KOLOFON. HERFSTPROJEKTOR oktober Inhoud 2. Bestuur

PROJEKTOR OCTOBER 2015

HERFSTPROJEKTOR oktober 2015

KOLOFON De 4 Mei-Projektor is een uitgave van de culturele vereniging het 4 Mei-Projekt. Het is een mededelingenblad voor en door de leden en actieve groepen binnen de vereniging

Inhoud

2

Van de bestuurstafel

3

Rob Hennekens, secretaris

Agenda

4

Rita Willink, secretaris

Startzaterdag

5

Josien Looze, ledencontact

Herdenken 9 november

6

Eric Sander, algemeen bestuurslid

Poëzie

6

Het nieuwe logo

7

Programmagroep 2016

Discussie toekomst 4MP

8

Elly Landman

Muziek programma 2016

10

Emmy Bremer

Bezoek aan Therseienstadt

13

Wisselpen

14

Bestuur Cock Voorn, voorzitter-penningmeester

Fred Kamminga Jolanda Hutte Josta de Jong

Redactie Marijke Baljon

Stimmen aus der Programmgruppe16 Voice dialogue

18

Recept

18

Ledenlijst

19

Webmaster Harry Berghuis,

Adressen Postbus 41063, 9701CB Groningen [email protected]

De volgende Projektor verschijnt op 15 januari Kopijsluiting 8 januari

www.4meiprojekt.nl

Koorfoto’s: Jaap Koerts, Harry, Louwrens

Aan dit nummer werkten mee: Cock, Elly, Else, Els, Emmy, Eric, Flip, Hinke, Jan, Jolanda, Josta, Marijke, Petra. Rita, Rob, Wil, Willem

!2


Van de bestuurstafel Cock Voorn, Groningen, 18 juni 2015 In 1979 wilden enkele Groningers met het verzorgen van een culturele activiteit de vierde mei een bredere inhoud geven dan alleen het herdenken van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in Nederland. Ze wilden tijdens die herdenking stil staan bij de strijd tegen fascisme en racisme in het algemeen. De relatie met de Tweede Wereldoorlog was nog sterk. Dat kwam onder meer tot uitdrukking door in het logo de Jodenster te gebruiken met daarin de woorden “Nooit Weer”. We zijn nu 36 jaar na het oprichten van de Vereniging 4 Mei-Projekt. Racisme en maatschappelijke onrechtvaardigheid is er nog steeds en het gevaar van fascisme ligt op de loer. Voldoende reden om door te gaan. Het lijkt er op dat er de laatste jaren weer wat meer aandacht is voor het herdenken, ook bij jongeren. Dat zie je onder meer door de organisatie “Theater Na de Dam”. Ook in Groningen. Je zou kunnen denken dat je concurrentie ondervindt van deze initiatieven en dat het ten koste gaat van de aandacht voor onze concerten. Mogelijk kunnen we aansluiten bij die vermeerderde aandacht voor het herdenken op 4 mei in het algemeen en is het ook een “kans” om onze boodschap uit te dragen. Er moet wel wat gebeuren. We zien de laatste jaren de bezoekersaantallen teruglopen. In Groningen hebben we nog een vaste aanhang, maar ze komt steeds minder. In de andere plaatsen moeten we het hebben van vrienden en kennissen. Blijven de subsidiegevers bereid om daaraan geld uit te geven en is dat wel verantwoord gezien de afname van het aantal bezoekers. We moeten iets doen om dit te keren! Ik denk dat er nog steeds een rol voor het 4 MeiProjekt is weggelegd. De Tweede Wereld Oorlog lijkt ver weg, maar oorlogen zijn sindsdien niet weggeweest. We willen nog steeds strijden tegen het fascisme en onrechtvaardigheid. We willen met onze boodschap een breed publiek bereiken. Het zou normaal moeten worden dat na de officiële dodenherdenking een fors deel van het publiek doorloopt naar het concert van het 4 Mei-Projekt.

Hoe kunnen we een jonger publiek aanspreken? Ik heb het dan niet zo zeer over tieners, maar over mensen met minder witte haren op het hoofd. Iets anders iets is nog, hoe krijg je jongere mensen enthousiast om zich (al of niet zingend) in te zetten voor de doelstellingen van het 4 Mei-Projekt? Mag ik met jullie de volgende uitdagingen voor de volgende drie jaar aangaan? •

Het is over drie jaar normaal dat een derde deel van het publiek van de Stille Tocht vervolgens naar het concert van het 4 Mei-Projekt gaat. Pakweg 300 man.

•

De Groningse burger weet weer dat het 4 Mei-Projekt bestaat en waarvoor het stáát.

•

Over drie jaar is een derde deel van ons publiek beneden de 50 jaar.

•

Over drie jaar zitten in elke stemgroep minimaal 2 zangers beneden de 40 jaar.

•

We hebben minimaal 5 niet-zingende leden die zich inzetten voor het koor.

•

Minimaal eenmaal per jaar organiseren we, eventueel met inzet van niet-zingende koorleden, een lezing, een tentoonstelling, een discussieavond o.i.d., al of niet aansluitend op het thema van het project van dat jaar.

!3


Vervolg bestuurstafel

•

We hebben per jaar minimaal één optreden bij een herdenking, naast 4 mei.

•

De kwaliteit van onze zang is vooruitgegaan doordat ieder koorlid vormen van zangles heeft genoten.

Te ambitieus? Het is niet anders dan ik voor ogen had toen ik aantrad als voorzitter en waarop toen enthousiast werd gereageerd. Én het past naadloos bij doelstellingen van het koor. Als we deze uitdagingen aan willen gaan, hebben we ideeën nodig en concrete plannen die uitgevoerd worden, met enthousiasme. De doelstellingen van 36 jaar geleden zijn nog steeds actueel. Onwetendheid en onverschilligheid zijn nog groot. We kunnen nog steeds een bijdrage leveren om deze wereld een beetje beter te maken. En al doende daar zelf ook nog lol aan beleven.

JAARAGENDA SEIZOEN 2015-2016 2015 3 oktober Startzaterdag 5 oktober Generale repetitie 9 november Herdenking Kristallnacht Synagoge 2016 (22),23-24 januari Koorweekend april Repetitiezaterdag april - mei Concerten juli Laatste repetitie

Ik wil graag weten welke ideeën jullie hebben. Radicale ideeën wellicht? Ik hoop dat jullie deze handschoen samen met mij oppakken.

Rooster van aan- en aftreden Bestuur 4Mei-Projekt Naam 1. 2. 3. 4.

Josien de Looze Cock Voorn Eric Sander Rita Willink

Aangetreden 28-06-2012 06-06-2013 18-06-2009 11-10-2014

Herkozen 18-06-2015 06-06-2013

Functie Voorzitter/penningmeester. Secretaris

!4


Startzaterdag 3 oktober Jolanda Hutte

Routebeschrijving (locaal) Vanuit Groningen: Richting Hoogkerk ( Hoendiep) " Weg blijven volgen (om Hoogkerk heen), langs de suikerfabriek. Over de brug rechtsaf ( ANWB-bord Den Horn). Dit is de Aduarderdiepsterweg. Weg blijven volgen. Na 4 km bij driesprong linksaf (bordje Den Horn). De tweede boerderij aan de rechterkant is Westerklavier. " Vanuit Groningen: Richting Zuidhorn ( N 355)." Op 3 oktober is het weer zover: we gaan in het nieuwe " Na stoplichten bij Aduard rechtdoor blijven rijden. programma duiken en er een flinke duw aan geven. Na 150 meter ligt aan de linkerkant van de weg Dit doen we deze keer op een andere locatie: “Hotel Aduard”. Daar linksaf (bordje Den Horn). Cultuurboerderij Westerklavier in Den Horn. Weg volgen (2km) en bij driesprong rechtsaf. De Den Horn ligt tussen Hoogkerk en Zuidhorn en is bij tweede boerderij aan de rechterkant is Westerklagoed weer prima per fiets te bereiken. vier. " We ontvangen jullie vanaf 9.30 uur met koffie/thee Vanuit Zuidhorn: Richting Groningen (N370)" (€1.50). Om 10 uur starten we met het programma. " Wie wil er iets lekkers bakken/ meenemen voor bij de Tot u aan de rechterkant “Hotel Aduard “ ziet. Daar koffie? rechtsaf. (bordje Den Horn). Weg blijven volgen (2 Om te beginnen geeft Liesbeth Korpershoek een inzing/ km) en bij driesprong naar rechts. De tweede boeropwarm workshop van ongeveer 3 kwartier. Liesbeth is derij rechts is Westerklavier. zelf zangeres, geeft al jaren les en workshops, heeft dus " Vanuit Drachten: A7 Afslag Leek." veel ervaring " Bij rotonde naar links. U rijdt dan onder de A7 door. Om 11 uur nog een kopje koffie en dan neemt Pieter Bij volgende rotonde rechtdoor. Daarna bij T-kruitot 12.30 uur het stokje over. sing naar rechts. Weg blijven volgen naar Enumatil. Bij Enumatil over het bruggetje rechtdoor naar Den Voor de lunch maakt Erika van Westerklavier soep. Horn. In Den Horn bij driesprong naar rechts, richDeze kost € 2.00 ting Hoogkerk. U rijdt door het dorp. Na spoorwegovergang "is de tweede boerderij aan de linkerkant Na de middagpauze zal Josta m.b.v. een powerpoint Westerklavier inhoudelijk het programma nog eens toelichten. Daarna zingen we van 13.30 uur tot 14.45 uur waarna Een laatste mogelijkheid is om de fiets in de trein te weer een pauze. laden en naar Zuidhorn te rijden.Vandaar is het Daarna een afsluitende sessie tot ongeveer 4 uur. maar 5 km. Dan is er nog tijd voor een borreltje en vanwege mijn en Emmie’s verjaardag zorgen wij voor iets lekkers er bij. Wij hopen dat iedereen komt, alle muziek meeneemt en zin heeft om er tegenaan te gaan. Hiernaast vinden jullie de routebeschrijving. Tijdens de repetitie van 1 oktober kunnen we het carpoolen regelen

! 5


Herdenken

Poëzie Thich Nhat Hanh

Geen komen, geen gaan   Dit lichaam is niet ik.  Ik ben niet gevangen in dit lichaam,  Ik ben leven zonder grens.  Ik ben nooit geboren en ik sterf nooit.   

Kristallnacht Herdenking Groningen Nu Nordhorn om onduidelijke redenen ons optreden op 9 november heeft afgezegd is er besloten om mee te gaan doen aan de herdenking in de synagoge in Groningen. Elk jaar wordt in Groningen op 9 november de gebeurtenissen die plaatsvonden in de nacht van 9 op 10 november 1938 herdacht. In die nacht, en de dagen er omheen, werden in heel Duitsland duizenden woningen en winkels van joden en hun synagogen en gebedshuizen vernield of in brand gezet. De term Kristallnacht is vernoemd naar de grote hoeveelheid glasscherven van winkelruiten waarmee de straten bezaaid lagen na afloop van de gebeurtenissen rond die nacht.

Kijk naar de oceaan en naar de hemel vol sterren,  manifestaties van mijn wonderlijke, ware geest.    Sinds de tijd zonder begin, ben ik altijd vrij geweest.  Geboorte en dood zijn slechts deuren waar we doorheen gaan,  heilige drempels op onze reis.  Geboorte en dood zijn een verstoppertjes spel.    Dus lach met mij,  houd mijn hand vast,  laten we elkaar gedag zeggen,  gedag zeggen om elkaar weer te ontmoeten.  We ontmoeten elkaar vandaag,  we zullen elkaar morgen ontmoeten,  we ontmoeten elkaar ieder moment aan de bron,  we ontmoeten elkaar in alle vormen van het leven.

Het Comité Kristallnachtherdenking wil niet alleen herdenken op 9 november. Er dient ook stilgestaan idige maatte worden bij het feit dat ook in huidige en worden schappij nog steeds groepen mensen omst, religie gediscrimineerd op grond van afkomst, of seksuele geaardheid.

!6


 

Over het nieuwe 4MP-logo Flip Drukker, 30 augustus 2015 De kleuren heb ik ‘versomberd’, door ze met iets grijzigs of zwart te mengen; de uitstraling wordt er serieuzer door, het zou er anders bovendien te vrolijke uitzien.  Die ‘vergrauwing’ maakt ook dat alle kleuren iets gemeenschappelijks krijgen. Daardoor wordt de driehoek ook meer een geheel.

Natuurlijk in eerste instantie het koor zelf, die zichzelf vertegenwoordigd wil zien in het logo. Een groep individuen, individualisten zelfs die zich grotendeels akkoord verklaard hebben met de doelstelling van de vereniging. Zij willen dat het logo zegt waar zij voor staat.   En dat is: strijdend (!) voor vrede en betrokken en solidair met de verdrukten, vluchtelingen en gediscrimineerde groepen in onze samenleving. Dan is er het publiek – waarschijnlijk redelijk bekend met het 4 Mei Projekt en de doelstellingen van het koor: zoals familie, vrienden, aanhangers en genodigden. En dan zijn er – last but not least – de subsidiënten, sponsors en donateurs en andere officiële instellingen waarmee gecommuniceerd wordt. Vaak ambtelijke en zakelijke instellingen , die vaak vele verzoeken krijgen om financiële steun aan wat al niet te verlenen.

Vanwege bovenstaande heb ik de naam in tweeën geknipt: - de ‘aktivistiese’ handgeschreven inhoud, de emotioneel beladen datum – als graffiti op een muur geschilderd in de stad – een tikkeltje brutaal-dwarsig rood - en het zakelijke ‘project’: een geheel van activiteiten om in een tijdelijke organisatie binnen gestelde condities een vooraf gedefinieerd resultaat te bereiken (zoals één van de omschrijvingen in wikipedia luidt) in de kapitaal gezette Gill, in degelijk, koel en zakelijk blauw als degelijke basis van het geheel. Samen leveren die een spannend contrast op terwijl ze in het geheel toch samen een eenheid vormen. Alle onderdelen zó samengevoegd dat ze een dynamisch en speels, maar toch evenwichtig geheel vormen.

Behalve het vertegenwoordigen van het koor moeten uitingen van communicatie dus opgepikt worden door de andere groepen. Het logo moet dus ook iets bezitten waardoor die andere doelgroepen bereid zijn tot actie. Mijn idee over de uitstraling van het Vier Mei Projekt is, dat het logo enerzijds iets activistisch, iets politiek-links moet hebben, als ik het zo mag formuleren; anderzijds iets zakelijks: want een organisatie met een krachtig en belangrijk doel, gericht op heldere communicatie met publiek, sponsoren en subsidiënten. Een beeldmerk moet in mijn ogen bovendien intrigeren; het moet vragen oproepen en verrassen. Het moet uitstijgen boven ‘platte’ uit- of afbeelding. En het moet een krachtig teken zijn.  En hoewel eigentijds, moet het wél een aantal jaren meegaan. (ó contradictio!)

Om te laten zien hoe het er uit zou kunnen zien maakte ik schetsen van briefpapier, een envelop, visitekaartjes. Ook plaatste ik een deel van de driehoeken in lichte vorm over het gehele papier. De discussie daarover is legitiem: worden het niet teveel feestelijke vlaggetjes. Ik heb daarover nagedacht; ik denk echter dat het wel kan. Ik kan er zelf niet iets vrolijks in ontdekken. Wel een bescheiden manier om het papier een zeker cachet mee te geven. We zullen het zien in het vervolgtraject, de uitwerking ervan in folio en digitale uitingen, zoals de website.

 

Er is: een koor, een publiek, een subsidiënt, sponsor, (ambtelijke) instelling, donateur etc. Drie groepen die elk van invloed zijn op de vormgeving van het logo van het koor.

Zo kwam ik tot het volgende: een illustratie van driehoeken gecombineerd met tekst.  De driehoeken-driehoek mag duidelijk zijn: het betreft de driehoeken die de Duitsers als etiket plakten op alle bevolkingsgroepen die zij als inferieur en/of vijand van de staat beschouwden, díe verdrukten in de maatschappij waarvoor het 4MP het grofweg opneemt*. 

Ik ben mij bewust dat het onmogelijk is iets te ontwerpen, dat iedereen behaagt. Daarvoor zijn de mogelijkheden en individuele wensen te groot. Maar het zou mooi zijn als iedereen zich wel in het nieuwe ontwerp kan vinden. *  Roze–homo’s etc  Groen–criminelen  rood– politieke gevangenen  zwart–a-socialen, werkschuwen  blauw–immigranten  paars–jehova’s etc.  geel(ster)–joden

!7


Toekomst 4 MeiProjekt discussie ALV 27 augustus 2015 - reacties uit het koor Naschrift Ellie en Jan.

Groep 2 Jaap, Winy, Hinke, Jolanda, Jan

Het bestuur en de communicatiegroep gaan zich over onderstaande uitkomsten buigen. Uiteindelijk komen er beleidsvoorstellen om een aantal van de genoemde zaken aan te pakken/te verwezenlijken.

Vraag: Wat kunnen we doen om jongere koorleden te werven en behouden?

Wij stellen voor om deze (politieke)organisaties/ USVA op de hoogte te brengen van onze doelstelling en onze programma's en ze te wijzen op de mogelijkheid om 'op verzoek' voor hen speciale Groep 1 concerten uit te voeren Lourens, Anne, Ellie Rohde, Cock, Willem Een aantal jaren geleden organiseerde de 'SAKO' op een zondagmiddag in kerkjes rondom de stad Vraag: Welke acties kunnen we ondernemen om Groningen concertjes met een aantal koren uit de een groter en jonger publiek te bereiken? stad: de Korenronde. Bezoekers konden op de fiets bij deze kerkjes/concerten langs. Dit gaf 4 MP de Om een groter en jonger publiek te bereiken en te mogelijkheid om zich aan ander dan ons 'gebruikeenthousiasmeren voor de acties van het 4Mei-Projekt zouden we o.a. kunnen denken aan optredens lijk' publiek te laten zien en horen. SAKO doet dit tijdens de Dodenherdenking en dan daarna mensen niet meer (Bestaat deze overkoepelende korenorganisatie nog?). Het is voor 4MP ook geen gewoonte actief benaderen om evt. lid te worden van onze meer om elk jaar een concert te organiseren met vereniging of activiteiten voor ons te doen (visiteeen ander koor uit de stad. kaartjes of folders uitdelen). Wij stellen voor dat 4 MP opnieuw (al dan niet saOok het betrekken van docenten en studenten van men met SAKO) een Korenronde organiseert en/of de Hanze/RUG zou handig zijn. Benaderen (al dan niet met behulp van multimedia) er weer een goede gewoonte van gaat maken om elk jaar een gezamenlijk concert met een ander van scholen (kunstrichtingen), politieke partijen, koor uit de stad te organiseren. Amnesty, krakers, punk(bandjes) en VERA. Deze Een aantal (ex)leden van het koor 'Caucasica' heeft groepen mee laten doen in onze activiteiten. Het 4MP-koor opsplitsen in meerdere deelkoren(al buiten dit koor om een week-end georganiseerd om het Armeens Oratorium in te studeren en uit te voeof niet structureel) om kleine concertjes uit te voeren. ren. Concert geven bij AZC's, Westerbork; Wij stellen voor dat 4 MP dit op dezelfde manier Opmerkingen: als wij als 4MP een concert gaan geven op een plaats waar wij nog nooit hebben op- zou kunnen doen met bijvoorbeeld (delen uit) de getreden en geen vrienden en bekenden en relaties Canto General of een workshop met Merlijn hebben, is het heel belangrijk dat wij daar heel ge- Twaalfhoven of een scratch (meezing) uitvoering van bijvoorbeeld de Misa Criolla. degen PR opzetten en daarvoor is een lokale achWij vinden in het algemeen dat het 4 MP teveel terban noodzakelijk! 'naar binnen gericht' is, te veel gefocust op de jaarlijkse concerten rond 4 mei. Wij stellen dan ook voor dat 4MP meer 'naar buiten zou moeten treden', meer met bovengenoemde zaken bezig gaan.

!8


vervolg discussie Groep 3 Ria, Bea, Marjolein, Margien, Alian, Liesbeth

Groep 4 Emmy, Marijke, Marjan, Elly Landman, Eric, Fred

Vraag: Hoe kunnen we onze programma's aantrekkelijker maken voor een breder en jonger publiek?

Vraag: Hoe kunnen we onze programma's aantrekkelijker maken voor een breder en jonger publiek?

De vraag riep binnen de groep een algemeen gevoel op dat de programma’s an sich aantrekkelijk genoeg zijn voor een breed publiek en dat ook jongeren zich hierdoor prima aangesproken zouden kunnen voelen. Aan de inhoud van de programma’s ligt het volgens ons dan ook niet. De plekken waar we zichtbaar zijn, de manier van communiceren, de samenwerking met jongeren/ andere groepen zou wel een stuk beter en anders kunnen. Allereerst zien we een taak weggelegd voor het intensiever en slim gebruik van facebook en andere sociale media. Hier wordt naar ons idee te weinig mee gedaan binnen het koor. Ook zouden we meer filmpjes van ons op you tube kunnen zetten. Verder zou het goed zijn om op zoek te gaan naar manieren om (beter) aan te sluiten bij jongeren. Zo zouden we kunnen kijken naar de plekken en manieren waarop zij bezig zijn. Denk bijvoorbeeld aan festivals als ‘Let’s Gro’ en andere initiatieven. Aansluitend hierbij lijkt het ons een goed idee om te kijken hoe we ook gedurende het hele jaar aansluiting kunnen vinden en verbindingen maken met diverse groepen en initiatieven. We zouden ons meer zichtbaar kunnen maken. Het lijkt ons verder van belang om goed te kijken hoe we de contacten die ontstaan tijdens programma’s kunnen onderhouden en wellicht intensiveren. Zo werd bijvoorbeeld gerefereerd aan het programma ‘Muren’ waar de contacten die waren gelegd weer snel verwaterden. Kortom; het relatiebeheer zou beter kunnen. Verder hebben we nog gesproken over de nieuwe aanwas van leden. Zouden dat meer jongeren moeten zijn, of is het van belang dat er regelmatig nieuwe leden bij komen? Ons idee is dat het goed is om ons niet blind te staren op de leeftijd. 40+, 50+ en pensionado’s zijn ook prima aanwas. Tot slot werd er binnen het groepje een zijpaadje genomen. We spraken over het feit dat er ook in praktische zin wat haken en ogen zitten aan het zingen bij 4mp. (Een deel van) de meivakantie moet worden opgeofferd en onze gedachte is dat dertigers met kinderen daardoor weerhouden worden om te komen meezingen. Dit bracht ons bij te opmerking dat de PG van dit jaar er voor zou kunnen kiezen om voor 30 april geen optredens te plannen, aangezien de eerste week van de meivakantie dan ruimte biedt voor overige activiteiten.

In de discussie over de gestelde vraag hebben we vooral stil gestaan bij de context die nodig is om belangstellende buitenstaanders actief bij het 4MP te betrekken. In deze tijd wordt men niet gauw meer ergens lid van. Mensen verbinden zich eerder aan netwerken, die een lossere, vrijblijvender structuur hebben dan een traditionele vereniging. Er zijn aardig wat mensen, die regelmatig naar concerten komen en zich bij het 4MP betrokken voelen, maar bijna niemand is bereid om donateur te worden. Een uitzondering zijn de niet-zingende leden. In de praktijk zijn dat oud-leden, die een jaarlijkse bijdrage betalen en de Projektor ontvangen. Ook al worden ze aangeduid als ‘leden’, ze worden niet geïnformeerd over en betrokken bij de ledenvergaderingen. Het is een eenvoudige eerste stap omdat wel te gaan doen. Daarnaast zijn er belangstellenden, al dan niet oudlid, die op een mailinglist staan en per email worden geïnformeerd over onze concerten. Ook dat zijn mensen, die tot ons netwerk behoren. Tenslotte is er de jongere generatie. Daarvan zien we alleen onze directe naasten, vooral kinderen van zingende leden. Deze groep vraagt een eigen benadering. Ons voorstel is om aan jongeren uit ons eigen netwerk om advies te vragen. Het lijkt in ieder geval belangrijk om gebruik te maken van de digitale wereld/sociale media. Genoemde groepen kunnen we nader aan ons binden door ze uit te nodigen bij bestaande activiteiten als de startdag, jaarafsluiting en de borrel na afloop van concerten. Daarnaast valt er te denken aan het uitbreiden van dergelijke nevenactiviteiten met bijvoorbeeld discussiebijeenkomsten en workshops in het kader van onze thema’s en muziekkeuze. Als ons netwerk zo meer zichtbaar wordt, kunnen mensen daaruit gevraagd worden voor specifieke taken of projekten. Deze moeten wel duidelijk omschreven zijn en ingebed in een duidelijke structuur, zodat dergelijke vrijwilligers weten waar ze terecht kunnen met vragen ed. Een vaste contactpersoon, die ook zelf initiatief neemt tot contact en samenwerking is zeer wenselijk.

!9


Muziek programma 2016 over vrijheid Josta de Jong Bij het programma gaan we uit van 3 soorten vrijheid: - persoonlijke vrijheid om je mening te uiten én respectvol omgaan met de ander - sociaal-culturele vrijheid voor diverse groepen én compromissen sluiten in een democratisch proces - nationale vrijheid om eigen identiteit te beleven én openheid voor andere bevolkingsgroepen, die gebrek hebben aan vrede, veiligheid en welvaart Er zijn voorlopig 7 koorwerken uitgekozen (of zijn in ontwikkeling). Er kunnen in de loop van het jaar natuurlijk nog dingen veranderen. Ook zijn er 2 gedichten uitgekozen die worden verwerkt in de voorstelling: - ‘Vrijheid’ van Marion Bloem - ‘Bootvluchteling’ van Ilja Pfeiffer Hieronder volgen achtergronden van de verschillende koorwerken en een toelichting hoe ze in het programma passen. We belichten zowel de positieve kant van vrijheid als ook de mindere kanten en gevolgen. 1. Stuk op basis van Europese volksliederen Dit is nog in ontwikkeling. In de nationale hymnes van (Europese) landen is te zien hoe mensen en volken uitdrukking geven aan hun wens om ‘ vrij van’ en/of ‘vrij tot’ te zijn. Bij ‘vrij van’ wordt vaak verwezen naar een (buitenlandse) overheerser waar de natie zich los van moet maken. In deze liederen klinkt soms een strijdcultuur door die het beeld oproept dat de vrijheid van de een ten koste gaat van die van een ander. Dit is het geval in de meeste volksliederen, ze zijn geschreven voor de wereldoorlogen en stroken niet echt met de huidige Europese eenheid: ‘Laten we marcheren, marcheren zodat het onreine bloed onze voren doordrenkt’ (Frankrijk) ‘Te wapen, te wapen! Vechten voor het vaderland’ (Portugal) ‘Ik herken u aan de snede van uw zwaard dat sidderen doet (,Vrijheid)’ (Griekenland) ‘Soldaten zijn we, ons leven Ierland toegewijd’ (Ierland) ‘Sluit de rijen tot een cohort, wij zijn tot de dood bereid’ (Italië) ‘Wat de vreemde overmacht ons ontnomen heeft, zullen wij met de sabel terugnemen’ (Polen)

‘Vrijheid tot’ kan ook gelezen worden als: men kan zelf vormgeven aan zijn eigen leven. Die verbondenheid en dat gevoel van vrij te zijn kan doorklinken in een (trotse) beschrijving van het landschap: ‘O dierbaar moederland, aards paradijs’ (Bulgarije) ‘Water bruist door de weiden, dennenbossen ruisen over de rotsen’ (Tsjechië) Er zijn (maar) een paar liederen die erkennen c.q. benoemen dat elke natie bestaat naast andere naties en dat vrijheid een concept is wat (pas) tot zijn recht komt als het voor alle naties en burgers geldt. Beethovens ‘Alle Menschen werden Brüder’, het Europese Volkslied, maakt een aanzet. Ook Slovenië doet dit: ‘God zegene alle landen, die uitkijken naar de dag dat er op de hele wereld geen oorlog en strijd meer is. Die verlangen om te zien dat alle mensen vrij zijn, geen vijanden maar broeders’. In 2018 zal Leeuwarden de Europese culturele hoofdstad zijn. Het zou mooi zijn als het 4 Mei-Projekt hierin kan participeren. 'Spelen' met de Europese volksliederen kan nu al als voorproefje dienen voor wat we in huis hebben en een subsidieaanvraag en programmavoorstel voor 2018 vergemakkelijken. Het plan is om hier een Fries/Gronings samenwerkingsproject van te maken. 2. Being Peace – Russell Peterson Russell Peterson is een Amerikaanse musicus, geboren in 1969. Hij is vooral bekend als succesvolle saxofonist, maar componeert ook. Het stuk ‘Being Peace’ voor koor, piano, fluit en saxofoon stamt uit 2012. De tekst van dit stuk zijn 3 gedichten van Thich Nath Hanh (1926), een Vietnamese boeddhistische monnik , vredesactivist en dichter. Hij was in 1966 verbannen uit Vietnam en werd in 1967 door Martin Luther King genomineerd voor de Nobelprijs voor de Vrede wegens zijn pacifistisch activisme in de Vietnam-oorlog. De gedichten gaan over innerlijke vrede en kalmte die je kunt overbrengen op je omgeving. Je maakt je los van de omstandigheden en zoekt de vrijheid als het ware in jezelf.

!10


vervolg programma over vrijheid 4. Lauluja Merelta (Songs from the sea) – Aulis Sallinen Dit stuk voor vrouwen (of kinder-) koor is geschreven door de Finse componist en muziekpedagoog Aulis Sallinen (1935). Hij wordt gezien als de natuurlijke opvolger van Sibelius en schrijft naast koormuziek ook opera’s en symfonieën. Het onderwerp is vaak het Finse landschap en de zee maakt daar een belangrijk deel van uit. Het stuk Lauluja Merelta komt uit 1974 en is gebaseerd op 3 Finse traditionele gedichten en een gedicht (nr 2.) van zijn twee zoons. De zee wordt hier beschreven als begin van een reis, afscheid van het vertrouwde, begin van een nieuw leven en als gevaar. We willen dit stuk in onze voorstelling verbinden aan het gedicht ‘Bootvluchteling’. 3. Ayiti – Sidney Guillaume Sidney Guillaume (1982) is een jonge componist afkomstig van Haïti. Op 11-jarige leeftijd verhuisde hij naar de Verenigde Staten. Zijn composities worden veel in de VS uitgevoerd en een enkele maal op muziekfestivals in Europa. Hij schrijft zowel voor koren als orkesten en ook filmmuziek. Vaak is Haïti, zijn geboorteland het onderwerp en gebruikt hij gedichten van zijn vader (Gabriel Guillaume). Het werk Ayiti (Haïti in het Haitiaans) beschrijft de geschiedenis van het land. Het ontstaan van Haïti was het resultaat van een succesvolle slavenopstand in 1804 waarbij de Franse legers, door Napoleon gestuurd, werden verslagen. Het werd het eerste postkoloniale land te wereld, waar voormalige slaven in vrijheid konden leven. Helaas is het nu een van de armste landen ter wereld en politiek instabiel. Ook werd het in 2010 getroffen door een aardbeving. Het stuk bestaat uit 3 delen: - 1. Lesklajav (slavernij) - 2. Delivrans (vrijheid) - 3. Pèseverans (volharding) Het laatste deel beschrijft alle ellende van de laatste tijd maar roept ook op om door de te gaan en het niet op te geven. Het stuk is met slagwerk, wordt in het Haitiaans (soort Creools/Frans) gezongen en een belangrijke rol is voor een bariton-solo.

!11


vervolg programma over vrijheid 5. Workin’ for the Dawn of Peace – arr. Ron Jeffers Dit is een traditioneel anti-oorlogslied uit de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865). Het is ook wel bekend onder de titel ‘Waitin’ for the Dawn of Peace’ en ‘Two Brothers on their Way’, waarbij de tekst iets anders is. Het is door verschillende artiesten gezongen, waaronder Tom Jones. Dit arrangement is voor mannenkoor en van Ron Jeffers. Dat het lied op de Amerikaanse Burgeroorlog slaat zie je gelijk al in de eerste zin: ‘one wore blue and one wore grey’. De Noordelijke Staten hadden namelijk een donkerblauw uniform en de Zuidelijke Staten een grijs. Omdat het om hetzelfde volk ging had je soms families en vrienden die tegenover elkaar kwamen te staan in de strijd. Een voorbeeld is de beroemde serie ‘North and South’ uit de jaren 80, de doorbraak van Patrick Swayze (van zijn tegenspeler nooit meer wat gehoord). De aanleiding van de oorlog was de verkiezing van Abraham Lincoln tot president in 1860, die voor afschaffing van de slavernij was (wat ook in 1862 gebeurde) en deze in ieder geval niet uit wilde breiden. De Zuidelijke Staten, economisch afhankelijk van de slavernij, begonnen zich één voor één af te scheiden en stichtten ‘the Confederation’ met Jefferson Davis als president. Pogingen van de Noordelijke Staten (‘the Union’) om de eenheid weer te herstellen liepen uit op een oorlog van 4 jaar met 618.000 doden en 500.000 gewonden. Het illustreert dat het verwerven van vrijheid voor bepaalde groepen (in dit geval de afschaffing van de slavernij) grote gevolgen kan hebben en het kan lang duren voor het evenwicht weer is hersteld.

6. Seeräuber-Jenny – Bertold Brecht/ Kurt Weill arr. Hans Kaldeway/ Thijs Krammer Seeräuber-Jenny is één van de 22 liederen uit de ‘ Die Drei-groschen-oper’ ( De driestuiver-opera) van het beroemde duo Bertold Brecht en Kurt Weill. De tekst is gebaseerd op de ‘Beggar’s Opera’ (1728) uit Engeland. Het speelt zich dan ook af in de onderwereld van Londen, met als hoofdpersoon de schurk Macheath, alias Mackie Messer. De opera is bedoeld als sociale kritiek, waarbij de Londens onderwereld model staat voor het kapitalisme. De persoon Jenny is een prostituee en ex van Mackie, die hem eerst onderdak geeft als hij op de vlucht is voor de politie en later verraadt. Jenny heeft een akelig leven, ze werkt in een armoedig (‘lumpig’) hotel en wordt door de gasten (lees ‘mannelijke klanten’) neerbuigend behandeld. Ze zint op wraak en fantaseert daarom dat ze eigenlijk een soort piratenkoningin is (‘Sie wissen nicht mit wem Sie reden’). Ooit zullen de piraten aanleggen bij de haven, de stad platschieten, alle inwoners ketenen en voor haar leiden met de vraag: ‘Welchen söllen wir töten?’. Haar antwoord is: ‘Alle! Und wenn dann der Kopf fällt, sage ich: ”Hoppla” ’. Op het eerste gezicht heeft dit niet zoveel met vrijheid te maken. Het gaat hier vooral om onvrijheid. Jenny is niet vrij, ze wordt buitengesloten en slecht behandeld en krijgt hierdoor nogal radicale denkbeelden. Dit lied toont aan dat gebrek aan vrijheid extremisme in de hand kan werken. Er is een mooi arrangement voor koor en het is een mooie afwisseling tussen de andere koorstukken 7. Simple Song of Freedom – Bobby Darin Je zou het heel simpel kunnen bekijken, als alle mensen ter wereld vrede en vrijheid willen en geen oorlog meer, dan is het toch klaar? Dat is de strekking van dit lied, wat een van bekende protestliederen was uit de tijd van de Vietnam-oorlog met een zeer aanstekelijke melodie die blijft hangen. ‘Let it fill the air, tell the people everywhere. We, the people here, don’t want a war!’ Het is geschreven in 1969 door Bobby Darin (1936-1973), een Amerikaanse singer-song writer die vooral furore maakte in de jaren 50. Hij stierf vrij jong aan de complicaties bij een hartoperatie. Het lied is ook veel gezongen door de zanger Tim Hardin. Willem schrijft er een nieuw arrangement van.

!12


Bezoek aan Terezín –Theresienstadt Willem de Lange Afgelopen zomer gingen we (Josta, Evelien en ondergetekende) weer met de auto naar Oostenrijk, om daar zingend te wandelen – of andersom. Vaak proberen we de drukste routes te vermijden, vooral rond München dat ’s zomers berucht is om de files. Dit jaar reden we via Leipzig, Dresden, Praag, Linz en Salzburg, een mooie route. Wel wat files rond Praag en in het zuiden van Tsjechië, maar toch de moeite waard. Bovendien lag niet ver van deze route, halverwege Dresden en Praag, het stadje Terezín (Theresienstadt), dat in de Tweede Wereldoorlog door de nazi’s werd gebruikt als doorgangskamp – en ook als “model-kamp” waar de situatie er voor de buitenwereld rooskleuriger werd voorgesteld dan de rauwe werkelijkheid. Zo werd in 1944 voor een delegatie van het Internationale Rode Kruis de kinderopera “Brundibár” opgevoerd, geschreven door de joods-Tsjechische componist Hans Krása. Dit werk stond in 2010 centraal in het 4MP-programma “Kind en Oorlog”. Het viel nog niet mee om er te komen. Eerst moesten we uit zien te vinden naar welk Terezín de reis eigenlijk ging: de routeplanner kende er wel tien! De bewegwijzering in de omgeving liet ook te wensen over. Eenmaal het stadje binnengereden leek in eerste instantie niets op de obscure geschiedenis ervan te wijzen: het is een mooi vestingstadje, gebouwd in 1780 door de Oostenrijkse keizer Josef II die het noemde naar zijn moeder, keizerin Maria Theresia. Hoewel er van 1784 tot 1886 een garnizoen gelegerd was heeft het nooit echt een militaire rol vervuld en is (mede daardoor) redelijk intact gebleven. Eind 19e eeuw werd het een staatsgevangenis voor tegenstanders van de Habsburgse monarchie. Ook Gavrilo Princip was hier ooit opgesloten, wiens moordaanslag op aartshertog Frans-Ferdinand in Sarajevo in 1914 de aanleiding zou blijken tot het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Hij stierf in Terezín in 1918. In 1941 evacueerde de SS de complete bevolking van Terezín en richtte de stad in als getto voor joden, eerst afkomstig uit Tsjechië, later ook uit andere landen. Zeker 150.000 joden zijn hier terechtgekomen, waarvan er 33.000 in het getto stierven door ondervoeding, ziekte en/of uitputting, hoewel het geen vernietigingskamp was. De meeste joden die werden gedeporteerd kwamen elders om het leven. In 1945 werden ruim 17.000 kampbewoners bevrijd. Na de oorlog diende Terezín als interneringskamp voor Duitse gevangenen. Vanaf 1948 was er weer een garnizoen gelegerd. Met het vertrek van de laatste militairen in 1996 werd het weer een ‘ge-

wone’ stad, zij het met een bijzondere geschiedenis. Onbekend is hoeveel van de huidige bewoners een (historische) band met de stad hebben, het vermoeden is dat niet veel van de in 1941 geëvacueerde bewoners (of hun nazaten) er zullen zijn teruggekeerd. We moesten in eerste instantie echt zoeken naar sporen van het verleden, het lijkt of de Tsjechen hun best doen hier niet aan herinnerd te worden. Hoewel het toch een (potentiële) toeristische trekpleister van formaat is! Alleen een bordje op een hek met de tekst “Muzeum Ghetta” deed vermoeden dat we in de buurt zaten, de ingang van het betreffende museum was echter niet te vinden. We liepen naar het centrale plein van de stad en daar vonden we al wat meer informatie, zij het mondjesmaat. Het grote vierkante gele gebouw waar we helemaal omheen waren gelopen diende inderdaad als museum. Eenmaal binnen bleek het een schat aan informatie te bevatten, met bijvoorbeeld veel bewaard gebleven persoonlijke bezittingen van kampbewoners en uitgebreide informatie over de ‘culturele gebeurtenissen’ die er plaatsvonden. Zeer indrukwekkend allemaal. Binnen mocht niet gefotografeerd worden, anders hadden we nog wel wat informatie over Brundibár kunnen laten zien. Het was goed dat we van tevoren al veel van de geschiedenis wisten, het valt niet mee het museum te doorgronden voor ‘toevallige passanten’. Die waren er dan ook niet. Het kleine aantal bezoekers bestond hoofdzakelijk uit kenners die specifiek hier naar toe kwamen, bijvoorbeeld Amerikanen en Israëliërs die met de bus uit Praag waren gekomen met een georganiseerde reis. Een museum op zo’n historische plek verdient meer aandacht en bezoekers, maar dan moeten de lokale autoriteiten wel meewerken het letterlijk en figuurlijk op de kaart te zetten. En daar lijken ze niet veel trek in te hebben.

!13


Wisselpen Petra Koopman 10 jaar bij 4Mei en hoe het is gekomen. Mijn eerste passie voor muziek en zang werd duidelijk toen ik als driejarige kleuter bovenop het harmonium uit volle borst kerstliedjes meezong( zie foto). Dit was in Buitenpost, Zonnewende, het huis bij de spoorwegovergang. Onze hele familie was muzikaal: Opa speelde viool, Oma zong niet onaardig en vibreerde als een operazangeres. Mijn moeder speelde kerkorgel en harmonium. Tante Gé speelde bamboefluit en vervaardigde ze. Mijn vader was kenner van klassiek en kon mooi fluiten. Mijn ouders hadden in de oorlog een Canadese pianist leren kennen, hij trad o.a. op in het Kurhaus in Scheveningen, met Bach op clavecimbel. Zodoende vroeg mijn vader welk toetsinstrument er moest komen in onze flat aan de van Iddekingeweg. Mijn moeder, die kerkorgel speelde koos toch voor een piano, ook al had dit instrument een andere aanslag dan het orgel dat ze gewend was. Ik was de oudste en tokkelde al vanaf mijn vijfde kinderliedjes. Pas op mijn achtste mocht ik naar pianoles. Op de piano was het altijd druk, want later speelden mijn jongere zussen, Marijke en Christien ook piano. Mijn lerares ( Arjet Andreessen) had zeventig leerlingen en woonde op het Savorin Lohmanplein. Ze had een dwergpoedel (Torkil) die me altijd tegemoet sprong op de trap. Met Sinterklaas kregen we borstplaat van de juf. Ik ging altijd met veel plezier naar les, ook al was dat vroeg op de zaterdagochtend (vóór schooltijd van 7.30 uur tot 8.00 uur). Mijn ouders gingen vaak naar concerten en ik mocht als 10-jarige met vader mee naar de schouwburg om o.a. De opera Fidelio te zien. Ik was zo verzot op muziek dat ik op mijn elfde een sopraanblokfluit van Sinterklaas kreeg, die op mijn vijftiende werd aangevuld met een altblokfluit. Ik was trouwens een verwoed Beatles-fan, reisde ook met mijn vader naar Londen om Paul McCartney in levende lijve bij zijn huis terwijl hij in zijn MINI het hek uit reed. Maar ik had er geen problemen mee om een paar langspeelplaten op te offeren voor de altfluit. Op de middelbare school kreeg ik veel belangstelling voor vreemde talen, vooral frans en engels. Later kwam daar ook nog italiaans bij, vanwege mijn huwelijk met een italiaan. In ieder geval, al jong moeder geworden, had ik een kantoorbaan bij de ABN en zou toch nog graag verder studeren.

Wel volgde ik 2 jaar een opleiding bij de Friese Academie voor MO-A Frans Mijn pianolerares, inmiddels gehuwd en ook een goede vriendin van mijn ouders, kwam met een fantastisch plan op de proppen, waardoor mijn leven er heel anders kwam uit te zien. Op 16-jarige leeftijd was ik tijdelijk gestopt met de pianolessen vanwege een technisch probleem, ik speelde met een slordige vingerzetting, en ook omdat ik mijn einddiploma HBS-A moest halen. Het ging allemaal erg snel, ik trouwde en kreeg twee kinderen. Toen ik op mijn 21e thuis zat, stelde zij voor om mij te coachen zodat ik naar het conservatorium zou kunnen en vervolgens ook pianolessen kon geven. Zij vond dat ik talent had. ( citaat Wim Sonneveld: “ je hebt talent,man”) Zo gezegd, zo gedaan, mijn vader zorgde voor een piano, en ik begon met mijn pianostudie. Lessen A.M.V. en harmonieleer werden gevolgd bij Jan van 't Hof, voormalig directeur van de muziekschool. Daarna ging ik een poosje naar het Conservatorium, maar besloot toch verder privé te studeren, bij o.a. Dhr. Gotlieb, docent piano aan het conservatorium.Mijn favoriete pianostukken zijn sonates Beethoven, Bach, Satie, Debussy en minder bekend maar ook mooie Spaanse melancolische stukken van o.a. Albéniz, Granados.

!14


vervolg wisselpen Ondertussen had mw. Kunst eigen leerlingen naar mij verwezen, zij ging met pensioen. Rondom mijn veertigste levensjaar begon ik ook te zingen bij de piano, wat ik altijd wel stiekem had gedaan. Franse en Italiaanse chansons hadden mijn voorkeur. Mijn interesse voor het franse chanson werd geboren toen Tante Gé mij een chanson liet horen op een singletje dat ze afdraaide op 78 toeren.Dat klonk heel grappig, en dan in het frans,zo'n hoge vrouwenstem. Op de lagere school begon ik al met Frans en Engels. Mijn moeder hield van Strauss en hierdoor kreeg ik het idee om een programma samen te stellen voor bejaardentehuizen, ik zou mezelf dan begeleiden op de piano. Een gedeelte licht klassiek Strauss , Bach gevolgd door “the Sound of Music” ,My Fair Lady, de opera “Evita” met slotlied “People” van Barbra Streisand uit Funny Girl vóór de pauze.Na de pauze was het de bedoeling dat het publiek meezong. Ik had een bonte verzameling oudhollandse, Groningse en Friese liedjes, wat gretig aftrek vond bij de mensen. Steevast eindigde ik elk concert met het provincievolkslied.

Alles wat daar bij komt, een soort roes waarin ik terecht kwam bij de concerten. Vorig jaar ging ik ook nog zingen bij Caucasica, waar de stukken wat korter zijn, een verschillend repertoire, maar dat gaat wel samen, vooral omdat ik nog één avond vrij had waarop ik niet werkte.Vanaf vorig jaar begon ik oude Franse en Italiaanse speelfilms op DVD te verzamelen voor mijn cursisten Frans en Italiaans, maar ook voor ieder die dat leuk vindt. Dat verzamelen is een echte hobby geworden. Ik zing nu ongeveer 10 jaar in het koor en ik heb er nog nooit spijt van gehad en ik wil het koor en Pieter bedanken voor de fantastische wijze waarop ze mij geïnspireerd hebben. Ik hoop nog lang bij 4mei te blijven. Ik geef de wisselpen door aan Jaap Zijp

Ondertussen had ik me aangesloten bij een klein kamerkoor “Tirãna. O.a. zongen we de Kaffeekantate van Bach en Weep, oh mine eyes (welbekend bij Pieter). Vanaf mijn veertigste kwam mijn andere passie, talen, ook weer van pas. Bij Jasmijn, en later bij het Vinkhuys, werd ik docent Frans en Italiaans voor volwassenen. Ongeveer in diezelfde periode begon ik met gitaarlessen, heel enthousiast. In 2003 aanvaardde ik ook een parttimebaan bij Stichting INLIA als adm. medewerkster en vertaalster frans van juridische brieven voor asielvraagstukken. Tien jaar geleden kreeg ik een tip van Brigit Burema, wier zoon gitaarles van me had, samen gingen we naar de meezing- Mattheus, bij niemand minder dan Wilfried Reneman in de Pelsterkerk. Ze vertelde me ook van het 4mei-koor en introduceerde mij. De rest laat zich raden, ik werd een beetje verslaafd aan het zingen en optreden.

15


STIMMEN AUS DER PROGRAMMGRUPPE Eric, Rob, Wil, Els, Else DA LIEGET ER UND GING SCHON LÄNGST IN STÜCKEN IHR KOMMT VORBEI UND DENKT, DER ERIC SCHLÄFT SO FEST ER ABER LIEGT BETRUNKEN AUF DEM RÜCKEN,

IST (toon aangeven) IST ER DER HERR VON DEM MAN SAGT: ER SEI DER ALLERSCHÖNSTE, DER ALLERSCHÖNSTE DES SICH DER GANZE CHOR FREUET? (stampen met de kistjes)

WäHR’ND UNS DIE ANGST UM DEM PROGRAMM NICHT SCHLAFEN LÄSST.

THESE BOOTS ARE MADE FOR WALKING

WIR HABEN BIER IM MUND!

IHR DÜRFT DIE ANGESTELLTEN MUSIKER WOHL PREISEN

IT’S THE CALL FOR BEER FROM BELGIUM (ALLEEN ERIC; tijdens het zingen staat hij op) ANSWER IF YOU CAN (ALLEN) WIR HABEN BIER IM MUND! ZUIPEN //SCHUIMEN / / IHR HöRT UNS NICHT

AND THAT’S JUST WHAT THEY’LL DO

DENN SIE SENKEN NIE SO TIEF WIE WIR. (IN TOONHOOGTE ZAKKEN) WIR LAGEN UNTEN, ROB: UND IHR STANDET OBEN: DER VIERTER MAI-CHOR SEI DER DINGE HÖCHSTES NICHT.

DENN WIR KOMMUNIZIEREN (VOLGORDE WIL, DA LIEGEN WIR, DER TRUNKNEN KOPF VOLL DRECK Else, Rob, Els, Eric) UNGENüGEND ?? DOCH DIE CHORMITGLIEDER SINGEN OFT ZU LAUT

UND ES KAM ANDERS, ALS WIR ANFANGS DACHTEN WIR FASSTEN PLÄNE

SIE SOLLTEN LEISE SINGEN LERNEN (zachtjes)

DOCH WIR FASSTEN PLÄNE OHNE ZWECK.

IHR SIEHT UNS NICHT

IHR LASST EUCH MORGEN / / WIE WIR / / GESTERN, KRITISIEREN

DENN IHR KOMMT NICHT AUF DIE PROBEN / / / JAMAIS! WIR MÜSSEN SCHWEIGEN (zachtjes) DAMIT MAN DANN DEN DIRIGENTEN HÖREN KANN IHR ABER HÖRT NUR AUF DAS PLAUDERN DER SOPRANEN,

ZWEI JAHRE ARBEIT UND DANN KEINE KRÄNZE HEUTE?? (ZACHT EN TIMIDE) VERLASST EUCH DOCH AUF DIE PG UND IHRE LEUTE (niet luid) We bukken en tegelijk nehmen we onze hoed/ pet af en zetten die weer op

DIE UNTER SICH VERTRAULICH TUN

(ERIC): VERDAMMT, WENN IHR DAS JE VERGESST!!

SMOEZEN // SMIESPELEN // PRATEN // BLA- a-a-aTEN

En Eric loopt naar achteren weg (op achterkant Tshirt VERWERP ELKE AUTORITEIT)

IHR LIEBER DIRIGENT HAT SEINE LAUNE FAST VERLOREN

DE REST GAAT MET 4 PAAR SCHOENEN NAAR Jolanda, Fred, Elly L. Emmy en wellicht Josta (Eric?) We lopen naar hen toe en beginnen met het stampen met de kistjes.

!16

!17


Leer Voice Dialogue kennen

Koorweekend recept

Jolanda Hutte,

Hinke de Boer

Leer andere kanten van je persoonlijkheid kennen Ga op ontdekkingsreis naar jezelf In het koor zijn we voortdurend met onze stem bezig. We doen ons best om zo mooi mogelijk te zingen, om alle noten te kennen en te luisteren naar de mensen om ons heen. De een durft luid te zingen, is zeker van zichzelf, de ander is heel bescheiden en bang om het verkeerd te doen. Zo worden wij ook tijdens koorrepetities onbewust beïnvloed door een aantal van onze “innerlijke stemmen”. Onze Perfectionist is niet tevreden voor wij het zonder fouten kunnen zingen, onze Criticus luistert mee en beoordeelt onze stemkwaliteit, ons innerlijk Kind nodigt ons wellicht uit om te genieten. Kortom , net als in ons gewone dagelijkse leven worden wij geregeerd door vele stemmen in onszelf die onze stemming en gevoelens beïnvloeden. Voice Dialogue. Deze indrukwekkende, eenvoudige, speelse maar toch diepgaande methode nodigt je uit om eens op een andere manier naar jezelf te kijken, en jezelf te beschouwen als een persoon die niet uit één maar uit een heleboel ikken bestaat. Je hebt verschillende kanten, delen of subpersonen die allemaal met andere ogen naar de werkelijkheid kijken. Ze houden er verschillende gewoonten op na en hebben andere gevoelens en gedachten. Het is leerzaam en leuk om zo naar jezelf te kijken en het biedt een aantal voordelen. Zo krijg je inzicht in je eigen gedrag en waarom dat soms ineffectief is. En je ontdekt hoe je je gedrag kunt ombuigen. Het wordt bovendien helder waarom sommige mensen je meteen aantrekken en andere juist niet. Kortom je krijgt meer inzicht in jezelf en de subpersonen die je leven van alledag beheersen. Ik heb veel ervaring in het geven van sessies en workshops/trainingen over/met Voice Dialogue. Een sessie is a.h.w. een “gesprek “met enkele van de stemmen die in jouw leven een rol spelen. Omdat ik het zelf een hele fijne en bruikbare methode vind, zowel om te geven als om te beleven, nodig ik de mensen van het koor die daar zin in uit voor een sessie.

Tiramisu 8/10 personen 3 pakken lange vingers bak van 500 gram mascarpone chocola, liefst puur, gemalen (bijv in de blender) 75 gram witte basterdsuiker marsala (Italiaanse gezoete wijn) 5 eieren (of 6, al naar gelang de grootte) Splits de eieren. Klop de dooiers in een grote kom met de mascarpone en de basterdsuiker tot een soort vla. Klop de eiwitten stijf met een mixer. Spatel dit voorzichtig door de vla. Beleg een lage bakvorm of schaal met de lange vingers. Sprenkel daarover marsala (niet te zuinig, ze moeten goed doorweken). Giet daarover de helft van het mascarponemengsel, strijk glad en bestrooi met de helft van de chocola. Daarna weer een laag lange vingers, besprenkel met marsalsa, beleg met de rest van het mascarponemengsel. Strooi daarover de rest van de chocola. Zet een nachtje in de koelkast.

De eerste kennismaking is gratis, wil je verder gaan dan kun je zelf de eigen bijdrage bepalen. En groepje is ook mogelijk Als het je wat lijkt, bel of mail me voor een afspraak. [email protected], 050-8801787 .

18

KOLOFON. HERFSTPROJEKTOR oktober Inhoud 2. Bestuur

Recommend Documents