LEDEN VAN HET BESTUUR

LEDEN VAN HET BESTUUR Harry Walker Ton Overkamp Johan Floors Dickie Heij Jeanne Verdijk Willeke Franken Cor Fransen Anja Hofstra Ans Selman André Ladestein John Brugman VACANT VACANT

voorzitter secretaris penningmeester zwemmen/scholenproject nieuwsblad/collecte

06-51756940 0481-376040 0481-372336 0481-372617 0481-376595 0488-454883 0488-454489 0488-451498 0488-454284 06-53845306 026-3810058

contactpersoon Herveld contactpersoon Zetten scholenproject contactpersoon Driel

contactpersoon Heteren, contactpersoon Oosterhout contactpersoon Randwijk, contactpersoon Valburg, contactpersoon Andelst

INHOUDSOPGAVE Foto voorzijde: Niels met zitski op weg naar Paralympische Spelen 2018 Column van JOOP Wandelfeest Papendal Slapeloze nachten, column Lidy Niels de Lange, Zitskiër uit Heteren Funda voor Zorgwoningen Stijging tarieven Stadsregio / Musea voor blinden Huishoudelijke hulp in 2013 / Alternatieve behandelaars duurder Waar blijft het geld? Special Olympics afgesloten met medailles Het regeerakkoord van de mooie woorden NL Doet Aangepaste vakanties Scholenproject bezocht studiedag Fifa 13 beste game voor minder valide gamers Nieuwsbrief Natuur zonder drempels Leerlingenvervoer beleid 2014-2015 Vooraankondiging SGO Voorlichtingsavond mei Bezuiniging gehandicaptenvervoer / ZieZo beurs Trivium en een aanvraag Gehandicaptenparkeert / Landelijke regels Mijn leven na 26 oktober 2007 Creatieve Workshop in Elst / Participatieraad Overbetuwe / Facebook Steun de ANGO per SMS / Hulp gevraagd Verder is Alles goed / Ouderkracht in Onderwijs /Meerkosten.nl Eeuwige centrumplannen Elst / Hippocampe rolstoel Waar komen toch die hoge zorgkosten vandaan? Gezien in Zetten Medische Hulpmiddelen 2013, twee regelingen Openbaar Vervoer steeds toegankelijker Ga niet achter de geraniums

1 3 4 5 7 9 10 10 11 11 12 13 14 15 15 16 17 18 18 19 21 22 23 24 25 25 26 26 27 28

Go Nieuws is een gratis uitgave van de SGO en verschijnt elk kwartaal. Jaargang 15 nummer 4 De SGO is gespreks- en overlegpartner voor mensen met een handicap in de gemeente Overbetuwe met 11 dorpskernen! Het platform wijst de gemeente, organisaties en instellingen op zaken die de integratie van gehandicapten in de samenleving belemmeren. Uitgangspunt is dat iedereen volwaardig aan het maatschappelijk leven deel moet kunnen nemen.

Secretariaat SGO: Ton Overkamp Zülpichhof 6, e-mail: [email protected]

tel: 0481-376040 6662 CC Elst (Gld) internet: www.sgo-overbetuwe.nl

2

De column van

Joop

Opa zat aan het begin van het jaar te mijmeren over de staat van ons volkje. De Haagse komedianten zijn na de kerstvakantie weer in alle hevigheid aan de slag gegaan. Er was weer een bankje omgevallen. Dat hebben ze weer opgezet. We zijn nu allemaal eigenaar van een stuk of wat banken. Jammer dat de belastinginspecteur ons ook zo benadert. We betalen – zegt opa – eerst aan de bank als klant, verder betalen we aan de staat om de bank te kopen en daarna betalen we aan de belasting omdat we mede-eigenaar zijn van diezelfde bank. O ja, zegt opa, we hebben ook al betaald voor het (mislukte) toezicht op de bank. Eind vorig jaar hebben we het druk gehad met de kosten van de zorg. Het toneelgezelschap heeft de zaak weer even laten rusten (niet opgelost!) Stilletjes wachten de acteurs af hoe de zorgplannen zullen vallen (!!). Dat was ook het verhaal bij de gemeente. Als je gemeenten samenvoegt, dan wordt het allemaal goedkoper. Of efficiënter. Vraag het maar aan de gemeentelijke bestuurders. Anders zouden ze toch nooit zo’n Huis met een ondergrondse garage kunnen bouwen. En dat is nog niet klaar. De eerste bewegingen naar verdere samenvoeging tekenen zich al af. We gaan met Lingewaard samenwerken op het gebied van het leerlingenvervoer. Opa is heel benieuwd wat dat oplevert. In Overbetuwe is de Wmo-raad omgetoverd in een Participatieraad. De naam is voor de mensen die ervan afhankelijk zijn niet duidelijker op geworden. Opa grijnst. De burgermoeder is nog niet de deur uit of alles wordt veranderd. We krijgen nu een burgervader. Opa heeft al zijn hoop op hem gevestigd. Misschien kan hij alle acties nog eens aan het volkje verduidelijken. Voor opa hoeft het allemaal niet.

3

Wandel mee op Papendal en laat je sponsoren voor het goede doel! Zaterdag 20 april 2013 is het de derde editie van het succesvolle Wandelfeest op Papendal bij Arnhem. Wandel een route van 5,10 of 20 kilometer en geniet van optredens van vele Nederlandse artiesten. Dit alles voor het Revalidatiefonds & Fonds verstandelijk gehandicapten. Topartiesten en andere bekende Nederlanders Welke route je ook gaat wandelen, je komt onderweg zeker artiesten tegen. Rust even uit, of swing en zing mee, voordat je weer verder wandelt. Ambassadeur Viktor Brand is aanwezig om de dag een feestelijk tintje te geven. Bij de start & finish staat een groot podium, waar diverse artiesten een spetterend concert geven. Sponsorgeld ophalen Naast een ontzettend leuke dag halen we met z’n allen geld op voor een toegankelijke natuur voor iedereen. Laat je sponsoren door je ouders, opa’s en oma’s, ooms & tantes, je vrienden of door de lokale winkelier! Met het Wandelfeest 2013 wordt zo een bijdrage geleverd om de natuur in de Nederland bereikbaar en toegankelijk te maken en te houden. Zo kunnen ook wandelaars met een lichamelijke of verstandelijke beperking blijven genieten van de natuur. Schrijf je nu in! Wil je zaterdag 20 april meewandelen voor het goede doel en een leuke dag beleven, schrijf je dan in. Kosten voor deelname zijn € 9,50 per persoon. Je kunt je ook met een team inschrijven, per 5 deelnemers betaal je slechts voor 4! Schrijf je dus in met je vrienden en/of familie! via internet www.wandelfeest.nl/inschrijven Aanmelden als vrijwilliger? Wij zijn op zoek naar enthousiaste vrijwilligers die ons willen helpen de deelnemers van het Wandelfeest een onvergetelijke dag te bezorgen. Wil jij helpen? Meld je dan nu aan door een mail te sturen naar: [email protected].

4

Slapeloze nachten…. Lidy leeft samen met haar man, drie zoons en een dochter. Yasmine (11), de jongste, heeft het syndroom van Albright. Hoe kan een gezinsleven eruit zien als er een van de gezinsleden een handicap heeft? Lidy zal in haar column diverse onderwerpen belichten. Het is zondag als ik dit stukje schrijf. Yasmine ligt voor op de bank onder een dekentje TV te kijken. Ze is onrustig, geeft aan dat ze het koud heeft, vraagt de hele tijd door aandacht, huilt veel eigenlijk om niets. Is ze ziek? Nee, dat is het niet. We zijn bezig met een melatonine onderzoek. Dat heeft ze gisteren met papa gedaan en vandaag is mama de klos. Dit melatonine onderzoek is onderdeel van een groot slaaponderzoek. Of beter gezegd, een onderzoek naar waarom Yasmine de tweede helft van de nacht niet slaapt. Is het een medisch probleem, dus bijvoorbeeld dat het melatoninegehalte niet toereikend is, of is het aangeleerd gedrag? Daar zijn we nu naar op zoek. Té laat, dat eigenlijk wel. We hebben het veel te ver laten komen met dit probleem. Elke keer hoopten we dat het die nacht daarop beter zou gaan. Nu het na elf jaar nog steeds hetzelfde liedje is, zo niet nog erger en wij het zo langzamerhand ook niet meer trekken, hebben we dit aan de kinderarts voorgelegd. Binnen no time zijn we verwezen via Ziekenhuis Ede, naar de slaappoli van ’s Heerenloo. Daar zijn ze gespecialiseerd in slaapproblemen voor mensen met een verstandelijke handicap. Zo zeldzaam als wij dachten dat het was, is het dus helemaal niet. Het is fijn om te ontdekken dat we niet de enige zijn met dit probleem. Oh, het piepje gaat. Ik moet even stoppen met typen. Nu eerst Yasmine even de mond met water laten spoelen. Daarna de timer op 15 minuten zetten en dan de wat vol met speeksel proberen te krijgen. Met schone handen is ons gevraagd om de wat (zo’n 3 cm lang en 1 cm breed, cilindervormig) in de wangzak te doen, waarna het de bedoeling is dat er tussen het spoelen en het plaatsen van de wat zoveel speeksel is gecreëerd dat de wat drijfnat wordt. Daarna mag deze weer terug in het buisje. Het juiste etiket erop plakken. Buisje omwikkelen met zilverfolie en in de diepvries bewaren. Het liefst morgen naar ziekenhuis Ede brengen om deze te laten onderzoeken op melatoninegehalte. Dit 2 dagen lang 5 x uitvoeren. Klinkt allemaal heel logisch. Is het ook wel, alleen gaat dat bij een kind met een beperking wat minder voorspoedig dan je zou willen, althans bij Yasmine. Vroeger kreeg je bij de tandarts wel eens zo’n ding in de mond als je bijvoorbeeld een kies had getrokken. Zo’n droog, stroef, zacht en stoffig ding dat het restant bloed op moest zuigen. Na een uur of 2 mocht je het er dan weer uithalen. Ik weet niet of u eenzelfde ervaring hebt gehad. Ik heb het meerdere keren mogen ervaren en het staat me nog helder voor de geest hoe ik dat ding er direct na het tandartsbezoek meteen uitgooide en hoopte dat het toch goed zou komen. En hoe doe je dat dan als je gevraagd wordt om bij je kind ook zo’n ding in de mond te stoppen. Ja, het is voor het goede doel, maar hoe is het voor haar? Als ik al zelf uitstraal dat ik het afschuwelijk vindt, hoe pakt zij het dan op? Dus hadden we afgesproken dat papa het de eerste testdag zou doen en ik de tweede. Gelukkig mocht ik de eerste testdag naar een verjaardag van een nichtje en was ik nagenoeg de hele dag ver weg.

5

Mijn man moest bekennen dat het nog net niet een slagveld was geweest, maar het zat er niet ver vanaf. Ik maakte om 22.00 uur de laatste test mee en Yasmine hield de mond dicht, was angstig en verzette zich met hand en tand. Of de wat van die keer genoeg speeksel bevat, betwijfel ik. De tweede dag, vandaag dus, ontkwam ik er niet aan en moest ik ook aan de bak. Dat ik een andere aanpak dan gisteren moest hanteren leek me duidelijk, anders zou het me nooit lukken. Zo gezegd, zo gedaan. Ik heb met haar ’s morgens een schema gemaakt waarin ik de tijden opgeschreven heb en wederom uitgelegd wat we gingen doen en waarom. Boven het schema kan ik met klittenband duimpjes plakken, telkens als er een testje uitgevoerd is. Zo kan ze zelf zien hoeveel er al gedaan zijn en hoeveel testjes er nog moeten. Met behulp van de timer geef ik de tijd aan. We hebben er al twee op zitten en ik moet eerlijk zeggen, het gaat niet onaardig. Of laat ik het zo zeggen, beter dan gehoopt. De kunst is om het telkens weer uit te leggen en vooral rustig te blijven. Het helpt Yasmine als ze ziet wat er gebeurd, dus we hebben er een mooi spiegeltje bij gepakt. Om wat meer speeksel te produceren heb ik geprobeerd om haar in gedachten een chocoladecake te laten zien en het in gedachten op te eten, de lekker dikke stukken chocolade die erin zitten, langzaam door te bijten. Het idee was leuk, alleen voor Yasmine totaal niet uit te voeren. Imaginaire cake kan haar niet boeien, echte cake wel. En die hadden we nu net niet voor handen. Kortom, we hebben er nu nog drie te gaan. En dan heb ik het alleen over het melatonine onderzoek. Daarnaast zijn er nog tal van vragenlijsten, medische- en psychologische gegevens, slaapschema’s die we in mogen vullen en bij moeten houden. Ik kan u verzekeren, we hebben het er graag voor over, als het probleem maar opgelost wordt. De eerste nacht dat Yasmine helemaal doorslaapt gaan hier de slingers aan het plafond. Nog even doorbuffelen en wie weet kan ik de volgende keer een column wijden aan het uitslapen van Yasmine. Welterusten. Lidy ** Wilt u reageren op dit artikel, dan kan dat via het contactformulier op de site. **

6

Niels de Langen uit Heteren, zitskiër met talent en succes Niels timmert aardig aan de weg als 14- jarige zitskiër. Sinds afgelopen jaar is hij toegevoegd aan het Beloftenteam van het Dutch Adaptive Alpine Skiteam. Na een talentdag van de Johan Cruijff-foundation (die evenementen voor kinderen met of zonder beperkingen ondersteunt) is hij gevraagd om deel uit te maken van het "van Fundament tot Talent programma" van de NSkiV en de Johan Cruijff-foundation. In dit talentteam heeft hij 2 jaar lang centraal getraind. Bescheiden, positief en vrolijk zit hij tijdens het interview naast zijn vader die veel over hem vertelt. Niels vindt skiën vooral erg leuk, net zoals de rest van de familie. Het hele gezin ging een paar jaar op pad met de VGW, de Vereniging van Gehandicapte Wintersporters. Hij bleek Sinds zijn eerste jaar heeft Niels bijzondere talenten daarvoor te hebben en werd ontdekt tijdens een fysieke handicap door een een Fundament-tot-talent-dag. Nu is Kees-Jan van der Klooster, bacteriële hersenvliesontsteking. zelf paralympisch kampioen zitski het grote voorbeeld van Niels. Hierdoor is hij zijn rechteronderbeen kwijt. Zijn Inmiddels heeft Niels ook een speciale beloftenstatus gekregen linkeronderbeen is zwaar waardoor hij van zijn school de gelegenheid krijgt om meer tijd in beschadigd en heeft geen functie. zijn sport te steken. En heeft hij begin januari zijn eerste gouden Hij loopt kleine stukjes met medaille binnen gehaald op de reuzenslalom in La Molina. protheses. En zit hij in een Kortom Niels koerst naar deelname aan de Paralympische rolstoel, die hij ook gebruikt om Spelen van 2018 in Zuid-Korea. er zijn handbike aan te koppelen en zo naar school te fietsen.

Skiën met een Zitski De zitski (kuip) met verstelbare rug, met één carveski wordt in evenwicht gehouden met hulp van twee zogenaamde krukkenski’s. De zitski zelf weegt al zo’n 20 kilo. Voorzien van een flinke veer kun je zo grote klappen opvangen. Het sturen gebeurt vooral vanuit de heupen, aan de flinke butsen op zijn zitski kun je zien dat Niels in opperste concentratie, zijn sterke punt, regelmatig met flinke snelheid de poortjes raakt. Zijn zitski kan handig aan een sleeplift gehaakt worden, voor de stoeltjeslift is er een speciaal mechanisme in de kuip aanwezig. De meeste liften zijn daarvoor geschikt. En de ervaring leert dat men overal bij de lift klaar staat. Behalve in Winterberg waar hij bij de spiksplinternieuwe liften niet mee kan omdat het systeem ongeschikt is voor de zitski.

Training Een groot deel van het jaar traint Niels met andere talenten in Landgraaf, dat betekent in de praktijk op zaterdagmorgen om 6 uur aanrijden vanuit Heteren naar Landgraaf, om dan om 14.00 uur weer thuis te zijn, waar de autorit soms gebruikt wordt om huiswerk te maken (of te overhoren..). Toekomst School is daarnaast belangrijk, immers Niels zijn droom is om na de Havo, via het VWO en studie medicijnen revalidatiearts te worden. Met zijn handbike gaat hij voorlopig nu nog naar zijn school het Dorenweerd college. Steeds meer eigen regie Veel tijd voor andere hobby’s houdt Niels niet over. Behalve school en het skiën zijn er ook nog genoeg andere praktische zaken die tijd kosten. Om bijvoorbeeld nieuwe protheses te laten

7

maken heeft hij urenlange passingen. Ongemak ligt op de loer omdat hij tussentijds misschien meer op zijn rolstoel is aangewezen. De rolstoel van Niels heeft het zwaar te verduren zijn huidige is zwaar gehavend, valt letterlijk uit elkaar. De aanvraag van een nieuwe rolstoel verloopt via veel tijdrovende instanties (gemeente Wmo, Trivium, advies van de revalidatie arts, JenS en de rolstoelfirma’s). Dit hele traject wordt steeds meer door Niels zelf gedaan immers als gebruiker weet hij precies wat hij wil en kan. Dit is waar zijn ouders bewust bij stilstaan. In plaats van iets voor Niels te doen, hem te ondersteunen zodat hij zelf de regie kan nemen. Een eye-opener die fijntjes door Kees-Jan van der Klooster tot stand kwam; hij vroeg Niels of hij iets aan zijn handen mankeerde; nee? Waarom duwt je vader je dan!!!! Toegankelijkheid Heteren, zwemmen in Randwijkse Waard Niels ondervindt met zijn rolstoel in Heteren weinig beperkingen, omzeilt smalle stukken en poortjes op zijn eigen manier. Hij hoopt straks ook gewoon in de Toegankelijke Randwijkse Waard te kunnen handbiken en zwemmen. Op zoek naar…. De sport van Niels kost veel geld. Behalve de zitski komen daar de kosten voor materiaal, kleding, liftpassen, vervoer en soms verblijf en lessen bij. Hij wordt gesponsord door Icepeak Winterkleding uit Heteren en door Peters Wintersport in Bemmel die ondersteunt in het regelen van materiaal. Niels kan nog wel wat meer sponsors gebruiken! Vereniging van Gehandicapte Wintersporters Met deze vereniging ging Niels met zijn familie op reis De VGW organiseert aangepaste reizen naar Oostenrijk voor gezinnen met een lichamelijk gehandicapt kind van 7 t/m 15 jaar, lichamelijk gehandicapte zittende/staande volwassenen en lichamelijk gehandicapte zittende en staande jongeren van 16 t/m 27 jaar naar Italië. Aangepaste skimaterialen van de VGW worden gebruikt tijdens lessen (in Nederland en tijdens reizen) en clinics georganiseerd door de VGW. Deze materialen zijn beschikbaar voor verhuur, indien de VGW ze niet nodig heeft voor één van haar georganiseerde activiteiten. Binnen de VGW zijn op dit moment een aantal skileraren actief, die de officiële Oostenrijkse opleiding voor Skileraar Aangepast Skiën (Lehrwart) met succes hebben afgerond. Shos Stichting Gehandicapten Op Ski's, vinden én zeggen: "Handicap? Geen beperking!". Plezier ervaren met wintersport is er voor iedereen en daarom heeft Shos skischolen in het land opgericht om aan mensen met een handicap het wintersportvirus over te dragen en hen te laten ervaren wat skiën of snowboarden kan betekenen. Informatie Meer informatie over Niels, het team aangepast sporten en het zitskiën is te vinden op www.nielsdelangen.com www.nskiv.org/talentherkenning www.vgw-online.nl www.shos.org www.daast.nl www.stichtingloot.nl. www.dualski.com www.kjprojects.com www.sjeesonline.com

8

'Funda' voor zorgwoningen gestart Na alle websites voor woningzoekenden is er nu ook een website waarop ouderen een passende zorg- en seniorenwoning met thuiszorg kunnen vinden. Op www.zorgwoning.nl zijn alle beschikbare aanleun- of ouderenwoningen, serviceflats of vrije plaatsen in verzorgings- en verpleegtehuizen van alle Nederlandse zorg- en woningaanbieders te vinden. Tekort van 85.000 woningen Doel van de website is vraag en aanbod van zorgwoningen beter op elkaar te laten aansluiten. Vooral omdat de vraag de komende jaren het aanbod zal overtreffen. Uit onderzoek van ouderenbond ANBO en het Ministerie van Binnenlandse Zaken blijkt dat er momenteel een tekort is van 85.000 geschikte ouderenwoningen. De vraag naar dit type woningen groeit met 40.000 per jaar. Gratis aanbod plaatsen Op de nieuwe website kunnen zorgaanbieders, verzorging- en verpleeghuizen, corporaties, vastgoedbeleggers en beheerders van seniorenwoningen gratis hun aanbod plaatsen, bijvoorbeeld via een eigen profielpagina. Bezoekers van Zorgwoning.nl kunnen zoeken naar een zelfstandige woning, zo nodig met thuiszorg, of een onzelfstandige woning. Ze zien waar de woning ligt, welke zorg en service erbij geleverd wordt en wat de huurprijs is. Er staan al ruim 2000 aangeboden zorgwoningen op de pas gestarte website.

9

Stijging tarieven Stadsregiotaxi Het college van bestuur van de Stadsregio Arnhem Nijmegen heeft besloten de reizigerstarieven van de Stadsregiotaxi voor 2013 te verhogen. Het 100% tarief van de Stadsregiotaxi wordt verhoogd van € 2,10 naar € 2,20 per zone. Het 50% tarief wordt € 1,10 per zone en het tarief voor de 5e zone gaat van € 4,20 naar € 4,40 per zone. Deze verhoging valt binnen de landelijk vastgestelde indexering van de tarieven voor openbaar vervoer. Met de invoering van de OV-chipkaart is dat de Landelijke Tarievenindex (LTI). Kijk voor meer informatie op www.destadsregio.nl

Musea voor blinden in kaart gebracht Musea spannen zich steeds meer in om een breed publiek te bereiken. Kinderen, ouderen, rolstoelers - iedereen moet een museum kunnen bezoeken. Maar er is nog een groep die extra aandacht verdient: mensen die slecht zien. 1,4 Miljoen Nederlanders hebben een oogaandoening en dat is een groep die met de vergrijzing steeds groter wordt. De website www.museum4all.eu wordt een online museumgids met speciale aandacht voor mensen met een visuele beperking of oogaandoening. Er zijn talloze manieren waarop een museum op deze doelgroep kan inspelen: met een goed zichtbare collectie, een audiotour of hulpvaardig personeel. Bezoekers van de website kunnen musea beoordelen, recensies schrijven en hun ervaringen delen met anderen. bron: www.handicapnieuws.net

Huishoudelijke hulp in 2013 Op 18 december heeft het college van Burgemeesters en Wethouders het Besluit maatschappelijke ondersteuning gemeente Overbetuwe 2013 vastgesteld. Dit besluit treedt vanaf 1 januari 2013 in werking. Dit houdt in dat inwoners die gebruik maken van huishoudelijke hulp via de gemeente Overbetuwe ook volgend jaar kunnen kiezen uit de volgende aanbieders: STMG Stichting samen zorgen Betuweland Buurtzorg A&S groep Verian Groot Gelre Attent T-zorg Nieuw is Buurtzorg als aanbieder van hulp bij het huishouden. Voor meer informatie over hulp bij het huishouden kunt u terecht bij de Gemeentewinkel via [email protected] of telefonisch via: (0481) 362 300. Bron www.Overbetuwe.nl

Alternatieve behandelaars verplicht 21% duurder Vanaf 1 januari 2013 hebben alternatieve behandelaars zoals acupuncturisten en osteopaten geen recht meer op btwvrijstelling. Ze moeten hun klanten het volle btw-tarief inmiddels opgelopen naar 21 procent - in rekening brengen. Cliënten - en ook verzekeraars - zijn daarmee vanaf nu 21 procent duurder uit. Politieke partijen hebben vorig jaar zomer in het Lenteakkoord afgesproken dat de btw-vrijstelling voor alternatieve geneeswijzen zal worden geschrapt. Het kabinet heeft dit besluit overgenomen. De meeste reguliere medische behandelingen zijn wel vrijgesteld van btw-heffing.

10

Waar blijft het geld? Rond half januari verscheen een bericht in de kranten, waaruit naar voren kwam, dat een fors deel van de extra 370 miljoen euro die door het vorige kabinet beschikbaar was gesteld voor “meer handen aan het bed” niet voor dat doel werd besteed. Managementcursussen, inhuren van consultants en de aanschaf van computersoftware zijn bestedingsdoeleinden gebleken. Toen een dagbladverslaggever hier naar informeerde bij een manager van een zorginstelling, kreeg hij als antwoord: “Wij hebben nieuwe software aangeschaft, zodat de administratieve procedures eenvoudiger zijn geworden. Dat geeft de verzorgenden meer tijd om aan het bed te werken”. Mijn vraag is: “Zijn die administratieve procedures dan misschien complexer dan strikt noodzakelijk is voor een goede zorg aan het bed?” Als je de column van Prof. Bob Smalhout uit De Telegraaf van 19 januari leest, moet het antwoord op deze vraag bevestigend zijn. Hij memoreert in dat stuk de groei van het aantal personeelsleden in een groot, universitair ziekenhuis (ik denk, dat hij doelt op het AZU waar hij zelf als anesthesist heeft gewerkt): in het begin jaren 70: 1000 bedden en 3000 personeelsleden, inclusief alle artsen, verpleegkundigen, portiers, technici, analisten, koks en administratieve medewerkers. Drie paar handen aan ieder bed van een prima werkend ziekenhuis. Vandaag de dag heeft datzelfde ziekenhuis nog 800 bedden en 8000 medewerkers. Dus 10 medewerkers per bed. Smalhout geeft als oorzaak aan de enorme groei van het management tot in alle lagen van de organisatie. Dit management maakt zich onmisbaar door het ontwikkelen van protocollen, formulieren, businessplannen, speerpunten, clusters (met dito hoofden natuurlijk), stuurgroepen, innovaties, safetygoals, digitale informatiesystemen en nog vele andere duistere activiteiten, waarvan de werkers in het veld nauwelijks weten wat de woorden betekenen. Smalhout is als het gaat om dit soort ontwikkelingen altijd enigszins cynisch. Maar in dit geval heeft hij mijns inziens volkomen gelijk. De conclusie is voor mij duidelijk: “Als verpleegkundige ben je veel te lang bezig met formaliteiten”. En die tijd kun je niet met de patiënt bezig zijn. Harry

Special Olympics World Winter Games in Zuid-Korea succesvol afgesloten De Nederlandse ploeg die in Zuid Korea heeft deelgenomen behaalde maar liefst 39 medailles. De sporters keren niet alleen terug met de behaalde wereldprestaties, maar naar verwachting ook met meer zelfvertrouwen, betere sociale vaardigheden en hun zelfredzaamheid zal sterk verbeterd zijn. Special Olympics wedstrijden staan open voor alle mensen met een verstandelijke handicap die ouder zijn dan acht jaar en die minimaal zes maanden hebben getraind in de betreffende tak van sport. Special Olympics kent 30 officiële takken van sport, waarvoor Special Olympics sportreglementen zijn opgesteld. Iedereen kan meedoen op zijn eigen niveau. Er is daarvoor een speciaal systeem ontwikkeld waarbij alle sporters ingedeeld worden naar hun eigen sportprestaties. Plezier staat voorop.

11

Het regeerakkoord van de mooie woorden Dat Nederland moet bezuinigen is voor de Chronisch Zieken en Gehandicapten-Raad duidelijk. Maar dat die bezuinigingen ten koste gaan van de participatiemogelijkheden en de rechtspositie van mensen met een beperking vinden wij onaanvaardbaar. Bovendien zetten de bezuinigingen het compensatiebeginsel van de Wmo onder druk. Het regeerakkoord staat vol mooie woorden maar kan het slechte nieuws voor chronisch zieken en gehandicapten niet verhullen. In het Regeerakkoord vinden we teksten waar we blij van zouden moeten worden. Op pagina 25 van het regeerakkoord, onder de paragraaf Zorg dichtbij, lezen we: ‘De decentralisatie moet ertoe bijdragen dat de eigen kracht, het sociale netwerk en de voorzieningen in een gemeente beter worden benut. Het accent zal steeds liggen op participatie in de samenleving.’ En in de bijlage over het financieel beleid: ‘De AWBZ zorg die nu thuis of in de omgeving wordt geleverd en die met name ondersteunend van aard is, wordt vanaf 2015 door gemeenten uitgevoerd (onder de Wmo). Gemeenten kunnen meer maatwerk bieden en inspelen op lokale omstandigheden en zorgbehoefte van cliënten.’ Maatwerk, eigen kracht, inspelen op zorgbehoefte, accent op participatie: de CG-Raad juicht dit allemaal van harte toe. Maar kan dit kabinet deze mooie woorden waarmaken? De CGRaad zet daar grote vraagtekens bij. Onmogelijke opdracht Gemeenten zien grote decentralisaties op zich afkomen. Deze decentralisaties gaan gepaard met forse bezuinigingen. Bovendien wil het kabinet het aantal gemeenten terugbrengen. Gemeenten moeten dus de komende jaren met minder geld en met minder mensen steeds meer taken uitvoeren en tegelijkertijd een enorme organisatorische en bestuurlijke verandering doorvoeren. Gemeenten worden overschat in hun mogelijkheden en krijgen een onmogelijke opdracht. Ik voorzie dat gemeenten jarenlang met zichzelf bezig zijn, door reorganisaties en fusies, terwijl de burgers vanaf volgend jaar in toenemende mate aan de deur komen kloppen. Decentralisatie biedt zeker kansen. Zorg op maat wordt beter realiseerbaar. Maar deze kansen worden teniet gedaan door rigoureuze bezuinigingen en ingrijpende maatregelen die uiteindelijk alleen de burger treffen. En vooral de kwetsbare burger die zonder passende ondersteuning zijn mogelijkheden om mee te doen aan de samenleving, ziet afnemen. Dagbesteding Neem de dagbesteding, zorg die nu nog als verzekerd recht in de AWBZ zit. Vanaf 1 januari 2014 zou die volgens het regeerakkoord voor nieuwe gevallen vervallen. In het debat over het regeerakkoord werd duidelijk dat er een overgangsregeling komt. Per 2015 moeten de gemeenten dagbesteding gaan regelen, maar met een verlaagd budget. Of dan nog iedereen die dagbesteding nodig heeft het ook krijgt, is helemaal de vraag. Het risico dat in sommige gemeenten kwetsbare mensen thuis komen te zitten, is levensgroot aanwezig. Stapeling Een zorgelijke ontwikkeling is verder dat steeds meer voorzieningen alleen nog voor de laagste inkomens beschikbaar blijven. Zoals nu weer de huishoudelijke hulp. Mensen met een inkomen boven het minimum zullen die zelf moeten gaan betalen. Voor veel mensen met een beperking zal dit een probleem worden, omdat ze ook financieel getroffen worden door andere bezuinigingsmaatregelen. Zoals het afschaffen van de jaarlijkse Wtcg-toelagen, het verdwijnen van de fiscale aftrek van ziektekosten, en het omhoog gaan van eigen bijdragen in AWBZ en Wmo. Mensen met een inkomen tussen minimum en modaal kunnen hierdoor makkelijk twee- tot

12

driehonderd euro per maand aan koopkracht verliezen. Dat heeft uiteraard gevolgen voor de participatiemogelijkheden van deze mensen. Onze verwachting is daarom dat meer mensen bij de gemeente zullen aankloppen voor financiële ondersteuning. Eigen regie De CG-Raad vindt het uitermate belangrijk dat mensen zelf de regierol over hun eigen leven behouden, ook als zij ondersteuning en voorzieningen nodig hebben om mee te kunnen doen in de samenleving. Laat niet de gemeente of een professional alles regelen en bepalen, maar stel mensen zelf in staat hun leven te organiseren en in te richten. Het pgb is hierbij een uitermate belangrijk instrument. En juist over het pgb is het regeerakkoord erg vaag. Het leek er aanvankelijk op, dat dit kabinet gemeenten volledig de vrijheid wilde geven om burgers al dan niet de mogelijkheid te bieden om voor een pgb te kiezen. Maar in het debat over het regeerakkoord, wekten Rutte en Samsom de indruk toch het pgb te willen waarborgen. De CG-Raad vindt dat hier snel duidelijkheid over moet komen. Het pgb is voor de levenskwaliteit van chronisch zieken en gehandicapten van cruciaal belang. Het mag niet afhangen van de gemeente waar je woont of je een pgb kunt krijgen. Onafhankelijke ondersteuning Naast de mogelijkheid van eigen regie is het ook belangrijk dat er onafhankelijke cliëntondersteuning beschikbaar is. In het regeerakkoord staat dat ‘één gezin, één plan, één regisseur’ het uitgangspunt is bij decentralisaties in het sociale domein. Dit moet een eind maken aan het langs elkaar heen werken van vele hulpverleners. Zeker een goed voornemen, maar de CG-Raad benadrukt dat de eindregie bij de cliënt ligt en dat onafhankelijke cliëntondersteuning geregeld moet blijven. In dit licht zijn we niet blij met de bezuinigingen die momenteel bij MEE Nederland worden doorgevoerd. Compensatiebeginsel en maatwerk Een belangrijke basis voor rechtszekerheid en maatwerk is het compensatiebeginsel. Wij willen dat dit beginsel voor het gehele sociale domein een algemeen verbindend uitgangspunt gaat worden. Onze grote zorg is echter, dat door alle bezuinigingen het tegendeel gebeurt en dat de compensatieplicht steeds meer in het gedrang komt. De belangrijkste pijler onder de Wmo – de plicht om beperkingen in het functioneren van mensen te compenseren – zou dan wegvallen. Dat moeten we niet laten gebeuren! Angelique van Dam, directeur CG-Raad

NLdoet 2013: heel Nederland doet mee! Op 15 en 16 maart 2013 steken vele maatschappelijk betrokken Nederlanders de handen uit de mouwen tijdens NLdoet. Dit is de grootste vrijwilligersactie van Nederland, georganiseerd door het Oranje Fonds. Heb je zin om samen met collega’s, vrienden of teamgenoten bij een organisatie aan de slag te gaan? Doe dan mee met NLdoet. Vrijwilligers zijn het kloppende hart van sociale initiatieven. Met NLdoet stimuleert het Oranje Fonds jong en oud om zich in te zetten voor de samenleving en zet vrijwillige inzet in de spotlights. Vorig jaar waren al 300.000 Nederlanders actief tijdens NLdoet, een recordaantal. Voor aanmelding, extra informatie, het laatste nieuws en tips en inspiratie voor een fantastische NLdoet activiteit kun je terecht op www.nldoet.nl.

13

Aangepaste Vakanties Met een beperking op vakantie De Blauwe Gids biedt mensen met een beperking een onbezorgde vakantie! Bent u op zoek naar een aangepaste vakantie? De Blauwe Gids biedt u Reisorganisaties gespecialiseerd in aangepaste vakanties, aangepaste accommodaties in binnen- en buitenland, leuke reistips en reisverhalen van mensen met een beperking. En verder uitgebreide informatie over vrijwilligers die de aangepaste reizen mogelijk maken, financiën (inclusief persoonsgebonden budget), verzekeringen en toegankelijkheid van accommodaties. De Gids kost €4,95 en is te bestellen op www.deblauwegids.nl of 0475-463465.

An de Wieke U wilt op vakantie maar u, uw vakantie partner of een van uw gezinsleden heeft zorg nodig. Moeilijk? Nee hoor, niet bij ‘An de Wieke’ dit is een luxe kleinschalige rolstoel toegankelijke appartementen boerderij in Midden Drenthe. Deze accommodatie is volledig ingericht om u een heerlijke vakantie én de zorg die u nodig heeft te bieden.

Handicamp Outdoor Een lichamelijke beperking en toch een avontuurlijke kampeervakantie? Dat kan, dankzij Handicamp Outdoor. In een kleine groep, met goede begeleiding en voor een redelijke prijs gaan wij op vakantie in binnen- en buitenland. Hoe? Met de Handicamper, een reuzencamper die voorzien is van alle aanpassingen en gemak die nodig zijn voor een zorgeloze vakantie. Handicamp Outdoor is onderdeel van Stichting Handicamp Overijssel. De stichting bestaat dankzij een grote groep vrijwilligers, sponsors en donateurs. We krijgen geen subsidie van de overheid.

Stichting Wielewaal organiseert vakantiedagopvang (kinderthemaweken), logeerweekenden, gezinsvakanties en groepsvakanties voor kinderen, jongeren en volwassenen met een beperking. Er zijn vakantieactiviteiten voor mensen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking en/of met ADHD/ASS. De activiteiten worden begeleid door enthousiaste vrijwilligers.

Gehandicaptenreizen! Bent u reislustig, wilt u uw grenzen verleggen, maar voelt u zich hierin beperkt door uw lichamelijke handicap? Dan bent u bij hen aan het juiste adres! Gehandicaptenreizen organiseert begeleide groepsreizen voor avonturiers met een (lichte) lichamelijke beperking of niet-aangeboren hersenletsel. Deze groepsreizen zijn geschikt voor mensen die niet ver kunnen lopen, gebruik maken van een rollator, rolstoel of scootmobiel óf die af en toe even een geheugensteuntje nodig hebben. Al de groepsreizen worden begeleid door enthousiaste, vrijwillige reisbegeleiders die hand en spandiensten verrichten en uiteraard zorgen voor de reistechnische uitvoer van de reis. Ook valide partners zijn van harte welkom!

14

Scholenproject bezocht studiedag leerkrachten Stichting Pallas Woensdag 23 januari gingen Hetty, Mayca, Dickie en ik, Anja door een pak sneeuw richting Nijmegen. Bestemming: Karel de Grote College en Vrije School de Meander. Het Scholenproject van het SGO was in december benaderd of wij workshops konden verzorgen voor groepsleerkrachten van Vrije Scholen die aangesloten zijn bij Stichting Pallas. Deze leerkrachten hadden als themaopdracht bewegen en te kijken naar: • • •

Bewegen in een rolstoel met een drempel en alles wat daarmee samenhangt. Bewegen in een rolstoel in een hindernisbaan en alles wat daarmee samenhangt. Bewegen in een rolstoel met een hulphond en alles wat daarmee samenhangt.

Verdeeld over drie groepen en roulerend, gingen de leerkrachten aan de slag met de rolstoelen, hindernisbaan en drempel gedurende 20 minuten. Zelf ervaren, waarnemen en observeren in deze drie workshops. Deze workshops vonden zowel in de ochtend als in de middag plaats. Tevens was VISIO, expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen, uitgenodigd voor het verzorgen van een lezing over het oog; zien we wat we zien? Zij verzorgden daarnaast de workshop hoe een blinde met taststok zijn weg vindt in een ziende wereld, met behulp van een blindenbaan. Voor ons, als scholenproject team een mooie, maar intensieve ervaring om workshops te mogen verzorgen voor leerkrachten van basisscholen. De leerkrachten waren enthousiast en vroegen of wij wisten of er soortgelijke projecten in hun woonplaats zijn. Wij gingen dan ook moe maar tevreden huiswaarts!

Anja Hofstra

Fifa 13 beste game van 2012 voor minder valide gamers. Able Gamers recenseert games op basis van de gebruiksvriendelijkheid voor verschillende groepen minder validen. De website roemt Fifa 13 omdat het spel volledig te spelen is met slechts een muis of trackball. Deze optie zorgt ervoor dat gamers met musculaire dystrofie, multiple sclerose of een cerebral palsy, maar ook gamers die met één hand gamen dezelfde spelervaring kunnen beleven als gamers zonder een handicap. Omdat het ook mogelijk is om de snelheid van het spel aan te passen - en zoals in meer games de kunstmatige intelligentie - is Fifa 13 volgens Able Gamers bovendien goed speelbaar voor vrijwel alle mensen met een cognitieve of motorische stoornis. De games Colour Bind en XCOM: Enemy Unknown krijgen een eervolle vermelding. Colour Bind is een puzzelgame waarbij veel met kleuren moet worden gewerkt. Deze zijn aan te passen voor gamers die kleurenblind zijn. XCOM: Enemy Unknown (oud strategisch spel in een nieuw jasje) is net als Fifa 13 speelbaar met alleen de muis (of alleen het toetsenbord) en houdt ook rekening met kleurenblinden.

15

Offroad rolstoel met zonnepaneel op Texelse strand De Cadweazle is een offroad rolstoel die men zelfstandig kan gebruiken. Deze strandmobiel beschikt over een zonnepaneel, een primeur voor Nederland. Met de opgewekte stroom worden de twee accu’s bijgeladen. Op zonnige dagen kan dit wel acht uur extra rijtijd opleveren. Het zonnepanelen dak fungeert bovendien als parasol. De Stichting Integratie Gehandicapten Texel is eigenaar, de paviljoenhouders beheren de Cadweazle. Het is de bedoeling dat er in het voorjaar van 2013 vier Cadweazles met zonnepaneel op Texel beschikbaar zijn. Reserveren bij Paal 17, tel 0222-317614.

Start Project “Wandelen, goed voor elkaar!” Dit project heeft tot doel alle toegankelijke wandelpaden en ommetjes in Nederland te beschrijven en via internet aan te bieden. Hiervoor zullen door het hele land ‘ambassadeurs’ gezocht worden, die mee gaan helpen om deze paden te vinden en te beschrijven: hoe lang is het pad, waar is de start, zijn er voorzieningen, zoals een gehandicaptenparkeerplaats, horeca, aangepast toilet, enz. Eind februari ontvangen alle organisaties en platforms, die zich inzetten voor mensen met een beperking een mail met alle informatie. Er zal aan iedereen die graag wandelt, of met behulp van een rollator, rolstoel of scootmobiel graag de natuur in trekt de vraag gesteld worden of zij willen helpen bij het vinden en beschrijven van toegankelijke paden. Zij kunnen zich dan aanmelden om ‘ambassadeur’ te worden van dit omvangrijke project.

Samenwerking Groen & Handicap met www.rolstoelroute.nl Toen Groen & Handicap het plan opvatte om alle toegankelijke wandelpaden in Nederland op haar website te gaan plaatsen, bleek zij niet de enige te zijn. Ook rolstoelroute.nl hield zich hier al enige tijd mee bezig en heeft ook een niet-commerciële achtergrond. Na een eerste kennismaking groeide het idee om met elkaar te gaan samenwerken. Besloten werd om de handen ineen te slaan en elkaars ervaring en kennis uit te wisselen. Samen staan zij immers voor hetzelfde doel: mensen met een beperking de mogelijkheid bieden om op goed toegankelijke paden te genieten van de natuur. Leerzame dag “Zienderogen op Weg” in Utrecht . Groen & Handicap nam op zaterdag 19 januari 2013 deel aan de derde Slechtziendendag die in de Hogeschool Domstad in Utrecht werd gehouden. Het thema dit jaar was Ziende(r)ogen op weg! De organisatie van de Nederlandse Vereniging van Blinden en Slechtzienden (NVBS) en anderen was klantvriendelijk. Het was een levendige dag met sprekers en workshops over alles dat te maken heeft met verkeer, toegankelijkheid en mobiliteit.

Kenniscentrum Groen & Handicap www.natuurzonderdrempels.nl [email protected]

16

Leerlingenvervoer beleid 2014-2015 De gemeentes Lingewaard en Overbetuwe gaan voor volgend jaar en het jaar daarop een nieuw beleid formuleren voor het leerlingenvervoer. Zowel inhoudelijk als financieel zal het beleid in beide gemeentes opnieuw tegen het licht worden gehouden. Dat gebeurt wel vaker, maar het is deze keer toch wel op een heel bijzondere manier gegaan. Met behulp van het internet en een daarvoor speciaal ingericht sociaal platform zijn alle inwoners van de gemeentes uitgenodigd om hun eigen mening te geven over de door een commissie opgestelde thema’s, t.w. zelfredzaamheid; verantwoordelijkheid; kwaliteit; ontwikkelingskansen; maatwerk en tenslotte organisatie & financiën. Hierbij moesten de aanwezigen zich opnieuw over dezelfde enquête buigen en werden de resultaten met de hoogste score vervolgens omgezet in zogenaamde piketpalen. Wij zouden zeggen speerpunten. Snapt u het allemaal nog? U ziet natuurlijk veel liever de uitkomsten van inhoudelijke punten over het leerlingenvervoer. zoals: Hoe gaat het er volgend jaar voor ons uitzien? Hebben we nog wel recht op leerlingenvervoer? Of moet mijn kind voortaan met het openbaar vervoer? Of misschien wel op de fiets? Of gaat mijn eigen bijdrage weer omhoog? Of doet het busje er nog steeds 1,5 uur over? Of moet ik nu met mijn kind naar een centrale opstapplaats? Allemaal vragen, en nog wel een 70 andere, die serieus aan de orde zijn geweest en waar de inwoners van Lingewaard en Overbetuwe allemaal hun zegje over hebben mogen doen, maar waar ik helaas nog geen antwoord op heb.

Het bijzondere van dit sociaal platform was niet alleen dat iedereen de mogelijkheid had om uitgebreid zijn/haar mening te geven op deze thema’s en de daaraan verbonden stellingen, men had bovendien ook de gelegenheid om, na aanmelding, zelf stellingen in te brengen! Van die mogelijkheid is ook ruimschoots gebruik gemaakt. Dus een optimale inspraak! Je kon en mocht echt alles kwijt wat op het onderwerp leerlingenvervoer betrekking had. Dat is echt iets nieuws, dus niet alleen alles gedigitaliseerd via het internet maar ook nog luisteren (lezen) wat inwoners en/of gebruikers van het leerlingenvervoer hierover te zeggen hebben. De organisatie heeft er heel wat uurtjes in gestoken om alles goed op een rijtje te krijgen. Bovendien zijn na de sluiting van het digitale platform nogmaals twee groepen deelnemers uitgenodigd welke, onafhankelijk van elkaar, alle ingebrachte stellingen en commentaren tegen het licht hebben gehouden. Daarna zijn de stellingen in de vorm van een enquête aan alle deelnemers ter invulling toegezonden. Op 7 februari jl was het dan zover, ca. 25 deelnemers hadden zich aangemeld voor de laatste fase, de ‘ervariumsessie’.

Speerpunten leerlingenvervoer: vooral voor kinderen die echt niet anders kunnen; verbetering kwaliteit; bevorderen zelfredzaamheid en meer gebruik proberen te maken van de mogelijkheden van openbaar vervoer. Gedurende dit gehele proces ging het vooral over bovenstaande punten. Bovendien was men het er over eens dat we meer moeten kijken naar de dingen die een kind met een beperking wél kan. Dat is een heel andere benadering dan het alleen maar kijken naar: “waar heeft mijn kind recht op””. Het Openbaar Vervoer heeft ondertussen ook niet stilgezeten,de bussen en treinen zijn beter toegankelijk. Dat helpt ook mee om de zelfredzaamheid te bevorderen. Hoe nu verder? Dat wordt nog een heikel punt, want eerst gaan de ambtenaren zich over de uitkomsten buigen en daarna de politiek. De beide wethouders hebben beloofd dat zij serieus met deze uitkomsten rekening zullen houden. Maar ondanks deze toezegging blijft de uitkomst onzeker want het is toch uiteindelijk de politiek die beslist. Dat is in dit proces de zwakste schakel. Maar dat ons grote veranderingen staan te wachten, dat is zeker! André Ladestein

17

AANKONDIGING Voorlichtingsavond SGO in mei 2013 Onderwerp zal zijn de nieuwe rol van de gemeente met betrekking tot de zorg, de Wmo en de AWBZ

Bezuinigingen Tarieven Gehandicaptenvervoer Volgens de VGN is de Staat voor haar bezuinigingen uitgegaan van cijfers die niet representatief zijn voor de gehandicaptenzorg. De bezuinigingen zouden gebaseerd zijn op het tarief dat één op de zes instellingen hanteert voor gehandicaptenvervoer. VGN vindt dat dat niet wil zeggen dat alle instellingen het vervoer tegen eenzelfde tarief kunnen leveren. Volgens de rechter in hoger beroep mag de staatssecretaris de tarieven bepalen door te kijken naar de tarieven van de instellingen die het vervoer het goedkoopst regelen. Knelpunten kunnen dan wel nog aangekaart en opgevangen worden. Kostendekkend ‘Organisaties die heel groot zijn, krijgen het vervoer op papier wel kostendekkend, maar dat komt ook omdat ze met budgetten kunnen schuiven. Kleinere organisaties, zoals zorgboerderijen, moeten dit uit eigen zak betalen’, vreest Dorien Kloosterman van het Platform VG (belangenbehartiger van verstandelijk gehandicapten). Veel ouders van cliënten hebben al een brief gekregen waarin staat dat ze vanaf 1 januari het vervoer naar de dagbesteding zelf moeten gaan betalen. Dagbestedingscentra kunnen ook besluiten dat ze een paar dagen per week dicht gaan.

ZIEZO beurs Van donderdag 11 t/m zaterdag 13 april 2013 organiseert het Oogfonds de 18de ZieZo-beurs. Het is de landelijke beurs voor iedereen die niet of niet goed kan zien. De beurs is gratis toegankelijk. Sport, vrije tijd, werken & leren staan dit jaar extra in de aandacht. Behalve bij de vele organisaties en bedrijven die er zullen zijn, kunt u nu ook terecht bij inloopspreekuren. Hulpmiddelen, activiteiten, geleidehonden, opleidingen, arbeidsbemiddeling, workshops, spelletjes, boeken, loepen, verenigingen, telefonie: er is voor ieder wat wils. ZieZo-informatielijn: 030-261 66 88 of [email protected]

18

Trivium Plus, nieuwe adviseur indicatiestelling Wmo en GPK, de gehandicapten parkeerkaart TriviumPlus is in de loop van 2012 voor een jaar de complexe indicatieadvisering voor de gemeente uit gaan voeren ten behoeve van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de gehandicapten parkeerkaart (GPK). Vier partijen waren uitgenodigd om een offerte in te dienen. TriviumPlus is als ‘winnaar’ uit de bus gekomen. De gemeente is/blijft verantwoordelijk voor de indicatiestelling voor de GPK

Hoe gaat dit soms in de praktijk: “ de afgewezen aanvraag voor een passagiers gehandicaptenparkeerkaart “ Als zelf fietsen of autorijden niet meer kan is meerijden een laatste optie. Tenminste als de auto, waarin je meerijdt, dichtbij het doel kan parkeren.

Stel, je hebt na jarenlange onverklaarbare klachten en na een serie behandelingen steeds meer hulp nodig. Pas na 5 jaar is eindelijk bekend welke progressieve ziekte dit is. Één op de 1000 mensen in Nederland overkomt dit. Redelijk onbekend dus. Maar een en ander staat wel uitvoerig omschreven in de brief van de behandelend specialist, immers iedere patiënt is ‘uniek’.

Gelukkig is daar in Nederland een voorziening voor, de zogenaamde gehandicaptenparkeerplaats, waar je gebruik van kunt maken als je daar een kaart voor hebt. Zo’n gehandicaptenparkeerkaart (GPK) kun je ook bij de gemeente Overbetuwe aanvragen.

Deze ziekte geeft forse pijnklachten, stijfheid, veel evenwichts- stoornissen, traag en moeilijk bewegen. Bovendien zijn er allerlei beperkingen in motoriek, cognitieve functies en in het autonome zenuwstelsel. Dit alles heeft een enorme impact op alle dagelijkse activiteiten. In het bijzonder de mobiliteit. Mobiliteit in en om het huis, maar ook noodzakelijk voor therapeutische behandelingen elders, of een bezoek aan de familie of om een boodschap te kunnen doen. Gewoon even de deur uit kunnen.

Er volgt dan een indicatie door het door de gemeente ingehuurde ‘onafhankelijk’ bureau, in dit geval dus TriviumPlus. Afhankelijk van de positieve uitkomst zou je dan, tegen betaling, een bestuurders- of passagiers kaart kunnen kopen.

In het bovenstaand verhaal is een zogenaamde passagierskaart aangevraagd en toch afgewezen! Door de arts werd vastgesteld dat deze persoon met deze ziekte best afgezet kan worden bij de therapie en/of wel even alleen kan blijven wachten op een stoel op straat……

Wat is hier mis? Volgens de letterlijke regels, te vinden op de website van Overbetuwe en de Centrale Overheid, zou de afwijzing kunnen kloppen, bovendien, er valt tegen zo’n afwijzing ook te protesteren. Toen er tijdens de indicatiestelling een voorzichtig verweer kwam, werd door de arts voorgesteld om dan maar een stoel van huis mee te nemen om op straat te wachten……

19

Maar de vraag is en blijft, heeft de indicerende arts bij haar oordeel niets iets over het hoofd gezien? Heeft zij de diagnose wel goed gelezen én goed geïnterpreteerd? Hoe kun je van iemand met een dergelijke ziekte (evenwicht, stramheid etc.) verwachten dat hij alleen op straat kan wachten, zittend op een eigen stoel, totdat je partner of begeleider de auto elders heeft geparkeerd? Met alle ellende van dien, vallen, oververmoeidheid, extra pijn, kou, wind, regen etc. en over de mensonwaardigheid nog maar niet te spreken. Is dit de bedoeling van het huidige uitgifte beleid van de gemeente Overbetuwe? Waarom zo letterlijk vasthouden aan regels. De centrale overheid geeft de gemeenten toch ook de mogelijkheid van een eigen aangepast beleid? Doelstelling nummer 1 van de Wmo is toch om voor mensen met een beperking de deelname aan het maatschappelijk verkeer te bevorderen? Een GPK betekent heel veel voor deze mensen. Het betekent dat ze (nog) niet achter de geraniums hoeven te gaan zitten, afleiding hebben in dagen vol pijn. Deelname betekent, dat ze uit hun sociale isolement kunnen worden gehaald. Waarom dan in dit geval niet simpelweg, zo’n kaart indiceren? Iedere patiënt is toch uniek? André en Jeanne

Landelijke regels voor de indicatie van een passagierskaart Gehandicaptenparkeerkaart Heeft u een handicap met een permanent of progressief karakter, dan heeft u in het kader van de Wegenverkeerswetgeving de mogelijkheid om in aanmerking te komen voor een (Europese) Gehandicaptenparkeerkaart mits u aan onderstaande criteria voldoet. Criteria voor het verkrijgen van een gehandicaptenparkeerkaart: Rijdt u zelf auto? Of u als bestuurder in aanmerking komt voor een parkeerkaart, is afhankelijk van de ernst van uw handicap. Om dat te bepalen, moet u medisch worden beoordeeld. Kunt u minder dan 100 meter aaneengesloten zelfstandig overbruggen (evt. met de gebruikelijke hulpmiddelen) of bent u permanent rolstoelgebonden, dan kunt u eventueel in aanmerking komen voor de Europese Gehandicaptenparkeerkaart. Bent u passagier? Ook als u niet zelf auto rijdt, bestaat de mogelijkheid een gehandicaptenparkeerkaart aan te vragen. Hierbij is van belang of u een loopstoornis hebt van langdurige aard, waardoor u minder dan 100 meter aaneengesloten met (gebruikelijke) hulpmiddelen (rollator, stokken, krukken e.d.) zelfstandig kunt overbruggen, en u voor uw vervoer van deur tot deur continu afhankelijk bent van de hulp van een andere persoon. Alleen als u hieraan voldoet of als u permanent rolstoelgebonden bent, komt u eventueel in aanmerking voor de Europese Gehandicaptenparkeerkaart. Om dit te bepalen moet u medisch worden beoordeeld. Gehandicaptenparkeerplaats Als u gehandicapt bent kunt u bij de gemeente een aanvraag tot aanleg van een gehandicaptenparkeerplaats op kenteken indienen. Wanneer u een dergelijke aanvraag doet, dient u een (Europese) gehandicapten parkeervergunning (bestuurderskaart) te bezitten.

20

Mijn leven na 26 oktober 2007 Op zondag 27 oktober 2007 was ik aanwezig bij een jubileum van de dirigent van het koor, hij was al vijftig jaar dirigent en dat werd gevierd. Na afloop een bakje koffie en tijdens dat kopje koffie ging het mis. Wat er toen in mijn lichaam gebeurde was een heel vreemd gevoel, iets wat ik nog nooit eerder had gevoeld .Een soort van waterval of vuurwerk met sterretjes ging van boven naar beneden in mijn lichaam. Dat was ook het moment dat ik moest gaan zitten en aan een van de omstanders vroeg of hij 112 wilde bellen, waarna hij aan mij vroeg; waarvoor? Ik zei hem dat ik dat zelf ook niet wist, op dat moment moest ik ook gaan liggen en zei tegen mijn vrouw dat ik mijn benen helemaal niet meer voelde. Hetgeen daarna gebeurde heb ik niet meer bewust meegemaakt, in Nieuwegein was geen plaats, dus brachten ze me naar het Radboudziekenhuis. Volgens mijn vrouw heb ik toen nog wel met de verpleger gesproken, maar daar weet ik niets meer van.

voelde ik mij niet echt ziek, ik had alleen wat wondpijn, maar dat ging vrij snel over. Nu ik dit schrijf weet ik eigenlijk niet meer goed wat ze toen tegen mij zeiden over mijn toestand, alleen op het laatst vertelden ze dat ik naar de Maartenskliniek zou gaan om daar te revalideren. Mijn mede patiënten daar hadden allemaal een soortgelijke aandoening. Ik wist al wel vrij snel dat mijn verblijf in de Maartenskliniek wel ‘n poosje zou gaan duren, uiteindelijk werd het ruim vijf maanden. In de kliniek moesten we dan revalideren, elke dag je rooster raadplegen, de ene keer zwemmen, dan in de sta unit, oefenen met de rolstoel enz. Wat dat betreft hoefde je je niet te vervelen. Het was al met al best ‘n gezellige tijd. Op mijn kamer lag ook nog een jongeman van 21 jaar met een complete dwarslaesie, hij kon helemaal niets, alleen zijn armen en handen iets bewegen. In het rookhok moesten we hem dan ook helpen met zijn sigaretjes.

De verpleger wist volgens mijn vrouw al heel snel wat er aan de hand was. Hij vertelde dat er nu even heel snel gehandeld moest worden. Ik moest zo snel mogelijk op de operatie tafel komen te liggen. Later vertelde de arts dat we geen 5 minuten later hadden moeten zijn, dan hadden ze niets meer voor mij kunnen doen.

In de Maartenskliniek leerde je om van alles in de keuken te doen met aangepast keukengerei, iets voor de dames of alleenstaande. Omgaan met de computer, boetseren, schilderen en andere creatieve activiteiten. Het ontbijt, de lunch en diner gebruikte je samen in de eetzaal, of op je kamer.

De operatie duurde 9 uur en s nachts ging de wond weer open dus moesten ze me nogmaals opereren. Na drie dagen hebben ze me heel langzaam uit de coma gehaald en na een paar dagen vertelde ze mij dat ik een complete dwarslaesie had en dat ik nooit meer zou kunnen lopen. De testjes die ze deden, bestonden uit het in mijn benen prikken om te kijken of er nog iets veranderde, maar dat was dus niet zo. Ik ben twee weken in het Radboudziekenhuis gebleven, in die tijd

Een van de belangrijkste dingen die ik daar moest leren was met een transferplank de transfers kunnen maken van de rolstoel in bed en visa versa. Verder moest ik laten zien dat ik daarmee van de rolstoel in onze auto en ook weer andersom kon komen. Toen ik dat onder de knie had mocht ik een zondag naar huis, maar zoals ik al schreef was het ook goed vertoeven in de St. Maartenskliniek.

Na vijf maanden mocht ik dan naar huis, was wel even wennen. Maar al snel kreeg ik een handbike en kon ik gaan en staan waar ik wilde en tot op heden heb ik me nog niet verveeld. Ben

21

Creatieve Workshop in Elst voor 50+ vrouwen “Something Else”, is echt iets anders”. Soms is het prettig even met heel andere dingen bezig te zijn dan de dagelijkse beslommeringen. Op een speelse, ontspannen manier ga je je eigen creativiteit (her)ontdekken of ontplooien. Er wordt gewerkt met allerlei materialen zoals pen en papier, verf, klei, natuurlijke en zogenaamde waardeloze materialen. Mode of trends laten we links liggen evenals voorbeelden. Het zelf en met elkaar uitproberen, bedenken en plezier hebben is belangrijker dan het resultaat. Een belangrijk motto hierbij is om tijdens de workshop niet over narigheid te praten. De Workshop wordt gegeven door Else-Marie Bijl-Goutier, coach creatieve handvaardigheid. Er wordt in kleine groepjes (max 4 personen) gewerkt op:dinsdagmiddag van 13.30 uur tot 15.30 uur (in overleg is een andere dag mogelijk). De kosten zijn 50 euro voor 5 bijeenkomsten inclusief materialen en een kopje thee. Nieuwe workshops starten in weer in maart. Plaats: Groenestraat 66 in Elst. Bel voor meer informatie 0481-712081.

.

Toegankelijkheid: Parkeren kan voor het atelier, de buitendeur is 83 cm breed en er zijn drempels van 5 cm. Het toilet is niet bereikbaar met een rolstoel.

Participatieraad Overbetuwe

Houdt ook contact met de SGO via Facebook !!

De Wmo Cliëntenraad bestaat niet meer. Momenteel is er de Participatieraad, die nog druk is met het opstellen van een werkplan voor 2013 en een begroting. De leden (12) vertegenwoordigen één of meer van de 10 prestatievelden. Samen met Arie Hoogerbrugge vertegenwoordigt de SGO de velden toegankelijkheid (voorzieningen en openbare ruimte) en individuele voorzieningen (verstrekkingen loket samenleving, eigen bijdragen, PGB). De Participatieraad adviseert het college gevraagd en ongevraagd over zaken rond de Wmo en de Wet Werk en bijstand (WWB). Dat doen zij uit eigen beweging of op grond van signalen van inwoners of organisaties. U kunt de Participatieraad bereiken via de voorzitter, de heer Roel Keuken: telefoon 06-53353536. Het secretariaat kunt u bereiken via e-mail [email protected] 22

Steun Ango met een SMS-je Geld geven aan de Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie (Ango) kan nu ook via SMS. Een handige en snelle manier van doneren. Sms ANGO naar 4333 en u doneert éénmalig 2 euro aan de Ango. Deze manier van doneren is veilig en het maximale bedrag komt bij het goede doel van uw keuze terecht komt. De organisatie GEEF-SMS biedt deze garantie. Daarom werkt de Ango samen met deze organisatie. Kijk voor meer informatie op www.geef-sms.nl

Nationale collecte HANDICAP.nl zoekt hulp in de Overbetuwe Handicap.nl collecte van 16 t/m 22 juni Met een paar uurtjes van uw tijd loopt u al snel honderd euro bij elkaar. In de Overbetuwe wordt al tientallen jaren gecollecteerd, gelukkig zijn er elk jaar heel wat trouwe mensen weer bereid hún wijk of straat te “lopen”. Maar we komen er nog steeds veel tekort. Wilt u ons helpen door de collecte mee te organiseren of bijvoorbeeld een uurtje te collecteren? Wij kunnen alle hulp goed gebruiken!! Neem contact op met Jeanne Verdijk, 0481-376595 of mail naar [email protected] Wat Ango doet De Ango werkt aan het verbeteren van de levensomstandigheden van mensen zoals die zijn ontstaan als gevolg van een beperking of chronische ziekte. Wij doen dit door mensen te informeren, te adviseren, door individuele hulp en door collectieve belangenbehartiging. Daarnaast organiseren de Ango afdelingen ook activiteiten die gericht zijn op ontmoeting en recreatie, op steun en betrokkenheid. De Ango geeft informatie, advies en hulp als het gaat om vragen over regelingen en voorzieningen die direct te maken hebben met handicap en ziekte. U kunt bij ons bijvoorbeeld terecht met vragen over arbeidsongeschiktheid, vervoersvoorzieningen, woningaanpassingen, thuiszorg, de verstrekking van hulpmiddelen, belastingzaken, toeslagen en inkomensregelingen. Hulp kan ook financieel van aard zijn: voor voorzieningen die een directe relatie hebben met uw handicap kunt u een financiële bijdrage uit het Ango fonds aanvragen. Via het lotgenotencontact van de Ango kunt u aan activiteiten deelnemen en andere mensen ontmoeten.

23

Boek 'Verder is alles goed' van Joke Visser In het boek vertellen 21 'pioniers' over hun leven met een handicap en de grote impact die ouder worden daarop heeft. Verschijnselen als vermoeidheid, pijn, functie- en energieverlies hebben grote gevolgen voor werk, sociale leven en benodigde zorg. handicap. Ze willen vooral ‘gewone’ mensen zijn. Ook als dat op termijn zijn tol eist. En daarmee zijn het bijzondere mensen.

Het is nog maar enkele decennia geleden dat mensen met een lichamelijke handicap relatief jong stierven. Tegenwoordig hebben mensen met lichamelijke handicaps als spierziekten, een dwarslaesie of spina bifida een verlengd levensperspectief dankzij een sterk verbeterde gezondheidszorg en verbeterde levensomstandigheden.

Uiteindelijk gaat het over kwaliteit van leven, over zelfregie en een actieve rol in de samenleving. En om levenskunst, de kunst om elke dag weer de moeite waard te maken en goede keuzes te maken in vriendschappen, werk, activiteiten en organisatie van zorg. In 'Verder is alles goed' laten 21 mensen in een foto- en geschreven portret zien hoe dat kan én hoe zij dat doen

De mensen die in dit boek zijn geportretteerd verleggen voortdurend hun grenzen om volwaardig mee te blijven doen in de samenleving en het arbeidsproces. Ze willen zich niet onderscheiden van mensen zonder

www.jokevisserfotografie.nl Joke Visser woont en werkt in Elst.

Van hinderpaal naar mijlpaal Een project dat barrières in de schoolcarrière van kwetsbare kinderen wil opheffen. Het boort kracht aan van kinderen, ouders en netwerk en vergroot hun zeggenschap met als doel: meedoen op de gewone school. Het loopt van 1 september 2012 tot 1 juli 2014. De vragenvanger van Ouderkracht Ben je op zoek naar echt passend onderwijs voor je kind? Heb je een vraag die je graag aan een andere ouder stelt? Stuur hem in via de vragenvanger. Jouw vraag komt terecht bij andere ouders die je via de e-mail antwoorden. De vragenvanger is te vinden op onderstaande website. Kijk op www.Perspectief.org

Meerkosten.nl Chronisch zieken en gehandicapten maken jaarlijks veel extra kosten voor bijvoorbeeld zorg, hulpmiddelen of woningaanpassingen. Gelukkig zijn die kosten voor een groot deel aftrekbaar via de belastingen. Op de website www.meerkosten.nl van de Chronisch zieken en Gehandicapten Raad (CGRaad) kunt u precies zien, hoe u dat moet aanpakken. U kunt ook de brochure Belastingvoordeel 2012 bestellen door € 5,80 over te maken op rekeningnummer 3188522 ten name van de CG-Raad te Utrecht. Daarbij moet u vermelden: Belastingbrochure 2012, uw naam, adres, postcode en woonplaats.

24

De Dorpsstraat, eeuwige centrumplannen Als ik mensen, die in een scootmobiel rijden, aanspreek en vraag hoe hun ervaringen zijn als zij in de Dorpsstraat rijden, krijg ik bijna altijd hetzelfde antwoord: “Beroerd! Ik rij vaak niet over het trottoir, maar over de weg. Die is minder hobbelig. Maar ik voel me er niet veilig. De auto’s komen vlak langs je”. Zelf reed ik onlangs met mijn auto de Dorpsstraat in, toen voor mij iemand in een scootmobiel reed. Ik ben er achter blijven rijden om de vrouw geen schrik aan te jagen. Waarschijnlijk ben ik een uitzondering. Maar eigenlijk zou dat niet nodig moeten zijn. De gemeente moet gewoon opschieten met de plannen rond het centrum van Elst. Niet alleen ten behoeve van de mensen met een beperking, maar ook uit economische motieven. Het wordt tenslotte voor iedereen steeds lastiger om boodschappen te doen in en rond de Dorpsstraat. Of durft men niet te investeren, omdat het nieuwe “Huis der Gemeente” zoveel geld op gaat slokken? Mijn echtgenote en ik hebben bijna acht jaar geleden bewust gekozen voor Elst als woonplaats. Behoorlijke middenstand en parkeermogelijkheden. Het is er de laatste jaren bepaald niet beter op geworden. Jammer! De neef van Joop

Hippocampe rolstoel De Hippocampe is een vrijetijdsrolstoel, zwembadrolstoel, strandrolstoel, terreinrolstoel. Zelfstandig gaan zwemmen buiten en binnen, de duinen, het bos en de bergen in. Zelfs wintersport is mogelijk! Kijk voor meer onformatie op www.hippocamperolstoel.nl

Waar komen die hoge zorgkosten toch vandaan? Een paar maanden geleden is onze buurman hard gevallen. Er werd een ambulance opgeroepen. Toen die aankwam, was de buurvrouw ook aanwezig. Het zag er niet bepaald goed uit. “Ga er maar van uit, dat de heup gebroken is”, meldde de ambulancebroeder. Buurman gaf aan, dat hij liever niet naar Arnhem gebracht wilde worden. Hij en zijn vrouw hadden in het Rijnstate ziekenhuis een paar vervelende ervaringen opgedaan. Dat was niet mogelijk. “We moeten u naar Arnhem brengen” zei de chauffeur zich niets aantrekkend van de opmerking van de buurman. Geruststellend voegde hij er wel aan toe: “Maar als u geopereerd moet worden, kunt u wel eisen dat de operatie in een ander ziekenhuis wordt verricht”. Hoe zo, hoge zorgkosten? Ps Gelukkig bleek de heup niet gebroken, maar uit de kom geschoten. Buurman had geluk! Harry 25

Gezien in Zetten, goedbedoeld, maar niet bruikbaar; nieuwe opritjes met oude stoepen, een slechte combinatie

Medische hulpmiddelen 2013, voortaan twee regelingen Er bestaan op dit moment drie regelingen die medische hulpmiddelen vergoeden voor thuisgebruik, namelijk de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ), de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Iemand die hulpmiddelen nodig heeft, krijgt zo vaak met drie verschillende regelingen en loketten te maken. Meestal is niet duidelijk voor wélk hulpmiddel men bij wélk loket men moet zijn. Regelmatig moet iemand opnieuw een aanvraag doen waarbij dezelfde vragen worden gesteld. Mensen ervaren dat als van 'het kastje naar de muur gestuurd' worden. Om te zorgen dat mensen makkelijker weten bij welk loket ze moeten zijn, zijn er vanaf 2013 nog maar twee regelingen voor hulpmiddelen die u thuis gebruikt, namelijk de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Hulpmiddelen voor verpleging, revalidatie en verzorging zitten in het basispakket van de zorgverzekering (Zvw) en worden door de zorgverzekeraar geregeld. Hulpmiddelen en voorzieningen voor problemen op het gebied van zelfredzaamheid, huishouden of mobiliteit in en om de woning worden door uw gemeente (Wmo) verzorgd. Wilt u meer weten www.vindeenhulpmiddel.nl Bron: Leefwijzer.nl

26

Openbaar Vervoer steeds beter toegankelijk In een groot deel van onze regio rijden inmiddels goede toegankelijke bussen. Met o.a. een lage instap, electrische rolstoelplank en extra ruimte in de bus voor rolstoelen en rollator, kun je makkelijk mee. Ook audio-reisinformatie en visuele aanpassingen zorgen ervoor dat iedereen met een beperking voortaan makkelijker de bus kan pakken. Op onze website staat een handig filmpje van Breng met uitleg hoe dit in de praktijk werkt. Op Breng.nl kunnen reizigers voortaan vinden welke haltes al aangepast zijn, tenminste dat belooft Breng zelf. Helaas blijkt dit voor de Overbetuwe nog niet actueel te zijn, lang niet alle aangepaste haltes worden getoond. Erg onhandig.

De bushaltes zijn bijna allemaal aangepast, zelfs in het landelijk gebied voorzien van opritjes en blindegeleidelijnen, die dan weliswaar soms in the middle of nowhere eindigen, maar toch, het idee is goed…of zou die vogelverschrikker zonder hoofd met de bus mee willen? Bijzonder detail hierbij is toch wel dat de buurtbusjes die langs deze bushalte komen echt (nog) geen rolstoelers kunnen vervoeren. Maar wie weet komen die er in de loop van de tijd ook. In de Dorpsstraat van Driel was een nieuwe bushalte gemaakt waarbij een dikke boom op de looproute mocht blijven staan, onbruikbaar dus. Maar die is nu keurig verbreed, waarbij de boom gelukkig kon blijven staan. Voorheen Verbeterde doorgang Treinen De stations in Zetten en Elst zijn deels aangepast, dwz er liggen geleidetegels voor mensen met een visuele beperking en er zijn hellingbanen. De Arriva trein is voor mensen met een beperking prima toegankelijk. Deze trein rijdt van Tiel naar Arnhem, vice versa. De NS heeft op zijn site informatie staan over reizen met een functiebeperking. Hoewel steeds meer treinen zijn voorzien van een speciale ingang, te herkennen aan een rolstoelsymbool, zijn deze alleen (met brug) op de grote stations te gebruiken. Op bijna alle stations gaapt er nog steeds een groot gat tussen trein en perron. Mensen met beperkingen hebben hierdoor problemen bij het in- en uitstappen. Het aanbrengen van een draagbare overbruggingsplank in alle Sprinters vormt een oplossing, de CG-raad voert hier campagne voor. Hoe gaat dit op Station Elst? Zijn er rolstoelers die ondanks het gapende gat tussen perron en trein zelfstandig met de NS reizen?

27

Belangenbehartiging door de SGO, genoeg te doen, maar dat kunnen we niet meer alleen……

Oproep voor SGO contactpersonen uit de héle Overbetuwe en vooral uit Oosterhout, Randwijk en Valburg Wie wil bestuurslid worden van de SGO? Wie wordt er (mede) coördinator van de Handicap.nl collecte in Zetten of in Elst of helpt ons, zonder de deur uit te hoeven? Wie gaan er mee om van gebouwen (alle kernen) de toegankelijkheid op te meten, voor de site ToegankelijkOverbetuwe, zo kom je nog eens ergens en help je ook nog eens de beeldvorming te veranderen!! Wie wil regelmatig op woensdagochtend kinderen begeleiden bij het basisscholenproject “Gehandicapt en toch Gewoon”? Welke enthousiasteling gaat het SGO Nieuwsblad mee maken, Facebook onderhouden met nog meer berichten en foto’s, gaat artikelen voor de website aanleveren?

Wie blijft er (niet) achter de geraniums zitten? 0481-376040

[email protected] 28