Kijk eens in De Doos!

Kijk eens in De Doos!

90 remediëringstaken voor Richtgraad 1, Niveau 1.1

Handleiding voor de docent

Werkgroep Volwassenenonderwijs Centrum voor Taal en Migratie Katholieke Universiteit Leuven

Wat zit er in Kijk eens in De Doos! ? Op papier: Digitaal: downloadbaar via www.CTenO.be/kijk_eens_in_de_doos - Webpagina met overzichtsgrids - Handleiding voor de docent - Inleiding voor de cursist - 90 taken - Portfoliotaak met overzicht voor de cursist - Bijlagen

Auteurs: Illustraties: Lay-out: Ondersteuning:

Hilde Hennen, met medewerking van Karine Hindrix, An Lombaerts en Shalini Roppe Tina Duyvejonck Centrum voor Taal en Migratie, Ariane Heroes en Riet Theys Heidi De Niel, Lucia Luyten

© Het Centrum voor Taal en Migratie heet sinds 1 januari 2006 Centrum voor Taal en Onderwijs.

Noot van de uitgever We hebben alle moeite gedaan om de rechthebbenden van copyright op te sporen. Personen of instanties die desondanks menen aanspraak te maken op bepaalde rechten, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.

Woord van dank Zonder exhaustief te zijn, willen we graag de volgende mensen bedanken: De mensen van de Centra voor Basiseducatie en de Centra voor Volwassenenonderwijs, die voor ons de deuren openzetten en even tijd konden maken. De mensen uit verschillende bibliotheken en materialenbanken, die ons niet alleen materiaal leverden, maar ook bruikbare tips. De mensen van de Stuurgroep Richtgraad 1, Niveau 1.1, voor de ondersteuning en feed back. De collega’s van het Centrum voor Taal en Migratie (K.U.Leuven), die steeds bereid waren professionele hulp en advies te geven. Leuven, augustus 2003

Situering Kijk eens in De Doos! kwam tot stand in opdracht van het Departement Onderwijs van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Voor Richtgraad 1, Niveau 1.1 werd gevraagd luistermateriaal, voorbeeldtoetstaken en remediëringsmateriaal te ontwikkelen. Voor de laatste component, remediëren, ontstond zo Kijk eens in De Doos!, een pakket dat 90 taken bevat, 5 per specifieke eindterm. Bij het samenstellen van dit pakket werden volgende criteria gehanteerd: -

De taken zijn communicatief en functioneel, De taken zijn goed gestructureerd, uitdagend en motiverend, De taken zijn individueel of met 2 uit te voeren, De taken passen bij de door DVO (Dienst voor Onderwijsontwikkeling) geformuleerde eindtermen voor Richtgraad 1, Niveau 1.1, De taken passen bij de door DVO geformuleerde contexten voor Richtgraad, Niveau 1.1.

Een belangrijke vaststelling bij het samenstellen van dit pakket was, dat er in de Centra voor Basiseducatie en in de Centra voor Volwassenenonderwijs al heel veel materiaal voor Richtgraad 1, Niveau 1.1 te vinden is. Uit dit bestaand commercieel en nietcommercieel materiaal hebben we een aantal taken overgenomen. Sommige taken werden aangepast. Andere taken werden speciaal voor De Doos gemaakt. Ook buitenschoolse opdrachten werden opgenomen in De Doos. Het resultaat is een open en dynamisch pakket, dat door de docent verder kan worden aangepast en aangevuld.

Wie gaat aan de slag met Kijk eens in De Doos? Kijk eens in De Doos! kan onder andere gebruikt worden door: -

absolute beginners: alle beginnende cursisten van Richtgraad 1, Niveau 1.1 die graag zelfstandig extra aanvullende taken maken. late starters: cursisten van Richtgraad 1, Niveau 1.1 die het instapmoment gemist hebben en die via De Doos zelfstandig de achterstand willen wegwerken. cursisten van Richtgraad 1, Niveau 1.1 die door omstandigheden enkele lessen gemist hebben en die zelfstandig de draad weer willen opnemen. cursisten die Richtgraad 1, Niveau 1.1 al achter de rug hebben, maar die toch nog even hun kennis willen opfrissen.

Zowel laag- als hooggeschoolde cursisten behoren tot de doelgroep.

Wat is de taak van de docent? Kijk eens in De Doos! biedt een aanvulling bij het normale gebeuren in de klas. De belangrijkste functie is dat ze zinvolle, functionele, goedgestructureerde taken aanbiedt die zelfstandig door de cursist kunnen worden gemaakt. Sommige taken worden per twee gemaakt. De docent speelt echter nog steeds een belangrijke rol:

www.CTenO.be/kijk_eens_in_de_doos

-Vertrekkend vanuit de noden van de cursist, kiest de docent een taak. Het is niet de bedoeling dat de cursisten alle 90 taken maken. -Eenmaal een taak gekozen is, is het de taak van de docent vooraf het juiste materiaal aan te reiken, te sturen en in te schatten wat de cursist al dan niet kan. Kan de cursist bijvoorbeeld zelf informatie van het web halen? Indien niet, wordt de docent gevraagd de nodige ondersteuning te geven. -Hoewel elke taak zelf telkens geïllustreerd is en er ook niet-talige informatie wordt aangeboden, zijn de instructies zelf wel talig. Daarom is het erg belangrijk dat er steeds iemand is, die de taak samen met de beginnende cursist overloopt (een docent, een begeleider in het Open Leercentrum…) en nagaat of de cursist in staat is de taak uit te voeren. Dan pas kan de cursist de taak zelf zelfstandig of per twee uitvoeren, tijdens een vrij moment in de les bijvoorbeeld, of thuis, in de cafetaria of in het Open Leercentrum. -Achteraf is het de taak van de docent een vast feedback moment te voorzien en samen met de cursist de gemaakte vorderingen in kaart te brengen. De achterkant van elke taak (Wat vind je zelf?) kan de aanleiding zijn tot een reflecterend gesprek hierover. De portfoliotaak (Nederlands leren… hoe ver sta je?) heeft dezelfde bedoeling.

Hoe werkt Kijk eens in De Doos! ? 90 taken De Doos bevat voor cursisten uitsluitend materiaal op papier. De Doos kan dus eigenlijk overal staan: in het klaslokaal, in het Open Leercentrum, en de taken kunnen overal uitgevoerd worden, vaak ook thuis. Je hebt er als cursist geen computer voor nodig. Voor de spreek- en luistertaken is er echter wel vaak audiomateriaal nodig, zodat deze taken best in het Open Leercentrum worden gemaakt. De 90 taken bestaan telkens uit een 1 A4-pagina plus eventueel een bijlage. Elke vaardigheid (lezen, schrijven, spreken of luisteren) print je best af op een ander kleurtje. Sommige taken zullen moeten worden gekopieerd omdat erop geschreven wordt, andere niet. Voor sommige taken is er ook extra-materiaal nodig om de taak te kunnen maken, bijvoorbeeld de Gouden Gids, een kookboek, een folder van de plaatselijke bibliotheek,… De docent vindt verder in deze handleiding een checklist met al het materiaal dat nodig is om De Doos gebruiksklaar te maken. De website Alle taken kunnen worden gedownload van de webpagina www.CTenO.be/kijk_eens_in_de_doos. Na downloaden kunnen alle taken worden uitgeprint, of eventueel worden aangepast met ‘copy and paste’. De overzichtsgrids zijn bereikbaar via een link op de eerste webpagina. Er is per vaardigheid een afzonderlijk grid. In elk grid vind je horizontaal de specifieke eindtermen en vertikaal de contexten. Bij 90 combinaties van eindterm en context vind


je de titel van een taak. Als je hierop klikt, wordt automatisch het juiste document geopend. Voorbeeld: Ik zoek een taak voor de vaardigheid lezen. De taak moet meten of een cursist informatie kan herkennen in teksten zoals belangrijke formulieren (eerste eindterm bij de vaardigheid lezen) in de context ruimtelijke oriëntering. Ik vind daar een taak met de titel “De advertentie”. Door op de titel te klikken, wordt het document dat de taak bevat, geopend. Je kan het dan printen. Dit symbool betekent dat er een bijlage is bij de taak. Klik op het symbool om de bijlage te openen in Word. betekent dat de cursist extra materiaal nodig heeft. Plaats de muis op Dit symbool het symbool om te zien wat er nodig is. Je kan altijd terugkeren naar de overzichtspagina via de ‘Terug-knop’ van je browser, of door het start-adres in te typen: www.CTenO.be/kijk_eens_in_de_doos.

Een vaste structuur voor elke taak Elke taak is steeds op dezelfde manier gestructureerd: -

Een cluster van 4 iconen bovenaan rechts geeft telkens een idee van 1.

het moment waarop de taak kan gemaakt worden: Í aan het begin van Richtgraad 1, Niveau 1.1. Î of eerder aan het einde ervan.

2.

de vaardigheid: luisteren, lezen, spreken, schrijven

3.

hoe je de taak maakt: alleen met een medecursist

4.

de context (bijvoorbeeld klimaat, leefomstandigheden,…)


-

In de header staat er een sterk vereenvoudigde vertaling van de eindterm voor de cursist.

-

In de footer staat de referentie voor de docent.

-

In het grijze kader bovenaan wordt de taak ingebed in een functionele context. Ook worden er de instructies gegeven. Eventueel wordt er een Extra opdracht gegeven, dat is een opdracht die mag maar niet moet worden uitgevoerd door de cursist.

-

Elke taak wordt opgesplitst in 3 momenten, waarbij de cursist kan reflecteren over taal, taalgebruik, leerstrategieën en attitudes:

Vooraf Taak Nadien

Moment van oriënteren (vooraf, samen met docent of begeleider) Moment van uitvoeren van de taak zelf, alleen of per twee Moment van terugkijken (nadien, samen met docent of begeleider)

De volgorde voor het maken van taken Er is geen chronologie vastgelegd voor het maken van taken, maar er is wel een eerste taak (Welkom!) en een laatste taak (En tot slot..). Er is ook een taak die constant kan worden bijgewerkt: Nederlands leren… hoe ver sta je? -

De eerste taak (Welkom!) is een taak die uitzonderlijk klassikaal wordt gemaakt, zodat beginnende cursisten vertrouwd raken met de structuur van elke taak. Het is aan te raden deze taak zo snel mogelijk te maken. Welkom! is een eenvoudige taak, waar cursisten hun persoonlijke gegevens invullen. Het is de bedoeling dat dit blad het eerste blad wordt van hun cursusmap. In deze map kunnen ook de taken uit De Doos, die al gemaakt zijn, een plaatsje krijgen.

-

Meteen van bij het begin legt de docent ook uit wat de bedoeling is van de achterkant van elke taak (Wat vind je zelf?). Het is in deze fase niet belangrijk in welke taal dit gebeurt. De cursist mag de achterkant invullen in gebrekkig Nederlands. Hij kan het eventueel ook vertalen in zijn moedertaal of in een hulptaal, zoals het Engels. De achterkant moet zelfs aanvankelijk niet volledig worden ingevuld. Het belangrijkste is dat de achterkant de basis vormt voor een gesprek tussen docent en cursist over het leerproces.

-

De laatste taak (En tot slot) is een dubbele evaluatie: enerzijds van de cursus zelf, anderzijds van werken met Kijk eens in De Doos!.

-

Nederlands leren… hoe ver sta je? is een taak die ook vooraan in de cursusmap van de cursist wordt bewaard en die vaak wordt bijgewerkt. Ze geeft een stand van zaken aan over wat de cursist al kan of nog niet kan. Ze geeft ook een eerste aanzet tot werken met een taalportfolio (zie verder).

Wat de andere taken betreft: de keuze van welke taak op welk moment gemaakt wordt, gebeurt in overleg met de docent of de begeleider in het Open Leercentrum. Het is namelijk de docent die, vertrekkend vanuit de grid, het overzicht heeft van welke taken


horen bij welke contexten en eindtermen. Zo kan hij maximaal inspelen op de behoefte van elke cursist.

Link met de Taalportfolio Van bij de eerste taak (Welkom!) wordt er verwezen naar het belang van de taalportfolio. We zijn er namelijk van overtuigd dat het goed is dat cursisten al tijdens Richtgraad 1, Niveau 1.1 vertrouwd raken met de idee van een persoonlijke portfolio. De overzichtstaak Nederlands leren… hoe ver sta je? kan opgenomen worden in de persoonlijke portfolio. Ook de gemaakte taken uit Kijk eens in De Doos! kunnen erin opgenomen worden. De audiocassettes waarop cursisten hun gesprekken inspreken, kunnen er eveneens deel van uitmaken. Het is de bedoeling dat de docent de idee van een taalportfolio klassikaal behandelt. Inspiratie hiervoor is te vinden bij: Dienst voor Onderwijsontwikkeling (2001). Taalportfolio voor volwassenen: pilootversie. Brussel, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs, Dienst voor Onderwijsontwikkeling. Zie voor meer informatie over het project Europees Taalportoflio de website van de Raad van Europa: http://culture.coe.int/portfolio. Informatie

over

het www.taalportfolio.nl .

Nederlandse

taalportfolioproject

is

te

vinden

op


Overzicht van taken met checklist Kijk eens in De Doos! kan pas echt functioneel zijn als ook het extra materiaal voor handen is. De docent controleert best regelmatig de checklist.

De luistertaken De meeste luistertaken vertrekken van bestaand audiomateriaal dat hoogstwaarschijnlijk in elk centrum aanwezig is: Bonte Was, Taal Vitaal, Spreek(r)echt, Burenkuren,…. Het meeste materiaal kan ook ontleend worden in de goed uitgeruste bibliotheken van bijvoorbeeld het VOCB (Kardinaal Mercierplein 1, 2800 Mechelen) of van de Provinciale Materialenbank (Van Daelstraat 35, 2140 Antwerpen). Het is de bedoeling dat de docent of de begeleider in het Open Leercentrum elk luisterfragment voor de cursist toegankelijk maakt en klaar zet. In de bijlagen is er telkens, ter informatie van de docent, een uitgeschreven versie van de betreffende luisterteksten opgenomen.

De spreektaken De meeste spreektaken worden per twee uitgevoerd. Opdat het gesprek niet te vrijblijvend zou verlopen, wordt er vaak ook gevraagd het gesprek op te nemen op cassette, eventueel met de geluidsapparatuur van het Open Leercentrum.

De schrijftaken Een aantal schrijftaken benadrukken voor de cursist het belang van een goede organisatie van informatie: een voorblad maken voor de eigen map bijvoorbeeld, een kalender of een agenda bijhouden, enz. De docent kan overwegen voor elke cursist dezelfde stevige map ter beschikking te stellen. Daarnaast wordt er in de schrijftaak Mmm…Lekker! ook gesuggereerd een gezamenlijke klaskookmap te maken, een soort kookboek waar elke cursist één recept voor schrijft.

De leestaken In onderstaande tabel volgt een overzicht van alle taken, met een vermelding van de extra ondersteuning die eventueel nodig is. Deze taken kan u samen met de bijlagen downloaden vanaf www.CTenO.be/kijk_eens_in_de_doos

Aanbevelingen voor extra materiaal Voor verdere suggesties (woordenboeken, grammatica’s, video’s, kranten en ander leesmateriaal, …) kan u bijvoorbeeld de online catalogus van de Provinciale Materialenbank raadplegen: www.provincialematerialenbank.be


Nederlands lezen Eindterm

Context

Taak

De cursist kan op beschrijvend niveau informatie herkennen in teksten zoals belangrijke formulieren, documenten en alledaagse papieren (o.m. rijbewijs en identiteitskaart).

Ruimtelijke oriëntering Leefomstandigheden Officiële instanties

De advertentie Vrouw zoekt man Oei, deze kaart is niet meer geldig Te groot voor de brievenbus! Met de trein naar Zaventem Een kattebelletje De bibliotheek Wie is die leuke Mine? Vind ik het in de Gouden Gids?

De cursist kan op beschrijvend niveau relevante gegevens selecteren uit informatieve teksten zoals tabellen, advertenties, brochures, garantiebewijzen en schema’s die ten dienste van de bevolking geschreven zijn.

Voorlichtingsdiensten Vervoer Afspraken en regelingen Vrije tijd Leefomstandigheden Onthaal

Voorlichtingsdiensten

De cursist kan op beschrijvend niveau alle gegevens in een eenvoudige instructie begrijpen.

Leefomstandigheden Consumptie

De info-gids van de gemeente In Holland staat een huis Wachten bij de tandarts Hoe maak je een aardappelsalade? Grote wasjes, kleine wasjes, …… De textielbox Kringloop

Leefomstandigheden Contextoverschrijdend Voorlichtingsdiensten Nutsvoorzieningen

Geboren en getogen Tegendraadse raadsels Een goede school? Hou het schoon!

Ruimtelijke oriëntering Gezondheid Consumptie Nutsvoorzieningen

De cursist kan op structurerend niveau de informatie overzichtelijk ordenen in persuasieve teksten zoals een uitnodiging, een voorstel en een oproep.

Nodig

bijlage

folder van de plaatselijke bibliotheek De Gouden Gids, ook controleren of in de uitgave die je hebt wel alle informatie staat die moet worden opgezocht info-gids van de gemeente

bijlage adres van wasserette in de buurt

informatie over de plaatselijke kringwinkel downloaden van het web bijlage Plaatselijke afvalkalender met sorteerinstructies


Luisteren naar Nederlands Eindterm

De cursist kan op beschrijvend niveau het globale onderwerp bepalen in informatieve teksten zoals een mededeling, een gesprek en een advies.

De cursist kan op beschrijvend niveau het globale onderwerp bepalen in de beleving (d.i. de wensen, noden en gevoelens) van een spreker.

De cursist kan op beschrijvend niveau het globale onderwerp bepalen in een klacht .

De cursist kan op beschrijvend niveau alle gegevens in een eenvoudige instructie begrijpen.

De cursist kan op structurerend niveau de informatie op een overzichtelijke en persoonlijke wijze ordenen in een uitnodiging en een afspraak.

Context

Taak

Onthaal Ruimtelijke oriëntering Klimaat

Het zou leuk zijn als je komt! Telefoon-service De weerman

Leefomstandigheden Vervoer Leefomstandigheden Afspraken en regelingen Consumptie Onthaal Voorlichtingsdiensten Afspraken en regelingen Onthaal Vervoer Vrije tijd Ruimtelijke oriëntering Ruimtelijke oriëntering Klimaat Voorlichtingsdiensten Ruimtelijke oriëntering Gezondheid Gezondheid

Te koop Reizen met de trein Denken aan later Kan je me helpen? Winkelen Leren! Vlam Altijd hetzelfde liedje Ik versta je niet Oh nee! Moeder en kind Samen uit, samen thuis Hoe geraak ik er? Met vlag en wimpel Hoe verstuur je een sms? Ken je de weg? Waar doet het pijn? Het bezoekuur

Leefomstandigheden Voorlichtingsdiensten Afspraken en regelingen Onthaal

Ga je mee? Komt u naar de ouderavond? Wanneer kan ik komen? Open of gesloten?

Nodig

telefoon geluidsfragment met makkelijk weerbericht, nog op te nemen door de docent of de begeleider in het OLC bijlage, geluidsfragment bijlage, geluidsfragment bijlage, geluidsfragment bijlage, geluidsfragment bijlage, geluidsfragment bijlage, geluidsfragment bijlage; geluidsfragment bijlage, geluidsfragment bijlage, geluidsfragment bijlage, geluidsfragment bijlage, geluidsfragment bijlage, geluidsfragment wegenplan van de omgeving bijlage, geluidsfragment gsm om een sms te versturen bijlage, geluidsfragment bijlage, geluidsfragment geluidsfragment met de bezoekuren van de materniteit, nog op te nemen door de docent bijlage, geluidsfragment bijlage, geluidsfragment bijlage, geluidsfragment bijlage, geluidsfragment


Nederlands spreken Eindterm

De cursist kan op beschrijvend niveau een instructie geven aan een bekende taalgebruiker.

De cursist kan op beschrijvend niveau een uitnodiging, een voorstel en een oproep verwoorden en erop reageren.

De cursist kan op beschrijvend niveau zijn beleving (d.i. zijn wensen, noden en gevoelens) verwoorden en vragen naar de beleving van zijn gesprekspartner.

Context

Taak

Nodig

Leefomstandigheden

Kriebelbeestjes en andere beestjes Hoe verstuur je een sms? Je kunt het beste een … nemen Even uitleggen waar ik woon Wat is er fout? Lekker of gezond? Feest! Graag een seintje Op uitstap met de klas Wat heb ik daar nu mee te maken? 24 uur in het ziekenhuis

bijlage

Nutsvoorzieningen Vrije tijd Ruimtelijke oriëntering Ruimtelijke oriëntering Consumptie Onthaal Afspraken en regelingen Vrije tijd Leefomstandigheden Gezondheidsvoorziening en Klimaat Leefomstandigheden Nutsvoorzieningen Officiële instanties Vrije tijd Onthaal

De cursist kan op beschrijvend niveau een afspraak maken en afzeggen.

Afspraken en regelingen Gezondheidsvoorziening en Leefomstandigheden

gsm om een sms mee te versturen bijlage

bijlage bijlage

bijlage

Wat een weertje Mensenwensen Hoe loopt dit af? Een noodoproep

bijlage

Wil je met mij een spreektaak maken uit De Doos? Graag een afspraak in het Open Leercentrum Een drukke agenda

Bijlage

Tandpijn

2 bijlages

Bent u morgen thuis?

2 bijlages


De cursist kan op beschrijvend niveau een probleem of klacht formuleren.

De cursist kan op structurerend niveau informatie vragen en geven.

Vervoer Contextoverschrijdend Nutsvoorzieningen Leefomstandigheden Voorlichtingsdiensten Vrije tijd

Kleine ergernissen Niet tevreden, geld terug De lift is kapot Te laat! Het antwoordapparaat Ga je mee naar de film?

Vervoer Leefomstandigheden

Met de trein naar Zaventem Welk huis?

Onthaal

De adressen van mensen in mijn cursus

Ruimtelijke oriëntering

Rarara, wie wat waar wanneer?

bijlage

regionale krant met de filmprogrammatie na het uitvoeren kan de docent het gezelschapsspel Wie is wie? aanreiken, dat op dezelfde principes is gestoeld bijlage (afhankelijk van het aantal cursisten moet de docent genoeg invulkopies voorzien om adressen te kunnen invullen)


Nederlands schrijven Eindterm

De cursist kan op beschrijvend niveau een formulier en een document m.b.t. personalia invullen.

De cursist kan op beschrijvend niveau een korte informatieve tekst zoals een berichtje schrijven.

Context

Taak

Nodig

Onthaal Officiële instanties Voorlichtingsdiensten

voor elke cursist een A4 ringmap bijlage Wablieft of Kleine Wablieft ter inzage

Leefomstandigheden Gezondheid Onthaal Consumptie Voorlichtingsdiensten

Welkom! Wat nu? Mijn fiets is gestolen! Een abonnement op de duidelijkste krant Aandacht! Aandacht! De kleine Josef zoekt zijn mama. Interimwerk Afwezig! Hiep hiep hoera in de gloria! En tot slot… Een verhaal bij een foto

Vrije tijd Afspraken en regelingen

Mmm… Lekker! Ik trakteer!

Klimaat

Moeten we een dikke trui meebrengen? De cursuskalender

Vrije tijd

Onthaal De cursist kan op structurerend niveau uit mondelinge en schriftelijke informatie eenvoudige, concrete gegevens noteren. Onthaal

De cursuskalender – ook een vakantiekalender!

Onthaal

De cursuskalender – ook een verjaardagskalender!

stevig gekleurd papier om een fotowand te maken in het klaslokaal A4 ringmap kookboek met gemakkelijke recepten, bijvoorbeeld een kinderkookboek -bijlage -de docent of begeleider in het Open Leercentrum moet een duidelijke planning klaar hebben -bijlage -de docent stelt het secretariaat op de hoogte dat de cursisten bepaalde informatie komen vragen bijlage


Geraadpleegde werken •

Bakker-Renes, H., Fennis-Poort, T., &, Plantinga-Veldhuizen, E. (1994). Stagnaties in het leren lezen en schrijven 3. Amersfoort, SVE.

•

Beckers, M.,&, Kuiper-Jong, P. (1999). Spreek vaardig! Praktische methode voor spreekvaardigheid in vreemde talen. Bussum, Uitgeverij Coutinho.

•

Boeken, A., &, Schuurmans, I. (1996). Spreekrecht. Handleiding. Lier, Uitgeverij Van In.

•

Boeken, A., &, Schuurmans, I. (1996). Spreekrecht. Werkboek. Lier, Uitgeverij Van In.

•

Coumou, W., &, Jansen, P. (s.n.). Spreekt u al Nederlands? Een kursus Nederlands voor buitenlandse arbeiders. Utrecht, Nederlands Centrum voor Buitenlanders.

•

de Vries, J. (Ed.), &, Kennedie, C. (2000). Taal vitaal. Nederlands voor beginners. Tekstboek. Antwerpen, Intertaal.

•

de Vries, J. (Ed.), &, Kennedie, C. (2000). Taal vitaal. Nederlands voor beginners Werkboek. Antwerpen, Intertaal.

•

Devos, R.,&, Fraeters, H. (1996). Vanzelfsprekend. Nederlands voor anderstaligen. Werkboek. Leuven / Amersfoort: ACCO.

•

Devos, R.,&, Fraeters, H. (1996). Vanzelfsprekend. Nederlands voor anderstaligen. Tekstboek. Leuven / Amersfoort: ACCO.

•

Dienst voor Onderwijsontwikkeling (2001). Taalportfolio voor volwassenen: pilootversie. Brussel, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs, Dienst voor Onderwijsontwikkeling.

•

Dienst voor Onderwijsontwikkeling, Studies en Documenten (2001). Volwassenenonderwijs. Opleidingsprofielen moderne talen. Voorbeeldmateriaal bij de specifieke eindtermen. Brussel, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs, Dienst voor Onderwijsontwikkeling.

•

Emmelot, Y., &, Verhallen, S. (Eds.). (1997). Buitenschools leren in het Nt2onderwijs: theorie en praktijk. Amsterdam, ITTA (Instituut voor Taalonderwijs en Taalonderzoek Anderstaligen).

•

Fonck, A. (1989). Spreekvaardigheid in de dop 1: informatie vragen. Amsterdam, Amsterdamse School voor Volwassenen.

•

Fonck, A. (1989). Spreekvaardigheid in de dop 3: regelen. Amsterdam, Amsterdamse School voor Volwassenen

•

Garcia, R. (1994). Garcia´s TPR-gids. Zevenaar, Stichting TPR Europe.


•

Gathier, M., &, de Kruyf, D. (2001). Breekijzer. Basisleergang Nederlands voor volwassen anderstaligen. Deel 2. Werkboek. Utrecht / Zutphen, ThiemeMeulenhoff.

•

Hendriks, A., &, Snijders, G. (1994). Startpunt deel 1. Basisleergang NT2. Den Bosch, Uitgeverij Malmberg.

•

Jansen, F. (2002). Ysbreker 3. Werkboek. Basisleergang Nederlands. Voor volwassen anderstaligen. Utrecht / Zutphen, ThiemeMeulenhoff.

•

Kuiken, F. e.a. (1999). Zebra 1. Nederlands als tweede taal voor anderstaligen in het voortgezet onderwijs. Amsterdam, Meulenhof Educatief bv.

•

Kuiken, F. e.a. (1999). Zebra 2. Nederlands als tweede taal voor anderstaligen in het voortgezet onderwijs. Werkboek. Amsterdam, Meulenhof Educatief bv.

•

Kuiken, F. e.a. (1999). Zebra 2. Nederlands als tweede taal voor anderstaligen in het voortgezet onderwijs. Docentenhandleiding. Amsterdam, Meulenhof Educatief bv.

•

Liemberg, E., Huizinga, M., Jansen, F.,&, van der Poel, J. (2001.). Ysbreker 2. Werkboek. Basisleergang Nederlands. Voor volwassen anderstaligen. Utrecht / Zutphen, ThiemeMeulenhoff.

•

Liemberg, E., e.a. (2001). Europees Taalportfolio BVE. De Bilt, Bve Raad.

•

Neyens, H., Scheelen, R.,&, Schuurmans, I. (1999). Cursusplan NT2. Facetten 5. Antwerpen, Vlaams Ondersteuningscentrum voor Basiseducatie.

•

Mulder, J. (s.n.). Thuis in het Nederlands 1. Werkmateriaal Nederlands voor anderstaligen in de volwasseneneducatie. Enschede, Uitgeverij Alinea.

•

Scheelen, R. (2000). Werkmap NT2 voor niveau 1. Facetten 20. Antwerpen, Vlaams Ondersteuningscentrum Basiseducatie.

•

Steunpunt NT2 / Centrum voor Taal en Migratie (2003). Bonte Was. Basiscursus Nederlands voor anderstalige volwassenen. Leuven, Steunpunt NT2 / Centrum voor Taal en Migratie (KULeuven).

•

Vanmonfort, M. (1996). Taalvaardigheid Nederlands. Bronnenboek. Buitengewoon Secundair Onderwijs. O.V.3. Leuven: Steunpunt NT2 / Centrum voor Taal en Migratie (KULeuven) (niet uitgeg.).

•

Timman, Y. (1993). Manieren van praten 1. Groningen, Wolters-Noordhoff.

•

Timman, Y. (1993). Manieren van praten. Docentenhandleiding deel 1 & 2. Groningen, Wolters-Noordhoff.

•

De Taalervaringsroute. Buitenschools Leren & Taalstages binnen Nt2-onderwijs. Alkmaar, Cornelis Drebbel College, afdeling NT2.


Kijk eens in De Doos!

Recommend Documents