De kracht van
wetenschappelijk onderzoek gezondheid
artsen
samenwerken deskundigheid campagnes
voorlichting
het kenniscentrum
het spijsverteringskanaal patiënten donateurs vrijwilligers
Jaarverslag 2014 Maag Lever Darm Stichting INHOUD
1
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Inhoud
HOOFDSTUK
1
Missie VOLLE KRACHT VOORUIT Voorwoord
3 4
De kracht van… de patiënt en zijn naaste DOELTREFFENDE STAPPEN Samenvatting STERKE CIJFERS Kerngegevens
5 6 7
HOOFDSTUK
De kracht van… de donateur en de vrijwilliger Resultaten 2 ROBUUSTE RESULTATEN JUISTE KOERS Vooruitblik
8 9 14
HOOFDSTUK
3
15 16 19 24
HOOFDSTUK
4
HOOFDSTUK
De kracht van… de deelnemer en de sponsor Voorlichting 5 HELDERE DIALOOG BREED BEREIK Marketing en fondsenwerving
35 36 42
HOOFDSTUK
6
De kracht van… de toezichthouders SCHERP TOEZICHT Verslag Raad van Toezicht Verantwoordingsverklaring Jaarrekening 2014 Overige gegevens
45 46 48 50 72
De kracht van… de directeur en de medewerker GEBUNDELDE KRACHTEN Samenwerking BESTENDIGE AANPAK Beleid STEVIGE CONTROLE Risicobeheersing
De kracht van… de student en de professor SOLIDE OPLOSSINGEN Wetenschappelijk onderzoek
Bijlage
INHOUD
Accountantsverklaring
30 31
73
2
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Missie De Maag Lever Darm Stichting is een onafhankelijke stichting die maag-, lever- en darmziekten wil voorkomen en bestrijden en daarbij de kwaliteit van leven van patiënten wil verbeteren. De rol die de Maag Lever Darm Stichting hierbij als geen ander inneemt is die van facilitator van wetenschappelijk onderzoek, voorlichter en kennisbron. Om haar missie te realiseren, werft de Maag Lever Darm Stichting fondsen. Daartoe werkt zij intensief samen met vrijwilligers, patiëntenorganisaties, zorgprofessionals, onderzoekers, overheden en bedrijfsleven.
INHOUD
3
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Voorwoord
Deze bemoedigende ontwikkelingen danken we voor een zeer belangrijk deel aan onze groeiende, betrokken achterban: van onze collectanten en samenwerkingspartners tot de donateurs en mensen die wetenschappelijk onderzoek doen. Iedereen die met zijn tijd, kennis of geld bijdraagt, is essentieel in de strijd tegen spijsverteringsziekten. Dat geldt ook voor onze medewerkers, met wie we in 2014 onze organisatie verder professionaliseerden.
Volle kracht vooruit
‘Iedereen die met zijn tijd, kennis of geld bijdraagt, is essentieel in de strijd tegen spijsverteringsziekten’
Spijsvertering, buikgezondheid, ontlasting. Het zijn onderwerpen waar Nederlanders meer over zouden moeten praten. Want het is van levensbelang ze serieus te nemen. Veel mensen lijden en sterven namelijk nog aan maag-, lever- en darmziekten waar preventie en behandeling mogelijk waren geweest. Als Maag Lever Darm Stichting willen we dit tij keren. Daarom financieren we wetenschappelijk onderzoek naar deze ziekten, geven we er voorlichting over en zetten we publiekscampagnes op. Samen met onze achterban doorbreken we het ‘poeptaboe’, benadrukken we hoe gevaarlijk het kan zijn je buikgezondheid te negeren en roepen we mensen op de regie te nemen over hun spijsvertering. Alles om maag-, lever- en darmziekten te voorkomen en te bestrijden.
We zijn nog altijd een kleine, flexibele stichting. Maar we werken wel efficiënter, kennen onze doelgroepen beter en hebben een toegankelijke website (www.maagleverdarmstichting.nl). Die professionaliseringsslag maakt ons een stuk effectiever en nog sterker overtuigd van onze doelen. Meer voorlichting en onderzoek betekent een wereld van verschil voor iedereen met (risico op) spijsverteringsziekten. En wij gaan volle kracht vooruit om dat verschil te maken. Mr. Marian Verasdonck–Van Wijchen Directeur Maag Lever Darm Stichting
We slaagden er in 2014 in om zuiniger te zijn, ons donateursbestand uit te breiden, onze fondsenwerving aan te scherpen (met een focus op darmkanker) en voor het eerst in jaren de inkomsten te laten groeien. Hierdoor hebben we méér geld beschikbaar om onderzoek te steunen en naar buiten te treden met voorlichting en bewustwordingscampagnes. Dat uitte zich onder meer in ons online bereik. In 2014 hadden we vijf miljoen unieke bezoekers op onze websites; bijna een miljoen meer dan het jaar daarvoor.
INHOUD
4
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
De kracht van…
DE PATIËNT…
… EN ZIJN NAASTE
‘Mijn vrouw en ik deden zes jaar geleden mee aan een proefbevolkingsonderzoek voor darmkanker. Tot mijn schrik bleek mijn dikke darm vol kwaadaardige kankercellen te zitten. Gelukkig nog zonder uitzaaiingen, waardoor ik alleen geopereerd hoefde te worden. Sinds kort zit ik in een klankbordgroep van de Maag Lever Darm Stichting en maak ik spotjes. Door mijn verhaal te delen wil ik mensen bewust maken van hun gezondheid en stimuleren om mee te doen aan bevolkingsonderzoeken.’
‘Dat mijn man darmkanker bleek te hebben, was heftig en onverwachts. Niet alleen tijdens de ziekteperiode verandert er veel, ook daarna. Er was veel onzekerheid. Wat kon hij nog eten, wat kon hij nog doen, wie was hij nu? Het heeft enorm veel impact gehad. Bij de Maag Lever Darm Stichting kunnen mensen informatie en tips krijgen, bijvoorbeeld in de vorm van patiëntenoverleg. Doordat het met mijn man goed is afgelopen, kan hij hier nu aan bijdragen. Het is mooi om de overgave te zien waarmee hij dat doet.’
Wil Janssen (onder op de foto)
Cisca Janssen (boven op de foto)
INHOUD
5
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Samenvatting
Doeltreffende stappen De Maag Lever Darm Stichting werkte ook in 2014 aan voorlichting en bewustwording over spijsverteringsziekten. Daarnaast ondersteunden we relevant wetenschappelijk onderzoek. Bovendien scherpten we de interne organisatie aan, wat ons voor het eerst in jaren een inkomstengroei opleverde. Daardoor zijn we nu in staat onze activiteiten uit te breiden. STAP 1: Aanscherping We keken goed waarop we konden besparen, hoe we de organisatie beter konden inrichten en hoe we onze fondsenwerving (onder andere met digitalisering) konden aanscherpen. Uit onze kerngegevens blijkt onder andere hoe dit leidde tot minder kosten en een groei van inkomsten; uit eigen fondsenwerving, maar bijvoorbeeld ook uit loterijgiften. Het aantal donateurs nam eveneens toe, net als de hoeveelheid unieke bezoekers op onze websites (5 miljoen, bijna een miljoen meer dan het jaar ervoor). STAP 2: Onderzoek Wetenschappelijk onderzoek naar spijsverteringsziekten kreeg in 2014 een flinke boost. Zo reikten we drie Career Development Grants uit, één MLDS Award en drie subsidies voor wetenschappelijke onderzoeksprojecten op gebied van darmkanker. Daarnaast verspreidden we wetenschappelijke kennis. We voegden bijvoorbeeld 42 artikelen over spijsverteringsonderwerpen toe aan www. leesbaaronderzoek.nl. En in ons donateursblad Vitalia belichtten we de resultaten van diverse door ons gesubsidieerde onderzoeken.
INHOUD
STAP 3: Focus Met onze fondsenwerving, voorlichting en bewustwording richtten we de aandacht op alle spijsverteringsaandoeningen, met een speciale focus op darmkanker. We voerden vier grote campagnes uit: ‘De Darmkankermaand maart’, ‘Stop darmkanker’, ‘De Familiecheck’ en ‘De MLDS Academie’. Ook waren we nauw betrokken bij de lancering van het bevolkingsonderzoek darmkanker. Rond de lancering van dit onderzoek organiseerden we bijvoorbeeld een online vragenuur – samen met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). STAP 4: Interactie We zochten op veel verschillende manieren interactie met onze doelgroep en achterban. Op social media groeide het aantal volgers naar 8.263 en het aantal YouTube-views naar 188.115. Het aantal mensen dat we via onze Infolijn hielpen met hun vraag steeg met 12%. Daarnaast maakten we een toegankelijk platform waar particuliere donateurs nu hun geldinzamelingsacties kunnen delen en organiseerden we wederom met veel plezier De Zuiderzee Klassieker. Aan dat evenement deden dit keer 641 sportievelingen mee. STAP 5: Samenwerking Samenwerking is essentieel in de strijd tegen maag-, lever- en darmziekten. Wij werkten in 2014 onder andere samen met artsen en onderzoekers, de overheid, patiëntenverenigingen, bedrijven en goede doelen. Zo startten we samen met andere organisaties de landelijke campagne ‘Nederland zegt Ja’. Deze publiekscampagne riep mensen op om zich te registreren als orgaandonor. Ook werkten we mee aan acties die gezond en bewust eten promootten, zoals ‘Het Nationaal Schoolontbijt’. STAP 6: Vooruitblik De focus op darmkanker vasthouden, in onze voorlichting en in ons programma voor wetenschappelijk onderzoek. Extra nadruk leggen op het belang van ‘achterom kijken’ in de wc-pot vóór het doorspoelen. Het taboe doorbreken op ontlasting, spijsvertering en de problemen daarmee. Nieuwe manieren vinden om vrijwilligers en geld te werven. En nog meer mensen enthousiast maken om met ons samen te werken, bijvoorbeeld door inzamelingsacties voor ons op te zetten. Die richting kiezen we voor komend jaar.
6
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Kerngegevens
2014
Sterke cijfers
De Maag Lever Darm Stichting zag in de eerste helft van 2014 de inkomsten dalen. Daarom zijn we voorzichtiger geworden met uitgaven voor geplande projecten en activiteiten (inclusief doelbestedingen). In de tweede helft van 2014 keerde het tij: de inkomsten groeiden weer. Daardoor konden we reserves opbouwen, die we in 2015 zullen benutten.
2013
€ 6.136.000
Totale inkomsten
€ 5.661.000
€ 4.093.000 € 1.727.000 € 316.000
Eigen baten fondsenwerving Inkomsten uit loterijen Inkomsten uit beleggingen
€ 3.777.000 € 1.620.000 € 264.000
Besteed aan de doelbestedingen
€ 4.527.000
21,2%
Wervingskosten eigen fondsenwerving in % van de eigen baten fondsenwerving
23,5%
58%
Besteed aan doelstelling in % van de totale inkomsten
80%
Aantal Fte’s
17
€ 3.562.000
15
94.000 INHOUD
Aantal donateurs
87.000 7
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
De kracht van…
DE DONATEUR…
… EN DE VRIJWILLIGER
‘Colitis ulcerosa. Zo luidde de diagnose die mijn zoon eind jaren negentig kreeg. Van dichtbij heb ik ervaren welke consequenties zo’n ziekte met zich meebrengt. Ik ken de impact ervan. Daarom ben ik donateur van de Maag Lever Darm Stichting. Want die investeert in onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen en behandelmethodes. Bovendien geeft ze voorlichting, van bijeenkomsten tot publicaties. Mijn geld komt dus terecht waar ik het hebben wil.’
‘Ik doe graag iets terug voor de maatschappij, voor mijn medemens. Al bijna 20 jaar lang collecteer ik daarom voor de Maag Lever Darm Stichting. Als ik langs de deuren ga, merk ik dat veel mensen de ziekten waarvoor ik geld inzamel herkennen. Soms vanuit hun directe omgeving, soms via verhalen. Het besef groeit dat er iets aan gedaan moet worden. Ik ben blij dat ik daar op deze manier aan kan bijdragen.’
Dhr. De Vries
Frank Wolters
(rechts op de foto)
INHOUD
(midden op de foto)
8
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Resultaten
DOEL
Robuuste resultaten
1
DOEL
2
De Maag Lever Darm Stichting formuleerde voor de periode 2012-2015 vier hoofddoelstellingen. Op de volgende pagina’s staan die doelstellingen beknopt samengevat. Bovendien vindt u per doel een kort overzicht van de belangrijkste resultaten in 2014.
DOEL
Het focussen op het bevorderen van gezond toiletgedrag en het zo snel mogelijk terugdringen van darmkanker.
3
Het verbinden van mensen en middelen om onze impact te vergroten.
DOEL
Het verantwoorden van onze keuzes, aanpak en resultaten naar alle belanghebbenden.
4
INHOUD
Het vergroten van kennis op het gebied van maag-, lever- en darmaandoeningen met als resultaat deze te voorkomen, te genezen en/of de kwaliteit van leven te verbeteren.
9
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Resultaten DOEL 1 Enkele resultaten in 2014
Het vergroten van kennis op het gebied van maag-, lever- en darmaandoeningen met als resultaat deze te voorkomen, te genezen en/of de kwaliteit van leven te verbeteren. Alle activiteiten van de Maag Lever Darm Stichting draaien om kennis. We investeren bijvoorbeeld in wetenschappelijk onderzoek in Nederland. Daarmee willen we de kennis vergroten over (het genezen en voorkomen van) maag-, lever- en darmaandoeningen. Ook willen we via deze investering de zorg voor patiënten verbeteren.
• Vanuit het basiswetenschapsprogramma reikten we drie Career Development Grants en één MLDS Award uit. Ook kenden we subsidie toe aan zestien buitenlandse stages en twee proefschriften. • Onze websites trokken gezamenlijk meer dan vijf miljoen unieke bezoekers. Dat is een flinke groei ten opzichte van eerdere jaren. • Het aantal mensen dat een vraag stelde aan onze Infolijn steeg in 2014 met 12% naar een totaal van 6.358.
We hebben een basiswetenschapsprogramma voor het investeren in onderzoek dat gericht is op alle maag-, lever- en darmziekten. Wij zorgen voor:
• Uit een tevredenheidsonderzoek dat we uitvoerden onder deze vragenstellers, kregen we als gemiddeld rapportcijfer een 8,1 voor onze Infolijn.
• de jaarlijkse uitvoering, evaluatie en bijsturing van dit programma; • de ‘vertaling’ van wetenschappelijk onderzoek naar het publiek;
• In samenwerking met artsen hebben we diverse brochures over maag-, lever- en darmaandoeningen gecontroleerd, geactualiseerd en zo nodig herzien.
• de participatie van patiënten in toekenningsprocedures; • het up-to-date houden van onze gezondheidsinformatie.
• We voegden 42 artikelen over maag-, lever- en darmonderwerpen toe aan de website www.leesbaaronderzoek.nl.
INHOUD
10
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Resultaten DOEL 2 Het focussen op het bevorderen van gezond toiletgedrag en het zo snel mogelijk terugdringen van darmkanker. Er valt zeker op het gebied van darmkanker nog veel winst te behalen. De ziekte is vaak goed te behandelen, mits de diagnose in een vroeg stadium wordt gesteld. Daarom focust de Maag Lever Darm Stichting zich sinds 2012 op darmkanker. Hierbij hoort ook aandacht voor toiletgedrag. Hoe meer mensen immers goed, gezond toiletgedrag vertonen, hoe sneller zij symptomen van maag-, lever- en darmziekten zullen opmerken. En hoe eerder zij ook naar de huisarts gaan, die de klachten kan beoordelen. De Maag Lever Darm Stichting wil zichtbaar het verschil maken in de strijd tegen darmkanker. Onder andere door:
Enkele resultaten in 2014 • Vanuit het subsidieprogramma MLDS Focusprojecten darmkanker kenden we dit jaar subsidie toe aan drie wetenschappelijke onderzoeksprojecten. • We besteedden met vier campagnes aandacht aan darmkanker: de MLDS Academie, de Familiecheck, de Darmkankermaand maart en de collectecampagne ‘Stop darmkanker’. • In januari 2014 begon het bevolkingsonderzoek darmkanker. Rond de lancering van dit onderzoek organiseerden we samen met het RIVM een online vragenuur. • We organiseerden op 27 september voor de vierde maal De Zuiderzee Klassieker, onze sponsorfietstocht tegen darmkanker.
• specifiek te investeren in darmkankeronderzoek. We willen hieraan minimaal 50 procent van de doelbestedingsgelden besteden die bestemd zijn voor wetenschappelijk onderzoek; • patiënten met maag-, lever- en darmziekten te betrekken bij de toekenningsprocedure van darmkankeronderzoeken; • extra inkomsten te werven, vooral door bedrijven aan ons te binden, evenementen te organiseren en nieuwe fondsenwervende technieken toe te passen.
INHOUD
11
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Resultaten DOEL 3 Het verbinden van mensen en middelen om onze impact te vergroten.
Enkele resultaten in 2014 • We maakten een platform waar particuliere donateurs hun geldinzamelingsacties kunnen delen.
Publieke bekendheid van onze naam en ons werk is belangrijk. Alleen dan bereiken we de mensen die we graag willen bereiken. En alleen dan kunnen we voldoende fondsen werven om onze activiteiten goed uit te voeren. Voor bekendheid en fondsen is de betrokkenheid van belanghebbenden buiten onze organisatie (zoals donateurs en vrijwilligers) essentieel.
• Om dat platform een boost te geven schreven we op basis van een doelgroepanalyse een plan van aanpak, dat we in 2015 uitvoeren.
Wij stimuleren die betrokkenheid door: • een platform te bieden voor fondsenwervende acties van particulieren, als erkenning van hun inzet én ter inspiratie van anderen;
• We zochten nieuwe pr-mogelijkheden. Zo plakten we tijdens de Dutch Design Week temperatuurgevoelige campagnestickers op de wc-brillen. Toiletbezoekers die op de stickers hadden gezeten, zagen er een boodschap op verschijnen over darmkanker en de Maag Lever Darm Stichting. • Onze achterban op social media is gegroeid naar 8.263 volgers en het aantal views op ons YouTube-kanaal is gestegen naar 188.115.
• patiënten te laten meedenken over ons werk, bijvoorbeeld bij het selecteren van onderzoeken waarin we investeren;
• Tijdens De Zuiderzee Klassieker fietsten 614 mensen gesponsord mee. • donateurs via onze (online) communicatie-uitingen duidelijk te vertellen waar we hun bijdragen aan besteden; • belanghebbenden, zoals financiers, aan elkaar te verbinden. Samen kunnen zij grotere projecten mogelijk maken dan los van elkaar.
INHOUD
12
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Resultaten DOEL 4 Enkele resultaten in 2014
Het verantwoorden van onze keuzes, aanpak en resultaten naar alle belanghebbenden. Onze maatschappelijke rol vereist dat we verantwoorde keuzes maken en onze aanpak en resultaten transparant verantwoorden. Wij geven gehoor aan die eis. De Maag Lever Darm Stichting:
• We ontwikkelden nieuwe fondsenwervende activiteiten, zoals de mogelijkheid online te doneren; een optie die we in 2014 duidelijker op onze website plaatsten. • De Maag Lever Darm Stichting behield en communiceerde in 2014 het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF)-keurmerk en de Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI)-status.
• heeft voldoende spreiding tussen de diverse inkomstenbronnen; • heeft een continuïteitsreserve die een jaar de kosten kan dekken; • streeft vanuit deze financieel solide en gezonde basis een gestage inkomstengroei na;
• In ons donateursblad Vitalia brengen we de resultaten in beeld van onderzoeken die door de Maag Lever Darm Stichting gesubsidieerd zijn. In 2014 zijn zes onderzoeken toegelicht.
• blijft gecommitteerd aan alle geldende richtlijnen voor goede doelen;
In onze jaarrekening is een financiële verantwoording te vinden.
• heeft een nieuwe organisatiestructuur geïmplementeerd; • heeft performancemanagement ingevoerd; • legt verantwoording af in algemene communicatie-uitingen; • legt voor projecten die worden uitgevoerd met geoormerkt geld verantwoording af in specifieke communicatie-uitingen.
INHOUD
13
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Vooruitblik
platform om die activiteiten te laten zien, ter erkenning van hun inzet én ter inspiratie voor anderen. In 2015 willen we dit platform nog beter onder de aandacht brengen. We willen meer mensen aansporen óók een actie op te zetten en hun betrokkenheid te laten zien.
Juiste koers
Poeptaboe doorbreken Verder zullen we ons nóg sterker maken om het taboe op ontlastingsproblemen en spijsverteringsklachten te doorbreken. Dat moeten normaal bespreekbare onderwerpen worden, zoals het ook gewoon zou moeten zijn om voor het doorspoelen even ‘achterom te kijken’ in de wc-pot. Wij benadrukken het belang van taboedoorbreking en ‘achterom kijken’ voor de strijd tegen spijsverteringsziekten. Onder deze ziekten valt darmkanker, waar de Maag Lever Darm Stichting zich zeker niet uitsluitend op zal richten, maar wel de focus op legt.
Nieuwe fondsenwervende activiteiten ontwikkelen. En onze bestaande activiteiten steeds beter inzetten. Deze koers, die ons in 2014 voor het eerst in jaren weer inkomstengroei bracht, zetten we in 2015 voort. Met extra inkomsten kunnen we meer doen voor mensen met (risico op) spijsverteringsziekten.
Focus op darmkanker Nu nog krijgen 15.000 mensen per jaar de diagnose darmkanker. Elke dag – ook vandaag – sterven er weer dertien mensen aan de gevolgen van deze ziekte. Daarmee is darmkanker de tweede vorm van kanker waaraan mensen in Nederland overlijden. De Maag Lever Darm Stichting wil het aantal mensen dat overlijdt als gevolg van darmkanker sterk omlaag brengen door volop kennis te verspreiden over de ziekte en het belang van vroege opsporing onder de aandacht te brengen. Daar zetten we onder andere de Darmkankermaand maart-campagne voor in. Bovendien zijn binnen het Focusprogramma voor wetenschappelijk onderzoek specifieke onderzoeken op het gebied van darmkanker gesubsidieerd.
Concreet betekent ‘meer doen’ dat we meer wetenschappelijk onderzoek financieren en meer voorlichting geven. Daarbij willen we iedereen duidelijk maken wat de Maag Lever Darm Stichting nastreeft. Onze boodschap: wij helpen mensen de regie te nemen over hun spijsvertering. Samen met hen voorkomen en bestrijden we zo maag-, lever- en darmziekten in Nederland. Deze boodschap zal de komende jaren in alle communicatie van de stichting terug te vinden zijn, zeker ook online. De enorme groei aan unieke bezoekers van onze websites (meer dan vijf miljoen in 2014) biedt nieuwe fondsenwervende mogelijkheden. Die blijven we voortdurend onderzoeken. Bestaande fondsenwervende activiteiten en inkomstenbronnen bestendigen we of breiden we zelfs uit. Betrokkenheid tonen We merken bijvoorbeeld dat mensen graag in actie komen voor de Maag Lever Darm Stichting. Sterker nog: vaak bedenken zij hun eigen fondsenwervende activiteiten. In 2014 boden we hen voor het eerst een online
INHOUD
14
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
De kracht van…
DE DIRECTEUR…
… EN DE MEDEWERKER
‘Ik ben verschrikkelijk trots op mijn team. Samen besluiten we keer op keer de lat een stukje hoger te leggen. Nieuwe doelen te halen. Want elke medewerker beseft hoe waardevol de Maag Lever Darm Stichting is. We zijn flexibel, kunnen razendsnel sturen waar en wanneer dat nodig is. Dat is onze kracht. En daarmee maken we het verschil voor de patiënt.’
‘Als gezondheidsvoorlichter bij de Maag Lever Darm Stichting voorzie ik mensen van gedegen informatie en deskundig advies. Per telefoon en e-mail, maar ook via de website. Ons doel is dat mensen zich bewust worden van hun gezondheid en zelf de regie nemen over hun buik. Mensen waarderen het als je met ze meedenkt. En ik vind het zelf fijn om te kunnen helpen.’
Marian Verasdonck-van Wijchen (links op de foto)
Marleen Steenbeek (rechts op de foto)
INHOUD
15
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Samenwerking
Gebundelde krachten
Artsen en onderzoekers
De Maag Lever Darm Stichting werkt samen met een groot aantal partijen. Van artsen, wetenschappers en patiëntenverenigingen tot fondsen en bedrijven. De omvang en complexiteit van spijsverteringsziekten zijn groot. Door de krachten te bundelen kunnen we sneller tot de juiste oplossingen komen.
Overheid
Goede doelen
Patiëntenverenigingen
Bedrijven
INHOUD
Overige samenwerkingen
16
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Samenwerking Artsen en onderzoekers De Maag Lever Darm Stichting werkt werkt nauw samen met beroepsverenigingen in het veld van maag-, lever- en darmaandoeningen, zoals onder andere de Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen (NVMDL) en de Nederlandse Vereniging voor Gastro-Enterologie (NVGE). Vooral op het gebied van voorlichting en wetenschappelijk onderzoek. Met het bestuur van beide verenigingen hebben we jaarlijks overleg. Daarin stemmen we doelen en samenwerkingsmogelijkheden af. De samenwerking betreft onder andere: • het actualiseren van voorlichtingsmateriaal voor patiënten; • het optimaal beantwoorden van vragen van patiënten en geïnteresseerden; • het beoordelen van subsidieaanvragen voor wetenschappelijk onderzoek; • het afstemmen met de onderzoeksagenda van de MDL-beroepsgroep. Overheid We hebben ons jarenlang sterk gemaakt voor de invoering van het bevolkingsonderzoek darmkanker. Met dit onderzoek kunnen op termijn 2.400 sterfgevallen per jaar voorkomen worden. In 2014 ging het RIVM ermee van start. We waren nauw betrokken bij de voorbereidingen en zijn mede-afzender van de oproep voor deelname. Rond de lancering van het bevolkingsonderzoek organiseerden we bovendien, samen met de RIVM, een online vragenuur. Geïnteresseerden konden via de websites www.maagleverdarmstichting.nl en www.rivm.nl live meekijken en vragen stellen aan een zeskoppig panel van deskundigen. De gezondheidsvoorlichters van de Maag Lever Darm Stichting zijn een vraagbaak voor mensen die medische vragen hebben naar aanleiding van het bevolkingsonderzoek darmkanker. In 2014 hebben zij in dit kader meer dan 500 mensen van een antwoord voorzien. Goede doelen De Maag Lever Darm Stichting is lid van de Vereniging voor Fondsenwervende Instellingen (VFI). Dit is de brancheorganisatie van landelijk wervende goede doelen. De centrale doelstelling van de VFI is het vertrouwen INHOUD
van het Nederlands publiek in goede doelen te behouden en te vergroten. Als stichting participeren we verder in de Samenwerkende gezondheidsfondsen (SGF). Hierbij zijn in totaal negentien fondsen aangesloten. Deze fondsen werken in SGF-verband samen aan vier ambities: • het maatschappelijke debat over de zorg beïnvloeden; • een bepalende rol innemen binnen het onderzoeks- en innovatiebeleid; • de stem van de patiënt laten horen in onderzoek, beleid en kwaliteit van zorg; • samenwerken aan een gezonde samenleving. Huis voor de Gezondheid De Maag Lever Darm Stichting houdt kantoor in het Huis voor de Gezondheid, de gezamenlijke huisvesting van diverse gezondheidsorganisaties, waaronder ook Alzheimer Nederland, Diabetes Fonds, Fonds Psychische Gezondheid en Longfonds (voorheen Astma Fonds). Doel is om de krachten beter te bundelen. Dit doen we door expertise te delen, onderling samen te werken in de omgang met derden (zoals verzekeraars, overheid en medici), onderzoekers te stimuleren en kostenbesparingen door te voeren. In 2014 brachten de organisaties door deze gezamenlijke aanpak verbeteringen tot stand op met name het vlak van ondersteunende diensten, zoals HR en financiën.
Leesbaar onderzoek De partners van het Huis voor de Gezondheid doen mee aan het project Leesbaar Onderzoek. Doel van dit project is om wetenschappelijke bevindingen over ziekten beschikbaar en leesbaar maken voor patiënten en geïnteresseerden zonder medische of wetenschappelijke achtergrond. De artikelen werden gepubliceerd op www.leesbaaronderzoek.nl, een website die tot stand is gekomen dankzij financiering van de VriendenLoterij. In 2014 werden 42 artikelen over spijsvertering op de website geplaatst.
17
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Samenwerking Bedrijven We werken regelmatig samen met bedrijven. Vaak is dat voor specifieke projecten, zoals de Zuiderzee Klassieker of de Darmkankermaand maart-campagne. Of ze ons nu financieel ondersteunen of onze fondsenwervende acties een groter bereik geven, ze helpen onze doelen te bereiken. We willen onze relaties met het bedrijfsleven graag verder uitbreiden en versterken. Bedrijven kunnen met de samenwerking invulling geven aan hun ‘maatschappelijk verantwoord ondernemerschap’ (MVO). Als zij ervoor kiezen hun maatschappelijke betrokkenheid bij de Maag Lever Darm Stichting zichtbaar te maken, creëren ze goodwill bij hun klanten én bij onze achterban. Hiervoor is het wel essentieel dat we als stichting onafhankelijk blijven. Om dit te waarborgen hebben we een gedragscode voor onze samenwerking met bedrijven. Patiëntenverenigingen De Maag Lever Darm Stichting werkt nauw samen met patiëntenverenigingen die actief zijn op het gebied van maag-, leveren darmaandoeningen. Deze inhoudelijke samenwerking beslaat meerdere terreinen. Zo zijn patiënten via die verenigingen betrokken bij het selecteren van onderzoeksprojecten die ons om subsidie vragen. Ook overleggen we met de betreffende verenigingen als wij een publiekscampagne voeren over een specifieke aandoening. Waar mogelijk beoordelen patiëntenverenigingen verder de inhoud van relevante brochures. Overige samenwerkingen ‘Nederland zegt Ja’ De landelijke campagne ‘Nederland zegt Ja’ roept mensen op zich te registreren als orgaandonor. Er zijn namelijk meer orgaandonoren nodig in Nederland. De campagne liep het hele jaar door en kwam met diverse grote en kleine acties tot een hoogtepunt in de Donorweek in oktober. De campagne is een gezamenlijk initiatief van veel partijen, waaronder de Maag Lever Darm Stichting.
INHOUD
46.205
mensen gaven in de Donorweek aan of ze wel of geen donor wilden zijn
81% van hen antwoordde met een ‘ja’
Nationaal Schoolontbijt Voorlichtingsbureau Brood organiseerde in 2014 de twaalfde editie van de campagne ‘Het Nationaal Schoolontbijt’. Met dit landelijke ontbijtevenement wordt het plezier en belang van een gezond ontbijt onder de aandacht gebracht. Deze editie deden ruim 400.000 kinderen op zo’n 2.000 basisscholen mee. De Maag Lever Darm Stichting besteedde op haar website en via social media aandacht aan dit initiatief. Ook gaven we ondersteuning bij het ontwikkelen van nieuw, digitaal, reclamevrij lesmateriaal. Hierin staat het belang centraal van een gezond ontbijt en van bewegen. ‘Dieet dit – Dieet dat’ De Maag Lever Darm Stichting ondersteunde in 2014 de publiekscampagne ‘Dieet dit – Dieet dat’ van de Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD). Deze campagne richtte zich op de unieke eigenschappen van de patiënt en diens behoefte aan een persoonlijk voedingsadvies. Dat advies is zó persoonlijk, dat de voedingsadviezen bij patiënten met hetzelfde ziektebeeld toch totaal verschillend kunnen zijn. Voor maagen darmklachten werd in de campagne brood als voorbeeld gebruikt. Waar de ene patiënt juist volkorenbrood moet eten, is dat voor een ander uit den boze.
18
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Beleid
Bestendige aanpak Zonder de inzet en betrokkenheid van vrijwilligers en medewerkers zou de Maag Lever Darm Stichting niet kunnen functioneren. Zij zijn de drijvende kracht achter het succes van de stichting. De vrijwilligers Jaarlijks zetten ruim 20.000 mensen zich geheel belangeloos in voor de Maag Lever Darm Stichting. Van collectant en kantoorvrijwilliger tot lid van de Raad van Toezicht of één van onze Wetenschappelijke Adviescommissies. De vrijwilligers ondersteunen verschillende afdelingen en krijgen eventuele onkosten die zij daarbij maken vergoed. Elke vrijwilliger heeft een vast aanspreekpunt binnen de stichting. Wij vinden het belangrijk om persoonlijk contact met de vrijwilligers te onderhouden. Zo kunnen we de wederzijdse verwachtingen goed op elkaar afstemmen en duidelijk maken dat hun inzet van grote toegevoegde waarde is voor de stichting. De medewerkers Op 31 december 2014 waren er 19 betaalde medewerkers in dienst (15 fte). We stellen hoge eisen aan hun professionaliteit, betrokkenheid en productiviteit. Het personeelsbeleid is erop gericht dat iedereen zich maximaal inzet op het efficiënt behalen van onze doelstellingen.
INHOUD
19
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Beleid We gebruiken het SMART-principe om beoogde resultaten te formuleren en te controleren. Op die manier verhelderen we de verwachtingen tussen medewerkers en leidinggevenden. Medewerkers krijgen volop ontplooiingsmogelijkheden in een gezond arbeidsklimaat. In functionerings- en beoordelingsgesprekken en in bilaterale overleggen worden wederzijdse ontwikkelingsbehoeften en opleidingseisen besproken. Zo zorgen we ervoor dat het werk voor iedereen uitdagend blijft en dat de juiste mensen met de juiste kwaliteiten op de juiste plek zitten.
Naast een vierkoppig management heeft de Maag Lever Darm Stichting een Raad van Toezicht, een jury, diverse Wetenschappelijke Adviescommissies en enkele patiëntenpanels. Samen bestendigen zij de kwaliteit van de organisatie.
Functiewaardering Medewerkers worden beloond via de functiewaarderingssystematiek van Hay Group. Het totale salarissysteem is gebaseerd op reële marktverhoudingen. Ook hanteren we een personeelshandboek waarin alle arbeidsvoorwaarden en personele regelingen vastliggen. De directeur van de Maag Lever Darm Stichting ontvangt een salaris conform de Adviesregeling van Goede Doelen van de Vereniging voor Fondsenwervende Instellingen (VFI).
Management
Arbeidsomstandigheden Voor verzuimbegeleiding en -preventie werkt de Maag Lever Darm Stichting samen met Rienks Arbodienst. In 2014 bedroeg het ziekteverzuimpercentage 2,3% exclusief zwangerschapsverlof (in 2013: 2,5%).
John Jorritsma Voorzitter Datum in functie 5 oktober 2009 Herbenoemd 9 december 2013 Commissie Voorzitter Benoemings- en remuneratiecommissie Werkkring Commissaris van de Koning, Provincie Friesland Nevenfuncties Voorzitter Raad van Toezicht, Water Alliance Voorzitter Raad van Toezicht, Healthy Ageing Voorzitter Raad van Toezicht/Raad van Advies, Stichting Innovatie Recreatie en Ruimte Lid, Comité Nederlandse Veteranendag Voorzitter Raad van Toezicht, Unicef Lid Bestuur, Nationaal Restauratiefonds
Personeelsvergadering De Maag Lever Darm Stichting kent geen ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging. In 2014 was er wel acht keer een personeelsvergadering. Daarin kwamen het managementteam en de medewerkers bijeen. Zij bespraken onder andere de positionering van de stichting, strategische keuzes, plannen en de voortgang van projecten en activiteiten.
Mr. Marian Verasdonck–Van Wijchen Directeur Dr. Anneke Mels Manager kennis Drs. Susanne van Vegchel Manager marketing & communicatie Hans Kolder Teamleider financiën
Raad van Toezicht
INHOUD
20
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Beleid Prof. dr. Peter Siersema Lid Datum in functie 21 mei 2007 Herbenoemd 11 april 2011 Commissie Lid Benoemings- en remuneratiecommissie Werkkring Hoofd afdeling maag-, lever- en darmziekten, Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC) Nevenfuncties Voorzitter Bestuur, Nederlandse Vereniging voor Gastro-Enterologie (NVGE) Voorzitter Medisch-Ethische Toetsingscommissie (METC), UMC Utrecht Lid Commissie voor translationeel en toegepast onderzoek, KWF Kankerbestrijding Lid Raad van Advies, Stichting voor patiënten met kanker aan het spijsverteringskanaal Lid Bestuur, Dutch Upper GI Cancer Audit (DUCA) Lid bestuur, Dutch Upper GI Cancer Group (DUCG) Hoofdredacteur, internationaal wetenschappelijk tijdschrift Endoscopy
Hans Hendriks Lid Datum in functie 17 april 2014 Commissie Voorzitter Auditcommisssie Werkkring Director, Deloitte Nevenfuncties Lid Raad van Toezicht, Vilente Lid Centrale Examencommissie, ROC Nijmegen Secretaris, Stichting Alexander van Heek Drs. Pieter Plaisier Lid Datum in functie 17 april 2014 Commissie Lid Auditcommissie Werkkring Algemeen directeur, Glasvezelbedrijven, KPN Nevenfunctie Juryvoorzitter dienstverlening non-financial, Esprix-reclameprijs
Afgetreden In 2014 beëindigden twee mensen hun lidmaatschap van de Raad van Toezicht. Allereerst drs. Klaske de Jonge. Zij was in functie sinds 31 mei 2010 en trad af op 17 april 2014. Ruim een halfjaar later, op 8 november 2014, trad ook Ada van der Veer-Vergeer af. Zij was in functie sinds 19 november 2002. De Maag Lever Darm Stichting bedankt hen hartelijk voor hun jarenlange inzet!
INHOUD
21
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Beleid MLDS Focusprojecten Darmkanker 2014 Wetenschappelijke Adviescommissie Prof.dr. Ernst Kuipers (voorzitter) Erasmus Medisch Centrum Rotterdam Prof.dr. Gerrit Meijer VU Medisch Centrum Amsterdam Prof.dr. Nicoline Hoogerbrugge Radboudumc Nijmegen Prof.dr. Geke Hospers Universitair Medisch Centrum Groningen Dr. Pieter Tanis Academisch Medisch Centrum Amsterdam Prof.dr. Petra Peeters UMC Julius Centrum Utrecht
Prof. dr. Maikel Peppelenbosch Erasmus Universitair Medisch Centrum Patiëntenpanel Martin Everts Alvleeskliervereniging Nederland Hans Oosten Crohn en Colitis Ulcerosa Vereniging Nederland Jolien Pon Stichting voor patiënten met kanker aan het spijsverteringskanaal (SPKS)
Jury MLDS Award 2014 Prof. dr. Paul Fockens (voorzitter) Academisch Medisch Centrum Amsterdam Prof. dr. Hein Gooszen Radboudumc Nijmegen Tineke Markus Crohn en Colitis Ulcerosa Vereniging Nederland Prof. dr. Herold Metselaar Erasmus Medisch Centrum Rotterdam
Patiëntenpanel Ans Dietvorst Stichting Lynch Polyposis Mini van Pijkeren Stichting Lynch Polyposis Huig Schippers Stichting voor patiënten met kanker aan het spijsverteringskanaal (SPKS)
Commissie Patiëntenvoorlichting Dr. Mark Stolk (voorzitter) St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein Dr. Kristien Tytgat Amsterdam Medisch Centrum Dr. Leon Moons Universitair Medisch Centrum Utrecht Dr. Michelle Sikkens Leids Universitair Medisch Centrum
MLDS Career Development Grant Wetenschappelijke Adviescommissie Prof. dr. Ad. Masclee (voorzitter) Maastricht Universitair Medisch Centrum Prof. dr. Cisca Wijmenga Universitair Medisch Centrum Groningen Prof. dr. Joost Drenth Radboudumc Nijmegen Prof. dr. Richard van Hillegersberg Universitair Medisch Centrum Utrecht
INHOUD
22
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Beleid De Maag Lever Darm Stichting heeft niet alleen oog voor een efficiënte organisatie. We besteden in ons beleid ook aandacht aan het milieu. Bovendien hebben we een luisterend oor voor eventuele op- of aanmerkingen van iedereen die we bij ons werk betrekken. Efficiëntie De Maag Lever Darm Stichting wil alleen de kernkwaliteiten in huis hebben en besteedt overige taken uit. Dat vergroot de efficiëntie van de organisatie, evenals onze daad- en innovatiekracht. We beschikken bijvoorbeeld niet over een eigen HR-adviseur. Onze P&Ocoördinator wint extern advies in van HR-specialisten, wanneer we dat nodig hebben. In 2014 erkenden we zowel online marketing als databasemanagement als vakgebieden die essentieel zijn voor het kennen en binden van onze relaties. Specialisten op dit vlak worden daarom ingebed in onze organisatiestructuur. Milieu De Maag Lever Darm Stichting gaat bewust om met het milieu. Op ons kantoor scheiden we afvalstromen, streven we naar hergebruik van verpakkingsmateriaal, promoten we digitale archivering boven fysieke opslag en proberen we het aantal afdrukken te beperken door een specifiek printbeleid. Bovendien laten we ons jaarverslag niet meer drukken; we publiceren het nu op de website www.maagleverdarmstichting.nl. Onze relaties krijgen een digitale mededeling van ons wanneer het jaarverslag online staat. Klachtenregeling De Maag Lever Darm Stichting beschikt over een klachtenregeling. Wij registreren de klachten die ons bereiken en nemen contact op met iedereen die een klacht indient. Doel is altijd om te zoeken naar een passende oplossing. In 2014 kregen we tweehonderd klachten binnen (tegenover 193 in 2013). Het merendeel was naar aanleiding van fondsenwervende activiteiten.
INHOUD
23
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Risicobeheersing
Stevige controle
De risico’s 1. Verkeerde strategische keuzes 2. Verlies van relevante keurmerken 3. Terugloop van inkomsten
De Maag Lever Darm Stichting hield in 2014 de actuele risico’s én de acties om deze te beheersen scherp in het vizier. Hiervoor gebruikten we een Risico Control Matrix.
4. Reputatieschade bij vergelijkbare organisaties 5. Afname van het aantal vrijwilligers 6. Kleine omvang van de organisatie 7. Onvoldoende spreiding van inkomstenbronnen
De verdieping • Hoe waarborgen we onze onafhankelijkheid? • Hoe zorgen we voor compliance? • Hoe streven we continuïteit na? • Hoe beleggen we?
INHOUD
24
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Risicobeheersing RISICO 1: Verkeerde strategische keuzes
RISICO 3: Terugloop van inkomsten
Een verkeerde strategische keuze van de Maag Lever Darm Stichting kan leiden tot minder betrokkenheid van belanghebbenden zoals patiënten, vrijwilligers, donateurs, bedrijven, onderzoekers en de medische beroepsgroep.
Als onze totale inkomsten teruglopen, betekent dat niet alleen dat we minder kunnen uitgeven aan doelbestedingen, zoals wetenschappelijk onderzoek. Er is dan ook minder geld voor bijvoorbeeld fondsenwerving, interne professionalisering en efficiëntievergroting.
Beheersmaatregelen: • We betrekken belanghebbenden voortdurend bij de ontwikkeling van onze strategie. • We huren eventueel strategische experts in om borging te versterken. • We volgen ‘concurrenten’ nauwgezet en zoeken intensief contact of samenwerking. • We blijven monitoren hoe de nieuwe positionering valt bij de achterban. • We toetsen positioneringskeuzes bij beleids- en projectevaluaties.
Beheersmaatregelen: • We differentiëren onze fondsenwervingstechnieken. • We voeren pilots uit om nieuwe fondsenwervingsmethoden te testen. • We hanteren een scherpe kosten-batenanalyse. • We werken projectmatig. • We zoeken continu naar nieuwe inkomstenbronnen en manieren van werken. • We intensiveren samenwerkingsverbanden.
RISICO 2: Verlies van relevante keurmerken
RISICO 4: Reputatieschade bij vergelijkbare organisaties
Als we relevante keurmerken verliezen, kan dat onze uitstraling schade berokkenen. Ook kan het ernstige beperkingen met zich meebrengen op fondsenwervend gebied.
Als een ander groot gezondheidsfonds (of de goededoelenbranche in haar geheel) in opspraak raakt, kan dat negatieve gevolgen hebben voor de manier waarop mensen tegen de Maag Lever Darm Stichting aankijken.
Beheersmaatregelen: • We zorgen – mede door adequate planning, monitoring and evaluation (PME) – voor effectieve en accurate governance. • We committeren ons blijvend aan de richtlijnen en bewaken nauwgezet de naleving. • We geven gehoor aan de aandachtspunten die voortkomen uit de CBF-toetsing.
Beheersmaatregelen: • We zoeken interactie en samenwerking met collega-organisaties binnen de Samenwerkende Gezondheidsfondsen (SGF) en het Huis voor de Gezondheid. • We volgen de actualiteiten op de voet, houden ons persbeleidsplan up-to-date en zorgen voor snelle en adequate reactie als dat zinvol is, zodat we reputatieschade kunnen voorkomen of beperken. • We geven de pr-voorlichter en directeur mediatraining.
INHOUD
25
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Risicobeheersing RISICO 5: Afname van het aantal vrijwilligers
RISICO 7: Onvoldoende spreiding van inkomstenbronnen
Als er minder mensen als vrijwilliger voor ons willen werken, bijvoorbeeld doordat we imagoschade hebben opgelopen, dan merken we dat direct in onze inkomsten.
We zijn kwetsbaar als we onze inkomsten niet uit genoeg verschillende bronnen halen. Te weinig spreiding zorgt dat we te afhankelijk worden van bepaalde inkomstenbronnen. Als die opdrogen, komen we in de problemen.
Beheersmaatregelen: • We zorgen dat onze medewerkers gedegen en zorgvuldig relatiebeheer uitvoeren. • We schakelen samenwerkingspartners in bij het vinden en binden van nieuwe vrijwilligers. • We blijven ons vrijwilligersbeleid (door)ontwikkelen, implementeren en monitoren.
Beheersmaatregelen: • We blijven op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen. • We voeren pilots uit om nieuwe fondsenwervingsmethoden te testen. • We hanteren een scherpe kosten-batenanalyse. • We hebben het managementteam versterkt met marketingexpertise.
RISICO 6: Kleine omvang van de organisatie We hebben een relatief klein aantal medewerkers. Opvang van taken bij tijdelijke uitval van een collega kan in sommige gevallen een onvoorziene druk veroorzaken op de organisatie. Beheersmaatregelen: • We hanteren vervangingsprotocollen en een procuratieregeling. • We hebben een samenwerkingsverband met andere organisaties binnen het Huis voor de Gezondheid, waardoor specifieke expertise voorhanden is. • We bespreken ons verzuimbeleid met de bedrijfsarts. • We actualiseren vastgelegde procesbeschrijvingen en breiden die uit. • We trainen medewerkers, waardoor zij hun competenties uitbreiden en bij uitval taken van elkaar over kunnen overnemen.
INHOUD
26
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Risicobeheersing Hoe streven we continuïteit na?
De verdieping
Om de continuïteit van de stichting te waarborgen, hebben we: • duidelijk beleid op het gebied van inkomstenspreiding, met een goede balans tussen a) het ontwikkelen van nieuwe fondsenwervende activiteiten die aansluiten bij de maatschappelijke ontwikkelingen en b) het optimaliseren van bestaande fondsenwervende activiteiten; • een gezonde continuïteitsreserve, die ons in staat stelt om gedurende één jaar het (deels of volledig) wegvallen van inkomsten op te vangen. Zo kunnen we ondanks het gebrek aan inkomsten toch onze doelstellingen blijven nastreven.
Hoe waarborgen we onze onafhankelijkheid? Wij willen onafhankelijk opereren, zodat wij ons werk goed en geloofwaardig kunnen uitvoeren. Om onafhankelijkheid te kunnen garanderen en waarborgen: • leggen we in samenwerkingsovereenkomsten onze onafhankelijkheid vast; • volgen we een gedragscode voor samenwerking met het bedrijfsleven.
Hoe zorgen we voor compliance? Het is voor ons van essentieel belang dat belanghebbenden (zoals het Nederlandse publiek en wetenschappers) vertrouwen houden in onze werkwijze en beleidskoers. Om dat vertrouwen te versterken werken we in overeenstemming met geldende wet- en regelgeving en: • hanteren we de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen (de ‘Code Wijffels’); • volgen we de normen van de Vereniging Fondsenwervende Instellingen (VFI); • leven we de normen na van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF); • hebben we de fiscale Algemeen Nut Beogende Instellingen (ANBI)status.
INHOUD
Continuïteitsreserve Dankzij onze continuïteitsreserve kunnen we met ons vermogen onvoorziene financiële tegenvallers opvangen. Het CBF (Centraal Bureau Fondsenwerving) stelt deze continuïteitsreserve verplicht aan dragers van zijn keurmerk. De Commissie Herkstroter verbond in 2003 een maximum aan de hoogte van de continuïteitsreserve: anderhalf keer de jaarkosten van een organisatie. We blijven met eenmaal de jaarkosten dus ruim binnen de gestelde norm.
27
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Risicobeheersing Hoe beleggen we? We beleggen ons vermogen op een zeer verantwoorde manier. We streven naar een redelijk rendement met een minimum aan risico’s. Bovendien zijn we ‘Social Responsible Investment (SRI) proof’, of anders gezegd: we beleggen niet in bedrijven die betrokken zijn bij de tabaks-, wapen-, alcohol- of fastfoodindustrie. We kiezen voor het beleggen van ons vermogen, omdat we daarmee: • voorkomen dat de waarde van ons vermogen door inflatie uitgehold wordt; • meer zekerheid hebben dat we kunnen blijven voldoen aan onze verplichtingen op de middellange en korte termijn. We spreiden de risico’s van beleggen zoveel mogelijk. Dat doen we door: • het beheer van het eigen vermogen uit te besteden aan een professionele vermogensbeheerder (Wealth Management Partners). Daarmee hebben we afspraken vastgelegd over de spreiding van de beleggingen; • ons vermogensbeleid jaarlijks te evalueren, zowel intern als met de externe vermogensbeheerder. Indien nodig wijzigen we ons beleggingsbeleid. We sloten 2014 af met een positief nettoresultaat (€ 283.943), dus er is nu geen reden om van de huidige lijn af te wijken; • de korte- en middellangetermijnmiddelen deels op een bankrekening en deels op een spaarrekening aan te houden. Daardoor kunnen we enerzijds vermogen opbouwen en hebben we anderzijds voldoende flexibiliteit; • te kiezen voor een risicomijdende (‘conservatieve’) manier van beleggen. We beleggen in obligaties, deposito’s, spaarrekeningen en garantieproducten. Slechts een klein deel beleggen we in zakelijke waarden (aandelen). Hiervoor geldt dat we een bandbreedte hanteren tussen 10% en 40%, waarbij we het overige deel van de portefeuille beleggen in vastrentende producten.
INHOUD
28
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Risicobeheersing Resultaat spaar- en beleggingsvormen Maag Lever Darm Stichting (x €1) Beleggingen 2014 2013 2012 2011 2010 Dividend
28.405
36.844
34.734
26.080
30.876
Gerealiseerd koersresultaat
82.761
172.241
224
-88.298
22.014
Ongerealiseerd koersresultaat
187.211
33.603
233.537
-172
147.099
Rente lening 2theloo
4.042
9.730
Overige inkomsten
13.740
11.305
425
374
90
Bruto beleggingsresultaat
316.159
263.723
268.920
-62.016
200.079
Kosten beleggingen
32.216
43.776
30.499
29.359
21.850
Netto beleggingsresultaat
283.943
219.947
238.421
-91.375
178.229
-2,70%
5,57%
-
-
-
Rendement beleggingen Gemiddeld rendement 2010-2014 in % Gemiddeld rendement 2010-2014 in geld
8,40%
5,50%
7,25%
5,9% 165.833
INHOUD
29
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
De kracht van…
DE STUDENT...
... EN DE PROFESSOR
‘Voor mijn wetenschappelijke stage in het laatste jaar van de opleiding geneeskunde, ontving ik een beurs van de Maag Lever Darm Stichting. Daarmee kon ik in New York onderzoek doen naar de functie van T-cellen in de darm. Dat vond ik zo interessant, dat ik zelf een vervolgonderzoek ben gestart. Op deze manier hoop ik bij te kunnen dragen aan het voorkomen van darmziekten.’
‘Samen met een aantal anderen zit ik in de wetenschappelijke adviesraad van de Maag Lever Darm Stichting. Deze raad bekijkt welke onderzoeksvoorstellen gefinancierd moeten worden en waarborgt daarmee de relevantie en kwaliteit van de projecten. Soms lukt het niet om nieuwe therapieën te ontwikkelen, maar vaak ook wel. En de stichting streeft altijd naar kwaliteitsverbetering en kennisontwikkeling. Daar werk ik graag aan mee.’
David Hoytema van Konijnenburg
Prof. dr. Petra Peeters
INHOUD
30
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Wetenschappelijk onderzoek
Solide oplossingen Om haar missie te realiseren, subsidieert de Maag Lever Darm Stichting goed en relevant onderzoek. Dit onderzoek is steevast gericht op resultaten waar maag-, lever- en darmpatiënten profijt van hebben. De subsidiëring valt binnen ons wetenschapsprogramma, dat uit twee subprogramma’s bestaat.
WETENSCHAPSPROGRAMMA
FOCUSPROGRAMMA
Subsidieert onderzoek naar darmkanker
BASISPROGRAMMA
Subsidieert onderzoek naar het brede scala aan spijsverteringsziekten
INHOUD
31
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Wetenschappelijk onderzoek Focusprogramma Binnen ons Focusprogramma subsidiëren we onderzoeksprojecten met een thema dat we zelf vaststellen. In 2014 was dit thema ‘Darmkanker’. Een onderzoek dat vanuit het Focusprogramma subsidie krijgt: • mag maximaal vier jaar duren; • ontvangt maximaal € 240.000; • moet een duidelijk einddoel hebben; • moet een concreet probleem aanpakken of op relatief korte termijn een toepassing hebben in de kliniek. De volgende drie onderzoeken kregen in 2014 subsidie vanuit ons Focusprogramma: 1. Onderzoek naar de waarde van een coloscopie van de darm bij overlevenden van een Hodgkin-lymfoom. Door Dr. Monique E. Van Leerdam (NKI-AVL) Mensen die vanwege een Hodgkin-lymfoom een hoge dosis chemotherapie en/of bestraling op de buik hebben gehad, lopen ongeveer vijf keer zoveel risico op darmkanker. Vanwege dit verhoogde risico is het aan te bevelen om deze mensen te controleren op darmkanker met behulp van een coloscopie. In dit onderzoek wordt het nut van een coloscopie geëvalueerd bij mensen die in het verleden een Hodgkin-lymfoom gehad hebben.
bestaat uit chemotherapie en bestraling en daarna een operatie waarbij de tumor en omliggende weefsels worden verwijderd. Deze behandeling is in veel gevallen succesvol, maar de operatie is erg ingrijpend. Sommige patiënten reageren dusdanig goed op de chemotherapie en bestraling dat een operatie eigenlijk niet nodig is. In dit onderzoek wordt uitgezocht of het mogelijk is om met een zeer krachtige MRI vast te stellen voor welke patiënten dat geldt.
3.Onderzoek naar een subtype van dikkedarmkanker. Door Prof. dr. Iris D. Nagtegaal (Radboudumc) Darmkanker kan verdeeld worden in verschillende subtypes. Eén subtype is het ‘mucineus adenocarcinoom’ (MC). Dit type heeft een slechtere prognose dan andere subtypes. Patiënten met MC kunnen baat hebben bij een ander soort chemotherapie dan overige darmkankerpatiënten krijgen. In dit onderzoek wordt een analyse van MC uitgevoerd. Hierdoor zal in de toekomst de behandeling van dit tumortype beter afgestemd kunnen worden op de individuele patiënt.
2.Onderzoek naar het gebruik van een zeer krachtige MRI om patiënten te identificeren die goed reageren op chemoradiatie. Door Dr. Lenny H.M. Verkooijen (UMC Utrecht) Bij ongeveer de helft van de patiënten met een tumor in de endeldarm wordt de tumor in een gevorderd stadium ontdekt. De behandeling
INHOUD
32
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Wetenschappelijk onderzoek Basisprogramma
2. Onderzoek naar hoe het Lynch-syndroom voorkomen kan worden. Door Dr. Louis Vermeulen (AMC)
Binnen ons Basisprogramma subsidiëren we onderzoek op het terrein van de spijsvertering. Op het hele maag-, lever- en darmgebied, van fundamenteel tot klinisch onderzoek, kan een subsidie aangevraagd worden. Het Basisprogramma bestond in 2014 uit vier onderdelen: • MLDS Career Development Grant • MLDS Award • Student Program • Deskundigheidsbevordering MLDS Career Development Grant Met deze beurs stimuleren we jonge, talentvolle onderzoekers om hun carrière te vervolgen binnen het spijsverteringsonderzoeksgebied. De beurs is persoonsgebonden en omvat maximaal € 250.000 voor maximaal vier jaar onderzoek. In 2014 heeft de Maag Lever Darm Stichting drie beurzen toegekend:
Kanker ontwikkelt zich als gevolg van een aantal genetische veranderingen (mutaties) dat er voor zorgt dat de veranderde cellen sneller groeien dan het omliggende weefsel. Hierdoor verdringen zij de gezonde cellen. Maar omdat er tijdens de vroege ontwikkeling van een darmtumor veel meer gezonde cellen zijn dan gemuteerde cellen, worden er nog steeds vaak kankercellen verdrongen door gezonde cellen. Op deze manier zorgt de opbouw van de darm ervoor dat het ontstaan van kanker wordt tegengegaan. Helaas werkt dit mechanisme niet perfect en ontstaat er soms toch een tumor. In dit onderzoek wordt bekeken of het verdringen van de gemuteerde cellen door de gezonde cellen gestimuleerd kan worden met medicijnen. Zo kan het ontstaan van kanker voorkomen worden. Deze methode zal met name toepasbaar zijn bij individuen met een familiaire aanleg voor darmkanker, omdat bij deze mensen de genetische afwijking bekend is en de cellen met deze mutatie dus heel gericht aangepakt kunnen worden. 3. Onderzoek naar het voorspellen van het ziekteverloop van inflammatoire darmziekten. Door Dr. Noortje E.A.M. Festen (UMCG)
1. Onderzoek naar de ontwikkeling van alvleesklierkanker. Door Dr. Lodewijk A.A. Brosens (UMC Utrecht) Alvleesklierkanker is een zeer agressieve en dodelijke vorm van kanker. Om meer mensen de ziekte te laten overleven, is het van groot belang dat alvleesklierkanker in een vroeg (voorloper)stadium wordt ontdekt en behandeld. Dit onderzoek wil achterhalen welke genetische veranderingen zorgen voor een goed te behandelen voorloperafwijking van alvleesklierkanker. Als duidelijk is welke veranderingen dat zijn, dan kunnen testen worden ontwikkeld om de kwaadaardige ontwikkeling van een voorloperafwijking te voorspellen. Zo kunnen vroege vormen van alvleesklierkanker worden opgespoord.
INHOUD
‘Inflammatoire darmziektes’ (IBD) is een verzamelnaam van chronische darmontstekingen, waaronder Colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn. Deze ziektes kunnen op verschillende manieren verlopen waarbij sommigen mensen heel vaak opvlammingen hebben en anderen bijna nooit. Een aantal factoren heeft te maken met het risico op IBD en de ziekteactiviteit: genetische variaties in het DNA, de samenstelling van de bacteriën in de darm en bepaalde eiwitten in het bloed en de ontlasting. In dit onderzoek wordt uitgezocht of en hoe al deze factoren iets kunnen zeggen over het beloop van de ziekte. In de toekomst kan hierdoor met behulp van een risicoscore voorspeld worden of de ziekte ernstig zal verlopen of niet, zodat de behandeling hierop aangepast kan worden.
33
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Wetenschappelijk onderzoek MLDS Award Met het uitreiken van de MLDS Award voor een wetenschappelijk artikel genereren we publiciteit voor wetenschappelijk onderzoek naar spijsverteringsziekten én voor de Maag Lever Darm Stichting zelf. De prijs bedraagt € 5.000 euro en mag naar eigen inzicht besteed worden aan wetenschappelijke doeleinden. Tim de Meij won de MLDS Award 2014. Hij publiceerde het artikel ‘Detectie van darmkanker en grote poliepen door geuranalyse van ontlasting, gemeten met een elektronische neus’ in het tijdschrift International Journal of Cancer.
Deskundigheidsbevordering Werkbezoeken, congresbezoeken en het drukken van een proefschrift. Het kost allemaal geld. Wie aangesteld is op een door ons gesubsidieerd onderzoeksproject, kan voor die kosten financiering bij ons aanvragen. Met die financiering willen we de deskundigheid van Nederlandse onderzoekers bevorderen. We kregen in 2014 twee subsidieaanvragen voor het drukken van een proefschrift.
Student Program Veelbelovende Masterstudenten in staat stellen om aan een buitenlandse instelling ervaring op te doen in onderzoek naar maag-, lever- en darmziekten. Dat is het doel van de subsidie die we vanuit het Student Program uitreiken. We hopen de studenten via deze stages extra te motiveren om een carrière te kiezen in die onderzoeksrichting. Alleen studenten die een Master volgen aan een Nederlandse instelling komen in aanmerking voor deze subsidie.
INHOUD
Resultaten online! Er werden in 2014 meerdere door de stichting gesubsideerde onderzoeken afgerond. Bijvoorbeeld Alvleesklierontsteking door galstenen: optimale timing van een galblaasverwijdering (onder leiding van Dr. Djamila Boerma van de Dutch Pancreatitis Study Group p/a St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein). Maar ook Genetische risicoprofilering in mensen die risico lopen om coeliakie te ontwikkelen (onder leiding van prof. Cisca Wijmenga van het Universitair Medisch Centrum in Groningen). De resultaten van deze en andere onderzoeken zijn hier te vinden op.
18
€ 26.150
Aantal subsidies buitenlandse stages in 2014
Totale toegezegde bedrag in 2014
34
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
De kracht van…
DE DEELNEMER…
… EN DE SPONSOR
‘Ik doe elk jaar mee aan de Zuiderzee Klassieker. Een sponsorfietstocht voor de Maag Lever Darm Stichting. Of eigenlijk: voor mensen met darmkanker. Een groot aantal van hen kan zo’n tocht zelf niet ondernemen. Ik vind het mooi dat ik dat voor hen kan doen. En dat ik hier nu in totaal € 30.000 mee heb opgehaald, meer dan elke andere deelnemer. Die opbrengst is mede te danken aan de sponsors die ik nog ken uit mijn rijke sportverleden, zoals Ronald Bokkers. Dit jaar hoop ik nóg meer geld dan voorgaande jaren op te halen.’
‘Een goede gezondheid is niet bij iedereen vanzelfsprekend. Dat ervaar ik in mijn werk als fysiotherapeut. Maar ook in mijn familie, waar iemand is genezen van darmkanker. Daarom bewonder ik het als mensen zoals Henk zich inspannen voor de gezondheid van anderen. En zo onderzoek mogelijk maken naar ernstige spijsverteringsziekten. Daarin steun ik hen graag. Elke euro is de Maag Lever Darm Stichting van harte gegund.’ Ronald Bokkers
Henk Klok
INHOUD
35
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Voorlichting
Heldere dialoog Snel, accuraat en uitgebreid voorlichting geven over de spijsvertering en alle maag-, lever- en darmziekten. Zodat mensen zich gesteund voelen en zelf de regie kunnen nemen over hun buikgezondheid. Dat is een belangrijk doel van de Maag Lever Darm Stichting. Voor deze heldere dialoog met onze doelgroepen zetten we onder andere onze Infolijn, brochures, websites en publiekscampagnes in.
ALGEMENE VOORLICHTING
PREVENTIE
ONLINE INFORMATIE
INHOUD
CAMPAGNES
36
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Voorlichting Algemene voorlichting Bij de Maag Lever Darm Stichting werken professionele gezondheidsvoorlichters. Samen met artsen en paramedici zorgen zij voor het up-to-date houden van alle voorlichtingsmaterialen en het verstrekken van persoonlijke adviezen. Bovendien proberen zij samen met onze communicatieadviseurs het poeptaboe te doorbreken: zij maken darmklachten bespreekbaar en sporen mensen aan om de eigen ontlasting te bekijken als zij naar de wc zijn geweest. Deze voorlichting verloopt via de volgende middelen: Infolijn Onze gezondheidsvoorlichters beantwoorden zowel telefonisch als per e-mail inhoudelijke vragen. Beide manieren vallen onder de term ‘Infolijn’. De Infolijn is in 2014 populairder dan ooit: 6.358 personen benaderden onze gezondheidsvoorlichters met hun persoonlijke vraag, dat is 12% meer dan het jaar ervoor. Daarbij laat het aantal telefonische vragenstellers een kleine daling zien van 1.186 naar 914. Het aantal mensen dat per e-mail vragen stelde steeg van 4.512 naar 5.444.
gecontroleerd en zo nodig geactualiseerd of herzien. Diverse brochures werden in 2014 herzien.
Tevredenheid Infolijn Een tevredenheidsonderzoek onder gebruikers van de Infolijn leidde tot de volgende resultaten:
92% 44%
Brochures Samen met de Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen (NVMDL) brachten we een reek brochures uit over diverse maag-, leveren darmziekten. Om de kwaliteit van deze brochurelijn te waarborgen en de inhoud up-to-date te houden, hebben we een onderhoudsplan. Belangrijk uitgangspunt hierin is dat brochures periodiek worden INHOUD
48%
vond het zeer goed
Websites Naast de Infolijn hebben we diverse voorlichtingswebsites. In 2014 lanceerden we bijvoorbeeld www.mldsacademie.nl, waar iedereen gratis online colleges over darmkanker kan volgen. Op onze corporate website (www.maagleverdarmstichting.nl) geven we daarnaast informatie over alle ruim tweehonderd spijsverteringsaandoeningen. Bovendien hebben we ‘microsites’ voor enkele specifieke ziektes, zoals www.darmkanker.info. Samen met verschillende artsen controleren we met regelmaat alle voorlichtingsteksten over spijsverteringsaandoeningen.
vond de bereikbaarheid van de Infolijn goed tot zeer goed
94%
87%
vond het goed
ervaart de gezondheidsvoorlichters als klantvriendelijk
zou de Infolijn aanbevelen aan anderen
8,1
is het gemiddelde rapportcijfer voor de Infolijn
37
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Voorlichting
Tevredenheid Infolijn Een tevredenheidsonderzoek onder gebruikers van de Infolijn leidde tot
Preventie Veel van onze voorlichting – inclusief de Infolijn – is specifiek gericht op preventie. De Maag Lever Darm Stichting wil graag voorkomen dat mensen spijsverteringsziekten krijgen. Dat doen we door te vertellen welke invloed voeding en leefstijl kunnen hebben op het spijsverteringstelsel. We benadrukken bijvoorbeeld het belang van vezelrijke voeding, gezond toiletgedrag en beweging. Verder vergroten we de publieke kennis van de verschillende spijsverteringsziekten, de klachten, de risicofactoren en de gevolgen van de aandoeningen. Ook promoten we vroege opsporing, onder andere door mensen toegang te bieden tot ‘e-health tools’, zoals de Poepwijzer. Daarmee kunnen zij zelf inschatten of zij gezond leven en wanneer het verstandig is om naar de huisarts te gaan. Preventiewebsites De Maag Lever Darm Stichting heeft speciale websites met veel informatie over de preventie van spijsverteringsziekten: • www.spijsvertering.info • www.vezeltest.info • www.jepoep.nl (inclusief de Poepwijzer) • www.poepie.info (speciaal voor preventie onder kinderen) • www.familiecheck.nl E-health tools We bieden diverse online e-health tools: • de spijsverteringscheck (om na te gaan of je spijsvertering goed verloopt); • de vezeltest (om te bepalen of je vezelinname wel voldoet); • de glutentest (om eventuele intolerantie voor gluten te achterhalen); • de Poepwijzer (om te ontdekken wat je poep kan zeggen over je gezondheid); • de familiecheck (om verhoogd risico op erfelijke darmkanker te checken).
INHOUD
38
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Voorlichting
Tevredenheid Infolijn
Online informatie
Unieke bezoekers 2014 per website (versus 2013)
Internet is een krachtig voorlichtingskanaal, dat heel belangrijk voor ons is. Steeds meer mensen googelen op maag-, lever- en darmgerelateerde termen en komen dan bij ons uit. Bijna al onze websites hadden in 2014 méér unieke bezoekers dan in de jaren daarvoor.
Websites www.maagleverdarmstichting.nl
2014
16
+ 1 miljoen
Social media op 31 december 2014:
377.168 238.839
58%
www.maagproblemen.info
275.365 149.840
84%
www.lovepoep.nl en www.jepoep.nl
149.782
149.234
0,4%
(februari 2013 en februari 2014 online)
Totale aantal extra unieke bezoekers ten opzichte van 2013
38%
659.055 511.409 29%
www.darmkanker.info
Totale aantal unieke bezoekers op onze sites in 2014
5.596.121
2013 2014-2013
3.760.269 2.728.686
www.spijsvertering.info Aantal websites van de Maag Lever Darm Stichting
Verschil
6.222
www.slokdarmkanker.info
120.414 99.092
www.vezeltest.info
76.689 81.351 -6%
www.deglutentest.nl
59.793 46.562 28%
www.maagkanker.info
42.173 39.710 6%
www.poepie.info
32.428 41.274 -21%
www.zuiderzeeklassieker.nl
19.580 16.687 17%
www.familiecheck.nl (maart 2014 online) 15.899
-
www. mldsacademie.nl (april 2014 online) 4.628
-
www. jaarverslag.mlds.nl
1.334
1.272
1.049
www. acties.darmkanker.info ( per april 2014 online) 495
www. acties.mlds.nl (per april 2014 online)
Totale aantal Facebook-volgers
22%
5%
1,2 miljoen
Totaal
2.041
Populair filmpje In 2013 stond het totale aantal YouTube views nog op 14.251. De enorme stijging is te danken aan de grote populariteit van ons filmpje ‘Je poep wil je wat vertellen’. Daar hebben we mensen vaak – en met succes – naar verwezen tijdens de Darmkankermaand maart-campagne 2014.
5.596.121 4.607.300
21%
Totale aantal mensen bereikt via Facebook
Totale aantal Twitter-volgers
188.115
Totale aantal YouTube views
INHOUD
39
1
HOOFDSTUK
2
3
4
5
6
Voorlichting Campagnes De Maag Lever Darm Stichting rolde in 2014 vier campagnes uit: 1. MLDS Academie De MLDS Academie is ontwikkeld om wetenschappelijk onderzoek op een begrijpelijke en aantrekkelijke wijze te presenteren aan het Nederlands publiek. Met de MLDS Academie biedt de Maag Lever Darm Stichting gratis online publiekscolleges over darmkanker. In januari werd wekelijks een nieuw college gepubliceerd in een reeks van zes. In deze serie komen verschillende onderwerpen aan de orde, zoals het bevolkingsonderzoek darmkanker, gepersonaliseerde behandeling, het belang van vroege opsporing van darmkanker en het ontstaan van darmkanker. De publiekscolleges worden gegeven door Nederlandse darmkankerexperts. Ze zijn te bekijken op www. mldsacademie.nl en op het YouTube-kanaal van de Maag Lever Darm Stichting.
3. Collectecampagne ‘Stop Darmkanker’. Of voluit: ‘Stop Darmkanker. Spaar mee op je wc. Geef. Collecteweek 19 – 24 mei.’ Met die tekst bereidden we het publiek voor op de mogelijkheid geld te doneren. Om kosten te drukken hergebruikten we materialen van 2013. Daarmee konden we met een klein budget toch heel zichtbaar zijn. Vlak voor en tijdens de collecteweek verschenen in totaal 31 nieuwsberichten over onze ‘Stop Darmkanker’-boodschap in kranten, in tijdschriften en op internet.
€ 877.739
Opbrengst van de collecteweek 2014
2.843
mensen bekeken de online publiekscolleges in 2014
2. Familiecheck.nl Dr. Marlies Kempers, klinisch geneticus in het Radboudumc, kreeg van ons de MLDS Award voor haar onderzoek naar erfelijke darmkanker. In 2014 ontwikkelden we een publiekscampagne van het ter beschikking gestelde bedrag, samen met dr. Marlies Kempers en haar onderzoeksgroep. Doel: de resultaten van Kempers onderzoek onder de aandacht brengen en mensen bewustmaken van de mogelijke erfelijkheid van darmkanker.
16.000
Aantal unieke bezoekers van www.familiecheck.nl in 2014 INHOUD
40
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Voorlichting 4. Darmkankermaand maart Maart is internationale darmkankermaand. De Maag Lever Darm Stichting haakt hier jaarlijks op in door deze maand te gebruiken om de publieke kennis over darmkanker te vergroten. Met als einddoel dat mensen eventuele klachten eerder herkennen en sneller naar de huisarts gaan. In 2014 werkten we samen met twintig ziekenhuizen. Daar zetten we ‘het kleinste kamertje’ neer. In dit minitheater, dat er uitziet als een ouderwetse poepdoos, werd een film vertoond waarin gedurende tien minuten verschillende aspecten van darmkanker aan bod kwamen.
Darmkanker: veel te onbekend Darmkanker is de tweede vorm van kanker waaraan Nederlanders overlijden. Vooral vijftigplussers lopen risico (90% van mensen met darmkanker is 50 jaar of ouder). Vroege diagnose is belangrijk omdat dit de behandeling minder ingrijpend maakt en de kans op genezing vergroot. Ongeveer de helft van de mensen weet waar ze op moet letten en doet dat ook. De rest van Nederland weet veel minder over darmkanker.
Diezelfde maand voerden we een landelijke campagne met als thema ‘Je poep wil je wat vertellen’, waarin we aangaven hoe belangrijk het is de eigen ontlasting te checken. We verwezen mensen naar onze campagnewebsite www.jepoep.nl. Daar kunnen bezoekers met behulp van een ‘poepwijzer’ checken wat de kleur en structuur van hun ontlasting kan betekenen. Voor de campagne maakten we gebruik van radiospots, een online video (die viral ging), social media en andere online kanalen.
> 4 miljoen
Aantal mensen dat de campagne bereikte
125.000
Aantal mensen dat de campagnevideo gezien heeft
80.000
Aantal unieke bezoekers van www.jepoep.nl in 2014
72,6%
Percentage van de doelgroep (50+) dat onze radioboodschap hoorde INHOUD
41
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Marketing en fondsenwerving
Breed bereik
Collecte
Na een daling in inkomsten keerde in 2014 gelukkig het tij. Niet in de laatste plaats doordat we doorgingen met het aanscherpen van onze fondsenwervende activiteiten. Die optimalisering leidde er toe dat in 2014 uit alle inkomstenbronnen meer geld binnenkwam. De totale inkomsten stegen met 8% naar € 6.136.105.
De Zuiderzee Klassieker
Nalatenschappen
Loterijen
Donateurs
INHOUD
Bedrijven
42
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Marketing en fondsenwerving Collecte
Loterijen
De collecteweek van de Maag Lever Darm Stichting vond in 2014 plaats van 19 tot en met 24 mei. We organiseerden in meer plaatsen een collecte dan vorig jaar. Mede door die hogere dekkingsgraad steeg onze opbrengst, tegen de landelijke tendens van collectes in. Wel bleven we helaas onder ons streven van € 1.000.000.
De Maag Lever Darm Stichting ontvangt elk jaar bijdragen van de VriendenLoterij en de Stichting Loterijacties Volksgezondheid (SLV), waarin de Lotto en de Krasloterij verenigd zijn.
€ 877.739
Totale collecteopbrengst in 2014 (tegen € 865.218 in 2013)
Donateurs De totale bijdrage van donateurs steeg van € 1.966.230 in 2013 naar € 2.206.486 in 2014. De verklaring voor deze stijging ligt in een combinatie van giften van nieuwe donateurs, hogere donaties (gemiddeld € 23,80 per donateur ten opzichte van € 21,89 een jaar eerder) en bijdragen van oud-donateurs die al een tijdje niets gegeven hadden. Deze laatste groep benaderden we rechtstreeks voor een hernieuwde bijdrage. Aan vaste donateurs stuurden we gemiddeld zes mailingen, verspreid over het hele jaar. Voor de werving van nieuwe donateurs verstuurden we twee mailingen met een totale oplage van 447.493 stuks.
VriendenLoterij De bijdrage van de VriendenLoterij komt uit de opbrengst van geoormerkte loten (waarbij lotkopers kiezen naar welk goede doel hun geld gaat) en ongeoormerkte loten (waarbij het totale bedrag wordt verdeeld onder alle goede doelen). Stichting Loterijacties Volksgezondheid Alle fondsen die geld krijgen van de SLV krijgen een gelijk percentage van het te verdelen bedrag. De Maag Lever Darm Stichting heeft geen invloed op de hoogte van de bijdrage.
€ 1.726.720
€ 303.071 94.449
8.281
€ 689.295
Totale aantal donateurs in 2014
€ 734.354
Aantal nieuwe donateurs in 2014
Totale inkomsten uit loterijen (tegen € 1.620.230 in 2013)
Bijdrage van de SLV (tegen € 347.037 in 2013)
Bijdrage van de VriendenLoterij (geoormerkte loten) (tegen € 576.520 in 2013)
Bijdrage uit de VriendenLoterij (ongeoormerkte loten) (tegen € 704.565 in 2013) INHOUD
43
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
De Zuiderzee Klassieker
Marketing en fondsenwerving
Fietsen voor darmkankeronderzoek. Dat is het doel van de Zuiderzee Klassieker, een sponsorfietstocht die op 27 september 2014 voor de vierde keer verreden werd. Er deden 750 mensen mee, tegen 691 in 2013. Onder de 92 teams bevonden zich onder andere de medische instellingen VU medisch centrum (VUmc), Academisch Medisch Centrum (AMC), Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC+), de polikliniek Maag-, Darm- en Leverziekten van het Catharina Ziekenhuis, de afdeling Maag-, Lever- en Darmziekten van het HagaZiekenhuis en het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis. Veel bedrijven bleken bereid tot (financiële) sponsoring of deelname middels een bedrijfsteam.
Nalatenschappen De Maag Lever Darm Stichting waardeert het zeer dat mensen bij leven besluiten om hun nalatenschap ten goede te laten komen aan wetenschappelijk onderzoek en voorlichting die voor volgende generaties van levensbelang zijn. We ontvingen afgelopen jaar 24 nieuwe nalatenschappen (tegen 16 nieuwe nalatenschappen in 2013). Tien nalatenschappen waren legaten, tegen negen in 2013.
€ 671.799
Inkomsten uit nalatenschappen (tegen € 657.523 in 2013)
€ 122.330
Totale opbrengst in 2014 (tegen € 98.093 in 2013)
Bedrijven We breidden onze samenwerking met het bedrijfsleven verder uit in 2014. Er ontstonden nieuwe samenwerkingen en we zetten bestaande partnerschappen voort. In totaal ontving de Maag Lever Darm Stichting een bedrag van € 137.940 van bedrijven; ruim € 38.000 meer dan in 2013. Iedere vorm van samenwerking met sponsoren wordt aangegaan op basis van onze gedragscode. Veel bedrijven steunen de Maag Lever Darm Stichting ook in natura, bijvoorbeeld voor de Zuiderzee Klassieker (zie hiernaast). In 2014 startte Plieger een mooie actie: het bedrijf liet een deel van de opbrengsten van de verkoop van vlakspoeltoiletten ten goede komen aan de Maag Lever Darm Stichting. Ook Unicqare ging een bijzondere vorm van samenwerking met ons aan. Dit bedrijf geeft nu onze WC Doeboeken cadeau aan relaties. Op de bedrijfswagens van Unicqare staat bovendien de oproep om te sms’en naar 4333 en zo te doneren aan de Maag Lever Darm Stichting.
INHOUD
44
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
De kracht van…
DE TOEZICHTHOUDER…
… EN ZIJN COLLEGA-TOEZICHTHOUDER
‘Samen met de andere leden van de Raad van Toezicht volg ik de gang van zaken binnen de Maag Lever Darm Stichting. We ondersteunen het bestuur en komen in actie bij bedreigingen. Dat gaat op een open, prettige en constructieve manier. Iedereen in de Raad heeft een eigen expertise. Zo neem ik vaak de administratieve en financiële taken op me. Samen zorgen we ervoor dat de stichting haar koers kan varen; dat ze onderzoek kan doen en kennis kan verspreiden, altijd met oog op de patiënt.’
‘Waar ligt onze focus? En hoe tonen we die doeltreffend aan de buitenwereld? Belangrijke vragen voor de Maag Lever Darm Stichting. Vragen waar de Raad van Toezicht ondersteuning bij biedt en advies over geeft. Zelf doe ik dat vanuit een commerciële invalshoek. Want om doelstellingen te behalen, moeten financiële middelen beschikbaar zijn. Die krijg je binnen door een heldere en onderscheidende boodschap te verspreiden. Om bij te dragen moeten mensen wel weten waaraan en waaróm ze bijdragen.’
Hans Hendriks (links op de foto)
Drs. Pieter Plaisier (rechts op de foto)
INHOUD
45
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Verslag Raad van Toezicht
De juiste vernieuwing We zijn van mening dat de stichting in 2014 goed functioneerde, zowel op financieel als op inhoudelijk gebied. We complimenteren het team van de Maag Lever Darm Stichting in het bijzonder met de groei van inkomsten. Die groei is tot stand gebracht ondanks een krap budgettair kader en ten tijde van een krimpende koopkracht onder particulieren. Even bewonderenswaardig is de substantiële verandering van denken binnen de organisatie. Deze nieuwe denkrichting komt voort uit de bereidheid om met open blik het bestaansrecht van de stichting te onderzoeken. Dat bestaansrecht is herontdekt. Bovendien is nagedacht over de beste manier om het uit te dragen naar belanghebbenden. De stichting heeft daarbij de behoeften van de verscheidene doelgroepen centraal gezet. Ze heeft met durf keuzes gemaakt voor sterkere binding met de achterban en optimalisering van de fondsenwerving.
Scherp toezicht Het is essentieel om helder te zijn over de toegevoegde waarde die je biedt. En om die waarde te versterken. Dat geldt ook voor een goed doel als de Maag Lever Darm Stichting. Zéker nu er steeds meer doelen bijkomen, terwijl het totaal aan giften afneemt. Vanuit deze overtuiging adviseren wij als Raad van Toezicht de stichting bij haar koersbepaling. En controleren we de uitvoering van de plannen.
Ook in de Raad van Toezicht vond in 2014 vernieuwing plaats. We namen afscheid van twee leden: Klaske de Jonge en Ada van der Veer–Vergeer. De Raad is beiden zeer erkentelijk voor hun inzet. In april traden Hans Hendriks en Pieter Plaisier toe, met wie we expertise in huis haalden op het gebied van financiën en marketing.
INHOUD
46
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Verslag Raad van Toezicht De juiste koers Mensen denken steeds meer na over hun gezondheid en zoeken veelvuldig naar voorlichtende informatie, vaak online via mobile devices. De Maag Lever Darm Stichting ziet dit terug in het hoge aantal bezoekers van haar websites en begrijpt dat haar rol als onafhankelijk kenniscentrum belangrijk is. De Raad van Toezicht staat volledig achter de uitgezette koers voor 2015. Daarin leveren alle activiteiten en investeringen van de stichting een bijdrage aan het streven dat iedereen in Nederland alert is op zijn gezondheid en daar controle over heeft. Die alertheid en controle verkleinen de kans dat mensen ziek worden. Ze optimaliseren de kwaliteit van leven voor patiënten. En kunnen levens redden. We hebben directie en het managementteam geadviseerd bij de koersbepaling en het aanbrengen van focus. We zijn tevreden over de aanscherpingen die in het beleid zijn aangebracht. En over de hoge mate waarin die aanscherpingen richting geven aan het vastgestelde strategische plan voor de periode 2015-2017. De bevlogenheid van de organisatie lijkt sterk toegenomen. Het managementteam muteert op organische wijze de teamsamenstelling. Daarbij zijn kerncompetenties en expertises in huis gehaald die de stichting toekomstbestendig maken. We hebben er veel vertrouwen in dat de stichting haar impact dankzij de gekozen koers verder zal vergroten. Als Raad van Toezicht motiveren en steunen wij het bestuur bij een voortvarende uitvoering van het strategische plan.
‘We danken de vrijwilligers, adviesraden, medici, onderzoekers, medewerkers, donateurs, samenwerkingspartners en sponsors hartelijk voor hun onmisbare betrokkenheid’
Extra informatie Meer weten over de taken en verantwoordelijkheden van de Raad van Toezicht? En over de wijze waarop deze toezicht houdt op de beleidskeuzes en het functioneren van de directie? Een inhoudelijke toelichting is vastgelegd en bekrachtigd in de statuten en het ‘Raad van Toezicht’-reglement van de Maag Lever Darm Stichting. Ook in de verantwoordingsverklaring valt extra informatie te vinden over de raad.
De juiste mensen De Maag Lever Darm Stichting zou geen succes kunnen hebben zonder de onvermoeibare inzet van haar vrijwilligers, adviesraden en medewerkers. Zij zijn van onschatbare waarde. Datzelfde geldt voor de donateurs, samenwerkingspartners en sponsors die ons hun vertrouwen hebben geschonken. Dankzij hen gaat de Maag Lever Darm Stichting op haar beurt met vertrouwen de toekomst tegemoet. We hopen daarom dat we ook in 2015 weer kunnen rekenen op de onmisbare betrokkenheid van al deze mensen, waarvoor we hen bij dezen hartelijk danken. INHOUD
47
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Verantwoordingsverklaring Goed Bestuur (of: good governance) staat in Nederland volop in de belangstelling en centraal in maatschappelijke discussies. De samenleving stelt hoge eisen aan integriteit en transparantie in de goededoelensector. De Raad van Toezicht en de directie van de Maag Lever Darm Stichting onderschrijven de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen, de zogenoemde Code Wijffels, en handelen hiernaar. Mede in het kader van good governance, waarbij het scheiden van de functies ‘toezicht houden’, ‘besturen’ en ‘uitvoeren’ vooropstaat, is binnen de stichting aandacht besteed aan de herinrichting van de organisatie en de toebedeling van verantwoordelijkheden en bevoegdheden. In 2008 heeft het bestuur besloten dat bij de Maag Lever Darm Stichting een structuur met directie en een Raad van Toezicht past. De verschillende onderdelen van de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen hebben hun weerslag gevonden in de herziene statuten en in nieuwe en herziene reglementen. Deze statuten en reglementen staan op de website van de stichting. De Code Goed Bestuur voor Goede Doelen onderscheidt drie principes: 1. Toezicht houden, besturen en uitvoeren. 2. Optimaliseren van de effectiviteit en efficiency van bestedingen. 3. Optimaliseren van de omgang met belanghebbenden. Het principe van toezicht houden, besturen en uitvoeren dwingt de instelling na te denken over de vraag of zij intern genoeg maatregelen heeft getroffen om de functie ‘toezicht houden’ voldoende te scheiden van de functies ‘besturen’ en ‘uitvoeren’. Op het kantoor van de Maag Lever Darm Stichting zijn per 31 december 2014 15,0 fte in loondienst. Verspreid over het land heeft de organisatie een enthousiaste achterban van 30.000 vrijwilligers (vooral collectanten). Zij ondersteunen het kantoor bij het realiseren van de doelstellingen. De bedrijfsvoering is lean and mean. Het managementteam stuurt de medewerkers en vrijwilligers aan.
INHOUD
De Raad van Toezicht houdt toezicht op het beleid van de directie (die de dagelijkse leiding in handen heeft) en op de gang van zaken in de stichting. Raad van Toezicht - Functie: toezicht houden. Directie - Functie: bestuur en beleid. Managementteam - Functie: aansturing en beleid. Medewerkers en vrijwilligers - Functie: Uitvoering van doelstellingen. De Raad van Toezicht vergadert minimaal vijf keer per jaar met de directie. Zij houdt toezicht op het gevoerde beleid en de dagelijkse gang van zaken en staat de directie met raad ter zijde. De Raad van Toezicht houdt jaarlijks een evaluatie over en met de directie van de Maag Lever Darm Stichting. Maag Lever Darm Stichting benoemt toezichthouders voor bepaalde tijd. De benoeming betreft een periode van vier jaar. Toezichthouders zijn voor twee termijnen herbenoembaar. De Raad van Toezicht bestaat in principe uit 5 leden. De samenstelling per 31 maart 2015 is: • De heer J.A. Jorritsma, voorzitter en tevens voorzitter van de Benoemings- en Remuneratiecommissie. Commissaris van de Koning in de provincie Friesland. • De heer prof. dr. P.D. Siersema, lid Benoemings- en renumeratiecommissie. Hoofd MDL ziekten UMC Utrecht. • De heer drs. P.J. Plaisier, lid van de Auditcommissie. Algemeen directeur Glasvezel-bedrijven KPN. • De heer J.C.M. Hendriks RA, voorzitter van de Auditcommissie. Director, Deloitte Accountants B.V. De leden van de Raad van Toezicht ontvangen geen bezoldiging. Er zijn ook geen leningen, voorschotten en/of garanties verstrekt aan individuele/gewezen bestuurders en/of toezichthouders.
48
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
De Auditcommissie bestaat uit twee leden van de Raad van Toezicht. Zij adviseren de Raad van Toezicht over het financiële beleid, de jaarrekening, de aanbevelingen van de accountant en de financiële beleidsvoorstellen van de Maag Lever Darm Stichting. De commissie vergadert minimaal drie keer per jaar en heeft tussentijds contact met directie en de Teamleider Financiën. Tevens heeft de Auditcommissie tweemaal per jaar een gesprek met de externe accountant. De Benoemings- en remuneratiecommissie bestaat uit drie leden van de Raad van Toezicht en geeft deze raad advies omtrent de invulling van vacatures (binnen de Raad van Toezicht en/of binnen de directie) en de bezoldiging van de directeur.
vooraf gestelde voorwaarden dienen te voldoen. De exploitatie van de Maag Lever Darm Stichting dient aan de volgende kengetallen te voldoen: • De kosten voor eigen fondsenwerving mogen (gemiddeld over 3 jaar gerekend) maximaal 25% van de baten uit eigen fondsenwerving zijn. • De kosten van Beheer en administratie moeten zo laag mogelijk gehouden worden. • De bijdrage aan de doelbestedingen Voorlichting en Wetenschappelijk onderzoek bedragen minstens 60% van de totale baten.
Directie en managementteam vergaderen minimaal eens in de twee weken. Indien gewenst gebeurt dit vaker. De dagelijkse leiding is in handen van de directie, deze is eindverantwoordelijk en legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht. Samen met het managementteam stelt de directie het beleid vast. Ook de Raad van Toezicht dient het beleid goed te keuren conform de statuten.
Optimaliseren van de omgang met belanghebbenden Vrijwilligers, donateurs en sponsoren zijn van grote waarde voor de Maag Lever Darm Stichting: zij geven hun geld en tijd. Maar ook personen en organisaties die anderszins betrokken zijn – zoals patiënten, patiëntenverenigingen, wetenschappers, de politiek en het algemeen publiek – zijn van groot belang voor de Maag Lever Darm Stichting. Voorafgaand aan het opstellen van de beleidsplannen communiceert de stichting met de belangrijkste stakeholders. Hun standpunten en belangen worden meegewogen in het geformuleerde beleid.
Optimaliseren van de effectiviteit en efficiency van bestedingen De Maag Lever Darm Stichting heeft een heldere planning- en controlcyclus, gebaseerd op het meerjarenbeleidsplan en de daaruit volgende jaarplannen. De Auditcommissie toetst de rapportages van het bureau, de rapportages van de vermogensbeheerder en in relatie met de voortgang van de activiteiten worden de budgetten geëvalueerd. De Auditcommissie doet hiervan verslag aan de Raad van Toezicht. Daarnaast zijn er interne controlemaatregelen, vastgelegd in de AO-ICbeschrijving, die voorzien in het toezicht op de financiën van de Maag Lever Darm Stichting. De effectiviteit en efficiency van de bestedingen zijn belangrijke aandachtspunten bij de toetsing en dienen indien nodig van extra toelichtingen te worden voorzien. De wetenschappelijke onderzoeken worden gecontroleerd op voortgang door middel van voortgangs- en eindrapportages die aan
Alle belanghebbenden van de Maag Lever Darm Stichting – van patiënten, patiëntenverenigingen en donateurs tot wetenschappers, pers en het algemene publiek – dienen goed geïnformeerd te worden over activiteiten, bestedingen en resultaten van de stichting. De Maag Lever Darm Stichting probeert zoveel mogelijk ruimte te geven aan wensen, vragen en klachten van belanghebbenden. Zij kunnen eenvoudig telefonisch of via de website contact met de Maag Lever Darm Stichting opnemen. Om haar relatiebeheer invulling te geven verspreidt de Maag Lever Darm Stichting driemaal per jaar de Vitalia onder donateurs. Dit tijdschrift geeft inzicht in de behaalde resultaten en de geplande activiteiten. De stichting informeert collectanten door middel van mails en de collectekrant, waarin teruggeblikt en vooruit gekeken wordt. Daarnaast publiceert de Maag Lever Darm Stichting haar jaarrekening online. Op www.maagleverdarmstichting.nl is al het communicatiemateriaal te vinden.
INHOUD
49
1
HOOFDSTUK
2
3
4
5
6
Jaarrekening 2014 Balans
Per 31-12-2014 (na resultaatbestemming) 31-12-14 31-12-13 ACTIVA referentie Materiële vaste activa 1 - bedrijfsmiddelen 56.263 93.941 Financiele vaste activa 2 - lening u/g 2theloo 25.000 145.000 Vorderingen en overlopende activa 3 1.090.844 974.267 Effecten 4 3.985.297 3.719.318 Liquide middelen 5 2.593.958 1.391.458 Totaal activa 7.751.362 6.323.984 PASSIVA 6 Reserves en fondsen - continuïteitsreserve 2.500.000 2.300.000 - bestemmingsreserve bijzondere projecten 623.541 527.972 - bestemmingsreserve wetenschappelijk onderzoek 765.000 15.000 - reserve financiering activa 56.263 93.941 Totaal reserves en fondsen 3.944.804 2.936.913 Langlopende schulden 7 - wetenschappelijke projecten 2.029.636 314.021 Totale schulden op lange termijn 2.029.636 314.021 Kortlopende schulden 8 - wetenschappelijke projecten 1.513.386 2.673.402 - crediteuren 167.234 190.013 - belastingen en premies sociale verzekeringen 25.078 31.899 - overige schulden 71.224 177.736 Totale schulden op korte termijn 1.776.922 3.073.050 Totaal passiva 7.751.362 6.323.984
INHOUD
50
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Staat van baten en lasten over 2014
Referentie Werkelijk 2014 Begroot 2014 Werkelijk 2013 Baten: 9 - Collecte 877.739 1.000.000 865.218 - Bijdragen bedrijfsleven 137.940 300.000 99.905 - Giften en donaties particulieren 2.206.486 1.900.000 1.966.230 - Legaten en erfstellingen 671.799 700.000 657.523 - Acties vrijwilligers 5.624 30.000 4.622 - Major donors 60.000 200.000 50.000 - Social Network Fundraising 122.330 0 98.093 - Overige baten 11.308 52.500 35.411 - Baten uit eigen fondsenwerving 4.093.226 4.182.500 3.777.002 - Baten uit acties van derden 1.726.720 1.600.000 1.620.230 - Rentebaten en baten uit beleggingen 316.159 0 263.723 Som der baten 6.136.105 5.782.500 5.660.955 Lasten: Besteed aan doelstellingen 10 - Subsidies wetenschappelijk onderzoek 1.762.286 1.372.550 1.937.226 - Voorlichting 851.827 1.500.000 1.428.009 - Toeberekende uitvoeringskosten 947.744 1.379.349 1.161.529 3.561.857 4.251.899 4.526.764 Werving baten 11 - Kosten eigen fondsenwerving 866.607 764.039 888.602 - Kosten acties van derden 181.872 150.000 147.839 - Kosten van beleggingen 32.217 40.000 43.776 1.080.696 954.039 1.080.217 Beheer en administratie - Kosten beheer en administratie 12 485.661 489.027 531.761 Som der lasten 5.128.214 5.694.965 6.138.742 Saldo van baten en lasten 1.007.891 87.535 -477.787 Bestemming saldo boekjaar Toevoeging / onttrekking aan: - Bestemmingsreserve Wetenschappelijk Onderzoek 750.000 -985.000 - Continuiteitsreserve 200.000 83.844 - Bestemmingsfonds Huis voor de Gezondheid 0 -59.122 - Bestemmingsreserve Herpositionering 0 0 - Reserve financiering Activa -37.678 -45.481 Resultaat tgv bestemmingsreserve bijzondere projecten 95.569 527.972 INHOUD
51
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Kasstroomoverzicht 2014 Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. 2014 € € Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat 1.007.891 Aanpassingen voor: - afschrijvingen 42.739 42.739 Veranderingen in vlottende middelen: - vorderingen -116.577 - mutatie effecten -265.979 - kortlopende schulden (excl. schulden aan banken) -1.296.128 -1.678.684 Totaal kasstroom uit operationele activiteiten -628.054 Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa -5.061 Desinvesteringen materiële vaste activa 0 mutatie financiële vaste activa 120.000 Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten 114.939 Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie subsidieverplichtingen en langl. schulden 1.715.615 Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten 1.715.615 Mutatie geldmiddelen 1.202.500 Stand geldmiddelen per 1 januari 1.391.458 Stand geldmiddelen per 31 december 2.593.958 Mutatie geldmiddelen 1.202.500
INHOUD
52
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Algemene toelichting deze code is dat geen reserves worden gevormd zonder vooraf bepaalde bestemming en dat reservering van middelen wenselijk is voor de continuïteit van de doelstelling. Het aanhouden of opbouwen van reserves is dan ook slechts in een beperkt aantal gevallen toegestaan:
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Algemeen Activiteiten De Maag Lever Darm Stichting is een onafhankelijke stichting, die gevestigd is op het Stationsplein 123, 3818 LE te Amersfoort. De stichting wil maag-, darm- en leverziekten voorkomen en bestrijden en daarbij de kwaliteit van leven van patiënten verbeteren. De rol die de Maag Lever Darm Stichting hierbij als geen ander inneemt is die van voorlichter, kennisbron en facilitator van wetenschappelijk onderzoek. Om haar missie te realiseren, werft de Maag Lever Darm Stichting fondsen en werkt zij intensief samen met vrijwilligers, patiëntenorganisaties, zorgprofessionals, onderzoekers, overheden en bedrijfsleven. De Maag Lever Darm Stichting heeft in 2014 verdere invulling gegeven aan het in 2012 nieuw opgestelde meerjarenbeleidsplan, waarin de volgende vier kernwaarden centraal staan: Impact, Persoonlijk, Durf en Echt. Deze kernwaarden worden door de Raad van Toezicht, het management en de medewerkers onderschreven. Algemene grondslagen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met Richtlijn 650 Fondsenwervende instellingen. De jaarrekening is opgesteld in euro’s. Voor zover niet anders vermeld, worden activa en passiva gewaardeerd tegen nominale waarde. Vergelijking met voorgaand jaar De gehanteerde grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn ongewijzigd gebleven ten opzichte van het voorgaande jaar. Financieel beleid Eigen vermogensbeleid Instellingen met een CBF-keurmerk zijn door middel van het reglement CBF-keur gehouden aan de VFI-code ‘Reserve Goede Doelen’ van de Vereniging van Fondsenwervende Instellingen (VFI). Uitgangspunt van
INHOUD
1. Als bestemmingsfonds en/of bestemmingsreserve; 2. Als Continuiteïtreserve, waarbij twee bestanddelen worden onderscheiden: - voor dekking van risico’s op korte termijn - om zeker te stellen dat de fondsenwervende instelling ook in de toekomst aan haar verplichtingen jegens het doel kan voldoen; 3. Ter financiering van activa in het kader van de bedrijfsvoering of ten bate van de uitvoering van de doelstelling; 4. Als reserve bedoeld als bron van inkomen. Als Continuiteïtreserve geldt, volgens de VFI, een maximum van anderhalf maal de jaarlijkse kosten van de werkorganisatie. Onder kosten van de werkorganisatie worden verstaan: kosten van eigen personeel (zowel voor de werving als voor de doelstellingsuitvoering), huisvestingskosten, kantoor- en administratiekosten ten behoeve van de eigen organisatie, bestuurskosten, de kosten van fondsenwerving, alsmede kosten van de uitbestede diensten voor bovenstaande posten. Fondsenwervende instellingen zijn zelf verantwoordelijk voor een heldere verantwoording van hun vermogensbeleid. Als een fondsenwervende instelling door bijzondere omstandigheden hogere reserves aanhoudt dan de code aangeeft, dient zij dit helder en duidelijk toe te lichten en te verantwoorden. Bij het toezicht houden op het financiële beleid hanteert de Raad van Toezicht de volgende uitgangspunten: de Maag Lever Darm Stichting streeft ernaar, binnen de invulling van haar statutaire doelstellingen (primair), om een zodanige financiële reserve (de Continuïteitsreserve) op te bouwen teneinde, in geval van het wegvallen van (een aanzienlijk deel van) haar opbrengstenstroom, een volledig jaar haar statutaire doelstellingen alsmede haar verplichtingen jegens haar personeel te kunnen nakomen (secundair).
53
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Beleggingsbeleid De gekwalificeerde activa dienen te bestaan uit liquide middelen, spaartegoeden en in voldoende mate liquide te maken beleggingen. Deze beleggingen dienen een rendement op te leveren dat marktconform is en een risicoprofiel te hebben dat in logische relatie staat tot de statutaire doelstellingen. De Maag Lever Darm Stichting beschikt over de volgende passiva: • Een eigen vermogen als buffer ter hoogte van de volledige jaarkosten van de stichting; • Middellangetermijnschulden uit hoofde van subsidietoezeggingen voor wetenschappelijke projecten die langer dan één jaar en maximaal vier jaar belopen; • Kortetermijnschulden uit hoofde van genoemde projecten en stichtingskosten. Bovenstaande passiva zijn in materiële zin geïnvesteerd in liquide middelen en enige beleggingen en hebben elk een eigen horizon qua opeisbaarheid: • Eigen vermogen: gezien het feit dat het eigen vermogen bij normaal functioneren van de stichting niet in geld aanwezig hoeft te zijn, mag het ook in (fondsen)aandelen belegd worden. • Middellangetermijnschulden: uit hoofde van de liquiditeitsprognose voor wetenschappelijke onderzoeksprojecten. • Kortetermijnschulden: uit hoofde van de liquiditeitsprognose voor wetenschappelijke onderzoeksprojecten en stichtingskosten. Voor zover niet anders is vermeld, zijn de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Als kortlopende vorderingen respectievelijk schulden zijn de bedragen verantwoord die in het eerstvolgende boekjaar zullen worden ontvangen respectievelijk betaald. Activa en verplichtingen worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. In de balans en de staat van baten en lasten zijn referenties opgenomen. Met deze referenties wordt verwezen naar de toelichting.
INHOUD
Materiële vaste activa Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingswaarde onder aftrek van de jaarlijkse afschrijvingen. Indien op balansdatum vastgesteld wordt dat een vast actief substantieel in waarde verminderd is, zal deze direct afgewaardeerd worden ten laste van het resultaat. De volgende afschrijvingspercentages worden gehanteerd: • Automatisering 33,3% per jaar; • Kantoorinventaris 20% per jaar. Financiële vaste activa De onder financiële vaste activa opgenomen overige vorderingen omvatten verstrekte leningen en overige vorderingen, alsmede gekochte leningen die tot het einde van de looptijd zullen worden aangehouden. Deze vorderingen worden initieel gewaardeerd tegen reële waarde. Vervolgens worden deze leningen gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Indien er bij de verstrekking van leningen sprake is van disagio of agio, wordt dit gedurende de looptijd ten gunste respectievelijk ten laste van het resultaat gebracht als onderdeel van de effectieve rente. Ook transactiekosten worden verwerkt in de eerste waardering en, als onderdeel van de effectieve rente, ten laste gebracht van het resultaat. Bijzondere waardeverminderingen worden in mindering gebracht op de staat van baten en lasten. Bijzondere waardevermindering vaste activa De stichting beoordeelt op iedere balansdatum of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Indien het niet mogelijk is de realiseerbare waarde voor het individuele actief te bepalen, wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroomgenererende eenheid waartoe het actief behoort. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde. Een bijzonder waardeverminderingsverlies wordt direct als een last
54
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
verwerkt in de staat van baten en lasten. Indien wordt vastgesteld dat een bijzondere waardevermindering die in het verleden verantwoord is, niet meer bestaat of is afgenomen, dan wordt de toegenomen boekwaarde van de desbetreffende activa niet hoger gesteld dan de boekwaarde die bepaald zou zijn indien er geen bijzondere waardevermindering voor het actief zou zijn verantwoord. Beleggingen en effecten Effecten worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde en zijn voor waardering na de eerste verwerking onder te verdelen in effecten die onderdeel zijn van de handelsportefeuille en effecten die geen onderdeel zijn van de handelsportefeuille, zijnde eigenvermogensinstrumenten of obligaties. Effecten die onderdeel zijn van de handelsportefeuille worden, na de eerste verwerking, gewaardeerd tegen reële waarde. Waardeveranderingen worden rechtstreeks in de staat van baten en lasten verwerkt. De onder de effecten opgenomen investeringen in eigenvermogensinstrumenten, die geen onderdeel zijn van de handelsportefeuille en die niet beursgenoteerd zijn, worden gewaardeerd tegen de kostprijs. Indien er sprake is van een bijzondere waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de staat van baten en lasten. Indien van een dergelijk individueel effect de reële waarde onder de kostprijs komt, wordt de waardevermindering direct verwerkt ten laste van de staat van baten en lasten. De onder de effecten opgenomen investeringen in eigenvermogensinstrumenten, die geen onderdeel zijn van de handelsportefeuille en die beursgenoteerd zijn, worden gewaardeerd tegen de reële waarde met ongerealiseerde waardeveranderingen via de herwaarderingsreserve. Gekochte, rentedragende obligaties die geen onderdeel zijn van de handelsportefeuille worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Indien de reële waarde van een dergelijk individueel effect onder de (geamortiseerde) kostprijs komt, wordt de waardevermindering direct verwerkt ten laste van de staat van baten en lasten. Voor rentedragende effecten vindt verwerking van de rentebaten plaats tegen de effectieve-rentemethode.
INHOUD
Transactiekosten die zijn toe te rekenen aan effecten die na eerste verwerking worden gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van de waardeveranderingen via de staat van baten en lasten worden rechtstreeks in de staat van baten en lasten verwerkt. Transactiekosten die zijn toe te rekenen aan effecten die na de eerste verwerking worden gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van de waardeveranderingen via het eigen vermogen worden in de eerste waardering verwerkt. Bij verkoop van de effecten aan een derde worden de transactiekosten in de staat van baten en lasten verwerkt. Sommige transactiekosten zijn toe te rekenen aan effecten die na eerste verwerking worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Die transactiekosten worden verwerkt in de eerste waardering. Effecten als onderdeel van de vlottende activa hebben een looptijd die korter is dan een jaar. Vorderingen Vorderingen worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de tegenprestatie. Vorderingen worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De voorzieningen worden bepaald op basis van een individuele beoordeling van de inbaarheid van de vorderingen en worden in mindering gebracht op de geamortiseerde kostprijs van de vordering. Schulden Schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde. Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden worden in de waardering bij de eerste verwerking opgenomen. Schulden worden na de eerste verwerking gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Voorraden De voorraden worden in beginsel gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs. Gezien de aard van de post (veelal schriftelijk voorlichtingsmateriaal) worden de voorraden geheel ten laste van het resultaat van het boekjaar gebracht.
55
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Pensioenen De Maag Lever Darm Stichting heeft de pensioenregeling van haar medewerkers ondergebracht bij Centraal Beheer in een Renteniersplan. Dit is een middelloonregeling die voorziet in een gegarandeerd rendement van 4%. Op de Nederlandse pensioenregelingen zijn de bepalingen van de Nederlandse Pensioenwet van toepassing en worden op verplichte, contractuele of vrijwillige basis premies aan pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen betaald door de Maag Lever Darm Stichting. De premies worden verantwoord als personeelskosten zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terug-storting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Nog niet betaalde premies worden als verplichting op de balans opgenomen. Operationele leasing Bij de stichting kunnen leasecontracten bestaan waarbij een groot deel van de voor- en nadelen die aan het eigendom verbonden zijn, niet bij de stichting ligt. Deze leasecontracten worden verantwoord als operationele leasing. Verplichtingen uit hoofde van operationele leasing worden, rekening houdend met ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in de winst-en-verliesrekening over de looptijd van het contract. Liquide middelen De liquide middelen worden tegen nominale waarde opgenomen en staan, voor zover niet anders vermeld, ter vrije beschikking.
Wetenschappelijke projecten Projectverplichtingen worden verantwoord in het jaar waarin de toezegging door het bestuur heeft plaatsgevonden, ongeacht in welk boekjaar de financiële bijdrage wordt uitgekeerd. Daarbij is bepalend of de ontvangende partij recht kan doen gelden op een bepaald bedrag. Schattingen Bij toepassing van de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening vormt de leiding van de Maag Lever Darm Stichting zich verschillende oordelen en schattingen die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het noodzakelijk is voor het geven van het in artikel 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de desbetreffende jaarrekeningposten. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen, met uitzondering van deposito’s met een looptijd langer dan drie maanden. Kasstromen in vreemde valuta zijn omgerekend tegen een geschatte gemiddelde koers. Koersverschillen op geldmiddelen worden afzonderlijk in het kasstroomoverzicht getoond. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Transacties waarbij geen instroom of uitstroom van kasmiddelen plaatsvindt, zijn niet in het kasstroomoverzicht opgenomen.
Eigen vermogen Het eigen vermogen van de Maag Lever Darm Stichting is opgebouwd volgens het reglement van het CBF-keur. Het CBF-keur schrijft voor dat eigen vermogen kan worden aangewend in overeenstemming met de doelstellingen en dat de middelen wenselijk zijn voor de continuïteit van de doelstellingen. Met betrekking tot het eigen vermogen van de Maag Lever Darm Stichting wordt onderscheid gemaakt tussen vrij besteedbaar en vastgelegd vermogen.
INHOUD
56
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Grondslagen voor bepaling van het resultaat Algemeen Ontvangsten en uitgaven worden in de staat van baten en lasten toegerekend aan de periode waar ze betrekking op hebben. Bij toerekening wordt een bestendige gedragslijn gevolgd. Dit houdt in dat in de balans rekening wordt gehouden met de aan de periode toe te rekenen bedragen die in een andere periode zijn of worden ontvangen, dan wel betaald. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. In de jaarrekening wordt tevens gebruik gemaakt van schattingen van het bestuur. Collecten Collecten worden verantwoord in het jaar waarin de collecte is gehouden. Giften Giften worden verantwoord in het jaar waarin een specifieke actie heeft plaatsgevonden of in het jaar van ontvangst indien er geen specifieke actie heeft plaatsgevonden. Nalatenschappen De baten uit nalatenschappen worden verantwoord in het boekjaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Wanneer dit niet mogelijk is ,worden uitbetalingen in de vorm van voorschotten verantwoord in het boekjaar van ontvangst. De omvang van een bate uit nalatenschap kan betrouwbaar worden vastgesteld als op grond van het stadium waarin de afhandeling zich bevindt, een redelijke schatting van de hoogte van de nalatenschap kan worden gemaakt. Vervolgens wordt deze voor contante waarden vastgesteld op 90% en wordt onroerend goed gewaardeerd op € 1 tot het moment dat de WOZ-waarde bekend is. Zodra die bekend is, wordt het onroerend goed op 30% gewaardeerd. Is er een taxatiewaarde bekend, dan wordt het onroerend goed op 50% gewaardeerd.
INHOUD
Aandeel in acties van derden De bijdragen van loterijen worden verantwoord in het boekjaar waarop de loterijbaten betrekking hebben. Uitvoeringskosten eigen organisatie De uitvoeringskosten eigen organisatie zoals de kantoor-, huisvestingsen overige bedrijfskosten worden evenredig verdeeld op basis van de mate van belasting door de medewerkers. Personeelsbeloningen Algemeen Personeelsbeloningen (lonen, sociale lasten, enz.) vormen geen aparte regel in de staat van baten en lasten. Deze kosten zijn opgenomen in andere onderdelen van de staat van baten en lasten, te weten kosten besteed aan doelstellingen, kosten eigen fondsenwerving en kosten beheer en administratie. Zie hiervoor ook de verdeling kosten naar bestemming. Periodiek betaalbare beloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de staat van baten en lasten voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers respectievelijk de belastingautoriteit. Pensioenen De Maag Lever Darm Stichting heeft alle pensioenregelingen verwerkt volgens de verplichtingenbenadering. De over het verslagjaar verschuldigde premie wordt als last verantwoord. Balans Staat van B&L Grondslagen Toelichting Balans Toelichting B&L Kosten
57
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Toelichting op de balans ACTIVA 1. Materiële vaste activa De materiële vaste activa bestaan volledig uit bedrijfsmiddelen die noodzakelijk zijn voor de bedrijfsvoering. Kantoor inventaris Automatisering Totaal € € € Stand per 1 januari 2014 Verkrijgings- of vervaardigingsprijzen 514.309 573.654 1.087.963 Cumulatieve waardeverminderingen en afschrijvingen 425.192 568.829 994.021 Boekwaarden
89.117
4.825
93.942
Mutaties Investeringen 5.060 - 5.060 Desinvesteringen - - Afschrijvingen 40.171 2.568 42.739 Waardevermindering - - Terugneming van waardevermindering - - Afschrijvingen desinvesteringen - - Saldo 35.111- 2.568- Stand per 31 december 2014 Verkrijgings- of vervaardigingsprijzen 519.369 573.654 Cumulatieve waardeverminderin-gen en afschrijvingen 465.363 571.397
37.6791.093.023 1.036.760
Boekwaarden 54.006 2.257 56.263 Afschrijvings-percentages 20,00% 33,30%
De vooruitbetalingen op vaste activa in de boekwaarde op 31 december 2014 betreffen € 0 (31 december 2013: € 0).
INHOUD
58
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
2. Financiële vaste activa De financiële vaste activa bestaan volledig uit een verstrekte lening aan 2theloo, waarop vanaf 2013 aflossing heeft plaatsgevonden. 31-12-2014 31-12-2013 Stand per 1 januari 145.000 225.000 Afgelost -120.000 -80.000 Stand per 31 december 25.000 145.000 De lening aan 2theloo bestaat uit een geldverstrekking van € 225.000 die binnen twintig maanden, conform de in 2013 afgesloten vaststellingsovereenkomst, afgelost dient te zijn. Het rentepercentage dat gehanteerd wordt is 5% per jaar. De rente wordt maandelijks gefactureerd over de uitstaande som en verantwoord onder de rentebaten. 3. Vorderingen en overlopende activa De samenstelling van deze post is: 31-12-2014 31-12-2013 Te ontvangen rente 12.659 9.959 Debiteuren 40.110 16.730 Vooruitbetaalde kosten 57.042 14.599 Betaalde waarborgsommen tbv huisvesting 65.203 65.203 Nog te ontvangen bedragen loterijen 433.989 515.827 Nog te ontvangen bedragen nalatenschappen 412.723 275.396 Nog te ontvangen bedragen donateurs 40.983 61.877 Nog te ontvangen bedragen overig 28.135 14.676 Stand per 31 december 1.090.844 974.267 De vordering op nalatenschappen en de waarborgsom kunnen een looptijd van langer dan een jaar hebben. Alle andere vorderingen hebben een looptijd van korter dan een jaar. 4. Effecten De beleggingen bestaan uit: 31-12-2014 31-12-2013 Obligaties 2.659.223 2.214.185 Aandelen 1.177.745 1.285.945 Liquiditeiten 148.329 219.188 Stand per 31 december 3.985.297 3.719.318 De effecten staan ter vrije beschikking van de stichting en zijn ter beurze genoteerd.
INHOUD
59
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
5. Liquide middelen Banken: rekening courant bedrijfsspaarrekening Stand per 31 december
31-12-2014 31-12-2013 431.706 358.287 2.162.252 1.033.171 2.593.958 1.391.458
De liquide middelen staan ter vrije beschikking van de stichting.
PASSIVA 6. Reserves en fondsen 31-12-2014 31-12-2013 Reserve financiering activa Stand 1 januari 93.941 139.421 Mutatie 2014 -37.678 -45.480 Stand per 31 december 56.263 93.941 Het bestuur van de stichting heeft bepaald dat er een reserve ‘Financiering activa’ gevormd wordt ter dekking van de balanswaarde van de materiële vaste activa. Afhankelijk van genoemde balanswaarde en het resultaat in het boekjaar zal er een dotatie of onttrekking van deze reserve plaatsvinden per balansdatum. Continuïteitsreserve Stand 1 januari Donatie Stand per 31 december
2.300.000 2.216.156 200.000 83.844 2.500.000 2.300.000
Beleid inzake de Continuïteitsreserve De Continuiteïtreserve heeft als doel de voortgang van de werkzaamheden van de Maag Lever Darm Stichting veilig te stellen. De hoogte is gebaseerd op een risicoanalyse en is vastgesteld op € 2.500.000. Dit bedrag dekt de jaarlijkse uitvoeringkosten. De Continuïteitsreserve dient als zekerheid voor het voortbestaan van de Maag Lever Darm Stichting. Conform de richtlijn van de commissie Herkströter hanteert de directie voor deze reserve een bovengrens van 1,5 maal de jaarkosten van de werkorganisatie. De Continuïteitsreserve heeft ultimo 2014 een omvang van 1,00 maal de kosten van de werkorganisatie.
INHOUD
60
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Bestemmingsreserve Bestemmingsreserve Bijzondere Projecten Stand 1 januari Dotatie Stand per 31 december
527.972 0 95.569 527.972 623.541 527.972
De bestemmingsreserve Bijzondere Projecten is in 2013 gevormd en wordt gemuteerd met het exploitatieresultaat dat overblijft na aftrek van dotaties aan fondsen of reserves. De reserve is gevormd om strategisch in te kunnen zetten als zich een bijzondere kans voordoet. Bestemmingsreserve Wetenschappelijk Onderzoek Stand per 1 januari Dotatie / Onttrekking Stand per 31 december
15.000 750.000 765.000
1.000.000 -985.000 15.000
Doordat in 2014 niet voldoende wetenschappelijke projecten zijn ingediend die voldeden aan onze subsidie-eisen, is er besloten het niet benutte deel van de toekenningen door te schuiven naar 2015. Hiertoe is er € 750.000 toegevoegd aan de bestemmingsreserve Wetenschappelijk Onderzoek. Totaal fondsen en bestemmingsreserve
7. Langlopende schulden Toegekende, nog niet uitgekeerde Subsidies Wetenschappelijk Onderzoek: Het verloop van deze post is: Stand per 1 januari Af: in het verslagjaar verrichte betalingen vrijval wegens afloop/niet doorgaan project Bij: in het verslagjaar toegezegde subsidies Beschikbaar Af: Te betalen binnen 1 (één) jaar Stand per 31 december
INHOUD
3.944.804
2.408.941
31-12-2014
31-12-2013
2.987.423
2.292.235
-1.174.508 -132.611
-1.176.920 -50.000
1.862.717 1.922.108 3.543.021 2.987.423 -1.513.385 2.029.636
-2.673.402 314.021
61
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Subsidieverplichtingen Subsidies voor wetenschappelijk onderzoek worden toegekend aan projecten die langer dan één jaar duren. In het jaar van toekenning wordt de gehele verplichting ten laste van de exploitatie gebracht. Op balansniveau worden de verplichtingen gesplitst in kortetermijn- en langetermijnschulden. Verplichtingen die maximaal één jaar na balansdatum verschuldigd zijn, worden als een kortetermijnschuld opgenomen. Alle overige verplichtingen worden als een langlopende schuld verantwoord. 8. Kortlopende schulden 31-12-2014 31-12-2013 De specificatie hiervan is: Subsidies medisch wetenschappelijke projecten 1.513.386 2.673.402 Crediteuren 167.234 190.013 Af te dragen loonheffing en sociale premies 25.078 31.899 Reservering vakantiegeld 43.332 49.772 Reservering vakantiedagen 13.252 17.414 Nog te betalen kosten overig 14.640 110.550 Totaal kortlopende schulden 1.776.922 3.073.050 Schulden Schulden worden per balansdatum gewaardeerd tegen de reële waarde. Alle kortlopende schulden hebben een looptijd van korter dan een jaar. De langlopende schulden hebben een looptijd variërend tussen de één en vier jaar. Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen Meerjarige financiële verplichting: In 2013 is in het kader van de leasekosten voor de kantoorapparatuur in het kantoor te Amersfoort een nieuwe meerjarenovereenkomst afgesloten met leverancier Itec. Deze overeenkomst heeft een looptijd van 36 maanden en eindigt medio 2016. Per 15 maart 2013 hebben de partners van het Huis voor de Gezondheid een huurovereenkomst met de stichting Huis voor de Gezondheid afgesloten en een waarborgsom gestort ter grootte van drie maanden huur. De huurovereenkomst is aangegaan voor de duur van tien jaar.
INHOUD
62
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
De Maag Lever Darm Stichting least voor haar directie een lease-auto bij BMW Lease. De Maag Lever Darm Stichting heeft een operationeel leasecontract afgesloten voor de duur van 48 maanden. De genoemde kosten zijn inclusief brandstof. Looptijd < 1 jaar Looptijd 1 tot 5 jaar Looptijd > 5 jaar Totaal
Huur kantoorpand Operationele lease auto Lease kantoorapp. Totaal 81.369 15.684 10.164 107.217 325.476 - 3.388 328.864 261.059 - - 261.059 667.904 15.684 13.552 697.140
Niet verwerkte rechten: Per einde boekjaar is er een vruchtgebruik of fideï-commis de residuo op een zestal nalatenschappen. Deze nalatenschappen zijn op nihil gewaardeerd. Kasstroomoverzicht Onder de investeringen in materiële vaste activa zijn alleen de investeringen opgenomen waarvoor in 2014 geldmiddelen zijn opgeofferd.
Toelichting op de staat van baten en lasten 9. Baten Collecte Collecteopbrengst Aantal collectanten Gemiddelde opbrengst per collectant
2014 2013 2012 2011 2010 877.739 865.21 966.495 1.102.214 1.487.879 15.133 15.190 16.776 18.951 25.531 € 58,00 € 56,96 € 57,61 € 58,16 € 58,28
Bijdragen bedrijfsleven, Major Donors en Social Network Fundraising In 2014 ontving de Maag Lever Darm Stichting een bedrag van € 137.940 uit het bedrijfsleven. Dit is hoger dan in 2013. De bijdrage van de major donors is ook iets toegenomen ten opzichte van 2013. Deze bijdrage is wel fors lager dan begroot, wat grotendeels veroorzaakt wordt door de economische situatie in Nederland. We zien dat het bedrijfsleven nog steeds terughoudend is met sponsoring. De Zuiderzee Klassieker was erg succesvol dit jaar, met meer deelnemers en een hogere opbrengst dan in 2013.
INHOUD
63
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Giften en donaties particulieren In 2014 kwamen de inkomsten uit het donateursprogramma uit op ruim € 2,2 miljoen. Dit was hoger dan verwacht en ook 12% hoger dan de inkomsten uit 2013. Zowel de inkomsten als het aantal donateurs zijn gestegen, door heractivering, prospecting en telemarketing. Door prospecting is het aantal donateurs toegenomen met 8.281. Gezien de economische omstandigheden waar we ons in bevinden, is dat een resultaat om trots op te zijn. Het totale aantal donateurs is gestegen van 87.000 in 2013 naar 94.449, waarmee we uitkomen op een gemiddelde gift van € 23,36 per donateur. Legaten en erfstellingen In 2014 zijn de inkomsten uit nalatenschappen licht gestegen van € 657.523 naar € 671.799. De Maag Lever Darm Stichting maakt gebruik van Bureau Nalaten van de VFI voor de administratieve afwikkeling van de ontvangen erfstellingen en/of legaten. Nalatenschappen worden gewaardeerd op basis van een reële inschatting op balansdatum. Overige baten Onder de overige baten vallen zowel de verkoop van WC Doeboeken ad € 7.573 als een aantal kleinere posten. Baten uit acties van derden Hieronder worden de bijdragen via de Stichting Loterijacties Volksgezondheid (SLV) verantwoord. De Maag Lever Darm Stichting ontvangt deze bijdragen sinds 1996. In 2014 hadden we te maken met stijging van inkomsten uit loterijen. De Maag Lever Darm Stichting heeft vanaf 2008 een trend ingezet door actief en creatief door middel van diverse acties loten te verkopen die geoormerkt zijn ten behoeve van de Maag Lever Darm Stichting. Dit heeft als doel om aan de ene kant een natuurlijk verloop van spelers op te kunnen vangen en aan de andere kant zoveel mogelijk spelers aan de stichting te binden. Dat laatste heeft een hogere afdracht tot gevolg. De vaste afdracht van de VriendenLoterij is met € 734.354 iets gestegen ten opzichte van de € 704.565 in 2013. Daarnaast is het aandeel geoormerkte loten voor de Maag Lever Darm Stichting ook toegenomen: de organisatie ontving in 2014 € 689.295 tegenover INHOUD
€ 576.520 in 2013. De nieuwe acties om de dalende trend te doorbreken en het aantal geoormerkte loten in 2014 weer te laten stijgen, waren dus succesvol. De loterijopbrengsten zijn als volgt te specificeren: 2014 2013 Nagekomen afrekening loterijen voorgaand jaar - 7.892 VriendenLoterij ongeoormerkt 734.354 704.565 Lotto & Krasloterij 303.071 347.037 Geoormerkte loten VriendenLoterij 689.295 576.520 Totaal 1.726.720 1.620.230 De opbrengsten uit loterijen worden gewaardeerd tegen een combinatie van feitelijke toezeggingen en een inschatting op basis van historisch besef. Resultaat rentebaten en baten uit beleggingen 2014 2013 Rentebaten 13.740 11.305 Rente lening 2theloo 4.042 9.730 Dividend 28.405 36.844 Gerealiseerde beleggingsresultaten 82.761 172.241 Ongerealiseerde beleggingsresultaten 187.211 33.603 Totaal 316.159 263.723 Kosten van beleggingen 32.216- 43.776Netto beleggingsresultaat 283.943 219.947 Totaal rendement effecten 8,40% 5,50%
10. Besteed aan doelstellingen Eigen activiteiten Wetenschappelijk onderzoek 2014 2013 Deskundigheidsbevordering 32.177 65.118 Goedgekeurde projecten wetenschappelijk onderzoek 1.862.720 1.922.108 Vrijgevallen 132.611- 50.000Totaal 1.762.286 1.937.226
64
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
11. Werving baten Eigen activiteiten Voorlichting De totale werving baten is ongeveer gelijk gebleven (€ 1.080.217 in 2013 2014 2013 en € 1.080.696 in 2014). Voorlichting Voorlichtingsmateriaal 39.443 72.477 12. Beheer & Administratie Collecte 95.909 48.935 De Maag Lever Darm Stichting heeft een transparant systeem opgezet Donateurs 357.510 631.095 voor de toerekening van de kosten van beheer en administratie. Zo Website 91.949 125.969 zijn alle ‘overhead’-functies aan deze afdeling toegerekend. De kosten Campagnes 215.979 544.080 van de directie zijn conform de verdeelsleutel voor indirecte kosten Publiciteit - 3.440 doorbelast aan de afdelingen Kennis en Communicatie, Marketing en Totaal 800.790 1.425.996 Fondsenwerving en Bedrijfsvoering Er was in 2013 extra geïnvesteerd in de campagnes om de Maag Lever Er zijn geen werknemers werkzaam buiten Nederland (over 2013: nihil) Darm Stichting onder de aandacht van het grote publiek te brengen. In 2014 hebben we hierin minder geïnvesteerd. Daarnaast hebben we door gebruik te maken van andere leveranciers en kritisch te kijken naar de kosten fors kunnen besparen op de post ‘Donateurs’.
Eigen activiteiten Fondsenwerving Voorlichtingsmateriaal Collecte Donateurs Totaal
2014 2013 44.625 23.350 95.909 114.183 357.509 578.280 498.043 715.813
Zorg 2014 2013 Beheer Prinses Margriet huizen Groningen 521 23.219 Verstrekte subsidies Patientenverenigingen 8.980 65.000 Totaal 9.501 88.219
De post ‘Zorg’ betreft nagekomen kosten van het in 2013 gesloten Prinses Margriet-huis. Daarnaast wordt het programma van de subsidies voor patiëntenverenigingen herzien, waardoor we hier veel minder hebben toegekend.
INHOUD
65
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Verdeling kosten naar bestemming Bestemming
Doelstelling Werving baten Beheer Totaal Begroting Totaal en 2014 2014 2013 WO VoorEigen Acties Belegadmini- lichting fondsen- derden gingen stratie (incl. zorg) werving Lasten Uitvoeringskosten eigen organisatie: Personeelskosten - lonen en salarissen 171.267 249.727 145.268 0 0 215.734 781.996 796.643 853.857 - sociale lasten 28.295 41.257 23.999 0 0 35.641 129.192 159.329 138.822 - pensioenen 8.444 12.312 7.162 0 0 10.636 38.554 61.000 56.066 - overige personeelskosten 41.243 60.136 34.982 0 0 51.951 188.312 143.639 147.150 Huisvestingskosten 35.572 51.868 30.172 0 0 44.808 162.420 150.336 239.119 Kantoorkosten 53.488 77.991 45.368 0 0 67.375 244.222 376.969 292.179 Advieskosten 27.380 39.923 23.224 0 0 34.489 125.016 142.000 146.619 Bedrijfsvoeringkosten 19.869 28.972 16.853 0 32.217 25.027 122.938 135.000 97.676 385.558 562.186 327.028 0 32.217 485.661 1.792.650 1.964.916 1.971.488 Eigen activiteiten Publiciteit 0 0 0 0 0 0 0 50.000 3.440 Voorlichting 0 39.443 0 0 0 0 39.443 55.000 72.477 Website 0 91.949 0 0 0 0 91.949 200.000 125.969 Collecte 0 95.909 95.909 0 0 0 191.818 190.000 163.118 Donateurs 0 357.510 357.509 181.872 0 0 896.891 1.310.000 1.209.376 Voorlichtingscampagne 0 215.979 44.625 0 0 0 260.604 450.000 567.430 Wetenschappelijk Onderzoek 1.762.286 0 0 0 0 0 1.762.286 1.372.550 1.937.226 Zorg 0 521 0 0 0 0 521 0 23.219 Overig 0 41.536 41.536 0 0 0 83.072 12.500 0 1.762.286 842.847 539.579 181.872 0 0 3.326.584 3.640.050 4.102.255 Verstrekte subsidies Zorg 0 8.980 0 0 0 0 8.980 90.000 65.000 0 8.980 0 0 0 0 8.980 90.000 65.000 2.147.844 1.414.013 866.607 181.872 32.217 485.661 5.128.214 5.694.966 6.138.743
INHOUD
66
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Specificatie ‘Verdeling kosten naar bestemming’
wordt beoordeeld welk percentage toebedeeld kan worden aan fondsenwerving en welk percentage aan voorlichting.
Toelichting op de Lastenverdeling In de specificatie ‘Verdeling kosten naar bestemming” worden de kosten die de Maag Lever Darm Stichting maakt, verdeeld over doelstellingen, over werving baten en over beheer en administratie. De totalen komen overeen met de totaalbedragen die in de staat van baten en lasten zijn opgenomen met bijbehorende toelichting. Uit de specificatie wordt duidelijk hoe de vermelde kosten zijn besteed. Berekeningswijze De gemaakte kosten zijn in overeenstemming met de voorgeschreven indeling verdeeld over de kostensoorten. Hier zijn de directe kosten, waarvoor een factuur is ontvangen, direct ten laste van de betreffende kostensoort gebracht. De personeelskosten zijn afdelinggerelateerd en direct toe te schrijven aan de verschillende bestemmingen. De huisvesting-, kantoor-, advies- en algemene kosten worden verdeeld op basis een %-verdeelsleutel aan de hand van de personeelskosten. Doelstellingen In 2014 bedroegen de totale baten van de Maag Lever Darm Stichting € 6.136.105. Hiervan is een bedrag van € 3.561.857 besteed aan de doelstellingen. Dat betekent dat 58,0% van de baten rechtstreeks ten gunste is gekomen van de doelstellingen. In 2013 was dit nog 80,0% (in 2012: 40,4%). Dit verschil wordt veroorzaakt doordat de Maag Lever Darm Stichting in 2013 extra projectsubsidies heeft toegekend vanuit de reservering in 2012. Ook hebben we besloten om € 750.000 door te schuiven naar 2015, omdat we daar in 2014 geen geschikte projecten voor beschikbaar hadden.
Beheer en administratie Dit zijn kosten die de Maag Lever Darm Stichting maakt voor de (interne) beheersing en administratievoering. De Vereniging voor Fondsenwervende Instellingen (VFI) heeft in januari 2008 een aanbeveling gedaan voor de toepassing van deze kostenpost, om op die manier tot zoveel mogelijk vergelijkbaarheid te komen tussen de Fondsenwervende Instellingen. Ook de Maag Lever Darm Stichting heeft deze post in overeenstemming met deze aanbeveling berekend. Tot de kosten van beheer en administratie behoren de algemene indirecte kosten, die van de afdeling Bedrijfsvoering, met uitzondering van de directe inspanningen ten behoeve van de doelstellingen. De personele kosten evenals de kosten voor huisvesting, advisering en algemene kosten zijn verdeeld op basis van een verdeelsleutel gebaseerd op de bruto personeelslasten. De totale lasten van de Maag Lever Darm Stichting bedroegen in 2014 € 5.128.214. Hiervan is een bedrag van € 485.661 besteed aan beheer en administratie: 9,5%. Het percentage is iets gestegen ten opzichte van 2013 door een aanpassing in de %-verdeelsleutel van de indirecte kosten ten opzichte van. 2013 en door het feit dat er in 2013 meer besteed is aan de doelstellingen, waardoor het percentage verhoudingsgewijs stijgt. Het bureau van de Maag Lever Darm Stichting De activiteiten van de Maag Lever Darm Stichting worden gecoördineerd en uitgevoerd vanuit het bureau in Amersfoort. Op 31 december 2014 had de Maag Lever Darm Stichting 19 (2013: 22) medewerkers in loondienst. Dit komt overeen met 15,0 fte’s (2013: 17,3 fte). Het gemiddeld aantal fte was 15,72 in 2014.
Werving baten Om fondsen te verkrijgen zoekt de Maag Lever Darm Stichting contact met haar gevers door middel van mailingen, telemarketing, de website en haar collecte. Deze middelen worden niet alleen ingezet voor de ‘geefvraag’ maar zijn ook altijd zeer duidelijk voorlichtend van karakter. Omdat de fondsenwervende activiteiten altijd een inhoudelijke boodschap hebben, wordt een gedeelte van de gemaakte kosten ten laste gebracht van de afdeling Voorlichting. Per kostensoort INHOUD
67
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Bezoldiging directie Naam: Mr. M.A. Verasdonck-van Wijchen Functie: Algemeen directeur Dienstverband Aard (looptijd): Bepaald Uren: 40 Parttime percentage: 100 Periode: 01-01 / 31-12 Bezoldiging 2014 2013 Jaarinkomen Bruto loon / salaris 101.856 100.720 Vakantiegeld 8.148 8.057 Eindejaarsuitkering, 13e/14e maand - Variabel jaarinkomen - 110.004 108.777 SV Lasten werkgeversdeel 5.665 Belastbare vergoedingen/bijtellingen * 13.200 13.200 Pensioenlasten werkgeversdeel 10.199 13.380 Totaal 133.403 141.022 Het jaarinkomen van de directie (in loondienst) valt met € 110.004 bruto binnen het maximum (1 fte/12 mnd.) volgens de VFI Beloningsregeling voor directeuren van goede doelen. De pensioenlast betreft het werkgeversdeel van de aan het pensioenfonds verschuldigde premie. * De belastbare vergoeding/bijtelling heeft betrekking op de lease-auto van de directie.
INHOUD
68
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Kengetallen fondsenwervende instellingen Volgens richtlijn 650 2014 2013 2012 2011 Totale bestedingen aan doelstellingen 3.561.857 Totaal van baten 6.136.105 58,0% 80,0% 40,4% 72,7% Totale bestedingen aan doelstellingen Totaal van lasten
3.561.857 5.128.214
69,5%
73,7%
56,1%
66,9%
Kosten van eigen fondsenwerving Baten uit eigen fondsen
866.607 4.093.227
21,2%
23,5%
24,5%
26,5%
485.661 5.128.214
9,5%
8,7%
19,4%
8,4%
Kosten van beheer en administratie Totale lasten
Doelbestedingen In 2014 bedroegen de totale baten van de Maag Lever Darm Stichting € 6.136.105. Hiervan is een bedrag van € 3.561.857 besteed aan de doelstellingen. Dat betekent dat 58,0% van de baten rechtstreeks ten gunste is gekomen van de doelstellingen. In 2013 was dit 80,0%. Het verschil komt voort uit het feit dat in 2013 de doorgeschoven projectsubsidies ten behoeve van Wetenschappelijk Onderzoek uit 2012 alsnog zijn toegekend. De uitgaven aan doelbestedingen liggen in 2013 dan ook substantieel hoger dan in 2014. Daarnaast hebben we € 750.000 aan projectsubsidies doorgeschoven naar 2015, omdat die in 2014 niet konden worden toegekend. CBF-percentage De Maag Lever Darm Stichting beschikt over het CBF-keurmerk. Een van de voorwaarden van dit keurmerk is het CBF-percentage van 25%. Dit percentage wordt berekend door de totale kosten voor de eigen fondsenwerving af te zetten tegen de totale opbrengst uit de eigen fondsenwerving. Het gemiddelde percentage over drie opeenvolgende jaren mag niet hoger uitkomen dan 25%. Het CBF-percentage over 2014 bedraagt 21,2%. In 2013 was het percentage 23,5% en in 2012 was dit 24,5%. Het gemiddelde over de jaren 2012 tot en met 2014 komt hiermee op 23,1%. INHOUD
Kosten van beheer en administratie De totale lasten van de Maag Lever Darm Stichting bedroegen in 2014 € 5.128.214. Hiervan is een bedrag van € 485.661 besteed aan beheer en administratie: 9,5%. Het percentage is iets gestegen ten opzichte van 2013. De Maag Lever Darm Stichting heeft zich als norm gesteld dat het percentage voor beheer en administratie zo laag mogelijk moet uitkomen zonder concessies te doen aan de kwaliteit van de ondersteuning. Het percentage is relatief gezien iets gestegen ten opzichte van 2013. Dit komt doordat het kengetal berekend wordt op basis van de totale lasten van de Maag Lever Darm Stichting en zoals hierboven opgemerkt hebben we in 2013 duidelijk meer uitgegeven aan doelbestedingen (als onderdeel van de totale lasten een grote factor).. Die verhoging van uitgaven heeft direct weerslag op de kengetallen: die nemen daardoor onevenwichtige vormen aan. Verder hebben we in 2014 een aanpassing doorgevoerd op de interne verdeelsleutels van de indirecte kosten. Die zijn eveneens van invloed op het voornoemde percentage.
69
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Verschillenanalyse rekening versus begroting 2014 Rekening Begroot Verschil BATEN Collecte 877.739 1.000.000 -122.261 Bijdrage bedrijfsleven 137.940 300.000 -162.060 Giften en donaties particulieren 2.206.486 1.900.000 306.486 Legaten en erfstellingen 671.799 700.000 -28.201 Acties vrijwilligers 5.624 30.000 -24.376 Major donors 60.000 200.000 -140.000 Social Network Fundraising 122.330 0 122.330 Overige baten 11.308 52.500 -41.192 Baten uit eigen fondsenwerving 4.093.226 4.182.500 -89.274 Baten uit acties van derden 1.726.720 1.600.000 126.720 Rentebaten en baten uit beleggingen 316.159 0 316.159 Som der baten 6.136.105 5.782.500 353.605 LASTEN Besteed aan doelstellingen Kennis 3.561.857 4.251.899 -690.042 3.561.857 4.251.899 -690.042 Werving baten Kosten van eigen fondsenwerving 866.607 764.039 102.568 Kosten van acties van derden 181.872 150.000 31.872 Kosten van beleggingen 32.217 40.000 -7.783 1.080.696 954.039 126.657 Beheer en administratiee Kosten van beheer en administratie 485.661 489.027 -3.366 Som der lasten 5.128.214 5.694.965 -566.751 Resultaat voor resultaatbestemming 1.007.891 87.535 920.356 Toevoeging / onttrekking aan: Bestemmingsreserve Wetenschappelijk Onderzoek 750.000 Continuiteitsreserve 200.000 Bestemmingsfonds HvdG 0 Bestemmingsreserve Herpositionering 0 Reserve financiering Activa -37.678 Resultaat ten gunste van bestemmingsreserve Bijzondere projecten 95.569 INHOUD
70
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Toelichting De totale baten vallen over 2014 hoger uit dan begroot. Dit wordt vooral veroorzaakt door een toename van de baten uit acties van derden (loterijen) en door het rendement op de beleggingen. De inspanningen van de Maag Lever Darm Stichting om het aandeel geoormerkte loten te vergroten zijn dus succesvol geweest. Beleggingen worden nooit in de begroting meegenomen vanwege het feit dat deze zich niet laten voorspellen. De baten uit eigen fondsenwerving zijn achter gebleven ten opzichte van wat begroot was. De belangrijkste oorzaak is het nog steeds slechte economische klimaat in Nederland, waardoor de bijdragen vanuit het bedrijfsleven achterblijven en de collecteopbrengst lager uitpakte dan begroot. Wel is de collecteopbrengst hoger dan 2013 en hebben we daarmee de neerwaartse spiraal weten te doorbreken. De Zuiderzee Klassieker was zeer succesvol, met meer deelnemers en hogere opbrengst dan 2013. De Zuiderzeeklassieker was niet in de begroting opgenomen, omdat we pas in 2014 hebben besloten deze toch weer te organiseren. De acties van vrijwilligers zijn eveneens substantieel achtergebleven op de begroting. Er zijn wel degelijk mooie initiatieven geweest met goede resultaten, alleen laat het aantal nog wat te wensen over. De lasten zijn ruim binnen de begroting gebleven, mede omdat we minder hebben besteed aan onze doelstellingen. Ook de kosten waren lager dan begroot. De kosten van beheer en administratie zijn ongeveer gelijk aan de begroting, maar afgenomen ten opzichte van 2013.
INHOUD
71
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Overige gegevens Opstelling van de jaarrekening De jaarrekening is opgemaakt d.d. 31 maart 2015 ten kantore van de Maag Lever Darm Stichting op het Stationsplein 123 te Amersfoort. Vaststelling en goedkeuring De jaarrekening 2014 is in aanwezigheid van de accountant door de Raad van Toezicht vastgesteld en goedgekeurd in de vergadering van 23 april 2015. Resultaatbestemming De Raad van Toezicht stelt de resultaatbestemming vast overeenkomstig de resultaatverdeling, zoals opgenomen in de staat van baten en lasten. Gebeurtenissen na de balansdatum Er hebben zich geen gebeurtenissen na de balansdatum voorgedaan, die hier vermeld dienen te worden. Controleverklaring De controleverklaring is opgenomen als bijlage.
INHOUD
72
HOOFDSTUK
1
2
3
4
5
6
Bijlage Accountantsverklaring
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de raad van toezicht en de directie van de Maag Lever Darm Stichting
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van de Maag Lever Darm Stichting per 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen van de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving.
Mededeling betreffende het jaarverslag
Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2014 van de Maag Lever Darm Stichting te Amersfoort gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014 en de staat van baten en lasten over 2014 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen van de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving. De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als de directie noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Wij hebben het jaarverslag gelezen teneinde van materieel belang zijnde inconsistenties, indien aanwezig, met de gecontroleerde jaarrekening te onderkennen. Op basis van het doorlezen van het jaarverslag vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de informatie in de jaarrekening en dat het jaarverslag alle informatie bevat die vereist is volgens Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 650 ‘Fondsenwervende instellingen’. Wij hebben geen controle- of beoordelingswerkzaamheden uitgevoerd op de informatie in het jaarverslag. Utrecht, 26 juni 2015 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Origineel getekend door drs. W.A. van Ginkel RA
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risicoinschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de directie van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. ref.: e0358759 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V., Newtonlaan 205, 3584 BH Utrecht, Postbus 85096, 3508 AB Utrecht T: 088 792 00 30, F: 088 792 95 08, www.pwc.nl ‘PwC’ is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK 34180287), PricewaterhouseCoopers Compliance Services B.V. (KvK 51414406), PricewaterhouseCoopers Pensions, Actuarial & Insurance Services B.V. (KvK 54226368), PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289) en andere vennootschappen handelen en diensten verlenen. Op deze diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Op leveringen aan deze vennootschappen zijn algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Op www.pwc.nl treft u meer informatie over deze vennootschappen, waaronder deze algemene (inkoop)voorwaarden die ook zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam.
Maag Lever Darm Stichting – ref.: e0358759
Pagina 2 van 2 INHOUD
73
