PALATIUM WORKSHOP: INVENTORIES AND COURTLY SPACES Sintra, Portugal, 13-14 January 2012. “The Challenge of Reconstructing the living quarters of Archduchess Margaret of Austria, Regent of the Netherlands (1480-1530), in her former residence in Mechelen.” Dagmar Eichberger [University of Trier & University of Heidelberg]
LIST OF THE ROOMS that contain inventorised items within the principal residence of Archduchess Margaret of Austria (1480-1530) in Mechelen. House keeping inventory 1523-4 (Paris, BNF, Cinq Cents de Colbert, no. 128): (Malines, 9 July 1523 – 27 April 1524) Aujourdhuy IXe jour de juillet, anno XVc.XXIII, Madame Madame l'archiduchess d'Autrice, ducesse et contesse de Bourgogne, douairiere de Savoye, a commis et denommez les Srs Rosimboz, son conseillier, premier maistre d'hostel et chief comis sur le fait de ses finances, Philippe de Souastre, aussi ses conseilliers, et Charles Ourssin, conteroleur de la despence ordinaire de son hostel, ausqueulx Madite Dame a baille plain pouvoir et expresse charge, pour, par eulx ou les deux d'eulx que mieux vacquer y pourront, entendre a inventorier certains ses meubles et joyaulx, tant les vaicelles d'or comme d'argent, riches tapisseries et aultres meubles estans es mains des officiers de sa maison, et iceulx delivrer et remectre de sa part a Mre Richard Contault, a present garde de ses joyault, a fin d'iceulx faire bonne et seure garde et en rendre bon compte et relicqua a Madite Dame ou aux siens, toutes les fois que requis en sera. Fait a Malines les an en jour dessus dit. Ainsi signe, Marguerite,
et par ordonnance de Madite Dame, du secretere Des Barres
Copie collacionnée a l'original par moy, VARTEL Inventoire des vaicelles d'or et d'argent et aultres joyaulx, tapisseries de drapt d'or et d'orfevrerier que aultres riches tappisseries et painctures, ensemble de tous aultres meubles estans et appartenans a Ma tres redoubtee Dame Madame, Madame Marguerite, archiduchesse d'Autriche, ducesse et contesse de Bourgogne, douairiere de Savoie, fait a l'expresse ordonnance et commandement de Madite Dame par Sre de Rosimboz, son conseillier, premier Me d'hostel, Jehan de Marnix, son tresourier general, et aussi ses conseilliers, et Charles Oursin, controlleur de la despence ordinaire de son hostel, a ce commis et deputez par elle, comme de ce peult apparoir par la copie de l'acte commision cy devant escript, enregistre et despeche a ceste fin sur les dessus dits. Lequel inventoire, obstant qu'il n'en avoit au paravant nul de parfait ny paracheve en forme deue, a seulement este fait et fonde sur ce que a este trouve es mains et charge des officier rien lesquelxestoient lesdits vaicelles et joyaulx; lesqueulx officiers ont, par leur serrement pour ce prins d'eulx, relatez et affermez n'avoir ou scavoir aultre chose devers eulx ny en leur garde, appartenant a Madite Dame, que les pieces et parties contenues en cest present inventoire, le tous ainsi et comme cy-apres sera escript et eclaire; et a le tout este mys et baille en charge a Mre Richard Contault, garde-joyault de Madite Dame pour luy respondre, selon qu'il sera declare a la fin de ce present inventoire. Et premierement CHAPELLE A la charge de Jehan Domeon, sommelier d'oratoire, qu'il sera tenu en respondre audit garde joyaulx, ensemble des aultres parties de cest office PANETERIE A la charge de Pierre De Boligue, somelier de cest office, qu'il sera tenu en respondre audit garde joyaulx ESCHANCONNERIE A la charge de Jacques Seilier et Philippe Griveau, sommeliers de cest office, qu'ilz seront tenuz en respondre audit garde joyaulx SAULSERIE A la charge de Jehan Damas, saulsier et chief de cet office, qu'il sera tenu en respondre audit garde joyaulx FRUICTERIE A la charge de Jehannin De Estocard, chief de cest office, qu'il sera tenu en respondre audit garde joyaulx TAPISSERIE A la charge de Estienne De Solempme, tapissier de Madite Dame, qu'il ser tenu respondre audit garde joyaulx LIBRARIE Estant deans l'hostel de Madame, en sa ville de Malines, laquelle Estienne Lullier varlet de chambre de Madame, a en charge et maniement pour en respondre audit garde joyaulx
!"#$%&'(&') *+'(+'&, -. /01,'"+23 453675895 68 :59;5<58
=>?@> A
CABINETZ [suite of rooms forming part of Margaret of Austria’s personal apartments] Deans l'hostel de madite Dame, en sa ville de Malines, a la charge dudit Estiene Lullier, varlet de chambre, qu'il en doibt respondre audit garde-jouyaulx, comme de la librairie precedente Et premierement en LA PREMIERE CHAMBRE DUDIT CABINET
Painctures estans en ladite premiere chambre En ladite chambre du cabinet Aux armaires de ladite chambre Tappisseries de draps de soie et aultres pieces servans au parement du riche cabinet, estans audits armaires
AU RICHE CABINET LA SECONDE CHAMBRE A CHEMYNEE Tapis veluz Riches tableaux de painctures et aultres estans a ladite seconde chambre a chemynee Autres pieces de brodure et autres tableaux et painctures estans dedans les armaires a ladite seconde chambre a chemynee Autres meubles estans dedans LE PETIT CABINET joignent la chambre a chemynee, tirant sur la gallerie de la chapelle Painctures estans dedans ledit petit cabinet [Medailles] – added later in the left margin [Medailles d'argent] – added in the left margin Bacgues, menutez de vaicelles estans au CABINET EMPRES LE JARDIN, ou sont les coraulx, le tour d'argent Aultres menues bacgues garnies d'argent, et les aucunes d'argent doree Aultres menutez estans audit cabinet, sans argent Aultres menutez estans au petit cabinet, ou sont les coraulx et jardin de fleurs de soie, fil d'or et aultres choses fait a l'esgulle, dont s'ensuyt, pieces y estans d'argent. S'ensuit les coraulx et aultres choses --------------------------------- [empty page] [LOCATION UNSPECIFIED] - treasury ? [Responsibility of Richard Contault] Aultres parties de meubles que journellement peullent servir en la chambre et aultrement, estans soubz ledit ESTIENNE LULLIER, qu'il en repondra audit garde joyault, comme devant. [LOCATION UNSPECIFIED] – treasury ? [Responsibility of Richard Contault] Les pieces de vaiscelles d'or et d'argent cy-apres escriptes sont es mains dudit garde joyault, ensemble les riches tapisseries et aultres biens meubles cy-apres escripts [stored in nine chests] Tapisseries garnies de fil d'or, d'argent et de soie et aultres estouffes, comme s'ensuyt Tapis veluz
BCDEFGHIGHJ KLHILHGM NO PQRMHCLST UVTWXVYZV WY [VZ\V]VY
^_`a_ b
[Bancquier] – added later in the left margin [Bancquier] – added later in the left margin Tapisserie de morisque Coussins de morisque Aultres coussins de tappisserie Parement et tappisserie de riche draps d’or et de orfevrerie et aultrement que s’ensuyt [Drapt d’or en role] – added later in the left margin Riche tapisserie ouvrée de fil d’or, d’argent et de soie, nouvellement achetée par Madame. Hornements de chapelle Draps pour obseques Aultres pièces de gourdinnes, couvertes, linges et autre Linge de table
[Final Paragraph] De toutes lesquelles pieces de vaicelle d'or, d'argent, tapisseries et aultres bien meubles, estans presentement es mains des officiers cy devant nommez ou d'aultres officiers advenier, ensemble les aultres parties de vaicelles et meubles que cy apres leur seront ou pourront estre delivrees et mises en leur charge, soit par Madite Dame ou par lesdits garde-jouyaulx, Madame veult et ordonne que a chacun d'iceulx ses officiers leur soit bailler par inventoire signe dudit garde joyaulx, lesdits vaicelles, tapisseries et aultres parties estans ou que seront rien eulx. Et que semblablement sesdits officiers soient tenuz en bailler leur contre inventoire audit gardejoyaulx, contenant luy respondre et tenir bon compte du contenu de leurdit inventoire et luy rendre et remettre lesdits vaicelles et aultres choses estans en leur charge, soient entieres ou par pieces, toutes et quanteffois que par ledit garde-joyaulx requis en seront sans y fere difficulte aucune; et moiennant ce, sera tenu ledit garde-joyaulx de respondre et tenir entier compte et relicqua a Madite Dame ou aux siens de tout le contenu en ce present inventoire ou aultres choses dont par icelluy inventoire il sera ou pourra estre cy apres charge. Ainsi fait et conclud par Madite Dame, en la ville d'Anvers, le XVIIe d'avril, m XVc XXIIII Marguerite
Je, Richard Contault, garde-joyaulx de Madame, promectz et m’oblige soubz tous et quelconques mes biens presens et aduenir de tenir et pendre bon et loyal compte et relicqua a madite dame de toutes les vaicelles d’or, d’argent, riches tappisseries et aultres biens meubles, contenuz et escriptz en cest present jnuentoire. Et tout et en suyuant l’arrest et cloture de ce dit present jnuentoire cy dessus signe par ma dite dame, testimoing mon saing manuel cy mis, le xviie d’auril anno xvcxxiiii. R. Contault
cdefghijhik lmijmihn op qrsnidmtu vwuxywz{w xz |w{}w~wz
EXCERPTS FROM THE ACCOUNTS OF THE CITY OF MECHELEN MY LADY’s ROOM (in de camer van mijvrouwen van savoyen) 1508-1509 035 Item betaelt diuersen persoonen van steenen schoen te maken int hof van || mij vrouwen van sauoyen vj lb x s viiJ d Item van eender matten || gemaect in mij vrouwen camere coste viij s Ende van vier masten voe[r] de stellagie int hof aende metselrije / costen ij lb xvij s iiiiJ d || comt al te samen op — ix lb xvj s 1513-1514 [Fol. 212v, nº 11] 169...Item van .iiij. waghe / || schoten bladeren verorboert in mij vrouwen camere costen || iiJ s comt op met .ij. s van .ij. scrijnmaeckers dachueren || aldaer ghewracht tsamen op — vj lb xvj s iij d [Fol. 206v, nº 2] 1518-1519 269 Item Betaelt gheerden vanden veekenne voerscreuen van eender vuijtghespannen vensteren || ghetralijt met .ij. vensteren .v. voeten Lanck coste x s ghemaect Int hoff van || my vrouwen van sauooyen Item van eenen amaris van viJ voeten Lanck ghe// || maect in my vrouwen camere coste xxiiJ s Item van .iij. poertalen vtsupra coste || elck stuck xviiJ s Item van .iiij. wagheschoete doeren vtsupra / Daer af de .ij. || costen elck stuck v s ende die ander ij elck stuck iiiiJ s .... Item van eender ouder doeren vtsupra te schuttenne || coste iiJ s Item van .ix. berders elck stuck .ix. voeten Lanck vtsupra coste elck stuck || metten maken xij d Item van x. wagheschooten berderen vtsupra om alle dinck || op te legghenne costen .v. s ende van xxj wagheschooten bladeren costen tsamen || xviij. s iJ d Item van .x. Lijsten gheslaghen vtsupra voer de berders cost elck stuck ij d vj mijten Item van ij tafelen vtsupra die eene .iij. voeten Lanck ende iJ voet breet ende || die andere met .ij. schragen costen viiiJ s Item van .vj. wagheschooten schabellen || in my vrouwen camere costen x s Item van eender cleynder schabellen ende ij bancken || van .v. voeten voer mij vrouwen op te knyelenne costen .vj. s vj d Item van || vj. vylieren costen .v. s Item van diuersschen houten rijchghelen ende dachueren || verorboort Int voerscreuen hoff tsamen ghedraghende xxvj s xJ d Item van || iij cameren gheschut met wagheschoete Int voerscreuen hoff houdende tsamen .iiij. || roeden ij.c lxxviiJ voeten coste elck roede .iij. £ ende van metenne iiJ s [...] — xxvij £ v s iij d brabants [Fol. 212v, nº 1] 1518-1519 297 Item Betaelt Jannen schooff [...] van eender || ghetralider vensteren Inde camere van my vrouwen van sauooyen || binnen ende buyten gruen te verwenne coste iiiiJ s [...] || Item van ij cameren in my vrouwen hoff van sauooyen metten || Ramen ende vensteren buyten ende binnen gruen te verwenne coste || tsamen .iij. £ x s Item van .x. Ramen Int voerscreuen hoff binnen || ende buyten gruen te verwenne van elcken stucke xviij d Item || van .ij. venesteren aldaer gruen te verwenne van elcken stuck || xij d Item van allen den yseren tralyen te verwen aldaer || Ende van eenen groote appele opden torre aldaer te verguldenne || x s Comt tsamen op — vij £ ix s iiiiJ d brabants [Fol. 238r, nº 1] 298 Item Betaelt Jannen van battele schildere vanden ghelazen vensteren || in mij vrouwen camere van sauooyen / vuytghenomen / ende dicht || ghemaect met papiere ende bouen op dandere camer aldaer ghebetert || van goude daert gheforceert was xv s [...] Compt tsamen || op — ij £ v s brabants [Fol. 238r, nº 3] 1522-1523
¡¢£¡ ¤
381 Item Betaelt gheerden vanden veekenne scrynmakere van een Lietekant || ghemaect Int hoff van mij vrouwen van sauooyen Int || nieu huys aldaer coste metten weecken berde tselue te || solderenne xxvij s Item van eenen grooten poortale met ij doeren || aldaer ghemaect xxx s Item van .viij. vylieren ghemaect || daer af de iiij.e ghemaect zijn In mij vrouwen slaep cameren ende || dander iiij in haer cleyn camerken cost elck stuck xij d || Comt tsamen met iiiJ s van eender tafelen ghemaect Inde garde || robe aldaer ende met iiij s .ix d van eender ramen te maken || Int hoff van hoechstraten op — iij£ xiij s iij d [Fol. 202v, nº 1] 1527-1528 477 Item Betaelt ypolijten de wilde scrynmakere van .ij. Roeyen || LxxiiJ voeten schutsels ende scrynwerkcx van waghe schoote || gemaect Int hoff van sauooyen voerscreuen Inde camere van || my vrouwen van sauooyen aldaer van elcker Roeyen .v £ Comt || tsamen met v s noch van eenen anderen cleynen schutsel ghemaect || op — xj £ iij s iJ d [Fol. 205v, nº 3] 498 Item Betaelt pauwels tuback van diuersschen schilderien In || my vrouwen van sauooyen cameren ghemaect coste — xxx s [Fol. 227v, nº 10] 1528-1529 509 Item Betaelt der weduen wijlen geerdts vanden veckenne / van diuerssche || Reparacie van scrynwercke gedaen Int hof van sauoyen Te || weetenne / Inde galerye van vij Ramen gemaect cost elc stuck || xx s Item Inde camere van my vrouwen iJ Rame coste xxx s Item || In dander Camere [-van] ij Ramen van xij voeten hooge coste elc || stuck xxv s Item van diuersschen anderen Ramen getraylet met || bladeren dobble ende Incle tsamen gedragende v £ iiij s iij d Item || van ij dobble vier berdderen Int voerscreuen hof gemaect coste || ix s / Item van twe schouhouten gemaect vtsupra cost elc stuck || vj s iij d Item van eender coetsen aldaer gemaect ende gerepareert || coste iiiiJ s [...] — xviij £ iiij s iij d [Fol. 203v, nº 1] MY LADY’s SMALL CABINET (cleyn camerken) 1517-1518 241 Item Betaelt gheerden vanden vekene voerscreuen van .iij. cameren in mij vrouwen hoff || van sauoeyen te schuttene houdende tsamen vij roeyen c ende ix voeten cost || elck roeye .iij. £ item van eenen pande gheschut aen mij vrouwen bedde || ix voeten hooge dobbel ghepanneelt costen x s. item van eenen gheraempten || ghemaect in een camere die onder dack es xiiiij voeten lanck || ende viij voeten hooge gheschut met .iij. dueren ende met bodemen lanck || zijnde xj voeten costen tsamen ij £ v s. item van xlvj voeten waghenschoten || berderen inde selve camere op alle dingen op te legghene costen v s. || item van .ijc. xcviij voeten schutsels gheschut in tcleyn camerken bouen || den soldere costen .ij. £ v s. item van C.xxxviij voeten schutsels ghe / || schut bouen aen den windelgraet ende aen de want bezijden den windelgraet || viij voeten lanck ende breet costen xxj s. item van eender cleynder dueren || costen .iij. s. Ende van lvj voeten schutsele aen den aultaer costen viiij s. || Coempt op met x s. xj d. van diuerse rijchelen wagenschoten berderen || inden muer gheleet ende dachueren — xxviij £ xvij s. viij d. br. gr. 1518-1519 269 ....Item van eenen padde || vermaect in my vrouwen cleyn camerken van ix voeten hooghe ende .v. || voeten breet ouer beyde zijden gheschut met eender doeren coste xxv s || Item van eenen ghereemte ghemaect vtsupra daer een tafele op leet van || v voeten Lanck ende iij. voeten breet ende van .ij. tafelen daer boeuen van .ij. voeten breet costen tsamen xiiJ s. Item van eender ouder doeren vtsupra te schuttenne || coste iiJ s Item van .ix. berders elck stuck .ix. voeten Lanck vtsupra coste elck stuck || metten maken xij d Item van x. wagheschooten berderen vtsupra om alle dinck || op te legghenne costen .v. s ende van xxj wagheschooten bladeren costen tsamen || xviij. s iJ d Item van .x. Lijsten gheslaghen vtsupra
¥¦§¨©ª«¬ª« ®¯«¬¯«ª° ±² ³´µ°«¦¯¶· ¸¹·º»¹¼½¹ º¼ ¾¹½¿¹À¹¼
ÁÂÃÄÂ Å
voer de berders cost elck stuck ij d vj mijten Item van ij tafelen vtsupra die eene .iij. voeten Lanck ende iJ voet breet ende || die andere met .ij. schragen costen viiiJ s... [Fol. 212r, nº 1] 1522-1523 381 I... Item van .viij. vylieren ghemaect ... dander iiij in haer cleyn camerken cost elck stuck xij d || Comt tsamen met iiiJ s van eender tafelen ghemaect Inde garde || robe aldaer ende met iiij s .ix d van eender ramen te maken || Int hoff van hoechstraten op — iij£ xiij s iij d [Fol. 202v, nº 1] MY LADY’s LIBRARY 1513-1514 169 Item Betaelt gheerden voerscreuen van diuersen reparatien ghedaen || in thoff van mij vrouwen van Sauoyen te wetene van .iiij. || doeren ghemaect beneuen de capelle afghesloten costen || xxx s Item van een Amaris ghemaect inde librarije|| aldaer costen vj s iij d Item van eenen vier berdt ghemaect || voere mij vrouwen costen .ij s Item van een sittenne ende .ij. || rimen ghemaect aldaer costen xxx s Item van eenen kandelaere || daer men de tortsen inne set cost xviij groten Item van eenen || portthale met .ij. doeren ghemaect inde stoue aldaer costen xv s Item vander seluer stouen te schuttene ront omme || vij. voeten hooghe houdende tsamen .iij. vierendeelen van eender || roeden / costen ij. lb v s Item van .viij. rijchelen gheleuert || in mij vrouwen librarije costen .ij. s .... [Fol. 206v, nº 2] Etc. MY LADY’s ORATORY 1511-1512 104 Item Betaelt Geerde vorscreuen van iiij roeyen iijc iij voeten scutsels gemaect || int hof van my vrouwen cost elc roeye iiij £ br. item van xvij || voeten sitsels gemaect aldaer costen - xxxiiij s. item van vj scabellen || costen xij s. item van drie dueren gemaect int oratore van my || vrouwen costen xxx s. item van eenen portale gemaect inde grote camere || [-gemaect] aldaer coste iij £ x s. [...] comt tsamen op met iiiij s. van || dachueren gewract int hof — xxxij £ vij s. vj d. gr. [Fol. 144v, nº 3] MY LADY’s JEWELS/ ROOM for the JEWELS 1522-1523 361 Item Betaelt Daneelen vander hoeuen sloetmaeckere van diuerschen sloten ende sluetelen || ghemaect bijnnen desen jaere in thof van sauoeyen ghedraghende op viij s || ix d / Item van eenen ijseren voete verteint daer tshertogen van sauoeyen || hernasch op staet .iij s Item van .vj. ijsers verteint daer mij vrouwen van || sauoeyen juweelen op staen xviij d / Item van .iij. dueren de sloten af ende || aen te slane met eenen hanthaue / een clincke / ende eenen haeck inden || muer / xv d / Ende van .ij. hanthauen / ij. clincken / ende .iij. vertenden grendels xxj d Coempt tsamen op — xvj s iij d [Fol. 209r, nº 2] 1525-1526 429 Item Betaelt Jannen verloe scrijnmakere van diuersschen reparatien ghedaen Int hoff || van sauooyen Inden erste een chontoor ghemaect Inde camere vanden || Jouweelen aldaer coste metten naghelen xxxiij s viiJ d Item aen bancken || daer men de cofferen metten jouweelen op stelt iiJ s Item aen een poortael || ghemaect voere een secreet aldaer cost xiiJ s Item aen een schutsel ghemaect || iegen de muer aldaer cost xxviiJ s Ende aen tdeck te hooghenne voere || de voerscreuen camere om meer Lichs te hebben cost viiJ s iiiiJ d Comt tsamen || op — iiij £ iiij s vj d [Fol. 201v, nº 3]
ÆÇÈÉÊËÌÍËÌÎ ÏÐÌÍÐÌËÑ ÒÓ ÔÕÖÑÌÇÐ×Ø ÙÚØÛÜÚÝÞÚ ÛÝ ßÚÞàÚáÚÝ
âãäåã æ
NEW SMALL ROOM next to the small spiral staircase + Garderobe 1509-1510 043 Item betaelt floris van dungue scrijnmakere / vander cleynder nieuwer cameren || neuen den cleynen weyndelsteen te scuttene int hof van Sauoyen houdende || ixc.xxxiJ voeten / Item vander garde robben neuen de selue camere || houdende vcxliJ voeten / maken tsamen xiiijc.lxxiij voeten valent iiiJ royen || ende lxxiij voeten verdinct elc roye voer iij lb x s valent — xij lb xvij s ix d || ix mijten / Item van ij zelen elc van ix voeten gemaect inde vorscreuen cameren || voer de schouwe costen — ij lb / Item een buffet aldaer gemaect cost xviij s || Item vj scabellen aldaer costen / xv s / Ende een portael inde selue camere || gemaect coste iij lb comt al tsamen op — xix lb x s ix d [Fol. 144v, nº 2] 044 Item betaelt Janne storm scrijnmakere / van twee groote ramen gemaect int || hof van sauoyen inde cleyn bouen camere costen ij lb / Item van eender || grooter ramen gemaect inde garderobbe daer neuen coste xx s / Item || van iiij halue raemkens gemaect inden cleynen weyndelsteen costen || xxxvj s Item van drie cleyn inkel raemkens gemaect bouen int || tack costen vj s / Item viij raemkens elc met iiij gaten gemaect || opte ij cameren bouen onder tack / ende opte twee garderobben daer neuen || cost elc tstuc xiiiJ s valent — v lb viij s / Item van eenen cleynen portaelken || gemaect opte librie van mijn vrouwen coste xx s Ende van twee groote ramen gemaect elc met vj gaten / dienende opten grooten || weyndelsteen costen ij lb comt al tsamen op — xiij lb x s [Fol. 144v, nº 3] Etc. LARGE ROOM on the first floor + Garderobbe 1509-1510 042... Een groot poortael gemaect inde groote bouen camere || coste iij lb x s / noch dreie groote ramen inde selue camere gemaect || costen iij lb / eende een zele aldaer gemaect coste xxs Item een || cruysvenstere gemaect inde garde robbe bouen neuen de groote camere || coste xx s / noch een poortael gemaect inde bouen camere aenden || grooten wendelsteen coste — iij lb / Een buffet aldaer gemaect coste xviij s ende oic vj scabellen gemaect costen xv s / Item een || ront buffet gemaect inde groote bouen camere coste xviij s Ende drie || raemkens gemaect aldaer ynkele costen xiij s comt al te samen || tot eender sommen op — xxiiij lb xix s [Fol. 144r, nº 5] LARGE and SMALL CHAMBER on the ground floor + Garderobe 1509-1510 042 Item betaelt Gheerde vanden veekene vorscreuen van drie groote ramen gemaect || int vorscreuen hof inde groote neercamere / costen iij lb / van eenen poortale || aldaer coste iij lb x s ende van eender zelen coste xx s Item twee || halue cruysvensteren gemaect / Inde gerdde robbe bijde selue camere beneden || costen xx s Item twee groote ramen gemaect inde cleyn camere || costen ij. lb Een groot poortael gemaect inde groote bouen camere || coste iij lb x s / noch dreie groote ramen inde selue camere gemaect || costen iij lb / eende een zele aldaer gemaect coste xx s Item een || cruysvenstere gemaect inde garde robbe bouen neuen de groote camere || coste xx s / noch een poortael gemaect inde bouen camere aenden || grooten wendelsteen coste — iij lb / Een buffet aldaer gemaect coste xviij s ende oic vj scabellen gemaect costen xv s / Item een || ront buffet gemaect inde groote bouen camere coste xviij s Ende drie || raemkens gemaect aldaer ynkele costen xiij s comt al te samen || tot eender sommen op — xxiiij lb xix s [Fol. 144r, nº 5] 1511-12 103 Item Betaelt Geerde vorscreuen [= vanden vestenne ?] van drie roeyen iijc lxx voeten scutsels || gescut inde neercamere van my vrouwen van sauoyen cost elc || roeije iiij lb comt op met iij s. ij d. xviij mijten van metenne op xv £ xvij s. ij d. xviij mijten item van
çèéêëìíîìíï ðñíîñíìò óô õö÷òíèñøù úûùüýûþÿû üþ ûÿûûþ
eenen poortale gemaect in my vrouwen || hof op der jonffrouwen cameren met twe dueren coste xxx s. item van || twe ramen met bladeren gemaect in my vrouwen bottelrye cost || elc stuck vj s. iij d. item van vj ramen gemaect in my vrouwen || nieuwhuycs cost elc stuck xxv s. Ende van vier dobbel ramen || gemaect inden wendelgraet aldaer cost elc stuck iij s. ix d. || comt tsamen — op met iij s. van drie daghen gewract int hof op — xxvj £ vij s. ij d. xviij mijten [Fol. 144v, nº 2] TWO ROOM under the roof – “rooms of the daughter” 1509-1510 044 Item betaelt Janne storm scrijnmakere / van twee groote ramen gemaect int || hof van sauoyen inde cleyn bouen camere costen ij lb / Item van eender || grooter ramen gemaect inde garderobbe daer neuen coste xx s / Item || van iiij halue raemkens gemaect inden cleynen weyndelsteen costen || xxxvj s Item van drie cleyn inkel raemkens gemaect bouen int || tack costen vj s / Item viij raemkens elc met iiij gaten gemaect || opte ij cameren bouen onder tack / ende opte twee garderobben daer neuen || cost elc tstuc xiiiJ s valent — v lb viij s / Item van eenen cleynen portaelken || gemaect opte librie van mijn vrouwen coste xx s Ende van twee groote ramen gemaect elc met vj gaten / dienende opten grooten || weyndelsteen costen ij lb comt al tsamen op — xiij lb x s [Fol. 144v, nº 3] 1510-1511 093 Item Betaelt Gheerde vanden veekene scrijnmakere van te scuttene int || hof van my vrouwen van sauoyen opte hooghste camere / aldaer || de dochteren slapen verdinct voer — vj lb x s [Fol. 207v, nº 4] Etc. ROOM for her Majesty, the EMPEROR 1516-1517 222 Item Betaelt daneelen voerscreuen vanden yserwercke ghemaect inde cleyn baeystoue || Int hoff voerscreuen daer men op ghemetst heeft ende van eender berien ende || ij anckers weghende tsamen Cxxxiiij pont coste elck pont iJ d Item van || eenen roostere inde selue houe ghemaect weghende C.vj pont cost elck pont || ij d vj mijten Item van eender yseren doere met eenen grendel sloote aen de voerscreuen || stoue coste .vj. s iij d Item van eender yseren stoue ghemaect bouen || opde camere voer de Keyserlijcke maiesteyt met eenen yseren doere met || eenen grendel daer voere cost .iiij. £ Item van .xiiij. vertende ysers ghemaect || Inde [-libarie] liberarie van mij vrouwen van sauooyen om berders opte legghenne || coste elck stuck .ix. d Item van eenen yseren voet ende eenen yseren corf inder seluer || stouen weghende ijc. x. pont coste elck pont ij d vj mijten Item van platte yseren || ghemaect Inder seluer stouen om op te metsenne weghende lxv pont coste || elck pont iJ d Item van eender yseren doere voer de selue stoue coste v s || Item van een cleyn tralijken ghemaect Inder koekenne aldaer coste ij s Ende || van diuersschen slooten ende sluetels ghemaect ende vermaect grendels padden || hantheeuen oogen haecken cruckleden cruckoogen ende ghelaes gharden || tsamen ghedraghende .ij. £ .vij. s viiJ d Compt tsamen op — xj £ xv s vj d brabants [Fol. 220r, nº 1] Rooms for courtiers and Lady’s in waiting: Rosimbos, Hoogstraten, the treasurer, Marquis Valent, etc.
! " #
$%&'% (
