KWALIFICATIEPROFIEL VOOR CENTRALIST MELDKAMER werkzaam bij de brandweer
Status Dit kwalificatieprofiel is op 5 maart 2009 te Arnhem vastgesteld door de Deelprojectgroep Kwaliteitsinstrumenten van het Project Kwaliteit Brandweerpersoneel.
KWALIFICATIEPROFIEL CENTRALIST MELDKAMER
Inleiding In dit document staan de kerntaken van de centralist meldkamer centraal. Voorafgaand aan de beschrijving van deze kerntaken wordt in de inleiding aandacht besteed aan: • de positionering van een centralist meldkamer. • het kwalificatieprofiel. • de instroomeisen.
Positionering centralist meldkamer De centralist meldkamer is verantwoordelijk voor het aannemen, verwerken en afhandelen van meldingen. Daarnaast heeft hij1 bij de incidentbestrijding taken, bevoegdheden en uitvoeringsverantwoordelijkheden in de operationele uitvoeringscoördinatie en ondersteuning. Tevens is de centralist, onder aansturing van zijn leidinggevende, (mede)verantwoordelijk voor de uitvoering van de multidisciplinaire opschaling, alarmering en informatie-uitwisseling met eigen eenheden en alle overige (hulp)diensten. Voor de uitvoering van zijn taken maakt hij gebruik van de in de meldkamer aanwezige technische hulpmiddelen en communicatiesystemen op het gebied van informatie- en bedrijfsprocessen. De centralist werkt vanuit de meldkamer nauw samen met eigen eenheden en alle overige (hulp)diensten en is verantwoordelijk voor een goede informatievoorziening. Ten aanzien van de andere disciplines op de meldkamer heeft hij een informerende rol.
Kwalificatieprofiel Dit kwalificatieprofiel is ontwikkeld op basis van de hierboven beschreven positionering en met medewerking van experts op het vakgebied. Het kwalificatieprofiel voor de centralist meldkamer dient als uitgangspunt voor het ontwikkelen van de proeve(n) van bekwaamheid en het onderwijs en is daarmee een instrument voor de kwaliteitsborging van de initiële vakbekwaamheid (het vakbekwaam worden op het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar) en van de blijvende vakbekwaamheid in deze functie (het vakbekwaam worden en blijven op het niveau van volleerd beroepsbeoefenaar). Voor het niveau van het onderwijs wordt verwezen naar het Landelijk functiehuis brandweer.
Instroomeisen Voor de functie van centralist meldkamer is een MBO denk- en werkniveau vereist.
1
Waar hij staat, kan ook zij gelezen worden.
Kwalificatieprofiel Centralist meldkamer, vastgesteld in dpg3 d.d. 05-03-2009
1
KWALIFICATIEPROFIEL CENTRALIST MELDKAMER
Kerntaken Voor de centralist meldkamer zijn drie kerntaken gedefinieerd:
Kerntaak 1: Ontvangen en aannemen van een inkomende melding De centralist meldkamer neemt de melding aan, beoordeelt deze conform de landelijk en regionaal geldende afspraken op classificatie en prioriteit en legt de melding vast. Zonodig instrueert, adviseert en/of verwijst hij door.
Kerntaak 2: Uitgeven van een melding en ondersteunen van de inzet De centralist meldkamer alarmeert de eenheden en coördineert de uitrukfase. Hij zorgt voor een adequate informatievoorziening richting de eigen eenheden en eventuele andere (hulp)diensten en coördineert de radiocommunicatie. Tijdens de bestrijding van het incident legt de centralist de relevante informatie vast. Hij handelt hulpvragen vanuit het veld, zoals opschaling en specialistische aanvragen, adequaat af.
Kerntaak 3: Afsluiten van een melding Na afloop van het incident legt de centralist meldkamer de relevante informatie vast. Hij evalueert het eigen handelen en levert, indien van toepassing, een bijdrage aan de algemene evaluatie van de melding.
Op de volgende pagina’s worden de kerntaken nader uitgewerkt aan de hand van werkzaamheden, beoordelingscriteria en keuzes en dilemma’s.
Kwalificatieprofiel Centralist meldkamer, vastgesteld in dpg3 d.d. 05-03-2009
2
KWALIFICATIEPROFIEL CENTRALIST MELDKAMER
Kerntaak 1: Ontvangen en aannemen van een melding Werkzaamheden
• • • • •
• Beoordelingscriteria
• • • • •
• • • •
Keuzes en dilemma’s
• • •
• •
Neemt een melding aan en verzamelt de benodigde kerngegevens. Creëert zonodig een productief gespreksklimaat (paniekreductie). Legt de melding vast. Classificeert en prioriteert de melding conform de (binnen de regio, maar ook landelijk) geldende afspraken. Draagt bij grootschalige incidenten zorg voor een zo compleet mogelijke beeldvorming en verwerkt de relevante informatie in een multidisciplinaire plot. Instrueert de melder over eventueel te ondernemen acties. Weet de melding op de juiste wijze te interpreteren. Weet op een gestructureerde wijze de kerngegevens te verzamelen en te verwerken (uitvraagprocedure hanteren). Kent de geldende landelijke en regionale procedures. Kan aanvullende informatie prioriteren en weet hoofd- en bijzaken van elkaar te onderscheiden. Kent de wettelijke en kwaliteitskaders, de organisatiestructuur en de overige regelgeving waarbinnen de werkzaamheden moeten worden verricht. Kan de informatie- en communicatietechnologie in de meldkamer op de juiste manier gebruiken. Kan op adequate wijze melderinstructie geven. Is in staat om een veilig en rustig gespreksklimaat te creëren. Kan verschillende communicatiestijlen en gesprekstechnieken toepassen en daartussen schakelen. Het werken met van elkaar afwijkende, soms zelfs strijdige, procedures. Handelen in situaties waarin een beroep wordt gedaan op het improvisatietalent (niet alles is in procedures te vatten). Zich op afstand een juist beeld moeten vormen van het incident, op basis van vaak beperkte en/of onvolledige informatie. Zelfstandig beslissingen durven nemen. Als de spin in het web van communicatielijnen en coördinatieen afstemmingsactiviteiten gevraagd én ongevraagd bekritiseerd worden op de inhoud van het werk.
Kwalificatieprofiel Centralist meldkamer, vastgesteld in dpg3 d.d. 05-03-2009
3
KWALIFICATIEPROFIEL CENTRALIST MELDKAMER
Kerntaak 2: Uitgeven van een melding en ondersteunen van de inzet Werkzaamheden
•
• • •
• • • • •
Beoordelingscriteria
• • • • • • •
• •
• • •
Alarmeert volgens de landelijk en regionaal geldende regels de juiste hulpverleningsdienst(en)/personen of verwijst door naar de juiste instantie(s). Controleert de ingezette eenheden in relatie tot de aard en de locatie van het incident. Draagt zorg voor een juiste toepassing van de verbindingsprocedures. Herkent storingen in systemen van de meldkamer, schat de gevolgen daarvan in voor het operationele proces en onderneemt adequaat actie. Verstrekt de benodigde informatie (incl. planvorming) over het incident aan eenheden en overige hulpdiensten. Past de inzet aan als aanvullende informatie daar aanleiding toe geeft. Voert de opschalingprocedures uit. Bewaakt de paraatheid en spreiding (rest- of rayondekking). Onderhoudt als centraal informatiepunt contact met de hulpverleningseenheden tijdens de inzet. Is in staat om de alarmering- en opschalingprocedures op de juiste wijze uit te voeren. Kan de juiste procedure(s) bij het incident kiezen en toepassen. Is in staat om de continuïteit van het verbindingsproces te bewaken. Weet welke gespreksgroepen wanneer toegepast worden. Kan verschillende communicatiestijlen en gesprekstechnieken toepassen en daartussen schakelen. Kan gelijktijdig meerdere hulpverlenings- en informatieprocessen coördineren. Kan de informatie- en communicatietechnologie en overige apparatuur (WAS, communicator) in de meldkamer op de juiste manier gebruiken. Is in staat om adequaat actie te ondernemen als er sprake is van storingen. Is in staat om op een correcte, bondige en zakelijke wijze informatie aan de eenheden en de overige diensten over te brengen. Is in staat om een sitrap te geven aan functionarissen in de meldkamer en OT Is in staat om de informatiestroom actueel te houden. Is in staat om overzicht te houden over het beschikbare materieel en personeel.
•
Kwalificatieprofiel Centralist meldkamer, vastgesteld in dpg3 d.d. 05-03-2009
4
KWALIFICATIEPROFIEL CENTRALIST MELDKAMER
Keuzes en dilemma’s
• •
• • • •
Handelen in situaties waarin een beroep wordt gedaan op het improvisatietalent (niet alles is in procedures te vatten). Zich op afstand een juist beeld moeten vormen van het incident, op basis van vaak beperkte en/of onvolledige informatie. Zelfstandig beslissingen durven nemen. Omgaan met schaarste van materieel en personeel. Het niet tijdig verkrijgen of hebben van de juiste/benodigde informatie. Uitval van systemen en/of nutsvoorzieningen.
Kwalificatieprofiel Centralist meldkamer, vastgesteld in dpg3 d.d. 05-03-2009
5
KWALIFICATIEPROFIEL CENTRALIST MELDKAMER
Kerntaak 3: Afsluiten van de melding Werkzaamheden
• • • • •
Legt voor het afsluiten van het incident alle relevante informatie in het geïntegreerd meldkamersysteem vast. Bewaakt de beschikbaarheid van de ingezette eenheden. Evalueert het eigen handelen. Levert een bijdrage aan de algemene evaluatie van de melding. Signaleert en rapporteert verbeterpunten in procedures of werkwijzen.
Beoordelingscriteria
• • • • • •
Kan de melding op de juiste wijze afsluiten in het systeem. Kan onregelmatigheden in werkwijzen en procedures melden. Is in staat om te reflecteren op het eigen handelen. Is in staat om actief bij te dragen aan algemene evaluaties. Is in staat om feedback te geven en te ontvangen. Kan de toepasbaarheid van procedures toetsen.
Keuzes en dilemma’s
•
Kritisch kijken naar het eigen handelen in vaak chaotische omstandigheden Het geven en ontvangen van feedback.
•
Kwalificatieprofiel Centralist meldkamer, vastgesteld in dpg3 d.d. 05-03-2009
6
KWALIFICATIEPROFIEL CENTRALIST MELDKAMER
Bijlage I Aan de totstandkoming van dit kwalificatieprofiel is bijgedragen door:
Ontwikkelgroep Dhr. J. van Kimmenade
Afdelingshoofd Opleiding, Bijscholing en Oefening
Regionale Brandweer Veiligheidsregio ZuidoostBrabant
Dhr. K. Lander
Centralist Meldkamer
Hulpverleningsregio Haaglanden
Dhr. R. Wolters
Hoofd Uitvoering
Gemeenschappelijke Meldkamer Rotterdam-Rijnmond.
Nbbe Dhr. M.J. Leune Mevr. A.H. Breur
Beleidsmedewerker Beleidsmedewerker
Nifv Mevr. A.M.T. Hendriks
Onderwijskundige
Dhr. J. Molenaar
Vakgroepdecaan Incidentmanagement
NVBR Dhr. J. Van Kimmenade
Senior Adviseur
Dhr. J. Hazeleger
Hoofd Repressie
Brandweer Utrecht
Gebruikte brondocumenten: Functie- en competentieprofielen brandweerfuncties op (v)mbo-niveau. Nbbe, Nifv/Nibra, juli 2007
Kwalificatieprofiel Centralist meldkamer, vastgesteld in dpg3 d.d. 05-03-2009
7