Antwerpen
Reuzenstad
Antwerpen reuzenstad Antwerpen is een reuzenstad, dat was ze vroeger al en is ze nu nog steeds. De naam van de stad zou volgens een legende zelfs te danken zijn aan een reus! Tijdens de middeleeuwen leefde er in de stad verschillende mythes en stadslegendes over reuzen onder de bevolking. Antwerpen Hogerop wil aan dit reuzenverhaal een nieuw hoofdstuk toevoegen: we willen Antwerpen terug de reuzenstad maken van weleer door de folklore en legendes nieuw leven in te blazen door ze in een hedendaagse en interactieve context te plaatsen.
Legendes, mythes en sagen Dat reuzen belangrijk waren/zijn voor Antwerpen is zeker een understatement: de stad dankt zelfs haar naam aan een legende met een reus! Vroeger zou een reus, Druon Antigoon, de stad geteisterd hebben! Immers zou Antigoon handen afhakken van schippers die geen tol betalen wilden. Deze handen gooide hij dan de Schelderivier. Het is uiteindelijk de Romeinse soldaat, Silvius Brabo geweest die stad van deze vreselijke reus zou verlost hebben. Hij doodde de reus en hakte zijn hand af. Nadien gooide Brabo ook de hand van de reus in het Scheldewater. “hand-werpen” zou nadien leiden tot Antwerpen…
Een andere reus die in het middeleeuwse Antwerpen leefde waren de mythes en verhalen over kwelgeest Lange Wapper. Deze kwelgeest leefde in de buurt van de Burcht en het Vleeshuis. ’s Nachts kwam hij onverwachts tevoorschijn om verraste dronkaards lastig te vallen en te kwellen. Eerst doet Wapper dit als een klein mannetje maar hij kan zich groter en groter laten worden totdat hij als reus boven de Antwerpse huizen kon kijken. Als de dronkaard zijn huis binnen vlucht kon Lange Wapper zo via de ramen binnenkijken.
Stadsreuzen Antwerpen was een van de eerste (zoniet de eerste) steden in de Lage Landen die in 1398 hun eigen stadsreuzen bezaten. Dit gebruik, om reuzen mee te dragen in stoeten en processen, is overgewaaid uit Spanje. De reuzen waren dikwijls verbonden aan gilden of beeldde legendes uit. Reuzen worden niet zomaar ‘gebouwd’, reuzen worden geboren. Een stadsreus is een effectieve bewoner van de stad en wordt ingeschreven in het bevolkingsregister en tijdens een plechtigheid gedoopt. Een erg gekende omegang is die van de Reuzekes van Borgerhout!
Nog steeds vindt er jaarlijks een ‘ommeganck’ plaats tijdens de gildenfeesten waarop de Antwerpse stadsreuzen ‘Pallas Athene’ en ‘Druoon Antigoon’ op aanwezig zijn. Ook in de districten Borgerhout en Deurne vinden er nog jaarlijks reuzenommegangen plaats.
Reuzen vandaag Ook de reuzen van ‘Royal de Luxe’ weten waarom ze naar Antwerpen moeten komen. In de zomer van 2010 doen zij voor de derde maal de reuzenstad aan! Het bezoek van het reuzenmeisje en de sultan met zijn olifant liggen nog vers in ons geheugen waardoor we uitermate verheugd zijn om deze reuzen weer te mogen ontvangen!
Reuzen in de toekomst Antwerpen Hogerop wil in de toekomst Antwerpen nog meer op de kaart zetten als reuzenstad! Er was al eens sprake om bovenop het nieuwe MAS een zittende reus te plaatsen maar wij zouden
reusachtige (speel)objecten op meerdere plaatsen in de stad willen en zo de aandacht trekken! Dit kan een grote aantrekkingskracht hebben voor zowel Antwerpenaren als toeristen. Denk maar aan de reuzenhand aan de Meir. Op de reuzenspeelobjecten her en der in de stad kunnen kinderen naar hartenlust spelen. Als referentie dient hier de Gulliver-speelreus in Valencia en voor de grote sculpturen, voorwerpen en objecten zouden we kunstenaars vragen een werk te maken.
Locatie en concept •
Voor Spoor Noord opteren we beter voor een grote laars. Die is de reus kwijtgeraakt bij zijn toch doorheen Antwerpen. Hier staat merendeel de overdekte speelmogelijkheid centraal. Omdat de SPTM-loods meer een shelter is waar informeel spelplezier mogelijk is en bij slecht weer de speeleilandjes in het park niet ideaal zijn.
•
Voor het Rivierpark Droogdokken verkiezen we een soort van watergeest waar water centraal staat, dit nabij het Eilandje en de Droogdokken en de majestueuze Scheldebocht van de Schelde.
•
Een grote speelreus zou gelokaliseerd worden nabij Nieuw Zuid/ Scheldekaaien. Hier gebruiken we bijvoorbeeld een grote Lange Wapper naar evenbeeld van Gulliver in Valencia.
•
Andere locaties zijn: Regattasite, Linkerscheldeboord, Sint-Anna, Scheldekaaien, omgeving Steen, …
Doelstelling •
Kinderen maken op een speelse manier kennis met een stukje lokale folklore van de reuzen in Antwerpen.
•
De reuzespeelobjecten worden voorzien in een grootstedelijke zone waar veilig en naar believen kan geravot worden. De broodnodige speelruimte is gelegen nabij stadsuitbreidinggebieden.
•
In het kader van “Antwerpen, Europese Jeugdhoofdstad 2011” kunnen we dit idee lanceren als het creëren van grootstedelijke speelruimte met (boven)lokale aantrekkingskracht nabij attractieve stadsontwikkelingsgebieden.
•
Met de spelobjecten willen we tevens de kaart van de grootstedelijkheid trekken maar toch de nadruk door de functie op spel dat het om een kindvriendelijk grootstad gaat. Op die manier willen we het dorpse, het lokale en het middelmatige overstijgen!
•
De reuzespeelobjecten zijn een extra aantrekkingspool voor toeristen die deze grote speelobjecten willen komen bezoeken en er foto’s van nemen. Zo is dit momenteel ook bij de hand op de Meir. De reuzespeelobjecten zullen een toeristische troef worden.
Een extra troef is dat tegelijk met de Europese Jeugdhoofdstad in 2011 ook het district Borgerhout dan zijn 175ste verjaardag viert (1836-2011) en een jaartje daarna zal de 300ste Uittocht van de
Reuzekens plaatsvinden (1712-2012)! De grote Borgerhoutse festiviteiten starten in september 2011 en duren tot september 2012.
Antwerpen en zijn reuzen…
Ommeganck 1913 – Druoon Antigoon
Ommeganck 1913 – Reuzin Pallas Athene
Nar Neel Gazet samen met de drie andere reuzen, Reuzin, Kinnebaba en Dolfijn (De Reus ontbreekt)
Lange Wapper – Standbeeld
Lange Wapper – Kwelgeest!
Royal De Luxe
Referentiebeelden speelreus en reuzespeelobjecten
