Parkeren, verbindende schakel in ruimtelijke ontwikkelingen Sjoerd Stienstra, Stienstra Adviesbureau Frans Bekhuis, CROW/ KpVV 16 mei 2013
2
Inhoud 1. Parkeren en maatschappelijk-ruimtelijke ontwikkelingen 2. Onderzochte maatschappelijke-ruimtelijke ontwikkelingen Voorbeeld 1: Krimp en groei Voorbeeld 2: H et nieuwe werken 3. Richtingwijzers toekomstig parkeerbeleid (Centrum)-gebieden Woonwijken Bedrijventerreinen
3
Parkeren, wat is het ons waard? Parkeren is onderdeel van mobiliteit Parkeerbeleid draagt bij aan bereikbaarheid en leefbaarheid Gratis parkeren bestaat niet; maak kosten meer zichtbaar De waarde van parkeren; breng kosten en baten beter in beeld Parkeren: publiek of privaat?
4
Parkeren, wat is het ons waard? Verhandelbare parkeerrechten Parkeren overlaten aan markt Samenwerken/ optimaliseren
5
Parkeren, wat is het ons waard? Een voorbeeld: Maastricht Céramique Een centrale garage onder het plein bedient bewoners, werkers, bezoekers van het cultureel centrum/ bibliotheek, winkels en is tegelijkertijd een park&walk garage naar de binnenstad.
Publieke garage met 455 plaatsen Bewoners parkeren in publieke garage Zwerfplekken, maar wel gegarandeerd ruimte Bewoners gebruiken hoofdingang of abonnementeningang Totaal ca 500 abonnementen Gemiddeld 2700 kortparkeerders per week
6
Parkeren en maatschappelijk-ruimtelijke trends Maatschappelijke trends ßà Toekomstig parkeerbeleid Belangrijke thema’s in 2013 zijn o.a.: - Parkeren; publiek of privaat? - ICT en mobiliteitsbeleid - Duurzaamheid - Krimp en groei - H et nieuwe werken
7
Krimp en groei Krimp in 25% van alle gemeenten, vooral aan de rand van het land. Bevolkingsgroei vooral in ruimtelijk Economische hoofdstructuur.
8
Krimp en groei Groei,krimp en samenstelling van bevolking hebben invloed op mobiliteit, naast gedragsverandering.
Gedrag: meer (auto-)mobiliteit ( o.a. door welvaartsstijging, huishoudenssamenstelling, arbeidsparticipatie, vrije tijd) Krimp heeft enig dempend effect (minder verkeersdeelnemers) • Echter: schaalvergroting, verschraling openbaar vervoer
9
Krimp en groei In krimpregio’s minder voorzieningen à bundeling voorzieningen in centrumgebieden à meer autogebruik in krimpregio’s.
Bevolkingskrimp leidt tot: • daling parkeerdruk in plattelandskernen • stijging parkeerdruk in regionale centra
Bevolkingsgroei: tegengestelde (gedrags-)effecten • matigend:
concentratie bevolking & voorzieningen; lager autobezit; vervoersalternatieven (fiets, OV)
• daarentegen:
ketenverplaatsingen; netwerksteden
Het nieuwe werken H et nieuwe werken is een andere manier van denken N ieuwe werken kan vervoersgedrag positief beïnvloeden, mits gekoppeld aan breed vervoersmanagementspakket Als nieuwe werken alleen wordt geïnterpreteerd als inrichting kantoororganisatie blijft parkeervraag gelijk of intensiveert Elders werken leidt ook tot parkeervraag
Het nieuwe werken: tijd- / plaatsonafhankelijk Het oude werken: • • • •
Organisatie van het werk fabrieksmatig: vaste werktijden (prikklok!),vaste werkplek, management op input/ aanwezigheid De mens als ‘resource’
Het nieuwe werken: • •
•
Interne organisatie kantoren in werksferen Mens als individu centraal: zelf verantwoordelijk voor resultaat, zelfsturing, management op output Werk gaat weer naar de mens
Het nieuwe werken: op kantoor, tenzij… 15% minder oppervlak nodig, parkeervraag blijft gelijk Flextijden: parkeervraag meer gespreid, piek blijft gelijk Bestaande bouw • 15% leegstaand verhuren • Totale parkeervraag neemt toe Nieuwbouw • Kleiner gebouw • Zelfde parkeervraag PER SALDO: intensivering parkeervraag – Parkeerkental neemt toe met 100/85= 16%
Het nieuwe werken: niet op kantoor, tenzij Werken kan overal • In 2010 16% regelmatig telewerker • Zakelijke en financiële diensten 25% Minder kantooroppervlak nodig • Ca 70% t.o.v. traditionele kantoor • Kantoor primair ontmoeten en vergaderen
Het nieuwe werken: niet op kantoor, tenzij (2) Effect op werk- en reisgedrag groot • 1 à 2 dagen per week niet op kantoor • Aanpassing werktijden (spits) Effect op parkeren • Lagere parkeervraag, minder voorspelbaar • N B: let op planning overleggen Effect parkeerkental – Afhankelijk van reductie oppervlak en mate van telewerk; – Bij 70% opp en 1,5 dg/wk blijkt kental gelijk
Het nieuwe werken: effect op parkeren Als overige omstandigheden gelijk blijven leidt H N W (interne kantoororg.) tot gelijkblijvende of stijgende parkeerkentallen Echter: H N W vaak onderdeel van breder pakket maatregelen: (Verhuizing OV-locatie, aanpassing reiskostenvergoeding, vervoermanagement)
In de praktijk daardoor groot effect op vervoersgedrag: •
Vervoerwijzekeuze
•
Werktijden aanpassen op OV
•
Multimodaal vervoer beter planbaar
•
OV-reistijd wordt werktijd (internettoegang)
Toekomstig parkeerbeleid: centrumgebieden ü ü
ü
Marketing parkeren als onderdeel van binnenstadspromotie Parkeervraag van bewoners en werkers structureel oplossen •
gebiedsgewijze aanpak (‘benutten en beprijzen’)
•
optimalisatie parkeerbalans
•
exploitatiekosten parkeren toerekenen aan gebruikers/ belanghebbenden
Tariefdifferentiatie •
ü
ü
Piek- en daluren-beleid, early bird tarieven, SF parking
Benutting •
uitwisseling openbaar en particulier
•
Parkeermakelaar
In krimpgebieden stijgende én dalende parkeerdruk
Toekomstig parkeerbeleid: woonwijken ü
ü
ü
Toenemende parkeerdruk •
overloop uit omliggende (centrum-)gebieden
•
toename eigen autobezit
•
minder capaciteit (verdichting, kwaliteit openbare ruimte)
•
geen standaardoplossingen
Investeren in oplossingen •
reële tarieven heffen
•
toename draagvlak voor gebouwde) parkeervoorzieningen
•
concentreren capaciteit (mech. P)
Bewoners bij oplossingen betrekken •
draagvlak voor andere oplossingen
Toekomstig parkeerbeleid: bedrijventerreinen ü
ü
ü
Clusteren van parkeervoorzieningen •
leidt tot evenwichtiger benutting
•
noodzaak versterkt door het nieuwe werken
Dubbelgebruik bevorderen •
strategische branchering
•
eigendomsrechten parkeren stimulans
Differentiatie in parkeeraanbod •
inzet prijsmechanisme (duur en dichtbij, goedkoper maar verder lopen)
•
maximering verkeersbewegingen
19
Ten slotte H et is verstandig om regelmatig stil te staan bij de wisselwerking tussen Parkeren en Maatschappelijke-Ruimtelijke en technische ontwikkelingen De grootste uitdaging voor parkeren zit in het leveren van maatwerk die meegaat met veranderende maatschappelijke omstandigheden: - Gebiedsgericht parkeerbeleid - Effectieve organisatievormen tussen publiek en private partijen.
OV-klantenbarometer 18 maart 2010
20
Ten slotte Parkeren als onderdeel van mobiliteit en verkeer, heeft nauwe relaties met uiteenlopende maatschappelijke-ruimtelijke trends.
Met recht vormt parkeren een verbindende schakel in ruimtelijke ontwikkelingen en de hierbij betrokken beleidsvelden
21 21
21 maart 2013
Colofon Onze contactgegevens:
Volg ons
Frans Bekhuis Sjoerd Stienstra bekhuis@ crow.nl stieverk@ wxs.nl
KpVV-discussiegroep over verkeer en vervoer @ KpVVUtrecht www.kpvv.nl/rss
Geïnteresseerd in onze gratis abonnementen? KpVV-nieuwsbrieven, KpVV Berichten, enzovoort. Meld u aan bij www.kpvv.nl/ mijnkpvv KpVV is onderdeel van CROW
