Kwaliteitsstandaard en wetenschappelijke integriteit duaal promotieprogramma Centrum Regionale Kennisontwikkeling Leiden University Dual PhD Centre The Hague Vastgesteld door het Faculteitsbestuur Campus Den Haag op 17 juni 2013
Deze kwaliteitsstandaard wetenschappelijke integriteit beschrijft de werkwijze van het Centrum Regionale Kennisontwikkeling (CRK, Leiden University Dual PhD Centre The Hague) voor de bewaking van de wetenschappelijke kwaliteit binnen de onderzoeksprojecten van duale promovendi. Het uitgangspunt van deze kwaliteitsstandaard is het promotiereglement van de Universiteit Leiden en alle andere richtlijnen en/of standaarden die de Universiteit Leiden in dit kader vaststelt. De promotor leidt het promotieproces. Hij of zij is vanzelfsprekend verantwoordelijk voor de kwaliteit van het promotieproces. Deze standaard voor duale promovendi is aanvullend daaraan.
Deze standaard is dienstbaar aan de eed van goed wetenschappelijk onderzoek:
De promovendus verklaart de ethos van goed wetenschappelijk onderzoek hoog te zullen houden, en in wetenschappelijke activiteiten de principes toe te passen zoals omschreven in De Nederlandse Gedragscode Wetenschapsbeoefening (VSNU, 2012): Zorgvuldigheid, Betrouwbaarheid, Controleerbaarheid, Onpartijdigheid en Onafhankelijkheid. De promovendus zal deze principes toepassen in zijn/haar eigen werk, en zich inzetten om deze principes te bevorderen onder andere wetenschapsbeoefenaren en in het bijzonder directe collega's.
Het duale promotieprogramma is opgebouwd uit tien stappen.
2
3
Het CRK beschouwt integriteit als een vanzelfsprekendheid. Het is een onderdeel van de waarden van de wetenschap. Het doel van het CRK is voor duale promovendi een onderzoeksomgeving te scheppen die door opleiding, coaching en effectieve controle het zorgvuldig en integer uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek garandeert. Uitgangspunten bij dit onderdeel zijn de vijf principes van goed wetenschappelijk onderwijs en onderzoek afkomstig van de Nederlandse Gedragscode Wetenschapsbeoefening zoals die is opgesteld door de Vereniging van Universiteiten (VSNU) in 2004 en herzien in 2012, aangevuld met aanbevelingen uit recente rapporten over wetenschappelijke integriteit. Kennis van wetenschappelijke integriteit bij promovendi en medewerkers Zoals aanbevolen in het rapport van de commissie Levelt (2012) dient iedere student of medewerker geïnformeerd te worden over het bestaan en de inhoud van de regeling wetenschappelijke integriteit van zijn of haar universiteit. Allereerst bevordert het CRK de kennis over dit onderwerp binnen het centrum door inhoudelijke bijeenkomsten over integriteit te organiseren. Daarnaast verwijst het CRK op haar eigen Blackboardpagina naar de regeling wetenschappelijke integriteit van de Universiteit Leiden en biedt zij verschillende gedragscodes in pdf-vorm aan. Ook wordt hier de contactpersoon vermeldt die benaderd kan worden wanneer er verdenkingen zijn van schending van wetenschappelijke integriteit. Tot slot biedt het CRK in samenwerking met de graduate schools een cursus Research Design aan die voldoet aan de aanbevelingen van commissie Levelt. Dit betekent meerdere opeenvolgende bijeenkomsten waarbij aandacht besteed wordt aan wetenschapsfilosofie, methodologie, ethiek en statistiek. Onderzoekscultuur Zoals aanbevolen door het KNAW (2012:75) is het “aan de onderzoeksinstelling om een klimaat te scheppen en te onderhouden waarin deze houding van zorgvuldigheid en verantwoordelijkheid kan gedijen. Een sterk kritische cultuur is hierbij doorslaggevend.” Het CRK biedt daarom een integraal programma aan gedurende het gehele onderzoek. De verschillende bijeenkomsten zorgen ervoor dat de promovendi een groep vormen en elkaar leren kennen. Zo kunnen zij kritisch naar elkaar zijn en elkaar als klankbord gebruiken. De lunch- en themabijeenkomsten zijn hier cruciaal bij.
4
Vijf principes van goed wetenschappelijk onderwijs en onderzoek 1.
Zorgvuldigheid: wetenschappelijke activiteiten geschieden met zorgvuldigheid. Toenemende prestatiedruk mag daaraan geen afbreuk doen.(VSNU, 2012) CRK programma Het duale promotieprogramma van het CRK kent tien stappen die de duale promovendus doorloopt. Elke stap is gebaseerd op een expliciet besluit. Deze worden door de directeur CRK geformuleerd opdat zij toetsbaar zijn. Zij worden opgenomen in het persoonlijke dossier van elke promovendus. De geabstraheerde informatie wordt opgenomen in de monitor. Alle promovendi zijn verplicht gedurende de oriëntatiefase en de voorbereidende fase van het promotietraject te participeren in het speciaal voor duale promovendi ontworpen opleidingsprogramma van het CRK. Opgedane vaardigheden en verkregen inzichten bevorderen de zorgvuldigheid waarmee promovendi te werk gaan. De promotores vervullen hierin een cruciale rol. Wetenschappelijke integriteit vormt een expliciet onderdeel van het opleidingsprogramma. De verplichte cursus onderzoeksmethodologie, onderdeel van het opleidingsprogramma van het CRK, besteedt nadrukkelijk aandacht aan de respectvolle omgang met proefpersonen en/of dieren. Plagiaat en brongebruik Promovendi worden vanuit het CRK aangemoedigd vanaf het begin van het traject bewust te zijn van en in praktijk te brengen de correcte methode van bronvermelding. Dit gebeurt in nauwe afstemming met de promotor. Indien nodig worden promovendi hierin (bij)geschoold. Promovendi en begeleiders voeren preventief plagiaatcontrole uit op de Blackboardpagina van het CRK (de online leeromgeving). Begeleiding Promovendi worden begeleid bij het opstellen, aanvaarden, en uitvoeren van alle aspecten van het dissertatietraject. Dit gebeurt in nauwe afstemming met de promotor. De medewerkers van het CRK zijn zich ervan bewust dat zij voor promovendi een voorbeeldfunctie hebben. Zij houden hun expertiseniveau op peil door eigen onderzoek, scholing en/of congresparticipatie. Fouten of nalatigheid worden naar vermogen en in goed overleg hersteld. Er heerst een open sfeer. Het leren van fouten wordt gezien als een uiting hiervan. Het CRK ziet erop toe dat de promovendi zorgvuldig communiceren naar de media. Hier wordt onder andere aandacht aan besteed in de cursus valorisatie. Het CRK zorgt voor evaluatie van het aangeboden opleidingsprogramma en de individuele promotietrajecten (zie artikel 2.2 van de Standaardovereenkomst Duaal Dissertatieprogramma *). Het CRK benut een monitor waarin de voortgang van de promovendi op een systematische wijze wordt geëvalueerd en geordend. De monitor bestaat uit de volgende drie bouwstenen: inbreng van de promotor, inbreng van de CRK begeleiders en inbreng van de promovendus in de vorm van werkstukken en self-assessment. De monitor heeft twee functies: (1) verantwoording afleggen aan de rector magnificus, en de decanen en promotores van de graduate schools, (2) longitudinale effecten van het duale
*
Deze overeenkomst wordt getekend door de promovendus, de werkgever en de directeur van het CRK. Vanaf nu in dit document standaardovereenkomst genoemd. Opgenomen in de bijlage.
5
programma te kunnen onderzoeken waarmee het duale programma verder verbeterd kan worden en effectiviteit kan worden verhoogd.
2.
Betrouwbaarheid: de reputatie van betrouwbaarheid van de wetenschap wordt door iedere wetenschapsbeoefenaar met zijn handelwijze ondersteund en versterkt. Een wetenschapsbeoefenaar is betrouwbaar in de uitvoering van zijn onderzoek en het rapporteren daarover, en evenzeer in de overdracht van zijn kennis in onderwijs en publicaties.(VSNU, 2012) CRK programma Onderdeel van het verplichte opleidingsprogramma voor duale promovendi van het CRK zijn de cursussen onderzoeksmethodologie en dataverwerking. Het CRK coacht haar promovendi op dit gebied. Binnen het opleidingsprogramma van het CRK wordt gestreefd naar een onpartijdige weergave van beschikbare kennis. Begeleiding Data-analyse geschiedt overeenkomstig de door de promotor goedgekeurde aanpak/werkwijze waarvan in het proefschrift verslag wordt gedaan. Daarbij wordt de promovendus begeleid. De promotor en de CRK begeleider(s) dragen zorg voor goede en transparante conclusies op basis van de onderzoeksgegevens van de duale promotieprojecten. De wetenschappelijke omgeving van het CRK kenmerkt zich door intercollegiaal respect, vertrouwen, openheid, meerzijdige benaderingen en een kritische cultuur.
3.
Controleerbaarheid: Gepresenteerde informatie is controleerbaar. Als onderzoeksresultaten openbaar worden gemaakt, blijkt duidelijk waar de gegevens en de conclusies op zijn gebaseerd, waaraan ze zijn ontleend en waar ze te controleren zijn. (VSNU, 2012) Promotores en graduate schools In het duale programma participeren promovendi van promotores die functioneren bij alle graduate schools van de Universiteit Leiden. De promotor is verantwoordelijk voor de inbedding van de duale promovendi in haar of zijn graduate school. De bij de graduate school geldende normen en werkwijzen zijn ook voor duale promovendi leidend. De kwaliteit van de proefschriften wordt met behulp van het meer-ogen-principe gemonitord. Binnen de graduate school betekent dit dat de promotor zijn collega’s betrekt bij de beoordeling van concepten voor een proefschrift. Mede-begeleiders oordelen op alle cruciale momenten. De directeur CRK bespreekt halfjaarlijks de voortgang van de promovendus met de promotor. Het verslag daarvan wordt opgenomen in het persoonlijke dossier van de promovendus. Geabstraheerde informatie wordt opgenomen in de monitor. De directeur CRK zal halfjaarlijks per graduate school samen met de promotores van de duale promovendi en de decaan de voortgang bespreken. In samenhang met het wetenschappelijk programma, de behoeften en de mogelijkheden van de graduate schools zal de ontwikkeling van het CRK programma aan de orde komen. De monitor is hiervoor een belangrijk instrument.
6
CRK programma Tijdens de voor iedere duale promovendus verplichte cursus onderzoeksmethodologie staan de keuze van de onderzoeksvraag, de opzet van het onderzoek, de keuze van de gehanteerde methode en verwijzing naar geraadpleegde bronnen centraal. Duale promovendi zijn verplicht afspraken en beslissingen gedurende hun promotietraject vast te leggen en worden aangemoedigd labjournaals bij te houden of dat op vergelijkbare manier te doen. Tijdens de cursus onderzoeksmethodologie en de cursus projectmanagement wordt hier aandacht aan besteed. Het CRK vermeldt op haar eigen Blackboardpagina het materiaal dat gebruikt en besproken wordt in het programma. Er wordt duidelijk gemaakt dat elke promovendus een kritische houding moet aannemen ten opzichte van dit aanbod en verder moet kijken dan het aangeboden materiaal. Het doel van het CRK programma is de duale promovendi op te leiden tot zelfstandige wetenschappers. Ze worden geleerd vanuit een kritische en reflectieve houding een onderzoeksdesign te ontwerpen en uit te voeren. Een alzijdige en transparante omgang met bronnen is daarbij cruciaal. Data Data en onderzoeksgegevens van de duale promovendi worden tot en met tien jaar na publicatie, (1) door henzelf bewaard en (2) digitaal gearchiveerd op de server van Universiteit Leiden in de persoonlijke mappen van de promovendi in het servergebied van het CRK. Naast de promovendus en de promotor hebben medewerkers van het CRK toegang tot deze data. De promovendi zijn verantwoordelijk voor aanlevering van de ruwe onderzoeksdata aan CRK zodra ze deze beschikbaar hebben. Het office management van het CRK is verantwoordelijk voor de archivering van de data.
4.
Onpartijdigheid: de wetenschapsbeoefenaar laat zich bij zijn wetenschappelijke activiteiten leiden door geen ander belang dan het wetenschappelijk belang. De wetenschapsbeoefenaar is altijd bereid zich daarvoor te verantwoorden. (VSNU, 2012) CRK programma In het opleidingsprogramma staat de rol van de wetenschapper centraal. De promovendi en de staf spreken elkaar daarop aan. Dat is het belangrijkste aspect van de wekelijkse lunchbijeenkomsten en de themabijeenkomsten. Het CRK heeft een bij deze standaard horende literatuurbank beschikbaar. Deze is aanvullend aan de specifieke literatuur die bij individuele trajecten gebruikt wordt. Werkgever Het CRK monitort voor elke promovendus zijn/haar relatie met de werkgever * en de belangen van die werkgever bij het promotieonderzoek. De bij het CRK betrokken promovendi geven aan waar ze werken en vermelden dit op hun persoonlijke pagina van de CRK website en op hun publicaties. Daar wordt ook besproken welke relatie er bestaat tussen de beroepspraktijk en het dissertatietraject. In de standaardovereenkomst zijn garanties beschreven voor de wetenschappelijke vrijheid van de duale promovendus. Ook als deze in weektijd wordt uitgevoerd moet de werkgever deze respecteren. De promotor en de begeleiders van het CRK zien hier op toe.
*
Onder werkgever wordt verstaan de ondertekenaar van de standaardovereenkomst.
7
Begeleiding De CRK begeleiding is een aanvulling op de begeleiding van de promotor. Het CRK richt zich hierbij met name op de duale aspecten van het promotietraject. Het CRK bevordert de effectieve relatie met de promotor, de werkgever en andere inhoudelijk betrokkenen. De medewerkers van het CRK garanderen onpartijdige oordeelsvorming bij de beoordeling van (output van) de duale promovendi. Op cruciale momenten wordt het vier-ogen-principe toegepast, dat wil zeggen dat bij alle belangrijke besluiten tenminste twee stafleden betrokken zijn.
5.
Onafhankelijkheid: wetenschapsbeoefenaars verrichten hun werk in academische vrijheid en in onafhankelijkheid. Voor zover beperkingen van die vrijheid onvermijdelijk zijn worden zij zichtbaar gemaakt. (VSNU, 2012) Werkgever De werkgever van de duale promovendi van het CRK mag geen invloed uitoefenen op de onderzoeksresultaten. Promovendi hebben de vrijheid bevindingen binnen een nader aangeduide redelijke termijn te publiceren. Het CRK bewaakt de wetenschappelijke standaarden in de relatie met de werkgever en andere partijen. Partijen Het CRK zorgt voor de bewaking van de wetenschappelijkheid van een duaal onderzoeksproject. In de standaardovereenkomst worden verwachtingen ten aanzien van de rol van de verschillende partijen (werkgever, CRK, promotor en promovendus) nauwkeurig omschreven.
8
Bronnen Commissie Levelt, Noort & Drenth (2012). Falende wetenschap: De frauduleuze onderzoekspraktijken van sociaal psycholoog Diederik Stapel. Via: https://www.commissielevelt.nl/wpcontent/uploads_per_blog/commissielevelt/2013/01/eindrapport1.pdf Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen KNAW (2012). Zorgvuldig en integer omgaan met wetenschappelijke onderzoeksgegevens. Advies van de KNAW-Commissie Onderzoeksgegevens. Amsterdam: KNAW. Vereniging van Universiteiten VSNU (2012). De Nederlandse Gedragscode Wetenschapsbeoefening. Principes van goed wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. Amsterdam: VSNU.
Handhaving van dit protocol Dit protocol wordt vastgesteld door de decaan van Faculteit Campus Den Haag, prof. dr. Jouke de Vries. De handhaving wordt opgedragen aan de directeur van het Centrum Regionale Kennisontwikkeling, dr. Adriaan in ‘t Groen MPA. Toezicht ligt bij de decaan van de Faculteit Campus Den haag. De kwaliteitsstandaard maakt onderdeel uit van de standaardovereenkomst zoals die met de promovendus en de werkgever wordt afgesloten.
9
