Leven in het licht van Kerstmis

DECEMBER 2014 Informatiekrant van het Bisdom Rotterdam  s www.bisdomrotterdam.nl s  jrg. 41  s  nr. 5

+ J. van den Hende

de

© St. Jacobus

Kerstmis staat voor de deur, het feest van de menswording van God. Als christenen geloven wij dat in Jezus “de genade van God, bron van heil voor alle mensen, op aarde is verschenen” (Titus 2, 11). In woord en daad heeft Jezus laten zien dat God liefde is. Jezus Christus leert ons dat wij geroepen zijn om elkaar lief te hebben in woord en daad. In concrete daden van naastenliefde mag blijken dat wij in Gods liefde geloven. “Wie aanspraak maakt op verbondenheid met God, moet leven juist zoals Christus heeft geleefd” (1 Joh. 2, 6). De patroonheilige van ons bisdom, diaken Laurentius, gaf gehoor aan deze roeping. Verderop in dit blad beschrijft pater Dries van den Akker s.j. het leven van Laurentius. De heilige Laurentius verbond zijn geloof in God met het bijstaan van de armen en de kleinen. Diaken Laurentius laat in zijn leven zien dat geloof in God en daden van liefde bij elkaar horen. Daarom houden we in het bisdom Rotterdam een Laurentiusjaar, in vervolg op het Jaar van het Geloof en na de aandacht voor Daden van Liefde. In deze editie van Tussenbeide leest u in het licht van Kerstmis en geïnspireerd door diaken Laurentius over verschillende diaconale initiatieven, onder het motto ‘Kerst in het Laurentiusjaar’.

Meerdere, Den Haag

Leven in het licht van Kerstmis

Tijdcollecte

Steun Vronesteyn

Het Laurentiusjaar is voor bisdom Rotterdam aanleiding een bijzondere actie te starten: de Tijdcollecte. Een inzameling van de tijd van mensen in de parochies, die zij beschikbaar willen stellen aan diaconale initiatieven in hun buurt, of ietsje verder van huis. Hoe dat in zijn werk kan gaan, vertelt Jan Maasen, medewerker Diaconie van het bisdom, in deze uitgave. Dit onder het motto dat bekend bemind maakt en de meeste diaconale activiteiten behoefte hebben aan nieuwe vrijwilligers. Een paar uur ‘meelopen’ zou de opmaat kunnen zijn naar een intensievere inzet. Maar om zo’n keuze te kunnen maken, is het goed een idee te hebben wat de projecten inhouden en hoe ze werken. En om de mensen erachter te kennen.

In deze Tussenbeide leest u over de plechtige wijdingsviering waarin bisschop Van den Hende Bouke Bosma tot priester voor het bisdom Rotterdam heeft gewijd en Jos van Adrichem, Iwan Osseweijer en Bertran van Paassen tot diaken (zie pag. 8). Bertran van Paassen zal later ook de priesterwijding ontvangen. Alle vier waren tijdens hun studie verbonden aan het Centrum Priester- en diakenopleiding Vronesteyn. Via Vronesteyn ontvingen zij hun vorming en werd hun opleiding gecoördineerd.

Om een voorproefje te geven, ging de redactie alvast op zoek naar diaconale initiatieven die in deze kerstperiode spelen. U vindt impressies uit Den Haag, Vlaardingen, Dordrecht, Hillegom en Leiden.

Bij dit nummer maken wij u graag attent op de ingesloten brief van Mgr. Van den Hende. De bisschop vraagt daarin om uw gebed en steun voor Vronesteyn, dat een gastvrij huis van vorming en studie wil zijn voor de huidige en toekomstige priesters en diakens in ons bisdom.

Wij allen wensen u een Zalig Kerstfeest.

INHOUD Werkbezoek in Warmond Nieuw: de Tijdcollecte Mantelzorg & St. Maarten Diaconie bouwt parochie op Kerstactie De Bakkerij Corbulo wint Poeldijk

2 4 5 6-7 10 11 Laurentiusjaar van start 3

Wijdingen in Rotterdam 8-9

‘Petrus’ in ‘t nieuw

13

Van alles te doen met kerst 14

nummer 5 • 2014

1

Werkbezoek bisschop aan woonzorgcentrum in Warmond Op vrijdag 14 november bracht Mgr. Van den Hende een werkbezoek aan woonzorgcentrum Mariënhaven te Warmond. Mariënhaven is onderdeel van Marente, dat in totaal 12 woonlocaties heeft, van woonzorgcentrum en verpleeghuis tot kleinschalige zorg voor mensen met dementie. Het werkbezoek was actueel, want er vinden momenteel grote veranderingen plaats in de zorg. Mariënhaven is gevestigd in het voormalige Groot Seminarie Warmond. De religieuze wortels zijn goed herkenbaar in het gebouw, de bijzondere kapel en ook in de groep religieuzen die er zijn thuis heeft. Nadat de functie van seminarie ophield, werd het gebouw een klooster bejaardenoord. Naast religieuzen, waaronder franciscanen, zijn er momenteel ook andere bewoners die zorg nodig hebben. Pater Van Ulden ofm, aangesteld als gardiaan (kloosteroverste) van de communiteit minderbroeders-franciscanen, was ook aanwezig bij het bezoek van de bisschop. Pater Bengt Wehlin ofm, geestelijk verzorger: “Er wordt hier gewerkt met liefde en barmhartigheid.”

helpen om naar de vieringen te gaan, en die ook bij andere activiteiten helpen, ging de rondleiding verder door de woonruimtes, waar de bisschop sprak met medewerkers. Met trots werd verteld over het beleveniscentrum op de bovenste etage van het historische gebouw. Dit bestaat uit ontmoetingsruimtes en themakamers met elk een eigen sfeer en inrichting. Emile Boleij is bisschoppelijk gedelegeerde voor de zorg en vergezelde de bisschop tijdens het bezoek. Het kabinet voert per 1 januari 2015 veranderingen door in de langdurige zorg. De gevolgen hiervan voor Mariënhaven kwamen ter sprake tijdens het bezoek.

Solidariteit tot de laatste levensdag

Foto’s © Daphne

van

Roosendaal

Mgr. Van den Hende: “Hier wonen zowel mensen die als religieuzen een groep vormen alsook mensen die hier individueel komen. In de gezamenlijkheid

ontstaat er een soort familiesfeer, ook met de mensen die hier werken. Ik heb gezien dat mensen zich hier daadwerkelijk verheugen over elkaars talenten, over wat een ander goed kan, met het oog op gemeenschapszin en zorg. Voor de humanisering van de samenleving, een belangrijk punt in de sociale leer van de Kerk, is het heel belangrijk als mensen kennisnemen van wat hier gebeurt met aandacht en zorg voor elke persoon. Ik wil u veel inspiratie toewensen en de lange adem die nodig is met alle veranderingen die er in de zorg plaatsvinden. Wat je hier ziet getuigt van solidariteit tot de laatste levensdag van mensen. Daar zal ik graag anderen over vertellen,” aldus de bisschop.

Ontmoeting De bisschop ontmoette onder meer locatie­manager Marloes Bijl, teammanager Tabitha van Laar en ook de voormalige bisschop van Jayapura in Indonesië, Mgr. Munninghoff ofm. De rondleiding door het huis deed allereerst de bijzondere kapel aan. Daar worden voor de bewoners eucharistievieringen gehouden door pater Wehlin en andere priesters. Op zondag komen ook mensen uit de omgeving naar de eucharistievieringen. In Mariënhaven worden tevens diensten gehouden door protestantse geestelijke verzorgers. Na een korte kennismaking met vrijwilligers die de bewoners

GEKNIPT Oogstdankdag Interkom, blad van de H. Machutus in Monster, verhaalt over de Oogstdankdag. De parochie vierde deze dag 'met de inzet van velen'. Tuinders staan hun producten af, een vrijwilliger bouwt een stellage waarop worden de druiven, tomaten, courgettes, paprika's en sla te zien zijn. De kinderen in de viering komen bloemen brengen en de pastoor zorgt voor een mooie

Dankdag 2013 2

nummer 5 • 2014

overweging. Na de viering brengen de jongeren van M25 Westland de groeten en het fruit naar zieken en bejaarden van de parochie. Een fietstocht maakte deel uit van de Oogstdankdag.

Gloeiend De Bonifatiusparochie in Rijswijk kent een vormselgroep met de naam “Glow 4U”. Op 9 november ontvingen twaalf jongeren na drie jaar voorbereiding het sacrament van het Vormsel in een viering met als titel “With the Spirit we Glow 4U”. Met de goede gaven van de Geest kunnen wij onze talenten en eigenschappen op een heel bijzondere manier inzetten voor de ander, zo stelden de jongeren. Want individualisme brengt geen vrede, vreugde, liefde en eenheid. 'Het heeft niets te maken met de Geest van God die ons juist tot eenheid zou leiden, waarover Paulus schrijft: er zijn verschillende gaven, maar er is één Geest', zo concludeerden de jongeren in de Vormselviering.

Keerpunt In Parochieblad Delft valt te lezen over de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Het stadsdiaconaat in Delft wordt de laatste maanden steeds vaker door de meest uiteenlopende organisaties gevraagd deel te nemen aan activiteiten met betrekking tot de WMO. Die zal zorgen voor ingrijpende veranderingen voor mensen die afhankelijk zijn van langdurige zorg. De Delftse

Ingrijpende veranderingen

kerken bezinnen zich op hun rol in deze veranderingen. Zij onderzochten welke activiteiten er in de parochie te typeren zijn als WMO-activiteit. Inwoners en organisaties moeten samen steeds meer zaken op het gebied van zorg en ondersteuning zelf gaan proberen op te lossen. Veel informatie is te vinden op www.delft.nl/keerpunt.

Den Haag naar Lourdes Volgend jaar wil Den Haag-Noord naar Lourdes. De eerste acht verkenners gingen vanuit de nieuw te vormen parochie al naar de Franse bedevaartsplaats. Het werd een intensieve bedevaart, aldus de acht. In Parochienieuws vertelt diaken Ronald van Berkel diep onder de indruk te zijn geraakt. 'We hebben geholpen met het duwen van rolstoelen tijdens de processies en op weg naar een kerk waar we in het Nederlands de eucharistie vierden. De inschrijving voor de reis is ondertussen geopend.

Laurentiusjaar

en onthoofd. Bisschop Van den Hende: "Laurentius getuigde van het Bijbelse inzicht dat iedere mens beeld is van God (Gen. 1, 27), en van het dubbelgebod van de liefde namelijk dat we geroepen zijn God te beminnen en de naaste (Mt. 22, 37-39).”

H. Laurentius is de patroonheilige van het bisdom Rotterdam: het bisdom mag zich aan hem toevertrouwen door te bidden op zijn voorspraak. De H. Laurentius inspireert de gelovige inzet in parochies en caritasinstellingen in het bisdom, in zorg en onderwijs en publiek bestuur etc.

Programma

Gedeelte programma Laurentiusjaar: januari t/m april 2015

van

diaken de zorg voor de kerkelijke boeken en de zorg voor de armen. Er zijn in die tijd veel weduwen en noodlijdende christenen die moeten worden bijgestaan. Laurentius zorgt voor de inzameling en de verdeling van voedsel en kleding onder de armen. Als de Romeinse keizer de schatten van de Kerk opvraagt, deelt Laurentius alles uit. Daarna gaat hij, met lege handen, maar met een grote groep armen naar de keizer en zegt: “Zie, de schatten van de Kerk.” Daarop wordt Laurentius op een rooster boven een vuur gefolterd

Voor het Laurentiusjaar is tevens een logo ontwikkeld. De afbeelding op het logo is een bewerking van de officiële plaquette van het bisdom, waarbij de data op het logo verwijzen naar de duur van de periode van het Laurentiusjaar. De rode kleur en het vierkant waarin de beeltenis staat, duiden een vervolg aan op de diocesane activiteiten in het Jaar van het Geloof en het Jaar Daden van Liefde. Op deze wijze gaan we met de H. Laurentius voorop op weg naar het 60-jarig jubileum van het bisdom Rotterdam in 2016.

Mulken

Op zaterdag 15 november is een programmakaart beschikbaar gesteld met de diocesane activiteiten in het kader van het Laurentiusjaar, lopend van november 2014 tot en met februari 2016. Dit programmaoverzicht kunt u downloaden via de aparte webpagina van het Laurentiusjaar. Ook treft u hier verdiepende teksten aan en de actuele stand

Logo

© Peter

De band van Laurentius en het bisdom Rotterdam wordt gemarkeerd door drie betekenissen: • vanuit het geloof de nood willen zien van anderen, • concrete dienst aan de naaste door inzameling en verdeling van voedsel, geld en goederen, • weten dat echte rijkdom niet samenhangt met je bezit, maar dat echte rijkdom is de menselijke waardigheid in het licht van de band met God. Ook de Kerk is rijk aan gelovigen, en mensen (rijk én arm) zijn rijk met hun band met God. Bisschop Van den Hende zegt hierover: “De H. Laurentius, patroon van het bisdom Rotterdam, is een diaken uit het begin van de Kerk (3e eeuw), die heel sterk van Christus heeft getuigd. Een diaken heeft de taak om zorg te dragen voor de ondersteuning aan de armen en de kleinen (cfr. Hand. 6). In de vroege Kerk beheerde de diaken ook het geld van de Kerk." Zo heeft de H. Laurentius (3e eeuw) als

van zaken. Zie www.bisdom­rotterdam.nl.

Het leven van Laurentius Laurentius staat centraal in het bisdom Rotterdam in het themajaar dat aan hem is gewijd. Maar wie was Laurentius? Dries van den Akker s.j. vertelt over het leven van de Rotterdamse patroonheilige. Laurentius was de aartsdiaken van paus Sixtus II. Hoe toegewijd diaken Laurentius zijn bisschop ten dienste stond, bleek toen Sixtus tijdens een christenvervolging werd gearresteerd. Laurentius zou geroepen hebben: ‘Vader, u laat mij toch niet in de steek? Ben ik dan niet langer uw zoon? Wat moet u zonder diaken?’ Zoals Christus trouw bleef aan zijn Vader, zo betuigt diaken Laurentius trouw aan zijn vader-bisschop! Heiligen brengen de persoon van Christus nabij. Zij doen de tijden van het evangelie herleven. Tijdgenoten kunnen zeggen: ‘Het evangelie is bij ons gebeurd, in de persoon van die heilige.’ De verhalen over Laurentius stammen op zijn minst van ruim honderd jaar na zijn dood. In die verhalen krijgt het beeld van de Christusnavolging het meeste nadruk.

Schatten Terwijl Sixtus werd afgevoerd, troostte hij zijn diaken door hem te verzekeren dat hij hem spoedig zou volgen: ‘En draag zorg voor de schatten van de kerk!’ Dat was precies wat de Romeinse overheid had vermoed: dat die gehate christenen kostbare schatten bezaten. In de eredienst werden immers schalen en kelken gebruikt. Zoals de Romeinse goden werden geëerd met voorwerpen van de kostbaarste metalen, zo zou dat bij de christenen wel niet anders zijn. Zij eisten de schatten van de kerk op. Of Laurentius daar maar voor wilde zorgen. Zo suggereren de verhalen over Laurentius dat het motief voor de

vervolging van christenen ordinaire hebzucht was. De keizer had geld nodig om zijn oorlogen te voeren en zijn soldaten uit te betalen. Van die boze machten werden de christenen het slachtoffer. Juist zoals Jezus in zijn tijd slachtoffer geworden was van jaloezie en machtswellust. Latere legendes weten te vertellen dat keizer Filippus de Arabier, die negen jaar tevoren was vermoord, sympathie had opgevat jegens de christenen. Hij zou dan ook zijn erfenis aan hen hebben nagelaten: een grote schat. Daar zouden de Romeinse overheden op uit zijn geweest.

Armen Laurentius zei drie dagen nodig te hebben om de schatten bij elkaar te halen. In die tussentijd verkocht hij al de kostbare liturgische voorwerpen en verdeelde de opbrengst onder de armen. Later maakte men het verhaal nog mooier. Hij zou op zijn rondtocht langs de armen bij een weduwe gekomen zijn waar een groep christenen ondergedoken zat. Hij waste hun allen de voeten(!), legde zieken de handen op en genas een blinde. Het verhaal van Laurentius leert ons dat de navolging van Christus gestalte krijgt in de zorg voor de armen. Via de liturgische voorwerpen, die worden verkocht ten behoeve van het welzijn van de armen, wordt zichtbaar wie de echte “schatten van de Kerk” zijn en hoe eredienst en armenzorg hecht verbonden zijn. Met dank aan diaken Laurentius.

nummer 5 • 2014

3

Tijdcollecte

een nieuw initiatief in het Laurentiusjaar Geld geven aan een goed doel – welke lezer(es) van Tussenbeide heeft geen ervaring met deze vorm van goed doen? Zeker aan het eind van het jaar, met Kerstmis in zicht, doen vele goede doelen een beroep op onze goedgeefsheid. En anders kennen we de collecte wel uit de kerk. Bij elke eucharistieviering wordt geld ingezameld. De opbrengst is meestal voor pastorale en diaconale activiteiten in de parochie of voor een ander diaconaal of missionair doel. Geld geven aan een goed doel is een die je in het dagelijkse leven niet zo bekende vorm van goed doen. Zo is tegenkomt.’ ook geld inzamelen een onderdeel Het Bisdom Rotterdam wil een van het diaconaal handelen. MOVnieuw initiatief starten om aan groepen hebben hier veel ervaring deze wensen tegemoet te komen: mee, diaconiegroepen en PCI-en de Tijdcollecte. Nu ja, nieuw… De iets minder, maar ook zij kunnen Petrus en Paulusparochie in Leiden niet zonder geld. Deze groepen heeft vorige maand al enige ervahebben vaak ook andere behoeften, ring opgedaan met een Tijdcollecte bijvoorbeeld aan helpende handen in het kader van hun Diaconaal bij het voorbereiden en uitvoeren Weekend rond het thema ‘Wij gaan van activiteiten. Anderzijds zijn er voor kwali-tijd’. Daarop willen we ook parochianen die best een mens voortbouwen. in nood willen helpen, maar die in hun eigen omgeving niet zo gemakFormule kelijk opmerken of erop af durven Zoals een gewone collecte een inzastappen. Soms hoor ik wel eens meling van geld is, is een Tijdcollecte zeggen: ‘Ik wou dat er een M25 voor een inzameling van tijd. In een volwassenen was. Dat biedt een struc- parochie die meedoet, worden parotuur om je in te zetten voor mensen chianen gevraagd om een dag of

een dagdeel vrijwilligerswerk te gaan doen voor een diaconaal of ander goed doel. Dat kan assistentie bij een activiteit van de eigen parochiekern zijn, maar ook bij maatschappelijke organisaties in de omgeving. Mensen kunnen individueel aan de slag, maar ook in kleine groepjes, b.v. een gezin, een vrijwilligersgroep, een groepje vrienden. De Tijdcollecte vindt plaats op een bepaalde dag, b.v. op een Diaconale Zondag, het vrijwilligerswerk op een moment, dat tijdgever en organisatie het beste uitkomt. Het geven van tijd vraagt een groot engagement. Tegelijk is de gevraagde investering te overzien: een dag of een dagdeel. En die kan je ook nog eens besteden op een plek en aan een goed doel, waar je uit eigen beweging niet zo snel toe komt.

Project Tijdcollecte In deze Tussenbeide en de nummers tot en met september 2015 treft u artikelen aan die met het nieuwe project Tijdcollecte te maken hebben. Het kunnen ervaringen zijn van deelnemers of voorbeelden van diaconale activiteiten in en rondom de parochies. Al deze artikelen gaan over tijd vrij maken voor de naaste. U herkent de verhalen aan het bijgaande logo. tijdcollecte-cmyk.pdf 1 26-11-2014 14:09:36

C

M

Y

Diocesane ondersteuning

CM

MY

We beseffen, dat deze formule de nodige inspanningen vraagt van een plaatselijke werkgroep. We hebben een draaiboek ontwikkeld, een model voor een Tijdcollecteformulier en enige parochiebladartikelen. Ook is een speciaal logo voor de Tijdcollecte beschikbaar. Deze materialen zijn met dit logo te vinden op een speciale pagina van de website van het bisdom Rotterdam. Daarop kunnen ook de ervaringen van parochies worden bijgehouden. Voor parochies die met dit model willen starten, is begeleiding ter

CY

CMY

K

He

lpe

15

nb i j...

plekke beschikbaar. Zo hopen we de formule van de Tijdcollecte verder te ontwikkelen als een geschikt middel om parochianen te stimuleren goed te doen voor een ander. Jan Maasen

tijdcollecte-cmyk.pdf 1 26-11-2014 14:09:36

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

He

lpe

nb i j.

15 ..

Kerstpakketten in Den Haag-Loosduinen



Filmmiddag Hillegom

tijdcollecte-cmyk.pdf 1 26-11-2014 14:09:36

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

In de gemeenschap Maria van Eik en Duinen van de parochie De Vier Evangelisten in Den Haag, worden dit jaar zo’n tachtig kerstpakketten samengesteld en uitgereikt. Met name gezinnen in het Haagse stadsdeel Loosduinen ontvangen op deze manier zo vlak voor kerstmis een extraatje. Nick Laarakkers van de werkgroep Diaconie doet uit de doeken hoe de Kerstpakketten-actie wordt aangepakt: ‘Van de Parochiële Caritas Instelling krijgen we de inhoud aangeleverd voor de kerstpakketten. We maken daar zo’n tachtig pakketten van. Voordat deze worden uitgereikt, zamelen we ook onder de parochianen in onze kerk levensmiddelen in. Dit is vaak vers fruit of groente in blik. Die artikelen worden dan op het laatste moment toegevoegd.’

Vertrouwen Het is voor het vierde jaar op rij dat de kerstpakketten-actie op de locatie Maria van Eik en Duinen wordt gehouden. Inmiddels heeft de organisatie goede contacten weten op te bouwen. Zo draagt de plaatselijke slager bij door vleeswaren tegen een sterk gereduceerde prijs voor de pakketten te leveren. Ook benut de werkgroep Diaconie voor de actie de goede contacten van de gemeenschap met de RK-basisscholen; in vertrouwen krijgt de werkgroep adressen van gezinnen door, voor een kerstpakket. Menig keer dragen ook parochianen adressen aan van mensen die wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken. ‘Ach, we blijven altijd bezig’, vertelt Laarakkers. ‘Als de kerstpakketten rondgebracht zijn, gaan we aan de slag met een nieuw initiatief van de 4

nummer 5 • 2014

werkgroep Diaconie. Vanaf januari gaan we een inloopspreekuur houden. Een sociaal werker zal aanwezig zijn. Mensen kunnen dan terecht voor hulp bij het invullen van formulieren of bijvoorbeeld het aanvragen van extra financiële ondersteuning bij de gemeente. Als werkgroep verwachten we dat we ook daarmee voorzien in een behoefte bij de mensen.’ Jolanda de Wolf

He

lpe

15

nb i j...

Diaconale kerstactiviteit

PCI voorzitter Jan Kuipers: “De PCI-leden van Hillegom wilden dit jaar eens iets anders voor de mensen van de Voedselbank dan een kerstpakket.” Ik stelde voor om een filmmiddag te organiseren voor deze groep mensen; er zijn tenslotte veel gezinnen bij met kinderen. Als je aangewezen bent op de Voedselbank, heb je natuurlijk geen geld om met je kinderen naar de bioscoop te gaan en juist rondom de kerstdagen zijn er overal in het land leuke familiefilms. De kids kunnen daar op school dan nooit over meepraten, omdat zij die films dus niet kunnen zien. Zo werd het idee geboren.” “In Hillegom is een jongerensociëteit waar naast muziek, hobbyclubs e.d. ook af en toe films worden vertoond. Ik heb contact gelegd met de leiding en toen een aantal dingen afgesproken: De filmmiddag wordt gehouden op dinsdag 30 december. Men kan al om 13.00 uur binnenkomen; er is dan voor de volwassenen koffie, thee of fris te krijgen en voor de kinderen limonade. En er staan dan oliebollen voor hen klaar. Om drie uur begint de film ‘Hugo’. “Deze film gaat over een weesjongetje in Parijs, die allerlei avonturen beleefd. Hij woont in de muren van een treinstation en moet een mysterie oplossen, dat met zijn vader te maken heeft. Om te overleven moet hij geheimen bewaren en anoniem blijven, maar als hij een bijzonder meisje ontmoet, komt zijn dekmantel in gevaar. In ieder geval schijnt het een leuke film te zijn. Tenslotte krijgen in de pauze zowel de kinderen als de volwassenen weer iets te drinken en te eten en na afloop van de film krijgen ze een kleinigheid (zakje met een mooie kaars en iets lekkers) om mee naar huis te nemen.”

tijdcollecte-cmyk.pdf 1 26-11-2014 14:09:36

C

M

Y

CM

MY

CY

He

lpe

15

nb i j...

Precies een week voor Kerstmis, op donderdag 18 december, vindt in Dordrecht het “Diner d’église” plaats. Het chique driegangendiner wordt in de parochie Heilige Theresia van Ávila voor het eerst georganiseerd. Initiatiefnemer diaken Franck Baggen vertelt over het hoe en waarom van deze activiteit. ‘Voor sommige mensen’, steekt diaken Baggen van wal, ‘is Kerstmis een prachtig feest, maar is het doorkomen van de kerstdagen eerder een straf. Immers, niet iedereen is in de gelegenheid om samen met anderen de kersttijd feestelijk door te brengen. Naar deze mensen willen we graag een gebaar maken. Voor hen richten we een chic driegangendiner aan. Een diner met alles er op en er aan.’ Franck Baggen heeft eerst een groep van zeven vrijwilligers verzameld die het plan ging uitwerken. Voor het draaiboek is de groep te rade gegaan bij de Pelgrimskerk in Rotterdam-Delfshaven. Daar wordt een diner als dit door de protestantse gemeente al sinds jaren georganiseerd.

Chef-kok

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

voedselbank en via de KBO en de PCI worden mensen bereikt.

K

Boodschappentas

He

lpe

15

nb i j...

Sint Maarten en de mantelzorg

Op maandag 10 november was het de ‘Dag van de mantelzorg’. De parochies in het Westland en Hoek van Holland (parochiefederatie Sint Franciscus, tussen duin en tuin) hebben aan deze dag aandacht gegeven door twee activiteiten. Voor het mogelijk maken van deze twee activiteiten in het kader van de ‘Dag van de mantelzorg’ werd samengewerkt met de katholieke basisschool in Honselersdijk (WSKO ’t Startblok) en met de welzijnsorganisatie in het Westland: Vitis Welzijn. Maarten onder de aandacht. Hij De kinderen hadden in de week schonk een deel van zijn mantel aan voor deze dag onder schooltijd een een zwerver zonder kleren en juist lampion gemaakt. Om half zeven was in dat afstaan van een deel van zijn het schoolplein helemaal gevuld en, mantel vond Martinus zijn roeping. na een korte uitleg, vertrok een grote Daarna gingen we in op onze eigen stoet kinderen en ouders voor een Sint roeping om mantelzorg te verlenen. Maartenswandeling door het dorp. In het tweede deel van de avond ging Even na zeven uur kwam de stoet Johan Kres van Vitis Welzijn verder aan in de kerk Onze Lieve Vrouwe in op de definitie van mantelzorg, de van Goeden Raad, waar twee liedjes mogelijkheden voor ondersteuning werden gezongen en het verhaal van voor mantelzorgers en de inzet van Sint Maarten door diaken Ronald Dits vrijwilligers voor respijtzorg. Dit is de werd verteld. Voor deze uitleg vroeg ondersteuning van mantelzorgers in hij de hulp van enkele kinderen. Na alle mogelijke vormen zoals een booddeze bijeenkomst kregen de kinderen een mandarijn en gingen ze naar huis. schap doen, even oppassen of een Het programma vervolgde om acht klusje doen. uur met een gespreksavond voor Alle betrokkenen waren enthousiast volwassenen over de betekenis van over deze invulling van de ‘Dag van mantelzorg. Dit vond plaats in de de mantelzorg’ en volgend jaar zal er aula van de basisschool. Eerst werd zeker een vervolg komen. aandacht besteed aan de Bijbel en de beelden van de mantel die daarin Ronald Dits, diaken te vinden zijn. Vanuit deze beelden van de mantel kwam de heilige Sint

‘In het buurthuis heeft de uitbater een bijzonder project op touw gezet. Van de lokale supermarkt krijgt hij levensmiddelen die heel kort voor de houdbaarheidsdatum zitten en daardoor het traject naar de voedselbank niet meer halen. Deze artikelen verdeelt hij over boodschappentassen.' Buurtbewoners die leven op het bestaansminimum, kunnen elke vrijdagochtend een tas ophalen. 'Op die manier helpt deze man heel wat mensen de week door. Verborgen heiligen noemen we dat!' 'Op vrijdagochtend loop ik het buurthuis binnen en heb zodoende de vaste klanten leren kennen. Ook onder deze mensen heb ik uitgenodigd voor het diner.' Het is volgens de diaken belangrijk dat de parochie op dit soort plekken aanwezig is. 'Om mensen te kunnen helpen, is netwerken nodig; netwerken niet voor een eigen carrière, maar ten dienste van de ander. Zo probeer ik de diaconie in de parochie op te bouwen. We hopen met het Diner d’église de gasten op deze avond in de aanloop naar Kerstmis, even als het ware ‘op te tillen’. Ook dat is diaconie. Midden in de maatschappij.’ Jolanda de Wolf

van

Ávila Parochie

‘We maken er hier een Dordtse versie van’, legt diaken Baggen uit. ‘Allereerst hebben we chef-kok Edwin Roestenberg van een zeer goed restaurant hier in Dordrecht bereid gevonden om met hulp van zijn vrouw en een sous-chef, het diner te bereiden. Zo’n vijftien vrijwilligers zijn op de avond in touw om te zorgen voor vervoer, het serveren en het opruimen na afloop. Ook is er live muziek en de gasten worden bediend aan mooi gedekte tafels. Het kinderkoor uit de parochie zal bij de ingang de gasten verwelkomen met fakkels en kerstliederen.’ De organisatie van het Diner d’église verwacht ongeveer 25 gasten, een gemengde groep van mannen en vrouwen van verschillende leeftijden. De mensen zullen persoonlijk worden uitgenodigd. ‘Om voor mensen iets te kunnen betekenen, is contacten leggen onontbeerlijk’, betoogt Baggen. ‘Je moet de mensen wel leren kennen en zij jou.’ Regelmatig gaat hij naar het buurthuis en het inloophuis, voor een praatje met de mensen. Ook via de

tijdcollecte-cmyk.pdf 1 26-11-2014 14:09:36

© H. Theresia

K

Op de foto (van links naar rechts): diaken Franck Baggen, Ronny Verstraeten, Wilma Damen, Irene van Geel, Theo Smaal, Jos Peters en chef-kok Edwin Roestenberg van restaurant De Stroper in Dordrecht. Niet op de foto, maar wel lid van de werkgroep: Mariska Pols

© Ina Spanjersberg

CMY

Diner d’église in Dordrecht

nummer 5 • 2014

5

Diaconie onmisbaar in opbouw parochie Huub Spaan, pastoor van de parochie Pax Christi in Kamerik, Meije-Zegveld, Oudewater en Woerden, draagt de diaconale taak van de kerk hoog in het vaandel. 'We kunnen niet zonder diaconie: het is de legitimatie van de kerk. Een goede diaconie maakt het Koninkrijk Gods zichtbaar, tastbaar, voelbaar voor mensen. Je moet als gelovige je handen niet alleen gevouwen houden, je moet ze af en toe ook laten wapperen. Ik ben geen fanatiek supporter van Feyenoord, maar hier zeg ik: geen woorden maar daden.'

Noden Wat voor daden? 'Aandacht tonen. Attent zijn voor mensen om je heen. Dat kan betekenen: helpen bij materiële noden. Maar er zijn meer noden. Noden als eenzaamheid, ziekte, wanhoop, verlatenheid. Daarbij is helpen minstens even belangrijk. Je zult mij nooit horen zeggen dat een rijke parochie

geen diaconie nodig heeft. Want overal is nood.' En diaconie kan nog een niveau dieper, aldus Spaan. 'Het gaat er om ‘geloven en handelen’ bij elkaar te brengen. En dat zit dikwijls ook in de kleine dingetjes: iemand helpen die niet bij het bovenste schap in de supermarkt kan. Of gewoon even oprecht vragen hoe het met iemand gaat. Diaconie is onmisbaar in de opbouw van een parochie.'

Gemeenschap Begrip van diaconie was voor Spaan dan ook een wezenlijk deel van zijn priesteropleiding op Vronesteyn. 'Dat inzicht kreeg ik niet eens zozeer in de schoolbanken. Ik kreeg het vooral indirect. Je leeft als priesterstudenten in een gemeenschap, waarbij de een leraar is, van catechese houdt, de ander vanuit zijn liefde voor de liturgie daar zijn accenten legt. Ik zelf benadruk van nature de zorg in de gemeenschap. Ik leerde

daar dat deze drie niet zonder elkaar kunnen, dat diaconie bijvoorbeeld nooit zonder het waarom van de catechese kan. Zo heeft Vronesteyn mij geleerd om mijn voorliefde voor zorg in een breder perspectief te plaatsen. Daarvoor is innerlijke ruimte nodig '

© Paul Snoeren

'Een dienst van de Kerk aan de samenleving.' Zo ziet pastor Huub Spaan van de Pax Christi-parochie in en rond Woerden, het werk aan de diaconie. Een broodnodige dienst, vindt hij. Sterker nog: het is voor hem niets meer of minder dan de legitimatie van de kerk. Maar broodnodig wil zeker niet zeggen dat het om brood alleen gaat.

Kerstbrunch in Vlaardingen

Projecten Vrijwilligers zijn binnen de parochie Pax Christi actief met een veelheid aan activiteiten binnen de diaconie. Zo is er bijvoorbeeld een schoenenproject, waarbij kinderen schoenen krijgen als de ouders het niet kunnen betalen. Er is een vakantieproject, dat mensen in financiële nood een week in een stacaravan op de Veluwe aanbiedt. En er is meer. Maar voor Spaan is de aandacht van de contactpersonen in de wijk, of van de gastheren en gastvrouwen bij de mis, minstens even belangrijk. 'Zij zijn de ogen en oren van de parochie. Zij hebben oog voor de mensen. Zij wijzen ons als pastoraal team op de noden. Daar ben ik ontzettend blij mee.' Jury Smit

Op tweede kerstdag wordt in de zaal van de Pax Christikerk in Vlaardingen een Kerstbrunch gehouden. Vijf jaar geleden ontstond het idee om dit te doen. Berthe de Leede, een van de vrijwilligers die de Kerstbrunch mogelijk maakt, vertelt: ‘Het idee is eigenlijk heel simpel. We organiseren een gezellige middag met een buffet dat varieert van salades tot een kippenpootje. Iedereen die wil is van harte welkom; de financiële bijdrage is vrijwillig. Soms dragen mensen bij door een kerstgedicht of verhaal te lezen. Daar is allemaal ruimte voor.’ Het zevenkoppige team van vrijwilligers dat de brunch mogelijk maakt, bereidt de gerechten, doet de inkopen, schrijft de persberichten en ontwerpt de flyers om uit te delen in bijvoorbeeld de seniorenflats in de buurt. Ook nodigen zij in hun omgeving mensen uit voor de brunch.

krijgen het gevoel: Ik moét het gezellig hebben met kerstmis anders is er iets mis. Terwijl De Leede vertelt, wordt duidelijk dat hooggespannen verwachtingen en ingewikkelde recepten voor de kerstdis niets voor haar zijn. ‘Ik vind het simpelweg fijn als zoveel mogelijk mensen een mooi kerstfeest hebben. En als we daaraan kunnen bijdragen door een maaltijd voor anderen te bereiden, ja daar steken we met onze ploeg dan graag de handen voor uit de mouwen. Ik vind het de moeite waard om te doen en ben ook actief in de kookgroep Lucas-cooking, hier in de Lucaskerk in Vlaardingen.’ Lucascooking serveert bij verschillende gelegenheden door het jaar, steeds voor een andere groep een maaltijd. Zo wordt er regelmatig een kop soep bereid of worden er pannenkoeken gebakken voor de mensen die een pakket bij de voedselbank komen ophalen.

Commercie

Uitkijken

Berthe de Leede: ‘Eten is het gezelligst om samen te doen. En niet iedereen heeft familie in de buurt. Het organiseren van deze brunch is daarom de moeite waard. En vergeet niet: de steeds commerciëlere invulling van Kerstmis, die we via televisie en de etalages in het winkelcentrum over ons uitgestort krijgen, doet de druk op de invulling van de dag steeds meer toenemen. Mensen

De kerstbrunch kent geen ander doel dan tweede kerstdag tot een gezellige dag voor mensen maken. De Leede betoogt: ‘Uitkijken naar de mensen om ons heen, dat zouden we natuurlijk elke dag moeten doen. In die zin is Kerstmis niet anders dan alle andere dagen door het jaar.’

Jolanda de Wolf

Pastor Spaan – midden – in gesprek in Beauraing

Unheimische kerst, of toch hoop... In de ondertoon van veel verhalen, hoor ik de laatste tijd een “unheimische” kleur. Het zijn verhalen van en over oude en zeer oude mensen die niet kunnen blijven wonen waar ze nu wonen. Het zijn verhalen van mensen die thuis de zorg bijna niet meer vol kunnen houden. Het zijn de verhalen van mensen die zich zorgen maken over de wereld van morgen: 'Komt er een nieuwe oorlog? Wat gaat er gebeuren in de Oekraïne?' Mensen met angst om overstroomd te worden door steeds meer vluchtelingen en asielzoekers. De dreiging van een derde Intifada in Israël, de gruwelijke

6

nummer 5 • 2014

onthoofdingen en ontvoeringen van vrouwen, meisjes en studenten. Het ebolavirus, noem maar op. Al weer een virus onder de kippen ook. De ramp met de MH 17 heeft velen wakker geschud. Een ramp met een oorlogsgeur, in het jaar dat het begin van de Eerste Wereldoorlog wordt herdacht. Het is niet vreemd dat velen zich “unheimisch” voelen. Niet meer thuis voelen in deze tijd. Er is meer onzekerheid dan geborgenheid. Al deze verhalen kunnen een verlammende werking hebben. Ze kunnen leiden tot struisvogelhoudingen: de kop in het zand.

Overaccentuering van “geniet nu”, zonder de vraag wat met genieten wordt bedoeld. Mede door actie vanuit de kerken, ziet de regering – ons land, wij dus - zich genoodzaakt om zich in te zetten voor de “mensen zonder papieren”. Half november hoorde ik over het ombouwen van toiletten naar douches voor de zwervers in Rome. Het was een idee van een priester, dat door paus Franciscus werd omarmd. Hij moedigt ook andere bisschoppen en kardinalen en iedereen aan tot gelijke initiatieven omwille van de menselijke waardigheid. In de Bijbel in Gewone Taal

– krantentaal – las ik dat Maria haar eerste kind, een jongen, in een doek wikkelde en in een voerbak voor de dieren legde. Want er was nergens anders een plaats om te slapen. Wat moeten we doen in een unheimische tijd? Het is niet moeilijk om elkaar naar beneden te praten. Verricht daden van hoop. Kerstmis is geen tijd om te slapen, maar om wakker te worden en elkaar in het oog te houden. Marinus van den Berg

van de

© Oscar

“Ik zie onder andere Rotterdam, Delft, Den Haag, Waddinxveen, en ja, natuurlijk, Dordrecht.” Op zondag 9 november was Tour of Faith te gast in de H. Antoniuskerk in Dordrecht (Theresia van Ávila parochie). Mgr. Van den Hende herkende jongeren uit de diverse plekken die Tour of Faith eerder aandeed. In Dordrecht was jongerengroep ‘Solo Dios’ gastheer voor ruim 50 deelnemers. Het warme welkom, dat wil zeggen de avondmaaltijd die ze hen bereidden, bestond uit een aantal grote stapels pannenkoeken. De ontmoeting begon met een euchaons gebed verhoord door genezing. ristieviering. De bisschop was hierin Maar we kunnen ook de ondervinding hoofdcelebrant. Pastoor Tjeerd Visser hebben dat ons gebed wordt verhoord concelebreerde. Diaken Franck Baggen doordat we van God de nodige steun las het evangelie en assisteerde aan het en kracht ontvangen om door moeialtaar. Na de eucharistieviering hield de lijkheden heen te komen of het aan bisschop een catechese over ‘gebed’. te kunnen. De Heer geeft ons dan de heilige Geest om om te kunnen gaan ‘God laat ons gebed nooit onbeantwoord’ met wat we aan moeilijkheden ervaren De bisschop sprak over wat misschien in ons leven. God laat ons gebed nooit wel zijn meest favoriete tekst is: “[…] onbeantwoord.” hoeveel temeer zal uw Vader in de Naast het persoonlijk gebed sprak de hemel de heilige Geest geven aan wie bisschop over het gebed in de gemeenHem erom vragen” (Luc. 11, 13b). schap van de Kerk: bidden met de Bisschop Van den Hende: “Mensen Kerk. De viering van de eucharistie als bidden vaak om aan God te vragen bron en hoogtepunt (Vaticanum II) bepaalde moeilijkheden weg te nemen met het eucharistisch gebed als het (bijvoorbeeld geen ziekte meer). En grote dankgebed. Ook ging de bisschop inderdaad: het kan gebeuren dat God in op het bidden van de psalmen (zoals

Ven

Jongerenontmoeting met de bisschop over gebed

het getijdengebed van het brevier en het koorgebed in de kloosters) “waarin Gods woord het gebed van mensen is geworden” (CKK 2587). Bidden in een gebedsgroep. Bidden met de heiligen “die altijd met ons meebidden” (‘wees onze voorspraak’). Bidden voor de overledenen.

Roeping en volharding “Het is noodzakelijk om te bidden als je wil blijven geloven,” gaf de bisschop aan. “Bidden is zoiets als ademhalen. Paus Benedictus XVI gaf aan: bidden is de ademhaling van de ziel, de adem van Gods Geest inademen. Als je dat

Bertijn Prins, bevlogen diaken in de Bollenstreek Bertijn Prins is diaken in de Bollenstreek. En niet zomaar een: graag brengt hij het evangelie al fietsend. Prins werkt nu ruim een jaar voor de parochie Sint-Maarten, ontstaan uit een fusie van vijf parochies. Tijd voor een tussenbalans. Wat verstaat hij onder het diaconaat en hoe bevalt het hem?

voor een lunch of geheugenquiz. Prins komt ook bij tkoorrepetities, catechesekringen voor volwassenen, en bij filmgesprekken met zinzoekers waarvan sommigen zondags de kerkbanken leeg laten.

Handen- en voetenwerk

‘Ik ontvang wel eens e-mails en facebookberichten van niet-kerkgangers die nieuwsgierig zijn naar mijn werk of die vragen om voor een zieke te bidden. Zo ben ik ook diaken voor hen.’ De afstand naar de kerk lijkt voor hen te groot, de drempel te hoog. Prins wil allesbehalve “evangelie-belerend” overkomen; hij krijgt kromme tenen van mensen die zeggen: “Jou, jonge knul, lukt het vast wel om jongeren de kerk in te krijgen.” 'Ik geloof meer in de Kerk die naar buiten treedt', aldus Prins. 'Zoals paus Franciscus meent, verspreiden we de vreugde van het evangelie bovenal door goed naar elkaar te luisteren en elkaar van dienst te zijn. Verrichtte Jezus zijn werken van barmhartigheid niet voornamelijk met z’n handen en voeten buiten de synagoge? Hij wekte bewondering bij duizenden.' De woorden “Jezus” en “de Kerk” neemt Prins pas in de mond wanneer iemand de diaken vraagt wie en wat hem inspireren om zo te leven. ‘Een evenementencommissie van een dorp nodigde mij eens uit om de deelnemers vechtkunstjes te leren. Ik mocht me aan hen voorstellen: Ik ben Bertijn Prins, doe aan vechtsport en… werk als diaken. Dat riep vragen op. Zo kon ik ze een mooie dag bezorgen en misschien het imago van Kerk en geloof wat oppoetsen. Toen voelde ik mij echt diaken.’ Prins gaat bijna wekelijks voor in een viering. ‘Maandag lees ik de Buiten en onder mensen verkeren maakt Bertijn Prins enthousiast teksten voor zondag al door. Ik

Diaken Bertijn Prins (39) maakt zijn rondjes door de Bollenstreek bij voorkeur op de fiets. De dorpsbewoners zien hem dan voorbij zoeven, want hij zet er graag de sokken in. Vanuit z’n thuisbasis pendelt hij tussen de zeven kerken van de Sint-Maartenparochie. ‘Ik ben een vliegende keep. In de auto ziet niemand me. Wie present is, zichtbaar aanwezig, kan vaker aanspreekbaar en eerder dienstbaar zijn.’ Nu maakt hij bijvoorbeeld koers naar een van de drie M25jongerengroepen, die zich door Matteüs 25 laten inspireren voor vrijwilligerswerk. Wellicht schuift de diaken later aan tafel met ouderen

niet meer doet, raakt je geloof zijn vitaliteit kwijt en is er geen bezieling of inspiratie meer.”

Geloofsgesprek Daarna gingen de deelnemers in groepjes in gesprek met elkaar aan de hand van vier vragen: 1) Wat is bidden? a. praten met God; b. vragen om iets; c. stil worden 2) Welke zijn de momenten waarop jij bidt? 3) Is bidden moeilijk of makkelijk voor jou? 4) Stelling: om te blijven geloven is bidden noodzakelijk Zie ook: www.bisdomrotterdam.nl

wil kerkgangers dan een concrete opdracht meegeven. Ik meen oprecht dat het fantastisch is om je in de kerk gesterkt, gehoord en gevoed te weten door de eucharistie. Toch mag het daar niet bij blijven. Laten we ook daarbuiten met onze handen wapperen om mensen uit de narigheid te halen.’

Rijke traditie Enthousiast haalt Prins herinneringen op aan zijn diakenopleiding. ‘Met m’n collega’s, die ik soms terugzie, had ik onwijs veel lol. Ik vond het nuttig om me te oriënteren via de stage-mogelijkheden. Daardoor kon ik bij de geestelijke verzorging van defensie en justitie over de vloer komen. Essentieel en mooi is dat de opleiding leert om structuur aan het gebedsleven te geven. Bijvoorbeeld met het gezamenlijke getijdengebed. Toch zouden studenten nog meer van verschillende soorten gebeden mogen proeven. De katholieke liturgische traditie is rijk aan meditatieve en Ignatiaanse vieringen en mystieke teksten.’ Hoe kun je tegenwoordig iemand stimuleren om uit het grandioze studieaanbod de keuze voor een priester- en diakenopleiding te overwegen? Vronesteyn houdt jaarlijks een open dag. Prins: ‘Je maakt de beste reclame door met je handen, voeten en mond goedheid uit te dragen. Ook zou je als priester of diaken eens langs een middelbare school kunnen gaan in het kader van beroepsvoorlichting.’ Bertijn Prins is vol van zijn roeping als ongehuwd diaken. ‘Heel vaak wordt mij gevraagd waarom ik geen priester word. Alsof het een vervolgstap in mijn carrière zou zijn. De diaken en de priester hebben elk hun eigen roeping.’ Robert Reijns nummer 5 • 2014

7

Plechtige wijdingsviering in de HH. Laurentius en Elisabeth kathedraal

van

© Peter

Benoemingen

IWAN OSSEWEIJER wordt als diaken benoemd tot teamlid van de Parochie H. Willibrordus (Lisse, Hillegom en De Zilk). JOS VAN ADRICHEM wordt als diaken benoemd tot teamlid van Parochie De Vier Evangelisten (Den Haag Zuid). BERTRAN VAN PAASSEN wordt als diaken benoemd tot lid van het pastoraal team van de Parochie St. Jan de Doper (Bodegraven, Boskoop, Gouda, Moordrecht, Reeuwijk, Waddinxveen).

Vlnr: Bosma, Van Adrichem, Van Paassen en Osseweijer

8

nummer 5 • 2014

© Peter

van

Mulken

In de preek gaf de bisschop aan dat één viering met de wijding van diakens en een priester een uiting is van de eenheid die tussen priesters en diakens mag bestaan waar het gaat om het dienstwerk in de Kerk rond en met de bisschop, rond Christus de verrezen Heer. “In eenheid mogen we dit dienstwerk uitoefenen. We mogen die eenheid beleven, omdat het de ene Heer is die roept en de ene Geest van God die ons zoveel gaven geeft en niet alleen aan priesters en diakens, want er zijn vele gaven naast het priesterschap en het diaconaat.” “De drie lezingen van vandaag gaan over het lichaam van Christus, het deelhebben aan de ene zending van de Heer in kracht van de heilige

BOUKE BOSMA wordt als priester benoemd tot lid van het pastoraal team van de federatie HH. Clara en Franciscus (Aarlanderveen, Langeraar, Nieuwkoop, Nieuwveen, Noorden, Zevenhoven, Hoogmade, Leimuiden, Oude Wetering, Roelofarendsveen, Oud Ade en Rijpwetering).

© Johan Wouters

Homilie

© Peter

van

Bisschop Van den Hende was hoofd­celebrant in de viering. Concelebranten waren vicaris-generaal Verbakel, vicaris Egging en vicaris Van der Helm, rector Bakker en zijn opvolger per 1 januari 2015 pastoor Broeders, rector Schnell van Bovendonk, plebaan Chris Bergs en vele andere priesters uit het bisdom. Diaken was Paul Schuurmans, Bisschoppelijk Gedelegeerde voor permanent diakens. De kathedrale Laurentius en Elisabeth Cantorij o.l.v. Marc Schaap verzorgde de gezangen.

Mulken

Geest. Dat gaat niet altijd vanzelf. In gezinnen niet, in pastorale teams niet, in parochies niet. En daarom staat er nadrukkelijk bij in het Johannes evangelie dat we vergeving mogen ontvangen. De apostelen krijgen de macht om zonden te vergeven (Joh. 20,23). Dat we niet blijven hangen in wat verkeerd ging, maar steeds weer -verzoend met de Heer- mogen gaan staan in het dienstwerk van de Heer.”

Mulken

Op zaterdag 15 november vond de plechtige eucharistieviering plaats, waarin Mgr. Van den Hende Bouke Bosma tot priester wijdde en Jos van Adrichem, Iwan Osseweijer en Bertran van Paassen tot diaken. De viering in de HH. Laurentius en Elisabeth Kathedraal werd bijgewoond door ruim 1.100 gelovigen uit het hele bisdom.

van

Mulken

Bouke Bosma: “Zondagochtend: Mijn eerste mis gecelebreerd als priester met het team waarin ik benoemd ben door de bisschop. Mede geflankeerd door rector Bakker en de komende rector Broeders van het kloppende hart van ons bisdom: Vronesteyn, werd dit een onvergetelijke viering. Maandagochtend: Op mijn tweede dag ‘s ochtends vroeg in alle rust met medestudent en rector Bakker de eucharistie gevierd in de kapel van Vronesteyn. De plek waar ik als student de afgelopen jaren in alle rust heb kunnen toe groeien naar mijn priester ambt.”

© Peter

“We begonnen deze eucharistieviering met het zingen van het Veni creator Spiritus, ‘Kom, Schepper, Geest’, omdat we de Geest van God nodig hebben,” besloot de bisschop zijn preek. “We moeten nog vaak bidden om de heilige Geest. We vieren vandaag een plechtige wijdingsviering en we zijn met velen. Maar we zijn ook klein en hebben te maken met krimp. Maar daarbij hoort dat we een levend lichaam zijn, en dat er altijd groei mogelijk is. We moeten ons verbinden met het evangelie. Door de heilige Geest kunnen gebeurtenissen plaatsvinden die leiden tot nieuwe groei en vitaliteit. Groei in aantallen en groei wat betreft onze band met de Heer: eenheid van geloof, gemeenschapszin en dienst aan de naaste.”

150228_poster_orientatiedag_vronesteyn.pdf 1 23-11-2014 19:43:09

www.vronesteyn.nl www.priesterworden.nl www.diakenworden.nl

God van het leven· raak mij aan · uw Weg te gaan C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Oriëntatiedag priester- en diakenopleiding Zaterdag 28 februari 2015 • 10.00 - 14.00 uur

© Peter

van

Mulken

Vronesteyn

Links Paul Schuurmans, Bisschoppelijk gedelegeerde voor permanent diakens en rector Wim Bakker, achter de lezenaar

Informatie en aanmelding Opleidingscentrum Vronesteyn te Voorburg E: [email protected] E: [email protected] T: 070 - 3873804

Nieuwe parochie Den Haag-Noord: Maria Sterre der Zee Op 1 januari 2015 fuseren zes parochies in Den Haag Noord tot één nieuwe parochie: Maria Sterre der Zee. Het team zal bestaan uit vier priesters, twee pastoraal werkers en één diaken. Pastoor Dolf Langerhuizen gaat de parochie leiden als pastoor. Hij noemt de fusie een bijzonder moment en een spannend avontuur. “We hebben het goed doordacht en goed ingericht, maar het blijft toch spannend.” “De fusie biedt uitdagingen en kansen. Mensen leren elkaar kennen en kunnen samen activiteiten ontplooien. Samen sta je toch sterker. Of dat nodig is? Ja, dat is echt nodig. Je kunt als grotere parochie beter een gezicht laten zien in de samenleving en de boodschap van Jezus Christus verkondigen in woord en daad. De grootste uitdaging is om positief te blijven en te blijven geloven in de boodschap van Jezus Christus. Het kleiner worden van de Kerk is niet iets om je bij neer te leggen.”

“Ik heb in het fusieproces heel veel positieve medewerking gezien. Iedereen is er van overtuigd dat samenwerking geboden is, dat we elkaar nodig hebben. Er is voldaan aan goede voorwaarden voor de start. Wat overigens niet wil zeggen dat het nooit ingewikkeld is. Het nieuwe parochiebestuur bestaat uit zeer gemotiveerde mensen. Het pastoraal team is gemotiveerd. En in de parochies kom ik veel gemotiveerde mensen tegen.” De nieuwe parochie zal bestaan uit ongeveer 30.000 parochianen. Heeft de pastoor al ervaring met een parochie van deze omvang? “Nee, nog niet. Ik heb nu een benoeming op Scheveningen. Daarnaast heb ik enkele administratorschappen in Den Haag. Mijn werkgebied is afgelopen jaar groter geworden en het werk complexer. Zo hebben de parochiebestuurders, parochianen en ik elkaar beter leren kennen. Ik heb dus ook de verschillen al gemerkt, bijvoorbeeld tussen

Bertran van Paassen: “De handoplegging door de bisschop heb ik ervaren als een bevestiging van hetgeen God ooit in mij begonnen is toen ik me door Hem geroepen voelde. Er ging veel door mij heen. Dankbaarheid naar de Drieene God en naar al die mensen die me gesteund hebben op deze weg. Ik werd stil. Tegelijkertijd was ik enthousiast, omdat ik de vreugde van het Evangelie mag verkondigen in woord en daad, in verbondenheid met de bisschop en de Wereldkerk. Ik heb mogen ervaren dat God daadwerkelijk met mij - en ieder van ons- onderweg is.” Jos van Adrichem: ‘Verkondig het evangelie altijd, en indien nodig met het woord’. Deze uitspraak, toegeschreven aan heilige Franciscus van Assisi, en door paus Franciscus in toespraken onderstreept, spreekt mij zeer aan. Als diaken, vaak werkzaam op het snijvlak van kerk en samenleving, voel ik me in het bijzonder geroepen om zo met mensen om te gaan, dat zij in mijn manier van doen het Evangelie kunnen ‘lezen’. Iwan Osseweijer: “Ik heb me nooit zo gedragen gevoeld! Vooral tijdens de litanie van alle heiligen voelde ik me klein en groot tegelijk worden: klein omdat ik voelde hoe groot God eigenlijk is en groot omdat ik me ‘opgetild’ voelde door de gemeenschap die voor ons aan het bidden was samen met de heiligen. Een indrukwekkend moment.”

de Schilderswijk en de Haagse Hout. En ik heb plezier in die diversiteit.” “Ik hoop dat de pastoor en het pastoraal team snel vertrouwd worden voor de mensen in Den Haag Noord. Belangrijk is goede communicatie, dat de lijnen helder zijn. Zodat mensen, hoewel er veranderingen zijn, kunnen zeggen: hier voel ik me thuis, het is hier een goed georganiseerd geheel. Dan hebben we het natuurlijk alleen nog over de randvoorwaarden. Christus moet het centrum zijn. Daar maken we als Kerk het verschil mee. Met het geloof, dat je leven wezenlijk bepaalt, je leven verrijkt en je extra bagage geeft. Ik geloof dat de Rooms-katholieke Kerk daar de middelen voor heeft in woord en sacramenten en diaconie.” “Er is veel diaconie in de stad. Er gebeurt veel en vanuit iedere parochie. En overal zijn ook catechetische activiteiten. Er gebeurt veel en van alles. In de binnenstad van Den Haag zijn bovendien de broeders van Sint Jan actief en HIRCOS in de Schilderswijk. We mogen heel blij zijn met de religieuze communiteiten die zich inzetten. Zij zijn een verrijking voor katholiek Den Haag en de Haagse samenleving als zodanig.” “De parochies fuseren op 1 januari 2015. Het pastoraal team wordt gepresenteerd in een eucharistieviering met de bisschop op 30 januari, om half acht in de Jacobuskerk in de Parkstraat. Dat zal ook een feestelijke start zijn van de nieuwe parochie. Ja, dat staat allemaal al gepland. Regeren is vooruitzien.”

Daphne van Roosendaal

nummer 5 • 2014

9

Grote kerstbonnen­actie Diaconaal Centrum De Bakkerij in Leiden

Voorbereidingen Actie Kerkbalans 2015

In de parochies is de voorbereiding van de actie inmiddels in volle gang. De nieuwe folders zijn besteld, de ledenadministratie wordt geraadpleegd, de brieven worden voorbereid en de vrijwilligers worden bijeengeroepen. De actie Kerkbalans 2015 wordt gehouden vanaf 18 januari 2015 en duurt twee weken.

Meer informatie en voorbeeldartikelen zie ­www.bisdomrotterdam.nl. Hier treft u ook de kopij aan voor de parochiebladen en websites van de parochies.

10

nummer 5 • 2014

van

© Peter

De Actie Kerkbalans is van groot belang voor parochies, want de kerkbijdrage is een substantieel onderdeel van de inkomsten. Maar liefst 36% van de inkomsten van parochies in het bisdom Rotterdam komen voort uit de actie Kerkbalans. Omdat de actie zo belangrijk is, is het bisdom een programma gestart om parochies extra te ondersteunen bij het voeren van de actie. Bisschop Van den Hende zegt daarover: “De waarde van de Kerk is niet in geld uit te drukken, maar de Kerk kan niet zonder geld bestaan. Met Kerkbalans voorzie je je parochie van reisgeld om te kunnen blijven pelgrimeren. Het is een bijbels beeld dat we als geloofsgemeenschap op reis zijn hier op aarde. Geld voor de Kerk is reisgeld voor de pelgrimerende kerkgemeenschap. Die reis krijgt op allerlei manieren vorm. Soms met grote kerkgebouwen, soms met een kleine gemeenschap die een nieuwe actie begint om er te zijn voor de wijk.” Daarnaast is de Kerk aanwezig in de haarvaten van de samenleving: “Een groot deel van de vrijwilligers die actief zijn in de samenleving is kerkelijk betrokken. Denk aan vrijwilligers in ziekenhuizen, mantelzorgers of medewerkers van de voedselbank. Vaak mensen met een grote bezieling vanuit het geloof.”, aldus de bisschop.

Mulken

Diaconaal Centrum De Bakkerij in het hart van Leiden is al sinds eeuwen een plaats waar ondersteuning aan mensen wordt geboden. In de 17e eeuw stond op de plek van het diaconaal centrum aan de Oude Rijn een armenbakkerij waar brood gebakken werd voor de armen van de stad. Tegenwoordig is De Bakkerij een modern kerkelijk centrum voor hulp en dienstverlening. De RK Diaconie Leiden en de Diaconie Protestante gemeente Leiden geven onder het motto ‘Helpen waar geen helper is’ vanuit de kerken hulp aan een ieder die dat nodig heeft.

In de aanloop naar Kerstmis organiseert De Bakkerij een grootschalige uitgifte van kerstbonnen. Diaconaal werker Ton Snepvangers licht het project toe: ‘De bonnen gaan naar gezinnen en alleenstaanden die in een financieel moeilijke situatie zitten. Daarbij wordt niet gekeken naar afkomst of religie. Voor deze actie hebben we de handen ineengeslagen met de plaatselijke supermarkt Hoogvliet. Deze supermarkt laat bonnen vervaardigen die elk een waarde hebben van €10,-. De bonnen kunnen bij de supermarktketen als betaalmiddel worden gebruikt in Leiderdorp, Voorschoten en twee vestigingen in Leiden. De gezinssituatie bepaalt het aantal bonnen dat men krijgt. Door de ondersteuning zo te organiseren, kunnen de mensen zelf beslissen welke levensmiddelen zij kopen. De afgelopen jaren is gebleken dat men dat heel plezierig vindt.’ De voorbereidingen van de uitgifte van de kerstbonnen begint in De Bakkerij al in oktober met het aanschrijven van instanties, parochies en protestante gemeenten. De instanties variëren van de GGZ tot de sociale wijkteams. Zij worden uitgenodigd om huishoudens aan te dragen voor de kerstbonnenactie. Ook Stichting Vluchtelingenwerk Zuid-Holland Noord, Stichting Schuldhulpmaatje Leiden, de Parochiële Caritas Instellingen en de protestante gemeenten brengen mensen naar voren. In 2013 werden 818 huishoudens aangemeld die gezamenlijk in aanmerking kwamen voor 2717 bonnen. Ton Snepvangers: ‘Diaconieën krijgen geen subsidie. Het werk wordt betaald uit diaconale

collecten in de kerken, giften en schenkingen en bijdragen uit fondsen. Zo ook bij de kerstbonnenactie. Graag werken we samen met andere partijen. Voor de kerstbonnenactie is dit Stichting Urgente Noden. Deze tekende vorig jaar voor een bijdrage van € 16.000,- . Daarnaast wordt een beroep gedaan op fondsen, PCI-en, diaconieën in de regio en zamelen we geld in bij kerkdiensten.’ Chantal Knulst, werkend op het secretariaat van De Bakkerij licht een tipje van sluier op van wat er aan coördinatie komt kijken bij de kerstbonnenactie: ‘Op het secretariaat zijn we behalve met de fondsenwerving voor de bekostiging van de bonnen, druk met het verzamelen van alle aanmeldingen van de huishoudens. Elke aanmelding wordt nagekeken, dubbele eruit gehaald en alles wordt ingevoerd in de computer en in een groot Excel-bestand geplaatst. Inmiddels zorgt 10 jaar ervaring er voor, dat alles in goede banen wordt geleid.’ De mensen van het Diaconaal Centrum De Bakkerij geven blijk van een grote praktische inslag. De motivatie van waaruit gewerkt wordt, spreekt uit de tekst in de informatiefolder van De Bakkerij: Naast de weg van Jeruzalem naar Jericho ligt een zwaar gewonde man, slachtoffer van een roofoverval. Een reiziger ziet dat er dringend hulp nodig is, verbindt de wonden, brengt de toegetakelde man naar een herberg en regelt verzorging voor hem. De reiziger voelt zich spontaan geroepen de ander te helpen, herkent de vreemdeling als zijn naaste. Jolanda de Wolf

Skanfonds en de hulp van mensen aan elkaar

van de

Griendt

De Jessehof

© Martijn

‘Onze werkwijze komt voort uit het katholiek sociaal denken, waarbij geloven en handelen dicht bij elkaar staan. Zo geloven we ook sterk in de kracht van lokale initiatieven van burgers die zich het lot aantrekken van mensen in hun omgeving. Dat kunnen eenzame ouderen zijn, ontsporende jongeren of behoeftige gezinnen. Die hulp begint dan vaak klein met een pannetje soep, een praatje of samen iets doen en kan uitgroeien tot een groter project. Zoals een opvanghuis of een werkplek voor mensen met een beperking. De hulp komt voort uit betrokkenheid, is dichtbij en persoonlijk, en is daarom ook erg effectief. ‘Veel mensen vallen tussen wal en schip. Er zijn gelukkig al veel mensen die naar hen omkijken. Wij willen hen een steun in de rug geven, door initiatieven die mensen zelfredzamer en krachtiger maken financieel en met kennis verder te helpen. Een voorbeeld is het diaconaal centrum De Jessehof. Ook proberen wij de Skanfonds directeur, verschillende projecten Henriëtte Hulsebosch aan elkaar te verbinden

én aan andere groepen tmensen, zodat ze elkaar kunnen versterken.’ Het RK Stads­diaconaat in Delft staat aan de basis van De Jessehof. Het begon met een maaltijd aan voor dak- en thuislozen, een keer per maand en wordt nu gedragen door Interkerkelijk Diaconaal Centrum. ‘Dat doen we intussen al jaren’ zegt Anita Mevrouw Tine Hof – van Velzen, algemeen Kamphuis in De Jessehof coördinator van De Jessehof. ‘Gaandeweg zag ik sommigen uit die groep een huisje krijgen, anderen een baan. Toch bleven de mensen komen. Ze bleven zich ondanks de nieuwe verworvenheden kwetsbaar, eenzaam en buitengesloten voelen. Op dat moment begreep ik dat er boven die zichtbare groep van dak- en thuislozen een grote groep zweeft die wel een dak boven het hoofd heeft maar geen sluitend sociaal netwerk.’

Troost Een luisterend oor. Een kopje koffie. Dat vinden bezoekers bij De Jessehof. ‘Veel van deze mensen zitten de hele week thuis en hebben geen reden om naar buiten te gaan’, zegt Anita. ‘Wij bieden een

laagdrempelige manier om contact te leggen met anderen. Veel mensen geven zichzelf de schuld van hun situatie. Als ze een soortgelijk verhaal horen, biedt dat troost.’ Vijf dagdelen per week kunnen bezoekers een praatje maken, op de computer en anderen ontmoeten. ‘Als het nodig is verwijzen we door naar een hulpverlener. En op zaterdag geven we Nederlandse les. Doordeweeks is er ook de diaken van de parochie aanwezig.’

‘Het werd steeds stiller’ Mevrouw Tine Hof-Kamphuis (93) is een trouwe bezoekster: ‘De afgelopen jaren werd mijn leven steeds stiller. Met drie vriendinnen van vroeger ga ik tegenwoordig een paar ochtenden per week naar De Jessehof. Mijn kinderen zie ik nog regelmatig. Laatst heb ik 75 mutsjes en sokjes gebreid voor couveusekindjes in het ziekenhuis. En mijn kerstkaarten liggen al klaar.’

© Joyce Willems-de Bruijn

Hoe ziet naastenliefde er in de praktijk uit? We vragen het aan Henriëtte Hulsebosch, directeur van Skanfonds. Dit katholiek georiënteerde fonds steunt projecten waarin mensen naar elkaar om zien.

Corbulo wint 38e editie van het Poeldijks Jongerenkorenfestival

Het winnende koor Corbulo uit Wateringen Zeven jongerenkoren streden zondag 9 november in Poeldijk tijdens de 38e editie van het Jongerenkorenfestival Poeldijk. De koren waren afkomstig uit diverse delen van Nederland, en elk is actief binnen de rooms-katholieke kerk. Het festival wordt jaarlijks georganiseerd door Jongerenkoren Westland en Code Music. © Erica Geraedts

Uitslag publieksjury 1. Corbulo 2. Jokolo 3. A Capelle

Winnaar Corbulo, na de prijsuitreiking nog een lied zingend. Uitslag vakjury 1. Corbulo (“Goede, solide basis, zichtbaar plezier”) 2. Jokolo (“Potentie, mooie klank, goede balans, tekstbeleving, alert op dirigent, dynamiek”) © Festival-organisatie

Praise (Zoetermeer) zong ‘Awesome God’ met een swingend en verrassend arrangement. Joy (Noordwijkerhout) had een piepjonge soliste die zich kranig weerde, Jokolo (Nijmegen) zong een verstild Coventry Caroll, Corbulo (Wateringen) had een indrukwekkend How can I keep from singing. PaMa (Den Haag), de winnaar van vorig jaar, zong zowel het Engels als het Nederlandstalig repertoire verstaanbaar. Savio (Gouda) debuteerde, net als Jokolo, op dit festival. A Capelle (Capelle aan den IJssel) had een mooie balans tussen koor en combo. Het festival getuigt ervan dat door alle stormen heen er jongeren zijn die blijven zingen en liturgisch repertoire tot leven brengen. Enthousiast, ontdekkend, passend bij deze leeftijd, uit het hart.

De vakjury bestond uit Marjolijn Verburg en Alexander Prins. Er was onder het publiek een delegatie van de organisatie van het andere Jongerenkorenfestival, dat in Rijsbergen, onder wie de populaire Piet Koeken. In 2015 is de 39e editie van dit festival op 8 november.

3. Joy (“Energieke klank, verstaanbaar, zichtbaar veel plezier, mooie samenklank”)

Nationaal Jongerenkoor, onderdeel Code Music. Presentatie nieuw repertoire tijdens het juryberaad. nummer 5 • 2014

11

Nieuw magazine: Verbonden, de kunst van goed samenleven In de magazinereeks “Leven – wat er echt toe doet” verscheen onlangs een nieuw magazine: “Verbonden, de kunst van goed samenleven”. In dit magazine staat een existentieel thema centraal: het verlangen naar een menswaardige en rechtvaardige samenleving waar we zelf tot recht komen én die tegelijk solidair is. Het magazine ‘Verbonden' draagt stof aan om ons te bezinnen over wie we als kerkgemeenschap zijn en wat we voor de maatschappij willen betekenen. Een uitstekende ondersteuning dus in het huidige zoeken naar de betekenis van de kerkgemeenschap voor onze maatschappij. Er is ook aandacht voor het sociale denken van de Kerk, voor de aanwezigheid van Christus in de H. Eucharistie en de band tussen eucharistie en leven. De beleving van de eucharistie is immers niet vanzelfsprekend, ook niet voor gelovigen, al wordt dit sacrament terecht bron en hoogtepunt van het christelijk leven genoemd. Nadruk op eucharistie als bron van goed samenleven

Er is een bijbehorende website ontwikkeld met catechetische mogelijkheden en downloads. De website is nog in opzet en wordt de komende tijd aangevuld. Zie www.verbonden.org

Kerstconcert Cantorij: extra feestelijk Zondag 21 december vindt het jaarlijkse Kerstconcert van de kathedrale Laurentius en Elisabeth cantorij. Dit jaar heeft het concert een extra feestelijk tintje, want het Kerstconcert is georganiseerd in de vorm van een meezingconcert. Zangers en zangeressen vanuit alle koren uit het bisdom Rotterdam kregen de gelegenheid mee te werken aan dit Kerstconcert. Het programma omvat bekende kerstliederen, naast werken van Willcocks, Saint-Saëns, Stainer, Mendelssohn, Clérambault en Vaughan Williams.

12

nummer 5 • 2014

Er is ook gelegenheid voor samenzang. De muzikale leiding is in handen van dirigent Marc Schaap. Het orgel wordt bespeeld door Ronald van Baekel. Het concert vindt plaats in de Kathedraal aan de Mathenesserlaan 307, te Rotterdam. Aanvang 15.30 uur. De toegang is gratis. Er is een deurcollecte na afloop. Voor meer informatie kijk www.cantorijrotterdam.nl

Bisschop Van Luyn scriptieprijs 2014 over godsdienst/levensbeschouwing voor kleuters De Bisschop Van Luyn scriptieprijs is dit jaar gewonnen door Jolanda Meijers-van der Hoek. Als kleuterjuf van de RK Maria Basisschool (Schietbaanlaan) schreef zij een eindscriptie voor de akte godsdienst/ levensbeschouwing, getiteld: ‘Eet smakelijk! Een onderzoek naar het effect van themagebonden GoLev-lessen op de betrokkenheid en leeropbrengsten van leerlingen’. De prijs werd op 2 oktober 2014 uitgereikt door Ton Groot Zwaaftink, voorzitter van het College van Bestuur van de RVKO, tijdens de feestelijke uitreiking van de akte GoLev voor medewerkers van de RVKO: “Wij hebben de gezamenlijke droom, dat wij kinderen willen laten uitgroeien tot levenskunstenaars. Jullie scripties voor de akte zijn een belangrijke manier om deze droom te verwezenlijken”. Liesbeth Stalmeier, bisschoppelijk gedelegeerde voor het Katholiek Onderwijs in bisdom Rotterdam, sprak over de rol van iedere leerkracht binnen de katholieke school: “Jullie geven samen invulling aan het katholieke van jullie school. Onderschat daarin je eigen rol niet.” De medewerkers van de Rotterdamse Vereniging voor Katholiek Onderwijs hebben of halen allen de akte godsdienst/levensbeschouwing. Hiermee tonen zij aan startklaar te zijn voor

© RVKO

Het magazine ‘Verbonden’ speelt in op verschillende doelgroepen: enerzijds gelovigen (of minder gelovigen) die meer willen weten van de H. Eucharistie en over krachtlijnen in het katholiek verstaan van wat goed samenleven is. Anderzijds is de doelgroep ouders van kinderen die hun kinderen voorbereiden op de eerste communie. De thema's komen op een uitnodigende manier aan bod via interviews en getuigenissen.

Ton Groot Zwaaftink reikt de eerste prijs uit aan Jolanda Meijersvan der Hoek. Esther van Eerden (rechts) behaalde de tweede plaats

een zelfstandige beroepsuitoefening op dit vakgebied. De Bisschop Van Luyn scriptieprijs is ingesteld tijdens het afscheid van Mgr. Van Luyn als bisschop van Rotterdam (2011). De RVKO stimuleert hiermee innovatieve ideeën die het vakgebied op de basisscholen van de RVKO van fundament voorzien, terwijl zij de katholieke traditie in ere houden.

Verbouwing Petrus Bandenkerk voltooid

Op 4 oktober werd het kerkgebouw door bisschop Van den Hende met de consecratie van de kerk, de wijding van het altaar en de zegening van de lezenaar officieel in gebruik genomen. Daarmee werd anderhalf jaar verbouwen afgerond. De verbouwing was gebaseerd op een ontwerp van Ron Verduijn, van Van Hoogevest Architecten. Hij baseerde zijn ontwerp op oorspronkelijke bouwtekeningen, waarin hij een prachtig lijnenspel ontdekte dat – geïnspireerd op het werk van Le Corbusier – licht en ruimte speels samen liet komen. De verbouwing kon mede gerealiseerd worden door de vele parochianen uit de drie kerken die vrijwillig hun steentje hebben bijdragen. Maar liefst 30 trouwe vrijwilligers meldden zich iedere maandag en dinsdag om de handen uit de mouwen te steken en dat trouw anderhalf jaar lang. Wie de vernieuwde Petrus Bandenkerk betreedt, moet direct constateren dat deze verbouwing geslaagd is. De kerk “voelt goed”. Hoewel het interieur voornamelijk uit glas en steen bestaat, klinkt het geluid nergens schel. De temperatuur is behaaglijk, en de kerkbezoeker wordt getroffen door het licht dat vanuit alle windhoeken de kerk binnenvalt, door grote en kleine

Foto’s © Jeroen Stam

De verbouwing van de Petrus Bandenkerk in Roelofarendsveen (Tussenbeide, augustus 2013) is voltooid. Na een kerkfusie in 2006 zette het bestuur van de nieuwe Emanuelkern een grondige renovatie van de Petrus Bandenkerk in. Om de parochianen die eerder elders “kerkten” én de oorspronkelijke kerkgangers van dit gebouw zich samen als één gemeenschap thuis te laten voelen op een nieuwe plek. Die plek, die moest dus meteen goed voelen. En dat doet 'ie.

ramen van gekleurd en helder glas. Overal zijn speelse nisjes en galerijen te ontdekken, geaccentueerd door hemeldaglicht of statig strijklicht. De plaatsing van talloze antieke elementen door het moderne pand maken de Petrus Bandenkerk een zeer authentiek kerkgebouw dat weer decennia mee kan. Geïnteresseerd? Neem zelf eens een kijkje! Petrus Bandenkerk, Noordeinde 187, Roelofarendsveen. Jeroen Stam

‘Als de Heer de woning niet bouwt, werken de bouwers vergeefs’ (psalm 127) Pastoor Walter Broeders: “De kerk groeit als zij mensen weet te binden op grond van hun talenten en vaardigheden. Vele vrijwilligers met grote deskundigheid stonden op om hun handen uit de mouwen te steken. Gaandeweg ontstond er een groep, die met veel liefde en betrokkenheid ons Godshuis wist te verbouwen en te vormen tot een huis van ontmoeting met de Heer en zijn boodschap. Zo heeft de architect het ook bedoeld. Het liturgisch centrum in het midden, waar de liturgie wordt gevierd met daar omheen de ruimtes om elkaar te ontmoeten en de boodschap van de Heer te bespreken.” “In de kerkruimte is het volk van God verzameld rond het Woord en het Altaar. Van alle kanten heeft men zicht op het liturgisch centrum. De dirigent heeft contact met de gemeenschap en zorgt ervoor dat in de samenzang de gemeenschap zingt.” Hij vervolgt: “De dagkapel geeft ruimte aan kleine groepen om de liturgie te vieren. Niet alleen op de zondag, maar juist ook in de week, in de ochtend of de avond: de eucharistie, de meditatieviering of de dagsluiting na de vergadering. En buiten de liturgie is er gelegenheid om elkaar te ontmoeten, om

over het leven en over Gods Blijde Boodschap te spreken, te leren en te discussiëren.” “Ontmoeting is daarbij het sleutelwoord. ‘Kom en zie’, zou ik zeggen. Het unieke van de kerk is dat daar waar mensen de boodschap van de Heer vieren of horen de levende Heer, Jezus Christus zelf aanwezig is en mensen bindt aan elkaar om het leven betekenis en kleur te geven. En dat moet je zelf ervaren!”, aldus pastoor Broeders.

nummer 5 • 2014

13

Erop uit rond Kerstmis Tijdens en kort voor de kerstdagen zijn er in Nederland veel ontmoetingen, evenementen, concerten, bij gelegenheid van Kerstmis. Ook in de parochies en kerkelijke gemeenschappen wordt veel georganiseerd. Vooral voor gezinnen wil men op deze bijzondere dagen een programma bieden. Hier onder een kleine bloemlezing; om u op ideeën te brengen, of natuurlijk gewoon om te bezoeken.

Kribbetocht in Rijswijk

Kerstwandeling Bethlehem in Barendrecht

Een programma voor jong en oud, dat is de Kribbetocht in Rijswijk. Op de vrijdag voor Kerstmis trekken eerst de kinderen door het oude deel van Rijswijk. Zij verzamelen zich in het verzorgingshuis Onderwatershof om zes uur. Met een lampion lopen zij achter de engel en de herder mee door het dorp, naar de Oude Kerk. Ook een fanfare doet mee. Aangekomen bij de kerk worden daar eerst de lichtjes van de grote kerstboom ontstoken, dan gaat iedereen de kerk in. Maria, Jozef en het kindje zijn daar te zien, in levende lijve. Overal branden lichtjes. De kinderen luisteren dan bij de stal naar het kerstevangelie. Andere kinderen van het koor zingen op hun mooist. Daarna is er iets lekkers. Als de kinderen naar huis vertrekken, volgt er een programma voor de volwassenen. In een gezellige sfeer is er van alles te doen in en om de kerk. Wanneer: 19 december van 18.00 tot 21.00 uur Informatie: www.bonifatiusparochie.info

Op vrijdag 19 december wordt voor de derde keer op rij de Kerstwandeling Bethlehem in Barendrecht gehouden. Tijdens de wandeling van ongeveer een uur komen de wandelaars langs een vijftiental taferelen die het kerstverhaal uitbeelden Informatie: [email protected] of www.barendrecht.nl

Kerstlichtjesavond in Rotterdam Op vrijdagavond 19 december vindt op begraafplaats St. Laurentius de Kerstlichtjesavond plaats. Deze avond zal de begraafplaats met duizend kaarsjes verlicht worden, waarmee het kerstfeest wordt ingeluid. Vanaf 17.00 uur kunt u de levende kerststal komen bewonderen en in de aula is

een expositie van meer dan honderd kerststallen. Om 19.00 uur zal bisschop Van den Hende voorgaan in een gebed en een korte overweging uitspreken. Het koor Incanto uit Zoetermeer luistert deze bijzondere avond op. Voor koffie en iets lekkers wordt gezorgd. Informatie: www.begraafplaatslaurentius.nl

Kerstlichtjestocht in Schiedam Met een lichtje samen op tocht door de mooi verlichte straatjes van de Schiedam-Zuid, op zoek naar de kribbe. Op zondagavond 21 december is het weer zo ver: de Kerstlichtjestocht. Het wordt al bijna een traditie: op weg bij molen De Nolet, de grootste molen ter wereld. Van daar op zoek naar het kindje Jezus in de stal. Maar ieder jaar zijn er wel andere figuren die de kinderen onderweg tegenkomen. Wie sluit aan en zoekt mee naar het kerstkind? De kinderen die meelopen brengen kleine cadeautjes mee. Deze presentjes - een pop, een boek, lego of een spel gaan naar het kindje in de stal en van daar naar kinderen in verre landen die lang niet zo veel speelgoed hebben als wij hier. Of zelfs helemaal geen speelgoed kennen, omdat hun familie heel arm is. Na een flinke tocht en warme chocolademelk zijn we om ongeveer zes uur van binnen en buiten weer lekker warm. Dan is het al bijna Kerstmis. Waar: Schiedam, start Hoofdstraat 14 Wanneer: 21 december, van 17.00 tot 18.00 uur Informatie: www.heilighartkerk.nl

Herdertjestocht in Voorhout Ook in Voorhout wordt op de zondag voor kerst een tocht georganiseerd. Het is de Herdertjestocht, die voert door de straten van Voorhout. De deelnemers worden meegenomen langs enkele taferelen die de reis uitbeelden van Maria en Jozef naar Bethlehem.

In groepjes van ongeveer vijftien mensen, waaronder een gids, is de gang onder meer langs de werkplaats van Jozef, maar ook valt te zien hoe Herodes reageert op de boodschap dat er een nieuwe koning is geboren. Zingen en luisteren, kijken en praten, het komt allemaal aan bod tijdens deze winterwandeling van ongeveer vijf kwartier. Tijd: vanaf 15.30 uur Waar: Scouting Boerhavegroep, Sportlaan Info: Facebook Herdertjestocht Voorhout Aanmelden: via [email protected] of T: 06-27118850

Kerstwandeling in Bodegraven De gezamenlijke kerken van Bodegraven organiseren een kerstwandeling door het dorp. Ieder is van harte uitgenodigd mee te lopen. Starten kan op verschillende momenten vanaf 18.00 uur op het Ankerplein. Op de tocht krijgen de deelnemer het kerstverhaal te horen en ook gedeeltelijk te zien. In woord en in gezang komen volgens de organisatoren beide kanten van het kerstboodschap naar voren: de blijheid van Maria en de hardheid van de wereld, in de persoon van koning Herodes. 'Rode draad is dat God naar de aarde gekomen is voor de redding van alle mensen'. In de Willibrorduskerk staat de kerststal waar de wandelaar het kerstkindje in de kribbe zal aantreffen. Wanneer: 23 december, vanaf 18.00 uur Informatie: www.onderwegnaarkerst.nl

Levende kerststal in Moordrecht In een grote schuur in Moordrecht zal voor de 33ste keer de Levende kerststal worden opgebouwd. Jozef en Maria en het kindje Jezus vinden hier zowel op Eerste als op Tweede Kerstdag onderdak. Informatie: jokesteenbergen2012@ gmail.com

Levende kerststal in Vlaardingen Op Tweede Kerstdag is er een Levende kerststal in de Lucaskerk in Vlaardingen. Tussen twee en drie uur 's middag is het stalletje van Bethlehem uitgebeeld van voor iedereen te bezoeken. Waar: Hoogstraat 26a te Vlaardingen

14

nummer 5 • 2014

Nationale Bedevaart Brielle 11 juli 2015

Ontslag

De bisschop verleende eervol ontslag aan: ❖❖ H.M. de Blécourt, per 1 augustus, als rector van Laurens, locatie St. Petrus in Berkel en Rodenrijs.

Ontheffing kerkelijke zending

De bisschop trok eervol de kerkelijke zending in van: ❖❖ W. Lemmens, per 4 augustus als pastoraal werker in de parochie. H. Driekoningen in Den Haag, vanwege pensioen. ❖❖ G.A.C. van Paassen, per 1 september, als pastoraal werker van de parochie De Vier Evangelisten in Den Haag. ❖❖ Mw. dr. A.M.G. de Jong - Van Campen, per 1 november als projectmedewerker Parochiecatechese / Jeugd- en jongerenwerk in de parochie Pax Christi in Woerden en omstreken.

Mulken

De bisschop heeft benoemd: ❖❖ K.E. Deku svd, per 14 augustus tot priester-assistent in de parochie St. Jan de Doper in Gouda en omstreken. ❖❖ Dr. M.-R. Hoogland cp, per 1 september tot priester-assistent in de studentenparochie Catherina van Alexandrië, locatie Sanctus Laurentius in Rotterdam. ❖❖ Dr. A. Kunnekkadan svd, per 10 september tot pastor (0,5 fte) in parochie De Goede Herder in Schiedam. ❖❖ Drs. A.L. Langerhuizen, per 1 oktober tot administrator van parochie St. Agnes in Den Haag. ❖❖ G.J. Clavel, per 1 oktober voor een periode van twee jaar (0,5 fte), tot diaken in de HH. Petrus en Paulusparochie in Leiden. ❖❖ B.S. Bosma, per 15 november tot pastor in de federatie HH. Clara en Franciscus in Langeraar en omstreken. ❖❖ J.P.H.M. van Adrichem, per 15 november tot diaken in De Vier Evangelisten in Den Haag. ❖❖ I.P.J. Osseweijer M.Ed, per 15 november tot diaken in de H. Willibrordus in Lisse en omstreken. ❖❖ G.A.C. van Paassen, per 15 november tot diaken in de parochie St. Jan de Doper in Gouda en omgeving.

De bisschop verleende pastorale zending en goedkeuring aan: ❖❖ K. Bos, per 1 augustus tot geestelijk verzorgster bij Aafje Thuiszorg, locaties Schiehoven en De Vijf Havens in Rotterdam. ❖❖ G.A.C. van Paassen, per 1 september voor een periode van één jaar, tot pastoraal werker in de parochie St. Jan de Doper in Gouda en omstreken

van

Benoemd

Goedkeuring en zending

© Peter

PERSONALIA

IN MEMORIAM Op donderdag 6 november is voorzien van het H. Sacrament der zieken, overleden de zeereerwaarde heer Joseph Marie Andreas Hilgersom

AGENDA 14 december Tour of Faith: Lisse

Tour of Faith is een vaste afspraak op de tweede zondag van iedere maand, tussen bisschop en jongeren van het bisdom. Met een jongerenviering en gesprek aan de hand van een thema en een maaltijd, telkens in een andere parochie. Dit keer is de toer te gast in Lisse. Tijd: vanaf 15.00 uur Adres: St. Agathakerk, Heereweg 277

17 februari Dichter bij Johannes

De evangelist heeft geen “eigen” jaar, zoals Matteüs, Marcus en Lucas; in plaats daarvan krijgt hij de ruimte in alle jaren, zoals met zijn beroemde proloog op Eerste Kerstdag. Het is ook het jongste van de vier evangelies; Johannes heeft langer over zijn woorden kunnen nadenken en komt zo tot

een meer theologisch schrijven dan de anderen. Parochie De Goede Herder in het Waterweg-gebied organiseert een verdiepingsavond over het evangelie in zijn schrijver. Tijd: 20.00 tot 22.00 uur Waar: kerk HH. Andreas, Petrus en Paulus, Andreasplein 1, Maassluis Kosten: vrijwillige bijdrage

geboren op 9 december 1931 in Leiden en priester gewijd op 15 juni 1957. Pastor Jos Hilgersom werd na zijn wijding tot kapelaan benoemd in de parochie H. Joseph in Wassenaar (1957). Op 16 augustus 1958 kreeg hij van de bisschop van Rotterdam de opdracht zijn studie aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen voort te zetten. Op 18 augustus 1966 werd hij

31 mei 2015 Heenvliet-Brielle, voettocht

Zondag 31 mei 2015 vindt de 15e editie plaats van de voettocht: tien kilometer wandelen van de Hervormde kerk in Heenvliet naar de Bedevaartskerk in Brielle en ondertussen van gedachten wisselen over geloven. De deelname staat open voor jongeren uit alle kerken in de leeftijd 12 tot 30 jaar. Tijd: van 13.30 tot 20.00 uur Informatie: Huub Flohr, T: 0793163044, E: [email protected]

Drie Zomerkampen Van zaterdag 19 t/m zondag 25 juli 2015 is het de leukste week van het jaar. Dan organiseert het bisdom Rotterdam weer drie zomerkampen. Op het Kinderkamp, het Tienerkamp en het Jongerenkamp zijn jongens en meiden uit het hele bisdom van harte welkom. Je kunt al mee vanaf acht jaar, totdat je zeventien bent. Met de andere deelnemers beleef je een gezellige week, waarin een verhaal uit de Bijbel centraal staat. Er zijn spelletjes, een uitstapje en een kampvuuravond. In een dagopening en dagsluiting komt het Bijbelverhaal tot leven. Steeds wordt een stukje van het verhaal uitgebeeld of voorgelezen en besproken. De leiding van de kampen is in handen van een pastorale beroepskracht en ervaren vrijwilligers. Kosten voor deelname aan de kampen liggen tussen € 120,- en € 140,-. Meer informatie en aanmelden via www.bisdomrotterdam.nl/zomerkampen.

benoemd tot leraar klassieke talen aan het kleinseminarie Leeuwenhorst te Noordwijkerhout. In 1973 werd hij aangesteld als docent Griekse en Latijnse talen aan de Leidse Universiteit. Op 9 december 1996 werd hem uit deze functie eervol ontslag verleend en kreeg hij ontslag uit de gewone ambtsbediening van het bisdom Rotterdam. De uitvaartmis voor Jos Hilgersom is gehouden op woensdag 12 november in de kerk van St. Bartholomeus, Herenstraat 47 in Voorhout. Aansluitend vond hij zijn laatste rustplaats in het priestergraf van het kerkhof bij de kerk.

Ontvang voortaan Tussenbeide bij u thuis Tussenbeide is het blad van het bisdom Rotterdam, met vijf keer per jaar nieuws en achtergronden uit het kerkelijke leven in het bisdom, levensverhalen en bijzondere ervaringen, kennisgevingen van bijeenkomsten en berichten van de bisschop en vanuit het bisdombureau. Voor 10 euro per jaar valt Tussenbeide steevast bij u door de brievenbus. Wie niets wil missen van het nieuws uit het bisdom stuurt een mailbericht naar E: [email protected] of belt naar T: 010 - 2815171 en krijgt Tussenbeide met ingang van het nieuwe jaar thuisgestuurd.

COLOFON Tussenbeide is de nieuws- en informatiekrant van het Bisdom Rotterdam. Het blad verschijnt onder verantwoordelijkheid van de afdeling Pers en Communicatie. Hoofdredactie: Francis Wout Redactie: Frits Vermeulen, Monique Meeussen, Willien van Wieringen, Jolanda de Wolf, Ted Konings Jongerenredactie: Sander van Aarle, Shirleni Blanken, Emy Jansons-van Steekelenburg, Thom Oosterveer Aan dit nummer werkten verder mee: Dries van den Akker, Marinus van den Berg (column), Desiree Bühler, Ronald Dits, Steven van der Kwartel, Jan Maasen, Robert Reijns, Daphne van Roosendaal, Jury Smit, Jeroen Stam, Fredi Timmermans Redactie en abonnementenadministratie: Koningin Emmaplein 3, 3016 AA Rotterdam, Tel: 010 - 281 51 71, Fax: 010 - 436 71 90 E: [email protected] I: www.bisdomrotterdam.nl Postgiro: 464304 Vormgeving: Halewijn NV, Halewijnlaan 92, B-2050 Antwerpen

Fotografie: Erica Geraedts, Martijn van de Griendt, Peter van Mulken, Daphne van Roosendaal, Ton Snepvangers, Paul Snoeren, Ina Spanjersberg, Jeroen Stam, Ben van der Velde, Norbert Waalboer, Joyce Willems-de Bruijn, Johan Wouters Drukkerij: Halewijn NV, Halewijnlaan 92, B-2050 Antwerpen Abonnementen: € 1,50 per jaar (voor parochies) € 10 per jaar (individueel abonnement incl. porto) Abonnementen kunnen elk gewenst moment ingaan en worden automatisch verlengd, tenzij minimaal vier weken voor het verstrijken van de abonnementstermijn schriftelijk wordt opgezegd. Advertenties: Borgerpark Media Marion Polmans -Paus, Postbus 8027, 6060 AA Posterholt T: 0475 - 711 362 E: [email protected] I: www.borgerparkmedia.nl Overnemen: Artikelen uit Tussenbeide mogen met bronvermelding, vrij worden overgenomen in parochiebladen. Illustraties en foto’s mogen alleen worden gebruikt als vooraf toestemming is verleend door de redactie.

nummer 5 • 2014

15

jong!

Weg van barmhartigheid

In 2016 zullen in Krakau in Polen de Wereldjongerendagen plaatsvinden. Mgr. Van den Hende gaf bij de opening van het Laurentiusjaar op 15 november het startsein voor de voorbereiding op deze Wereldjongerendagen(WJD). Het bisdom Rotterdam zal een reis naar de WJD organiseren, onder de vlag “Weg van Barmhartigheid”. Jongeren van 16 tot en met 30 jaar zijn van harte uitgenodigd om mee te gaan op reis naar Krakau. Onderweg zullen we op verschillende plaatsen, onder andere in een Pools bisdom voor “The Days in the Diocese” halt houden. Jongeren die al eens deelgenomen hebben aan de WJD, hebben ieder hun favoriete moment: “The Days in the Diocese”, zegt de één, ‘omdat je daar gastvrij ontvangen wordt door lokale mensen en zo de cultuur en hun geloof leert kennen'. Een ander heeft de beste herinneringen aan de heenreis, ‘omdat we op bijzondere plaatsen stopten, zoals een bedevaartplaats en dit met onze eigen groep beleefden’. Een derde zal je enthousiast vertellen over de WJD zelf, waarop de paus mooie woorden sprak: ‘Je bent dan verzameld met de wereldkerk, een Kerk, die danst en bruist. Zoveel jongeren, die had ik nog niet eerder bij elkaar gezien. Al deze jongeren delen hetzelfde geloof. Samen de mis vieren, dat is echt indrukwekkend.’

Barmhartigen Iedere editie van de WJD kent een thema. Paus Franciscus gaf op het strand van Copacabana tijdens de WJD van Rio jongeren de boodschap om de werken van barmhartigheid en de zaligsprekingen uit de Bergrede op te pakken als programma. Eén van de zaligsprekingen koos hij dan ook als thema voor de WJD van Krakau: ‘Zalig de barmhartigen, want zij zullen barmhartigheid ondervinden’ (Mt. 5,7). Met de Weg van Barmhartigheid legt het bisdom Rotterdam zijn eigen accent. De jongeren gaan samen op weg naar dit bijzondere evenement. Zij trekken met elkaar op in geloof en mogen groeien in naastenliefde en omzien naar elkaar. Concreet is er een aantal stappen in de voorbereiding aan te wijzen. Tour of Faith, de maandelijkse ontmoeting van jongeren met de bisschop, vormt de ruggengraat. De Palmzondagen in 2015 en 2016, die als Wereldjongerendagen in diocesane kring worden gevierd, zullen daarin hoogtepunten zijn. Op enkele middagen kunnen jongeren zich verder verdiepen in het thema. Andere ontmoetingen staan meer in het teken van het leren kennen van elkaar als deelnemers. Op www.bisdomrotterdam.nl en via Facebook ‘Jongerenpastoraat Bisdom Rotterdam’ zal alle informatie te vinden zijn. Fredi Timmermans, medewerker Jongerenpastoraat

M25 St.Christoffel en hun bijzondere band met Sinterklaas M25 St.Christoffel, Dordrecht e.o., kreeg een bijzonder verzoek van Sinterklaas. Omdat hij een dagje ouder wordt vroeg hij M25 om hulp. Uiteraard waren de jongeren daartoe graag bereid. De vraag van Sinterklaas was of ze wilden helpen bij het verzamelen van cadeaus om een groep kinderen een leuke Sinterklaasavond te bezorgen. De jongeren hebben voor elke kerklocatie in de H. Theresia van Ávila parochie een display gemaakt in de vorm van een schoorsteen. Drie weekenden hebben ze parochianen gevraagd om mee te helpen en cadeaus te verzamelen. Zo kregen meer kinderen een cadeau van Sinterklaas met de hulp van M25.

16

nummer 5 • 2014

Vuurdoop 2015 Ook in 2015 zal de Vuurdoop, de jaarlijkse manifestatie voor de vormelingen, weer plaatsvinden. Nu reeds kunt u de datum in uw agenda noteren: zaterdag 23 mei 2015. De Vuurdoop geeft ruim aandacht voor ontmoeting met elkaar en met bisschop Van den Hende. De dag begint met een korte bezinning: zang, gebed en een Bijbeltekst. Vervolgens is er een opening act rond het vuur van de Heilige Geest. Daarna een doorlopend programma met telkens wisselende workshops: theater, ontmoeting en een rondgang door de gewelven of beklimming van de toren. De begeleiders van de vormelingen ontmoeten de bisschop of een van de vicarissen voor een geloofs­ gesprek. De werkgroep gaat binnenkort overleggen over het programma en hoopt ook in 2015 een inspirerende bijeenkomst te organiseren voor de vormelingen en hun begeleiders. In februari 2015 ontvangen de parochies en de contactpersonen van de Vuurdoop de aanmeldingsformulieren. Info: [email protected]

Veel jongeren­groepen in

Jongeren komen in actie voor DiaconAction. Enkele honderden jonge mensen steken elk jaar in november en december hun handen uit de mouwen voor mensen die een steuntje in de rug kunnen gebruiken. In de parochie van de Vier Evangelisten in Den Haag-Zuid gaat Inside Out twee dagen helpen bij de kerstmarkt. De jongeren doen onder meer spelletjes met kinderen en maken kerststukjes voor mensen die in het afgelopen jaar een dierbare verloren hebben. In Brielle doet TenAge7 mee aan de schoenendoosactie van stichting De Barmhartige Samaritaan. In Zoetermeer zet M25 zich een heel weekend in voor DiaconAction. Er wordt op zaterdag geklust bij mensen die dat zelf niet kunnen. ’s Avonds is er een sponsoravond en op zondag verzorgt M25 de catering bij het diaconale concert. M25 Rotterdam zamelde eind november voedsel in voor de voedselbank. Rock Solid Ter Aar /Aarlanderveen doet ook dit jaar weer mee. Voor het derde jaar in successie bezoeken zij mensen met een verstandelijke beperking. Ze maken er Sinterklaasversiering en doen samen een spelletje. Bij M25 Den Haag gaan de jongeren helpen 125 kerstpakketten samen te stellen, waarna ze deze bij mensen brengen. In Dordrecht maakt M25 St. Christoffel kerstattenties klaar voor ouderen. M25 Rotterdam-Oost (IPV) bezoekt in december mensen met een verstandelijke beperking; samen gaan ze wandelen en daarna koken en eten. JEK-time zal in Gouda helpen bij een lunch voor mantelzorgers. De jongeren uit Nootdorp en Pijnacker willen voedsel ophalen voor de voedselbank en geld voor Serious Request. En M25 Delft helpt bij de kerstviering voor daken thuislozen. Actuele informatie is te vinden op www.bisdomrotterdam.nl. Desiree Bühler

De pagina Jong! wordt samengesteld door een jonge redactie, met Shirleni Blanken, Emy Jansons - van Steekelenburg, Thom Oosterveer, Sander van Aarle en Ted Konings.

: 6 1 0 2 WJD