KERSTPROGRAMMA 2015
SOliD frienDS Samen Je gelOOf OnTDekken
Training Solid Friends staat of valt met leiders. Het is belangrijk dat je beschikbaar bent voor jongeren en hen een kijkje laat nemen in je eigen leven. Jij laat door wie je bent en wat je doet zien wat geloven is en betekent voor het dagelijkse leven. Als Youth for Christ vinden we jou dus belangrijk en willen we graag in je investeren. Daarom zijn trainingen in het Solid Friends pakket inbegrepen. Kom samen met je leidersteam en jeugdoudsten of -ouderlingen naar één van onze trainingen. Kijk voor het aanbod en actuele data op www.yfc.nl/kerk.
Opzet programma Als voorbereiding voor de jeugdleiders bevat elk programma: • Doel Het hoofddoel van het programma. • Inhoud De duur van het programma en de titels en duur van de verschillende programma-onderdelen. • Introductie Een korte samenvatting van het programma. • Prepare Korte opdrachten en gespreksvragen om als leidersteam je te verdiepen in het onderwerp. • To Do De rode draad van het programma. Hierin staat welke onderdelen wel en niet essentieel zijn.
De onderdelen van het programma Online Je nodigt de jongeren via social media op een originele en pakkende manier uit.
Energizer Een actieve start van de avond.
Starter Met een quiz, spel of andere werkvorm maken jongeren kennis met het thema.
keuze onderdeel: speak up Een gesprek in kleine groepjes in het kader van het thema.
Keuze onderdeel: biblebite Een Bijbelse activiteit in het kader van het thema.
Megabite Een optionele Bijbelse verdieping op het thema.
Re:flect Reflectieopdracht of creatieve gebedsvorm.
kick out Een ontspannen afsluiting door een actief spel.
Chill Out De afronding. Neem de tijd om te investeren in relaties met bijkletsen, cola, bitterballen, weerwolven, tafelvoetballen, wiiën, enz.
kerST
bOrn TO run DOel
Jongeren ontdekken dat Jezus Zijn leven als vluchteling is gestart en dat Hij mensen een thuis biedt.
prOgramma OnDerDeel
103 minuTen
TiTel
benODigDheDen
TiJD
Energizer
Vlucht!
Stopwatch
Starter
News
Actuele kranten, flip-over, stift, gekleurde markers
8 m.
Speak Up A
Wat vind jij?
Laptop, beamer, boxen, rode en groene papiertjes
10 m.
Biblebite A
Jezus als vluchteling
Bijbels in Gewone Taal
12 m.
Speak Up B
The interrogation
Felle lamp, tafels, stoelen
10 m.
Biblebite B
Home sweet home
Bijbel in Gewone Taal
12 m.
Megabite
Doe het voor mij
Bijbel in Gewone Taal
10 m.
Speak Up C
Zoals jij
Flip-over, stift, beamer, boxen
10 m.
Re:flect
Thuisgevoel
Flip-over, stift, actiebenodigdheden
10 m.
Kick Out
Vluchtroute
Kerstkransjes
Online
Chill Out
Warme chocolademelk, kerststol, kerstmuziek
15 m.
6 m.
inTrODucTie Op dit moment zijn vluchtelingen veel in het nieuws. Boten en vrachtwagens worden volgeladen. Mensen hopen een betere toekomst te vinden, maar daar moeten ze flink wat hindernissen voor overwinnen. Met gevaar voor eigen leven leggen ze vluchtroutes af om in een veiliger land te komen. Ze moeten soms wekenlang wachten en worden verscheept van de ene naar de andere volle opvangplek. Daarnaast spreken ze vaak nog niet de taal van het nieuwe land. Ze missen hun familieleden en dagelijkse bezigheden, en hebben weinig sociale contacten. Sommige vluchtelingen belanden zelfs in de prostitutie of worden in hun droomland niets meer dan een zwerver zonder thuis. Het ontbreken van perspectief maakt dit bestaan vaak eenzaam en onvoorspelbaar. Met Kerst denken we aan het lieftallige baby’tje in een kribbe in een stal. Maar vlak na de geboorte van Jezus is alles niet zo veilig en lieflijk. Koning Herodes besluit om alle jongetjes onder de twee jaar te vermoorden. Verschrikkelijk. Jezus en zijn ouders vluchten naar Egypte. Zo begint het leven van Jezus als vluchteling. Ook later reist Jezus van plaats naar plaats. ‘Vossen hebben een hol en vogels hebben een nest. Maar de Mensenzoon heeft geen plek om uit te rusten.’ (Matteüs 8:20, Bijbel in Gewone Taal) In dit programma bekijk je samen met de jongeren het leven van Jezus als vluchteling. Ze ervaren hoe het is om te moeten vluchten en ontdekken dat Jezus hen een thuis wil bieden, ondanks dat Hij zelf nooit een thuis heeft gehad. Ook bedenk je samen met de jongeren een actie om iets voor vluchtelingen te doen, waardoor zij zich een stukje meer ‘thuis’ gaan voelen in Nederland.
leiderstip:
Verdiep je van te voren samen met de andere leiders in de vele termen die rondom de vluchtelingenproblematiek gebruikt worden, zodat je ze ook op de juiste manier kunt gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan het verschil tussen de termen ‘vluchteling’, ‘asielzoeker’ en ‘statushouder’. Bekijk de websites van stichting Gave en Vluchtelingenwerk Nederland. Op de site van Stichting Gave kun je zien waar de asielzoekerscentra in Nederland zijn gevestigd. Je vindt er tips voor bezoekwerk en acties. Via stichting Vluchtelingenwerk zijn initiatieven in jouw buurt terug te vinden.
prepare • •
•
Lees Matteüs 2:13–15. Bespreek de volgende vragen: Hoe kijk jij aan tegen het vluchtelingenprobleem? Jezus’ leven begon als vluchteling. Wat denk je dat dit voor impact heeft gehad op Zijn leven? Jezus biedt mensen een thuis. Reageer op deze stelling. Lees het programma door. Kies de onderdelen die het best aansluiten bij jullie club.
TO DO De kern: Starter, Speak Up A, Biblebite A, Biblebite B, Speak Up C, Re:flect
pagina 6
Kerstprogramma - Kerst: Born to run
Online Nodig de jongeren persoonlijk en via social media uit. Zoek op www.kerk.yfc.nl/inloggen het filmpje van Sifan Hassan (22) op. Deel dit filmpje. Zet erbij: “Wist jij dat deze dame op haar vijftiende vluchtte uit Ethiopië?”
energizer vluchT!
15 min.
vOOrbereiDing Zorg voor een stopwatch of een mobiel met stopwatchfunctie.
leiderstip:
Dit spel kan je het beste buiten spelen.
DOel Jongeren ervaren op een creatieve manier hoe het is om voor iemand te vluchten.
acTiviTeiT • • • • • • • • • •
Laat de jongens en meiden apart van elkaar staan. Spreek af waar de ‘gevangenis’ is. Zet een gebied af waar het spel zich afspeelt en waar je niet buiten mag komen. Vertel dat we in Nederland tegenwoordig geëmancipeerd zijn. Dus de meiden mogen de jongens proberen gevangen te nemen! Hiervoor is goed samenwerken natuurlijk van essentieel belang. Als een meisje een jongen gevangen neemt, brengt zij hem, eventueel met behulp van andere meiden, naar de gevangenis. Daar blijft hij staan. Neem de tijd op. Hoe snel lukt het de meiden om alle jongens naar de gevangenis te brengen? Kunnen jongens dit beter? Draai de rollen om. Wie heeft de beste tijd?
STarTer neWS
8 min.
vOOrbereiDing Zorg voor actuele kranten, een flip-over, een stift en gekleurde markers. Verdeel de flip-over in twee delen door een verticale lijn in het midden te tekenen. Zet erboven: ‘Wat betekent het om vluchteling te zijn?’
DOel Jongeren ontdekken wat het betekent om vluchteling te zijn.
acTiviTeiT • • • • • • •
Maak twee teams. Geef elk team evenveel kranten. Laat hen de kranten doorbladeren. Wat betekent het om een vluchteling te zijn? Markeer elk woord dat met deze vraag te maken heeft. Het ene team zet ieder antwoord aan de linkerkant van de flip-over, het andere team doet hetzelfde aan de rechterkant. Welk team heeft volgens jullie de meest omvattende betekenis van een vluchteling na vijf minuten?
Solid Friends: samen je geloof ontdekken
pagina 7
SPEAK UP A WAT VIND JIJ?
10 MIN.
Voorbereiding Zoek op www.kerk.yfc.nl/inloggen het filmpje ‘Samba’ op. Zorg voor een laptop, beamer, boxen en rode en groene papiertjes.
Doel Jongeren verwoorden hoe zij aankijken tegen vluchtelingen.
Activiteit • • • • • •
•
Bekijk het filmpje. Geef elke jongere een rood en groen papiertje. Laat de jongeren reageren op de volgende stellingen door een rood of groen papiertje omhoog te houden. Rood is ‘oneens’, groen is ‘eens’. Laat hen steeds hun hand dicht houden tot iedereen een keus heeft gemaakt. Daarna onthult iedereen tegelijkertijd de briefjes. Lees de stellingen voor: -- Ik ken zelf iemand die vluchteling is of is geweest. -- Vluchten doe je als je geen andere keuze hebt. -- Tijdens vluchten neem je risico’s die je misschien anders nooit zou nemen. -- Alle vluchtelingen in Nederland hebben in hun eigen land kans om gedood te worden. -- Vriendschap sluiten met iemand die mogelijk uitgezet wordt, is zinloos. -- Het lijkt me vreselijk om eigenlijk nergens een thuis te hebben. -- Vluchtelingen moeten integreren. -- Een vluchteling zou net zoveel kansen moeten krijgen als ik. -- Een vluchteling is een mens. Laten we zo over ze praten. Vraag bij elke stelling één of twee jongeren om hun keuze uit te leggen.
BIBLEBITE A JEZUS ALS VLUCHTELING
12 MIN.
Voorbereiding Zorg voor Bijbels.
Doel Jongeren ontdekken dat Jezus ook vluchteling is geweest.
Vertel Jezus is ook vluchteling geweest toen Hij nog maar heel klein was.
Activiteit • • • •
Maak groepjes van drie jongeren. Laat de jongeren de ins en outs onderzoeken van Jezus als vluchteling. Ze mogen hun mobiel en een Bijbel gebruiken. Veel van de antwoorden zijn te vinden in Matteüs 2. Laat hen de volgende vragen beantwoorden: -- Waarom vluchtte Jezus? Koning Herodes gaf het bevel alle jongetjes onder de twee jaar te doden. Hij voelde zich bedreigd door de profetie van de wijzen, dat er een nieuwe koning zou komen. -- Hoe oud was Jezus toen Hij moest vluchten? Hij was nog klein: Sommigen zeggen dat hij nog een baby was. Anderen denken dat hij ongeveer twee jaar oud was. -- Waar kwam Hij vandaan en waar ging Hij naartoe? Jezus en zijn ouders kwamen uit Bethlehem en gingen naar Egypte. -- Hoe lang hebben Jezus en zijn familie daar gewoond? Totdat koning Herodes dood was. Het is niet precies bekend hoe oud Jezus toen was, waarschijnlijk tussen de vier en zeven jaar oud.
pagina 8
Kerstprogramma - Kerst: Born to run
-
•
Hoe lang was de vluchtroute van Jezus? Deze afstand is ongeveer 552 kilometer (berekend vanaf Bethlehem naar Caïro). Hoe denk je dat Jezus en Zijn ouders zich voelden? Laat de jongeren weer bij elkaar komen en de antwoorden delen.
Speak up b The inTerrOgaTiOn
10 min.
vOOrbereiDing Zorg voor een felle lamp, een tafel en stoelen. Bereid wat vragen in het Engels voor om de ‘vluchtelingen’ te verhoren. Gebruik af en toe wat lastige woorden.
leiderstip:
Vragen waar je aan kunt denken zijn: • Where are you from? • Where is your passport? • This passport is fake. Or prove that this passport is yours! • You’re just a gold-digger, you’re not in danger! Prove that your life is in danger in your own country. • Tell us more about your family. • Why don’t you go back? • What is your destination? • Did you get help to get here?
DOel Jongeren ervaren hoe het is om verhoord te worden als vluchteling.
leg uiT Vanaf dit moment zijn jullie vluchtelingen. Jullie staan bij de grens in Macedonië. Iedereen wordt zo verhoord en moet zijn verhaal klaar hebben. Je hebt één doel en dat is naar Europa gaan. Jij kan niet terug naar waar je vandaan komt.
acTiviTeiT • • • • • •
Vraag alle jongeren in de hal te staan. Laat de jongeren om beurten in een aparte ruimte binnenkomen voor het verhoor waar je de felle lamp gelijk op hun richt. Verhoor samen met nog een leider de jongere in het Engels. Doe dit kort en krachtig. Roep daarna de volgende jongere binnen. Laat de jongeren die zijn verhoord naar een andere locatie gaan. Vraag de jongeren hoe ze dit vonden.
verTel Een verhoor bij de grens kan best intimiderend zijn. Vaak verstaan de vluchtelingen de taal niet goed en kunnen ze zich niet goed verstaanbaar maken. Ze moeten zich verantwoorden over allerlei dingen en kunnen soms niet de waarheid zeggen. Jullie hebben zojuist een klein beetje ervaren hoe lastig dit kan zijn.
Solid Friends: samen je geloof ontdekken
pagina 9
biblebiTe b hOme SWeeT hOme
12 min.
vOOrbereiDing Zorg voor een Bijbel in Gewone Taal.
DOel Jongeren ontdekken dat Jezus hen een thuis wil bieden.
verTel In bepaald opzicht is elk mens op de vlucht. Je vlucht bijvoorbeeld voor kritiek, voor afwijzing, voor pijn, voor een lastige toets of een saaie les. Jezus wil je een ‘thuis’ bieden: Bij Hem mag je altijd terugkomen en ben je altijd veilig.
leeS Johannes 14:1–3
acTiviTeiT • •
Ga in groepjes van vier jongeren uiteen. Bespreek de volgende vragen: Herken jij de uitspraak dat iedereen wel ergens voor vlucht? Waar ben jij voor op de vlucht? Wat kan / wil jij ontwijken in het leven? Kun je je zo wat meer inleven in het leven van een vluchteling? Jezus zegt dat Hij je een thuis wil bieden. Wat vind je daarvan? Hoe denk je dat Jezus dit doet?
leiderstip:
Misschien zijn er jongeren in je groep waarbij dit onderwerp gevoelig ligt. Jongeren die bijvoorbeeld letterlijk van huis wegvluchten, of zelf vluchteling geweest zijn. Zorg voor een veilige sfeer waarbij ze dit eventueel kunnen delen. Bid van te voren met de leiders voor wijsheid en een luisterend oor.
megabiTe DOe heT vOOr miJ
10 min.
vOOrbereiDing Zorg voor een Bijbel in Gewone Taal.
DOel Jongeren ontdekken dat wat zij voor een ander in nood doen, ze eigenlijk voor Jezus doen.
leeS Matteüs 10:40, 25:35–40
verTel Jezus zegt dat wat je voor een ander doet, je eigenlijk voor Hem doet. Hij vindt het belangrijk dat we omzien naar elkaar. Hij identificeert zich met mensen in nood. Het doet er dus toe wat je doet.
pagina 10
Kerstprogramma - Kerst: Born to run
Activiteit • • • • •
Ga uiteen in dezelfde groepjes als bij de Biblebite B. Bedenk in dit groepje hoe je in je dagelijkse bezigheden meer kunt omzien naar mensen in nood. Maak het concreet. Denk bijvoorbeeld aan het groeten van de zwerver die straatnieuws verkoopt, of het niet meedoen met roddel en stigmatiseren van groepen mensen in de samenleving. Schrijf jouw actiepunt in je agenda van je mobiel. Zorg dat je een seintje krijgt om je hieraan te helpen herinneren.
SPEAK UP C ZOALS JIJ
10 MIN.
Voorbereiding Zoek op www.kerk.yfc.nl/inloggen het filmpje ‘Als je er niet mag zijn’ op. Zorg voor een laptop, beamer, geluidsboxen, een stift en een flip-over.
Doel Jongeren ervaren dat zij niet veel verschillen van een vluchteling.
Activiteit • • • • • • •
Bekijk het filmpje. Wat vind je van dit filmpje? Een vluchteling en jij verschillen vaak niet eens zoveel van elkaar. Het is soms goed je in de ander te verplaatsen. Sta er eens 30 seconden bij stil hoe het zou voelen als jij moest vluchten uit Nederland. Wat zou je het meeste missen van thuis? Schrijf deze dingen op de flip-over. Wat zou je fijn vinden als het land waar je naar toe gaat, voor jou zou doen? Schrijf ook deze dingen op de flip-over.
RE:FLECT THUISGEVOEL
10 MIN.
Voorbereiding Gebruik het flip-overvel van de Speak Up C. Zorg voor de benodigdheden voor de actie(s) die jij met je groep bedenkt. Houd twee acties achter de hand voor als de groep niets kan verzinnen. Denk aan: Welkomstkaarten of spandoeken maken, een diner voor vluchtelingen geven of dagbesteding verzorgen voor een groepje vluchtelingen. Ga bijvoorbeeld samen sporten, doe iets creatiefs of organiseer een kindermiddag. Je kunt je ook aansluiten bij een initiatief georganiseerd door stichting Gave of Vluchtelingenwerk Nederland. Op dit moment blijven vluchtelingen niet lang op één plek, waardoor het vaak om een éénmalige actie zal gaan.
Doel Jongeren voeren een zelfbedacht plan uit om vluchtelingen een thuisgevoel te geven.
Vertel Op dit moment zijn er veel vluchtelingen in Nederland. Er zijn verschillende organisaties die iets voor hen doen. Veel mensen zamelen geld of spullen in die verspreid worden. Mensen die gevlucht zijn, hebben niet alleen behoefte aan spullen, maar juist aan contact met andere mensen. Ze willen zich graag welkom voelen in dit nieuwe land. Daarom gaan jullie een actie bedenken om hen daarbij te helpen. Zo brengen we de Megabite in de praktijk.
Activiteit • •
Bekijk de antwoorden van Speak Up C. Gebruik ze om inspiratie op te doen voor de sociale behoeftes die vluchtelingen hebben.
Solid Friends: samen je geloof ontdekken
pagina 11
• • •
Bedenk samen een actie die je kunt doen om vluchtelingen een beetje een ‘thuis-gevoel’ te geven. Kies iets dat past bij je groep en haalbaar is. Voer de actie direct samen uit, of plan een moment waarop jullie dit zullen gaan doen. Werk zo nodig een plan uit met activiteiten en een taakverdeling.
leiderstip:
Deel via Facebook of Twitter een foto of update van de actie die jullie uitvoeren (#refugeeswelcome) Zo ben je een inspiratie voor anderen!
kick OuT vluchTrOuTe
6 min.
vOOrbereiDing Zorg voor kerstkransjes.
DOel Jongeren sluiten de avond ontspannen af.
acTiviTeiT • • • • • • •
Maak twee teams. Geef elk team tien kerstkransjes. Laat beide teams in een rij naast elkaar staan. Het eerste teamlid stopt een kerstkransje half in zijn mond. Hij geeft dit door naar de tweede van zijn team, enzovoorts. Het team dat als eerste elk kerstkransje via de vluchtroute naar de overkant loodst, wint. In een vluchtroute zijn er vaak dingen die mis gaan. Breekt onderweg het kransje af of heeft iemand het per ongeluk opgegeten, dan is diegene af en moet het team zonder hem verder.
chill OuT Zorg voor een kerststol en warme chocolademelk. Zet gezellige kerstmuziek aan.
pagina 12
Kerstprogramma - Kerst: Born to run