D u tc h S o c ie t y
of
P er iodo n to lo g y
Nederlandse Vereniging voor Parodontologie Secretariaat: Postbus 24 9649 ZG Muntendam Telefoon: 0598-633 313 Telefax: 0598-633 412 E-mail:
[email protected] Website: www.nvvp.org
nieuws nieu w s brief Ledenadministratie + bestellen folders: Postbus 34 1633 ZG Avenhorn telefoon: 0229-540148 telefax: 0229-543467 email:
[email protected]
Van een wetenschappelijke vereniging die ruim 70 jaar bestaat, zou je verwachten dat ze op haar lauweren rust. Niets is minder waar. De NVvP is een bijzonder actieve én vooruitstrevende vereniging. Ter ondersteuning van deze bewering noem ik u een paar beleidskundige wapenfeiten uit het afgelopen- en komende jaar.
of
E u ro p e a n F e d e rati o n
of
In deze NVvP-Nieuwsbrief treft u onder andere de volgende onderwerpen aan: Abstract NVvP-najaarscongres 2008: pràktischer kan het niet! EFP-Nieuws: óp naar Stockholm. Oproep NVvP–Braun Oral B®-Mondhygiëneprijs 2008 Spoedeisende geneeskunde in de tandheelkunde Test uw parokennis op internet Case Presentation Van de bestuurstafel Agenda Informatie van onze sponsors
Wapenfeiten
M emb er
Redactie: Hankie Bulthuis – Jeroen Craandijk SACHA tekst & pr Vormgeving: Aat Doek bno
Woord van de voorzitter
De afgelopen jaren is steeds duidelijker geworden dat de parodontologie onlosmakelijk verbonden is met de implantologie. Als vereniging spelen we op deze ontwikkeling in. Dat gebeurt niet alleen tijdens onze congressen en in onze Nieuwsbrief, maar leidde het afgelopen jaar bovendien tot een nieuwe subtitel van de NVvP: "wetenschappelijke vereniging voor parodontologie en peri-implantologie". De functieomschrijving van de tandarts-parodontoloog is eveneens aangepast: de titel is gewijzigd in 'parodontoloog NVvP'. Zo wordt de positionering van de parodontoloog in tandheelkundig Nederland bevorderd en sluiten we beter aan op de internationale benamingen. Deze nieuwe aanduiding is inmiddels overgenomen in de NMT-gids en er wordt gewerkt aan een vermelding ervan in het kwaliteitsregister tandartsen (KRT). Daarnaast hebben we ons het afgelopen jaar nadrukkelijk beziggehouden met de inbreng van de parodontologie in het consultatierapport van de Nederlandse Zorg Autoriteit (NZA). Bij dit rapport gaat het niet alleen om de inhoud van het vak, maar beslist ook om de taken en werkzaamheden van de mensen die in het veld werkzaam zijn: tandarts, gespecialiseerde tandarts, mondhygiënist en preventieassistent. Binnenkort verschijnt het definitieve rapport en we zijn benieuwd naar de wijze waarop onze visie is verwerkt. In onze eigen toekomstvisie melden wij bijzonder geïnteresseerd te zijn in datgene wat onze leden beweegt. Mede daarom hebben wij eerder dit jaar een enquête gehouden onder onze leden-mondhygiënisten. De resultaten van die enquête zijn bijzonder interessant, zoals u in deze editie van de Nieuwsbrief kunt lezen. Tijdens ons traditionele bestuursweekend (waarin we het beleid voor het komende jaar hebben uitgezet), is voorgesteld om een dergelijke enquête
nr. 62, september 2008 ISSN nummer 1568-4237
ook onder onze leden-tandartsen te houden. Deze suggestie zal komend jaar nader worden uitgewerkt. Tot slot wil ik u graag wijzen op enkele interessante congressen. Op 14 november aanstaande vindt in Utrecht het NVvPnajaarscongres plaats, getiteld "Paroprotocol herzien (?)". De keuze van dit onderwerp maakt wederom duidelijk dat we als vereniging duidelijk met onze voeten in de (tandheelkundige) samenleving staan. Protocollair werken is altijd een sterk punt van de parodontologie geweest. Door de NVvP is dit tien jaar geleden al vertaald in het paroprotocol, maar de vraag is of dit protocol nog altijd valide is. Allereerst qua inhoud: ons aandachtsveld is immers flink uitgebreid naar de implantologie en de interactie van parodontitis met algemene gezondheid. Bovendien zijn de omstandigheden veranderd: de zorgverleners zijn wellicht niet meer hetzelfde als een decennium geleden. Een uitstekend onderwerp dus om op een congres centraal te stellen. Elders in deze Nieuwsbrief leest u er meer over en wilt u zich direct aanmelden? Het inschrijvingsformulier treft u bijgesloten. En dan is er natuurlijk EuroPerio6, van 4-6 juni 2009 in Stockholm, Zweden. Hier komen alle interessante ontwikkelingen op
Mission Statements NVvP • De Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP) is een wetenschappelijke organisatie van tandheelkundige zorgverleners. • De NVvP streeft naar algemene erkenning van het inzicht dat gezonde weefsels rond tanden, kiezen en tandheelkundige implantaten deel zijn van/horen bij een goede algemene gezondheid en de basis vormen voor duurzame tandheelkundige zorg. • De NVvP spant zich ervoor in noodzakelijke parodontale en peri-implantaire zorg voor iedereen toegankelijk te maken. • De NVvP ondersteunt tandheelkundige en andere medische zorgverleners bij het verkrijgen van kennis op het gebied van de parodontologie en peri-implantologie.
het gebied van de parodontologie aan de orde. Wij zijn al volop bezig met de voorbereidingen van ons deel van de organisatie, zo meldt ex-NVvP bestuurslid en EFP-representative Maren de Wit in deze Nieuwsbrief. Beide congressen zijn een absolute must voor iedereen die de parodontologie een warm hart toedraagt. En dat geldt eigenlijk ook voor de NVvP. Dus als u nog geen lid bent...wij begroeten u graag! Jan Jansen, voorzitter NVvP
De derde kwartaaluitgave van de NVvP-nieuwsbrief wordt traditioneel in een verhoogde oplage gedrukt. Op die manier kan de nieuwsbrief niet alleen naar de NVvP-leden, maar ook naar alle tandartsen en mondhygiënisten in ons land worden gestuurd. In een dergelijke uitgave tracht de redactie een interessant beeld te schetsen van wat er in onze vereniging en in parodontologisch Nederland omgaat. Wij hopen dan ook dat u deze uitgave met plezier leest.
P e r i o do n to l o g y
De NVvP, een gezond fundament
Jan Jansen, voorzitter NVvP Hankie Bulthuis, hoofdredacteur NVvP-Nieuwsbrief
Abstract
Het NVvP-najaarscongres 2008:
Invloed van restpockets op de progressie van parodontitis en elementverlies: resultaten na 11 jaar nazorg.
Nóg praktijkgerichter kan het niet!
Introductie
Parodontale therapie is gericht op het beëindigen van progressief aanhechtingsverlies, het voorkómen van verder progressie en elementverlies. Op grond van diverse longitudinale langdurige klinische studies weten we al geruime tijd dat deze behandeldoelen haalbaar zijn, indien de parodontale behandeling wordt gevolgd door een strikt systeem van nazorg. Over een periode van 30 jaar werd het voorkomen van verder aanhechtingsverlies en cariës aangetoond. Voor de zeer vatbare patiënt die toch verlies toont, is een vroegtijdige signalering belangrijk zodat eerder maatregelen kunnen worden ingezet. Signalering kan dan plaatsvinden op basis van bloeden na sonderen (BOP), aantal restpockets na actieve behandeling en het niveau van bot- en aanhechtingsverlies. De relatie tussen restpockets en voortgaand aanhechtingsverlies is op grond van eerdere analyses op patiëntniveau niet duidelijk. De Full-mouth plaquescores (FMPS) en BOP toonden slechts een geringe associatie met aanhechtingsverlies. Op sitelevel blijkt BOP wel een voorspellende waarde van progressief aanhechtingsverlies. Het doel van deze longitudinale retrospectieve studie was om de invloed van restpockets ≥5 mm en BOP na actieve parodontale behandeling op de progressie van parodontitis en elementverlies te onderzoeken. Matuliene G, Pjetursson BE, Salvi GE, Schmidlin K, Brägger U, Zwahlen M, Lang NP. Influence of residual pockets on progression of periodontitis and tooth loss: Results after 11 years of maintenance. J Clin Periodontol 2008;35:685-695 Materiaal & Methode Alle patiënten waren eerder behandeld door studenten in de periode 1978-2002. Van de 392 subjecten konden 199 gerecruteerd worden. Van 172 subjecten, 95 vrouwen (55,2%) en 77 mannen (44,8%) tussen 14 en 69 jaar (gemiddeld 45 ±11 jaar), was een volledige documentatie aanwezig en daarom werden zij opgenomen in deze studie. De actieve parodontale behandeling bestond uit een plaquegerelateerde aanpak: scaling en planing met zonodig anesthesie. Na noodzakelijke parodontale chirurgie kon prothetisch of implantologisch hersteld worden. De aanvullende nazorg werd in de universiteitskliniek of bij de algemeen practicus voortgezet. Progressieve parodontitis werd gedefinieerd als het hebben van tenminste 2 elementen met ≥3 mm proximaal aanhechtingsverlies gemeten tussen het eind van de actieve behandeling en de re-evaluatie. Voor de analyses werd de patiëntengroep verdeeld over <10 jaar nazorg en ≥10 jaar. Resultaten In totaal werden 98 patiënten voor nazorg vervolgd bij de universiteit en 73 bij de eigen tandarts. De patiënten bij de universiteit hadden kortere intervallen tussen de nazorgbezoeken dan bij de algemeen practicus: 94.9% had ≥2 per jaar een afspraak bij de universiteit in vergelijking met 67.6% bij de algemene praktijk. De
gemiddelde pocketdiepte (Mean PPD) was 4.0 mm (SD ±1.9) bij aanvang, na actieve behandeling 2.6 mm (SD ±0.9) en bij de re-evaluatie 2.1 mm (SD ±1.2). In de nazorgfase nam het aantal restpockets bij alle patiënten toe. Deze toename was vooral gerelateerd aan de locatie van de nazorg: bij de universitaire nazorg veranderde het percentage patiënten met ≥9 sites met restpockets ≥5 mm niet (van 18.4% naar 17.4%). Bij de algemene praktijk steeg dat percentage van 11.0% naar 30.1%. De invloed van roken was ook aanzienlijk. Bij niet-rokers nam het percentage patiënten met ≥9 sites met restpockets ≥5 mm toe van 7.3 naar 14.8%. Bij de rokers (>20 sigaretten per dag) was de toename van 31.2 naar 52.4%. De FMBS werd verdeeld over 3 categorieën: 0-9%, 10-24% en ≥25%. Vóór actieve behandeling was dat respectievelijk 0%, 2.5%, en 97.5%. Na actieve behandeling werd dat respectievelijk 29.4%, 45% en 25.6%. Bij de re-evaluatie werd dat 15.1%, 50% en 34.9%. Op sitelevel werd de associatie tussen elementverlies en restpockets geanalyseerd. De toename van de pocketdiepte was sterk geassocieerd met elementverlies (p<0.0001). De toename van 1 mm pocketdiepte
2
brief
vergrootte de kans op elementverlies (p<0.001), ook op elementniveau. In een logische regressieanalyse werd de progressie van parodontitis op patiëntniveau gerelateerd aan diverse parameters. Uiteindelijk bleek ernstig roken (>20 pd) (p=0.007), nazorg langer dan 10 jaar (p=0.026), ernstige parodontitis (p=0.027), de aanwezigheid van tenminste 1 site met PPD ≥ 6 mm (p=0.025) of de aanwezigheid van ≥9 sites met PPD ≥5 mm (p=0.028) significant bij te dragen aan het risico van parodontale progressie. Discussie Een gebrek van deze studie is volgens de onderzoekers het ontbreken van een goede controlegroep zonder nazorg. Toch zijn de uitkomsten interessant. De toename van de restpockets (≥5 mm) in de nazorgperiode van 11 jaar (van 4.1 naar 5.4) is in overeenstemming met andere studies. De toename van de restpockets PPD ≥5 mm in deze studie was vooral afhankelijk van de locatie van de nazorg en rookgedrag. Dit kan verklaard worden door de hogere frequentie van nazorg bij de universiteit: 94.9% kreeg minstens tweemaal per jaar nazorg in vergelijking met 67.6% bij de algemene praktijk. Na 11 jaar nazorg is 22.9% van de niet-rokers, 12% van de rokers en geen enkele zware roker vrij van restpockets. Samenvattend: parodontale gezondheid (PPD <5 mm) is goed te bereiken met actieve parodontale behandeling gevolgd door een strict systeem van nazorg door de jaren heen. Het is duidelijk dat zwaar roken en een te grote interval tussen opeenvolgende nazorgbezoeken een substantieel risico inhouden voor toename van restpockets en elementverlies in de nazorg. Deze rubriek wordt verzorgd door Jeroen Craandijk, Parodontoloog NVvP, Leiden
NVvP Nieuwsbrief nr. 62 september 2008
In deze Nieuwsbrief vindt u de uitnodiging voor het NVvP-najaarscongres 2008, getiteld Paroprotocol herzien (?). Dit najaarscongres vindt plaats op 14 november a.s. in het Beatrix Theater van de Jaarbeurs in Utrecht. En zoals u inmiddels van ons gewend bent, wordt de theorie op dit congres op een uiterst praktische wijze toegelicht.
Na 10 jaar paroprotocol-NVvP leek het ons een goed idee om de verschillende aspecten van de parodontale therapie in de praktijk nog eens goed onder de loep te nemen. In de toekomstvisie van de NVvP is bewust gekozen voor een aanvulling op de benaming van onze vereniging: 'NVvP : wetenschappelijke vereniging voor parodontologie en peri-implantologie'. Parodontologie is dat deel van de tandheelkunde dat zich bezighoudt met de bestudering van de weefsels rond gebitselementen, alsook met de preventie en behandeling van aandoeningen van deze weefsels. Peri-implantologie houdt zich bezig met de bestudering van weefsels rond tandheelkundige implantaten, alsook met de preventie en behandeling van aandoeningen van deze weefsels. Kan dit laatste onderdeel ook geïntegreerd worden in het paroprotocol? Welke taakverdeling is zinvol en hoe kan deze bijdragen tot een effectieve- en kwalitatief optimale behandelingsstrategie? En is het paroprotocol, zoals het is gemaakt voor de behandeling van de bacteriële ontsteking van het parodontium, ook geschikt voor de problematiek rond implantaten? Het zijn vragen die tijdens het NVvPnajaarscongres zeker aan bod komen. Does it work?! De ochtend van het congres zal vooral in het teken staan van de kennis en ervaring die we hebben opgedaan. De uit Argentinië stammende en door Ramfjord opgeleide professor Caffesse (een levende legende en “walking library"!) zal tijdens zijn ochtendpresentatie een boeiende voordracht geven, getiteld “Periodontal treatment, (why) does it work?” Tijdens het middagprogramma zullen meer specifieke aspecten uit de praktijk kritisch worden belicht. Zoals de relatie tussen roken en de behandelplanning, de vraag of de DPSI geschikt is voor de praktijk én de vraag of er een praktisch protocol bestaat voor preventie en behandeling van peri-implantitis.
Wilt u samen met uw team aan dit praktijkgerichte congres kunnen deelnemen? Wacht dan niet te lang met inschrijven. Vol is immers vol. Kijk voor meer informatie op de NVvP-website: www.nvvp.org.
Wilt u meer weten? In het bijgevoegde congresprogramma vindt u verdere informatie. Hopelijk tot ziens op 14 november in Utrecht tijdens Paroprotocol herzien(?)!!! Dr Erik Meijer, congrescoördinator NVvP
3
NVvP Nieuwsbrief nr. 62 september 2008
brief
Wat weet ú van de parodontologie?
Prof. dr Luzi Abraham-Inpijn over haar nieuwe boek:
Doe de handige kennistest op internet!
Bij een medisch spoedgeval moet je direct weten waar je op moet letten
Bij de NMT bestond al enige tijd de behoefte om de tandartsen online onderwijs aan te bieden, als aanvulling op regulier postacademisch onderwijs. De voordelen? Internet is laagdrempelig, kan gebruikt worden op momenten die de bezoeker uitkomen en aanvullende informatie is digitaal direct beschikbaar. Aldus ontstond het idee voor digitale kennistoetsen. De eerste kennistoets is inmiddels klaar en behandelt het vakgebied van de parodontologie. Extra prettig: u ontvangt bij het volledig doorlopen van de digitale kennistoets eenmalig drie nascholingspunten voor het Kwaliteitsregister Tandartsen (KRT).
De digitale kennistoets vormt een prima hulpmiddel om te bepalen of u op bepaalde vakgebieden over voldoende kennis beschikt of dat aanvullende scholing nodig is. De eerste kennistoets gaat over parodontologie. Parodontoloog Laurens Tinsel: "Namens de NVvP heb ik me met de ontwikkeling van deze kennistoets beziggehouden. Daarbij werkte ik samen met een onderwijskundig adviesbureau van de Universiteit van Utrecht, de NMT en de parodontologen Dick Barendrecht en Fridus van der Weijden. De kennistoets is ontwikkeld als zelfdiagnosemiddel en omvat 40 vragen, bestaande uit basisvragen en “gevorderde” vragen die vooral ingaan op actuele ontwikkelingen en inzichten. Verschillende aspecten van de parodontologie komen aan bod, zoals epidemiologie en pathogenese, plaque en mondhygiëne, microbiologie, diagnostiek, therapie, mucogingivale problematiek, implantologie en periodontal medicine. Handig zijn ook de verwijzingen: elk antwoord op een vraag bevat een toelichting met zo mogelijk verwijzingen naar gebruikte literatuur, die via internet-hyperlinks direct toegankelijk zijn. Deelnemers kunnen de toets in hun eigen tempo maken en dat hoeft niet in één keer te gebeuren. Dit is een leuke nieuwe manier van kennis toetsen die goed aanslaat: de reacties tot nu toe zijn erg positief. Buiten tandartsen lijkt er ook interesse bij tenminste één opleiding tandheelkunde om deze digitale kennistoets te gebruiken."
Stel: een patiënt krijgt in uw praktijk een acuut medisch probleem. Weet u dan meteen wat u moet doen? Op welke verschijnselen let u en hoe handelt u? Uit onderzoek blijkt dat de gemiddelde tandheelkundige professional niet in staat is om acute medische problemen adequaat op te vangen. En dat terwijl het aantal oudere patiënten (lees: met meer risico op complicaties tijdens een behandeling) toeneemt. In haar nieuwste boek 'Spoedeisende geneeskunde in de tandheelkundige praktijk' zet prof. dr Luzi Abraham-Inpijn de meest voorkomende complicaties op een rij. Mét praktische checklists en behandeladviezen. "In de Nederlandse wetgeving is vastgelegd dat de tandarts bij de patiënt een medische anamnese moet afnemen. Volgens diezelfde wet moet een tandarts ook medische accidenten in de praktijk kunnen voorkomen. Een aantal jaren geleden is door de afdeling Algemene Ziekteleer en Inwendige Geneeskunde op ACTA onderzoek gedaan. De vraag hierbij was: kunnen tandartsen dit inderdaad?," vertelt prof. dr Luzi Abraham-Inpijn. "Bij dit onderzoek leverden de deelnemende personen maandelijks informatie aan over de medische problemen die zij in hun praktijken tegenkwamen. Het ene deel van de onderzoeksgroep werkte met eigen anamneselijsten, de andere groep hanteerde het ontwikkelde European Medical RiskRelated History (EMRRH)-systeem (3). Deze EMRRH bestaat niet alleen uit een anamnese, maar bevat ook een daaraan gekoppelde risicobepaling plus adviezen omtrent te nemen maatregelen. De uitkomsten van het onderzoek waren op z'n minst gezegd opvallend."
De kennistoets is bedoeld voor de tandarts algemeen practicus met een aantal jaren werkervaring en is voor NMT-leden gratis online te volgen. Zij kunnen met hun lidmaatschapsnummer en wachtwoord inloggen. Wie de kennistoets volledig doorloopt, ontvangt éénmalig drie nascholingspunten. De kennistoets is te vinden op www.TandartsenNet.nl.
Meer weten over de NVvP? Kijk op www.nvvp.com of www.nvvp.org. 4
NVvP Nieuwsbrief nr. 62 september 2008
Bloeddruk?! "In beide groepen konden tandartsen in acute medische situaties goed aangeven of de patiënt al dan niet bewusteloos was", vervolgt Luzi. "Maar op vragen als 'was de polsslag langzaam, snel of regelmatig', 'was de ademhaling snel, langzaam of onregelmatig' en 'hoe was de bloeddruk' liepen de antwoorden in de verschillende groepen uiteen. In de groep die met de eigen anamneselijsten werkte, had 37% informatie over de polsslag van de patiënt, kon 15% iets zeggen over de ademhaling en wist 0% iets over de bloeddruk van de patiënt. In de groep die met de EMRH-lijst werkte en een dag een inleidende cursus had gevolgd, waren deze getallen als volgt: 53% had informatie over de polsslag, 29% kon iets zeggen over de ademhaling en 7% had bloeddrukgegevens. Om een patiënt goed te kunnen opvangen, moet je echt weten hoe het met de pols, ademhaling en bloeddruk is. Een voorbeeld: een patiënt kan flauwvallen omdat hij bang is óf omdat hij te snel uit de stoel opstaat. In het eerste geval is zijn polsslag veel lager dan in de tweede situatie. Als je dat niet weet, kun je ook niet adequaat handelen. En zo zijn er nog meer situaties te noemen. Met die gedachte in het achterhoofd heb ik het boek 'Spoedeisende geneeskunde in de tandheelkundige praktijk' geschreven: de tandarts moet weten hóe een bepaalde aandoening zich manifesteert en wat hij daaraan kan doen. Alleen zo kun je snel en doeltreffend handelen.
Schrikken of automatisch handelen Bij de opzet van haar boek heeft Luzi vooral een praktische aanpak gehanteerd. Ze behandelt de meest voorkomende medische aandoeningen zoals allergische reacties, suikertekort, ritmestoornissen en angina pectoris. De onderwerpen zijn verdeeld in aparte, makkelijk leesbare hoofdstukken en ieder hoofdstuk begint met eenzelfde schema. Deze schema's kunnen worden benut als een snelle checklist. Luzi: "Als er iets in de praktijk gebeurt, schrik je altijd. En vaak handel je dan verkeerd. Tenzij je, net als bij de EHBO-opleiding, een soort top 5 van eerste 'things-to-do' in je hoofd hebt zitten. Dan ga je vanuit een soort automatisme te werk. De schema's in mijn boek zijn daarvoor bedoeld." Tot slot: het boek is allereerst interessant voor algemeen practicus en parodontoloog, maar deze kunnen het natuurlijk ook gebruiken om de (preventie-) assistenten te attenderen op mogelijke verschijnselen van medische acute problemen (medisch handelen doet de tandarts of parodontoloog immers zelf). Luzi: "Het boek is beslist ook interessant voor de mondhygiënist, alhoewel hier wel het probleem van bevoegdheden speelt: de mondhygiënist mag wettelijk gezien wel accidenten vaststellen, maar geen medicijnen toedienen. Mijn advies daarin is als volgt: weet je dat een patiënt bepaalde medische problemen heeft, laat deze patiënt dan zelf zijn medicijnen meenemen en, indien mogelijk, preventief innemen. Bij een dreigend acuut probleem kan de patiënt het medicijn dan zelf innemen of toedienen." 'Spoedeisende geneeskunde in de tandheelkundige praktijk' door prof. dr L. Abraham-Inpijn, uitgeverij Van Gorcum, 288 p. c 57,50 - ISBN 978 90 232 4357 Luzi Abraham-Inpijn is internist, emeritus hoogleraar Algemene Pathologie en Inwendige Geneeskunde mede ten behoeve van de Tandheelkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Zij is verbonden aan het Academisch Medisch Centrum Amsterdam (AMC). Voor vragen over haar boek of over cursussen op dit gebied kunt u mevrouw Abraham-Inpijn bereiken via
[email protected]
5
NVvP Nieuwsbrief nr. 62 september 2008
brief
Nieuwe erkenningen
EFP Nieuws
Pa r o d o n t o l o o g NVvP
4-6 juni 2009, Stockholm, Zweden:
Europerio 6 in het Venetië van het noorden Van 4-6 juni 2009 vindt Europerio 6 plaats in Stockholm, Zweden. Op verzoek van het NVvP-bestuur zijn Ali Woltman (secretariaat NVvP) en ondergetekende voor u op onderzoekstocht geweest in Stockholm. Wat blijkt: Stockholm is een geweldige stad met een bijzondere lichtval, slechts twee uur vliegen van Nederland en zeker de moeite waard. De stad is gebouwd op 14 eilanden met als centrale eiland de Gamla Stan, ofwel de oude stad met koninklijk paleis en veel gezellige restaurants en terrassen. Tussen alle eilanden door zijn goede bootverbindingen en informatieve rondvaarttochten te maken. Stockholm heeft het oudste openluchtmuseum van Europa met huizen en vakmanschappen van meer dan 200 jaar geleden. Het eiland direct boven de Gamla Stan is gesitueerd rondom het Centraal Station, vanwaar alle gelegenheden in korte tijd goed bereikbaar zijn. Met de Arlanda Express bent u in 20 minuten op de luchthaven en de congreslocatie bereikt u via de Pendeltag in 10 minuten. Direct hieromheen liggen vele hotels van diverse prijsklassen en wij adviseren dan ook om daar uw intrek te nemen. Hollandse avond in Zweedse sferen Vanzelfsprekend hebben wij een echt Zweedse gelegenheid gevonden om in een goede sfeer met elkaar de Hollandse avond door te brengen. Deze Hollandse avond wordt mede mogelijk gemaakt door de NVvP-sponsoren Dentaid (sponsor Brons) en LabOral. De gelegenheid ligt in het noorden van de stad aan een prachtig meer en heeft een groot overdekt terras. Hier wordt het ongetwijfeld aangenaam genieten van een lange zomeravond onder het genot van een heerlijk buffet, drankje en muziek.
U kunt goede evidence based voordrachten verwachten met een vertaalslag naar het praktisch handelen, zowel in de parodontologie alsook in de implantologie en met ongetwijfeld ook volop aandacht voor peri-implantitis. Europerio 6 is kortom een festijn dat u niet mag missen. Informatie volgt Van de NVvP kunt u, naast de uitgebreide brochure via de EFP en Europerio 6-organisatie, binnenkort een informatieve brief over Stockholm verwachten. Daarna kunt u al uw interesse voor deelname kenbaar maken. Na uw definitieve inschrijving volgt dan nog veel meer info met daarbij natuurlijk de mogelijkheid tot inschrijving voor de Hollandse avond. Bent u onverhoopt nog geen lid van de NVvP, maar toch geïnteresseerd in Europerio 6? Dan kunt u dit kenbaar maken bij het NVvP-secretariaat op e-mail:
[email protected]. U krijgt dan de benodigde informatie toegestuurd. Tot ziens in Stockholm! Noteer deze data alvast in uw agenda: 4-6 juni 2009, EuroPerio 6, Stockholm. Maren de Wit, EFP representative
Ittingen Workshop
Vertaalslag Ook het wetenschappelijk programma van Europerio 6 belooft zeer interessant te worden, met boeiende lezingen voor alle doelgroepen: parodontologen, algemeen practici en mondhygiënisten.
In februari 2008 vond de befaamde Ittingen Workshop plaats en de resultaten daarvan zijn gebundeld in een overzichtelijke publicatie. Dit 400-pagina's tellende rapport geeft een goed inzicht in de state-of-the art van de Europese parodontologie op dit moment. De publicatie is op internet toegankelijk: http://www3.interscience.wiley.com/journal/121388283/issue
6
NVvP Nieuwsbrief nr. 62 september 2008
Aart Kranendonk studeerde in 2000 af als tandarts aan het ACTA. In de periode tot september 2004 werkte hij als algemeen practicus in groepspraktijken in Amersfoort, Amsterdam en Haarlem. Van 2003 tot 2004 was hij tevens werkzaam in de Praktijk voor Parodontologie in Tilburg. In september 2004 startte Aart met de post-academische opleiding “Master of Science in Periodontology” aan het ACTA, deze opleiding voltooide hij in 2007. Tijdens deze opleiding verrichte Aart onderzoek naar het gebruik van de Nd:YAG laser bij initiële parodontale therapie. Sinds 1 september 2007 heeft Aart zich verbonden aan de Praktijk voor Parodontologie en Implantologie Breda. Daarnaast is hij werkzaam in de Paro Praktijk Utrecht waar hij zijn stage volgde voor zijn erkenning door de Nederlandse Vereniging voor Parodontologie.
Mondhygiënisten geven hun mening Eerder dit jaar heeft het NVvP-bestuur een schriftelijke enquête gehouden onder haar leden-mondhygiënisten. Doel van deze enquête was om meer informatie te krijgen over de manier waarop de werkzaamheden tijdens de behandelingen momenteel verdeeld worden. Daarnaast werd de enquête benut om de mondhygiënisten te vragen naar hun mening over de nieuwe opleiding Mondzorgkunde. De deelnemers werd ook gevraagd naar hun nascholingsbehoefte op parodontaal gebied. Van de 900 verstuurde enquêteformulieren werden er 350 geretourneerd. Bij de verdeling van de werkzaamheden blijkt, zoals te verwachten was, dat er veel recallbehandelingen gedaan worden. Bij de grootste groep ondervraagden neemt dit 50 tot 75% van de tijd in beslag. Bijna iedereen voert ook nog steeds initiële behandelingen uit: de meeste mondhygiënisten besteden hieraan 25% van hun tijd. De tijd die besteed wordt aan de preventie van parodontale aandoeningen ligt bij de meeste respondenten op 25%. Opvallend: ongeveer iedereen vindt het vanzelfsprekend dat preventie bij alle behandelingen hoort; voorlichting en instructie zijn een onlosmakelijk onderdeel van de behandeling. Opvallende antwoorden Ongeveer 20% van de respondenten geeft te kennen dat ze behoefte heeft aan een verdieping in de parodontologie. 40% wil dat dit via de opleiding gebeurt, anderen geven de voorkeur aan verdieping van kennis via cursussen en congressen. Maar liefst
80% wil graag de keuze kunnen maken om te kunnen afstuderen in een speciale richting, zoals bijvoorbeeld de parodontologie. De parokliniek is volgens veel mondhygiënisten de aangewezen plek om bij- en nascholing te volgen. Er wordt in veel gevallen prijs gesteld op samenwerking met een paropraktijk. Dit kan in een weinig intensieve vorm (denk aan overleg via mail) tot intensief contact, zoals bijvoorbeeld meelopen in de paropraktijk of zelfs het chirurgisch meebehandelen van de eigen initieel behandelde patiënt (meekijken). De respondenten stellen het minder op prijs wanneer de parodontoloog een uitgebreide initiële herbehandeling inclusief parodontiumstatus uitvoert bij patiënten die door de mondhygiënist zijn doorgestuurd. Over de nieuwe opleiding Mondzorgkunde zijn de respondenten voorzichtig. Men vraagt zich af of, door accentverschuivingen richting behandelen van primaire cariës, de aandacht voor parodontologie niet te veel onder druk komt te staan. Wat gaat de NVvP doen met deze uitkomsten? Uit deze enquête blijkt duidelijk dat er behoefte is aan extra scholing in de parodontologie. Bovendien wordt er prijs gesteld op een goede communicatie met de paropraktijken. De uitkomsten van de enquête kunnen door de NVvP worden benut om het bij- en nascholingstraject verder te optimaliseren. Bijvoorbeeld in samenwerking met de NVM en gebruikmakend van de expertise van de paropraktijken en opleidingen. We houden u op de hoogte.
7 7
Nieuwsbrief nr.maart 62 september NVvPNVvP Nieuwsbrief nr. 44 2004 2008
brief
Case presentation
In deze rubriek presenteren Parodontologen NVvP een interessante casus uit hun praktijk. Dit keer wordt de presentatie verzorgd door Guido Rhemrev, Kliniek voor Parodontologie Amsterdam
5
6
1
2
7
8
3
4
9
10
nieuws 8
NVvP Nieuwsbrief nr. 62 september 2008
9
NVvP Nieuwsbrief nr. 62 september 2008
brief
Haal méér uit uw lidmaatschap!
Bij de NVvP kunt u diverse informatieve folders bestellen, een waardevolle ondersteuning bij de uitoefening van uw praktijk. Ter opfrissing van uw kennis biedt de vereniging u tevens de keuze uit verschillende wetenschappelijke naslagwerken. Extra aantrekkelijk: als NVvP-lid krijgt u korting op uw bestelling.
Niet-leden
Leden
€ 21,00 33,00 45,00 67,00 125,00
€ 18,00 28,00 37,00 55,00 100,00
32,50 65,00 120,00 190,00 275,00 525,00
25,00 50,00 95,00 140,00 210,00 400,00
33,00 65,00 120,00 182,00 300,00 600,00
27,50 55,00 100,00 150,00 250,00 500,00
50 stuks 100 stuks 200 stuks 300 stuks 500 stuks
37,50 75,00 140,00 210,00 350,00
32,50 65,00 120,00 182,00 300,00
1000 stuks
700,00
600,00
• Uw tandvlees krijgt een cijfer 100 stuks 200 stuks 300 stuks 500 stuks 1000 stuks
• Mondverzorging: een bewuste keuze 11
NIEUW !!
50 stuks 100 stuks 200 stuks 300 stuks 500 stuks 1000 stuks
12
• Parodontitis 1: Mondhygiëne en gebitsreiniging 50 stuks 100 stuks 200 stuks 300 stuks 500 stuks 1000 stuks
• Parodontitis 2: Mondhygiëne, gebitsreiniging en flapoperatie
13
14
De vermelde prijzen zijn incl. BTW en exclusief verzendkosten.Bestellen kan snel en simpel telefoon 0229-540148, telefax 0229-543467 of
[email protected] De bestelling wordt zo snel mogelijk per post bij u thuisbezorgd. Extra voordeel dus van uw NVvP-lidmaatschap! (In de vakantieperiode kan de levering 2 tot 3 weken vertraging oplopen).
Oproep! Kent ú projecten voor de Stichting NVvP? 15
16 De Stichting NVvP is in het leven geroepen om parondontaal onderzoek en parodontaal onderwijs in Nederland te stimuleren. Projecten die hiervoor in aanmerking komen, kunnen worden aangemeld bij het secretariaat van onze vereniging. Voor meer informatie over criteria en mogelijkheden kunt u contact opnemen met het NVvP-secretariaat: telefoon (0598) 633 313 of
[email protected].
nieuws 10
NVvP Nieuwsbrief nr. 62 september 2008
11
NVvP Nieuwsbrief nr. 62 september 2008
brief
Agenda
Kliniek voor Parodontologie Amsterdam is verhuisd Deze agenda wordt samengesteld uit gegevens zoals bekend bij de NVvP en het PAOT. Cursusgegevens voor deze rubriek kunt u inzenden naar het secretariaat NVvP.
Congressen in 2008-2009 •
NVvP-Najaarscongres 2008 14 november 2008
•
8th International Conference of the International Society for Breath Odor Research 26-28 april 2009, Dortmund, Duitsland
•
EuroPerio 6 4-6 juni 2009, Stockholm (Zweden)
•
NVvP-Najaarscongres 2009 5-6 november 2009
In onderstaande rubriek worden uitsluitend cursussen aangekondigd die relevant zijn voor de Parodontologie en Implantologie. De redactie behoudt zich het recht voor om aanmeldingen zonder opgaaf van redenen niet in deze rubriek op te nemen. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de inhoud van het aangekondigde in overeenstemming hoeft te zijn met de opvattingen of het beleid van de NVvP.
Cursussen, Compact Clinics, Workshops okt t/m dec 2008 •
Parodontale chirurgie, basiscursus theorie en praktijk 14 november 2008, PAOT UMC St. Radboud, Nijmegen
•
Individuele cursus parodontale chirurgie, een praktische en klinische cursus drie dagen op afspraak, PAOT UMC St. Radboud, Nijmegen
•
Cursus Paro-preventieassistent oktober 2008 Centrum Onderwijs Parodontologie Tilburg, Breda
•
Cursus Uitgebreide initiële parodontale therapie oktober 2008 Centrum Onderwijs Parodontologie Tilburg, Breda
•
Refresher-cursus (preventieassistent) november 2008 Centrum Onderwijs Parodontologie Tilburg, Breda
•
Implanteren: person to person twee woensdagen op afspraak Kliniek voor Parodontologie, Amsterdam
Meer informatie: • Kliniek voor Parodontologie Amsterdam, aanmelden via www.kvpa.nl of 06-48 83 6046 (uitsluitend voor informatie, niet voor aanmelding); • PAOT UMC St. Radboud Nijmegen, telefoon 024-361 9408 of
[email protected]; • Centrum Onderwijs Parodontologie Tilburg, telefoon 06-30801247 (bij voorkeur op vrijdag bellen)
Voor meer informatie over internationale congressen verwijzen wij u naar de desbetreffende agenda in het Journal of Clinical Periodontology of www.efp.net
nieuws 12
NVvP Nieuwsbrief nr. 62 september 2008
De Kliniek voor Parodontologie Amsterdam is in april 2008 verhuisd. Voor vele verwijzers en collegae staat de KvPA bekend als “De Boelelaan”. En dat is niet verwonderlijk omdat de kliniek al sinds 1985 gevestigd was op de De Boelelaan 589. De grondleggers van de KvPA zijn als één van de eersten in Nederland een groepspraktijk gestart met als kernactiviteit de behandeling van verwezen patiënten met parodontitis. Door de toenemende vraag naar parodontale behandelingen, de introductie van implantologische behandelingen en de daarbij behorende prothetische follow-up, de behandeling van halitose en de uitbouw van de cursusactiviteiten groeide de kliniek steeds weer uit haar jas. Helaas bood de locatie op de De Boelelaan de laatste jaren geen groeimogelijkheden meer. Na intensief zoeken is uiteindelijk de nieuwe locatie gevonden langs de Europa Boulevard en wel op Weerdestein 117. Hier zijn, op basis van een state of the art ontwerp van architect Sjoerd Soeters, 15 behandelkamers gerealiseerd alsmede een cursusruimte en ruimten voor de ondersteunende functies. Het gebouw is dichtbij het station Rai gesitueerd en de omgeving biedt volop parkeergelegenheid. Al met al beschikt de KvPA nu over een kliniek die voldoet aan de laatste eisen op het gebied van tandheelkundige behandelingen en die aan zowel de patiënten als de medewerkers een aangename omgeving biedt.
Oproep! Wint ú straks de NVvP–Braun Oral B®Mondhygiëneprijs 2008? De NVvP-Braun Oral B®-Mondhygiëneprijs is ingesteld door de Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP) met de bedoeling om mondhygiënisten te stimuleren zich in te zetten voor het vakgebied van de mondhygiëne en/of het werkterrein van de mondhygiënist. De prijs, die door de firma Braun Oral B® ter beschikking wordt gesteld, wordt 1 x per 2 jaar uitgereikt. Voor de prijs, ten bedrage van € 900,komen in aanmerking in Nederland werkzame mondhygiënisten die zich in de afgelopen 2 jaar uitzonderlijk hebben onderscheiden met betrekking tot bovenstaande doelstelling.
Elke mondhygiënist die denkt dat hij/zij (of een ander) voor de prijs in aanmerking komt, kan zich aanmelden (of iemand voordragen) door een uitgebreide motivatie in te zenden vóór 1 oktober 2008 naar het Bestuur van de NVvP, Postbus 24, 9649 ZG Muntendam. De prijs wordt uitgereikt tijdens het Najaarscongres van de NVvP op 14 november 2008 aanstaande.
13
NVvP Nieuwsbrief nr. 62 september 2008
Informatie
brief
De teksten die in deze rubriek worden gepubliceerd vallen buiten de verantwoording van de redactie.
van onze sponsors
Bestellen via Dentaid.nl
“Wat weten we eigenlijk van parodontale aandoeningen?”
Dentaid heeft haar website www.dentaid.nl recent volledig vernieuwd. Op de website vindt u uitgebreide informatie over onze producten en kunt u tevens de bijbehorende literatuuroverzichten opvragen. Ook kunt u zien op welke congressen Dentaid vertegenwoordigd zal zijn en welke Area Manager u kunt bellen voor het maken van een afspraak voor praktijkbezoek. Zeer praktisch is ook dat u uw bestellingen nu online kunt plaatsen. Op het moment dat het u schikt, kunt u met uw Dentaid-klantnummer inloggen op de bestelpagina. U kunt dan meteen gebruik maken van onze speciale internetaanbiedingen. Wel zo gemakkelijk. Wij zien uw graag op www.dentaid.nl
Eén van de uitdagingen waar Philips voor staat, is de noodzaak de uitwisseling van onderzoeksgegevens tussen de academische wereld en de industrie te stimuleren, zodat de resultaten van het onderzoek dat plaatsvindt in laboratoria en aan universiteiten, gebruikt kunnen worden ten behoeve van commerciële toepassingen. Eén manier waarop Philips dit weet te bereiken, is door symposia te organiseren waarop wetenschappers de resultaten van hun wetenschappelijk onderzoek kunnen presenteren. Zo wordt de kennis van parodontale aandoeningen en de bijbehorende diagnostiek vergroot en kunnen de onderzoeksuitkomsten worden vertaald in commercieel relevante technologieën, zoals de Sonicare tandenborstel. Als vervolg op het succes van de vijf eerdere edities van dit Europese symposium, organiseerde Philips dit jaar voor de zesde keer het jaarlijkse ‘Emerging Trends’ congres, dit keer in Berlijn. Het thema van het congres was: “Wat weten we eigenlijk van parodontale aandoeningen?”. Het congres werd bijgewoond door internationaal befaamde sprekers en gedelegeerden, die de laatste stand van zaken op het gebied van tandheelkundig onderzoek presenteerden.
Peppelkade 56 3992 AK Houten Tel: 030 6343154 / Fax. : 030 6343145 E-mail:
[email protected] Website: www.dentaid.nl
S p on s or
Importeur en exclusief distributeur van Geistlich Biomaterials (CH) en Esacrom (I) De fabrikant van Bio-Oss® en Bio-Gide® heeft de namen van deze producten gewijzigd. Bio-Oss® en Bio-Gide® heten voortaan Geistlich Bio-Oss® en Geistlich Bio-Gide®. De vertrouwde eigenschappen van deze producten zijn ongewijzigd gebleven. Nieuw in ons assortiment zijn de volgende items: • Geistlich Bio-Oss® Collagen 250mg. Deze is naast het blokje Geistlich Bio-Oss® Collagen van 100mg gekomen. • Dent-Med Materials b.v. is vanaf heden exclusief distributeur van Esacrom Italie, fabrikant van hoogwaardige piëzo-machines en micromotoren. Verkrijgbaar als solo- of combinatie-apparaat: Surgysonic Moto, Surgysonic II, BMS Implant II. In ons auditorium kunt u ze zelf uitproberen! • Inmiddels sinds jaren in ons assortiment: Safescraper® Twist en Micross botschrapers om op eenvoudige wijze autoloog bot te oogsten. Hu-Friedy en Ethicon hechtmaterialen en Hu-Friedy instrumenten(sets).
+
Aminfluoride. Wie is er niet mee opgegroeid? Aminfluoride werd in het begin van de jaren '50 ontwikkeld door GABA in samenwerking met het Zwitserse Instituut voor Tandheelkunde van de Universiteit van Zürich. Tot op heden is Gaba nog steeds de enige producent van mondhygiëneproducten die Aminfluoride als werkzame stof in al haar mondhygiëneproducten heeft (elmex, meridol). Het organisch Aminfluoride remineraliseert het tandglazuur zeer snel. Aminfluoride beschermt het gebit optimaal tegen cariës door het aanmaken van een calciumfluoride-laag, wat de oplosbaarheid van het tandglazuur vermindert. Daarbij remt Aminfluoride de productie van zuren (door bacteriën). De werking van Aminfluoride werd al in meer dan 400 studies aangetoond. Voor meer informatie: GABA Benelux, Leeuwenveldseweg 5N, 1382 LV Weesp
[email protected]
Voor meer informatie: Dent-Med Materials b.v. Dorpsstraat 72, 1713 HK Obdam T.: 0226-360 150 F.: 0226-360 151
[email protected] www.dent-medmaterials.nl
14
15 NVvP Nieuwsbrief nr. 62 september 2008
NVvP Nieuwsbrief nr. 62 september 2008
Sponsors 2008 van de Sponsors:
Platina:
Goud:
Zilver:
Brons:
Sponsor plus:
S p on s or
+