Ouders & Onderwijs en oudervereniging Balans Verslag over de periode april t/m december 2014 1. Ouders & Onderwijs In Nederland volgen 3,5 miljoen kinderen basis- of voortgezet onderwijs. Hun ouders zijn daarbij betrokken. Ze wensen hun kind passend onderwijs toe, hebben daarover vaak een mening en willen graag inbreng in het onderwijs voor hun kind. Ouders & Onderwijs is er voor alle ouders van kinderen in het basisonderwijs, het voortgezet onderwijs en – voor zover dat daarnaast met beperkte menskracht en middelen mogelijk is – ook het MBO. Ouders & Onderwijs is onafhankelijk van de overheid en de onderwijssector. Ouders & Onderwijs is van en voor ouders. Om dat duidelijker tot uitdrukking te brengen, is de naam van de organisatie op 13 mei 2015 van Landelijke Ouderraad veranderd in Ouders & Onderwijs. Vanaf het begin is de organisatie bereikbaar voor vragen en signalen van ouders. Ouders & Onderwijs is de gesprekspartner van het ministerie, de onderwijssector en andere instanties. We verbinden daartoe de inbreng van ouderorganisaties, ouderinitiatieven en oudergroepen, en dragen er aan bij dat ook zij hun rollen effectief kunnen vervullen. Ouders & Onderwijs is een organisatie in volle ontwikkeling. Het oprichtingsbestuur is op 1 september 2014 opgevolgd door een nieuw bestuur. Dit bestuur presenteert medio 2015 visie-document. In dat document zullen de rolopvatting en de koers van Ouders & Onderwijs verder zijn doorontwikkeld. In dit verslag beschrijven we de in periode april t/m december 2014 geboekte resultaten.
Ouders & Onderwijs kent drie pijlers: 1. Informatiepunt voor ouders 2. Gesprekspartner van het ministerie van OCW, de onderwijssector en andere instanties 3. Verbinden van ouderorganisaties en –groepen In paragrafen 2 t/m 4 van dit verslag gaan we nader in op de resultaten voor elk van de drie pijlers in de verslagperiode. In paragraaf 4 worden de inspanningen van de directeur toegelicht die worden gedekt door de begrotingsposten ‘Facilitering oudergroepen en -initiatieven’ en ‘Bestuur, netwerk en coördinatie thema's’. In paragraaf 5 worden de samenstelling van het kernteam van Ouders & Onderwijs en van het bestuur per 31 december 2014 benoemd.
2. Informatiepunt voor ouders 2.1. Informatiepunt Ouders & Onderwijs Ouders & Onderwijs informeert ouders over onderwijs in den brede. De informatievoorziening aan ouders over de ondersteuning van kinderen binnen Passend Onderwijs is – via Ouders & Onderwijs – belegd bij oudervereniging Balans in de vorm van het Steunpunt Passend Onderwijs. Vaak kan een telefoongesprek eraan bijdragen dat de vragen en emoties die achter een kwestie liggen worden verhelderd, waarna de ouder gericht kan worden geïnformeerd. Door mensen te adviseren over het gesprek met school (weer) aan te gaan, voorkomen we escalatie en wordt het ingaan van klachtenprocedures beperkt. De informatiedienst van Ouders & Onderwijs en het Steunpunt Passend Onderwijs kunnen dagelijks tussen 10 en 15 uur gebeld worden via het nummer 0800-5010 of gemaild (resp,
[email protected] cq. het formulier op www.passendonderwijs.nl).
Ouders & Onderwijs en oudervereniging Balans - verslag over de periode april t/m december 2014
1
In de verslagperiode zijn door het Informatiepunt Ouders & Onderwijs de volgende aantallen contacten gerealiseerd:
Informatiedienst Ouders & Onderwijs Telefoon Mail
4.644 587
Totaal
5.241
In totaal zijn in 2014 7.621 contacten geregistreerd. Hoofdcategorieën in de binnenkomende vragen en signalen zijn: Klacht over de school Moeilijkheden rond overgaan en zittenblijven Wisselen van school Aanmelding, toelating en wachtlijst-vraagstukken Medezeggenschapsaangelegenheden Het advies van de basisschool omtrent de middelbare school De ouderbijdrage en de informatievoorziening daarover Pesten en sociale veiligheidsvraagstukken Leerlinggegevens: het recht op informatie en de bescherming van de privacy Straffen, schorsen en verwijderen van leerlingen Passend onderwijs en ondersteuningsvragen Keuze van een basis- cq. een middelbare school Ouders & Onderwijs informeert ouders actief met berichten over ontwikkelingen rond het onderwijs vanuit het ouderperspectief. Dagelijks zijn op www.OudersOnderwijs.nl nieuwe berichten beschikbaar. Tweewekelijks worden berichten gebundeld per mail verspreid via de UPDATE OUDERS & ONDERWIJS. Ultimo 2014 kent de UPDATE ruim 500 abonnees. Ouders & Onderwijs maakt actief gebruik van Twitter en Facebook. We twitteren via een organisatie account (tot mei 2015: @LOraadTweets) en via de accounts van de directeur en enkele van de medewerkers. Ook berichten we op de Facebook-pagina Ouders en School Samen, die door ruim 4.400 ouders wordt gevolgd. Voor wat betreft de kosten van het Informatiepunt Ouders & Onderwijs kan het volgende worden bericht. Aan de beantwoording van per telefoon en per mail binnenkomende vragen en de opbouw van de digitale informatiebank zijn in de verslagperiode 1.311 mensuren besteed. 1.446,3 mensenuren zijn door de themaadviseurs besteed aan de tweede lijn in de beantwoording van binnenkomende vragen, de opbouw van de informatiebank en aan de coördinatie van het Informatiepunt. De directeur heeft 81,9 uren besteed aan coördinatie en aan de toekomstbestendige ontwikkeling van het Informatiepunt. De kosten van de telefonie voor het Informatiepunt Ouders & Onderwijs en de kosten voor de ICTinfrastructuur die de telefonie ondersteunt, bedroegen in de verslagperiode in totaal € 14.630,45. In 2014 is gewerkt aan een ICT-infrastructuur waarmee ouders adequaat en gebruiksvriendelijk worden geïnformeerd. Deze infrastructuur wordt in mei 2015 gelanceerd, gelijktijdig met de nieuwe naam Ouders & Onderwijs waaronder de organisatie zich verder zal ontwikkelen. In de verslagperiode zijn op dit vlak
Ouders & Onderwijs en oudervereniging Balans - verslag over de periode april t/m december 2014
2
investeringen gepleegd ter hoogte van € 46.508,57. In de ontwikkeling van de in 2015 ingevoerde huisstijl is in de verslagperiode € 7.843,39 geïnvesteerd. Voor deze twee posten was, respectievelijk, € 70.000,- en € 15.000,- . De onderuitputting op beide posten komt voort uit minder snelle realisatie van www.OudersOnderwijs.nl en de bijbehorende digitale informatiebank dan geraamd. Voor zover niet gerealiseerd in 2014, zullen deze uitgaven in 2015 alsnog plaatsvinden. In de ontwikkelde digitale informatiebank worden verbindingen gelegd met andere informatiebronnen, zodat de in Nederland beschikbare informatie voor ouders zo toegankelijk mogelijk wordt ontsloten. In dit verband zijn in de verslagperiode samenwerkingsrelaties opgezet met onder meer Stichting Opvoeden.nl, de Onderwijs Consumenten Organisaties OCO Amsterdam. Ook is er contact met particuliere partijen die de informatie van Ouders & Onderwijs zullen gaan verspreiden. De totale kosten van het Informatiepunt Ouders & Onderwijs in de verslagperiode zijn met € 290.289,79 een bedrag van € 4.610,79 hoger dan het begrote bedrag.
2.2. Steunpunt Passend Onderwijs Ouders kunnen met vragen over passend onderwijs contact opnemen met het Steunpunt Passend Onderwijs. Vrijwilligers van Balans beantwoorden vragen over schoolkeuze, aanmelding, extra ondersteuning, toelaatbaarheid, het ontwikkelingsprofiel, gelijke behandeling, leerlingenvervoer, klachten over de school, etc. Daarnaast worden tevens vragen beantwoord die verband houden met de verschillende ontwikkelings- en/of gedragsstoornissen van de doelgroep. De helpdesk dyslexie is onderdeel van de advies- en informatielijn.
Vanuit de subsidiemiddelen is in de verslagperiode het begrote bedrag ad € 339.965,50 voorzien voor de uitoefening van het Steunpunt Passend Onderwijs. De gerealiseerde personeelskosten (€ 324.857,39) zijn hoger dan voorzien (€ 268.551,91). De kosten voor de telefonie, de folder Passend Onderwijs 2015 en voor de projectleiding liggen lager dan voorzien. De kosten voor de vrijwilligers zijn met € 20.505,44 beduidend hoger dan de voorziene € 10.928,96. De in totaal hogere kosten van het Steunpunt Passend Onderwijs dan voorzien in de verslagperiode wordt gecompenseerd door een eigen bijdrage van oudervereniging Balans ter hoogte van € 26.441,92.
Het Steunpunt Passend Onderwijs heeft over de verslagperiode de volgende aantallen binnenkomende vragen geregistreerd:
Steunpunt Passend Onderwijs Telefoon Mail
3.692 1.483
Totaal
5.175
Over het gehele jaar 2014 heeft het Steunpunt Passend Onderwijs 5.294 per telefoon binnenkomende vragen geregistreerd. In het navolgende worden die vragen langs uiteenlopende lijnen geanalyseerd. Voor de hierna volgende tabellen geldt dat het totaal aantal vragen dat telefonisch binnenkomt telkens in geringe mate afwijkt van het totaal aantal geregistreerde gesprekken naar uiteenlopende categorieën. Deze afwijking hangt met name samen met de handmatige registratie van gesprekken en met de classificatiekeuze voor een gesprek.
Ouders & Onderwijs en oudervereniging Balans - verslag over de periode april t/m december 2014
3
Trends en analyses Er is een analyse verricht van de bij de advies- en informatielijn binnenkomende telefonische gesprekken en mails. De analyse richt zich op de inhoud van de gesprekken om zo in beeld te krijgen welke vragen bij ouders spelen, om welke stoornissen het gaat en binnen welk type onderwijs zich vooral knelpunten voordoen.
Uitsplitsing naar stoornis De informatie- en adviesverzoeken hebben in de meeste gevallen betrekking op dyslexie, gevolgd door vragen over Autistisch Spectrum Stoornissen en ADHD. Ook over ADD, Dyscalculie, sociaal emotionele problematiek, hoogbegaafdheid en chronisch zieken komt een redelijk aantal vragen binnen.
Stoornis Dyslexie ASS ADHD Dyscalculie ADD Sociaal-emotionele problematiek Hoogbegaafdheid Chronisch ziek Verstandelijke beperking NLD Ernstig spraaktaalprobleem (ESM) DCD CD/ODD Fysieke beperking Doof/slechthorend Blind/slechtziend Anders Totaal
aantal 1777 876 766 369 283 125 118 114 99 85 80 70 58 52 28 20 1.228 6.148
% 28,9% 14,2% 12,5% 6,0% 4,6% 2,0% 1,9% 1,9% 1,6% 1,4% 1,3% 1,1% 0,9% 0,8% 0,5% 0,3% 20,0% 100,0%
Uitsplitsing naar type onderwijs Vragen en informatieverzoeken hebben voor bijna de helft betrekking op het basisonderwijs. Uit eerdere analyse is gebleken dat de vragen vooral kinderen in de leeftijd van 8+ betreffen. Knelpunten rondom passend onderwijs doen zich vooral voor in de tweede helft van het basisonderwijs. Circa een kwart van de vragen heeft betrekking op leerlingen in het voortgezet onderwijs, oplopend naar onderwijsniveau: de meeste knelpunten worden ervaren binnen het voortgezet onderwijs betreffen het vmbo, gevolgd door de havo, en daarna het vwo onderwijs.
Ouders & Onderwijs en oudervereniging Balans - verslag over de periode april t/m december 2014
4
School Basisonderwijs VMBO HAVO VWO Speciaal onderwijs (SO) MBO Speciaal basisonderwijs (SBO) Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) HBO WO LWOO PRO Anders N.v.t. Totaal
aantal 2.298 522 438 266 204 186 172 112 89 78 50 36 189 819 5.459
% 42,1% 9,6% 8,0% 4,9% 3,7% 3,4% 3,2% 2,1% 1,6% 1,4% 0,9% 0,7% 3,5% 15,0% 100,0%
Aspecten van passend onderwijs De bij de advies- en informatielijn binnenkomende signalen hebben vaak betrekking op scholen. Het merendeel van de vragen rondom onderwijs heeft bijvoorbeeld betrekking op schoolkeuze, conflicten tussen school en ouders, klachten over school, thuiszitters, onderpresteren en pesten.
Problematiek School Regelingen Behandeling Onderzoek Vergoedingen Coaching Medicatie Lotgenotencontact Relatie partner Werk Ledenadministratie Vrije tijd Anders Totaal
aantal 2747 1095 765 754 250 202 115 44 31 27 22 21 782 6.855
% 40,1% 16,0% 11,2% 11,0% 3,6% 2,9% 1,7% 0,6% 0,5% 0,4% 0,3% 0,3% 11,4% 100,0%
Voorzieningen, hulpmiddelen, toetsen en examineren Door informatiezoekenden wordt veel gebeld over vragen rondom voorzieningen en hulpmiddelen. Een redelijk aantal vragen is gericht op het vergaren van kennis en informatie omdat deze ontbreekt.
Ouders & Onderwijs en oudervereniging Balans - verslag over de periode april t/m december 2014
5
Onderwijs inhoudelijk Hulpmiddelen/voorzieningen Onvoldoende kennis over Dispensatie/compensatie Schoolkeuze Stoornis/beperking Aangepast lesmateriaal Kwaliteit van het onderwijs Onderwijs beneden niveau Pesten N.v.t. Totaal Totaal exclusief N.v.t.
aantal % 776 11,9% 565 8,7% 415 6,4% 392 6,0% 369 5,7% 290 4,4% 263 4,0% 212 3,3% 67 1,0% 3.168 48,6% 6.517 100,0% 3.349
Toetsen en afnamen van examens Een aantal vragen betreft specifiek het toetsen en afnemen van examens binnen het onderwijs. Het betreft zowel vragen over de Cito-toets als over school en centraal schriftelijke examens. Een kleiner aantal vragen heeft betrekking op niet-toegestane hulpmiddelen, de rekentoets en de logistiek rondom examens.
Problemen rondom toetsen/examens Toetsen (niet behorend bij examens) Niet toestaan van hulpmiddelen Cito Centraal Schriftelijk Examen Schoolexamen Rekentoets Logistiek rondom examens N.v.t. Totaal Totaal exclusief N.v.t.
aantal 160 133 118 85 74 60 38 4763 5431 668
% 2,9% 2,4% 2,2% 1,6% 1,4% 1,1% 0,7% 87,7% 100,0%
Klachten Binnenkomende klachten over onderwijs hebben met name betrekking over de uitvoering van de ondersteuning die binnen het onderwijs geboden wordt, over communicatieproblemen tussen ouders en school en de informatieverstrekking door school. Maar er komen ook signalen binnen die betrekking hebben op de afstemming van zorg en onderwijs, de vaststelling van het ontwikkelingsprofiel, onduidelijkheid over het ondersteuningsaanbod bij aanmelding, onduidelijkheid over gehanteerde procedures en termijnen en de informatie vanuit het samenwerkingsverband.
Ouders & Onderwijs en oudervereniging Balans - verslag over de periode april t/m december 2014
6
Klachten over Uitvoering van de ondersteuning Afstemming met de zorg Informatie van school Niet serieus genomen Ontwikkelingsperspectief Informatie van samenwerkingsverband Procedures/termijnen Ondersteuningsaanbod bij aanmelding N.v.t. Totaal Totaal exclusief N.v.t.
aantal % 714 11,6% 534 8,6% 493 8,0% 493 8,0% 205 3,3% 107 1,7% 105 1,7% 104 1,7% 3421 55,4% 6176 100,0% 2755
3. Verbinden van ouders en inbreng bieden aan het ministerie van OCW, de onderwijssector en andere instanties In de verslagperiode is Ouders & Onderwijs op de volgende drie hoofdthema’s actief geweest: a. Thema Onderwijs op maat voor elk kind en Passend Onderwijs b. Thema Medezeggenschap en governance c. Thema Ouders en school samen De resultaten worden per thema toegelicht. a. Inzet op thema Onderwijs op maat voor elk kind en Passend Onderwijs Eén van de landelijke overleggen waarin Ouders & Onderwijs inbreng biedt namens ouders is het Bestuurlijk Overleg Passend Onderwijs. In dit overleg doen we dat samen met Ieder(In), het netwerk voor mensen met een beperking of chronische ziekte. We verbinden daarbij de inbreng vanuit zoveel mogelijk ouderorganisaties en oudergroepen. Betrokken worden reeds: oudervereniging Balans, Netwerk Ouderinitiatieven NWOI en de daarin samenwerkende groepen, OCO Amsterdam, Reformatorische Oudervereniging ROV, Vereniging Openbaar Onderwijs VOO en de Koepel Hoogbegaafdheid. Met deze organisaties zijn begin oktober 2014 over de samenwerking in deze werkafspraken gemaakt. Bij de uitwerking van Passend Onderwijs vragen we in het bijzonder aandacht voor de informatie voor ouders, de communicatie met ouders, de positie van ouders en de daadwerkelijke onderwijskeuzevrijheid voor ouders. Ouders & Onderwijs bewaakt dat met kinderen, ouders en de rechten van beiden zorgvuldig wordt omgegaan. Ouders & Onderwijs biedt tweewekelijks inbreng in het Impulsoverleg Passend Onderwijs. In de verslagperiode is tweemaal inbreng geboden aan de Tweede Kamer in de aanloop naar Algemene Overleggen over de invoering van passend onderwijs, in juli en in december 2014. Voorafgaand aan beide debatten is een brief met inbreng namens ouders bezorgd aan de Kamerleden, mede namens een brede kring van ouderorganisaties en oudergroepen. In juni is bovendien met een aantal ouders inbreng geboden in een rondetafelgesprek in de Tweede Kamer. In de zomer is met een aantal vertegenwoordigers van oudergroepen inbreng voorbereid voor de internetconsultatie rond de voorbereiding van een wetsaanpassing gericht op het instemmingsrecht van ouders op het handelingsdeel van het ontwikkelingsperspectief. Een groep ouders van kinderen met doof-, slechthorend-, blind- of slechtziendheid die regulier onderwijs volgen en begeleid worden vanuit landelijke instellingen heeft in 2014 een brief aan de Kamer gestuurd. In deze brief werd onder meer gepleit voor medezeggenschap voor ouders ten aanzien het beleid van de begeleidende instellingen en voor onafhankelijke indicatiestelling door de begeleidende instellingen. Ouders & Onderwijs heeft deze groep ouders in 2014 ondersteund bij hun inbreng. Resultaat was dat in juli door de Kamer moties zijn ingediend over de borging van medezeggenschap voor ouders ten aanzien van de
Ouders & Onderwijs en oudervereniging Balans - verslag over de periode april t/m december 2014
7
begeleidende instellingen en over de onafhankelijkheid van de indicatiestelling door de begeleidende instellingen. De eerste motie is aangenomen, de tweede aangehouden. Samen met de betrokken ouders ziet Ouders & Onderwijs toe op de uitvoering van de moties. Ouders & Onderwijs geleidt signalen rond knelpunten bij de invoering van Passend Onderwijs door naar het Schakelpunt. Behalve via de Informatiedienst komen deze signalen ook binnen via het netwerk van ouderorganisaties en –groepen. Juist door op die signalen snel en effectief te acteren kunnen Ouders & Onderwijs en de onderwijsorganisaties werken aan het draagvlak voor Passend Onderwijs. Ouders & Onderwijs heeft een actieve rol gespeeld in het traject Verzuim 18+ ‘We Missen je!’, gericht op het voorkomen van schooluitval van niet meer leerplichtige jongeren. Het penvoerderschap hiervan berustte bij Ingrado. Vanuit de gedachte dat ouders het streven naar onderwijs op maat delen met pioniers in de onderwijssector is onder meer een actieve uitwisseling gegroeid met de Partnerschapsschool. Voor het thema Onderwijs op maat voor elk kind en Passend Onderwijs waren voor de periode april t/m december 2014 438 mensuren begroot. Gerealiseerd zijn 341,6 uur. De onderuitputting komt voort uit de benodigde inzet van de thema-adviseurs in de tweede-lijnsrol voor het Informatiepunt en uit de omstandigheid dat in de startperiode van Ouders & Onderwijs binnen het medewerkersbestand nog niet de voor dit thema effectieve menskracht beschikbaar was.
b. Inzet op thema Medezeggenschap en governance De thema-adviseur voor medezeggenschap en governance coördineert en ondersteunt de in het laatste kwartaal van 2014 gestarte Werkgroep Medezeggenschap. Deze werkgroep zal steeds meer een centrale rol gaan spelen in de koers van Ouders & Onderwijs op dit thema en in de uitwerking van een informatie- en dienstverleningsaanbod voor in de medezeggenschap actieve ouders. Daarbij staan concrete ervaringen van ouders met medezeggenschap centraal. In de werkgroep wordt de inbreng vanuit Ouders & Onderwijs in de Stuurgroep Versterking Medezeggenschap en de Stuurgroep Steunpunt Medezeggenschap Passend Onderwijs voorbereid. De werkgroep is samengesteld uit vertegenwoordigers van ouderorganisaties en bij het thema betrokken mensen uit het ouderveld. In de werkgroep wordt de deskundigheid gebundeld die een aantal ouderorganisaties rond medezeggenschap heeft opgebouwd. Eind 2014 waren dat reeds de Vereniging Openbaar Onderwijs VOO, de Onderwijs Consumenten Organisatie OCO Amsterdam en de Reformatorische Ouder Vereniging ROV. Op het vlak van de medezeggenschap heeft Ouders & Onderwijs in de verslagperiode gewerkt aan de volgende thema’s: Informatie en advies over de in de Wet medezeggenschap scholen vastgelegde instemming- en adviesrecht op de individuele school, in gemeenschappelijke medezeggenschapsraden binnen schoolbesturen en in de ondersteuningsplanraden van samenwerkingsverbanden Versterking van de inbreng van de medezeggenschapsraad door de band met de achterban te versterken Informatie rond specifieke thema’s die in de medezeggenschap aan de orde komen, zoals de vrijwillige ouderbijdrage, de bescherming van digitale leerlinggegevens, etc. Steeds meer wordt leerlingendaling een thema voor ouders. Ouders & Onderwijs heeft sinds eind 2014 contact met de Stichting Behoud Kleine Scholen. De onderlinge samenwerking is groeiend. Ouders & Onderwijs is ook een partner in het Platform Leerlingendaling van het ministerie van OCW. In het voorjaar van 2014 is inbreng
Ouders & Onderwijs en oudervereniging Balans - verslag over de periode april t/m december 2014
8
geboden bij de voorbereiding van een brief van de staatssecretaris aan de Kamer over leerlingendaling, in het bijzonder over het betrekken van ouders en de medezeggenschap bij processen rond de sluiting en fusie van scholen. In juni is aan Tweede Kamer een brief bezorgd met inbreng in de aanloop naar een Kamerdebat over maatregelen vanwege leerlingendaling en de initiatiefnota van het Kamerlid Ypma inzake samenwerkingsscholen. In november 2014 is met onder meer de Reformatorische Ouder Vereniging inbreng geboden in de internetconsultatie rond het wetsvoorstel gericht op het vergroten van de mogelijkheden voor samenwerkingsscholen. Veel inzet van de thema-adviseur voor medezeggenschap en governance is geïnvesteerd in inbreng in landelijke overleggen en het onderhouden van de contacten met relevante partijen in de onderwijssector rond medezeggenschap en governance. Onderwerpen waarop we in de verslagperiode actief inbreng hebben geboden in overleg met het ministerie en/of de onderwijssector (PO-Raad, VO-Raad, etc.) zijn: Dag van het Onderwijsbestuur 2014. Ouders & Onderwijs bood een workshop rond medezeggenschap op dit congres Fusietoets, onder meer via de Klankbordgroep Evaluatie Fusietoets en via contacten met het College Fusietoets Onderwijs Steunpunt Medezeggenschap Passend Onderwijs. Ouders & Onderwijs neemt onder meer deel aan de Stuurgroep rond het Steunpunt. Toezicht op het onderwijs, onder meer via het ‘ringenoverleg’ met de Inspectie van het Onderwijs. Ook is er contact met de Vereniging van Toezichthouders in Onderwijsinstellingen VTOI Regeldruk: we hebben deelgenomen aan de werkgroep met onderwijsorganisaties die de agenda regeldruk heeft voorbereid Sponsoring in het onderwijs: Ouders & Onderwijs heeft inbreng geleverd bij de voorbereiding van een nieuw convenant tussen het ministerie en de onderwijspartijen omtrent fondsenwerving Opdrachtgeversberaad Brede Scholen Digitale leerlinggegevens: rond dit dossier hebben we onder meer in december 2014 inbreng geboden in een Rondetafelgesprek in de Tweede Kamer Een specifieke samenwerkingsrelatie is ontwikkeld met de Stichting Onderwijsgeschillen. Via Ouders & Onderwijs wordt een kring van ouderorganisaties en –groepen betrokken bij de invulling van vrije komende zetels in geschillencommissies. Naast de genoemde organisaties zijn ook uitwisselingsrelaties tot stand gekomen met de vakbonden AOb, CNVonderwijs en AVS, met vakorganisaties als FvOV en KVLO en met besturenorganisaties als Verus en ISBO. Voor het thema Medezeggenschap en governance is in de verslagperiode nagenoeg het geraamde aantal van 438 mensuren voor de thema-adviseur gerealiseerd.
c. Inzet op thema Ouders en school samen De thema-adviseur ondersteunt en coördineert de werkgroep Ouders en School Samen. Deze werkgroep speelt een centrale rol in de koers van Ouders & Onderwijs voor de relatie tussen school en ouders. Naast de themaadviseur, is de werkgroep samengesteld uit vertegenwoordigers van actieve ouderorganisaties en bij het thema betrokken mensen uit het ouderveld en gekoppeld aan de betrokken thema-adviseur vanuit het bureau. Eind 2014 telt de werkgroep ongeveer 12 leden. Met de werkgroep identificeren we vanuit ouderperspectief good practices van scholen cq. gemeenten of regio’s waar ouders op effectieve wijze bij het onderwijs betrokken zijn. Deze good practices worden via publiciteit en via het netwerk verspreid, om zo ook in andere regio’s de ouderbetrokkenheid in de praktijk te
Ouders & Onderwijs en oudervereniging Balans - verslag over de periode april t/m december 2014
9
versterken. Tenminste eens per week verspreiden we een bericht over een best practice. Wekelijks verspreiden we berichten over het aandachtsgebied ‘ouders en school samen’. Op basis van praktische ervaringen rond het partnerschap tussen school en ouders bieden de themacoördinator en de directeur op velerlei onderwerpen inbreng aan het ministerie van OCW en de onderwijssector: Excellente Scholen De Gezonde School: we verwoorden de invalshoek en het belang van ouders in uiteenlopende overleggen en verspreiden regelmatig berichten en goede voorbeelden in de context van ‘De Gezonde School’ Begeleidingscommissie bij het project Doorlopende Leerlijn Aanpak Taal Gericht op Ouders en Kind Samen, een initiatief van het ministerie van SZW Goed leraarschap: inbreng in het traject op weg naar een document over goed leraarschap geïnitieerd door de OnderwijsCoöperatie Toetsing (i.h.b. eindtoets basisonderwijs en basisschooladvies), onder meer aan het College voor Toetsen en Examens. In 2014 is met het CvTE de informatievoorziening voorbereid over de in 2015 nieuw geldende regels rond de overgang van basis- naar middelbare school en in het bijzonder het schooladvies Sociale veiligheid en in het bijzonder het voorkomen en tegengaan van pesten United4Education: Ouders & Onderwijs is met United4Education actief in de lijn gericht op het contact met ouders en ondersteunt de inbreng van in dit verband actieve ouders. Ook rond het thema Ouders en School Samen is het onderhouden van netwerkcontacten een belangrijke deelactiviteit. We wisselen in gesprekken en per mail informatie uit met schoolbesturenorganisaties (PO- en VO-Raad, en ook Verus), de Algemene Vereniging van Schoolleiders AVS en met onderzoeks- en trainingsbureaus die scholen, schoolbesturen en medezeggenschapsraden ondersteunen en adviseren bij het bevorderen van een gelijkwaardige positie voor ouders. Daarmee bevorderen we ook dat de diensten van deze organisaties aansluiten op de wensen en behoeften van ouders. In een pilot-project adviseert de directeur inzake de bevordering van de ouderbetrokkenheid bij Optimus Onderwijs, een grote scholengroep voor primair onderwijs in Noord-Oost Brabant. Voor de inzet van een thema-adviseur op het thema Ouders en School Samen is voor de verslagperiode 390 uur geraamd. Gerealiseerd zijn 363 uren. De beperkte onderuitputting komt met name voort uit de benodigde inzet van de betrokken thema-adviseur in de tweede-lijnsrol voor het Informatiepunt.
4. Inspanningen ten behoeve van facilitering oudergroepen en -initiatieven en Bestuur, netwerk en coördinatie thema's Rond het onderwijs zijn vele ouderorganisaties en –groepen actief: Organisaties actief rond een specifiek thema (zoals een ondersteuningsvraag) Organisaties op basis van een denominatie of identiteit Groepen en initiatieven die regionaal of rond een bepaalde school actief zijn Ouderorganisaties variëren in omvang tussen verenigingen met enkele tienduizenden leden en informeel actieve groepen. In dit veld ontwikkelt Ouders & Onderwijs een verbindende en ondersteunende rol. Op 29 maart 2014 vond een startbijeenkomst voor Ouders & Onderwijs plaats. Aan deze bijeenkomst werd deelgenomen door 80 vertegenwoordigers van ouderorganisaties en –groepen. In groepen bespraken de
Ouders & Onderwijs en oudervereniging Balans - verslag over de periode april t/m december 2014
10
deelnemers onder meer de rollen voor Ouders & Onderwijs binnen het ouderveld. De volgende punten werden daarbij breed gedeeld. Van en voor ouders: Ouders & Onderwijs is van en voor alle ouders en sluit aan op hun behoeften. Informatierol: een actieve rol in het beschikbaar maken van informatie voor ouders en in het uitwisselen van informatie tussen actieve oudergroepen Netwerkorganisatie: verbinden van ouders, ouderorganisaties en -initiatieven verbindt en die hen in staat stelt de slagkracht van hun betrokkenheid bij het onderwijs te vergroten. Versterken van de stem van ouders, ouderorganisaties en -groepen: ondersteunen van ouderorganisaties en -initiatieven bij hun inbreng in de landelijke en lokale politiek, de overheid en de onderwijssector en behartigen van de versterking van de positie van ouders in relatie tot het onderwijs. Ouders & Onderwijs maakt zich hard voor een rol van betekenis voor ouders in medezeggenschapsraden, ondersteuningsplanraden en andere gremia. Bieden van faciliteiten: praktische ondersteuning voor ouderorganisaties en -initiatieven zodat deze hun kerntaken goed kunnen vervullen. De opbrengst van de startbijeenkomst bood leidraden voor de ontwikkeling van Ouders & Onderwijs. Kort nadien is een ‘vervolgbericht’ verspreid. In 2014 is kennisgemaakt met ruimt 25 actieve organisaties en groepen van ouders. Met veel van deze organisaties groeien actieve relaties waarin informatie wordt gedeeld en waaraan Ouders & Onderwijs zicht ontleent op ervaringen en behoeften van ouders en op mogelijkheden om het onderwijs vanuit ouderperspectief te verbeteren. Met name de directeur van Ouders & Onderwijs investeert veel tijd in het leggen van contact en het opbouwen van samenwerkingsrelaties met ouderorganisaties en –groepen. Door de krachten te bundelen, zijn ouders een goed geïnformeerde gesprekspartner met gewicht. In het verlengde van de rol in het Bestuurlijk Overleg Passend Onderwijs bundelt Ouders & Onderwijs rond Passend Onderwijs ook in de aanloop naar Kamerdebatten en rond wetgevingstrajecten de inbreng van ouderorganisaties en –groepen. Afhankelijk van een thema worden organisaties en groepen ook actief betrokken bij inbreng in overleggen met de onderwijssector of bij brieven en andere inbreng aan de Tweede Kamer. Naast ouderorganisaties en –groepen – en naast organisaties die reeds onder andere thema’s in dit verslag zijn genoemd - zijn ook samenwerkingsrelaties geïnitieerd met: organisaties voor ouders, als Leergeld Nederland en BOiNK organisaties die informatie bieden rond het onderwijs, als School & Veiligheid en Stichting Opvoeden.nl, Kinderrechten.NU en Stichting Kleurrijke Scholen organisaties voor leerlingen en studenten, als LAKS en het JOB diverse instanties als Ingrado en de Onderwijsraad Facilitering van ouderorganisaties en -groepen heeft in de verslagperiode in eerste instantie vormgekregen in het delen van informatie en in het leggen van onderlinge verbindingen. Met het beschikbaar maken van faciliteiten voor ouderorganisaties en -groepen zal in 2015 een begin worden gemaakt. Vanwege deze vertraging is het aantal gerealiseerde uren voor ‘facilitering oudergroepen en –initiatieven’ fors onder het geraamde aantal gebleven: 134,51 in plaats van 481. De directeur van Ouders & Onderwijs is ook de verbindende schakel tussen de organisatie en het bestuur. De leden van het bestuur van Ouders & Onderwijs vervullen hun rol op vrijwillige basis. Het bestuur vergadert maandelijks. De directeur ondersteunt het bestuur. Hij vervult de rol van secretaris van het bestuur en bereidt de vergaderingen voor. Ook tussen de vergaderingen door wordt veel geschakeld met de bestuursleden, teneinde hen in staat te stellen mede vorm te geven aan de ontwikkeling van de organisatie. Met de voorzitter
Ouders & Onderwijs en oudervereniging Balans - verslag over de periode april t/m december 2014
11
en de penningmeester wordt, gekoppeld aan hun specifieke rollen, veel bilateraal geschakeld. Op specifieke thema’s geldt dat ook voor de andere bestuursleden. In de zomer van 2014 is door het startbestuur in zijn opvolging voorzien met een nieuw bestuur. Hiertoe is een open wervingsprocedure in gang gezet. De directeur heeft dit proces gecoördineerd en aan alle ongeveer 25 wervingsgesprekken deelgenomen. Het nieuwe bestuur van Ouders & Onderwijs is in september 2014 aangetreden. Voor de rol van de directeur in het kader van ‘Bestuur, netwerk en coördinatie thema's’ was voor de verslagperiode 928 uur geraamd. Het gerealiseerde aantal uren bedraagt 853,68.
5. Bestuur en kernteam De ondersteunende dienst van Ouders & Onderwijs omvat de informatiedienst en thema-adviseurs. Het kernteam staat onder dagelijkse leiding van de directeur. Het bestuur van de Stichting Ouders & Onderwijs is samengesteld uit zes bestuursleden met uiteenlopende achtergronden. Het kernteam van Ouders & Onderwijs was per 31 december 2014 als volgt samengesteld: Informatiedienst: Petra Hietbrink Ineke Huijgen-Doppenberg Lotte Cats-den Boer Wim Boskeljon Arline Spierenburg, thema-adviseur Dorine Wiersma, thema-adviseur Nico Foppen, thema-adviseur Peter Hulsen, directeur Het bestuur is als volgt samengesteld: René Verhulst, voorzitter Nadir James, vicevoorzitter Henk Meerdink, penningmeester Marcelo Mooren, bestuurslid Cathy Spierenburg, bestuurslid Pien Versteegh, bestuurslid
Ouders & Onderwijs en oudervereniging Balans - verslag over de periode april t/m december 2014
12