In de nacht neemt de wind verder toe; de golven groeien tot ongeveer 3 meter hoogte en we zijn genoodzaakt om zeil te minderen om zodoende de krachten op de sleeplijn te verminderen. We willen immers graag met onze sleep veilig in een haven aankomen. De gehele reddingsoperatie wordt nauwlettend gevolgd door het kustwachtstation Fort de France; op gezette tijden is er contact over de vorderingen van de reddingsoperatie. Het regelmatige VHF contact met Moritz gaat behalve over de sleeptros ook over leven en welzijn! Inmiddels verschijnt hij steeds schaarser gekleed aan dek. Misschien vanwege het heerlijke tropische weer? Wij hebben hem echter ook gevraagd om kleding te gebruiken ter voorkoming van schavielen van de sleeplijn, maar hoeveel kleding heeft hij eigenlijk?
Gebroken sleeplijn
Vrijdag 28 december. De rust is weergekeerd aan boord van de Tres Hombres. De Fidel volgt ons trouw en iedereen is tevreden over de succesvolle reddingsoperatie. Het is net na de middag, mijn ochtendwacht zit erop en ik lig even in mijn kooi te dommelen. In de verte hoor ik consternatie aan dek. Spoedig komt Freya, de 2e stuurman onderdeks; "all hands on dek" De sleeplijn is gebroken! Er volgt een korte instructie van de kapitein. De positie is genoteerd. Wij lopen immers met 7 knopen snel weg bij de Fidel. Zo snel mogelijk worden de zeilen gestreken om de vaart uit het schip te halen. Dat is echter een hele toer omdat de leizeilen ook staan. Als de meeste zeilen zijn gestreken is de Fidel nog maar een stipje aan de horizon. Vervolgens gaan we overstag om op te kruisen. Strak aan de wind kruisen we tegen de zeëen in; bakken water bruisen over de boegverschansing. Enkele uren later zijn we terug bij de Fidel. We gaan weer bijliggen voor haar boeg en weten de sleeplijn weer overgezet te krijgen. Onze 1e stuurman, Erik wordt geassisteerd door onze sterke matroos Jelte om de sleeplijn te beleggen op de Fidel. Net voordat de nacht invalt is
8-1-2013 Arjen
Fidel met schipper Moritz (midden)
Net voor de lunch bereikten we het eiland onder volle zeilen. Wat een prachtig gezicht moet het zijn geweest vanaf de wal toen de Tres Hombres Rodney Baai in kwam zeilen met in zijn kielzog de Fidel. Een vriend van Mauritz kwam ons al tegemoet varen met zijn 8 meter zeiljachtje om de sleep over te nemen. Eindelijk was het moment aangebroken dat we de sleeptros na 900 nM veilig los konden gooien. Even later waren wij weer onder zeil om kruisend de baai in te zeilen waar wij na 17 dagen vanaf Brava (Kaap Verden) ook ten anker kwamen.
DWARS
de klus geklaard. Na het avondeten worden de zeilen gezet en koersen we me een vaart van 6 knopen pal west. De volle maan in de heldere nacht helpt ons bij de laatste werkzaamheden. Alles wordt in het werk gesteld om een breuk in de sleeplijn te voorkomen. Aan boord van de Tres Hombres wordt de sleeplijn dubbel belegd, zowel op het achterdek als midscheeps. Er worden maatregelen genomen tegen schavielen in de kluisgaten middels rubberen lappen en varkensvet. De sleeplijn is zoveel verlengd, dat ie altijd onder water hangt en dus nooit strak komt te staan. Ieder uur hebben we contact met Mauritz over de conditie van de sleeptros.
vereniging van oud-leerlingen van de enkhuizer zeevaartschool
vervolg van pagina 11
laten gaan om de situatie op te nemen. Tevens kan dan de sleeplijn worden belegd. Clemens zal dit zwemmend gaan doen; met zijn veiligheidsharnas aan een lijn en een reddingsboei is hij in korte tijd bij de zwemtrap van de Fidel. Met een duikbril inspecteert hij de situatie van het verloren roer. We Tres Hombres, slepend, voltuig beginnen met het vieren van de sleeplijn en het zetten van de zeilen. Spoedig hebben we ons volledige tuig staan inclusief de leizeilen. We verzoeken Moritz om een fok te zetten en een lange drijflijn uit te werpen om zodoende het zwieren te beperken. Spoedig lopen we 6 knopen. Fidel volgt aardig in ons zog met een fraaie witte snor voor de boeg.
TUIG
de
leugenbank Jaargang 12 . Nummer 24 . April 2013
Dwarstuig sponsort trainee tijdens Tall Ship Races 2013
D
warstuig wil jongeren in de gelegenheid stellen om kennis te maken met de zeezeilvaart en laten zien hoe het leven aan boord van een zeilschip is, in de hoop dat jongeren enthousiast blijven en kiezen voor de zeilvaart. Ken je iemand of ben jij de trainee die later betrokken wil zijn in het laten varen van de traditionele zeilvloot? Dan vernemen we graag de motivatie om deel te nemen aan de race. Naar aanleiding van de motivatie voor de race en je persoonlijke toekomstperspectief bepaalt het bestuur van Dwarstuig wie gesponsord wordt. Er wordt in 2013 één trainee gesponsord voor het bedrag van € 400. In 2013 vertrekt de Tall Ship Races vanuit Helsinki, met een stop in Riga en eindigt in Szczecin. De plek die Dwarstuig sponsort is aan boord van de ‘Morgenster’ van mede-dwarstuiglid Harry Mutter. Aan boord is een internationale EU uitwisseling, begeleid door At Sea Sail Training. Dat betekent dat er naast zeilen ook activiteiten worden georganiseerd. De jongeren bepalen zelf met elkaar welke activiteiten worden gedaan en koken samen. De jongeren uit Nederland, Polen, Finland, Frankrijk, Portugal en Letland houden de wacht onder begeleiding van een ervaren crew.
Gegevens
Het schip: Morgenster Reis: van Helsinki(FL) via Riga(LV) naar Szczecin(PL) met internationale EU uitwisseling. Datum: van 19/7 – 5/8 Kosten: € 975 (15-25 years) waarvan Dwarstuig € 400 wil sponsoren. Voor de reiskosten is een subsidie aanvraag ingediend. Als dit wordt toegekend wordt er 70% van de reiskosten vergoed.
Tegenprestatie:
Als tegenprestatie wordt van de trainee, een De Morgenster voor Den Helder drietal zaken verwacht: De trainee krijgt een T-shirt mee van Dwarstuig. Deze moet natuurlijk worden gedragen, waarvan een foto wordt gemaakt voor in de Leugenbank, onze verenigings nieuwsbrief. Een verslag voor in diezelfde Leugenbank en op de website met een paar foto’s. Tijdens een borrel van Dwarstuig aanwezig zijn om zich te presenteren en een korte toelichting te geven over de reis en de ervaring. Aanmelden: Dit kan via het aanmeldformulier in te vullen en op te sturen vóór 30 april dat te vinden is op de website van Dwarstuig. Rond 15 mei wordt bekend wie gaat deelnemen aan de race. De motivatie om deel te nemen is belangrijk en nog belangrijker is wat je later met de ervaring wilt doen. Meer informatie over deze reis is te vinden in de folder Morgenster EU en paklijst en op de site van At Sea Sail Training of via
[email protected] of bel met 0619120664.
12
1
Van het bestuur
Redding Fidel
andaag begint de lente en het is buiten 1°C, komt er dan nooit een end aan de kou hoor ik haast iedereen zeggen, vast wel. De eerste zeilschepen zijn afgelopen week al van wal gestoken, alleen al daaraan merk je dat de lente eraan komt.
De Tres Hombres redt stuurloos zeiljacht op de Atlantische Oceaan, Leo Boogerd, scheepstimmerman a/b van de Tres Hombres schreef hier het volgende verslag over, later aangevuld door Kapitein Arjen Van der Veen
V
Maar de afgelopen winter was weer koud en zoals gezegd, lang. Paulien was afwezig om moeder te worden van haar prachtige zoon Rick. Er waren oud vertrouwde en lang dienende bestuursleden die aankondigden te vertrekken. Nieuwe bestuursleden die energiek en overladen met nieuwe ideeën en plannen het bestuur binnen stappen. We trotseerden storm op de Beurs Klassieke schepen, relatief veel sneeuw en gladdigheid. Leden die niet begrijpen dat je als bestuur soms voor de minst slechte oplossing moet kiezen, dit naar aanleiding van onze beslissing om het Smoelenboek ook op een USB-stick te leveren in plaats van een digitale versie op onze website. Overigens wil dit niet zeggen dat we onze oren en ogen gesloten houden voor andere digitale oplossingen, op een nader moment komt er een echte waterdichte oplossing. Maar de meerderheid van onze leden willen zo graag dat papieren boekwerkje. Zijn die mensen dan zo ouderwets? Ik noem ze liever nostalgisch, het heeft ook wel wat dat boekje waar je nog eens wat in kan noteren, aankruisen of zelfs doorkruisen. Gelukkig is onze vereniging lekker in beweging. Het idee, om meer maatschappelijk aan de gang te gaan is in goede aarde gevallen en heeft een interessante discussie op gang gebracht. Precies wat het bestuur graag wilde; meer leden betrekken bij de activiteiten van de vereniging. We zien de deelname aan bijvoorbeeld de ledenvergadering elk jaar stijgen, zouden ze interessanter worden of is het de spectaculaire excursie die veel leden trekt..? We gaan zo door en nieuwe ideeën zijn welkom. Ook blijven we voorzien in de behoefte oud leerlingen van de Enkhuizer Zeevaartschool met elkaar in contact te brengen. Het liefste in Enkhuizen omdat je dan weer even lekker terug kan mijmeren over die super leuke tijd met je mede studenten op onze leerzame maar ook gezellige dagen op de Zeevaartschool. Volgend jaar is er alweer een lustrum, de vereniging komt op de mooie leeftijd van 15 jaar, er is veel gebeurd en er zijn heel veel oud-leerlingen van de EZS lid. Maar toch willen we graag een slag slaan om nog meer oud- leerlingen lid te maken. Wil je ons hiermee op één of andere manier helpen als vrijwilliger of als bestuurslid? Laat het mij dan even weten, mijn telefoonnummer en e-mailadres staat in het Smoelenboek. Rest mij nog jullie allen namens het bestuur een geweldig vaar-, zeil-, of vakantie seizoen te wensen. Gert van Wijk
Gezocht: Redactie Leugenbank Kun jij schrijven? Vind jij redigeren van een krant leuk? Weet jij wat er speelt in de vloot? Kun je omgaan met een DTP programma om de krant in elkaar te zetten? Laat het ons weten!
Voor meer informatie of aanmelding: Gert van Wijk
[email protected] of tel. 0620006944
2
Leo Boogerd
H
et is 2e Kerstdag, we zijn negen dagen geleden vertrokken vanaf het kaapverdische eiland Brava, onze positie is 15° 47"N en 45°28"W. We zijn inmiddels over de helft van onze oversteek. De stemming is opperbest aan boord. Als we deze vaart kunnen behouden, zouden we eventueel nog een ander eiland kunnen aandoen voordat we naar Barbados zeilen.
We benaderen de Fidel bovenwinds; dit valt echter niet mee op een onrustige oceaan, de Fidel slingert enorm en wij maken uitslagen van 20° met schuin achterop lopende golven. Kapitein Arjan van der Veen manoeuvreert de Tres Hombres met grote vaardigheid tot op zo'n 15 meter afstand en Freya, de 2e stuurman, slingert haar werplijn met grote precisie aan boord van de Fidel vrijwel de gehele werplijn ligt op haar dek. De, naar nu blijkt oudere, solozeiler begrijpt de bedoeling niet helemaal en gaat op zoek naar het "keesje" i.p.v. dat hij zo snel mogelijk de voorloop binnenhaalt. Traag en verward begeeft hij zich over het dek. Kostbare tijd gaat verloren en de afstand tussen de schepen wordt snel groter. Wij hebben vrijwel de gehele sleeplijn uitgevierd, maar de man krijgt de voorloop niet te pakken. Tot ieders teleurstelling is deze poging, om een lijn over te brengen niet succesvol. Voor een volgende poging zullen we weer enkele zeilmanoeuvres moeten maken om de Fidel opnieuw te benaderen. Een 2e poging faalt eveneens!
Deze middag is de bakboord wacht bezig met lopende werkzaamheden. De zon staat hoog aan de hemel. In de schaduw van het grootzeil ben ik bezig met het schaven van een kleine leizeil boom. Plotseling roept de kapitein vanuit de navigatiekamer dat hij een noodoproep heeft ontvangen van een duits zeiljacht. Het zeiljacht "Fidel", onderweg naar Barbados, heeft een defect roer en het schip is hierdoor onbestuurbaar. Het bevindt zich 100 Nm zuidwest van ons en heeft een drift van 1.5 knopen zuidwest. Deze "distress alert" is op onze inmarsat C binnengekomen via kustwacht station Fort de France op Martinique. Zoals gebruikelijk in zo'n situatie wordt een reddingsoperatie gecoördineerd door het kustwachtstation. We nemen onze verantwoording en melden zo spoedig mogelijk aan het kustwachtstation dat we beschikbaar zijn om hulp te bieden. We behouden onze koers (280 graden) tot nader order. Geruime tijd laat het kustwachtstation niets van zich horen terwijl er wel een jacht in ernstige moeilijkheden verkeert. Na een uur besluiten we contact op te nemen met het kustwacht station middels de satelliettelefoon. Om onbekende reden is ons antwoord niet doorgekomen, maar Fort de France heeft het dringende verzoek aan ons om medewerking te verlenen tot het geven van hulp. Onze kapitein roept iedereen aan dek en doet verslag van de situatie. Spoedig volgt een overstag manoeuvre en koersen we zuidwest (230 graden). We verwachten de Fidel de volgende morgen rond 10.00h UTC aan te treffen op de verleierde positie.
Onze bemanning wordt moe, lunchtijd is immers reeds lang verstreken. De kapitein laat eerst de bemanning lunchen om hierna een 3e poging in te zetten. Nu benaderen we de Fidel met minimale zeilvoering, maar net genoeg om "bij te liggen". De kapitein ziet kans precies "bij te liggen" boven de Fidel zodat deze in onze luwte ligt. We krijgen nu een beeld van de door onheil getroffen zeezeiler. Zonder problemen weet hij het eind van de voorloop op zijn bolder te beleggen. Onderwijl wordt er kennis gemaakt; ongerust informeert hij naar de voorwaarden voor hulp. Moritz vertelt dat hij niet verzekerd is. Onze kapitein begrijpt de situatie volledig en grapt, of hij ook koud bier aan boord heeft!? Behoudens een contract over de verantwoordelijkheid is daarmee de hulp overeenkomst een feit. De Tres Hombres gaat de Fidel slepen naar de dichtstbijzijnde haven in de caribische regio, zo'n slordige 800 Nm. De beste man is zichtbaar opgelucht! We besluiten om een Duits sprekende matroos bij Moritz aan boord te
De volgende morgen treffen we echter geen zeiljacht aan en communicatie met de Fidel blijkt niet mogelijk! In overleg met Fort de France besluiten we onze oorspronkelijke koers te hervatten tot nader order. Na enige tijd krijgen we toch contact met de Fidel middels de satelliettelefoon. Nu wordt duidelijk dat het gaat om een solozeiler met een 12 meter stalen kits van 18 ton. Het schip is het complete roer verloren, in11
vervolg op pagina 12
De Leugenbank is de laatste jaren samen gesteld door Anne, wie weet haar te evenaren? Ook meerdere mensen kunnen samen een redactie vormen. Momenteel komt de Leugenbank 2 keer per jaar uit. Eén redactielid maakt deel uit van het bestuur.
clusief de roerhak. De onfortuinlijke zeiler drijft al veertien dagen stuurloos rond! We hervatten onze zoekactie en 12.00h UTC treffen we het stuurloze zeiljacht aan op 14°36"N en 47°04"W. Met alleen een fok gehesen, gaat het jacht te keer als een dol paard. Vanaf het moment dat het schip in zicht kwam, op een afstand van 8 Nm, is het reddingsscenario voorbereid. Een noodroer ligt niet voor de hand vanwege de afmetingen van het jacht, de zeiler vraagt nadrukkelijk om een sleep. Aan dek ligt een 60 meter sleeplijn van 50 mm gereed met een drijvende voorloop van 20 meter en een werplijn.
vervolg van pagina 9
weer varen bij de Marine en werd Commandant op een fregat. Na deze vaarperiode volgde een plaatsing in Turkije als militair/marine attaché, mede geaccrediteerd in Roemenie.
Stad Amsterdam
Na deze interessante en enerverende periode werd Robin commandant op Hr.Ms. Zuiderkruis, het bevoorradingsschip van de Marine. We hebben het nu over 1997-99. Gelukkig weer varen dus. Ergens in 1998, terwijl hij in Noorwegen lag, werd hij gebeld door het hoofd personeelszaken. De marine zag mogelijkheden voor opleidingsplaatsen van adelborsten aan boord van de Stad Amsterdam in aanbouw. Er werden kapiteins gezocht voor dit schip. Vanwege zijn ervaringen met de Urania en de Abel Tasman, leek hij de aangewezen marineman om voor die functie in aanmerking te komen. Samen met Pieter Brantjes werd hij het eerste kapiteinsduo. Hij volgde de bevarenen opleiding Grote Zeilvaart in Enkhuizen (zo werd hij lid van Dwarstuig). SI erkende, in eerste instantie, zijn marinevaartijd niet voor een civiel schip. Daarom voer hij drie maanden als stuurman aan boord van de Gorch Fock en de Eagle om ervaring op te doen. Tegenwoordig erkent SI wel marinevaartijd. Zo werd Robin kapitein op de Stad Amsterdam. In 2001 wonnen ze alles wat er te winnen viel tijdens de Cutty Sark Tall Ships Race 2001. In 2003 werd hij gepensioneerd als commandant bij de Marine en zou ook stoppen met zijn kapiteinschap op de Stad. Maar daar konden ze hem nog niet missen, hij bleef nog anderhalf jaar. In 2003 werd Robin voorzitter van de STAN.
Training aan boord
Aan boord van de Stad leerde hij Monique Touw kennen, toen tweede stuurman. Monique was al bezig de training van jongeren op zeegaande zeilschepen te verbeteren. Zo ontstond een samenwerking tussen de STAN en At Sea Sail Training, dat door Monique was opgericht. Een van de eerste grotere projecten was de organisatie van Race-to-Sail 2005 (Frederikstad-Den HelderAmsterdam). Gedeputeerde van Noord-Holland, Patrick Poelmann, later technisch voorzitter van de BBZ, wist veel voor elkaar te krijgen bij de Noord-Hollandse gemeenten. Er werden jongeren gevonden en sponsorgeld. Een ander product van de samenwerking is gebaseerd op het Europese Unie Fonds “Youth in Action”. Op basis van een bijzondere projectbeschrijving wordt de subsidie uit dit fonds aangevraagd door de STAN. At Sea Sail Training zorgt voor de uitvoering. Dit is begonnen als een Nederlands nationaal project, maar inmiddels uitgegroeid tot een internationaal project in nauwe samenwerking met sail training organisaties uit andere landen in de Europese Unie. Nu al voor het zevende jaar krijgen de STAN en At Sea hieruit subsidie. Het is daarbij van groot belang, dat trainingen aan boord van schepen op professionele wijze wordt uitgevoerd. Hiervoor is onder verantwoordelijkheid van de STAN een sail training 10
programma ontwikkeld. Dit programma is door het Min. van V&W erkend en kan ook door zeilschepen gebruikt worden voor de verkrijging van hert certificaat SPS/Sail training schip. Ongeveer 14 Nederlandse schepen maken nu gebruik van dit sail training programma. Bernt Folmer, Gert Loomeijer en Monique zitten in de speciale STAN commissie, die dit programma beheert. Robins belangrijkste taak is geld binnen zien te krijgen voor alle activiteiten.
Toekomst
Als voorzitter van de STAN zoekt Robin zo veel mogelijk dwarsverbanden met de Nederlandse scheepvaart. Er is samenwerking met de BBZ gestart. De Spiegel der Zeilvaart is communicatiekanaal voor de STAN. In principe kunnen door SI gekeurde zeilschepen meedoen aan Tall Ships Races. Wel moeten ze nog wat extra veiligheidsmaatregelen doorvoeren. Deze zijn vooral bedoeld om de jonge trainees te beschermen. Zij komen vaak geheel onervaren en voor de eerste keer aan boord van de zeilschepen en gaan dan vrijwel meteen naar zee. Er is beleid in de Europese Unie en dus ook in Nederland om de jonge generatie enthousiast te maken voor de gehele maritieme sector. Nederland als belangrijke scheepvaartnatie kan hierin een grote rol spelen. Als alle scheepvaartbranches in Nederland met elkaar gaan samenwerken, is er beslist een grote toekomst voor al die bedrijfstakken. De Nederlandse zeilvloot, met een sail training programma, kan hierin een grote bijdrage leveren wat ook ten goede komt aan het voortbestaan van de vloot. De STAN werkt er hard aan om de gewenste samenwerking tot stand te brengen.
Dwarstuig zeilt op 12 oktober 2013 mee met de Tres Hombres! Na een daverend succes in september 2012 gaat Dwarstuig wederom met de Tres Hombres varen. Op de dag nadat Dwarstuig mee is gevaren, gaat het schip zonder motor op weg naar de Caribische Eilanden. De dagtocht is van 10.00 tot 17.00 uur, vertrek vanuit Den Helder waar het schip voor anker ligt. Met sloepen worden we er heen gebracht. Afhankelijk van de wind en getij gaat het naar de Noordzee danwel de Waddenzee. Aan boord wordt een eenvoudige lunch geserveerd, koffie en thee is de gehele dag door te krijgen. Kosten: 40 euro per persoon, introducé 50,-. Aanmelden:
[email protected]
De nieuwe bestuursleden Even
in. Na 22 jaar kantoorwerk kwamen de kriebels en had ik genoeg van het binnen zitten met ‘vierkante ogen’. Vanwege een goede vertrekregeling met mijn werkgever kon ik aan de EZS beginnen. De zomer van 2006 ben ik als opstapper (op de Europa, Galant en Flying Dutchman) begonnen om de praktijk te leren. Daarna, met heel veel plezier, 3 jaar op de Oostzee als deckhand gefunctioneerd. Sinds 2009 heb ik mijn stuurmanspapieren en vaar op diverse ‘small en tall ships’. Ondanks de financiële terugslag heb ik geen moment spijt van mijn roer-om-beslissing. Ik heb veel nieuwe fantastische mensen leren kennen en ben blij dat ik niet meer in het kantoorkeurslijf zit. Qua opleidingen ben ik helaas met de EZS klaar. Daarom leek het me leuk om nog een band met de school te houden via Dwarstuig. Vanaf 2013 ben ik bij het bestuur gekomen en ben ik verantwoordelijk voor de website.
voorstellen..
Edwhard Jernberg:
Hotelier, Kapitein, Klusondernemer,
N
a een zeilschool heb ik in mijn jeugd letterlijk talloze bootjes versleten. Vervolgens heb ik me toch gericht op een studie en een carrière buiten het zeilen tot een vriend mij belde of ik wilde helpen zijn charter bedrijf in de Caribbean op te bouwen. Ik zei mijn financiële baan bij Penta Hotels op en reisde af om voor 2 jaar te gaan varen. De passie leefde weer op en ging nooit meer weg. Na een eigen restaurant en een hotel in Berlijn te hebben gerund, kwam ik in 2000 terug naar Nederland en greep ik de kans aan om naast mijn baan als consultant de EZS te gaan doen. Het was een feest der herkenning; ik heb alle 3 de opleidingen succesvol afgerond, daarna kon ik met de Hapag Lloyd meevaren op haar passagiersschepen en ervaring opdoen. Dat was een mooie opstap om als schipper in de jachtwereld te varen met schepen van 50 voet tot uiteindelijk 50 meter. Aan deze mooie ervaring kwam echter een eind toen ik een gezin stichtte en dat is ook een mooie ervaring. Terugkijkend concludeer ik dat de EZS mij erg veel plezier heeft verschaft en de mogelijkheid om bijna 10 jaar in mijn passie te werken. En ik vind het leuk te constateren dat dit bij velen ook en nog steeds het geval is. Daarom is het een genoegen om via het bestuur van Dwarstuig mijn steentje bij te dragen om deze bijzondere vereniging te laten floreren. Graag wil ik Dwarstuig helpen in haar streven om de school te ondersteunen, leden met elkaar in contact te houden en te fungeren als vraagbaak voor leden die varen, niet meer varen of weer willen gaan varen.
Colofon De Leugenbank is de halfjaarlijkse nieuwsbrief van Dwarstuig, de oud-leerlingenvereniging van de Enkhuizer Zeevaartschool. Redactie: Vormgeving: Bijdragen:
Hilde Kuiper: “Het Roer Om”
O
pgegroeid op het IJsselmeer. Als kind zeilde ik in de jaren 70 vaak mee op de ‘bruine vloot’. Toen viel me al op dat het varende volk van een zeer interessant en markant kaliber was. Eenmaal verhuisd naar Amsterdam ging mijn jeugddroom, om zelf te gaan varen, de ijskast
Anne de Bourgraaf Anne de Bourgraaf Gert van Wijk Paulien Rigter Paddeltje Bertie Ledeboer Menno Smit Leo Boogerd Hilde Kuiper Edwhard Jernberg Letty Swart Pjotr
Foto's:
Hilde Kuiper Fairtransport Edwhard Jernberg Hilde Kuiper Bounty fotos internet Robin Snouck Hurgonje
Redactieadres: Redactie Leugenbank Nearesteech 4 8749 GK Pingjum
[email protected]
3
Robin Snouck Hurgronje
40 jarig Jubileum Strontrace,Beurtveer, Visserij en Liereliet
De grote reünie tijdens het 40-jarige jubileum van dit evenement wordt ongetwijfeld één van de hoogtepunten van de ruim een week durende jubileumactiviteiten. Vanuit het hele land komen leden, oud-leden, trouwe deelnemers en vrijwilligers van het evenement op zondag 20 oktober naar de grote feesttent in Workum.
Intervieuw
Opgeven voor deze reünie kan via email naar:
[email protected]. De kosten voor de reünie incl. de maaltijd bedragen 15 euro per persoon, over te maken op rekeningnummer 3052 43 594 t. n. v. St. Zeilvaartcollege Workum. Vouchers daarvoor zullen U toegestuurd worden.
p het Centraal Station in Amsterdam begon Robin aan zijn verhaal. In zijn familie was generaties lang geen enkele link met de zeevaart. Wel waren zijn voorouders, Hugenoten, vanuit Noord Frankrijk naar Zeeland gekomen. Één voorvader was kaper geweest bij Duinkerken rond 1600. In Zeeland had de familie schepen uitgerust om handel te drijven, maar dat was alles. Toch wist hij van jongs af aan dat hij naar zee wilde, al groeide hij op in het oosten van het land. Wel had een vriend van zijn vader een oude botter, waarop hij mee mocht als bemanning. Als 12 jarig jongetje kwam hij, tijdens een vakantie op Terschelling, in aanraking met de bergingssleepboot de “Holland”. Hollands Glorie! Hij dacht bij zichzelf: op zo’n schip wil ik kapitein zijn! Zo kwam hij na de HBS als adelborst bij de Marine (dat leek zijn vader beter dan de handelsvaart). In zijn opleidingstijd voer hij mee als trainee op de Urania tijdens de STA Tall Ships Race 1968, hierdoor werd zijn interesse in sail training, opleiding aan boord van zeilschepen, gewekt.
Eén van de opvallendste activiteiten tijdens de jubileumweek van de Strontrace 2013 zijn de schilderijen exposities in de tweede helft van oktober in zowel Workum als in Warmond, waar traditioneel getrouw bij het Park Groot Leerust de Strontracer’s warm verwelkomd worden. Het thema is, ’de binnenscheepvaart onder zeil'. Nederland telt vele maritieme schilders. Zij worden dan ook uitgenodigd om een foto van één of meerdere werken in te zenden. De jubileumcommissie selecteert uit het aanbod een aantal foto’s voor een buiten-expositie, welke op grote weerbestendige doeken worden afgedrukt, die vervolgens op een opvallende plaats in Workum (bij de havenkom) worden tentoongesteld. De foto's, zo spoedig mogelijk en graag uiterlijk vóór 1 juni sturen naar:
[email protected] We nemen na ontvangst hiervan persoonlijk contact op met de kunstenaars.
Hans Beukers:
Scheepsbouw en Rederij in de Overgang van Zeil naar Stoom: De Meursings en de bark Baarn. Auteur: Petra Vermeulen. Redactie Sander Klos Uitgave Stichting Nederlandse Kaap-Hoornvaarders, 2012
Liever varen dan een kantoorbaan
vervolg op pagina 5
Na zijn opleiding van drie jaar, ging hij als officier naar de Onderzeedienst. Dat leek hem enorm spannend. Dat was het ook. Het was in de tijd van de Koude Oorlog. Vijftien jaar lang, waarvan de laatste jaren als commandant, voer hij op allerlei geheime missies, waarvan veel langs de Sovjetgrens. Hij mocht hier met niemand een woord over reppen, zelfs met zijn vrouw Suzette niet, terwijl hij toch vaak negen maanden per jaar van huis was. Hij leerde Suzette kennen in Den Helder. Zij was als Marva-officier, secretaresse van de commandant van het KIM, waar hij vaak voor overleg als praeses van het Cadettencorps te vinden was. Toen hij in 2006 samen met anderen een boek over deze periode mocht schrijven, wist ze eindelijk wat hij al die maanden had uitgevoerd. 9
vervolg op pagina 10
Na deze avontuurlijke tijd werd hij “verbannen” naar Den Haag als stafofficier onderzeeboten. In 1986 kreeg hij de kans om commandant te worden op de Urania, het opleidingsschip van de Marine, toen nog geen full time baan. In de zelfde periode maakte hij kennis met de Tjitske Cornelia, het schip van Sipko en Ed Swart. Er groeide een plan om met dit schip deel te gaan nemen aan een groot Sail evenement in Sydney, ter gelegenheid van het 200 jarig bestaan van Australië. Het schip werd omgedoopt in Abel Tasman, ons allen bekend. Ze wilden een reis om de wereld van ruim een jaar gaan maken met als doel het evenement in Sidney. Hoe krijg je zoiets voor elkaar? Het was de periode waarin de STAN (Sail Training Association Netherlands) werd opgericht. Dit in verband met de eerste Delfsail in 1986. Daar was Ivo Opstelten burgemeester. Bernard Heppener, voorzitter van de STAN had een uitgebreid netwerk met sponsormogelijkheden, hij werd ook voorzitter van het project Abel Tasman. Zo was er wel aan sponsorgeld te komen mits ze een opleidingsschip zouden worden met alle daaraan gestelde wettelijke eisen. Ze hadden geluk. De TROS had het project geadopteerd. Op tweede Kerstdag 1986 was de Nederlandse TV uitzending van de eerste poging om het wereldrecord dominosteentjes vallen te verbeteren, waar veel mensen naar keken. Aansluitend kregen ze de gelegenheid om een oproep te doen aan jongeren om een traject mee te varen als trainee op deze reis. Er kwamen 12.000 aanmeldingen binnen! Ze hadden maar 11 trainees per etappe (99 in totaal) nodig. Na een langdurige selectie, met behulp van de toenmalige Nederlandse charterschepen, bleven er 33 per etappe over. Uit deze groep werden uiteindelijk de 11 trainees gekozen die mee gingen varen op de verschillende etappes. De helft bestond uit meisjes. Het werd een groot succes. Er waren vijf vaste bemanningsleden aan boord. Twee van hen hebben de hele reis aan boord gezeten. De kapiteins en stuurlieden wisselden al naar gelang de beschikbaarheid. Robin heeft zelf, als kapitein, de etappe van Sydney, via Auckland, naar Papeete gevaren. Het organiseren van deze reis was erg veel makkelijker geworden door het feit dat de Abel Tasman aangemerkt was als officiële Nederlandse vertegenwoordiger op de festiviteiten in Australie, t.g.v. de viering van het 200 jarig bestaan. Binnenkort hebben ze een reünie van die reis. Na dit project ging Robin
O
Schilderijen expositie rondom jubilerende Strontrace
Scheepsbouw en rederij zijn onderwerpen die slechts zijdelings in de publicatiereeks van de NK-HV aan de orde komen. Deze publicatie gaat aan de hand van de geschiedenissen van de gebroeders Meursing en de bark Baarn dieper in op moedig ondernemerschap gedurende de tijd van de grote zeilvaart in Nederland. De firma Meursing is een van de interessantere spelers in de scheepsbouw en de zeilvaart in Amsterdam gedurende het laatste driekwart van de 19e eeuw. De drie broers werden door hun vader te Hoogezand op de leeftijd van resp. 16, 15 en 12 jaar belast met de leiding van een door hun vader aangekochte scheepswerf in Nieuwendam. De publicatie gaat in op het wel en wee van de jonge scheepsbouwers en laat zien hoe de Meursings drie werven bezaten in Amsterdam. Na verloop van tijd worden de bedrijven gesplitst en gaan de broers onafhankelijk van elkaar verder. Aangezien schepen niet altijd zijn verkocht voor het begin van de bouw, worden er steeds vaker schepen “op avontuur” gebouwd door de Meursings en, veelal samen met anderen, uitgereed. Deze partenreders waren vaak de toeleveranciers van de schepen. De publicatie toont aan, dat deze vaak riskante wijze van handelen ondanks alle wedervaren toch een zekere winst heeft opgeleverd. Van een aantal van de schepen zijn de boekhouding en de correspondentie tussen de reder en de kapiteins terug gevonden. Deze zijn exemplarisch voor de Nederlandse zeilvaart. Op de vaart naar Zuid-Amerika wordt dieper ingegaan. De schepen moesten soms maanden wachten op retourlading 4
Abel Tasman
Jongensdroom
Meer informatie over de reünie is te verkrijgen via email:
[email protected] Zie verder voor alle informatie: www.strontrace.nl, www.liereliet.nl, www.zeilvracht.nl en www.zeilvaartwarmond.nl
door
Bertie Ledeboer
Als enige stapte Robin Snouck Hurgronje over van de Marine naar de Grote Zeilvaart en was vier en een half jaar kapitein op de Stad Amsterdam. Als voorzitter van de STAN werkt hij hard aan opleidingsmogelijkheden aan boord van zeegaande zeilschepen. Ook streeft hij naar integratie van de zeilvaart in de Nederlandse vaarwereld. Hoewel hij dit jaar 65 wordt heeft hij nog lang niet genoeg van alles waarmee hij bezig is.
Natuurlijk worden herinneringen opgehaald, sterke verhalen verteld en oude vriendschappen weer in ere hersteld, maar dat is niet het enige op deze reünie. Vanaf 15.00 uur 's middags is er muziek, zijn er diapresentaties, worden video's vertoond en schuiven de reünisten aan het begin van de avond aan voor een gezamenlijke maaltijd. Van 20.00 tot 22.00 uur volgt er een speciale voorstelling met muziek en spel van Henk de Boer, aan de binnenkant van de sluis. Daarna is het feest afgelopen en de deelnemers aan de wedstrijd zullen zich klaar gaan maken voor de start maandag 21 oktober 2013 vanaf 13.00 uur.
Boekbespreking
door
Dankzij haar eigen praktijk als logopediste kon zij goed aan de slag blijven als Robin aan het varen was. Ze hebben twee kinderen. De dochter was een enthousiaste trainee gedurende drie Tall Ships Races. Zij is nu moeder van hun twee kleinkinderen. Hun zoon is muzikant/DJ en taalt niet naar zeilen.
vervolg van pagina 6
moderne, is het schip voor het gemak anderhalf keer zo groot geworden dan het origineel. Scheelde ook in bukken.
Organisation die haar restaureert in volle glorie. In 2002 is ze er weer helemaal klaar voor en wordt gebruikt als attraktie en vaart met betalende gasten. Het zeewaardige schip maakt vele reizen, onder andere naar Pitcairn Island om de “Bounty Day” bij te wonen met de nakomelingen van de bemanning.
Filmpje maken
In 1962 is de film geschoten met Marlon Brando in de hoofdrol. Hoe het kwam weet niemand, maar kennelijk heeft de naam “Bounty” een flinke invloed gehad op zijn gedrag. Hij speelde de rol van de muitende officier Fletcher Christian. Echter, Brando ging zelf ook rebelleren. Hij viel vrouwelijke tegenspeelsters lastig, bemoeide zich met succes met het script en liet de filmcrew een bruiloftsfeestje van een vriend opleuken met spullen van de filmset. Daarnaast liet hij drank en eten invliegen op kosten van MGM, zodat er leuke feestjes gegeven konden worden. En hij bemoeide hij zich met de regie. Uiteraard was voorzien dat de replica, net als het origineel in het boek, aan het eind in brand zou worden gestoken. Marlon Brando vondt dit echter te ver gaan en veranderde het einde: hij in de armen van een Haitïaans schone op een breed zandstrand. Niet geheel in overeenstemming met de werkelijkheid, het strand van Bounty Bay op Pitcairn is slechts enkele meters breed. Toen de film klaar was, die $ 20 miljoen heeft ge-
Most Glorious Comeback!
In 2006 is Walt Disney Studios op zoek naar een geschikt bootje voor een doldrieste piratenfilm. Vervolgens figureert ze in twee “Pirates of the Carribean” films: Dead Man’s Chest en At World’s End.
Wat je voor geld doet…
In 2005 wordt een dieptepunt bereikt: om exploitatie en onderhoud te bekostigen wordt de pornofilm “Pirates” op het schip gedraaid, terwijl ze aan de kade in St.Petersburg ligt. Na de draaidagen aan boord vertrekt het schip de Mississipi op uit veiligheid om de orkaan Katrina te ontlopen.
Onverwacht einde
Op 25 oktober 2012 verliet de Bounty de haven van New Londen, Connecticut om terug te keren naar St. Petersburg, Florida. In eerste instantie wordt een oostelijke koers gevaren om orkaan Sandy te ontwijken. De US Coast Guard kreeg op 29 oktober 3.54 uur het verzoek van de eigenaar om hulp te verlenen. Het contact met het schip was toen al verloren gegaan. Het laatse bericht wat deze ontving was dat het schip water maakte voor de kust van North-Carolina, ongeveer 260 km ver van de storm. De bemanning was bezig met voorbereidingen om het schip te verlaten. Een toegesnelde helikopter van de Coast Guard heeft de laatste minuten van het schip vastgelegd. Van de 16 bemanningsleden zijn er 14 gered. Van de twee overboord gespoelde leden is er één gevonden, Claudine Christian, een directe afstammeling van Fletcher Christian, de muitende officier uit 1789. Hoewel levend uit het water gehaald, is hij overleden in het ziekenhuis. Het andere bemanningslid is kapitein Robin Walbridge en wordt vermist.
De Bounty in volle glorie
Terug het doek op!
In 1986 heeft ene Ted Turner, een mediatycoon, het schip gekocht en is het gebruikt in de flim “Schatleiland” gemaakt in 1989 met Charlton Heston. In de jaren daarna ligt ze te liggen. Er dreigde echter een somber lot voor het schip: door jarenlange verwaarlozing waarschuwt de US Coast Guard dat ze de vaarvergunning gaat verliezen. Het schip wordt eigendom van HMS Bounty
Niet meer te redden
8
Paddeltje Veel liefs uit een winterse Oostzee, vrolijk kerstfeest, en gelukkig nieuwjaar.
N
a een jaartje zweten in de westafrikaanse tropen, vond ik het eens tijd om wat dichter bij huis te blijven. Dit vooral met het oog op minder lang van huis te zijn. Dat komt dan neer op 4 op 4 af in plaats van 6 om 6, en dat vind het thuisfront fijn. Of althans minder vervelend. En zo komen we terecht aan de zweedse oostkust, bij een niet nader te noemen langwerpig eiland, beginnend met een Ö. Niet nader te benoemen, omdat de windmolen bouwer graag zijn vuile was binnen houdt. De hier nader beschreven gebeurtenissen hebben echter zo weinig met werk te maken, dat ik dacht dat het wel kon. Maar ga er van uit dat de namen gefingeerd zijn, en eventuele gelijkenissen met echte personen in alle toonaarden gebagatteliseerd zullen worden.
Aan boord gekomen viel me op dat tussen alle Rigboots en slippers bij de deur een nieuw paar stond. Zwarte Vans-achtige dingen. De Matrozen sliepen, de Officieren waren in de kroeg. Conclusie: er is iemand aan boord die er niet hoort.... Dus op onderzoek uit, en de trap opgelopen naar de Mess-room. Wie schetst mijn verbazing: in de gang stond een naakte kerel. Hij zal ergens halverwege de twintig zijn geweest. Spiernaakt. Als hij mij ziet wil hij vluchten naar de brug (of de WC, dat is de zelfde kant op) Je begrijpt dat ik da niet kon toelaten, dus ik hem bij zijn (duidelijk zichtbare) lurven gegrepen. Toen kwam ik tussen hem en de brug in, dus daar kon hij in elk geval niet meer heen. Na deze korte stoeipartij vroeg ik hem op luide toon wie de fuck hij wel niet was. Hierop antwoorde hij met een vraag; wie ik wel niet was. Toen ik verklaarde dat ik de captain of the ship was vroeg hij mij: What Ship? Nou vraag ik je.... Maar wonder boven wonder viel hem aan zijn verstand te brengen dat hij zich op een schip bevond. En wel zonder kleren aan, midden in de nacht. Hij verklaarde dat hij gewoon een average joe was, trying to get laid on a party night. Daarop verklaarde ik dat de kans daarop hier aan boord toch nihil was, naakt of niet (fraai gebouwde kerel, daar niet van, maar, nee...) En nu was het ook tijd voor hem het schip te verlaten, en hij had mazzel dat ik de politie niet zou bellen. Hij pakte zijn jas, en met verder niets om het lijf wild hij de sneeuw in stappen. Jongen, toch, doe wel voldoende kleren aan, als je naar buiten gaat!
Zo vlak voor kerstmis ging het er toch heus op lijken dat we in de haven zouden liggen, en dus voorzichtig aan een kerstdiner konden denken. Dat is een fijne gedachte, maar het brengt dan weer problemen met zich mee zoals: wat eet men in de Philipijnen met kerst? Rijst? wat eten Nederlanders met kerst? Kalkoen? Getverrrrr.... In mijn hoedanigheid als kapitein dan maar de beslissing genomen om op zijn scandinaafs ham te (laten) serveren. Dat geeft toch een beetje het gevoel in sync te zijn met de plaatselijke gebruiken Zogezegd, zo gedaan, en nog een vlees thermometer er bij gekocht voor de goede orde. Nou had ik de kok de opdracht gegeven om vooral het zwoerd goed krokant te bakken, en vooral niet te gaar, en dan zal dat wel goed komen.... Maar die hield er zo zijn eigen recept op na. Je zult het nauwelijks geloven, maar die vetsmelter gooit die ham in een pan vol water en laat hem zachtjes koken. Duizend bommen en granaten, muiterij is er niks bij. Nadat ik er achter was dat zulks geschiede, is de ham uit het water gered. Gewikkeld in de folie en vlak voor het eten in de braadpan voor een knapperig korstje. Uiteindelijk moest ik mijn scheldwoorden inslikken want de ham was ontzettend lekker.
Zo maakt een mens nog eens wat mee met Kerstmis. Persoonlijk had ik liever gehad dat een meid van ongeveer dezelfde leeftijd zich naakt bij mij aan boord zou begeven, maar daar heb je met Kerstmis kennelijk minder kans op. Die wachten, naar men zegt, tot midzomernacht
en probeerden in de tussentijd bij te verdienen met kust- of riviervaart. In de beschrijving van de geschiedenis van de bark Baarn wordt aan de hand van boekhouding en correspondentie gedetailleerd weergegeven hoe het toeging bij de handel met Oost-Indië. De Nederlandsche Handelmaatschappij was de almachtige verlader in de vaart op Indië. De publicatie maakt aannemelijk dat de teloorgang van de zeilvaart het gevolg is geweest van de tariefpolitiek van de Nederlandsche overheid.
Naar goed Neerlands gebruik hebben we ons vol gestopt met eten. Helaas viel het bijbehorende bachanaal wat tegen. Dit omdat het ons niet gelukt was genoeg drank aan boord te krijgen. Zowel de rederij als de zweedse wetgeving waren tegen ons. Iedereen bleef nuchter. En dat was dan Kerst avond... Op kerst dag heeft men hier de gewoonte om met zijn allen naar de disco te gaan. When in Rome.... dus wij ook daarheen, en vrolijk te duur bier met de creditcard betalen, en toch
Een van de nazaten van de familie Meursing was eregast bij de jaarbijeenkomst op 21 oktober 2012 te Hoorn. 5
vervolg van pagina 4
kost, waarvan $ 1,2 ml voor Brando, destijds een record, heeft het schip een wereldtour gemaakt ter promotie van de film. Hoewel goed bezocht, is de film nooit winstgevend geweest, met dramatische gevolgen voor Brando. Hij heeft in een (financiële) flop gespeeld. Het schip is na de tour afgemeerd in St.Petersburg, Florida als toeristen attraktie.
best wel aan geschoten worden. De alcholische wanprestatie van de vorige dag toch een beetje goedgemaakt,. zal ik maar zeggen. Dat was best gezellig, maar omstreeks middernacht ging deze jongen maar weer terug naar de boot.
Tot slot deed Jet van de Tecla een genereus aanbod voor Dwarstuigleden: Voor € 25,00 per dag kunnen ze meevaren van 10 november tot 1 december van Den Helder naar Tenerife. Dat was wel kort dag, voor de snelle ongebonden beslissers onder ons.
BORREL BEURS KLASSIEKE SCHEPEN Door Bertie Ledeboer
Algemene Ledenvergadering Dwarstuig Zaterdag 9
Z
oals jullie van ons inmiddels gewend zijn organiseren wij rondom onze ledenvergadering een interessante excursie, soms leerzaam of leuk, soms meer spectaculair .
Z
ondag 4 november. Het weerbericht gaf het ’s morgens al aan: in de loop van de middag zware buien met windstoten! Jammer voor de Beurs en voor onze borrel aan bord van de Kamper Kogge.
De “Bounty” voor de tweede keer vergaan
Er was veel te zien, veelal de gebruikelijke bedrijven en instellingen, toch wat minder dan andere jaren. Ook minder bezoekers. De crisis eist ook hier zijn tol. Het is altijd weer gezellig, een hoog reünie gehalte. “De Schepeling, mooie dingen van hout…” hadden prachtig houtsnijwerk. De stand van “Dutch Tall Ships around the World” was natuurlijk nieuw en uitermate aantrekkelijk… de Europa, de Oosterschelde en de Tecla die gezamenlijk een wereldomzeiling gaan maken!
O
p 15 januari 1789 heeft de muitende bemanning van het zeilschip “Bounty” haar op het smalle strand van Pitcairn Island laten lopen en in brand gestoken. Het einde van een lange reis vanuit Engeland langs Kaap de Goede Hoop, Australië, Indonesië en Tahiti.
Oude schuiten, oude verhalen
Er was geen weg terug, als muitende bemanning wachtte hen vrijwel zeker de doodstraf. Door het schip te verbranden en zich uit het zicht van eventueel passerende schepen te huisvesten, hoopten de muiters zich te kunnen handhaven. Het verhaal van de “Bounty” is door een toen nog jonge onderofficier op schrift gesteld en de geschiedenis ingegaan als één van de meest aansprekende zeemansverhalen, de Muiterij op de Bounty.
Het gesprek werd naar het vergaan van de Bounty II geleid. Wat zouden de beweegredenen van de kapitein zijn geweest om toch uit te varen, terwijl andere schepen in afwachting van Sandy in de haven bleven liggen. Onverantwoordelijk volgens de kapiteins. Beter 10 dagen te laat dan 10 dooien. Overleg over de mogelijkheden met de bemanning is goed, maar uiteindelijk neemt de kapitein de beslissingen en is verantwoordelijk.
De demonstratietocht begon natuurlijk met een veiligheidspraatje. Iedereen een zwemvest aan en “één hand voor het schip en één voor jezelf!”. Die raad moesten we uiteindelijk in de praktijk brengen. Na diverse spectaculaire manoeuvres ging de Joke Dijkstra, al varend met behoorlijke snelheid, naast de veerboot “Dokter Wagemaker” liggen. Een belangrijke oefening voor een reddingboot. Bij het wegvaren van de veerboot raakte de KNRM-boot uit koers en botste met de bakboord zijde van de boeg tegen de veerboot. Echt een ongeluk in een klein hoekje. Hierbij liep het reddingboot schade op en viel een KNRMvrijwilliger ongelukkig met zijn rug op het achterdek. De meesten van onze leden hadden de
Hierna gingen we aan boord van de Morgenster van Harry en Marian Muter voor onze Leden vergadering. De opkomst voor de vergadering was nog groter, ongeveer veertig leden waren naar het hoge noorden gekomen. De Joke Dijkstra Het bestuur presenteerde verslagen en plannen voor het komende jaar. Helaas moest het bestuur afscheid nemen van drie markante bestuursleden namelijk Bertie, Anne en Ben. Drie personen die zich bijzonder ingezet hebben voor onze vereniging en daarom was er een dankwoord en cadeaus. Gelukkig konden we ook twee nieuwe bestuursleden verwelkomen en wel, Hilde Kuiper en Edwhard Jernberg. Er kwam een goede discussie op gang over het sponsoren van een trainee tijdens een Tall Ships Race en een geheel nieuw idee, een schoolfonds voor armlastige leerlingen van de EZS. (Voor de inhoud, zie het ALV-verslag).
Verfilming
Om 16:00 kwamen zo’n 15 echte diehards naar de Kamper kogge, waar we knus in het ruim, samen met de vrijwilligers van de kogge een borreltje dronken. In het kader van duurzaamheid en slow foood was er Beemster kaas, prijswinnende Bedummer worst, Hoekse chips, biologische wijnen en appelsap van de zorgboerderij. Arjen had een fles rum en chocolade van de Tres Hombres meegebracht . Hart- en lijfverwarmend was ook de Kamper bitter. Kortom genieten!. 6
vervolg op pagina 8
Zo aansprekend, dat MGM besloot het boek te verfilmen. Onderzoek bracht naar voren dat de originele bouwtekeningen in Engeland bewaard zijn gebleven. In 1960 werdt de kiel gelegd voor de bouw van een replica. In die tijd speelde geld nog geen rol voor MGM en om het verhaal zo goed mogelijk in beeld te brengen moest er wel een op zijn minst goed lijkend schip komen. Wat er nog aan zeilschepen ronddobberde voldeed simpelweg niet aan de eisen. En omdat er aan boord gefilmd moest worden met de nogal grote en zware Panavision camera’s, destijds het meest
2013
klap gelukkig zien aankomen en zich op tijd kunnen vasthouden. Met volle kracht (2x1000 pk) voeren we terug naar de haven om de gevallen jongen medische hulp te bieden. Gelukkig viel het letsel mee. We konden nu samen met de ervaren en nu erg ongelukkige kapitein lachen om zijn woorden aan het begin van de tocht: “liever een saaie tocht maar wel veilig, dan spectaculair en onveilig!”. KNRM-Station Den Helder heeft onze leden een onvergetelijke en ook leerzame excursie bezorgd waar Voordracht KNRM we de vrijwilligers van dit Station bijzonder dankbaar voor zijn.
Voorafgaand aan de laatste ledenvergadering van Dwarstuig, kregen de leden een excursie aangeboden bij de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM). We werden gastvrij ontvangen in het onderkomen van het KNRM station van Den Helder. De opkomst was groot, dus werd de groep opgesplitst in 2 groepen van 15 Dwarstuig leden. Terwijl de ene groep een voordracht over de geschiedenis en de activiteiten van de KNRM kreeg, genoot de andere groep van een vaartocht met de “Joke Dijkstra” (het grootste type reddingboot van de KNRM).
geplaatst door Pjotr (Bron: dezekerweter.com)
Drie kapiteins van deze schepen zaten in de Leugenbank, Klaas, Gerben en Gijs. Ze vertelden over hun gezamenlijke plannen: Langs de drie kapen de Goede Hoop, Leeuwin en Hoorn zal hun reis gaan. Onderweg zullen ze veel plaatsen aandoen, vaak met een Nederlandse geschiedenis van ontdekkingsreizen en de vroegere grote zeilvaart. Over hun verwachtingen: festivals op de meeste plaatsen die ze met z’n drieën aandoen, zodat de onderneming ook commercieel een succes kan worden. Lange oversteken en reizen langs mooie kusten. Over de hoogtepunten: het ronden van Kaap Hoorn, de geleidelijke klimaatverandering bij een oversteek van noord naar zuid en omgekeerd. Over de uitdagingen: de stormen, de tegenwind.
februari
Na de vergadering dronken we een gezellige borrel. Vanwege het slechte weer (er lag een pak sneeuw) besloot iedereen op tijd weer naar huis te gaan. De eigenaren van de Morgenster, Harry en Marian, bedanken wij hartelijk voor het gastvrij onthaal.
Langszij de Dokter Wagemaker
7
