4 ©Koningsspelen
Werkboek
1. Inleiding
Waarom dit werkboekje? TIPS EN IDEEËN Met dit boekje willen we scholen tips en ideeën geven voor het organiseren van de Koningsspelen op 25 april 2014. Deze dag is een feest voor basisschoolkinderen ter ere van Koningsdag, waarbij samen ontbijten en bewegen centraal staat. DOEL Het doel van de Koningsspelen is dat de kinderen samen met plezier bewegen. De deelnemende scholen kunnen deze dag geheel naar eigen wens inrichten. Dit boekje wil daar graag bij helpen. RECORDPOGING Bij de landelijke opening van de Koningsspelen wordt een recordpoging gedaan voor de grootste zang- en dansroutine op verschillende locaties (‘largest song and dance routine multiple locations’). Bij deze recordpoging is het de bedoeling dat we met zoveel mogelijk kinderen zingen en dansen. We weten nog niet welke leeftijdsgroepen aan deze recordpoging mee kunnen doen. Over deze recordpoging krijgt u op een later tijdstip meer informatie. Voor actuele informatie over de Koningsspelen 2014 zie
www.koningsspelen.nl
2. Geschiedenis De korte geschiedenis van de Koningsspelen INHULDIGING Op 26 april 2013 hebben 6581 basisscholen in Nederland de eerste Koningsspelen gevierd. Deze Koningsspelen werden georganiseerd ter ere van de inhuldiging van Koning Willem-Alexander. 1.370.870 leerlingen en 107.975 leerkrachten hebben meegedaan aan de eerste Koningsspelen. Dit betekent dat 87% van de basisscholen in Nederland heeft deelgenomen.
‘BEWEGEN IS GEZOND’ Kinderen voor Kinderen hebben het lied ‘Bewegen is gezond’ gezongen en op alle deelnemende scholen werd tegelijkertijd meegezongen en gedanst. SPORTDAG Daarna begon de Sportdag die de scholen op hun eigen manier vorm hebben gegeven.
VRIJDAG 25 APRIL 2014 Na deze eerste Koningsspelen is besloten om ieder jaar op ONTBIJT EN AFTRAP Alle scholen begonnen met een de laatste schooldag voor feestelijk ontbijt en daarna heb- Koningsdag de Koningsspelen ben Koning Willem-Alexander en te organiseren. Dit jaar worden Koningin Maxima de aftrap voor de Koningsspelen georganiseerd op vrijdag 25 april. Ook deze de Koningsspelen gegeven. Koningsspelen beginnen weer met een feestelijk ontbijt op school.
3. Programma
Het landelijke programma van de Koningsspelen 2014 08.30 – 09.30
Feestelijk ontbijt op de scholen
09.30 – 10.00 Landelijke start met wereldrecordpoging dansen en zingen: ‘ largest song and dance routine multiple locations’ samen met Kinderen voor Kinderen 10.00 – Start Sportdag (eigen invulling scholen)
4. Tips
Belangrijkste tips voor de organisatie van de Koningsspelen Vorm een KONINGSSPELENTEAM • (doe het niet alleen!)
•
ETREK KINDEREN bij de voorbereiding van de B Koningsspelen
Creëer VOORPRET • Maak er een gezonde, sportieve en vooral • FEESTELIJKE DAG van
5 . Stappenplan VOORBEREIDING
1. BEGIN OP TIJD MET DE VOORBEREIDING
Natuurlijk is het mogelijk om de organisatie van de Koningsspelen één of enkele weken van te voren te regelen. Wij bevelen dit niet aan. Een korte voorbereiding is wel mogelijk, maar bij een langere voorbereidingstijd zijn de mogelijkheden groter. Omdat heel veel basisscholen op deze dag een sportdag organiseren is het ook in verband met het regelen van materialen en locatie handig om op tijd te beginnen. Voor sommige ideeën is meer voorbereiding nodig dan andere. Het is jammer als leuke ideeën door tijdgebrek niet uitgevoerd kunnen worden.
2. RICHT EEN KONINGSSPELEN-TEAM OP TREK DE KAR NIET ALLEEN! Het is om verschillende redenen aan te bevelen om niet alleen, als bijvoorbeeld vakleerkracht gym, de Koningsspelen te organiseren. Ook niet de organisatie vooraf. Het oprichten van een speciaal Koningsspelen-team zorgt er voor dat binnen de school meer betrokkenheid en voorpret wordt gecreëerd
voor de Koningsspelen. Soms lijkt het makkelijker om even zelf een plan te maken en alles te regelen. Natuurlijk kost het in het begin meer tijd om de organisatie met anderen te delen, maar het levert wel wat op. Door betrokken te zijn bij de voorbereidingen zullen mensen op de dag zelf beter weten wat ze moeten doen. Een Koningsspelenteam kan interessantere ideeën bedenken en uitvoeren dan een persoon alleen. Ook kan een team snel meer mensen bereiken als extra hulp nodig is. KONINGSSPELENTEAM De organisatie wordt kwetsbaar als deze afhankelijk is van één persoon. Bij ziekte van een organisator kan een Koningsspelen-team de voorbereiding en uitvoering relatief soepel verder laten gaan. Mogelijke leden voor een Koningsspelenteam: Kinderen, vakleerkracht, onderwijzend personeel en ouders. Wij bevelen vooral aan om kinderen in het team op te nemen. Kinderen vinden dit heel leuk om te doen en het zorgt voor veel voorpret. VERSCHILLENDE TEAMS Er zijn verschillende onderdelen van de Koningsspelen: het ontbijt, de dans en het lied, en de sportdag. Afhankelijk van de grootte van de school zijn daar misschien verschillende teams voor nodig. Als u mee wilt doen aan de wereldrecordpoging, dan is daar waarschijnlijk een apart organisatieteam voor nodig. Soms kan het handig zijn om verschillende teams te maken voor de organisatie van de Koningsspelen voor de onderbouw, middenbouw of bovenbouw. Dit is afhankelijk van de omvang van de school, maar ook van het programma.
Het Koningsspelen-team:
3. BRAINSTORM: WAT GAAN WE DOEN? MOGELIJKE INVULLINGEN Stel samen met het Koningsspelen-team en/of anderen een lijst samen met allemaal mogelijke invullingen voor de Koningsspelen. WAARDEOORDELEN Heel belangrijk bij een brainstorm is om samen af te spreken geen waardeoordelen uit te spreken over wat wordt geroepen. U hoeft zelfs niet leuk te vinden wat u roept. Het is de bedoeling om zoveel mogelijk ideeën te genereren. Waarbij het uitgangspunt wel is dat het doel is dat de kinderen bewegen. BRUIKBAAR & NIET BRUIKBAAR Zorg dat de brainstorm apart wordt gedaan van de besluitvorming. Ga dus niet bij ieder idee de voor-en nadelen meteen bespreken. Zorg eerst voor een lijst van bruikbare en niet-bruikbare ideeën. In de volgende ronde kunt u ideeën laten afvallen en uitgebreid gaan bespreken. BETER GOED GEJAT, DAN SLECHT BEDACHT Als de brainstorm onvoldoende oplevert kunt u natuurlijk ook op internet kijken naar de invullingen van andere scholen tijdens de Koningsspelen 2013. Mogelijke ideeën die wij van scholen hebben gehoord en via de websites www.nationalesportweek.nl en www.kvlo.nl hebben gezien:
Brainstorm: idee:
idee:
idee:
idee:
Sportmarkt met sportverenigingen • Sport10kamp •
(http://www.nationalesportweek.nl/sport10kamp) Vossenjacht • • Sponsorloop Fietstocht • Uitwisselingsestafette tussen scholen • • Oud-Hollandse Spelen
idee:
4. KIES DE LOCATIE KONINGSSPELEN Waar gaat u de Koningsspelen 2014 organiseren? Voordat u definitief kiest hoe u de Koningsspelen wilt inrichten is het belangrijk om te bepalen wáár u de Koningsspelen wilt laten plaats vinden. De locatie die u tot uw beschikking hebt, bepaalt in belangrijke mate de mogelijkheden. Soms is het vinden van een juiste locatie lastig, omdat ook andere scholen er gebruik van willen maken. Hebt u geen geschikte locatie, iets wat waarschijnlijk vooral een probleem kan zijn voor scholen in grote steden, dan zijn er natuurlijk nog steeds mogelijkheden voor een leuke sportdag. Wij kennen voorbeelden van scholen die bij de Koningsspelen 2013 een fietstocht of een estafette hebben georganiseerd. Andere scholen gebruiken de gymzaal of hun schoolplein. ONTBIJT & AFTRAP Bepaal ook de locatie van het ontbijt en de landelijke aftrap. Samen ontbijten is natuurlijk heel gezellig. Het is het leukst om de landelijke aftrap met het liedje en dansje, indien mogelijk, met de hele school samen te doen. Probeer daarbij een scherm met voldoende geluidweergave te regelen, zodat iedereen de muziek goed kan horen. Er zal naar alle waarschijnlijkheid een livestream zijn van de opening van de Koningsspelen. We gaan met z’n allen zingen en dansen op een nieuw lied van Kinderen voor Kinderen. GOOGLE-MAPS Kijk via google-maps naar een mogelijke locatie voor de Koningsspelen-sportdag in de buurt.
Maak een plattegrond van de locatie:
5. BETREK MOGELIJKE PARTNERS BIJ DE ORGANISATIE VAN DE KONINGSSPELEN SAMENWERKINGSPARTNERS De Koningsspelen zijn een speciale sportdag voor alle basisscholen in Nederland. Dit biedt de mogelijkheid om voor deze dag andere samenwerkingspartners te zoeken dan voor een gewone sportdag. Denk goed na welke samenwerkingspartners een meerwaarde kunnen bieden aan de Koningsspelen van uw school.
kunt u ze oproepen om met hun sportvereniging iets voor de school te organiseren. Kent u ze niet, dan kunt u ze misschien via de nieuwsbrief van uw school uitnodigen om te reageren.
ANDERE SCHOOL U kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om de Koningsspelen samen met een andere school te organiseren. Misschien hebt u al één of meerdere scholen in de buurt met wie de school samenwerkt. Het kan interessant zijn om via de Koningsspelen nader kennis te maken met andere scholen.
NATIONALE SPORTWEEK Een sportvereniging of sportschool kan bijvoorbeeld een aantal oefeningen voor hun sport uitzetten en begeleiden. De sportvereniging krijgt hiermee de kans om hun sport te promoten. De kinderen krijgen de kans om intensief kennis te maken met een sport. De Koningsspelen vallen dit jaar in de Nationale Sportweek. Het kan zijn dat uw gemeente of sportverenigingen de Koningsspelen mooi vinden passen in de Nationale Sportweek.
SPORTVERENIGINGEN Ook kunt u één of meer sportverenigingen vragen om voor de Koningsspelen een sportdag met hun sport te organiseren op school of op de locatie van de sportvereniging. Waarschijnlijk zijn ouders van de school al actief bij een sportvereniging. Misschien
BEGELEIDING OF HULP Heeft u begeleiding nodig tijdens de sportdag zelf of hulp bij de organisatie, dan kunt u denken aan studenten van Middelbare scholen, MBO’s, ROC’s of aan Oranjeverenigingen. Ook kunnen oud-leerlingen misschien een handje helpen.
(OPTIONEEL)
Overzicht van mogelijke partners:
6. WAT GAAN WE DOEN? BETREK ANDEREN Betrek anderen in de school bij de keuze voor het programma van de Koningsspelen. Veel scholen kiezen ervoor om voor de onderbouw een ander programma te maken als voor de middenbouw en de bovenbouw. ALTERNATIEF PROGRAMMA Bespreek met het team van de school welke alternatieven u hebt bij slecht weer. Zorg dat dit alternatieve programma eenvoudig is en weinig voorbereiding kost.
Programma:
7. STEL HET BUDGET
VOOR DE KONINGSSPELEN VAST
Het kan zijn dat het organiseren van de Koningsspelen-sportdag kosten met zich meebrengt. Dat kan mogelijk uit eigen middelen worden betaald, anders is er de mogelijkheid om een aanvraag te doen bij een lokaal vermogensfonds. Mogelijk kan de gemeente of zelfs provincie nog iets voor jullie betekenen.
Begroting: € € € € € € € € € € € € € € € € € €
8. LAAT KINDEREN
UIT GROEP 7 EN 8 MEEDENKEN EN LEUKE DINGEN VERZINNEN (OPTIONEEL)
WEDSTRIJD Organiseer bijvoorbeeld een wedstrijd waarbij kinderen de volgende vraag beantwoorden en visueel maken: Hoe ziet je ideale KoningsspelenSportdag eruit? Organiseer een wedstrijd. Formeer een jury en kies welk idee wint. Dit groepje kinderen mogen hun idee verder uitwer ken. Dit moet zijn: Dit groepje kinderen mag het idee verder uitwerken.
9. ORGANISEER EEN
THEMAWEEK (OPTIONEEL)
Voorafgaand aan de Koningsspelen organiseert u activiteiten over het thema gezondheid en bewegen. VOORBEELDEN: kinderen houden spreekbeurten over • het thema gezondheid en bewegen of over hun eigen sport of sportvereniging. kinderen houden in een logboek bij • hoeveel ze bewegen.
kinderen •
maken werkstukken over gezondheid/bewegen: Wat is gezond en wat niet?
Toneelstukjes, dansjes en andere op• tredens met als thema gezondheid.
Expositie organiseren met tekeningen • en knutsels over het thema gezondheid en/of bewegen.
10. HOE LANG WILLEN WE DE SPORTDAG LATEN DUREN?
Of u nu kiest voor de gehele dag Koningsspelen of 1 dagdeel, zorg in ieder geval dat de kinderen minimaal 1 uur in tensief bewogen hebben vervangen door bewegen. Houd rekening met wachttijden bij het berekenen van de beweegtijd. Zie de ‘Nederlandse Norm Gezond Bewegen’. Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) Voor kinderen en jongeren is het gewenste aantal minuten bewegen per dag tenminste 60. Bovendien moeten kinderen en jongeren naast de aanbevolen dagelijkse dosis lichaamsbeweging éénmaal per week een activiteit uitvoeren die is gericht op het verbeteren van de conditie en fitheid.
Tijdschema:
11. WELKE MATERIALEN HEBBEN WE NODIG?
Maak een lijst met benodigde materialen voor de verschillende onderdelen van de Koningsspelen. Denk aan vervangend materiaal als materiaal tussendoor kapot gaat. EHBO Vergeet ook niet om voldoende EHBOspullen paraat te hebben.
Lijst met materialen:
12. MAAK EEN
DRAAIBOEK
In een draaiboek staat wie wat waar wanneer en hoe doet. Het draaiboek dient gemaakt te worden voor de dag zelf, maar in het draaiboek dient ook de voorbereiding te worden opgenomen. Wie zorgt er bijvoorbeeld voor dat de klassen ingericht worden voor het ontbijt, wie haalt de materialen op voor de sportdag, wie ruimt na afloop op enzovoort. In het draaiboek dient het hele programma te staan. Zorg dat per onderdeel in het draaiboek duidelijk is wie voor het onderdeel verantwoordelijk is of zijn. Verdeel het draaiboek op tijd (dus minimaal een week van te voren en niet pas een dag van te voren) onder de leerkrachten en overige begeleiders.
Draaiboek - Wie Wat Waar Wanneer Hoe: DATUM / TIJDSTIP
WAT
WAAR
BELANGRIJK
WIE
Voorbeeld draaiboek: DATUM / TIJDSTIP
Januari 2014 Half januari 2014 Februari 2014
WAT
School opgeven voor de Koningsspelen Koningsspelen-team vormen
WAAR
www.koningsspelen.nl
BELANGRIJK
Uiterste datum 31/01/2014 Kinderen betrekken
WIE
Directeur of vakleerkracht Bv. vakleerkracht gym
Uitvoeringsteam als ontbijtteam en recordteam vormen Locatie en vorm Koningsspelen-sportdag vaststellen Rest team school informeren
Enthousiaste ouder of leerkracht Alternatief bedenken bij Koningsspelen-team slecht weer Koningsspelen-team
Begin maart 2014
Benodigde materialen inventariseren en regelen
Reserve materiaal
Begin maart 2014
Begeleiding Koningsspelen regelen Voorpret creëren
Koningsspelen-team of sportdagteam (indien meerdere teams) Koningsspelen-team
In de hele school
Kinderen, leerkrachten en ouders betrekken
Koningsspelen-team
Week tevoren
Optioneel: themaweek bedenken Dansje en liedje oefenen
Leerkrachten onderbouw/ middenbouw/bovenbouw In de klas
Week tevoren
Begeleiding informeren
Via brief en/of email
Koningsspelen-team
Week 21 april 2014
Indien nodig materiaal ophalen Themaweek
In de klas
Kinderen met juf/meester
Ontbijtdozen ophalen
Bij de Jumbo
School voorbereiden voor ontbijt en aftrap Koningsspelen 2014
Schoolplein en klassen/ ontbijtlocatie De hele school en op locatie
Januari/februari 2014 Begin maart 2014
Begin april 2014 Begin april 2014
Week 21 april 2014 (optioneel) 24 april 2014 24 april 2014 25 april 2014
Kinderen betrekken
Juffen en meesters Plezier en voorpret
Juf of meester
1 doos per 25 kinderen
Plezier
Ontbijtteam/recordpoging team/aftrapteam Alle teams en de hele school
13. ZORG VOOR
VOORPRET HEB PLEZIER
Voorpret is vaak net zo leuk als de echte dag, en voorpret is ook voor te bereiden. Door voorafgaand aan de Koningsspelen de kinderen te vragen om plannen te maken en dingen voor te bereiden creëert u voorpret. Betrek dus zoveel mogelijk de kinderen en leerkrachten bij de voorbereiding van de koningsspelen. Ook een thema week Koningsspelen organiseren, draagt bij aan de voorpret. Als het programma verrassend is, kan het leuk zijn om de inhoud geheim te houden. U kunt dan voorafgaand aan de Koningsspelen geleidelijk op een grappige manier informatie vrij geven. Ook bij een traditioneler programma is het leuk om van te voren te bedenken hoe u de invulling van de Koningsspelen op een verrassende manier aankondigt. Oefenen op het liedje en het dansje van Kinderen voor Kinderen zorgt ook voor voorpret in de verschillende klassen van de school.
UITVOERING
Heel veel succes DELEGEER •
Delegeer, stel verantwoordelijken aan voor de verschillende onderdelen van het programma. Vergeet daarbij niet het ontbijt, de aftrap en de recordpoging.
Zorg dat begeleiders PRECIES WETEN wat ze op welk • moment moeten doen.
DRANK EN TUSSENDOORTJES •
Het kan ook feest zijn zonder frisdrank of andere zoete drankjes en snoep. Wij bevelen het uitdelen van water aan tijdens en na het sporten. En als u tussendoor iets wilt uitdelen, denk dan aan fruit. Als u iets wilt uitdelen omdat het feest is, denk dan eerder aan iets dat de kinderen stimuleert om te bewegen.
Fotografie LEXsample fotografie
EVALUATIE Na de Koningsspelen is het goed om snel bij elkaar te zitten met het Koningsspelenteam om te evalueren: Wat ging goed en wat kan beter? Schrijf dit kort op en bewaar het. Dat is een goede start voor de volgende editie van de Koningsspelen in 2015.