>>LopendVuur04 De krant van de Nederlandse Topsport >>juni 2014
Gijs Ronnes bouwt gestaag verder aan ‘beachbolwerk Nederland’ > 4
Rolstoelbasketballers jagen op wereldgoud > 6
Bondscoach Johan Lammerts analyseert een geslaagd wielervoorjaar > 7
Taekwondotalent Machario Patti: “Zonder mijn vader was dit niet gelukt” > 8
“De wil om te sparen is er wel, maar het bijbehorende geld ontbreekt”
FOTO: ANP PHOTO
UITKOMSTEN ENQUÊTE ONDER NEDERLANDSE TOPSPORTERS
Meer dan de helft van de topsporters geeft aan behoefte te hebben aan een overbruggings- en pensioenregeling.
Uit een door NOC*NSF, NL Sporter en de NOC*NSF Atletencommissie gehouden enquête onder Nederlandse topsporters blijkt dat zestig procent van de respondenten behoefte heeft aan een overbruggingsregeling en 54 procent aan een pensioenregeling. De meeste ondervraagde topsporters verdienen echter te weinig met hun sport om hiervoor geld opzij te kunnen leggen. Adam Bakker, directeur van NL Sporter, praat ons bij over de belangrijkste resultaten van de enquête. >> Sinds medio 2013 houdt de werkgroep Athlete Services van NOC*NSF, bestaande uit vertegenwoordigers van enkele sportbonden, NL Sporter en de NOC*NSF Atletencommissie, zich onder andere bezig met de herziening en optimalisering van de voorzieningen voor topsporters. Binnen deze werkgroep, die onder leiding staat van Els van Kernebeek, wordt al langere tijd gesproken over de mogelijkheden voor een overbruggings- en
pensioenregeling. Dit heeft ertoe geleid dat NOC*NSF medio april in samenwerking met de NOC*NSF Atletencommissie en NL Sporter een enquête heeft uitgezet om de feitelijke situatie te toetsen en de behoefte van topsporters aan een overbruggingsen/of pensioenregeling in kaart te brengen. De enquête werd ingevuld door 278 sporters uit 63 verschillende
Wie hebben de enquête ingevuld? >> Half april zijn ruim duizend topsporters benaderd om de enquête in te vullen. In totaal is de enquête ingevuld door 278 topsporters uit 63 sporten. De gemiddelde leeftijd van deze
respondenten is 27 jaar, de meeste hebben een A-status en een vijfde deel van de respondenten bestaat uit aangepaste sporters.
sporten. Gevraagd naar hun inkomsten gaf 61 procent van de respondenten aan in 2013 niet meer dan 20.000 euro met hun sport verdiend te hebben. Bakker: “In combinatie met de kosten die de topsporters maken – 43 procent geeft aan meer dan 5.000 euro per jaar aan niet vergoede topsportkosten te hebben – betekent dit dat veruit de meeste topsporters geen geld hebben om te sparen voor hun pensioen of voor een overbruggingsperiode tussen hun topsportcarrière en een maatschappelijke carrière.” Overbruggings- en pensioenregeling Uit de enquête blijkt dat veruit het grootste deel van de topsporters geen gebruik maakt van een overbruggings- en pensioenregeling, terwijl een meerderheid van de respondenten hier wel behoefte aan heeft. Een groot deel van de ondervraagde topsporters is
bereid om hier vanaf een inkomen van 25.000 euro geld voor opzij te zetten. Een bedrag dat de meeste sporters dus niet verdienen, zo concludeert Bakker. “De wil om te sparen is er wel, maar het bijbehorende geld ontbreekt.” Verder komt uit de enquête naar voren dat beide regelingen als belangrijk worden bestempeld, maar dat een overbruggingsregeling meer prioriteit heeft. Bakker is niet verbaasd over de uitkomsten van de enquête en stelt dat ze in lijn liggen met eerdere onderzoeken, zoals de 3-meting topsportklimaat in Nederland (2012). Als opvallendste uitkomst noemt hij dat bijna driekwart van de respondenten aangeeft na zijn dertigste te stoppen met zijn topsportcarrière. “Topsporters gaan dus steeds langer door en in combinatie met hun geringe >> lees verder op pagina 2
De top 5 van sporten met de meeste respondenten : Roeien 12 % Meer informatie over de enquêteLangebaanschaatsen 8% resultaten is te vinden via Hockey 5% www.nocnsf.nl/athleteservices/ Volleybal 4% nieuwsoverzicht en www.nlsporter.nl Rolstoelbasketbal 4%
HET LOPEND VUUR JUNI 2014 NOC*NSF 1
VERVOLG PAGINA 1
inkomsten worden de achterstand op de arbeidsmarkt en hun pensioengat alleen maar groter.” Onderwijsfaciliteiten Tot slot: 42 procent van de respondenten geeft aan binnen één jaar na afloop van hun topsportcarrière een opleiding te willen gaan volgen of vervolgen. NOC*NSF is in gesprek met onderwijsinstellingen om topsporters
te ondersteunen bij het optimaal combineren van hun sportcarrière met hun school of studie, aangezien de sportkoepel van mening is dat flexibel onderwijs onontbeerlijk is als je op topniveau sport. Ook Bakker maakt zich hier namens NL Sporter sterk voor. “Nu is het zo dat je na je dertigste geen recht meer hebt op studiefinanciering en zo zijn er veel zaken waar sporters rekening mee moeten houden
en die verbeterd kunnen worden. Als NL Sporter faciliteren we de sporter om het maximale uit zijn of haar sportcarrière te halen, maar het is net zo belangrijk dat de sporter zich ook op maatschappelijk vlak kan blijven ontwikkelen en na zijn of haar sportcarrière niet voor ongewenste verrassingen komt te staan. Dat is goed voor de sporter en goed voor de maatschappij.”
Vervolgtraject Eric Lankers, projectleider Athlete Services bij NOC*NSF: “We hebben nu in kaart gebracht hoe de financiële positie van topsporters is en wat hun wensen zijn. Met deze resultaten gaan we het gesprek aan met de overheid. We schuiven samen met het ministerie van VWS aan bij het ministerie van Financiën, maar gaan ook kijken hoe we de ministeries van OCW en Sociale Zaken hierbij kunnen betrekken. We zetten in op zowel een overbruggings- als een pensioenregeling en sluiten daarbij op voorhand niets uit. Het gaat ons erom dat er gerichte oplossingen komen, of dat nou in de vorm van een regeling of een aantal losse faciliteiten is.” Lankers stelt dat het gesprek over de overbruggings- en pensioenregeling parallel loopt aan de ontwikkelingen binnen de stipendiumregeling. “Nederland telt de laatste jaren steeds meer sporters met een A-status. De kosten voor het stipendium nemen daardoor toe en het is VWS en NOC*NSF er veel aan gelegen om de hoogte van het stipendium voor de individuele sporter op peil te houden. We doen er alles aan om zowel het stipendium als de overige voorzieningen voor de topsporters zo goed mogelijk in te vullen.”
Athlete Services Het Ministerie van VWS, NOC*NSF en haar Partners In Sport bieden topsporters – in aanvulling op de ondersteuning door de sportbond, bonds- en privésponsoren – diverse financiële en materiële voorzieningen aan. Afhankelijk van de topsportstatus en het topsportprogramma van de topsporter, kan van deze voorzieningen gebruik worden gemaakt. Voorbeelden zijn de stipendium- en kostenvergoedingsregeling, vervoersvoorzieningen, een ziektekosten- en arbeidsongeschiktheidsverzekering en loopbaanbegeleiding. De voorzieningen worden vanuit Athlete Services gecoördineerd.
>> Meer info: www.nocnsf.nl/athleteservices
Sportfonds Leo van der Kar ondergebracht bij NOC*NSF
>> Het Sportfonds Leo van der Kar heeft in de afgelopen 54 jaar ruim 1.500 talentvolle jonge sporters geholpen bij de ontwikkeling van hun topsportcarrière. Hans van de Kar, voorzitter van het Sportfonds Leo van der Kar: “Mijn vader heeft na zijn eigen sportcarrière het initiatief genomen om met behulp van een fonds jonge Nederlandse sporttalenten de gelegenheid te geven om elders op de wereld en bij gerenommeerde coaches stage te lopen. Ik heb na de dood van mijn vader in 1992 dat goede werk voort kunnen zetten met behulp van een aantal gedreven vrijwilligers. Nu is de tijd gekomen om het Sportfonds in te bedden in NOC*NSF, waar het als fonds op naam zal blijven voortbestaan. Ik ben daar blij mee omdat het Sportfonds op deze wijze bij kan blijven dragen aan de ontwikkeling van Nederlandse sporttalenten.” NOC*NSF ziet, naast de historische betekenis van het sportfonds, ook een toekomst voor het Sportfonds Leo van der Kar. In het kader van het
FOTO: NOC*NSF
Het door Leo van der Kar opgerichte Sportfonds Leo van der Kar wordt ondergebracht bij NOC*NSF. Voorafgaand aan de Algemene Vergadering van NOC*NSF op 20 mei jl. is het fonds door Hans van de Kar, de zoon van de oprichter en naamgever, overgedragen aan André Bolhuis, voorzitter van NOC*NSF.
NOC*NSF-voorzitter André Bolhuis (tweede van rechts) te midden van het bestuur van het Sportfonds Leo van der Kar: Tom Okker, Hans Muller en Hans van de Kar.
nieuw ontwikkelde beleid gericht op fondsenwerving, ziet NOC*NSF namelijk mogelijkheden om nieuwe middelen te genereren voor het sportfonds. Uitgangspunten zijn de oorspronkelijke doelstelling en bestaande criteria voor aanvragen. In de nieuwe situatie stelt NOC*NSF de toegezegde blijvende betrokkenheid van de huidige bestuursleden bijzonder op prijs.
>> Meer info over Leo van der Karfonds:
[email protected] >> Meer info over themafondsen:
[email protected]
Colofon Lopend Vuur is een uitgave van NOC*NSF Ontwerp Diep Arnhem, Opmaak en druk Edauw & Johannissen BV, Den Haag, Hoofdredactie Friso Schotanus (Het Sportbureau)/NOC*NSF, Eindredactie Janneke Westermann, Medewerkers Erik Duiven, Joost Hanewinkel, Roelof Jan Vochteloo Productie Arko Sports Media, Nieuwegein, Redactieadres NOC*NSF: Lopend Vuur T.a.v. Annemiek van der Meer, Postbus 302, 6800 AH ARNHEM, Tel.: 026 483 47 83, E-mail:
[email protected], www.nocnsf.nl/lopendvuur 2
NOC*NSF HET LOPEND VUUR JUNI 2014
Hockey World Cup 2014 grootste toernooi van het jaar Op 31 mei jl. is het Rabobank Hockey World Cup 2014 van start gegaan, dat zal duren tot en met 15 juni. Het is dit jaar het grootste topsportevenement in ons land. Er strijden 24 hockeyteams – met 432 tophockey(st)ers in twaalf herenteams en twaalf damesteams uit vijftien landen om de wereldtitel. In totaal worden er 76 wedstrijden gespeeld. De wedstrijden worden afgewerkt het Kyocera Stadion van voetbalclub ADO Den Haag en het naastgelegen GreenFields Stadion. Het hoofdveld in het voetbalstadion vormt het hart van het internationale toernooi, biedt plaats aan 15.000 hockeyliefhebbers en is daarmee tijdelijk een van de grootste hockeystadions ter wereld. Om beide stadions geschikt te maken voor tophockey heeft kunstgrasleverancier GreenFields een veld geproduceerd met een speciaal voor deze sport ontwikkelde kunstgrasvezel van TenCate.
>> Marco Kooiman, projectleider evenementenbeleid bij NOC*NSF, legt uit dat dit toernooi meer is dan een sportief evenement. “Voor dit WK hockey is niet alleen een innovatieve en tijdelijke accommodatie gebouwd. Het WK is benut om maatschappelijke en economische doelen van de stad dichterbij te brengen. Het thema ‘ontmoeting’ staat daarbij centraal, want als mensen elkaar spreken, kunnen er initiatieven en energie ontstaan. Bestuurders en directeuren van overheden, bedrijfsleven
en onderwijs kunnen kiezen uit een keur van programma’s en worden uitgenodigd to celebrate sport. Vandaar ook dat het plein midden in de stad is omgedoopt tot het Haags Hockey Plein. Daar zullen veel culturele en sportieve side events plaatsvinden.” Dat de gaststad zich zo op positief wijze profileert is volgens Kooiman geen toeval. “Den Haag is een van de partijen die zich heeft verenigd in de netwerkorganisatie ‘De kracht van sportevenementen’,
samen met Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Eindhoven, het ministerie van VWS en NOC*NSF. De ambitie van deze netwerkorganisatie is dat Nederland toonaangevende sportevenementen met een internationale uitstraling organiseert, die excellent georganiseerd zijn en aantoonbaar economisch, maatschappelijk en sportief effect genereren voor het land.” >> Meer info:
[email protected]
Vertrouwenspunt Sport officieel gelanceerd
>> Voor alle sporters en hun omgeving heeft NOC*NSF in samenspraak met de sportbonden het Vertrouwenspunt Sport opgezet. Naast alle positieve kanten, heeft sport immers ook een keerzijde. Het gaat dan over afwijkingen van de regels, waarden en normen in de sport. Afwijkingen op het gebied van doping, matchfixing en seksuele intimidatie die
grensoverschrijdend gedrag van anderen wilt melden. In een vertrouwelijk gesprek met een vertrouwenspersoon of adviseur wordt besproken wat de melder dwars zit en welke stappen gezet kunnen worden om een probleem aan te pakken. Het Vertrouwenspunt Sport is telefonisch bereikbaar via 0900 202 55 90 (€ 0,10 per minuut ), per mail via
[email protected] en via de website www.vertrouwenspuntsport.nl
0
9 55 202inuut) 0 m
0900,10 pe
r
T NE ER INT IL MA
l
rt.n
o tsp un nsp .nl we cnsf u o o r n ert rt@ o l/v f.n ntsp u cns .no ensp w ww trouw ver (€
0900 - 202 55 90 (€ 0,10 per minuut)
INTERNET MAIL
.nl
www.nocnsf.nl/vertrouwenspuntsport
[email protected]
de Olympische kernwaarden van respect, vriendschap en fair play aantasten. Bij het nieuwe meldpunt kan je, ook anoniem, vragen stellen of meldingen doen over zaken die mogelijk in strijd zijn met de regels, waarden en normen in de sport. Dat kunnen persoonlijke dilemma’s of vervelende ervaringen zijn, maar je kunt er ook terecht wanneer je
Platform werkenindesport.nl gelanceerd Voorafgaand aan de algemene ledenvergadering van NOC*NSF is op 20 mei jl. een nieuw platform voor werken en werkgeverschap in de sport gelanceerd; werkenindesport.nl. Voor (potentiële) werknemers en werkgevers is dit platform de startpunt voor alle informatie, producten en diensten over werken in de sport.
>> NOC*NSF heeft samen met de sociale partners in de sport (Werkgeversorganisatie in de Sport (WOS), FNV Sport, CNV en De Unie) en
Randstad als Partner in Sport gewerkt aan het nieuwe platform werkenindesport.nl. Voor werkgevers biedt dit online platform alle informatie om het
werkgeverschap op een goede manier uit te voeren. Het fungeert bovendien als aanvulling op de bestaande website sportwerkgever.nl van de WOS. Vacatures en stageplekken Werknemers, ook potentieel geïnteresseerden, vinden op het platform alles voor hun loopbaan in de sport. Zo is er een overzicht van vacatures en stageplekken in de sport en kunnen
zowel werknemers als werkgevers er informatie vinden over werkgerelateerde thema’s als persoonlijke ontwikkeling, loopbanen, mobiliteit, vitaliteit en de CAO Sport. Daarnaast is er een helpdesk, waar werkgevers en werknemers HR-gerelateerde vragen kunnen stellen. >> Meer info: www.werkenindesport.nl
HET LOPEND VUUR JUNI 2014 NOC*NSF 3
FOTO: NOC*NSF
Op 20 mei jl. is het Vertrouwenspunt Sport officieel gelanceerd door Chiel Warners, voorzitter van de NOC*NSF Atleten Commissie. Bij het meldpunt kunnen sporters, begeleiders en anderen terecht met vragen over en meldingen van zaken die mogelijk in strijd zijn met de regels en die de integriteit van de sporter of de sport aantasten. Het kan daarbij gaan over onderwerpen als doping, matchfixing, seksuele intimidatie, eetstoornissen of over ander grensoverschrijdend gedrag.
DE COACH GIJS RONNES
“Ik stel veel vragen, dat is soms irritant” Vrij onverwacht wonnen beachvolleyballers Alexander Brouwer en Robert Meeuwsen vorig jaar de wereldtitel. Bondscoach Gijs Ronnes bouwt in 2014 gestaag verder aan ‘beachbolwerk Nederland’. “We willen structureel naar de top.” Naam: Gijs Ronnes
Nationaliteit: Nederlands
Beroep:
Bondscoach beachvolleybal mannen
Leeftijd: 36 jaar
Werkzaam sinds:
Powerbeachvolleybal Ronnes begeleidde Brouwer en Meeuwsen naar de wereldtitel met
Powerbeachvolleybal: het nieuwe speelplan van
een nieuw speelplan: het zogenaamde ‘powerbeachvolleybal’. “Het zijn lange jongens, ze springen goed, dus daar moeten we gebruik van maken. Vroeger was beachvolleybal een mix: de helft hard geslagen ballen, het andere deel geplaatst. Wij maken daar tachtig procent hard slaan van, puur omdat we daar goed in zijn. Wij zijn niet geboren op het strand, dus waarom zouden we die andere teams nadoen?” Recherche Hij stopte in 2008 met beachvolleybal,
Begin mei was Hotel en Congrescentrum Papendal twee dagen lang het decor voor de Masterclass Topsportartsen. 25 artsen kwamen af op de bijeenkomst met als doel kennis te vergaren en onderling ervaringen uit te wisselen. Maarten Moen, verbeterarts bij NOC*NSF en een van de organisatoren, blikt terug op de masterclass.
4
NOC*NSF HET LOPEND VUUR JUNI 2014
Mastercoach Ronnes praat veel met andere coaches tijdens bijeenkomsten van het Master Coach in Sports-programma van NOC*NSF. “Reuze interessant om te leren van coaches die heel andere kwaliteiten hebben. Ik weet bijvoorbeeld veel over communicatie en tactieken, maar weinig over fysiologie en voeding. Die sessies zijn dus erg boeiend. Ik wil mezelf ontwikkelen, daarom doe ik dit. En telkens als ik er vandaan kom, heb ik het idee dat ik nog veel kan leren.”
Ronnes.
Meeuwsen en Brouwer vormen een van de vier teams die door Ronnes begeleid worden.
“Topsportartsen hebben weer van elkaar kunnen leren”
>> De bijeenkomst op Papendal was onderdeel van het Curriculum Masterclass Topsportartsen. Dit is een initiatief van technisch directeur Maurits Hendriks, die enkele jaren geleden de knuppel in het hoenderhok gooide door te stellen dat Nederland geen topsportartsen kent. Moen, in 2012 aangesteld als verbeterarts en samen met Cees-Rein van den
Baas Nu vindt hij het als trainer belangrijk dat zijn pupillen vooral zichzelf beter maken. “Ze moeten mij zien als een hulpmiddel, niet als hun baas. Zelf de wedstrijd analyseren, zelfredzaam zijn. Ik ben een trainer die veel vragen stelt, wat soms ook irritant is voor de spelers. Maar ik mag tijdens wedstrijden niet coachen, dus de spelers moeten zelf beslissingen nemen. Daar praten we veel over. Waarom doe je dit, waarom serveer je hier? Sommige spelers zeggen: vertel nou maar gewoon wat ik moet doen.”
FOTO: SPORTFOTOGRAFIE.NL
>> Gijs Ronnes heeft vier herenteams onder zijn hoede, waaronder de wereldkampioenen. “We trainen zes dagen per week indoor in Den Haag en op het strand van Scheveningen. In de winter ligt de nadruk op kracht en conditie, richting wedstrijdseizoen voeren we het aantal baltrainingen op.” En dan komt de bondscoach pas echt tot zijn recht. Het conditionele en technische gedeelte laat hij graag aan specialisten over, Ronnes concentreert zich vooral op de tactiek. “Dat heb ik meegenomen uit mijn actieve carrière. Toen ik zelf nog speelde hadden we bijna nooit een coach bij ons. Je leert om zelf na te denken.”
FOTO: SPORTFOTOGRAFIE.NL
2012
na jarenlang een team te hebben gevormd met Jochem de Gruijter. Samen wonnen ze zilver op het EK in Den Haag. Coach worden? Ronnes had er nooit aan gedacht. “Ik wilde iets met mijn studie gaan doen. Ik ben meester in de rechten, wilde bij de recherche, maar dat is niet gelukt. Toen kwam de vraag of ik jeugd wilde gaan coachen in het beachvolleybal.” Papieren heeft hij inmiddels, die zijn vorig jaar in één klap verdiend via de wereldtitel. Zijn eigen loopbaan is nu naar de achtergrond verdreven. “Zelf spelen, ik mis het niet. Een wedstrijdje is leuk, maar met trainingsarbeid en alle opofferingen heb ik geregeld problemen gehad.
Het leven dat mijn studerende vrienden leidden, interesseerde me ook wel.”
Hoogenband chef-arts tijdens de Olympische en Paralympische Spelen in Londen: “Het niveau kan inderdaad hoger en daarom zijn we gestart met het organiseren van bijeenkomsten. De thema’s voor de verschillende masterclasses bedenken we deels zelf, op basis van onze ervaringen in de praktijk, maar we krijgen ook regelmatig input van het Olympisch Medisch Panel.
Inmiddels hebben we al enkele masterclasses georganiseerd en deze worden door de artsen als positief ervaren.” Load monitoring Moens rekent voor dat de groep die de bijeenkomsten bezoekt bestaat uit zo’n dertig artsen die werkzaam zijn in de topsport. Enkelen daarvan hadden op 9 en 10 mei sportieve verplichtingen, maar de overige 25 waren present op Papendal. Op de eerste dag werden zij door enkele experts bijgepraat over het thema load monitoring. Moen: “Het voorkomen van blessures is nog altijd beter dan het genezen ervan. Momenteel zijn we bezig met een grote campagne om te zorgen dat we minder blessures krijgen. Eerder was dit nooit een sexy thema, maar inmiddels raakt
iedereen steeds meer doordrongen van het belang van preventie.” Eetstoornissen Op de tweede dag ging het over eetstoornissen in de topsport. “Ook in de topsport komen eetstoornissen voor. Die stoornissen kunnen sportgedreven zijn – zo moeten bijvoorbeeld skispringers zo licht mogelijk zijn –, maar kunnen ook andere oorzaken hebben. De artsen hadden hier wel een richtlijn voor, maar die was outdated en daarom hebben we dit thema van verschillende kanten opnieuw belicht. Afgesproken is nu dat in het geval van een eetstoornis de topsportarts coördinator in het proces is.” Na een afsluitende voordracht van prestatiemanager Paul Wylleman over performance behaviour zat de tweedaagse sessie erop. Moen kijkt met een goed gevoel terug op de bijeenkomst waar ‘de topsportartsen weer van elkaar hebben kunnen leren’. In september staat de volgende masterclass gepland.
Equipe Jeugd Olympische Spelen groeit Het Nederlands team van chef de mission Mark Huizinga dat afreist naar de Jeugd Olympische Spelen komende zomer in Nanjing wordt steeds groter. NOC*NSF heeft de voordrachten van de bonden gehonoreerd voor twaalf jonge sporters. Het gaat hierbij om twee zeilers en twee windsurfers die door het Watersportverbond zijn voorgedragen, een triatlete en zeven zwemmers.
>> Tijdens het Europese kampioenschap BIC Techno-surfen en het wereldkampioenschap Byte CII-zeilen, eind april op het Gardameer in Italië, haalde Nederland het maximum van vier startbewijzen voor Nanjing 2014 binnen. Het gaat om Byte CII-zeilers Odile van Aanholt en Scipio Houtman en de Techno 293-surfers Aimée van ’t Hoff en Lars van Someren. De zestienjarige triatlete Kirsten Nuyes verdiende haar plaats in de Nederlandse ploeg door half mei een negende plaats te halen in de Europese kwalificatiewedstrijd
die gehouden werd in Weert. De Brabantse uit Putte traint vooral in België, onder begeleiding van Marc Herremans. Amsterdam Swim Cup De zwemmers konden zich kwalificeren op basis van limiettijden die gezwommen konden worden bij de Amsterdam Swim Cup in december 2013 en bij de Swim Cup Eindhoven in april. Drie jongens en vier meiden in de leeftijd van vijftien tot achttien jaar is dit gelukt. Ze komen in Nanjing uit op verschillende onderdelen, zowel individueel als in estafettevorm. Dit
Pahud de Mortanges Trofee voor gebroeders Mulder Michel (goud in Sochi) en Ronald Mulder (brons) zijn op 20 mei jl. geëerd met de Pahud de Mortanges-wisseltrofee. Deze trofee wordt sinds 1972 door NOC*NSF in een Olympisch jaar uitgereikt aan ‘de meest voorbeeldige Olympische sporter of -sportploeg’.
Maaike de Waard wist zich tijdens de Swim Cup Eindhoven te kwalificeren.
zijn de namen: Kyle Stolk, Laurent Bams, Mathys Goosen, Maaike de Waard, Kim Busch, Robin Neumann en Esmée Bos. De Jeugd Olympische Spelen vinden van 16 tot en met 28 augustus plaats. Er worden circa 3.600 sporters uit 205
FOTO: NOC*NSF
>> Michel en Ronald Mulder zijn de eerste tweeling die voor Nederland een Olympische medaille won op hetzelfde individuele onderdeel (500 meter) op één editie van de Olympische Winterspelen. In de wereld is er slechts één andere tweeling die ook zo’n prestatie heeft neergezet. Charles Pahud de Mortanges was tot
2004 Nederlands meest succesvolle deelnemer aan de Olympische Spelen ooit. Tijdens drie Olympische Spelen (1924, 1928 en 1932) veroverde hij als militaryruiter in totaal vier gouden en één zilveren medaille. Later was hij voorzitter van het NOC en lid van het IOC. In 2012 mocht Epke Zonderland de trofee in ontvangst nemen.
>> informatie: www.nocnsf.nl/nanjing2014, www.nanjing2014.org, #Nanjing2014 #youtholympics
NOC*NSF moet opnieuw bezuinigen Tijdens de Algemene Ledenvergadering van 20 mei jl. hebben de leden van NOC*NSF ingestemd met een nieuwe bezuinigingsronde. De noodzaak hiertoe is met name ingegeven door het teruglopen van de inkomsten uit De Lotto. >> De Lotto heeft, net als andere
Michel en Ronald Mulder ontvangen de trofee uit handen van NOC*NSF-voorzitter André Bolhuis.
landen verwacht. Op het programma staan 28 Olympische takken van sport.
kansspelen, last van de economische crisis. Ook concurrentie van online – illegale – loterijen zorgt voor minder inkomsten. Dit vertaalt zich rechtstreeks naar minder inkomsten voor de Nederlandse sport. In 2011 bedroeg De Lotto-afdracht nog 53 miljoen euro, de verwachting is dat de daling zich voortzet naar 40 miljoen. Grote financiële problemen zullen de Nederlandse sport vooralsnog bespaard blijven, omdat De Lottoinkomsten deels zijn opgespaard in een reservefonds. Dat fonds, dat 57,3 miljoen euro bevat, zal nu worden aangesproken. Daarnaast zijn bezuinigingen echter onvermijdelijk. NOC*NSF nam vorig jaar al afscheid van een aantal werknemers met contracten voor bepaalde tijd. Gevreesd wordt dat ontslagen, net als bij sportbonden met een grote afhankelijkheid van de bijdrage van de sportkoepel, onafwendbaar zijn.
Fusie NOC*NSF-directeur Gerard Dielessen hoopt dat de modernisering van de kansspelwetgeving, een item dat momenteel in behandeling is in politiek Den Haag, kan bijdragen aan een verbetering van de financiële situatie. Hij wijst niet alleen op de mogelijkheid van meer inkomsten als gevolg van het legaliseren van de online kansspelen. “Denk ook aan een fusie tussen de Staatsloterij en De Lotto. Als het kabinet daaraan haar goedkeuring geeft, dan kan dat zeker leiden tot meer inkomsten voor de sport. Dan kan het unieke systeem dat we in Nederland kennen, met de basisfinanciering vanuit De Lotto, in stand blijven. Dat geeft heel veel mensen in Nederland de kans om te blijven sporten. Lukt dat niet, dan loop je het risico dat sport alleen voor de beter gesitueerde mensen toegankelijk is.”
HET LOPEND VUUR JUNI 2014 NOC*NSF 5
Sochi 2014: recordaantal dopingcontroles Voor Nederland waren de Olympische Spelen in Sochi een ongekend succes. De equipe haalde in Sochi een recordaantal van 24 medailles, een prestatie om trots op te zijn. Tijdens deze medailleregen kregen de sporters ook een recordaantal dopingcontroles voor de kiezen. Zo verklaarde Ireen Wüst dat ze in zestien dagen tijd maar liefst zeventien keer aan de beurt was.
>> De afgelopen twaalf jaar is het aantal controles tijdens de Winterspelen enorm toegenomen. Werden er in Salt Lake City nog ‘slechts’ 700 controles afgenomen, in 2014 is dit aantal meer dan verdrievoudigd. Er werden 2.667 stalen opgehaald. Ook het aantal pre-competitietesten nam enorm toe. De 1.421 controles voorafgaand aan de Spelen betekenen een toename van zestig procent ten opzichte van Vancouver. Elf positieven Tot dusver brachten deze controles elf overtredingen aan het licht. Drie biatleten werden in aanloop naar de Spelen al geconfronteerd met een positieve epotest. Gedurende de Spelen kwamen daar nog acht dopinggevallen bij. Bij vier van deze
overtredingen zouden dopinggeduide voedingssupplementen de boosdoener zijn geweest. In één geval was de positieve test het gevolg van medicijngebruik. Full size MGF Naast deze elf dopingzaken is er via journalistiek speurwerk ook nog een nieuwe vorm van dopinggebruik ontdekt. Volgens de Duitse tv-zender WDR zou Full size MGF in omloop zijn. Een anabole groeifactor, niet op te sporen via de huidige laboratoriumtechnieken. In Sochi werd er dan ook geen sporter op betrapt. Echter, alle dopingstalen uit Sochi zullen tien jaar lang bewaard blijven. De kans is dus groot dat eventuele zondaars in het komende decennium alsnog tegen de lamp lopen.
Xenongas Een andere journalistieke discussie tijdens de Spelen was de inhalatie van xenongas. Deze methode staat momenteel niet op de dopinglijst, maar werkt mogelijk wel prestatiebevorderend. Het zou namelijk de aanmaak van epo in het lichaam stimuleren. Bovendien is het gebruik volledig tegen de ‘spirit of sport’ en kleven er gezondheidsrisico’s aan. WADA heeft dus ook aangegeven dat xenon op korte termijn op de dopinglijst komt te staan. Trots Al met al is duidelijk dat de huidige
topsport nog niet volledig dopingvrij is. Volgens het Independent Observer Report van WADA blijft een intensief dopingprogramma tijdens evenementen als de Olympische Spelen noodzakelijk. Dit is niet alleen de mening van de dopingautoriteiten, maar ook van de Olympiërs zelf. Ze willen een eerlijke kans krijgen en laten zien dat ze schoon de top van de Olympus bereiken. Dat lukt de Nederlandse equipe inmiddels heel aardig. Al 42 jaar heeft er geen enkele Nederlandse sporter een positieve test afgeleverd op de Olympische Spelen. Ook dat is een prestatie om trots op te zijn.
Rolstoelbasketballers jagen op wereldgoud Voor de rolstoelbasketballers staan over een paar weken de wereldkampioenschappen op het programma. De dames strijden vanaf 17 juni om de wereldtitel in Toronto (Canada). Voor de heren begint het WK op 3 juli in het Zuid-Koreaanse Incheon. Gertjan van der Linden is coach van beide teams.
FOTO: SPORTFOTOGRAFIE.NL
met de dames”, zegt hij stellig, “Dat heb ik al gezegd toen we met brons terugkwamen van de vorige Spelen: als we zo verder werken, mogen we maar één doel hebben: goud.”
In Londen wonnen de dames brons, in Rio gaan ze voor goud.
>> Van der Linden werd kort nadat hij ruim tien jaar geleden een punt zette achter zijn actieve rolstoelbasketbalcarrière coach van de nationale 6
NOC*NSF HET LOPEND VUUR JUNI 2014
selectie. Hoewel het WK belangrijk is, kijkt de 47-jarige Van der Linden al verder. “Onze doelstelling is goud op de Paralympische Spelen van 2016
Voor de heren ligt de lat niet zo hoog. Het is alweer acht jaar geleden dat de ploeg überhaupt deelnam aan een mondiaal eindtoernooi. “Zij komen van veel verder”, erkent Van der Linden. “We moeten eerst weer wat voorstellen als basketballand. Volgend jaar moeten we ons tijdens de Europese kampioenschappen kwalificeren voor Rio 2016. En als je eenmaal meedoet op de Spelen, maak je ook kans op een medaille. Alles ligt heel dicht bij elkaar.” De laatste weken voor het WK wordt er nog hard getraind. Na een gezamenlijke trainingsstage in Barcelona werken de dames- en herenploeg nu gescheiden toe naar het grootste toernooi van het jaar. “Als je ziet hoe het er voorstaat, is dat een enorm verschil met een paar jaar terug”, legt Van der
Linden uit. “De begeleiding is beter, er wordt gerichter getraind, de teams ontwikkelen zich ontzettend goed en we doen meer dan alleen trainen met de bal.” De laatste toevoeging aan het programma is boksen. Zowel fysieke training als teambuilding, volgens de voormalig wereldrolstoelbasketballer van het jaar. “Je wordt er een betere sporter van. Het is uithoudingsvermogen, maar ook armkracht om nóg sneller te kunnen zijn op het veld.”
Iedere wedstrijd winnen Hoewel er geen vastomlijnde doelstelling is op het WK, telt er voor Van der Linden één ding: “We moeten iedere wedstrijd willen winnen. Met de dames zijn we aan onze stand verplicht om te strijden om de medailles. Met de heren gaan we ook voor het hoogst haalbare. We spelen om te winnen, maar voor hen is het ook belangrijk om ervaring op te doen. De gedachte erachter is net even anders.”
OPVALLEND SUCCES WIELRENNEN
Nederland is weer wielerland: “We doen goed mee”
>> “We hebben een aantal prachtige overwinningen behaald in World Tourwedstrijden”, oordeelt Lammerts. Hij genoot van de zegetocht van Niki Terpstra. Die boekte de spraakmakendste zege door in april ParijsRoubaix te winnen. Voor het eerst sinds 2001 was een Nederlandse coureur weer de beste in een echte klassieker. “Daar heb ik met voldoening naar gekeken, zeker omdat Terpstra een potentiële deelnemer is aan het WK later dit jaar. Op een bepaald punt in hun carrière moeten die coureurs ook tonen dat ze goede beroepsrenners zijn.” Verbetering Naast blikvanger Terpstra, sprong Tom-Jelte Slager in het oog met twee ritzeges in Parijs-Nice. Ook Belkinsprinter Moreno Hofland won daar een etappe. Verder versloeg klimmer Wout Poels in de bergen van Baskenland grootmeesters Alberto Contador en Alejandro Valverde en wonnen Stef Clement en Lieuwe
Westra een rit in de Ronde van Catalonië. Het zijn allemaal overwinningen in de Champions League van het wielrennen: de World Tour. “Dat is ook het niveau waar ik vooral naar kijk”, stelt Lammerts. “Vroeger waren zulke zeges dun gezaaid; dit is echt een verbetering ten opzichte van het recente verleden. Aan de andere kant: als land staan we nu vijfde in de ranking, Terpstra zelf staat zesde. We doen goed mee, maar op de hoogste plaatsen staan we niet.” Jaloezie Bij de vrouwen was er ook succes: Ellen van Dijk won de Ronde van Vlaanderen, Kirsten Wild een wereldbekerkoers in China en Marianne Vos en Anna van der Breggen schreven rittenkoersen in Engeland en Luxemburg op hun naam. “Bij de vrouwen gaat het natuurlijk al jaren heel goed. We zijn de dominerende natie, menig collega kijkt met jaloezie naar de kwaliteiten waar we hier over beschikken. In Nederland zijn er veel meisjes die op jonge leeftijd gaan wielrennen en op die manier al een voorsprong nemen op renster uit het buitenland. We hebben hier uitstekende competities en bovendien rijden er nu vijf Nederlandse commerciële ploegen rond in het peloton. Dat bevordert de ontwikkeling.”
FOTO: SPORTFOTOGRAFIE.NL
Nederland telt in 2014 echt mee als wielernatie. De Oranjecoureurs zijn verantwoordelijk voor een indrukwekkend lijstje overwinningen. Bondscoach Johan Lammerts analyseert een geslaagd wielervoorjaar.
Niki Terpstra won in april Parijs-Roubaix.
Slimmer Het opvallende succes bij de mannen dit seizoen kan Lammerts niet zo makkelijk verklaren. “Ik denk namelijk niet dat ze veel anders gedaan hebben dan afgelopen jaar. Misschien is iedereen een klein beetje beter geworden en hebben ze tactisch net wat slimmer gereden.” Het belooft wat voor de Ronde van Frankrijk, de wedstrijd waarin Nederland sinds 2005 geen
etappezege meer behaalde. “Ik verwacht dat Bauke Mollema in goede conditie is en daar opnieuw een mooi klassement kan rijden. En hopelijk kunnen de renners eindelijk weer een rit winnen voor Nederland.” De goede prestaties dit jaar kunnen daarbij helpen, denkt Lammerts. “Want het steekt elkaar altijd een beetje aan. Als de ene Nederlander het goed doet, wil de andere het eigenlijk nog beter doen.”
Boccia is nu al op weg naar Rio Voor veel sporten is in grote lijnen duidelijk hoe kwalificatie voor de volgende Paralympische Spelen afgedwongen kan worden. Maar voor één sport is het kwalificatietraject voor Rio 2016 al werkelijk begonnen: boccia. De ploeg van bondscoach Joep Pelsser zette tijdens het eerste toernooi dat meetelt voor de kwalificatieranglijst direct goede resultaten neer. >> Tijdens het Défi sportif in Montréal veroverde Daniel Perez in zijn handicapklasse, de BC1-categorie, het goud in het individuele toernooi. In het teamtoernooi was Perez samen met Judith Bulthuis en Bernd Meints goed voor zilver. Het levert de ploeg direct veel punten op voor de ranglijst. “NOC*NSF eist dat wij bij de beste tien landen op de kwalificatieranglijst staan om afgevaardigd te worden naar de Paralympische Spelen. Ik heb een beetje zitten rekenen en denk dat we met dertig punten wel bij die beste tien zitten”, becijfert Pelsser. “De vier beste resultaten tellen mee, dus moet je steeds zeven
of acht punten halen. In Montréal kregen we voor onze tweede plaats al negen punten, dus lopen we voor op schema.” Maar hoe kwalificeren de bocciaspelers zich eigenlijk voor Rio 2016? “In totaal gaan er twaalf teams naar Rio”, legt Pelsser uit. “Die ranglijst wordt opgemaakt op basis van negen internationale toernooien tussen nu en april 2016. Per land tellen de vier beste resultaten mee.” Naast het landentoernooi staat er in Rio de Janeiro ook een individueel toernooi op het programma. Daarvoor kwalificeert een groot aantal sporters uit de
landenteams zich, aangevuld met de beste sporters die geen deel uitmaken van die twaalf landenteams. Hoewel het begin goed is, wil Pelsser niet te vroeg juichen. “Dit is prachtig, we staan bijna bovenaan op de kwalificatieranglijst, maar we hebben nog niks”, zegt hij. “We zijn met veranderingen bezig die voor het team goed zijn. Dat levert nu niet direct resultaat op, maar op lange termijn wel. Ik zie een stijgende lijn in onze prestaties en die moeten we vasthouden. Als dat lukt, pakken we zeker genoeg punten en gaan we naar Rio.”
WK in Peking In september staan voor de bocciaspelers de wereldkampioenschappen in Peking (China) op het programma. Vooral van Daniel Perez wordt dan in het individuele toernooi veel verwacht. “Hij moet op de WK mee kunnen doen om de medailles”, zegt Pelsser stellig. “In 2012 miste hij op een haar na de Paralympische Spelen, maar nu hoort hij echt bij de wereldtop.”
HET LOPEND VUUR JUNI 2014 NOC*NSF 7
AGENDA 2014 29 mei-1 juni: Rolstoeltennis World Team Cup, Alphen aan den Rijn 31 mei-15 juni: WK hockey, Den Haag 10 juni: netwerkbijeenkomst TeamNL Alumni bij het WK hockey in Den Haag Juni: gesprekken met bonden over normen en limieten Rio 2016 10-12 juni: Seminar Chefs de Mission Europese Spelen Baku 2015, Baku, Azerbeidzjan 12 juni-13 juli: Maurits Hendriks bezoekt enkele wedstrijden van het WK voetbal, Brazilië 16 juni: André Cats te gast bij het rolstoeltennistoernooi van het Ordina Open, Rosmalen 4-9 juli: André Cats bezoekt het WK rolstoelbasketbal in Toronto, Canada 16-28 augustus: Jeugd Olympische Spelen Nanjing, China 16 december: NOS | NOC*NSF Sportgala, Amsterdam RAI
HET TALENT MACHARIO PATTI
“Zonder mijn vader was dit niet gelukt” mijn trainer Soerin Jagbandhan heb ik inmiddels veel geleerd.”
>> De jonge Hagenees (17) vertelt vol bravoure over het kwalificatietoernooi in Taiwan, waar hij precies één kans kreeg om het ticket te bemachtigen. “De wedstrijd tegen Brazilië, daar ging het om. Alles of niets, nu of nooit. Ik wilde het zo graag. Eind 2012 kreeg ik te horen dat ik een kans had om naar Nanjing te gaan, toen begon ik er tijdens trainingen al over na te denken. Hoe zou het zijn als ik daar naartoe mocht? En nu heb ik me gekwalificeerd! In de laatste seconde won ik: 8-7. Toen was het binnen. In de volgende ronde moest ik tegen een Thai. Die hoefde ik dus niet meer te winnen. Ik verloor met 7-5, maar heb niet de volle kracht erop gezet. Het was gewoon om te kijken hoe hoog het Aziatische niveau is. Zij zijn qua tempo en ontwikkeling wat verder, maar in Nanjing wil ik bewijzen dat
de Nederlanders beter zijn. Ik ga voor de titel, zeker weten. Ik hoor nu bij de top 3 van de wereld.” Vader “Zonder mijn vader was dit niet gelukt. Rond mijn twaalfde ging het namelijk niet zo goed. Ik zat wel in het selectieteam, maar het lukte niet. Ik trainde te weinig, had minder motivatie en won bijna niks. Ik werd uit het team gegooid. Helemaal stoppen, daar heb ik aan gedacht. Ik voelde de passie niet meer. Maar toen ben ik met mijn vader apart gaan trainen: hardlopen, oefeningen in de tuin. Hij weet hoe hij me moet aanpakken. EK of WK, daar was ik helemaal niet mee bezig. Ik begon met mijn eerste juniorentoernooi, dat won ik en sinds dat moment is het alleen maar beter gegaan. Ik werd Nederlands kampioen in 2013
NIEUWS
Vernieuwde webpagina wetenschap en innovatie Wetenschap en innovatie staan voor vooruitgang, zo ook het programma Sport Science & Innovation. De informatie op de website met betrekking tot dit programma kon echter wel een update gebruiken. Op de vernieuwde pagina www.nocnsf.nl/wot zijn nu alle achtergronden en relevante informatie
omtrent wetenschap en innovatie te vinden. Hier lees je alles over bijvoorbeeld de embedded scientists, het NWO-onderzoeksprogramma Sport of de fieldlabs in de topsport.
Taekwondo “Ik zie het als een gevecht dat je moet spelen. Ik vind het een geweldig spel. Er zit explosie in, technieken, snelheid. Dat is prachtig te combineren. Je eigen techniek verzinnen en daarmee winnen, dat is schitterend. Mijn grote kracht ligt in mijn lengte en mijn lenigheid. Daarmee kan ik andere spelers verslaan.” FOTO: NOC*NSF
Machario Patti steekt zijn ambities niet onder stoelen of banken. De Europees juniorenkampioen taekwondo won brons op het jeugd-WK en kwalificeerde zich voor de Jeugd Olympsiche Spelen in China. “Mijn doel daar is de titel, zeker weten.” en toen begon het prijsjes te regenen. Sindsdien weet ik: ik kan serieus iets betekenen in de wereldtop. Nee, ik twijfel niet aan mezelf, zeker niet. Als ik een doel heb, ga ik er volledig voor. Mijn vader is een grote steunpilaar in mijn carrière geworden en ook van
De drie gekwalificeerde taekwondoka’s en hun coaches met als tweede van rechts Machario Patti.
School “Ik train nu in de avonden, want ik loop ook nog stage, maar er komen buitenlandse toernooien aan en daar wil ik punten verzamelen voor de Olympische Spelen in Rio de Janeiro. Als Nanjing nadert, ga ik twee á drie keer per dag trainen. Dan zitten we namelijk in de vakantie. Ik doe een financieeleconomische opleiding en loop stage bij een belastingadviseur. School en sport staan bij mij gecombineerd op nummer één. Misschien, als de tijd daar is, geef ik school op en ga ik voor de echte Olympische titel. Nu nog niet. Zonder papiertje ben je niks in deze maatschappij.”
NIEUWS
Save the date: Sportgala op 16 december 2014 Ook dit jaar blikken we terug op de mooiste sportmomenten van 2014 met het NOS | NOC*NSF Sportgala. De Spelen in Sochi, de WK’s die al geweest zijn en die dit zomerseizoen nog langskomen… Mooie evenementen! Daarbij horen natuurlijk de verkiezingen. Wie gaan er met de prijzen vandoor? Dins-
dagavond 16 december zullen we het weten. Dan vindt het NOS | NOC*NSF Sportgala plaats in de Amsterdam RAI, gesponsord door De Lotto, de grootste financier van de sport. Begin november worden de persoonlijke uitnodigingen verstuurd, maar zet de datum vast in je agenda.
