LAPORAN KERJA PRAKTEK ANALISA PERENCANAAN PADA PERSEDIAAN BAHAN BAKU PRODUK TEFFLON DENGAN METODE MATERIAL REQUIREMENT PLANNING (Studi Kasus CV. Berkat Sukses Sejahtera)
Diajukan guna melengkapi sebagai syarat kelulusan mata kuliah Kerja Praktek
Disusun Oleh Nama : Heri Setiawan NIM : 41613110042
Program Studi Teknik Industri FAKULTAS TEKNIK UNIVERSITAS MERCU BUANA JAKARTA 2016
http://digilib.mercubuana.ac.id/
http://digilib.mercubuana.ac.id/
iii
http://digilib.mercubuana.ac.id/
iv
http://digilib.mercubuana.ac.id/
KATA PENGANTAR Segala puji dan syukur kehadirat Allah SWT yang telah melimpahkan kasih dan sayang-Nya, sehingga dalam penyusunan Laporan Kerja Praktek dengan judul “Analisa Perencanaan dan Persediaan Bahan Baku Tefflon dengan Metode Material Requirement Planning” dapat diselesaikan dengan baik.
Laporan Kerja Praktek ini merupakan salah satu syarat untuk kelulusan mata kuliah Kerja Praktek pada program sarjana strata satu (S1). Laporan ini adalah hasil pengalaman kerja praktek di CV. Berkat Suskes Sejahtera. Secara garis besar laporan ini berisi tentang pelaksanaan kerja praktek yang mencakup pendahuluan, profil perusahaan, landasan teori, pengumpulan dan pengolahan data, serta kesimpulan dan saran. Pada kesempatan ini juga mengucapkan terima kasih yang sebesar-besarnya kepada : 1. Orang tua, adik, dan seluruh keluarga yang tak henti-hentinya memberikan kasih sayang, doa serta dukungan hingga terselesaikannya laporan ini. 2. Bapak Heri Agung Prabowo, ST, MT selaku pembimbing kerja praktek dan ketua program studi teknik industri. 3. Bapak Yohanes Calvinus selaku Wakil Direksi CV. Berkat Suskes Sejahtera. 4. Serta seluruh pihak yang tidak dapat disebutkan satu per satu yang telah banyak memberikan bantuan dalam penyusunan laporan ini.
Penyusunan laporan ini masih jauh dari sempurna, oleh karena itu diharapkan saran dan kritik yang membangun demi perbaikan di masa yang akan v
http://digilib.mercubuana.ac.id/
datang. Akhir kata, semoga laporan ini dapat bermanfaat dan menambah pengetahuan pihak yang membacanya.
Jakarta, 20 November 2016
Penulis
vi
http://digilib.mercubuana.ac.id/
DAFTAR ISI LEMBAR PERNYATAAN ................................................................................. ii LEMBAR PENGESAHAN ................................................................................. iii LEMBAR KETERANGAN PERUSAHAAN ..................................................... iv KATA PENGANTAR ......................................................................................... v DAFTAR ISI ..................................................................................................... vii DAFTAR TABEL .............................................................................................. xi DAFTAR GAMBAR ......................................................................................... xii BAB I .................................................................................................................. 1 PENDAHULUAN ............................................................................................... 1 1.1 Latar Belakang ........................................................................................... 1 1.2 Tujuan Kerja Praktek.................................................................................. 4 1.3 Sistematika Penulisan Laporan Kerja Praktek............................................. 5 BAB II ................................................................................................................. 7 GAMBARAN UMUM PERUSAHAAN.............................................................. 7 2.1 Waktu dan Tempat ..................................................................................... 7 2.2 Gambaran Umum dan Sejarah Perusahaan ................................................. 8 2.3 Jadwal Kegiatan Penelitian ......................................................................... 9 2.4 Sejarah Perusahaan................................................................................... 10 2.5 Visi dan Misi Perusahaan ......................................................................... 11 vii
http://digilib.mercubuana.ac.id/
2.5.1 Visi Perusahaan ................................................................................. 11 2.5.2 Misi Perusahaan ................................................................................ 11 2.6 Hasil Produksi dan Pemasaran .................................................................. 11 2.6.1 Hasil Produksi ................................................................................... 11 2.6.2 Pemasaran ......................................................................................... 11 2.7 Struktur Organisasi................................................................................... 12 2.8 Kedudukan dan Tugas Pokok ................................................................... 13 2.9 TenagaKerja ............................................................................................. 14 2.10 Disiplin Kerja ......................................................................................... 14 2.11 Kesejahteraan Karyawan ........................................................................ 15 2.12 Proses Produksi ..................................................................................... 15 2.12.1 Recover ........................................................................................... 16 2.12.2 Proses Grinding ............................................................................... 19 BAB III.............................................................................................................. 20 TINJUAN PUSTAKA ....................................................................................... 20 3.1 Persediaan (Inventory) .............................................................................. 20 3.1.1 Peranan Persediaan ............................................................................ 22 3.1.2 Fungsi Persediaan .............................................................................. 23 3.1.3 Tujuan Persediaan ............................................................................. 25 3.1.4 Faktor-Faktor Persediaan ................................................................... 26 3.1.5 Biaya-Biaya dalam Persediaan ........................................................... 28 viii
http://digilib.mercubuana.ac.id/
3.1.6 Model-Model Persediaan ................................................................... 31 3.1.7 Model Persediaan Independent Economic Order Quantity (EOQ) ...... 33 3.1.8 Metode Lot for lot.............................................................................. 35 3.2 Material Requirement Planning (MRP)..................................................... 38 3.2.1 Definisi Material Requirement Planning (MRP) ................................ 39 3.2.2 Input (MRP) ...................................................................................... 40 3.2.3 Proses (MRP) .................................................................................... 40 3.2.4 Output (MRP).................................................................................... 41 BAB IV ............................................................................................................. 43 PENGUMPULAN DAN PENGOLAHAN DATA ............................................. 43 4.1 Identifikasi Struktur Produk .................................................................... 43 4.2 Penyusunan Variabel ................................................................................ 43 4.3 Tahap Pengumpulan Data......................................................................... 45 4.3.1 Data Permintaan Produk .................................................................... 45 4.3.2 Jadwal Induk Produksi ....................................................................... 46 4.3.3 Data Bill of Material .......................................................................... 46 4.3.4 Data Biaya Pesan Bahan Baku dan Data Biaya Simpan Bahan Baku .. 47 4.4 Pengolahan data ....................................................................................... 47 4.4.1 Bill Of Material ................................................................................. 47 4.4.2 Metode Pengolahan Data .................................................................. 48 4.4.2.1 Perhitungan MRP, Metode Economic Order Quantity (EOQ) ..... 48 ix
http://digilib.mercubuana.ac.id/
4.4.2.2 Perhitungan MRP, Metode Lot-For-Lot (L-F-L) ......................... 52 BAB V .............................................................................................................. 56 KESIMPULAN DAN SARAN .......................................................................... 56 5.1 Kesimpulan .............................................................................................. 56 5.2 Saran ........................................................................................................ 59 DAFTAR PUSTAKA ........................................................................................ 60 LAMPIRAN ...................................................................................................... 61
x
http://digilib.mercubuana.ac.id/
DAFTAR TABEL
Tabel 2. 1 - Jadwal Perusahaan ............................................................................ 7 Tabel 4. 1 - Data Permintaan Produk Tefflon
45
Tabel 4. 2 - Jadwal Bahan Baku Induk Produksi ................................................ 46 Tabel 4. 3 - Data Bill of Material ....................................................................... 46 Tabel 4. 4 - Data Biaya Pesan dan Biaya Simpan ............................................... 47 Tabel 4. 5 - Hasil Perhitungan MRP dengan Metode EOQ pada Yucalac AD 11 49 Tabel 4. 6 - Hasil Perhitungan MRP dengan Metode EOQ pada Pewarna........... 50 Tabel 4. 7 - Hasil Perhitungan MRP dengan Metode EOQ pada Katalisator ....... 51 Tabel 4. 8 - Hasil Perhitungan MRP dengan Metode Lot For Lot pada Yucalac AD 11 ................................................................................................................ 52 Tabel 4. 9 - Hasil Perhitungan MRP dengan Metode Lot For Lot pada Pewarna. 53 Tabel 4. 10 - Hasil Perhitungan MRP dengan Metode Lot For Lot pada Katalisator .......................................................................................................................... 54 Tabel 4. 11 - Perbandingan Biaya dengan 2 Metode Perhitungan Data ............... 55
xi
http://digilib.mercubuana.ac.id/
DAFTAR GAMBAR
Gambar 2. 1 - Struktur Organisasi ...................................................................... 12 Gambar 3. 1 - Independent Inventory dan Dependen Inventory .......................... 32 Gambar 3. 2 - Grafik Penggunaan Persediaan..................................................... 36 Gambar 3. 3 - Hubungan antara Kedua Jenis Biaya Persediaan .......................... 37 Gambar 3. 4 - Sistem MRP ................................................................................ 39 Gambar 4. 1 - Bill of Material Produk Tefflon ................................................... 47
xii
http://digilib.mercubuana.ac.id/