Klam angstzweet Op voor je rijbewijs
‘Niet slecht, maar lang niet goed genoeg’ Ingreep in de middelen van de HAN
jrg 16, #6, 9 november 2011
magazine voor studenten en medewerkers van de han
n Ondertussseen op SNSR.nl… 1
Best gelezen
Het is flink gluren bij de buren
‘Drunkorexia’ groot probleem bij studentes
2
Best gelezen
Het aantal studenten van de Radboud Universiteit dat fraudeert, neemt toe. Steeds vaker wordt er gespiekt of klakkeloos gekopieerd van internet. Dat meldt universiteitsblad Vox. Het blad hield een enquête onder een aantal examinatoren. Van de 21 voorzitters die reageerden, waren er vijftien die studenten betrapten op fraude. Een meerderheid daarvan zag een toename van het aantal fraudegevallen. Vooral grote opleidingen, zoals rechten en bedrijfskunde, kampen met studenten die frauderen.
46%
Amerikaanse en Canadese studenten laten overdag steeds vaker hun eten staan om die calorieën ‘s avonds in de vorm van alcohol in te nemen. Vooral vrouwelijke studenten vertonen dit ongezonde gedrag, zo blijkt uit Amerikaans onderzoek. ‘Drunkorexia’, zoals onderzoekers het zo mooi noemen, kan op de lange termijn een risico vormen voor de gezondheid, zo meldt de Calgary Herald. Eén op de vijf studenten in Noord-Amerika zou lijden aan het negatieve fenomeen.
Het percentage bezoekers op snsr.nl dat aangaf een donorcodicil te hebben ingevuld. Daarmee lopen HAN-studenten en – medewerkers iets voor op de landelijke trend van 40%.
Het citaat ‘Als je een HBO-diploma hebt, word je eindelijk maatschappelijk geaccepteerd!’ Marokkaanse jongeren hechten veel waarde aan een diploma, zo blijkt uit onderzoek van de VU Amsterdam.
Volg Sensor op www.snsr.nl of op Twitter (@snsr)
B Sensor is het redactioneel onaf hankelijk magazine van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Het magazine is gratis voor studenten en medewerkers. Het volgende nummer verschijnt op 23 november 2011. redactie-adres Nijmegen, Kapittelweg 33, Kamer A3.11 (024) 353 03 90 Arnhem, Ruitenberglaan 29, Kamer 3.19 (026) 369 12 40 www.snsr.nl,
[email protected]
13
postadres Postbus 6960, 6503 GL Nijmegen redactie Han Geurts, hoofdredacteur, (024) 353 03 88 Herman van Deutekom, plv. hoofdredacteur (026) 369 12 40 Renée Jenniskens, (024) 353 03 92 Olga Helmigh, (026) 369 12 16 Sander Arink (024) 353 03 89 Raïssa Soeter (024) 353 03 89 Els Sanders, redactie-assistent Arno Jans stagiair
Bezuinigingen Middelen van overhead naar onderwijs
Angstzweet of kat in ’t bakkie? Op voor je rijbewijs
29
medewerkers Ruud Kroes Marijn Hondorp
pagina
22
redactieraad G. Hendriks (voorzitter), W. Sips, P. Freriks, M. Nederhoed, E. Cuppen fotografie Ralph Schmitz Coos Dam Bart van Dieken
20
Mail
& Win
Heilig of Geilig? Prijsvraag
Test de test Onderzoek rompstabiliteit
vormgeving en productie Communicerende Ontwerpers, Ubbergen advertenties Bureau Nassau BV Achterom 100 C 1621 KW Hoorn
[email protected], tel. 020-6230905 kopij Kopij en reacties moeten voorzien zijn van naam en telefoonnummer. De redactie houdt zich het recht voor ingezonden stukken te weigeren of in te korten.
verder in dit nummer
rubrieken
10
Ontwikkeld
4
Keuzegids
8
HannaH
4
NK Theatersport
23
Passie
24
Waar zijn ze gebleven?
27
Kwoots
32
Geluiden uit Genadedal
31
Chaiwalla ‘U bent bedankt.’ Dat zijn zo ongeveer de laatste woorden die je hoort voordat je het gat van de deur voorbij ziet flitsen. De HAN geeft je de ruimte, is de slogan, en die wordt wel heel letterlijk opgevat. Alles wordt gereorganiseerd (al mag je dat absoluut niet zo noemen. Nee, daar is geen sprake van, dus we hoeven de medezeggenschap ook niet in te schakelen) en iedereen mag op zijn eigen baan solliciteren. Na een schoonmaak bij de conciërges (ziet u nog tijdelijke krachten? Nog Melkertbanen?), het opdoeken (sorry, uitbesteden) van de postkamers, de hershuffle binnen Facilitaire Zaken, is het nu de beurt aan de receptionisten. De baliemedewerkers die u altijd zo vriendelijk te woord staan. Die iedere vreemdeling prima de weg wijzen. De glimlach elke ochtend bij het binnenkomen van het gebouw. Het gezicht van de HAN. Werkt prima, maar kan natuurlijk veel beter. De functie (en dus de baan) wordt gesplitst in een callcenter en een afdeling gastvrouwen. En voor die laatste mag je natuurlijk op je eigen baan solliciteren. Kansloos. Een heerlijke manier om eruit te werken wie je eruit wil werken, Die callcenterfunctie, daar hoef je niet voor te solliciteren. Iedere loser kan met zestien anderen in een dompig hok gaan zitten en de telefoon aannemen. En geloof me, binnen no time heeft zelfs de HAN ontdekt dat verplaatsen van zo’n callcenter naar India veel goedkoper is en voor je het weet solliciteer je met zijn zestigen op die ene felbegeerde post van chaiwalla. Theemuts. Dus zeg maar dag tegen de vertrouwde gezichten achter de balie. En bereid je maar vast voor, want who’s next? De HAN creëert inderdaad ruimte. En daar schoppen ze je dan met alle plezier in.
Ontwikkeld
De medewerker en de foto
Wie: Gert-Jan
Jansen Functie: Directeur Pabo Groenewoud Wat: Roos van Nijmegen Waar: Koningsplein Nijmegen Wanneer: juni 1985 ‘Op deze foto sta ik als twintigjarige met de band Square op het Koningsplein. Ik ben de jongen rechts, met de gitaar. We deden mee aan De Roos van Nijmegen, een talentenjacht voor bands. Het zou goed kunnen dat het de eerste editie was.’ Al tijdens zijn jeugd dacht Gert-Jan: ik word later beroepsmuzikant. Zijn ouders stimuleerden van kleins af aan het muziek maken. Gert-Jan speelt meerdere instrumenten zoals piano en gitaar; hij heeft in de harmonie zelfs nog bugel leren spelen en was drummer bij een jongerenkoor. Tijdens militaire dienst speelde hij hoorn in een militair muziekcorps. De band Square speelde eigen muziek, symfonische rock a la Genesis. De jury zei over het optreden: ‘Jullie maken hele leuke muziek, maar jullie zijn totaal niet publieksgericht.’ Als Gert-Jan nu naar de foto kijkt, ziet hij wat er toen gebeurde: met het juryoordeel spatte een jongensdroom uiteen. ‘We waren vooral met ons eigen muziekding bezig.’ Ook al werd Gert-Jan op dat moment volwassen, het betekende niet dat hij zijn gitaar aan de wilgen zou hangen. Hij was toen al student op Pabo Groenewoud, de school waarvan hij nu directeur is. Vanzelfsprekend was zijn specialisatie muziek en bij gelegenheden als open dagen trad hij graag op. Hij speelde dan muziek van Simon & Garfunkel, met medestudenten die hij nog wel eens ziet: ’Afgelopen zomer kwamen we erachter dat we precies 25 jaar geleden ons diploma kregen. Dat hebben we onlangs hier gevierd.’ Dat hij zijn jongensdroom niet heeft waargemaakt, spijt hem niet: ‘Ik ben toch meer iemand die graag andere mensen iets wil leren, die wil inspireren. Ik ben een generalist.’ Nog steeds maakt hij muziek, hij speelt al twintig jaar in de band Invisible Touch, een groep met ‘lage pretentie’, zoals hij het zelf noemt. Ze spelen covers uit de top 2000, van The Beatles, U2 of De Dijk. ‘Het is echt alleen hobby. Ik heb een verantwoordelijke baan en een gezin, in het muziek maken kun je veel spanning kwijt; het doet een appel op heel andere delen van je hersenen dan de delen die je normaal gebruikt.’ RJ
4
bart van dieken
HannaH
Schaken in de aula coos dam
Naar duurzame zorg
Muisstil was het er, bij vlagen, in de grote aula van de faculteit Techniek. En dat terwijl er toch zo’n 175 jongens en meisjes van tien tot twintig jaar aanwezig waren. Reden voor deze stilte: Het Nederlands Kampioenschap voor regionale jeugdteams, ofwel het Hutton-schaaktoernooi. Voor deze 52e editie waren enkele opleidingen van de HAN gastheer. Speciaal voor deze gelegenheid hadden HAN-medewerkers en -studenten de kans om een partijtje simultaan te schaken tegen niemand minder dan internationaal schaakgrootmeester Hans Böhm. Dat de schaakwereld anders is dan bij andere sporten, blijkt bij het aanschouwen van de vele partijen. Een jongen van een jaar of twaalf plaatst ogenschijnlijk zijn laatste zet, want hij steekt triomfantelijk zijn hand uit naar zijn jonge tegenstandster. Zij wil zich nog niet bij het onvermijdelijke neerleggen, laat haar ogen nog enkele keren over het bord rollen, maar beseft dat ze kansloos is. Handen worden in stilte geschud en elke speler gaat zijn weg. Bij een andere tafel staan zo’n tien mensen te kijken. Hier wint het meisje. De jongen druipt teleurgesteld af terwijl zijn vader hem nog even publiekelijk meegeeft: ‘Je had kunnen winnen.’ Om snel te vervolgen: ‘Maar, goed gespeeld.’ HvD
Met het uitspreken van zijn intreerede ‘Naar duurzame zorg’ aanvaardde lector Hub Hamers zijn ambt binnen het lectoraat Management van Zorg en Dienstverlening. In zijn rede schetste hij hoe hard het nodig is om ons huidig zorgstelsel duurzaam te verbouwen. De groei van de curatieve zorg en een steeds ouder wordende patiëntenpopulatie maken dit hoogst noodzakelijk. HG
coos dam
Dansen in de tijd ‘Ik heb een tijdmachine gevonden’, zeggen twee dames in feestjurk op het podium van dansschool ID Dance. Als slagroom op de pudding van de module Performance maakten de studenten van de opleiding Sport- en Bewegingseducatie de dansvoorstelling ‘Dance Evolution’, die zij nu presenteren. In de grote zaal zitten vooraan zeker zeventig kinderen. Achterin de zaal kijken hun ouders verwachtingsvol toe. Op het podium swingen de 43 studenten in een drie kwartier durende voorstelling. Ze gaan uit hun dak in dansen van alle eeuwen. De dans uit de oertijd, vanzelfsprekend in tijgervellen, is meteen een hoogtepunt. Een van de jongens, met lang haar en een baard, zou zó weggelopen kunnen zijn uit die tijd, zelfs de oerkreten zijn overtuigend. En bij de Charleston, op het liedje ‘Er wonen twee motten’, zitten de kinderen op het puntje van hun bankje mee te wiebelen. Tot slot zijn de kinderen zelf aan de beurt, ze hebben niet voor niets al die weken geoefend. Aniek, een van de danseresjes, vat de fantastische middag samen met een welgemeend ‘Moooooooi’. Wil ze nu later danseres worden? Dat niet. ‘Ik wil topmodel worden’, zegt ze. Dat kan natuurlijk ook. RJ
sensor #6, jaargang 16
5
coos dam
200 keer MR Sinds de laatste fusie waardoor in 1996 de HAN is ontstaan, is de Medezeggenschapsraad 200 keer bij elkaar geweest. 200 keer debatteren, nadenken, meedenken en adviseren over de meest uiteenlopende onderwerpen. Daar moest op gedronken worden, en natuurlijk taart gegeten. Maar tijd voor terugkijken op de afgelopen vijftien jaar nam de raad niet, er stonden belangrijkere zaken op de agenda. De MR voert namelijk sinds enige tijd een andere koers, aldus raadslid Maarten Venhovens: ‘Onze rol verandert langzaam maar zeker van een adviserende naar een netwerkende. We denken meer mee over beleid, en we praten meer met andere partijen dan alleen maar het CvB. Die rol bevalt prima.’ HvD
In memoriam Hans Timmermans Tot onze schrik overleed op 4 oktober Hans Timmermans, sinds 2002 lector Professional & Leadership Development aan de Faculteit Economie en Management. Hans had passie voor de ontwikkeling van mensen. Hij was vooral geïnteresseerd in de wijze waarop professionals hun passie ‘leven’. Dat ze dat op een eigenzinnige manier doen, bleek al uit de titel van zijn intreerede ‘Professionals: geen talent voor ondergeschiktheid’. En vanuit deze gedachte ontwikkelde Hans tijdens zijn lectoraat verschillende management development trajecten, niet alleen voor externe klanten maar ook voor het management van de HAN. Daarnaast ondersteunde hij onderzoek naar het effect van studieloopbaanbegeleiding voor studenten. Eind 2009 werd darmkanker geconstateerd. Na een lang behandeltraject leek de kanker te stabiliseren. Deze zomer keerde de kanker sterker terug. Hans vond dat hij zijn ideeën te weinig aan het papier had toevertrouwd. Samen met collega’s, familie en vrienden hebben we keihard gewerkt om zijn ideeën op schrift te stellen en een boek voor hem geschreven. Een week voor zijn overlijden konden we hem een dummy laten zien. Hij was er uitermate mee verguld. We zijn blij dat we dit boek voor hem hebben kunnen maken. Zijn kennis, inzichten en ervaringen uit de praktijk kunnen daarmee anderen inspireren. En dat is wat hij graag wilde. Jetty Schaap, Stef Weijers, Faculteit Economie en Management
In Memoriam Roy Wassink Diep geschokt ontvingen wij het trieste bericht van het onverwachte overlijden op 21 oktober van onze oud-student Roy Wassink. Roy is in januari afgestudeerd aan de Communication & Multimedia Design opleiding bij de Informatica Communicatie Academie van de HAN. Roy stond nog in de bloei van zijn leven. Ambitieus, vrolijk en altijd voor je klaar wanneer je hem nodig had. Hij had gewoon echt passie voor zijn werk; programmeren en websites. Hij was hier altijd mee bezig en als hij hierover praatte, kon je ook heel goed merken hoe gepassioneerd hij was. Onze gedachten gaan uit naar zijn ouders, familie en vrienden. Wij wensen hen veel kracht bij het verwerken van dit verlies. Directie, docenten, medewerkers en studenten ICA
6
Unieke samenwerking ICA en CineKid 2011 CINEKID is een jaarlijks internationaal film-, televisie- en nieuwe mediafestival voor de jeugd en vindt altijd in de herfstvakantie plaats op zo’n dertig locaties in Nederland. Tijdens de 25e editie van het festival werkten ruim zestig HAN-studenten van ICA mee aan het maken van speciale video-items. De studenten maakten korte films over de installaties, workshops en games. Sfeerimpressies, interviews met kunstenaars en filmmakers, achtergrond informatie, interviews met kinderen en andere bezoekers, alles is gebruikt om de verschillende aspecten van het MediaLab (een experimentele speeltuin) in beeld te brengen. Voor het monteren van de filmpjes maakten de studenten gebruik van een speciaal montagesysteem waardoor alles via een centrale server op verschillende locaties kon worden samengevoegd. De CineKidopdracht vond plaats in het kader van het semester Create Audio and Visuals for Internet en wordt afgesloten met de productie en uitzending van een live gestreamde TV-show. ES
ralph schmitz
Sophie van der Stap: ‘Je gaat verder, maar bent niet meer dezelfde.’
‘Kankerpatiënt ben je voor de rest van je leven, zelfs als je geneest’ Kankerpatiënten, specialisten, studenten en docenten: op maandagavond 31 oktober kwamen ze samen op het symposium ‘Omgaan met borstkanker’, georganiseerd door HANgezondheidscentrum, studentenvereniging Nopfy en Instituut Paramedische Studies. Een vrolijke aangelegenheid kun je een borstkankersymposium niet noemen, maar toch was het bij vlagen gezellig in het auditorium aan de Kapittelweg, mede door de culturele intermezzo’s van Theatergroep ‘Tussen de Bedrijven’. Hoewel dat ook pijnlijke momenten opleverde. Zoals een vrouw met borstkanker én leukemie, die kenbaar maakte geen sprankje hoop meer te hebben. Probeer daar maar iets luchtigs op los te laten. De theatergroep probeerde het met een liedje, wat ongemakkelijk ontvangen werd door het publiek en de vrouw in kwestie. Na Hanneke van Laarhoven, medisch oncoloog aan het UMC St Radboud in Nijmegen, die een update over de actuele stand van zaken over borstkanker gaf, sloot kankeroverleefster Sophie van der Stap (29), schrijfster van het boek Meisje met negen pruiken, af en volgden nog workshops over omgaan met kanker én de periode erna. ‘Want kankerpatiënt ben je voor de rest van je leven, zelfs als je geneest’, aldus Van der Stap. ‘Je gaat verder met je leven, maar bent niet meer dezelfde. Dat kan positief zijn, of negatief. Dat is aan jou, maar helaas ook aan hoeveel geluk je hebt…’ OH
sensor #6, jaargang 16
7
ralph schmitz
Smashen voor een taart
HAN Corporate Academy
Voetbalfans, basketbalspelers en rackets. Misschien een vreemde combinatie, maar alle drie te vinden tijdens het ‘Rackettoernooi’ van de Nijmeegse Studenten Sportraad (NSSR), vorige maand in het Universitair Sportcentrum Gymnasion. Twee tegen twee spelen de ‘racketeers’ tennis, squash, badminton en tafeltennis in duels van vijftien minuten. In totaal zijn er 28 teams, bestaand uit diverse spelers waaronder basketballers van sportvereniging Pendragon en fans van oud profvoetballer Sjaak Polak. De fans hebben het toernooi zelfs gewonnen; Het ‘Sjaak Polak Tribute Team’ deelt de eerste prijs met ‘Tonido’. Beide teams zijn gekroond in het sportcafé en beloond met een winnaarstaart. AJ
Met ingang van het nieuwe jaar start de hogeschool met de ontwikkeling van de HAN Corporate Academy. Doel is om diverse activiteiten op het gebied van leren te bundelen en om meer te investeren in professionalisering van medewerkers en managers. Het aanbod wordt georganiseerd op vijf strategische thema’s: onderwijs, onderzoek, ondersteuning, management en tenslotte communicatie en persoonlijke effectiviteit. De ontwikkeling loopt tot eind 2013 waarna een evaluatie beslist over het vervolg. HG
Ranking the schools Hij is er weer, de jaarlijkse Keuzegids. Alle hogescholen getoetst aan de hand van visitaties, onderwijsstatistieken en de nationale studentenenquête. De HAN scoort daarbij zeer gemiddeld. Goed, we hebben enkele eerste plaatsen (Autotechniek, Civiele Techniek, Voeding & Diëtetiek, Bio-Informatica en Mondzorgkunde), naast een aantal tweede en derde plaatsen. Maar daar staan ook wat laatste plaatsen tegenover zoals Sport, Gezondheid & Management (SGM) en Rechten. En door de bank genomen is het toch de grijze middelmaat waar de HAN-opleidingen zijn terug te vinden. De gids besteedt eveneens enkele hoofdstukken aan zaken als toelating, arbeidsmarkt, doorstuderen en kamers. HG
8
De ronkende persberichten van de HAN zijn soms lastig te lezen. Zeker voor HANners uit de verre wingewesten, zoals Achterhoekers. Vandaar dat Sensor een interne deskundige vroeg om eenmalig een persbericht te vertalen.
Met één hand je veters strikken
ralph schmitz
Achterhoek krijgt kennisinjectie
Voorbijgangers worden in een rolstoel geplaatst en tijdelijk ‘gedeeltelijk verlamd’. Nee niet echt, maar met hulpmiddelen zoals een mitella. In het kader van ‘Wereld Ergotherapie Dag’ op 27 oktober staan HAN-studenten Tim van Eerden en Allard Gerretsen met een stand in winkelcentrum ‘Molenpoort Passage’ in Nijmegen. Een ergotherapeut traint mensen met een lichamelijke beperking en/of handicap, zodat zij zo efficiënt mogelijk kunnen functioneren in het dagelijks leven. De studenten Ergotherapie willen deze vorm van hulpverlening bekender maken: ze verschaffen informatie, delen folders uit en geven demonstraties. De ‘slachtoffers’ in de rolstoel worden geconfronteerd met een ‘ervaringsparcours’ waarbij ze handelingen moet verrichten zoals het oppakken van een sleutelbos van de grond of hun veters strikken met één hand. Ondertussen geven Tim en Allard tips over de beste aanpak. AJ
Hej, ej doar, Achterhooker (‘Geachte Achterhoeker, opgelet’). Omdat oew slimme kamereude de melk optrekt en met sien all’n verhuust uut d’n Achterhook, blief ej mooi zitt’n met ‘n hele kroam (‘De gevolgen van ontgroening en vergrijzing voor de regionale sociaaleconomische ontwikkeling kunnen de komende jaren de gehele Achterhoek flink parten spelen’). Moar dan ken ej de HAN nog neet. (‘Maar daar steekt de HAN een stokje voor!’). Misschien kej ze wal, den kerls van de HAN, Sie wilt dat ur ook meer skrievers in d’n Achterhook blieft woon’n (De HAN wil bijdragen aan de ontwikkeling van de Achterhoek en het behoud van hoger geschoold personeel voor de regio). Doarum geet ze ne ‘kenniscentrum’ uut de grond stamp’n, in de buurte van Doetinchem. (De HAN wil met de vestiging van een Kenniscentrum in Doetinchem haar maatschappelijke verantwoordelijkheid voor de regio laten zien en haar marktaandeel vergroten). En dat dut ze sam’n met ‘n gemeente en’t ROC (In samenwerking met de gemeente Doetinchem en ROC De Graafschap is besloten dat de HAN de komende maanden het initiatief neemt om allerlei vormen van hoger onderwijs te realiseren). En d’n skrievers hebt zich doarbej drie ding’n bedacht: vernej’n, skool’n en proat’n (En daarbij zijn drie pijlers in het leven geroepen: innoveren, opleiden en voorlichten). Dan wet-ej d’r weer van (Waarvan akte). SA
sensor #6, jaargang 16
9
Fab Apps to have Handige, leuke, flauwe en geniale applicaties die je volgens de Sensor redactie op je smartphone móet zetten: MagicPlan
Een kamer opmeten zonder geklungel met meubels, meetlintjes of onbetrouwbare voetstappen? Met de gratis MagicPlan app meet je met je iPhone je huis op door foto’s te maken. De interactieve plattegrond kun je als pdf of jpg bestand versturen.
CAN knockdown
Vaste prik tijdens een bezoekje aan de kermis: blikken omgooien. Het blijft leuk, en wel daarom: de (gratis) CAN knockdown app. Sleep de bal richting doel en gooi alle blikjes in één keer om, dan krijg je een extra bal in het volgende level.
SitOrSquat
Stel je voor: je zit in de trein en moet onwijs nodig, met alleen zo’n handige plaszak van de NS voorhanden. Waar je meer aan hebt? Een toiletvinder app. SitOrSquat is gratis en kent 99.776 toiletten wereldwijd.
Layar
Deze geniale app legt met augmented reality laagjes over de werkelijkheid. Het opent je camera en vertelt meteen wat waar zit. Je kunt kiezen uit meer dan tweeduizend ‘lagen’: van bedrijven tot ov-chipkaart laders en huizen die te koop staan.
Olga Oordeelt sensor redacteur olga helmigh zet het mes
muziek
film
erin
boek
toneel
De Misantroop Dat de maatschappij niet aan elkaar hangt van waarheden, is geen geheim. Tenminste, niet voor mij. Het is makkelijk om je eraan te ontrekken: je doet je dagelijkse dingen, accepteert dat een deel van de samenleving functioneert door elkaar geregeld naar de mond te praten, soms te konkelen achter een paar ruggen om, of af en toe een leugentje om eigen bestwil te produceren. Klink ik bitter? Och sorry, je leest dit rubriekje natuurlijk ‘voor de lol’, en mijn taak is vermaak. Wellicht dat ik ook íets te veel bevangen ben door het verpletterende toneelstuk ‘De Misantroop’. Toneelgroep Oostpool toert momenteel met hun uitvoering door Nederland. Molières beroemdste stuk, dat hij schreef in 1666 over de elite aan het hof van Versailles, gaat over Alceste (hier gespeeld door Sanne den Hartogh). In een wereld vol hypocrisie, welvaart en opportunisme is hij een buitenstaander: hij gelooft fanatiek in de waarheid en confronteert mensen voortdurend met zijn verwoestende openhartigheid. Hij haat leugens en oneerlijkheden, en daarmee een groot deel van de mensheid. Het stuk begint met een discussie tussen hem en zijn vriend Philinte (Stefan Rokebrand). Philinte deelt zijn mening, maar gaat vaker voor compromissen. Alceste heeft het extra moeilijk, want de prachtige, maar roddelzieke Célimène heeft zijn hart gestolen. Zij staat wrang genoeg voor alles wat hij haat. Die verscheuring jaagt hem de ultieme eenzaamheid in. Vanaf de eerste minuut wordt duidelijk dat ‘wegsukkelen’ onmogelijk is: de dialogen zijn rap en elke zin is filosofisch. Soms zelfs té, waardoor er weinig ruimte is voor bezinking. Desondanks is het een fantastisch, tijdloos stuk, dat je dwingt na te denken over je eigen positie ten aanzien van de waarheid. Op 15 en 16 november staan ze in Schouwburg Arnhem, en 17 november in Stadsschouwburg Nijmegen. Zorg dat je het niet mist!
10
Congres HANovatie
coos dam
‘Organiseer alles rond de klant’
‘Welkom op alweer het tiende HANovatie-congres. Het thema van dit jaar is Werken én Leren op de HAN’, aldus Marion Keiren, beleidsadviseur ICT in Onderwijs en werkzaam bij het Service Centrum Onderwijs (SCO). ‘Samen met de projectgroep een Leven Lang Leren Aan de Maat hebben we dit evenement georganiseerd, om de lange traditie van opscholing, bijscholing en omscholing onder de loep te nemen.’
is een inspirerende uitdaging hen een volwaardig, passend programma te bieden.’ Als voorbeeld noemt ze de drie associate degrees (tweejarige opleidingen) die de Faculteit Techniek heeft ingevoerd, en de aangepaste instroomassessments bij de Faculteit Educatie. ‘Allemaal afgestemd op de behoeftes van hen die al werken en leren. En dit is nog maar het topje van de ijsberg.’
B
competentieveroudering Het publiek krijgt hierna een aantal lezingen van keynote speakers, waaronder Sanneke Bolhuis (lector leerstrategieën en senior onderzoeker onderwijs) en Andries de Grip, hoogleraar economie aan de Universiteit van Maastricht. Hij spreekt over de noodzaak van competentiegerichte ontwikkeling onder (oudere) werknemers. Het publiek en hijzelf schieten dan ook in de lach als hij in de problemen komt met de bediening van zijn Powerpointpresentatie. ‘U ziet hier live hoe snel competenties verouderen!’, reageert De Grip ad rem.
Olga Helmigh
Kristel Baele, lid van het College van Bestuur, volgt na het welkomstwoord. Ze geeft aan dat veranderingen nodig zijn, zodat bij-, om- en opscholing verankeren in het onderwijsaanbod. ‘Een Leven Lang Leren is géén nieuw concept. De HAN biedt al jaren onderwijs aan volwassenen die zich naast hun werk blijven ontwikkelen. Wij zetten ons per slot van rekening in voor een bloeiende sociaal economische regio, waarin wij als kennispoort fungeren en samenwerken met het praktijkveld. Aangezien dertig procent van onze huidige studenten werkend leert, vonden wij het, net als de overheid, tijd voor een nieuw instellingsplan. Vandaar dat wij een stuurgroep hebben opgezet, die op basis van de behoeftes van onze huidige ‘werkende leerlingen’ een eigenstandig product ontwikkelen. Zodat we dit onderdeel niet meer zien als ‘iets’ naast de reguliere bachelors, maar als volwaardig onderdeel.’ associate degrees Bettina Willemsen, projectmanager van Leven Lang Leren Aan de Maat, wil daar nog iets aan toevoegen. ‘Laten we stilstaan bij wat dit voor docenten betekent. Het is een enorme eer les te geven aan mensen die met twee benen in het praktijkveld staan: ze zijn gemotiveerd om door te groeien en zien de kennis die de HAN biedt als waardevol. Het
doorbloeding De genodigden, allen uit het bedrijfsleven, de onderwijssector en overheid, nemen na de lunch deel aan workshops, waaronder ‘Online leren’, ‘Duurzame relaties met het werkveld’ en ‘Didactiek voor volwassenen (23+)’. Afsluiting van de themadag is een toespraak van Patrick Leushuis van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Ook hij vermeldt de noodzaak van flexibiliteit, focus op de behoeftes van de ‘klant’ en betere verankering. ‘Vermoei mensen niet met interne structuren: organiseer rond de klant. Dat houdt óók in dat je niet alleen binnen alle gelederen in je eigen hogeschool kennis moet delen en zaken op elkaar afstemt, maar ook zorgt voor doorbloeding en terugkoppeling naar buiten. Je moet streven naar synergie.’ Voordat de welverdiende borrel aanvangt, krijgt de projectgroep Lang Leven Leren een bloemetje van Marion Keiren. ‘Voor al hun harde werk en inzet.’
sensor #6, jaargang 16
11
START VERKOOP! W OE NS DA G 9 NOVE M B E R
Win één van de drie Ford Ka’s!
Ibpj4
MADE IN HOLLAND
R.E.C 20996
1 9. 0 0 TOT 2 1 . 0 0 U U R, V I L L A LU X, O R A N J E S I N G E L 4 2 I N N I J M E G E N
WHERE LIFE1 1BEGINS 5.000,5 2 A P PA R T E M E N T E N V A N A F V.O.N. • Twee- en driekamerappartementen de Weverij • Vanaf circa 35 tot 75 m Nijmegen
2
• Compleet met keuken en badkamer • Nabij het station en de gezellige binnenstad • Vele voorzieningen in de omgeving
Intest of Proefles €20,-! Bij ANWB Rijopleiding Wesseldijk is een intest of proefles nu maar € 20,-! Boek daarna een autorijopleiding en maak kans op één van de drie Ford Ka’s! Meer weten en voorwaarden? Bel 0900-8118 (€ 0,35 per gesprek) of kijk op anwb.nl/win-een-auto ANWB Rijopleiding Wesseldijk Overmaat 26, 6831 AH Arnhem Energieweg 25, 6541 CW Nijmegen
www.deweverij-nijmegen.nl id5_ANWB_2427029_005.indd 1
2-11-2011 15:34:58
Op voor je rijbewijs
angstzweet of kat in ’t bakkie? B
ralph schmitz
Chagrijnige instructeurs, onberekenbare fietsers, schreeuwende drukte, gierende zenuwen en de vinger van die vrachtwagenchauffeur. Het rijbewijs halen, voor sommigen ‘a piece of cake’, voor anderen één grote nachtmerrie. In deze rijbewijsspecial verhalen over een eerste rijles, faalangst, ervaringen van een rijinstructeur en natuurlijk informatie over rijscholen. Redactie
sensor #6, jaargang 16
13
Sensor-redacteur voor het eerst in haar leven achter het stuur
Snelheidsduivel Aangezien Olga Helmigh (30) de enige Sensor-redacteur is die géén rijbewijs heeft, en zelfs nog nooit rijles heeft gehad (te lui, te bang en nooit geld), vormt ze de ideale kandidaat om verslag te doen van een proefles autorijden. Zodat andere potentiële rijlessers weten hoe dat ongeveer gaat. ‘Leny haalt je donderdagmiddag om twee uur op voor de proefles’, aldus de telefoniste van rijschool Dick Joosten. Ik voel de zenuwen door mijn maag schieten, maar dat zakt snel. Want hoe moeilijk kan het zijn? Ik zie de meest domme ganzen achter het stuur, en die hebben óók hun rijbewijs gehaald. Dus waarom zou ik dat niet kunnen? Ik sta er de rest van de week niet bij stil dat ik binnenkort mijn eerste ritje als autobestuurder ga maken. Tot donderdag 12:00 uur. Plots besef ik dat ik geacht word direct de openbare weg op te gaan. Moeten we niet iedereen in Arnhem vooraf waarschuwen? Ik ben toch levensgevaarlijk? Om 14 uur gaat de deurbel: Leny. Met bibberbenen en klamme handjes kom ik aan bij een zwarte les-Opel. Na de kennismaking stap ik in en grijp meteen naar de gordel. ‘Ho ho’, roept Leny. ‘Dat komt zo. Trap de koppeling eens in; dat is de meest linkse pedaal.’ Ik kan ‘m maar half intrappen: mijn stoel staat te ver naar achteren. ‘Je moet zorgen dat je bij alle pedalen kan.’ Klinkt logisch. Nadat ik de stoel goed heb gezet, moet ik mijn hoofdsteun op de juiste hoogte afstellen. Daarna mag ik de gordel om. ‘Haal de richtingaanwijzer maar omlaag, dan geef je aan dat je naar links gaat. En rijden maar!’ Ik kijk haar aan. ‘Moet ik niet in de spiegel kijken voordat ik de weg opdraai?’ Leny schudt haar hoofd. ‘Ik kijk in de spiegels, schakel en bedien de rem. Jij concentreert je op gas geven en sturen.’ Ik start de motor, draai het stuur naar links en geef voorzichtig gas. Hup, daar gaan we. Onwennig bedien ik het stuur, hoewel dat in de loop van de les steeds beter gaat. De motor maakt lawaai. ‘Als je dat hoort, laat de motor je weten dat hij in een andere versnelling kan’, aldus Leny. ‘Haal je voet maar van het gas af, dan kan ik schakelen.’ Vervolgens vertelt Leny hoe de koppeling werkt. Ik hoor alles, maar merk dat het concentreren ondertussen veel van me vergt. We overleven een aantal stoplichten en
1 Test jezelf Antwoorden op pagina 19
14
kruisingen en rijden op de Utrechtseweg richting Papendal. Gas geven blijkt mijn sterkste punt, geheel tegen verwachting in. ‘Je rijdt hier tachtig, maar je mag maar vijftig kilometer per uur’, meldt Leny. ‘We zijn in de bebouwde kom’. Ik laat het gas ietwat los en zak naar vijftig. ‘Dat is echt lángzaam!’, roep ik. ‘Ojee, we hebben hier een snelheidsduivel in de dop’, grapt Leny. Ze vertelt dat overtredingen met de lesauto haar verantwoordelijkheid zijn. Als er boetes uit voortvloeien, kan zij die mooi dokken. Ik verbaas me dat ik het helemaal niet eng vind, maar juist ontzettend leuk. Tuurlijk, ik hoef niet veel te doen behalve sturen en gas geven. Toch vind ik het ‘bizar’ dat ik rondrijd. Na een tijdje krijg ik kramp in mijn ‘gaspedaalbeen’, wat volgens Leny normaal is. ‘Dat went naarmate je meer rijdt.’ Bij het maken van bochten valt Leny op dat ik van nature al iets goed doe: ver vooruit de bocht inkijken. ‘Kort voor je uit kijken verhindert dat je de scherpte kunt inschatten, en bovendien zie je niet wie of wat er voor je auto kan komen.’ Ik merk dat ik Leny een prettige instructrice vind: ze windt er geen doekjes om. ‘Mensen maken een hoop stampij om bijvoorbeeld de hellingproef of achteruit inparkeren. Maar zo moeilijk is dat niet. Je moet je niet tegen laten houden door angst.’ Om dat te bewijzen, laat ze mij op een rustig weggetje inparkeren. Ik moet een punt recht voor mij nemen. Ik kies een boom. Leny legt een pen op het dashboard, op ‘twee uur’. De boom staat op ‘twaalf uur’. Ze zet de auto in z’n achteruit en ik moet mijn stuur naar rechts draaien en gas geven. Als de pen loodrecht op de boom staat, moet ik mijn stuur naar links draaien. Voordat ik het goed en wel besef is de auto ingeparkeerd. Makkie, inderdaad. Maar ja, ik had zeeën van ruimte en hoefde niet te schakelen. ‘Toch kom je er uiteindelijk door kleine succesjes te behalen’, aldus Leny. ‘Daarmee vergroot je je zelfvertrouwen en dat is een belangrijk aspect.’ Plots is het al een uur later en komt mijn proefles tot een einde. ‘Je hebt het goed gedaan’, knipoogt Leny. Ik voel me opgelucht. Het viel erg mee, maar ik besef nog steeds niet dat ik heb déélgenomen aan het verkeer. ‘Niet zo hard nadenken, mens, gewoon gaan lessen’, lacht Leny. Wie weet ga ik dat nog doen ook.
2
wiebke wilting
in de dop
3 4
15
Opties, keuzes, mogelijkheden Je wilt graag je rijbewijs, maar er zijn zoveel rijscholen en soorten lessen, het is moeilijk kiezen, hoor. Sensor helpt je een handje.
Rijlesblunders Je handen voor je ogen slaan tijdens je rijles is natuurlijk nooit een goed idee, en bovendien een behoorlijke blunder. Zo bont maakten de onderstaande HAN-studenten het niet, maar ze hebben wel degelijk foutjes gemaakt… en hoe. Kimberley Gooijer (21), vierdejaars Pabo Arnhem: ‘Mijn rijinstructeur haalde me op voor mijn rijles en vertelde trots over de nieuwe velgen op de wagen. Die had hij er net één dag op zitten. Even later moest ik inparkeren en ik schaaf zó de nieuwe velgen kapot langs de stoeprand. Dat was wel zuur, haha! Gelukkig kon hij het relativeren omdat het toch een lesauto blijft en je risico loopt. Maar ik schaamde me dood.’ Jeffrey Vos (24), tweedejaars Autotechniek: ‘Ik wilde invoegen op de snelweg, maar keek niet over mijn schouder; alleen in mijn spiegel. Daardoor schatte ik niet goed in dat er een auto met 160 kilometer per uur aankwam. Gelukkig zag ik het op tijd en stuurde meteen terug. Dat was wel even schrikken. Sindsdien vergeet ik het nooit meer.’ Jasper Ooms (21), tweedejaars Autotechniek: ‘Tijdens één van mijn rijlessen maakte de auto voor mij een foutje. ‘Sukkel!’, riep ik. Mijn rijinstructeur flipte daardoor: ‘Hoe durf jij iemand een sukkel te noemen, terwijl jij zélf nog niet eens fatsoenlijk kunt autorijden?!’ Vervolgens draaide hij een waslijst af aan fouten die ik maakte. Ik schrok er zó van, dat ik alles wat hij zei, onthield. Dat heeft me enorm geholpen tijdens mijn rijexamen, haha! Mijn blunder was dus een geluk bij een ongeluk.’
5
16 16
Rijopleiding In Stappen (RIS) Het RIS bestaat uit 39 stappen, verdeeld over vier modules. Als je één stap beheerst mag je pas door met de volgende. Eerst leer je de auto te besturen. Als je dat beheerst, leer je omgaan met verschillende verkeerssituaties. Na iedere module krijg je een tussentijdse toets om je vooruitgang te testen. Het slagingspercentage van de RIS ligt hoger dan bij reguliere lessen, maar het is vaak ook iets duurder. Snelcursus Bij een snelcursus kun je in een korte tijd, vaak tien tot veertien dagen, je rijbewijs halen. Niet iedereen is geschikt voor een spoedopleiding: je zit al snel vier uur of meer per dag in een lesauto. De cursus is niet zo snel als hij lijkt, bij de meeste scholen moet je vooraf al een theoriecertificaat hebben en de lessen moeten ruim van tevoren worden ingepland. Regulier Veruit de meeste bestuurders in opleiding kiezen voor de ‘reguliere’ manier van lessen. Gebruikelijk is om één of twee keer per week te lessen, maar je kunt dit zelf inplannen. Gemiddeld ben je ongeveer een half jaar kwijt aan rijlessen. Welke rijschool? Vrienden en kennissen naar hun ervaringen vragen, is een goede optie bij het kiezen van je rijschool. Verder kun je letten op de prijzen, het slagingspercentage en het gemiddelde aantal lessen van een rijschool voordat een leerling slaagt. Afspraken over het uitvallen van een les door autopech of een zieke instructeur kun je ook checken: zijn er alternatieven of krijg je lesgeld terug? Wat betaal je? De kosten voor een rijles van een uur variëren per rijschool van 35 tot 50 euro. Gemiddeld hebben leerlingen veertig lessen van een uur nodig voordat ze slagen. Met of zonder theorieweekend? Een theorieweekend kan handig zijn als je het moeilijk vindt de stof voor een examen te leren. Één dag in het weekend krijg je een aantal uren les over de stof en ontvang je tips voor het examen. Prijzen variëren van 90 tot 130 euro, meestal zitten de kosten van het examen hierbij inbegrepen.
6
Vooruitkijken en anticiperen Jarenlang was Hans Beumer een begrip in de Arnhemse rijschoolwereld. Na 45 jaar vindt hij het genoeg geweest. Twee maanden geleden, op zijn 70-ste, heeft hij zijn laatste les gegeven. In die tijd is er veel gebeurd. De prijs van een les bijvoorbeeld. Meneer Beumer weet niet meer wat de prijs van een les was in 1966, toen hij instructeur werd. In 1979, toen hij voor zichzelf begon, betaalde men 32,50 gulden voor 50 minuten; nu betaal je 40 euro voor een uur. Zijn vrouw Marja verzorgde het administratieve deel en na enkele jaren konden ze met parttimers de rijschool uitbreiden. Het gedrag van de rijlesser is door de jaren heen wel veranderd, concludeert meneer Beumer: ‘Vroeger namen ze alles van je aan. Tegenwoordig zijn mensen veel mondiger. Ze vragen vaker waarom iets op een bepaalde manier moet. En of dat niet anders kan. Iemand weigerde bijvoorbeeld om naar rechts kijken. Bij mooi weer had ik het raam open en toen sloeg ik opeens hard op de buitenkant van de deur. Geschrokken keek hij meteen naar rechts. ‘Dat had ook een auto kunnen zijn’, zei ik toen. Vanaf dat moment keek hij keurig naar rechts. Laten zien dat je rondkijkt is belangrijk, niet alleen voor jezelf, maar ook voor de medeweggebruiker. Dan zien ze dat jij hen ziet. Van de honderd mensen die zakken, gebeurt dat bij 75 door niet goed te kijken.’
7
marja beumer
Veertig jaar geleden was het natuurlijk veel rustiger op de weg: ‘Toen vond men het ook al eng om het Willemsplein over te rijden, en toen reden er zes auto’s!’ De drukte heeft ook gevolgen voor het gedrag van de automobilisten: ‘Er is steeds meer agressie te zien. Vroeger hield men rekening met elkaar, tegenwoordig is het: ‘Aan de kant, jij!’ Dat merkt meneer Beumer ook tijdens het lessen. ‘Men is sneller geïrriteerd als men achter een leswagen rijdt. ‘Die mensen vergeten dat ze zelf ook zo begonnen zijn. De verkeersdrukte heeft ervoor gezorgd dat rijschoolhouders hun manier van lesgeven hebben moeten aanpassen: ‘Er wordt nu meer nadruk gelegd op vooruitkijken en anticiperen.’ Ondanks de vele veranderingen heeft hij zijn werk 45 jaar met plezier gedaan, ook het laatste jaar: ‘Het is gewoon leuk om met mensen om te gaan.’
8
17
‘Rijles is een ware marteling’ Anna (22) is doodsbang in de auto. Desondanks heeft ze rijles, maar niet van harte. Hieronder doet ze haar verhaal over faalangst op de weg.
mogelijk de auto aan de kant zetten. Hoewel de instructeur me probeerde te kalmeren en over te halen, ben ik uitgestapt en naar huis gelopen. Kort erna heb ik hulp gezocht. Na een aantal gesprekken met een psycholoog ‘Drie jaar geleden begon ik met mijn eerste autorijles. Ik had er niet veel werd duidelijk wat ik al langer wist: ik heb faalangst. Dat had ik ook op zin in, maar mijn ouders zeiden dat het ‘bij de opvoeding hoort’. Het school, alleen werd met rijles pas duidelijk hoe érg. theorie-examen haalde ik in één keer en kort erna begon ik met lessen. Toen ik de auto instapte en de sleutel omdraaide, brak het angstzweet overwinnen Vijf maanden later en met meer inzicht ben ik het weer me uit. Alsof tóen pas het kwartje viel dat ik dit voertuig moest besturen gaan proberen. Ik heb er inmiddels 73 lessen opzitten, waarvan ik er op een weg waar ook andere auto’s reden die mij konden aanrijden, of weleens een aantal heb afgebroken. Rijles is voor mij een ware marteling. erger: ik hen. Als ik een fout maakte, kon dat vreselijke consequenties Toch ben ik ver gekomen. Ik heb nog steeds trilhanden en voel me hebben. De rampgedachten vlogen door mijn hoofd en ik begon te misselijk, maar een stuk minder dan eerst. Ik voel me schuldig tegenover hyperventileren. De rijinstructeur probeerde me te kalmeren door de mijn ouders, die inmiddels bakken met geld hebben uitgegeven. Ze zijn motor uit te zetten en rustig met me te praten. Maar dat hielp niet. Ik heb begripvol, maar ik vraag me af hoe lang nog. Ik wil uiteraard examen ter plaatste de rijles afgebroken. doen; voor mijn ouders en voor mijzelf, om mijn angst te overwinnen. Wanneer het zover is, weet ik niet. Als ik mijn rijbewijs eenmaal heb, ga ik duizelig Pas drie maanden later, na gepush van mijn ouders, waagde niet rijden. Het is handig om te hebben in noodgevallen, maar daar blijft ik een nieuwe poging. Met dezelfde rijinstructeur. Hoewel mijn handen het voor mij bij.’ trilden en ik kotsmisselijk was, ben ik de straat uitgereden. Eenmaal op een drukkere weg, kreeg ik het weer: ik werd duizelig en wilde zo snel Wegens privacyredenen wil Anna niet met haar echte naam in het artikel.
Stel dat jij, in tegenstelling tot Anna, wél je rijlessen durft te doen, maar verlamt als het tijd is voor je examen, dan is er een oplossing: het faalangstexamen. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft besloten om sinds 1 juni 2011 het faalangstexamen definitief in te voeren. Een uitgebreide proef die bij het CBR werd gehouden, leverde positieve resultaten op. Het faalangstexamen duurt 80 minuten en kost e156,15. De norm om te slagen is hetzelfde als bij een regulier rijbewijs B-examen. De kandidaat met faalangst moet tijdens dit examen, net als alle andere kandidaten, laten zien dat hij of zij in staat is om veilig en verantwoord aan het verkeer deel te kunnen nemen. Je krijgt dus geen speciale voorkeursbehandeling, maar simpelweg meer tijd. Kijk op www.cbr.nl voor meer informatie
9
18
10
Droomauto’s van de redactie… Arno: ‘Een amfibievoertuig lijkt een Amerikaanse politieserie een Chevrolet Corvette rijden. Die moest ik ook hebben. Even uitleg: er zijn meerdere versies van de Corvette. Mijn favoriet is de C3 (van 1968 tot 1982). De carrosserievorm is gebaseerd op de lijnen van de makohaai. In 2008 was het tijd: na een zoektocht van enkele maanden heb ik mijn droomauto gekocht. Ik hoef maar aan mijn Corvette te denken en dan voel ik me een rijk man.’
Sander: ‘Ik heb helemaal niets met
auto’s. Het beste voorbeeld daarvan is dat ik nu een Ford Ka rijd. Normaal gesproken rijden daar alleen vrouwelijke studentes in. Soms zie ik mannen verwachtingsvol bij me naar binnen gluren.’
blue metallic
auto was een Renée: ‘Mijn eerste droomwa s ik gediplomeerd
k al Opel Kadett uit 1974. Oo ik en een paaltje reed had teg ik n toe r: automonteu e rm eno de t est me geen idee wat ik aan mo d: een gat raa t wis er bro deuk. Mijn touw boren bij de inham, een aan n ake tm vas , door het gat ar.’ ma sen gas een hek en
Deze eend uit ’59 kocht ik als student in de zeventiger jaren voor negen tientjes van vriend en huidig filmster Huub Stapel (die zich nu de grijze krullen uit zijn hoofd trekt). Goedkoop, droog en vooral trouw. Never fails. Het is gewoon een fijn middel om me te vervoeren van A naar B. En het liefst naar de E van Engeland.’ kiezen, dan wordt
auto mag Els: ‘Ik rijd zelf niet, maar als ik voor een een station-uitvoering. k wel het een Volvo 240 en dan natuurlij vol. stijl Een oerdegelijke auto, maar wel zilvereen We hebben deze Volvo gehad in het die grijze kleur, maar helaas moest veld ruimen voor een luxe auto.’
Marijn: ‘Momenteel rij ik in de Twingo van
mijn ouders, en dat bevalt eigenlijk wel. Lekker scheuren in dat kleine bakkie, en geen moeite met inparkeren.’
rtig als ik
jaar of vee Olga: Waarschijnlijk ben ik een maar als ik ‘m
haal, ein-de-lijk mijn rijbewijs 7 Chevrolet Impala. heb wil ik rijden in een 196 ernatural, waarin Ik volg de horrorserie Sup heel Amerika doorSam en Dean Winchester zoek naar demonen crossen in een Impala, op an’s ‘kindje’ en kijkers en geesten. De auto is De zwarte brulbak.’ zijn nu verknocht aan de
1 A - 2 B - 3 C - 4 C - 5 A - 6 NEE - 7 B - 8 NEE - 9 A - 10 JA
Raïssa: ‘Toeren in een zwarte of donker-bruine Nissan 370z Cab rio, ik teken er voor. Lekker aso voo r maar twee personen, met aut omaat en open dak. Maar stiekem zou ik ook heel erg blij worden van een parelmoer of champagnewit Fiatje 500 met beige bekleding, die blijv en de schattigheid zelve.’
Han: ‘Eigenlijk heb ik niet zoveel met auto’s.
Antwoorden:
Herman: ‘In mijn jeugd zag ik in
me wel wat. Nooit meer wachten voor de waalbrug, ik rij mijn bak gewoon de rivier in.’
sensor #6, jaargang 16
19
Meer geld van overhead naar onderwijs
‘De kern van de kwaliteit’ Afdelingen worden geherstructureerd, de HAN-KAN marathon is geschrapt, het HANblad staat in de ijskast en er wordt op veel fronten flink bezuinigd. En tegelijkertijd vindt er een conversie van middelen plaats van overhead naar onderwijs. Is de HAN bezig met een financiële revolutie? Sensor voelt bestuursvoorzitter Ron Bormans aan de tand.
B
Han Geurts
Waarom plotseling deze drang om geld te sparen cq over te als noodzaak of toegevoegde waarde voor het onderwijs. Dat is eigenlijk de essentie van het verhaal. De HAN is een grote, complexe organisatie hevelen van overhead naar onderwijs? Er is geen sprake van een plotselinge drang. We zitten midden in het reguliere begrotingsproces en wat we nu doen is nog eens heel kritisch alle activiteiten beoordelen op hun toegevoegde waarde voor het onderwijs. We doen het zeker niet slecht als HAN, maar het kan en moet beter. Kort samengevat zou je kunnen zeggen dat we goede accrediteringen halen, deskundigen ons vaak prijzen, maar studenten ons als een gemiddelde hogeschool zien. Dat is niet slecht, maar lang niet goed genoeg. We staan dus aan de vooravond van een paar stevige uitdagingen: het creëren van meer uitdagende studieomgevingen, hoger niveau van toetsen en beoordelen, excellentie, profilering, bekostiging op basis van kwaliteit. Dan zullen we allemaal moeten doen met evenveel of minder geld. Met als graadmeter de toegevoegde waarde voor het onderwijs, zullen we dus keuzes moeten maken die niet gemakkelijk maar wel noodzakelijk zijn.
Hoe ligt de financiële verhouding onderwijs – niet-onderwijs op dit moment? De Heertjes van dit land beweren dat in het hbo slechts 25 procent van het budget echt aan onderwijstaken wordt besteed. Andere studies, zoals die van Berenschot, geven aan dat 25 procent naar ‘overhead’ gaat. Kortom, we verzanden in de discussies over wat overhead nu precies is en wat niet, dus daar doe ik liever niet aan mee. Iedereen snapt bijvoorbeeld dat we gebouwen nodig hebben en die van de HAN zijn functioneel en qua architectuur en duurzaamheid verantwoord en relatief sober. Het licht moet branden en de kachel moet worden gestookt. Uiteindelijk kom je dan bij activiteiten uit die minder vanzelfsprekend zijn
20
met een kern waarin kwaliteit gemaakt wordt: ik heb dat onlangs de nucleus genoemd. Het gaat dan om de driehoek student/docent/ onderwijsprogramma. Hier wordt de basis voor kwaliteit gelegd. Alles wat daar omheen zit, moet dat faciliteren en optimaliseren. Van sommige activiteiten moeten we gewoon vaststellen dat dat niet gemakkelijk aan te tonen is. We hebben net besloten om te stoppen met de HAN – KAN Marathon, met pijn in het hart. Maar als je goed gaat kijken is het directe effect op onderwijs klein gebleken en het kost ons wel het equivalent van ongeveer twee á drie docenten. Als we die gericht inzetten, lossen we concrete problemen op die we soms al een poos met ons meedragen.
Waar vallen de bezuinigingen? Is het een kaasschaaf of draagt het Service Bedrijf - uitgaande van het overhevelingsprincipe – de zwaarste last? Wat we niet gaan doen is het hanteren van een kaasschaaf of werken met vaste ratio’s. Bij de HAN spreken wij iets te snel over bezuinigingen. Het moet normaal worden dat we periodiek onze activiteiten doorlichten vanuit de vraag ‘wat draagt het bij aan het onderwijs?’ Sinds jaar en dag hebben we de afspraak dat het percentage dat we aan het SB uitgeven jaarlijks met een half procent moet teruglopen. Bij een stijgend budget van de afgelopen jaren heeft dat steeds geleid tot relatieve krimp, maar wel tot een groei van het budget in absolute zin. Die trend keren we nu, door in aanvulling op dat mechanisme nog eens de vraag te stellen: wat moet echt en wat niet? Ook de faculteiten zullen hun activiteiten met dezelfde vraag nog eens goed tegen het licht houden.
Welke gevolgen hebben deze maatregelen voor het onderwijs? Wie bepaalt waar overgeheveld cq bezuinigd dient te worden? Is er een commissie van verstandige We denken op dit moment na over onze strategie voor de komende jaren, mannen/vrouwen of beslist het College van Bestuur? wat z’n neerslag krijgt in het nieuwe instellingsplan voor 2012-2016. De waarschijnlijke uitkomst van ons denkproces is dat we een brede, regionale, goed toegankelijke hogeschool moeten willen zijn. Maar de vraag is dan wel of we het bacheloraanbod moeten handhaven in de huidige vorm. In die gemiddelde hogeschool die de HAN blijkens de recente Keuzegids is, zie je hele mooie uitschieters aan de bovenkant die soms nationaal op eenzame hoogte staan, maar ook opleidingen die het beduidend slechter dan het gemiddelde doen. Moeten we dat accepteren? Mijn positie is helder: nee. Maar dan moeten we ons wel de ruimte verschaffen én er gericht voor kiezen om die problematiek op te lossen. Stuiten we op de grens van wat nog verder te verbeteren is, dan moeten we ons de vraag stellen of die opleidingen nog wel in ons assortiment horen. Diezelfde vraag geldt ook voor het deeltijdaanbod. Bij ons masteraanbod moeten we in tegenstelling tot een breedtestrategie per definitie een dieptestrategie willen voeren: alleen daar waar we een clustering van lectoraten en goed onderzoek kunnen bieden. Wat wij ons veel beter moeten realiseren, is dat je niet overal goed in kunt zijn. Laat me de les van de commissie Veerman, waarvan ik lid mocht zijn, nog eens op tafel leggen: maak keuzes en durf ook op te houden met activiteiten waarvan het maatschappelijke belang niet evident en/of de kwaliteit niet onbetwist is. Ten slotte: we vergaderen ook wat af met zijn allen, binnen en buiten de HAN. Ook die vraag hebben we ons gesteld: is dat allemaal even effectief en kunnen we het geld en de energie die daarmee gemoeid zijn niet ook beter inzetten. Het antwoord is per saldo negatief. We zullen dus ook op dit vlak concrete stappen zetten.
Het CvB heeft bij de faculteitsdirecteuren en directeur Service Bedrijf aangegeven dat we in de komende begroting(en) een stevige conversie willen zien van inzet van geld voor ondersteunende activiteiten naar inzet van geld direct voor het onderwijs. En het resultaat daarvan wordt uiteraard besproken met studenten en medewerkers in het kader van medezeggenschap. Ook het CvB zal kritisch naar haar eigen begroting kijken. We hebben sinds jaar en dag financiële speelruimte om op basis van plannen uit de organisatie bepaalde ontwikkelingen te stimuleren. Dat gaan we voor een belangrijk deel anders doen: gewoon direct inzetten op die plekken waar het onderwijs intensiever kan met een hogere kwaliteit.
‘Geen gemakkelijke keuzes, wel noodzakelijke’ Is er een bepaalde deadline gesteld wanneer en voor hoeveel alles rond moet zijn? De wet schrijft ons voor dat we voor de jaarwisseling de begroting vastgesteld hebben. Daar houden we ons aan. En wat de komende jaren betreft? Ons nieuwe instellingsplan is dan iets om goed in de gaten te houden én om over mee te praten!
sensor #6, jaargang 16
21
Onderzoek rompstabiliteit
t s e t e Test d
Je benen heffen al liggend op je rug, een bruggetje maken of… op handen en knieën zitten terwijl je een arm en een been strekt. Het zijn oefeningen die wel wat op de yogaoefeningen lijken die onze redacteur Ruud Kroes ooit deed als onderdeel van een mindfulnesstraining. Ditmaal doet hij ze echter met een ander, wellicht hoger, want wetenschappelijk doel: ‘Ik werk mee aan een onderzoek naar rompstabiliteit samen met vijftig mannen en vrouwen. De resultaten zijn van belang voor mensen met lage rugklachten en topsporters. Bij beide groepen is er vaker sprake van een disbalans tussen buik- en rugspieren.’
B
Ruud Kroes
ralph schmitz
Op een warme oktoberochtend word ik bijgepraat door Willem-Jan Sonneveld en Rick Elderman, twee vierdejaarsstudenten Fysiotherapie. Samen met Koen Melief en Herik Eckermann onderzoeken ze in opdracht van sportmedisch centrum Papendal een test bestaande uit een twaalftal oefeningen dat gebruikt wordt om core-stability oftewel rompstabiliteit te meten. Hun taak is het om te achterhalen hoe betrouwbaar de test is. ‘Wij zijn onderdeel van een groter onderzoek’, zegt Willem-Jan. ‘Papendal heeft al vastgesteld met welke oefeningen je rompstabiliteit het beste meet. Wij kijken welke oefeningen tot de meest betrouwbare beoordeling leiden.’ Via SENECA, het kenniscentrum op gebied van sport, bewegen en gezondheid,
waar Willem-Jan werkzaam is, heeft het team van aspirant onderzoekers veel hulp verkregen. Onder meer bij het werven van deelnemers, verzorgen van attributen voor de testen, de intakeformulieren en de testlokalen. bekken en onderrug Even later doe ik in sportkleding allerhande oefeningen die een flink beroep doen op mijn buik-en rugspieren. Koen geeft gedetailleerde instructies. Rick en Henrik beoordelen onafhankelijk van elkaar de stabiliteit van mijn romp. Dat doen ze door de stand van mijn bekken en onderrug te beoordelen. De oefeningen worden steeds pittiger, er begint van alles te trillen in mijn lichaam waarvan ik niet wist dat het kón trillen. Wat de zaak ingewikkeld maakt is dat ik een knieblessure heb waardoor ik niet alle oefeningen kan doen. Het valt me verder op hoe nauwgezet en precies de studenten te werk gaan. Ze zijn overduidelijk gemotiveerd om er een succesvol onderzoek van te maken.‘Het is best pittig maar we leren er ook veel van’, stelt Rick tevreden vast. Ik word verzocht om twee weken later terug te komen om nogmaals dezelfde oefeningen te doen. Waarom eigenlijk, wil ik weten. ‘Omdat we niet alleen willen kijken of twee verschillende personen hetzelfde de test beoordelen maar ook omdat we nieuwsgierig zijn of dezelfde beoordelaar twee weken later hetzelfde oordeel uitspreekt’, legt Willem-Jan uit. Ik betrap mezelf erop dat ik me voorneem om extra te gaan oefenen thuis maar mijn instructeur is onverbiddelijk. ‘Als je thuis traint, kloppen de resultaten niet meer’, waarschuwt hij me. Een paar dagen later voel ik overduidelijk waar mijn schuine buikspieren zich bevinden. Thuis trainen? Echt niet…
Nederlandse Kampioenschappen Theatersport
coos dam
Stop thinking, start doing
Rozen dwarrelen neer op het podium. Daar staat net een jongen worteltjes te schrapen. Hij legt ze op de grond. Iemand anders loopt er gewoon overheen. ‘Hé, mijn worteltjes!’ We zijn hier bij het Nederlands Studentenkampioenschap Theatersport en dan kunnen dit soort dingen. De opdracht is om het schrapen van worteltjes uit te beelden. Eerst in dertig seconden, dan in twintig en tot slot in tien.
B
Renée Jenniskens
Theatersport is niet alleen nuttig on stage, maar ook in het dagelijks leven. Zit je in een projectgroep waar van alles fout gaat, heb je mooi op theatersport geleerd om te improviseren, vindt Sebastian. Hij is lid van de Handsomes, een gezelschap van Internationale HAN-studenten die tweewekelijks in Arnhem theatersporten onder leiding van docent Joop Vinke. Zij doen deze dagen mee aan het Nederlandse Studentenkampioenschap. De Handsomes hebben behalve de olijke Sebastian en de coole Kira ook nog de pittige Jaha op het toneel. Hun voertaal is Engels, en ze geven daarmee het kampioenschap iets heel internationaals.
In het publiek zit Handsome-supporter Christine. Zij speelt zelf ook en vat theatersport kernachtig samen met: ‘Stop thinking, Start doing’. Als de Handsomes van het publiek als locatie een pub krijgen zitten ze dan ook een tel later gezellig te jabbertalken aan een denkbeeldige tapkast. Net zoals bij echte sporten zijn er punten te verdienen. Het maximum van vijf wordt vandaag niet gehaald. De jury is niet mals met hun kritiek. ‘It was funny’, zeggen ze droog, als ze een drie uitdelen, of ‘Niet echt content’ bij een twee. Hilarisch komisch wordt het als de captains worden geruild. De bedoeling is dat het team van de Noordsterren, met captain Jaha van de Handsomes, de kroning van Queen Elisabeth moet uitbeelden. Eerst gewoon en daarna nog een keer maar dan als slechte acteurs. Een jongen mag kroon zijn, voor die rol gebruikt hij alleen zijn vingers.
Kortom, lots of fun this weekend en niemand te beroerd om Engels te praten of in het Engels te spelen. Dat de Handsomes er na deze voorronde helemaal uitliggen, kan de pret nauwelijks drukken. ‘We zijn een team waarin de spelers vaak wisselen, dan heb je dat’, zegt Sebastian. Voor hen is dit kampioenschap vooral dé gelegenheid om andere teams te jabbertalk De Handsomes spelen vandaag hun derde wedstrijd. Nu tegen leren kennen, zodat ze die eens kunnen uitnodigen voor een wedstrijdje. de Noordsterren. Bij theatersport mag het publiek veel doen. Het mag Kattekwôat uit Utrecht is al voor een uitwedstrijd gestrikt. locaties roepen, emoties bedenken en met rozen gooien, maar dat alleen De Bassen en Fugers uit Utrecht wonnen uiteindelijk de kampioenschappen. als het echt mooi is natuurlijk.
sensor #6, jaargang 16
23
‘Niet gelijk je hoofd laten Lucie Houwen (21) is vierdejaars Maatschappelijk Werk en Dienstverlening én professioneel rolstoelbasketbalster. ‘Mijn doel is mee te kunnen naar de Paralympics 2012 in Londen. Daar werk ik nu keihard voor. Gelukkig is het léuk werk: niks is fijner dan supersnel over het veld crossen.’
B
Olga Helmigh
Donderdagochtend, klokslag half negen, sportterrein Papendal. De dauwdruppels hangen aan de herfstige bomen, de zon komt steeds verder op en her en der starten trainingen. Een bord bij de ingang telt af tot de Olympische Spelen in Londen: nog 281 dagen. Voor Lucie breekt pas over 314 dagen haar droom aan: de Paralympische Spelen. Tenminste, als ze mee mag. Ze zit sinds 2009 bij de nationale selectie, maar heeft zich nog niet verzekerd van een vaste plek. ‘Het is aan mij om te zorgen dat ik wél mee kan.’ De komende maanden zal duidelijk worden of haar harde werk vruchten afwerpt, en of ze opvalt bij de coach.
bewijzen Lucie zit in haar normale rolstoel, en duwt met één arm haar sportrolstoel voor zich uit, het trainingscentrum binnen. Handig manoeuvreert ze zich door de klapdeuren, op weg naar de kleedkamers. Even later rijdt ze de zaal in. ‘Niet iedereen die vandaag traint, zit in de nationale selectie’, legt Lucy uit. ‘Dit is een algemene training van het Centrum voor Topsport en Onderwijs. Vanaf november trainen we met het nationale team.’ Dat moet minstens zestien uur per week, voor de komende tien maanden. ‘Liefst meer’, lacht Lucy. ‘Ik ga er helemaal voor.’ Ze combineert het trainen met haar minor GGZ-agogiek en afstuderen. ‘Ja, het is erg druk’, stelt Lucy nuchter. ‘We zien wel hoe de planning uitpakt in de praktijk. Basketbal gaat voorlopig voor.’
coos dam
teamspeler ‘Eén, twee, drie… TIEN!’ Na deze oppeppende yell stuift de kring uit elkaar. De coach en trainer laat de groep de komende twee uur flink zweten: in duo’s gooien ze de bal over. Soms met twee of drie ballen tegelijk; bovenlangs, onderlangs, zijwaarts. Het lijkt wel jongleren. Daarna moeten ze in allerlei opstellingen schieten op de basket, waarbij ze oefenen met blokkades (‘screentjes zetten’) en onmogelijke hoeken. In het wedstrijdje dat ze erna spelen, drie tegen drie, wordt duidelijk dat Lucie een echte teamspeler is. Meer dan eens dribbelt ze de bal naar haar medespeler,
24
die net íets meer vrij staat dan zij. ‘Klopt, ik ben een teamspeler’, lacht Lucy, als ze na de training heeft gedoucht en komt uitpuffen. ‘Dat is één van de redenen waarom ik van deze sport houd. Dat, en de snelheid. Niks is heerlijker dan keihard over het veld crossen. Daar zit mijn kracht. Ook het zetten van screentjes, het blokkeren van je tegenspeler met je stoel, is mijn sterke punt.’ Zijn er veel verbeterpunten? ‘Mijn schoten moeten standvastiger en ik zou graag guard willen worden.’ Een guard is de spelverdeler. ‘Dan moet je beschikken over het vermogen om het spel te overzien. Daar moet ik nog aan werken, hoewel het steeds beter gaat.’
idolaat Lucie is geboren met spina bifida, beter bekend als een open rug. ‘Dat heeft als ‘voordeel’ dat ik niet beter weet’, relativeert ze. ‘Hoewel ik vroeger langere stukken kon lopen. Nu kost me dat steeds meer energie.’ Lucie heeft jong geleerd te kijken naar haar mogelijkheden. ‘Mijn oma zei altijd: ‘Niet gelijk je hoofd laten hangen bij tegenslag.’ Ik ben dan ook een fanatieke doorzetter. Op mijn vijftiende deed ik mee aan een sportkamp voor jongeren met een beperking. Ik vond rolstoelbasketbal ‘geinig’, maar deed er niks mee. Het jaar erna ging ik weer en was ineens idolaat van de sport. Thuis meldde ik me aan bij een team in Venlo. Al snel maakte ik vorderingen, en na een jaar werd ik gescout door de coach van het damesteam. Toch bleek dat toen te hoog gegrepen, en ben ik rustig begonnen bij Jong Oranje. In 2006 mocht ik mee naar het Europees Kampioenschap, als enige meisje in een mannenteam. Daar leerde ik wel tegen een stootje kunnen, haha!’ Inmiddels speelt Lucie competitie bij The Hot Rolling Bears in Essen, Duitsland, en traint ze dus voor de nationale selectie. ‘In Duitsland ligt het niveau hoger, en kom ik beter uit de verf. Ik leer er veel en push mezelf tot het uiterste. Dat neem ik mee naar de nationale selectie.’
net zo hard knokken Afgelopen september verloren ze tijdens het EK in Israel in de finale van Duitsland. ‘Met zes punten verschil. Dat was wel zuur’, zucht Lucie. ‘Laten we hopen dat we meer succes hebben op de Paralympics.’ Sowieso hoopt ze dat meer mensen geïnteresseerd raken in de Paralympische Spelen en rolstoelbasketbal. ‘Het is toch een ondergeschoven kindje. Terwijl we nét zo hard knokken als valide sporters.’ Iedereen is dan ook welkom op de trainingen. ‘Je kunt altijd binnenlopen op donderdagavond en vrijdagochtend. Graag zelfs!’ http://www.yabal-handicrafts.com/
hangen bij tegenslag’ ‘Niks is fijner dan supersnel over het veld crossen.’
heb of ken jij een passie DIE IN SENSOR MOET? mail dan naar
[email protected]
sensor #6, jaargang 16
25
Old Cave Wist je dat bij het 16e eeuws feestgelegenheid OLD CAVE de zaalhuur boven de 50 gasten gratis is kijk even op WWW.OLDCAVE.NL
3-gangen studentenmenu € 12,50 3-gangen keuzemenu € 22,50 Open vanaf 17.00 uur. Regulierstraat 59, Nijmegen 024- 360 29 98
St. Anthoniusplaats 13 • 6511 TR Nijmegen Tel: 0481 - 465898 • www.oldcave.nl
Het Gelders Orkest daar horen we
DONDERDAG T/M ZONDAG
STUDENTENKORTING Op vertoon van een geldig collegekaart 10% korting op de rekening. MAANDAG T/M WOENSDAG
DIVERSE PIZZA’S & PASTA’S € 6,50
NIJMEGEN · 024 323 26 98 www.pinoccio.nl
50% korting op de concerten van Het Gelders Orkest in Musis Sacrum te Arnhem en Concertgebouw De Vereeniging te Nijmegen. Op vertoon van deze bon en je collegekaart.
www.hetgeldersorkest.nl
Een jaar sporten, slechts € 79,-
master voorlichting 23 november high tech, human touch
Nieuwe technologie is de aanjager van vooruitgang in de samenleving. De meest relevante vernieuwingen komen tot stand door samenwerking tussen technologie en mens-, management- en maatschappijwetenschappen. High tech with a human touch, dat is de Universiteit Twente. Maak tijdens de voorlichting kennis met een masteropleiding naar keuze.
www.utwente.nl/master sportinarnhem.nl/studenten
26
Waar zijn ze gebleven?
Eelko van Iersel (35) Toen: student Creatieve Therapie Beeldend (afgestudeerd) Nu: Beeldend kunstenaar en grafisch ontwerper
Eelko maakt voornamelijk non-figuratieve olieverfschilderijen. In zijn atelier in Beuningen, een groot klaslokaal in een voormalig klooster, kan hij ongestoord werken. Aan een doek van gemiddelde grootte werkt hij zo’n vier tot vijf maanden. Een kwast of penseel komt daar niet aan te pas: hij gebruikt alleen zijn handen, om het contact met het doek nog intiemer te maken. Kenmerkend aan zijn kunst is de energie, kracht en warmte die het uitstraalt. ‘Ik laat in mijn kunst mijn ziel spreken, niet het rationele. Mijn schilderijen zijn als een spiegel waar de toeschouwer een dialoog mee aan kan gaan.’
De bijzondere abstracte en expressieve doeken zijn te bewonderen in wisselende exposities in galerie Zeven Zomers. Deze kunstgalerij heeft geen vaste standplaats, maar reist ‘als een nomade’ door Nijmegen en omstreken. Zo komt Van Iersel terecht op verassende locaties; van het Besiendershuis aan de Waalkade en hightech business center FiftyTwoDegrees tot een locatie op de Grote Markt in Nijmegen. ‘Het is inspirerend maar ook spannend om steeds op zoek te gaan naar een nieuw onderkomen, maar ook naar kunstenaars die met mij willen exposeren.’ Van 4 november tot en met 18 december is de nieuwe collectie van Eelko van Iersel te bewonderen in galerie Zeven Zomers aan de Stikke Hezelstraat in Nijmegen. Tevens worden hier houten beelden geëxposeerd van Gerard Kessels, coördinator PMT aan de faculteit Gezondheidszorg, Gedrag en Maatschappij. RS Meer informatie: www.eelkovaniersel.nl
sensor #6, jaargang 16
27
gerard verschooten
Eelko van Iersel studeerde in ‘99 af als creatief therapeut beeldend, werkte een aantal jaren in de psychiatrie, maar hij kreeg er niet voldoende energie van. Hij durfde te kiezen voor zijn grote droom en ambitie: kunst maken. Hij schilderde al geruime tijd toen hij besloot om zich te vestigen als kunstschilder. ‘Creatieve therapie is een goede basis geweest, omdat ik geleerd heb te reflecteren en diep naar mezelf te kijken.’
Mededelingen
op zoek naar de agenda? kijk op www.snsr.nl
In de rubriek Mededelingen is plaats voor aankondigingen die interessant zijn voor personeel en/of studenten. De redactie kan inzendingen weigeren of inkorten. Nummer 7 van jaargang 16 zal verschijnen op 23 november, de deadline van dit nummer is op 14 november. Informatie voor de agenda of de mededelingen kan naar de redactie van Sensor, liefst per e-mail naar
[email protected].
cvb berichten vaststelling collegegelden 2012-2013 Met de wijziging van de WHW van 1 februari 2011 zijn de collegegeldsystematiek en terminologie veranderd. Het gaat om het wettelijk collegegeld, het verhoogd wettelijk collegegeld en het instellingscollegegeld. Het CvB heeft daarop een aantal besluiten genomen en de MR heeft op 11 oktober hiermee ingestemd.
mededelingen mr verplichte vakantiedagen voor obp De medezeggenschapsraad stemt niet in met het voorgenomen besluit van het CvB om in de meivakantie van 2012 ondersteunend personeel verplicht met vakantie te sturen. De MR vindt dit geen goed plan, omdat in de meivakantie veel studenten willen doorwerken, bijvoorbeeld aan afstudeerprojecten. Verplicht verlof voor het personeel betekent dat er geen gebouwen open kunnen zijn en geen andere ondersteuning beschikbaar is. De MR heeft het CvB gevraagd om met een nieuw voorstel te komen. kto Naar aanleiding van het klanttevredenheidsonderzoek (KTO) heeft de MR het CvB geadviseerd om te onderzoeken of een andere methode van tevredenheidsmeting mogelijk is en het CvB staat daar open voor. Veel studenten en medewerkers vullen het KTO, STO (NSE), MTO niet in. Daarvoor worden verschillende redenen gegeven: men komt er niet aan toe, heeft geen vertrouwen in het instrument of men is het aantal enquêtes beu. Daalseweg 19 Nijmegen 024-3230257
Gratis
Daalseweg 19 Nijmegen zaalverhuur 024-3230257
voor borrels, feesten Gratis en vergaderingen zaalverhuur voor borrels, feesten en vergaderingen
28
rookverbod Er wordt nog steeds veel gerookt direct voor de ingangen van de HAN gebouwen. De MR heeft het CvB gevraagd om na te denken over methoden om het rookverbod binnen de blauwe strepen rondom de ingangen af te dwingen.
deelraad service bedrijf deelraad service bedrijf zoekt nieuw lid Werk je bij het Service Bedrijf? Wil je graag op de hoogte zijn van wat er allemaal speelt? Wil je meepraten en invloed hebben? Geef je dan op als kandidaat-lid voor deze medezeggenschapsraad. Bij meerdere kandidaten volgen er verkiezingen. Vanuit de HAN krijg je een aantal faciliteiten om het werk voor de Deelraad te kunnen doen. Heb je interesse maar twijfel je? Dan kun je nu zes maanden proefdraaien, want in 2012 volgen verkiezingen voor de gehele raad. Om meer evenwicht te krijgen in de raad worden vooral medewerkers uit Arnhem aangemoedigd te reageren! Voor meer informatie kun je je richten tot de heer Quilan van Keeken, ambtelijk secretaris via Deelraad.SB@han. nl. Aanmeldingen met motivatie kunnen naar hetzelfde e-mailadres vóór 23 november 2011. Kandidaten hebben de steun nodig van vijf collega’s van het Service Bedrijf.
sport ru /han – batavierenraceteam De inschrijvingen van de Batavierenrace zijn weer geopend! Dit betekent niet alleen dat de leukste, grootste en spannendste estafetteloop van de wereld er aan komt, maar ook dat het Nijmeegse RU / HAN - Team weer hardlopers zoekt om samen de 1e prijs in de wacht te slepen! Ben jij een hardloper of hardloopster en denk je het aan te kunnen om in het beste team van Nederland te lopen? Mail dan
[email protected] en misschien sta jij wel op het podium van de 40e editie van de Batavierenrace!
Nijmeegs Studentenorkest Op vrijdag 9 december kun je luisteren naar het decemberconcert van het Nijmeegs Studentenorkest Collegium Musicum Carolinum onder leiding van Quentin Clare. Het thema is sprookjes met op het programma de ouverture ‘Hänsel und Gretel’ van E. Humperdinck, ‘Ma Mère l’Oye’ van M. Ravel en akte 1 uit ‘De Notenkraker’ van P.I. Tchaikovsky. Het concert vindt plaats in de hal van de HAN, Kapittelweg 33 te Nijmegen en begint om 20:15 uur. Kaarten zijn verkrijgbaar via http://studentenorkest.ruhosting.nl of aan de deur.
MR Column De Universiteit en de Hogeschool van Amsterdam zijn samengegaan. Althans wat betreft het uitgeven van Folia, een ‘blad voor hoger opgeleiden’. Een prachtig voorbeeld over hoe het gehele hoger onderwijs in Nederland langzamerhand meer en meer naar elkaar toekruipt. Folia publiceert in haar tweede nummer een interview met Doekle Terpstra, ooit voorzitter van de HBO Raad en nu CvB voorzitter en puinruimer bij Hogeschool InHolland. De huidige HBOcrisis is volgens hem ‘een metafoor geworden voor alles wat te maken heeft met het uit de voegen gebarsten hoger onderwijs’. Alles draait daar om groei en positionering op de HBO-markt. ‘Je had hier (InHolland) een heel sterke, top-down gedreven organisatie, met heel veel aandacht voor bedrijfsvoerende processen. Ondersteunende diensten waren dominant ten opzichte van het onderwijs’. Volgens Terpstra moet er paal en perk worden gesteld aan de enorme groei, want ‘dat is bij InHolland mijn grootste les geweest; wie de kwaliteit hoog wil houden, moet leren om te begrenzen’. Ook laat hij kritiek los op het functioneren van de HBO-Raad. ‘Die is vrij machteloos, maar door de lobby van de Raad is er wel een discussie aangezwengeld over het belang van rekenen en taal’. Tot dusver een somber-gestemde Doekle die overigens vreemd genoeg weinig zegt over het strategische plan van Halbe Zijlstra, de staatssecretaris van OCW. Daarin wordt een bezuinigingsmaatregel aangekondigd, die voor het HBO en de universiteiten in 2012 gezamenlijk 350 miljoen gaat bedragen. De eerste schattingen laten zien dat de HAN daardoor tientallen miljoenen mis gaat lopen. Bij een huidig positief resultaat (HAN 2010) van 2,4 miljoen zal het balanceren tussen een positief en negatief resultaat nog een hele uitdaging worden. En zo eveneens voor andere collega Hogescholen. Maar dan natuurlijk alleen als het huidige kabinet zijn zin krijgt... Namens het Dagelijks Bestuur van de MR, Eduard Vooren
faculteitsraad ggm De faculteitsraad heeft een nieuw dagelijks bestuur dat bestaat uit Reinhard Schulte (voorzitter), Manon Schippers (plv. voorzitter) en Cherelle Windhausen (secretaris). Er zijn drie vacatures in de raad (1 bij de studentgeleding en 2 bij de personeelsgeleding) waarvoor twee kandidaten zich hebben gemeld. Dit zijn Ozan Kubat, (deeltijd)student bij SPH, en Ellen Zijlmans, docent bij IVS. Tegenkandidaten kunnen zich tot 17 november a.s. melden bij het secretariaat
[email protected]. Zonder tegenkandidaten worden de kandidaten benoemd in de vergadering op 24 november. Naar aanleiding van de strategische agenda voor het hoger onderwijs van het ministerie van OCW heeft de directeur een aantal beleidsprioriteiten gepresenteerd. Een van die prioriteiten is het goed organiseren van de betrokkenheid op elkaar, zowel docenten als studenten, in een onderwijsleefgemeenschap. Om dit onderwerp meer onder de aandacht te krijgen wordt er een informatief boekje met best practices, verhalen, anekdotes en verwijzing naar wetenschappelijk onderzoek op dit gebied uitgegeven. Per 1 oktober heeft Wim Weyers de HAN verlaten. Hij heeft ruim 10 jaar gewerkt als beleidsmedewerker voor de faculteitsraad. Wim bedankt!
algemeen training ‘haal meer uit je leven’ ‘Haal meer uit je leven’ is een training voor studenten die meer uit hun leven willen halen maar zich nogal eens somber of gestrest voelen. Je leert minder energie te steken in het onder controle krijgen van je ‘binnenwereld’ en te accepteren dat negatieve gevoelens ook bij het leven horen. Hierdoor ontstaat energie om te genieten en te ontdekken wat je echt belangrijk vindt, bij je past en op basis daarvan keuzes te maken voor je studie, werk en privéleven. Ben je bereid nieuwe manieren te leren om hier mee om te gaan? Dan is deze training echt iets voor jou. De training is gratis en wordt gegeven door twee cursusleiders van de afdeling Preventie van Indigo Nijmegen. Er zijn in totaal 4 workshops en deze vinden plaats op de HAN Nijmegen. De training start op 21 november van 14.00 uur tot 17.30 uur. Ook in februari 2012 staat een training gepland. Er is plaats voor maximaal 10 studenten. De training wordt door de Universiteit Twente onderzocht. Dit houdt in dat je voorafgaande en na afloop vragenlijsten ontvangt om anoniem in te vullen. Met de cursusleiders vindt een kort individueel kennismakingsgesprek plaats. Heb je belangstelling? Kijk dan op www.psychologievandelevenskunst.nl
Mail
Prijsvraag Spel: Heilig of Geilig? Nog even en dan is het weer zover! De intocht van Sinterklaas, pakjesavond en kerstmis. Buiten donker en guur. Binnen warm en gemoedelijk. En wat kun je op zo’n avondje met vrienden nou beter doen dan het spelen van een prikkelend gezelschapspel!
& Win
Heilig of Geilig? Zo heet het bordspel van de hand van Goliath. Speciaal voor 18 plussers, dus bij uitstek geschikt voor de gemiddelde HAN student. Dit bordspel daagt je uit om hele dubbelzinnige aanwijzingen het hoofd te bieden. Met de dure decembermaand voor de deur mag Sensor maar liefst tien exemplaren van ‘Heilig of Geilig’ weggeven namens Goliath Games. Wat je daarvoor moet doen? Stuur een mail naar
[email protected] vóór 18 november. That’s all folks! De eerste 10 inzenders zijn de gelukkigen. Meer informatie: www.goliathgames.nl, www.facebook.com/fanvangoliath, www.twitter.com/goliathgames.
sensor #6, jaargang 16
29
(Voor)Oordeel Mensen kunnen binnen dertig seconden een redelijk beeld krijgen van iemands intelligentie, zelfvertrouwen, extraversie en opgewektheid: zo blijkt uit sociaal psychologisch onderzoek. In (Voor)Oordeel mag een student een oordeel vellen over een andere student op basis van één foto. Daarna mag de veroordeelde het oordeel ontkrachten of bevestigen.
B
Olga Helmigh
‘Thirza komt opgewekt en vriendelijk over. Volgens mij heeft ze een lief en zorgzaam karakter; haar gezicht heeft geen harde trekken. Ik denk dan ook dat je haar kunt vertrouwen en dat vriendinnen graag naar haar toekomen om hun hart te luchten. Ze doet vast Communicatie of Pabo. Ze komt tegelijkertijd een tikkeltje verlegen over: ze heeft niet het hoogste woord in een grote groep, maar bij haar vrienden is ze losser. Zo aan haar halsketting te zien, heeft ze een vriendje. Door haar lieve uiterlijk denk ik dat ze uit een dorp komt, ergens in de Achterhoek misschien. Daar gaat ze in het weekend met vriendinnen dansen en drankjes doen. Top 40-artiesten en Nederlandstalige muzikanten hebben haar voorkeur. Verder houdt ze van routine. Voor haar geen reis om de wereld in haar eentje. Niet dat ze saai is; ik denk gewoon dat ze erg gehecht is aan de mensen van wie ze houdt. Paardrijden is ook wel iets voor haar, en ze heeft vast een hond. Een golden retriever, want die hebben net zo’n lief karakter als zij heeft.’
Volgend nummer is Dajana zelf het onderwerp
30
coos dam
Dajana oordeelt over Thirza
Thirza (21) reageert: ‘Wow! Het is bizar hoe goed Dajana mij inschat. Ik ben derdejaars Pabo-student, en hoewel het raar is om over jezelf te zeggen dat je ‘lief’ bent, hoor ik dat vaker, haha! Het klopt ook wel, ik ben zorgzaam en ben graag een luisterend oor voor vriendinnen. Gelukkig zijn ze dat ook voor mij. Het is inderdaad zo dat ik in een grote groep niet snel mijn mond lostrek, maar ik ben niet de stilste. Vroeger was ik onzekerder, nu eerder verlegen. Mijn kettinkje heeft veel weggegeven: ik heb inderdaad een vriendje. Al anderhalf jaar. Ik zou dan ook nooit alleen op wereldreis gaan, dan moet ik hem, mijn vriendinnen en familie teveel missen. Vastigheid ligt me zeker, ik houd niet van teveel veranderingen. Ik woon nog thuis en ga graag met vriendinnetjes of mijn vriendje wat drinken, of naar de bioscoop. Dansen houd ik niet van, luisteren naar muziek wel. Top 40 en Nederlandstalig; dat heeft Dajana goed gegokt. Ik zing heel graag. Dat neem ik op en zet ik op youtube. Paardrijden moet ik niet aan dénken, maar het hebben van een hond lijkt me wel erg leuk. Eerder een Ierse setter dan een golden retriever. We hebben thuis wel twee cavia’s, Mieke en Lola. Telt dat ook? Haha!’
Gemakzucht Geluiden uit Genadendal Janita Hoefnagel loopt voor haar opleiding Creatieve Therapie, waar ze voor de studierichting Psychomotorische Therapie heeft gekozen, een jaar lang stage in Theewaterskloof, ZuidAfrika. Ze maakt ons komende maanden deelgenoot van haar belevenissen ver van huis.
a
ik r f -A
id u Z
Genadendal
Zoals ik al eerder heb verteld, loop ik dit jaar stage op een basisschool genaamd Berea (MOR) Primary. Als ik ‘basisschool’ zeg, hebben jullie hier een hele mooie Nederlandse gedachte bij. Laat me raden, waarschijnlijk een gebouw dat er in onze ogen uitziet als een school met verschillende lokalen, en een mooi schoolplein. Klassen met tafels en stoelen, schoolbord en genoeg kasten met speelgoed. Kinderen netjes gekleed, en bovenal een juffrouw of meester die les geeft. Skip deze gedachtes en vervang het door een beeld van 32 kinderen in een klein klaslokaal, een meester of juffrouw die tig andere dingen te doen heeft, geen speelgoed, armoedig meubilair en een directeur die graag om de vijf minuten een sigaret rookt en ook maar al te graag een break neemt onder het genot van een kopje koffie! Nou klinkt dit natuurlijk zeer negatief. Ik weet natuurlijk niet hoe dat precies zit met schooldirecteuren in Nederland, maar ik neem aan dat ze niet om de vijf minuten pauze kunnen nemen. De armoede en de instelling die mensen in ZuidAfrika met zich meebrengen, maakt het werken op deze school soms erg moeilijk. Ik merk het vooral aan de kinderen in de therapiegroepen die ik draai. De gemakzucht, de vraag naar een ander soort structuur dan wij in Nederland kennen. De kinderen vragen hier bijvoorbeeld niet om een begin- en eindpunt, of waar ze moeten gaan staan, et cetera. Dat kennen ze helemaal niet. Ze vragen om basisbehoeften in contact, zoals aandacht en liefde. De vraag of de kinderen misschien een kring willen maken, is eigenlijk al te veel. Ze hebben geen idee hoe, wat, waar en waarom. Hier gaat veel van mijn energie in zitten. De kinderen begrijpen wel wat ik van ze vraag, maar ze hebben geen idee hoe ze dit met z’n allen moeten klaarspelen. Het overgaan tot actie is erg lastig voor deze kinderen. Ik probeer ze vooral dit soort basisdingen bij te brengen, zodat ik uiteindelijk de therapie kan tillen naar een niveau dat te vergelijken is met dat in Nederland. Het geeft mij ontzettend veel voldoening om met deze kinderen te werken. En ik geniet ontzettend als juist deze kinderen plezier beleven in de tijd dat ik hier met ze ben. Misschien leer ik op professioneel vlak niet wat mijn medestudenten leren in Nederland, maar persoonlijk leer ik elke dag steeds een beetje meer.
sensor #6, jaargang 16
31
Los en lang haar
Lege zitplaatsen in een volle trein
Geur van verse koffie
Buiten zijn
Afleiding
Aantrekkelijk
ralph schmitz
Alternatieve route naar huis
CMV’ers Snooze knop Geen make-up
Vrouwen die muziek maken
Vrouwen die bier drinken
’
Verre reizen
Jonne ter Horst (22) is tweedejaars student Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV) in Nijmegen. Zijn vrijetijdsbesteding bestaat onder meer uit schrijven, muziek maken, capoeira en reizen. Hij vindt zijn geboortestad Nijmegen de mooiste stad van Nederland. AJ
Carice van Houten
Wat vindt Jonne aantrekkelijk?
De was naar mijn ouders brengen
‘
Kwoots