Leve het
LEVEN
Lifestylemagazine
over ouder worden in Rotterdam
voorjaar 2014
‘Onze vaders in verzet’
Nieuwe verhalen over Rotterdam in de oorlog
Rotterdamse bijnamen Van Jan Gat tot Markthal
Doe ons maar wat lekkers
Help een ander Vrijwilligerswerk in de stad
Anders koken met verzorgingshuis-budget
1
Voorwoord Leven
Leven
Leven …dat is wat de makers van dit magazine doen. In alle facetten. De kwaliteit van het leven ligt hoog. Bevalt iets je niet? Dan zeg je het (vriendelijk). Wil je gezelligheid? Dan zoek je het op. Kun je iemand helpen? Dan doe je dat. Is er een gelegenheid om lekker te eten? Dan grijpen we die met beide handen. Waarom we dat deden, lees je op pagina 8. Maar ook de makers van dit magazine kunnen niet om het grootste cliché heen: ouderdom komt met gebreken. Heftige gebreken soms. Het resultaat van de gezamenlijke inzet van de redactie, is een magazine met de mooie, maar ook de minder mooie dingen van het leven. Die dingen die samen het leven maken tot wat het is: een avontuur. Een avontuur dat deze makers iedere dag aangaan. Vol energie en met de nodige nieuwsgierigheid. Die nieuwsgierigheid kwam goed van pas bij het maken van dit magazine. Laat je verrassen, lees, verwonder je en geniet vooral van de energie waarmee het redactieteam dit mooie magazine heeft gemaakt. Namens de redactie van Leve het leven!,
Met gepaste trots presenteren we de resultaten van dit magazine, dat door de inzet van velen, maar vooral door de deelnemers tot stand is gekomen. We hopen dat alle deelnemers van de workshop het leuk en leerzaam hebben gevonden. Stichting Hoedje van Papier gaat uit van kennis, talenten, creativiteit en verantwoordelijkheidsgevoel van deelnemers en probeert deze eigenschappen samen met hen verder te ontwikkelen. Op deze manier proberen we een steentje bij te dragen aan de ontwikkeling van verschillende deelnemers en te werken aan hun zelfbeeld en zelfvertrouwen. Met medewerking van enthousiaste en goede workshopleiders is het gelukt dit project tot een succes te maken en hebben we de mogelijkheden gekregen met de deelnemers reportages te maken van interessante plekken in en buiten de wijk en interviews te houden met belangrijke mensen uit de buurt en de stad. Kortom, er is voor veel deelnemers een nieuwe wereld opengegaan. We wensen je heel veel leesplezier!
Het team van Hoedje van Papier
Ellen Mannens foto voorpagina: Claire Droppert / Rotterdam Image Bank.
COLOFON Leve het leven! is het vervolg op magazine Wonen Tussen Iconen, dat eind 2012 verscheen. Leve het leven! is een uitgave van Stichting Hoedje van Papier in samenwerking met RadarUitvoering Zorg & Welzijn
Redactie Aartje Meddeler, Gerard Molenaar, Germien Roszbach, Coby Warmer, Joop Warmer, Piet van Zijp, Thea van Zijp. Eindredactie Ellen Mannens
Vormgeving Angeliek Ontwerpt
Ondersteuning RadarUitvoering Zorg & Welzijn Elske Geleedst
Ondersteuning Hoedje van Papier Amy en Hanneke
2
In dit magazine
4
Help een ander (Atrium, De Zonnebloem, Daniël den Hoed)
6
Onze vaders in verzet
Liever iets lekkers
COLUMN zijn wij de doelgroep?
Markthal Icoon of mislukking?
Rotterdamse bijnamen
8 9
10 11
COLUMN ‘Zeuren’ helpt
Ouderen zeuren?! Kan best. Maar het helpt wel, want wie zijn mond opentrekt op de juiste plek, kan iets veranderen. Redacteuren Joop en Coby Warmer stoorden zich aan de nieuwe rollatorregels in de tram, deden hun zegje bij de RET en er werd geluisterd. Joop en Coby zijn nog altijd mobiel dankzij hun rollater. Ze nemen het hulpstuk overal mee naartoe. Ook de tram in. “Er waren keurige plekken bij de tweede toegangsdeur van de trams van RET”, zegt Joop Warmer. Daar zetten hij en zijn vrouw hun rollator neer om er vervolgens op te gaan zitten. Handig, want je zit stevig en hoeft niet in een rijdende en wiebelende tram naar een zitplaats te lopen zonder rollator. “Maar ineens, zonder overleg met de gebruikers van rollators, mochten we niet meer op onze rollator zitten. Het zou gevaarlijk zijn als de tram mest remmen. Er werd ons een folder aangeboden met daarin een situatie in een tram die ik nog nooit heb gezien”, vertelt Joop Warmer. “Naar aanleiding van de folder ben ik naar het hoofdkantoor van de RET op de Laan op Zuid gegaan. Ik heb gesproken met een vertegenwoordigster van de afdeling ‘Marketing en Reisinformatie’. Zij kon mij er wel wat van vertellen. Ik mocht haar wat vragen stellen. Mijn vraag was: ‘Heeft u wel eens zo’n tram als in de folder gezien?’ Ze zei: ‘Deze folder is slechts een advies aan de klanten.’ Zij vroeg aan mij: ‘Heeft u dan misschien suggesties hoe het beter kan?’ Ik heb toen geadviseerd om, net zoals in de bussen, veiligheidsgordels te plaatsen bij de plek van rollators, zodat wij normaal op onze rollator kunnen zitten. De dame vertelde ons dat de RET een enquête heeft gehouden waarin nog meer ergernissen van reizigers staan, zoals lage perrons en deuren die te snel sluiten. Zij schrijft hierover een rapport aan de directie en hoopt dat deze dingen zo snel mogelijk worden opgelost.”
3
Help een ander
Help een ander en help jezelf: het is wetenschappelijk bewezen dat mensen gelukkiger worden als ze elkaar helpen. Én het is wetenschappelijk bewezen dat mensen gelukkiger worden als ze meer tijd met vrienden en familie doorbrengen. Deze initiatieven zorgen voor een mooie dosis geluk in de levens van mensen die het goed kunnen gebruiken.
Atrium
Goed voor bewoners en voor de buurt Redacteuren Joop en Coby Warmer zijn actieve vrijwilligers voor onder andere de bingo in zorginstelling Atrium aan de Karel Doormanstraat.
De Zonnebloem Samen leuke dingen doen Tekst: Joop en Coby Warmer
Tekst: Joop en Coby Warmer
Atrium is een zorginstelling onder de paraplu van de Lelie zorggroep. In Atrium wonen zo’n zestig mensen. Mannen en vrouwen van 65 tot en met 100 jaar. Er werken natuurlijk veel verzorgenden en activiteitenbegeleiders. Ook zijn er veel vrijwilligers die van alles doen. Zoals de bingo organiseren, eten uitserveren, koffie schenken, handwerken, spelletjes doen en schilderen. Atrium heeft een aantal steeds terugkerende activiteiten. Deze vinden plaats in ‘Het Trefpunt’ op de begane grond. Bijvoorbeeld ‘bewegen op muziek’, spelmiddag, luisteren naar klassieke muziek, schildergroep en om de 14 dagen is er een viering onder leiding van een dominee of geestelijk verzorger. Op vrijdagmorgen is er om de 14 dagen een koffieochtend voor bewoners en ook voor wijkbewoners. ’s Middags is er om de 14 dagen ‘zingt u mee’ met gezellige liedjes onder muzikale begeleiding. Iedere dinsdagmiddag is er iets te beleven in Atrium. Activiteiten waar wijkbewoners ook welkom zijn: - 2e dinsdag: bingo - 3e dinsdag: ‘Uit eten’ in Atrium - 4e dinsdag: borreluurtje Iedere middag wordt er in Atrium een diner geserveerd. Mensen van buiten kunnen zich daarvoor opgeven voor 10 uur ’s ochtends. Er is op maandagmiddag en donderdagmiddag ruimte om met een eigen groepje activiteiten te beleven in Het Trefpunt. Wie interesse heeft, kan contact opnemen met de activiteitenbegeleider: telefoonnummer Atrium 010-2065700.
4
De Zonnebloem vindt zijn oorsprong net na de Tweede Wereldoorlog. Toen was het een radioprogramma speciaal voor zieken en gehandicapte mensen. Presentator Alex van Wayenburg startte in 1945 bij Radio Herrijzend Nederland, wat later Radioziekenbezoek de Zonnebloem werd. Het radioprogramma werd erg gewaardeerd door de luisteraars, waardoor in januari 1949 Stichting de Zonnebloem wordt opgericht. Het hoofdkantoor zit in Breda, maar iedere stad heeft zijn eigen afdelingen. Dus ook Rotterdam. Hier zijn meerdere afdelingen. Hun werkzaamheden bestaan uit het organiseren van verschillende activiteiten zoals in Rotterdam een bezoek aan Theater Walhalla met gezellige muziek, een bezoek aan een pannenkoekrestaurant, een dagje naar Diergaarde Blijdorp of Vogelpark Avifauna. Meestal gratis en voor sommige dingen wordt een kleine bijdrage gevraagd. Ook een belangrijke taak is het om bij mensen, die moeilijk naar buiten kunnen, op bezoek te gaan voor
Familiehuis Daniël den Hoed ‘Het verschil tussen alleen en samen’ Thea en haar man Piet van Zijp waren jaren actief als vrijwilliger voor Familiehuis Daniël den Hoed. Tekst: Thea van Zijp
een gesprek van mens tot mens of een wandeling naar de markt of het winkelcentrum. In 2006 is er een nieuw vakantieschip gekomen. Jaarlijks kunnen 3.000 ernstig zieken en gehandicapten met de boot mee voor de vakantie van hun leven. Op de boot gaan ook artsen, verpleegkundigen en ziekenverzorgers mee. Daarnaast zijn er in het hele land vakantiehuizen waar 800 zieken en gehandicapten gebruik van kunnen maken. Om dit allemaal voor elkaar te krijgen, zij er door het hele land meer van 42.000 vrijwilligers actief voor de Zonnebloem. Het geld dat nodig is voor de activiteiten van de zonnebloem, komt van giften, verlotingen en sponsoren. Met kleine activiteiten kun je altijd meedoen, maar je moet je wel opgeven. Wilt u meer informatie over de activiteiten en vakanties, kijk op www.zonnebloem.nl
Familiehuis Daniël den Hoed grenst direct aan de gelijknamige kliniek in Rotterdam-Zuid. Het huis biedt onderdak aan familieleden en naasten van patiënten die in de kliniek worden behandeld. Voor de patiënt en zijn familie is het heel belangrijk om in zo’n moeilijke en onzekere periode dicht bij elkaar te kunnen zijn. Het familiehuis heeft dertien comfortabel ingerichte tweepersoonskamers met douche en toilet, radio en tv. Er is gelegenheid voor de gasten om te koken en in een aangrenzende eetkamer de maaltijd te gebruiken. In het souterrain is een wasruimte met drie wasmachines, een droger en een strijkmachine. Het familiehuis is een vrijwilligersorganisatie. Zeven dagen per week runnen 45 vrijwilligers, begeleid door twee betaalde krachten, het huis. Naast het schoonmaken, koffie schenken als de gasten binnenkomen, is vooral het luisterend oor belangrijk. De bouw van het familiehuis was een geschenk van de bouwers van Rotterdam ter gelegenheid van het 75-jarig jubileum van de kliniek in 1990. In 2002 ontving de directeur van het Familiehuis, Suzanne Tummers van burgemeester Ivo Opstelten de gemeentelijke onderscheiding, de Erasmusspeld. In november 2003 werden de vrijwilligers van het Familiehuis, tijdens een grote happening in het Beursgebouw, gekozen tot Rotterdammer van het jaar. Over enkele jaren wordt er een nieuwe centrale locatie betrokken bij het Erasmus M.C.
5
De hulpbrigade van het St. Franciscus Gasthuis. Deze foto is gemaakt in 1942 ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van het Gasthuis. De foto werd door de brigade aangeboden aan het bestuur van het Gasthuis.
Boek met nieuwe verhalen over Rotterdam in de oorlog
‘Onze vaders in verzet’ Aad Koster en Pierre Pijpers schreven het boek ‘Onze vaders in verzet’ over tot nu toe onbekend verzetswerk in RotterdamNoord. Onder andere vanuit het St. Franciscus Gasthuis. Piet van Zijp was één van de Rotterdammers die deel uitmaakte van de hulpbrigade die het Gasthuis tijdens WOII bijstond. Hij interviewt de schrijvers van het boek. Tekst: Piet van Zijp
Hoe zijn jullie op het idee voor het boek gekomen? “Wij kennen elkaar van de historische commissie van het St. Franciscus Gasthuis. Naar aanleiding van het 120-jarig bestaan van dit ziekenhuis hebben wij in 2012 een fotoboek mogen uitgeven. In dit boek is ook een hoofdstuk gewijd aan de oorlog. Hoe bijvoorbeeld de zusters Joodse mensen verborgen hielden op de afdeling besmettelijke ziektes. Op 15 februari 1941 werd het Gasthuis aan de Schiekade getroffen door een brandbom. Daarbij kwamen vier leerling-verpleegsters en een laborante om het leven. Direct na de bominslag was de materiële schade nog beperkt, maar een uur later brak plotseling brand uit, waardoor het grootse gedeelte van de zolderetage werd verwoest.
6
Dit voorval heeft ertoe geleid dat door de artsen Van Dijk en Schaaf een hulpbrigade werd opgericht van zestig jonge kerels die, naar voorbeeld van de padvinderij, werden ingedeeld in vijf ploegen van twaalf man met een ploegleider en een assistent. Bij eventuele calamiteiten zouden zij hulp kunnen bieden aan het personeel en patiënten. Zij hebben hun bestaan onder andere bewezen tijdens het zogenoemde ‘vergeten bombardement’ van 31 maart 1943 op het westelijk gedeelte van Rotterdam. Daarnaast waren er iedere nacht zes mannen van de brigade in het ziekenhuis. Men hield dan de wacht. De Wacht Een aantal leden van de brigade hield zich bezig met illegale activiteiten. Zo werd er een stencil verspreid
dat de naam ‘De Wacht’ kreeg. De initiatiefnemer, Wijnand Pijpers (schuilnaam Nico de Vries) leerde via de ‘Unie’ ook andere jongemannen kennen die met hem samen wilden werken. In januari 1945 is na verraad een inval gepleegd, waarbij drie jongemannen, die bezig waren met het samenstellen van de illegale krant, zijn gearresteerd en als represaille op de aanslag op Rauter op de Waalsdorpervlakte zijn gefusilleerd. Na de oorlog zijn hun lichamen herbegraven op de algemene begraafplaats Crooswijk, waar een monument ter nagedachtenis staat. Deze gebeurtenissen zijn uitvoerig beschreven in het Rotterdams jaarboekje 2013 dat mede is uitgegeven door het Historisch Genootschap Roterodamum. Toen wij bezig waren met de samenstelling van dit verhaal,
kwamen wij nog veel meer materiaal tegen bij ons onderzoek. Zelfs zoveel dat wij besloten ‘Onze vaders in verzet’ te schrijven.” Piet van Zijp is een van de weinige nog levende oud-leden van de hulpbrigade van het St. Franciscus Gasthuis. Uit zijn privé-collectie komt deze foto: Piet van Zijp: “Na de bevrijding werden, via schoolborden, berichten uit Engelland bekendgemaakt aan een woning aan de Schiekade.”
Het boek ‘Onze vaders in verzet’ van Ad Koster en Pierre Pijpers verschijnt 8 maart 2014 en is onder ander te bestellen via www.trichispublishing.nl. ISBN-nummer 978 94 90608 87 3
Direct na de bominslag was de materiële schade nog beperkt voor het St. Franciscus Gasthuis, maar een uur later brak plotseling brand uit waardoor het grootse gedeelte van de zolderetage werd verwoest.
7
Eten en dan vooral lekker eten: het is een van de geneugten van het leven. Toch ligt het niveau van de kwaliteit van het eten in veel verzorgingshuizen laag. Kan dat niet anders? We namen de gemiddelde kostprijs van een diner in een verzorgingshuis (€ 3,50) en vroegen een kookfreak om daar iets lekkers mee te maken.
Liever iets lekkers De kookfreak: Eveline de Vries is oprichter van de website Wat Eet Eef? Voor de site ging ze een uitdaging aan: ze kookte een jaar lang iedere dag iets anders en plaatste het recept op de website. Eveline ging aan de slag met ons budget en presenteerde dit recept. De kok: redactielid Germien Roszbach zorgde voor de bereiding van het recept. Haar oordeel: “Het is heel eenvoudig te bereiden en ik had zelfs geld van het budget over.” Het oordeel van de eters: “Lekker en gezond!”
Bereiding Recept citroenrisotto met knoflookgarnalen Ingrediënten (4 personen) 1 citroen, schoongeboend olijfolie 1 sjalotje, zeer fijn gesneden 300 g risottorijst 750 ml kippenbouillon (heet) 1 glas droge witte wijn 5 eetlepels mascarpone 2 bakjes kant en klare knoflookgarnalen van de AH (versafdeling)
8
Rasp de gele schil van de citroen en pers de vrucht uit. Verwarm de olie in een pan met een dikke bodem, fruit hierin het sjalotje tot het glazig is. Schep de risottorijst erbij en roer om tot alle rijstkorrels bedekt zijn met een glanzend laagje. Verwarm de bouillon. Schenk de wijn bij de rijst in de pan, roer de rijst regelmatig om tot al het vocht is opgenomen, schep nu soeplepel voor soeplepel de bouillon erbij in de pan. Voeg pas een nieuwe schep bouillon toe als de vorige schep bouillon is opgenomen. Roer, als alle bouillon is opgenomen, de citroenrasp, het sap en de mascarpone door de risotto. Breng op smaak met zout en peper. Laat de risotto voor je hem serveert 5 minuten staan, zodat de smaken goed intrekken. In deze 5 minuten wok je de knoflookgarnalen gaar, zodat ze samen met de risotto geserveerd kunnen worden.
COLUMN Zijn wij de doelgroep? Tekst: Germien Roszbach
Waarom zo weinig restaurants op de doelgroep ‘ouderen’ mikken, is mij een raadsel. Ook wij willen graag zo nu en dan buiten de deur eten, maar onze wensen zijn wat anders dan die van de jongere generaties. Omdat wij de laatste jaren wat minder goed in de slappe was zitten dan toen we nog werkten, moeten we beter op de kleintjes letten. Maar ook willen we graag kleinere porties dan in die tijd. Bij voorkeur dan ook voor wat minder geld. Alleen restaurant De Watertoren in Rotterdam biedt deze mogelijkheid. Ook kun je er een doggybag krijgen. Nogal wat ouderen kiezen ook eerder voor een lunch dan voor een diner. Bijvoorbeeld omdat de prijs gunstiger ligt of omdat ze liever niet met volle maag gaan slapen. Ook vinden ze ’s avonds over straat gaan niet altijd fijn. Ik ken nogal wat mensen die twee voorgerechten bestellen om minder op hun bord te krijgen, maar daarmee val je wel buiten het voordeel van de menuarrangementen. Het zijn eigenlijk vooral de restaurants met een andere culturele achtergrond die echt kleinere porties aanbieden, vooral omdat zij werken vanuit het tappas/mezze concept dat in het mediterrane gebied gebruikelijk is. Je bestelt dan een aantal kleine gerechtjes, zoveel als je denkt ongeveer op te eten. Het is fijn als je met meer mensen bent, omdat je dan een groter aantal schoteltjes kunt kiezen en delen. In feite werkt Spirit in de Groene Passage in Rotterdam ook met dit principe, alleen schep je nu zelf je bordje vol met wat je lekker lijkt. Daarna ga je langs de kassa om je opgeschepte eten te wegen en af te rekenen. Een aantal restaurants biedt een soort plateservice aan als lunch. Kleinere porties, lagere prijzen. Westerkaatje Noord heeft een soort lunchplateau en Staal in het WTC een 3 gangen plateservice. Maar soms is er een echt 3 gangen lunchmenu, bijvoorbeeld bij de Hemel op Aarde voor € 15,-. Er is zelfs een 3 gangen diner voor die prijs bij Nok Noi. Dit is wel voor ervaren Thai eters, omdat het nogal gepeperd is. Ook de dagschotel is een optie zoals bij Dunya Locanta. Als je van sushi houd is de ‘all you can eat’ Japanner een goede keus. Meestal heb je een ruime keuze uit vlees, vis en vegetarische gerechten voor een vaste prijs rond de € 18,- voor een lunch. Pot thee erbij en voor € 20,- ben
je klaar. Je kunt kiezen uit verschillende restaurants, maar vanwege de vrolijke bediening en de comfortabele zitplaatsen ga ik al jaren naar Sumo. Tot volle tevredenheid (ook fijn met kleinkinderen die voor +/- € 12,- eten). Want die stoelen….. Meestal zijn het feestelijk ogende bistrostoeltjes, maar die zijn niet zo fijn voor oudere ruggen.
TOP 10 Restaurants voor ouderen Samengesteld door onze redactie 1 De Hemel op Aarde, Mediterraan Oostzeedijk Beneden 205a, tel. 4139656 3gangen lunch € 15,2 Nok Noi, Thai (heet) Straatweg 112, tel. 2188024 3gangen diner € 15,3 Spirit, vegetarisch, selfservice Mariniersweg 9 (Groene Passage), tel. 4116356 Keuze uit +/- 50 gerechten zelf opscheppen. € 2,25 per 100 gram. Gemiddeld 500gr. 4 Café Restaurant Dunya Locanta, Mediterraan Proveniersstraat 40a, tel. 2430669 Dagschotel € 7,95 5 Bab El Hara, Midden Oosten (geen alcohol) Hillelaan 23, tel. 4774448 Hoofdgerechten € 10,- tot € 15,-. Mezze (kleine hapjes) € 4,50 tot € 7,50 6 Westerkaatje Noord, Traiteur Trattoria Benthuizerstraat 60d, tel. 4666556 Lunchplateau met kleine soep, salade en brood € 13,50. Hoofdgerecht € 13,50 7 Papaya, Indonesisch Groenendaal 37f, tel. 2330063 (nu ook in de Oosterhof) 2 gangen lunch incl. thee of koffie, v.a. € 18,50 8 Staal, Frans/Nederlands Beursplein 33 (1ste etage WTC), tel. 4443494 Plateservice 3 gangen lunch € 13,50 - € 14,50 9 De Olijventuin, Turks Mediterraan Nieuwe Binnenweg 575- 581, tel. 4257579 Hoofdgerechten v.a. € 14,00, mezze van € 4,- tot € 7,10 Sumo, all you can eat, Japans Westersingel 1a, tel. 2410550 Binnenrotte 165, tel. 4111579 Sushi en kleine gerechten lunch zo veel als je lust voor € 18,50
9
Markthal: icoon of mislukking? Het moet de smaaksensatie van West-Europa worden, een ‘levendig vers-theater’. De voorspellingen liegen er niet om. De nieuwe Markthal bij Blaak moet een nieuw icoon voor de stad worden. Redacteur Gerard Molenaar geeft een objectieve beschouwing, met Rotterdamse nuchterheid, na het lezen van de brochures én gesprekken met marktkooplui…
Tekst en foto’s: Gerard Molenaar
“De wereld onder één dak” kopt de brochure die ik in de Markthal Experience krijg uitgereikt. Een en al hosanna en hoera over dit icoon dat Rotterdam in najaar 2014 rijker wordt. De koppen in de brochure liegen er dan ook niet om: ‘De wereld onder één dak’, ‘Het grootste kunstwerk van Nederland’, ‘De Markthal prikkelt alle zintuigen’ en als afsluiter: ‘Hier komen jaarlijks miljoenen bezoekers op af’. Nergens ter wereld is dit eerder gedaan: appartementen, een grote versmarkt, horeca, foodwinkels, een supermarkt en ondergronds parkeren, alles onder één dak. Duizenden mensen per dag kopen hier straks hun verse vis, vlees, groenten, fruit, brood en delicatessen. Niet alleen de Markthal heeft veel te bieden, dat geldt ook voor de omgeving. De buitenmarkt, de bibliotheek en het levendige Laurenskwartier maken dit tot een plek waar je met plezier terugkomt. Elke dag opnieuw.
heb gesproken geen haalbare kaart. € 30.000,- op jaarbasis als huur en een contract voor 5 jaar. Bovendien is de verplichting om er 7 dagen per week aanwezig te zijn voor diegene die alleen of met familie nu een kraam hebben een onmogelijke voorwaarde. Nog een ander aspect komt bij mij als vraag naar boven. Komen al die bezoekers, die worden verwacht volgens de brochures, voor de versmarkt of voor de mega-Albert Heijn in de kelder? Oftewel: hoeveel klandizie zullen de kooplui in de markthal krijgen? Belangrijker: hoeveel komen de bezoekers besteden in de Markthal bij de kramen? De verwachting van de marktkooplui die ik hierover heb gesproken, is dat de prijzen beduidend hoger zullen zijn dan nu op de markt. Maar niemand van de vaste marktbezoekers heeft een groter budget.
Ruim 15 jaar ben ik bezoeker van de markt op de Binnenrotte. Ik heb mijn vaste kramen voor kaas, eieren, vis, groente, fruit, enzovoort. Allemaal hardwerkende mensen met een passie om goede kwaliteit te leveren, want dan komt de klant terug. Opvallend is dat de marktkooplui uit mijn opsomming nog steeds dezelfde zijn, al die jaren. Nou ja, één niet meer, die is overleden. Ook heb ik veel bekenden die bij dezelfde kramen kopen.
Dat de projectontwikkelaar in zijn brochure vol grote verwachtingen is, is logisch. Hij zal het gehele plan aan de man moeten zien te krijgen. Hij kan als eerste de rekening opmaken en zien hoeveel hij eraan overhoudt. Maar de marktkooplui, en ook de horecaondernemers en winkeliers in de Markthal moeten afwachten of de verwachtingen voor die miljoenen bezoekers uit zullen komen. Zij gaan onzekere tijden tegemoet. Komt het aantal verwachte bezoekers en blijven zij terugkomen? Blijft het niet bij een éénmalig nieuwsgierigheidsbezoekje.
Maar helaas: er gaan marktkooplui verdwijnen. Een plekje in de Markthal is voor de meeste kooplui die ik
Al met al blijft de vraag in de lucht hangen: De Markthal: een ‘icoon’ of een ‘brug te ver’?
10
De bijnamen van Rotterdam
Bijnamen, Rotterdammers zijn een kei in het bedenken ervan. Nog voordat nieuwe bouwwerken goed en wel zijn gerealiseerd, is de bijnaam al bedacht én ingeburgerd. Waarom doen we dat?
DE HONINGRAAT De Bijenkorf
De nieuwe Rotterdamse bijnamen Ieder nieuw gebouw heeft binnen een mum van tijd een bijnaam, of soms wel meer. Zo ook deze nieuwe bouwwerken:
MARKTHAL
Tekst: Aartje Meddeler
Waarom bedenken Rotterdammers overal een bijnaam voor? Ik was er nieuwsgierig naar en dacht dat het misschien een traditie was, die was meegenomen door mensen van buiten de stad. Als kind, opgegroeid in Twente, was ik er namelijk aan gewend dat veelal mensen, maar ook gebouwen uitsluitend bij hun bijnaam werden genoemd. Ik deed rondvraag bij mensen van wie de voorouders of zijzelf van het platteland naar de stad waren getrokken. Bij de families die ik ernaar vroeg, bleek dat echter geenszins het geval te zijn. Daardoor heb ik mijn aanvankelijke veronderstelling moeten bijstellen en moeten constateren dat deze op een misvatting berust. Herco Kruik, uitgever van onder andere Scheurmailrotterdam.nl en gids van de bijnamen wandeltour heeft wel een verklaring waarom vooral Rotterdammers keien zijn in het verzinnen van bijnamen: - Rotterdammers houden van de typisch Rotterdamse no-nonsense stijl - Rotterdammers hebben weinig op met hoogdravendheid. Ze bezitten een flinke dosis nuchterheid en houden van korte en krachtige termen voor vaak overbejubelde zaken. - Rotterdammers maakten zich de vele moderne architectuur, die ze over zich heen kregen tijdens de Wederopbouw, eigen door er een bijnaam voor te verzinnen.
De Sixtijnse Kapel van Rotterdam De Circustent De Koopkathedraal Het Hoefijzer De Koopboog
DE ROTTERDAM (architect: Rem Koolhaas) De Reus van Rem De Kolos van Koolhaas De Drieling Het Kamerscherm De Revanche van Rem (Koolhaas mocht na de Kunsthal twintig jaar lang niets bouwen in de stad en nu komt hij hiermee) De Ambtenarenbunker – omdat de gemeente-ambtenaren er volgend jaar allemaal intrekken De Blokkendoos De Containers Het REM-eiland Het Remblok
11
fotograaf: Jaap van Leeuwen