm
9
Fiets
Lepel
10
Gras
School
11
Paal
Oor
12
koffer
Pan
13
Tests = Leertaak
Probeer zoveel mogelijk van de volgende woorden te onthouden
= Geheugentaak
Noem binnnen 1 minuut zoveel mogelijk dieren op
Zwangeren hebben een slechter geheugen dan niet-zwangeren leer taak 13
geheugen taak 30
significant
significant
niet zwanger
12
11
10
woorden per minuut
aantal woorden
zwanger 26
22
18
14
Selectieve aandacht (ms)
Selectieve aandachtstaak 60
Controle groep control group Zwangeren pregnant group
* 50
40
30
20
zwangerschap pregnancy
20
na bevalling post-partum
40
20
40
Weken Weeks
Stroop Test Figure x: Example of the Stroop test, developed by J.R. Stroop, 1935 blauw
groen
rood
geel
geel
groen
rood
rood
blauw
rood
blauw
rood
rood
groen
rood
rood
blauw
groen
blauw
blauw
geel
geel
groen
geel
15
Concept Shifting Test
Snelheid van informatieverwerking is bij jonge moeders afgenomen
13
32 weken na bevalling significant
niet zwanger
snelheid (s)
zwanger 12
11
10
16
Conclusies 1. Leervermogen en geheugen van zwangeren is slechter dan van nietzwangere controlepersonen.
2. Selectieve aandacht daalt tijdens de zwangerschap, maar herstelt zich na de bevalling.
3. Snelheid van informatieverwerking is niet aangedaan tijdens de zwangerschap, maar is wel slechter bij vrouwen die net moeder geworden zijn.
Conclusie vraagstelling 1 =
Tijdens de zwangerschap zijn leervermogen, geheugen en selectieve aandacht van de toekomstige moeder afgenomen
Natuurlijk ben ik zwanger, ik weet alleen niet meer van wie…
Goh, zwanger?
17
Vraagstelling-2
Vraagstelling-2 Wat gebeurt er met de DHA status na de bevalling?
DHA status index
15.0
12.5
10.0
7.5
5.0 10
18
26
32
36
40
B
>66
Weken na conceptie Al et al, Br J Nutr, 1995
18
Vraagstelling-2
% personen met depressie
25
Zuid Afrika
r = - 0.84 20
15
l
Duitsland Depressieve symptomen na de bevalling zijn eenpernstig en < 0.0001 veel voorkomend Australië probleem (21%) GB
lItaliëEr
Spanje zijnNLaanwijzingen dat de DHA status hierbij een rol speelt
USA
10
Israël
Canada
Frankrijk Zweden
l
5
Tijdens de zwangerschap daalt de DHA status, normalisatie gaat Hong Kong Chili slechts langzaam Maleisië Japan
0
l
0.1
Is er een associatie tussen het optreden van depressieve 0.2 0.3en het 0.4 0.7 0.8 0.9 symptomen herstel0.5 van de0.6 DHA status? DHA concentratie
Samenvattend vetzuurstatus
Zwangerschap
Vraagstelling 2
Depressieve symptomen?
19
Opzet van het onderzoek naar depressie
l
Het onderzoek werd uitgevoerd bij 112 zwangere vrouwen
l
Met behulp van een vragenlijst werden op 32 weken na de bevalling depressieve symptomen gemeten
l
Bloedmonsters voor vetzuurmeting werden afgenomen bij de bevalling en 32 weken na de bevalling
De kans op depressie is kleiner wanneer de DHA status sneller stijgt Stijging DHA status na bevalling 6.0 5.0 4.0 3.0 2.0 1.0
depressie
geen depressie
20
Samenvatting Zwangerschap
Afname cognitie?
vetzuurstatus
Depressieve symptomen?
Dus…….
…. niet vergeten vis te eten!!!!!!!
21
Bedankt voor uw aandacht
22