Kerstnummer. De mooiste kerstherinneringen. in beeld. Het jaaroverzicht anders bekeken > p. 3. De trends voor 2016:

Regio Mechelen Donderdag 24 december 2015

Kerstnummer

Zaligest & e f t s r Ke lukkig Ge wjaar Nieu

De mooiste kerstherinneringen > p. 12-13 in beeld Het jaaroverzicht. 2015 anders bekeken > p. 3

De trends voor 2016: Verdwijnt onze privacy Helemaal? eten we STRAKS allemaal insecten?

> p. 6

Op weg naar nog meer burn-outs? > p. 7

> p. 5

Ilona vond werk in 2015

De ziekenhuisfactuur in een nieuw kleedje gestoken.

Stevia is meer dan een hype

> p. 4

> p. 10

> p. 9

www.beweging.net

‘Ik ben terechtgekomen in een tof en warm team’

www.cm.be

www.acv-online.be

jaargang 71 ¬ visie nummer 24 afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 volgend nummer op 15 januari 2016

Regionieuws > p. 20

2 KERSTINTERVIEW

Visie ¬ donderdag 24 december 2015

ACV-voorzitter Marc Leemans over het recept voor 2016

‘Met kerst ben ik de kok’ Vaak in het nieuws, met 100 000 betogers in Brussel, talloze verga deringen én akkoorden met de Groep van 10. Het was een druk jaar voor Marc Leemans. Aan de vooravond van de kerstvakantie zetten we samen de tijd even stil. Hij is net terug van een vergade ring met het IMF, het Internatio naal Monetair Fonds. Ook dat komt er nog bij. Stopt het ooit, vraag ik terwijl hij zijn das uit doet. ‘Ja’, zegt hij, ‘als ik mijn kleinkinderen zie. Zij weten niet dat ik voorzitter ben van de vak bond.’

Sta je dan zelf achter het fornuis? ‘Ja, als ik thuis ben altijd. Op zondagen zeker, zaterdagen iets minder, maar in vakantieperiodes altijd. Ik doe dat graag, het is een hobby.’ Koken is jouw uitlaatklep na een zware werkweek? ‘Ja, al is dat misschien niet altijd aan het resultaat te zien (lacht). Maar ik amuseer mij daar wel mee ja.’ Kan je een zwaar dossier of stevige kritiek makkelijk van je afzetten? ‘Ik lig daar ‘s nachts niet wakker van. Gelukkig.’ Dus ook niet van de terugkerende kri tiek dat de vakbonden te behoudsge zind zijn? ‘Neen. Dat klopt trouwens niet. Wij gaan juist wel heel ver mee in veranderingen. Het ACV is de vakbond die al heel lang

Bart De Waele

Wat betekent de kerstperiode voor jou? ‘Het is een moment om rustig samen te zijn met familie, met de kleinkinderen bezig te zijn, en daar wat sfeer rond te maken. Professioneel valt het meeste even stil.’

u Marc Leemans: ‘Koken is een hobby, al is dat misschien niet altijd aan het resultaat te zien (lacht).’ zegt dat de druk op arbeid naar beneden moet en dat we een aantal dingen op een

Waarom moeten alleen bijdragen op arbeid de gezondheidszorg financieren voor de ganse bevolking? Marc Leemans, voorzitter ACV

bredere manier moet financieren. Waarom moeten alleen bijdragen op arbeid de gezondheidszorg financieren voor de ganse bevolking? Waarom alleen vanuit

de factor arbeid financieren? Waarom moet bijvoorbeeld kinderbijslag alleen op die manier gefinancierd worden? Als een vakbond die vraag stelt, is dat blijkbaar bedreigend voor sommigen die vandaag minder bijdragen. Dat aankaarten is niet behoudsgezind, integendeel.’ Waaraan trek je je op? ‘Aan de kleine resultaten die we toch elke keer kunnen neerzetten. In 2015 hebben we een hele reeks akkoorden kunnen sluiten. Maar telkens met de werkgevers, nooit met de regering. Daar kregen we telkens te horen ja maar wij gaan dat niet zomaar aanpakken. Ook al sloten we het akkoord samen met werkgevers. Tja, dan moet men geen akkoord of advies vragen

u Marc Leemans: ‘In 2015 hebben we een hele reeks akkoorden kunnen sluiten. Maar telkens met de werkgevers, nooit met de regering. Daar kregen we telkens te horen ja maar wij gaan dat niet zomaar aanpakken.

hé. Je kan niet tegelijk zeggen wij geven het sociaal overleg veel kansen, dat sociaal overleg een unaniem advies laten uitbrengen en daar dan toch overstappen. Ik stel trouwens hetzelfde vast bij rechtsinstanties. Ook daar wil de regering gewoon over stappen. Denk aan de juridische procedures over Uplace of de Turteltaks, waarvan de regering zegt: wij zijn niet verplicht met de Raad van State rekening te houden.’ Maar, zeggen de politici, mensen heb ben voor dit beleid gekozen. ‘Is dat zo? Mensen kiezen niet voor een beleid maar voor partijen, die na de verkiezingen een meerderheid en een regeerakkoord maken. De indexsprong is voor

3


Ook dit was 2015

Je zou zelf in de politiek kunnen gaan. Zou je minister willen worden? ‘Ik zou niet weten hoe. Ik heb geen partijkaart, dat is een voorwaarde denk ik. Maar vooral, ik ben voorzitter van een vakbond, wij zijn een kracht die de politieke macht in evenwicht moet houden, dat moet ook gebeuren. In landen zonder middenveld heb je alleen politieke macht, als dictatuur. Een samenleving heeft democratische krachten nodig die op tijd en stond de politiek van buiten het parlement interpelleren over hun beleid. Dat is een rol die broodnodig is. De sociale correcties en waardige jobs waar wij voor ijveren, vormen een dam tegen ongebreideld kapitalisme. Kapitalisme zonder sociale correcties is de harde koude Far West, met ieder voor zich en enkel de wetten van de sterksten. Als mensen na een reis terugkeren, vraag ik ze vaak of ze daar zouden willen wonen. Of werknemer zijn. Vaak is het antwoord neen. Ongeacht of het nu gaat over Thailand, Mexico, Spanje of Griekenland. Zou je willen werknemer zijn in Griekenland of Spanje? Ik denk dat er weinig zullen happen.’ Laten we even vooruitblikken. Wat staat er volgens jou in 2016 te gebeuren? ‘Ik denk dat we vanaf de begrotingscontrole in maart een grote discussie krijgen over de financiële structuur van onze samenleving. We gaan geconfronteerd worden met een miljardengroot gat. Dat gat is er niet plots gekomen, het is er al lang en wordt steeds groter. Waarom krijgt men het niet onder controle? Omdat men heel zware tegemoetkomingen heeft gegeven aan bedrijven, die onvoldoende zijn afgedekt door de zogenaamde tax shift die men heeft georganiseerd. De tekorten die men zo organiseert, komen bovenop het tekort dat we moeten wegwerken van Europa.

De nationale bank heeft ook de groeivoorspelling voor 2016 en 2017 verlaagd. Met als voornaamste reden dat de consumptie gaat terugvallen. Dat is begrijpelijk, want via de indexsprong, accijnzen en hogere facturen zitten deze regeringen zwaar in de portemonnee van de gewone mensen. En dat zijn bijna allemaal consumenten. Als ze minder kunnen uitgeven, dan ga je dat ook voelen in je economie. We kennen het probleem, de vraag is: wat wordt de oplossing in 2016? Gaat men opnieuw de gewone mensen aanspreken, of gaat men eindelijk andere groepen aanspreken, de groepen die nu nog niet hun eerlijk deel betalen?’

• In januari reageren cartoonisten, kunstenaars en journalisten met een golf van creativiteit op de terreur in het redactielokaal van Charlie Hebdo. Overal ter wereld worden cartoons gedrukt en gedichten voorgelezen. • In Antwerpen ontstaat een groot solidariteitsfeest van hart boven hard als antwoord op een haatbetoging van de Duitse organisatie Pegida. Duizenden mensen dansen en vieren de diversiteit in de straten.

Zou je willen werknemer zijn in Griekenland of Spanje?

• In februari wordt MyTrustO gelanceerd. Het iniatief om mensen met schulden te begeleiden om zelf initiatief te nemen in hun financiën en niet te wachten op schuldeisers, zorgt er mee voor dat een neerwaartse spiraal doorbroken kan worden.

Marc Leemans, voorzitter ACV

• Op 21 maart plant Hart boven hard een eigen bos om de duurzaamheid te promoten en de lente te maken. 4000 jonge boompjes zien het levenslicht.

Of de regering zegt: we verkopen bpost en Proximus. Gat gevuld. ‘Neen, want dat is eenmalig. Voor eventjes is het gat dan gevuld, maar het groeit snel weer. Maar met politici in het nauw weet je nooit. En zeker niet met liberalen die de overheid alsmaar meer willen terugdringen.’

• Eén dag later schuimen ruim duizend vrijwilligers onder leiding van zeventien surfclubs de Belgische kust af. Samen halen ze 6.5 ton afval van de Belgische stranden.

Een jaarlijks terugkerende budgetpost dan. De bedrijfswagens kosten de staat jaarlijks 5,1 miljard euro. Kan daaraan geraakt worden, wat jou betreft? ‘Ja. Ik ben daar heel duidelijk over. De werkgeversbijdragen op arbeid dalen van 33% naar 25%, omwille van de grote druk op arbeid. Maar nu die druk zakt, zou je verwachten dat men ook de sluipwegen om aan die druk te ontsnappen, afsluit. Door bijvoorbeeld bedrijfswagens minder fiscaal aftrekbaar te maken voor werkgevers. En dat doet de regering vooralsnog niet.’ Jurgen D’Ours

• In april en mei beeft de aarde in Nepal, de ravage is gigantisch. Deerlijkenaar Jasper Demeurie wil niet werkloos toekijkenen trekt naar Nepal om te helpen om schooltjes weer op te bouwen. • Paus Franciscus neemt in juni duidelijk stelling tegen klimaatverandering met een encycliek, Laudato si. Waarnemers denken dat de paus hiermee druk wilt zetten op de wereldleiders om in december tot een klimaatakkoord te komen. • 100.000 bezoekers komen naar de Gay Pride in Antwerpen op 9 augstus. Ieder jaar wordt het een beetje makkelijker om jezelf te zijn. • In augustus stijgt het aantal asielaanvragen van vluchtelingen tot 4500 per maand. De vluchtelingen zoeken samen beschutting in het Maximiliaanpark in Brussel. Een golf van Solidariteit komt op gang. Belgen delen graag eten en kleren en honderden vluchtelingen krijgen een tijdelijke plek in een tent. Bart De Waele

de verkiezingen nooit ter sprake gekomen, net als het verhogen van de pensioenleeftijd. En toch gebeurt dat allemaal in dit beleid. Zeg dan nog eens dat de mensen voor dat beleid hebben gekozen.’

De wereld is er op verschillende vlakken een stuk beter aan toe dan 25 jaar geleden. De extreme armoede is drie keer zo klein. Kindersterfte neemt drie keer zo snel af. En in de laatste vijftien jaar is het aantal kinderen dat geen lagere scholing krijgt gehalveerd. Het gaat soms langzaam, maar de mensheid is er in 2015 alweer een beetje beter aan toe. Visie kijkt op een eigenzinnige manier naar het jaar.

• Kompas vzw, een behandelingscentrum voor illegale drugsgebruikers, krijgt op 5 september een klooster cadeau van de Broeders Van Dale.

• Op 9 september geeft een Duits meisje een snoepje cadeau aan een Syrisch meisje dat met haar papa gevlucht is. Zowel in München als in Berlijn worden vluchtelingen met gejuich ontvangen. De video’s van deze gebeurtenissen worden miljoenen keren bekeken en gedeeld. • De breekbare videoclip van het nummer Quand C’est, van de Belgische muzikant Stromae, maakt kanker overal bespreekbaarder. • Femma brengt 30-urenweek op de agenda. • Op 1 oktober wordt het vluchtelingenkamp in het Maximiliaanpark ontruimd, op initiatief van de burgerbeweging. In een mum van tijd worden honderden Belgische gezinnen opgetrommeld. Ze staan klaar om iemand tijdelijk in huis te nemen en een warm bed aan te bieden. • Op 3 oktober lanceer t ACV een webtool waarmee je kan berekenen wat de besparingen van de regering je kost. In drie dagen tijd doen meer dan 100.000 mensen de oefening. • Op 7 oktober trekken 100.000 Belgen de straat op in Brussel. Ze betogen tegen het besparingsbeleid van de regering Michel en Bourgeois. • Na de gruwelijke aanslagen van 13 november in Parijs stellen Parijzenaars hun woning ter beschikking voor wie even wil bekomen. Met de hashtag #porteouverte geven ze op sociale media aan dat hun deur openstaat. • Enkele dagen later organiseert de politie in Brussel een klopjacht. De Belgen reageren op de gevraagde radiostilte met foto’s van katten. • De boot van Sinterklaas vindt veilig de weg naar België. Er zijn dit jaar geen stoute kinderen! • Omdat de betoging in Parijs van 29 november nergens mocht plaatsvinden vanwege de terreurdreiging, betogen de Belgen een week later in Oostende. 14.000 mensen lopen over de dijk van Oostende om aandacht te vragen voor het milieu. • Er is geluisterd naar de roep van de bevolking. Op 12 december keuren 195 landen een vrij ambitieus klimaatplan goed. Kasper Goethals

4


Hun leven veranderde in 2015 Een eerste job, beginnen aan een hogere studie of anders gaan leven. Voor Ilona, Kamal en Katrien was 2015 een kanteljaar. Ze hadden een jaar geleden absoluut geen idee van wat hen te wachten stond. Ze kijken tevreden terug op een belangrijk jaar.

Eerste Job

Nieuwe studie

Ilona Lodewijckx (23) is afgestudeerd en begon dit jaar bij haar eerste job als scriptschrijver.

Anna Willems

Waarom was 2015 een kantelmoment voor jou? Ilona: ‘Ik ben begonnen aan mijn eerste job. Sinds begin november werk ik voor StoryMe. Daar maken we video-animaties van 1 minuut waarin we een complexe boodschap eenvoudig proberen uit te leggen. Ik had nog maar net mijn diploma internationale politiek. Ik hou echt van schrijven, daarom heb ik ook bij StoryMe gesolliciteerd. Er waren nog veel kandidaten, dus ik had er niet op gerekend. Vorig jaar, in 2014, ging ik nog door een moeilijkere periode met veel twijfels. Ik had geen idee wat de toekomst zou brengen.’

Kamal Molla (22) kwam vier jaar geleden naar België en is dit jaar afgestudeerd als zorgkundige en begon aan hoger onderwijs verpleegkunde.

Wat verwacht je voor de toekomst? Ilona: ‘Ik wil proberen om gewoon te nemen wat er komt. Het zal sowieso spannend zijn. Ook op persoonlijk vlak: ik word tante, mijn zus is in verwachting. Ik hoop te blijven groeien in mijn job.’ (KG)

Johannes De Bruycker

Hoe bevalt je eerste job? Ilona: ‘Ik doe het echt graag. Ik ben terecht gekomen in een tof en warm team. Ze geven mij de ruimte om te groeien. Er is meer dan genoeg ruimte om vragen te stellen en om mijzelf te evalueren. Naast mijn werk bij StoryMe, doe ik vrijwilligerswerk als begeleider van kansarme kinderen. Ik vind het belangrijk om mij met maatschappelijk relevante dingen bezig te houden.’

uuIlona Lodewijckx: ‘Ik wil proberen om gewoon te nemen wat er komt. Het zal sowieso spannend zijn. Ook op persoonlijk vlak: ik word tante, mijn zus is in verwachting.

Anders leven

Waarom was 2015 een kantelmoment voor jou? Katrien: ‘Ik heb in 2014 borstkanker gehad en ik ben dit jaar opnieuw beginnen werken. Ik ging op zoek naar wat ik zinvol vind. Geconfronteerd worden met het uiterste: de mogelijkheid dat ik dood zou gaan, heeft me gedwongen om lang na te denken over hoe ik mijn leven invul. Ik doe de voorbereidingen voor mijn cursussen en lessen nu overdag in de plaats van ’s avonds en in de weekends zoals vroeger.’

als ik nu niet meer zou kunnen werken, zou dat misschien niet erg zijn. Er was tenslotte veel in de plaats gekomen: meer rust, meer aandacht voor de mensen rond mij, meer tijd in de natuur en meer openheid voor de dingen die zich elke dag aandienen. Oppervlakkig gezien lijkt er niet zoveel veranderd, maar die schijn bedriegt. Ik heb mijzelf het mandaat gegeven om te kiezen waar ik mijn tijd wel en niet insteek. Dat is ingrijpend. Ook tijdens mijn werk ben ik bewuster geworden en ik heb het gevoel dat dat resultaat oplevert.’

Hoe bevalt het om minder te werken? Katrien: ‘Ik heb mijn werk altijd heel erg graag gedaan, maar begin 2015, nog voor ik opnieuw begon met werken, dacht ik

Wat verwacht je van de toekomst? Katrien: ‘Mijn ziek zijn heeft mij geleerd dat ik geen angstig mens ben. Raar genoeg – en dat klinkt heel zwaar, maar zo

Kasper Goethals

Katrien Boone (58) is na haar overwinning op kanker bewuster gaan leven en werken.

bedoel ik het niet – ben ik niet meer bang om dood te gaan. Ik zie dat als iets waar je op de dag dat het zich aandient, wel mee om kan gaan. Wat niet veranderd is, is mijn enthousiasme in mijn werk, misschien heb ik zelfs nog meer enthousiasme door het zelfvertrouwen dat ik uit mijn ziekte heb geput.’ (KG)

Waarom was 2015 een kantelmoment voor jou? Kamal: ‘Ik kwam in 2011 vanuit Bangladesh naar België. Ik was toen nog minderjarig en kreeg Nederlandse les in het opvangcentrum. Ik wilde snel Nederlands leren om te kunnen studeren en werken in België. Dat is aardig gelukt. Dit jaar ben ik afgestudeerd als zorgkundige. Ik heb daarna even overwogen om al te beginnen werken, maar ik heb besloten nog verder te studeren in het hoger onderwijs. Ik studeer sinds dit jaar verpleegkunde.’ Hoe bevalt je nieuwe studie? Kamal: ‘Ik werd goed begeleid in de opvangcentra en in de middelbare school. Ze gaven mij de ruimte om mij te ontwikkelen in het Nederlands. Nu heb ik geen speciale begeleiding meer nodig. Ik trek mijn plan. Het gaat goed op school. Toch blijft het Nederlands een uitdaging. Als ik zelf teksten moet schrijven bijvoorbeeld, of als ik voor het vak anatomie alle botten in ons lichaam moet studeren. Dan moet ik dubbel studeren, want meestal ken ik de Nederlandse naam nog niet voor ik de Latijnse leer. Maar ik wil niet klagen, 2015 was een heel goed jaar.’ Wat verwacht je voor de toekomst? Kamal: ‘Ik wil blijven leren en blijven uitgedaagd worden. Ik heb veel vrienden gemaakt en ik heb een Belgische vriendin. Ik hoop verder mijn plan te kunnen trekken en uiteindelijk ook anderen te kunnen helpen als verpleegkundige.’ (KG)

5


Traditioneel is het jaareinde de periode om terug te kijken. Maar het kan ook interessant zijn om de blik al te richten op het nieuwe jaar. Wat zijn de evoluties en trends voor 2016. Visie pikte er enkele uit.

TREND Duurzaamheid

Annemie Struyf ontdekte het plezier van het delen, ruilen en weggeven

‘Mijn nieuwe motto? Minder is meer’ We hebben maar één planeet en die moeten we beschermen. Op de klimaatconferentie van Parijs lijkt ieder land zich daar nu van bewust. Maar welke trends inzake duurzaamheid breken door in 2016? Vereenvoudiging en ontrommelen, zo blijkt.

Ratrace Daarvoor is een mindswitch nodig. Sowieso ziet An Kokken twee trends voor 2016. ‘We zitten in een kantelperiode. We zien dan het zo niet meer verder kan. Ook ons leven is een ratrace met burn-outs tot gevolg.’ Voor 2016 ziet ze daarom twee evoluties. ‘De trend van vereenvoudiging. Waar-

VRT

H

uuAnnemie Struyf : ‘Dingen weggeven zorgt voor positieve energie.’ Christian Mueller

et Netwerk Bewust Verbruiken (NBW) weet waar het volgend jaar zal op inzetten om ons leven duurzamer te maken. ‘We hebben een stappenplan opgesteld voor aankopen’, zegt project- en communicatiemedewerker An Kokken. ‘Simpel samengevat willen dat mensen dit overwegen bij een aankoop: Is er niets in huis dat nog kan dienen? Vind ik wat ik nodig heb door te delen, te ruilen of te lenen? Zoniet, vind ik het tweedehands op rommelmarkten, het internet of tweedehandswinkels? Is dat niet het geval, kan ik het dan zelf maken? En als dat niet kan, waar kan ik wat ik nodig heb zo duurzaam mogelijk kopen?’

uuOntrommelen wordt de trend van 2016. Mensen willen niet langer alles blijven verzamelen.

om fulltime blijven werken? Dat inkomen is misschien nodig, maar als je minder werkt kan je ook geld uitsparen door bijvoorbeeld meer zelf te kopen, tijd te maken om naar de kringloopwinkel te gaan of op het internet te surfen om goede tweedehands te vinden. En dan zie ik nog de trend van het ‘ontrommelen’. Mensen moeten al de brol die ze verzamelen niet meer hebben.’

Dertig dagen Annemie Struyf, journaliste en presentatrice bij de zender één liet zich dit jaar alvast overtuigen om haar leven om te gooien. Zij werd meter van de campagne ‘Dertig dagen’, georganiseerd door het departement Leefmilieu, Natuur en Energie. ‘Je hebt zo’n periodes in je leven dat je alles wil vergaren’, zegt ze. ‘Ik zit nu in de fase dat ik alles begin los te laten. Via deze campagne

heb ik veel input gekregen. Ik ontdekte heel wat ruilplatformen. Ik heb ook het plezier ontdekt van dingen te pimpen, een nieuw leven te geven. En ik heb heel veel dingen weg gegeven. Dat maakt niet alleen plaats in je huis, maar ook in je geest. Ik heb daarvan genoten. Dingen weg geven, zorgt voor positieve energie. Dat spoor wil ik nu volgen. Die dertig dagen hebben mij als mens veranderd. ‘Minder is meer’, is nu mijn nieuwe motto geworden.’ Hilde Van Malderen

TREND Duurzaamheid

Eet eens een insect Het klinkt een beetje vreemd … insecten eten. En toch is het een duurzaam antwoord om de honger de wereld uit te helpen. KWB organiseert daarom kookworkshops onder de titel: woensdag insectendag? Eigenlijk eten wij al heel wat insecten, maar dan onbewust. Omdat het onmogelijk is om alle insecten te verwijderen uit fruit en bladgroenten. In heel wat landen buiten Europa zijn insecten al een lekkernij. Hartig bereid of als zoet nagerecht, alles is mogelijk. Bovendien zijn ze een duurzaam antwoord op de steeds toenemende vraag naar dierlijke eiwitten. Een groeiende welvaart in China en India zorgen ervoor dat er meer vee geteeld wordt. Tegen 2030 zal onze aarde de vraag naar dierlijke eiwitten niet meer aankunnen. Daarom kunnen we maar beter leren zuiniger om te

springen met energie-(voedsel)bronnen. Het eten van insecten is milieuvriendelijk. Ze kunnen makkelijk op grote schaal worden gekweekt zonder het milieu te schaden. Ze hebben een heel hoge voedingswaarde en er zijn duizenden eetbare insectensoorten. Zin om het eens te proberen? Dan kan je terecht bij KWB voor een heel aantal kookworkshops waarop verschillende gerechten met insecten worden bereid, denk maar aan bitterballen, insectenburger of gevulde tortilla’s. Vind je het toch nog wat raar. Bedenk dan dat we nog maar sinds de jaren zestig champignons eten. Kiwi’s kwamen pas in de jaren tachtig naar Europa. En sushi kennen we hier pas sinds de jaren negentig. Alles went, dus misschien ook de insecten. (HVM)

uuKoken met insecten is een duurzame manier om onze voetafdruk te verkleinen.

6


Traditioneel is het jaareinde de periode om terug te kijken. Maar het kan ook interessant zijn om de blik al te richten op het nieuwe jaar. Wat zijn de evoluties en trends voor 2016. Visie pikte er enkele uit.

TREND Privacy

Na de terreuraanslagen komt onze privacy nog meer onder druk

‘We leven nu al in een Big Brother-maatschappij.’ Na de aanslagen in Parijs werden we wakker in een andere wereld. Om het terrorisme onder controle te krijgen wil de regering allerlei maatregelen invoeren die onze privacy in 2016 serieus onder druk zullen zetten. Moeten we ons zorgen maken of valt het allemaal nog wel mee?

gelen die in het heetst van de strijd worden genomen, ook na een bepaalde tijd geëvalueerd worden.’ `

Kwetsbaarheid Al hoeven we ons ook niet te veel illusies te maken over onze privacy. ‘We leven nu al in een Big Brother-maatschappij zonder het zelf te beseffen, omdat we enorm veel prijsgeven op sociale media. We vertrouwen erop dat software veilig is, maar dat is naïef, want die wordt gemaakt door mensen waardoor er nog altijd fouten kunnen inzitten. De software kan ook gehackt worden. Die enorme kwetsbaarheid is er al, daar moeten we niet flauw of paniekerig over doen. We moeten daar leren mee omgaan.’

Huiszoekingen Met name de politie zou in 2016 meer mogelijkheden krijgen om onze levenswandel te controleren. Onderzoeksjournalist Kristof Clerix is gespecialiseerd in inlich-

CRM

D

e regering kan natuurlijk niet zomaar nieuwe regels doorvoeren. De Privacycommisie moet eerst haar mening geven. Die zorgt ervoor dat persoonsgegevens zorgvuldig worden gebruikt en beveiligd. ‘We hebben alsmaar meer werk’, zegt William Debeuckelaere, voorzitter van de Privacycommissie. ‘Het is een stevige tendens die we al vijf à zes jaar zien en het heeft te maken met de nieuwe technologieën die ongelooflijk snel gaan. Eigenlijk loopt de technologie ons voorbij.’ Voor 2016 ziet hij twee trends. ‘Ik zie twee tegenstrijdige bewegingen. Onze privacy wordt meer bedreigd door de technologie en het gemak waarmee we daarmee omgaan. Anderzijds voelen mensen zich meer en meer in hun privacy bedreigd en willen ze zich meer gaan beschermen. Daardoor krijgen wij meer bijkomende vragen, want iedereen kan bij ons terecht. Ook bedrijven, vakbonden, verenigingen, de politie en particulieren.’

uuBelgië is geen politiestaat, maar je ziet duidelijk dat de beleidsmaatregelen inspelen op de actuele gebeurtenissen’

We voelen ons meer en meer bedreigd in onze privacy. William Debeuckelaere, voorzitter Privacy Commissie

tingendiensten. Hij volgt de nieuwe regelgeving van nabij op. ‘België is geen politiestaat, maar je ziet duidelijk dat de beleidsmaatregelen inspelen op de actuele gebeurtenissen. Er zijn nu bijvoorbeeld meer mogelijkheden om telefoons af te tappen.

Ook voor de huiszoekingen. Vroeger kon dat enkel tussen bepaalde uren. In de toekomst kan dat 24/7 in terreuronderzoeken. Dat vind ik goed. Over andere voorstellen is er meer discussie zoals de enkelband voor personen die van plan zijn naar Syrië te reizen.’ Kristof Clerix ziet de balans privacy-vrijheid weer overhellen. ‘Twee jaar geleden was er die bezorgdheid over onze privacy nadat Edward Snowden de wantoestanden bij de NSA, de Amerikaanse geheime dienst, blootlegde. Nu slaat de slinger weer de andere kant uit, richting veiligheid. Het is eigenlijk vooral belangrijk dat maatre-

Soms kan een beetje privacy opgeven zelfs nuttig zijn. Afgelopen week werd een cameraschild aangekondigd om hardrijders te kunnen volgen of misdadigers op te sporen. ‘Overal camera’s plaatsen kan een legitiem doel hebben,’ zegt Kristof Clerix. ‘Maar het is altijd belangrijk om eerst het advies van de privacycommissie te vragen. Zij toetsen die balans tussen vrijheid en privacy met kennis van zaken af. Er is nog meer technologie op komst voor een veiligere wereld zoals een computerchip in mensen steken. Of onlangs werd het idee geopperd om het DNA van baby’s in een databank te steken als ze geboren worden. Voor alle duidelijkheid: die twee ideeën lijken me complete horror.’ Hilde Van Malderen

TREND opvang Doorstroom vluchtelingen grote uitdaging voor 2016 Met duizenden kwamen ze in 2015 naar Europa, de vluchtelingen uit Syrië, Irak en Afghanistan. Wanneer hun aanvragen worden goedgekeurd –en dat gebeurt bij een groot percentage- zullen dezen mensen hun weg vinden naar onze samenleving. De uitdagingen zijn groot, zeker op het vlak van huisvesting, onderwijs en gemeenschapsopbouw. Een vluchteling die erkend wordt, mag nog twee maanden in het opvangcentrum blijven en moet dan weg richting ‘normaal leven’. Dat wil zeggen dat hij of zij een huis, werk of uitkering nodig heeft, en dat kinderen naar school moeten. Per maand ging het tot nu toe over ongeveer vijf honderd huishoudens, maar dat getal zal nog stijgen als bijvoorbeeld de aanvragen van september, met het grootste aantal binnenkomers per maand, zullen verwerkt zijn. ‘Op het gebied van huisvesting zijn we niet klaar’, zegt Didier Vanderslycke,

coördinator van Orbit vzw, dat zich onder andere met de vluchtelingenproblematiek bezig houdt. ‘Er heerst een sfeertje van ‘we zien wel’. Nochtans zouden sommige gemeentes die een beetje verstandig zijn best eens kijken naar hun demografische toestand. Er zijn gemeentes die verouderen. Als ze springlevend willen blijven, hebben ze deze jonge mensen nodig.’

Leerplicht Op het gebied van onderwijs ziet Didier Vanderslycke minder problemen. ‘We

zitten met een leerplichtsysteem. Kinderen moeten naar school. Je kan nog zeggen dat huisvesting een privéprobleem is, maar onderwijs dus niet. De onderwijskoepels doen al veel inspanningen. Die inspanningen moeten verder gaan en men moet natuurlijk leerkrachten blijven vinden voor bijvoorbeeld de OKAN-klassen, waar nieuwkomers Nederlandse les krijgen.’ Huisvesting en onderwijs zijn klassieke uitdagingen, maar dan is er nog de gemeenschapsopbouw. Als vluchtelingen een dak boven hun hoofd hebben, werk vinden en hun kinderen naar school sturen, is er nog zoiets als deelnemen aan de samenleving. ‘Dat is een belangrijke uitdaging’, zegt Didier Vanderslycke. ‘Daar hebben de cultuur- en jeugdsector een rol te spelen. Op dat vlak blijft het

heel stil. De bereidheid binnen de sector is groot, maar er moeten middelen tegenover staan. Op dit moment is dat nog niet het geval.’

Wereldevolutie Er valt dus nog wat werk te verzetten. Didier Vanderslycke roept verder op tot enig realisme. ‘De situatie is zoals ze is. Het is geen kwestie van klaar zijn of niet. De overheid en het middenveld moeten ervoor zorgen dat alles klaar is. Ze moeten de boodschap brengen dat dit een wereldevolutie is. De bevolkingssamenstelling zal veranderen. Dit is geen verhaal meer van alleen de centrumsteden, het wordt een Vlaams verhaal. De kwestie is hoe gaan we dat allemaal opbouwen in een goede atmosfeer?’ (HVM)

7


TREND combinatiestress

Balans tussen werk en privé loopt alsmaar moeilijker

Burn-outs zullen toenemen in 2016 Vorige week kwam er weinig opbeurend nieuws. Steeds meer mensen zitten thuis met psychische problemen en die stijging zal zich doorzetten in 2016. Hoe komt het toch dat we blijven worstelen met die balans tussen werk en privé?

Riet Ory, adjunct algemeen directeur bij Femma, schrikt niet van die cijfers. ‘Uit een enquête blijkt dat één op de drie Vlaamse mannen en vrouwen de balans werk-privé als problematisch ervaren. Er is een trend van meer en langer werken. Datzorgt ervoor dat de combinatie alsmaar moeilijker wordt.’

Monkey Business Images

Acht procent van de werknemers zit meer dan een jaar ziek thuis. Vaak met een burnout, depressie of rugklachten. Het aandeel langdurig zieken is in tien jaar tijd met bijna de helft gestegen en stijgt de laatste twee jaar sneller dan ooit. Vooral psychische aandoeningen zoals burn-out en depressie namen sterk toe en dat aantal zal volgens professor Elke Van Hoof, gespecialiseerd in stress en burn-out, enkel toenemen in 2016. Meer vrouwen dan mannen hebben er last van. Daar ziet ze volgende verklaring voor: vrouwen gaan meer werken dan vroeger, nemen vaker de zorg voor de kinderen op zich en staan tegelijkertijd ook meer in voor de mantelzorg.

uuVrouwen werken meer dan vroeger en nemen ook vaker dan mannen de zorg voor de kinderen op zich. Die combinatie wordt alsmaar moeilijker.

leenstaand is.’

Langer werken

Eén op de drie Vlamingen ervaart de combinatie werk-privé als problematisch. Riet Ory

Tweeverdieners Jonge gezinnen staan meer onder druk dan vroeger. ‘Bij de huidige generatie van tweeverdieners merk je dat het thema sterker leeft dan bij vroegere generaties’, zegt Riet Ory. ‘Niet verwonderlijk. In de jaren vijftig en zestig gingen mannen 45 uur per week werken, maar bleef de vrouw thuis. Nu werkt de man gemiddeld 39,31 uur per week en de vrouw gemiddeld 31,31 uur per week: we zijn dus op gezinsniveau fors meer gaan werken: 70 uur versus 45.’ Alleenstaanden hebben het zelfs nog moeilijker, zo weet Riet Ory uit de cijfers. ‘Alleenstaande vrouwen nemen nauwelijks de zorgverloven op om meer voor de kinderen te kunnen zorgen. Gewoon omdat het financieel niet mogelijk is. En dan spreken we toch over één ouder op vijf die al-

Vroeger waren er de grootouders om de kinderen op te vangen, maar ook daar kondigt de trend zich dalend aan, omdat iedereen langer moet werken, maar ook omdat grootouders steeds minder bereid zijn om op de kinderen te passen. Daarbij komt ook dat we allemaal langer leven en er dus meer mantelzorg nodig is, die meestal ook door de vrouwen op zich wordt genomen. Hoe kunnen we dit volhouden? Riet Ory ziet gelukkig ook een positieve trend. ‘Werkgevers zijn op zoek naar andere manieren van arbeidsorganisatie om de werknemers te houden en gelukkig te maken. Voorbeelden daarvan zijn glijdende werkuren of telewerken. Femma zelf zal in 2016 het experiment met de dertigurenwerkweek introduceren. Alleen kunnen die andere vormen van arbeidsorganisaties niet in alle sectoren, ik denk maar aan bandwerk, de zorgsector of aan de kassa in supermarkten, zo dreigt een tweedeling te ontstaan.’ De balans tussen werk en privé zal dus in 2016 meer dan ooit op de agenda staan.’ Hilde Van Malderen

TREND POLARISERING Is het middenveld in gevaar? Er is de tegenstelling tussen links en rechts. Tussen christenen en moslims en tussen Walen en Vlamingen. Het lijkt wel alsof België struikelt over al die tegenpolen. En toch valt het nog wel mee, zeggen politicologen. Wordt 2016 het jaar van een verregaande polarisering in België? Als we de media mogen geloven, begint ons land met de dag meer en meer op Amerika te lijken met twee kampen waarbij populistische uitspraken succes opleveren. Belgisch politicoloog Fabian Bauwens woonde lang in Amerika en kent de politiek daar door en door. ‘In de USA zijn er verschillende studies die aangeven dat de polarisatie vooral onder politici bestaat, maar niet zozeer onder de bevolking’, nuanceert hij. ‘Sinds 1968 werd het duel-debat de norm in de Amerikaanse politiek en media. Debatteren ging niet meer over de inhoud, maar wel over het winnen van het debat, ongeacht de leugens en onjuistheden.’ Volgens Fabian Bauwens zijn populistische standpunten genre ‘grenzen dicht’ en ‘een basisloon voor iedereen’ om volgende reden populair. ‘Het zijn simpele oplossingen die iedereen kan begrijpen. Mensen stemmen vaak tegen hun eigen belang, omdat ze ofwel

niet weten wat hun belang is of omdat de info te complex of ontoegankelijk is.’

Wat zijn we saai Zijn Belgische collega Marc Hooghe van de KULeuven treedt hem bij. Ook in België valt het nog allemaal mee. Het middenveld is niet meteen bedreigd. ‘Het middenveld laat zich soms meeslepen door de gedachte ‘oh, wat zijn we saai’ of ‘we hebben geen figuren’. Maar polarisering in de Belgische context heeft weinig blijvend succes. We kiezen meestal voor de mensen die iets oplossen.’ Volgens Marc Hooghe mogen we ons ook hier niet miskijken op de media. ‘De media zoeken de tegenstellingen tussen links en rechts op. Dat werkt zo in hun tv-formats. In debatten gaat men saaie compromismensen vermijden. Twitter versterkt dat. Daar kan je moeilijk nuance weergeven. Maar die tegenstelling in de media weerspiegelt de samenleving niet. Uit onderzoeken blijkt dat we dat allemaal wel graag zien en we laten ons soms meeslepen, maar we stemmen er niet voor. Kijk naar Jean-Marie Dedecker en Abou Jahjah. Die worden graag uitgenodigd op tv, maar stellen electoraal niets voor.’ (HVM)

8

¬ post


VACATURE m/v CM • Junior aankoper • Dossierbeheerder • Jurist • Functioneel analist • Software engineer JAVA • Paramedicus • Adviserend geneesheer • Test engineer

UW

GEDACHT

Cholesterol Ik ben blij met jullie artikel over cholesterol (Visie nr. 23), eindelijk de juiste aanpak. Ik sukkel al vele jaren met te hoge cholesterolwaarden. Toen ik bij een cardioloog ging, vroeg hij mij om proefkonijn te zijn voor een geneesmiddel. Dat gaf uitstekende resultaten voor de cholesterolwaarden. De nevenverschijnselen (spierscheuring) moest ik er maar bijnemen. Maar een leven lang dat geneesmiddel nemen en last hebben van spierscheuringen wilde ik niet. Ik eet vrij gezond, rookte nooit, heb geen overgewicht en geen hoge bloeddruk. Voor mij hoeven die statines niet. ••• François Lemmens

Voltijds – onbepaalde duur Schaarbeek Meer info over deze en andere vacatures op www.cm.be/jobs

Privéconsultatie COV • medewerker administratie (m/v) bepaalde duur – deeltijds (70%) Brussel solliciteren vóór 15 januari Voor meer info: www.cov.be

Wij kregen een afspraak bij een specialist voor een second opinion in januari 2016. De secretaresse liet ons weten dat er in oktober een plaats was vrijgekomen en vroeg of wij interesse hadden om dan de specialist te zien. Wij gingen op dat voorstel in. Verder kregen wij geen uitleg. Vorige week viel een rekening van 73,20 euro in de bus. Het ging om 12 euro remgeld en een supplement van 61,20 euro omdat het een privéconsultatie was. Niemand heeft ons gezegd dat het om een privéconsultatie ging. Wij hebben daar niet kunnen voor kiezen. Wat is trouwens het verschil tussen een gewone consultatie en een privéconsultatie? ••• Etienne Mourmant, Oostakker Een arts kan gedeeltelijk geconventioneerd zijn. Dat wil zeggen dat hij op bepaalde tijdstippen wel tegen het afgesproken tarief werkt en op andere niet. Als hij niet tegen het conventietarief werkt, gaat het om een privéconsultatie en kan hij supplementen aanrekenen.

Krijg je het voorstel om een arts te consulteren als hij niet tegen de afgesproken tarieven werkt, moet je geïnformeerd worden dat hij supplementen mag vragen en waarom. Dan kun je zelf beslissen om er al dan niet op in te gaan.

Vakantiegeld invaliden Invaliden krijgen vakantiegeld. Maar daardoor kunnen zij in een hogere belastingschijf komen waardoor het vakantiegeld volledig wordt belast. Wat voor zin heeft het vakantiegeld te krijgen als je het nadien volledig of zelfs nog meer moet teruggeven. ••• Viviane Wellens, Oostende Het vakantiegeld is belastbaar. Voor de meeste invaliden blijft deze belasting beperkt. Sommige invaliden hielden door een stijging van het vakantiegeld na belasting inderdaad minder inkomen over. Dat was te wijten aan verschillende maatregelen. Na acties van onder meer Ziekenzorg CM en ACV heeft de regering zich geëngageerd om een oplossing te zoeken (vanaf aanslagjaar 2016), zodat een verhoging van het vakantiegeld alle invaliden ten goede komt.

Nultolerantie Momenteel is de discussie aan de gang over al dan niet nultolerantie voor alcoholgebruik bij jongeren die in de auto stappen. Zou discriminerend zijn. Er is een oplossing voor die discriminatie: nultolerantie voor iedereen die achter het stuur zit, niet alleen voor jongeren. Uit vele studies blijkt dat bij gebruik van alcohol de aandacht en de concentratie daalt, bij jong en bij oud, bij stoer en bij niet stoer, bij mannen en bij vrouwen. Waar blijft de politieke moed? ••• Gerda Bauwens, Brugge.

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar [email protected]. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

GECITEERD

www.thuiszorgwinkel.be

Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts eenPagina citaat. citaat-217&_citaat-217&.qxd 18-06-15 09:31 1

Wedstrijd Wedstrijd

Win een lederen relaxzetel met 4 motoren op jouw maat t.w.v. € 2700! Surf snel naar www.thuiszorgwinkel.be/puzzel om deel te nemen aan de wedstrijd.

1. Dagelijks voedsel; 2. haarkleur; 3. tegenvaller; 4. babyartikel; 5. beddengoed; 6. teer; 7. waterkering; 8. dun; 9. lijfeigene; 10. kledingstuk; 11. barst; 12. onverzettelijk; Citaat-217 13. Europese taal; 14. foedraal.

1

K B A R R O O D

2

B A

3

S E R T R O

4

S

L U D

5

L

T A G E K E N

6

B R N E O O W S

7

A S T

L

K O T N D I

I

P

A E R

L M U

I

S

8 M E A N G H E R 9

E S E

L

F A A

F

10 B T R A O E

L

11 S B N R E

U K

I

K

12 S E T M O A E R 13 D U N D

I

T K S

14 K IJ O K K E R T

Comfort in huis

Wij trekken altijd ons plan. Samen. Je ruggengraat is letterlijk en figuurlijk de spil in je lichaam en leven. Maar al te vaak wringen we ons in bochten die onze stabiliteit niet ten goede komen. Een plotse blokkade of ingreep vraagt dan om aangepaste hulpmiddelen. Een waaier aan ergonomisch materiaal geeft je dat extra steuntje in de rug.

Kom naar Thuiszorgwinkel of bel 015 28 61 18. Samen vinden we wat jij nodig hebt!

Oplossing: ”Karakter is datgene wat men heeft als niemand kijkt.”

Citaat 217

Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat

Advertentie_Visie_Comfort in huis_dec_2015.indd 1

17/12/15 09:57

¬ hoe gaat het met u?


9

Alle kosten in één oogopslag

Ziekenhuisfactuur in nieuw kleedje Vanaf 1 januari zit de ziekenhuisfactuur in een nieuw kleedje. Ze wordt helder en overzichtelijk zodat je in één oogopslag weet wat de opname je kost. We zetten een aantal nieuwigheden op een rij.

J

e ziet eerst een samenvatting van de kosten. Je krijgt enkel de rubrieken die voor jou van toepassing zijn. Als je voor een eenpersoonskamer koos, weet je meteen hoeveel de kamer- en ereloonsupplementen bedragen. De factuur is onderverdeeld in rubrieken. Per rubriek vind je in de samenvatting het totaal dat ten laste is van de patiënt. Betaalde je een voorschot, dan staat dat erbij. In het vak ‘Totaal van de kost ten laste van de patiënt’ staat het totale bedrag dat je moet betalen. Daaronder is vermeld: ‘Aan het ziekenfonds wordt … euro aangerekend’. Dat bedrag informeert je enkel over de tegemoetkoming van de ziekteverzekering voor je opname. Onderaan vind je in de meeste gevallen een overschrijvingsformulier voor het bedrag dat je nog schuldig bent.

In detail Na de samenvatting volgt de gedetailleerde factuur. Van de acht mogelijke rubrieken of rubriekonderdelen, krijg je alleen deze te zien die voor jou van toepassing zijn. Kreeg je geen implantaat of prothese, dan zie je dat vakje ook niet staan. Supplementen worden voortaan in een afzonderlijke kolom vermeld. Per rubriek onderdeel zie je het bedrag dat ten laste is van het ziekenfonds, het bedrag dat ten laste is van de patiënt en het supplement dat je daar nog bovenop betaalt bij opname in een eenpersoonskamer. Elk supplement is dus het gevolg van de keuze voor een eenpersoonskamer. Supplementen worden aangerekend bovenop het officiële bedrag voor de kamer of voor het honorarium. De kosten die in deze kolom staan, kun je dus vermijden door te kiezen voor een kamer

voor twee of meer personen. In de kolom ‘Ten laste van de patiënt’ staan je kosten voor ‘persoonlijk aandeel’ (je remgeld voor terugbetaalde prestaties en afleveringen) en de kosten voor verstrekkingen en afleveringen waarvoor de ziekteverzekering niets terugbetaalt en die je dus volledig zelf moet betalen.

Rubrieken • Op de samenvatting en op de gedetailleerde factuur zijn er maximaal acht rubrieken. De eerste gaat over de verblijfskosten. Ben je meerdere dagen in het ziekenhuis en verblijf je op verschillende diensten, dan vind je die volgens datum terug. • In de volgende rubriek werden alle forfaitaire kosten samengebracht. Het gaat om bedragen per dag en per opname zoals voor klinische biologie (labonderzoeken), beeldvorming en geneesmiddelen die het ziekenhuis mag aanrekenen aan elke patiënt, ook al had je niets daarvan nodig. • In de rubriek apotheek zitten geneesmiddelen, implantaten en medische hulpmiddelen. Voor terugbetaalde geneesmiddelen betaal je hier niets. Maar het aantal pijnstillers dat je kreeg, of elk ander geneesmiddel waarvoor geen terugbetaling is, vind je hier terug. • Bij de honoraria is er geen onderscheid meer tussen geconventioneerde en nietgeconventioneerde zorgverleners. Zowel bij dagopname als bij opname met overnachting zijn ereloonsupplementen im-

mers enkel mogelijk in een eenpersoonskamer. Kiest de patiënt voor een eenpersoonskamer, dan mogen alle zorgverleners, al of niet geconventioneerd, supplementen vragen. Deze supplementen kunnen je factuur hoog doen oplopen. • Bij de rubriek ziekenvervoer kan voortaan naast dringend ook niet-dringend ziekenvervoer vermeld staan. Het gaat hier enkel over ziekenvervoer dat vanuit het ziekenhuis werd georganiseerd. • Dan zijn er nog de rubrieken ‘Andere leveringen’ (onder meer bloed, gipsmateriaal, moedermelk…) en ‘Diverse kosten’ (zoals gebruik van telefoon op de kamer) en btw die je moet betalen op louter esthetische ingrepen.

Daarna vind je het totaal van wat ten laste is van het ziekenfonds, ten laste van de patiënt en de eventuele supplementen. Chris Van Hauwaert illustratie Rutger Van Parys

Goed om te weten

• Als je daarvoor de toestemming geeft, kan het ziekenhuis je de factuur elektronisch bezorgen. • Ga je voor ambulante verzorging

naar het ziekenhuis (dus geen dagopname), dan krijg je enkel een gedetailleerde factuur, geen samenvatting. • Met vragen over je ziekenhuisfactuur kun je altijd terecht bij de CM-consulent. Laat je ziekenhuisfactuur nakijken voor je ze betaalt. • CM-leden die aangesloten zijn bij het CM-Hospitaalplan, bezorgen samen met het aangifteformulier ook de originele samenvatting én de gedetailleerde factuur aan het ziekenfonds.

Eric De Maegd

• Supplementen kun je vermijden. Bij opname in het (dag)ziekenhuis krijg je een opnamedocument voorgelegd. Daar kun je kiezen voor verzorging in een tweepersoonskamer of een gemeenschappelijke kamer. Deze keuze garandeert je dat je geen supplementen betaalt. Kies je voor een eenpersoonskamer, dan betaal je wel supplementen.

10


win

Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip Geld om een vuurgevecht in te leiden Oplossing

S

Stuur je antwoord voor 4 januari op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar [email protected]. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Smiling songs’ van Zaki (bundeling van bekende en minder bekende liedjesteksten met humor), uitg. Manteau of het kinderboek ‘Over botjes, protjes en snotjes’ van Thaïs Vanderheydens (over de werking van het menselijk lichaam), uitg. Borgerhoff & Lamberigts. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot. Oplossing Visie nr. 23 Eieren De winnaars worden persoonlijk verwittigd. Neem ook deel aan de CM-webquiz op wwwcm.be.

Met suikervervangers naar de diëtist

Stevia, wondermiddel of niet? We eten te veel suiker. Maar zijn zoetstoffen een gezonder alternatief voor de kerstdesserts dezer dagen? En wat met stevia, een zoetstof van natuurlijke oorsprong? Onze redacteur ging naar de supermarkt en legde de inhoud van de winkelkar voor aan een diëtiste.

I

k begin ‘s ochtends graag met ontbijtgranen en een glaasje appelsiensap. Suikerbommetjes bij de start van de dag, geen goede gewoonte. Frisdrank en snoep laat ik aan me voorbijgaan. Maar is dat bio-sapje dan gezonder? En, mag ik zwichten voor chocolade met stevia als ik toch wil snoepen? Ik vraag het na, met de eindejaarsperiode vol aperitiefen dessertmomentjes in het achterhoofd. Maar eerst naar de supermarkt, op zoek naar suikeralternatieven.

In de supermarkt Op de hoek van de gang met snoep tref ik een rek vol steviachocolade aan. In het zicht en met groene blaadjes op de verpakking. Zo weet je dat je met een zoetstof van natuurlijke oorsprong te maken hebt. Die chocolade gaat in de kar, net als de steviaconfituur die ik verderop vind. Frisdrank - gewoon, light, met stevia en bio - hup, in de kar. Nog een slechte gewoonte, in mijn koffie heb ik graag wat suiker. Misschien verdient ook dat een alternatief. Tafelzoetstof, check. Die heb je ook met stevia. In het rek ernaast vind ik een zakje muntjes. Suikervrij, staat erop. Aantrekkelijk, dus ook dat

Daniel Rys

zoek en


uuEls Debruyne: ‘Frisdrank en confituur zijn extraatjes, gebruik ze met mate ook al zit er stevia in.’

gaat de kar in, net zoals een doosje kruidenpastilles met stevia. Altijd handig in mijn tas. Ik ga naar de kassa: gezonder blijkt zijn prijs te hebben.

Bij de diëtist Met mijn boodschappen bel ik aan bij diëtiste Els Debruyne. ‘We eten te veel suiker’,

begint Els. ‘Zoetstoffen zijn een alternatief. Enerzijds zijn er intensieve zoetstoffen. Voorbeelden zijn aspartaam in lightfrisdranken of stevia, een zoetstof van natuurlijke oorsprong, afkomstig van de blaadjes van de steviaplant, in de producten die je kocht. Die bevatten amper calorieën en hebben geen invloed op je bloedsuikerspie-

SPOT

Wie vind jij bijzonder? Wil jij eens graag iemand in de schijnwerpers zetten? Een collega die je elke dag stipt komt afhalen voor het werk, de buurvrouw bij wie je kinderen na school altijd terechtkunnen of de bakker die voor elke klant even vriendelijk is? Jij krijgt daarvoor een rubriekje in ons blad. Laat ons weten wie jij bijzonder vindt en waarom. In elk nummer van 2016 wordt iemand van de genomineerden voorgesteld. Bij elk verhaal verschijnt ook een foto van de markante figuur. Als jouw inzending wordt gepubliceerd, krijg je twee filmtickets thuisgestuurd. Een voor jou en een om jouw bijzondere man of vrouw extra te verrassen.

✔✔Stuur je nominatie naar

[email protected] of Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel.

Wat als je niet verlost raakt van een vuiltje in je oog? Iedereen kreeg wel eens iets in het oog: zand op het strand, een vliegje tijdens een fietstocht, stof bij het klussen. Lastig, maar meestal gaan de klachten snel over. Is dat niet zo, ga dan zeker langs bij je arts.

een bruine roestring als het om een metaalsplinter ging. Soms zie je niets.

Wat kun je eraan doen?

Heb je last van een vreemd voorwerp in je oog, dan belandde er van buitenaf iets in je oog op je hoornvlies. Het kan om heel uiteenlopende dingen gaan: zand, een houtsnipper, een vliegje, een metaalsplinter tijdens het slijpen … Het overkomt je meestal heel toevallig.

Vaak gaat het voorwerp spontaan weg wanneer je oog traant. Is dat niet zo, dan kun je met je duim en wijsvinger de oogleden van elkaar trekken. Kijk naar boven en daarna naar beneden. Zie je het vuiltje, veeg het dan met de tip van een propere zakdoek naar je ooghoek. Komt het vuiltje niet spontaan vrij, spoel je oog dan goed met water. Wrijf niet in je oog, anders kun je het voorwerp dieper duwen.

Wat zijn de symptomen?

Wanneer ga je naar de dokter?

Krijg je iets in je oog, dan voel je dat meestal vrij snel. Een vreemd voorwerp in je oog kan hinderlijk zijn. Je ooglid kan over het voorwerp schuren wanneer je knippert, je oog kan rood worden, tranen of pijn doen. Wanneer het voorwerp in het midden van je oog terecht gekomen is, zie je wel eens wazig. Soms kun je het voorwerp in je oog zien zitten als je in de spiegel kijkt. Dan merk je bijvoorbeeld een zwart puntje, of je ziet

Krijg je een metaalsplinter niet weggespoeld, ga dan meteen naar je arts. Ging het om een ander vreemd voorwerp en zijn je klachten na twee dagen niet verdwenen, ga ook dan langs bij je arts. Je arts zal je oog verdoven en het voorwerp met een naaldje verwijderen. Soms gebruikt hij daarbij een vergrootglas of een oogzalf. Heb je nadien een wondje, dan krijg je een antibioticumzalf mee. Draag in dat geval geen contactlenzen. Je oog

Wat is het?

afdekken is niet nodig, maar het kan wel wat rust geven. Lukt het niet om het voorwerp te verwijderen of heb je zichtproblemen, dan zal je arts je doorverwijzen naar de oogarts.

Elise Rummens, preventie-arts CM

www.cm.be/ dehuisdokter

Stefan Dewickere

OP

HUIS dOKTER



de

11

VOORZET

Zijn die zoetstoffen gezonder dan suiker? ‘Vergeet niet dat veel producten met suiker tot de restgroep behoren’, vertelt Els. ‘Je hebt ze niet nodig. Je eet er dus het best maar een klein beetje van. Dat geldt voor de frisdrank in je tas, maar ook voor de confituur, de chocolade en de snoepjes. Als je toch een extraatje kiest, is een product zonder suiker met minder calorieën inderdaad niet slecht. Neem een zoetje in de koffie, of drink een glaasje lightfrisdrank.’

Stevia Is stevia dan gezonder dan andere zoetstoffen? Het wordt een wondermiddel genoemd: zoet, maar van natuurlijke oorsprong. Els: ‘Stevia is een intensieve zoetstof die in veel producten gebruikt wordt die je niet nodig hebt. Het is geen wondermiddel, eerder een natuurlijk alternatief voor suiker. Frisdrank met stevia is trou-

Niet heel de reep ‘Door de groene blaadjes op de verpakking en de vermelding ‘natuurlijk’ denken we dat we gezond kiezen, maar dat is niet altijd zo’, gaat Els verder. ‘Je hebt koolhydraten nodig, maar haal die bijvoorbeeld uit groenten, brood of fruit. Beperk enkelvoudige suikers zoals in confituur, snoep of frisdrank. En snoep met mate. Werk geen hele reep naar binnen. Deze producten zijn extraatjes, ze geven je zin in zoet. En, gebak of chocolade leveren nog steeds veel vetten aan. Ook bij producten met stevia.’ Wat met fruitsappen of bio-sapjes? Els: ‘Fruitsappen, bio of niet, bevatten meestal evenveel suiker en calorieën als gewone frisdrank. Ze leveren wel vezels en vitaminen. Ze zijn dus beter dan frisdrank. Maar ook hier: drink met mate.’ Anneleen Vermeire

✔✔www.cm.be/zoetstoffen www.cm.be/stevia

Luc Van Gorp, Voorzitter CM

www.twitter.com/CMziekenfonds

Extraatje

wens verwarrend. Je denkt dat je gezonder kiest, maar eigenlijk zit er nog steeds suiker in. Kies dus beter voor light. En vergeet niet dat chocolade met stevia niet altijd minder calorierijk is. Daarin zitten nog steeds heel wat vetten.’

Om onze gezondheidszorg voor iedereen betaalbaar te houden, komt er ook een verbod op ereloonsupplementen voor enkele specifieke prestaties. Zo zullen artsen vanaf volgend jaar geen ereloonsupplementen meer mogen vragen in eenpersoonskamers voor prestaties klinische biologie, pathologische anatomie en genetica. Als ziekenfonds kanten wij ons al jaren tegen de hoge ereloonsupplementen in eenpersoonskamers. Voor het eerst spreken artsen en ziekenfondsen er zich gezamenlijk over uit. We willen werk maken van een alternatieve financiering die de patiënt meer tariefzekerheid biedt. Dat we deze stappen samen kunnen zetten, bewijst nog maar eens het belang van het overleg tussen ziekenfondsen en artsen. Alleen samen kunnen we bouwen aan de gezondheidszorg van morgen. Alleen met gedragen beslissingen kunnen we het verschil maken. Laat dit kerstakkoord een eerste stap zijn, een stap waarmee we de richting bepalen die we de komende jaren uitgaan.

Stefan Dewickere

gel. Ze zijn dus interessant voor diabetici en voor wie op de kilo’s wil letten. Anderzijds zijn er extensieve zoetstoffen of polyolen, zoals xylitol. Die vind je bijvoorbeeld in de muntjes die je bij hebt. Ze worden vooral gebruikt als vulproduct. Let wel op, als je er veel van eet, kan het laxerend werken.’

Ziekenfondsen en artsen hebben begin deze week een akkoord afgesloten over de tarieven voor de komende twee jaar. In deze budgettair krappe tijden was dat geen sinecure. Met het ‘kerstakkoord’ slaan de betrokken partners samen de weg in richting gezondheidszorg van morgen. Het belang van een akkoord tussen ziekenfondsen en artsen kan niet genoeg benadrukt worden. Zo weet je als patiënt wat je in 2016 en 2017 zal betalen bij een geconventioneerde arts. Maar het akkoord gaat nog een stuk verder dan louter de tarieven. Alle gemaakte keuzes stellen de patiënt centraal en overstijgen de verschillende sectoren van de gezondheidszorg. Om maar een voorbeeld te noemen: wie chronisch ziek is, heeft er alle belang bij dat zijn zorgverleners uitstekend samenwerken en in overleg een zorgtraject uittekenen. In het akkoord zijn daar middelen voor uitgetrokken.

www.facebook.com/CMziekenfonds

Samen voor gezondheidszorg van morgen

Vlaming bereid om verantwoordelijkheid te nemen

Hoe houden we gezondheidszorg betaalbaar?

Om gezondheidszorg betaalbaar te houden, is de Vlaming bereid om een deel van zijn keuzevrijheid op te geven, zo blijkt uit interactieve infosessies van CM en kwb. Besparen wil de Vlaming onder andere door te kiezen voor goedkopere geneesmiddelen en zich verder te verplaatsen voor specifieke behandelingen. Hoe houden we onze gezondheidszorg betaalbaar? Met die vraag trokken CM en kwb het land door. Tijdens interactieve infosessies konden 1 900 mensen hun me-

82% uuwil dat de dokter kiest voor de goedkoopste medicatie.

ning geven over diverse gezondheidsdilemma’s. Uit de cijfers komen een aantal opvallende conclusies.

Geen merkproducten De Vlaming is niet gehecht aan merknamen als het gaat om medicatie. Heel wat mensen willen dat de huisarts enkel medicijnen op stofnaam voorschrijft, zodat de apotheker kan kiezen voor een goedkoop geneesmiddel. Dat zou de ziekteverzekering alvast een forse besparing opleveren. Daarnaast zien veel mensen ook het nut in van preventie, waar meer middelen naartoe mogen gaan.

87%

50 km

uuwil 50 km rijden om behandeld te worden in een gespecialiseerd ziekenhuis.

50 kilometer extra

Serieuze uitdaging

Verder wil de Vlaming zich gerust wat verder verplaatsen bij zeldzame of complexe aandoeningen. Voor de meerderheid hoeven deze enkel behandeld te worden in gespecialiseerde ziekenhuizen. 50 kilometer extra vormt voor de meeste mensen geen probleem.

‘Het doet ons deugd om te zien dat zoveel mensen, eens ze geïnformeerd zijn, bereid zijn om hun verantwoordelijkheid op te nemen’, zegt CM-voorzitter Luc Van Gorp. ‘Als ons systeem van gezondheidszorg daar beter van wordt, willen veel mensen een stuk van hun vrijheid opgeven. Dat zal hoe dan ook nodig zijn, want met de vergrijzing en het toenemend aantal chronisch zieke mensen, staan we voor serieuze uitdagingen. Het zal aan ons, als middenveld, zijn om mensen voldoende te informeren en het debat op gang te brengen.’ (NV)

Als de middelen beperkt zijn, dan vindt de Vlaming dat het de maatschappij is die mag beslissen welk soort behandelingen terugbetaald worden. Slechts een minderheid legt deze beslissing bij de patiënt of de individuele zorgverstrekker.

71% uuvindt dat de maatschappij mag beslissen welk soort behandelingen terugbetaald worden.

75% uuvindt dat er meer geld mag gaan naar preventie.

12



Een greep uit jullie kerstverhalen

knipsels Remgeld voor geneesmiddelen Als je dit jaar het grensbedrag voor de maximumfactuur bereikt hebt, moest je voor geneesmiddelen die voor de maximumfactuur meetellen geen remgeld meer betalen. Dat werd automatisch verrekend tussen de apotheker en het ziekenfonds. Vanaf 2016 start de teller van je medische kosten opnieuw. Voor geneesmiddelen die in aanmerking komen voor de maximumfactuur, zal de apotheker je vanaf 2016 weer remgeld aanrekenen. De maximumfactuur beperkt de jaarlijkse medische kosten van gezinnen tot een plafondbedrag. Eens de medische kosten in de loop van een kalenderjaar het plafondbedrag bereiken, krijgt een gezin vanaf dan het remgeld voor de volgende medische prestaties volledig terugbetaald.

Kerstfeest gaat toch door Omgewaaide bomen, het eten slecht geworden, een kind te kort voor het kerstspel, op kerstavond kan er van alles gebeuren, maar jullie maken er toch een feest van, dat konden we lezen in de vele reacties naar aanleiding van onze kerstwedstrijd. Hierbij een greep uit de inzendingen. Weer genieten na moeilijke periode Nathalie Peers • Vichte Mijn drie deugenieten doen mij weer zorgeloos genieten na een lange revalidatie. Op mijn 33ste kreeg ik een beroerte, maar als jonge mama met 3 kleine kindjes kan of mag je niet ziek zijn. Dus was dit een moeilijke periode met logo, ergo, kine, doktersbezoeken, afhankelijk zijn van anderen want je mag niet met de auto rijden ... Maar dankzij een goede omkadering, een man die zorgverlof kon opnemen en steun van familie en vrienden, kijken we nu verder naar de toekomst!

✔✔www.cm.be/maximumfactuur Kerstavond met verschillende culturen

Studenten geven bloed Het Rode Kruis organiseerde voor de tweede keer dit jaar de actie Bloedserieus. In zes Vlaamse studentensteden gaven 8 682 studenten bloed of plasma. Dat is een succes. Nieuwe donoren zijn nodig. Elk jaar valt ongeveer tien procent weg omdat ze de leeftijdsgrens bereikt hebben of ziek zijn. Twee keer per academiejaar organiseert het Rode Kruis een reeks bloedafnames in zes Vlaamse studentensteden. In het voorjaar van 2016 plant Bloedserieus opnieuw 27 inzamelingen.

Robertine Vanacker • Watou Jaarlijkse traditie. Een traditie die wij van onze ouders meekregen. Een samenkomst van verschillende culturen en geloven. Bij ons in familiekring met kerstavond. Een Iraanse, een Turk, een Franse en natuurlijk Belgen.

8 bomen omgewaaid Ils Dubois • Arendonk

✔✔www.bloedserieus.be

Elk jaar willen we vrienden en familie verrassen met een originele kerstkaart die een lach tevoorschijn tovert. We kochten net een stukje speelbos voor onze 3 kinderen en werkten hard om het speelklaar te krijgen. Toen staken er hevige stormen op. Wel 8 dikke bomen vielen om en we konden opnieuw beginnen ... Met de hulp van stoere brandweermannen en onze kinderen werd de klus geklaard en ook de kerstkaart kreeg vorm. We haalden er zelfs de krant mee!

Wakkere baby overdag op buik leggen Een test heeft aangetoond dat Vlaamse baby’s van acht maanden een minder goed ontwikkelde grove motoriek hebben dan te verwachten op die leeftijd. Er is een verband met de tijd dat een baby op de buik ligt. Baby’s die minder dan een uur per dag op de buik liggen, scoren minder goed. Daarom raadt Kind en Gezin aan om baby’s overdag als ze wakker zijn regelmatig op hun buik te leggen. In die positie oefenen ze hun spieren veel meer. Het blijft nodig om baby’s op de rug te slapen te leggen om wiegendood te voorkomen.

Kinderen tot 6 jaar gratis Zijn je kinderen nog niet schoolplichtig? Dan trek je met onze Oekkie-vakanties goedkoper naar de bergen. Kinderen tot 6 jaar verblijven niet alleen gratis, zelf betaal je ook een pak minder. Bovendien kun je genieten van alle ruimte op de skipistes en hoef je niet te wachten aan de liften. En terwijl jij op de latten staat, zorgen onze enthousiaste moni’s voor je kleine rakkers.

Mama’s genieten van kraamkost

We hebben nog vrije plaatsen in februari en maart in onze hotels in Valmeinier (FR) en Zinal (CH). Meer informatie via 070 233 119 of www.intersoc.be.

Kraamkost is uitgeroepen tot Woord van het Jaar. Kraamkost is een verse maaltijd die kersverse mama’s cadeau krijgen zodat ze zelf niet moeten koken. Zo kunnen pas bevallen mama’s weer op krachten komen. De term werd geïntroduceerd door blogster Madame Zsazsa. Ze stelde kraamkost als vrijblijvende cadeautip voor bij de geboorte van haar derde kind. Ze meldde nadien dat kraamkost toen heel goed van pas kwam en dat heel de familie er mee van kon genieten. Jonge ouders kunnen nooit genoeg helpende handen krijgen.

Intersoc-werkvakanties Prettige feestdagen! Wij wensen al onze vrijwilligers een zalig kerstfeest en een gelukkig nieuwjaar! Bedankt aan de bijna 3 000 medewerkers die het afgelopen jaar meewerkten aan onvergetelijke vakanties. Ook interesse om als Intersoc-vrijwilliger mee te gaan naar de sneeuw of de zon? Meer informatie op www.intersocwerkvakanties. be, via [email protected] of 02 246 47 44. Tip: Stel je vanaf 1 februari kandidaat voor het zomerseizoen

Visie_25-12_Oekkie.indd 1

17/12/2015 13:58:51



HELPENDE

13

HANDEN

Hartpatiënt Riet (19) zamelt geld in voor Music For Life

Kerstspel met invaller Lamia Defoor • Gent In de kerstperiode van 2009 waren we op bezoek in Nederland bij mijn zus. Op kerstavond zouden we allemaal samen naar de kerk gaan. Door de hevige sneeuw van die dag, kon het kindje dat voorzien was om mee te spelen in het kerstspel die avond niet aanwezig zijn. Het gezin moest van ver komen en kon de rit niet doen omwille van de sneeuw. Daarom werd ons gevraagd of onze jongste dochter mocht meedoen in het theater dat alle kindjes hadden voorbereid. Zo kregen we die avond een mooi kerstspel te zien met al onze kinderen, de twee kinderen van mijn zus en onze twee dochters.

‘Uiteraard wou ik graag een actie doen voor de vzw Bednet. Dankzij hen kan ik weer lessen volgen. Ik kamp al vier jaar met hartritmestoornissen en werd twee keer geopereerd. Een gewone schoolweek is niet haalbaar voor mij. Door in de voormiddag thuis mee te volgen via het videosysteem van Bednet, lukt het wel. In de namiddag ga ik naar school, maar tegen ’s avonds ben ik weer helemaal uitgeput. Toch ben ik blij dat ik na een jaar afwezigheid weer verder kan studeren. Ik ben Bednet en de leerkrachten en klasgenoten die mij helpen, heel erg dankbaar.’

Nutella-pot vol rostjes ‘Mijn klasgenoten boden spontaan aan om geld te verzamelen voor Bednet. Maar omdat je niet met een hele klas kunt overleggen – dat lukt echt niet, weten we ondertussen – stelden we een werkgroepje samen. Uiteindelijk hebben we wenskaarten en kersenpittenhartjes verkocht, grappige foto’s gemaakt en rosse centjes verzameld in grote potten. In de leraarskamer stond zo’n supergrote Nutella-pot en die zat bijna helemaal vol. In totaal verzamelden we al 506 euro.’

Coq au vin was slecht geworden Reiner Loos • Hamme Een paar jaar geleden, voor het kerstdiner bij mijn moeder thuis, bleek die middag de zorgvuldig zelfgemaakte coq au vin slecht geworden te zijn. Niet onlogisch: we zijn met een hele bende en dat geraakt allemaal niet in de koelkast. Eén van de zonen bracht de oplossing: het overschot van kerstavond werd opgehaald en in de oven gezet. Klein en groot hebben nog flink kunnen smullen, zoals je ziet op de foto. Elk jaar hebben we hierdoor iets om nog eens hartelijk mee te lachen.

Er zijn nog goeie mensen ‘De rosse centjes blijven toestromen. Er zitten vaak zakjes vol munten in onze brievenbus, van vrienden en familie, maar ook van verre kennissen. Een vriendin gaf mij de volledige inhoud

Guy Puttemans

Na een hartoperatie kan Riet Vanden Eede weer lessen volgen dankzij de computerverbinding van Bednet. Dat verdient een Music For Lifeactie, dachten haar klasgenoten. Samen met Riet zamelden ze 506 euro in.

uuRiet: ‘Toch liever in de klas.’ van haar eigen spaarpot. Er zat 40 euro in. Ze had dat ook gewoon op haar spaarrekening kunnen zetten, maar ze schonk het aan Bednet, dat vind ik wel mooi. Er zijn nog goeie mensen in deze wereld, ook nu.’

Halve grapjes ‘Ik hoop dat ik dit jaar mijn middelbare school kan afwerken. Aan mijn hart kunnen ze na twee operaties niets meer doen, maar binnenkort start ik met cardiorevalidatie. Hopelijk word ik daarmee wat fitter of tenminste wat minder vermoeid. Lessen volgen van thuis uit is wel ok, maar ik zou toch veel liever de hele dag samen met mijn klasgenoten op de schoolbanken zitten. Nu mis ik de helft van wat er gebeurt in de klas, omdat ik enkel de stem van de leerkracht hoor. Als iedereen begint te lachen, weet ik vaak niet waarom. Ik hoor alleen de grapjes van de leerkrachten, maar die zijn vaak euh – niet echt grappig (lacht).’ (NV)

De tickets voor Plopsaland De Panne en Plopsa Indoor Hasselt werden verdeeld onder de meest originele inzendingen. Alle winnaars werden persoonlijk verwittigd.

?!

SMAKELIJK

Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.

Heb ik recht op de renovatiepremie? Voor renovatie van je woning die minstens 25 jaar oud is, kun je van de Vlaamse overheid een premie krijgen.

Het maximumbedrag van de premie, voor de twee aanvragen samen, bedraagt 10 000 euro.

De werken die voor de renovatiepremie in aanmerking komen, zijn verdeeld in vier categorieën. Dat zijn de structurele elementen van je woning, het dak, het buitenschrijnwerk en de technische installaties. Om recht te hebben op de premie, moet je eigenaar-bewoner zijn of de woning verhuren aan een sociaal verhuurkantoor. Als je eigenaar bent, geldt er bovendien een inkomensgrens.

Je kunt de renovatiepremie pas aanvragen als de werken voltooid en gefactureerd zijn. Voor elke categorie van werken moet er minstens een factuurbedrag zijn van 2 500 euro (exclusief btw). Je kunt geen nieuwe aanvragen meer indienen als je de voorbije tien jaar al een renovatiepremie kreeg. Sinds 1 december kun je aanvragen indienen voor werken overeengekomen met de aannemer of voor materiaal besteld vanaf 1 december 2014.

Per aanvraag kun je maar voor werken uit twee soorten categorieën facturen indienen. Voor werken uit meer dan twee categorieën moet je twee aanvragen indienen. De tweede aanvraag doe je ten vroegste een jaar en maximaal twee jaar na de eerste.

✔✔[email protected] Tel. 078 05 08 05 www.wonenvlaanderen.be

Aardpeersoepje met kokos en garnaal Ingrediënten voor 4 personen: 1 kg aardperen ¬ 1 liter kippenbouillon ¬ 1 klein blikje (125 ml) ongezoete kokosmelk ¬ 50 g garnalen – bieslook ¬ peper ¬ zout

Bereiding: schil de aardperen en spoel ze grondig ¬ doe ze in een kookpot en voeg 1 liter kippenbouillon toe ¬ breng aan de kook en laat dit rustig sudderen tot de aardperen helemaal gaar zijn ¬ mix tot de soep heel glad wordt ¬ voeg de kokosmelk toe en mix nog even ¬ breng op smaak met peper en zout ¬ serveer de soep met wat grijze garnalen ¬ werk af met wat fijngesneden snippers bieslook

Recept: Johan Engelen www.johanengelen.be

14

¬ uw job, ons werk

DE VLOER


Arbeiders en bedienden werken vlot samen bij Eternit

‘Onze gezamelijke stem heeft meer gewicht’ Bij Eternit in Kappelle-op-den-Bos wachten de bedienden en arbeiders niet op een volledig uitgewerkt eenheidsstatuut om goed samen te werken. Hoofddelegees Louis Verlinden en Edy Van den Brande getuigen. ‘We zijn een tandem.’

A

chter het station van Kappelle-op-den-Bos strekken de bedrijfsgebouwen van Eternit zich ver uit. Eternit is de Belgische marktleider in daken, gevels en wanden. Iedereen uit de streek kent wel iemand die er werkt. Eternit werd eind de jaren negentig een beetje de schaamte van de streek, door de asbestzaak. Maar ondertussen werd Eternit langzaam opnieuw de trots van Kappelle-op-den-Bos.

Wat doen jullie bij Eternit? Edy: ‘Ik heb eerst stage gedaan en daarna zes jaar als arbeider gewerkt voor ik bediende werd. Dat doe ik nog steeds, ik werk in bureeldiensten.’ Danny: ‘Ik ben ACV-kopman bij Promat, dat ligt op 2km van Eternit vandaan. Promat en Eternit zijn één sociale eenheid. We hebben één ondernemingsraad en één comité voor preventie en bescherming.’

We zijn het niet altijd eens, maar we kunnen alles bespreken. Edy Van den Brande

Louis: ‘Eternit maakt platen, planken, daken, gevels en wanden. Ik heb 32 jaar in een drieploegensysteem gewerkt (vroege, late, nacht).’ Hoe zijn jullie syndicaal actief geworden? Louis: ‘De vorige ACV-kopman van de arbeiders heeft mij in 1995 gevraagd om op te komen bij de verkiezingen, maar mijn moeder was ernstig ziek. Toen hij het in 2000 opnieuw vroeg heb ik ingestemd. Voor mij is het werk als delegee opkomen voor de problemen van de mensen die er zelf niet zo snel iets over durven te zeggen. Te vaak krijgen de brave stille gasten de rotklusjes die anderen niet willen doen.’

Frank Bahnmuller

Hoofddelegee van de bedienden Edy, is kind aan huis in de fabriek. ‘Edy kijkt niet neer op de arbeiders, hij heeft zelf in de ploegen gewerkt. We verstaan elkaar’, zegt Louis, die hoofddelegee is voor de arbeiders. Louis en Edy zorgen voor een goede symbiose van arbeiders en bedienden. Samen met Danny Fierens die ACV-kopman is bij zusterbedrijf Promat, vertellen ze over de samenwerking over de grenzen van statuten en vestigingen heen. ‘Onze gezamelijke stem heeft meer gewicht.’

u Louis, Edy en Danny (van links naar rechts), staan voor een vakbond van samenwerking. Over de grenzen van statuten en vestigingen heen. Danny: ‘Ik ben in 1985 beginnen te werken bij Eternit en in 1986 al voor het eerst opgekomen bij de jongeren. Ik heb het geluk gehad sinds dan altijd verkozen te zijn. Ik heb een tijd in Eternit gewerkt en nu al 19 jaar in Tisselt (Promat).’ Edy: ‘Ik wilde opkomen voor de mensen rond mij. Mijn grootvader en mijn vader hebben hier ook gewerkt, ik ken de fabriek al van toen ik klein was. Toen ik een paar jaar gewerkt had als bediende wilde ik mij sociaal inzetten. Mijn vader was ook eventjes sociaal actief geweest. Van mijn grootvader weet ik het niet. Hij is jong gestorven … door de asbest.’ Hoe beleven jullie de asbestzaak rond Eternit? Louis: ‘We begrijpen de mensen die er iemand aan verloren heel goed. Elk jaar sterven er mensen aan asbest. Wij hebben er ook mee gewerkt, het zou ons ook kunnen overkomen. Maar het is belangrijk dat de mensen weten dat hier al sinds 1997 geen asbest meer wordt gebruikt. De arbeiders worden daar nog steeds aan herinnerd als er voor onze poorten betoogd wordt, terwijl zij het niet gedaan hebben.’ Edy: ‘Je wenst dit uiteraard niemand toe.

En Eternit was niet het enige bedrijf dat asbest heeft gebruikt. Er vallen nog steeds slachtoffers, maar Eternit gebruikt al van twee jaar voor het wettelijk verbod in België (1999) geen asbest meer. Veel van de arbeiders hier hebben die tijd zelfs niet meer meegemaakt.’

Edy is ook arbeider geweest en kijkt als bediende absoluut niet op ons neer. We zijn een team. Louis Verlinden

Is er syndicale vrede? Louis: ‘Ja, al geven ze ons niets voor niets. Het zijn soms bikkelharde onderhandelingen. Maar we kunnen door dezelfde deur met de directie. Natuurlijk zijn we als vakbond geen ja-knikkers.’

En jullie werken goed samen? Louis: ‘De relatie tussen arbeiders en bedienden is heel goed. Edy en ik bespreken alles. Dat komt door hem, vroeger zagen arbeiders en bedienden elkaar bijna niet staan. Edy heeft mij gevraagd om samen te werken en daar heb ik onmiddellijk ja op gezegd. Edy is ook arbeider geweest en hij kijkt absoluut niet op ons neer. We zijn een team. Ik steun Edy en Edy steunt mij.’ Edy: ‘Toen ik aan de leiding kwam van LBC in Eternit (bedienden ACV), heb ik gezegd dat het van het grootste belang is om samen te werken. Als één groep zijn we sterker. Dat is niet om onrust te veroorzaken, het geeft onze stem gewoon meer gewicht als het nodig is. Arbeiders en bedienden hebben soms vooroordelen tegenover elkaar. Bij ons kunnen we dat overstijgen. En het is prettig samenwerken met Louis. Hij is één van mijn beste vrienden, we zijn het niet altijd eens maar kunnen alles bespreken. We zijn een tandem.’ Kasper Goethals

Edy: ‘Vakbonden zijn niet in het leven geroepen om de directie naar de mond te praten. Maar we kunnen zeker niet klagen. De directie heeft respect voor de werknemers. De cao’s worden goed uitgevoerd.’

¬ uw job, ons werk


15

Nog geen stemrecht voor uitzendkrachten bij sociale verkiezingen Het ACV wil bij de sociale verkiezingen stemrecht voor uitzendkrachten die langer dan drie maanden aan de slag zijn in eenzelfde onderneming. Het vond daarvoor steun bij een hele resem parlementsleden, maar uiteindelijk begroeven MR en Open VLD toch het voorstel.

uitzendkracht. En het loon en de andere financiële voordelen, bijvoorbeeld maaltijdcheques, van de uitzendkrachten worden bepaald in het overleg in de onderneming van de gebruiker en diens paritair comité, niet in dat van het uitzendkantoor.

Op dit moment hebben uitzendkrachten in theorie stemrecht bij hun uitzendkantoor, maar dat heeft eigenlijk weinig zin.

Er zijn argumenten genoeg voor dit voorstel. Bijna de helft (49%) van alle uitzendkrachten werkt langer dan drie maanden bij dezelfde opdrachtgever, dertien procent meer dan een jaar. Geschat wordt dat het in totaal om zo’n 16.000 uitzendkrachten zou gaan. Het is niet rechtvaardig om deze werknemers als onmondige tweederangs werknemers te beschouwen die niets mogen te zeggen hebben over hun eigen arbeidsvoor-

de

Belga

Werknemers die drie maanden aan de slag zijn in een onderneming met een contract van bepaalde duur mogen stemmen bij de sociale verkiezingen. Het leek het ACV niet meer dan normaal dat ook uitzendkrachten die langer dan drie maanden bij dezelfde opdrachtgever werken ook zouden mogen stemmen. Op het ACV-congres in april werd dat al besproken en in een krachtlijn gegoten. u Ook het voorstel om de overlegorganen binnen elke onderneming hierover te laten beslissen, komt er niet. waarden. Ook in Nederland, Frankrijk en Duitsland geldt een regeling waarbij interims stemrecht hebben. Sommige landen gaan zelfs verder en geven uitzendkrachten de mogelijkheid om verkozen te worden bij de sociale verkiezingen. Op dit moment hebben uitzendkrachten in theorie stemrecht bij hun uitzendkantoor, maar dat heeft eigenlijk weinig zin.

Hun loon en arbeidsvoorwaarden worden door de regeling bij de gebruiker bepaald, niet bij het uitzendkantoor. Bovendien valt alles in verband met veiligheid en gezondheid op het werk rechtstreeks onder de bevoegdheid van het Comité Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) van de gebruiker. De beslissingen die in het CPBW worden genomen, hebben rechtstreeks invloed op de arbeidsvoorwaarden van de

Vandaar dus de vraag van ACV om de uitzendkrachten stemrecht te geven. De voorbije weken bezochten ACV-delegaties parlementairen van de verschillende politieke partijen om steun te zoeken voor dit voorstel. Bij nagenoeg alle politici werd dit voorstel zeer positief onthaald. Maar uiteindelijk begroef MR en nadien ook Open VLD alsnog het voorstel. Ook een bijgestuurd voorstel haalde het politiek niet. In dat voorstel zouden overlegorganen binnen elke onderneming kunnen beslissen om interims stemrecht te geven. Hilde Van Malderen

FOCUS

www.twitter.com/Acvonline

www.facebook.com/het.acv

Van loonkloof naar loonvoordeel Maandag maakte de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) zijn tussentijds verslag bekend over de evolutie van de loonkloof tussen België en zijn buurlanden. België kampte volgens dit rapport eind 2014 nog met een loonkloof van 2,9%. Daartegenover staat ondertussen een loonstijging van 3,6% bij de 3 buurlanden voor 2015 -2016. Met andere woorden, vanaf dit jaar is er geen nadelige loonkloof meer tussen België en zijn buurlanden. Integendeel, tegen eind 2016 voorspelt de CRB een loonvoordeel van 0,3% voor België ten opzichte van zijn belangrijkste handelspartners. Berekeningen van het ACV die rekening houden met de loonsubsidies die werkgevers in de privésector krijgen, komen zelfs uit op een loonvoordeel van 0,48% in 2015 en 2,28% in 2016. Deze cijfers tonen aan dat de optelsom van de oneerlijke indexsprong én de ondoelmatige tax shift serieuze overkill zijn. De indexsprong, die de koopkracht van werknemers zwaar aantast voor 2,6 miljard per jaar, was dus niet nodig om de loonkloof te dempen. Wat de argumentatie ver-

sterkt van de vakbonden die, op initiatief van het ACV, een procedure tegen de indexsprong bij het Grondwettelijk Hof hebben ingespannen.Onze concurrentiepositie hangt trouwens van veel meer af dan louter van de loonontwikkeling. Want we kunnen nooit op tegen lageloonlanden als pakweg China. Onze bedrijven moeten het vooral hebben van kwaliteitsvolle, innovatieve producten en diensten. Die gemaakt worden door goed opgeleide werknemers. Het is dan ook ongelooflijk dat er over opleiding geen informatie staat in het CRB-rapport. Vooral omdat de voorbije jaren bleek dat België kampt met een echte opleidingshandicap. Het ACV roept

de werkgeversorganisaties dan ook op de onderhandelingen, die ondertussen al jaren aanslepen, over nieuw vormingsdoelstellingen, echt aan te vatten. Bij al dit goede nieuws hoort trouwens ook een joekel van een kanttekening. Vorige week bleek dat het aantal mensen met leefloon in 2015 steeg met 11%. Zorgen dat de verarming van de bevolking stopt, is minstens even belangrijk als het wegwerken van de loonkloof. Ik ben benieuwd of de regering er evenveel geld en energie zal tegenaan gooien. Het mag zelfs iets minder zijn: 1,5 miljard volstaat om alle uitkeringen en pensioen op te trekken tot boven de armoedegrens. Het wegwerken van die armoedekloof is rechtstreeks voordelig voor onze economie. Een regering die goed wil besturen voor alle burgers weet wat te doen in 2016. Marc Leemans, voorzitter ACV

De indexsprong was dus niet nodig om de loonkloof te dempen.

16

¬ uw job, ons werk

bondig

vak

Bouwsector werkt op 4 en 5 januari 2016 De bouwsector heeft beslist de inhaalrustdagen van 4 januari, 5 januar i en 22 december 2016 te verplaatsen. De dagen worden dus als werkdagen beschouwd. 4 januari 2016 werd verplaatst naar 2 november 2016, 5 januari 2016 werd vervangen door 3 november 2016 en 22 december 2016 werd vervangen door 4 november 2016. De werkgevers zijn op de hoogte van deze wijziging. Als deze wijziging nog niet werd meegedeeld door jouw onderneming, raden we aan de onderneming hierover te contacteren om na te gaan of de wijziging zal worden toegepast.

Event voor onthaalouders LBC-NVK organiseert op zaterdag 23 januari een bijeenkomst voor onthaalouders. Er wordt nagedacht over het statuut, de onkostenvergoeding en hoe het statuut van onthaalouders nog verbeterd kan worden. Deelname aan het evenement is gratis. Meer informatie en inschrijven op onthaalouders.be

Open Zondagen in Het Beroepenhuis Wie nog niet helemaal zeker is van zijn studiekeuze kan in 2016 opnieuw inspiratie opdoen tijdens de Open Zondagen in Het Beroepenhuis. Voor 11 tot 14-jarigen is het niet altijd eenvoudig om voor een opleiding of beroep te kiezen. Tijdens de Open Zondagen van Het Beroepenhuis leer je meer dan vijftig beroepen kennen uit elf sectoren: haven en binnenvaart, transport en logistiek, metaal en technologie, bedienden, chemie en kunststoffen, bouw, kapper en schoonheidsspecialist, horeca, voedingsindustrie, social profit en printmedia. Kom je met de klas, dan kan je als mecanicien onder een vrachtwagen kijken, een haarnetje aantrekken in de voedingsindustrie of een fiets ontwerpen als industrieel tekenaar. Of je ontdekt samen met je gezin waar je talenten en interesses liggen. In 2016 is Het Beroepenhuis in Gent op de volgende zondagen doorlopend open van 9u30 tot 16u30: 17 januari, 31 januari , 7 februari, 21 februari , 6 maart, 20 maart, 24 april en 5 juni. Je betaalt 6 euro voor het bezoek, kinderen jonger dan 10 jaar komen gratis.

✔✔Meer informatie:

www.beroepenhuis.be/ open-zondagen


‘Klimaatakkoord Parijs is belangrijke stap om klimaat In Parijs werd op 12 december een nieuw klimaatakkoord goedgekeurd. In de ‘Paris Agreement’ staat het engagement om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graden Celsius en de uitstoot van broeikasgassen helemaal terug te dringen tegen het einde van deze eeuw. Een zeer grote stap voorwaarts, vindt Bert De Wel, klimaatexpert van ACV.

D

e Franse onderhandelaars, onder leiding van minister van Buitenlandse zaken Laurent Fabius, zijn erin geslaagd om 195 landen (en de EU) achter een billijk, ambitieus en bindend klimaatakkoord te krijgen. Een opsteker na de jaren van moeilijke onderhandelingen sinds de mislukte conferentie van Kopenhagen in 2009. ‘De tekst die goedgekeurd werd, is de beste deal die mogelijk was’, zegt Bert. ‘De doelstellingen zijn ambitieus, maar het is nog de vraag of de kloof die er nog is om de opwarming onder 2 graden te houden, laat staan 1,5 graden, kan gedicht worden met de afspraken die gemaakt werden.

Koolstofloze samenleving nog veraf ‘Eigenlijk moeten we daarvoor tegen het einde van de eeuw komen tot een koolstofloze samenleving’, vertelt Bert. ‘Daarom moeten investeringsplannen van overheden en bedrijven vanaf vandaag radicaal omgegooid worden. De omschakeling naar veel meer hernieuwbare energie en energiebesparing moet naar een hoger niveau getrokken worden. Deze transitie is vandaag al bezig en het heeft geen zin om te wachten op de bepalingen uit het akkoord die stellen dat er pas in 2023 een stand van zaken moet gemaakt worden over de inspanningen van de landen. Het is wel goed dat de inspanningen om de vijf jaar aange-

uuBert De Wel, klimaatexpert ACV: ‘Het is zeer belangrijk dat ook de grote landen zoals China en India beloven om hun inspanningen op te drijven.’ scherpt zullen worden, om de landen te verplichten hun inspanningen op te drijven.’

Vage belofte over financiële hulp aan ontwikkelingslanden Alle landen steunen het akkoord van Parijs, zowel de rijke landen als de grote en diverse groep van ontwikkelingslanden. Het akkoord voorziet dat er speciale aandacht zal zijn voor de kleine eilandstaten en andere kwetsbare landen. ‘Het is zeer belangrijk dat ook de grote landen zoals China en India beloven om hun inspanningen op te drijven’, vertelt Bert. ‘Het blijft wel spijtig dat de rijke landen op de rem blijven staan om voor de nodige finan-

ciële steun te zorgen. De belofte om vanaf 2020 ieder jaar 100 miljard dollar te voorzien voor de ontwikkelingslanden blijft een vage belofte en wordt niet bevestigd in het bindende akkoord.’

Respect voor mensenrechten en werknemersrechten blijft moeilijk Voor ACV was het ook belangrijk dat in het klimaatakkoord aandacht was voor mensenrechten en een rechtvaardige transitie. ‘In het ontwerpakkoord zat een goede paragraaf die verwees naar mensenrechten, rechten van inheemse volkeren, gendergelijkheid en een rechtvaardige transitie voor de werknemers met waardig

ACV Voeding en Diensten ondersteunt Afrikaanse huisarbeiders Zo’n 45 huisarbeiders uit 15 Afrikaanse landen volgden vorige week opleiding in Kaapstad. Enkele medewerkers van ACV Voeding en Diensten gaven vorming over vakbondswerk en onderhandelingstechnieken. ‘In België strijdt ACV al lang voor betere loon- en arbeidsvoorwaarden voor huisarbeiders’, vertelt Karen Zelderloo die voor ACV Voeding en Diensten in Kaapstad is. ‘Maar in Afrika staat de vakbondswerking nog in de kinderschoenen. We vinden het belangrijk om hen te steunen in hun werking en onze ervaring te delen. We legden de werking van onze centrale uit en gaven vorming over ons systeem van dienstencheques, over communicatie en onderhandelingstechnieken.’

¬ uw job, ons werk


t te redden’

17

Werknemers beter beschermen tegen gevaarlijke stoffen Op initiatief van ACV werd op het congres van het Europees Vakverbond (EVV) met unanimiteit een resolutie goedgekeurd over de Europese richtlijnen rond veiligheid en gezondheid op het werk. De vakbonden vragen om snel werk te maken van de bescherming van werknemers tegen gevaarlijke stoffen.

D H. Stilwell

werk en kwaliteitsvolle jobs’, zegt Bert. ‘Maar onder druk van onder andere Rusland en de Arabische landen zijn deze zinnen uit het akkoord gehaald. Het is goed dat het voorwoord van het akkoord verwijst naar de rechtvaardige transitie voor werknemers. Het had nog beter geweest indien de belangen van werknemers actief zouden meegenomen en opgevolgd worden in het internationale klimaatbeleid. Voor de vakbonden wereldwijd is het cruciaal dat er een toekomst is voor alle werknemers wereldwijd en dat niemand achtergelaten wordt’, besluit Bert De Wel. Amélie Janssens

Tot nu toe bestaan er nog maar voor vijf stoffen bindende grenswaarden en voor 113 stoffen indicatieve grenswaarden. Herman Fonck, ACV

Meer beroepskanker Werkgevers en werknemers bereikten bijvoorbeeld in 2012 al een akkoord over een bijkomend aantal grenswaarden voor gevaarlijke en kankerverwekkende stoffen. Dat gaat over de maximale concentratie van bepaalde kankerverwekkende stoffen in de lucht op werkplaatsen. De Europese Commissie stelt maar uit om dat verplicht te maken en zou nu binnenkort werk gaan maken van een

Dmitry Kalinovsky

e Europese Commissie wil de kaderrichtlijn rond veiligheid en gezondheid op het werk vereenvoudigen en herschrijven (het REFIT-programma, red.). Ook 23 specifieke richtlijnen zouden aangepast worden. De vakbonden vrezen dat dit zal leiden tot minder regels en dus een minder goede bescherming van werknemers. Bovendien blijft dit proces aanslepen waardoor andere regelgeving geblokkeerd wordt.

uuHerman Fonck: ‘Werken in een veilige omgeving is een mensenrecht.’ lijst met grenswaarden voor de vijftig meest gebruikte kankerverwekkende stoffen. ‘Dat is veel te weinig en veel te laat’, zegt Herman Fonck van ACV. ‘We weten dat er meer dan 145 000 chemische stoffen gebruikt worden op de Europese arbeidsplaatsen. Tot nu toe bestaan er nog maar voor vijf stoffen bindende grenswaarden en voor 113 stoffen indicatieve grenswaarden. Hoe langer Europa wacht om deze regels op te stellen, hoe meer werknemers getroffen zullen worden door een beroepskanker.’

Oneerlijke concurrentie Zo lang er geen Europese regels zijn, is er ook sprake van oneerlijke concurrentie, volgens ACV. ‘De nationale regels rond veiligheid en preventie kunnen erg verschillen’, legt Herman Fonck uit. ‘Werkgevers in landen die het niet zo nauw nemen met

de veiligheidsnormen hebben minder kosten: zo hebben ze een concurrentievoordeel ten koste van de gezondheid van hun werknemers

Postkaarten aan politici Daarom vroegen de drie Belgische vakbonden (ACV, ABVV en ACLVB) op het EVV congres om in gans Europa dezelfde sterke bescherming te voorzien. En om prioriteit te geven aan strenge Europese normen voor de vijftig meest gebruikte kankerverwekkende stoffen. ACV stuurde hierover ook een brief aan de Belgische Europese politici. En zet ook een nieuwjaarskaartenactie op touw voor alle Europese parlementsleden . ‘Want werken in een veilige omgeving is een mensenrecht’, besluit Herman Fonck. Amélie Janssens

Sociale Benchmark rangschikt Belgische ondernemingen op sociale criteria

Hoe sociaal is jouw onderneming? Hoe scoort de onderneming waar je werkt op de sociale ladder? Naar analogie met de jaarlijkse economische rangschikking van Belgische ondernemingen door Trends, heeft ACV een rangschikking gemaakt op basis van sociale criteria. Elk jaar worden bedrijven vergeleken op economische prestaties. Trends/Tendances vergelijkt bij 30.000 Belgische ondernemingen de winst, de omzet ... ACV maakte daarentegen dit jaar een rangschikking op basis van sociale kenmerken om wat tegenwicht te bieden aan de puur economische logica. Je ontdekt met de webtool van de ‘sociale benchmark’ hoe jouw onderneming scoort op basis van sociale criteria. Daarin

loonkloof tussen mannen en vrouwen, de flexibiliteit van contracten, gemiddelde personeelskost, ...

uuMet de webtool van ACV ontdek je hoe jouw onderneming sociaal scoort. Je kan nagaan hoe de tewerkstelling groeit, wat de loonkloof tussen mannen en vrouwen is en hoeveel uitzendkrachten er gebruikt worden. wordt gekeken naar groei in tewerkstelling, het gebruik van uitzendkrachten, de

Met de sociale benchmark kan je eenvoudig ondernemingen in het hele land met elkaar vergelijken. Je kan er ondernemingen vergelijken met andere ondernemingen uit de regio om te zien hoe jouw onderneming scoort op lokaal niveau. Of je kan vergelijken met andere ondernemingen in dezelfde sector. Hoe hoog zijn bijvoorbeeld de personeelskosten per werknemer? En hoe zit het bij de concurrentie. ACV baseert zich op de jaarrekeningen van het boekjaar 2014, van alle ondernemingen met meer dan 50 werknemers. Zowel uit de

privésector als de openbare instellingen zoals Bpost en Belgocontrol. (KG)

✔✔Je kan zelf heel eenvoudig jouw

onderneming opzoeken en vergelijken met andere ondernemingen uit België, uit de sector of uit de regio. Daarvoor surf je naar www.acvonline.be en daar doorklikken op ‘Thema’s – Sociale Benchmarking voor ondernemingen’. Met het ondernemingsnummer, de postcode of de naam van jouw onderneming vind je alle informatie over het criterium waarover je meer informatie wenst.

18

¬ uw job, ons werk


Impasse bij NMBS groter dan verlofdag of uur extra werken

’Besparing voorgesteld als modernisering’ Waar gaat het met de NMBS naartoe? Dat is de vraag die de personeelsleden al enkele weken bezighoudt. ‘En we kennen het antwoord niet’, zegt Luc Piens van ACV-Transcom, ‘want er is geen sociaal overleg die naam waardig, er is zelfs geen plan of breder plaatje.’ Voorlopig kookpunt van het conflict is het eenzijdig doordrukken van maatregelen door directie en regering, waarop de vakbonden vijf stakingsdagen aankondigden.

Piens hekelt het ontbreken van een duidelijke toekomstvisie. ‘Weet jij wat de toekomstvisie is, waar het met het spoor naartoe moet? Neen? Wij ook niet. Wij hebben daar nog geen enkel gesprek over gehad. We horen alleen dat de directie van de regering moet besparen. Die besparing wordt dan verkocht als de modernisering van de spoorwegen. En eigenlijk zijn modernisering en besparing allebei woorden die de lading niet dekken, want in feite gaat het om een afname van de overheidssubsidie met 20% of 3 miljard. Heb je ooit al gehoord over een regering, bedrijf of directie die moderniseren door van vandaag op morgen een vijfde van haar middelen niet uit te geven?’ Piens richt de pijlen op directie en regering tegelijk.’Je kan niet tegelijk met de botte bijl tekeer gaan en anderzijds zeggen dat je in het belang van de organisatie en de rei-

zigers handelt. Regering en directie moeten kleur bekennen, het totaalplaatje onthullen. De desinvestering van 20%, 3 miljard, en het ontbreken van sociaal overleg die naam waardig, dat is de essentie van dit conflict.’

Heb je ooit al gehoord over een bedrijf dat moderniseert door van vandaag op morgen met 20% minder middelen aan de slag te gaan? Luc Piens, ACV-Transcom

Personeelsbeleid Directie en regering willen onder andere een productiviteitsstijging per personeelslid doorvoeren, zonder overleg. ‘Nochtans zijn wij al heel lang vragende partij om te spreken over het personeelsbeleid van de NMBS. Meer dan de holle slogans die politici in de pers lanceren over statuten en voordelen. Maar wij willen ook kijken naar diensten die veel overuren moeten kloppen maar die die niet kunnen opnemen omdat versterking uitblijft of te lang

Belga

Bij het ter perse gaan van Visie was niet duidelijk of de vijf stakingsdagen behouden blijven. Over de vorm van het verzet mag dan nog twijfel bestaan, over de inhoud niet. ‘Onze vraag blijft, aan directie maar ook aan regering, als je zegt sociaal overleg belangrijk te vinden, betrek ons dan, praat met ons. Nu worden beslissingen boven onze hoofden genomen.’

uuACV vreest dat de dienstverlening bij de spoorwegen in het gedrang komt. Luc Piens: ‘Meer doen met minder, dat is geen evidente oefening. Probeer het maar eens met je gezinsbudget.’ op zich laat wachten. Wij willen kijken naar het totale plaatje, zoals ook de vraag van veel oudere werknemers, naar werkbaar werk en aangepaste werktijden. De komende 10 jaar vertrekken trouwens 17 000 personeelsleden. Er zijn mogelijkheden, er zijn alternatieven, maar men moet die willen zien, en erover in overleg willen gaan.’

Informatiecampagne De voorbije maanden voerde ACV-Transcom al campagne met 100 000 flyers in stations en de website www.redonzetrein.be. ‘Ook de klanten van de NMBS moeten weten dat de dienstverlening in het gedrang komt’, zegt Piens. Want meer doen met minder, dat is geen evidente oefening. Pro-

beer dat eens met je gezinsbudget.’ Maar horen daar dan stakingen bij, die net de klanten treffen? ‘Wij gebruiken graag alternatieve actievormen, zoals de website en flyers. Wij staan dus absoluut niet te springen om te staken, maar als men sociaal overleg niet serieus neemt, zelfs negeert, dan laten regering en directie ons weinig ruimte.’ Hoe moet het nu verder? ‘Ik heb geen glazen bol’, zegt Piens, ‘maar wij verwachten van de directie en de regering dat ze een bemiddelingstraject opstellen om het sociaal overleg opnieuw naar waarde te schatten. En dat dat sociaal overleg over het totale plaatje kan gaan.’ (JDO)

ACV Voeding & Diensten met oud-secretaris Luc Gysemberg naar vluchtelingenkamp Duinkerke

’Mensen als jij en ik worden op 1-2-3 gereduceerd tot dieren’ bij het verspreiden van de oproep, maar ook door tussentijdse stockage, vervoer ter beschikking te stellen, te helpen bij het sorteren van de goederen, enzovoorts. Dat de voedingscentrale een groot netwerk heeft in voedingsbedrijven, heeft volgens Luc ongetwijfeld geholpen om snel een grote massa goederen in te zamelen. ‘Heel wat militanten en ondernemingsraden van voedingsbedrijven zoeken al langer alternatieve circuits voor voedsel dat om de een of andere reden niet verkocht kan worden, maar wel nog bruikbaar is. Een van de eerste meldingen was bijvoorbeeld dat we 2000 franchipanekoekjes kunnen meenemen. Intussen zitten we aan minstens twee vrachtwagens goederen, voedsel en kledij.’ (JDO)

‘Toen de vluchtelingencrisis uitbrak, was ik met mijn vrouw op vakantie in Lesbos’, vertelt Luc. ‘We zagen boten aankomen met daarin mensen vol emotie. Zij hadden voor ze toekwamen al heel wat doorstaan en de schrik voor de zee overwonnen, of ze waren bedreigd door mensen die misbruik wilde maken van hun situatie, enzovoort.’ ‘Er was niemand om hen op te vangen. Oude vrouwen, kinderen, ze sliepen allemaal op straat en hadden niets. Zonder al te veel nadenken hebben we die 14 dagen dat we daar waren de handen uit de mouwen gestoken en gedaan wat we konden. De mensen die van de boten kwamen, zijn mensen zoals jij en ik. Op 1-2-3 werden ze gereduceerd tot dieren. En dan nog, vaak worden dieren beter gesoigneerd dan zij. Niets van

Belga

Geen onbezorgde kerst dit jaar voor Luc Gysemberg, oud-secretaris bij ACV Voeding & Diensten. Samen met zijn vrouw, vrienden, kennissen en militanten van de centrale gaat hij op 29 december naar het vluchtelingenkamp in Duinkerke. Ze zullen kledij en houdbare voeding uitdelen, en helpen waar ze kunnen.

uuHet vluchtelingenkamp in Duinkerke. de comfortabele omstandigheden die wij hier ook kennen. Het werden onfris riekende mensen, zonder wc’s, hygiëne of kledij.’

2000 franchipanekoekjes Eenmaal thuis van Lesbos, bleef Luc samen met zijn vrouw, vrienden en kennis-

sen de handen uit de mouwen steken. En ACV Voeding & Diensten twijfelde geen seconde om mee op de kar te springen. In tal van ondernemingen zamelden militanten kledij en houdbaar voedsel in. Luc en zijn kompanen brengen alle ingezamelde goederen op 29 december naar Duinkerke. ACV Voeding & Diensten hielp niet alleen

✔✔Wie wil meer informatie wil over dit initiatief, kan Luc Gysemberg contacteren via [email protected]

✔✔Wie zich als vrijwilliger wil

inzetten voor vluchtelingen, kan terecht op de website www.vluchtelingenwerk.be

gewikt en gewogen ¬


ZEGT

19

Neuropsychiater Georges Otte over de psychiatrie van morgen

‘Verder denken dan opnames en medicatie’ Het Museum Dr. Guislain blikt met de tentoonstelling ‘Uit de schaduw’ terug op 200 jaar Broeders van Liefde en psychiatrie. ‘Een belangrijke verjaardag’, volgens Georges Otte, neuropsychiater in het Psychiatrisch Centrum Dr. Guislain. ‘Maar er is nog veel werk.’

D

Waarom is deze verjaardag zo belangrijk? Georges Otte: ‘Wat er gebeurde in het Duivelsteen lijkt geschiedenis, maar is nog altijd actueel. Psychisch zieken werden 200 jaar geleden opgesloten en onmenselijk behandeld. Patiënten worden vandaag nog steeds gestigmatiseerd en gediscrimineerd. Wie ooit in de psychiatrie zat, heeft het moeilijk om werk te vinden of een woning te huren. De Broeders van Liefde streven naar een respectvolle behandeling van zieken en zoeken naar genezing. Zowel in het museum als in het Psychiatrisch Centrum zetten we daarop in om discriminatie en stigmatisering tegen te gaan.’ Zitten we dan op een nieuw keerpunt in de psychiatrische zorg? ‘De vermaatschappelijking van zorg is alvast een goeie evolutie. Als je dichter bij mensen staat, merk je problemen beter op en kun je beter behandelen. Zo werken we

Joost De Bock

e psychiatrie staat niet stil. 200 jaar geleden, op 30 september 1815, werden op initiatief van Kanunnik Triest, dokter Joseph Guislain en de Broeders van Liefde psychisch zieken in het Geeraard de Duivelsteen in Gent uit de boeien bevrijd. ‘Ook nu staan we op een keerpunt. Discriminatie bestaat nog steeds, maar als we blijven luisteren naar wat mensen nodig hebben, is er veel mogelijk’, zegt Georges Otte, neuropsychiater en tot voor kort hoofdgeneesheer in P.C. Dr. Guislain.

uuGeorges Otte, neuropsychiater: ‘Patiënten worden vandaag nog steeds gestigmatiseerd en gediscrimineerd.’ met mobiele equipes van psychiaters en verpleegkundigen. Zij brengen zorg tot bij de mensen. Weet je, psychiatrische patiënten zijn gewone mensen. Ja, mensen met een psychose, met dementie of met een verslaving. Maar we mogen hen niet zomaar een label geven: Die komt uit de psychiatrie. Zorg op maat is belangrijk, binnen of buiten een psychiatrisch centrum. Want de grens tussen wat wel en niet normaal is, is niet scherp te trekken. Hier loopt een project waarbij mensen met een verslaving samen koken. Ze nemen zelf het heft in handen, ze zijn deel van een project. Dat doet hen deugd en geeft hen het gevoel dat ze wel normaal zijn.’

Wat tweette er in het struikgewas in 2015? Visie plukte enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.

Margot Leeuwin - 17 januari 2015 Terroristen willen haat zaaien, maar oogsten samenhorigheid en vastberadenheid #jesuischarlie

Durieu Dorine - 1 september 2015 Binnen enkele jaren zijn deze vluchtelingen onze buren, de klasgenootjes van onze kleinkinderen, uw dokter of postbode. Welkom!!!

Michel Maus - 10 oktober 2015 #taxshift: wie geen elektriciteit verbruikt, niet met auto rijdt, ,niet rookt, drinkt of aandelen heeft kan tot 100 euro/m aan taxshift verdienen.

Gaat vermaatschappelijking van zorg niet verder dan zorg tot bij mensen brengen? ‘Ja, ook rond huisvesting en werk is er een beleid nodig met kansen voor mensen met psychische problemen. En er is nood aan een middenveld. We moeten ontmoetingsplaatsen creëren waar mensen ambulant terecht kunnen. Voor een gesprek, een activiteit of een behandeling. Zo kan psychiatrie loskomen van instellingen en van het stigma dat erop kleeft. Maar dat vergt tijd.’ Bent u hoopvol voor de toekomst? ‘Toch wel. Ik ben alleen ongeduldig. Maar er beweegt eindelijk iets. Er is ruimte voor dromen, voor zorg op maat, voor verder

beelding

UIT

denken dan opnames en medicatie. We zitten weer op een keerpunt, maar toch blijft de slinger over en weer gaan. Nu is het onmogelijk om psychisch zieken uit gevangenissen te bevrijden zoals 200 jaar geleden. Nochtans zitten ze daar nog steeds. Denk aan geïnterneerden die veel zorg nodig hebben. Een gevangenis is niet de geschikte plaats voor hen. De Broeders van Liefde blijven dus boeien breken.’ Anneleen Vermeire

✔✔De tentoonstelling loopt nog tot 17 januari 2016 in het Museum Dr. Guislain in Gent. www.museumdrguislain.be

24

uw vrije tijd

BOEK

cartoonist maakt strip over zijn twee dochters


‘Herkenbare frustraties bij het opvoeden’ ‘Ik ben niet boos!’ schreeuwt Lena op het eerste plaatje. Cartoonist Mario De Koninck maakte een strip over het alledaagse leven met twee dochters. Over kleine woedeaanvallen, grote tranen en pleisters die tegen alles helpen.

W

ooit nog wel een strip over mij en mijn vrouw alleen?’

Vanwaar het idee voor deze strip? Mario De Koninck: ‘Soms heb je van die avonden waarop alles fout gaat. De ene wil haar bord niet leeg eten, de ander lust haar dessertje niet, ze weigeren hun tanden te poetsen, willen niet naar bed, en ga zo maar verder. Toen ik ’s avonds in de zetel plofte, besloot ik mijn frustratie van mij af te gooien door er een cartoon over te maken. Ik gooide de tekening nogal impulsief op Facebook, en kreeg onverwacht veel reacties. Blijkbaar vonden veel ouders de situatie erg herkenbaar. Dat stimuleerde mij om nog meer dergelijke plaatjes te maken, en voor ik het wist, had ik genoeg materiaal voor een strip.’ In de strip staan niet enkel frustraties? ‘Absoluut niet. Er komen ook veel grappige anekdotes en versprekingen in voor. Bijvoorbeeld Lena die een hoehoertje vraagt, in plaats van een yoghurtje. Of Jolien die wil weten of oprotten wil zeggen: veel protjes laten. Verder toon ik ook dat een pleister echt magische krachten heeft bij kinderen, en dat een woede-aanval soms even snel weer weg is als hij gekomen was.’ Herinneringen om te koesteren? ‘Ik hoor van veel ouders dat ze leuke anek-

WIN

Lieven Van Assche

at een vader lijden kan, dat is het onderwerp van Familie De Koninck, de nieuwe strip van Mario De Koninck ofwel AAaRGh, de man die cartoons tekent voor Visie, Metro en TeVeBlad. Hij giet zijn dagelijkse verwondering en kleine frustraties in leuke stripjes, met zijn 4- en 7-jarige dochters Lena en Jolien in de hoofdrol.

uuMario De Koninck: ‘Ik vind het geweldig dat kinderen zo impulsief zijn.’ dotes van hun kinderen noteren in een schriftje. Ik doe dat dus met cartoons. Lena en Jolien bladeren zelf ook graag door de strip, veel van de gebeurtenissen herinneren ze zich nog. Want vergis je niet: alles is echt gebeurd, ik verzin niets. Ik voeg hoogstens wat commentaar toe om de grap duidelijker te maken. Zo zegt Jolien bijvoorbeeld in een van de stripjes dat ze haar juf niet leuk vindt. Mijn vrouw vraagt geschrokken waarom, waarop Jolien antwoordt: omdat ze geen mooie schoenen heeft. Daarbij geef ik als commentaar: ja, juf Anneleen, je moet natuurlijk ergens een lijn trekken.’ Wat vinden Lena en Jolien zelf van de strip? ‘Ze vinden hem heel leuk. Als er iets grap-

Win een van de tien exemplaren van de strip ‘Familie De Koninck’.

Waarom vindt de dochter van Mario De Konick juf Jolien niet leuk? a. omdat de juf ‘te veel huiswerk geeft’. b. omdat de juf ‘te luid op bord schrijft’. c. omdat de juf ‘geen mooie schoenen heeft’. Antwoord via www.beweging.net of stuur voor 7 januari een kaartje met het juiste antwoord naar: Visie, wedstrijd Familie De Koninck, postbus 20, 1031 Brussel. Vermeld het adres waar je de strip wilt ontvangen.

colofon

pigs wordt gezegd aan tafel, vraagt Jolien soms of ik daar ook een cartoon over ga maken. Al ben ik me er wel van bewust dat ze zich er als tiener misschien wel tegen afzetten. Maar goed, dat zien we dan wel weer. Evengoed maak ik dan daarover een cartoon. Als je creatief bent, vind je voor alles een oplossing.’ Je bent van plan om de strip verder te zetten? ‘Ik zou graag verder willen doen ja, aan een tempo van ongeveer twee strips per jaar. Dat moet wel te doen zijn. Jolien en Lena worden ouder, waardoor de strip automatisch mee evolueert. De grappige versprekingen stoppen natuurlijk op een bepaald moment, maar dan leren ze lezen en schrijven, dat levert weer heel wat nieuwe grappige situaties op. En wie weet wordt het

TODO

Zijn jonge ouders tegenwoordig niet te negatief over kinderen hebben? ‘Dat weet ik niet. Er zijn steeds meer mensen die benadrukken dat het niet allemaal rozengeur en maneschijn is. Dat vind ik best een goede evolutie. Zelf ben ik wel wat geschrokken toen ik vader werd. Op school leer je alles over wiskunde en aardrijkskunde, maar niemand leert je hoe je kinderen moet opvoeden. Ik was totaal niet voorbereid. Kinderen gooien je hele leven om. Het lijkt me goed dat mensen zich daarvan bewust zijn voor ze eraan beginnen. Ik hoor dat sommige mensen mijn strip cadeau doen bij een zwangerschap. Lijkt me een prima manier om de verwachtingen wat bij te stellen (lacht).’ Wat vind je zelf het leukst aan vader zijn? ‘Ik vind het geweldig dat kinderen zo impulsief zijn. Ze doen eerst en denken pas daarna, of ze denken helemaal niet. Ze kunnen ook helemaal opgaan in waar ze mee bezig zijn. Als volwassene verlies je dat wel wat. Kinderen zijn ook nog erg beïnvloedbaar. Jolien en Lena tekenen graag, wellicht omdat ze mij dat vaak zien doen. Jolien kan zelf al haar tekeningen inkleuren met de computer, net zoals ik. Dan ben ik een trotse vader, uiteraard. Tot Lena iets tekent op de muur van het toilet, en buitenkomt met de woorden ik heb dat niet gedaan, hoor. Dan ben ik weer een vader die vooral heel hard moet lachen met wat die twee dochters allemaal uithalen.’ Nele verheye

✔✔De strip ‘Ik ben niet boos’ kost

5,99 euro en is te verkrijgen via www.familiedekoninck.be

Goed voornemen: meer bewegen!

Gezond blijven is bewegen. Veel mensen nemen zich in deze periode voor om meer te sporten. Alleen of met het gezin de natuur in, opnieuw aantreden in die oude sportclub of je eens wagen aan een nieuwe sportieve uitdaging. Waarom niet bij

Falos, van kwb? Falos organiseert over heel Vlaanderen wandel- en fietstochten, stippelt joggingsroutes uit, geeft buikspiertrainingen en biedt een ruim aanbod aan andere sporten.

✔✔Je kan terecht op www.falos.be voor meer

informatie over hun sportactiviteiten in 2016

Visie is een tweewekelijks ledenblad, inbegrepen in het lidmaatschap van CM en ACV Voeding en Diensten, ACV-CSC METEA, ACV Bouw - industrie & energie en ACV Transcom • Verantw. Uitg. nat. pag.: Linde De Corte • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie beweging.net en ACV: Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Hilde Van Malderen, Kasper Goethals, Patrick Wirix, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Kris Six • Redactie CM: Dieter Herregodts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye, Anneleen Vermeire • Vormgeving: Bart Gevaert, Rutger Van Parys • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • [email protected] • Druk: Coldset Printing Partners, A.Gossetlaan 30, 1702 Groot-Bijgaarden • Artikels op de regionale bladzijden (20-23) vallen onder de resp. verantw. uitgevers.

Kerstnummer. De mooiste kerstherinneringen. in beeld. Het jaaroverzicht anders bekeken > p. 3. De trends voor 2016:

Recommend Documents