Leesverslag: Building a discipling culture Mike Breen and Steve Cockham, uitgeven in 2011, www.weare3DM.com , isbn: 978-0-9824521-0-3 samenvatting door Bram Dingemanse, missionair consulent CGK Dit boek trok mijn aandacht in het kader van mijn kennismaking met ‘Nederland zoekt’. Kleine gemeenschappen die missionaire vrucht dragen, het lijkt een veelbelovende beweging te worden. Dit boek beschrijft het hart van de beweging: hoe creëer je een cultuur waarin het maken van discipelen normaal is? Een cruciale vraag. In de afgelopen jaren heb ik gezien hoe jonge zendingsgemeenten ontstaan zijn. We zagen mensen tot geloof komen. Maar we zagen ook hoe forse problemen ontstonden, die niet vanzelf overgingen. De wortel lag vrijwel altijd in onvolwassen leiderschap wat op haar beurt ontstaan is uit onvoldoende discipelschap. Mensen binnen krijgen is één, mensen discipelen is twee. Zowel in missionaire gemeenten als in gevestigde kerken zie je deze worsteling: hoe brengen we onze mensen tot toegewijd en radicaal discipelschap? Deze vraag is niet nieuw. Er zijn ook al heel wat publicaties over verschenen. Meestal gaan die over het vehikel. Men schrijft dan een nieuwe cursus, een nieuwe werkvorm, een nieuwe aanpak of iets dergelijks. Mike Breen doet dat niet. Hij verdiept zich in de vraag hoe we discipelschap in bijbelse zin ’normaal’ kunnen maken, hoe we een cultuur kunnen scheppen waarin het volgen van Jezus geen optie of ideaal is, maar dagelijkse werkelijkheid. Het boek gaat er vanuit dat drie zaken essentieel zijn om zo’n cultuur te krijgen. Allereerst een gezond, bijbels begrip over wat discipelschap is. Ten tweede heb je een taalveld nodig waarin je voor nieuwe mensen op heldere manier benoemt waar het om gaat. Ten derde heb je een vehikel nodig wat helpt om nieuwe begrippen tot levensstijl te maken. Dit zijn dan ook de drie onderdelen van het boek.
Deel 1 - Discipelschap begrijpen 1. De uitdaging Bijbelgetrouwe gelovigen, van welke denominatie ook, dragen diep in hun hart dezelfde vragen: Hoe ziet de kerk van de toekomst eruit? Hoe bereiken we mensen die Jezus niet kennen? En: Hoe maken we discipelen? Regulier theologisch onderwijs bespreekt deze vraag zelden, maar de opdracht van Jezus blijft staan: maak discipelen. “Als je discipelen maakt krijgt je vrijwel altijd een kerk. Als je een kerk maakt, krijg je zelden discipelen” (12). We hebben in het Westen geen missionair probleem, maar een discipelschapsprobleem. We zijn
geneigd ons missionaire werk samen te vatten als”we moeten mensen bereiken, of hen het goede nieuws verkondingen, of zorgen dat ze naar de diensten komen. Jezus zei slechts: “maak hen discipelen”. Jezus roept ons niet Zijn kerk te bouwen. Het woord kerk gebruikt hij twee keer in de evangeliën. De ene keer als het om conflictoplossing gaat, de tweede keer om te zeggen dat Hij Zijn kerk bouwt. Als wij discipelen maken bouwt Hij zijn kerk. Het boek is gebaseerd op 30 jaar ervaringen in post-christelijk Europa. Het wil zich niet de enige, noch de beste aanpak noemen. 2. Het model van Jezus Mooi verhaal van Monty Roberts, die ziet hoe een paardentrainer met geweld de paarden tot gehoorzaamheid dwingt. Hij besluit een andere manier te zoeken en gaat wilde paarden observeren. Hoe neemt de leidende merrie nieuwelingen in de kudde op? Proces van uitdaging en uitnodiging, juist kwetsbaarheid leidt tot respect! Monty Roberts gaat dat nadoen en wordt een paardenfluisteraar die met hen kan lezen en schrijven. (youtube filmpjes beschikbaar). Jezus deed dit ook. Hij hanteerde een mooie mix van uitdagen en uitnodigen en stelde zich kwetsbaar, dienend op. Enorme uitnodigingen: “Jij bent de Rots”, afgewisseld met enorme uitdagingen: “Als je Mij wilt volgen moet je je leven verliezen”. De matrix op pag 19 laat de soorten kerk zien die ontstaan bij de diverse waarden aan uitnodiging en uitdaging. Je maakt dan resp een cultuur van bekrachtiging, ontmoediging, apathie of gezelligheid. Discipelschap via preken werkt niet, omdat tussen horen en doen een gat zit. Gezelligheid creëren werkt niet, want daar zit te weinig uitdaging in om te veranderen. Bovendien: als er veel consumenten zijn, betaalt iemand anders de prijs voor hen: de leiders, staf, vrijwilligers. Normaliter doet 20% van de mensen in een kerk 80% van het werk. Discipelschap ontstaan nooit vanzelf. Daar moet je bewust op uit zijn, of het gebeurt niet (21)! “Als iets de moeite waard is om te doen, dan is het ontzettend de moeite waard!” GK Chesterton. 3. Wat betekent het om te leren? Discipel worden is leerling worden. Mathetes. Levenslang leerling. Leren gaat het best als drie manieren gecombineerd worden: Klassetting met informatieoverdracht (theorie, feiten, inzichten), meelopen met iemand die het al kan (doen, praktijk , reflectie), ondergedompeld worden in een omgeving waar je moet leren door proberen en evalueren (natuurlijk leren, zoals een kind leert praten, zoals een Chinese student in Rotterdam het Nederlands oppikt). Helaas is veel discipelschap in kerken alleen op de eerste manier gericht: kennisoverdracht. Iemand opnemen in een huiskring is nog geen ‘onderdompelen’, omdat in de huiskring zelden een cultuur van hoge uitdaging en hoge uitnodiging hangt. In veel kerken zijn te weinig toegewijde discipelen, waar anderen zich aan zouden kunnen spiegelen. Het middelmatige wordt dan normaal, ook voor de nieuwelingen… Een todo-list: “lees je bijbel, bid, geef tienden, bezoek de dienst, vind een kring, vertel over Jezus” werkt blijkbaar niet. Mensen worden niet door anderen meegenomen en nog minder ondergedompeld
in een cultuur waar een Jezus-leven normaal is. De todo-list wordt een last. We geven mensen compacte theologie (kennis omtrent God), in plaats van hen te leiden tot het kennen ván God. We willen niet dat mensen weten wat vergeving is, maar dat ze vergeven wie hen pijn gedaan hebben. Joden plachten in hun leven de rabbi die ze volgden te imiteren, tot in de kleinste details! Dat wil Jezus ook van ons. Zij zagen in Jezus het leven wat ze voor zichzelf wilden. Wil je discipelen maken? Zoek iemand die het al doet en geleerd heeft. Samen onder een juk: de jonge os leert het tempo van de dag van de oudere. Jezus onderwees, naam zijn discipelen mee in de praktijk en liet hen ondergedompeld worden in plekken waar ze ’t vanzelf moesten leren. Jezus kon geweldig volgelingen maken, omdat Hijzelf dat had geleerd. Mooi voorbeeld: succes in Kapernaum, wonderen, onderwijs aan duizenden. Dag later: weggaan. Waarom? In de nacht met Vader gesproken. Open staan voor onlogische en niet gebruikelijke wegen die Vader wijst en dan gehoorzamen. Dat leerde Jezus en dat gaf Hij door. Zo overkwam het ook Petrus (Hd10) en Paulus (Hd 16), ze hadden hun plan, maar gehoorzaamden de Vader boven het kiezen van de meest logische weg. 4. Een cultuur van discipelschap bouwen Wat is de sleutel tot succes? Bepaalde mate van bekwaamheid + goede omstandigheden + tienduizenden praktijkuren (5-10 jaren) = hoge succeskans. Mooiste doel: discipelen maken die zelf ook weer discipelen maken die discipelen maken… Drie dingen nodig: een voertuig, toegang tot je leven, discipelschapstaal. Jezus had diverse lagen van toegankelijkheid: schare, zeventig, twaalf, drie. Het voertuig voor discipelschap in Breens benadering is de huddle: een groep mensen waarin je diep investeert, die je regelmatig ziet en die je echt tot toegewijde discipelen wilt zien uitgroeien. Huddles groeien niet door nieuwe mensen toe te voegen, ze groeien door delen, doordat mensen zover gediscipeld zijn dat ze zelf verder gaan met een eigen groep. Every disciple disciples. 8-6-4 principe, wat 8*6*4 = 248 mensen discipelt in twee jaar. Toegang geven tot je leven is niet alleen eten met elkaar. Het is zaak dat je leven met God in de wereld de moeiten van het navolgen waard is! kwetsbaarheid en eerlijkheid, gecombineerd met radicaliteit en lerende houding. Leerlingen maken kan niet zonder zelf door te leren en daar anderen in te laten delen. En verder heb je een taal nodig waarmee mensen de basics leren .Taal creëert cultuur. Discipelschap: informatie > imitatie > innovatie.
Deel 2 – de discipelschapstaal: Lifeshapes, levensvormen 5. Taal creëert cultuur. Taal is de manier van verbaal en non-verbaal communiceren. Taal weerspiegelt denken. Omdat het Hebreeuws niet de scheiding heeft in verleden, tegenwoordige en toekomende tijd, dachten Joden ook anders dan wij nu doen. De communisten creëerden een nieuwe taal van kameraadschap. Straatgroepen maken hun eigen groepstaal en groepscodes en die vormen hun gedrag weer. De Franse taal en de Duitse taal weerspiegelen romantiek en gründlichkeit. Kerken hebben ook vaak een eigen taal en cultuur. Ze creëren ongewild een cultuur,
maar is die cultuur wat ze echt willen? Breen ontwierp voor de acht centrale velden in het christelijk geloof acht vormen en voorzag ze van woorden. In het kader van huddles, life-to-life-discipelschip, kan dit gaan werken. De vormen helpen ons de waarheden vast te houden. Elke vorm is als een konijnenhol, je kunt steeds dieper komen en nieuwe ontdekkingen doen. Acht vormen, zie pag 60-61. 1) Leercirkel, cyclus: luisteren naar God en doen wat hij zegt, evalueren, luisteren, doen etc. Elke persoonlijke meditatie en elke Huddle houdt zit vast, wat zegt God, wat ga ik ermee doen? 2) Zeshoek, gebed volgens het Onze vader, drieeenheid van God. 3) Triangel, gebalanceerd leven, met God en de ander en de wereld. 4) Halvecirkel: ritme van leven, werk en rust, disciplines. 5) Vierkant, discipelen vermenigvuldigen, leer het proces van zelf discipelen maken. 6) Vijfhoek: persoonlijke roeping, vijfvoudige bediening. 7) zevenhoek: participeren in een geloofsfamilie. 8) Achthoek,zending dmv het uitstappen en vinden van mensen van vrede. Deze acht vormen en hun inhoud kennen is één, maar het gaat om het praktiseren en uitleven ervan. In de volgende hoofdstukken worden ze alle acht uitgelegd. 6. Doorgaande doorbraak, de leer-cirkel Het NT heeft twee woorden voor tijd. Chronos is de exacte tijd. Kairos is het juiste moment. Een kairos moment is een ogenblik van ‘tot je zelf komen’ Er gebeurt iets, positief of negatief, wat je tot bezinning brengt. Vaak gaat het met gevoelens gepaard. We zien ons leven lineair,van geboorte, via wedergeboorte naar de Wedergeboorte aller dingen. In die lijn geeft God breuk-ervaringen. Die zijn bedoeld om ons tot leren te brengen. Een kairos-moment kun je makkelijk ongebruikt laten, door je schouders of te halen, te berusten of je te verstoppen. Zie het als een hint van God, een uitnodiging dieper te komen in Hem. “Bekeert u en geloof”. Dat leerproces start met ‘bekering’, anders gaan denken. Verandering is voor de discipel geen optie, het is een vereiste. Je mag bij God komen zoals je bent, maar niet blijven zoals je bent. Als je na zo’n kairosmoment de leercirkel binnentreedt, ga je eerst observeren, je realiseert je dat er weer een kans op leren, groei komt. Stilstaan. Daarna ga je reflecteren, vragen stellen, wat is er aan der hand? Waar zou God me willen hebben? Vragen aan God en jezelf. Je gaat ook vragen stellen aan vrienden. Eerlijkheid en kwetsbaarheid dragen enorme beloften. De huddle is een plek waar je begrepen wordt en niets hoeft te verstoppen. Zo ga je in drie stappen door een proces van
verandering. Daarna komen drie stappen van ‘geloof’. Geloof dat verandering echt kan. Maak dan op basis van de drie eerdere stappen een plan. Hoe kan ik de gewenste verandering tot stand brengen? Zoek eerst het Koninkrijk van God en zijn gerechtigheid. gerechtigheid is zuivere relaties onderhouden. Bekering en geloof richten zich dus in de eerste plaats op de kwaliteit van onze relaties. Praat daar over met een vriend, zodat je iemand mee-verantwoordelijk maakt. En breng het dan ten uitvoer. Nieuw gedrag leer je aan door herhaling en oefening. En elke leercirkel die je doorgaat, maakt dat je iets meer op Jezus gaat lijken. 7. Diepere relaties, de triangel Jezus leeft in drie relaties: naar de Vader (up), naar zijn discipelen (in) en naar de wereld (out). Hij had constant contact met zijn Vader en deed niets, zonder dat Hij het de Vader zag doen (Joh 5:18). Hij leefde met de twaalf, iets closer nog met drie en iets minder close met de 70 die Hij eens uitzond. Geen lessetting, maar samen leven. En hij vergat nooit de missie van zijn Vader, om zegen te brengen aan hen die ver en dichtbij zijn. Hij was bezig met hen die nog buiten zijn Rijk stonden. Een evenwichtig leven heeft deze drie relaties in balans! Veel kerken (en gelovigen) zijn sterk in één of twee van deze relaties. Veel kerken met nadruk op de Geest en de gaven, zijn sterk in UP en in IN, maar minder sterk in OUT. Andere kerken leggen nadruk op het Woord en op evangelisatie. UP en OUT zijn hun sterken kanten, maar ze verwaarlozen al snel de IN-waarden en het bouwen van sterke gemeenschap. Er zijn ook kerken die naastenliefde voorop zetten. Goed zijn voor elkaar en voor de ander. Kerk in de wijk. Bij zijn gaan IN en OUT belangrijk, maar UP is zwak. Hoe zit dat met jouw kerk? (de ICF is als een UP/OUT kerk gestart, kwam toen in een fase van UP-IN en probeert nu OUT er weer bij te pakken). Elke bediening in je kerk kan deze evaluatie over haar eigen stukje doen. Stel gewoon drie vragen en scoor ze op een schaal van 1-10: 1) Hoe is de groep bezig met UP?Welke rol speelt gebed, lofprijs, Bijbelstudie, luisteren naar God? 2) Hoe zijn we met IN bezig? Hoe zijn we op elkaar betrokken, hoe vervullen we elkaars behoeften? Maken we elkaar sterker? 3) Hoe worden via ons weer anderen bereikt? Hoe zijn we bezig met het delen van het Evangelie? Micha 6:8 recht doen (OUT), goedheid liefhebben (IN) en wandelen met uw God (UP). Wandelen met God is meer dan af en toe met Hem praten. Wandelen met vrienden is meer dan een 14daagse afspraak. Wandelen met mensen buiten is meer dan af en toe “doei” zeggen. Hoe werkt je aan je UP-relatie? Frank Laubach, inspirerend voorbeeld in Wandel met God (citaat p87). Pas op met veel ‘werk voor je bediening’, verheug je in God! Juist deze vertrouwelijk omgang met God heeft aantrekkingskracht op moderne mensen en hun spirituele honger. Sleutel tot groei, voorbeeld van Bill Bright. Wat betekent Jezus voor je. Hij barst in huilen uit. Geen antwoord. Hoe werk je aan je IN-relaties? Neem het verbond als model: genade geven, jezelf toevertrouwen, alles delen, kwetsbaar en verzekerd, wat het ook kost… Heel tegendraads in een cultuur waarin individualisme, scheiding, eenzaamheid hoogtij vieren. Voorgangers maken soms de fout te denken dat ze geen vriendschappen aan moeten gaan, om niet beticht te kunnen worden van ‘lieverdjes hebben’. Angst is
een slechte raadgever. Mensen hongeren naar gemeenschap, initiatief van Danny Wallace, Karma Army, one random act of kindness to a Total stranger each Friday… (p 93v). Live a three dimensional life! Hoe kun je OUT-reach versterken? Pittige vraag. Christenen zijn moe van het idee ‘evangelisatie’. Mensen hebben geen voorkennis meer. Het draait ook hier om relatie bouwen, nu met nietgelovigen. Liefst met iemand die God heeft voorbereid. Jezus maakt ons vissers van mensen, dat betekent de boot in, de zee op, vangen en schiften. Karma army: hiermee gaf Danny Wallace zijn beweging een OUT-reden van bestaan. 8. Ritme van leven, half-cirkel met wijzer Eerste gebod van de Schepper was gericht op vermeerderen. Productie en stress zijn in onze samenleving flink gekoppeld. 75% van de huisartsbezoeken in Engeland is stressgerelateerd. Maar gezonde stress is belangrijk. De vioolsnaar heeft de juiste spanning nodig om het mooiste geluid te geven. We zijn geschapen naar Gods beeld. Denk niet aan een foto of afbeelding. Het heeft meer te maken met de afdruk die Gods hand op ons leven legt, de indruk die Hij heeft gemaakt en die met geen andere hand te vullen is. Gezonde afwisseling tussen dagelijks werk en de ontmoeting met de Schepper was in het paradijs. Werk is op zichzelf geen vloek. We zijn geschapen tot vruchtbaarheid. Daarom is werkeloosheid zo’n probleem. Daarom is pensioen iets vreemds en gelooft Breen dat er ook in de hemel gewerkt gaat worden. Maar het begint met rust. De pendule-slag gaat van rust, naar snoeien, naar groeien, naar vruchtdragen en zo steeds opnieuw. Groei gaat voor vruchtbaarheid uit. Snoeitijd is nodig. Nu even niet vruchtdragen. Er zijn wel meerdere stijlen van rusten. Extraverten rusten zelfs in gezelschap nog uit, introverten hebben de stilte nodig. En er is stilte in lagen. Dagelijkse stilte, wekelijkse rustdag, maandelijkse day-off, seizoenen met meer en minder rust. Jezus rustte tijdens lange retraites (Mark 1:12-13), in dagelijkse tijd met de Vader (Mark 1:35-39). Hij leert het ook zijn discipelen (Mark 6:30-32). 9. Vermenigvuldigend leven, het vierkant Bij Jezus’ leiderschap draait het niet om positie en prestatie, maar om relatie en leefstijl. De meeste is hij die dient. Crisistijd vraagt niet om managers, maar om leiders wiens leven het waard is om nagevolgd te worden. De kern van leiderschap is mensen om je heen hebben die je willen volgen, discipelen die jouw manier van leven ook willen leren. Leiderschap ontwikkelt zich op natuurlijke wijze bij iemand die een ander discipelt, in vier fasen. Fase 1 [ik doe, jij kijkt]: De discipel ziet degene die hij wil volgen, hij is vol vertrouwen en beseft dat hij heel wat te leren heeft. Stijl van leiderschap: veel sturing en voordoen, weinig consensus en uitleg. “Terstond volgden ze hem!” Fase 2[Ik doe, jij helpt]: de discipel raakt ontmoedigd, minder
enthousiasme en vertrouwen, minder ervaring en bekwaamheid. “Wie is tot deze dingen bekwaam?” Leiderschapsstijl: stevig sturen, voordoen, praten en toegankelijk zijn, dromen blijven dromen en coachen. D2/L2 is de lastigste fase. Fase 3 [jij doet het, ik help]: groeiend vertrouwen bij de discipel, ervaringen helpen mee, bekwaamheid neemt toe. “Jullie zijn mijn vrienden.” Ik doe het, jullie helpen. Vraagt een meer pastorale leiderschapsstijl waar consensus belangrijk is. Fase 4: [jij doet het, ik kijk] Discipelen die enthousiast, bekwaam, ervaren en vertrouwend zijn. Discipelen na Pinksteren. Leiderschapsstijl met weinig sturing en voorbeeld, veel consensus en uitleg. 10.Persoonlijke roeping, de vijfhoek (pentagon) Kerken drijven teveel op de pastors. Het is Gods doel dat heel het lichaam actief wordt in Zijn roeping. ‘For the next generation it will not be about doing church, but about being church’(133). Wees wie God je gemaakt heeft. Als je meer stress dan vrucht ziet: rood lampje… Gaven zijn geen bediening. God geeft wijsheid of profetie door degene die hij op dat moment kiest. Het gaat om de ‘dansende hand’(phaneros, manifestation, openbaring 1 Kor 12:7) van de Geest die werkt via wie Hij kiest. Efeze is geschreven voor breder publiek. Vijf bedieningen ‘aan ieder van ons gegeven’: apostel, profeet, evangelist, herder, leraar. We zijn allemaal in bepaalde mate iets van deze vijf, bedoeld om de hele gemeente op te bouwen. De apostel ontgint nieuw gebied, ziet vergezichten nieuwe kansen. Hij leidt het volk van God naar hun bestemming en denkt groter dan de lokale kerk alleen. De profeet geeft openbaring van God door. Hij ziet wat er echt aan de hand is en verstaat de tijden, weet wat nu nodig is. Helpen Gods volk Zijn stem te verstaan. De evangelist gaat naar buiten en is graag onder niet-gelovigen. Ze kunnen de bijbel voor onkerkelijken relevant maken. Ze helpen Gods volk nieuwe toetreders binnen te brengen. De herder is iemand die zorg draagt voor anderen met een teer hart. Hij helpt Gods volk om elkaar lief te hebben en samen voor buitenstaanders zorg te dragen. De leraar onderwijst de mensen in de waarheid en geeft hen inzicht in de Woorden van God. Ze leven het woord uit in hun eigen leven en leggen het uit aan anderen. Ieder van ons heeft een basale voorkeur voor één van deze vijf (base, basaal) en daarnaast vaak ook nog een andere, die je dan tijdelijk uitoefent (Phase, een tijdlang). Van de base-ministry krijg je veel energie, de andere kosten je meer, maar op zijn tijd is het goed. Soms wordt iets van je gevraagd wat niet helemaal je base is. Zie dan dan als een goede kans om je iets eigen te maken wat niet je voorkeur heeft, maar nu gewoon gebeuren moet. Probeer nooit alles tegelijk te zijn/kunnen! Zorg wel dat je een basisniveau op elk van de vijf velden krijgt. Er zijn tools om te ontdekken wat je base is: www.fivefoldsurvey.com. Ben je meer extrovert dan introvert? Dan is de kans dat je meer apostel of evangelist bent dan pastor of leraar. Ben je meer bouwer dan pionier? Dan is de kans dat je meer leraar/herder bent dan evangelist, profeet of apostel. Heel de historie door zie je dat het gaat om de juiste balans tussen pioniers en bouwers, introverten en extraverten, balans tussen de vijfbedieningen. Hier liggen veel conflictkansen, maar ook veel winstmogelijkheden! Het gaat beter naarmate we leren om zelf flexibeler met
onze gaven/bedieningen om te gaan. Onze comfortzone uitbreiden. Volwassenheid is ook de andere ander beter begrijpen. 11.Beslissend gebed, de zeshoek (hexagon) De discipelen zagen Jezus bidden en wilden dat leren. Hij gaf het Onze Vader. Andrew Murray: “Jezus leerde zijn volgelingen nergens hoe ze moesten preken, wel hoe ze moesten bidden”. Hij gaf hen geen keuzemenu, maar een model van zes stappen. Bid jij ook zo? Jezus wil dat! Bidden op deze manier zal ons helpen in een gezonde wandel met God. 1) Vaders karakter. Onze Vader, Pappa, hoog niveau van vertrouwelijkheid en intimiteit. Jezus zegt ons: “Doe het zó!” Geheiligd Uw Naam… Zijn naam in ons leven geëerd, wij steeds meer Hem gelijkvorming, Zijn heiligheid in ons zichtbaar. 2) Vaders rijk. Uw Rijk kome. Uw wil geschiede. God is je Vader, maar ook je Koning, dé Koning. Laat heel de wereld dat gaan zien en Zijn wil doen. Net zoals de engelen. 3) Vaders voorziening. Dagelijks brood, alle noden die we hebben. 4) Vaders vergeving, ontvangen en zelf ook weer doorgeven. 5) Vaders leiding, niet vallen in verzoekingen. 6) Vaders bescherming. Verlos ons van de boze. “Jezus model van gebed is ondiep genoeg voor babys om er veilig in te baden en diep genoeg voor olifanten om erin te zwemmen.”(163). Hoe kun je dit model gebruiken? Wees compleet en bid trouw volgens deze onderwerpen-lijn. Let geestelijk op: bij welk onderdeel voel je een aanraking? Of onrust? Of extra energie? Diep dat verder uit in je vrije gebed. Je kunt ook andersom werken: je hebt een bepaalde nood waar je voor wil bidden, loop dan met deze nood in je hart/hoofd, langs de zes velden van het onze vader. Of neem elke dag één van de velden en diep die uit, loop je leven ermee langs, je geliefden, je werk… Of neem één zin en werk die met behulp van de andere vijf uit in gebed. Als je dit in je huddle opneemt, zul je zien hoe je elkaar kunt helpen. 12.Geestelijke gezondheid, de zevenhoek (heptagon) Organismen zijn voor organisatie, wat een paard is voor de wagen. Teveel kerken spannen het paard achter de wagen, leggen alle nadruk op organisatie en gebouw. Goede zorg voor het paard zal de wagen verder helpen! Gelovigen leiden een geestelijk leven. Principes van natuurlijk leven, biologie, gelden ook hier. De gemeente is een levend lichaam. Biologie leert ons dat ‘leven’ zeven kenmerken heeft: 1) beweging, toon dat je niet dood bent… gezonde discipelen bewegen. 2) ademhaling, niet alleen het ‘lucht inhaleren’, maar ook het proces van doorgeven van de zuurstof aan het lichaam (essentiëler!).
Westerse mensen hebben slechte ademhaling, gelovigen vaak ook… gebed is de ademhaling van onze ziel 3) gevoeligheid, je zintuigen gebruik je om signalen op te vangen die je nodig hebt. Geestelijke zintuigen leren gebruiken! De nood van anderen zien, de eigen pijn onderkennen, goed leren luisteren, op non-verbale signalen letten, etc. 4) groei, blijven groeien, ook geestelijk, ben je gegroeid, aan het groeien? Zie je anderen in je huddle groeien? Groei geeft God, kun je niet bewerken. Blijf in de swing tussen rust en veruchtbaarheid. 5) vermenigvuldiging, celgroei gaat via delen, breng je nieuw leven voort? Als jeugd de kerk verlaat is de oudere generatie blijkbaar niet gezond. 6) afscheiding, reiniging, raak je afval kwijt. Net zoals een lichaam afval opbouwt in een dag, doet een hart dat ook. Reiniging is nodig. Bekering, vergeving. 7) Voeding, onze maatschappij heeft een enorm keuzepalet aan voedsel. Geestelijk is er maar één hoofdgang: “Ik ben het brood des levens”. Jezus. Het doen van de wil van de Vader is Jezus’ maaltijd (Joh 4), ook voor ons is gehoorzaamheid het gezondste geestelijke dieet. Check jezelf met regelmaat op deze zeven punten. Ben je nog geestelijk gezond? Ook op hoger niveau (groep, bediening, kerk, kerkverband) kun je deze check afnemen. Een gezonde cultuur van discipelschap kenmerkt zich door lage controle en hoge wederzijdse verantwoording. Huddles geven hiervoor een goede omgeving. Midsize groepen van 20-70 personen is de ideale maat van gemeenschap. De zevenhoek helpt je om de gezondheid te checken. 13.Zending in relaties, de achthoek (octagon)
“The destiny of the church is directly tied to how passionate she remains to her mission” (185). Evangelisatie is niet achter mensen aanrennen. Dat deed Jezus bij de rijke jongeling ook niet. Deze man was er gewoon niet klaar voor en Jezus laat hem gaan. Hij kwam wel binnen bij hen die open stonden. Hoofdles van de achthoek en van evangeliseren in Jezus stijl: vind de mens van vrede (Luk 10:5,6). Iemand die voorbereid is op het horen van het Evangelie. Klaar te ontvangen. Bid: “Heer breng vandaag een mens van vrede op mijn weg die uw vrede via mij mag ontvangen!” Je kunt zelf mensen niet ‘mens van vrede’ maken. Dat doet de Geest. Handelingen 16 laat zien hoe God deuren sluit en de Macedonische man als ‘mens van vrede’ aan Paulus toont. Let op de tijd: soms is het zaaitijd, een andere keer mag je oogsten. Werk niet alleen maar in teamverband. Heb een duidelijk doel. Kijk wie wil luisteren als je vertelt. Reken op tegenslag. Naast het “zoeken van de man van vrede” zijn er nog zeven andere principes in evangelisatie. 1) presentie, waar jij bent is Jezus dus ook! Toon hem in je houding, er kan iemand iets opvallen aan jou! 2) voorbijgangers, misschien kun je voor iemand die je regelmatig ontmoet een schakel zijn 3) blijvende relaties, familieleden, heb geduld, loop de marathon met hen. 4) proclamatie, bijvoorbeeld op bruiloften of begrafenissen, spreek Gods genade tot ongelovigen, zó dat de mens van vrede zich aangesproken voelt en tevoorschijn komt. 5) voorbereiding, wees een stapje in de weg van de ander, Engelschaal geeft aan hoever iemand nog te gaan heeft. Als je iemand van -5 naar -2 brengt heeft dat waarde, ook al is hij niet gekomen tot overgave. 6) Kracht, de man van vrede heeft ontzag voor Gods kracht die zich laat zien. Durf bidden voor de zieken. 7) Test de temperatuur. Ga op weg met mensen. Ga dieper met hen die zich open willen stellen.
Deel III - Het gebruik van huddles om mensen te discipelen. Waarschuwing: Weersta de neiging om met het leiden van huddles te beginnen alleen omdat je dit boek leest. Ga het eerst ervaren. Je wil ook geen open-hartoperatie door een dokter die alleen boeken heeft gelezen… Sectie 1: Sleutelbegrippen Wat is een huddle? kleine groep van 4-10 personen, die elkaar regelmatig ontmoeten en samen op leven, geleid door een huddle-leider, met het doel om te
groeien in discipelschap, in kwetsbaarheid en eerlijkheid, waar je leert luisteren naar wat God je zegt en bedenken wat je daarmee dan gaat doen, voor een gezette periode. Wat is het verschil met een huiskring? een huddle is niet open, ze groeien niet door toevoegen van nieuwe leden, alleen door vermenigvuldigen, de juiste vragen worden gesteld, leiders wijden zich toe aan het voorbeeld zijn voor de anderen en leiden in discipelschap, het gaat niet alleen om warmte, ook om uitdaging en waar nodig confrontatie en verantwoording, het is minder vrijblijvend: je bent er elke keer, er is geen handboek met ‘leerstof’. Waarom werken huddles? De drie leerwegen worden verenigd: leren door informatie,uitproberen en ondergedompeld worden. Er ontstaat een bruikbare handzame geloofstaal. Ieder weet dat deze groep geen einddoel is, maar dat het gaat naar vermenigvuldiging, we gaan uit van hoogniveau van toewijding, het is een groeps-leerproces, wat tijd uitspaart, er is een balans tussen uitnodiging en uitdaging, warme sfeer en gezonde stress. Mensen die aan een huddle gaan deelnemen zeggen vaak dat ze in de eerste negen maanden van de huddle meer gegroeid zijn dan in de vijf jaren ervoor. Ook wie zelf een nieuwe huddle opstart, blijft onderdeel van een andere huddle. Hoe loopt het proces van geestelijke vorming in de huddle? Fase 1: taal. Taal creëert cultuur. LifeShapes is een krachtige discipeltaal. Jezus begon ook met de basisbegrippen als bekering, geloof, koninkrijk Gods. Fase 2: ritmes Rust en werk wisselen elkaar af. Breng ritme in de levens van de mensen van je huddle, dagelijks luisteren naar God en spreken met Hem. Essentieel! Ook een dag rust, shabat! is een essentieel principe wat veel mensen niet meer kennen. Fase 3: vrijmoedigheid naar buiten We zijn agenten van Vaders Rijk, dragen zijn autoriteit, met elkaar goede plannen maken. Juist samen risico’s nemen kan gezamenlijke ervaringen creëren die groepsvormend en levensveranderend zijn, Hirsch: ‘communitas’. Een diepe vorm van gemeenschap ontwikkelt zich waar mensen samen risico’s nemen. Band of brothers… Fase 4: leiderschap Zijn in een huddle is weten dat je op een dag je eigen huddle gaat beginnen. Het is ontvangen wat je zelf straks weer mag doorgeven. Welk traject is verstandig? Werk eerst 5 of 6 keer aan de leercyclus, basisbegrippen, relatie met God. Laat God leiden hoe je verder gaat, afhankelijk van wat de groep nodig heeft. Triangel en halfcirkel zijn geschikte vervolgstof. Als dit goed zit, onderwijs dan de pentagon, de vijfvoudige bediening, en de principes van gezond christenleven en de missionaire levensstijl. Na elke Huddle moet elk
lid in staat zijn te antwoorden: wat heeft God me gezegd en wat ga ik daarmee doen? sectie 2: Startgids Voor je begint met een huddle: volg er zelf een als leerling! Gebruik de LifeShapes niet voor preken, ze zijn niet bedoeld voor dat type onderwijs. Verdiep je in de materie, gebruik downloads van www.weare3dm.com , vraag aan God wie in je huddle dient te zijn. Ga de sceptici voorbij en vind mensen die willen. Maak vooraf het hoge commitment-niveau duidelijk. Wees er eerlijk over dat je het zelf ook nog aan het leren bent. Eerste 10-12 huddles: mik op 1,5 tot max 2 uur. Eerst acclimatiseren, warmte ervaren en tot rust komen (20 min), dan kort onderwijs (max15 min). Het kan soms ook zónder teaching, uitwerken van kairosmomenten in mensen levens is geweldig. Leer tijdens de avond naar de Geest te luisteren. Geen haast in het doorwerken van de lifeShapes, slower is better. Bid voor iemand op het moment dat je voelt dat dit goed is, wacht niet tot eind van de avond. Maak gebruik van herhaling, dat slijpt in. Laat er altijd iets uitdagends zijn. Laat mensen leren van wat er in het leven van een ander gebeurt. Durf in het begin directief te zijn (de les van het vierkant, D1/L1) en geef weinig ruimte voor interrupties. Wees voorzichtig en nederig als je mensen helpt Gods stem te verstaan. Laat mensen weggaan met een plan hoe ze kunnen gaan uitvoeren wat God tegen hen zei. Met de Huddle ga je vier fasen door: taal, ritmes, vrijmoedigheid en leiderschap. Je kunt gaandeweg proeven waar de mensen zitten en daar dan je onderwijs op afstemmen. Hoe verder je bent, hoe meer je hen laat doen. Na de eerste twee fasen geef je ieder het boek “Building a discipling culture” en laat ze tussen de huddles stukken lezen. Daarna onderwijs je de latere lifeShapes. Afhankelijk waar de groep is. Mensen onderwijzen om zending te doen via huddles. pag 226. Allerlei creatieve en spannende ideeën om met de groep outreach te doen! Als je door de lifeShapes heen bent, kun je nog verder gaan. Er zijn drie typen huddles: 1) geloof-huddels: iedereen brengt een kairos in en leert onderscheiden welke stap God van hem vraagt. 2) Karakter-huddles, hierbij gebruik je de karakter vragen die ons hel[pen ons leven in balans te brengen. 3) vaardigheid-huddles, die bedoeld zijn om specifieke vaardigheden in te oefenen, zoals: luisteren naar Gods stem, je persoonlijk getuigenis geven, etc. sectie 3 – enkele voorbeelden van uitgeschreven huddles, geen curriculum, maar voor de ideevorming. Appendix 1: triangel-vragen voor UP/IN/OUT (goede vragen stellen is de sleutel tot het succes) Appendix 2: vragenlijst voor vijfvoudige bediening (om te scannen wat je voorkeur/gave is)
