Buitenles THEMA-handleiding Robin Hood Groep 5 en 6

BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving

Buitenles THEMA-handleiding

Robin Hood Groep 5 en 6

Dit is een NME – product van BuitenWijs. BuitenWijs is een samenwerkingverband, waarbij de gemeenten Houten, Lopik, Nieuwegein en IJsselstein samen sterk in NME zijn. BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving. BuitenWijs Houten NME Houten Postbus 30 3990 DA Houten [email protected] BuitenWijs IJsselstein Gemeente IJsselstein Postbus 21 3400 AA IJsselstein [email protected] BuitenWijs Lopik Gemeente Lopik 3411 CH Lopik [email protected] BuitenWijs Nieuwegein Gemeente Nieuwegein Postbus 1 3430 AA Nieuwegein [email protected] Colofon Copyrights Jaar van uitgave Eindredactie Illustratie Grafische vormgeving Met dank aan

BuitenWijs – Robin Hood

BuitenWijs 2012 Erna Bod, Tjeerd Mijnster enNicky Mertens Olivier Rijcken Maaike de Laat Eduniek / CED-groep

2

Inhoudsopgave


1

In het kort

4

2

Overzicht van de activiteiten

6

3

Beschrijving van de lessen

7

4

Achtergrondinformatie

11

5

Bijlagen

13

3

1

In het kort Inleiding Robin Hood is een aansprekende historische figuur waarover talloze (teken)films, boeken en stripverhalen zijn gemaakt. De meeste kinderen hebben wel eens van Robin Hood gehoord. Hij woonde met zijn vrienden in het bos, en verstopte zich daar voor de machthebbers. Hij stal van de rijken, en gaf aan de armen. Deze les neemt Robin Hood als aanleiding voor wat je in het bos kunt ontdekken, en hoe jij, maar ook dieren daar overleven. Na een korte inleiding op school, kan de klas spannende en belevingsgerichte opdrachten doen in een bos bij de school in de buurt en kunnen er lessen in de klas gegeven worden.

Doelgroep Groep 5-6

Leerdoelen De leerlingen » ontdekken dat er in een bos veel te beleven en te leren is. » kunnen zich voorstellen wat iemand als Robin Hood (die zich in het bos moest verstoppen) van de natuur moest weten, om te overleven. » weten hoe dieren kunnen leven en overleven in het bos. » weten dat planten en /of dieren zich in een bos verschillend laten zien en horen. » kunnen vertellen wat voor planten en dieren er in een bos leven.

Aansluiting kerndoelen 40 De leerlingen leren in de eigen omgeving veel voorkomende planten en dieren onderscheiden en benoemen en leren hoe ze functioneren in hun leefomgeving. 41 De leerlingen leren over de bouw van planten, dieren en mensen en over de vorm en functie van hun onderdelen.

Duur van het thema De activiteiten zijn zo ontworpen dat ze gedurende een periode van 4 weken gelijkmatig verdeeld over de week aandacht vragen van de leerlingen.

Structuur Het thema is opgezet volgens een vaste structuur 1. Introductie 2. Voorkennis ophalen 3. Vooruitblik met lesdoelen 4. Onderzoeken en verwerken volgens doe denk doe model 5. Afsluiten/ evalueren Mogelijke excursies: naar het bos


4

Overzicht van de geleverde materialen » » » » » » » » » » » »

Leerkrachtenhandleiding Postelastieken 2 schatkistjes 1 mandje 1 blinddoek 2 diepvriesdoosjes 2 hard plastic etensborden 1 fluit met duivengeluid Een knuffel van een duif Een reeëngewei Vogelnestjes De hoed van Robin Hood

Overzicht van de materialen waarvoor de school zelf zorgt Handarbeid- en tekenmateriaal » Vraag aan de bibliotheek een boekenset die gaat over het leven in / van het bos. Over eetbare paddenstoelen, over wilde groenten, »


5

2

Overzicht van de activiteiten

WEEK 0 Voorbereiding voor de leerkracht

WEEK 1 1. Introductie 2. Voorkennis ophalen 3. Vooruitblik met doelen

WEEK 2 4. Activiteiten 4.1 Overleven

WEEK 3 4.2 Onzichtbare sluipers

WEEK 4 4.3. Naar het bos 4.4 Info poster


6

3

Beschrijving van de lessen 1. Introductie Doel: Kinderen enthousiast maken voor het thema. Voorbereiding Per leerling een halve A4 per leerling (een strook) Activiteit: U leest het verhaal van Robin Hood in z’n geheel voor. (bijlage 2) De kinderen krijgen allen een strook en vouwen dat in vieren. U leest het verhaal van Robin Hood weer voor of vertelt het. Per alinea stopt u het verhaal en laat u de kinderen een eenvoudige tekening maken over het zojuist voorgelezen stuk tekst (werkvorm vensterruiten/strip). De strips worden als (wand)fries ( = overzicht van alle activiteiten achter elkaar) opgehangen in de klas of in de gang.

2. Voorkennis ophalen Doel: Het doel van de voorkennis activeren is dat kinderen betrokken raken bij het onderwerp en voor de leerkracht is het doel dat de aanwezige voorkennis van de kinderen gepeild kan worden. Het donkere bomenbos

Activiteit: Laat de kinderen in tweetallen het volgende schema invullen: Ja gaat een week naar het donkere bomenbos: wat Je gaat een week naar het donkere bomenbos: wat neem je mee om te overleven? zul je er wel vinden om te overleven? Je rugzak is niet zo groot hoor! Wat er is hoef je niet mee te sjouwen! Laat de tweetallen met elkaar vergelijken en hun schema verbeteren. Misschien er iets uit laten of juist er iets bij zetten. Laat één tweetal op het digibord werken. Zo ontstaat een schema voor de klas.


7

3. Vooruitblik met doelen Doel: De vooruitblik geeft kinderen overzicht over wat ze gaan leren. Het richt hen op wat belangrijk is om te onthouden en laat hen zien dat de opdrachten die ze gaan maken, de proeven die ze gaan doen, de onderzoeken allemaal gericht zijn op het bereiken van de leerdoelen. Kinderen worden zich bewust van wat ze gaan leren en hoe ze dat gaan doen. Ze zullen hierdoor de informatie beter verwerken en beter in staat zijn verbanden leggen. U kunt bijlage 1 uitprinten (in kleur) en ophangen in de klas. Bespreek de leerdoelen met de kinderen en reflecteer regelmatig.

4. Activiteiten 4.1. Overleven Doel De kinderen ontdekken hoe je in de wildernis kunt overleven (met name voedsel en bescherming kunt vinden.) Voorbereiding Kies de sites uit die u passend vindt. Startwoorden in Google zijn: » Overleven in de wildernis » Eten uit het bos; » Wintervoorraad; » Medicijn uit het bos. Dan komt u bijvoorbeeld op: » www.over-leven-in-de-natuur.com » www.overlevenindenatuur.blogspot.com » www.mediatheek.thinkquest.nl » www.eten-en-drinken.infonu.nl En vraag aan de bibliotheek een boekenset die gaat over het leven in / van het bos. Over eetbare paddenstoelen, over wilde groenten, etc. Onderzoeksopdracht: Je gaat een paar dagen in het bos bij Robin Hood logeren. Met je groepje doe je de volgende opdrachten. (Laat niet elke groep met dezelfde opdracht beginnen!) » Maak een lijstje van wat je uit het bos te eten zult krijgen. » Teken hoe zij zich beschermen tegen het weer en de dieren » Ga na hoe zij vuur maken om zich te warmen. Leg uit wat een ‘tondel’ is. Verwerking Elke groepje stalt de opbrengst uit en gaat bij een ander groepje kijken met de vraag: » Wat was hetzelfde? » Wat heb je geleerd daar, wat was nieuw? Daarna worden de producten op een grote tafel uitgestald voor bijvoorbeeld andere klassen of ouders.

4.2. Onzichtbare sluipers Voorbereiding: Lees: www.schrijven.net/artikelen/camouflage-dieren-mensen.php


8

Bekijk: www.youtube.com (zoek op ‘schutkleur’ naar animatiefilmpje) Hang een waslijn op om tekeningetjes aan te hangen. Maak een aantal ¼ A4 papieren klaar. Doel De kinderen leren de betekenis in de natuur kennen van schutkleur. Voorbereiding: Een drietal verschillend gekleurde jassen, waarvan één groen of bruin of een zwart. Introductie Hang de drie jassen op en vraag de kinderen: » Welke jas trek je aan als je op jacht in het bos gaat en waarom? Bedenk even zelf en vertel het rond in je groepje en geef een paar beurten. Kern Vertel kort en bondig over de functie van schutkleur. Laat een van de opgezochte animatiefilmpje zien Verwerking 1. Welke kleur kleding draag je het beste als je in het winkelcentrum niet wil opvallen? Teken in die kleur een poppetje en hang hem aan de lijn. (op het ¼ A 4- papier) 2. Verstop een dier. Knip uit gekleurd papier een dier en knip de planten/bomen/gras/… waar het dier in leeft. Zorg er voor dat je het dier bijna niet ziet.

4.3 Naar het bos Inleiding In deze les doen de leerlingen in groepjes allerlei opdrachten om het bos ‘als Robin Hood’ te ontdekken. Al doende leren ze hoe mensen en dieren kunnen overleven in het bos. Doelen De leerlingen ontdekken dat er in een bos veel te beleven, te ontdekken en te spelen is. » ervaren hoe mensen en dieren kunnen overleven in het bos. » weten dat planten in een bos verschillend ruiken en smaken. » kunnen vertellen wat voor planten en dieren er in een bos leven. Voorbereiding Regel hulpouders. Regel dat de leerlingen een fiets meenemen (of vraag hulpouders om auto’s mee te nemen). Maak met de leerlingen afspraken over veilig fietsen en opbergen van de fietssleutels. Introductie In het bos stellen de vrijwillige medewerkers zich voor. Een van hen heeft de hoed van Robin Hood op. Een van de vrijwilligers neemt de leerlingen mee voor de eerste opdracht (natuurparfum). De andere vrijwilliger instrueert de hulpouders over de opdrachten, hoe en waar die te doen. Kern De groepjes doen afhankelijk van hoeveel tijd ze bezig zijn met de opdrachten 5 tot 7 opdrachten. Een van de opdrachten is een katapult maken en er mee leren schieten. De


9

beste schieter mag het aan het eind van de les opnemen tegen de andere beste schieter van de andere groepjes. Slot Op een tak is een knuffelduif neergezet. De beste schutter van elk team mogen proberen de duif van de tak te schieten. De schutter die dat met het minste aantal keer schieten lukt, wordt door de vrijwilliger bekroond als Robin Hood, en krijgt voor de foto de hoed van Robin Hood op.

4.4 Info Poster Doel De leerlingen tonen wat er geleerd is. Voorbereiding Per leerling een notitiekaartje Materiaal waarmee een poster gemaakt kan worden. » Teken- en verfmateriaal en knip- en plakmateriaal Instructie “ Jullie hebben veel geleerd over het leven in een bos. Schrijf op het notitiekaartje wat jij gekeerd hebt in dit project………….sstt……………….vergelijk de kaartjes nu in je groepje…………om en om vertellen…….als je als tweede of derde aan de beurt bent vertel je wat je ‘nog meer’ hebt (daar zet je een streep onder) , wat al genoemd is zet je een kruisje voor. De laatste leest het hele lijstje voor (het eerste kaartje plus de onderstreepte zinnen)” “Nu weet je wat je groepje heeft geleerd. Bespreek met elkaar wat je daarvan op een poster wil zetten……en waarmee je dat gaat doen….als jullie een plannetje hebben kom ik bij jullie langs en kan ik materiaal uitdelen.” Aan de slag! Verwerking De posters worden opgehangen. De opgehangen tussentijdse producten worden weggehaald.


10

4

Achtergrondinformatie Deze Robin Hood les wordt uitgevoerd in bosjes in de gemeenten Lopik, IJsselstein, Houten en Nieuwegein door het samenwerkingsverband BuitenWijs Het BuitenWijsgebied is het rivierengebied. Het landschap kenmerkt zich door weilanden, boomgaarden en uiterwaarden. De bossen hier zijn relatief klein en jong. Deze bossen bestaan met name uit snel groeiende bomen zoals els, wilg, populier, meidoorn, lijsterbes, vlier, etc. etc. en hebben een ander karakter dan de uitgestrektere bossen op de hogere zandgronden zoals eiken en beuken op de Utrechtse heuvelrug. De bossen waar de leerlingen kennis mee gaan maken groeien op rivierklei. Ze zijn vaak enigszins drassig. Er zijn veel meer loofbomen dan naaldbomen. De grond is voedselrijker, en daarom is er meer onderbegroeiing van o.a. van brandnetels. Veel bossen zijn ook relatief jong. In jonge bomen zitten nog weinig holen. Daarom komen er weinig spechten en andere holenbroeders voor. Wel groeien er veel dichte struiken. Die zijn erg geschikt voor kleine vogels om hun nest in te bouwen. In dit soort bossen vind je dan ook veel zangvogels zoals de merel, de fitis, tjiftjaf, roodborst enzovoorts. Vossen en reeen kunnen hun voedselpatroon goed aanpassen aan wat er voorradig is. Daarom vind je deze dieren ook in deze kleine jonge bossen. Hieronder leest u iets over elk bos. Lopik, het Oerlemansbosje Het Oerlemansbosje is al een wat ouder bos vlakbij de plaats Lopik. Het is genoemd naar de voormalige eigenaar de familie Oerlemans. Het kleine bos is afgesloten voor publiek en wordt voor educatieve doeleinden gebruikt. Midden in het bosje staat een ‘jachthut’ die nu in gebruik is als tentoonstellingsruimte. Het Oerlemansbosje is zeer gevarieerd. Er is wat ouder bos, er zijn grienden (dat zijn wilgen die om de paar jaar laag bij de grond worden afgezaagd). Er is water en grasland. Er komen relatief veel dieren voor, o.a. vleermuizen en uilen. IJsselstein, het IJsselbos Het IJsselbos is een jong bos in het rivierenland. De grond is drassig. De onderbegroeiing bestaat uit bramen, brandnetels, speenkruid enzovoorts. Nieuwegein, de Hooge Landen Het bos wordt beheerd door Staatsbosbeheer. Dit moerasbos langs de Kromme IJssel is in 1984 ontworpen en aangelegd en bestaat uit oudere en jongere bospercelen. In het gebied ontstaat langzaam een natuurlijk gevarieerd bos door uitzaaiing en opslag van bomen, struiken en kruiden. Er is een grasland met een poel met kikkers, watervogels, libellen enzovoorts. Nieuw Wulven Het Speelbos Nieuw Wulven is het ‘hart’ van het bos- en parkgebied Nieuw Wulven. Het speelbos is speciaal aangelegd om kinderen te stimuleren om lekker fysiek bezig te zijn in de natuur en tegelijkertijd de natuur te ontdekken. Midden in het bos ligt een waterpartij. En er zijn een aantal hutten gebouwd. Op de bosbodem groeit brandnetel, speenkruid en smeerwortel. Veel zangvogels vinden een rustig plekje om te broeden. Nieuw Wulven is een relatief jong natuurgebied, dat zich kenmerkt door verschillende typen terreinen. Het voormalige waterwingebied bestaat uit een laag en nat gedeelte met


11

elzen en wilgen, een vochtig essenbos en een gedeelte met eikenbos en essenbos dat afwisselend op droog en vochtig terrein ligt. De beheerder Staatsbosbeheer heeft verschillende wandelpaden aangelegd zodat recreanten vrij kunnen struinen door dit natuurgebied. In Nieuw Wulven wordt de natuur een handje geholpen door de mens, zodat het gebied in de toekomst kan uitgroeien tot een volwassen natuurgebied met rijke flora en fauna. Er zijn kleine stukken bos geplant, poeltjes aangelegd en de loop van de Kromme Rijn is hersteld naar zijn oorspronkelijke staat. Dat de natuur zich op verschillende plekken ontwikkelt of herstelt is goed te zien aan de soorten vogels, zoals de bijzondere grauwe klauwier,de zeearend, de duinpieper en de grauwe kiekendief. En niet te vergeten de grote populatie ringslangen dankzij de steun van Milieuwerkgroep Houten.


12

5


Bijlagen

13

Bijlage 1: Lesdoelen

5.1

We leren wat iemand als Robin Hood van de natuur moest weten, om te overleven

We leren hoe dieren kunnen leven en overleven in het bos


We leren dat planten en /of dieren zich in een bos verschillend laten zien en horen.

14

5.2

Bijlage 2: Verhaal Robin Hood ontmoet Little John Toen Robin Hood twintig jaar oud was, had hij veel vrienden en volgelingen om zich heen verzameld, die samen met hem in het bos van Sherwood leefden en elkaar trouw gezworen hadden tot in de dood. Op zekere dag zei Robin tot zijn vrienden: "Ik heb zin om eens alleen op jacht te gaan." De anderen wilden meegaan, maar hij verbood het hen. Hij vroeg hen echter wel om goed op te letten. Wanneer hij op zijn hoorn blies moesten ze hem te hulp komen, want dan was er gevaar. Hij nam afscheid en trok met pijl en boog dieper het bos in. Al snel kwam hij bij een brede en snel stromende beek, waarover een smal bruggetje lag dat naar de overkant leidde. Net toen hij op het bruggetje stapte, kwam van de andere kant een vreemdeling aan die ook op het bruggetje stapte. Het was een forse en indrukwekkende man, maar Robin Hood - die zich in het bos heer en meester voelde - week niet voor hem terug. Dadelijk zag hij in de vreemdeling een tegenstander met wie hij zich wilde meten. Snel haalde hij uit de koker een pijl met grijze ganzenveren aan de schacht en slingerde hij de boog aan zijn schouder. "Ik zal je onze gebruiken leren!" riep Robin Hood. Maar de vreemdeling hief dreigend zijn stok en zei: "Ik ros je af, als jij je boog maar aanraakt!" - "Je spreekt als een ezel!" spotte Robin, "als ik mijn boog span, heb je geen tijd om je stok te gebruiken." - "En jij spreekt als een lafaard!" antwoordde de vreemdeling. "Je wilt me doodschieten, terwijl ik geen ander wapen heb dan een stok!"


15

"Nee, een lafaard ben ik niet!" riep Robin Hood en hij slingerde zijn pijl en boog weg. "We zullen strijden met gelijke wapens." En vlug sneed hij een stevige stok van de tak van een eik. "Ziehier," zei hij, "een sterke stok. Laat ons strijden op het bruggetje. Wie in de beek valt, heeft verloren. Als de strijd beslecht is, gaan we ieder onze weg." - "Goed, ik wijk geen duimbreed!" riep de vreemdeling, en dadelijk kruisten zich de stokken. Robin Hood bracht de eerste geweldige slag toe. Maar de vreemdeling deed niet voor hem onder en onophoudelijk vielen de slagen. In het oude Engelse lied Lytell Geste of Robyn Hode wordt over deze strijd gezegd: 'Als waren ze aan het koren dorsen.' En iets verder: 'De slagen vielen als een dichte hagelbui; het was of er damp opsteeg van elke slag.' Maar hoe dapper Robin zich ook weerde, tegen deze tegenstander kon hij niet op. Na een laatste forse slag van de vreemdeling tuimelde onze held in de beek. "Wel kereltje, wat wou je nu?" hoonde de overwinnaar. En Robin, nog in de beek, antwoordde: "Ik heb het verloren; je bent een dappere, sterke kerel; laten we vrede sluiten." Toen waadde hij naar de kant, trok zich op aan een meidoornstruik en stond een ogenblik druipend uit te blazen. Ferm en vrolijk blies hij op zijn hoorn; de tonen drongen ver door in het woud en de echo gaf ze terug. En daar kwamen Robins vrienden aangelopen. Een ganse schare sterke mannen, in het groen gekleed, als waren zij een deel van het bos, snelde op Robin toe, gereed hem bij te staan. "Wat is er aan de hand? Wat ben je nat!" riep William Studeley, Robins beste vriend. Robin Hood glimlachte en zei bijna onverschillig: "Er is niets anders gebeurd, dan dat dit ventje hier me in het water heeft gegooid." - "Dat moet gewroken worden!" riepen de mannen dreigend. En ze staken reeds de handen uit om de vreemdeling óók in de beek te smijten. Maar Robin wenkte, en gehoorzaam stonden ze stil, al voelden ze hun vingers jeuken. "Laat dat," zei Robin, "het is een braaf en dapper man." En tot de vreemdeling zei hij: "Je hebt van niemand iets te vrezen; die boogschutters zijn mij trouw. Zie, er zijn er negenenzestig. Wil je één van de hunnen worden, het groene boskleed dragen, en ons vrij leventje leven? Ikzelf zal je het gebruik van pijl en boog leren." - "Akkoord," riep de vreemdeling. "Mijn hand erop! Ik zal u met alle kracht dienen. Mijn naam is John Little." "Die naam moeten we veranderen!" riep William Studeley, "zo'n flinke kerel moet Little John heten!" Allen juichten, met in hun midden Little John. Een paar van de mannen haalden een hert om het boven een vuur te braden, en in het dichte woud werd vrolijk feestgevierd. Toen nam Robin Hood zijn nieuwe vriend terzijde, gaf hem groene kleren, hing hem boog en pijlkoker om de schouders en bracht hem zó in de vriendenkring terug. Tot laat in de avond werd er gelachen, gedronken en gezongen. En John Little heette voortaan voorgoed Little John.


16

5.3


Bijlage 2: kleurplaat Robin Hood

17

Opdrachtkaart 0

Gecamoufleerd meisje met boskleur en bosgeur. De activiteit begint klassikaal. Robin wilde niet opvallen in het bos. Daarom camoufleerde hij zich met geuren en kleuren uit het bos. Door blaadjes fijn te wrijven tussen de handen, maken de leerlingen deze geuren en kleuren. Met takken en bladeren versieren de kinderen zichzelf. Daarmee vallenzij in het bos minder op. Proef op de som: Binnen twintig tellen een verstoplek zoeken en zorgen dat je niet gezien wordt. En…wie is er niet gezien???? Let op: Vraag of er leerlingen allergisch zijn. Zij wrijven geen blaadjes van planten en bloemen in hun gezicht en handen.

Opdrachtkaart 1 Bouw een hut

NODIG

Takken en enkele vogelnesten Verhaal De mannen van Robin Hood wilden niet in het bos ontdekt worden. Ze wilden ook droog en warm kunnen slapen. Daarvoor maakten zij een hut die niet opviel in het bos. Tussen de bomen door zag je de hut niet!

Opdracht Zoek een boom met een zijtak, waarop de takken van de hut kunnen steunen. Nu zoek je lange takken Die zet je schuin tegen de boom tussen de zijtak en de stam. Zet zoveel takken neer totdat het een echte hut wordt. Denk je aan de deur. De begeleider kan een foto maken van jullie in de hut. Breek de hut weer af, dan kan de volgende groep weer opnieuw bouwen. Of vraag de volgende groep verder te bouwen. Aan het eind moet de hut weer afgebroken zijn. Vertellen Vertel dat vogels nesten bouwen om hun eieren in te leggen. Kijk eens of je een nest ziet in een boom? Eksters, kraaien en reigers maken grote nesten. Ze hebben de takken in elkaar gevlochten. Zangvogels maken kleinere nesten. Wat kun je aan zo’n vogelnestje ontdekken


Opdrachtkaart 2: Stokvechten NODIG

Stokken en een gewei Verhaal Robin Hood en Little John probeerden elkaar met stokken van de boomstam te duwen. Het werd een lang gevecht. En de sterkste won dit keer niet.

Opdracht Zoek naar een veilige boomstam waar je op kunt balanceren. Zoek ook stevige stokken Twee kinderen gaan tegenover elkaar staan. Houd de stok vast met de handen uit elkaar. Probeer je tegenstander van de boomstam af te duwen Er kunnen ook meer duo's tegelijk tegen elkaar strijden. Vertellen Een mannetjesree (een klein soort hert) vecht ook met een soort stokken. Die stokken zitten op zijn kop en heten een gewei. Laat dit gewei zien. De mannetjes vechten met elkaar, omdat ze ruzie hebben over hun leefgebied en hun vrouwtjes.


Opdrachtkaart 3: Maak een katapult NODIG

elastieken, y-stokken en een veilige schietplek.

Verhaal Robin Hood kon verschrikkelijk goed met pijl en boog schieten. Maar bij gebrek aan goed hout voor een boog en pijl schoot hij ook met katapulten.

Opdracht Zoek op de grond dode takken met zijtakken. Breek ze af totdat je een tak in de vorm van een Y hebt. Knip het elastiek en bindt het aan beide kanten vast. Zoek een klein stokje. En span daarmee het elastiek. Probeer met het stokje een boom te raken. Pas op dat je elkaar niet raakt.

Praatje Mensen maken wapens als katapulten en pijl en boog. Maar ook dieren hebben wapens. Denk maar aan de klauwen van een roofvogel zoals de buizerd of een roofdier zoals de vos. Of de scherpe tanden van een hond (familie van de wolf). Dieren gebruiken hun wapens om prooidieren te vangen en dood te maken.


Opdrachtkaart 4: Schatkist verstoppen NODIG

twee schatkistjes

Verhaal Robin en zijn mannen stalen van de rijken en gaven het aan de armen. In de tussentijd verstopten ze de buit in een schatkist.

Opdracht In de natuur vind je veel bijzondere schatten. Geen geld of goud, maar andere waardevolle voorwerpen zoals een veer, een zaadje of een bloem. Deel je groep in twee groepjes. Elk groepje vult een schatkist met natuurschatten. Daarna verstop je de schatkist. Maak pijlen van takjes en wijs de weg naar je schat. Daarna zoekt het ene groepje het schatkistje van de andere groep, en andersom. En wat vin dje van de verstopplaats? En van de schat? Vertellen Een gaai verzamelt ook een soort schat. In de herfst verzamelt de gaai eikels en beukennootjes. Die begraaft de gaai ergens om in de winter op te zoeken en van te eten. Soms kan de gaai zijn schat niet meer terug vinden. Dan groeien er eiken- en beukenbomen op die plek.


Opdrachtkaart 5: Vogelgeluidenspel

NODIG

duivenfluit

Verhaal Robin en zijn mannen hadden zich verspreid over het bos. Ze wilden van alle kanten de vijand overvallen. Natuurlijk mochten ze niet roepen in het bos. Daarom had elk groepje een afgesproken vogelgeluid dat ze nadeden. Zo wisten ze van elkaar waar ze waren.

Opdracht Een kind verstopt zich in het bos met een duivenfluit. Fluit: roeee koeeeeee koe Oefen daar eerst even mee. Als het duivenkind verstopt is en koert als een duif, gaan de andere kinderen op zoek. Afhankelijk van de tijd kun je dit meerdere keren spelen. Wie kan zich het beste verstoppen?

Vertellen Mannetjesvogels fluiten hun liedjes om twee redenen. 1. Om een vrouwtje te lokken: hoor eens hoe mooi ik zing. 2. Om andere mannetjes te laten weten dat deze plek in het bos al bezet is. Pas op, hier zit ik. Ga weg of ik maak ruzie met je.


Opdrachtkaart 6: Sluipspel

NODIG

mandje met natuurschatten zoals steentjes die erg mooi zijn! en blinddoek

Verhaal Robin kon ontzettend goed sluipen: hij was bijna niet te zien of te horen!. Zo kon hij vele rijkdommen stelen en die aan de armen geven.

Opdracht Vul een mandje met takjes en dergelijke Een kind speelt een rijke blinde man. Hij of zij heeft een blinddoek om. Voor zich houdt hij het mandje met natuurschatten. De andere kinderen gaan allemaal bij een boom staan. De begeleider wijst een kind aan. Die probeert zo zacht mogelijk te sluipen en iets te stelen. Als de blinde iets hoort, probeert hij de dief aan te wijzen. Lukt dat, dan is hij af en mag iemand anders sluipen. Vertellen Een vos kan heel goed sluipen. Hij lust graag muizen. Maar muizen zijn ook niet gek. Ze gaan nooit te ver van hun holletje vandaan. Zodra ze onraad ruiken, horen of zien, trippelen ze razendsnel naar hun holletje terug. De vos moet dus wel heel goed kunnen sluipen om een muis te verrassen.


Opdrachtkaart 7: De natuur beluisteren

NODIG

uilenfluit

Verhaal Robin kon aan de natuur horen als er vijanden aan kwamen. Als de dieren zich lieten zien en horen was er geen gevaar voor Robin en zijn vrienden. De dieren in het bos vluchten en verstopten zich als er mensen het bos in gingen. En Robin en zijn mannen maakten zich uit de voeten. Opdracht Als je goed luistert in de natuur, krijg je heel veel informatie. Je weet bijvoorbeeld de vogels zingen of een muis ritselen. Of je hoort een specht roffelen op een dode boom. Om goed te luisteren moet je je concentreren. Elk kind zoekt een eigen plek in het bos. Je gaat daar vijf minuten luisteren naar de geluiden om je heen. Tel de verschillende geluiden die je hoort op je hand(en). Op de uilenroep kom je terug en vertel je wat je gehoord hebt.

Vertellen Als merel schrikt, vliegt deze vogel weg. Net als de merel vluchten dieren in het bos als er mensen aan komen. Als er een merel zich veilig voelt, zingt het of zoekt het voedsel. Veel dieren zoeken voedsel als zij zich veilig voelen.


Opdrachtkaart 8: Diertjeswedstrijd NODIG

2 etensborden, 6 kwastjes een diepvriesbakje

Verhaal Soms verveelden Robin en zijn mannen zich. Dan dobbelden ze. Maar als het geld op was dan speelden zij een diertjeswedstrijd. Op een etensbord verzamelden ze slakken, wormen en andere kleine kruipers. Robin en zijn mannen vonden het leuk om te gokken welk dier zou winnen. Wie het snelst van het bord af was had gewonnen. En had jij goed gegokt?

Opdracht Zoek onder de schors en bladeren diertjes. Verzamel ze in een bakje. Genoeg diertjes? Bedenk welke diertjes tegen elkaar een wedstrijd houden. Elk kind vertelt welk diertje volgens hem of haar gaat winnen, en waarom hij/zij dat denkt. Wie is er het eerst van het bord af?

Vertellen De meeste diertjes onder de bladeren en de schors eten dood hout en dode blaadjes. Daarvoor hoef je niet hard te kunnen lopen. De duizendpoot eet kleine diertjes Daarvoor moet je wel hard lopen. Je kunt het ook zien aan de duizendpoot: hij heeft lange pootjes en een gestroomlijnd lichaam. Hij is er dus op gebouwd om hard te lopen.


Opdrachtkaart 9: Lekker eten

NODIG

blad met afbeeldingen van eetbare planten

Verhaal Robin en zijn mannen hielden van lekker eten. Robin was ook nog eens een fantastische kok. Van alles wat hij in het bos vond, kon hij iets lekkers maken. Hij durfde zelfs brandnetels te eten. Alleen de topjes, zei hij altijd, dan prik jij je niet. En je wordt er reuzesterk van! Opdracht Neem het vel mee met plaatjes van eetbare planten. Zoek ze en neem er een hapje van, als je durft. Van de brandnetels moet je alleen het bovenste kwart van de blaadjes eten. En het liefst van de top van de plant. Eet smakelijk! Vertellen Alle groenten en fruit die wij eten, zijn afkomstig uit de natuur. Rucola-sla is bijvoorbeeld familie van de paardenbloem. De blaadjes lijken er ook veel op. Heel vroeger waren mensen afhankelijk van wat je in de natuur kon vinden. Zelfs larven van vliegen (maden) en bijvoorbeeld slakken kun je eten. Pissebedden en regenwormen schijnen niet zo lekker te zijn voor mensen.


Afbeeldingen van eetbare planten

Van het speenkruid kun je de blaadjes eten. Van de paardenbloem kun je de blaadjes en de bloem eten.

Het bovenste kwart van de blaadjes van de De blaadjes van de look zonder look brandnetel kun je eten. smaken naar ui. Er zitten geen brandhaartjes op.

De blaadjes van het zevenblad smaken naar spinazie.


Opdrachtkaart 10 Wie is de enige Robin Hood (gezamenlijke slotopdracht)

NODIG

Knuffelduif en de hoed Robin Hood

Bij het onderdeel katapult schieten, wordt de beste katapultschieter uitgekozen om aan het eind van het lesprogramma het op te nemen tegen de andere winnaars uit de andere groepjes. De beste katapultschieter wordt uitgeroepen tot Robin Hood en krijgt de ‘hoed’ van Robin op.


Buitenles THEMA-handleiding Robin Hood Groep 5 en 6

Recommend Documents