WHIPLASH MAGAZINE
Lichtpuntjes in de letselschade
Mark Reekers:
Mijn persoonlijke motto is ‘glunder’!
HÉT WHIPLASH LIJFBLAD 25e jaargang | nummer 3 | december 2013
2
Voorwoord
Lichter ‘Heb ik geluk bij mijn ongeluk?’ vraagt een lid
Maar hoe belangrijk ook, een positief verhaal
van onze Facebookpagina zich af. ‘Ik hoor veel
over de afwikkeling van letselschade hangt niet
negatieve verhalen over letselschade, maar
alleen samen met wet- en regelgeving en initi-
mijn verzekeraar kwam gelijk in actie. Na an-
atieven in de letselschadebranche. Of met de
derhalf jaar heb ik mijn zaak met een goed ge-
opstelling van de verzekeraar. Het heeft mede
voel kunnen afsluiten.’
te maken met de mate waarin u vorm en inhoud kunt geven aan dit proces. Want welke rol
In de praktijk blijken letselschadetrajecten
wilt u spelen in de afwikkeling van uw schade?
veelal moeizaam te verlopen. Eerder in ons
Welke hulp kunt u daarbij gebruiken? En hoe
blad 2-2012 gaf ook de directeur van de Let-
vindt u gedurende het letselschadetraject de
selschade Raad aan dat whiplashpatiënten
noodzakelijke ruimte om te werken aan uw her-
vaak grote moeite hebben om hun letselscha-
stel? Al kunt u uiteindelijk zelf alleen antwoord
de vergoed te krijgen.
geven op deze vragen en de keuzes maken,
In dit nummer neemt zij ons mee (p.16) naar
velen kunnen met u meedenken; om de moge-
een aantal initiatieven dat de laatste jaren door
lijkheden op een rij zetten en de voor- en na-
de Raad is genomen. Initiatieven om de span-
delen van de diverse keuzes helder te krijgen.
ning te verminderen tussen slachtoffers met
Aan de hand van ‘veelgestelde vragen over
letsel, zorgverzekeraars en behandelaars. Co-
letselschade’ laat Katy zien hoe de Whiplash
rinne Jeekel en Monique Wesselink merken
Stichting met u mee kan denken (p. 8). Boven
dat de ’Wet Deelgeschillenprocedure’ vruchten
alles gaat het om u. Wat u nodig heeft om weer
afwerpt (p.18). Met deze relatief nieuwe wet is
grip te krijgen op uw leven. Of om met Mark
de machtsbalans tussen de ‘hoofdrolspelers’ in
(p. 6) of Anna (p. 29) te spreken: wat u nodig
een letselschadezaak meer in evenwicht geko-
heeft om weer te glunderen, te dromen.
men. In de praktijk blijkt er hierdoor beter onderhandeld te kunnen worden. En interessant
Danielle van Eden,
is ook het experiment vanuit advocaten voor
Hoofdredactie,
[email protected]
een resultaat gerelateerde beloning (p.14). Het zijn lichtpuntjes, deze initiatieven. Hoopgevend, en tegelijk noodzakelijk om knelpunten in de letselschade afhandeling aan te pakken.
WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
3
Bestuur
Van het bestuur Situatie WSN nu, straks en verder Het bestuur houdt iedereen graag op de hoogte van de stand van zaken rond de noodzakelijke reorganisatie. Als dit WM verschijnt, zijn de eerste beslissingen al genomen en de daarvoor noodzakelijke stappen al gezet. Tijdens de bijscholingsdag op 6 november jl. hebben bestuursleden Wim Lorjé en Herman Kalfsterman oorzaken, gevolgen, veranderingen en verwachtingen uiteen gezet. Dit zijn de hoofdlijnen. De subsidie die de Whiplash Stichting Nederland WSN) van de Rijksoverheid ontvangt is de afgelopen jaren met circa € 85.000,- verminderd. Dit heeft ernstige consequenties voor de wijze van functioneren van de WSN. Uit tal van
Het bestuur met van links naar rechts: Wim Lorjé, Ilona van den
gesprekken, brainstorms en onderzoekjes bleek dat de
Dobbelsteen-Kegels, Herman Kalfsterman, Louk de Both (voor),
WSN te maken heeft of had met: sterk dalende inkomsten
Leo Geeraedts (rechtsachter)
die niet door extra geld worden aangevuld, minder budget voor uren van de staf en een te geringe instroom nieuwe leden/fondsen/vrijwilligers. Bovendien bleek dat we bin-
combineren werkgroepen en creëren (nog) kortere lijnen
nen een kleiner wordend budget te veel geld besteden aan
binnen/buiten werkgroepen om effectiever te kunnen wer-
bestaande doelgroepen/activiteiten. Onze conclusie was:
ken. We gaan een kennis informatiesysteem opstarten en
als we zo doorgaan komt de continuïteit in gevaar. Dat wil-
bepaalde communicatiemiddelen (deels) digitaal versprei-
len we niet. Daarom moeten we de organisatie kantelen:
den. 2014 is ook het jaar waarin we producten en diensten
ons meer richten op extern en minder op intern. En we
vernieuwen of verder ontwikkelen. Alleen of in samenwer-
moeten de organisatie daar stapsgewijs op inrichten.
king met bestaande of nieuwe partners. Met als doelstelling om meer mensen aan de WSN te binden en meer inkom-
Drie stappen
sten uit contacten, diensten en producten te genereren.
2013 was het jaar van gesprekken, onderzoek, alternatie-
2015 wordt het jaar waarin we die nieuwe aanpak zullen
ven afwegen en besluiten nemen over huisvesting, perso-
gaan inzetten waar nodig, intensiveren waar mogelijk en
neel/organisatie, vasthouden vrijwilligers, kennis en erva-
beoordelen. Deze stappen zullen de nodige inzet, creativi-
ring, en producten en diensten. 2014 Is het jaar van de
teit en flexibiliteit van ons allen vragen. Dat hebben wij er
eerste zichtbare veranderingen. Vanaf 1 januari gaan we
graag voor over. U, in uw positie, hopelijk ook.
de samenwerking aan met twee andere patiëntenorganisaties: de FES (fibromyalgie) en ME/CVS-Stichting. Eerst
Want de WSN is niet alleen een goed doel, het is vooral een
ten aanzien van huisvesting (Hilversum) en andere faci-
goede zaak.
litaire zaken. Het personeel gaat mee, maar met minder uren voor algemeen en verschuiving naar projecturen. We
4
Door Herman Kalfsterman en Wim Lorjé
Inhoud 6 Glunder Gitarist Mark Reekers schreef vier jaar na zijn whiplash een pakkend nummer over de ervaringen met zijn zware hoofd.
8 FAQ Letselschade Wat zijn de meest gestelde juridische vragen over letselschade? En met welke niet-juridische vragen worstelen whiplashpatiënten? Vragen, antwoorden, tips over dit onderwerp en verwijzing naar meer informatie.
6
11 Slachtoffer-veroorzakergesprekken Lijkt contact met de veroorzaker van uw ongeval u nuttig? ‘Slachtoffer in beeld’ kan helpen.
14 No Cure No Pay via advocaat Binnenkort mogen advocaten werken volgens een vorm van No Cure No Pay. Dit is ook voor whiplashpatiënten een interessante ontwikkeling. Hier de feiten en de mening van ASP-voorzitter Marco Zwagerman.
18
16 Wat doet De Letselschade Raad voor u? De Letselschade Raad zet zich in voor harmonie in de letselschade. Bijvoorbeeld via het bemiddelingsloket.
18 Wet deelgeschillenprocedure in de praktijk Corinne Jeekel en Monique Wesselink zien de eerste positieve resultaten van de wet voor onderhandelingen in de letselschade.
26 Onderzoek naar kwaliteit van pijnzorg De belangrijkste onderzoeksresultaten met tips voor de praktijk.
22
Handige kleurcodes Medisch en zorg Werk en inkomen Letselschade Leven en welzijn Diensten van WSN
WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
En verder: Voorwoord.......................................................................................3 Van het bestuur: situatie WSN nu, straks en verder......................4 Hobby.............................................................................................22 Nieuws, met eerste resultaten achterbanraadpleging...............24 Vroegtijdige behandeling.............................................................28 Column ‘Samen met Anna’...........................................................29 Reacties thema ‘ervaringen in de zorg’.......................................30 Koken met whippies.....................................................................33 Contact en colofon........................................................................35
5
Interview
Glunder-gitarist Mark Reekers ‘Mijn hoofd is zo zwaar. Draag het voor mij, al is het even maar.’ Deze tekst klonk uit de radio. Nieuwsgierig ging ik op zoek naar de makers van ‘Whiplash’. Mark Reekers, gitarist van de groep GLUNDER schreef het nummer naar aanleiding van zijn whiplashongeval zeven jaar geleden.
Hoe is het nummer over Whiplash tot stand gekomen? ‘Sinds het ongeluk heb ik het gevoel dat ik mijn hoofd moet dragen en ben ik me er van bewust hoe zwaar mijn hoofd is. Vanuit dit zware gevoel ontstaat mijn behoefte naar: ‘ondersteun me, al is het maar even’. Het beschrijft verder de toenmalige chaos in mijn hoofd. Dat gevoel heb ik pas vier jaar na het ongeluk kunnen verwoorden. Tegenwoordig heb ik soms momenten dat ik me realiseer: ’Ik heb mijn hoofd even niet gevoeld.’ Dat is heerlijk.’ Glunderen is stralen en glimlachen en doet vermoeden dat GLUNDER een relaxt Bourgondische inslag heeft. Is dat ook jullie groepsmotto? ‘Ja. ‘Glunder!’, was oorspronkelijk een persoonlijk motto van mijn vrouw en mij. Als een soort opdracht kort nadat ik een whiplash kreeg en bij mijn vrouw borstkanker geconstateerd was. We beseften dat de essentie is hoe je er zelf in gaat staan. En we besloten vaker te glunderen. Tijdens de doorstart naar een nieuwe band is GLUNDER als motto en als naam voor onze band meegenomen.’ Foto: Kasper van ‘t Hoff
6
Interview Hoe veranderde je leven direct na de
wervel los te laten maken. Dan kan ik
concert voor af te zeggen. Na een con-
whiplash?
er weer even tegen. Ik heb een nieuwe,
cert heb ik wel extra pijn en ben heel
‘De eerste tijd had ik veel concentratie-
interessante baan in een andere bran-
moe. Maar het geven van een concert
stoornissen en voortdurende hoofd- en
che. Pas toen ik weer genoeg energie
geeft ook zoveel plezier. Daar doe je
nekpijn. Ik kon mij totaal niet focussen.
had, kwam er ruimte om te denken aan
het voor.’
Er gingen zoveel muzikale ideeën door
een nieuwe baan en heb ik met succes
mijn hoofd dat ik niet kon bedenken
de stap kunnen maken. De muziek in
Heb je juist door de whiplash ook po-
wat de boventoon voerde. Storende in-
mijn hoofd hoef ik nu niet meer weg te
sitieve ervaringen/levenslessen opge-
formatie kon ik niet uitschakelen waar-
dwingen. Een mindfullness therapeut
daan?
door ik niet kon bepalen waar ik aan
leerde me weer te focussen in plaats
‘Dat vind ik een lastige vraag. Ik leef
dacht. Slaapstoornissen en problemen
van te vechten tegen alle muzikale
bewuster en aanvaard het leven meer
met het korte termijn geheugen speel-
informatie. Daardoor leerde ik los te
zoals het komt. Ik jaag niet meer voor-
den ook een rol. In het begin kreeg ik
laten en in het moment te blijven. Er
bij aan alles wat ik voorheen als van-
van iedereen veel begrip. Maar door
blijven wel fysieke beperkingen zoals
zelfsprekend aannam. Maar had ik dat
de tijd heen nam dat af, vooral op mijn
dat ik nog geen lamp boven mijn hoofd
zo willen ontdekken? Wat dat betreft
werk als inkoper. Men wilde het niet
kan verwisselen. Verder is er een sta-
denk ik: ‘Ignorance is bliss’ ofwel: ‘On-
meer horen, ikzelf ook niet.’
tus quo bereikt.’
wetendheid is een zegen’. Liever had ik geen whiplash gehad.’
Hoe ziet 7 jaar na de whiplash je leven
Hebben de bandleden begrip voor
eruit?
jouw whiplashklachten?
‘Voor mezelf heb ik een nieuw basis-
‘De bandleden weten van mijn whip-
niveau gevonden. Ik heb nog altijd pa-
lash, maar merken er weinig van. We
racetamol bij me voor als ik hoofd- of
verzetten wel eens een repetitie. Maar
nekpijn krijg. Om de maand ga ik naar
ik draag zelf het ongemak van de
de osteopaat om mijn bovenste nek-
klachten en hoef er gelukkig nooit een
WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
Door Fleur van Leeuwen
GLUNDER is een Nederlandstalige muziektheatergroep. In een intieme sfeer verhaalt GLUNDER over de verrukkingen en problematiek in de werkelijkheid van alledag. De vaak eigen ervaringen in de teksten van de liedjes slingeren heen en weer tussen geluk, ziekte, leven, dood, liefde, verdriet, warmte en genegenheid. In de muziek worden elementen van pop, jazz, blues verweven tot een eigen, herkenbaar geluid. GLUNDER omschrijft hun muziek als rauw romantisch; ‘mooier dan het leven kunnen wij het niet maken’. http://www.youtube.com/watch?v=F0Zgv8QVsv0: Whiplash is een nummer van de CD GLUNDER, ook te vinden op Spotify en i-Tunes.
7
FAQ
Veelgestelde vragen over letselschade Een whiplashongeval treft je totaal onverwacht. Je bent niet voorbereid op de klachten en beperkingen, die het gevolg kunnen zijn en al helemaal niet op het regelen van de schade, die daaruit kan voortvloeien. Plotseling krijg je te maken met een letselschadeprocedure. Hoe kijken whiplashpatiënten en letselschadeadvocaten daar tegen aan?
De ASP advocaat
6. Wat is het verschil tussen een
De whiplashpatiënt
De ASP (Advocaten voor Slachtoffers
letselschadejurist en een letsel-
Na een whiplashongeval zit je vaak
van Personenschade) houdt wekelijks
schadeadvocaat?
ook met vragen waar niet-juridische
een telefonisch spreekuur, waar leden van de WSN (Whiplash Stichting Nederland) terecht kunnen met vragen
7. Hoe zit het met de doorbetaling van mijn salaris? 8. Na het ongeval word ik verzorgd
kanten aan zitten. Vragen waarop misschien geen kant en klaar antwoord is te geven, maar waarover
over letselschade. Op basis van hun
door mijn partner, komen deze
de contactpersonen van de WSN wel
ervaringen heeft deze helpdesk letsel-
kosten ook voor vergoeding in
kunnen en willen meedenken. In dit
schade een top tien gemaakt van de
aanmerking?
artikel gaan we nader in op vier van
meest gestelde vragen.
9. De verzekeraar betwist het cau-
dit soort vragen.
sale verband tussen mijn klachten 1. Waarom duurt een letselschadezaak zo lang? 2. Wanneer kom ik in aanmerking
en het ongeval. Wat betekent dat? 10. Waarom zou ik voor een ASP advocaat kiezen?
voor een voorschot?
Heb ik een belangenbehartiger nodig? In een letselschadezaak is een goede belangenbehartiger onontbeerlijk, ze-
Op onze website kunt u het antwoord
ker als de klachten langer dan drie
heeft gevraagd om de gegevens
van de ASP advocaten op deze vra-
maanden aanhouden. Het afwikkelen
van de schadeveroorzaker.
gen lezen.
van de schade is een ingewikkelde
3. Mijn ziektekostenverzekeraar
Waarom is dat?
materie, waarvoor specialistische juriMet uw juridische vragen kunt u ook
dische kennis nodig is. Het inschake-
terecht op het telefonisch spreekuur
len van juridische hulp is zeker geen
5. Is het niet verstandiger om een
van de helpdesk letselschade (elke
blijk van wantrouwen naar de aan-
No Cure No Pay afspraak te
donderdag van 15.00 tot 17.00 uur op
sprakelijke verzekering. Sterker nog,
maken?
afspraak via T. 088 656 5700).
een goede verzekeringsmaatschappij
4. Is het inschakelen van juridische bijstand niet erg duur?
8
FAQ
zal het je zelfs aanraden. Als whip-
De verzekering wil persoonlijk
in gesprek met de tegenpartij zonder
lashpatiënt heb je alle energie nodig
met je praten. (Hoe) doe je dat?
je belangenbehartiger en bereid het
om te werken aan herstel, acceptatie
De tegenpartij wil met jou in gesprek
gesprek samen grondig voor.
en re-integratie. Bespreek met je be-
over bijvoorbeeld je gezondheids-
langenbehartiger hoe voorkomen kan
toestand of de aard en omvang van
De verzekeraar heeft een eind-
worden dat de juridische procedure
de schade. Op de eerste plaats
voorstel gedaan. Wat nu?
herstel vertraagt.
is het belangrijk om vast te stellen
Het artikel ‘Schadevergoeding’ geeft
dat je niet verplicht bent om op dit
informatie over welke schadeposten
Waarop moet ik letten bij de keu-
verzoek in te gaan. Overleg met je
voor vergoeding in aanmerking ko-
ze van een belangenbehartiger?
belangenbehartiger wat de voor- en
men en welke overwegingen een rol
Het is verstandig om je goed te ori-
nadelen zijn. Voordelen zijn dat een
spelen om een reële compensatie
ënteren voordat je een belangenbe-
gesprek de mogelijkheid biedt om
vast te stellen.
hartiger kiest. Onder de kop ‘Thema’s
je eigen verhaal te vertellen en om
In welke fase verkeer je? Over het al-
– Letselschade’ geeft de website van
zelf te ervaren hoe de tegenpartij
gemeen wordt er vanuit gegaan, dat
de WSN veel nuttige informatie over
met jouw zaak omgaat. Een voor-
na twee jaar een medische eindtoe-
zaken als deskundigheid, onafhanke-
deel kan ook zijn dat door zo’n ge-
stand bereikt is. In de praktijk is dit
lijkheid, kwaliteitskeurmerk en kosten.
sprek de procedure een meer open
niet altijd het geval, bijvoorbeeld om-
Maar het is ook belangrijk om na te
en constructief karakter krijgt. Re-
dat je nog bezig bent met behande-
gaan wat je persoonlijk verwacht van
denen om het niet te doen zijn: de
lingen, gericht op herstel of met een
de belangenbehartiger. Telt alleen het
emotionele belasting en het risico
re-integratietraject. Ook kan het voor-
resultaat of ook bijvoorbeeld erken-
dat zaken die je inbrengt later te-
komen dat er eerder een eindsituatie
ning, tempo en zorgvuldigheid? Wil
gen je gebruikt worden, omdat de
is bereikt. Om het schikkingsvoorstel
je zelf meedenken en geïnformeerd
tegenpartij tot nu toe vooral polari-
goed te kunnen beoordelen, moet er
worden of wil je zo min mogelijk bij de
seert. Bespreek de voor- en nadelen
sprake zijn van een (wat langduriger)
procedure betrokken worden? Kortom
met je belangenbehartiger Op de
stabiele eindsituatie met een helder
deskundigheid en betrouwbaarheid
website van de Letselschaderaad
beeld van de blijvende beperkingen
staan voorop, maar een klik in werk-
(www.deletselschaderaad.nl) staan
en de consequenties daarvan voor
wijze en persoonlijkheid zijn ook be-
spelregels voor een goede commu-
werk en benodigde hulp. Het vroegtij-
langrijk.
nicatie tussen slachtoffer, verzeke-
dig aannemen van een eindbod heeft
raar en belangenbehartiger. Ga nooit
risico’s.
WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
9
FAQ
Daarnaast zijn persoonlijke overwegin-
De behoefte om na een lange proce-
Meer informatie op onze
gen belangrijk. Voelt het als een recht-
dure de zaak eindelijk af te sluiten en
website
vaardig bod?
een nieuwe start te maken, kan een re-
(www.whiplashstichting.nl/Ac-
Bedenk dat het emotionele verlies
den zijn om het bod te accepteren. Een
tiviteiten/ Whiplash Magazine)
niet in geld uitgedrukt kan worden.
goede afweging van deze zakelijke en
1. Nummer 2013-3:
Smartengeld is bedoeld als een sym-
gevoelsmatige aspecten, samen met
‘De tien meest gestelde
bolische compensatie voor dit verlies.
de belangenbehartiger, vormt de basis
vragen aan de letsel-
Maar wordt de materiële schade, in de
van een goed besluit.
schadeadvocaat.’
vorm van gemaakte kosten en minder inkomen, op een redelijke wijze ge-
Een verwijzing naar Door Katy van der Sluis
dekt?
het artikel ‘Schadevergoeding’ uit 2007 2. Nummer 2012-2:
Hoe kan een schadezaak rond whiplash beter behandeld worden?
patiëntenperspectief. Letselschade,
In dit nummer van het Whiplash Magazine besteden we aandacht aan
de advocaat.
letselschadeprocedures. Graag willen wij weten wat uw ervaringen zijn
Letselschade,
met het regelen van uw letselschade. Wat heeft u geholpen bij het regelen van uw schade, en wat juist niet? Hoe ziet voor u de ideale belangenbehartiger eruit? Welke hulp heeft u nodig en waarom? En wat wilt u zelf doen? Hoe denkt u erover om in gesprek te gaan met de veroorzaker van uw ongeval? Heeft u ervaring met een deelgeschillenprocedure? Heeft u nog tips?
10
Letselschade,
de schadeverzekeraar Letselschade, de Letselschade Raad Weetjes in : Wist u dat…?
Slachtoffer-veroorzakergesprekken
No hard feelings? Slachtoffer-veroorzakergesprekken hebben nut Vaak wordt whiplash veroorzaakt door een ander. De gedachte dat de veroorzaker van het ongeval ‘gewoon’ doorgaat met zijn leven en uw leven volledig op z’n kop staat, kan frustrerend zijn en verschillende emoties oproepen. ‘Slachtoffer in beeld’ bemiddelt in contacten tussen slachtoffer en veroorzaker om deze gevoelens een plek te geven. In de portefeuille van Bep Bep van Bennekom liep jarenlang rond met een briefje in haar portefeuille. Hierop stond het telefoonnummer van de veroorzaker van haar ongeval. Dit ongeval had voor Bep behoorlijk wat fysieke en psychologische gevolgen. Bep: ‘De bestuurder van de auto die mij aangereden had, gaf mij nog heel attent een papiertje mee met zijn naam en adres. Dit stopte ik in mijn portefeuille. Maanden later vond ik dit papiertje weer. ‘Zal ik hem informeren over de gevolgen van de aanrijding?’ schoot er door mij heen. Maar daar bleef het bij. Door de jaren heen liet ik het papiertje in mijn portefeuille zitten en soms dacht ik er weer aan. Bijvoorbeeld toen ik na acht maanden aan een intensief revalidatietraject begon. En ook toen zijn verzekeringsmaatschappij erg weerbarstig en grof begon te worden en weigerde om mij ook maar één euro als voorschot uit te keren. Of toen ik zijn naam en die van
WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
11
Slachtoffer-veroorzakergesprekken de medepassagiers twee jaar na dato
Contact met de veroorzaker kan bij-
Wilt u persoonlijk de gevolgen duide-
zag staan onder nieuwe verklaringen
dragen aan de verwerking en kan hel-
lijk maken of wilt u uw verhaal kwijt?
van de toedracht van het ongeval.
pen de gebeurtenis een plek te geven.
Kortom, wilt u graag contact met de
‘Hij zou toch moeten weten wat de ge-
Bovendien kan het uiten van (wrok)
veroorzaker, maar weet u niet hoe?
volgen zijn van zijn onoplettendheid’,
gevoelens en vergeving de nodige
‘Slachtoffer in beeld’ organiseert gra-
dacht ik op die momenten.’
stress verminderen. Minder stress
tis
leidt weer tot een betere gezondheid
ling in de vorm van een gesprek of
‘Toch heb ik nooit contact opgenomen.
en tot een algemeen gevoel van wel-
andere vormen van contact zoals een
Als ik mijn boosheid en verdriet los kon
bevinden .
briefwisseling. Voorwaarde is wel dat
2
slachtoffer-veroorzakerbemidde-
een verdachte is aangehouden en dat
laten, realiseerde ik me iedere keer weer dat de rollen ook omgedraaid
Ook voor daders zijn er verschillende
er aangifte van het misdrijf is gedaan
hadden kunnen zijn. Door met hem
redenen om in contact te komen met
of dat proces-verbaal is opgemaakt.
contact op te nemen, zou ik misschien
het slachtoffer:
Een gesprek kan zowel voor als na de
excuses krijgen, een bloemetje, of zo
Daders kunnen spijt hebben of zich
iets. En hij misschien een schuldge-
schuldig voelen over het incident;
voel? Maar beter zou ik er niet van
Zij willen weten hoe het met het
worden en hij waarschijnlijk ook niet.’
slachtoffer gaat;
rechtszitting plaatsvinden. Zowel daders als slachtoffers kunnen zich voor slachtoffer-daderbemidde-
Zij willen iets voor het slachtoffer
ling aanmelden. Slachtoffer-daderbe-
Contact tussen slachtoffer en
doen en bijdragen aan de verwer-
middeling wordt vanaf de aanmelding
veroorzaker blijkt nuttig
king.
tot en met het daadwerkelijke con-
De organisatie ‘Slachtoffer in Beeld’
Uit cijfers van ‘Slachtoffer in beeld’
tact begeleid door bemiddelaars van
deed onderzoek naar de het effect
blijkt dat 60% van de daders mee-
Slachtoffer in Beeld.
van slachtoffer-dadergesprekken en
werkt als het slachtoffer initiatief
ondervroeg ruim 250 slachtoffers en
neemt tot contact.
Deze
professionele
bemiddelaars
gaan samen met de betrokkenen aan
daders. De uitkomsten van het onder-
Is bemiddeling iets voor u?
de slag om het contact goed voor te
Een grote meerderheid van slacht-
Bent u kwaad of heeft u vragen die
bereiden. Deelname is voor beide
offers en daders zien de bemid-
u de veroorzaker zou willen stellen?
partijen vrijwillig en de gesprekken
zoek zijn positief : 1
delde contacten als waardevol en is daar tevreden over; Slachtoffers hebben minder angstgevoelens
en
ervaren
minder
woede richting de dader na een bemiddeling en zijn meer vergevingsgezind; Het slachtoffer-dadergesprek geeft daders inzicht in de gevolgen voor slachtoffers en dit raakt hen persoonlijk.
12
Slachtoffer-veroorzakergesprekken Slachtoffer in beeld
zijn vertrouwelijk. De bemiddelaar is
de bestuurder. Gelukkig wilde de be-
neutraal en stelt de wensen en be-
stuurder direct meewerken en we
richt zich op herstelbemidde-
hoefte van beide partijen centraal.
hebben vervolgens twee keer met el-
ling tussen slachtoffers en
kaar gesproken. Dat waren positieve
daders van misdrijven en
De ervaringen van Magan
gesprekken. Het was prettig dat we op
verkeersongevallen door het
Dat een slachtoffer-veroorzakerge-
een neutrale plek bijeenkwamen en
begeleiden van slachtoffer-
sprek een hele opluchting kan zijn,
er was een open sfeer, waardoor we
dader-bemiddelingen, het
blijkt uit het verhaal van Magan Tahir.
met elkaar in gesprek konden gaan.
organiseren van bewust-
Hij was net als Bep slachtoffer van
Veel van mijn vragen zijn beantwoord,
wordingsbijeenkomsten aan
een verkeersongeval.
maar het blijft lastig te accepteren
daders en het trainen van
dat zijn verhaal niet helemaal over-
professionals die werken met
‘Toen Slachtoffer in Beeld contact
eenkomt met mijn beleving. Volgens
slachtoffers en daders;
met mij opnam voor een slachtoffer-
mij reed hij veel harder, dan hij zelf
is een zusterorganisatie van
dadergesprek was ik nog volop aan
toegeeft. Mede door het slachtoffer-
Slachtofferhulp Nederland;
het herstellen. Het deed me goed om
dadergesprek kan ik verder met mijn
ontvangt jaarlijks ongeveer
te praten over het ongeval. Ik had nog
leven. Ik voel geen rancune, ik houd
1500 aanvragen en dit aantal
veel vragen over het ongeval en de
van het leven en geniet er dan ook
neemt ieder jaar toe.
dader. Ik wilde weten waarom hij te
volop van .’ 3
hard had gereden en hoe het ongeval heeft kunnen gebeuren. Daarnaast
Bron: Slachtoffer in beeld Door Ilona Jansen
was ik ook gewoon nieuwsgierig naar
Informatie Voor meer informatie over ‘Slachtoffer in Beeld’ kunt u de website www.slachtofferinbeeld.nl bezoeken. Of neem contact op via 030-2340045 of
[email protected]. Let op: ‘Slachtoffer in Beeld’ spreekt over slachtoffer-dader gesprekken. Het woord ‘dader’ past voor uw gevoel misschien niet bij de veroorzaker van een whiplashongeval. De dienstverlening van ‘Slachtoffer in beeld’ is echter ook voor u bedoeld! De slachtoffer-veroorzakerbemiddeling is gratis en wordt gefinancierd door het Ministerie van Justitie en Veiligheid.
1 Bron: Slachtoffer in beeld. Samenvatting uitkomsten onderzoek Slachtoffer-dadergesprekken: de impact in beeld. 2 Bron: website van Dr. Frederik Luskin, www.learningtoforgive.com. 3 Bron citaat: Letselschadenews, jaargang 3 nr. 11, zomer 2013.
WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
13
Proef NCNP
No Cure No Pay via advocaat Vanaf januari 2014 gaat een 5 jaar durend experiment van start waarbij het voor advocaten mogelijk wordt om te werken volgens een vorm van No Cure No Pay. Dit is ook voor whiplashpatiënten een interessante ontwikkeling. Eerst de belangrijkste feiten. Daarna laten we de voorzitter van ASP1, Marco Zwagerman, hierover aan het woord. Het betreft een experiment voor 5 jaar
zijn dan 25 procent van de opbrengst
dat zich beperkt tot letselschade- en
van de zaak. Zo wordt voorkomen dat
overlijdensschadezaken. Vanaf 1 ja-
er onredelijk hoge vergoedingen ont-
nuari 2014 mogen advocaten in der-
staan. Voor de declaratie vormen de
gelijke zaken een afspraak maken met
daadwerkelijk aan de zaak bestede
hun cliënten over een resultaatgere-
uren altijd de basis.
lateerde beloning. Dat was tot nu toe voor advocaten verboden. Het doel is
Moeten we blij zijn met
om het voor meer mensen mogelijk
dit experiment?
te maken een letselschadeadvocaat
‘Ja, we zijn als ASP advocaten blij met
in de arm te nemen. Het gaat dan om
deze regeling die politiek ook breed
cliënten voor wie de hulp van een ad-
gedragen wordt,’ zegt ASP-voorzitter
vocaat anders een te hoge financiële
Marco Zwagerman. ‘Wij denken dat
drempel zou betekenen om hun recht
hierdoor meer mensen de gelegenheid
te halen wanneer zij het slachtoffer zijn
krijgen hun recht te halen. Het is een
van letselschade.
welkome aanvulling op bestaande mo-
Marco Zwagerman,
gelijkheden in ons rechtssysteem.’
voorzitter van ASP
De regeling Mensen kunnen met een letselschade-
Hoe staat het met de risico’s,
advocaat afspreken dat zij de advo-
wie loopt die?
caatkosten niet betalen als de zaak
‘De risico’s liggen hoofdzakelijk bij de
No Cure No Pay regeling geldt dat
niet gewonnen wordt; ‘No Cure No
advocaat. De beloning voor het be-
een advocaat altijd een percentage
Pay’. De advocaat mag in ruil daarvoor
haalde resultaat (het winnen van de
van de opbrengst krijgt, dat is hier dus
het overeen-gekomen uurtarief verho-
zaak) is een hoger uurtarief, dat moet
niet het geval.
gen met een succes fee van maximaal
het aangegane risico compenseren.’ Wij noemen het een Resultaatafhan-
100%. Dat komt neer op een dubbel tarief dus. De totale advocaatkosten, in
‘Wij spreken trouwens liever niet van
kelijke op uren gebaseerde beloning,
uren, mogen voor de cliënt niet hoger
No Cure No Pay. Want bij een echte
RUB.’
14
Proef NCNP En hoe zit het met
toegewezen schadevergoeding, voor
wikkeld. Telkens als advocaten een
specifieke kosten?
uren en aanwijsbare kosten. Bij uitblij-
zaak aannemen op basis van resul-
‘De specifieke kosten die moeten wor-
ven van resultaat komen die kosten
taat- gerelateerd belonen, geven zij
den gemaakt ten behoeve van de zaak
dan wel voor rekening en risico van de
dat bij hun raad van toezicht aan. Zo is
(bijvoorbeeld kosten van medische
advocaat.’
bekend wie en onder welke condities een dergelijke zaak in opdracht heeft.
adviezen of schade-experts) blijven in beginsel voor rekening van de cliënt.
Hoe wordt toezicht gehouden
Duidelijkheid dus voor alle partijen,’ be-
Als de advocaat ook deze kosten voor
op de juiste toepassing
sluit Zwagerman.
zijn rekening neemt, mag het uurtarief
van de regels?
bij succes worden verhoogd met ten
’De Nederlandse Orde van Advocaten,
hoogste 150% en geldt voor de decla-
ASP-advocaten en andere partijen
ratie een maximum van 35% van de
hebben een modelovereenkomst ont-
Door Herman Kalfsterman
1 ASP (advocaten slachtoffers van personenschade).
advertenties
FlexiDesk
Nog steeds de absolute top in verstelbare bureaulessenaars Wanneer het omlaag kijken u moeite kost, dan is de FlexiDesk een uitkomst. Het werkblad is eenvoudig onder iedere gewenste hellingshoek in te stellen. Lezen wordt weer een feest! Wilt u de FlexiDesk eerst proberen?...... wij sturen u graag een model op zicht. www.easyproducts.nl tel.: 035 - 543 1966
mob.: 06 - 5362 3737
Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door (financiële) steun van onder andere:
FlexiDesk
Nog steeds de absolute top in verstelbare bureaulessenaars
Draagt u Whiplash Stichting Nederland ook een warm hart toe, dan kunt u ons natuurlijk ook financieel steunen. T 030 - 656 50 00
WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
Wanneer het omlaag kijken
Whiplash en onbegrepen! de Juricon Adviesgroep gespecialiseerd in Sociaal Verzekeringsrecht (WAZ, WAO, WW), Sociale Voorzieningen (WVG en Pgb) en reïntegratie (REA). Bezwaar-, beroeps- en hoger beroepszaken en praktische reïntegratie. Landelijk werkend. Roel Beukema - ASSEN - tel. 0592 - 405336
15
Gedragscode
De Letselschade Raad: ‘Het slachtoffer moet centraal staan’ ‘Het wilde westen’. Zo omschrijft Deborah Lauria, directeur van De Letselschade Raad, de spanningen tussen slachtoffers met letsel, zorgverzekeraars en behandelaars vóór 1998. Waar sommige partijen hun best deden slachtoffers zo goed mogelijk te helpen en de draad van hun leven weer op te pakken deden andere partijen er alles aan maar niet te hoeven uit te keren. Het gevolg was dan ook dat álle betrokken partijen een slechte naam kregen als het ging om de afhandeling van letselschade. Verzekeraars zouden nooit willen uitkeren, vertegenwoordigers van slachtoffers vroegen altijd om te veel compensatie. De betrokken partijen (verzekeraars, behandelaars, vertegenwoordigers van slachtoffers en een aantal maatschappelijke organisaties) besloten zelf een regulerend orgaan op te zetten: Het Nationaal Platform Personenschade, dat in 1998 werd opgericht. Het NPP zette zich in voor regulering en harmonisatie van de afhandeling van letselschade. Een belangrijke mijlpaal was de Gedragscode Behandeling Letselschade (GBL) in 2006. De Universiteit van Tilburg stelde samen met de belangrijkste organisaties van slachtoffers, waaronder de Whiplash Stichting Nederland, verzekeraars, medische deskundigen, veel advocaten en organisaties zoals de ANWB en de een Gedragscode op om de schaderegeling bij letselschade soepeler en sneller te laten verlopen. In de GBL werd voorgesteld een permanente organisatie op te richten die let op de naleving van de code en die de code actueel houdt. Het NPP stelde voor die taak op zich te nemen. Dat had wel gevolgen: het Platform was er vooral voor verkeersslachtoffers, maar besloot nu voor alle letselschadeslachtoffers op te komen. Ook kwam er een bemiddelingsloket, waardoor het NPP een stichting werd en dus een rechtspersoon. In 2008 werd het NPP Deborah Lauria, directeur van De Letselschade Raad
16
omgedoopt tot De Letselschade Raad.
Gedragscode In 2009 werd begonnen met het op-
is dat het slachtoffer centraal staat. We
bleemanalyse gemaakt. De Raad ziet
stellen van een Medische Paragraaf
willen af van een technocratische, ju-
graag dat whiplashzaken bij voorkeur
als uitbreiding van de Gedragscode. In
ridische benadering. Wij doen er als
minder juridisch en minder medisch
2012 werd de herziene Gedragscode
Raad alles aan om te voorkomen dat
worden benaderd, niet uitgaan van
gelanceerd, inclusief de nieuwe medi-
zaken escaleren, waardoor de gang
pre-existentie en zoveel mogelijk de
sche paragraaf. Een belangrijk begrip
naar de rechter nodig wordt.’
aandacht richten op het individu. Iedereen heeft bij de afhandeling van een
in die paragraaf is het begrip ‘proportioneel’, in dit geval niet meer vragen
Snellere afhandeling
zaak zijn eigen verantwoordelijkheid,
dan nodig is voor het afhandelen van
Dat lijkt aardig te lukken: uit een eva-
whiplashslachtoffers
de specifieke letselschadezaak. Ook
luatie die in 2012 is uitgevoerd door
ook. Zij moeten actief werken aan hun
het onterecht verwijzen naar letsel dat
de Rijksuniversiteit Groningen in op-
eigen herstel.’
al veel eerder is ontstaan wordt afge-
dracht van het ministerie van Veilig-
keurd.
heid en Justitie blijkt dat de sfeer in de
Slachtoffers willen door
laatste tien jaar sterk is verbeterd. Uit
‘Uiteindelijk willen we meer begrip
Bemiddelingsloket
een diepteanalyse over de afhandeling
kweken tussen de partijen die betrok-
Het Bemiddelingsloket is een belang-
van verkeerszaken blijkt dat 92 procent
ken zijn bij de afhandeling van letsel-
rijk onderdeel van de Raad. Particulie-
van alle zaken binnen twee jaar is af-
schade. Door gebrekkige communi-
ren kunnen hier terecht voor algemene
gerond. ‘Dat percentage zou nog ho-
catie en spectaculaire gevallen in de
voorlichting, voor juridisch advies en
ger kunnen zijn, maar soms is het ver-
media ontstaat er soms een sfeer van
met klachten over de afhandeling van
standig een zaak nog niet af te ronden
wantrouwen tussen partijen. Maar art-
hun specifieke zaak. In dat laatste ge-
als de gevolgen van het letsel nog niet
sen willen mensen echt beter maken
val doet de Raad geen uitspraak wie
duidelijk zijn. Dat kan bijvoorbeeld het
en verzekeraars zijn er echt niet alleen
er gelijk heeft, maar kijkt naar de pro-
geval zijn wanneer de medische eind-
op uit om geld te verdienen. Aan de an-
cedurele aspecten en verloop van de
toestand niet is bereikt’ vult Lauria aan.
dere kant zijn mensen met letsel of hun
zelf
overigens
vertegenwoordigers er niet op uit om
zaak. Uiteraard kan iemand die het niet eens is met de afhandeling van zijn of
Geen richtlijn voor whiplash
er een slaatje uit te slaan. Slachtoffers
haar zaak altijd naar de rechter stap-
Op het gebied van whiplash is er nog
willen door met hun leven. De Letsel-
pen, maar de Raad probeert juist te
geen richtlijn van De Letselschade
schade Raad probeert dat proces zo
stimuleren dat zaken in goed overleg
Raad. ‘Elke verzekeraar heeft wel een
goed mogelijk te faciliteren.’
worden afgehandeld volgens Deborah
whiplashbeleid, maar die verschillen
Lauria. Desgewenst wordt door de ju-
enorm per verzekeraar. Net als in de
risten van het Bemiddelingsloket daar-
medische wereld is er geen consen-
in bemiddeld. ‘De insteek van de Raad
sus. In 2012 heeft de Raad een pro-
Door Michiel van Zaane
Informatie Meer informatie over De Letselschade Raad is te vinden op www.deletselschaderaad.nl of via
[email protected] Telefoon 088 – 332 25 55
WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
17
De wet deelgeschillenprocedure voor letselen overlijdensschade; een evaluatie uit de (whiplash-)praktijk Ruim drie jaar geleden, in het Whiplash Magazine van juni 2010, besteedde ik aandacht aan de Wet Deelgeschillen. Deze wet trad op 1 juli 2010 in werking en zou, zo luidde mijn verwachting, een uitkomst kunnen bieden in vastgelopen (whiplash)dossiers. Ik eindigde de bijdrage met de belofte opgedane praktijkervaringen met u te zullen delen. Belofte maakt schuld. 18
Deelgeschillenprocedure De meest voorkomende geschillen
over de aansprakelijkheid, maar ook
gelijk verzoek kan bijdragen aan de
over causaliteitsdiscussies. Wel is in-
totstandkoming van een vaststellings-
Als mijn gegevens juist zijn, heeft de
middels duidelijk dat, als voor de vast-
overeenkomst en ook de overige pro-
deelgeschilrechter inmiddels in 278
stelling van aansprakelijkheid nadere
portionaliteitstoetsen3 doorstaat, ben
zaken uitspraak gedaan1. Hiervan be-
bewijslevering nodig is (bijvoorbeeld
ik van mening dat het benoemen van
troffen ongeveer 65 uitspraken een
een deskundigenbericht), de deelge-
een deskundige in een deelgeschil-
whiplashdossier .
schilrechter dan al snel (te snel?) oor-
procedure moet kunnen.
2
deelt dat de zaak zich niet leent voor De geschillen waarover de deelge-
beslechting in een deelgeschil en het
Mijn deelgeschillenpraktijk
schilrechter de afgelopen jaren uit-
verzoek – dus – afwijst.
Het is algemeen bekend dat in letsel-
spraak heeft gedaan zijn zeer divers.
schadedossiers niet veel wordt ge-
De gebondenheid van partijen
procedeerd. Nog steeds zal in mijn
de schade(posten);
aan een expertiserapport c.q.
praktijk ongeveer in vijf à tien procent
de aansprakelijkheid
het al dan niet gelasten van een
sprake zijn van een rechtszaak4.
deskundigenbericht
Het aantal gevoerde deelgeschilpro-
de gebondenheid van partijen aan
In whiplashdossiers wordt hier regel-
cedures op whiplashgebied kan ik op
een deskundigenbericht c.q. het al
matig over geprocedeerd, ook in deel-
één hand tellen.
dan niet gelasten van een deskun-
geschilprocedures. Bijzondere uitzon-
digenbericht.
deringen daargelaten werd door de
De ervaring leert inmiddels dat alleen
deelgeschilrechter vaak tot gebon-
al het dreigen met een deelgeschil-
De schade(posten)
denheid van partijen aan het experti-
procedure (en zeker het daadwer-
Voor wat betreft de schadeposten is
serapport geoordeeld.
kelijk in concept toesturen van een
een deelgeschil bij uitstek geschikt
Verder is een deelgeschilprocedure
verzoekschrift) de impasse al weet te
wanneer partijen twisten over bijvoor-
niet bedoeld om slechts een deskun-
doorbreken.
beeld te hanteren uitgangspunten.
digenbericht te gelasten. Wil je (sec)
In de whiplashdossiers waarin wel
Hoe had de carrière van het slachtof-
een deskundige benoemd krijgen,
een deelgeschilprocedure doorlopen
fer kunnen verlopen als het ongeval
dient in beginsel nog steeds een an-
werd, heeft deze uiteindelijk geleid tot
hem/haar niet was overkomen? Wan-
dere rechtsgang, namelijk een ver-
een vaststellingsovereenkomst.
neer zou hij/zij dan met pensioen zijn
zoekschriftprocedure voorlopig des-
Eén dossier staat mij nog helder voor
gegaan? Van welk inkomen had dan
kundigenbericht.
de geest. Een procedure voor de recht-
sprake kunnen zijn, dit afgezet tegen
Maar wanneer de benoeming van een
bank Gelderland. De ‘welbekende’
het huidig inkomen?
deskundige een onderdeel vormt van
causaliteitsdiscussie speelde daarin
het verzoek in het deelgeschil (dus
een rol en in het verlengde hiervan de
De aansprakelijkheid etc.
naast een ander geschil, zoals een
omvang van het verlies arbeidsvermo-
De deelgeschilrechter kan zich buigen
schadepost) en vaststaat dat een der-
gen en het verlies zelfwerkzaamheid.
In het bijzonder werd beslist over:
(tevens schulddeling), causaliteit;
1 Rechtspraak.nl, het daadwerkelijk aantal gevoerde deelgeschilprocedures kan hoger zijn, omdat ter zitting een schikking is bereikt en
dus van een daadwerkelijke uitspraak geen sprake was.
2 Bron: Letselschademagazine en rechtspraak.nl. 3 Investering in tijd, geld en moeite. WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
19
Deelgeschillenprocedure Er was sprake van een gezamenlijk
de hoogte van het smartengeld. Ik
tot stand gekomen expertiserapport
sluit niet uit dat het bij een dreigement
maar partijen verschilden van mening
blijft. En zo niet, dan is de deelgeschil-
over de uitleg en strekking daarvan.
rechter aan zet!
De rechter in kwestie handelde adequaat en pragmatisch; zij stelde na
Conclusie
overleg met partijen nog een aan-
De inmiddels verstreken periode
tal vragen aan de deskundige. Lang
leert dat het deelgeschil een probaat
verhaal kort; deze procedure heeft
(en nb. voor de whiplashpatiënt kos-
partijen uiteindelijk tot een minnelijke
teloos5) juridisch instrument is om
regeling gebracht. De genoegdoening
impasses in de buitengerechtelijke
voor mijn cliënt bestond uit het feit dat
onderhandelingen
hij een vuist heeft gemaakt (de proce-
Vaak is het daadwerkelijk voeren van
dure), zijn verhaal heeft kunnen doen
een deelgeschilprocedure niet eens
(ten overstaan van de rechter en de
noodzakelijk. Het dreigen ermee, het
Kortom – net als drie jaar geleden -
verzekeraar) en uiteindelijk in betrek-
toezenden van een conceptverzoek-
blijf ik zeggen: de Wet Deelgeschil-
kelijk korte tijd toch nog een schikking
schrift aan de wederpartij, is vaak
procedure voor letsel- en overlijdens-
bereikte (compensatie).
al voldoende om een geschil te be-
schade? Doe er uw voordeel mee!
te
doorbreken. Corinne Jeekel
slechten. En niet zelden wordt ter zitHet volgende deelgeschil in een an-
ting (‘op de gang’) alsnog een rege-
Door Corinne Jeekel,
der whiplashdossier dient zich overi-
ling getroffen.
Advocaat in Zwolle
gens al weer aan. Het gaat hier om
Onderzoek naar de effecten van de deelgeschilprocedure Slachtoffers van een ongeval krijgen
krijgen. Terwijl slachtoffers vaak maar
In zijn observaties over whiplashzaken
veel te verwerken. Afhankelijk van de
over beperkte energie beschikken en
schetst rechter de Hek duidelijk welke
ernst van het letsel zullen zij fysiek en
die energie vaak hard nodig hebben
problemen zich bij de onderhandelin-
psychisch moeten herstellen, maar
om weer zoveel mogelijk het leven
gen voordoen. Terwijl whiplashslacht-
ook hun schade moeten regelen. Dat
van voor het ongeval op te kunnen
offers proberen aan te tonen dat hun
kan heel belastend zijn. Het kost tijd
pakken. Bovendien is schaderegelen
klachten en derhalve hun beperkin-
en energie om schade vergoed te
niet eenvoudig.
gen reëel zijn, zal de wederpartij die
4 Hieronder versta ik ook de verzoekschriftprocedures ter benoeming van deskundigen, hert gelasten van getuigenverhoren. 5 Immers, de kosten van de procedure worden als buitengerechtelijke schadepost gezien en komen – dus – voor rekening
van de aansprakelijke partij.
6 H. de Hek, Whiplash - observaties van een rechter, Tijdschrift voor Personenschade 2011, nr 2, p. 40. 20
Deelgeschillenprocedure klachten juist vaak als subjectief en niet objectiveerbaar
schikt doordat hij eenzijdig een deelgeschilprocedure aan
kwalificeren. Daarbij ontstaan vaak problemen over:
kan spannen en daarvoor niet afhankelijk is van zijn we-
het al dan niet ter beschikking stellen van het medische dossier van het slachtoffer en aan wie;
derpartij. Daarbij voorkomt de specifieke kostenbepaling dat de kosten om een deelgeschilprocedure aan te span-
welke deskundige moet worden benoemd;
nen het slachtoffer belemmeren om daarvan gebruik te
welke vragen aan die deskundige moeten worden ge-
maken. De ‘professionals’ ervaren het juridisch oordeel van de deelgeschilrechter in het algemeen ook als een stimu-
steld en hoe de uitkomsten van het deskundigenrapport uitge-
lans voor het voortzetten van de onderhandelingen.
legd moeten worden . 6
Door mr. Monique Wesselink, Mede om dergelijke ‘deel’geschillen vroegtijdig ter beoor-
programmamanager bij de
deling aan de rechter voor te kunnen leggen, is in 2010 de
Academie voor Wetgeving
deelgeschilprocedure in het leven geroepen. Het oordeel
en de Academie voor
van de deelgeschilrechter zou partijen weer in staat moe-
Overheidsjuristen
ten stellen de onderhandelingen zelf voort te zetten en af te ronden. De onderhandelingen kunnen daardoor mogelijk eenvoudiger en minder belastend verlopen.
Oproep In mijn proefschrift probeer ik te achterhalen welke effecten
Mijn onderzoek is echter niet compleet zonder te
deze procedure op de buitengerechtelijke onderhandelin-
weten hoe slachtoffers de deelgeschilprocedure er-
gen heeft. Door het speelveld in kaart te brengen en de
varen. Deze procedure is immers vooral voor hen in
onderlinge verhoudingen te analyseren en vervolgens te
het leven geroepen. Bent u zo’n slachtoffer en wilt u
bezien hoe de deelgeschilprocedure daarop ingrijpt. Het
bijdragen aan dit onderzoek? Neemt u dan contact
onderhandelingstraject wordt immers niet alleen bepaald
met mij op via
[email protected] of via tele-
door wat er in de wet staat maar ook door wat er zich tus-
foonnummer 070 - 312 98 35. In een gesprek van
sen partijen afspeelt.
ongeveer een uur, op een in gezamenlijk overleg te bepalen locatie, hoor ik graag hoe u het schade-
Inmiddels heb ik meerdere letselschaderegelaars, advoca-
regelingstraject en de deelgeschilprocedure heeft
ten en behandelaars van aansprakelijkheids- en rechtsbij-
beleefd. Of u tevreden bent met de manier waarop
standsverzekeraars (verder ‘professionals’) geïnterviewd.
de onderhandelingen zijn verlopen of juist niet. En
Uit de bevindingen tot op heden lijkt voort te vloeien dat
of u de deelgeschilprocedure als positief of als be-
de specifieke kenmerken van de deelgeschilprocedure
lastend heeft ervaren en waarom. De gegevens
er aan bijdragen dat een evenwichtiger machtsbalans
worden uiteraard geanonimiseerd in het onderzoek
ontstaat tussen de hoofdrolspelers in een (whiplash)dos-
opgenomen.
sier: het slachtoffer en de aansprakelijkheidsverzekeraar. Daardoor kan beter onderhandeld worden. Het slachtof-
Uw bijdrage is van groot belang om het succes
fer krijgt daadwerkelijk toegang tot een onafhankelijke
van de deelgeschilprocedure tot op heden te be-
rechter die over kennis en kunde met schaderegelen be-
houden en zo mogelijk te verbeteren!
WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
21
Hobby
José: ‘Speciaal voor mij ontworpen’ ‘Als klein meisje zie ik mij nog gefascineerd naar mijn moeder kijken, hoe zij de slinger van haar Singer naaimachine met haar rechterhand ronddraaide. Met haar linkerhand duwde zij de stof onder het naaivoetje door. De mooiste jurkjes toverde ze voor mij onder haar naaimachine vandaan. ‘Dat wil ik ook als ik later groot ben’, dacht ik dan.
Ik was twaalf toen ik mijn eerste rokje zelf naaide. Wat was ik
gegaan. Niet meer met de hand, draaiend aan een wieltje.
trots. Zo’n rokje had niemand. En dat is nou juist zo speciaal
De techniek gaat zo snel vooruit, dus nu met een computer-
aan zelfgemaakte kleding. Je maakt je eigen mode naar je
gestuurde naaimachine. Ik leerde de fijne kneepjes van het
eigen figuur en daarbij zoek je de stof uit die bij jou kleurt, of
naaivak en deed een opleiding ‘patroon tekenen’. De moei-
het nu in de mode is of niet. Door de jaren heen zijn er heel
lijkste stoffen zijn niet moeilijk genoeg voor mij. Zelfs voor
wat kledingstukken onder mijn handen en naaimachinevoet
leer draai ik mijn hand niet om. Mijn garderobekast puilde
22
Hobby
uit. Maar ik naaide lustig door, tot de dag dat een vrachtwagenchauffeur even niet op lette. Met zijn zware vrachtwagen reed hij onze auto van achteren aan. Voor mij met een whiplash tot gevolg. Er brak een moeilijke tijd aan. Veel pijn, moe, en totaal geen zin om ook maar iets te doen, laat staan achter mijn machine te gaan zitten. Zo nu en dan stofte ik de machine af en fluisterde dan zachtjes. ‘Wacht maar, er komt een dag dat ik je weer ga gebruiken’. Maar voor het zover was moesten er nog heel wat hobbels genomen worden. Gelukkig heb ik een man die begreep wat er door mij heen ging. Mijn hobby lag stil en ik zat stil. Hij had een geweldig idee. Hij schroefde mijn naai- en lockmachine op een hou-
WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
ten, schuin afgestelde standaard. Zo hoef ik mijn nek niet te veel naar beneden te buigen, kan ik rechter op zitten en op die manier ontlast ik mijn nek als ik zit te naaien. Dit was al een eerste stap naar beter. Maar ik was er nog niet. Bij naaien hoort ook passen. Zit het patroon goed, is de achterkant wel op maat, enz. Dat was probleem twee. Mijn nek weigerde te draaien. Ik kon mijzelf van achteren niet meer zien. Voorheen draaide mijn nek bijna net zo soepel als bij een uil, en elk foutje op mijn achterkant werd geregistreerd. De oplossing voor dit probleem was simpeler dan ik dacht: ‘De Paspop’. Mijn hobbykamer ging steeds meer op een professioneel atelier lijken. Langzaamaan kreeg ik weer zin om een kledingstuk te gaan maken en naar stoffenmarkten te gaan. Ik neem dan iemand mee die bereid is mijn lappen te dragen, want daar heb ik nog steeds moeite mee. Ik geniet weer van mijn hobby en maak mijn zelf ontworpen creaties, dankzij de vindingrijkheid van mijn man. Om mijn paspop hangt een jasje, hij is bijna af.’
23
Nieuws Verhuizing De Whiplash Stichting Nederland gaat samenwerken met de ME/CVS Stichting en Fibromyalgie en Samenleving (F.E.S.). Daarom verhuizen we naar Hilversum. Ons nieuwe adres is vanaf 1 januari 2014: Whiplash Stichting Nederland, Noordse Bosje 16 1211 BG Hilversum Wij blijven telefonisch bereikbaar via telefoonnummer 088-6565700.
Eerste resultaten achterbanraadpleging: Leden en anderen positief over WSN
heid logischerwijs hoog: 99,3 % vooral
niet wist dat het lidmaatschap van de
verkregen door kennismaking via in-
WSN door zorgverzekeraars of in een
ternet: 47,4 %, rechtstreeks via onze
letselschadezaak vergoed kan worden
website (12,5 %) en via iemand uit de
(u kunt bij ons terecht voor meer infor-
Zeker in deze tijd van verandering en
directe omgeving (9,2 %). Wat men
matie)!
bezuiniging kijkt de Whiplash Stichting
verwacht van de WSN is: informatie
kritisch naar de eigen organisatie en
(41,3 %), belangenbehartiging (14 %)
De contacten met de WSN verlopen
waarden. Wij willen ons verder ontwik-
en steun (11,6 %).
veelal via telefoon en e-mail. Meer dan 75 % van de respondenten vindt de re-
kelen om onze achterban beter van dienst te zijn en die onderdelen waar-
Als belangrijkste informatiemiddelen-
actie die zij ontvangen (heel) snel en
aan onze leden, donateurs en sympa-
en kanalen worden genoemd: het
(zeer) nuttig, terwijl de bereikbaarheid
thisanten de meeste waarde aan hech-
Whiplash Magazine; brochures; inter-
door bijna 80 % als (zeer) goed werd
ten te behouden, en waar mogelijk te
net; www.whiplashstichting.nl; en de
beoordeeld.
verbeteren.
behandelaar. Meer dan 60 % van de respondenten staat positief ten op-
Meer details zijn na verdere uitwerking
Hoe waardeert onze achterban de
zichte van het ontwikkelen van digitale
op de site te vinden. Bij belangrijke
Whiplash Stichting? De uitkomsten
communicatie- en ondersteuningsmid-
besluiten over de toekomst en dienst-
van achterbanraadpleging die we in
delen.
verlening van de WSN zullen de uitkomsten van de achterbanraadpleging
de afgelopen maanden georganiseerd hebben, geven ons de prikkel om onze
De reden om lid te worden van de
aanpak te continueren, bij te stellen of
WSN zijn: whiplashklachten; behoefte
te veranderen.
aan informatie over whiplash; en problemen door whiplash. Meer dan 75
zeker een rol spelen
Een kleine 150 personen hebben de
% van de personen die de vragenlijst
Kerstsluiting
moeite genomen om het digitale vra-
hebben ingevuld is tevreden over het
Voor u allen: een fijne kerst, een
genformulier in te vullen. Dank daar-
lidmaatschap, ook de kosten van het
prettig jaarwisseling en een goed
voor! Het eerste dat opvalt, is dat de
lidmaatschap in de huidige vorm wor-
begin van 2014 gewenst!
respondenten veelal lid zin (87,5 %)
den door een meerderheid (60 % ) als
Het kantoor van de WSN is in
en zelf whiplashpatiënten (91,4 %). In
niet duur beschreven. Opvallend is wel
de kerstvakantie gesloten van
deze primaire doelgroep is de bekend-
dat meer dan 40 % van de mensen
23 december t/m 5 januari 2014.
24
Nieuws Europees betalingsverkeer: wat betekent het voor uw betaling aan de WSN Europa gaat over op één Europese betaalmarkt (SEPA).
maand uw contributie afschrijven. De hoogte van de
Dit brengt veranderingen met zich mee die ook u en ons
contributie is op dit moment €25. Op onze website
aangaan. Graag willen wij u hierover informeren.
www.whiplashstichting.nl kunt u altijd de actuele gegevens hierover vinden (zie contact/lid worden).
Iedereen krijgt een langer internationaal rekeningnummer. Het rekeningnummer van de WSN wordt:
Als u uw contributie betaalt via een acceptgiro dan blijft
NL82ABNA0437131815
dat na 1 februari 2014 in principe mogelijk, dit gaat dan
Als u een machtiging voor uw contributie heeft af-
via een IBAN-acceptgiro. Vanwege de kosten willen wij
gegeven, herkent u de afschrijving aan boven-
u echter heel graag vragen om een machtiging aan de
staand rekeningnummer en aan ons incassant ID
WSN af te geven. In de toekomst zal de acceptgiro ook
NL18ZZZ411835890000. Daarnaast krijgt u van ons
gaan verdwijnen.
een uniek machtigingskenmerk. Dit zal bestaan uit uw
Bent u bereid een machtiging af te geven, dan horen
lidnummer (bij de WSN) in combinatie met uw eigen
wij dat heel graag via
[email protected] of via
IBAN-rekeningnummer. Wij zullen op de 20e van de
tel. 088-6565700.
advertenties
Is veel draaien in bed gezond? Nee, veel draaien verstoort de diepe slaap, met als gevolg, veel minder energie voor de volgende dag. Dat mensen ‘s nachts veel draaien heeft als reden: •
Dat men niet lekker ligt. Hoe komt dat? Tijdens de diepe slaap verslappen de spieren en banden, die de wervels in stand houden. Daardoor zoeken de wervels een stabiele positie en komt de mens in een verkeerde houding te slapen zoals de buikligging en de ¾ houding. Door deze langdurige spanningen ontstaat druk op de zenuwen, met als gevolg; “veel draaien in bed”.
•
Dat men op de buik slaapt, hetgeen een verkeerde slaaphouding is. DE OPLOSSING (Leer slapen met de “Anti Nekpijn Pillow” en de “Sleepmate”. Een rolvormig kussen gevuld met gekaarde kapok, (ook wel goeling genoemd), die ervoor zorgt, dat het lichaam niet naar de buikligging kantelt.
Voor meer info zie www.nekpijn.nl www.topslapen.nl WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
Onder [P] Langstraat Arnhem - Centrum Telefoon 026 - 44 22 777
25
Onderzoek
Pijnpatiënt mist continuïteit van zorg Recent onderzoek laat zien dat chronische pijnpatiënten positief zijn over bejegening en communicatie met zorgverleners, maar dat de continuïteit van zorg beter kan. Petra Hendrickx heeft een aantal praktische tips verzameld, vanuit haar betrokkenheid bij dit onderzoek ‘Zicht op pijn’ en haar jarenlange ervaring bij de Whiplash Stichting Nederland. Onderzoek
dat er niets aan te doen is – ‘U moet
de patiënt zegt over z’n klachten en
In samenwerking met Pijn Platform
er maar mee leren leven’ – nemen ze
deze meer kunnen zien als samen-
Nederland, de Whiplash Stichting Ne-
eigenlijk alleen aan van een zorgver-
werkingspartner, omdat patiënten met
derland en drie andere patiëntenorga-
lener met wie de relatie goed is en die
chronische pijn vaak al jaren erva-
nisaties bracht het NIVEL de ervarin-
ze vertrouwen. Zorgverleners zouden
ringsdeskundige zijn.
gen van chronische pijnpatiënten met
nog meer kunnen vertrouwen op wat
de gezondheidszorg in kaart en ontwikkelde voor deze zorg een Consu-
Tip: informeer u voor een bezoek aan de (huis)arts goed over de (on)moge-
mer Quality-index. Dit is een vragen-
lijkheden van een pijnbehandeling. Enkele informatiebronnen:
lijst om de kwaliteit van zorg te meten vanuit het perspectief van patiënten.
De patiëntenorganisatie. Op de site van bijvoorbeeld de Whiplash Stichting www.whiplashstichting.nl kunt u al veel informatie over pijn vinden. Ook is het mogelijk informatie te krijgen via de e-mail- en telefonische
Relatie
hulpverlening (
[email protected]).
Over de omgang met zorgverleners
Op www.stopdepijn.nl vindt u informatie over de verschillende pijnklachten
is meer dan 85% van de pijnpatiën-
en soorten pijn. Dit is belangrijk voor een juiste behandeling. Als u goed
ten positief. Ze zijn tevreden over de
geïnformeerd bent kunt u ook goede, duidelijke en uitgebreide informatie
communicatie met de zorgverleners,
geven aan uw (huis)arts.
alleen de voorlichting over mogelijkheden en onmogelijkheden van de behandeling kan vaak nog beter. De relatie patiënt-zorgverlener blijkt bijzonder belangrijk voor de meeste patiënten. Patiënten willen hun verhaal kunnen doen en merken dat de zorgverlener daarnaar luistert, ze willen zich serieus genomen voelen.
Vertrouwen Toch hebben veel patiënten in het verleden wel te maken gehad met onbegrip van zorgverleners. De boodschap
26
Op www.pijnplatform.nl staat algemene informatie en voorlichting over pijn.
Onderzoek Samenwerking
deze problemen. De helft van de pa-
schappelijke artikelen en vragenlijsten
Petra: ‘Pijnpatiënten missen vaak
tiënten heeft hier ervaring mee. Dan
voor het meten van pijn en pijnbele-
continuïteit in de zorg: als een be-
neemt bijvoorbeeld de huisarts of een
ving. Parallel daaraan zijn focusgroe-
handeling afgelopen is of niet werkt,
specialist deze rol op zich. Deze pati-
pen georganiseerd waarin met ver-
‘vallen ze in een gat’.’ Ook heeft de
ënten blijken positiever over de conti-
schillende groepen pijnpatiënten is
ruime meerderheid van de patiënten
nuïteit van zorg en de samenwerking
gesproken over hun ervaringen, me-
minder goede ervaringen met de sa-
tussen zorgverleners dan patiënten
ningen en voorkeuren in de pijnzorg.
menwerking tussen de verschillende
zonder vast aanspreekpunt. De nieu-
De op basis daarvan ontwikkelde CQ-
behandelaars en zorgverleners. Zij
we functie van pijnconsulent kan hier
indexvragenlijst is vervolgens getest
geven aan dat er weinig wordt over-
in de toekomst wellicht in voorzien.
bij 900 pijnpatiënten. De module is in
legd, waardoor behandelingen en me-
Petra: ‘pijnconsulenten werken vooral
te bedden in bestaande vragenlijsten.
dicatie niet goed op elkaar aansluiten
in multidisciplinaire pijnteams in zie-
Als vervolg op dit onderzoek worden
of zorg dubbel wordt verleend.
kenhuizen. Het zijn in pijn gespeciali-
nu kwaliteitscriteria ontwikkeld. Deze
seerde verpleegkundigen die de we-
kunnen gebruikt worden door patiën-
Tip: Zoek een multidisciplinair pijn-
reld van de zorg kennen en actief met
ten en hulpverleners om pijnzorg te
team. Deze behandelaars zijn ge-
u meedenken. Ze hebben een centrale
verbeteren. Meer informatie volgt be-
wend regelmatig te overleggen om
rol in het team, dat verder bestaat uit
gin 2014 op onze website.
de zorg goed op elkaar af te stem-
een anesthesioloog (pijnarts), een fy-
men. In revalidatiecentra zijn vaak
siotherapeut, een psycholoog en evt.
Tip: De vragenlijst kunt u ook zelf
pijnteams te vinden. Hier is de re-
een maatschappelijk werker.’
gebruiken. De lijst kan u bijvoorbeeld helpen om inzichtelijk te krij-
validatiearts de centrale behandelaar. Deze arts werkt samen met
Tip: Zoek een centrale zorgverle-
gen wat voor u belangrijk is in de
een fysiotherapeut, een ergothera-
ner waar u vertrouwen in heeft. Dat
zorg rond uw pijn, of in gesprek met
peut, een psycholoog en evt. een
kan bijvoorbeeld een pijnconsulent
een behandelaar.
maatschappelijk werker. Zij leren
zijn of een andere behandelaar
mensen om zo goed mogelijk met
die u serieus neemt en waar u uw
Meer info: de vragenlijst en het onder-
de pijn om te kunnen gaan door zelf
verhaal kwijt kunt. Het is ideaal als
zoeksrapport staan bij ‘WM 3 2013’,
de regie weer te nemen en vooral
deze zorgverlener op de hoogte is
op www.whiplashstichting.nl.
te kijken naar wat men nog wel kan.
van de verschillende behandelmo-
Let op: we horen geregeld dat er
gelijkheden bij verschillende disci-
pijnteams in particuliere centra zijn
plines.
waar niet de patiënt centraal staat,
Bent u op zoek naar een zorgverle-
Door Petra
maar de opdrachtgever(betalende
ner kunt u informeren bij de Whip-
Hendrickx en
partij): werkgevers en in letselscha-
lash Stichting of kijken op bijvoor-
op basis van
dezaken vaak verzekeraars.
beeld www.zorgkaartnederland.nl.
berichten van Nivel
Vast aanspreekpunt
Onderzoek
Veel pijnpatiënten noemen een vast
Voor de CQ-index module pijn is lite-
aanspreekpunt als oplossing voor
ratuuronderzoek gedaan naar weten-
WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
27
Werken aan herstel Vroegtijdige behandeling, beter resultaat
Multidisciplinaire behandeling
Uit een beknopte literatuurstudie van medisch weten-
In diverse medische richtlijnen wordt een multidisciplinaire
schappelijke artikelen (mei 2013) ontstaat de indruk dat
behandeling geadviseerd als het herstel na drie maanden
bij whiplashklachten de stelling ‘vroege behandeling,
stagneert en whiplashklachten aanhouden of zelfs vererge-
beter eindresultaat’ momenteel vrij algemeen aanvaard
ren. In de medische wereld verstaan ze over het algemeen
is. Soms wordt de stelling iets anders geformuleerd,
het volgende onder een multidisciplinaire behandeling:
bijvoorbeeld: hoe langer de tijd tussen het ongeval en aanvang van de behandeling, hoe slechter de prog-
Uitgevoerd door een team van behandelaars, bestaande uit meerdere disciplines
nose. Vaak wordt in de literatuur tevens vermeld dat
Ze stemmen de behandeling onderling met elkaar af
actieve interventie tot een beter eindresultaat leidt dan
En coördineert 1 behandelaar het geheel
een zachte halskraag. De bevinding ‘vroegtijdige be-
(bijvoorbeeld een revalidatiearts).
handeling, beter resultaat’ sluit aan bij de ervaring van
Veelal wordt deze behandeling vanuit een behandelcentrum
de Whiplash Stichting Nederland.
aangeboden. Een whiplash- of pijnprogramma in een revalidatiecentrum
Literatuurgegevens treft u op onze website.
is een voorbeeld van zo’n multidisciplinaire behandeling. Ook hier geldt het belang van een vroegtijdige start met de behandeling.
Gaan revalidatie en letselschade samen? Regelmatig horen wij terug dat mensen met whiplash niet toegelaten worden voor een revalidatiebehandeling omdat zij een letselschadezaak hebben lopen. Wij zijn benieuwd naar uw ervaringen hiermee: Heeft u een revalidatiebehandeling kunnen volgen terwijl uw zaak nog liep? Zo nee, heeft dit uw herstel in de weg gezeten? Zo ja, hebben u of uw behandelaars de letselschadezaak tijdens de behandeling als een probleem ervaren? Graag horen we uw ervaringen via
[email protected]
28
Column
Samen met Anna Zouden we niet allemaal het moment
sociale contacten zijn op een paar vin-
Er zijn velen die aanmerkelijk langer
waarop wij in aanraking met whiplash
gers te tellen, familie creëert afstand
met whiplashklachten lopen en ook
kwamen, willen skippen? Dan zouden
en sporten: tja. Die man is er overi-
voor wie het ‘vers’ is. Mogelijk herken
dromen nog reëel zijn, maakten we
gens nog wel. Sterker nog: We zijn een
je jezelf in mij. Ik probeer je in mijn co-
nog deel uit van de maatschappij en
kleine stoere man rijker! Voor de rest is
lumns mee te nemen naar whiplash:
zouden simpele handelingen geen
niets meer wat het was.
therapieland, kleine dingen die enorme uitdagingen zijn en het gevoel dat je
moeite kosten! Whiplash… ineens ben je ervarings-
niet meer deelneemt aan de maat-
Tijd terugdraaien is niet mogelijk. Maar
deskundige. Vroeger vond ik het be-
schappij.
het is wél mogelijk om te blijven dro-
grip vaag, niet tastbaar: het is niet
men! Niet vasthouden aan beelden
voelbaar dus moeilijk in te schatten
Een lage belastbaarheid wil niet zeg-
die niet meer haalbaar zijn: droom je
wat het is. Nu hoop ik dat er wat aan
gen dat je buitenspel staat, ook al zie
dromen met de tools die jij hebt om ze
de kijk van de medische wereld en de
je dat soms niet meer. Buig dit nega-
haalbaar te maken of… creëer nieuwe!
hele samenleving verandert, waar-
tieve om en ontdek wat voor jou be-
Vijf jaar geleden was ik een jonge
door de whiplashpatiënt erkenning
langrijk is. Verdriet is geen slechte
vrouw die midden in het leven stond.
voelt en niet langer hoeft te vechten
emotie: je mag huilen om wat je over-
Een goede baan, een vol sociaal le-
om gehoord te worden. Alleen in de
komen is, maar vergeet niet om te
ven, ik sportte graag en had de liefste,
strijd voel ik me overigens niet. Ik
slikken en de dag weer aan te gaan.
leukste en stoerste man! Maar die ene
denk dat mijn partner er ook genoeg
Het leven is kort, geniet ervan! Ik ben
ochtend…. Een paar seconden waar
door geraakt is, behalve dat hij het
van mening dat je kunt leven met een
ik nu nog dagelijks de gevolgen van
niet kan voelen. Tóch voelt hij mee,
whiplash ondanks dat het niet datge-
ondervind. Mijn baan ben ik kwijt, mijn
denkt mee en strijdt mee met mij.
ne is waar jij van droomde!
WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
Anna
In haar columns neemt Anna ons mee op een reis die dankzij haar whiplash een hele andere bestemming heeft dan ze wilde. Ze laat ons zien wat ze in het dagelijks leven tegenkomt en maakt ons deelgenoot van haar successen en tegenslagen bij revalidatie.
29
Reacties Binnengekomen reacties op thema ‘ervaringen in de zorg’ WM 2 2013 In Whiplash Magazine nummer twee van dit jaar stond een uitgebreid artikel over dry needling. Dit onderwerp leeft onder onze lezers. Op Facebook komen veel reacties binnen, maar de redactie ontving ook twee reacties met persoonlijke ervaringen. Voor deze lezers levert dry needling goede resultaten op, maar zoals ze zelf ook aangeven is het geen wondermiddel. Omwille van de ruimte heeft de redactie de reacties ingekort.
Lezers delen ervaringen over dry needling
niet zelf met de auto naar huis mocht rijden. De fysiotherapeut prikte zowel aan de linkerkant als de rechterkant.’ ‘Heel heftig reageerde mijn lichaam op de eerste behande-
Miranda heeft overwegend positieve ervaringen:
lingen. Bijwerkingen: duizeligheid, extreme vermoeidheid,
‘In 2010 ben ik via mijn revalidatiearts in aanraking geko-
emotioneel, heel koud krijgen, stijve spieren. Na 2 dagen
men met dry needling. Omdat mijn spieren in mijn nek en
voelde ik het lichaam weer herstellen.’
rug zo vast zaten, werd mij verteld dat ik na de behandeling
‘De behandeling ben ik gaan voortzetten bij een andere fysiotherapeut, in het dorp waar ik woon.
Mijn medicijn gebruik is sterk gedaald. Een hele andere ervaring! Elke 3 á 4 weken ga ik er heen voor de dry needling. Ze prikt heel rustig, doet ook altijd één zijde van het lichaam. Voor bepaalde delen in het lichaam (bijvoorbeeld rond de wervelkolom), gebruikt zij dan ook een dunner naaldje.’ ‘Mijn lichamelijk onderhoud bestaat nu uit dry needling fotografie Cathinka de Vries
en ostheopathie. Door de combinatie van deze behandelingen heb ik een beter leven gekregen. Mijn medicijn gebruik is sterk gedaald. Omdat de spieren minder stijf zijn, heb ik ook bijna geen bijwerkingen meer na de dry needling. Hooguit wat stijve spieren.’
30
Reacties De volgende lezer(es) blijft liever anoniem: ‘Ik heb verschillende therapieën gehad (oefentherapie,
van deze therapie vind ik ook dat de diepliggende spieren
massage, ostheopatie, manuele therapie, homeopatie, chi-
worden aangepakt. Helaas doen deze wel het meeste pijn
ropractie, pilatus, revalidatietraject). Sinds mei 2012 ben
bij het aanprikken. Hierdoor valt achteraf ook te verklaren
ik na mijn revalidatietraject echter bij een andere praktijk
waarom massage altijd zo weinig effect bij mij had. Ge-
begonnen, waar men dry needling als optie gaf. Naast de
woon omdat het bij mij vooral een probleem van de dieplig-
oefentherapie wordt ik iedere week door een manueel the-
gende spieren is.’
rapeut behandeld die ook dry needling toepast. Hoewel ik het een behoorlijk pittige therapie vind heb ik er tot nu toe
‘Jullie vragen ook naar de bijwerkingen. Dat is bij mij af-
wel veel baat bij. Zo stond ik voorheen iedere morgen op
hankelijk van de plaats waarop geprikt wordt. Behalve een
met flinke hoofdpijn en was ik helemaal stijf. Sinds deze
whiplash heb ik namelijk ook nog meer problemen en hoor
behandeling is dit een stuk minder.’
ik bij de groep patiënten die het meest geprikt wordt (ge-
Bijna nooit meer last van duizelingen.
middeld 30 à 40 prikken per week) en dan merk je dat het moeilijker wordt om de laatste paar prikken op dezelfde manier op te vangen als de eerste prikken. De dag erna voel ik mezelf toch wel een beetje ‘gammel’. Dit kan echter
‘Ook heb ik altijd veel last van duizelingen gehad. Zulke
ook verschillen. Ik merk vooral dat ik de dag erna op moet
duizelingen dat ik het gevoel had dat ik heel diep viel en
passen wat ik doe. Niet al te zware dingen tillen bijvoor-
dat ik mezelf in een reflex vastpakte. Dit kon ook spontaan
beeld en vooral ook houdingen afwisselen en op tijd rust
gebeuren als ik niets bijzonders deed, bijvoorbeeld eten
nemen. Dan is het effect het best.’
aan de tafel, kletsen met een vriendin etc. Nu heb ik bijna nooit meer last van deze duizelingen. Als ik ze wel heb dan zijn 1 of 2 dry needling behandelingen vaak voldoende om er weer van af te komen.’
Houdingen afwisselen en op tijd rust nemen.
Geen wonderen verwachten. ‘Zelf zou ik anderen dry needling zeker aanraden, al moet je er ook geen wonderen van verwachten, want dan was het immers niet nodig dat ik iedere week behandeld wordt. En tja, het kan flink pijn doen waardoor het flink pittig kan zijn, maar het geeft ook goede effecten. Jammer genoeg
‘Ook merk ik dat de spierspanning door het toepassen van
is het effect van korte duur, maar altijd nog langer dan bij-
deze therapie een stuk minder is geworden. Een voordeel
voorbeeld het effect van massage.’
Meer reacties lezen? Naar aanleiding van het vorige Whiplash Magazine zijn nog meer reacties binnengekomen over leven met whiplash in het algemeen. Daar staan praktijktips in, zoals ‘Waar ik op let als ik een zorgverzekering afsluit, is dat ik veel fysiotherapie vergoed krijg’ en ‘Luister naar je eigen gevoel’. Deze reacties zijn te vinden op de website: www.whiplashstichting.nl.
WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 3
31
advertenties
Letselschadehelpdesk Elke donderdagmiddag van 15.00-17.00 uur Voor een deskundig en vrijblijvend advies over uw letselschadetraject kunt u als lid van de Whiplash Stichting bellen met de letselschadehelpdesk van de Whiplash Stichting en de ASP. Advocaten van de ASP, die alleen voor slachtoffers werken, zijn wekelijks 2 uur bereikbaar om met u mee te denken over de zaken waar u tegenaan loopt in het toch vaak complexe letselschadetraject. Via T. 030-6565000, menukeuze 2, kunt u medewerkers van de WSN vragen om het telefoonnummer van de ASP-advocaat die bereikbaar is op donderdagmiddag van 15.00-17.00 uur.
Het spreekuur wordt mogelijk gemaakt door de onderstaande advocaten en hun kantoren die daarvoor hun tijd en expertise inzetten:
Tim Bueters Vijverlaan 21A 6602 CK Wijchen 024-6487240
Arjan Rittersma Hummeloseweg 6 6998 AD Laag-Keppel 085-2733350
Leon Hanssen Julianalaan 1 4819 AB Breda 076-5253535
Rob Vermeeren Willemstraat 6 4811 AK Breda 076-5302535
Ted Gersjes Bilderdijklaan 13 5611 NG Eindhoven 040-2129245
Jose Renshoff Bredaseweg 161 4872 LA Etten-Leur 076-5022080
Gabriella Bige Cronjestraat 8 6814 AH Arnhem 026-4450088
Thomas van Dijk Bredewater 6 2715 CA Zoetermeer 079-3239558
Arthur van Dok Patersstraat 15-17 5801 AT Venray 0478-556677
Helene van Hout Boomberglaan 12 1217 RR Hilversum 035-6218673
Cornelis Visser en Steef Top Prinsengracht 1103 1017 JJ Amsterdam 020-6164252
Arnoud Fuchs Jan van Nassaustraat 55 2596 BP ’s-Gravenhage 070-3141900
Jolanda van der Winden Echolaan 6a 1399 GT Muiderberg 0294-262710
Corinne Jeekel Schrevenweg 5 8024 HB Zwolle 038-8504171
John Roth Stadsring 189 3817 BA Amersfoort 033-4613048
Frans Janse Kapteijnstraat 19 3771 CA Barneveld 0342-425642
Joost Bruinsma Vredehofstraat 15 3761 AH Soest 035-6015080
Herman Zandijk Wilhelminapark 30 A 3581 NH Utrecht 030-2380799
Maya Spetter Zandbergenlaan 10 3817 GN Amersfoort 033-2100112
Peter Ruijzendaal Bergweg 25 A 3701 JJ Zeist 030-6939001
Coen de Koning Montaubanstraat 2B 3701 HP Zeist 030-6980690
Advocaten voor Slachtoffers van Personenschade
peper of zout. Hooguit gebruik je gezouten roomboter, dat
namelijk gewoon vragen stellen over je kip.
van de allesbinder. Roer door en voeg een paar thee-
nog braadvocht in van de kip en dat meng je met de saus
Met de rollade zelf doe je niets, qua kruiden. Ook geen
heet water los je ongeveer 2 eetlepels allesbinder op.
En die pepersaus is geen opgave. In een kom met ¾ liter
lijke poelier gaan, dan weet je wat je koopt. Daar kan je
tang of twee lepels om haar te hanteren.
maar dit enige ene artikel dan weer niet. Wonderlijk hoor.
Goed doorroeren. Verhit intussen je braadpan. Daar zit
zorg. Ga er niet met vorken in prikken, maar gebruik een
kiprollade aantreft. Alle andere kip schijnt ontplofkip te zijn,
Misschien moet je maar weer eens naar een ambachte-
Welke rollade je ook bemachtigd hebt, behandel haar met
Het is een ‘aha’-erlebnis als je bij je supermarkt biologische
pepersaus overheen.
Niet warm serveren is wel zo lekker, want er komt hete
Snijd dan de rollade in plakjes en laat ze gerust afkoelen.
Voorzichtig, want je wilt het vlees niet beschadigen.
voor niets, denk ik, maar het moet er wel af.
De kiprollade zit ingepakt in een sexy netje. Dat is niet
omdraaien.
30-40 minuten duurt het niet. Af en toe de rollade even
Smoor de rollade gaar. Dat gaat snel genoeg; langer dan
het deksel op de pan.
gebruikt. Als ze bruin is gaat je vuur op een lage stand en
rondom een beetje bruin bakt zonder dat je hoog vuur
Dan gaat de rollade erbij. De bedoeling is dat je haar
het op een middelmatig vuur tot het gesmolten is.
is lekker. Neem ongeveer 50-70 gram roomboter en verhit
Bereiding vraagt matig/zware inspanning
Pepersaus met kiprollade, groenten en puree
Pepersaus met kiprollade, groenten en puree
Koken met Whippies
De groenten hoeft geen probleem te zijn. Neem diepvries
sausje. Dit schep je later over de plakjes kip.
pittig. Nog even roeren en laten indikken tot een mooi
zout. Tenslotte gaat er een eetlepel kappertjes bij; lekker
lepels kipkruiden toe, zwarte peper en een klein beetje
aardappelen terwijl je roert. Smelt er de resterende boter
Maak de melk warm en giet die dan voorzichtig door de
nooit maar snij ze wel in partjes.
richting. Schoonmaken en kook ze goed gaar, ik schil ze
een luxe soort. Opperdoezer Ronde, Chèrie, of iets in die
Neem ongeveer ¾ kilo aardappelen. Ik kies dan zelf voor
versiering nog een takje verse munt op en je hebt
Kruid met peper, zout en nootmuskaat, leg er ter
© 2013 Henk Brejaart, KokenineigenTijd.nl
takje verse munt
(is wel héél erg lekker!)
knoflook en olijfolie voor de purée
eventueel:
1 stiekem bouillonblokje
2 tl. nootmuskaat
1½ dl. volle melk
¾ kilo luxe aardappelen
pakje diepvries tuinerwten en tuinboontjes
1 el kappertjes
1 tl. (zee)zout
2 tl. zwarte peper
2 tl. kipkruiden
2 el. allesbinder
70+20 gram gezouten roomboter
1 bio-kiprollade
Boodschappenlijstje:
Bereiding vraagt matig/zware inspanning
Pepersaus met kiprollade, groenten en puree
erwtjes en tuinbonen en volg de aanwijzingen die op de
bij. Eventueel stop je er stiekem een bouillonblokje bij.
Boodschappenlijstje
pakjes staan.
staafmixer (30 seconden ofzo) en dan heb je al een purée.
Ze gaan dan echt heel even in de keukenmachine of Leuk en lekker is om er een mix van te maken.
Als de purée niet zacht genoeg is neem je nog even de
terraans maken, door er knoflook en olijfolie bij te doen,
een feestmaal!
traditionele stamper ter hand.
Serveer de mix warm op de borden.
maar je kunt het ook puur Hollands houden. Dan gebruik
Aardappelpuree is een verhaal apart. Je kunt het Medi-
je peper, zout en nootmuskaat.
Contact
Colofon
Algemene gegevens
De Whiplash Stichting Nederland streeft naar contact, voorlich-
Whiplash Stichting Nederland,
ting en ondersteuning ten behoeve van mensen met whiplash.
Noordse Bosje 16, 1211 BG Hilversum T: 088 - 656 57 00 (maandag t/m donderdag van 10.00 tot 13.00 uur) E:
[email protected] E:
[email protected] (voor uw inhoudelijke vragen)
Beschermheer Prof. mr. Pieter van Vollenhoven Bestuur dhr. L. de Both, dhr. L. Geeraedts, dhr. W. Lorjé, dhr. H. Kalfsterman, mw. I. van den Dobbelsteen-Kegels,
I: www.whiplashstichting.nl Whiplash Stichting Nederland @whiplash_wsn Whiplash Stichting Nederland
Medische Advies Raad De Medische Advies Raad bestaat uit een huisarts/wetenschapper, chiropractor, anaesthesioloog, neuroloog, anatoom, neurowetenschapper, stress en re-integratiedeskundige, revalidatiearts, optometrist, osteopaat, orthopeed, psycholoog en bedrijfsarts.
Betaalrekening WSN: ABN Amrobank
Uitgifte en oplage
rek.nr: NL82ABNA0437131815
Het Whiplash Magazine verschijnt 3 keer per jaar. Dit nummer verschijnt
BIC: ABNANL2A
in een oplage van 3.500 exemplaren. ISSN nummer: 1878-898X Redactie
Menukeuze 1: vragen over whiplash
Mw. Daniëlle van Eden (hoofdredactie), Mw. José Kocx-Perquin,
Met vragen over whiplash en een persoonlijk gesprek met
Mw. Katy van der Sluis, Mw. Fleur van Leeuwen (tekst/beeld),
onze contactpersonen, kiest u via het keuzemenu voor ‘optie 1’. Onze contactpersonen zijn zo rechtstreeks bereikbaar op maandag t/m vrijdag van 11.00 uur tot 12.30 uur. En op maandag t/m donderdag van 19.00 uur tot 20.30 uur.
Mw. Edine Opdam (beeld), Dhr. Herman Kalfsterman, Mw. Ilona Jansen, Dhr. Michiel van Zaane (eindredactie) Redactieadres Noordse Bosje 16, 1211 BG Hilversum, T: 088 - 656 57 00 E:
[email protected]
Menukeuze 2: administratieve inlichtingen en helpdesk letselschade Via keuze 2 komt u in contact met ons kantoor. Daar kunt u
Opmaak
Technische realisatie
WEES Kreatief, Streefkerk
PDGS Reclame, Groningen
terecht voor administratieve zaken, zoals adreswijzigingen,
Ingezonden kopij
bestellingen enzovoorts. Als u geen inhoudelijke
Bijdragen kunnen gezonden worden naar het redactieadres. De redac-
vragen heeft, en u alleen wilt aanmelden voor het
tie behoudt zich het recht voor bijdragen te redigeren, in te korten of
letselschadespreekuur, dan kan dat ook via menukeuze 2.
niet te plaatsen. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van externe bijdragen ligt bij de inzenders. Het bestuur van de Whiplash Stichting Nederland draagt geen enkele verantwoording voor op- of aanmerkin-
Onmisbaar: onze contactpersonen en vrijwilligers Contactpersonen van de Whiplash Stichting Nederland bieden informatie, advies en een luisterend oor. Dit
gen en suggesties betreffende behandelingen, medicijnen etc. Bijdragen voor het volgende nummer moeten uiterlijk 12 maart 2014 in het bezit zijn van de redactie.
doen zij onder meer via de telefonische hulpdienst, e-mailhulpverlening, informatiebijeenkomsten, trainingen en lezingen. Een aantal vrijwilligers ondersteunt de WSN in onder meer administratie, organisatie, belangenbehartiging en websitebeheer.
WHIPLASH MAGAZINE | 2013 nummer 2
© Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of gekopieerd, zonder schriftelijke toestemming van de Whiplash Stichting Nederland. * De Whiplash Stichting Nederland is niet aansprakelijk voor eventuele gevolgen van de producten of diensten die in de advertenties worden aangeboden.
advertenties
Advocaten voor Slachtoffers van Personenschade Op 6 februari 2006 is een convenant gesloten tussen de WSN en ASP. Doel van dit convenant is om de juridische dienstverlening aan whiplashpatiënten te optimaliseren. Door de ervaringsdeskundigheid van de WSN te combineren met de juridische expertise van de leden van de ASP kunnen beide organisaties elkaar op een hoger niveau brengen.
Wat doet de ASP advocaat?
Landelijke dekking
De ASP advocaat behartigt de belangen van het slachtoffer in
ASP advocaten verdeeld over heel Nederland nemen deel aan
diens letselschade dossier. Bij deze belangenbehartiging staan
het samenwerkingsconvenant. Dankzij deze landelijke dekking
een optimaal resultaat, betrokkenheid, voortvarendheid en
zullen leden van de WSN in voorkomende gevallen dus altijd
goede communicatie hoog in het vaandel.
een beroep kunnen doen op een ASP advocaat in de buurt.
De ASP advocaat is specialist op het gebied van letselschade en beschikt over ruime ervaring. De ASP advocaat treedt in letselschade zaken uitsluitend op voor slachtoffers en behartigt dus
Unieke samenwerking
niet (tevens) de belangen van aansprakelijkheidsverzekeraars.
Met het convenant tussen de WSN en ASP is een unieke samenwerking tot stand gekomen tussen ervaringsdeskundigheid en betrokken juridische dienstverlening waarvan de resultaten aan de leden van de WSN ten goede zullen komen.
ASP Advocaten voor Slachtoffers van Personenschade • ASP is de landelijke vereniging van gespecialiseerde letselschade advocaten die uitsluitend voor slachtoffers Contact
optreden • ASP ondersteunt de belangen van whiplashslachtoffers
Wanneer u als lid contact opneemt met de Whiplash Stichting
• ASP bevordert de kwaliteit van haar leden
Nederland, tel. 030 - 656 50 00 wordt u doorverwezen naar een
• ASP is de juridische partner van de Whiplash Stichting
ASP advocaat bij u in de buurt.
Nederland
Voor meer informatie:
www.asp-advocaten.nl Postbus 650, 8901 BL Leeuwarden
[email protected]