Losgezongen - de Volkskrant - Blendle

Losgezongen - de Volkskrant - Blendle

02/12/14 13:38

€ 0,25 – Niet goed geld terug. 02-12-2014

Interview Rick de Leeuw

Losgezongen Met de Tröckener Kecks veroverde hij de podia. Daarna was Rick de Leeuw ( 54 )onder meer schrijver en acteur. Nu is het podiumbeest weer ontketend. Een levensschets aan de hand van songteksten. DOOR PAUL ONKENHOUT

Rick de Leeuw is sinds een paar maanden 'uit de kinderen'. Zijn oudste zoon studeert Engels aan de Universiteit van Amsterdam, zijn jongste zit in Maastricht op de Toneelacademie. Het valt niet tegen: 'Zij doen wat ze graag willen doen. En het geeft mij enorm veel energie. Lucht.' Hij is terug als zanger, met nieuwe energie en na jarenlange omzwervingen als dichter, radiomaker en acteur. In 2013 verscheen Beter als, zijn eerste solo-cd, vorige maand volgde De parels én de zwijnen, een cd met Nederlandstalige covers. Met een band treedt hij de komende weken op in Nederlandse en, vooral, Belgische theaters. Op zijn repertoire staan voor het eerst in vijftien jaar ook weer liedjes van de band waarmee De Leeuw (1960) zijn naam vestigde, de Tröckener Kecks. 'In het repertoire nemen ze een mooie, bescheiden rol in. Het is niet meer dan dat, maar ook niet minder.' Het interview vindt plaats in een café in Amsterdam. Pas na afloop wordt er bier besteld. De Leeuw spreekt zonder aarzelingen, enthousiast en vlot. De confrontatie met fragmenten van songteksten, merendeels van zijn eigen hand, ondergaat hij met plezier. Wat je ook zegt Wat je ook doet Je weet diep in je hart Het komt nooit meer goed Uit: Het komt nooit meer goed (1992) 'Dat is lang geleden zeg. We hebben dat geschreven voor de VARA-serie In voor en tegenspoed met Rijk de Gooyer. Hij was een held, dé filmster uit mijn jeugd. De film De inbreker https://blendle.nl/i/de-volkskrant/losgezongen/bnl-vkn-20141202-3750297

Page 1 of 8


02/12/14 13:38

is redelijk gedateerd nu, maar De Gooyer zet een prachtige Glimmie neer, de meesterinbreker met het gouden hart. 'In de tv-serie speelde hij een cynische, mopperende oude baas. Als hij vooruitkeek, zag hij alleen maar neergang en ellende, en als hij terugkeek, deed hij dat in wrok. Uit dit lied spreekt zijn eenzaamheid. Zo'n personage is leuk, voor tekstschrijvers. Donkerte is voor schrijvers een prettigere omgeving dan licht. Mijn eigen credo staat hier haaks op. Het komt allemaal wél goed, het mooiste moet nog komen. Dat is een veel leukere manier om in het leven te staan.' De deur valt in het slot de wereld gaat wijd open het leven is soms sneller dan je denkt Uit: Beter als (2013) 'Ik speelde een paar jaar geleden in België in een toneelstuk van Union Suspecte, een theatergezelschap. In dat stuk zat aanvankelijk een rol van een man die geen tekst had. Ik zou die rol spelen. Daar voelde ik me wat ongemakkelijk bij. Het stuk was gebaseerd op één krantenknipsel. Het ging over een koppel, een jong meisje en een oudere man, die jarenlang in een vriescel hadden gelegen nadat ze dood gevonden waren in een bos in Italië. Niemand miste ze blijkbaar. Mysterieus. 'Ik was dus die man. Ik mocht de rol zelf invullen. Ik heb hem fragmenten uit gedichten laten voordragen en wonderlijke aforismen. En hij zong een paar dingen, zoals dit lied. 'Vrijheid past het best in een iets te kleine tas, veel is er niet nodig om te gaan', zong ik ook. Dat vind ik mooi. Vrijheid betekent dingen achterlaten. Dat is wat de meeste mensen ervan weerhoudt om de vrijheid op te zoeken. Ze zijn gehecht aan wat ze hebben en bang om dingen te verliezen. Angst houdt veel mensen op hun plek. Wie dat beseft, is wel in staat om stappen te nemen, die laat het leven niet begaan.' 'Ik heb de laatste jaren veel afslagen genomen. Ik merk dat ik daar gelukkig van word. Ik heb niet de regie over mijn leven gekregen, maar ik sta er wel steviger in. 'Die afslagen? Dat is begonnen toen de Tröckener Kecks ophielden te bestaan, dertien jaar geleden. Dat was een cruciale afslag. Door één deur te sluiten, openden zich veel andere deuren. Het was ook een lastige periode, het leidde tot een echtscheiding. Ik kwam er, eh, sterker is het woord niet, bewuster uit. Er verdween een vanzelfsprekendheid uit mijn leven, maar er kwam een ander, breder perspectief voor terug. 'Ik weet het eigenlijk niet zo goed meer hoe en waarom we stopten met de Kecks. Ik was zelf nooit op het idee gekomen. Ik was loyaal aan de band. Ik ben trouw. Het heeft ook jaren https://blendle.nl/i/de-volkskrant/losgezongen/bnl-vkn-20141202-3750297

Page 2 of 8


02/12/14 13:38

geduurd voordat ik hardop kon zeggen dat ik gescheiden was. Het paste niet in het beeld dat ik van mezelf had. Ik was de zanger van de Kecks, ik was echtgenoot en vader. Die drie dingen pasten heel goed bij elkaar. Ik moest een nieuw beeld van mezelf opbouwen, heel lastig was dat. 'Ik was 40 toen de Kecks stopten. Het voelde alsof ik werd ontketend. Ik had het geluk dat ik in België vrijwel meteen iets op televisie mocht doen, in De laatste show. Daardoor kon ik speelruimte voor mezelf creëren. Ik nam me voor nooit meer iets met muziek te doen. Dat had ik nodig. Het werd televisie, en gedichten schrijven, en boeken. Van alles. Ik moest weg uit de muziek om te voorkomen dat ik de makkelijkste weg zou kiezen. Als ridder zonder paard, ronddolend in het schnabbelcircuit.' 'Na een tijd merkte ik dat het tegennatuurlijk was het podium vaarwel te zeggen. Jan Hautekiet vroeg of ik met hem een voorstelling wilde maken met verhalen en muziek. Piano en zang, meer niet. Ik voelde dat daar een onontgonnen terrein lag. Via die enorme omweg sta ik nu weer met een band op het podium. In een andere setting, in theaters.' 'Het leven in de rock-'n'-roll? Ik was daar goed in. Ja, daar wordt ook het nodige bij gedronken, maar het is veel meer dan dat. Voor mij was het ideaal. Ik kon het volwassen worden uitstellen. Met de Kecks creëerde ik een wereld waarin andere wetten, normen en omgangsvormen golden dan in de buitenwereld. Dat vond ik aangenaam, want die buitenwereld begreep ik niet goed. Dat had te maken met mijn verblijf op kostschool. 'Het is psychologie van de koude grond, maar toen ik een jaar of 13 was, kwam ik in een situatie terecht waarin ik op de vlucht sloeg. Die 13-jarige Rick heeft indertijd de juiste manieren gevonden om te overleven. Maar toen ik 40 was, zat die 13-jarige nog steeds achter het stuur. Ik dreigde een karikatuur van mezelf te worden.' Van god los laat nu toch die god los er is niemand in de kosmos 't is zonde van de tijd Uit: Van God los (2001, tekst van Stijn Meuris) 'Dit is een cover van Stijn Meuris van Monza en vroeger van Noordkaap. Twee jaar geleden deed ik samen met hem een zomerfestivaltournee. Het lied is me dierbaar, vanwege de tekst. Niet zozeer vanwege mijn katholieke kostschoolverleden, maar omdat ik het ongelovige van mezelf niet eerder expliciet had bezongen in een lied. Hier zeg ik dat ik strikt ongelovig ben. Punt. Nee nee, dat is geen provocatie. Het kan juist heel deëscalerend werken. https://blendle.nl/i/de-volkskrant/losgezongen/bnl-vkn-20141202-3750297

Page 3 of 8


02/12/14 13:38

In deze roerige tijden, waarin we in een schijnbare godsdienstoorlog verzeild zijn geraakt, is het heel nuttig om zo'n geluid te laten horen.' Hoe groot ook de afstand tussen jou en mij waar je nu ook bent ik weet dat jij er bent Uit: Ik weet dat jij er bent (2013) 'Dit lied is een ode aan de liefde, ja. Een ode aan de verbondenheid; we moeten het met elkaar zien te klaren. Dat is ook het moeilijke natuurlijk. Maar als je je verschuilt achter een ideologie of godsdienst heb je een afspraak met iets wat boven ons zweeft en kunnen de onderlinge verhoudingen worden genegeerd. Dat is heel gevaarlijk.' 't Oude jaar is afgelopen wij zijn blij, vol goede hoop Uit: Vrienden (2006) 'Ik ben standaard vol goede hoop. Ik ben niet cynisch, nee. Het is soms zeer verleidelijk de zwartgalligheid te omarmen, maar in de donkere hoek van het cynisme bloeit zo weinig. Ik probeer het dus ver van me te houden. 'Dit lied komt ook uit een toneelstuk, Singhet ende weset vro van de Koninklijke Vlaamse Schouwburg. Het uitgangspunt van het stuk was een gezangenbundel uit de jaren dertig van de vorige eeuw, samengesteld door een koster uit Roeselare. 'Met de Kecks speelden we altijd al veel in België, en stilaan is het mijn tweede vaderland geworden. In 1998 moest Nederland op het WK tegen België voetballen. Ik werd door Mark Uytterhoeven uitgenodigd om die avond als Nederlandse studiogast commentaar te geven. Het werd een leuke uitzending. Dat bleek het begin van een tv-loopbaan, het hele land keek. Later werd ik vaste gast in De laatste show, een destijds zeer populair programma. 'Een Vlaming zal ik nooit worden, maar een echte Nederlander ben ik ook niet meer. Ik zweef zo'n beetje boven de grens. Ik kan me heel moeilijk een leven zonder Vlaanderen voorstellen.'

https://blendle.nl/i/de-volkskrant/losgezongen/bnl-vkn-20141202-3750297

Page 4 of 8


02/12/14 13:38

Onze wilde wereld moe en versleten als een oude jas meer vertrouwd dan echt warm Uit: Onze wilde wereld (2013) 'Dat is een vaststelling die ik over mijn eigen leven moest maken. Je zit soms in een situatie waarin je dingen niet wegdoet omdat ze vertrouwd zijn, maar waar geen vruchtbare toekomst meer inzit. Misschien heb ik mezelf op die cd er wel van proberen te overtuigen dat wat ik deed, het juiste was. 'Ik heb een tijdje tegelijkertijd in Amsterdam en Brussel gewoond. Ik werd er doodongelukkig van. Ik dacht dat ik er alles aan moest doen om niet in de comfortzone terecht te komen. In de praktijk was ik altijd ergens niet en op het laatst woonde ik nergens meer en was ik alleen nog maar koelkasten aan het uitruimen omdat er bedorven spul in lag. Het is fijn een eigen plek te hebben. Dat besef is er nu.' Het leven is nog nooit zo mooi geweest als er voetbal op tv is kijk ik voetbal op tv ik kan alles kijken wat ik kijken wil de afwas doe ik als ik zin heb heus, dat komt wel als ik zin heb En de tafel ruim ik morgenochtend op Uit: Het leven is nog nooit zo mooi geweest (2008) Lacht hard. 'Dit is het donkerste lied dat ik heb geschreven. Ik weet nog wanneer het was. Ik repeteerde in 2006 voor een toneelstuk en zat drie maanden in een klein appartement in Brussel. En ik zat midden in een echtscheiding. De repetities duurden tot eind december https://blendle.nl/i/de-volkskrant/losgezongen/bnl-vkn-20141202-3750297

Page 5 of 8


02/12/14 13:38

en ik had geen flauw idee wat ik in januari zou gaan doen. Ik dobberde rond in een vacuüm. Het voelde alsof ik een bootje zat. Het was prachtig weer, het bootje gleed over het water, maar in de verte hoorde ik de waterval al razen. Het onheil leek zich aan te kondigen. Ik had een onwaarschijnlijk gevoel van vrijheid, maar het was heel sneu allemaal. Vrijheid zonder kader, kan behoorlijk beangstigend zijn.' Karolien zegt bijtend op haar lip het zou zo anders kunnen zijn het leven is toch meer dan dit Uit: Karolien zegt (2008, origineel van Lou Reed) 'Voordat we het mochten uitbrengen, moest het management van Lou Reed toestemming geven. We hadden weinig kans, want dat gebeurt niet vaak. Jan Hautekiet en ik zijn er zelfs nog voor naar Londen gegaan, overigens zonder hem te ontmoeten. Na maanden kwam er een bericht. '...he liked the recording very much and he approves...' Lou Reed heeft geluisterd naar een lied dat ik heb gezongen en hij vond het mooi. Lou Reed! 'Ik bewonder hem. Er zijn artiesten die ik bewonder omdat ze iets kunnen wat ik niet kan. David Bowie bijvoorbeeld, hij is een zanger op een niveau waar ik niet eens van kan dromen. Maar bij Lou Reed denk ik: hm, dat kan ik misschien ook wel. Hij beweegt zich tussen een zanger en een verteller in. Da's een mooie plek. 'Ik heb samen met Jan Hautekiet een avondvullend programma gedaan met alleen maar vertalingen van Lou Reed. Bij het vertalen beleef ik plezier aan het herscheppen van die nummers en muzikaal biedt het Jan veel mogelijkheden eens goed uit te pakken. Ik voel me op mijn gemak in de traditie die hij heeft gecreëerd. Wie door het repertoire van Lou Reed gaat, maakt een mentale woestijntocht, maar keert gelouterd terug.' En als het even tegen zit Denk dan aan wat je hebt geleerd Door de jaren heen Doe het en voor het geld


Page 6 of 8


02/12/14 13:38

En voor de show Maar doe het (doe het) Doe alles wat je doet met hart en ziel Uit: Met hart en ziel (1990) 'Ik heb het lang niet gezongen. Maar ik heb het gevoel dat de Kecks nu lang genoeg achter me liggen en dat ik mezelf voldoende opnieuw heb uitgevonden; dat het kan, dat het weer past. Het voelt niet alsof ik met een oud succesnummer even kom cashen. Het heeft een logische plek in de dingen die ik nu doe. Bij onze optredens spelen we nu drie, vier Kecksnummers. 'Boodschap? Die zit er in, ja. Er zit veel mededogen in dat lied. Met hart en ziel gaat over een uitgerangeerde derderangsartiest, die diep van binnen hoopt dat hij er ooit weer zal staan. Gaandeweg word ik het zelf, hè. (lacht) Zover is het nog niet, nu is het nog een vrolijke, bittere noot.' Er werd gewoon gebeld dus zij deed open heel bedaard. Nog geen seconde later was haar gang gevuld met paard Uit: Er staat een paard in de gang (1981, tekst van André van Duin) 'Het is een van de covers op de cd die vorige maand uitkwam, De parels én de zwijnen. Het absurdisme van die tekst heb ik in België leren kennen en waarderen. André van Duin zal het misschien niet zo poëtisch hebben bedoeld, maar er zit een opening in naar een heel andere interpretatie. Het biedt de mogelijkheid om er in de exegese eens goed op los te gaan. Ik was heel blij dat ik het bij De Wereld Draait Door mocht zingen, het leverde enorm veel respons op. En het was fijn dat Van Duin erbij wilde zijn. Hij snapte het ook. Het was heel tof. 'Ik had André van Duin twee maanden eerder geïnterviewd voor Zin. Voor dat blad doe ik elke maand een interview. Ik leer er veel van. Dat je niet alles hoeft te weten en niet alles hoeft te kunnen en maar een klein onderdeel bent van een grote wereld. En dat we in een aangename wereld leven waar vooral veel leuke, begaafde en enthousiasmerende mensen rondlopen. 'We zullen het met elkaar moeten zien te doen. Het klinkt stom, maar dat is wat ik heb geleerd. Het leven is mensenwerk. Zo zit het.' Voor optredens zie rickdeleeuw.nl


Page 7 of 8


02/12/14 13:38

CV Rick de Leeuw 1960 Geboren in Haarlem 1980-2001 Zanger/tekstschrijver Tröckener Kecks 2000 Debuut als schrijver met semi-autobiografische roman De laatste held 2003 Eerste dichtbundel, Planeet Jeugd 2004 Eerste tournee met de Belgische muzikant Jan Hautekiet 2004 Eerste rol in toneelstuk, De tenen van god van Union Suspecte 2012 Dichtbundel Echte mannen scheiden niet met Erik Jan Harmens 2013 Eerste solo-cd, Beter als 2014 De parels én de zwijnen, cd met Nederlandstalige covers Rick de Leeuw woont in Amsterdam.


Page 8 of 8

Losgezongen - de Volkskrant - Blendle

Recommend Documents