Bijlage I – Energieopslaglabel Een beschrijving van de energieopslag label en een verzameling van de opslag labels ontwikkeld date.
Lithium Ion Battery
1
Technology name Description
Electrochemical Storage - Lithium Ion Battery 1 – S of a graphite cathode and lithium metal Lithium batteriesFigure are composed anode. Lithium batteries have a relatively high energy density, low selfdischarge, high roundtrip efficiency and high cost. Several cells can be connected to greatly increase power rating and Energy storage capacity
Key characteristics
Lower Range
2 3
Discharge power Charge power Energy storage capacity Energy density Response time discharge Response time charge Costs power Costs energy
4
Energy carrier type Suitable applications
5
Transmission & Distribution Congestion Relief Demand Shifting and Peak Reduction
6
Sector for use
Expert properties
Storage time
8 9
Maturity of technology
Gas
Heat
Liquid fuel
Frequency control Black Start
Hourly Balancing Off-grid / Micro grid
Daily Balancing Waste Heat Utilization
Seasonal balancing
Arbitrage
Reactive Power
Uninterruptible Power Supply
Transportation
Utilities
Transmission & distribution
Demand
Renewable integration
Unit 0.50 hours #N/A kW/min #N/A kW/min 55.90 €/kW 107.50 €/kWh 0.10 %/day 87.00 % 4,500.00 Cycles 5.00 Years Instantaneous Fast (seconds) (Minutes) Research
Reliability
Range low Downtime Reliability
Safety of system
10
Upper Range Unit 5,000.00 kW 5,000.00 kW 100.00 MWh 500.00 kWh/m3 998.00 ms 998.00 ms 4,000.00 €/kW 4,500.00 €/kWh
Electricity
Lower Range
Operational time Ramp up speed Ramp down speed Cost projection (2020) Cost projection (2020) Self-discharge rate Roundtrip efficiency Lifetime Lifetime
7
Unit 1.00 kW 1.00 kW 500.00 Wh 200.00 kWh/m3 1.00 s 1.00 s 130.00 €/kW 250.00 €/kWh
Upper Range Unit 15.00 hours #N/A MW/min #N/A MW/min 1,720.00 €/kW 1,935.00 €/kWh 0.10 %/day 95.00 % 100,000.00 Cycles 15.00 Years Medium (Days) Long (months)
Demonstration Unit days/year %
Off- to On-Peak shifting & firming
Deployed Range high
Commercial Unit days/year %
Lithium can be flammable if exposed to air. Requires overcharge protection
Sustainability Recyclabilty Highly Recyclable Environmental impact Resource Depletion Lithium and graphite are readily available in large amounts.
11 Final remarks
12 13
Sources used for this label
Highest energy density in commercially available batteries. High voltage per cell (3.7 V ccompared to 2.0 V in Pb Acid) Low energy loss Very expensive and deteriorates over time Ecofys (2014). Energy Storage Opportunities and Challenges - A West Coast Perspective White Paper
Energieopslaglabel
De labelcomponenten worden uitvoeriger toegelicht in paragraaf 3.1 en 3.2. Kort samengevat zijn dit: 1. Technologienaam: De naam die doorgaans aan deze technologie wordt gegeven, alsmede de brede categorie waar deze vorm van opslag onder valt (mechanisch, elektrochemisch, elektrisch, magnetisch, thermisch of gasopslag). 2. Beschrijving: Een algemene beschrijving van de technologie, waarbij fundamentele eigenschappen van de bedrijfsvoering en gangbare toepassingen worden gegeven. 3. Belangrijkste kenmerken: Hierin worden de minimale en maximale waarden van de eigenschappen in de belangrijkste gebieden weergegeven die de geschiktheid van een technologie voor bepaalde toepassingen afbakenen. Tot de belangrijkste kenmerken worden Laadvermogen, Ontlaadvermogen, Energie-opslagcapaciteit, Energiedichtheid, Responstijd (laden), Responstijd (ontladen) en Kosten (in termen van laadvermogen en energiecapaciteit) gerekend. 4. Type energiedrager: De energiedrager die wordt opgeslagen door en vrijgelaten uit het opslagsysteem. Energie kan op veel verschillende manieren (mechanisch, potentieel, chemisch, elektrisch, thermisch, enz.) worden opgeslagen, maar wordt doorgaans vrijgelaten uit het opslagsysteem in de vorm van elektriciteit, warmte, gas of een vloeibare brandstof. 5. Geschikte Toepassingen: Geschiktheid van de technologie voor gangbare energieopslagtoepassingen. 6. Sector voor gebruik: De gebruikelijke sector van het energienetwerk waarin deze technologie wordt toegepast, vaak in relatie tot vermogen. Enkele voorbeelden: Levering van energie (100 MW – 100 GW) Transmissie en distributie (10 kW – 100 MW) Consument / Vraag (<10 kW) Integratie duurzame energie (kW – MW) 7. Professionele eigenschappen: Meer gedetailleerde technologische kenmerken die weliswaar belangrijk zijn, maar van minder doorslaggevend belang dan de Belangrijkste kenmerken. Hieronder vallen de Maximale Bedrijfstijd, Opregel-/Afregelsnelheid, Kostenraming, Zelfontlaadsnelheid, Cyclusefficiëntie, Levensduur en Opslagtijd. 8. Technologische volwassenheid: Een classificatie van hoe ver een technologie is ontwikkeld. Aan de hand hiervan kunnen verscheidene conclusies worden getrokken over de kosten die met de technologie gemoeid zijn en de betrouwbaarheid, maar ook over de potentie voor toekomstige ontwikkelingen. 9. Betrouwbaarheid: Een classificatie van de jaarlijkse Buitenbedrijfstijd en de Betrouwbaarheid van de technologie die beschouwd kan worden als een graadmeter voor de leveringsgarantie (d.w.z. het percentage per jaar die deze technologie beschikbaar zal zijn). 10. Systeemveiligheid: Een beschrijving van opvallende risico’s tijdens bedrijfsvoering die aan deze technologie kleven. 11. Duurzaamheid: De milieuvriendelijkheid van deze technologie in termen van Recycleerbaarheid, Impact op het milieu en Voorraaduitputting. 12. Slotopmerkingen: Aanvullende opmerkingen, zoals belangrijke voordelen en beperkingen van deze technologie. 13. Gebruikte bronnen voor dit label
Vliegwiel Technologienaam Beschrijving
Mechanische opslag - Vliegwiel Mechanische Opslag: Een vliegwiel is een roterende massa die met het elektriciteitsnet is verbonden via een motor/generator. Door het versnellen en vertragen van de rotatiesnelheid wordt energie opgeslagen en teruggewonnen.
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 0.01 MW Laadvermogen 100.00 kW Energieopslagcapaciteit 0.50 kWh Energiedichtheid MWh/m3 Ontlaadresponstijd 0.06 s Laadresponstijd 0.06 s Kosten per vermogenseenheid 100.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit 720.00 €/kWh Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
Bovenlimiet
Eenheid 2.00 MW 2.00 MW 25.00 kWh MWh/m3 0.06 s 0.06 s 3,020.00 €/kW 6,650.00 €/kWh
Electriciteit
Gas
Warmte
Vloeibare brandstof
Frequentiecontrole Black startcapaciteit
Uurlijks reguleren Off-grid / Micro grid
Dagelijks reguleren Benutten van restwarmte
Per seizoen reguleren Reguleren piekmomenten
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Gedetailleerde eigenschappen Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Eenheid Bedrijfstijd 5.00 s 15.00 min Opregelsnelheid 0.00 kW/min 0.00 MW/min Afregelsnelheid 0.00 MW/min 0.00 MW/min Kostenraming (2020) €/Wh €/kWh Kostenraming (2020) €/Wh €/kWh Zelfontlaadsnelheid 3.00 %/uur 40.00 %/uur Cyclusefficiëntie 70.00 % 90.00 % Levensduur 20,000.00 cycli 10,000,000.00 cycli Levensduur 15.00 jaren 25.00 jaren Ogenblikkelijk Gemiddeld Lange termijn (seconden) Snel (minuten) (dagen) (maanden) Opslagtijd Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Onderzoek Onderlimiet
Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid
Demonstratie Eenheid dagen/jaar %
Positionering Bovenlimiet
Commercieel Eenheid dagen/jaar %
Systeemveiligheid
Moeten geregeld worden gecontroleerd om catastrofale situaties te voorkomen, maar het blijft een lage onderhoudsintensieve, uiterst betrouwbare technologie.
Duurzaamheid
Onderlimiet
Eenheid
Bovenlimiet
Eenheid
*
Recycleerbaarheid % Impact op het milieu In wezen geen directe CO2-uitstoot Voorraaduitputting
%
Slotopmerkingen
Een lage onderhoudsintensieve methode voor energieopslag met een snelle responstijd. Hoge initiële kosten, lage opslagcapaciteit en hoge zelfontlaadsnelheid. *25 kWh vliegwielen zijn nog in ontwikkeling.
Gebruikte bronnen voor dit label
Ecofys (2014). Energy Storage Opportunities and Challenges - A West Coast Perspective White Paper U.S. Depatment of Energy (2013). Grid Energy Storage. U.S. Department of Energy. European Commission Directorate General for Energy (2013). The Future Role and Challenges of Energy Storage. European Commission Directorate General for Energy. Bradbury, K. (2010). Energy Storage Technology Review Oberhofer, A. (2012). Energy Storage Technologies & Their Role in Renewable Integration. Global Energy Network Institute. Stuurgroep (2014). All Store - De toekomst van elektriciteitsopslag. Alliander. Wang, W. M., Wang, J. & Ton, D. (2012). Prospects for Renewable Energy: Meeting the Challenges of Integration with Storage. Elsevier Inc. SBC Energy Institue (2013). Electricity Storage Factbook. SBC Energy Storage. Mosher, T. (2006). Economic Valuation of Energy Storage Coupled with Photovoltaics: Current Technologies and Future Projects. Massachusetts Institute of Technology. Ibrahim, H., Ilinca, A. & Perron, J. (2008). Energy storage systems Characteristics and comparisons. Renewable and Sustainable Energy Reviews 12, 1221 - 1250. Electric Power Research Institute (2003). EPRI-DOE Handbok of Energy Storage for Transmission and Distribution Applications. U.S. Department of Energy. Energy Economics Group (2012). Facilitating energy storage to allow high penetration of intermittent renewable energy. Intelligent Energy Europe. Diaz-Gonzalez, F., Sumper, A., Gomis-Bellmunt, O. & Villafafila-Robles, R. (2012). A review of energy storage technologies for wind power applications. Renewable and Sustainable Energy Reviews 16, 2154 - 2171. Depatment of Trade and Industry (2004). Review of Electrical Energy Storage Technologies and Systems and of their Potential for the UK. Department of Trade and Industry.
Pompcentrale Technologienaam Beschrijving
Mechanische opslag - Pompcentrale In een pompcentrale wordt energie gewonnen of opgeslagen door middel van een hoogteverschil tussen twee waterbassins. Met een overschot aan energie kan water van het lager gelegen reservoir worden opgepompt naar het hoger gelegen reservoir. Wanneer de vraag naar energie zich voordoet, wordt water vrijgelaten van het bovenste bassin dat een turbine in beweging zet waardoor elektriciteit wordt gegenereerd.
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 5.00 MW Laadvermogen 5.00 MW Energieopslagcapaciteit 1,200.00 MWh Energiedichtheid 0.50 kWh/m3 Ontlaadresponstijd 10.00 s Laadresponstijd 1.00 min Kosten per vermogenseenheid 500.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit 40.00 €/kWh Type energiedrager
Electriciteit
Geschikte Toepassingen
Bovenlimiet 5.00 5.00 120.00 1.50 15.00 15.00 3,600.00
Eenheid GW GW GWh kWh/m3 min min €/kW
680.00 €/kWh
Gas
Warmte
Frequentie-controle Uurlijks reguleren Dagelijks reguleren
Vloeibare brandstof Per seizoen reguleren
Ontlasten van het transmissie
Black startcapaciteit
Off-grid / Micro grid
Benutten van restwarmte
Reguleren piekmomenten
Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Sector voor gebruik
Professionele eigenschappen Onderlimiet Bedrijfstijd 1.00 Opregelsnelheid 10.00 Afregelsnelheid 10.00 Kostenraming (2020) Kostenraming (2020) Zelfontlaadsnelheid 0.00 Cyclusefficiëntie 55.00 Levensduur Ogenblikkelijk Opslagtijd (seconden) Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Systeemveiligheid
Duurzaamheid
Onderzoek
Onderlimiet Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid Erg betrouwbaar
Eenheid uur MW/min MW/min €/Wh €/Wh % %
Snel
(Minuten)
Demonstratie Eenheid dagen/jaar %
Bovenlimiet 100.00 60.00 60.00
Eenheid uur MW/min MW/min €/kWh €/kWh
85.00 % 50.00 jaren Gemiddeld (Dagen) Langertermijn (maanden) Positionering Bovenlimiet
Commercieel Eenheid dagen/jaar %
Recycleerbaarheid Impact op het milieu Enorme impact op het milieu Voorraaduitputting Slotopmerkingen
Gebruikte bronnen voor dit label
Unieke opslagtechnologie dankzij lage kosten, lange levensduur, uiterst efficiënt en nauwelijks cyclusdegradatie. Sterk afhankelijk van beperkt geschikte bouwterreinen. Afhankelijk van een behoorlijke waterbron.
Ecofys (2014). Energy Storage Opportunities and Challenges - A West Coast Perspective White Paper U.S. Depatment of Energy (2013). Grid Energy Storage. U.S. Department of Energy. European Commission Directorate General for Energy (2013). The Future Role and Challenges of Energy Storage. European Commission Directorate General for Energy. Bradbury, K. (2010). Energy Storage Technology Review European Commission Directorate General for Energy (2013). The Future Role and Challenges of Energy Storage. European Commission Directorate General for Energy. Oberhofer, A. (2012). Energy Storage Technologies & Their Role in Renewable Integration. Global Energy Network Institute. Stuurgroep (2014). All Store - De toekomst van elektriciteitsopslag. Alliander. Wang, W. M., Wang, J. & Ton, D. (2012). Prospects for Renewable Energy: Meeting the Challenges of Integration with Storage. Elsevier Inc. SBC Energy Institue (2013). Electricity Storage Factbook. SBC Energy Storage. Mosher, T. (2006). Economic Valuation of Energy Storage Coupled with Photovoltaics: Current Technologies and Future Projects. Massachusetts Institute of Technology. Ibrahim, H., Ilinca, A. & Perron, J. (2008). Energy storage systems - Characteristics and comparisons. Renewable and Sustainable Energy Reviews 12, 1221 - 1250. Electric Power Research Institute (2003). EPRI-DOE Handbok of Energy Storage for Transmission and Distribution Applications. U.S. Department of Energy. Energy Economics Group (2012). Facilitating energy storage to allow high penetration of intermittent renewable energy. Intelligent Energy Europe. Diaz-Gonzalez, F., Sumper, A., Gomis-Bellmunt, O. & Villafafila-Robles, R. (2012). A review of energy storage technologies for wind power applications. Renewable and Sustainable Energy Reviews 16, 2154 - 2171. Depatment of Trade and Industry (2004). Review of Electrical Energy Storage Technologies and Systems and of their Potential for the UK. Department of Trade and Industry.
Gecomprimeerde lucht (CAES) Technologienaam Beschrijving
Mechanische opslag - Gecomprimeerde lucht (CAES) Mechanische Opslag: Lucht wordt gecomprimeerd en opgeslagen in ondergrondse cavernes vaak met behulp van overtollige energie. Deze gecomprimeerde lucht wordt later geëxpandeerd door een conventionele gasturbine om elektriciteit op te wekken.
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 50.00 MW Laadvermogen 30.00 MW Energieopslagcapaciteit 360.00 MWh Energiedichtheid MWh/m3 Ontlaadrosponstijd 5.00 min Laadresponstijd 5.00 min Kosten per vermogenseenheid 400.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
Professionele eigenschappen
10.00 €/kWh
Opslagtijd Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
120.00 €/kWh Gas
Warmte
Vloeibare brandstof
Frequentiecontrole Black startcapaciteit
Uurlijks reguleren
Per seizoen reguleren
Off-grid / Micro grid
Dagelijks reguleren Benutten van restwarmte
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
3.00 15.00 15.00 360.00 9.00 0.00 64.00 25.00 Ogenblikkelijk (seconden) Onderzoek Onderlimiet
Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid
Eenheid MW MW MWh MWh/m3 min hours €/kW
Electriciteit
Onderlimiet
Bedrijfstijd Opregelsnelheid Afregelsnelheid Kostenraming (2020) Kostenraming (2020) Zelfontlaadsnelheid Cyclusefficiëntie Levensduur
Bovenlimiet 320.00 200.00 2,860.00 15.00 #N/A 1,150.00
Eenheid uur MW/min MW/min €/kW €/kWh %/dag % jaren Snel
(Minuten)
Demonstratie Eenheid dagen/jaar %
Bovenlimiet 40.00 95.00 95.00 1,035.00 108.00 0.00 80.00 40.00 Gemiddeld (Dagen) Positionering Bovenlimiet
Reguleren piekmomenten
Eenheid uur MW/min MW/min €/kW €/kWh %/dag % jaren Langertermijn (maanden) Commercieel Eenheid dagen/jaar %
Systeemveiligheid
Duurzaamheid
Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Recycleerbaarheid % Impact op het milieu Drie keer lager dan een conventionele aardgasturbine. Voorraaduitputting
Eenheid %
Slotopmerkingen
Hoge opslagcapaciteit en relatief lage kosten per een opgeslagen eenheid. Lastig om aan geschikte opslagmiddelen (bijv. zoutcavernes) te komen. Uiterst geschikt voor energie management en vermogenskwaliteit. * Bij dit proces wordt nog altijd aardgas verbruikt, al wordt dit normaal gesproken niet meegenomen in de berekening van de cyclusefficiëntie (het verbranden van aardgas levert een productie op van ruwweg 30% aan elektriciteit). Bijv. Om 1 kWh aan elektriciteit te produceren moet er 0.7-0.8 kWh aan elektriciteit worden opgeslagen om lucht te comprimeren en er moet 1.22 kWh aardgas worden verbrand om de lucht te expanderen; het verbranden van aardgas levert ook elektriciteit op, al wordt de efficiëntie van dit proces niet meegenomen bij de berekening van de efficiëntie van het CAES-systeem.
Gebruikte bronnen voor dit label
Ecofys (2014). Energy Storage Opportunities and Challenges - A West Coast Perspective White Paper U.S. Depatment of Energy (2013). Grid Energy Storage. U.S. Department of Energy. European Commission Directorate General for Energy (2013). The Future Role and Challenges of Energy Storage. European Commission Directorate General for Energy. Arizona Research Institute for Solar Energy (2010). Study of Compressed Air Energy Storage with Grid and Photovoltaic Energy Generation. Bradbury, K. (2010). Energy Storage Technology Review Oberhofer, A. (2012). Energy Storage Technologies & Their Role in Renewable Integration. Global Energy Network Institute. Stuurgroep (2014). All Store - De toekomst van elektriciteitsopslag. Alliander. Wang, W. M., Wang, J. & Ton, D. (2012). Prospects for Renewable Energy: Meeting the Challenges of Integration with Storage. Elsevier Inc. SBC Energy Institue (2013). Electricity Storage Factbook. SBC Energy Storage. Mosher, T. (2006). Economic Valuation of Energy Storage Coupled with Photovoltaics: Current Technologies and Future Projects. Massachusetts Institute of Technology. Ibrahim, H., Ilinca, A. & Perron, J. (2008). Energy storage systems - Characteristics and comparisons. Renewable and Sustainable Energy Reviews 12, 1221 - 1250. Electric Power Research Institute (2003). EPRI-DOE Handbok of Energy Storage for Transmission and Distribution Applications. U.S. Department of Energy. Energy Economics Group (2012). Facilitating energy storage to allow high penetration of intermittent renewable energy. Intelligent Energy Europe. Diaz-Gonzalez, F., Sumper, A., Gomis-Bellmunt, O. & Villafafila-Robles, R. (2012). A review of energy storage technologies for wind power applications. Renewable and Sustainable Energy Reviews 16, 2154 - 2171. Depatment of Trade and Industry (2004). Review of Electrical Energy Storage Technologies and Systems and of their Potential for the UK. Department of Trade and Industry.
Loodzuurbatterijen Technologienaam Beschrijving
Electrochemische opslag - Loodzuurbatterijen Elektrochemische opslag: Loodzuurbatterijen slaan elektriciteit op door een elektrochemische cel op te laden die bestaat uit een sponsachtige loodanode, een looddioxide kathode en zwavelzuuroplossing in water als elektrolyt. Meerdere cellen kunnen zowel parallel als in serie geschakeld worden om de stroomuitvoer, het voltage en de energieopslagcapaciteit flink te laten toenemen.
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Ontlaadvermogen Laadvermogen Energieopslagcapaciteit Energiedichtheid Ontlaadresponstijd Laadresponstijd Kosten per vermogenseenheid Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
1.00 1.00 1.00 50.00 1.00 1.00 110.00
Eenheid kW kW kWh kWh/m3 s s €/kW
130.00 €/kWh Electriciteit
50.00 50.00 50.00 80.00 1.00 1.00 5,800.00
Eenheid MW MW MWh kWh/m3 s s €/kW
3,800.00 €/kWh Gas
Frequentie-controle Uurlijks reguleren Black start-capaciteit Off-grid / Micro grid Prijsgestuurd Reactief vermogen reguleren Levering van energie
Bovenlimiet
Transmissie en distributie
Warmte
Vloeibare brandstof
Dagelijks reguleren Benutten van restwarmte UPS
Per seizoen reguleren
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Reguleren piekmomenten Transport
Professionele eigenschappen Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Eenheid Bedrijfstijd 0.50 uur 10.00 uur Opregelsnelheid 0.00 kW/min 0.00 MW/min Afregelsnelheid 0.00 MW/min 0.00 MW/min Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Zelfontlaadsnelheid 0.10 %/dag 0.30 %/dag Cyclusefficiëntie 75.00 % 90.00 % Levensduur 2,200.00 cycli 100,000.00 cycli Levensduur 3.00 jaren 10.00 jaren Ogenblikkelijk Gemiddeld Langertermijn (seconden) Snel (Minuten) (Dagen) (maanden) Opslagtijd Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Onderzoek Onderlimiet
Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid
Demonstratie Eenheid days/year %
Positionering Bovenlimiet
Commercieel Eenheid days/year %
Systeemveiligheid Gebruikt giftige metalen (lood) en gevaarlijke chemicaliën (zwavelzuur). Waterstofgas en zuurstofgas komen vrij bij overmatig laden - een potentieel explosieve mix ontstaat in open gebieden.
Duurzaamheid Recycleerbaarheid Eenvoudig recycleerbaar Lood kan uiterst schadelijk zijn voor de gezondheid van mens en dier wanneer dit niet Impact op het milieu behoorlijk wordt verwerkt. Voorraaduitputting Slotopmerkingen
Eenvoudig en goedkoop te produceren. Zeer hoge surge-to-weitgh-radius (kan een krachtige stroomstoot in een keer leveren). Relatief zwaar en log. Gedistilleerd water moet een aantal keer per jaar worden bijgevuld. Relatief korte levensduur.
Gebruikte bronnen voor dit label Sources used for this label
Ecofys (2014). Energy Storage Opportunities and Challenges - A West Coast Perspective White Paper Mahlia, T., Saktisahdan, T., Jannifar, A. , Hasan, M. & Matseelar, H. (2014). A review of available methods and developments on energy storage; technology update. Renewble and Sustainable Energy Reviews , 532-545 Bradbury, K. (2010). Energy Storage Technology Review Leuthold, D. M. (2012). Storage Technologies for the Integration of Renewable Energy. RWTH Aachen University U.S. Depatment of Energy (2013). Grid Energy Storage. U.S. Department of Energy. European Commission Directorate General for Energy (2013). The Future Role and Challenges of Energy Storage. European Commission Directorate General for Energy. Oberhofer, A. (2012). Energy Storage Technologies & Their Role in Renewable Integration. Global Energy Network Institute. Stuurgroep (2014). All Store - De toekomst van elektriciteitsopslag. Alliander. Wang, W. M., Wang, J. & Ton, D. (2012). Prospects for Renewable Energy: Meeting the Challenges of Integration with Storage. Elsevier Inc. SBC Energy Institue (2013). Electricity Storage Factbook. SBC Energy Storage. Mosher, T. (2006). Economic Valuation of Energy Storage Coupled with Photovoltaics: Current Technologies and Future Projects. Massachusetts Institute of Technology. Ibrahim, H., Ilinca, A. & Perron, J. (2008). Energy storage systems - Characteristics and comparisons. Renewable and Sustainable Energy Reviews 12, 1221 - 1250. Electric Power Research Institute (2003). EPRI-DOE Handbok of Energy Storage for Transmission and Distribution Applications. U.S. Department of Energy. Energy Economics Group (2012). Facilitating energy storage to allow high penetration of intermittent renewable energy. Intelligent Energy Europe. Diaz-Gonzalez, F., Sumper, A., Gomis-Bellmunt, O. & Villafafila-Robles, R. (2012). A review of energy storage technologies for wind power applications. Renewable and Sustainable Energy Reviews 16, 2154 - 2171. Depatment of Trade and Industry (2004). Review of Electrical Energy Storage Technologies and Systems and of their Potential for the UK. Department of Trade and Industry.
Lithium-batterijen Technologienaam Beschrijving
Electrochemische opslag - Lithium-batterijen Elektrochemische Opslag: Lithiumbatterijen slaan elektriciteit op door een elektrochemische cel op te laden die bestaat uit een grafietkathode en een lihiummetaalanode. Meerdere cellen kunnen zowel parallel als in serie geschakeld worden om de stroomuitvoer, het voltage en de energieopslagcapaciteit aanzienlijk te laten toenemen.
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 1.00 kW Laadvermogen 1.00 kW Energieopslagcapaciteit 500.00 Wh Energiedichtheid 200.00 kWh/m3 Ontlaadrosponstijd 1.00 s Laadresponstijd 1.00 s Kosten per vermogenseenheid 130.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit 250.00 €/kWh Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
Electriciteit Frequentiecontrole Black startcapaciteit
Gas
Bovenlimiet 5,000.00 5,000.00 100.00 500.00 998.00 998.00 4,000.00
Eenheid kW kW MWh kWh/m3 ms ms €/kW
4,500.00 €/kWh Warmte
Vloeibare brandstof
Uurlijks reguleren Dagelijks reguleren Per seizoen reguleren Off-grid / Micro grid
Benutten van restwarmte
Reguleren piekmomenten
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Professionele eigenschappen Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Eenheid Bedrijfstijd 0.50 uur 15.00 uur Opregelsnelheid 0.00 kW/min 0.00 MW/min Afregelsnelheid 0.00 kW/min 0.00 MW/min Kostenraming (2020) 55.90 €/kW 1,720.00 €/kW Kostenraming (2020) 107.50 €/kWh 1,935.00 €/kWh Zelfontlaadsnelheid 0.10 %/dag 0.10 %/dag Cyclusefficiëntie 87.00 % 95.00 % Levensduur 4,500.00 cycli 100,000.00 cycli Levensduur 5.00 jaren 15.00 jaren Ogenblikkelijk Gemiddeld Langertermijn (seconden) Snel (Minuten) (Dagen) (maanden) Opslagtijd Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Onderlimiet Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid
Systeemveiligheid
Duurzaamheid
Onderzoek
Demonstratie Eenheid days/year %
Positionering Bovenlimiet
Lithium is ontvlambaar bij blootstelling aan lucht. Behoeft een overspanningsbeveiliging.
Commercieel Eenheid days/year %
Recycleerbaarheid Uiterst recycleerbaar Impact op het milieu Voorraaduitputting Lithium en grafiet zijn makkelijk verkrijgbaar in grote hoeveelheden. Slotopmerkingen
Gebruikte bronnen voor dit label
Hoogste energiedichtheid van commercieel verkrijgbare batterijen. Hoge voltage per cel (3.7 V vergeleken met 2.0 V in loodzuurbatterij). Laag energieverlies Erg duur en aan slijtage onderhevig. Ecofys (2014). Energy Storage Opportunities and Challenges - A West Coast Perspective White Paper Mahlia, T., Saktisahdan, T., Jannifar, A. , Hasan, M. & Matseelar, H. (2014). A review of available methods and developments on energy storage; technology update. Renewble and Sustainable Energy Reviews , 532-545 Bradbury, K. (2010). Energy Storage Technology Review Leuthold, D. M. (2012). Storage Technologies for the Integration of Renewable Energy. RWTH Aachen University European Commission Directorate General for Energy (2013). The Future Role and Challenges of Energy Storage. European Commission Directorate General for Energy. U.S. Depatment of Energy (2013). Grid Energy Storage. U.S. Department of Energy. Oberhofer, A. (2012). Energy Storage Technologies & Their Role in Renewable Integration. Global Energy Network Institute. Stuurgroep (2014). All Store - De toekomst van elektriciteitsopslag. Alliander. Wang, W. M., Wang, J. & Ton, D. (2012). Prospects for Renewable Energy: Meeting the Challenges of Integration with Storage. Elsevier Inc. SBC Energy Institue (2013). Electricity Storage Factbook. SBC Energy Storage. Mosher, T. (2006). Economic Valuation of Energy Storage Coupled with Photovoltaics: Current Technologies and Future Projects. Massachusetts Institute of Technology. Ibrahim, H., Ilinca, A. & Perron, J. (2008). Energy storage systems - Characteristics and comparisons. Renewable and Sustainable Energy Reviews 12, 1221 - 1250. Electric Power Research Institute (2003). EPRI-DOE Handbok of Energy Storage for Transmission and Distribution Applications. U.S. Department of Energy. Energy Economics Group (2012). Facilitating energy storage to allow high penetration of intermittent renewable energy. Intelligent Energy Europe. Diaz-Gonzalez, F., Sumper, A., Gomis-Bellmunt, O. & Villafafila-Robles, R. (2012). A review of energy storage technologies for wind power applications. Renewable and Sustainable Energy Reviews 16, 2154 - 2171. Depatment of Trade and Industry (2004). Review of Electrical Energy Storage Technologies and Systems and of their Potential for the UK. Department of Trade and Industry.
Vanadium Redox Flow Batterijen Technologienaam Beschrijving
Electrochemische opslag - Vanadium Redox Flow Batterijen Elektrochemisch Opslag: Flow-batterijen maken enerzijds gebruik van een omkeerbare brandstofcel en anderzijds van een elektrolyt bestaande uit vanadium opgelost in water. Het systeem wordt opgeladen door een ladingsverschil te creëren tussen twee stromen van het elektrolyt met behulp van de omkeerbare brandstofcel.
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 5.00 kW Laadvermogen 0.01 MW Energieopslagcapaciteit 0.50 MWh Energiedichtheid 20.00 kWh/m3 Ontlaadresponstijd 0.02 ms Laadresponstijd 0.02 ms Kosten per vermogenseenheid 3,000.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
600.00 €/kWh
Bovenlimiet 10.00 10.00 8.00 30.00 0.30 0.30 4,900.00
Eenheid MW MW MWh kWh/m3 ms ms €/kW
1,100.00 €/kWh
Electriciteit
Gas
Warmte
Vloeibare brandstof
Frequentiecontrole Black startcapaciteit
Uurlijks reguleren
Per seizoen reguleren
Off-grid / Micro grid
Dagelijks reguleren Benutten van restwarmte
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Reguleren piekmomenten
Professionele eigenschappen Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Eenheid Bedrijfstijd 4.00 uur 10.00 uur Opregelsnelheid 0.00 MW/s 0.00 MW/min Afregelsnelheid 0.00 MW/min 0.00 MW/min Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Zelfontlaadsnelheid 0.20 %/dag 0.20 %/dag Cyclusefficiëntie 60.00 % 85.00 % Levensduur 10,000.00 cycli 10,000.00 cycli Levensduur 10.00 jaren 20.00 jaren Ogenblikkelijk Gemiddeld Langertermijn (seconden) Snel (Minuten) (Dagen) (maanden) Opslagtijd Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Onderlimiet Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid
Systeemveiligheid
Onderzoek
Demonstratie Eenheid days/year %
Positionering Bovenlimiet
Commercieel Eenheid days/year %
Veiliger dan conventionele batterijen omdat de actieve materialen afzonderlijk worden opgeslagen van de reactieve puntbron.
Duurzaamheid
Onderlimiet Recycleerbaarheid Impact op het milieu Voorraaduitputting
Slotopmerkingen
Gebruikte bronnen voor dit label
Eenheid % kgCO2/kW
Bovenlimiet
Eenheid % kgCO2/GW
*Grotere 10 MW systemen zijn nog in ontwikkeling, maar mogen verwacht te worden gelanceerd in de komende jaren. Kleinere 5 kW systems zijn reeds *Systeemkosten zullen naar verwachting aanzienlijk afnemen in de komende jaren. Het is mogelijk om een systeem te ontwikkelen met optimale vermogensacceptatie en bezorgeigenschappen.
Ecofys (2014). Energy Storage Opportunities and Challenges - A West Coast Perspective White Paper Mahlia, T., Saktisahdan, T., Jannifar, A. , Hasan, M. & Matseelar, H. (2014). A review of available methods and developments on energy storage; technology Bradbury, K. (2010). Energy Storage Technology Review U.S. Depatment of Energy (2013). Grid Energy Storage. U.S. Department of Energy. Stuurgroep (2014). All Store - De toekomst van elektriciteitsopslag. Alliander. Wang, W. M., Wang, J. & Ton, D. (2012). Prospects for Renewable Energy: Meeting the Challenges of Integration with Storage. Elsevier Inc. SBC Energy Institue (2013). Electricity Storage Factbook. SBC Energy Storage. Mosher, T. (2006). Economic Valuation of Energy Storage Coupled with Photovoltaics: Current Technologies and Future Projects. Massachusetts Institute of Technology. Ibrahim, H., Ilinca, A. & Perron, J. (2008). Energy storage systems - Characteristics and comparisons. Renewable and Sustainable Energy Reviews 12, 1221 - 1250. Electric Power Research Institute (2003). EPRI-DOE Handbok of Energy Storage for Transmission and Distribution Applications. U.S. Department of Energy. Energy Economics Group (2012). Facilitating energy storage to allow high penetration of intermittent renewable energy. Intelligent Energy Europe. Diaz-Gonzalez, F., Sumper, A., Gomis-Bellmunt, O. & Villafafila-Robles, R. (2012). A review of energy storage technologies for wind power applications. Renewable and Sustainable Energy Reviews 16, 2154 - 2171. Depatment of Trade and Industry (2004). Review of Electrical Energy Storage Technologies and Systems and of their Potential for the UK. Department of Trade and Industry.
Supercondensatoren Technologienaam Beschrijving
Elektrische opslag - Supercondensatoren Door elektriciteit op te slaan in grote elektrostatische velden tussen twee geleidende platen, kunnen supercondensatoren elektriciteit snel opslaan en vrijlaten om zo korte, krachtige vermogenspulsen te leveren.
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 10.00 kW Laadvermogen 10.00 kW Energieopslagcapaciteit 2.00 Wh Energiedichtheid 0.10 Wh/kg Ontlaadresponstijd 1.00 s Laadresponstijd 1.00 s Kosten per vermogenseenheid 100.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit 300.00 €/kWh Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
Electriciteit Frequentiecontrole Black startcapaciteit
Gas
Bovenlimiet 1.00 1.00 1,000.00 15.00 1.00 1.00 400.00
Eenheid MW MW kWh Wh/kg s s €/kW
4,000.00 €/kWh Warmte
Uurlijks reguleren Dagelijks reguleren
Vloeibare brandstof Per seizoen reguleren
Off-grid / Micro grid
Benutten van restwarmte
Reguleren piekmomenten
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Professionele eigenschappen Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Eenheid Bedrijfstijd 598.80 ms 1.00 uur Opregelsnelheid 0.00 MW/min 0.00 MW/min Afregelsnelheid 0.00 MW/min 0.00 MW/min Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/Wh Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/Wh Zelfontlaadsnelheid 2.00 %/dag 40.00 %/dag Cyclusefficiëntie 60.00 % 98.00 % Levensduur 10,000.00 cycli 100,000,000.00 cycli Levensduur 20.00 jaren 20.00 jaren Ogenblikkelijk Gemiddeld (seconden) Snel (Minuten) (Dagen) Langertermijn (maanden) Opslagtijd Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Onderzoek Onderlimiet
Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid
Demonstratie Eenheid days/year %
Positionering Bovenlimiet
Commercieel Eenheid days/year %
Systeemveiligheid
Duurzaamheid
Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Recycleerbaarheid % Impact op het milieu Weinig tot geen impact op het milieu.
Eenheid %
Voorraaduitputting Slotopmerkingen
Gebruikte bronnen voor dit label
Kan onafgebroken worden en opgeladen en ontladen zonder dat er al teveel degradatie optreedt, en bovendien veel sneller dan batterijen. *Kan worden gebruikt voor transport, in het bijzonder voor regeneratief remmen.
Ecofys (2014). Energy Storage Opportunities and Challenges - A West Coast Perspective White Paper International Energy Agency (2014). Technology Roadmap - Energy Storage. International Energy Agency. Mahlia, T., Saktisahdan, T., Jannifar, A. , Hasan, M. & Matseelar, H. (2014). A review of available methods and developments on energy storage; technology update. Bradbury, K. (2010). Energy Storage Technology Review European Commission Directorate General for Energy (2013). The Future Role and Challenges of Energy Storage. European Commission Directorate General for Energy. Stuurgroep (2014). All Store - De toekomst van elektriciteitsopslag. Alliander. Wang, W. M., Wang, J. & Ton, D. (2012). Prospects for Renewable Energy: Meeting the Challenges of Integration with Storage. Elsevier Inc. SBC Energy Institue (2013). Electricity Storage Factbook. SBC Energy Storage. Mosher, T. (2006). Economic Valuation of Energy Storage Coupled with Photovoltaics: Current Technologies and Future Projects. Massachusetts Institute of Technology. Ibrahim, H., Ilinca, A. & Perron, J. (2008). Energy storage systems - Characteristics and comparisons. Renewable and Sustainable Energy Reviews 12, 1221 - 1250. Electric Power Research Institute (2003). EPRI-DOE Handbok of Energy Storage for Transmission and Distribution Applications. U.S. Department of Energy. Energy Economics Group (2012). Facilitating energy storage to allow high penetration of intermittent renewable energy. Intelligent Energy Europe. Diaz-Gonzalez, F., Sumper, A., Gomis-Bellmunt, O. & Villafafila-Robles, R. (2012). A review of energy storage technologies for wind power applications. Renewable and Sustainable Energy Reviews 16, 2154 - 2171. Depatment of Trade and Industry (2004). Review of Electrical Energy Storage Technologies and Systems and of their Potential for the UK. Department of Trade and Industry.
Supergeleidende magnetische energieopslag Technologienaam
Magnetische opslag - Supergeleidende magnetische energieopslag (SMES) Magnetische opslag: In het geval van SMES wordt elektrische stroom opgeslagen in een supergeleidende spoel. Deze technologie is geschikt voor het op effectieve wijze beheren van stroomkwaliteit in het elektriciteitsnet en het leveren van een ononderbroken stroomtoevoer op de korte termijn.
Beschrijving
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 10.00 kW Laadvermogen 0.01 MW Energieopslagcapaciteit 10.00 Wh Energiedichtheid 0.20 kWh/m3 Ontlaadresponstijd 100.00 ms Laadresponstijd 100.00 ms Kosten per vermogenseenheid 100.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit 750.00 €/kWh Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
Bovenlimiet 10.00 10.00 1.00 2.50 100.00 100.00 400.00
Eenheid MW MW MWh kWh/m3 ms ms €/kW
7,000.00 €/kWh
Electriciteit
Gas
Warmte
Vloeibare brandstof
Frequentiecontrole Black startcapaciteit
Uurlijks reguleren
Per seizoen reguleren
Off-grid / Micro grid
Dagelijks reguleren Benutten van restwarmte
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Reguleren piekmomenten
Professionele eigenschappen Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Eenheid Bedrijfstijd 5.00 s 5.00 min Opregelsnelheid 0.00 kW/min 0.00 MW/min Afregelsnelheid 0.00 MW/min 0.00 MW/min Kostenraming (2020) 0.00 €/kW 0.00 €/kW Kostenraming (2020) 0.00 €/kWh 0.00 €/kWh Zelfontlaadsnelheid 10.00 %/dag 15.00 %/dag Cyclusefficiëntie 90.00 % 95.00 % Levensduur 100,000.00 cycli 100,000.00 cycli Levensduur 20.00 jaren 30.00 jaren Ogenblikkelijk Gemiddeld Langertermijn (seconden) Snel (Minuten) (Dagen) (maanden) Opslagtijd Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Onderzoek Onderlimiet
Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid
Demonstratie Eenheid dagen/jaar %
Positionering Bovenlimiet
Commercieel Eenheid dagen/jaar %
Systeemveiligheid Mogelijk zorgelijke effecten van magnetische velden voor het menselijk lichaam.
Duurzaamheid
Onderlimiet
Eenheid Bovenlimiet Eenheid % % Nauwelijks tot geen impact, alleen mogelijk van grote magnetische velden op het Impact op het milieu menselijk lichaam. Voorraaduitputting Recycleerbaarheid
Slotopmerkingen Erg duur, korte opslagtijd en vereist extreem lage temperaturen (-255 to -264 C). Snelle responstijd en minimale impact op het milieu.
Gebruikte bronnen voor dit label
Ecofys (2014). Energy Storage Opportunities and Challenges - A West Coast Perspective White Paper International Energy Agency (2014). Technology Roadmap - Energy Storage. International Energy Agency. European Commission Directorate General for Energy (2013). The Future Role and Challenges of Energy Storage. European Commission Directorate General for Energy. Bradbury, K. (2010). Energy Storage Technology Review Ibrahim, H., Ilinca, A. & Perron, J. (2008). Energy storage systems - Characteristics and comparisons. Renewable and Sustainable Energy Reviews 12, 1221 - 1250 Oberhofer, A. (2012). Energy Storage Technologies & Their Role in Renewable Integration. Global Energy Network Institute. Stuurgroep (2014). All Store - De toekomst van elektriciteitsopslag. Alliander. Wang, W. M., Wang, J. & Ton, D. (2012). Prospects for Renewable Energy: Meeting the Challenges of Integration with Storage. Elsevier Inc. SBC Energy Institue (2013). Electricity Storage Factbook. SBC Energy Storage. Mosher, T. (2006). Economic Valuation of Energy Storage Coupled with Photovoltaics: Current Technologies and Future Projects. Massachusetts Institute of Technology. Ibrahim, H., Ilinca, A. & Perron, J. (2008). Energy storage systems - Characteristics and comparisons. Renewable and Sustainable Energy Reviews 12, 1221 - 1250. Electric Power Research Institute (2003). EPRI-DOE Handbok of Energy Storage for Transmission and Distribution Applications. U.S. Department of Energy. Energy Economics Group (2012). Facilitating energy storage to allow high penetration of intermittent renewable energy. Intelligent Energy Europe. Diaz-Gonzalez, F., Sumper, A., Gomis-Bellmunt, O. & Villafafila-Robles, R. (2012). A review of energy storage technologies for wind power applications. Renewable and Sustainable Energy Reviews 16, 2154 - 2171. Depatment of Trade and Industry (2004). Review of Electrical Energy Storage Technologies and Systems and of their Potential for the UK. Department of Trade and Industry.
Warm water Technologienaam
Thermische opslag - Thermische energie - Warm water Thermische energie wordt opgeslagen door water te verwarmen in een geïsoleerde opslagtank.
Beschrijving
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 10.00 kW Laadvermogen 10.00 kW Energieopslagcapaciteit 5.00 kWh Energiedichtheid 10.00 kWh/m3 Ontlaadresponstijd 5.00 min Laadresponstijd 5.00 min Kosten per vermogenseenheid 750.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit 0.50 €/kWh Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
Bovenlimiet 10.00 10.00 900.00 90.00 10.00 10.00 250.00
Eenheid MW MW MWh kWh/m3 min min €/kW
3.00 €/kWh
Electriciteit
Gas
Warmte
Vloeibare brandstof
Frequentiecontrole Black startcapaciteit
Uurlijks reguleren
Per seizoen reguleren
Off-grid / Micro grid
Dagelijks reguleren Benutten van restwarmte
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Reguleren piekmomenten
Professionele eigenschappen Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Eenheid Bedrijfstijd 2.00 uur 72.00 uur Opregelsnelheid 1.00 kW/min 2.00 MW/min Afregelsnelheid 1.00 kW/min 2.00 MW/min Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Zelfontlaadsnelheid #N/A %/dag #N/A %/dag Cyclusefficiëntie 50.00 % 90.00 % Levensduur 20.00 jaren 20.00 jaren Ogenblikkelijk Gemiddeld (seconden) Snel (Minuten) (Dagen) Langertermijn (maanden) Opslagtijd Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Onderlimiet Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid
Systeemveiligheid
Onderzoek
Demonstratie Eenheid days/year %
Positionering Bovenlimiet
Commercieel Eenheid days/year %
Duurzaamheid
Onderlimiet Recycleerbaarheid Impact op het milieu Voorraaduitputting
Eenheid % kgCO2/kW
Bovenlimiet
Eenheid % kgCO2/GW
Slotopmerkingen
Een eenvoudige, goedkope, volwassen en betrouwbare technologie. Kan effectief dienst doen om piekvragen van energie te reguleren. In Frankrijk is de vraag naar thermische energie op piekmomenten teruggebracht met 5% door het implementeren van warmwateropslag in huishoudens
Gebruikte bronnen voor dit label
International Energy Agency (2014). Technology Roadmap - Energy Storage. International Energy Agency. Mahlia, T., Saktisahdan, T., Jannifar, A. , Hasan, M. & Matseelar, H. (2014). A review of available methods and developments on energy storage; technology update. Renewble and Sustainable Energy Reviews , 532-545 Interntional Renewable Energy Agency (2013). Therma Energy Storage Technology Brief. Xu, J., Wang, R.Z. & Li, Y. (2014). A review of available technologies for seasonal thermal energy storage. Solar Energy 103, 610-638.
Ondergrondse Thermische Opslag Technologienaam
Thermische opslag - Thermische warmte - Ondergrondse Thermische Opslag (UTS) Thermische energie wordt opgeslagen in water (door het op te warmen) en onder de grond gepompt waar het wordt opgeslagen in poreus gesteente of in een aquifer.
Beschrijving
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 10.00 kW Laadvermogen 10.00 kW Energieopslagcapaciteit 5.00 kWh Energiedichtheid 10.00 kWh/m3 Ontlaadresponstijd 5.00 min Laadresponstijd 5.00 min Kosten per vermogenseenheid 2,500.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit 0.10 €/kWh Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
Bovenlimiet 10.00 10.00 900.00 90.00 10.00 10.00 3,300.00
Eenheid MW MW MWh kWh/m3 min min €/kW
10.00 €/kWh
Electriciteit
Gas
Warmte
Vloeibare brandstof
Frequentiecontrole Black startcapaciteit
Uurlijks reguleren
Per seizoen reguleren
Off-grid / Micro grid
Dagelijks reguleren Benutten van restwarmte
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Reguleren piekmomenten
Professionele eigenschappen Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Eenheid Bedrijfstijd 2.00 uur 3.00 dag Opregelsnelheid 1.00 kW/min 2.00 MW/min Afregelsnelheid 1.00 kW/min 2.00 MW/min Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Zelfontlaadsnelheid #N/A %/dag #N/A %/dag Cyclusefficiëntie 50.00 % 90.00 % Levensduur 20.00 jaren 20.00 jaren Ogenblikkelijk Gemiddeld Langertermijn (seconden) Snel (Minuten) (Dagen) (maanden) Opslagtijd Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Onderzoek
Demonstratie
Positionering
Commercieel
Onderlimiet
Eenheid days/year %
Bovenlimiet
Eenheid days/year %
Onderlimiet
Eenheid
Bovenlimiet
Eenheid
Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid Systeemveiligheid
Duurzaamheid
Recycleerbaarheid Impact op het milieu Voorraaduitputting
% kgCO2/kW
% kgCO2/GW
Slotopmerkingen
Een eenvoudige, goedkope, volwassen en betrouwbare technologie. Vergelijkbare met thermische warm water opslag, al is het nog afhankelijk van een stabiele bodemconditie en geschikte geologische omstandigheden, is mogelijk duurder, maar behoeft minder infrastructuur.
Gebruikte bronnen voor dit label
International Energy Agency (2014). Technology Roadmap - Energy Storage. International Energy Agency. Mahlia, T., Saktisahdan, T., Jannifar, A. , Hasan, M. & Matseelar, H. (2014). A review of available methods and developments on energy storage; technology update. Renewble and Sustainable Energy Reviews , 532-545 Interntional Renewable Energy Agency (2013). Therma Energy Storage Technology Brief. Xu, J., Wang, R.Z. & Li, Y. (2014). A review of available technologies for seasonal thermal energy storage. Solar Energy 103, 610-638.
Gesmolten zouten Technologienaam
Thermische opslag - Thermische warmte - Gesmolten zouten Thermische energiestromen kunnen op effectieve wijze worden opgeslagen in vloeibare zouten. Vergeleken met andere opslagmaterialen zijn gesmolten zouten erg stabiel bij hoge temperaturen en onder druk, onbrandbaar en niet giftig.
Beschrijving
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 19.90 MW Laadvermogen 53.00 MW Energieopslagcapaciteit 30.00 MWh Energiedichtheid 160.00 kWh/m3 Ontlaadresponstijd 5.00 min Laadresponstijd 5.00 min Kosten per vermogenseenheid 0.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit 2.70 €/kWh Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
Electriciteit Frequentiecontrole Black startcapaciteit
Gas
Bovenlimiet 19.90 53.00 30.00 465.00 10.00 10.00 11,560.00
Eenheid MW MW MWh kWh/m3 min min €/kW
16.00 €/kWh Warmte
Uurlijks reguleren Dagelijks reguleren
Vloeibare brandstof Per seizoen reguleren
Off-grid / Micro grid
Benutten van restwarmte
Reguleren piekmomenten
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Professionele eigenschappen Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Eenheid Bedrijfstijd 15.00 uur 15.00 uur Opregelsnelheid 1,990.00 kW/min 3.98 MW/min Afregelsnelheid 5.30 MW/min 10.60 MW/min Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Zelfontlaadsnelheid #N/A %/dag #N/A %/dag Cyclusefficiëntie 40.00 % 93.00 % Levensduur 0.00 jaren 0.00 jaren Ogenblikkelijk Gemiddeld (seconden) Snel (Minuten) (Dagen) Langertermijn (maanden) Opslagtijd Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Onderzoek Onderlimiet
Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid Systeemveiligheid
Demonstratie Eenheid days/year %
Positionering Bovenlimiet
Commercieel Eenheid days/year %
Hoge temperaturen kunnen problemen veroorzaken, bijvoorbeeld verbranding. Gesmolten zouten zijn niet ontvlambaar noch giftig.
Duurzaamheid
Onderlimiet Recycleerbaarheid
Eenheid %
Bovenlimiet
Eenheid %
Impact op het milieu Voorraaduitputting
kgCO2/kW
kgCO2/GW
Slotopmerkingen
Deze informatie is afkomstig van de Gemasolar power plant in Spanje, waar gesmolten zouten aan elkaar worden gekoppeld met behulpl van een CSP-setup om 24 uur per dag energie te kunnen produceren.
Gebruikte bronnen voor dit label
International Energy Agency (2014). Technology Roadmap - Energy Storage. International Energy Agency. Mahlia, T., Saktisahdan, T., Jannifar, A. , Hasan, M. & Matseelar, H. (2014). A review of available methods and developments on energy storage; technology update. Renewble and Sustainable Energy Reviews , 532-545 Tian, Y., & Zhao, C. (2013). A review of solar collectors and thermal energy storage in thermal applications. Applied Energy, 538-553. SBC Energy Institue (2013). Electricity Storage Factbook. SBC Energy Storage. Interntional Renewable Energy Agency (2013). Therma Energy Storage - Technology Brief. http://www.nrel.gov/csp/solarpaces/project_detail.cfm/projectID=40 Xu, J., Wang, R.Z. & Li, Y. (2014). A review of available technologies for seasonal thermal energy storage. Solar Energy 103, 610-638.
Latente warmte Technologienaam
Thermische opslag - Latente warmte (Faseovergangsmaterialen) Grote hoeveelheden thermische energie kunnen worden opgeslagen tijdens een faseverandering (bijvoorbeeld de verandering van water naar ijs).
Beschrijving
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 10.00 kW Laadvermogen 10.00 kW Energieopslagcapaciteit MWh Energiedichtheid 50.00 kWh/m3 Ontlaadresponstijd 5.00 min Laadresponstijd 5.00 min Kosten per vermogenseenheid 4,500.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit 10.00 €/kWh Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
Bovenlimiet
Eenheid 1.00 MW 1.00 MW MWh 123.00 kWh/m3 10.00 min 10.00 min 11,000.00 €/kW 50.00 €/kWh
Electriciteit
Gas
Warmte
Vloeibare brandstof
Frequentiecontrole Black startcapaciteit
Uurlijks reguleren
Per seizoen reguleren
Off-grid / Micro grid
Dagelijks reguleren Benutten van restwarmte
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Reguleren piekmomenten
Professionele eigenschappen Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Eenheid Bedrijfstijd 2.00 uur 3.00 dag Opregelsnelheid 1.00 kW/min 0.20 MW/min Afregelsnelheid 1.00 kW/min 0.20 MW/min Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Zelfontlaadsnelheid #N/A %/dag #N/A %/dag Cyclusefficiëntie 75.00 % 90.00 % Levensduur 0.00 jaren 0.00 jaren Ogenblikkelijk Gemiddeld Langertermijn (seconden) Snel (Minuten) (Dagen) (maanden) Opslagtijd Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Onderzoek
Demonstratie
Positionering
Commercieel
Onderlimiet
Eenheid dagen/jaar %
Bovenlimiet
Eenheid dagen/jaar %
Onderlimiet
Eenheid %
Bovenlimiet
Eenheid %
Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid Systeemveiligheid
Duurzaamheid Recycleerbaarheid
Impact op het milieu Voorraaduitputting Slotopmerkingen
kgCO2/kW
kgCO2/GW
Latente warmteopslag heeft een hogere energiedichtheid dan thermische warmteopslag. Faseovergangsmaterialen zijn doorgaans duurder dan thermische warmte opslagmaterialen. *Energieopslagcapaciteit is afhankelijk van de omvang van toekomstige opslagsystemen die momenteel nog in ontwikkeling zijn.
Gebruikte bronnen voor dit label
International Energy Agency (2014). Technology Roadmap - Energy Storage. International Energy Agency. Mahlia, T., Saktisahdan, T., Jannifar, A. , Hasan, M. & Matseelar, H. (2014). A review of available methods and developments on energy storage; technology update. Renewble and Sustainable Energy Reviews , 532-545 Tian, Y. & Zhao, C.Y. (2013). A review of solar collectors and thermal energy storage in thermal applications. Applied Energy 104, 538-553 Interntional Renewable Energy Agency (2013). Therma Energy Storage Technology Brief. Xu, J., Wang, R.Z. & Li, Y. (2014). A review of available technologies for seasonal thermal energy storage. Solar Energy 103, 610-638.
Waterstofgasopslag Technologienaam Beschrijving
Waterstofgasopslag Waterstofgas kan relatief eenvoudig worden opgeslagen in en onttrokken aan geschikte buffers zoals zoutcavernes of gasnetwerken, huidige gasnetwerken kunnen tot 5% inhoud van waterstof herbergen.
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 100.00 kW Laadvermogen 100.00 kW Energieopslagcapaciteit 120.00 MWh Energiedichtheid 5,600.00 MJ/m3 Ontlaadresponstijd 10.00 min Laadresponstijd 10.00 min Kosten per vermogenseenheid 370.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit 370.00 €/kWh Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
Electriciteit Frequentiecontrole Black startcapaciteit
Gas
Bovenlimiet 50.00 50.00 1,800.00 1.56 10.00 #N/A 550.00
Eenheid MW MW GWh MWh/m3 min hours €/kW
370.00 €/kWh Warmte
Uurlijks reguleren Dagelijks reguleren
Vloeibare brandstof Per seizoen reguleren
Off-grid / Micro grid
Benutten van restwarmte
Reguleren piekmomenten
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Professionele eigenschappen Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Eenheid Bedrijfstijd 0.00 uur 0.00 uur Opregelsnelheid 10.00 kW/min 5.00 MW/min Afregelsnelheid 10.00 kW/min 5.00 MW/min Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Zelfontlaadsnelheid 0.00 %/dag 3.00 %/dag Cyclusefficiëntie (gas)† 70.00 % 80.00 % Cyclusefficiëntie (electrciteit)† 40.00 % 45.00 % Levensduur 15.00 jaren 17.00 jaren Ogenblikkelijk Gemiddeld (seconden) Snel (Minuten) (Dagen) Langertermijn (maanden) Opslagtijd Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Onderzoek
Demonstratie
Positionering
Commercieel
Onderlimiet
Eenheid days/year %
Bovenlimiet
Eenheid days/year %
Onderlimiet
Eenheid % kgCO2/kW
Bovenlimiet
Eenheid % kgCO2/GW
Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid Systeemveiligheid
Duurzaamheid Recycleerbaarheid Impact op het milieu
Voorraaduitputting Slotopmerkingen
Een schone manier om grote hoeveelheden energie op te slaan voor lange perioden. Erg lage efficiëntie. *Gasnet kan tot 5% waterstofgas opslaan, wat gelijk is aan 1.8 TWh in Duitsland. †Efficiëntie hangt af van de vraag of waterstofgas terug wordt gevormd in elektriciteit of warmte.
Gebruikte bronnen voor dit label
Ecofys (2014). Energy Storage Opportunities and Challenges - A West Coast Perspective White Paper International Electrotechnical Commission, „Electrical Energy Storage - White Paper,” International Electrotechnical Commission, 2011. International Energy Agency (2014). Technology Roadmap - Energy Storage. International Energy Agency. Diaz-Gonzalez, F., Sumper, A., Gomis-Bellmunt, O. & Villafafila-Robles, R. (2012). A review of energy storage technologies for wind power applications. Renewable and Sustainable Energy Reviews 16, 2154 - 2171 Mosher, T. (2006). Economic Valuation of Energy Storage Coupled with Photovoltaics: Current Technologies and Future Projections. Massachusetts Institue of Technology. Janssen, A., Lambregts, B., van der Sluis, . & Bos, C. (2012). A complemetary role for natural gas in the electric energy transition. Energy Delta Gas Research. Mahlia, T., Saktisahdan, T., Jannifar, A. , Hasan, M. & Matseelar, H. (2014). A review of available methods and developments on energy storage; technology update. Renewble and Sustainable Energy Reviews , 532-545 Oberhofer, A. (2012). Energy Storage Technologies & Their Role in Renewable Integration. Global Energy Network Institute.
Methanisering Technologienaam Beschrijving
Gasopslag - Methanisering Door gebruik te maken van overtollige duurzame elektriciteit, kan waterstof worden opgewekt en opgeslagen door middel van elektrolyse. Waterstof kan vervolgens verder verwerkt worden tot methaangas door het te combineren met koolstofdioxide in een methaniseringsproces. Methanisering is, strikt genomen, geen opslagtechnologie, maar veeleer een manier om een overschot aan elektriciteit om te zetten in een eenvoudig op te slaan medium.
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 100.00 kW Laadvermogen 100.00 kW Energieopslagcapaciteit 120.00 MWh Energiedichtheid 9,326.00 MJ/m3 Ontlaadresponstijd 10.00 min Laadresponstijd 10.00 min Kosten per vermogenseenheid 1,000.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit 370.00 €/kWh Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
Electriciteit Frequentiecontrole Black startcapaciteit
Gas
Bovenlimiet 50.00 50.00 220,000.00 9,326.00 10.00 10.00 2,000.00
Eenheid MW MW MWh MJ/m3 min min €/kW
370.00 €/kWh Warmte
Uurlijks reguleren Dagelijks reguleren
Vloeibare brandstof Per seizoen reguleren
Off-grid / Micro grid
Benutten van restwarmte
Reguleren piekmomenten
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Professionele eigenschappen Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Eenheid Bedrijfstijd 0.00 uur 0.00 uur Opregelsnelheid 10.00 kW/min 5.00 MW/min Afregelsnelheid 0.01 MW/min 5.00 MW/min Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Zelfontlaadsnelheid 0.00 %/dag 3.00 %/dag Cyclusefficiëntie (gas)† 30.00 % 45.00 % Cyclusefficiëntie (electrciteit)† 49.00 % 64.00 % Levensduur 15.00 jaren 17.00 jaren Ogenblikkelijk Gemiddeld (seconden) Snel (Minuten) (Dagen) Langertermijn (maanden) Opslagtijd Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Onderlimiet Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid
Systeemveiligheid
Onderzoek
Demonstratie Eenheid dagen/jaar %
Positionering Bovenlimiet
Commercieel Eenheid dagen/jaar %
Duurzaamheid
Onderlimiet Recycleerbaarheid Impact op het milieu Voorraaduitputting
Slotopmerkingen
Eenheid % kgCO2/kW
Bovenlimiet
Eenheid % kgCO2/GW
Een milieuvriendelijke manier om grote hoeveelheden energie op te slaan voor Erg lage efficiëntie. *Methaan kan opgeslagen worden met aardgas, ook binnen het gasnet, wat vergelijkbaar is met 220 TWh in Duitsland. †Efficiëntie hangt af van de vraag of waterstofgas terug wordt gevormd in elektriciteit of warmte.
Gebruikte bronnen voor dit label
Ecofys (2014). Energy Storage Opportunities and Challenges - A West Coast Perspective White Paper International Electrotechnical Commission, „Electrical Energy Storage - White Paper,” International Electrotechnical Commission, 2011. International Energy Agency (2014). Technology Roadmap - Energy Storage. International Energy Agency. Diaz-Gonzalez, F., Sumper, A., Gomis-Bellmunt, O. & Villafafila-Robles, R. (2012). A review of energy storage technologies for wind power applications. Renewable and Sustainable Energy Reviews 16, 2154 - 2171 Mosher, T. (2006). Economic Valuation of Energy Storage Coupled with Photovoltaics: Current Technologies and Future Projections. Massachusetts Institue of Technology. Janssen, A., Lambregts, B., van der Sluis, . & Bos, C. (2012). A complemetary role for natural gas in the electric energy transition. Energy Delta Gas Research. Mahlia, T., Saktisahdan, T., Jannifar, A. , Hasan, M. & Matseelar, H. (2014). A review of available methods and developments on energy storage; technology update. Renewble and Sustainable Energy Reviews , 532-545 Oberhofer, A. (2012). Energy Storage Technologies & Their Role in Renewable Integration. Global Energy Network Institute.
Zoutcavernes Technologienaam Beschrijving
(Methaan)gasopslag - Zoutcavernes Zoutcavernes kunnen dienst doen als gasopslagfaciliteit die in de regel minder werkvolume hebben dan grotere aquifers en lege gas- en olievelden. Zoutcavernes worden vooral gebruikt voor handelsdoeleinden, piekaanbod en uurlijks en dagelijks reguleren.
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Ontlaadvermogen Laadvermogen Energieopslagcapaciteit Energiedichtheid Ontlaadresponstijd Laadresponstijd Kosten per vermogenseenheid Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van de transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
Eenheid 1.00 GW 500.00 MW 324.90 GWh MWh/m3 #N/A hours #N/A hours 15.00 €/kW
Electriciteit
Onderlimiet Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid Very reliable
Systeemveiligheid
Duurzaamheid
Transmissie en distributie Eenheid dag MW/min MW/min €/Wh €/Wh %/dag % jaren Snel
(Minuten)
Demonstratie Eenheid dagen/jaar
Warmte
Vloeibare brandstof
Dagelijks reguleren Benutten van restwarmte UPS
Per seizoen reguleren
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Bovenlimiet 20.83 37.50 0.02 0.00 0.00 0.00 0.00 15.00 Gemiddeld (Dagen) Positionering Bovenlimiet
Reguleren piekmomenten Transport
Eenheid dag MW/min MW/min €/Wh €/Wh %/dag % jaren Langertermijn (maanden) Commercieel Eenheid dagen/jaar %
Systemen zijn al decennia lang in gebruik en zijn bewezen erg veilig en betrouwbaar te zijn. Micro-scheurtjes kunnen ontstaan wanneer gas te snel wordt opgeladen of onttrokken.
Onderlimiet Recycleerbaarheid Impact op het milieu
Gas
Black start-capaciteit Off-grid / Micro grid Prijsgestuurd Reactief vermogen reguleren
Professionele eigenschappen Onderlimiet Bedrijfstijd 10.00 Opregelsnelheid 16.67 Afregelsnelheid 8.33 Kostenraming (2020) 0.00 Kostenraming (2020) 0.00 Zelfontlaadsnelheid 0.00 Cyclusefficiëntie 0.00 Levensduur 15.00 Ogenblikkelijk (seconden) Opslagtijd
Betrouwbaarheid
0.03 €/kWh
Frequentie-controle Uurlijks reguleren
Onderzoek
Eenheid 2.25 GW 1.10 MW 758.10 GWh MWh/m3 #N/A hours #N/A hours 15.00 €/kW
0.03 €/kWh
Levering van energie
Technologische volwassenheid
Bovenlimiet
Eenheid % kgCO2/kW
Bovenlimiet
Eenheid % kgCO2/GW
Voorraaduitputting Slotopmerkingen
Cavernes kunnen veel sneller gevuld en geleegd worden dan opslaginstallaties voor seizoensgebruik. Cavernes kunnen in fases worden gebouwd met beperkte extra kosten per fase. Behoeft kussengas van 20 - 30%. Cavernes kunnen alleen op plekken worden gebouwd waar de geologische Alle berekeningen gaan uit van een gasprijs van 0.25 €/m3 *Opslag per seizoen kan geleverd worden door een toereikende hoeveelheid zoutcavernes, al is dit waarschijnlijk minder efficiënt dan het gebruik van lege olie- en gasvelden of aquifers.
Gebruikte bronnen voor dit label
Clingendael International Energy Programme. (2006). The European Market for Seasonal Storage. Clingendael International Energy Programme. Janssen, A., Lambregts, B., van der Sluis, . & Bos, C. (2012). A complemetary role for natural gas in the electric energy transition. Energy Delta Gas Research. Federal Energy Regulatory Commission, Current State and Issues Concerning Underground Natural Gas Storage, 2004 NaturalGas.org, http://naturalgas.org/naturalgas/storage/, Accessed 07/14/2014 British Geological Survey, 2008. An appraisal of underground gas storage technologies and incidents, for the development of risk assessment methodology,
Aquifers & lege gas-/olievelden Technologienaam Beschrijving
(Methaan)gasopslag - Aquifers & lege gas-/olievelden Aquifers en lege gas-/olievelden worden normaal gesproken gebruikt voor gasopslag per seizoen of als een strategische opslag om lage hoeveelheden aardgasproductie op te vangen.
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 7.50 GW Laadvermogen 4.50 GW Energieopslagcapaciteit 21.66 TWh Energiedichtheid MWh/m3 Ontlaadresponstijd #N/A hours Laadresponstijd #N/A hours Kosten per vermogenseenheid 23.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit 0.01 €/kWh Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
Electriciteit Frequentiecontrole Black startcapaciteit
Gas
Bovenlimiet
-
Eenheid 14.00 GW 6.00 GW 44.40 TWh MWh/m3 #N/A day #N/A day 32.00 €/kW 0.02 €/kWh
Warmte
Uurlijks reguleren Dagelijks reguleren
Vloeibare brandstof Per seizoen reguleren
Off-grid / Micro grid
Benutten van restwarmte
Reguleren piekmomenten
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Professionele eigenschappen Onderlimiet Eenheid Bovenlimiet Eenheid Bedrijfstijd 80.00 dag 150.00 dag Opregelsnelheid 5.21 MW/min 77.78 MW/min Afregelsnelheid 3.13 MW/min 33.33 MW/min Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh 0.00 €/kWh Zelfontlaadsnelheid 0.00 %/dag 0.00 %/dag Cyclusefficiëntie 0.00 % 0.00 % Levensduur 20.00 jaren 20.00 jaren Ogenblikkelijk Gemiddeld (seconden) Snel (Minuten) (Dagen) Langertermijn (maanden) Opslagtijd Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Onderzoek
Demonstratie
Positionering
Commercieel
Onderlimiet
Eenheid dagen/jaar %
Bovenlimiet
Eenheid dagen/jaar %
Onderlimiet
Eenheid % kgCO2/kW
Bovenlimiet
Eenheid % kgCO2/GW
Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid Systeemveiligheid
Duurzaamheid Recycleerbaarheid Impact op het milieu Voorraaduitputting
Slotopmerkingen
Gebruikte bronnen voor dit label
Behoeft kussengas van 50 - 80%. Gas heeft een maximale extractiesnelheid om beschadiging van de opslagstructuur te voorkomen. Bij alle berekeningen is uitgegaan van een gasprijs van 0.25 €/m3
Clingendael International Energy Programme. (2006). The European Market for Seasonal Storage. Clingendael International Energy Programme. Federal Energy Regulatory Commission, Current State and Issues Concerning Underground Natural Gas Storage, 2004 NaturalGas.org, http://naturalgas.org/naturalgas/storage/, Accessed 07/14/2014 Janssen, A., Lambregts, B., van der Sluis, . & Bos, C. (2012). A complemetary role for natural gas in the electric energy transition. Energy Delta Gas Research. Komduur, R. (2012). Dutch go from Swing Production to Storage. European Energy Review. British Geological Survey, 2008. An appraisal of underground gas storage technologies and incidents, for the development of risk assessment methodology,
Opslag van vloeibaar aardgas (LNG) Technologienaam Beschrijving
Gasopslag - Opslag van vloeibaar aardgas (LNG) LNG-opslag heeft te maken met het opslaan van aardgas onder hoge druk en bij lage temperatuur teneinde het om te zetten in vloeibare vorm. LNG-opslag wordt ingezet bij een vraag naar een hoge leverbaarheid (d.w.z. een grote hoeveelheid energie die geleverd wordt in korte tijd) met een klein werkvolume. Dit maakt LNG uitermate geschikt voor dagelijkse en uurlijkse regulering.
Belangrijkste kenmerken Onderlimiet Eenheid Ontlaadvermogen 2.25 GW Laadvermogen 125.00 MW Energieopslagcapaciteit 541.50 GWh Energiedichtheid - MWh/m3 Ontlaadresponstijd 5.00 min Laadresponstijd 5.00 min Kosten per vermogenseenheid 9.00 €/kW Kosten per eenheid energieopslagcapaciteit 0.09 €/kWh Type energiedrager Geschikte Toepassingen Ontlasten van het transmissie Uitstellen en verplaatsen van vraag naar energie Sector voor gebruik
Technologische volwassenheid Betrouwbaarheid
Systeemveiligheid
Eenheid GW MW GWh MWh/m3 min hours €/kW
0.09 €/kWh
Gas
Warmte
Vloeibare brandstof
Frequentiecontrole Black startcapaciteit
Uurlijks reguleren
Per seizoen reguleren
Off-grid / Micro grid
Dagelijks reguleren Benutten van restwarmte
Prijsgestuurd reguleren
Reactief vermogen
UPS
Transport
Levering van energie
Transmissie en distributie
Consument / Vraag
Integratie duurzame energie
Ogenblikkelijk (seconden)
Onderzoek Onderlimiet
Buitenbedrijfstijd Betrouwbaarheid
5.60 250.00 541.50 20.00 #N/A 9.00
Electriciteit
Professionele eigenschappen Onderlimiet Eenheid Bedrijfstijd 12.00 uur Opregelsnelheid 112.50 MW/min Afregelsnelheid 6.25 MW/min Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh Kostenraming (2020) 0.00 €/Wh Zelfontlaadsnelheid 0.00 %/dag Cyclusefficiëntie 0.00 % Levensduur 20.00 jaren Opslagtijd
Bovenlimiet
Snel
(Minuten)
Demonstratie Eenheid dagen/jaar %
Bovenlimiet 100.00 1,120.00 50.00 0.00 0.00 0.00 0.00 20.00
Reguleren piekmomenten
Eenheid uur MW/min MW/min €/kWh €/kWh %/dag % jaren
Gemiddeld (Dagen)
Langertermijn (maanden)
Positionering
Commercieel
Bovenlimiet
Eenheid dagen/jaar %
Duurzaamheid
Onderlimiet Recycleerbaarheid Impact op het milieu Voorraaduitputting
Eenheid % kgCO2/kW
Bovenlimiet
Eenheid % kgCO2/GW
Slotopmerkingen
Bij alle berekeningen is uitgegaan van een gasprijs van 0.25 €/m3
Gebruikte bronnen voor dit label
Clingendael International Energy Programme. (2006). The European Market for Seasonal Storage. Clingendael International Energy Programme. Federal Energy Regulatory Commission, Current State and Issues Concerning Underground Natural Gas Storage, 2004
Bradbury, K. (2010). Eergy Storage Technology Review.
Ecofys. (2014). Energy Storage Opportunities and Challenges. Ecofys .
Komduur, R. (2012). Dutch go from Swing Production to Storage. European Energy Review.
NatrualGas.org. (sd). Opgehaald van http://naturalgas.org/naturalgas/storage/, Accessed 07/14/2014
SBC Energy Institute. (2013). Electricity Storage. SBC Energy Institute . Stuurgroep. (2014). All Store - De toekomst van elektriciteitsopslag. Alliander.
U.S. Department of Energy. (2013). Grid Energy Storage. U.S. Department of Energy .
Bradbury, K. (2010). Eergy Storage Technology Review. British Geological Survey. (2008). An appraisal of underground gas storage technologies and incidents, Clingendael Internation Energy Program. (2011). Seasonal Flexbility in the Northwest European Gas Clingendael International Energy Programme. (2006). The European Market for Seasonal Storage. Clingendael International Energy Programme . Department of Trade of Industry. (2004). Review of Electrical Energy Storage Technologies and Systems and of their Potential for the UK. Department of Trade and Industry. Diaz-Gonzalez, F., Sumper, A., Gomis-Bellmunt, O., & Villafafila-Robles, R. (2012). A review of energy storage technologies for wind power applications. Renewable and Sustainable Energy Reviews , 21542171. Ecofys. (2014). Energy Storage Opportunities and Challenges. Ecofys . Electric Power Research Institute. (2003). EPRI-DOE Handbook of Energy Storage for Transmission and Distribution Applications. US Department of Energy. Energy Economics Group. (2012). Facilitating energy storage to allow high penetration of intermittent renewable energy. Intelligent Energy Europe. European Commission Directorate-General for Energy. (2013). The Future Role and Challenges of Energy Storage. European Commission Directorate-General for Energy . Federal Energy Regulation Commission. (2004). Current State and Issues Concerning Underground Natural Gas Storage. Federal Energy Regulation Commission. Ibrahim, H., Ilinca, A., & Perron, J. (2008). Energy storage systems - Characteristics and comparisons. Renewable and Sustainable Energy Reviews , 1221-1250. International Electrotechnical Commission. (2011). Electrical Energy Storage - White Paper. International Electrotechnical Commission . International Energy Agency. (2014). Technology Roadmap - Energy Storage. Internaional Energy Agency . International Renewable Energy Agency. (2013). Thermal Energy Storage - Technology Brief. International Renewable Energy Agency. Janssen, A., Lambregts, B., van der Sluis, L., & Bos, C. (2010). A Complementary Role for Natural Gas in the Electric Energy Transition. Energy Delta Gas Research . Komduur, R. (2012). Dutch go from Swing Production to Storage. European Energy Review. Leuthold, D. M. (2012). Storage Technologies for the Integration of Renewable Energy. RWTH Aachen University . Mahlia, T., Saktisahdan, T., Jannifar, A., Hasan, M., & Matseelar, H. (2014). A review of available methods and development on energy storage; technology update. Renewable and Sustainable Energy reviews , 532-545. Mosher, T. (2006). Economic Valuation of Energy Storage Coupled with Photovoltaics: Current Technologies and Future Projects. Massachusetts Institute of Technology. NatrualGas.org. (sd). Opgehaald van http://naturalgas.org/naturalgas/storage/, Accessed 07/14/2014 NREL. (sd). www.nrel.gov . Opgehaald van http://www.nrel.gov/csp/solarpaces/project_detail.cfm/projectID=40 Oberhofer, A. (2012). Energy Storage Technologies & Their Role in Renewable Integration. Global Energy Network Institute . SBC Energy Institute. (2013). Electricity Storage. SBC Energy Institute . Stuurgroep. (2014). All Store - De toekomst van elektriciteitsopslag. Alliander. Tian, Y., & Zhao, C. (2013). A review of solar collectors and thermal energy storage in thermal applications. Applied Energy , 538-553. U.S. Department of Energy. (2013). Grid Energy Storage. U.S. Department of Energy . Wang, W., Wang, J., & Ton, D. (2012). Prospects for Renewable Energy: Meeting the Challenges of Integration with Storage. Elsevier Inc. Janssen, A., Lambregts, B., van der Sluis, L., & Bos, C. (2010). A Complementary Role for Natural Gas in the Electric Energy Transition. Energy Delta Gas Research .