Liturgie preek ochtenddienst over Marcus 10,46-52 -GKv Loppersum-Westeremden, 14-10-2012, 09.30u Welkom en mededelingen door ouderling Komen tot de Here Stil gebed Votum/zegengroet Aanbidding: -LB 328 'Here Jezus om uw Woord' -GK 147 'Maak muziek voor God de Vader' Wet van God Zingen GK 156 'Heer, ik kom tot U' Gebed Luisteren naar de Here: Zingen E&R 63 'Uw Woord is een lamp voor mijn voet' KinderBijbelClub Schriftlezing(en), zie onder Verkondiging, thema, zie onder, gebed Zingen Psalm 40,4 'Ik breng de blijde boodschap van uw recht' Geven aan de Here: Dank- en voorbedegebed Aankondiging overige mededelingen en bestemming collecte Inzameling gaven Gaan onder de zegen van de Here Zingen GK 164 'Jezus vol liefde' (2x) Zegen
Leesgedeelte(n) en tekst: Marc 10,46-52 Preekthema: ‘Samen struikelend achter Jezus aan, pas op voor !'
Gerwin Pruijssen
Pagina 1 van 8
preek Marc 10,46-52
We gaan verder met onze serie: 'Samen struikelend achter Jezus aan…', en wat we tot nu toe gezien hebben is dat als we eerlijk zijn, we allemaal mensen zijn die struikelen en vallen. Ons geloof is geen perfect opgaande lijn, maar vandaag zus en morgen zo. En daarom moeten we ook niet tegenover elkaar ons niet beter hoeven voor te doen dan we zijn. We zijn mensen en we zijn mensen die soms de neiging hebben om ons onzeker te voelen onder elkaar… ...soms durven we niet te zeggen dat het niet zo ging in je geloof, of dat het juist wel heel goed ging, dat je blij was met een lied of een preek. We zijn niet allemaal van die geloofshelden, en het is schadelijk als we doen alsof er niks aan de hand is… …dan lijkt het net alsof we Jezus niet nodig hebben, mensen die het allemaal prachtig voor mekaar hebben. Maar diep van binnen weet je dat het niet klopt, dat het soms een rotzooi is in je leven - het is een rommel, we struikelen. Voor sommige mensen is dat verwarrend, we zijn allemaal op zoek naar orde en kiezen niet voor die rommel. Sommigen willen heel graag dat het leven gestructureerd zou zijn en netjes afgebakend. En voor sommigen roept zo'n woord rommel een stukje angst en een gevoel van vervreemding op. God is toch een God van orde, Hij is toch vandaag en voor altijd Dezelfde, maar als je de Bijbel kijkt, dan zie je dat het anders werkt… ...de Here God is een God van orde, maar dat is zijn orde, en dat is iets anders dan afgepast en zonder verrassingen. Als je in de Bijbel kijkt, dan hebben mensen hun leven op orde, maar als de Here Jezus komt, is het voorbij, dan breekt de Here Jezus daar doorheen. In Marcus 10,17 ontmoet Jezus een rijke jonge man, hij heeft huisje-boompjebeestje op orde - hij heeft nog wel een vraag omdat 'ie niet helemaal zeker is hoe die in de hemel moet komen. Maar die vraag had 'ie beter niet kunnen stellen want van toen af kwam 'ie erachter dat huisje-boompje-beestje God in de weg kan staan. En zo kunnen we soms vanuit een soort beeld van netheid, orde de Here God op afstand houden - dan is er geen gedoe, geen verrassingen, houden we 'vrede'.
Gerwin Pruijssen
Pagina 2 van 8
preek Marc 10,46-52
Vandaag gaan we naar een ontmoeting van de Here Jezus met Bartimeus kijken, en we gaan zien hoe de omstanders reageren. Thema: 'Samen struikelend achter Jezus aan, pas op voor saboteurs!' 1. Bartimeus roept Jezus, vss 46-48. 2. Bartimeus ontmoet Jezus, vss 49-52.
1. Bartimeus roept Jezus. We gaan kijken naar Marc 10,46, Jezus komt met een horde mensen achter zich aan, in Jericho, en dan zit er een man langs de kant van de weg. Het is iemand met de naam Bartimeus, hij wordt door Marcus geintroduceerd als een blinde bedelaar (in Lucas 18,35-43 ook). Hoe ging men in vroeger dagen om met gehandicapte mensen?, je ziet het onder andere in wat Bartimeus doet, hij bedelt. Over het algemeen kun je zeggen dat gehandicapte mensen sociaal gezien geïsoleerd en weggestopt werd, daar schaamde men zich voor. Die draaiden niet mee in het maatschappelijke leven en moesten aan de andere kant, zoals we hier zien, om aan inkomsten te komen bedelen. Verder zie je de houding vd maatschappij tegenover gehandicapten misschien in Bartimeus naam, het woord zoon in het hebreeuws is 'bar'. Bar-timaeus, misschien is zijn naam: 'zoon van Bartimeus', en je vraagt je dan af of hij geen eigen naam heeft. In de andere evangelien zie je dat Bartimeus geen eigen naam krijgt, in Luc 18,35-43 lezen we over dezelfde ontmoeting van Bartimeus met Jezus… ...en in dat parallelgedeelte heeft hij geen naam, alleen de woorden: 'blinde'. Dat even als korte intro, gehandicapten werden sociaal gezien gemarginaliseerd. Je ziet in vs 46 dat er een grote menigte voorbij Bartimeus komt, en de mensen zullen wel naar elkaar geroepen hebben: 'Jezus komt eraan!' Wsl heeft Bartimeus gehoord dat Jezus zieken had genezen, gehandicapten had genezen - maar nu roept hij zelf om Jezus. Hij wil absoluut van de mogelijkheid gebruik maken om Jezus nu zelf te ontmoeten. 'Zoon van David, Jezus, heb medelijden met mij'. Je ziet hier een man die hulp nodig heeft, die iemand nodig heeft, dat zie je in vs 51: 'zorg dat ik weer kan zien', dat is zijn reden om Jezus te ontmoeten.
Gerwin Pruijssen
Pagina 3 van 8
preek Marc 10,46-52
Hij heeft een diep verlangen in zijn leven en dat verlangen is tot nu toe niet vervuld, hij wil weer kunnen zien - misschien kan Jezus hem helpen. En dan zie je in vs 47 dat Marcus ons vertelt hoe de omstanders gereageerd hebben, die snauwen hem toe dat 'ie z'n mond moet houden. Marcus vertelt ons niet voor niets deze houding van de omstanders, en je vraagt je af: waarom deden ze dit bij Bartimeus? In het parallelle gedeelte in Luc 18 lees je in de vss 35-42 dat Jezus Bartimeus ontmoet, maar in de vss 15-17 lees je dat de Here Jezus met kleine kinderen praat. En dan zie je de reactie van de discipelen dat ze de kinderen bij Jezus weg willen houden, zo van: 'val hem niet lastig, hij heeft belangrijker werk te doen!' Die houding zat er achter, 'Jezus heeft belangrijker werk te doen', eetzelfde zie je hier, de mensen om Jezus heen snauwen Bartimeus af. Niet dat een gehandicapte of blinde onbelangrijk is, maar het is niet belangrijk genoeg, Jezus is met grotere dingen bezig. Maar wat gebeurt hier?, waar komt die houding vandaan, dat Bartimeus tot zwijgen gedwongen wordt? Wat je hier ziet is dat het publiek druk uitoefent op Bartimeus1, de gedachte is om deze man te dwingen stil te zijn, z'n mond te houden. Soms zijn godsdienstige mensen daar heel goed in, om te proberen anderen tot zwijgen te brengen. En dat kan allerlei vormen aannemen, soms mogen bepaalde dingen niet gezegd worden, dan is dat te lastig, of dan is dat te confronterend. Dan hebben we een bepaald beeld van onszelf, en dat moet koste wat het kost in stand blijven, terwijl het misschien helemaal niet klopt! Tegen wie zeggen wij met onze woorden of daden: 'houd je mond'?, wie proberen wij 'het zwijgen op te leggen'? Soms heb je mensen die stellen zich in de kerk op als toezichthouders, als bewakers bij de poorten van Sion… ...dat was in Jezus' tijd al zo, Jezus had niet op bezoek mogen gaan bij Zacheus (2 wkn geleden), Jezus was veel te vergevend en genadig. Wat doen die toezichthouders?, die nemen de rol op zich om naast de Heilige Geest het toezicht te houden, dit mag wel en dat mag niet!
1
Darrel Bock, Baker Exegetical Commentary on the NT, Luke 9,51-24,53', blz 15-08-1509.
Gerwin Pruijssen
Pagina 4 van 8
preek Marc 10,46-52
Er stata in Joh 9 ook een geschiedenis over een ontmoeting van een blinde man, die zat ook te bedelen. En wat zie je dan gebeuren?, dan gaan de discipelen een theologische discussie aan over blind-zijn. 'Is zijn blindheid het gevolg van zijn eigen zonde of van zijn ouders?', en je vraagt je af: wie is er blind? Het gaat de discipelen niet om de blinde man, maar ze maken zich druk over een theologische vraag: wat is de reden, wie heeft de schuld van zijn blindheid? Wat doet de Here Jezus?, hij zegt: het gaat niet om schuld, het gaat om de verheerlijking van de Here God... ...dat in zwakheid Gods kracht zichtbaar wordt, dat iemand die dat te dragen krijgt, God ermee de eer brengt. Het gaat niet om de schuldvraag, maar om het genezen van deze blinde man, daar maakt de Here Jezus zich druk om. Het gedeelte dat we gelezen hebben, legt de vraag op ons bord hoe we met elkaar omgaan, een paar vragen. Hoe gaan we bijv. door de week om met jongeren die we zondags niet in de kerk zien?, dan kunnen je zondags tegen elkaar zeggen dat we ze missen, maar laat je dat ook blijken als je ze op straat tegenkomt? Groet je ze dan?, of denk je dan, 'o dat is die', of denk je: 'ja maar die komt nooit in de kerk, die hoort er niet bij!' Misschien is het wel net zo als in Marcus 10, ontbreekt het ons misschien aan echte barmhartigheid, echte liefde? Is onze liefde misschien heel voorwaardelijk, dat onze jongeren pas recht van spreken hebben als ze eerst maar weer in de kerk komen? Of een ander voorbeeld, stel dat iemand je in vertrouwen neemt en vertelt dat 'ie gaat scheiden, hoe reageer je dan? Zeg je dan: ja maar je weet toch dat God de echtscheiding haat, dat staat in de profeet Maleachi. Heb je direct de neiging om het systeem van de kerk te verdedigen, om grip te willen houden? Of besef je dat dit enorm veel verdriet met zich meebrengt en vraag je daarnaar?… ...waarna je inderdaad kunt delen wat de Here God vindt - maar besef dat het om een mens gaat!
Gerwin Pruijssen
Pagina 5 van 8
preek Marc 10,46-52
De titel van deze prekenserie is: 'Samen struikelend achter Jezus aan', we zijn allemaal mensen die struikelen en vallen. En de vraag is: wat doet dat met ons? Wij zijn een gemeente van mensen die fouten maakt, maar maakt ons dat tot moralisten die elkaar de les leren, of tot barmhartige mensen die allemaal beseffen dat ze Jezus nodig hebben? Als je ergens moeite mee hebt, doe dan niet alsof dat niet zo is - want daarmee helpen we elkaar niet, dan geven we elkaar het beeld dat ons leven netjes opgeruimd is, en dat we God niet nodig hebben. Maar in de mate waarin wij open durven zijn naar elkaar, zullen we erin groeien om een gemeenschap te zijn. Een gemeente van mensen die proberen geen maskers te dragen, is een warme gemeente, daar krijgt de Here Jezus ruimte. Want de een zegt, 'ik heb vergeving nodig want ik heb gezondigd', en een ander zegt 'wil je me vergeven want ik ontliep je', en een derde zegt: 'wil je wel geloven dat ik het zo moeilijk vond wat je me mailde'.
2. Bartimeus ontmoet Jezus. Bartimeus roept, en we hebben gezien dat de omstanders hem tot zwijgen willen brengen, maar wat is het effect? Het effect is dat hij nog harder begint te roepen, vs 48, nog een keer roept hij: 'Zoon van David, heb medelijden met mij!' En wat me enorm geholpen heeft is wat Lucas schrijft in Lucas 18,38-39 (parallelle gedeelte), daar gebruikt Lucas 2 verschillende werkwoorden voor roepen. Het eerste werkwoord is: 'schreeuwen' en dat werkwoord wordt wel gebruikt voor 'het schreeuwen van een dier', het maar het 2e werkwoord is roepen op de manier van 'je stem verheffen'. En Lucas heeft daarmee aangegeven, die 2e roep was een verstandige/intelligente roep om hulp van iemand in nood. Het werkwoord is een heel net werkwoord: 'je stem verheffen' - en wat leren we daarvan? Het lukt niet om de man tot zwijgen te brengen, de druk die wordt uitgeoefend heeft geen zin. En Lucas laat met die 2 verschillende werkwoorden voor roepen merken, het is maar goed ook, de man had groot gelijk om zo hard te roepen.
Gerwin Pruijssen
Pagina 6 van 8
preek Marc 10,46-52
Bartimeüs laat zich niet aan de kant zetten, hoe hij ook gedwongen wordt. Want de Here Jezus hoort het, Jezus stopt en laat Bartimeus roepen, en dan verandert de houding van de menigte ineens. Ineens klinken er woorden van bemoediging, vs 49, en hoe moet je dat zien?, is dit wat spottend van Marcus? Misschien hebben ze beseft wat ze gedaan hadden toen ze Bartimeus tot zwijgen wilden brengen. Wat het ook is, ze zien dat Jezus hem roept, en wel tijd heeft voor deze man, en wel barmhartig is, daarom misschien verandert ook hun houding. En als Bartimeus de Here Jezus ontmoet, dan zie je gebeuren dat de Here Jezus hem niet direct geneest. Eerst stelt de Here Jezus hem een vraag: 'wat wil je dat Ik voor je doe?' En dan zie je dat de man heel simpel zijn hulpvraag stelt: 'Meester, zorg dat ik weer kan zien'. En wat is het antwoord vd Here Jezus?, 'Ga heen, uw geloof heeft u gered'. Dat is het, en als je daarover nadenkt, is het dan niet opvallend dat de Here Jezus de man niet gaat overhoren, geen examen aflegt of 'ie genoeg kennis heeft? De Here Jezus vraagt Bartimeus ook niet naar z'n leven, of die wel goed genoeg geleefd heeft… ...nee, de Here Jezus geeft als Zoon van God aan Bartimeus z'n zicht terug, hij kan weer zien. En wat zegt de Here Jezus, publiek, zodat iedereen/alle omstanders het horen?, 'je geloof heeft je behouden'. Je ging door, je riep nog een keer, je liet je niet tot zwijgen brengen, je liet je niet in een hoek drukken - het is je geloof dat je heeft gered! Niet een complete belijdenis dat Jezus Gods Zoon is, maar een simpel het van Jezus verwachten, dat geloof heeft Jezus gezien. Bartimeus vertrouwde erop dat de Here Jezus iets voor hem kon doen, en dat vertrouwen, dat eenvoudige vertrouwen dat volhield, dat eert Jezus. Ons probleem is dat we vaak zo denken vanuit onszelf en blind zijn voor wat een ander nodig heeft, voor wat een ander ten diepste zegt. We denken zo snel vanuit onszelf en stoppen mensen in hokjes. We hebben gezien dat de menigte niet wilde dat Bartimeus zo riep om Jezus, alsof Jezus belangrijker werk te doen had.
Gerwin Pruijssen
Pagina 7 van 8
preek Marc 10,46-52
Maar dit is Jezus' werk, omzien naar mensen die hulp nodig hebben - en de vrag is: hoe zijn wij als gemeente? Denken we al snel, 'die past niet in ons systeem!', 'die heeft te veel fouten gemaakt', of denken we: 'wat zou het mooi zijn als diegene Jezus zou leren kennen'? Een gemeente van de Here Jezus beseft dat ze een groep mensen is die voortdurend struikelt en valt… ...door de Heilige Geest mogen we een gemeente zijn die tot Gods eer, het volhoudt om elkaar in Christus te aanvaarden. Onder elkaar te leven van genade, door de Heilige geest elkaar helpen groeien en bemoedigen. En zo vol te houden in geloof dat God ons aan elkaar heeft gegeven om elkaar te helpen te leven van genade.
Laten we bidden
Gerwin Pruijssen
Pagina 8 van 8
preek Marc 10,46-52
