Nieuwe ecodesign richtlijn
Shaping the future. Voor airconditioners en lucht/lucht warmtepompen tot 12 kW (lot 10)
Informatiebrochure voor professionals, beslissingnemers en eindgebruikers
1
Overzicht
Eisen van de Europese Unie De richtlijn in de context van de CE-certificering Efficiëntie en comfort Energie-efficiëntielabel en meetcriteria Klimaatzones voor verwarming Berekening van de SCOP Belangrijke vragen en antwoorden bij de richtlijn Energiebesparende invertertechnologie Productoverzicht Onze milieubelofte
04 05 06 07 10 11 12 14 15 17
Voorwoord
De toekomst vormgeven Kent u de ErP-richtlijn? Deze richtlijn zal echter ons dagelijks leven en energieverbruik in de gehele EU veranderen. U kent vast wel het recente verbod op de klassieke gloeilampen en de vervanging door betere energieverbruikers als led-lampen of tl-buizen. Het doel van de Europese ecodesignrichtlijn, of ErP-richtlijn, is om producten die relevant zijn voor energieverbruik, milieuvriendelijk vorm te geven. Producten worden geclassificeerd en ingedeeld in nieuwe energie-efficiëntieklassen. In de toekomst zullen bijvoorbeeld ook pc’s, droogkasten of stofzuigers en verwarmingsketels, maar ook ramen, worden ingedeeld. Op 01.01.2013 treden de voorschriften voor airconditioners en lucht/ lucht warmtepompen tot 12 kW in werking. In deze brochure leggen wij uit wat dat inhoudt. Draag actief bij aan de vormgeving van de toekomst. Maak de juiste keuze in energiebesparende en toekomstgerichte klimaatsystemen!
03
EU-EISEN
De Europese Unie heeft ambitieuze eisen gesteld met betrekking tot klimaatbescherming, die in 2020 bereikt moeten worden. Deze zijn vastgelegd onder het overkoepelende begrip 20/20/20-doelstellingen. In vergelijking met 1990 moeten de maatregelen leiden tot 20 % meer gebruik van duurzame energie. Tegelijkertijd moet er 20 % minder primaire energie verbruikt worden en moet de CO-uitstoot 20 % lager zijn.
20 % 20 % 20 % minder gebruik van primaire energie
meer duurzame energie
minder CO²-uitstoot
De Europese Unie stelt hoge eisen Op 01.01.2013 wordt de uitvoeringsverordening (EU) 206/2012 van kracht, waarin de eisen van de ErP-richtlijn 2009/125 EG voor airconditioners en lucht/lucht warmtepompen tot 12 kW koelvermogen worden omgezet. De EU wil hiermee het milieuvriendelijk ontwerpen van energieverbruiksrelevante producten bevorderen. Door middel van strenge eisen op het vlak van de energie-efficiëntie moet de de CO2-emissie en het energieverbruik tegen het jaar 2020 met 20 % zijn verlaagd.
A +++ De Premium-wandunit (2,2 – 5,8 kW) combineert de hoogste energie-efficiëntie met hoogwaardig design.
Waarom airconditioners onder de ErP-richtlijn vallen, is duidelijk: klimaattechniek is een onderdeel van onze alledaagse praktijk geworden. In de auto kan bijna niemand meer zonder het gebruikelijke comfort van de airconditioning en steeds meer woningbezitters maken ook binnen de eigen vier muren gebruik van warmtepompen. De technische ontwikkeling van de afgelopen jaren heeft al duidelijke vooruitgang gebracht op het gebied van energie-efficiëntie, met name bij de bekende merkfabrikanten als Mitsubishi Electric.
CE-certificering
Producten met bijzonder hoge efficiëntie kunnen de Eurobloem ontvangen. Producten die niet voldoen aan de minimale eisen, zijn niet CE-conform.
CE Inefficiënte producten onder de minimale eisen
Niet CE-conform
Met de ErP-richtlijn moet een duurzaam, energie-efficiënt productontwerp ondersteund worden door geschikte politieke instrumenten. De kaderrichtlijn legt hierbij vast om welke productgroepen het gaat en welke raamvoorwaarden er gelden. Energieverbruiksrelevante producten vallen onder de richtlijn, als ze aan de volgende criteria voldoen: jaarlijks verkoopvolume in de EU van minimaal 200.000 stuks, aanzienlijke milieu-effecten van het product en een duidelijke mogelijkheid tot verbetering van de milieuvriendelijkheid tegen redelijke kosten. De productgroepen worden ingedeeld in zogenaamde lots (lot 10 voor airconditioners en lucht/lucht warmtepompen tot 12 kW). Indien de nieuwe klassen voor minimale efficiëntie niet worden bereikt, geldt een importverbod voor de Europese Unie. Het importverbod is gebaseerd op een eenvoudig feit: Het energielabel zal in de toekomst onderdeel uitmaken van de CE-conformiteit. Inefficiënte units die niet aan de minimale eisen voldoen, krijgen geen CE-symbool meer. Bijzonder efficiënte units ontvangen daarentegen de "Eurobloem" certificering.
Bijzondere onderscheiding De Eurobloem, het Europese milieukeurmerk, wordt verleend op basis van een omvangrijke catalogus aan criteria. Deze criteria betreffen niet alleen afzonderlijke kenmerken van een product, maar houden ook rekening met de volledige levenscyclus van de milieuvriendelijke fabricage tot aan het concept van afvalverwijdering.
05
Geluidsdruk vs. geluidsvermogen
Geluidsdruk dB(A) De geluidsdruk is een geluidsveldvariabele die het geluid uitdrukt dat op een bepaalde afstand ervaren wordt bij een binnenunit in werking.
Geluidsvermogen dB(A) Het geluidsvermogen is een akoestische variabele, die de bronsterkte van een geluidsvoortbrenger beschrijft. Deze is onafhankelijk van de afstand tot de ontvangstlocatie.
Efficiëntie en comfort op de voorgrond Binnenkort gelden nieuwe energie-efficiëntieklassen. Naast de tot nu toe optimale energie-efficiëntieklasse A wordt de schaalverdeling binnenkort uitgebreid met de klassen A +, A ++ en A +++. Consumenten ontvangen daarnaast meer relevante informatie voor hun aankoopbeslissing. Bijvoorbeeld informatie over de geluidsemissie van het splitsysteem. Hiervoor wordt het geluidsvermogen van de binnen- en buitenunits aangegeven in decibel als objectieve eenheid voor akoestiek. Is het geluidsvermogen van een binnenunit bekend, dan kan de geluidsemmissie worden berekend. Hierbij wordt rekening gehouden met de afstand en de straalkarakteristiek. Een voordeel is, dat verschillende units onderling vergeleken kunnen worden, onafhankelijk van de gebruikslocatie en de meetprocedure van de geluidsdruk. De geluidsdruk wordt vaak op een afstand van ca. 1 m. gemeten. Moderne splitsystemen bereiken hierbij een gemiddeld zeer stille 21 decibel.
I
II
Energie-efficiëntieklassen D tot A+++ SEER bij koeling
A +++ A ++ A+ A B C D
> 8,5 > 6,1 > 5,6 > 5,1 > 4,6 > 4,1 < 3,6
Indeling van de energie-efficiëntie Energie-efficiëntieklassen in koel- en verwarmingsmodus van de unit.
XY,Z X,Y XY
Bij verwarming wordt de aanduiding voor het toestel voor drie klimaatzones weer gegeven. Nominaal vermogen bij koeling SEER-waarde Jaarlijks elektriciteitsverbruik in koeling
ZY
Geluid tijdens werking binnen/buiten Bij de emissiemeting is het geluidsvermogen niveau een belangrijke geluidsenergiewaarde voor de beoordeling van een geluidsbron, omdat het geluidsvermogen in tegenstelling tot de geluidsdruk onafhankelijk van de locatie van de bron of ontvanger gemeten wordt. Maximaal toegestaan: Koelvermogen ≤ 6 kW
Koelvermogen > 6 kW ≤ 12 kW
Binnenunit
Buitenunit
Binnenunit Buitenunit
60 dB(A)
65 dB(A)
65 dB(A)
70 dB(A)
ZY
XYZ/2012
nieuw energie-efficiëntielabel
Naam of logo van de fabrikant Toestelnaam / modelnaam
SEER en SCOP De SEER (Seasonal Energy Efficiency Ratio) geeft de seizoensgebonden energie-efficiëntiewaarde van de koeling aan. De SCOP (Seasonal Coefficient of Performance) duidt het seizoensgebonden rendement in verwarmingsmodus aan. Energie-efficiëntieklassen D tot A+++ SCOP bij verwarming
A +++ A ++ A+ A B C D
XY,Z X,Y XY
XY,Z X,Y XY
XY,Z X,Y XY
> 5,1 > 4,6 > 4,0 > 3,4 > 3,1 > 2,8 < 2,5
Nominaal vermogen bij verwarming SCOP-waarde Jaarlijks elektriciteitsverbruik in verwarming
Klimaatzones Bij verwarming wordt het EU-gebied onderverdeeld in drie klimaatzones voor berekening en indeling. Doel is de energieefficiëntie te berekenen, rekening houdende met de reële regionale omgevingstemperaturen.
Referentieperiode Vermelding van de labelgegevens
08
MEETCRITERIA VOOR airconditioners
Koelen
Deellast 100 % (P design H)
Deellast 100 % (P design C)
Verwarmen
Deellast 88,5 %
Deellast 73, %
Deellast 53,8 %
Deellast 47,4 %
Deellast 35,4 %
Deellast 21,1 %
Deellast 15,4 % 16 °C
20 °C
25 °C
30 °C
35 °C
-10 °C -7 °C
2 °C
7 °C
12 °C 16 °C
De nieuwe seizoensgebonden meetprocedures voor koeling en verwarming houden rekening met: vier jaargetijden, drie EU-klimaatzones bij verwarming, deellastmodus, verbruik bij thermostaat-off, stand-byverbruik, carterverwarming. Dit levert een beoordeling op van de energie-efficiëntie bij een realistisch, gemiddeld gebruik van een splitsysteem.
Oud wordt vervangen door nieuw De indeling in de afzonderlijke energie-efficiëntieklassen wordt met de invoering van de ErP-richtlijnen nieuw gestructureerd. Daarnaast wordt de schaalverdeling uitgebreid met drie nieuwe klassen A +, A ++ en A +++. Door de nieuwe structurering van de meetpunten en de berekeningen van de SEER en SCOP ontstaan andere efficiëntieklassen voor airconditioners en lucht/lucht warmtepompen, die zonder technische wijzigingen verkocht blijven worden. Voor fabrikanten en installateurs is het belangrijk te weten dat op 01.01.2013 de efficiëntieklassen gewijzigd zijn. Daarnaast moeten lucht/lucht warmtepompen en airconditioners op 01.01.2013 bij koeling minimaal voldoen aan efficiëntieklasse D. Een jaar later is dit zelfs minimaal efficiëntieklasse B. Voor verwarming geldt vanaf het begin klasse A als minimale eis. Vanaf 01.01.2014 is dit zelfs klasse A +.
Klimaatzones voor verwarming
Klimaatreferentiewaarden voor drie zones bij berekening van de SCOP Aangezien de klimaatomstandigheden grote invloed hebben op de werking van de warmtepompmodus, werden drie klimaatzones binnen de EU gevormd: warm, mild, koud. De meetpunten liggen uniform bij 12 °C, 7 °C, 2 °C en -7 °C.
Helsinki
Straatsburg
Straatsburg vormt ook de basis voor de berekening van de SEER.
Athene
Warm (Athene) Temperatuurvoorwaarden Buiten Binnen Deellast DB WB DB – – – 20 °C 100 % 2 °C 1 °C 20 °C 64 % 7 °C 6 °C 20 °C 29 % 12 °C 11 °C 20 °C
Mild (Straatsburg) Temperatuurvoorwaarden Buiten Binnen Deellast DB WB DB 88 % -7 °C -8 °C 20 °C 54 % 2 °C 1 °C 20 °C 35 % 7 °C 6 °C 20 °C 15 % 12 °C 11 °C 20 °C
Koud (Helsinki) Temperatuurvoorwaarden Buiten Binnen Deellast DB WB DB 61 % -7 °C -8 °C 20 °C 37 % 2 °C 1 °C 20 °C 24 % 7 °C 6 °C 20 °C 11 % 12 °C 11 °C 20 °C
Berekening van de SCOP
P design H T bivalent
Verwarmingsvermogen bij nominale frequentie Berekening van de SCOP bij werking van de warmtepomp Als T bivalent hoog is P design H = hoog SCOP = laag
-10 °C
-7 °C
-2 °C
16 °C
buitentemperatuur
De nieuwe waarden: SEER en SCOP Tot nu toe werden warmtepompen beoordeeld met de EER en de COP. De EER stond voor de efficiëntie bij koeling. De COP definieerde het rendement – de verhouding dus tussen het gebruikte en het afgegeven vermogen – bij verwarming. Tot nu toe waren deze waarden uitsluitend gericht op een enkel bedrijfspunt. Zo konden zij op basis van het totale vermogen van het product een efficiëntieklasse bereiken, die op basis van de technische uitrusting van de airconditioner onder bepaalde omstandigheden niet gerechtvaardigd was. SEER en SCOP bieden een remedie voor dit probleem, want de „S“ staat voor „Seasonal/Seizoensgebonden“. Dit betekent, dat meerdere realistische meetpunten vastgelegd zijn. Deze worden allen meeberekend bij de indeling van de energie-efficiëntieklasse. Voor koeling liggen de meetpunten bij 20 °C, 25 °C, 30 °C en 35 °C buitentemperatuur. Voor koeling werden daarbij de klimaatgegevens uit Straatsburg als representatief voor geheel Europa genomen. Afhankelijk van het temperatuurverloop in Straatsburg werden de afzonderlijke meetpunten verschillend gewogen. Zo kreeg de deellastmodus van een airconditioner die meer dan 90 % van de werking vormt, een overeenkomstig groot gewicht bij de indeling van de efficiëntieklasse.
Vaktermen bij de SCOP P design H: Is gelijk aan 100 % verwarmingslast. De waarde is afhankelijk van het gekozen bivalentiepunt. T design: Buitentemperatuur, die het punt P design H vastlegt. Deze komt tot stand op basis van de omstandigheden in het gebied. T bivalent: Is de laagste temperatuur, waarbij het volledige verwarmingsvermogen met de warmtepomp geproduceerd kan worden (zonder extra verwarming). Dit punt kan binnen de voorgegeven temperatuurzones (T design – T bivalent) vrij worden gekozen.
Voor verwarming kon geen geldig temperatuurprofiel voor heel Europa worden opgesteld. Daarom werden hier drie klimaatzones, met verschillende deellastprofielen, in Europa gedefineerd: Noord-, Midden- en Zuid-Europa. De meetpunten liggen uniform bij 12 °C, 7 °C, 2 °C en -7 °C buitentemperatuur. 11
FAQ
Vragen en antwoorden bij de ecodesign richtlijn Vandaag een A en morgen een A +++?
Met behulp van de nieuwe meetprocedure wordt de indeling van de energie-efficiëntie in nieuwe klassen gerangschikt. Een airconditioner die op basis van de huidige stand klasse A heeft, kan volgens de nieuwe ErP-richtlijn in een duidelijk slechtere klasse zakken. De minimumeisen hebben geen invloed op de indeling van de units.
Welke voordelen biedt de nieuwe ErP-richtlijn voor professionals en eind gebruikers?
Dankzij de drie nieuwe efficiëntieklassen kunnen airconditioners nog beter worden onderscheiden naar hun rendement. Er is duidelijk meer helderheid ontstaan over het elektrische verbruik en de geluidsemissie – voor het eerst over de hele linie bij de units van alle fabrikanten. Dit leidt tot een hogere transparantie voor de eindverbruiker.
Geldt de nieuwe ErP-richtlijn in alle EUlanden of zijn er gradaties?
De uitvoeringsverordening van de ErPrichtlijn voor airconditioners en lucht/lucht warmtepompen (lot 10) treedt op 01.01.2013 in werking. De regeling geldt zonder nationale overgangsperioden in alle landen van de EU met dezelfde regelingen.
Betreft de ErP -richtlijn ook magazijnartikelen?
De richtlijn geldt niet voor alle tot eind 2012 ingevoerde airconditioners die zich in magazijnen bij de fabrikant of de dealer bevinden. Deze kunnen gewoon worden verkocht.
Wat gebeurt er bij het deels vervangen van units in bestaande installaties?
Voor bestaande installaties geldt een omvangrijke bescherming. Als bijvoorbeeld afzonderlijke units vanwege technische defecten vervangen worden, dan moeten alleen de nieuw gemonteerde producten voldoen aan de voorschriften van de ErP-richtlijn. Voor units die niet vervangen worden, gelden de regelingen van de ErP-voorschriften dus niet.
Wie profiteert van de nieuwe ErP-richtlijn, wie niet?
Bij de airconditioners zullen met name producten met de innovatieve invertertechniek profiteren. De ErP-richtlijn zal er nu voor zorgen, dat aanbieders van inefficiënte toestellen van de markt verdwijnen.
Zal de efficiëntie bij nieuwe units door de nieuwe ErP-richtlijn verbeteren?
Veel van onze units zijn dankzij onze technologische voorsprong op het gebied van invertertechniek aanzienlijk beter dan de momenteel nog bestaande normen. Het verschil in energieverbruik tussen een product dat momenteel nog als beste airconditioner wordt beoordeeld, en de toekomstige beste beoordeling A +++ kan enorm zijn: Energieverbruik en dus ook de energiekosten kunnen tot 70 % lager uitvallen voor de gebruiker.
13
Energiebesparende invertertechnologie
Energiebesparende invertertechnologie
De vooruitstrevende invertertechnologie zorgt voor hoogste energie-efficiëntie en maximaal comfort.
Wat is invertertechniek? Heel eenvoudig: bij een conventioneel systeem is het alles of niets: „aan“ met 100 % vermogen of „uit“ met 0 % vermogen. Bij een inverter systeem is dat anders: afhankelijk van de behoefte wordt er vermogen afgegeven. Dankzij deze traploze aanpassing wordt uiteraard aanzienlijk minder energie verbruikt. Deze technisch hoogwaardige oplossing gaat aanvankelijk gepaard met hogere investeringskosten in vergelijking met conventionele systemen. Houdt men echter rekening met de betrouwbare werking, comfortaspecten zoals een zeer stille en tochtvrije klimatisering en voornamelijk met de bedrijfskosten, dan biedt de inverter techniek aanzienlijk meer voordelen. Met 25 jaar ervaring in onderzoek, ontwikkeling en toepassing in de invertertechnologie is Mitsubishi Electric wereldwijd de technologieleider op dit gebied.
Productoverzicht
Kwaliteit kent veel vormen Bij de ontwikkeling van de single split en multi split units en onze lucht/waterwarmtepompsystemen is al rekening gehouden met de nieuwe ErP-richtlijn – vandaag bedenken we toekomstgerichte oplossingen voor morgen.
Herkenbare kwaliteit Het ‘Fachverband Gebäude-Klima e. V. (FGK)’ heeft de warmtepompen van Mitsubishi Electric met het nieuwe kwaliteitslabel benoemd. •O ptimale energie-efficiëntie – alleen invertertoestellen komen in aanmerking voor het kwaliteitslabel •G egarandeerde beschikbaarheid van onderdelen binnen twee werkdagen, beschikbaarheid van onderdelen voor minstens tien jaar •O mvangrijk trainingsaanbod, ontwerpondersteuning en volledige documentatie •G egarandeerde naleving van de technische gegevens die in de catalogi worden vermeld, vermogensgegevens in overeenstemming met EN 14511
15
over ons
De toekomst vormgeven Shaping the future. Volgens de Ecodesign richtlijn
Al meer dan 90 jaar stelt Mitsubischi Electric telkens weer nieuwe normen in de klimaat- en warmtepomptechniek en behoort de onderneming wereldwijd tot de toonaangevende fabrikanten. In het kader van ons Eco Changes Statement dragen wij actief bij aan een ecologisch verantwoordelijke maatschappij en aan milieubescherming. Zo voldoen wij aan de nieuwe EU-richtlijn Ecodesign en hebben we ons productassortiment overeenkomstig aangepast aan de nieuwe seizoensgebonden meetwaarden.
Onze milieubelofte
Actieve milieubescherming: Onze milieuvisie 2021 Bescherming van het klimaat is een centraal thema, dat absoluut richtinggevend is voor onze toekomst. Bij Mitsubishi Electric streven we van oudsher naar reductie van CO2-emissie door innovatieve techniek en uiterst energie-efficiënte producten. Dit streven hebben we voor de toekomst vastgelegd in ons milieu-initiatief 2021. In dit initiatief leggen wij onszelf de verplichting op om het klimaat op lange termijn te beschermen. Als doel stellen wij ons een wereldwijde vermindering van de CO2-uitstoot met 30 % tot het jaar 2012. Dit willen wij bereiken door bij productie, productgebruik en recyclage onze natuurlijke hulpbronnen te sparen. Maar natuurlijk laten we het hier niet bij. Ook in de toekomst zullen wij ons toeleggen op de ontwikkeling van nog veel meer innovatieve producten – voor het milieu.
De milieuverklaring van de Mitsubishi Electric-groep „Eco Changes“ is de drijvende kracht achter het milieugerichte management van Mitsubishi Electric. Het is ons streven ons altijd in te zetten voor een groenere toekomst met behulp van innovatieve milieutechnologieën en onze knowhow in fabricage. Met een reeks aan technologieën en activiteiten voor huishoudens, kantoren, werkplaatsen, infrastructuur en zelfs het heelal helpen wij mee om een duurzame maatschappij te creëren. Gebaseerd op het ondernemingsmotto „Changes for the Better“, dat ons streven naar voortdurende verbetering weerspiegelt, brengt „Eco Changes“ het streven van Mitsubishi Electric tot uitdrukking om gezamenlijk met onze klanten vorm te geven aan een betere leefomgeving.
17
www.comfortklimaat.nl Versie 09 / 2012 / © Mitsubishi Electric Europe B.V.
