kwestie van korte Duurzaamheid is een klappen en lange adem NR DRENTHE Voor Area is duurzaam geen keus maar noodzaak

NR. 4

2012

DRENTHE

Duurzaamheid is een kwestie van korte klappen en lange adem

Harwig Installatiegroep kiest koers voor duurzaam installeren

Noord-Nederland vervult voortrekkersrol in energiesector

••••••••••••••••

Voor Area is duurzaam geen keus maar noodzaak

Dirk Scheringa: Niet langer bankier, nog steeds ondernemer

WWW.ONDERNEMERSBELANG.NL

… de beste oplossing voor uw bedrijfsafval!

AREA is een deskundig bedrijf dat kan bouwen op meer dan 50 jaar ervaring in het inzamelen en afvoeren van afval. AREA is gevestigd in Emmen met werklocaties in Coevorden, Hoogeveen en Zweeloo. Daarmee is AREA altijd in de buurt met een uitstekende en betrouwbare dienstverlening.

• Een betrouwbare organisatie • Flexibele dienstverlening • Vakbekwame medewerkers • Altijd in de buurt... www.areazakelijk.nl

WINKELPANDEN TE KOOP aangeboden,: Winkelpand in Groningen, super A1 locatie, leeg opgeleverd. Winkel- en kantoorpand met luxe woning in Surhuisterveen. Kantoor- en winkelpand in Oosterwolde, A1 zichtlocatie. Winkelpand, 3 units in Buitenpost, ca. 550 m². Garagepand met woning in Groningen. Winkelpand in Buitenpost, ca. 80 m2. Showroom met bedrijfsruimte, Eemspoort Groningen, ca. 225 m².

TE HUUR aangeboden:

Congres- en Evenementenbureau Drenthe Nijbracht 128, 7821 CE Emmen t 0591- 651197

e [email protected] Congres- en Evenementenbureau Drenthe werkt graag samen met: - Chateauhotel De Havixhorst - Hotel Green Meet*s - Kasteel Coevorden - Hotel Emmen vd Valk - Eden Hotel Emmen - Landgoed Overcinge - Bitter en Zoet - Hotel de Vlijt - De Fijnfabriek

De uitspraak is van Confucius en verwoord voor Congres- en Evenementenbureau Drenthe hét uitgangspunt en de ultieme uitdaging bij elke opdracht. Voor zowel de opdrachtgever als voor de gasten creëren wij graag een gebeurtenis waar met plezier en voldoening aan terug gedacht kan worden. Of dit nu uw (inter)-nationale congres is, een zakelijke bijeenkomst, een officiële ontvangst of dat ene bijzondere feest! U kunt ons inschakelen voor een totaal concept: van het eerste creatieve idee tot en met de detailuitvoering van uw bijeenkomst. En natuurlijk voor deelopdrachten zoals de logistieke organisatie van een congres of event.

Winkelpand (A1) in Buitenpost, ca. 240 m², hoog opl. niveau. Winkelpand (A1) in Bolsward, ca. 110 m², naast Blokker. Bedrijfsunit in Groningen aan de Cuxhavenweg, Eemspoort. Winkelpand in Leeuwarden, ca. 75 m², superlocatie. Winkelpand in Surhuisterveen, direct naast ALDI, ca. 160 m². Winkelpand (A1) in centrum van Kollum, ca. 250 m². Winkelpand in Buitenpost, ca. 120 m² en 240 m². Winkelpand in Dokkum, boven de Action, ca. 1.200 m². Winkelpand in Kollum, ca. 160 m².

OOK PLAATSING OP FUNDA IN BUSINESS MOGELIJK Meer info: www.retailmakelaar.nl en funda in business.

#VJUFOQPTU5FMXXXSFUBJMNBLFMBBSOM www.congresbureaudrenthe.nl

het

Inhoud

ONDERNEMERS B E L A N G

Het Ondernemersbelang Drenthe verschijnt vijf keer per jaar

HARWIG INSTALLATIEGROEP KIEST KOERS VOOR DUURZAAM INSTALLEREN

Achtste jaargang, nummer 4-2012 OPLAGE 5.000 exemplaren

Als een van de grootste totaalinstallateurs van Noord-Nederland realiseert Harwig Installatiegroep een groot deel van zijn omzet uit duurzame installaties. Duurzaamheid is volgens commercieel manager Friso Ypma niet meer weg te denken. “Als je als bedrijf verder wilt, ontkom je er simpelweg niet aan.”

COVERFOTO De deelnemers aan het tafelgesprek: Achter v.l.n.r. Wim Reinders, Erwin Dirkse, Marco Kwak, Kees Lamain en Ron de Vlugt. Voor v.l.n.r. Gerrit van Werven en Guido Hoek. fotografie: Gerrit Boer

06

UITGEVER Jelte Hut Novema Uitgevers BV Postbus 30 9860 AA Grootegast Weegbree 1 9861 ES Grootegast T 0594 - 51 03 03 F 0594 - 61 18 63 [email protected] www.ondernemersbelang.nl

DUURZAAMHEID IS EEN KWESTIE VAN KORTE KLAPPEN EN LANGE ADEM

08

HOOFDREDACTIE Erik van Raalte T 0594 - 69 56 14 / 51 03 03 [email protected]

NOORD-NEDERLAND VERVULT VOORTREKKERSROL IN ENERGIESECTOR

BLADMANAGER Novema Mark van Duuren T 0594 - 51 03 03 [email protected] LAY OUT VDS vormgeving! Postbus 668 9200 AR Drachten T 0512 - 38 11 14 F 0512 - 38 11 71 [email protected]

15

DRUK Scholma Druk, Bedum

ADRESWIJZIGINGEN Adreswijzigingen, verandering vancontactpersoon of afmeldingen kunt u per mail doorgeven aan Tiny Klunder, [email protected]. Graag met vermelding voor welke editie van het Ondernemersbelang de wijziging betreft Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de inhoud van de advertenties.

02

het ONDERNEMERS BELANG

Met jaarlijkse investeringen van rond de 3,5 à 4 miljard euro en een te verwachten groei in de werkgelegenheid van circa 10.000 mensen in de komende 8 jaar, is de energiesector van eminent belang voor Noord-Nederland. Niet alleen grote bedrijven spelen daarin een rol, ook het MKB profiteert mee van de talloze initiatieven die er binnen de topsector energie plaatsvinden. Gerrit van Werven, directeur van Energy Valley, aanjager van vele activiteiten, is dan ook een tevreden man, maar beseft dat rustig achterover leunen niet kan.

VOOR AREA IS DUURZAAM GEEN KEUS MAAR NOODZAAK

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Hans van Asch Gerrit Boer Jur Engelchor Hein Gijsbers Sandra Kagie Harry Knevelbaard Jeroen Kuypers Marco Magielse Henk Roede (strip) André Staas (Comm’Art) André Vermeulen ISSN 1871 - 2568

Duurzaam is de geitenwollen sokken voorbij. Grote concerns als AKZO, DSM en Unilever stoelen hun missies op duurzaam ondernemen. Ook het MKB is druk bezig met verduurzaming, net als gemeenten, provincies, waterschappen en woningcorporaties. Zeven duurzame ondernemers op uitnodiging van Het Ondernemersbelang aan het woord over duurzaam ondernemen in Drenthe.

21

Consumeren en produceren liggen in elkaars verlengde. Duurzaam consumeren betekent duurzaam produceren. Huishoudens en bedrijven steken steeds meer in op duurzaamheid en maken -letterlijk en figuurlijk- werk van minder afval en restafval recyclen tot grondstoffen. Bij Area weten ze daar alles van. Voor zakelijke klanten is er Area Zakelijk, dat net als Area Reiniging werkt met speciale ondersteuning van Area Kennis & Regie. Die laatste richt zich onder meer op afvalscheiding, wetgeving en voorlichting. Kees Lamain is hoofd Area Kennis & Regie.

Dirk Zeur - de directeur En dan zijn we nu aangekomen op de afdeling orderbegeleiding!

?

Hier worden altijd uw orders met de nodige nauwkeurigheid en hoge spoed ingevoerd!

Voor al uw strips en illustraties: www.studioroede.nl Komt u mee, dan gaan we nu naar de productiehal. Waar natuurlijk net zo hard aan uw orders wordt gewerkt!

Column ■

En verder

Verslaafd aan geldinfuus

04

Nieuws

Bijna twee jaar geleden trad het kabinet-Rutte aan met de

05

Duurzaam: doe het, vertel het!

12

Drentse Energie Organisatie maakt duurzame energieprojecten

de mega-geldinjecties van de voorgaande regering in

realiseerbaar

ABN Amro en ING.

16

Attero: van verwerker naar bewerker

In de afgelopen lente zaten VVD en CDA 47 dagen met

18

Arends Techniek: dé totaalinstallateur van zonne-energiesystemen

19

Schuurmans Advocaten & Adviseurs

van het Rijk moet volgend jaar terug naar 3 procent van

23

Spectaculair groeiscenario bij DMT in komende jaren

de begroting. Het mislukte, het kabinet viel en er kwamen

24

Verdient het MKB meer steun? De mening van ons panel

27

Goed verzekerd aan de slag met uw bedrijf

en premier Rutte in Brussel akkoord met een reddingsplan

28

Investeren in gezondheid loont.

voor de Spaanse banken. Die stonden op het punt om

29

Lease Quality Groen

failliet te gaan. In totaal gaat er 130 miljard euro naar Madrid.

30

Fudura, een nieuwe naam met ruim 100 jaar ervaring

het geld ooit terugkomt. De Aegeïsche Zee is inmiddels

31

WTC Expo met Netwerk 10-Daagse hét platform voor bedrijfsleven

bijna gedempt met de tientallen miljarden euro’s die sinds

Noord-Nederland

vorig jaar al richting Athene zijn gesluisd.

32

boodschap dat de Staat 18 miljard euro moest bezuinigen. Daarover was vier maanden onderhandeld. Oorzaak:

Geert Wilders in het Catshuis te bakkeleien over een nieuwe ronde van bezuinigen van 14 miljard euro. Reden: het tekort

vervroegde verkiezingen. Op een achternamiddag in juni gingen minister De Jager

Officieel gaat het om leningen, maar niemand gelooft dat

Vier jaar na het ontstaan van de kredietcrisis in de VS zit

Cosmetische ingrepen

Europa in een duistere tunnel zonder zicht op enig licht aan het einde ervan. Intussen gaan bankiers gewoon door op de oude

■

In het hartkatern

voet. Vanuit Londen zijn de interbancaire rentetarieven voor bedrijfskredieten, hypotheken en consumptieve leningen vele jaren lang opzettelijk te hoog vastgesteld opdat

Dirk Scheringa: Niet langer bankier, nog steeds ondernemer Hoge bomen vangen veel wind en in de Westfriese polders zijn de bomen hoger en waait de wind harder dan elders. Dirk Scheringa bouwde jarenlang aan een voor Nederland unieke en succesvolle bank, maar de val van de relatief kleine DSB in 2009 werd een groter (media)drama dan de ondergang van het grote Fortis een jaar eerder. Hoe is het de ex-bankier intussen vergaan?

bankiers in de City hun privé-schatkisten zó uitpuilend konden vullen dat Dagobert Duck erbij verbleekt tot een schlemielige straatzwerver. De hoogst verantwoordelijke, die dan ook nog Bob Diamond heet, kreeg bij zijn ontslag als straf 2 miljoen pond mee, in plaats van de 20 miljoen waarop hij recht meende te hebben. Tientallen jaren lang hebben de banken bedrijven en consumenten een rad voor ogen gedraaid en hen niet als klanten maar als melkkoeien behandeld. Wat het extra verbijsterend maakt, is dat de regeringen in Europa niet durven of willen ingrijpen. Hele industrieën laten zij moeiteloos failliet gaan,

- Global Deals: smartphones, tablets en laptops voor de scherpste prijs van Nederland - Fahari Foundation gelooft in zelfredzaamheid

“We moeten ons uit de crisis innoveren” Geen sector lijkt de Grote Recessie zo goed te doorstaan als de industrie, dankzij de groeiende export naar opkomende markten maar ook dankzij het hoge innovatietempo. Maar dat succes wordt van twee kanten bedreigd: door het toenemende tekort aan technici en door dat aan kapitaal om in innovatie te investeren. Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink, sinds een klein jaar voorzitter en algemeen directeur van de ondernemingsorganisatie voor de technologische industrie FME-CWM, pleit voor doortastende actie op allebei de fronten. Haar concrete voorstellen gaan van gratis technisch onderwijs tot een fulltime minister van buitenlandse handel.

maar voor de megalomane aanvoerders van de banken zijn ze kennelijk doodsbenauwd. Een topsalaris alleen is in de bankwereld niet genoeg. Zelfs wie aantoonbaar slecht of zelfs crimineel presteert, komt nog weg met een bonus. Deze zieke mentaliteit zal niet veranderen zolang regeringen de banken de hand boven het hoofd houden. Eurocommissaris Michel Barnier kwam onlangs met het understatement van het jaar: “Banken zijn instellingen met slechte gewoonten die ze niet zomaar kwijtraken.’ Slechte gewoonten kunnen tot verslaving leiden. In de bankwereld liggen heel wat mannen nog steeds aan het geldinfuus. Ze horen langdurig thuis in een afkickkliniek. Met TBS. André Vermeulen [email protected] het ONDERNEMERS BELANG

03

Nieuws Credit Sales BV, de snelst groeiende investeerder in het MKB in Nederland.

Persberichten

Sinds februari van dit jaar is de organisatie Credit Sales gestart die op innovatieve wijze het MKB helpt met hun groei. Niet door te financieren maar door te investeren in het werkkapitaal van hun klanten met als onderpand de factuur.

Is er een nieuwe directie aangetreden? Heeft u productienieuws? Gaat u verhuizen, een nieuwe vestiging openen of fuseren? Uw persberichten, bij voorkeur met foto, kunt u sturen naar Uitgeverij Novema; redactie HOB Drenthe; t.a.v. Erik van Raalte; Postbus 30; 9860 AA Grootegast of per e-mail: [email protected].

Niet voor een aandelenbelang maar voor een stukje van de marge van de factuursom. Hierbij is de klant

Wie wint MKB Innovatie Top 100 in 2013? MKB kan zich weer inschrijven voor belangrijkste prijs voor innovatieve ondernemingen. De inschrijving voor de achtste MKB Innovatie Top 100 is nu geopend. De MKB Innovatie Top 100 is de grootste en belangrijkste prijs voor innovatieve MKB-bedrijven, is een initiatief van Syntens Innovatiecentrum en wordt mede mogelijk gemaakt door NRC Handelsblad, Mercedes-Benz en NL Octrooicentrum. De inschrijving sluit op 26 januari 2013. Uitsluitend bij de kamer van koophandel geregistreerde ondernemingen en stichtingen kunnen zich nomineren. In februari 2013 gaan de expertpanels voor de verschillende sectoren de nominaties beoordelen. Na deze voorselectie volgen nog nieuwheidonderzoeken van NL Octrooicentrum waarna de landelijke jury in maart 2013 de ranglijst van de MKB Innovatie Top 100 vaststelt. Ondernemers die zichzelf in een filmpje van maximaal één minuut presenteren, worden ongeacht de innovatie met een bonuspunt beloond. Inschrijven kan via www.syntens.nl/ innovatietop100. ADVERTENTIE

Specialist in winkels Stationsstraat 12, 9285 NH Buitenpost Tel.: 0511-540 145 [email protected] www.retailmakelaar.nl

De overname specialist Stationsstraat 12 9285 NH Buitenpost TEL: 0511-542 910 [email protected] www.succesor.com

04


leidend in welke facturen hij wel of niet overdraagt. Algemeen Directeur Marcel Meijer bevestigt de snelle groei van Credit Sales. Doordat Credit Sales de facturen ‘overkoopt’ van hun klanten staat het grootste deel van het factuurbedrag gelijk op de rekening waardoor de klanten van Credit Sales ineens onbeperkte groeimogelijkheden hebben.

Momenteel zijn er 86 bedrijven aangesloten. Credit Sales verwacht dit jaar nog minimaal zo’n 100 MKB bedrijven te mogen verwelkomen en daarnaast melden zich wekelijks nieuwe investeerders die in dit concept een veilige manier zien om te investeren in de groei van het MKB. Voor meer informatie: www.creditsales.nl

75 Tools for Creative Thinking Met een beetje creativiteit kunnen complex (en geldverslindende) problemen gemakkelijk worden opgelost. Jaarlijks spenderen bedrijven en organisaties dan ook grote delen van hun budget aan externe bureaus en workshops. Met ‘75 Tools for Creative Thinking’ kan iedereen nu zelf aan de slag! Leer en beheers de 75 meest toepasbare technieken om zelf problemen op te lossen, ideeën te genereren en out-of-the box te denken. Deze duurzame box is gevuld met 75 stevige kaarten die elke een andere techniek naar voren laten komen. De informatie op de kaart is kort, praktisch en direct toepasbaar. Daarnaast geeft een praktisch boekje verdere uitleg hoe je de

kaartenset het best kunt gebruiken. ‘75 Tools for Creative Thinking’ is toepasbaar in teams op het werk, tijdens een cursus of gewoon voor je zelf. Het is ook een ideaal geschenk voor medewerkers en relaties, want creatief denken en goede oplossingen zijn altijd en overal welkom. ISBN: 978-90-6369275-9; Auteurs: Sara Cordoba Rubino, Wimer Hazenberg, Menno Huisman; Meer info: www.75toolsforcreativethinking.com

Samen aan de slag voor een Clean Desk Op 17 januari 2013 is de 3e editie van de landelijke CleandeskDag.NU. Door heel Nederland doen weer veel bedrijven mee aan deze happening. Dé dag om ‘bedrijfsbreed’ flink op te ruimen en een begin te maken met een clean desk policy. Het aantal deelnemers groeit met het jaar. In 2011 en 2012 hebben meer dan 1600 medewerkers meegedaan aan de CleanDeskDag.NU. Veel bedrijven en overheidsinstellingen experimenteren met flexibel werken en het nieuwe werken, voorafgaand aan een verbouwing of verhuizing. Het al dan niet invoeren van een clean desk policy is daar direct mee verbonden. Het gaat gedurende de dag zelf niet alleen om het

opruimen, maar ook om het bewust worden van het onnodig bewaren en opslaan van documenten, het niet goed terug kunnen vinden van documenten, al dan niet in de computer. Na de CleandeskDag.NU ervaar je wat een opgeruimde werkplek en/of inbox kan doen! Bedrijven kunnen via www.cleandeskdag. nu de toolkit bestellen. De toolkit is ook zo ‘cleandesk’ mogelijk. Met een boekje en een stick met bestanden krijgen ze een stappenplan en tips in handen om de dag te organiseren en om de dag én cleandesk werken in hun bedrijf tot een succes te maken!

Nieuwe directeur Energiewacht Met ingang van 1 september 2012 is Marco Meijer benoemd als Algemeen Directeur van Energiewacht. De heer Meijer neemt hiermee de functie over van interim directeur Tom de Witt Hamer. Energiewacht is ervan overtuigd dat Marco, mede door zijn

achtergrond, een aanwinst is voor het bedrijf. Door zijn ervaring als directeur van HomeTeam, een serviceorganisatie voor onderhoud aan vastgoed, is hij bekend met de denkwijze van een organisatie waar service hoog in het vaandel staat.

Verleiding, Facebook en hacken op vierde seminar Academy Noord Het programma van het vierde seminar van Academy Noord is weer veelbelovend. Woensdag 7 november staat in het teken van verleiding, veiligheid en Facebook. Speciaal voor de gelegenheid is er die dag in het Leeuwarder WTC Expo een hacker aanwezig die live demonstreert hoe gemakkelijk het soms is om de meest gevoelige data online te achterhalen. De hacker doet dit tijdens een presentatie van Tom Schuurmans van Deloitte over cybersecurity. Verder zijn er onder meer presentaties van Aartjan van Erkel, schrijver van de bestseller ‘Verleiden op het internet’ en Jan Willem Alphenaar, een veelgevraagd spreker over social media en Facebookmarketing. Cor Hospes, succesvol auteur van ‘Guerilla Marketing’ en ‘Geld verdienen met Social Media’, is de dagvoorzitter. Nieuw is de ‘Case Carrousel’. Bezoekers kunnen twee inspirerende presentaties van 30 minuten bijwonen. Zij hebben de keus uit vier uiteenlopende onderwerpen. Leden van Academy Noord kunnen het seminar gratis bezoeken. Niet-leden kunnen online kaarten bestellen voor 50 euro per stuk. De boeken van Aartjan van Erkel, Jan Willem Alphenaar en Cor Hospes zijn tijdens het seminar te koop. Het volledige programma van het seminar en meer informatie is te vinden op www.academynoord.nl

Een goed verhaal werkt als een magneet Veel werknemers vinden dat hun bazen geen visie hebben. Die hebben ze vaak wel, maar ze verpakken die niet in een goed verhaal. ‘Mensen doen tegenwoordig niet zomaar wat je zegt, je zult ze moeten inspireren.’ Nederland telt honderdduizenden managers, ondernemers en politici die allemaal hun brood verdienen met leidinggeven.

lingdeskundige Astrid Schutte aan de hand van veel voorbeelden zien wanneer een verhaal goed is en wat het effect daarvan is op ons brein. Bekende politici, managers en ondernemers passeren de revue, maar ook een beginnende filmer en een viskweker. Schutte: ‘Wie je ook bent en wat je ook wilt bereiken, een goed verhaal werkt voor iedereen als een magneet.’

In haar nieuwe boek ‘Echte leiders hebben een goed verhaal’ laat storytel-

Het boek is verschenen bij Uitgeverij Haystack. Prijs: 24,95 euro.

Nogmaals: Tafelgesprek Hoogeveen In de vorige uitgave van Het Ondernemersbelang Drenthe is op pagina 13 een fout geslopen in de fotovermelding bij de citaten van twee deelnemers aan het tafelgesprek. Citaat en foto moet zijn:

Egbert Oosterhof: “In 2020 constateren we dat de economische ontwikkeling minder snel is gegaan dan we in 2012 hadden gehoopt. Maar goed dat we onze blik doelbewust hebben gericht op Duitsland. We liften mee op het succes van onze oosterburen.”

Pim van de Haar: “Vanuit haar traditionele kracht als industriegemeente en met Twente als voorbeeld heeft Hoogeveen zich in 2020 ontwikkeld als werkplaats waar innovatie nieuwe maakindustrie tot gevolg heeft.”

Stoelmatten met jeans, een nieuwe rage Een oud ambacht in een nieuw jasje. Ook de klassieke biezen zittingen zijn nog mogelijk. Heeft u nog een leuk stoeltje of krukje, kijk dan op de site voor originele ideeën op bestelling: www.stoelmatten.webnode.nl. Voor u zelf of als cadeau. Ik geef ook workshops krukje matten of vlechten. Voor informatie, Rinny Liemburg 06- 309 37973.

Ondernemersvraag De poll op ondernemersbelang.nl voor de nummer 3 luidde: ‘Hoe verder na het kabinet Rutte en de verkiezingen? Er is massaal gestemd, hiernaast de uitslag! De poll voor de nummer 4 is: Heeft het MKB meer steun nodig in zwaar economisch weer? Breng ook uw stem uit, surf naar www.ondernemersbelang.nl en stem!

Duurzaam: doe het, vertel het! Duurzaam ondernemen, maatschappelijk verantwoord ondernemen, maatschappelijk betrokken ondernemen: het slaat je links en rechts om de oren. Als je als ondernemer niet duurzaam, maatschappelijk verantwoord of maatschappelijk betrokken onderneemt, kun je het wel schudden: je hoort er niet meer bij, zo lijkt het.

N

u zijn duurzaam, maatschappelijk verantwoord en maatschappelijk betrokken ondernemen hard op weg vage containerbegrippen te worden, waarmee iedereen uit de voeten kan. Net als met de verzamelnaam ‘allochtonen’. De Morgen, een Belgische krant, heeft daarom besloten om niet langer te spreken over allochtonen. Een geniale vondst, want het dwingt ons om na te denken over wat we precies bedoelen en daar een passend woord bij te bedenken. Laten we voorlopig over duurzaam ondernemen spreken onder de belofte dat we met een nieuwe, passende naam komen. Laat ik nou een lans breken voor de post. Niet vanwege het gezellige praatje op straat of aan de deur, maar omdat die zo’n unieke rol speelt in marketingcommunicatie. Hoe? Duurzaam ondernemen is niet meer weg te denken uit onze samenleving. Bedrijven, overheden en instellingen zetten in op duurzaamheid. Ze verduurzamen hun inkoop, productieproces. Hun bedrijfsvoering, hun producten. Duurzaam is de geitenwollen sokken voorbij. Grote concerns als AKZO, DSM en Unilever stoelen hun missies op duurzaam ondernemen. Ook het MKB is druk bezig met verduurzaming, net als gemeenten, provincies, waterschappen en woningcorporaties. Organisaties die serieus bezig zijn met duurzaamheid vullen mooie woorden in met krachtige daden. Overheden implementeren duurzaamheid in eigen huis en stimuleren consumenten en ondernemers om dat ook te doen. Bedrijven verduurzamen en zetten dit in als unique buying point. Om bedrijven hierbij te helpen, heeft het samenwerkingsverband voor duurzame innovatie Codin (www.codin.nl) in samenwerking met drie noordelijke communicatiebureaus, waaronder Comm’Art, een zelfscan ontwikkeld. Ondernemers krijgen zo een beeld of en hoe ze duurzaam ondernemen en of en hoe ze hierover communiceren. Voor de communicatie kunnen ze dan hulp inroepen van een communicatieprofessional. Bijvoorbeeld Comm’Art, bij wie duurzaamheid in de genen zit, voor wie duurzaamheid écht is, die concreet bezig is met verduurzaming, met het verkleinen van zijn CO2-footprint. Duurzaam ondernemen kan niet zonder duurzaam positioneren. Neem de proef op de som en doe op www.commart.nl de zelfscan. Al bezig zijnd met de inhoud komt dan vast ook een passende synoniem voor ‘duurzaam’ naar voren. Wie heeft een idee?

André Staas Comm’Art, communicatieadviseurs, Assen T 0592 - 46 01 80 | [email protected] |www.commart.nl


05

Bedrijfsreportage

Tekst: André Staas – Comm’Art • Fotografie: Gerrit Boer

Als een van de grootste totaalinstallateurs van Noord-Nederland realiseert Harwig Installatiegroep een groot deel van zijn omzet uit duurzame installaties. Duurzaamheid is volgens commercieel manager Friso Ypma niet meer weg te denken. “Als je als bedrijf verder wilt, ontkom je er simpelweg niet aan.”

Harwig Installatiegroep

kiest koers voor duurzaam installeren

“We willen verder groeien aan de hand van duurzame installaties”

Dag van de Duurzaamheid Om zijn duurzaamheidsambities te onderstrepen, organiseerde Harwig Installatiegroep op 10 oktober, de Dag van de Duurzaamheid, samen met hotel Green Meet’s, de Industriekring Schoonebeek en de Ondernemersvereniging Emmen een duurzaam netwerkevenement. Daarbij werd een Nederlandse primeur gepresenteerd: een biologisch afbreekbare golfbal, de Bio Golf Nature Bal.

06


Friso Ypma: “Onze rol kan hoofdaannemer of nevenaannemer zijn; vaak werken we in bouwteamverband”

O

f het nu gas-, elektro- of warmtetechnische installaties betreft, Harwig Installatiegroep ontwerpt, realiseert en onderhoudt met oog voor de eisen van morgen. Daarbij speelt duurzaamheid een richtinggevende rol. Dat Harwig duurzaamheid serieus neemt, valt goed waar te nemen bij een bezoek aan het hoofdkantoor van het bedrijf in Emmen: voor het pand aan de Tweede Bokslootweg staan zonnepanelen en een laadpaal voor elektrische auto’s; de verlichting is gekoppeld aan bewegingsmelders en op tafel liggen brochures van Het Drentsche Landschap. Harwig Installatiegroep is een van origine Drents bedrijf, dat in 1907 in Emmen is begonnen met de koperslagerij van Willem Harwig. Daaruit ontstonden drie bedrijven, waaronder een elektrotechnisch bureau en een installatiebedrijf, die sinds 2003 samen Harwig Installatiegroep vormen. Op dit moment is het een van de grootste totaalinstallatiebedrijven van Noord-Nederland met 180 medewerkers, verspreid over vestigingen in Emmen, Groningen, Almere en Apeldoorn. “We werken als totaalinstallateur voornamelijk in de utiliteitsbouw”, vertelt commercieel manager Friso Ypma. “Dat doen we met een totaalpakket van elektro- en warmtetechnische installaties. Van CV tot brandsignalering en van klimaatinstallatie tot industriële schakelkast.” Duurzame energie

Een belangrijk deel van het werk van Harwig Installatiegroep gebeurt in de elektrotechnische installaties. “We zijn een one stop installatiebedrijf en leveren werkelijk alles: van stopcontacten

tot verdeelkasten. We ontwikkelen in overleg met de opdrachtgever een plan, realiseren dat vervolgens en kunnen aansluitend ook de service en onderhoud verzorgen. Onze rol kan hoofdaannemer of nevenaannemer zijn; vaak werken we in bouwteamverband.” Duurzaamheid is de trend, ook in elektrotechnische installaties. Trots vertelt Ypma dat zijn bedrijf vorig jaar de eerste elektrische oplaadpaal in Emmen opende. “We willen graag voorop lopen in duurzame energie. Ondertussen hebben we al verschillende laadpalen geplaatst, onder meer bij financiële en onderwijsinstellingen. Ook in zonneinstallaties doen we steeds meer. Daarnaast is er een toenemende vraag naar LED-verlichting en kleine commerciële windmolens. Wij zorgen dan voor passende elektrotechnische installaties.” Industriële toepassingen

Na elektrotechnische installaties vormen warmtetechnische installaties de tweede hoofdpoot van Harwig Installatiegroep.”Denk daarbij aan CV-installaties, luchtbehandelingsystemen en airconditioning, maar ook aan nieuwe technieken als warmtepompen en geothermische installaties.” Industriële toepassingen vereisen een eigen aanpak en dus heeft Harwig daar speciale installatietechnische adviseurs voor, die de taal van de industrie spreken en thuis zijn in onder meer industriële automatisering en regeltechniek. “We werken voor grote bedrijven als DSM. In de Eemshaven zijn we betrokken bij een opslag- en testlocatie voor windturbines. Een heel prestigieus project, waarin we laten zien waartoe we zoal in staat zijn.” Ook voor installaties op het gebied van communicatie en veiligheid is Harwig Installatiegroep dé aangewezen installateur. Of het nu gaat om noodverlichting, ontruiming, dwaaldetectie, inbraak, verpleegoproep of brandmelding, Harwig bedenkt pasklare oplossingen en installeert ze. “We hebben onder meer de brandmelderinstallatie van het UMCG in Groningen vervangen, na die van Schiphol de grootste van ons land”, illustreert Ypma. Uniek klantportaal

Naast ontwerpen en installeren houdt Harwig Installatiegroep zich ook bezig met beheer en onderhoud. Zo kunnen gebruikers service en onderhoud onderbrengen bij Harwig. “Met veel bedrijven, woningcorporaties en instellingen hebben wij servicecontracten afgesloten. Er is continu een ploeg monteurs voor elektro-, werktuigbouw en beveiligingsinstallaties doende met het verhelpen van storingen. Vierentwintig uur per dag, zeven dagen in de week.”

van de elektrische en werktuigbouwkundige installaties. Wat is mijn energieverbruik? Wie is verantwoordelijk voor de technische installaties bij de klant, bij Harwig? Wanneer vindt het onderhoud plaats? Welke storingen zijn wanneer opgetreden en verholpen? Enzovoorts. De klant heeft zo continu inzicht in de status van zijn installatie op het gebied van energie (gas, water en elektra) en klimaat (temperatuur, relatieve luchtvochtigheid en CO2). Aan de hand van de data en de analyses gaan we dan in gesprek met de klant over zaken als energiebesparing en duurzame energie.” Mooi werk

Harwig Installatiegroep wil behoren tot de top vijf van Noord-Nederlandse totaalinstallatiebureaus en koerst daarbij nadrukkelijk op duurzaam installeren. “We verduurzamen in eigen huis, onder meer door het verminderen van onze CO2-uitstoot en vermindering en scheiding van afvalstromen. Onze toeleveranciers selecteren we op duurzaam ondernemen. We willen op de CO2-prestatieladder een trede hoger en later nog één. In aanbestedingstrajecten wordt hier steeds nadrukkelijker naar gekeken.” Zo oriënteert Harwig zich ook op elektrische auto’s: de laadpaal staat al voor de deur. “We willen groeien aan de hand van duurzame installaties. Het begint met goed werk leveren en dat door middel van beheer en onderhoud zo goed mogelijk te laten renderen. We ontzorgen onze klanten tijdens de levensduur van het gebouw en zijn dan meteen in beeld als er uitbreiding, verbouwing of nieuwbouw aan de orde is.” Of het nu gaat om de Kenniscampus van Stenden Hogeschool, de Kop van Zuid en het Scheper Ziekenhuis in Emmen, de nieuwbouw van Rijkswaterstaat en de verbouwing van het bestaande Wilhelmina Ziekenhuis in Assen of de nieuwe parkeergarage bij het DUO-kantoorgebouw in Groningen, Harwig Installatiegroep maakt mooi werk!

Harwig Installatiegroep 2e Bokslootweg 14

Uniek is het klantportaal, waarmee kanten van Harwig compleet worden ontzorgd op het gebied van gebouwenbeheer. “Op onze website kan de klant via een inlogcode zijn profiel zien: zijn contract, de stand van zaken

Postbus 125 7800 AC Emmen T 0591 - 65 67 69 [email protected] www.harwig.nl


07

Rondetafelgesprek


Duurzaamheid is een kwestie van korte klappen en lange adem Duurzaam is de geitenwollen sokken voorbij. Grote concerns als AKZO, DSM en Unilever stoelen hun missies op duurzaam ondernemen. Ook het MKB is druk bezig met verduurzaming, net als gemeenten, provincies, waterschappen en woningcorporaties. Zeven duurzame ondernemers aan het woord over duurzaam ondernemen in Drenthe.

W

e zijn te gast bij hotel Van der Valk in Assen. Dat is niet toevallig, want de hotelketen loopt voorop als het gaat om duurzaam ondernemen. Of het nu gaat om de WKK-installatie of om zuivel uit de streek, om waterbesparende kranen of energiezuinige verlichting, Van der Valk voert duurzaam ondernemen hoog in het vaandel. Niet omdat het een modegril is, maar omdat het bedrijf erin gelooft dat duurzaam ondernemen een belangrijke voorwaarde is voor de continuïteit van het bedrijf. Organisaties die serieus bezig zijn met duurzaamheid vullen mooie woorden in met krachtige daden. Overheden implementeren duurzaamheid in eigen huis en stimuleren consumenten en ondernemers om dat ook te doen. Bedrijven verduurzamen en zetten dit in als unique buying point. Houdbaarheid

Maar wat verstaan we eigenlijk onder duurzaam ondernemen? Marc Kwak, manager projectontwikkeling bij Attero, doet een

08


voorzet: “Waar het om gaat, zijn blijvende oplossingen voor maatschappelijke problemen die nu en straks op ons afkomen. Wij dragen daar ons steentje aan bij door zoveel mogelijk grondstoffen en brandstof voor energie uit het afval te halen en het restant zo efficiënt mogelijk te verbranden, waarbij ook weer energie vrijkomt. Onze focus ligt dus op het huidige en komende tekort op het gebied van grondstoffen en energie.” In de ogen van Ron de Vlugt, manager zakelijke relaties bij Rabobank ZuidwestDrenthe, zit duurzaamheid bij zijn bank in de genen. “Wij laten ons al meer dan honderd jaar leiden door de vraag hoe we de welvaart en het welzijn van ons werkgebied duurzaam kunnen verbeteren. We staan daarom voor degelijke en duurzame relaties en omdat we geen aandeelhouders hebben laten we ons niet leiden door dividend op de korte termijn, maar door maatschappelijk rendement op de lange termijn. Bankieren wordt bij ons aangestuurd vanuit de principes van maatschappelijk verantwoord ondernemen.”

Erwin Dirkse, managing director van DMT, omschrijft duurzaamheid als volgt: “We moeten ervoor zorgen dat toekomstige generaties ook in hun behoeften kunnen voorzien.” Sustainability is voor Guido Hoek, directeur van de Drentse Energie Organisatie (DEO) de kern van duurzaamheid. “Het gaat om de houdbaarheid, dat je geen dingen doet die toekomstige generaties in de weg zitten.” Kees Lamain, hoofd Area Kennis & Regie, wijst erop dat zijn organisatie Area Reiniging het begrip duurzaamheid invult zoals de gemeenten Emmen, Coevorden en Hoogeveen dat voor ogen hebben. “De basis voor het gemeentelijke afvalbeheer wordt namelijk gelegd door het landelijke afvalbeleid, dat volgt uit de Wet milieubeheer en het landelijke afvalbeheerplan. Gemeenten hebben hierin een regierol en geven, binnen de kaders van het landelijk afvalbeleid, lokaal de uitvoering van hun zorgplicht zelf nader vorm. Area adviseert de gemeenten hierin, om zo binnen de kaders de zorgplicht zo efficiënt en duurzaam mogelijk in te richten. Daarbij houdt Area rekening met wat de klanten (inwoners) vinden; Area monitort de bewegingen in de samenleving en stemt daar producten en diensten op af.” De boot niet missen

Over duurzaamheid, duurzaam ondernemen, maatschappelijk verantwoord ondernemen heeft iedereen zo zijn eigen beleving en beeld. Staat duurzaam ook expliciet genoemd in de mission statements en beleidsverhalen? Bij Rabobank duidelijk wel. Daar vormen duurzaamheid samen met integriteit, professionaliteit en rentabiliteit de vier strategische kernbegrippen, zowel landelijk als bij Rabobank Zuidwest-Drenthe. In het mission statement van DMT staat duurzaamheid zowel voor intern als voor extern gebruik letterlijk aangegeven. Attero investeert al jaren in duurzaamheid en brengt dit dagelijks in de praktijk. Sinds enkele jaren maakt Attero dit ook duidelijk kenbaar door het financieel jaarverslag te combineren met de verslaglegging over maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ook in de missie en visie van Area Reiniging staan duurzaam ondernemen en maatschappelijk verantwoord ondernemen letterlijk genoemd. Voor DEO is duurzaam ondernemen impliciet omdat het in het provinciaal beleid is opgenomen. “Maar eigenlijk is tegenwoordig duurzaam ondernemen voor de meeste ondernemingen impliciet, omdat opdrachtgevers van toeleveranciers eisen dat hun bedrijfsvoering en hun producten en diensten de toets van duurzaamheid kunnen doorstaan”, betoogt Gerrit van Werven, directeur van Energy Valley. “Duurzaamheid is stevig verankerd in de meeste bedrijfsplannen en –processen. Als je niet duurzaam onderneemt, mis je gewoon de boot.”

Duurzaam ondernemen staat in het mission statement van menig bedrijf en overheden hebben grootse ambities. Slimme ondernemers spelen hierop in: er is een markt voor duurzame producten en diensten en duurzaam ondernemen wordt positief gewaardeerd door afnemers, toeleveranciers en andere stakeholders. Het etiket “duurzaam” geeft een onderneming glans. Business as usual

Duurzaam ondernemen krijgt vorm, zowel in gedachten als fysiek. In de bedrijfsprocessen en in de producten en diensten. “Wij stimuleren duurzaam ondernemen in onze vestigingen en bij onze relaties”, vertelt De Vlugt. “We hebben zelfs een Herman Wijffels-prijs voor innovaties op het gebied van duurzaam ondernemen in het leven geroepen. Onze Rabobank Foundation is een andere stimulans, onder meer voor microkrediet.

Kees Lamain: “In 2020 hebben we de hoeveelheid restafval gereduceerd tot de helft van nu.”

Guido Hoek: “In 2020 is Drenthe koploper op het gebied van duurzame energieproductie.”

In onze kantoren doen zich tal van kleine en grote dingen voor. We doen zuinig aan met energie en water en printen zo weinig mogelijk. Het bedrijfsrestaurant van ons centrale kantoor in Utrecht is voor 70% biologisch. In steeds meer kantoren zie je het ‘Nieuwe Werken’. Dit scheelt ruimte, energie, afval, mobiliteit, noem maar op. Duurzaam ondernemen is écht een thema en we positioneren ons graag als bank met elkaar en voor elkaar, met stevige wortels in de lokale samenleving.” Van het pand van Lease Quality in Assen straalt de duurzaamheid af: weinig energieverbruik, de inzet van aardwarmte en nog veel meer technische snufjes maken het pand duurzaamheids-proof. Maar er is meer. “Zo investeert ons zusterbedrijf Pouw Wander bijvoorbeeld bewust in een heel vroeg stadium in kennis en gereedschappen voor het onderhoud aan elektrische auto’s en

auto’s op aardgas”, vertelt Wim Reinders, senior accountmanager van Lease Quality. We adviseren onze klanten om auto’s met een laag verbruik en een lage uitstoot van CO2 in te zetten. Maar ook auto’s op elektriciteit en groen gas zijn tegenwoordig een volwaardig alternatief. Opdrachtgevers vragen hierom; het biedt ons enorme kansen. ”Voor DMT is duurzaam business as usual. “Wij leven eigenlijk van duurzaam ondernemen”, zo stelt Dirkse, “omdat wij technologie leveren voor duurzame energie. Zo ontwerpen en ontwikkelen we installaties voor het opwerken van biogas naar aardgaskwaliteit.” Nieuwe business

Voor Energy Valley is volgens Van Werven duurzaam ondernemen core business. “We zijn aanjager van innovaties en implementaties van nieuwe energietechnologie.

Wim Reinders: “In Drenthe rijden in 2020 heel veel auto’s elektrisch en op groen gas.”


09

Rondetafelgesprek Daarnaast kunnen wij partijen helpen met het structureren van de projecten. Vanuit DEO proberen we op deze wijze projecten die in de basis haalbaar zijn tot realisatie te brengen. Uiteindelijk moet met investeren in duurzame energie de energierekening betaalbaar blijven en de regionale economie een impuls krijgen.” Voor opportunisme geen plaats

Op wat eerst leek op een gek idee, spelen nu verschillende bedrijven met succes in. Dat zie je trouwens vaak bij innovaties. Gasunie, transportbedrijven, leasebedrijven, allemaal zijn ze ermee bezig. Met als gevolg; nieuwe business!” Financiële belemmeringen

Marco Kwak: “Attero trekt in 2020 bezoekers uit de hele wereld die komen kijken hoe het terugwinnen van energie, grondstoffen en nutriënten uit afval in de praktijk gebracht moet worden.”

Ik ben ervan overtuigd dat de noordelijke economie hier baat bij heeft en er spectaculair door kan groeien. Om er straks helemaal klaar voor te zijn, participeren we in de Energy Academy, die honderden mbo’ers en hbo’ers op het gebied van energietechnologie gaat leveren. Kennis is van essentieel belang. We wisselen internationaal kennis uit met onder meer Noren, Engelsen en Duitsers.” Van Werven noemt mobiliteit als voorbeeld. “Ik voorzie voor groen gas in de mobiliteitssector enorme kansen, zowel in het auto- als het scheepsverkeer. Ooit gooide ik een steen in de vijver: ik kocht als eerste in Groningen een VW die op aardgas kon rijden. De motor moest speciaal in Dresden worden ingebouwd. Een paar studenten van de Hanze Hogeschool waren erbij betrokken; de school zorgde ook voor een pompinstallatie zodat ik ook nog kon tanken. Van het een kwam het ander en nu neemt rijden op groen gas echt een hoge vlucht: er zijn verschillende automerken die aangepaste motoren in hun wagens hebben.

10


Ook Area Reiniging is druk bezig met het verduurzamen van het bedrijf. “Als doel hebben we ons gesteld een scheidingspercentage van 65%. Dit betekent meer recyclen en minder verbranden. Om dit te bereiken zijn we continu bezig met het aanpassen van onze bedrijfsprocessen. Daarnaast investeren we in educatie en communicatie om onze klanten mee te krijgen; hun houding en gedrag zijn voor ons essentieel. “We passen inzamelvoertuigen aan, wijzigen inzamelsystemen en laten vuilnisauto’s op biodiesel en aardgas lopen. Ook hebben we geïnvesteerd in een kleine windmolen en in zonnepanelen. Onze ambitie is om energieneutraal te worden. Het is niet alleen maar voor de etalage; we geloven er écht in. Duurzaam ondernemen is écht de business van de toekomst, die naast een financieel rendement ook een maatschappelijk rendement oplevert. Maar het is nooit af: duurzaam ondernemen is nooit klaar omdat het altijd beter kan.” Voor DEO geldt als doel dat het Drentse energiegebruik over enkele jaren voor 14% duurzaam wordt opgewekt. “We focussen op duurzame energieproductie”, stelt Hoek. “We zien dat er in de markt voldoende initiatieven aanwezig zijn. Een veel voorkomend knelpunt is het voor elkaar krijgen van de financiering. Wij kunnen vanuit ons fonds deze projecten helpen. Wij treden op als projectfinancier, borgsteller of projectinvesteerder.

De Vlugt herkent de problemen op financieel gebied. “Voorop gesteld: voor een goed plan van een goede ondernemers is er altijd geld. We kijken altijd naar de ondernemer. Wat zijn zijn drijfveren? Hoe heeft hij zijn plan voorbereid? Heeft hij voldoende kennis en ervaring? Ook kijken we naar het bedrijf: hoe ziet de markt eruit en past het concept daarin? Ten slotte kijken we naar de financiering. Brengt de ondernemer eigen geld mee? Hoe betaalt hij terug? Uiteraard schatten wij de risico’s in en houden we rekening met onze balanspositie. De regels zijn de afgelopen jaren niet veranderd; we zijn alleen in de toepassing ervan strenger geworden. We kijken kritisch naar waar we ons geld inzetten; voor opportunisme is geen plaats. Overigens heeft Rabobank Nederland speciale faciliteiten, waaronder het Groenfonds en het Innovatiekrediet.” Zekerheden voor en achter

Het probleem met duurzaamheidsprojecten is dat het een relatief nieuwe en onbekende materie is, die grote risico’s met zich meebrengt en vooralsnog lage rendementen laat zien. Dit schrikt banken af en dus vragen die om zekerheden aan de voor- en de achterkant. Bijvoorbeeld bij de aanvoer van biomassa en de afzet van groen gas. Zowel de prijzen van biomassa als die van energie liggen op de wat langere termijn niet vast en dat maakt investeren lastig. De maïsoogst in de Verenigde Staten hoeft maar te mislukken of de prijzen gaan drie keer over de kop. Daarbij komt dat ook subsidies voor duurzaamheidsprojecten heel onzeker zijn. DEO probeert de financieringsrisico’s te spreiden door bijvoorbeeld mee te financieren

Ron de Vlugt: “Wij zijn in 2020 partner in verschillende duurzaamheidsprojecten, die we als duurzaam bankier helpen haalbaar te maken.”

dan ook bewust verder dan alleen de fiscale voordelen die er te behalen zijn met elektrische auto’s.” Gigantische markt

Gerrit van Werven: “Drenthe heeft in 2020 het imago van een bruisend gebied met indrukwekkende innovaties op het gebied van sensor- en energietechnologie.”

of borg te staan op specifieke risico’s. Zij roept de banken op om zich niet alleen te laten leiden door cijfers, de balans en Basel-3, maar meer betrokken te zijn op ondernemers en hun nek uit te steken voor creatieve concepten. Het blijft lastig; geld is schaars en op de langere termijn is het heel lastig om in te schatten wat er met grondstoffen- en energieprijzen gebeurt. Kompas op duurzaam

De Drentse ondernemers aan tafel bij Van der Valk laten zich niet uit het veld slaan. Hun kompas staat op duurzaam en hun koers is vast. Zo geeft Lease Quality volgens Reinders heel anders inhoud aan zijn missie om mobiliteit beschikbaar te stellen. “We willen maatschappelijk verantwoord bezig zijn. Dit betekent dat we in overleg met onze klant een duurzaam mobiliteitsplan maken. We brengen de mobiliteitsbehoefte in kaart en dragen op basis hiervan oplossingen aan. We kijken niet alleen naar de auto, maar ook naar de fiets en de trein. Zo kan in een leasecontract opeens een NS Businesscard zijn opgenomen. We zetten auto’s in die weinig brandstof verbruiken en weinig CO2 uitstoten: maximaal 130 gram per 100 kilometer, dit is de norm voor 2015 voor de gemiddelde uitstoot. Ook kijken we naar het rijgedrag: we bieden trainingen aan die bijdragen tot spectaculaire besparingen op het brandstofverbruik. We zetten alle mogelijke technische en sociale faciliteiten in om zuinig te rijden. Met behulp van een unieke rapportagetool heeft onze klant inzicht in het verbruik, bekeuringen en schade en kunnen we benchmarken met andere klanten. Ook de inzet van elektrisch auto’s is onder bepaalde voorwaarden interessant. Het is van belang om de mobiliteitsbewegingen goed in kaart te brengen. Op deze manier kun je samen aan een duurzaam wagenparkbeheer werken, maar ook aan een duurzame relatie! We kijken

Voor Kwak is het belangrijk dat verduurzaming écht is.”Als je voor je klanten bezig bent met duurzaamheidsoplossingen, moet je in eigen huis ook duurzaam bezig zijn, anders ben je niet geloofwaardig. Dit betekent dat je je medewerkers moet betrekken op het duurzaamheidsprofiel van je organisatie. Duurzaamheid staat voor een gigantische markt, maar het moet wel écht zijn.” Dit is Van Werven uit het hart gegrepen: “In Noord-Nederland is al voor tientallen miljarden euro’s geïnvesteerd in hardware voor duurzame energie. Denk aan elektriciteitscentrales, installaties, pijpleidingen, technologie, noem maar op. Er gebeurt heel veel, er liggen tal van kansen. Maar je moet het wel zien, voordat je het door hebt, om met Johan Cruijff te spreken. Investeren in duurzame energie betekent een enorme impuls voor de noordelijke economie. Ondernemers moeten blijven zoeken naar nieuwe technieken en nieuwe producten en diensten, hun bedrijfsvoering daarop inrichten én kijken welke mogelijkheden zich op hun markten voordoen. Dit vergt creativiteit, out-ofthe-box denken. Zo zie je dat suikerfabrieken tegenwoordig behalve suiker ook groen gas en biopolymeren maken. Ander voorbeeld: LNG. Hier ontwikkelt zich een enorme markt. Slimme bedrijven stappen op tijd in, bijvoorbeeld tankstations, bouwbedrijven, onderhoudsbedrijven.” De wereld verandert. Dit maakt nieuwe businessconcepten mogelijk op het gebied van duurzaam ondernemen. Ondernemers moeten positie innemen en nieuwe markten ontdekken. Duurzaam ondernemen, in eigen huis en op de markt. Een kwestie van korte klappen: gewoon beginnen. Maar ook van lange adem: erin geloven en stug volhouden!

DMT staat voor Dirkse Milieu Techniek. Het bedrijf is met dertig medewerkers internationaal actief als uitvoerend ingenieursbureau op het gebied van milieutechniek. Het accent ligt op duurzame energie en water- en gaszuiveringssystemen. Energy Valley, een netwerkorganisatie in Groningen met publieke en private partijen, positioneert Noord-Nederland als dé gasregio van Europa en realiseert nieuwe bedrijvigheid op het gebied van energie. Als intermediair versnelt het projecten en bevordert kennisuitwisseling, dit in het kader van het noordelijke speerpuntenbeleid, waarvan naast Energy Valley ook sensortechnologie en watermanagement deel uitmaken. Rabobank Zuidwest-Drenthe is een van de 139 zelfstandige Rabobanken die ons land telt. Samen zijn ze al ruim honderd jaar eigenaar van Rabobank Nederland, dat fungeert als facilitair bedrijf. Vanuit Hoogeveen en een viertal vestigingen in ZuidwestDrenthe bedient de “all finance” bank met 160 medewerkers zakelijke en particuliere klanten met diensten op het gebied van betalingsverkeer, kredietverlening, spaargelden en verzekeringen. Attero richt zich op de verwerking van huishoudelijk restafval, organisch afval en mineraal afval. Daarbij is de inzet maximale terugwinning, hergebruik en nuttige toepassing van grondstoffen uit afval. Attero biedt werk aan ruim achthonderd medewerkers, en verwerkt op een vijftiental locaties jaarlijks bijna 40 procent van alle Nederlandse huishoudelijk afval. Onder de vlag van “Resource Valley” bouwt Attero zijn locatie inWijster om tot een centrum voor het terugwinnen van grondstoffen en nutriënten en de productie van duurzame energie uit dat wat onze samenleving als afval beschouwt. Lease Quality is een universeel autoleasebedrijf, dat is gelieerd aan moederbedrijf Pouw Wander in Assen en onderdeel is van Pouw Automotive Groep. Het bedrijf richt zich met negen medewerkers op totaaloplossingen op het gebied van mobiliteit. Daarbij is het streven om zo weinig mogelijk brandstof te verbruiken en de uitstoot van CO2 te minimaliseren. De Drentse Energie Organisatie is een onafhankelijke stichting die zich richt op de versnelling van de energietransitie in Drenthe. Met een slimme inzet van haar financiële instrumenten en kennis zet de organisatie in op duurzame economische ontwikkeling. De stichting is opgericht door de provincie Drenthe en telt drie medewerkers.

Erwin Dirkse: “In 2020 is DMT een toonaangevend voorbeeld van duurzaam ondernemerschap.”

Ondernemers kunnen zich op weg naar duurzaam ondernemen laten bijstaan door Syntens (www.syntens.nl) en zich aansluiten bij het samenwerkingsverband voor duurzame innovatie CODIN (www.codin.nl).

Area Reiniging is een overheidsbedrijf voor de inzameling van afval van huishoudens en bedrijven in de gemeenten Emmen, Coevorden en Hoogeveen. Daarnaast verzorgt Area onkruid-, plaagdier- en gladheidsbestrijding, straatvegen en kolkzuigen. Bij Area zorgen in totaal 135 mensen ervoor dat 85.000 huishoudens en 3.500 bedrijven hun afval maximaal gescheiden aanbieden.


11

Bedrijfsreportage


Drentse Energie Organisatie maakt haalbare duurzame energieprojecten realiseerbaar

E

r is de provincie Drenthe veel aan gelegen om haar klimaatdoelstellingen te halen. Een motie van Provinciale Staten leidde tot het besluit om de transitie naar duurzame energie te versnellen en hierdoor meteen mogelijkheden te creëren voor duurzame economische ontwikkelingen. Bij nader onderzoek naar kansen en knelpunten in de markt kwam naar voren dat er weliswaar voldoende ideeën en kennis waren, maar ook dat er behoorlijke financiële drempels lagen: banken aarzelden vanwege lage rendementen en lange looptijden, waarmee investeringen in duurzame energieprojecten gepaard gaan. En dus richtte de provincie de Drentse Energie Organisatie op, die initiatiefnemers op gang moet helpen met kennis en financiële faciliteiten. Directeur Guido Hoek vertelt: “We willen de vicieuze cirkel van initiatiefnemers en banken die op elkaar zitten te wachten, doorbreken. Duurzame energie heeft écht toekomst en op de lange termijn zijn veel projecten financieel haalbaar én realiseerbaar. Wij brengen kennis, ervaring en creativiteit in om het financiële gat te dichten en banken te verleiden om tóch mee te doen. Hiertoe zetten we als aanjager en accelerator van projecten verschillende instrumenten in: projectenfinanciering, borg- en garantstelling en projectparticipatie.

Bij de omschakeling van fossiele naar duurzame energie zwoegt Nederland in de Europese achterhoede, dit in schril contrast met onze oosterburen. De provincie Drenthe voelt zich geroepen om zich los te maken van de achterhoede: via een speciale financierings- en investeringsmaatschappij, de Drentse Energie Organisatie, wil zij initiatiefnemers met haalbare maar moeilijk financierbare projecten ondersteuning bieden. Lenen, borg staan en investeren

Samen met een accountmanager en een projectondersteuner vormt Hoek de bezetting van de Drentse Energie Organisatie. Met zijn technische en organisatorische ervaring, de bancaire komaf van de accountmanager en hun beider achtergrond als ontwikkelaar van duurzame energieprojecten zijn ze voor initiatiefnemers van duurzame energieprojecten een aantrekkelijke partner. “We hebben tot en met 2020 een budget van 38,5 miljoen euro ter beschikking om zoveel mogelijk haalbare projecten realiseerbaar te maken. Dat doen we op de eerste plaats als projectfinancier, waarbij we de rente- en aflossingsvoorwaarden vaststellen op basis van de kenmerken van het project en maatschappelijke baten. Daarnaast zijn we borg- en garantsteller: we nemen de verplichting van de initiatiefnemer over als hij dat zelf niet kan. Soms, ten slotte, investeren we zelf in een project door een minderheidsbelang in het aandelenpakket te nemen.” De Drentse Energie Organisatie draagt voor minimaal 50.000 en maximaal 1.000.000 euro bij per project. De financiering bedraagt maximaal 50% van het vreemd vermogen. Zonnepanelen, vergisters en biomassainstallaties

Initiatiefnemers van duurzame energieprojecten kunnen gemeenten zijn, maar ook woningcorporaties, verenigingen van eigenaren of duurzame energiecoöperaties. “En natuurlijk ook bedrijven”, vult Hoek aan. “Veel ondernemers zijn bezig met plannen om hun bedrijfsvoering

12


te verduurzamen. We zien in projecten regelmatig zonnepanelen, vergisters en biomassainstallaties voorbij komen. Ook projectontwikkelaars timmeren aan de weg, bijvoorbeeld met woningcomplexen of zorginstellingen.” Projecten die de Drentse Energie Organisatie ondersteunt, werken op basis van een techniek die het gebruik van fossiele brandstoffen vervangt of vermindert. Ze leveren een substantiële bijdrage aan de provinciale klimaatdoelstellingen, beschikken over een gezonde businesscase en kunnen niet voldoende worden gefinancierd. “We richten ons op duurzame energieproductie. Voor bijvoorbeeld isolatieprojecten zijn er aparte regelingen, waarvan onder meer woningcorporaties en bedrijven graag en veelvuldig gebruik maken.” Clustering bedrijven

Als voorbeeld noemt Hoek bosbad Het Haantje. “Daar staan we borg voor een banklening die de investering van een warmteleiding van een vergister naar het zwembad mogelijk maakt.” Een ander voorbeeld is de geplande biomassacentrale op bedrijventerrein De Wieken in Hoogeveen. “Daar gaat men snoeiafval verbranden. De warmte die daarbij vrijkomt wordt gebruikt voor de verwarming van onder andere zorgappartementen. En in Meppel financieren we in de duurzame energievoorziening van de nog te bouwen woonwijk Nieuwveense landen, waar met biogas warmte en elektriciteit worden opgewekt.” Verder is de Drentse Energie Organisatie

zonnepanelen en warmtenetten. Vooral in de recreatieve sector, bij woningcorporaties, bij gemeentelijke gebouwen en via parkmanagement is er veel mogelijk.” Een bijzonder initiatief ten slotte is het Servicepunt Lokale Energie, dat de Drentse Energie Organisatie samen met de Drentse Natuur- en Milieufederatie heeft opgezet voor burgerinitiatieven. Zo helpt de Drentse Energie Organisatie projecten realiseerbaar te maken die zonder stimulans in schone, en wel degelijk haalbare, plannen zouden blijven hangen.

bezig met drie grote zonne-energieprojecten waarbij verschillende daken van bedrijven worden geclustererd in één project. Eigen geld, bancaire lening en financiële faciliteit

Als aanjager en accelerator van energietransitie signaleert de Drentse Energie Organisatie projectenkansen en brengt ze onder de aandacht bij belanghebbenden. Daarnaast brengt ze opgedane ervaringen en kennis uit projecten in in andere projecten en stelt zij haar uitgebreide netwerk open voor initiatiefnemers. “We kunnen in elke fase van het proces instappen; bij de conceptvorming, de haalbaarheidsstudie, het businessplan, de financiering en de exploitatie. Met onze kennis en ervaring en die van specialistische externe partijen kunnen we snel en gedegen aangeven of we een project haalbaar en financieel realiseerbaar achten. Op basis van een goed businessplan geven we dan aan welke financiële faciliteiten we kunnen bieden en onder welke voorwaarden. Als het dan tot een concreet financierings- en investeringsvoorstel komt, is het aan ons

om te beslissen of we erin meegaan of niet. Door onze nek uit te steken, maken we het de banken gemakkelijker om ook geld in het project te steken. Eigen geld, een bancaire lening en een faciliteit van ons zorgen dan voor de financiële basis. Banken krijgen zo vertrouwen in investeren in duurzame energie en zo ontstaat, als het goed is, een vliegwieleffect.”

Drentse Energie Organisatie Postbus 122 9400 AC Assen T 0592 - 36 56 21 [email protected] www.drentseenergieorganisatie.nl

Guido Hoek: “Wij richten ons op duurzame energieproductie”

Creativiteit en vindingrijkheid

Duurzame energie leeft. Overal hoort en ziet Hoek veel enthousiasme. “We zijn eind vorig jaar gestart en hebben nu al ruim dertig projecten in portefeuille met een investeringsvolume van ongeveer 300 miljoen euro. De markt is er; het komt er nu op aan om de projecten te versnellen en mogelijk te maken.” De Drentse Energie Organisatie zet hiervoor een uitgebreid scala aan creativiteit en vindingrijkheid in. Zo wordt er bijvoorbeeld gekeken naar een financieringsvorm in aanvulling op de subsidieregeling ‘Zon voor asbest’. In de regeling worden de kosten van asbestverwijdering deels gesubsidieerd indien er ook zonnepanelen worden geplaatst. “Onze focus ligt op vergisting, biomassa,

De Drentse Energie Organisatie is een financierings- en investeringsmaatschappij die de energietransitie in Drenthe wil versnellen. Met een slimme inzet van haar financiële instrumenten en kennis en kunde zet de organisatie in op duurzame economische ontwikkeling in Drenthe.


13

Bedrijven in de spotlight! Scan onderstaande QR-codes om de bedrijfsvideo’s te bekijken of direct naar de website van de adverteerders te gaan. Om een QR-code te scannen dient u via de App Store (Iphone) of Market (Android) een app te downloaden. Enkele opties zijn i-nigma, Neo-Reader, Quick-Mark Mobiletag en QRReader.Vervolgens opent u de QR-scanner-app, richt u de camera van uw smartphone/tablet op de QR-code en de QR code wordt automatisch gescand.

Zoekt u een koper voor uw bedrijf of bent u op zoek naar een bedrijf om over te nemen?

Een eerste gesprek? Maak kennis met mijn expertise. Samen met u zetten we de puntjes op de

Uw betrouwbare partner:

Marti Koedijk 06 19 342 385

De Twee GebrdZYZgh&'%.'%,8?9rachten info@martikoedijk#callw.martikoedijk.nl

Te koop aangeboden: tAutomobielbedrijf in grote plaats in Groningen. tGroot caravancenter centraal gelegen in Noord-Nederland. tAutomobielbedrijf in West - Friesland. tTechnisch uitzendbureau in Noord-Nederland. tGespecialiseerd kantoorinrichter/office center. tWatersportbedrijf op Lauwersoog. Gecertificeerd lid van de BOBB, zie www.bobb.nl ook gecertificeerd door de Kamer van Koophandel in Noord-Nederland.

“Succes begint met wederzijds vertrouwen.” Ingrid Mulder, directeur/eigenaar Elektor International Media B.V.

Bedrijfsonroerendgoed? klik de rode knop aan op onze site.

TE HUUR EN/OF TE KOOP tBedrijfsunits met kantoor, ind.terrein Eemspoort, ca. 90 m². tDiverse bedrijfsunits op ind.terrein Eemspoort, vanaf 45 m². tBedrijfsunits in Groningen, ind.terrein Eemspoort, ca. 50 m². tBedrijfspand in Zwaagwesteinde, meerdere opties mogelijk. tBouwkavel, ca. 2.800 m² zichtlocatie in Surhuisterveen op ind. terrein.

Ook professionele taxaties van bedrijfsonroerendgoed (BOG) en voor roerende zakelijke goederen voor b.v. de minnelijke schikking met de belastingdienst. Succesor Select B.V. Stationsstraat 12, 9285 NH Buitenpost TEL: 0511-542910 of mail: [email protected] Bezoek onze site: www.succesor.com

DAT TELT.

Elk mens denkt, handelt en onderneemt op zijn eigen manier. Dus wil je als accountant of adviseur werkelijk van meerwaarde zijn als het gaat om succes in de zakelijke wereld, dan moet je niet alleen over vakkennis en branchekennis beschikken. Gelukkig werken bij BDO mensen die luisteren en meedenken. Zij snappen dat er wederzijds vertrouwen nodig is om tot het juiste advies op het juiste moment te komen. Geïnteresseerd? Ga naar www.bdo.nl/emmen of bel met Roelie Lubbers (0591-664 664) voor een persoonlijke afspraak. Omdat mensen tellen.

Bedrijfsreportage

Tekst: Henk Poker • Fotografie: Rien Linthout

Energy Valley verbindt, ondersteunt, versterkt en versnelt

Noord-Nederland vervult voortrekkersrol in energiesector Met jaarlijkse investeringen van rond de 3,5 à 4 miljard euro en een te verwachten groei in de werkgelegenheid van circa 10.000 mensen in de komende 8 jaar, is de energiesector van eminent belang voor NoordNederland.

N

iet alleen grote bedrijven spelen daarin een rol, ook het MKB profiteert mee van de talloze initiatieven die er binnen de topsector energie plaatsvinden. Gerrit van Werven, directeur van Energy Valley, aanjager van vele activiteiten, is dan ook een tevreden man, maar beseft dat rustig achterover leunen niet kan. Transitie

Want, er is de afgelopen 9 jaren al veel gebeurd op energiegebied, maar er zit nog veel meer aan te komen, is de overtuiging van Van Werven. “Waar we begonnen met de uitbouw van de energiesector in het Noorden van het land, zien we nu de bijzondere transitie naar duurzame energie. Daarvoor is een programma opgesteld, dat gedragen wordt door het bedrijfsleven en kennisinstellingen en wat moet leiden tot allerlei vormen van werkgelegenheid. Ik heb daar hoge verwachtingen van.” Groen gas, de toepassing van LNG, rijden op aardgas, biomassa, windenergie, restwarmte, zonne-energie; op allerlei terreinen zijn er initiatieven, waarbij Noord-Nederland een vooraanstaande rol kan en wil spelen. Als voorbeeld noemt Van Werven de transitie naar het gebruik van LNG in de scheepvaart- en transportsector. “We willen langs de Wadden- en Noordzee een keten LNG tankstations realiseren, waar schepen LNG kunnen tanken. Niet alleen is LNG tot 90% schoner

dan de stookolie, waarop nu wordt gevaren. Het betekent ook dat alle schepen geschikt moeten worden gemaakt om te varen op LNG. En dat betekent veel werk voor onze noordelijke werven.” Windparken

Ook met windenergie voorziet Van Werven kansen voor het Noorden. “Zowel op land als op zee. Door onverstandig handelen van de overheid is er veel onrust ontstaan rondom de windparken op land, maar daar zijn we inmiddels uit. Ook op zee zal het aantal windparken de komende jaren nog fors toenemen. En al deze projecten gaan niet alleen voor en tijdens de aanleg werkgelegenheid opleveren, maar ook daarna. Daarnaast willen we in Noord-Nederland een grote off shore windhub realiseren en moet er een groot Europees testcentrum komen.” Rol MKB

Innovatie speelt bij vele projecten een belangrijke rol, maar ook onderzoek en opleidingen van mensen die in de sector aan het werk kunnen. De oprichting van de Energy Academy is daar een voorbeeld van, maar ook op MBOniveau komt er een speciale opleiding voor de

energiesector, het Energy College. “Er is in de afgelopen jaren al veel werkgelegenheid in de energiesector ontstaan en die trend zet zich de komende jaren onverminderd voort”, aldus Van Werven. Hij hoopt ook dat het MKB in toenemende mate een rol kan spelen in de energiesector. “We zien al veel initiatieven, maar het kan nog beter”, geeft Van Werven aan. “Wij nodigen bedrijven en instellingen daarom van harte uit deel te nemen in ons Energy Valley Platform, waarbij je als lid over alle informatie en initiatieven in de energiesector beschikt. Daar zijn in de afgelopen jaren al vele interessante projecten uit voort gekomen.” “De grote geldstroom in Noord-Nederland zit de komende jaren in de energiesector, daar zit verdiencapaciteit, waar naar ik hoop vooral het noordelijke bedrijfsleven van gaat profiteren.”

Energy Valley Laan Corpus den Hoorn 300 Postbus 11073 9700 CB Groningen T 050 - 789 00 10 F 050 - 789 00 19

Gerrit van Werven: “We zien nu de bijzondere transitie naar duurzame energie”

www.energyvalley.nl


15

Bedrijfsreportage

Ooit begonnen als composteerder voor het Randstedelijke huisvuil onder de naam VAM, is de Attero-locatie in Wijster nu het toonbeeld van duurzame oplossingen voor afvalstromen. Concreet: Attero richt zich op het terugwinnen van herbruikbare grondstoffen en het omzetten van reststoffen in duurzame energie en nuttige producten.

D

e samenstelling van afval is de spiegel van de samenleving waarin het wordt geproduceerd. Dat geldt ook voor hoe we met ons afval omgaan. In de jaren dertig van de vorige eeuw, toen de eerste afvaltransporten uit het westen des lands richting Wijster gingen, zat in het huishoudelijk afval nauwelijks glas en metaal en al helemaal geen plastic. Het was goed te composteren. In de loop der jaren veranderde de samenstelling van ons afval drastisch: het werd steeds minder goed composteerbaar. De VAM ging op in Essent Milieu, dat op zijn beurt verzelfstandigde tot Attero: een bedrijf met 15 operationele locaties en ruim 800 medewerkers, in handen van 6 provincies en 120 gemeenten. “We veranderden van een bedrijf dat huishoudelijk afval composteerde en later stortte in een bedrijf dat huishoudelijk

Marcel Daemen: “We werken steeds energiezuiniger en dat betekent een kleinere CO2-voetafdruk”


Attero: van verwerker naar bewerker en bedrijfsafval scheidt en reststoffen bewerkt tot bruikbare grondstoffen en van wat overblijft duurzame energie opwekt”, vertelt directeur Energie & Service Marcel Daemen. “Van verwerker zijn we bewerker geworden.” Biogas en duurzame elektriciteit

De ontwikkeling van verwerking naar bewerking heeft alles te maken met het gegeven dat energie en grondstoffen steeds schaarser worden. “Bij de overheid ligt de uitdaging op het bord om afvalstromen zoveel mogelijk te scheiden aan de bron, dat wil zeggen: bij de huishoudens en de bedrijven. Thuis hebben we daarom naast de grijze en de groene container ook bakken of zakken voor plastic en papier. Ander afval brengen we naar de gemeentelijke milieustraten. Bedrijven scheiden hun afvalstromen ook steeds meer. De opgave is om uit afval nóg meer bruikbare materialen te halen. Op dit moment wordt het restafval, voor 80% afkomstig uit huishoudens en 20% uit bedrijven, bij Attero nagescheiden. We vangen zo nog heel wat kunststof, papier, keukenafval en ander organisch materiaal af. Die stromen zijn goed geschikt voor hergebruik. Van wat dan nog overblijft, wordt duurzame energie opgewekt; er wordt vrijwel niets meer gestort.” Ook wordt in Wijster een enorme stroom groente-, fruit- en tuinafval gecomposteerd en als bodemverbeteraar ingezet. Uit gft en ander organisch materiaal produceert Attero daarnaast groen gas. Dit is duurzaam aardgas en wordt in het aardgasnet gepompt.

omdat steeds meer afvalstoffen worden hergebruikt. “We gaan als Attero nu steeds meer van verbranden naar terugwinnen en recyclen”, aldus Marcel Damen. “Nu winnen we kunststof verpakkingen terug en morgen misschien wel het papier dat nog in het restafval zit. Ook hebben we reële plannen voor een opwerkingsfabriek voor kunststoffen. We werken steeds energiezuiniger en dat betekent een kleinere CO2-voetafdruk.” Toch is er nog wel wat te overwinnen. Afnemers hebben emotioneel vaak moeite met producten gemaakt van grondstoffen uit afval. “Dat is nergens voor nodig,” zegt Marcel Daemen. “Wij moeten net zo goed aan kwaliteitseisen voldoen. Maar het wringt wel.” Attero werkt nauw samen met onder andere kennisinstituten als de universiteiten van Wageningen, Groningen, Hogeschool Windesheim in Zwolle en adviesbureaus. “Ook spannen wij ons in om bedrijven te bewegen zich te vestigen bij locaties van Attero en stimuleren wij de onderlinge samenwerking tussen die bedrijven. Wij bieden ze duurzame energie en specifieke diensten. Die mogelijkheden zijn er volop op het Energietransitiepark MiddenDrenthe naast onze locaties Wijster en op onze locatie Tilburg. Zo ontstaan er bedrijventerrreinen die voor alle partijen voordelen opleveren. En daar werken wij graag aan mee,” stelt Marcel Daemen.

Attero Vamweg 7

16


Bedrijven werken samen

9418 TM Wijster

Net als storten kent ook verbranden een levenscyclus. Maar ook het verbranden van afval droogt langzaam op. Dat komt

T 088 - 550 10 00 [email protected] www.attero.nl

BOEKHOUDEN & FACTUREREN Slim

Simpel

Solide

Automatiseren om te besparen!

bel 0222 36 30 61

www.snelstart.nl

gratis proberen

Interview

Tekst: Jeroen Kuypers • Fotografie: Hans van Asch

Geen sector lijkt de Grote Recessie zo goed te doorstaan als de industrie, dankzij de groeiende export naar opkomende markten maar ook dankzij het hoge innovatietempo. Maar dat succes wordt van twee kanten bedreigd: door het toenemende tekort aan technici en door dat aan kapitaal om in innovatie te investeren. Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink, sinds een klein jaar voorzitter en algemeen directeur van de ondernemingsorganisatie voor de technologische industrie FME-CWM, pleit voor doortastende actie op allebei de fronten. Haar concrete voorstellen gaan van gratis technisch onderwijs tot een fulltime minister van buitenlandse handel.

Krapte aan technici en krediet werkt bedreigend:

“We moeten ons de crisis innoveren” O

ok tijdens deze verkiezingscampagne ging het weer te vaak over het onderwijs en de zorg en te weinig over de maakindustrie, vindt Ineke Dezentjé. “En dat terwijl we het van die maakindustrie moeten hebben. We groeien niet vanuit de zorg en het onderwijs. Door op die sectoren te focussen discussieert Den Haag vooral over de vraag hoe we het geld verdelen en niet over hoe we het verdienen.”

Avontuur in het werk

En ook als het over onderwijs gaat zou de maakindustrie meer aandacht moeten krijgen. Ineke Dezentjé heeft bijvoorbeeld voorgesteld het technisch onderwijs gratis te maken, een idee dat direct door de PvdA werd omarmd. “Maar gratis moet je wel verdienen. Een student zou verplicht moeten worden zijn studie af te ronden


en zich daarna voor minstens drie jaar aan een Nederlands bedrijf in de industrie te verbinden, pas daarna krijgt hij zijn collegegeld terugbetaald. Daarnaast vind ik dat we technisch onderwijs aantrekkelijker moeten maken door meer op de beeldvorming en de emoties eromheen te focussen. Waarom gaat iemand eigenlijk chemie studeren? Misschien omdat hij graag op een olieboorplatform in Brazilië wil werken en dus avontuur in zijn leven en werk wenst. Dáár moeten we op inspelen, maar dat kunnen we enkel op een succesvolle wijze als we de leerlingen op verschillende tijdstippen in hun leven met de maakindustrie in aanraking brengen, op de basisschool evengoed als op de middelbare school. Dat vergt initiatieven van de bedrijven, want van een schoolmeisje dat naar de PABO gaat om vervolgens weer les te geven op een basisschool mag je zoiets nu niet verwachten.”

Opleiden voor de bijstand

Meer jongens zouden voor een technische richting moeten kiezen maar ook veel meer meisjes. En die aanwas aan leerlingen techniek zou deels moeten worden bekostigd door drastisch te wieden in de overvloed aan opleidingen zonder economische meerwaarde. “Sinds The Voice of Holland hebben zich nog nooit zoveel kandidaten aangemeld voor het conservatorium, en dan zijn er nog velen die bij een ROC kiezen voor een opleiding als paardenmanagement. Al die richtingen zijn aan het opleiden voor de bijstand, want voor het overgrote deel van die gediplomeerden is straks geen werk. Daar moet de overheid paal en perk en stellen, net zoals ze de technische opleidingen vol moet zien te krijgen, want als de maakindustrie hier geen vakkrachten meer kan krijgen, trekt ze weg naar landen waar die wel aanwezig zijn.”

mate last van: “Banken zijn huiverig, onder druk van Basel III. Maar ze zijn helaas vooral huiverig voor het financieren van innovatie, want daarvan zijn de opbrengsten nog onzekerder. De grootste kansen liggen echter juist daar, zoals in de klimaattechnologie. Die kapitaalkrapte zet dus een onnodige rem op onze groei. Gelukkig ontstaan er nieuwe financieringsbronnen, zoals het ‘groenfonds’, waarin private partijen geld storten, maar de krappe kredietverstrekking is een serieuze bedreiging voor de innovatie en we moeten ons uit de crisis innoveren.”

uit

Te weinig in beeld en aan bod komen

Overwinning op de bureaucratie

De behoefte aan kennis van de maakindustrie is in de eenentwintigste eeuw nog een stuk groter dan in de vorige. Het werk aan machines die miljoenen euro’s per stuk hebben gekost moet vaak tijdelijk worden begeleid door medewerkers van buitenlandse klanten uit verre landen als China en India. “Voor al die opdrachten, van een paar dagen tot een paar maanden, moesten bedrijven tot voor kort een tewerkstellingsvergunning aanvragen,” aldus Ineke Dezentjé. “Dat leidde tot een hoop bureaucratie maar ook tot veel ergernis. Als er nog maar een pen werd opgepakt, was het bedrijf al in overtreding en een buitenlandse ondernemer die hier voor honderd miljoen een schip liet bouwen moest een vergunning aanvragen om zijn eigen product te kunnen bekijken. Die verplichting hebben we onlangs afgeschaft gekregen en vervangen door een simpele meldingsplicht.

Natuurlijk wordt er nog steeds gewaakt voor verdringing, maar de enorme bergen papierwerk zijn verleden tijd.” Onnodige rem op de economische groei

Zo maakt Nederland stapjes vooruit. Ineke Dezentjé is bijvoorbeeld ook blij met het topsectorenbeleid van het (demissionaire) kabinet. “Dat ging toch al aardig in de richting van een slim industriebeleid. Maar ik zie ook overbodige aarzelingen. Zo kan de overheid zich gerust garant stellen voor meer exportkredietverzekeringen. Sommige politici zijn bang dat die garanties geld gaan kosten, maar ik heb ook zitting in een rijkscommissie die onderzoek daarnaar heeft laten verrichten, waaruit blijkt dat het per saldo juist geld oplevert.” De verkrapping van de kredietverstrekking schrijdt voort en de maakindustrie ondervindt hier volgens Ineke Dezentjé in toenemende

Als de industrie die nieuwe producten gereed heeft moeten die echter nog aan de man gebracht worden. De opkomende markten vormen de belangrijkste afzetmarkten, maar daar komen onze bedrijven op overheidsniveau te weinig in beeld, meent Ineke Dezentjé. “In Brazilië bijvoorbeeld heeft de overheid tientallen miljarden aan te besteden voor grootschalige projecten, maar de hogere Braziliaanse politici en ambtenaren komen nauwelijks in contact met hun Nederlandse evenknieën. En dus komen ook onze bedrijven te weinig aan bod. Wat wij missen is een minister van buitenlandse handel die fulltime de wereld afreist. Nu moet staatssecretaris Bleeker dat ‘erbij doen’, als de EHEC-bacterie of een andere calamiteit zijn aandacht niet volledig opeist. Dat moet veranderen, want onze buurlanden hebben wel zo’n minister en die reist met hele delegaties de wereld rond. De onze moet aan de spits staan van een keten die kansen niet meer laat lopen maar met beide handen aanpakt.”


Informatie Stichting Fahari Foundation is er van overtuigd dat we als samenleving met z’n allen verandering kunnen brengen. Met in verhouding weinig geld kunnen we kansloze kinderen een goede toekomst geven. De Fahari Foundation heeft een ANBI-status, wat inhoudt dat minimaal 90% van de verworven gelden op de plaats van bestemming besteed moet worden en dat giften aan deze stichting belasting aftrekbaar zijn. Op dit moment wordt de stichting volledig gerund door vrijwilligers en wordt, daar waar nodig, samengewerkt met andere organisaties.

Fahari Foundation gelooft in zelfredzaamheid

D

e belangrijkste pijlers daarin zijn voor ons: Goede educatie en samenwerking met de plaatselijke bevolking. Zonder educatie geen toekomst, zonder samenwerking geen betrokkenheid en verantwoordelijkheid. Ook gezondheidszorg en gezonde voeding zijn de basis voor een zelfredzaam bestaan.

Ons huidige project

Kinderen van Mtwapa. Deze groep van 44 weeskinderen hebben we inmiddels voorzien van sponsoren zodat ze er in elk geval van verzekerd zijn iedere dag een voedzame maaltijd, schoon drinkwater en in geval van nood, gezondheidszorg tot hun beschikking hebben. In het kader van de preventie zijn er muskietennetten uitgedeeld en worden gezinnen voorgelicht over hygiëne, familieplanning enzovoorts. Deze kinderen wonen bij familie-leden of kennissen. Helaas worden er een aantal kinderen misbruikt in de ruimste zin van het woord. Dit KAN niet en dit MAG niet. Ook hebben deze kinderen een enorme achterstand op school. De oplossing

Het Fahari Foundation Center Dit houdt in: Een gebouw met een crisisopvang voor misbruikte kinderen, veiligheid door bewaking, begeleiding etc. Dit gebouw wordt voorzien van zonnepanelen (kunnen

Speciale actie Elk bedrijf dat een donatie schenkt aan de Fahari Foundation, krijgt een vermelding in Het Ondernemersbelang van zijn eigen regio en een vermelding op de website.


de kinderen ook ’s avonds studeren). Er zal een plaats zijn om te eten, te spelen, kind te zijn. Buiten de bijlessen willen we de kinderen ook op de toekomst voorbereiden door praktijkgericht onderwijs te geven. We hebben de plannen, de tekeningen, een geschikt stuk grond en veel vrijwilligers. Het enige wat we nog nodig hebben is geld!! Dit gebouw gaat € 73.000,00 kosten. Helpt U mee? Stort uw bijdrage op rekeningnummer 12.10.40.313 ten name van Stichting Fahari Foundation o.v.v. Het Ondernemersbelang.

Wilt u meer informatie over onze stichting? Kijk dan op : www.faharifoundation.nl

Bedrijfsreportage

Tekst: Sandra Kagie (Sanscript Tekstproducties) • Fotografie: Hein Gijsbers

Smartphones, tablets en laptops. Dat zijn de belangrijkste producten die Global Deals wereldwijd levert. Daarbij levert het bedrijf ook alle denkbare accessoires voor deze en andere telecom hardware. Dit alles van louter bekende merken als Apple, HTC en Samsung. En wat Global Deals hierbij garandeert, zijn de scherpste prijzen van Nederland. Tot wel veertig euro goedkoper dan bedrijven die op sites als kieskeurig.nl met Global Deals worden vergeleken, is geen uitzondering. Hoe dit kan? Simpelweg omdat het bedrijf de kosten weet te beperken.

Global Deals: smartphones, tablets en laptops voor de scherpste prijs van Nederland D e gezichten achter Global Deals zijn Niels de Wilde en Bart Gerrits. Niels is met ruim twaalf jaar ervaring gepokt en gemazeld in het telecomvak en Bart beschikt over ruime buitendienstervaring. Samen besloten ze in februari dit jaar de stap te zetten om voor zichzelf te beginnen met Global Deals. Veel meer dan een webshop. Want hoewel de webshop www.globaldeals.nl de basis van het bedrijf vormt, hebben de twee persoonlijk contact hoog in het vaandel staan. Zo hebben ze speciaal voor internationale klanten een klein kantoor in Eindhoven. Dit in de buurt van het vliegveld. “De meeste bestellingen worden door zakelijke klanten echter via de website gedaan”, legt Niels uit. “Zeker wanneer het gaat om bijvoorbeeld één of enkele smartphones of tablets. Vandaag besteld, betekent bij ons binnen drie tot vijf werkdagen geleverd. Nieuwe klanten met meer uitgebreide wensen en vragen, bezoeken we echter altijd persoonlijk.” “We willen immers altijd het best passende voorstel doen. Om dit zo compleet mogelijk te kunnen doen, werken we samen met een vast partnernetwerk”, gaat Niels verder. “Hiertoe behoort bijvoorbeeld Telecom Raadgevers. Samen met hen kunnen we klanten compleet ontzorgen op telecomgebied. Niet alleen wat betreft hardware dus, maar ook als het gaat om abonnementen. Besparingen tot dertig procent zijn ook op dit vlak absoluut mogelijk. Om dit te kunnen bepalen, doet Telecom Raadgevers om te beginnen altijd een Telecom Scan.”

Betrouwbaar adres

Wat de twee merken is dat collega-ondernemers momenteel op zoek zijn naar kwaliteit voor de scherpste prijs. Maar ook naar een betrouwbare webshop voor telecom hardware. Niet voor niks voert Global Deals het Keurmerk Veilig Winkelen en natuurlijk ontvangen klanten altijd een nette bon met BTW-vermelding. “We gaan echter nog een stapje verder”, geeft Bart aan. “Zo bieden we de mogelijkheid om te bestellen onder rembours.

Links Bart Gerrits en rechts Niels de Wilde.

Op het moment dat één van onze bezorgers langskomt met de bestelde producten heeft de klant altijd nog de mogelijkheid het pakketje te openen en de producten te testen. Pas daarna hoeft hij te betalen. Dit contant of met pin. Een unieke service waarvoor de kosten 25 euro bedragen.”

Bent u tot slot op zoek naar een merk of model smartphone, laptop of tablet dat in de webshop van Global Deals niet te vinden is, stuur dan een mail naar [email protected]. “Vervolgens gaan wij op zoek en doen we binnen 48 uur een passend voorstel”, besluit Niels. “En natuurlijk gaan we ook in dit geval weer uit van de scherpste prijs.”

Van zzp’er tot multinational

Dankzij hun scherpe aanbiedingen en betrouwbare service heeft Global Deals al diverse zakelijke klanten voor zich weten te winnen. Bedrijven als ABN AMRO, Warmtebouw Utrecht en Maastricht Airport bijvoorbeeld. Wat de twee ondernemers echter willen benadrukken is dat elk bedrijf van harte welkom is bij Global Deals, van zzp’er tot multinational. En om daadwerkelijk een indruk te krijgen van ervaringen van klanten raden ze vervolgens iedereen aan Tweakers.net te bezoeken. De beoordelingen spreken volgens Niels en Bart voor zich.

Global Deals Weegschaalstraat 3 5632 CW Eindhoven T 084 - 430 01 02 [email protected] [email protected] www.globaldeals.nl


Interview

Tekst: Jeroen Kuypers • Fotografie: Jur Engelchor

Dirk Scheringa: Niet langer bankier, nog steeds ondernemer

Ondernemen

na de val


Hoge bomen vangen veel wind en in de Westfriese polders zijn de bomen hoger en waait de wind harder dan elders. Dirk Scheringa bouwde jarenlang aan een voor Nederland unieke en succesvolle bank, maar de val van de relatief kleine DSB in 2009 werd een groter (media)drama dan de ondergang van het grote Fortis een jaar eerder. Hoe is het de ex-bankier intussen vergaan? In 2010 publiceerde hij een autobiografie en in datzelfde jaar startte hij een nieuwe onderneming, DS Factoring. De eigenaar van het naar hem genoemde museum en de voorzitter van voetbalvereniging AZ zijn met het faillissement van de bank voorgoed verdwenen, maar de ondernemer Scheringa is er nog altijd.

D

e ondergang van een bank heeft op het persoonlijk vlak zo zijn bijverschijnselen. In zijn autobiografie verhaalt Dirk Scheringa hoe hij avond aan avond Chinese afhaalmaaltijden op kantoor liet brengen omdat de lange dagen die hij maakte geen normale diners meer toelieten. ’s Nachts lagen zijn vrouw en hij wakker van de zorgen en doodden ze de tijd met het kijken naar films op de televisie. De westerns kwamen hem langzaam maar zeker de neus uit, tezamen met de kroepoek, maar als hij al aan opgeven dacht, dan betrof dat enkel zijn televisie- en eetgewoonten. De man die ooit bijna de eerste guldenmiljardair van Nederland was geworden moest zich afvragen of hij een kapotte carport wel kon laten repareren. Er moest direct weer brood op de plank komen. Aanvankelijk kwam dat er met het geven van lezingen, maar het was duidelijk dat dit niet meer dan een tijdelijke optie kon zijn.

Benaderd met ideeën

“Ondernemen zit mij in het bloed,” zegt Dirk Scheringa. “Ik kon me eenvoudigweg niet voorstellen dat ik ergens in loondienst zou gaan. Maar dat hoefde ook niet, want direct na het faillissement van DSB werd ik door tal van mensen benaderd met ideeën voor nieuwe ondernemingen. Met die ideeën ben ik aan de slag gegaan en dat proces kristalliseerde zich uit in DS Factoring. Er bestaan veel ondernemers die de grootste moeite hebben om geld van de bank te krijgen, ondanks het feit dat ze kunnen aantonen dat hun bedrijf financieel solide is. Die ondernemingen groeien snel maar hebben ook liquiditeit nodig om in die groei te kunnen blijven investeren. De banken weigeren dat domweg. Wij springen in dat gat en stellen succesvolle ondernemers zo in staat toch te blijven groeien.” De gouden greep

Met DS Factoring is Scheringa niet terug op het pad naar een nieuwe bank maar op dat van zijn eerste onderneming, Frisia. Op 1 november 1977 ging hij fulltime werken voor het gelijknamige belasting- en adviesbureau. Tot die tijd deed hij het ondernemerschap er min of meer ‘bij’ naast zijn werk als politieagent, precies zoals zijn vader dat als politieman er ‘naast’ deed in de jaren dat hij als kaasmaker werkzaam was. Een zwaar verkeersongeluk, met twee dode volwassenen en twee gewonde kinderen, deed de 27-jarige Dirk beslissen dat hij niet nog vaker getuige wilde zijn van dergelijke drama’s. Hoewel de beslissing voluit voor het ondernemerschap

te gaan emotionele motieven had bleek dit zakelijk een gouden greep. Frisia groeide uit tot een landelijk opererend bedrijf, vooral door het feit dat Scheringa en zijn medewerkers snel en succesvol bij banken bemiddelden voor particulieren bij het aanvragen van leningen voor consumptief krediet. Indertijd durfden veel mensen niet zelf een lening aan te vragen bij hun eigen bank, uit angst dat dit in hun wijk of dorp bekend zou worden. One step at a time

Scheringa nam de gok wekelijks op de achterpagina van de Tros Kompas te adverteren. Dat kostte veel geld, maar leverde steevast het dubbele op aan opdrachten. De directeureigenaar nam voortdurend personeel aan (voornamelijk vrouwen, “omdat ze zes ballen tegelijk in de lucht konden houden en een man maar één.” ), van wie er velen jarenlang bij hem in dienst bleven. Daarnaast nam hij collega-bedrijven over, aanvankelijk enkel in West-Friesland, later ook daarbuiten. De eerste grote overname elders was die van een kantoor in Oud-Beijerland. Dat patroon herhaalt zich nu met DS Factoring. “We hebben al een tweede vestiging geopend in het Brabantse Roosendaal,” aldus Dirk Scheringa. “Er is enorm veel vraag naar factoring. Ondanks de crisis zijn er namelijk overal in het land sterke ondernemers met snel groeiende bedrijven die factoring nodig hebben om vooruit te kunnen komen. Tegelijk is er nauwelijks concurrentie. De banken die vroeger aan factoring deden

zijn daar mee gestopt. Ze zijn bang geworden maar houden daarmee wel veel investeringen tegen die juist hard nodig zijn. De potentiële groei is dus erg groot voor ons bedrijf, maar we groeien maar zo snel als verantwoord en haalbaar is. One step at a time is ons motto.” De weelde dragen

Scheringa’s levensverhaal is er geen dat bol staat van de luxe en de uitspattingen. De toenemende weelde werd psychologisch maar moeilijk geaccepteerd, laat staan gedragen. Toen hij en zijn vrouw met enkele vrienden per ongeluk in een luxueus restaurant belandden waar de kip op zilveren dienschalen werd opgediend werkte dat vooral op hun lachspieren. De eerste verjaring van hun huwelijk vierden ze dan ook bij de Chinees, en de navolgenden vierden ze daar ook. Toen de omzet van Frisia explodeerde leidde dat tot vragen van de fiscus – over het opvallend lage bedrag voor privé-uitgaven. En toen DSB op zijn hoogtepunt was en de uitnodigingen voor gala’s zich opstapelden kozen Dirk en zijn vrouw Baukje niet voor de diensten van couturiers maar voor een kledingzaak in Hoorn. De erfenis van een gereformeerde en zuinige jeugd in het landelijke Friesland bleef Scheringa achtervolgen. Maar wanneer je de ladder van onderaf opnieuw moet beklimmen kan zo’n erfenis enkel een zegen zijn. Het zijn sterke benen die de weelde niet hoeven te dragen. Wie in dit opzicht niet te diep viel hoeft ook niet uit een diepe put te kruipen.


Business InkPoint

Business InkPoint fantastische kleuren tot 50% goedkoper per pagina

Kijk nu op businessinkpoint.nl

zekerheid en gemak dat verzekeren we www.witte.nl VESTIGING HOOGEVEEN Griendtsveenweg 3 Postbus 115 7900 AC Hoogeveen T 0528 - 299 400 F 0528 - 299 496

Actuele vakkennis in uw belang

VESTIGING ASSEN Zwedenlaan 12 Postbus 877 9400 AW Assen T 0592 - 311 646 F 0592 - 316 018

VERZEKERINGEN PENSIOENEN HYPOTHEKEN

Alles wordt goed geregeld

We nemen u het werk uit handen

Bedrijfsreportage


Arends Techniek:

dé totaalinstallateur van zonne-energiesystemen Marjan Arends: “We raken steeds enthousiaster over zonnepanelen; je wekt je eigen stroom op en bent niet afhankelijk van je energieleverancier”

Dat duurzame energie een enorme vlucht neemt, bewijst Arends Techniek in Tweede Exloërmond. Bij wat in 2009 begon als eenmansbedrijf met het ontwerpen en installeren van zonne-energiesystemen, werken op dit moment twaalf medewerkers. Door helemaal te focussen op zonnepanelen onderscheidt Arends Techniek zich als totaalinstallateur van zonnepanelen.

H

et begon drie jaar geleden met de passie die Edwin en Marjan Arends hadden ontwikkeld voor zonne-energie. “We waren bezig met de verbouwing van ons huis en raakten steeds enthousiaster over zonnepanelen”, vertelt Marjan. “Het idee dat je je eigen stroom opwekt en dat je niet afhankelijk bent van je energieleverancier….” Haar partner Edwin had met zijn werktuigbouwkundige opleiding al ervaring opgedaan als tekenaar en constructeur voor warmtetechnische installaties toen hij in 2009 startte als zelfstandig professional. “Ik deed als werktuigbouwkundig engineer verschillende opdrachten, vooral op het gebied van zonnepanelen. In 2010 kregen we een grote opdracht voor een zonne-installatie van 3 x 100 kW. We hebben dat project van A tot Z gedaan, van advies tot en met de oplevering.”

18


Arends Techniek adviseert en ontwerpt, en installeert met eigen monteurs. Bij de installatie worden volgens Marjan uitsluitend materialen van topkwaliteit gebruikt. “Zo zetten we bijvoorbeeld zonnepanelen van Suntech in. Deze wereldmarktleider is actief in tachtig landen wereldwijd. Ze garanderen hoge rendementen, de panelen presteren ook goed bij weinig zonlicht en ze zijn verrassend zelfreinigend.” Terugverdientijd tot twee jaar

Een zonne-energiesysteem is in de grond heel eenvoudig: een aantal zonnepanelen op het dak, een omvormer in het gebouw en een aansluiting in de meterkast voor eigen gebruik en levering aan het elektriciteitsnet. “De meeste installaties heb je in acht jaar terugverdiend”, verklaart Edwin. “Ondernemers komen dankzij de energieinvesteringsaftrek en de kleinschaligheidsaftrek

soms al uit op een terugverdientijd van twee jaar!” De opdracht begint met een advies. “We kijken eerst naar het verbruik, naar de bouwkundige staat van het gebouw, de ruimte op het dak, de stand van het dak ten opzichte van de zon, eventuele schaduwen et cetera. Vervolgens gaan we rekenen en stellen we een offerte op. Als de opdrachtgever akkoord is, plannen we de installatie in.” Opdrachtgevers zijn over het algemeen tevreden. Met het duidelijke verhaal, het eerlijke advies en de heldere offerte. Maar ook met de installatie. “We horen vaak van onze klanten dat we goed werk leveren en dat onze monteurs voorkomend zijn en de boel na de installatie weer keurig schoon opleveren”, vertelt Marjan. “Ook over de prijs-kwaliteitsverhouding zijn klanten tevreden. We werken met de beste materialen en kopen scherp in. We zijn de enige installateur in ons land dat Suntech-panelen met containers tegelijk inkoopt.” Zon geeft wind in de rug

Het afgelopen jaar is Arends Techniek gegroeid van 4 naar 12 medewerkers. Edwin: “We doen op dit moment drie installaties per dag, het gaat vreselijk hard. Zonne-energie zet door, zowel in woningen als in bedrijven. We groeien met de markt mee; de zon geeft ons de wind in de rug.” Er zijn plekken waar nog veel meer zon is dan in ons land. Egypte bijvoorbeeld. Daar is Edwin bezig met een proefproject. “Ik verwacht daar veel van. Als het allemaal loopt zoals ik hoop, hebben we daar de komende 10 tot 15 jaar werk voor zeker honderd man.” Terwijl Edwin helemaal in beslag wordt genomen door Egypte, koerst Marjan op de binnenlandse markt. Met zonnepanelen en inspelend op nieuwe technieken als hoogrendementspanelen en folies. “We focussen op zonne-energiesystemen, dat is onze kracht!”

Hoge BTW pas op 1 januari Tot 1 januari 2013 betalen opdrachtgevers bij Arends Techniek gewoon 19% BTW. Pas op 1 januari 2013 gaat die omhoog naar 21%.

Arends Techniek Zuiderkijl 5 9571 TC Tweede Exloërmond T 0599 - 67 23 68 [email protected] www.arendstechniek.nl

Bedrijfsreportage

Tekst: Henk Poker • Fotografie: Rien Linthout

Schuurmans Advocaten & Adviseurs:

Specialist in juridische dienstverlening aan MKB-ondernemers

H

elder, snel, efficiënt, probleemoplossend; het is allemaal van toepassing op Schuurmans Advocaten & Adviseurs, dat is gespecialiseerd in juridische dienstverlening aan MKB-ondernemers. “En dat proberen we te doen met zo weinig mogelijk procedures”, geeft Lagerwaard aan. “Dit betekent dat we vooraf goed inventariseren waar kansen en mogelijkheden liggen. De cliënt heeft recht op en krijgt te allen tijde een eerlijk advies vooraf en ja, dat kost ons wel eens werk. Maar, het is een aanpak die bij ons past.” “We noemen dit de ‘losse vraag’, waarbij cliënten geen rekening krijgen. We zien dit namelijk als een investering in de toekomst. Ons kantoor wil de drempel voor cliënten zo laag mogelijk houden en daarin moet een vraag stellen geen probleem zijn. En uiteindelijk komt een tevreden klant terug, zo hebben ervaringen in de afgelopen jaren bewezen.”

Reinhardt Lagerwaard: “Ik ben pleitbezorger voor een versoepeling van het ontslagrecht, omdat de arbeidsmarkt er dynamischer door wordt”

“Wij adviseren cliënten om in een zo vroeg mogelijk stadium bij ons te komen, omdat daarmee vaak onnodige gevolgen voorkomen kunnen worden.” Dat zegt Reinhardt Lagerwaard, advocaat bij Schuurmans Advocaten & Adviseurs. Een kantoor dat zich specifiek op het midden- en kleinbedrijf richt, een kantoor waar het woord service met hoofdletters wordt geschreven. Specialisatie

Schuurmans Advocaten & Adviseurs biedt kwaliteit door specialisatie. Op allerlei terreinen heeft het Roder advocatenkantoor specialisten in huis. Zij kennen als geen ander de merites van hun eigen vakgebied, wat de snelheid van handelen ten goede komt. Beslag- en executierecht, faillissementsrecht, incasso’s, fiscaal recht, ondernemingsrecht, internationale contacten en – contracten, verbintenissenrecht, vennootschapsrecht: voor elk juridisch probleem kan de ondernemer bij Schuurmans Advocaten & Adviseurs terecht. “Er is momenteel veel aan de hand in de economie”, stelt Lagerwaard. “De vaak te late betaling van facturen is daar een voorbeeld van. We zien dat ondernemers er beter van doordrongen zijn dat ze allerlei afspraken duidelijker moeten vastleggen in contracten. Wij adviseren onze cliënten ook om ons in de voorfase even te laten kijken naar een afspraak of overeenkomst en nee, dan gaat niet meteen de meter lopen.” “Wat we ook zien zijn allerlei ontwikkelingen op de arbeidsmarkt”, vervolgt Lagerwaard. “Veel bedrijven willen met steeds minder mensen hetzelfde werk doen als voorheen. Dit betekent dat er nog steeds mensen ontslagen worden en ook daarvoor komt men vaak bij ons terecht. Ik ben een pleitbezorger voor een versoepeling van het ontslagrecht, omdat de arbeidsmarkt er dynamischer door wordt. Werkgevers zijn dan sneller bereid om nieuwe mensen

aan te nemen. En zij die eventueel hun baan verliezen, hebben eerder kans op een andere baan.” Onderscheiden

Service staat bij Schuurmans Advocaten & Adviseurs met hoofdletters geschreven. “De gemiddelde cliënt weet niet of hij bij een juridische dienstverlener een 6 of een 9 krijgt”, geeft Lagerwaard aan. “Bij ons kan hij er van op aan dat hij een zo goed mogelijke kwaliteit krijgt, wij gaan te allen tijde voor een 9 of een 10. Maar, je kantoor wordt ook op andere zaken beoordeeld dan alleen het juridische werk. En ook daarin willen we ons onderscheiden. Cliënten moeten ons kantoor als een warm bad ervaren. Dat doen we door attent te zijn, een goed kopje koffie te serveren, de telefoon snel op te nemen, op tijd terug bellen, maar ook een nieuwsbrief maken, inspelen op ontwikkelingen en dit delen met onze cliënten, de ‘losse vraag’, en zo kan ik nog wel even doorgaan. Daarnaast is onze specialisatie belangrijk voor de snelheid van handelen, want kennis leidt tot snelheid. We hebben het imago duur te zijn, maar ons tarief ligt lager dan van de concurrenten. Gevoegd bij onze aanpak verbaast het ons niet dat steeds meer ondernemers dit beginnen te ontdekken.”

Schuurmans Advocaten & Adviseurs Oosteinde 4B 9301 LJ Roden T 050 - 501 54 55 www.schuurmans-advocaten.nl


19

Bouwmachines Steigerbouw Betonbekisting

Veilig, voordelig en vakkennis: dat is een heleboel meer!

LEASE TARIEF 2%

VANAF € 79,- PER MAAND




De ruimte en het comfort van business class voor een economy prijs. Dat boekt u alleen bij Citroën. Want als u nu een Citroën bedrijfswagen least, profiteert u van extra korting én het aantrekkelijke financial leasetarief van 2%. Dat is inclusief alle luxe. Exclusief stewardess. Check dus snel in op citroen.nl of bij de Citroën-dealer.

Prijzen zijn excl. BTW en BPM, verwijderingsbijdrage, leges en kosten rijklaarmaken. Prijzen zijn na aftrek van de korting. Alle aanbiedingen zijn geldig bij de aan de actie deelnemende Citroën-verkooppunten. Financial Lease via Citroën Business Finance (0900 – 12 12 900 € 0,10 p/min.), actietarief geldig voor 12-24-36-48-60 maanden. Vraag uw dealer naar de actievoorwaarden. Afgebeelde modellen kunnen afwijken van de standaardmodellen. Prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden. Bel 0800-CITROËN (0800-2487636) voor meer informatie of kijk op www.citroen.nl.

“ Ook ik huur bĳ Sĳperda” sĳperdaverhuur.nl

0900 7474747 Sneek Heerenveen Emmeloord Leeuwarden Groningen Drachten Franeker Assen Eemshaven


Bedrijfsreportage

Kees Lamain: “Area heeft een Milieuscan ontwikkeld die ondernemers laat zien hoe ze geld kunnen besparen”

Consumeren en produceren liggen in elkaars verlengde. Duurzaam consumeren betekent duurzaam produceren. Huishoudens en bedrijven steken steeds meer in op duurzaamheid en maken -letterlijk en figuurlijk- werk van minder afval en restafval recyclen tot grondstoffen. Bij Area weten ze daar alles van….

Voor Area is duurzaam geen keus maar noodzaak A

rea Reiniging is het afvalinzamelbedrijf voor huishoudelijk en bedrijfsafval in Emmen, Coevorden en Hoogeveen. Het bedrijf houdt zich ook bezig met onkruid-, plaagdier- en gladheidsbestrijding, straatvegen en kolkenzuigen. Met 135 medewerkers is Area dag in, dag uit bezig met het inzamelen en afvoeren van afval van 85.000 huishoudens en 3.500 bedrijven. Voor zakelijke klanten is er Area Zakelijk, dat net als Area Reiniging werkt met speciale ondersteuning van Area Kennis & Regie. Die laatste richt zich onder meer op afvalscheiding, wetgeving en voorlichting. Kees Lamain, hoofd Area Kennis & Regie, vertelt: “We legen containers bij woningen en bedrijven en exploiteren milieustraten, maar dat is lang niet alles. De wereld van afval is heftig in beweging. De uitdaging is om zo weinig mogelijk afval te produceren en het afval dat desondanks ontstaat goed te scheiden in herbruikbare delen. Storten is geen optie meer en verbranden moet ook zo weinig mogelijk.” In huishoudingen is afvalscheiding redelijk goed ingeburgerd: we scheiden papier, gft, kunststof, textiel, glas, chemisch afval, noem maar op. Maar bij bedrijven en instellingen als scholen is nog een wereld te winnen. Geld sparen met Milieuscan

In 2015 moet 65% van het huishoudelijk afval worden hergebruikt. Lamain denkt dat

bedrijven en instellingen dit percentage ook kunnen halen. “Vaak gaat hier alle afval, behalve metaal, in één grote bak. Zonde gewoon, want afval scheiden loont. Hoe minder restafval je aanbiedt, hoe minder je betaalt. Bovendien verminder je zo je CO2-footprint.” Gelukkig ziet Lamain bij steeds meer bedrijven en instellingen afvalscheiding op gang komen. “Bijvoorbeeld in bedrijfsrestaurants en kantines: daar zie je bakken voor verschillende soorten afval: gft, papier, kunststof verpakking, glas en restafval. Maar het kan altijd beter, er is nog veel winst te boeken.” Ondernemers hebben, zeker in economisch slechte tijden, de neiging om vooral naar de kosten te kijken. Area heeft een Milieuscan ontwikkeld die ondernemers laat zien hoe ze geld kunnen besparen en hun CO2-footprint verminderen als ze anders omgaan met afval. “We inventariseren hun afval en geven aan hoe ze het duurzaam kunnen scheiden. De uitkomsten van zo’n scan zijn vaak verrassend.”

Area is nu bezig het consumentenproject Afval Anders te vertalen naar zakelijke klanten. “Minder restafval door beter scheiden, dat is onze boodschap. We vertellen consumenten over het waarom en hoe van afval scheiden en proberen een nieuw inzamelsysteem uit: iedere week een andere container: groen voor gft, oranje voor kunststof en grijs voor restafval. Zo werken we richting beter scheiden. De ervaringen, die we opdoen, kunnen we goed gebruiken in onze werkwijze bij zakelijke klanten.” Ketens sluiten, zo weinig mogelijk afval, dat is de bedoeling. Katoenen kleding recyclen tot nieuwe katoenvezels, oud papier tot nieuw papier, kunststofafval tot nieuw kunststof. Nieuwe technieken maken steeds meer mogelijk. “Hier liggen kansen voor ondernemers. Wij faciliteren hen met adviezen over afvalpreventie en plannen voor afvalscheiding. Samen zijn we zo op weg naar duurzaam ondernemen. Duurzaam is al lang geen keus meer, maar een noodzaak.”

Ketens sluiten

Duurzaamheid neemt bij Area een bijzondere plek in. Dat is te zien in de gebouwen en op de terreinen. Afval wordt er strikt gescheiden, er staan zonnepanelen en zelfs een windmolen en sommige auto’s rijden op biodiesel en groen gas. “Je moet in eigen huis goed bezig zijn om buiten geloofwaardig over te komen, nietwaar?”

AREA Kennis & Regie Columbusstraat 32 7825 VR Emmen Postbus 2297 7801 CG Emmen T 0591 - 57 10 80 [email protected] www.areakennisenregie.nl


21

Carborex® > Biogas opwaarderen tot aardgaskwaliteit

BioSulfurex® > Biologische ontzwaveling van biogas

Sulfurex® GEEF JE AFVAL UIT HANDEN Als zelfstandig ondernemer ga je helemaal voor je bedrijf. Maar er zijn zaken waar je niet teveel energie in wilt steken. Bijvoorbeeld je afval. Maar je wilt wel verantwoord ondernemen en niet teveel betalen door verkeerd afvalbeheer. In dat geval geef je je afvalzorgen uit handen aan SITA, pure professionals op dat gebied. Gemakkelijk, efficiënt en duurzaam.

SITA.NL 0900-8444

BETROUWBAAR EN DUURZAAM AFVALMANAGEMENT

> Chemische ontzwaveling van biogas

DMT Milieutechnologie B.V. Yndustrywei 3 8501 SN Joure

T +31 (0)513 63 67 89 E [email protected] W www.dmt-et.nl

De nieuwe Citan. Compacte buitenafmetingen, uitstekende rijeigenschappen, vooruitstrevende veiligheid, kwaliteit en zuinigheid. Dat noemen we compacte klasse! www.mercedes-benz.nl/citan

Assen Duitslandlaan 5, 9403 DL , tel. 0592 - 707500. www.wensink.nl, [email protected]

Bedrijfsreportage

Tekst: Harry Knevelbaard • Fotografie: Gerrit Boer

Aantrekkelijke werkgever voor hooggeschoold personeel

Spectaculair groeiscenario bij DMT in komende jaren Als er in Noord-Nederland één bedrijf is dat ondanks de niet al te beste economische omstandigheden wordt gekenmerkt door flinke groei, dan is het wel het internationaal georiënteerde Dirkse Milieutechnologie (DMT) in Joure. DMT is een echte specialist in biogas-, lucht- en waterbehandeling, dat z’n personeelsbestand in de afgelopen vijf jaar al zag verdubbelen tot dertig medewerkers en dat de sterke ambitie heeft om in de komende vijf jaar de omzet te vervijfvoudigen!

Z

o’n spectaculaire groei in deze crisistijd…? Ja…! Dat heeft alles te maken met de slimme focus van DMT. Die is nadrukkelijk gericht op duurzame energie. “Naast decentrale afvalwaterzuivering ten behoeve van onder meer individuele huishoudens, restaurants en campings houden wij ons vooral bezig met het zuiveren van biogas”, legt directeur Erwin Dirkse uit. “Na bewerking kan dat gebruikt worden als groen gas of voor het opwekken van groene stroom. Onze opdrachtgevers zijn met name oliemaatschappijen, energie- en nutsbedrijven, afvalbedrijven en industriële vleesverwerkende bedrijven.”

een tweejarig programma kunnen volgen. Zij doorlopen zoveel mogelijk trajecten, ook bij onze buitenlandse partners. Vervolgens kijken wij hoe ze het best inzetbaar zijn.” “Wij bieden kwalitatief goede mensen uitdagend werk”, gaat Dirkse verder. “De medewerkers hebben hier uitstekende carrièremogelijkheden. Werken bij DMT is afwisselend en vaak ook avontuurlijk, zeker als je voor langere tijd in het buitenland bent gestationeerd. We hebben regelmatig plaats voor sterk gemotiveerde mensen met passie voor hun vak, die door duurzame producten te ontwikkelen ook nog eens een bijdrage kunnen leveren aan betere planeet.”

plaats werd DMT in 2003 op de huidige locatie in Joure gevestigd. “We zijn destijds begonnen als uitvoerend ingenieursbureau in milieutechniek”, vertelt Erwin, die in 2000 de leiding van het bedrijf van zijn vader overnam. “We deden onder meer aan grondwatersanering en geurbestrijding en een beetje biogasontzwaveling. De filosofie van m’n vader was sterk gericht op maatwerk. Voor ieder probleem bedacht hij wel een oplossing. In het afgelopen decennium hebben we de focus nadrukkelijk verlegd naar producten die we internationaal kunnen verkopen en standaardiseren. Die koerswijziging is de basis geweest van het groeiconcept van de afgelopen jaren.”

Wereldwijd

DMT levert haar diensten vooral in grote delen van Europa, onder meer in Engeland, Duitsland, Frankrijk, Zweden en Rusland. Daarnaast opereert het innovatieve bedrijf in toenemende mate wereldwijd op groeimarkten in Zuidoost-Azië (met name China, India, de Filippijnen en Indonesië) en in LatijnsAmerika. Dirkse verwacht dat vooral in Europa de komende jaren verder wordt ingezet op duurzame energie. “Wij willen mee in die ontwikkeling”, zegt hij. “Sterker nog, we willen daarop vooruitlopen met een nóg ambitieuzer groeiscenario. Als de duurzame energiemarkt verdrievoudigt, streven wij naar een groei met de factor vijf.” Basis voor groei

En dat terwijl het allemaal toch zo klein is begonnen. Het was Erwin’s vader Rob die het bedrijf op 1 oktober 1987 oprichtte. Hij opereerde in de beginjaren vanuit huis in Heerenveen. Na een verhuizing naar het voormalige bibliotheekgebouw in deze

Jubileumviering

Dit jaar bestaat DMT dus 25 jaar. Dat jubileum is met de internationale partners van het bedrijf gevierd met een driedaagse salesmeeting, waarbij ook een dagje de Friese meren werden aangedaan. Ook was er een speciaal uitje voor het personeel en werd een eenmalig jubileummagazine uitgegeven. Aantrekkelijk voor werknemers

Met name voor hooggeschoold personeel - HBO- of WO-ers - is DMT een bijzonder aantrekkelijke onderneming om voor te werken. Het bedrijf zoekt regelmatig nieuwe medewerkers. “Wij besteden veel aandacht aan de ontwikkeling van ons personeel”, motiveert Dirkse. “We zijn een echt kennisbedrijf en bieden onze medewerkers via cursussen en opleidingen, zowel intern als extern, goede ontplooiingsmogelijkheden. Ook maken we veel gebruik van stagiaires en trainees. We zijn nu bezig met het opzetten van een talentenplan, waarbij vijf jonge HBO- of WO-ers

Erwin Dirkse: “Naast decentrale afvalwaterzuivering houden wij ons vooral bezig met het zuiveren van biogas”

DMT Milieutechnologie BV Yndustrywei 3 8501 SN Joure T 0513 - 63 67 89 F 0513 - 63 68 41 www.dmt-et.nl [email protected]


23

Ondernemerspanel

Verdient het MKB meer steun? Het MKB lijkt in Nederland steeds meer in een verdomhoekje te worden gezet. Faillissementen zijn aan de orde van de dag, terwijl de overheid doorgaat met lastenverzwaringen voor de ondernemer. De overheid leent miljarden euro’s aan Europa om de economie te steunen. In eigen land kunnen sommige MKB bedrijven met moeite het hoofd boven water houden. Banken geven nauwelijks meer leningen, waardoor investeringen achterwege blijven. Welke maatregelen zijn er nodig om de economie en daarmee de werkgelegenheid in Nederland te stimuleren? De mening van ons panel. ■ Bob Vermaas Bob Vermaas - Vermaas Bedrijfsmakelaardij Het MKB is de kurk waar Nederland op drijft. Een veel gehoorde uitspraak met een groot waarheidsgehalte. Toch lijkt het dat hier te weinig bij wordt stilgestaan. Natuurlijk zijn er wel initiatieven ontplooid om MKB-ondernemers in deze moeizame tijd te ondersteunen, zoals de afspraken tussen MKB-Nederland en de top van de financiële sector voor ondersteuning bij kredietverlening. In de dagelijkse praktijk is hier echter (nog) weinig van terug te zien. Uiteraard moeten we de markt zijn werk

laten doen en heeft het geen enkele zin om klakkeloos met financiële steun te komen. Maar de praktijk laat nu veelal het tegenovergestelde zien. De zeer moeizame financieringsmogelijkheden, de vele regelgeving en de recente verhoging van de BTW zijn slechts enkele voorbeelden. Laat de te nemen initiatieven complementair aan elkaar zijn en vooral gericht op een aantrekkelijk ondernemersklimaat. Dan zullen uiteindelijk de gewenste effecten zoals een verbetering van de werkgelegenheid volgen.

■ Sjoerd Scholte Sjoerd Scholte - Directeur Bedrijven Rabobank Zuidwest-Drenthe Het MKB is de banenmotor, dus dat moet je koesteren. Dat banken nauwelijks leningen geven bestrijd ik. Voor goede plannen is altijd geld. Hoe beter doordacht en voorbereid het plan, hoe groter de slagingskans. Nederland is een klein stipje op de wereldkaart. De economie is afhankelijk van internationale handel. Maatregelen om de Europese economie te steunen juich ik toe als deze gepaard gaan met het weghalen van internationale barrières. Een mooi

voorbeeld hiervan is de invoering van SEPA. Met de afstemming van bancaire betaalsystemen (IBAN-nummers) zorgen dat gelden efficiënt en veilig van land A naar land B kunnen. Verder moeten we blijven investeren in logistiek (luchthavens, weg- en waterwegen en de digitale snelweg) om de positie als toegangspoort van en naar Europa te behouden. Hierbij moeten we blijven investeren in het fundament kennis. Goed geschoolde medewerkers met innovatiekracht om toegevoegde waarde te kunnen blijven leveren.

■ Drs. Roelie Lubbers-Hilbrands RA Drs. Roelie Lubbers-Hilbrands RA - partner BDO Accountants & Belastingadviseurs, kantoor Emmen In de verkiezingsdebatten ging het met name over de zorg en Europa. Er was weinig aandacht voor de lasten van de ondernemers en de problemen die zij ondervinden in deze crisistijd. Terwijl ondernemend Nederland grotendeels het land draagt. Neem innovatie, een belangrijk issue. Gebleken is dat in het MKB en met name bij familiebedrijven hier het meest aan wordt gedaan. Zij zijn veel beter in staat naar de lange termijn te kij-

24


ken dan te gaan voor de snelle winsten, als er al over winsten gesproken kan worden. Politici kunnen veel leren van juist deze ondernemers. Ons onvolprezen weten regelsysteem zit vol met dingetjes die een MKBondernemer in de weg zitten en niet bijdragen aan een beter Nederland. Wat zou het een uitdaging zijn om juist dát aan te pakken, waardoor administratieve lastenverlichting eindelijk een feit wordt en er meer tijd en geld overblijft om echt te ondernemen, da’s beter voor Nederland. Den Haag, wees innovatief!

■ Els Lammers Els Lammers - Congres- en Evenementenbureau Drenthe Ik weet het niet! Deze stelling komt vlak voor de verkiezingen en de programma’s van de verschillende partijen zijn bekend. De programma’s lezend ‘snappen’ alle partijen dat ondernemers de motor van de economie zijn. Maar hun uitwerking is soms zeer bijzonder door. Bijna alle partijen hebben in hun programma’s lastenverzwaring voor ondernemers staan. Zo wil een partij de arbeidskorting voor ondernemers afschaffen. Een aantal partijen wil snijden in subsidies, innovatie en top-

sectorenbeleid. En de starterskorting kan ook afgeschaft worden, vind een partij. Het lijkt er dus op dat ondernemers het even niet moeten zoeken bij de overheid. Ook consumenten zullen door de partijprogramma’s nou niet direct weer royaal uitgeven. En bij de banken zijn ondernemers al langere tijd niet meer de graag geziene gast. Kortom ik weet het niet. En ik troost me met de gedachte dat als ik het wel wist, ik waarschijnlijk al lang met gejuich naar Den Haag was gehaald en helaas geen ondernemer meer kon zijn.

■ Cees van der Boom Cees van der Boom – Cees van der Boom Consultancy | Register Arbeidsdeskundige en MCI Mastercoach ® ‘De Nederlander heeft zelf de sleutel in handen om de recessie om te buigen. Iedereen zit op een berg geld en het is raadzaam dat mensen gaan investeren en dat geld gaan uitgeven’, zo schreef een curator recent. Als ik kijk naar de nieuwste snufjes op het gebied van elektronica, dan is ‘de Nederlander’ best bereid om zijn spaargeld uit te geven. Tegelijkertijd is men enorm voorzichtig. Alle vingers wijzen naar ‘de overheid’, want die zou de impasse moeten doorbreken. Tegelijk is ‘die overheid’ afhankelijk van de plannen van het kabinet en de politieke besluitvorming. Als de discussie over de hypotheekrenteaftrek blijft doorgaan, worden er minder huizen verkocht en dat heeft een enorme uitwerking op verhuizers, timmerlieden, stukadoors, schil-

ders, loodgieters, toeleveranciers zoals meubelzaken, enz. Wat is er nodig in Nederland? Duidelijkheid over de koers van Nederland. Als die er is, dan is er ook meer duidelijkheid voor MKB-bedrijven en dan wordt de economie en de werkgelegenheid enorm gestimuleerd. Wel in combinatie met lastenverlichting. Natuurlijk kunnen ondernemers ook zelf het heft in handen nemen: een gerenommeerd restaurant in Aken liet de vleesleverancier weten dat ze de rekening niet contant konden betalen. De leverancier pikte dat niet en er ontstond een hoogoplopende ruzie die voor de gasten duidelijk te horen was. Het resultaat was dat de leverancier te hooi en te gras de stukken vlees bij elkaar sprokkelde, ook het vlees dat al in de pan lag. Zonder zich te bedenken liep hij vervolgens de eetzaal in en haalde het vlees van de borden van de verbouwereerde gasten.

■ Robbin Oost Robbin Oost - Eigenaar Ediso Lastig, aan de ene kant denk ik dat je op je eigen benen moet kunnen staan. Ook in slechtere tijden. Dat houd ondernemers en organisaties scherp, en bij de les. De euro’s die nu aan Europa worden geleend zijn mijn inziens ook noodzakelijk om onze eigen economie in stand te houden. Mocht de Europese economie namelijk in standje ‘totale

achteruitgang’ komen te staan, zijn we als klein landje veel verder van huis. Aan de andere kant blijft economie een kwestie van wederzijds vertrouwen. De overheid zou dat vertrouwen kunnen bevorderen door extra garantstellingen of een kleinere omvang van hun aanbestedingen. Dan kunnen er meer bedrijven blijven investeren en dan komen ‘we’ na hard werken er wel weer bovenop.

■ André Staas André Staas - Comm’Art (Assen) Ons zevenkoppige crisismonster heeft ons nu al vier jaar te grazen. De economische-financiële-voedsel-klimaatenergie-arbeidsmarkt-woningmarkt crisis maakt bijkans radeloos. Stimulering van de economie is niet voldoende, het gaat om veel meer. Aan de orde is een systeemcrisis. We staan voor de keuze: gaan we eindeloos door met het reanimeren van het failliete neoliberale concept of zijn we in staat om een fundamentele keuze te maken voor een écht overlevingsmodel? De verschillende crises gaan

hand in hand, de ene is het gevolg van de andere. Onze horizon staat op vandaag, hooguit morgen. Het is duwen en trekken geblazen in de haaienvijver. De sterkste wint, wie niet mee kan komen heeft pech. We kunnen proberen om de economische kaart te spelen, maar dat zal niet écht helpen. Wat we moeten doen is: de blik op overmorgen en verder. Kiezen voor een houdbare samenleving, een duurzame samenleving. Uit zo’n keuze volgt een economisch model . Gewoon een kwestie van koers zetten!


25

&FOGJOBODJ¿MFTUSBUFHJF[P TDIFSQBMTVXWJTJF%BUJTIFU JEFF 0NVXWJTJFUFSFBMJTFSFO IFFGUVFFOCFUSPLLFOQBSUOFSOPEJHWPPSEFMBOHFUFSNJKO*FNBOEEJFVXWJTJF EFFMU FO V POEFSTUFVOU NFU LFOOJT WFSSBTTFOEF JO[JDIUFO FO JOOPWBUJFWF PQMPTTJOHFO &FO QBSUOFS EJF OJFU BMMFFO OBBS EF DJKGFST LJKLU NBBS EJF TBNFO NFU V EF UPFLPNTUQMBOOFO JO IFU KVJTUF GJOBODJ¿MF QFSTQFDUJFG QMBBUTU 8JMU V PPL VX UPFLPNTUQMBOOFO XBBSNBLFO /FFN EBO DPOUBDU PQ NFU 3BCPCBOL ;VJEXFTU%SFOUIF

6XCVTJOFTTHBBUBMUJKEWFSEFS POTDPNNJUNFOUPPL 3BCPCBOL&FOCBOLNFUJEFFÌO

XXXSBCPCBOLOM[BLFMJKL

Fotografie: Frans Jan Fortunati

Advies

Goed verzekerd aan de slag met uw bedrijf U

bent een ondernemer. U werk zelfstandig, heeft medewerkers in dienst of bent een startende ondernemer. In ieder geval bent u baas over uw eigen zaak. En dat wilt u ook zijn over uw verzekeringszaken. Speciaal voor u is er nu Interpolis ZekerVanJeZaak®. Een compleet verzekeringspakket voor klein MKB, dat kosteloos met u meegroeit en waarmee u uw ondernemersrisico’s in één keer kunt afdekken. Een verzekering met de ruimste dekking van Nederland. Unieke meegroeigarantie

Bedrijven kunnen groeien. Voor u het weet is uw inventaris verdubbeld of staat er een aanbouw in de steigers. Geen probleem, uw verzekering groeit gewoon met u mee als het gaat om zaken zoals omzet, personeel, inventaris en voorraad. Kosteloos. Meegroeigarantie noemt Interpolis dat. Eén keer per jaar vraagt Interpolis u om een update van uw bedrijfsgegevens en passen we zo

nodig de verzekering aan. Tussentijds bent u voor een groot deel van de risico’s verzekerd tegen onderverzekering. Zo komt u niet voor onaangename financiële verrassingen te staan.

Maak een afspraak met een adviseur Bedrijven van Rabobank Zuidwest-Drenthe via telefoonnummer (0528) 24 69 00 of via [email protected]. U loopt dan binnen een half uur compleet verzekerd de bank weer uit.

Geen rompslomp

Als ondernemer wilt u zich richten op uw ondernemersactiviteiten. Het is dan handig dat er een verzekeringspakket is die uw belangrijkste risico’s dekt zonder dat u er veel tijd mee kwijt bent. Daarom willen wij bij het afsluiten alleen het hoognodige van u weten. Zonder rompslomp en gedoe. En zonder papierwerk, want u krijgt uw polis met daarop alle verzekeringen digitaal.

NAW Gegevens NAW Gegevens NAW Gegevens

Bepaal zelf wat u verzekert

NAW Gegevens

U wilt een compleet verzekeringspakket waarbij u zelf bepaalt wat u wel en niet verzekert? En een verzekering die met uw bedrijf meegroeit? Op www.rabobank.nl leest u hier meer over.

NAW Gegevens NAW Gegevens NAW Gegevens NAW Gegevens NAW Gegevens


27

Bedrijfsreportage ‘Een kwart van de welvaartziekten wordt veroorzaakt door leefstijl’, aldus de Raad voor de Volksgezondheid in februari dit jaar. Het RIVM meldde in diezelfde periode dat 60% van de mannen tussen de 30 en 70 jaar te zwaar is. Bij de vrouwen is dat 44%. Dat het al lang niet meer zaken zijn die een werkgever niets aangaan, mag duidelijk zijn.

H

oe staat het met de gezondheid in het bedrijf? Gezondheidsbeleid in het bedrijfsleven wordt steeds belangrijker. Het ministerie van Sociale Zaken startte begin oktober de campagne ‘Duurzame inzetbaarheid’ met het nieuws dat gezonder personeel miljarden oplevert 1). Tijdens de lancering van de campagne werden de onderzoeksresultaten van Cap Gemini gepresenteerd. De resultaten van het onderzoek zijn duidelijk; werkgevers profiteren fors als ze investeren in een betere gezondheid van hun medewerkers. Gezondere medewerkers zorgen voor een hogere productiviteit. Een toename van de productiviteit met 1 procent door duurzaam werken, betekent voor een bedrijf met 100 medewerkers een omzetstijging van 95.000 euro per jaar. Ondanks de opbrengsten van het duurzaam werken, is het investeren in gezondheid, opleiding en productiviteit nog niet altijd vanzelfsprekend voor veel MKB. Wat betreft het investeren in gezondheid, hoeft dat niet heel ingewikkeld te zijn. Met het doorlopen van een aantal stappen is dat zelfs vrij gemakkelijk op te zetten. Cruciaal hierbij is uiteindelijk een goede borging van het beleid.

Investeren in gezondheid loont Er is weinig langdurig effect te verwachten bij een ‘jaartje leuke dingen doen’ of alleen het aanbieden van een abonnement voor de sportschool. Het vergt meer dan dat en daarbij is een goed begin al het halve werk. Het investeren in gezondheid is vaak een nieuw thema in de organisatie, dat zorgvuldig ingezet moet worden. Begin met het toelichten waarom er een start gemaakt wordt met gezondheidsbeleid. Een tweede stap is het vergroten van de bewustwording. Een behoeftepeiling afnemen onder alle medewerkers helpt daarbij. “Vraag hoe het gaat en weet wat medewerkers willen op het gebied van gezondheid en leefstijl”, aldus Marieke Klaaysen, adviseur Fit for Business. “Kijk daarbij niet alleen naar het bewegen of sporten, maar kijk breder”. Naast werkgerelateerde factoren en het bewegen, zijn ook andere factoren van invloed op de gezondheid. Ook voeding, ontspanning en het rook- en drinkgedrag, de zogenaamde bravo-factoren, spelen een rol. Het vergroten van de bewustwording wordt versterkt met de fittest op locatie in ‘De Gezondheidsbus’. Klaaysen: “Fit for Business is uniek, mede omdat het een totaalconcept betreft: van advies tot uitvoering, met als doel bewustere en gezondere medewerkers. Ons streven is dat het ingezette beleid na mijn vertrek door het bedrijf is overgenomen en continuïteit kent. Maatwerk, draagvlak en ruimte voor uitvoering binnen de organisatie zijn hierbij van groot belang.”

Marieke Klaaysen is adviseur Fit for Business en zij begeleidt bedrijven in Noord Nederland bij het opzetten van het beweeg- en gezondheidsbeleid. Dit kan, dankzij een medefinanciering van o.a. het Europese Fonds, voor een interessant tarief vanaf € 50,- per medewerker. Fit for Business is in Eems Dollard Regio (EDR) verband ontwikkeld, door SportDrenthe, Sport Fryslân, Huis voor de Sport Groningen en KreisSportbund Emsland. 1) Bron: www.duurzameinzetbaarheid.nl

“Het prettige aan de fittest op locatie is dat de medewerkers niet lang van hun werkplek af zijn en dat het hele project ook enorm gaat leven binnen het bedrijf. Iedereen wordt zich bewust van zijn leefstijl en gezondheid”, aldus Marieke Klaaysen. “De test is vaak een aanleiding om nu echt iets te gaan doen aan ontspanning of wat vaker te gaan bewegen”. Klaaysen: “De interventies die vervolgens bij de bedrijven opgestart gaan worden, maakt het voor de medewerkers gemakkelijk om die voornemens ook uit te gaan voeren”. Fit for Business begeleidt momenteel verschillende bedrijven in Noord Nederland. De fittest en de behoeftepeiling geven duidelijke aanknopingspunten voor de interventies. Met name overgewicht, stressproblematiek en inactiviteit zijn de voornaamste aandachtspunten. Met de beschreven stappen kan er heel gericht ingezet worden op het verbeteren van de gezondheid van medewerkers. Goede interne communicatie en een dosis creativiteit dragen verder bij aan het succes van het programma. En dat loont!

Meer informatie over het project is te verkrijgen bij Marieke Klaaysen, adviseur Fit for Business [email protected] of 0528 - 23 37 75 / 06 - 147 686 82

28


Bedrijfsreportage Nog niet zo lang geleden was ‘Groen ondernemen’ omgeven met een hoog geitenwollen sokken imago. Inmiddels weten we dat dit volledig achterhaald is. Groen is tegenwoordig de trend?, maar bovenal een voorwaarde om ook op langere termijn succesvol te zijn.

Lease Quality Groen V

eel klanten van Lease Quality maken de omslag naar maatschappelijk verantwoord- en duurzaam ondernemen. Iedere ondernemer heeft zijn of haar eigen afwegingen bij de keus om duurzaam te ondernemen. Van meerdere klanten kregen we dan ook de vraag hoe zij hun wagenparkbeleid, maar zeker ook het praktische beheer op eenvoudige wijze ‘Groen’ kunnen invullen. Wat ondernemers in het MKB met elkaar gemeen hebben is de gewenste manier waarop aanpassingen worden doorgevoerd; eenvoudig uit te voeren, zijn, duidelijk voor een ieder die ermee te maken heeft en uiteraard dient het ook kostenefficiënt uitgevoerd te worden.

Duidelijkheid

Ondernemers die kiezen voor Lease Quality Groen, maken een duidelijke keuze. Zo stellen we voorwaarden aan de in te zetten auto’s. Voor personenauto’s stellen we bijvoorbeeld dat deze een maximale CO² uitstoot van 130 gram per km mogen hebben. Deze waarde is niet zomaar uit de lucht komen vallen, maar komt voort uit het Europese streven om ervoor te zorgen dat in 2015 de gemiddelde uitstoot van alle nieuw verkochte auto’s onder de 130 gram ligt. Voor bedrijfswagens is dit praktisch niet haalbaar, hier geldt dan ook dat de voertuigen minimaal aan de euro-5 norm moeten voldoen. Voor ondernemers zorgt dit voor duidelijkheid naar haar medewerkers. Auto’s met een hogere CO² uitstoot, en dus een hoger verbruik, komen eenvoudigweg niet in het keuzelijstje voor! Eenvoud

Lease Quality Groen is gebaseerd op Full Operational lease, dit betekent dat alle autokosten bij het leasetarief zijn inbegrepen. Daarnaast maakt een interactieve training volgens ‘Het Nieuwe Rijden’ hier onderdeel van uit. Bovendien krijgt de medewerker

de beschikking over een NS Businesscard waarmee ook met de trein (-taxi) gereisd kan worden. Daarnaast zorgen we ervoor dat de CO² uitstoot automatisch gecompenseerd wordt. Kortom, Lease Quality faciliteert en regelt, waardoor onze klanten er verder geen omkijken meer naar hebben.

Voordeel voor de medewerkers

Kostenefficiënt

Kortom als u kiest voor Groen en Duurzaam leasen dan kiest voor: • zuinige auto’s • profilering als Maatschappelijk Verantwoorde Onderneming • u bespaart op uw autokosten en • u hebt minder kans op schade en dus ziekteverzuim.

Door Groen te leasen bespaart men direct, niet alleen door de inzet van enkel zuinige auto’s, maar ook omdat medewerkers doormiddel van training bewuster en zuiniger gaan rijden. Door verandering van rijgedrag is een besparing op de brandstofkosten van 10% zonder meer haalbaar. Dit ondersteunen wij met duidelijke rapportages en een leuke onderlinge competitie. SMS service

Brandstofkosten maken een groot deel uit van de totale autokosten. Op deze brandstofkosten kan, naast het zuiniger rijden, ook op een andere manier bespaart worden. Tanken bij een tankstation langs de snelweg is veelal een stuk duurder dan bij een lokaal onbemand tankstation. Zodra een medewerker heeft getankt bij een snelwegtankstation, wordt hij/zij door middel van een sms-bericht erop geattendeerd dat bij een lokaal station veel voordeliger getankt had kunnen worden.

Een veel gestelde vraag is wat het voordeel voor medewerkers is wanneer men ‘groen’ gaat leasen. Allereerst levert het vaak een lagere bijtelling op, daarnaast leert men door de training het ‘Nieuwe Rijden’ veel veiliger en bewuster te rijden wat als zeer prettig ervaren wordt.

Wilt u meer weten, neem dan gerust contact met ons op voor een vrijblijvende afspraak over Lease Quality Groen! Als blijk van waardering krijgt u van ons alvast een paar vrolijke Happy Socks om te illustreren dat ‘groen’ niets te maken heeft met geitenwollen sokken!

Lease Quality B.V. Balkengracht 2 9405 CG Assen T 0592 - 48 00 50 www.leasequality.nl


29

Bedrijfsreportage

Tekst: IngerMarlies Leeuwenburgh • Fotografie: Edwin Stoffer

Fudura, een nieuwe naam met ruim 100 jaar ervaring Uw bedrijf heeft continuïteit nodig. De energievoorziening mag daar op geen enkele manier een belemmering voor vormen. Fudura heeft als jonge dochter van de meest betrouwbare energienetbeheerder Enexis al ruim 100 jaar ervaring op het gebied van energiebeheer. Fudura richt zich op de zakelijke dienstverlening, waarbij de nadruk ligt op continuïteit, betrouwbaarheid, duurzaamheid en innovatie. Want dat is wat u nodig heeft.

Rene Pruijssers: “Fudura beschikt over een uniek portfolio op het gebied van energie-infrastructuur en energiebeheer”

A

chter het netwerk dat energie levert, zit nog een heleboel wat voor u van belang is. Voorheen moest u daarvoor bij verschillende partijen aankloppen. “Enexis kende verschillende businessunits, ieder met een eigen expertise”, vertelt Fudura-directeur Rene Pruijssers. “Sinds 1 januari 2012 heeft Enexis in Fudura alle expertise over energiebeheer samengebracht. Daarmee beschikt Fudura over een uniek portfolio op het gebied van energie-infrastructuur en energiebeheer. Alles onder één dak dus.” Even voorstellen

Fudura levert betrouwbare meetgegevens over uw energieverbruik en maakt hier analyses en rapportages van. Ook adviseert Fudura over besparende maatregelen en oplossingen die voor uw organisatie de beste zijn. Helemaal op maat. Fudura verzorgt het ontwerp, de aanleg, het beheer en het onderhoud van middenspannings-, hoogspannings- en gasinstallaties voor bedrijven met een grote energieafname. Fudura onderhoudt en verhuurt technische bedrijfsmiddelen zoals trafo’s en schakelkasten, vanuit de regio, dicht bij de klanten. Bij een onverhoopte storing zijn de monteurs dus snel ter plaatse. Fudura voert ook nieuwe en complexe projecten uit, waaronder biogasinfrastructuur en het plaatsen

30


van PV-installaties. Fudura ontwikkelt nieuwe concepten, projecten en producten op het gebied van energie(beheer). Continuïteit

“Wij hebben een heel grote groep klanten waarbij het van het grootste belang is dat er geen storing, geen klein dipje of overspanning in het net zit”, aldus Pruijssers. “Wij kunnen de kwaliteit van de spanning onderzoeken en problemen zoveel mogelijk verhelpen door bijvoorbeeld condensatorbanken neer te zetten. Voor klanten waar de bedrijfszekerheid wel erg nauw komt kijken, ontwerpen en leveren wij bijvoorbeeld dubbele netwerken. Wij denken met de klant mee.”

in piek- en daluren. Op basis hiervan kunt u uw bedrijfsprocessen aanpassen en zorgen dat u binnen de afgesproken bandbreedte blijft. Onze software geeft aan hoe u uw kosten minimaal kunt houden. De effecten van de besparende maatregelen kunnen direct worden gemeten.” Meten op afdelingsniveau

“Voor een nog gedetailleerder inzicht kunnen wij na de hoofdmeter ook meters plaatsen op diverse afdelingen binnen uw bedrijf, of zelfs op apparaatniveau. Naast kostenbesparing is dit ook een effectief middel van kostprijscalculatie. Zo gaat energie-inzicht verder dan het hier-en-nu, en kunt u ook vooruitkijken.”

Inzicht in gegevens

Ook voor de retailer

Ondernemers die boven de afgesproken bandbreedte energie afnemen, betalen hier duur voor. Kosten beheren en beheersen is dus van groot belang, evenals duurzaamheid. Pruijssers: “Ondernemers willen precies weten hoeveel energie ze gebruiken, waar ze kunnen besparen en hoe ze kunnen verduurzamen. Fudura heeft daar speciale softwaretools voor, zoals DataDirect. Met DataDirect heeft u als ondernemer direct inzicht in uw energiegebruik: in verbruik, in de locaties binnen uw bedrijf waar een hoge energieafname is en

Pruijssers: “De softwaretools van Fudura zijn helemaal schaalbaar, dus ook interessant voor retailers als de supermarkt of de lokale bakker. Door een beetje te investeren in de software, bespaart u op hoge kosten.” Fudura B.V. Burg. Burgerslaan 40 5245 NH Rosmalen T 088 - 857 88 77 [email protected] www.fudura.nl

Bedrijfsreportage De nieuwe minister van Financiën is voor Pieter Fokkema en Tjettje Miedema dé gedroomde gastspreker tijdens de Netwerk 10-Daagse voor NoordNederland. Dat evenement wordt volgend jaar april in het WTC Expo gehouden. Of het de twee projectmanagers van het WTC Expo ook daadwerkelijk gaat lukken de nieuwe financiële man van ons land te strikken, daarvan hebben ze nog geen idee. “Maar je moet hoog inzetten”, vindt het duo.

WTC Expo met Netwerk 10-Daagse hét platform voor bedrijfsleven Noord-Nederland

‘We moeten het toch samen doen’

D

e toekomstige minister van Financiën is volgend jaar om diverse redenen zeer welkom op de beurs. Het gaat Pieter en Tjettje namelijk niet alleen om een aansprekende naam, waarmee ze veel belangstellenden willen trekken. “De Netwerk 10-Daagse wordt echt een evenement voor het bedrijfsleven. En al die mensen zijn natuurlijk heel erg nieuwsgierig naar de plannen van het nieuwe kabinet, dat er volgend jaar april hopelijk ook is”, legt Pieter uit. “Het bedrijfsleven is daarvan afhankelijk. Veel ondernemers hebben hun eigen plannen even in de koelkast gezet in afwachting van wat de regering gaat doen. Het zou mooi zijn als de minister de plannen dan kan komen toelichten. Wij hopen daarom dat ons evenement zo’n draagkracht krijgt dat het voor de minister ook interessant is om hier aanwezig te zijn.” Boeiend concept

Dat laatste moet niet zo’n probleem worden. Pieter en Tjettje hebben samen met de negen partners voor de eerste editie (van 8 tot en met 19 april 2013) een boeiend concept bedacht. Aan de hand van vier thema’s – Facilitair, Vitaal, Financieel en Marketing & Communicatie – kunnen de exposanten en bezoekers branchegericht contact met elkaar zoeken, netwerken en zaken doen.

Tjettje Miedema Projectmanager WTC Expo Leeftijd: 28 jaar. Woonplaats: Berlikum. Burgerlijke staat: Gehuwd, en een kind op komst Hobby: Lezen. Favoriete film: De verbouwing van Saskia Noort Favoriet boek: ”Tegenlicht van Esther Verhoef, een goede psychologische thriller.” Als je twee uur met iemand op een terras mag zitten. Met wie zou dat dan zijn en waarom? “Ben Tiggelaar. Hij inspireert en is een goede motivator. Iemand die je aanspoort je dromen te volgen. Zijn boek ‘Dromen durven doen’ is echt goed.” Laat al het werk liggen zodra… “De baby zich aandient.” Kan intens genieten van: “Op de vloer zijn, op de eerste dag van een beurs.”

Gericht Netwerken

“Elke twee dagen staat er een andere branche in de belangstelling. Zo komen bezoekers en exposanten op die dagen echt alleen maar vakgenoten en afnemers tegen, waardoor ze meteen gericht kunnen netwerken”, vertelt Tjettje. “En bij elk thema hoort een actief programma, met sprekers die ingaan op actuele onderwerpen van dat moment. De Netwerk 10-Daagse moet zo hét platform worden voor zakelijk Noord-Nederland, waarbij het in de kern draait om branchegericht samenkomen.”

vergaderzalen in het WTC Hotel afhuren voor een presentatie. Topexperts

Op de beide vrijdagen (12 en 19 april) is er steeds een Business Day. Topexperts uit de universitaire wereld en het bedrijfsleven komen op de eerste vrijdag onder meer praten over de verschuiving van het economisch zwaartepunt van het Westen naar het Oosten. De afsluitende Business Day wordt een ontmoeting van alle business clubs uit de drie noordelijke provincies.

Potentiële klanten

Geen stands, wel tafels

Zo is op 8 en 9 april ‘Facilitair’ het thema. Facility-managers komen in contact met aanverwante ondernemers, potentiële klanten en beleidsbepalers op het gebied van huisvesting, onderhoud, catering, inkoop, schoonmaak, klimaat en beveiliging. Op 10 en 11 april staat ‘Vitaal in bedrijf’ centraal. Op deze netwerkdagen gaat het om lichamelijk en geestelijk welzijn. Een van de vragen is: Wat heb je nodig voor een vitaal en gezond bedrijf? ‘Financieel’ is het thema voor 15 en 16 april. Die dagen ontmoeten accountants, fiscalisten, advocaten en medewerkers van banken en incassobureaus elkaar. ‘Marketing & Communicatie’ is 17 en 18 april het onderwerp. Bovendien zijn er elke dag interessante lezingen en seminars. En bedrijven die dat willen kunnen een van de

Op de beursvloer komen overigens geen stands. Ondernemers kunnen tafels huren, waarop ze foldermateriaal kunnen uitstallen. Tjette: “Dat scheelt niet alleen in opbouwtijd, maar ook in de kosten. Bovendien gaat het vooral om het netwerken, met elkaar in contact komen. Want we hebben elkaar nodig. Dat is in deze tijd heel belangrijk. We zullen het toch samen moeten doen. En de beurs wordt een heel laagdrempelige manier om met elkaar in contact te komen.”

Voor de Netwerk 10-Daagse werkt WTC Expo samen met het Ondernemersplein Fan Fryslân, Cross Media/ Communicatiegroep, Frie-Vit, BOB Networking, World Trade Center Leeuwarden, PIONN, Entrepreneur en Ondernemend Friesland.

Pieter Fokkema Projectmanager WTC Expo Leeftijd: 33 jaar. Woonplaats: Leeuwarden. Burgerlijke staat: Samenwonend. Hobby: Watersport (zeilen en sloep). Favoriete film: The Godfather trilogie. Favoriet boek: Het koptische geheim van Gregg Loomis. Als je twee uur met iemand op een terras mag zitten. Met wie zou dat dan zijn en waarom? “Richard Branson. Hij lijkt mij een persoon met humor en ik ben benieuwd naar wat zijn drijfveren zijn om veelal bijzondere projecten te starten. Maar ook om te horen wat hij nog meer in petto heeft.” Laat al het werk liggen zodra… “Ze me bellen en vertellen dat ik mee mag op een gesponsorde zeilreis om de wereld.” Kan intens genieten van: “De laatste dag van een geslaagde beurs.”


31

Tekst: Mr. Reinhard Lagerwaard

Tekst: Mr. Reinhard Lagerwaard

Advies

In het onderhavige geval betreft het een werkneemster die twee cosmetische operaties aan haar gezicht heeft ondergaan. Zij heeft zich daarvoor ziek gemeld. Haar werkgever heeft deze ziekmelding niet geaccepteerd. Naar aanleiding daarvan hebben partijen besloten om aan de Kantonrechter enkele vragen voor te leggen. Hieronder de vraag of er sprake is geweest van ziekte, zoals bedoeld in de wet en ook of er een loondoorbetalingsverplichting van de zijde van de werkgever bestaat.

Cosmetische ingrepen Complicaties;

recht op loon? D

e Kantonrechter overweegt vervolgens dat een cosmetische ingreep in redelijkheid niet voor rekening van de werkgever behoort te komen. Een werknemer houdt echter ook recht op loon indien hij in verband met ongeschiktheid ten gevolge van ziekte verhinderd is de arbeid te verrichten. Tijdens het ondergaan van een cosmetische ingreep is er in ieder geval nog geen sprake van ziekte, ervan uitgaande dat bij het ontbreken van een medische noodzakelijkheid, de wens tot verfraaiing van het uiterlijk de reden was om tot een cosmetische ingreep te komen. Met andere woorden, dat er dus sprake is van een persoonlijke keuze. Als een werknemer in de herstelperiode na de cosmetische ingreep verhinderd is de arbeid te verrichten ten gevolge van zijn lichamelijke toestand, is er wel sprake van ziekte.

32


Ten aanzien van de vraag of de ziekte door opzet is veroorzaakt, overweegt de Kantonrechter dat dit het geval is, indien de werknemer zeker weet dat hij na de ingreep een bepaalde periode niet in staat zal zijn de bedongen arbeid te verrichten. Een uitzondering hierop kan bestaan als er complicaties optreden die niet behoren bij een normaal te verwachten herstel. Het gaat dan om niet voorziene en niet gewilde gevolgen van de operaties. Is er sprake van een medische oorzaak voor de operatie, dan is er geen ziekte die opzettelijk is veroorzaakt. Met andere woorden, mensen die last hebben van te zware oogleden en die als het ware de ogen dicht drukken, hebben te maken met een operatie op grond van een oorzaak. Iemand die rimpels wil laten strak trekken door een facelift echter niet. Is het bekend dat na zo’n cosmetische ingreep men twee weken niet kan werken

omdat men niet toonbaar is, danwel dat er anderszins complicaties zijn, dan hoeft deze gedurende deze periode het loon niet te worden doorbetaald. Zou het zo zijn dat na een cosmetische ingreep de werknemer de volgende dag eigenlijk weer aan de slag zou kunnen gaan, maar er treden dan vervolgens wel onvoorziene complicaties op, dan is dit te duiden als ziekte en moet het loon worden doorbetaald. Echter elke situatie is anders en voer derhalve eerst overleg met uw advocaat voordat u zelfstandig een standpunt als werkgever inneemt.

Voor meer informatie: Mr. Reinhardt Lagerwaard Directeur van Schuurmans Advocaten Oosteinde 4B 9301 LJ Roden T 050 - 501 54 55 www.schuurmans-advocaten.nl

samen ambitieus Jij wilt iets worden, ontdekken waar je goed in bent. Een vak leren in de praktijk, jezelf verder ontwikkelen. Trots zijn op jezelf, op wie je bent en wat je doet. Hoe je met mensen omgaat.

Wij willen jou zoveel mogelijk leren. Minder boeken, veel in de praktijk. Wij willen graag een omgeving creëren voor docenten en studenten waarin op een kwalitatief goede en vernieuwende wijze gewerkt wordt aan onderwijs. Zo willen we jou inspireren om te worden wat je wilt.

DRENTHE COLLEGE MBO EN OPLEIDINGEN CENTRUM

VAN 16 TOT 96 JAAR

WWW.DRENTHECOLLEGE.NU DC INFOLIJN 0800 - 88 12345

kwestie van korte Duurzaamheid is een klappen en lange adem NR DRENTHE Voor Area is duurzaam geen keus maar noodzaak

Recommend Documents