R E K K VERRE
TEST
F
q
i
ÉÉN TAAL NAAR HET ZIEKENHUIS
F
p
DEZELFDE TAAL?
DIGI-TAAL-
R
z Re
R e ALLEMAAL
s
B
THEMA:
p
ezs e i Re s
pz
Groep
6t/m8
VOORLEES
ACTIE!
Kom in actie leeftijdgenot voor de Dipa, Mark en van in Bangladeens David h!
Maak het verhaal af, lees voor en haal zo geld op voor goede waterputten in Bangladesh. Doe mee en win één de vijf prijzen! Zie woordendaad.nl/kids voor meer informatie.
Le
de Bijbe es in
SP EL VO OR AL LE E FT IJDE
l
ingen 2:1-13 Handel Door Marieke Kruijt
6900 SPREEKT GOD OOK
TALEN IN DE WERELD!
ZOVEEL TALEN?
Begrijp jij ze? Een groepje mannen staat bijeen en spreekt in allerlei talen. Je ziet boven hun hoofd tongen als van vuur. Het is Pinksteren. Veel mensen uit allerlei plaatsen en volken blijven staan en luisteren aandachtig. Maar ik begrijp echt niet alle talen, jij wel? Zie jij dat? In een grote zaal zijn mensen bij elkaar om te bidden. Als je rond kijkt, zie je dat niet iedereen hetzelfde bidt: ik zie mensen staan, mensen die blijven zitten, mensen die knielen, mensen die hun handen omhoog heffen, mensen met handen gevouwen en hun ogen dicht, en zo zie ik nog veel meer gebedshoudingen. Zijn ze dan echt allemaal aan het bidden? Ja! Geen mens is hetzelfde. Iedereen heeft een andere manier om God te zoeken en met Hem te spreken. Maar er is één God! God werkt, zoekt en spreekt altijd maar één taal: de taal van het geloof. De Bijbel is meer dan 450 keer vertaald, maar altijd is de boodschap: Zoek Jezus veel, Zoek Jezus vroeg, want wie Jezus heeft die heeft genoeg!
Heb jij v.a.n...? .........
KWARTET! Er zijn heel veel talen in de wereld. Jij gaat aan de slag met: Engels, Frans, Duits en Spaans. 1. Vertaal deze 4 woorden in het Engels, Frans, Duits en Spaans op www.vertalen.nu:
Taal Helpen
Rijk en Arm Mensen
2. Pak vier A4tjes en verdeel deze blaadjes in 4 vakken. 3. Neem nu 1 blaadje en zet daar in elk vakje bovenaan ‘Engels’. Hieronder komen de 4 woorden in het Engels vertaald. Zet een streep onder het woord waar het om gaat in de kwartetkaart. 4. Let op: nu staat alles nog in het Nederlands, maar jij moet het in de goede taal zetten. Doe stap 3 voor elke taal. 5. Knip alle kaartjes uit, schud ze door elkaar en spelen maar!
ZOEK DE VERSTO PTE LETTERS! In deze Verrekijker
2
voor groep 6 t/m 8 zijn 11 letters verstopt. Kun jij ze vinden? En zie je ook welke woorden je hierva n kunt maken? M ai l je oplossing naar kids@woord endaad.nl en maa k kans op een leuk prijsje!
(teken hier een leuk plaatje)
O
Taal Helpen Rijk en Arm Mensen
Engels (teken hier een leuk plaatje) Voorbeeld kwartet
Taal Helpen Rijk en Arm Mensen
We kregen een hele grote stapel kleurplaten en oplossingen van de WWWeetjespuzzel toegestuurd, bedankt jongens en meiden! De allermooiste kleurplaten en de beste oplossingen hebben een prijs gekregen. Gefeliciteerd! Nu aan de slag met de nieuwe kleurplaat en puzzel, zet ‘m op! KLEURPLAAT VERREKIJKER 2013 Corné Verduyn, Ouderkerk a/d IJssel Marith Rebel, Wijk en Aalburg Eline van Maanen, Voorthuizen Justin van Dijk, Ouderkerk a/d IJssel Ruben Maljaars, Grijpskerke Joëlle van Dam, Houten Mattian Vos, Veenendaal Lidia Last, Genemuiden Renske Boon, Emmeloord Rosanne Grinwis, Ouddorp
Engels (teken hier een leuk plaatje)
Taal Helpen Rijk en Arm Mensen
Colofon Verrekijker 2014-2015
Engels
Verrekijker verschijnt elk jaar in september/oktober. Basisscholen met een abonnement ontvangen dit gratis blad na opgave van het gewenste aantal. Voor groep 1 en 2 is er een bouwplaat.
(teken hier een leuk plaatje)
Taal Helpen Rijk en Arm Mensen
WINNAARS
EN
Engels
Doel van Woord en Daad Woord en Daad zet zich in voor kinderen en mensen in ontwikkelingslanden. Dat willen we samen met jou doen. We geven schoon drinkwater, onderwijs en betaald werk en hopen zo dat kinderen en mensen voor zichzelf kunnen zorgen. Dat is onze Daad. Het Woord is de Bijbel. Op de scholen waar we werken, horen de kinderen over de Heere Jezus. Info of aanmelding www.woordendaad.nl/kids Inzendingen welkom bij redactie Verrekijker, Woord en Daad, Postbus 560, 4200 AN Gorinchem, e-mail:
[email protected].
N
IBAN NL64 RABO 0385487088 Giften hartelijk welkom! Jaarverslag op site. Woord en Daad is een ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling)
E
WWWEETJESPUZZEL 2013 Jandirk van Dijk, Barneveld Rhode Lock, ’s-Gravenzande Jonathan v.d. Elst, Capelle a/d IJssel Lydia Keijzer, Oud-Beijerland Noortje Hopman, Wierden
Redactie Rina Molenaar (hoofdredacteur), Marieke Kruijt, Ineke Brand, Gerrie Voskuil, Janneke Witzier, Annemarie van der Plas (eindredacteur) Aan dit blad werkten ook mee Geertje van den Broek, Albertina de Jong, Christine Simonse, Corjan Rink. Vormgeving/druk D&DJ Communicatie/Thijsen Foto´s Jonneke Oskam, Karakteristiek Fotografie Oplage 80.100
Oplossing tegenstellingen pagina 2 Zonde – genade Feest – begrafenis Arm – rijk Blijdschap – verdriet Uitdelen – zelf houden
LLE
3
Verhaal
A
NAAR HET
ZIEKENHUIS Door Rina Molenaar
‘Hé, kom je nu nog een keer? De riksja is er al en we zijn niet de enigen. Straks gaat hij weg zonder ons!’ Dipa schrikt op uit haar gepeins. Ze staat onder het afdak van het huis en had het spiegeltje van mam handig op een plastic stoel gezet. Ze kan haar gezicht er precies in zien. Nog even pakt ze de spiegel op. Mooi staat haar nieuwe roze pak. De kleine ronde spiegeltjes op de sjaal vindt ze het allermooist. Ze rent het huis in met de spiegel en zet die voorzichtig tegen de muur bij het bed van pap en mam. Snel grist ze haar tas mee en rent naar buiten. David staat aan het einde van de weg te wenken. Je ziet aan heel zijn houding dat hij het wachten zat is. Toch rent Dipa niet te hard. Het heeft vannacht geregend en de wegen zijn glibberig. Eén keer met haar gladde slippers uitglijden en haar kleren zijn niet meer roze maar bruin. Daar heeft ze geen zin in. Zeker niet nu ze naar Khulna gaan!
W 4
‘De queen is ook klaar, hoor!’ David geeft haar een klap op haar schouder. ‘Kom op, Mark gaat ook mee. Hij zit al klaar.’ Mark gaat mee? Haar hart bonst in haar keel. Een paar uur in een riksja met Mark zitten… Gelukkig let David meer op het instappen dan op haar gezicht. David pakt haar tas met water en haar bakje rijst met curry aan. Verder zitten er nog wat
haarspeldjes en olie in die ze voor moeder heeft gekocht. Dipa klimt in de riksja en ploft neer. Ze gaat niet in het midden. Laat David maar naast Mark zitten. De riksja schommelt heen en weer als David zit. Dipa moet erom grinniken. ‘Ja, we zijn er allemaal, rijden maar!’, roept David. De riksjarijder doet nog even zijn hoofddoek goed, zodat de felle zon niet op zijn blote hoofd brandt. De riksja komt schommelend in beweging. De riksjarijder gaat elke keer staan om goed af te zetten met de trappers, want met de modder op de weg trapt het zwaar. ‘Waar moet jij wezen in Khulna?’, vraagt David aan Mark. ‘In het CSS-ziekenhuis’, antwoordt Mark. Dipa kijkt met een schuine blik naar Mark. Hij staart naar buiten terwijl hij antwoord geeft. Dat zij nu een plaats bij hem vandaan zit! ‘Hé, dat is ook toevallig. Wij ook. We gaan op bezoek bij mijn broertje en moeder. Die zijn er al een paar weken. Mijn broertje is ziek en omdat hij zo klein is blijft mijn moeder bij hem. Pa zei dat we nu maar eens op bezoek moesten gaan. Geen idee waar dat ziekenhuis is, maar ik zie wel. Ben jij er wel eens geweest?’ Mark schudt zijn hoofd en zegt verder niks. Dipa had wel door dat Mark niet zo’n schreeuwer is als David, maar hij is nu wel erg stil. David kletst stevig door: ‘Nou joh, onze riksjarijder weet het wel. Geen probleem. Zusje, geef jij
O
RIKSJA’S >
mij eens wat water. Het is verstikkend warm hier.’ Dipa trekt de fles water uit de tas en David neemt een paar grote slokken. De riksjarijder begint te fluiten. Hij rijdt nu op een verharde weg en is blij dat hij beter vooruit komt. Het is een poos stil. David is gestopt met praten. Met zijn armen over elkaar probeert hij wat te slapen. Dipa kijkt naar buiten. De rijstvelden zijn groen na alle regen. Voorzichtig pakt ze de fles en neemt een grote slok water. ‘Is je moeder ziek of je broertje?’ Dipa gaat met een schok rechtop zitten. ‘Eh, alle twee.’ Wat doet ze nu stom, zeg. Zo’n raar kort antwoord. Ze weet niks meer te zeggen. Mark zal haar wel een sloompie vinden. Mark gaat door: ‘Mijn moeder is daar met mijn twee zusjes. Ze hebben last van hun darmen.’ ‘Mijn moeder en broertje ook. En ik ook een beetje, dus papa zegt dat ik de dokter ook moet vragen of hij naar me wil kijken.’ Dat komt er vlotter uit. David snurkt, dus die kan niet storen. ‘Ja, mijn vader zegt dat het door het slechte water komt. Die pompen zijn niet goed,’ zegt Mark. ‘Onze pompen zijn al een stuk beter dan verderop in het dorp, hoor’, snuift Dipa. ‘Pa heeft een zak om de pomp gebonden, zodat het vuil erin blijft hangen. Dat helpt. Mama kookt het water meestal voor ons, maar we hebben toch buikpijn. Misschien is het wel iets anders, zegt pa.’ ‘Mijn vader zit in het dorpscomité’, gaat Mark onverstoorbaar verder, ‘en die hebben al vergaderd over een nieuw ziekenhuis in ons dorp.’ Dipa houdt verder haar mond. Het dorp is veel te klein voor een ziekenhuis. Ze gelooft er niks van. Boem. Dipa klapt met haar hoofd tegen David aan. De riksja staat met een bons stil. De riksjarijder stapt af. David is wakker en springt direct uit de bak van de riksja. ‘De ketting gebroken, ai ai ai!’ De riksjarijder fluit tussen zijn tanden. ‘Dat is niet goed,’ zegt hij. ‘Voorlopig ben ik wel be-
zig met repareren. Wacht, ik regel iets voor jullie.’ ‘Stoppen jij, hier heb je klanten!’ De riksjarijder gebaart met zijn handen naar een tegemoetkomende riksjarijder. Met knarsende remmen staat hij stil. ‘Deze drie moet je even bij het ziekenhuis afzetten. Doe je het hiervoor?’ Dipa kan het niet goed zien, maar ze ziet dat de riksjarijder wat thaka’s voor de neus van zijn collega houdt. ‘Oké, instappen dan en snel! Tijd is geld,’ snauwt de riksjarijder. Dipa en Mark stappen in. David zit nog op zijn hurken bij de kapotte kettingkast. ‘David, kom nu joh!’ roept Dipa. David springt op. Hij holt achter de al rijdende fiets aan en springt in de fiets. Zijn benen spartelen even in de lucht. Dipa kijkt haar ogen uit. Het is hier veel drukker dan thuis. De auto’s, bussen en motorriksja’s rijden hard. Ze is blij dat ze achterin de riksja zit. De dieren op de weg komen haar wel bekend voor. ‘Uitstappen, mensen!’ snauwt de rijder ineens. ‘Ik heb nog meer te doen’. Verbaasd kijkt Dipa om zich heen. Ze zitten nog maar net en zijn nog middenin de stad. Is hier een ziekenhuis? Samen met Mark stapt ze uit. David blijft zitten. ‘Waar is dan het ziekenhuis?’ vraagt David. ‘Wat dacht je van de weg hier in en daarna rechts? Dat laatste stukje loop je maar. Zoveel geld heb ik voor jullie ritje ook niet gehad.’ ‘Ik zie helemaal geen zijstraat.’ De man draait zich met een ruk om en zegt: ‘Eruit! En rap. Lopen, deze weg uit en de eerste links. Hoor je me niet?’ David springt nu ook uit de fiets en zet de pas er direct stevig in. ‘Iets aardiger mag ook wel,’ mompelt Mark. Dipa gaat snel achter David aan. Een toeterende
< DE WATERPOMP IN HET DORP
LEES VERDER >>
5
SCHRIJF HIER HET VERHAAL VERDER auto rijdt vlak langs haar heen. Vlak voor haar loopt een volgeladen ezelkar met tomaten, uien en grote zakken rijst. Ze kan er niet voorbij, omdat er auto’s aankomen. David is al in geen velden of wegen meer te zien. ‘Dipa, hier moeten we volgens mij in!’ Mark tikt op haar schouder. ‘Hij zei de eerste links.’ Samen gaan ze de hoek om. Deze straat lijkt iets rustiger. Dipa ziet David nergens. ‘Ja, later zei hij dat we de eerste weg links moeten. Maar eerst zei hij de eerste weg rechts,’ zegt Dipa. ‘Laten we eerst deze weg proberen. David komt wel, joh. Die praat met iedereen en redt zich wel.’ Mark trekt aan haar arm. ‘Mevrouw, lopen we zo naar het CSS-ziekenhuis?’ vraagt Mark aan een fruitverkoopster. ‘Klopt helemaal, rechtdoor lopen en dan kom je bij een groot hek. Je moet je dan even melden bij de bewaker en dan kun je doorlopen.’ Dipa ziet in de verte een groot zwart hek. Ze loopt maar achter Mark aan. Wie weet is David al in het ziekenhuis! Ineens trekt er iemand aan haar mouw. Dipa probeert zich los te wringen, maar het lukt niet. ‘Dipa!’ De stem van moeder boven haar hoofd. Dipa zucht van opluchting. ‘Daar zijn jullie dan!’, zegt moeder. ‘Waar is David?’ ‘David is een andere weg in geslagen. Mark is er wel.’ ‘Mark?’ zegt moeder, ‘wie is dat?’ Dipa draait zich om. Mark staat met zijn handen in zijn zakken rustig te wachten. Hij glimlacht naar Dipa. Ze trekt Mark aan zijn arm: ‘Kijk, dit is Mark. Hij is met mij meegegaan. Zijn moeder is met zijn twee zusjes in het ziekenhuis.’ ‘Aha, dan weet ik het wel. Kom,’ zegt moeder, ‘dan gaan we snel weg uit de drukte. Eerst naar het ziekenhuis. Misschien is David daar al.’ Binnen tien minuten zijn ze bij het ziekenhuis. Hoe ze ook om zich heen kijken, wie er ook is… Geen David!
D
Waar is David? t ziekenhuis aan? Komt hij nog bij he van David af! Schrijf het verhaal
6
R
Wil jij in voor de leeftijactie komen Dipa, Mark edngenoten van Kijk op de voo David? deze Verrekijk rkant van er ho kunt doen! e je mee
?
2 3 4 5 6 7 8 9
?
10 11 12
!
ANTWOORD
13 14
WWWEETJES
!
DIGI-TAAL
TEST
Vragen:
?
!
?
Belarus (dat is Wit-Rusland) staat. Dat is op nummer … 9. E r staat iets leuks en lekkers op de site! Een eetbaar vliegtuig. Waarvan is het middenstuk (de romp) gemaakt? Van een … 10. Bij het ‘leren lezen’ in Oeganda, kun je niet zoveel aandacht van je juf of meester verwachten. Er zitten namelijk héél veel kinderen in je klas. Dat zijn er vaak meer dan … 11. Wij hebben wel eens vliegen in huis, Filipino’s hebben huishagedisjes;-)! Hoe noem je die in hun taal? 12. Op de ranglijst bij Arm-rijk staat een land waar Woord en Daad werkt op nummer 173. Welk land is dat en schrijf de naam in het Engels op. 13. Voor het lekkere toetje tricolore heb je vruchten nodig. Van welke soorten hoeft er maar één gebruikt te worden? Eén… 14. In Tsjaad spreken de kinderen geen ‘Tsjaads’, ook geen Engels maar…
?
?
1. Z oek in de landeninfo van Haïti: daar lees je dat ‘met mes en vork’ eten moeilijk is. Wat gebruiken ze liever? 2. We gaan met Fenna en Sem naar de Filipijnen. Wat is de belangrijkste taal van dat land? 3. Yuri uit Colombia wordt gesponsord door Nederlandse schoolkinderen. Naar wie is de school genoemd waar die (Nederlandse) kinderen op zitten? 4. We blijven even bij Yuri. Hoe heet de stad waar haar woonwijk Altos de Cazuca te vinden is? 5. Zoek op de wereldkaart. Welke taal spreken de kinderen in Sierra Leone? 6. In welke maand verschijnt de ‘Verrekijker’? 7. In Guatemala krijgen 5700 kinderen uit arme wijken onderwijs. Dat krijgen ze in taal, rekenen en …. ( Welk ‘vak’ wordt speciaal genoemd?) 8. Onder het kopje ‘Arm-rijk’ vind je de ‘rang ontwikkeling landen’. Open de ranglijst en zoek op de Engelse(!) lijst, op welk nummer
?
!
?
D ?
!
1
!
Hier is de digitale puzzel voor jullie! De vorige keer hebben veel kinderen de digi-puzzel gemaakt: leuk! Je kunt ook nu weer achter de pc aan de slag… Ga naar www.woordendaad.nl/kids. Zoek naar de antwoorden op de vragen. Vul de antwoorden vervolgens in de puzzelgrafiek in. Als je alles ingevuld hebt, lees je van boven naar beneden 3 Franse woorden. Deze woorden hebben veel met Woord en Daad te maken. Voor de oplossing (en het kunnen winnen van de prijs!) zijn de drie woorden genoeg, maar als je weet wat het met Woord en Daad en welk land te maken heeft, is dat natuurlijk super knap!
?
!
?
?
?
Door Ineke Brand
7
woordendaad.nl/kids
LIEFDE IS EEN WERELDTAAL