KINDEKE JEZUS OF DE KERSTMAN, WIE KIES JIJ? WINTER, HET SEIZOEN VAN DE DEPRESSIE
Redactioneel onafhankelijk magazine van Saxion Hogescholen
Nº 4 / DEC. 2005 / 2006
Kersteditie
Lonely this Christmas? Not at all… Studente laat zich ‘perfect’ maken
De oudste en de jongste Saxion-student
Gaan schaatsen Allochtone studentenvereniging en studeren wel samen? in opmars
Inhoud Nº 4 / DEC. 2005 / 2006
Redactioneel onafhankelijk magazine van Saxion Hogescholen
Sax is een redactioneel onafhankelijke uitgave van Saxion Hogescholen met vestigingen in Enschede, Deventer en Apeldoorn. Het maga-
5
3
Warming up
4
De maand – Werelden smelten samen in kenniscentrum
5
De Maand - Jongens slimmer dan meiden?
7
Open en bloot – Hoofd Sport & Cultuur is een circusbeest
8
Minoren: inhoud goed, snelheid informatie stuk minder
11
THEMA: Kindeke Jezus of de Kerstman?
12
THEMA: Lonely this Christmas?
14
Winter, het seizoen van de dip?
15
Topsporter: Jorien Voorhuis denkt altijd aan schaatsen
17
De opkomst van de allochtone studentenvereniging
18
Dag & Nacht: de jongste en de oudste Saxion-student
11
zine verschijnt maandelijks en wordt gratis verspreid onder ca. 18.000 studenten en 1.700 medewerkers van Saxion Hogescholen.
13
Sax verschijnt tevens in de vorm van een online nieuwsversie via de webpagina: www.sax.nu
18
20 Onder de loep - Ondernemende hogeschool...
22 Saxservice
20
Jan Peter loves Saxion ecember is voor het gezelligheidsdier, de borrelboy en het cursusknaapje een schitterende maand. Niet voor mij. Ik word helemaal gek van workshops, congressen, borrels en lunches. Leidt alleen maar af van het werk, of je moet na een borrel meteen je oprispingen de pc inknallen. Maar meestal ga ik weg met de gedachte dat ik beter gewoon had kunnen werken. Gaan met die banaan!
D
Neem de fantastische happening over kwaliteitszorg van begin december. We moeten met z’n allen staan voor kwaliteit en klantgerichtheid, was het credo! Verrassend. Dus moest ook Jan Willem van het papier een quiz over de persoonlijke leerweg invullen en moest ‘beveiliger’ Harry samen met Cindy van de balie het normen- en waardenspel spelen. Het enthousiasme straalde er bij iedereen vanaf en in gedachten zag ik onze eigen Jan
2
december 2005
Peter al glunderen. Beetje jammer overigens dat de leden van de Raad van Bestuur er niet bij waren. Ik had ze toch graag eens een alternatieve waarden top-5 willen voorleggen: humor, plezier, seks, luiheid en lol. Een garantie voor kwaliteit. Met de bijbehorende normen: altijd blijven lachen, nog meer lachen, even een wip maken op het toilet, een tukje doen op je toetsenbord en vervolgens smakelijk verder lachen. En als de medewerker van Saxion dan ook nog klantvriendelijk blijft en zorgt dat studenten hier naar hartelust studeren, is het op Saxion een dolle, maar succesvolle bende. Goede voornemens genoeg, zou ik zo zeggen.
Tim de Hullu, hoofdredacteur
Warming-up
Saxion-studente ‘perfect’ met kleinere borsten
Nooit meer met drie ballen in het veld mezelf gedaan. Dat was niet echt nodig, de liposuctie wel. Ik had vet op plaatsen zitten die ik nooit meer weg kreeg. Ook niet met trainen. Mijn lovehandles zaten mij zowel psychisch als fysiek in de weg.
Saxion-studente Jacqueline Endeman (24, sociaal juridische dienstverlening) deed mee aan het programma Perfect! van Veronica, waarin mooie meiden met een operatieve ingreep van Robert Schoemacher en de zijnen ‘perfect’ worden gemaakt. Jacquelines weg naar perfectie: lipvergroting (1400 euro), cosmetische tandheelkunde (1000 euro), borstverkleining en lift (4850 euro) en liposculptuur (4600 euro). Sax vroeg Jacqueline: waarom?? Vond je jezelf lelijk? "Nee ik vond mezelf absoluut niet lelijk. Ik ben mijn ouders erg dankbaar dat ze me zo gemaakt hebben zoals ik ben." Waarom deed je mee aan het programma Perfect? "Ik had een handicap. Velen zouden het niet verwachten, maar ik heb mijn borsten kleiner laten maken. Ik had cup G
Voelde je jezelf minderwaardig/ onzeker? "Innerlijk absoluut niet. Uiterlijk eigenlijk ook niet. Onzeker daarentegen wel. Als mensen me aankeken werd ik paranoia. Dan dacht ik: zit er een grote pukkel op me neus? Als jongens me aanspraken in de kroeg werd ik altijd heel erg onzeker. Waarom weet ik niet."
en dat was niet fijn. Ze zaten me altijd in de weg. Slapen kon ik nooit zonder BH. Ik kon nergens aan meedoen. Als ik wilde volleyballen, stond ik altijd met drie ballen in het veld. Daarnaast kreeg ik ook heel erg last van mijn rug en nek. Het is nu een D-cup geworden. Naast de borstverkleining heb ik dus ook nog liposuctie gedaan en mijn lippen laten opvullen. De lippen heb ik echt voor
Wat verwacht je na deze televisie-
Studiekeuze een kwestie van gevoel "Proef Saxion! Kom naar Saxion Open!" Met drie Open Dagen in Enschede, Deventer en Apeldoorn heeft Saxion de afgelopen maand alle registers weer opengetrokken om nieuwe studenten te werven. Of het zoden aan de dijk zet is nog maar de vraag. Want een keuze voor een studie is meer ‘een kwestie van gevoel’. e conclusie van het jaarlijkse onderzoek van het adviesbureau IOWO is klip en klaar: Studenten kiezen hun opleiding nog altijd vaker uit op ‘sfeer’ en op reisafstand dan op onderwijskenmerken. Het gros gaat er vanuit dat het voor de onderwijskwaliteit niet uitmaakt bij welke hogeschool of universiteit je studeert. Voor hbo-studenten is bereikbaarheid met openbaar vervoer met stip het belangrijkste keuzecriterium (63 procent). Verder kunnen hogescholen studenten trekken met ‘een prettige sfeer’ (54 procent). Of Enschede nu een top-studentenstad is en Apeldoorn op dat gebied drie keer niks is, dat zal aankomende studenten een zorg zijn. Anders dan universitaire studenten let-
D
ten ze bij hun keuze voor een studie en hogeschool veel minder op de aantrekkelijkheid van stad (36 procent) en het studentenleven (25 procent). Volgens IOWO is het niet zo dat studie-kiezers geen waarde hechten aan onderwijskwaliteit. Wel denken ze kennelijk dat die kwaliteit bij alle opleidingen even goed is. Wie vanuit voorlichtingsbrochures en tijdens open dagen geen kwaliteitsverschillen kan ontdekken, laat andere aspecten zwaarder wegen. Slechts drie procent van de hbo-studenten laat zich bij zijn studiekeuze beïnvloeden door onafhankelijke informatiebronnen als de Keuzegids Hoger Onderwijs en de Elsevierenquête. Saxion heeft overigens over belangstelling van aankomende studenten niets te klagen. Ondanks barre winterse omstandigheden wisten 1200 bezoekers de weg naar de Open Dag in Deventer te vinden. In Enschede snuffelden een week eerder ruim 4000 potentiële nieuwkomers aan de sfeer bij Saxion. De kans is trouwens groot dat ook deze scholieren straks gewoon op hun gevoel afgaan. (HOP/Harry van Stratum)
december 2005
3
aandacht? "Niks bijzonders. Ik ga mijn opleiding in ieder geval nergens voor aan de kant leggen. Na deze studie wil ik verder met psychologie of recht. Ik wil graag notaris worden en ik heb gemerkt dat ik heel veel voldoening krijg uit vrijwilligerswerk. Ik zou dan graag vrijwilligerswerk in de sociale sector willen doen." Wat is perfect zijn volgens jou? "Voor iedereen iets anders. Belangrijk vind ik dat je een goed hartje hebt. Voor mij is perfect zijn: dat ik lekker kan rennen zonder dat mijn tieten in de weg zitten en een strakke buik met een laagje vet." Joska Hissink
De maand
Nieuw Kenniscentrum Technologie voor Gezondheid & Welzijn
Twee werelden smelten samen Op 14 december is in Enschede het Kenniscentrum Technologie voor Gezondheid & Welzijn officieel geopend. Het resultaat van de samenwerking tussen verschillende lectoraten vanuit de gezondheidszorg en techniek. Een hele gang omgebouwd tot onderzoeksruimtes, dat klinkt behoorlijk ambitieus. Maar wat gaat er daar nu eigenlijk gebeuren? En wat hebben hbo-studenten er aan? Sax gaat op onderzoek uit… et is nog vrij stil als we over de gangen lopen. Maar het is de bedoeling dat het Kenniscentrum een bruisende ontmoetingsplek voor onderzoeksactiviteiten wordt. In één van de ruimtes is een groepje studenten van
H
In memoriam: Adriaan Gelok p zaterdag 10 december is Adriaan Gelok, projectleider bij de academie LED, in zijn slaap overleden. Gelok maakte vanaf 1 december gebruik van een vervroegd pensioen. Op 15 december zou zijn afscheidsreceptie plaatsvinden. Gelok was ruim acht jaar directeur van het Instituut Bouwkunde en Civiele Techniek en de laatste twee jaar was hij als directeur verantwoordelijk voor het project Life Science. Hij integreerde de Life Science opleidingen in Deventer en Enschede binnen de academie LED en zorgde voor een hechte samenwerking met het ROC van Twente en ROC Aventus. Medewerkers van LED reageerden geschokt. Volgens hen was Gelok erg populair op de academie: een chaoot, maar zo positief in zijn werk dat hij mensen kon motiveren. Belangstellend en bikkelhard als dat nodig was. Gelok is 61 jaar geworden.
O
Elektrotechniek druk bezig. Alex Grave en Paul ten Wolde lichten toe: "In opdracht van de lector van Fysiotherapie en Podotherapie ontwikkelen we een systeem voor loopanalyses. Met dit systeem kun je metingen verrichten die aangeven hoe de houding van mensen tijdens het lopen is. Op basis daarvan kunnen uitspraken worden gedaan over de behandeling van patiënten met bijvoorbeeld rugklachten. We zijn in april begonnen en hopen ons gedeelte van het traject in februari af te ronden. Daarna nemen studenten Fysiotherapie en Podotherapie het stokje over, zij gaan met het systeem testmetingen doen. Uiteindelijk moet er over vijf jaar een kant en klaar product zijn waar zorginstellingen en praktijken mee kunnen werken." Testruimte Het is de bedoeling dat de komende jaren veel meer van dit soort projecten worden opgezet. Daarmee wordt ook ingespeeld op maatschappelijke ontwik-
kelingen. Carien Stephan, als lector Design for All bij het Kenniscentrum betrokken: "Om de kosten van vergrijzing binnen de perken te kunnen houden zal steeds vaker naar een technologische oplossing voor een probleem in de gezondheidszorg worden gezocht. In dit centrum willen we voor vragen uit de praktijk naar een oplossing zoeken. Vervolgens kunnen we die oplossing hier uitgebreid testen. Ontwerpers vergeten vaak hun product te testen met de uiteindelijke gebruikers. Wij doen dat in een specifiek daarvoor ingerichte ‘gebruikstestruimte’. Vooral ouderen zijn belangrijke graadmeters als het gaat om gebruiksgemak. Als senioren een digitaal product gemakkelijk kunnen bedienen, kunnen jongeren dat zeker. Andersom geldt die regel niet. De meerwaarde van dit Kenniscentrum is dat de expertise vanuit verschillende opleidingen kan worden gebundeld. En dus zullen ook studenten en docenten vanuit verschillende opleidingen bij een project betrokken zijn.
Het is verrassend tot welke nieuwe inzichten je komt als je vanuit meerdere invalshoeken naar een probleem kijkt." Gebruiksvriendelijke producten Frits Oosterveld, lector Fysiotherapie en Paramedische Beroepen, vat de doelstellingen van het Kenniscentrum als volgt samen: "We richten ons op langlopende onderzoekstrajecten die zowel door bachelor- als masterstudenten worden uitgevoerd. Ook promotietrajecten zijn mogelijk. We streven ernaar de kennis die tijdens de onderzoekstrajecten wordt opgedaan te vertalen naar toegankelijke en vooral gebruiksvriendelijke producten voor zowel consumenten als beroepsbeoefenaren. We gaan ons met name richten op het segment van de ouderen en preventie." Oosterveld wil, zoals dat zo mooi heet, op dat terrein ‘een prominente speler in de markt worden’. "Maar we zijn nog maar net begonnen, dus of we die ambitie gaan verwezenlijken zal de komende jaren moeten blijken." Mariska van der Meer
Lelijke vergissing ontrafeld Ook wel eens wakker geworden naast een lelijkerd die er in de kroeg nog zo sexy uitzag? Wetenschappers hebben uitgezocht hoe die vergissing werkt. iemand is lelijk, er is alleen te weinig bier. Het zijn gevleugelde woorden, maar ze kloppen niet helemaal. Om de mooie zwaan in een lelijke eend te ontdekken is meer nodig dan een paar forse glazen alcohol. Een schemerige, rokerige kroeg doet ook wonderen. Bovendien scheelt het als je aanvankelijk niet te dichtbij gaat staan. En als je beroerde ogen hebt, schat je de ander ook al snel een stuk appetijtelijker in. Aan de universiteit van Manchester hebben ze het effect in een formule gevangen, zo meldt de BBC. Vermenigvuldig
N
4
het kwadraat van de hoeveelheid genuttigde alcohol met de rokerigheid van de ruimte, die op haar beurt weer vermenigvuldigd moet zijn met de afstand tot de lelijkerd, en deel de uitkomst daarvan door de wortel van de hoeveelheid licht die vermenigvuldigd is met het gezichtsvermogen van de dronkelap die de inschatting moet maken. Volgens een enquête, die in één moeite door is gehouden, had meer dan twee op de drie respondenten wel eens zijn telefoonnummer gegeven aan iemand die bij nader inzien - waarschijnlijk de volgende ochtend – niet zo aantrekkelijk bleek. (HOP, Bas Belleman) NB: de formule, overgenomen van de BBC: b = (An)2 x ∆(S+1) 3L x (Vo)2
december 2005
An = glazen alcohol _ = afstand in meters tot de potentiële partner (tussen de 0.5 en 3 meter) S = rokerigheid van de ruimte (tussen 0-10, en 0 is schone lucht, 10 is extreem rokerig) L = verlichting van de 'potentiële partner' (kaarsen per vierkante meter. 1 is aardedonker, terwijl 150 voor normale verlichting doorgaat) Vo = Gezichtsvermogen. (6/6 is normaal, met 6/12 kun je nog net achter het stuur kruipen) Minder dan 1: lelijk blijft lelijk Tussen de 1 en 50: enige esthetische veraangenaming Tussen de 50 en 100: de seksuele aantrekkingskracht dringt zich aan je op Boven de 100: zelfs een hagedis ziet er nu opwindend uit. (HOP)
De maand Goede voornemens horen bij een jaarwisseling als een stapel lege kratjes Grolsch onder de trap van een studentenhuis. Iedereen barst van de plannen om gezonder te leven. Het doel? Een paar pondjes minder, stevige billen als Shakira, een ‘six-pack’ à la Brad Pitt en een adem zo lang als die van Sven Kramer op de 10 kilometer.
oede voornemens. Je maakt ze in de loze dagen tussen kerst en nieuwjaarsdag en vergeet ze na het opruimen van de overgebleven oliebollen, de lege flessen champagne en de beugeltjes bier waarin peuken drijven. En we gaan weer over tot de orde van de dag. Een meter bier blijft een meter bier en de afhaalchinees heeft nog steeds een trouwe klant om de hoek wonen. De nieuwe Nikes die je met kerst hebt gekregen, zijn de doos nog niet uit geweest, maar het eerste pakje Marlboro is al wel in rook opgegaan. "Dat doen we hier beter", zegt Joris Visser stellig. Hij studeert informatica maar is twee dagen in de week in Saxion’s eigen fitnesscentrum in de Enschedese Stadscampus te vinden. Als ervaringsdeskundige in work-out en fitness begeleidt hij studenten die komen trainen en voorziet de sporters van tips en trainingsschema’s. "Nee, van het imago dat nog steeds rond sportscholen hangt is hier niks te merken", wijst Joris naar de zaal vol zwetende zwoegers. Het klopt, hier
G
Fit het nieuwe jaar in onderhouds- en krachttraining. Meestal is het hier ’s avonds het drukst, maar wat me opvalt is dat er ook steeds meer studenten rond een uur of twee ’s middags komen trainen. Dat kan natuurlijk goed, zo tussen het studeren door. Je kunt hier na afloop goed douchen en wat natuurlijk voor studenten telt: het is niet duur." Joris heeft nog niet gemerkt dat, met de feestdagen en de tijd van goede voornemens in zicht, de toeloop deze maand begint te pieken. "Nee, dan moet het toch echt tegen de zomer
bij Saxion fitness geen ‘anabole’ bodybuilders en springende miepen in een legging. "Hier komt een gevarieerd publiek", karakteriseert Joris de studenten die deze middag de halters heffen en de state-of-the-art fiets-, roei- en loopapparaten in beweging houden. "De meeste studenten komen hier om in conditie te blijven en licht te trainen. Ook komen er vaak dames, voor ‘een paar pondjes minder’. En natuurlijk de fanatieke topsporters die de Saxion fitness goed kunnen gebruiken voor hun dagelijkse
lopen als de niets verhullende bikini’s en zwembroeken weer uit de kast komen." Harry van Stratum
In Enschede zijn fitnesskaarten voor Saxion Fitness (nu met korting) verkrijgbaar bij Sport & Cultuur in de centrale hal. Studenten kunnen in Deventer voor fitness terecht bij Sportcentrum Fit en Fun aan de Tapijtstraat 3. Info via tel.: (0570) 627 297, internet : www.fit-fun.nl)
‘Dommer dan jongens’
…maar meisjes presteren beter! Meer dan de helft van alle hbo-studenten is vrouw. Vrouwen studeren gemiddeld op jongere leeftijd af en hebben na vier jaar studie een duidelijk hoger studierendement dan mannen, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Steven Lamberts, rector magnificus van de Erasmus Universiteit Rotterdam, maakt zich zorgen over die ontwikkeling en las een artikel voor van een omstreden professor. Sax bevroeg ‘echte’ deskundigen: studenten. et artikel was van de omstreden onderzoeker Richard Lynn in het British Journal of Psychology. Lynn zegt
H
ontruste medewerkers de universiteit op tot een publieke mea culpa voor de gewraakte gender-uitspraken van Lamberts. Ook de landelijke media viel over hem heen. Zodoende begon Lamberts zijn straatje driftig schoon te vegen. Hij had het allemaal niet zo bedoeld...
in zijn onderzoek dat het IQ van jongens gemiddeld vijf punten hoger ligt dan dat van meisjes. Genieën, met een IQ hoger dan 155, zijn volgens Lynn vijf keer zo vaak man als vrouw. Voor rector Steven Lamberts reden om zijn zorgen, vorige maand in een toespraak op de universiteit, publiekelijk te uiten. Want hoe kon het toch zo zijn dat meisjes - die doorgaans dommer zijn volgens Lynn in meerderheid de collegezalen bevolken? Om dit tegen te gaan moeten we volgens Lamberts af van selectie aan de poort op basis van cijfers. Repliek kon niet uitblijven. In een petitie riepen ver-
(V): Sara Aghajani, P&A Sara gelooft dat er meer hoogbegaafde jongens dan hoogbegaafde meisjes zijn. "Maar er zijn ook meer zwakbegaafde jongens dan zwakbegaafde meisjes." Sara weet dat extremen vaker voorkomen onder jongens dan onder meisjes. De m/v-verdeling baart haar geen zorgen. Mannen redden zich heus wel, want in het beroepsleven zijn zij "streberiger en hechten meer aan status". Dat heeft volgens haar niet zozeer met het manzijn te maken, maar meer met de rol van de vrouw in samenleving. "Ik denk dat het er mee te maken heeft dat vrouwen eerder voor een gezinsleven kiezen. Met kinderen is het moeilijker om je voor de volle 100% voor een carrière in te zetten", aldus Sara. De werkelijke verschillen zitten 'm volgens Sara niet in het IQ, maar in de gedragingen. "Vrouwen zijn emotioneler. Ze zijn meer relatiegericht en meer auditief ingesteld. Mannen zijn meer van het exploreren.
Personen op de foto zijn niet de geïnterviewden.
december 2005
5
De focus, de doelgerichtheid. Daarom houden ze ook zo van voetballen en kijken wij liever naar soaps. Wij zijn van het 'laten doordringen', van het absorberen. Meer passief dus. En mannen, die zijn actief. Ze willen 'tot iets doordringen'. Dat heeft invloed op hoe goed je kunt studeren, denk ik." (M): Jan van den Bekerom, student journalistiek, uit Deventer Jan wijt het succes van de vrouwen aan iets heel anders. "Vrouwen zijn gewoon over het algemeen eerder volwassen." En daarom, zo stelt Jan, zijn ze ook gedisciplineerder en serieuzer bezig met de studie. "Mannen blijven vaak lang puberen." Jan vindt de uitspraken van professor Lamberts, zeker als de rector magnificus voortrekkersbeleid voor mannen zou gaan invoeren, beneden alle peil. "Dan is het gewoon discriminatie en kan hij beter gaan werken in een land waar de onderdrukking van vrouwen nog wordt getolereerd. Het is onacceptabel om in zo'n functie zo’n uitspraak te doen." Jan gunt de universiteitsbaas een tweede kans. "Als hij zijn excuses heeft aangeboden en zijn standpunt heeft bijgedraaid, hoeft hij van mij niet af te treden. Ik neem aan dat hij zijn lesje wel heeft geleerd." Steven de Jong
DENKEN ZOALS HIJ EN TOCH
GOED VERDIENEN! Ben jij?
Wil jij?
Verder studeren in het buitenland? Verleg de grenzen van je kennis met een beurs van het VSBfonds. Studeer jij binnenkort af en wil je graag verder studeren in het buitenland? Het VSBfonds stelt je financieel in staat om deze droom te verwezenlijken. Jouw kennis is uiteindelijk van belang voor de Nederlandse samenleving. Meer weten? Kijk op www.vsbfonds.nl/beurzen
2006
• Een uitdagende baan? • Op straat werven voor goede doelen? • In een leuk team door heel NL werken? • En… goed verdienen?
• • • •
Communicatief Flexibel Gemotiveerd Prestatiegericht
Wij zoeken Echte doorzetters! Ben jij dat? Bel dan: 0346-210040 w w w. W e r k e n A l s W e r v e r. n l
In deze tijd een nieuwe klant binnenhalen? Valt niet mee! Zet daarom de eerste effectieve stap naar nieuwe klanten door te adverteren in Sax.
Bel 023-5714745 en vraag naar Luciène Paap voor gratis advies over de advertentiemogelijkheden.
www.bureauvanvliet.com email:
[email protected] zandvoort
Open en bloot
Hoofd Sport & Cultuur is circusbeest
‘Hooggeëerd publiek!’ In de serie Open en bloot gaan we op zoek naar de mens achter de student of medewerker. Deze keer: hoofd Sport & Cultuur Jaap Heerze is spreekstalmeester van het Internationaal Circusfestival in Enschede. Of ik het nu druk heb met m’n werk? Als je het over druk of stress hebt: het circus, dat is pas stress! Artiesten van 23 nationaliteiten van wie de meeste nooit samen hebben opgetreden, moeten nu samen een programma vullen. Dan gaat er wel eens iets mis. Breekt er een teugel, of is er iets met de dieren. Op die momenten, en tijdens opbouw van acts, wordt de spotlight op mij gericht en is het voor mij de kunst om de tweeduizend bezoekers bezig te houden en vooral te informeren. Ik vestig daarbij de aandacht niet op mezelf met grappen of zo, daar zijn clowns voor: het gaat om de artiesten. Als ik niet opval, heb ik het goed gedaan."
“
"Dit wordt het tiende festival en mijn negende. Een vriend van mij – Bram van der Weide - is organisator. Toen de door hem beoogde presentatrice de druk niet aankon, vroeg hij mij of ik met mijn radio- en televisie-ervaring de presentatie wilde overnemen. Dat beviel zo goed, dat ik het altijd ben blijven doen. Het is toch schitterend: zonder al te veel hulpmiddelen elkaar vermaken. En alles is live: je kunt niets verstoppen. Al zijn mensen door film, tv en internet verwend geraakt: in het circus, waar je de dieren kunt ruiken, wordt het publiek elk jaar weer betoverd. Schitterend. Het mooiste vind ik dat je met
Dat Nederlanders totaal het spoor bijster zijn, heeft onlangs ook het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) aangetoond. Ruim zes op de tien Nederlanders wil meer moedige, onvermoeibare en toegewijde leiders. Vier jaar geleden was dat nog een derde. Nu zitten we op het peil van Duitsland anno 1933 en streven we alle Europeanen voorbij.
zoveel verschillende achtergronden samen iets maakt dat klopt. Door alle verschillende nationaliteiten en culturen, luistert mijn presentatie heel nauw. Ik moet altijd eindigen met dezelfde zin: hier is voor u, …! Dan weet de artiest dat hij op moet komen, begint het orkest te spelen, gaat het doek open en de spotlights aan. Eindig ik met andere woorden als ‘hier is voor u, … uit Rusland!, dan begrijpt de artiest me niet en gaat het al mis." "Samen met Bram ga ik veel circussen af om artiesten te selecteren. Daarbij moet je heel goed kijken naar de samenstelling van het programma. Na een druk nummer heeft het publiek bijvoorbeeld behoefte aan een rustige act en na een voorstelling met veel water, kun je niet direct danseressen op de nog natte vloer laten komen. In het verleden hadden we topartiesten als Oleg Popov, en ook dit jaar zijn we er in geslaagd toppers naar Enschede te halen. Het Amerikaanse duo David en Dania bijvoorbeeld, dat een transformatieact opvoert, waarbij ze supersnel van kleding wisselen. Het tweetal is al eerder geweest, toen won het de eerste prijs. Ook komt er een Duitser met een geweldige mime-act." "Natuurlijk zijn er naast veel hoogtepunten genoeg bloopers geweest. Neem de loopse aap Laura: die vloog bij de een na de andere kerel op schoot en liet niet meer los. Levensgevaarlijk. Of een paardennummer, waarbij de paarden niet ophielden met rondjes lopen en de dochter van Sjoukje Dijkstra die vlak voor haar act met koeien een paar van die koeien verloor in de mkz-crisis, waar-
Foto Eric Brinkhorst.
na de act drie keer niks was. Nee, dan die keer dat acht kamelen losbraken en zich ziek aten aan rododendrons. Moesten we zes kilogram Norit inslaan, waarna
Aldus Steven -Column
Crisis zit tussen je oren hoor ik misschien zelf ook tot die 61 procent die het niet meer weet. Daarom heb ik laatst het symposium ‘Leiderschap in Crisissituaties’ bezocht. Wat moet je anders als opgeschrikte burger? Het leek me gewoon beter voor mijn gemoedsrust, keertje luisteren naar professionals. Arthur Doctors van Leeuwen, ex-chef geheime dienst, gaf zijn visie: "Wat wij in Nederland doen aan crisismanagement, is precies het omgekeerde van wat er nodig is om een crisis te beheersen." Vervolgens vloog een commissaris van de Koningin de burgemeester van Zutphen in de haren: "Jullie willen je nu overal mee bemoeien, maar als Gelderland onder komt te stromen zijn
iet dat we die roep om leiderschap het klapvee kwalijk kunnen nemen. Nee, want de aanslagen liegen er niet om. Onlangs trachtte nog een dominomus het grootste culturele evenement der lage landen te saboteren. Om van de wilde beesten op de Veluwe nog maar niet te spreken. Chaos alom. Het meest tragische is misschien nog wel die roep om de kloof tussen burger en politiek te dichten. We willen leiders die luisteren, een grap waar je in dictatoriale kringen goede sier mee kan maken. Het lijkt erop dat we met onze klompen in de polder vastzitten, terwijl het water ons aan de lippen staat. Hoewel ik nooit gepeild wordt, mij vragen ze nooit wat, be-
N
december 2005
7
nog steeds slechts de helft bij de première kon zijn. En dan ben ik er weer om het publiek helder te informeren over de achtergrond." Tim de Hullu
Steven de Jong, student Milieutechnologie Saxion Deventer,
[email protected]. jullie burgemeesters er als eerste bij om je eigen straatje schoon te vegen." Waarop burgemeester Gerd Leers van Maastricht klip en klaar meldde dat de commissaris "geen verstand van lokale aangelegen heeft" en zich moet bemoeien met zijn eigen zaken. Volgens crisisprofessor Uri Rosenthal is een crisis te bezweren met de twee C’s van Command en Control, maar Nederland kenmerkt zich in de vijf C’s van consensus, coalitie, compromis, coöptatie en coördinatie. Daar word je dus niet vrolijker van, zo’n dagje luisteren naar bobo’s die beweren te weten hoe het moet. De meest wijze woorden kwamen misschien wel van de argeloze voorbijganger die naar het bord ‘Leiderschap in Crisissituaties’ keek. "Crisis zit tussen je oren", zei hij.
Achtergrond
Gezondheidszorg: massale inschrijving Na een wat aarzelende start in de eerste twee kwartielen, schrijven derdejaars studenten van de Academie Gezondheidszorg (AGZ) zich massaal in voor het volgen van een minor in kwartiel drie en vier. Studenten kiezen vooral ‘veilig’, minoren die passen bij het eigen vakgebied zoals: Ouderenvraagstukken, Intercultureel Werken, Technologie in Zorg en Psychologie. Daarnaast is er, hoewel minder, ook animo voor minoren als Wetenschappelijk Onderzoek en Ondernemen, je eigen zaak! ooral Technologie in Zorg is populair. In deze minor zoeken studenten naar technologische oplossingen voor problemen in de gezondheidszorg. En dat onderwerp spreekt kennelijk aan, want de minor is al twee keer volgeboekt. Monica Buijinck, onderwijscoördinator bij AGZ: "Studenten uit verschillende domeinen, de techniek en de gezondheidszorg, komen elkaar bij het volgen van deze minor tegen. Ze leren vanuit hun eigen domeinen met elkaar communiceren om gezamenlijk tot oplossingen te komen voor problemen uit de praktijk van de gezondheidszorg. Je kunt je voorstellen dat een techneut op heel andere dingen let dan bijvoorbeeld een student Verpleegkunde. De resultaten van deze ontmoeting op het grensvlak van beide domeinen zijn vaak heel verrassend." Een rondje door
V
de gangen van de opleidingen leert dat er onder eerste- en tweedejaars studenten nog weinig bekend is over het kiezen van een minor. Pas vanaf het derde jaar kies je daadwerkelijk, ook omdat er dan pas ruimte is in het onderwijsprogramma. Een groepje van vijf studenten Fysiotherapie heeft gekozen voor het mede ontwikkelen van een nieuwe minor Preventie. Jidske Hunink: "Ik weet nog niet wat ik ervan moet verwachten, we zijn nog maar net begonnen. Ik vind het in ieder geval leuk om me met preventie bezig te houden. Bovendien krijg ik de kans ervaring op te doen in lesgeven. En het is natuurlijk spannend om een programma mede te ontwikkelen. Volgend jaar kunnen andere studenten daar weer van profiteren." Mariska van der Meer
Small Business: ‘Eens iets anders dan praktijk’
Sax maakt de balans op van
Minoren: in
Anneke Loohuis en Lotte van den berg, derdejaarsstudenten Small Business & Retail Management, volgen beide de minor Personeel & Organisatie en Organisatieontwikkeling bij de opleiding Personeel en Arbeid. eide zijn erg tevreden over de inhoud van de minor, die zij als een goede aanvulling op de studie zien: "Bij Small Business ben je veel in de praktijk en met de ontwikkeling van vaardigheden bezig, waardoor wij het echt als een stevige aanvulling zien op de studie, omdat in deze minor er ook vanuit basistheorie naar de praktijk toe wordt gewerkt en we op deze manier ook ons meer in deze richting kunnen verdiepen." De aanloop naar de minor toe verliep minder soepel. Anneke heeft zeker een half jaar achter informatie voor de minor aan moeten lopen. Uiteindelijk heeft de directeur van die academie hen geïnformeerd over de opzet, tijd en locatie. Later bleek echter dat de minor niet in Enschede zou worden gegeven om de
B
twee weken, zoals aanvankelijk vermeld, maar elke week in Deventer. De docenten moeten namelijk uit Deventer komen. Ze vinden het wel opvallend dat veel medestudenten van andere opleidingen zo ongeïnteresseerd zijn en zeggen dat ze helemaal geen zin hebben. Daar hebben ze wel een verklaring voor: "Zij moeten niets anders dan colleges volgen en zijn dan helemaal niet meer gemotiveerd. Voor ons is het juist een keer helemaal iets anders, dat is leuk." Anneke en Lotte zijn ook tevreden over de terugkoppeling van docenten naar studenten: "Er wordt ons om feedback gevraagd van hoe wij de cursus ervaren en welke kennis we al hebben, zodat ze daar goed op aan kunnen sluiten." Robin Slot
Top-10 populaire minoren op Saxion 1 2 3 4 5 6 7
Law (spec. 1) Personeelsmanagement (dif. 1) Fysieke veiligheid (spec. 1) Ouderenvraagstuk (dif. 1) Technologie in Zorg (dif. 1) Ondernemen (dif. 1) Techniek in Zorg (dif. 2)
snelheid inform
De een vindt het lastig, de ander fantastisch: voor het eerst dit jaar konden er minore 240 studiepunten volg je voor dertig studiepunten een ander vak. Begin volgend jaar academies op. Conclusie: inhoud goed, d
Opstartprobleempjes Over de inhoud van minoren geen slecht woord. Verbeterpunten zitten ‘m vooral in de organisatie er omheen. Zo blijkt dat de informatievoorziening over minoren aan de late kant was. Dat wordt bevestigd door een onderzoek van Saxion op de academie ROB. Met name de vulling van de intranetpagina’s kwam laat op gang. Een korte terug- en vooruitblik. In 2004 begon Saxion met de ontwikkeling van minoren, om het collegejaar 2005/2006 een eerste aanbod te kunnen doen. Caroline van de Molen, directeur van de verantwoordelijke dienst Onderwijs & Student: "Dat bleek een krappe planning te zijn, maar in de opstartfase leek dit haalbaar. In december 2004 heeft
I
8 Exportmanagement (dif. 1) 9 Logistiek & It (spec. 1) 10 Arbeids- & organisatiepsychologie (dif. 1), Creatief probleem oplossen (dif.1), Intercultureel werken (dif. 2) en Ouderenvraagstukken (dif. 2)
8
december 2005
de RvB besloten tot een gefaseerde invoer van de minoren, want de feitelijke ontwikkeltijd bleek toch kort te zijn. Daarnaast liep een grote organisatieverandering, de clustering van het onderwijs, die al veel werk en inzet van betrokkenen vergde. Ook bleek het nog niet voor elke Academie mogelijk te zijn de invoer van de minoren
Achtergrond
Studenten HBS: ‘Minoren zijn zinvol’ Vanaf februari 2006 kan voor het eerst een minor in plaats van een stage gevolgd worden op de HBS in Apeldoorn. Studenten Annette van Wessel en Lisa Vreman, die dezelfde minor gekozen hebben, personeelsmanagement en organisatie ontwikkeling, vertellen over het invoeren van de minor. Annette: "Ik hoorde voor het eerst dat er een mogelijkheid was om een minor te volgen op de tweede terugkomdag. Ik was toen dus nog op stage. De mededeling werd heel snel en niet echt professioneel gebracht, waardoor de meeste mensen het niet meekregen of dachten dat het niet echt belangrijk was." Lisa: "Ik kreeg hier geen informatie over per e-mail, maar ik las er voor het eerst iets over op Intranet. Dit was pas toen ik terug kwam van mijn stage uit het buitenland in juni." Annette: "Omdat ik me niet voor de deadline heb ingeschreven moest ik een extra formulier inleveren om mijn keuze aan te vragen. Ik moest hier eerst voor naar Deventer en het laten onderteken door mijn studieloopbaanbegeleider. Ik heb nog steeds niets teruggehoord. Dit duurt nu al bijna twee weken. Ik weet dus niet of ik nu ingeschreven ben en vind dit erg slecht geregeld." Lisa: "Ik was eigenlijk te laat met inschrijven. Maar dat kwam ook doordat we pas
Minoren maken maatwerk mogelijk
n een klein half jaar minoren
Een minor ‘technologie in de zorg’ naast je major werktuigbouwkunde, ‘duurzame ontwikkeling’ naast bestuurskunde, ‘ondernemen’ naast civiele techniek: het kan bij Saxion sinds het begin van het lopende studiejaar allemaal.
nhoud goed,
e invoering van het major-minormodel loopt parallel aan de ‘makeover’ van het Nederlands hoger onderwijs naar het zogenaamde bachelormastermodel (bama), dat ook nieuw is. Opmerkelijk is dat wel, want de invoering van minoren en majors was geen harde eis van de 29 Europese onderwijsministers toen ze in het jaar 1999 in Bologna afspraken maakten over bama en de harmonisering van het Europese hoger onderwijs. Dat de minoren er toch zijn gekomen heeft vooral te maken met het feit dat het hbo over het algemeen zoveel mogelijk tegemoet wil komen aan individuele loopbaanwensen van studenten. ‘Voor iedere student een persoonlijk en op maat gesneden studieplan’ is het credo. Dus biedt ook Saxion tegenwoordig binnen de brede bachelor vier soorten minoren aan: differentiërende minoren, specialiserende minoren, doorstroomminoren en vrije minoren. Studenten kunnen nu een hoofdvak (major) kiezen en een al dan niet specialistisch groot bijvak (minor). Studenten commerciële economie die er na een jaar nog steeds van overtuigd zijn dat ze een eigen bedrijf willen beginnen, kunnen alsnog kiezen voor een minor ondernemerschap of financieel management. De mogelijkheden
D
matie kan beter
n (of minors, voor de Engelsgeoriënteerden onder ons) gevolgd worden: van de in totaal gaat de RvB van Saxion evalueren. De redactie van Sax wachtte daar niet op en ging de e snelheid van informatievoorziening laat te wensen over. Praktijkverhalen en analyses.
te realiseren per 2005-2006." Met als gevolg dat de kick-off niet vlekkeloos ging. In haar nieuwsbrief lichtte de GMR de knelpunten er haarfijn uit: er waren deeltijdstudenten die geen minor konden volgen, als een student in het tweede jaar al een minor wilde volgen bleken zijn normale lessen tegelijkertijd met de minor gegeven te worden, moesten studenten die bij een andere hogeschool of universiteit een minor wilden volgen, alles zelf regelen en kon een topsporter geen minor volgen, omdat die alleen op de middag stond gepland. Caroline van de Molen bevestigt de opstartproblemen: "We gaan dan ook kijken hoe we deze situaties kunnen verbeteren. Zo gaan we onderzoeken of de woensdagavond, maandagmiddag en
de vrijdagmiddag wel geschikte dagdelen zijn voor de minoren." Daarnaast denkt Saxion aan Engelstalige minoren en zal er een evenwichtigere spreiding over Enschede en Deventer moeten komen. Momenteel zijn er 9 minoren in Deventer, 12 in Enschede en 3 zowel in Deventer als Enschede. Van de Molen: "Verder willen we in plaats van differentiatie en specialisatie de termen verbreding en verdieping gebruiken, veel duidelijker. Ook willen we bekijken of we studenten van andere hogescholen een minor kunnen laten volgen." Ondanks de opstartprobleempjes is Saxion dik tevreden met het aantal studenten dat een minor volgt. De ruim zeshonderd studenten zitten ruim boven de gehoopte vijfhonderd. Tim de Hullu
december 2005
na de officiële deadline van de inschrijving een mondelinge stagevoorlichting kregen (met daarin wat info over de minor). Deze voorlichting wilde ik nog even afwachten voordat ik definitief koos. Dit kon gelukkig nog wel, en toen heb ik me meteen ingeschreven. Ik vind dat ze wel wat duidelijker konden zijn over wie je allemaal moest benaderen over je keuze." Annette: "Ik denk dat een minor in plaats van stage heel zinvol is. Je leert meer dan dat er in jouw opleiding zelf wordt aangeboden en verruimt zo je kennisgebied. Je kunt dan ook meerdere kanten op om werk te zoeken wanneer je bent afgestudeerd. Ik denk wel dat degene die het ingevoerd hebben goed moeten gaan kijken naar of de mensen die een minor volgen verder niets missen als ze de stage niet doen. Volgens mij is dit nog niet goed op elkaar afgestemd. Ik hoorde namelijk dat als je nu een minor volgt, je wel enige ervaring mist om je volgende stage goed te volbrengen. Dit moeten ze wel op elkaar aan laten sluiten." Kim Olijslager
9
van het major-minorsysteem lijken eindeloos. Als een hogeschool tien majors en tien minoren aanbiedt, kan de student in principe al honderd verschillende studies volgen. Een ander groot voordeel van het major-minormodel is de extra mogelijkheden om hbo-studenten op een universitaire master voor te bereiden. Een verdiepende doorstroomminor doet dan dienst als schakelklas ofwel premaster. In feite krijg je op die manier universitaire opleidingen aan de hogescholen, waarin de academische vorming alvast bevorderd kan worden. Want of je nu een hbo-bachelor met plusprogramma bent of een gewone wo-bachelor, dat maakt voor de beoogde mastertitel niets uit. Net als bij de meeste hogescholen zijn de minoren bij Saxion met horten en stoten geïntroduceerd. Maar de minoren vormen samen met de majors nu wel een ruime keuze aan min of meer samenhangende en zinvolle combinaties van onderwijseenheden. Studenten kunnen zich hiermee met het oog op de arbeidsmarkt meer specifiek van elkaar onderscheiden en voorbereiden op doorstroom naar het wetenschappelijk onderwijs. En daar is het tenslotte allemaal om te doen. Harry van Stratum
Interview Saxionservice
Interim-directeur zet iedereen op scherp
‘Het imago van P&O
is heel erg slecht’
De nieuwe directeur Personeel & Organisatie van Saxion is precies zoals je je een interim-manager voorstelt: Amarjit Vredeveld (58) analyseert snel, is erg duidelijk en durft harde beslissingen te nemen. Na zijn aanstellen in september kwam hij snel tot de conclusie dat academies en diensten niet eens weten wat P&O doet. Werk aan de winkel. axions Raad van Bestuur had een aantal redenen om een tijdelijke directeur P&O aan te stellen: er kwam een vacature voor directeur vrij en er moest volgens de RvB veel verbeterd worden bij P&O. Amarjit Vredeveld: "De personeelsadministratie was bijvoorbeeld niet in orde. Zo werden verzuimgegevens te laat geproduceerd." Daarom wordt de personeelsadministratie vanaf 2006 geheel ondergebracht bij FEZ, omdat die dienst meer expertise in administratie heeft. Ongeveer 25 mensen vallen vanaf volgend jaar onder een andere dienst en er blijft 15 fte over bij P&O, die zich helemaal moet concentreren op advies. Niet alleen aan de administratie schortte iets. De kwaliteit van de hele dienst liet te wensen over en om daar op korte termijn iets aan te doen, werd een interim-
S
GMRRRRRRRR
adviseur en er komt een trainee bij P&O. Vredeveld ging individuele gesprekken aan met de adviseurs en confronteerde ze met de meningen van hun academies en diensten. "Soms kwam die informatie als een verrassing, meestal niet. Ik heb twee heel pittige gesprekken gevoerd. Sprak ik de twijfel uit of ik nog wel plek voor de mensen had. Zij begrepen mijn twijfel en hebben mij er van overtuigd
‘Ik ben professioneel lui’ Oftewel, P&O heeft geen duidelijke identiteit. Al kun je je afvragen of Vredeveld alleen door gesprekken met directeuren wel een representatief beeld heeft gekregen. Vredeveld: "Nou, het zijn wel belangrijke klanten van P&O en als iedereen negatief is, zegt dat wel iets. Maar ik ga ook met managementteams praten. Een enquête onder medewerkers? Goed idee, maar daar is op dit moment geen tijd en ruimte voor." De kritiek heeft vooral betrekking op adviseurs, een tak waar Vredeveld in gaat investeren: van 4,5 naar 7,5 fte. Terwijl de formatie voor beleid en secretariaat iets naar beneden wordt bijgesteld. Een aantal beleidsmedewerkers worden
dat zij mijn steun verdienden. Prima, dan zet ik mijn twijfels opzij, maar hamer ik er wel op om sommige aandachtspunten te verbeteren." Vredeveld is gewend mensen veel verantwoordelijkheden te geven. "Ik ben professioneel lui. Zo kwam onlangs een manager van een academie bij mij met de vraag om advies. Ik heb er toen meteen een adviseur bijgeroepen. Want daar ben ik niet voor." Vredeveld vindt dat adviseurs dezelfde houding moeten aannemen. "Waarom zou een adviseur bijvoorbeeld een beslissende stem moeten hebben bij het aannemen van personeel? De P&O-er moet op de achtergrond blijven en een directeur zo
goed invoeren in het personeelsbeleid, dat hij het zelf kan doen." De nadruk lijkt wel erg te liggen op directeuren. Het is de vraag of medewerkers wel weten wat P&O voor hen kan betekenen. Dat een medewerker voor een vraag als ‘krijg ik vrij als m’n broer gaat trouwen’ naar de P&O-shop moet, weet iedereen. Maar dat je ook een adviseur kan inschakelen als het niet lekker loopt met je baas, je collega’s of met je loopbaan lijkt vrij onbekend. Vredeveld. "Mede daarom wil ik per academie/dienst en adviseur een spreekuur inlassen. Let wel, we zijn geen belangenbehartiger van individuele medewerkers of van het management. P&O heeft het belang van de organisatie op het oog. We adviseren bij problemen, maar iedereen zal uiteindelijk zelf zijn/ haar verantwoordelijkheid moeten nemen."
Amarjit Vredeveld blijft minimaal tot halverwege maart 2006. Vervolgens zal hij een sollicitatieprocedure voor zijn opvolger in gang zetten, zodat de Raad van Bestuur zijn opvolger kan benoemen.
Belangrijk voor studenten
GMRRRRR is een column van leden van de Gemeenschappelijke Medezeggenschaps Raad, op persoonlijke titel geschreven. Deel 2: studentlid Corné Boutkam. inds het afgelopen jaar zit ik in de GMR voor de academie Bedrijfskunde & Ondernemen. In het onderstaande stuk vertel ik hoe ik tegen de GMR en de medezeggenschap aankijk. Vooral dat laatste blijft altijd een moeilijk punt. In hoeverre heeft de GMR instemming, overeenstemming of adviesrecht naar de Raad van Bestuur toe. Soms zit je namelijk vast in het politieke spelletje dat de Raad van Bestuur speelt. Zetten ze
S
manager aangetrokken. Vredeveld merkte uit gesprekken met alle directeuren dat het imago van P&O ronduit belabberd is. "Enkele veelgehoorde opmerkingen: P&O is niet zichtbaar, komt niet met bruikbare adviezen, is geen gesprekpartner voor onze problemen, is zwak in strategie en beleid en reageert reactief." Helemaal geen positieve klanken? "Het zijn vriendelijke mensen."
ons onder druk, doordat er op het laatste moment iets besloten moet worden. Denk hierbij aan het onderwerp functieordening, waar wij op het laatste moment allerlei (lange) stukken kregen en een beslissing geforceerd werd. Als je bij de GMR zit, krijg je regelmatig post van Saxion. Hier zitten dan alle stukken in die je moet lezen. De meeste tijd van de GMR gaat hierin zitten. Over het algemeen besteed ik een redelijk groot deel van mijn woensdag aan het lezen van de stukken. Ik vind het wel leuk om deze stukken te lezen. Dit omdat ik op deze manier weet wat er binnen Saxion gebeurt. Binnen de GMR zit ik in de com-
10
missie financiën/huisvesting en onderwijs/studentzaken. In de tweede commissie breng ik het meeste in, dit omdat het heel dicht bij mijn bed staat. Bij de commissie financiën/huisvesting moet ik nog veel leren. Toch heb ik bewust ook voor deze commissie gekozen, aangezien ik het wel interessant vind en omdat er anders wel erg weinig studenten in deze commissie zitten. Naar mijn mening is voor de studenten ook belangrijk waar het geld aan uit gegeven wordt en is het ook belangrijk hoe onze school eruit ziet. Er worden regelmatig ad hoc commissies gevormd in de GMR. Die gaan zich dan verdiepen in een bepaald onderwerp.
december 2005
Momenteel zit ik in de ad hoc commissie ‘communicatie’, welke zich bezighoudt met de manier van communiceren van de GMR naar onze achterban. Het gaat al steeds beter, al is het wel moeilijk voor ons om het te doorbreken. Zo zijn er veel te weinig studenten die onze nieuwsbrief lezen, terwijl deze gewoon bij de lift in Deventer liggen waar de meeste (luie) studenten gebruik van maken. In Enschede ligt hij onder aan de roltrap. Lezen dus in het vervolg!! Naar mijn mening is de GMR het medium om bij management de vinger aan de pols te houden en als studenten/ docenten een mening te hebben binnen onze hogeschool.
Thema
Kindeke Jezus of de Kerstman? Kerstmis blijkt vooral een traditioneel en commercieel feest voor de Nederlander. Je ziet hem denken: Oh ja, het kindeke Jezus heeft er ook nog iets mee te maken. Sax vraagt zich af: hoe zien ‘Saxionners’ kerst? Ze mogen kiezen: kindeke Jezus of de Kerstman? Docent Inge Kwast: Geen van beiden "Kerstmis zegt mij helemaal niets. Men mag het net zo goed overslaan van mij. Ik ben volstrekt atheïstisch opgevoed: mijn eigen geweten en verantwoordelijkheid staan bij mij centraal. Ik heb niets met de kerk en het geloof en ik kan verder ook heel goed zonder dat feest." Docent Engels Irene Rispens: Kindeke Jezus "Kindeke Jezus. Niet vanwege het religieuze aspect, wel omdat het voor mij symbool staat voor aandacht voor de kwetsbaren in onze samenleving. En alhoewel ik het heel gezellig vind om met veel mensen om tafel te zitten, is een beetje soberheid daarbij toch mooi. De Kerstman is iets te veel het symbool voor commercie (Amerika), te veel vreten (bolle buik) en te veel drank (of komt die rooie neus van de kou?)." Student Willemijn Dunnink De Kerstman "Wij benutten de Kerstdagen om samen te zijn met familie en proberen er elk jaar een speciale gelegenheid van te maken. En ja, de Kerstdagen staan bij ons onlosmakelijk verbonden met lekker eten en drinken. Tijdens deze dagen staan wij niet stil bij het kindeke Jezus, maar wel bij onze eigen situatie. Het geluk dat we met zijn allen samen mogen zijn in goede gezondheid en we weten in welke welvaart we leven." Student Mark Smeding Sinterklaas "Ik denk dat je met beide moet zijn opgevoed om de betekenis en de waarde van deze twee te kennen. Mijn eigen opvoeding is een niet-christelijke, vandaar dat ik niet geloof in Jezus en de viering van Kerstmis voor mij dus wei-
ben al heel lang Sinterklaas en de Kerstman is eigenlijk over komen ‘vliegen’ uit Amerika, op zoek naar nog meer omzet in de winkels gedurende de wintermaanden. De Kerstman is in mijn ogen een groot verzinsel en gebaseerd op onze Sinterklaas. Wat trouwens onderzocht is en ook bewezen, want het waren Nederlandse emigranten die Sinterklaas meenamen naar Amerika. Dus als ik uiteindelijk moet kiezen tussen die twee, wordt het toch nummer drie, Sinterklaas. Dit is de enige man waarin ik ooit heb geloofd en de oorsprong is voor vele buitenlandse figuren die in de wintermaanden opduiken. Hoe ik mijn kerst zal vieren? Zoals ieder jaar, 2 dagen werken…"
nig waarde heeft, en samen met de viering van Kerstmis dus ook de Kerstman. Daarentegen is Sinterklaas wel een persoon waarvan ik heilig was overtuigd dat hij bestond, ieder jaar weer trouw mijn schoen zetten en hopen dat hij langs zou komen. Dit is het punt van geloof dat ook naar voren komt bij de keuze die mij wordt gesteld tussen de twee. Als dit een keuze was in onze maatschappij zullen veel kinderen toch voor de Kerstman kiezen en veel ouderen voor Jezus, wat de tussengeneratie doet (waaronder ik dus val) is nog een grote vraag. Ik behoor tot de generatie die vrij is gelaten om de keuze te maken voor het geloof, of niet streng christelijk is opgevoed. Daardoor is de waarde van Kerstmis een beetje weggevallen en is het alleen nog maar een gezellig feest, omdat de hele familie eens per jaar weer compleet is. De Kerstman is ook geen persoon voor Nederland, we heb-
Student René van de Keuken Twee gedachten "Bij Kerst heb ik altijd twee gedachten. De ene is het samenhorigheidsgevoel, want iedereen zoekt elkaar namelijk in
deze tijden op. De familie zit knus bij elkaar, we gaan uit eten of gezellig een film kijken. En alles is natuurlijk helemaal in kerstsfeer versierd. De andere kant is dat dit toch een beetje schijnheilig overkomt. Veel mensen komen alleen in deze weken in de kerk en verder zie je ze er nooit. Iedereen spreekt de mooiste woorden, maar of ze het echt ook nakomen, dat is een absolute tweede. Ik denk zelfs dat president Bush deze dagen de beste wensen en de wens voor vrede zal gaan uitspreken, terwijl hij toch degene is die er voor zorgt dat in Irak en Afghanistan onrust is en er mensen omkomen. Hoezo een dubbelgevoel? De commercie is helaas de leidende factor geworden; via impulsaankopen doen we kerstinkopen en bij de koffie nemen we een lekker commerciële wafel er bij, helemaal in lijn met de 24-uurs economie." Robin Slot en Kim Olijslager
Kerstmis vooral traditie en commercie Fraai verlichte etalages en opgetuigde dennenbomen in de binnenstad, de folders die ze deze dagen in je brievenbus proppen: ze geven een ontnuchterend beeld van Kerstmis. Het is vooral traditie en commercie. En hoewel op de kerstmarkt 'Jingle Bells' als lawaaierige hardcore in je oren dreunt, is het ons toch al te eenvoudig om Kerstmis te bestempelen tot alleen maar die ordinaire commercie. Het bewijs daarvoor zoekt Sax in koele cijfers en statistiek. ls Nederlanders kerstmis vieren, komt de kerk pas op de derde plaats. Een meerderheid van 65 procent vindt het samenzijn met familie het belangrijkst en de helft associeert het feest met lekker eten. Naar de kerk gaan vindt slechts een op de vier echt bij Kerstmis passen. Dat zegt de katholieke omroep KRO, en dat is wat Kindeke Jezus, Maria, Jozef en de os en de ezel betreft, een betrouwbare bron zou je zeggen. Kerstmis geldt als meest aansprekende feestdag op de Nederlandse agenda. Sterker nog, oudejaarsavond, nieuwjaarsdag en zelfs Koninginnedag kunnen niet bij Kerstmis in de schaduw staan.
A
december 2005
11
Dat geldt al helemaal voor Pasen en Pinksteren, ook van oorsprong christelijke feestdagen waarvan bijna geen hond meer schijnt te weten wat er op die dagen gevierd wordt. Ja, de verjaardag van de Paashaas en Pinkpop. Maar dat heeft allemaal bijster weinig te maken met de oorsprong van het feest van de Verrijzenis en de geboorte van de Kerk. Wat Kerstmis betreft blijken we beter op de hoogte te zijn. Bijna iedereen (89 procent) weet dat met Kerstmis de geboorte van Jezus Christus wordt gevierd. Maar ook hier slaat de secularisatie genadeloos toe: meer dan de helft van alle Nederlanders verbindt al lang geen religieuze bete-
kenis meer aan de kerstdagen. Nee, Kerstmis is vooral lekker uit je bol gaan of twee dagen verplicht thuis zitten onder een boom vol ballen, waar dure geschenken, drank en copieuze maaltijden voor de sfeer moeten zorgen.Als je door alle kerstbomen het bos niet meer ziet kun je altijd nog googlend over het internet op zoek gaan naar een alternatieve kerstbeleving. Harry van Stratum Sites: www.singlessite.nl/: Alleen met de feestdagen: barre tijden, of niet..? Check het onderzoek. www.Kerst.Startkabel.nl: Linkver-zameling over kerstmis 2005. Ook voor leuke een leuke kadotip, vakantie, lastminutes. www.kerstmis-online.nl: maakt de kerst gezelig! Met informatieve, creatieve en interactieve kerstinformatie www.dinnersite.nl: een complete database van restaurants die tijdens kerstmis geopend zijn voor brunch, matinee en diner.
These texts in English Do you want to read all of these texts in English? Go to www.sax.nu!
INTERNATIONAL There are about 400 international students and more than 1000 German students studying at Saxion. Some of them are here for a year, others stay longer. We would like to know their stories: who are they and why are they here? At the same time we would like to give them an opportunity to get to know us a little better. That’s why Sax every month will include an international page.
EVENTS 17 and 18 December Dickens Festival in Deventer. Experience the atmosphere out of the books of Charles Dickens in the Walstraat, Golstraat, Roggestraat, Bergkerkplein en Bergstraat. 22 January Dutch Themeparty including Dutch dinner. Experience the real and authentic Dutch culture; Dutch food, Dutch cosiness and much more! It’s going to be fun! Dresscode: DUTCH!! Location: Burgerweeshuis, Deventer Registration at the Frontdesk of the International Office, price EUR 8,- p.p.2nd Web: • Atak, Enschede (club for music and culture): www.atak.nl • Concordia, Enschede (filmhouse): www.concordia.nl • Burgerweeshuis, Deventer (club for music and culture): www.burgerweeshuis.nl • De Keizer, Deventer (filmhouse): www.filmhuisdekeizer.nl • Gigant, Apeldoorn (filmhouse + club for music and culture): www.gigant.nl
Lonely this Christ Like many cards and carols remind us, Christmas is supposed to be the most wonderful time of the year. However, it can also be a heartbreaker if you are not surrounded by your family or friends because you are far away from home. There are international students at Saxion whose Christmas will be different this year. Let’s see how they create the Christmas spirit around them and how they will celebrate it. had an opportunity to visit the Macandra building in Enschede, where many international students reside while they are studying at Saxion. During my visit I could see how they are preparing for the celebration of Christmas. A few students will gather in the building and spend Christmas together. For some students, home is too far away to go and visit the family. Another group will travel to a nearby country and visit something new, their first option is Germany. A third group does not celebrate Christmas because they are not used to doing so. For them, not going to school for two weeks is a good vacation. Yet another group will be visited by their families, friends, girlfriend or boy-friend. The last group will go home; one of them is Martha Selles from Spain. Martha is 22 years old and studies Marketing and
I
‘Ik laat me verrassen’ Sukran Acet (22), Turkije, Physical Therapy: "Wat ik ga doen met kerst? Geen flauw idee. Ik blijf wel in Nederland. Het ligt er een beetje aan wat m’n vrienden hier gaan doen. Ik laat me verrassen."
12
Management within the Erasmus programme for six months. Her plans for the Christmas celebration: "Like all the Spanish students in the building, I will spend Christmas at home (Alicante) with my family. We normally have a big meal where the whole family is together and the evening of the 24th we give each other presents. New Year’s Eve I’ll be spending with my friends and my boyfriend. I can’t really wait to get home." What about the other international students? Of course, not all international students reside at Macandra, some live in student houses or share apartment with other students. So, what are their plans? Tatiana is 20 years old. She is a Brazilian girl, who is doing her second year of International Business & Management. When I asked
december 2005
her about her plans for Christmas and for New Years Eve, she told me the following: "I will spend Christmas with my sister at a friend’s parents’ house in Hengelo. For New Year’s Eve, we (my sister and friends) will go to Paris. This is my second Christmas in Holland, which means my second year celebrating Christmas without my parents. Christmas has always been important to me, because it’s a family celebration. I remember celebrating it since I was little. The weather was nice and warm, there was always a Christmas tree in the house and a lot of Christmas decorations. Let’s not forget the presents and candies, because those were a very important part of the celebration, at least that’s what I thought when I was little." Not sure yet what to do It’s already December 1st and I have been in the corridors asking some foreign students about their plans for this Christmas. For some of them it’s not clear yet. Daniel (half German, half Ecuadorian and with an American nationality) has not decided yet: "I’m not so
Saxionservice
Chinezen en Vietnamezen: de meesten blijven in Deventer
Gezelligheid, daar gaat het om Do Xuan Quong (25), Vietnam Do Xuan ziet niet veel verschil tussen Kerstmis en andere feestdagen; het gaat immers ook hier om het samenzijn met familie, het doorbrengen van tijd met elkaar die je normaal gesproken niet hebt of neemt. Het is gezellig, de mensen zijn goed geluimd, en daar gaat het uiteindelijk om.
De meeste van de Chinese en Vietnamese Saxion-studenten van het ‘preparatory year’ blijven in Deventer met Kerstmis. Een paar van hen gaan het thuis vieren. Sommigen gaan naar familieleden in Nederland, weer anderen reizen Europa door. et is ook niet gemakkelijk om in de drukke Kerstperiode vliegtickets te bemachtigen naar populaire vakantiebestemmingen. Dus velen blijven in Deventer, en schrikken zich wild van het feit dat alle winkels dicht zijn op 25 en 26
H
december. Studenten in de tweede groep kunnen blij zijn: zij worden uitgenodigd door klasgenoot Lin in Enschede op Eerste Kerstdag. Blijft er nog één dag over… Plannen van Chinezen en Vietnamezen: Melissa: terug naar China Trung: naar z’n broer in Parijs Stella: naar haar vriend aan de University of Wiesbaden Feng: Utrecht Stella: zus in Enschede Dolly: geen tickets meer naar ZuidAmerika
Geen speciale betekenis Lulu Zhang (23), China Voor Lulu hebben de Kerstdagen geen specifieke betekenis. In het communistische China bestaat er namelijk niet zoiets als Kerstmis. Het is voor haar dan ook een vraag of er een verband bestaat tussen het Sinterklaasfeest op 5 december en de Kerstdagen. Beide feesten staan immers in het teken van een oude man, en of hij nu Sinterklaas of de Kerstman heet….
Terug naar Ibiza
tmas? sure yet where I will spend Christmas. The options are Italy, Germany or Hengelo. The only thing that I know for sure is that I will celebrate it. I’ve always done it, even in the oddest parts of the world like Kuwait and South Korea, where not every one celebrates it. We have always had family gathering, dinner and presents. I don’t think this year will be an exception, I just have to wait a little bit more and see which way to take." A few days ago, Ana (Bulgaria) told me the following: "There's nothing worse than hearing everyone else's excitement over the upcoming holidays and having nothing to look forward to. I don’t have any plans. I really hope something comes along later." Today I met her in the cafeteria and she told me very excitedly that she now has made plans for Christmas; she was invited by a class mate and her family. Whether you celebrate Christmas at home or have friends and family over, introduce them to a warm ‘oliebol’ and some German ‘Glühwein’, that is the best medicine against loneliness. Merry Christmas Everybody! Alexandra Contreras Ochoa
Laura Torres (22), Spanje, Marketing and Management: "Ik vier Kerstmis thuis in Ibiza samen met mijn ouders, mijn zus die in Italië woont, en mijn vriend. Op de 24e geven we elkaar om twaalf uur ‘s nachts cadeautjes en de 25e hebben we een groot diner. Ik houd er van naar huis te gaan met Kerstmis."
Even weer kind Hassani Yahya (30), Ruanda Hassani is goed bekend met de reden waarom Kerstmis door christenen eigenlijk gevierd hoort te worden: Jezus werd op de deze dag geboren en dat herdenken de christenen. Volgens hem is er verder een symbolische gelijkenis tussen Sinterklaas en Kerstfeest, want bij beide feesten staat de gezelligheid centraal en kan men zich weer even kind voelen. Op het moment van het interview is Hassani namelijk druk bezig met het maken van een tekening voor Sinterklaas…
december 2005
Familie komt naar Nederland José Whitter (20), Sint Maarten, Electrical Engineering: "Op 25 december komt m’n familie uit Sint Maarten over naar Nederland. Dan gaan we bij familieleden in Alphen aan de Rijn in een appartement kerst vieren. Dat hebben we al eerder gedaan, toen was ik voor het eerst in Nederland. Ik ben dit jaar begonnen met mijn studie en blijf hier vier tot zes jaar. Ik vind de verandering erg leuk: ik heb voor het eerst sneeuw gezien! Kerst heeft voor mij een belangrijke betekenis. Ik ben een Christen en denk bij kerst dan ook aan de geboorte van Jezus."
‘Gewoon eten en drinken’ Rinaldo Herlino (17), Indonesië, Electrical Engineering: "Kerst? Ik heb wel gehoord van de Kerstman, maar ik heb als Moslim nog nooit kerst gevierd. Het wordt gewoon eten, drinken en meedoen met het feestvieren van mijn vrienden."
Zingen in de kerk
‘Ook in Nederland naar de kerk’ Richard Nathanael (18), Indonesië, Electrical Engineering: "Ik ben katholiek en zie kerst als de wedergeboorte van Jezus Christus. Normaal gesproken ga ik met vrienden en familie naar de kerk. Ik vind het best jammer dat ik kerst niet met familie kan vieren. Ik realiseer me dat m’n familieleden heel ver weg zijn. Met kerst ga ik voor ze bidden. Deze kerst ga ik samen met andere internationale studenten vieren en misschien ga ik naar een mis in de kerk."
13
Stine Elise Hansen (22), Noorwegen, Physiotherapy: "Ik ben gek op Kerstmis! In de vakantie ga ik naar huis. Ik vind het leuk om kerst samen met familie en vrienden te vieren. Dit jaar ga ik in de kerk solo zingen. Op oudejaarsavond werk ik altijd in een verpleeghuis. Prima, want ik krijg dubbel betaald."
Speciaal kerstfeest niet nodig Sofia (23), China: Sofia weet dat het kerstfeest een christelijk feest is, maar dat er verder inhoudelijk weinig verschil is met andere feesten aan het eind van het oude jaar, in vergelijking tot feesten elders in de wereld. Overal staat namelijk de laatste week van het jaar vaak in het teken van een gezellig samenzijn, daar hoef je geen speciaal kerstfeest voor te hebben…
Achtergrond sen reageert wonderwel op de lichttherapie. Bij zo’n therapie zitten mensen in de loop van een week vijf keer drie kwartier voor een lamp. Klachten vooraf zijn: moe, depressieve gevoelens en soms ook toegenomen eetlust. Het wordt gezien als winterdepressie als de klachten een paar jaar achter elkaar tegen november optreden en als er weinig toe te schrijven is aan sociale omstandigheden. Ik heb het afgelopen jaar twee studenten gesproken die door hun huisarts ook SAD gediagnosticeerd zijn. Ik denk niet dat studenten met SAD in eerste instantie bij de studentenpsychologen komen, ze gaan hiervoor eerder naar de huisarts. Er zijn ook contra-indicaties voor lichttherapie. Bijvoorbeeld suikerziekte, epilepsie, glaucoom, maar ook veel antidepressiva slikken. De aanmelding bij de studentenpsychologen neemt in deze tijd altijd toe. Of dat aan winterdepressies ligt? Niet zozeer. Meer omdat het studiejaar op gang is gekomen, de eerste nare resultaten er zijn, de aan zichzelf beloofde leuke studententijd niet op gang komt en dergelijke."
Gaan winter en depressie hand in hand?
Het seizoen van de dip Het is winter, het wordt vroeger donker en we kunnen het bed maar niet uitkomen. "Ik heb een winterdepressie", is een veelgehoorde kreet. Sax vroeg een deskundige van Saxion naar de feiten en een student naar de klachten. Saskia Vlieger, studentenpsycholoog Saxion: "Winterdepressie is binnen ons vakgebied een serieus vraagstuk. Het heet
Seasonal Affective Disorder en wordt vaak fysiologisch verklaard. De hypofyse (een kliertje in de hersens) is, door het korter worden van de dagen, ontregeld. Je zou kunnen zeggen dat het bioritme van slag is. Bij de voormalige RIAGGs komen er jaarlijks heel wat mensen voor een lichttherapie. Ik weet dat bijvoorbeeld bij Altrecht (Utrecht) jaarlijks ongeveer 50 mensen een lichttherapie doen. Ongeveer drievierde van de men-
Bart Viester, student Hoger Hotel Onderwijs: "Bij donkere dagen met slecht weer, regenachtig en koud, ben ik meestal erg chagrijnig, lui, moe en loom, heb dan nergens zin in en alles lijkt moeite te kosten. Vooral de als de wintertijd ingaat, heb ik er last van. Dan voel ik mij sowieso een week niet echt lekker en kom ik ook niet op school. Ik ben hiervoor niet naar de dokter geweest, ik zie er de ernst niet van in. Ik ben gewoon wat minder actief. Mijn roomy probeert me altijd naar school te sturen, maar ik ben gewoon niet vooruit te branden. Verder zien veel mensen me niet tijdens deze periode, ik blijf lekker binnen. Ikzelf zit er niet zo mee, vind het wel vervelend, maar wat doe je eraan? Gewoon lekker filmpjes kijken en in bed liggen, net alsof je de griep hebt. Of mijn karakter er door verandert? Ik kan me
soms ineens helemaal uiten, en dan loopt een meningsverschil vaak goed uit de hand. En ik ben een stuk luier. Een zonnebankje is wel lekker, alleen helpt dat niet langer dan twee dagen. Mijn winterdepressie kan gevolgen hebben voor mijn studie, zoals de laatste keer dat ik geen tentamens heb gemaakt omdat ik er niet voor in de stemming was. Ik heb er nooit echt bij stilgestaan om er wat tegen te doen, dacht dat iedereen er wel last van zou hebben. Ik vind het zelf niet heel erg storend, want meestal is het geen lange periode. En die enkele dagen dat het grijs en grauw is, valt ook wel mee te leven." Tim de Hullu en Kim Olijslager
Studenten groeiende doelgroep hulpverleners nlangs bleek uit onderzoek dat de meeste burn-outs onder twintigers voorkomen. Intend - centrum geestelijke gezondheid en werk van RIAGG IJsselland wil zelf onderzoeken in hoeverre er klachten als burnout en stress zijn onder adolescenten. En of het adolescenten dus een hulpaanbod kan doen. Intend wil een enquête houden onder die groep en nodigt Saxion-studenten uit om een enquêteformulier in te vullen. Studenten met depressieve klachten kunnen ook volop bij Saxion zelf terecht. Zowel in Deventer als in Enschede worden vanaf januari cursussen omgaan met depressieve klachten georganiseerd. Meer info bij het Studenten Service Centrum.
O
Mededelingen van het Decanaat
Verkeerde studiekeuze? VÓÓR 1 FEBRUARI STOPPEN!!! Waarom vóór 1 febuari??? Heb je dit jaar voor het eerst studiefinanciering gekregen voor het hoger onderwijs (de zogenaamde prestatiebeurs) dan krijg je je beurs vooralsnog uitgekeerd als lening. Deze lening wordt pas omgezet in een gift als je binnen 10 jaar een diploma haalt in het Hoger Onderwijs. Haal je geen diploma of pas ná de termijn van 10 jaar, dan moet alle studiefinanciering, inclusief de OV-kaart met rente terugbetaald worden. Als je twijfelt of je wel ooit een diploma haalt in het Hoger Onderwijs, heb je de mogelijkheid om je studiefinanciering uiterlijk per 1 februari 2006 stop te zetten en dus ook de OV-kaart in te leveren. Als je de studiefinanciering dan nooit meer opnieuw aanvraagt of in ieder geval niet eerder dan 1 september 2006, dan wordt op dat
moment het beursdeel en de OV-kaart die genoten zijn in het huidige studiejaar, omgezet in een gift. Je hoeft je niet persé uit te schrijven per 1 februari; alleen de studiefinanciering dient gestopt te worden. Er kan slechts één keer van deze zogenaamde 1-februari-maatregel gebruik gemaakt worden. Als je na 1 februari nog studiefinanciering en een OV-kaart hebt, wordt dat pas omgezet in een gift als je (binnen 10 jaar) een diploma in het hoger onderwijs haalt. Als je twijfelt of je je studiefinanciering stop zult zetten, neem dan contact op de studiekeuzeadviseur of studentendecaan. Mogelijkheden voor begeleiding bij het maken van een (nieuwe) studiekeuze: Het Studenten Service Centrum (stu-
14
die-informatiecentrum) Dé plek waar je alles kunt vinden over opleidingen en beroepen zoals: studieen beroepengidsen, brochures van opleidingen, computers met studie-info en studiekeuzetesten, informatie over open dagen etc. Alle werkdagen geopend en er is altijd iemand aanwezig om je verder te helpen. Ook kun je daar een afspraak maken of je aanmelden voor: Individuele begeleiding bij je (nieuwe)studiekeuze. Individuele gesprekken met een studieen beroepskeuzeadviseur en eventueel maken van studiekeuzetesten . De Studiekeuzegroep Een korte studiekeuzecursus van 4 middagen. De eerste Studiekeuzegroep start
december 2005
op 10 januari 2006 en verder start er nog een groep op 7 februari 2006 en op 4 april 2006. Het Orientatieproject Vier maanden lang werk je in Deventer gemiddeld twee dagen per week samen met leeftijdsgenoten aan je studiekeuze. Je wordt ingeschreven als cursist en betaalt cursusgeld. Saxion-studenten die in hetzelfde studiejaar voortijdig hun studie hebben beëindigd betalen een gereduceerd tarief. De eerstvolgende groep start in februari 2006 en in maart 2006 start de tweede groep. Over al deze mogelijkheden zijn zowel in Enschede als in Deventer folders verkrijgbaar bij het Studenten Service Centrum of bij het Decanaat. Daarin kun je alles lezen over data, kosten en wijze van aanmelding.
De topsporter
Jorien Voorhuis zet alles op alles in Olympisch Kwalificatietoernooi
‘Ik ben dag en nacht met schaatsen bezig’ studie. Niet voor niets heeft Jorien een behoorlijke studievertraging. "Van september tot februari ben ik bijna niet op school. En van maart tot juli kan ik een heleboel inhalen, maar niet alles wat ik gemist heb." Vandaar dat ze haar studie al een half jaar stopgezet heeft en nu een beroep doet op het Voorzieningenfonds van Saxion om een jaar extra studiefinanciering te krijgen. "Kijk, schaatsen is op dit moment mijn werk, daar doe ik alles voor. Studie doe ik er nu bij. Ik vind het hartstikke leuk en wil niet alleen afhankelijk zijn van het schaatsen." Ze erkent dat ze soms met de gedachte speelde wat de studie betreft het bijltje er bij neer te gooien. Zeker nu de overstap wordt gemaakt naar project-
Vraag Jorien Voorhuis (21) naar haar studievoortgang en er verschijnt een minzaam lachje op haar gezicht. Ze loopt al vier jaar rond op Saxion en hoopt in 2006 het derde jaar van Technische Commerciële Textielkunde af te ronden. "Topsport en school zijn zeker voor een schaatser erg lastig te combineren." Deze maanden heeft ze wel iets anders aan haar hoofd dan studie: Jorien wil zich 27 tot en met 30 december op het Olympisch Kwalificatietoernooi plaatsen voor het EK Allround.
oen Jorien te oud werd voor Jong Oranje en voor dit seizoen moest kiezen tussen de opleidingsploeg van de KNSB of de commerciële ploeg VPZ, koos ze voor het laatste en werd ze ploeggenoot van de bekende schaatsster Barbara de Loor. "Of ik het voor het geld deed? Nee. Ik had gewoon een beter gevoel bij deze ploeg. En zij hadden graag een vrouw erbij." Naast Barbara de Loor en Jorien zitten er vijf mannen in de ploeg. En omdat De Loor zich op andere afstanden richt dan Jorien,
T
bijvoorbeeld Ireen Wüst. Dit jaar gaat het erg lekker." Vorig seizoen liet ze al van zich spreken door eerste te worden op het NK neosenioren en op de Universiade (Olympische Spelen voor studenten) van 2005 haalde ze brons op de 1500, zilver op de 3000 en goud op de 5000 meter. Maar die prestaties alleen, stillen niet haar honger naar succes. "Ik wil me gewoon plaatsen voor het EK. Al eerder dit seizoen bleek dat de tijden van mij en mijn concurrenten heel dicht bij elkaar liggen. Het zal er dus om spannen. Voor
Schaatsers op Saxion
In een schaatsseizoen is geen tijd voor studie traint Jorien met de mannen. De Hengelose richt zich voornamelijk op de 1500 en de 3000 meter. Eindigt ze op die afstanden bij de beste vier, dan plaatst ze zich voor het Europees kampioenschap in Hamar. Zit ze bij de beste drie, dan gaat ze naar de Olympische Spelen in Turijn. Mocht ze zich voor één van die toernooien plaatsen, dan is ze meteen de verrassing van het seizoen. Jorien: "Vooralsnog ga ik in stapjes vooruit, maak ik niet zo’n enorme sprong als
p Saxion Hogescholen studeren momenteel 14 schaatsers, waaronder veel jeugdig talent. Hoofd Sport & Cultuur Jaap Heerze: "Het valt op dat de bij ons ingeschreven schaatsers steeds jonger worden. Steeds vroeger worden schaatsers geselecteerd en ingedeeld in groepen, regioselecties." Saxion heeft van zijn beste schaatsster afscheid moeten nemen: Europees kampioen Moniek Kleinsman besloot bij de start van dit collegejaar een studiepauze in te lasten. Op haar website www.moniekkleinsman.nl zegt ze: "Naast het schaatsen ben ik 4e jaars student HBO-verpleegkunde aan de Saxion Hogeschool te
O
de Olympische Spelen is het nog iets te vroeg: ik hoop er in 2010 in Vancouver bij te zijn. Jorien traint twee keer per dag, heeft een kamer in Heerenveen en is dus weinig thuis. Ook met de kerstdagen is ze niet bij pa en ma. "Of ze dat erg vinden? Natuurlijk hebben ze me liever thuis, maar ze weten waar ik het voor doe. Ikzelf heb er geen problemen mee." Door het vele trainen en (inter) nationale wedstrijden is er in een winterseizoen nauwelijks tijd voor
december 2005
onderwijs, waardoor ze vakken die ze moet inhalen niet gewoon kan inhalen, maar er een nieuw vak voor in de plaats moet doen. "Dat is nu gewoon heel vervelend, al moet ik wel zeggen dat de opleiding probeert mij zo goed mogelijk te helpen." Medewerking verlenen, gebeurt niet altijd, merkt ze op. "Sommige docenten werken niet mee en dat is soms heel frustrerend. Zo kon ik een tentamen dat op 16.00 uur stond gepland niet om 14.00 uur maken. Erg jammer." Maar na een dipje, heeft ze weer fiducie in de studie. "Ik wil ‘m ook gewoon afmaken. Ben nu zo lang bezig… Het lijkt me schitterend om na mijn schaatscarrière in de sportkledingbusiness te gaan werken." Tim de Hullu
15
Enschede. Door de topsportregeling die het Saxion de sporters aanbied krijg ik de mogelijkheid de studie met het schaatsen te combineren. Daarnaast heb ik veel te danken aan de medewerking van de docenten op school en de begeleiding vanuit de stageadressen. De studie doorloop ik met veel plezier en is voor mij een goede afleiding naast het schaatsen. De studie is nu grotendeels ten einde. Mij rest nog een afstudeerstage van negen maanden. Dit kan ik echter niet combineren...beide wil ik goed doen. Ik zal een rustpauze voor mijn studie inlassen voor onbepaalde tijd."
,"1/ Ê 1Ê -"
ÈÊiÊÛ>ÀiÃÊÜÀ`iÊ>>ÀÃÊÛ>Ê
ÕÌÊ i`iÀ>`Ê«ÊÌÀ>ëÀÌÊ}iâiÌÊÛiÀÊ >}iÊ>vÃÌ>`°ÊÊ`iÊ
ÌÌi]Ê`V
ÌÊ«iiÊ }i«>ÌÊ>ÃÊiÛi`iÊÊÛiiÃÌ>«iÃ]ÊÃÌ>>ÊâiÊ ÊiiÊÃV
ii`iÊÛÀ>V
ÌÜ>}i°
-/"*Ê Ê " 1-/, ]Ê -/ 1 Ê7 ,Ê ,
1Ì}i«ÕÌÊ vÊ ÃÃÊ âivÃÊ ``Ê iÊ âiÊ>>ÊÊ>`iÊ>ÃÊÌ>l]Ê-«>iÊiÊ }>Ài°Ê}>Ài°
ÜÜÜ°Ü>iÀ`iÀ° INFO WAKKERDIERNL GIRO
WASAUTOMATENVERHUUR “TWENTE” HUURPRIJZEN v/a € 10 p/mnd
SPECIAAL VOOR STUDENTEN
VOOR INLICHTINGEN BEL:
053 - 434 02 22
‘Wij zijn opgericht om onze cultuur te promoten!’
Achtergrond
Opmars allochtone studentenverenigingen Waar oer-Hollandse studentenverenigingen het veld ruimen, schieten allochtone studentenverenigingen als paddestoelen uit de grond. Dan komt er van integreren weinig terecht, zou je denken. Onzin, zegt bestuurslid Varishna Tewarie, van het Hindoe Studenten Forum Nederland (HSFN), dat ook in Oost-Nederland een kring heeft. "Wij Hindoestanen dragen op alle vlakken bij aan de Nederlandse maatschappij. We hebben het HSFN opgericht om onze cultuur te promoten!" at steeds minder studenten lid worden van een studentenvereniging, blijkt uit het rapport ‘Vroeger was alles beter´ (2003) van de Landelijke Kamer van Verenigingen. Hoofdoorzaken zijn de toenemende studiedruk en de noodzaak tot het nemen van een bijbaantje. Ook lijken studenten zich liever te richten op hun eigen hobby’s dan op het verenigingsleven. En als ze al kiezen voor een studentenvereniging, dan gaat het ze vooral om de zuipfestijnen en de plaatjes die er gedraaid worden. Tegelijkertijd heeft zich echter een tegendraadse ontwikkeling voorgedaan. Sinds de jaren negentig is het aantal allochtone studentenverenigingen explosief gestegen. Nederland kent inmiddels circa 75 allochtone studentenverenigingen. Sommige zijn multicultureel, anderen zijn speciaal opgericht door en voor studenten van één nationaliteit. Waarom kiezen allochtone studenten voor een eigen clubje? Wat spoken ze zoal uit daar in de soos? Zien ze voor zichzelf een maatschappelijke rol weggelegd? Om daar achter te komen kunnen we allerlei rapporten doorspitten en tal van sociologen aan het woord laten, maar misschien is het beter om gewoon op een allochtone studentenvereniging af te stappen. Sax klopte aan bij de HSFN, een Hindoestaanse studentenorganisatie die in heel Nederland vertegenwoordigd is. Met dependances in de regio’s Amsterdam, Den Haag, Noord, Oost, Rotterdam, Utrecht en Zuid. De
D
HSFN is zowel een religieuze als een culturele organisatie. Varishna Tewarie is penningmeester van de HSFN. Ze studeert Bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Sinds de oprichting is ze betrokken bij de vereniging. Aan Sax geeft ze tekst en uitleg.
matie met elkaar. HSFN creëert hiervoor de ideale omgeving." En wat doen jullie dan zoal? "De activiteiten en onderwerpen waar we ons op richten kun je eigenlijk verdelen in vier rubrieken. Filosofie & Wetenschap, Cultuur, Trainingen en Media en Maatschappij. De onderwerpen lopen dus nogal uiteen. Denk aan bestudering van geschriften, spiritualiteit, wijsbegeerte, sanskrit, astrologie, vegetarisme, India, Suriname, kleding en tempels. Maar ook aan hoe Hindoe’s zich manifesteren in de politiek en de media. Verder richten we ons ook op meer algemene dingen. De HSFN geeft bijvoorbeeld sollicitatietraining, organiseert inhouse-dagen en spreekt over zaken als carrière maken. Onze activiteiten zijn divers. Ze worden meestal georganiseerd op een hogeschool of universiteit. HSFN organiseert lezingen, workshops, filmavonden, gala's, studentenfeesten, congressen en voert PRcampagnes. De activiteiten worden goed bezocht en zijn erg gezellig. We experimenteren ook met activiteiten. Onlangs hebben we een dialoogbijeenkomt georganiseerd met een Joodse jongerenvereniging. Aan de hand van Indiase en Joodse filmscènes vertelden we elkaar meer over de cultuur, onder het genot van een vegetarische en kosjere maaltijd. Dit was erg gezellig en leerzaam!"
Waarin verschilt een allochtone studentenvereniging van een vereniging die voor alle nationaliteiten openstaat? "Onze vereniging verschilt van andere verenigingen, omdat ze zich baseert op de Hindoe-waarden en Hindoe-cultuur. Wij organiseren informatieve activiteiten over onze cultuur en geschiedenis, speciaal gericht op studenten. Tevens helpen wij multinationals bij het rekruteren van allochtone hoger opgeleiden. Maar, net als andere studentenverenigingen, hebben wij ook gezelligheidsactiviteiten, zoals studentenfeesten en gala's. Wel houden wij daarbij rekening met onze Hindoe-achtergrond. Deze staat voorop. De HSFN staat open voor iedereen die geïnteresseerd is in de Hindoe-cultuur. Het is vanzelfsprekend dat studenten met een Hindoe-achtergrond zich aangetrokken voelen tot de HSFN." Het gaat dus om gemeenschappelijke waarden? Licht dat eens toe. "De Hindoe-cultuur en Hindoe-filosofie zijn universeel. De Hindoe-waarden zijn tijdloos en niet alleen van toepassing op India. Ook bepaalde aspecten uit onze cultuur veroveren een markt in het Westen, zoals yoga en ayurveda. In principe hebben we dus allemaal dezelfde waarden, zoals niet stelen, respect en vrede. Het ligt wel aan de interesses en achtergronden van mensen uit dezelfde cultuur. Hindoe-studenten zijn bijvoorbeeld sterk geïnteresseerd in spiritualiteit, geschiedenis van India en Indiase kunsten. De Hindoe-studenten delen deze interesse en delen deze infor-
december 2005
Dat klinkt allemaal erg gezellig en interessant. Maar heeft de HSFN ook een functie als belangenbehartiger van de Hindoe-gemeenschap in Nederland? "Ja, de HSFN is in eerste instantie opgericht om de belangen van Hindoe-studenten te behartigen en de Hindoe-studenten te vertegenwoordigen in de Nederlandse samenleving. Maar bovenal is de HSFN opgericht om de Hindoecultuur in Nederland te promoten, omdat onze cultuur te weinig bekend is."
17
Speelt de integratieproblematiek een rol bij de HSFN? Nee, Hindoestanen zijn bijzonder goed geïntegreerd in de Nederlandse samenleving. De Surinaamse Hindoes hebben een voorsprong, omdat ze de Nederlandse taal hebben meegekregen in Suriname. Hindoestanen hebben respect voor de Nederlandse normen en waarden en dragen op alle vlakken van de samenleving bij aan de Nederlandse maatschappij. HSFN draagt wel bij aan het integratiedebat. Wat betekent de HSFN voor jou persoonlijk? "Ik vind HSFN ontzettend leuk, omdat ik in de afgelopen jaren ontzettend veel heb geleerd over mijn cultuur en mezelf. Ik heb fijne mensen leren kennen, die mij hebben gemotiveerd om me meer te verdiepen in de cultuur en geschiedenis van Hindoes. En je leert jezelf ontzettend goed kennen. Ik wist bijvoorbeeld niet dat ik kon schrijven en redigeren en nu ben ik hoofdredacteur van ons verenigingsblad. HSFN biedt studenten ook de kans om hun vaardigheden op het gebied van organiseren, samenwerken, leidinggeven en schrijven te ontdekken. De studententijd is ook een goed moment om vrijwilligerswerk te doen en een bijdrage te leveren aan de samenleving.Tenslotte is HSFN ontzettend belangrijk voor de opbouw en uitbreiding van je netwerk. Je leert mensen in bedrijven, de politiek en de media kennen." Steven de Jong Links: http://www.hsfn.nl
Dag & Nacht is een serie waarin studenten of medewerkers van Saxion met precies tegenovergestelde leefpatronen, muzieksmaken, levensbeschouwingen, banen, et cetera, naast elkaar worden gezet. Deel 4: de jongste versus de oudste voltijdstudent op Saxion.
Hoogbegaafd Matthias Heinrichs is geboren in 1989 en studeert Technische Bedrijfskunde in Deventer. Met zijn 16 jaren ‘oud’, is hij de jongste student van Saxion. Zijn klasgenoten zijn een stuk ouder en babbelen over autorijden, huis kopen en kinderen. Matthias echter, moet daar nog even op wachten en dat kan soms heel frustrerend zijn als er elke dag over wordt gepraat. Hoe kom je nu al op het hbo terecht? "Op de lagere school bleek dat ik hoogbegaafd was. Mijn leesvaardigheden waren altijd al sterk ontwikkeld en school vond ik niet echt moeilijk. In groep 7 begon ik me te vervelen, omdat alles erg makkelijk was. Na overleg is er besloten om groep 7 en groep 8 in één jaar te doen. Daarna ben ik na het gymnasium gegaan, maar na 4 jaar heb ik toch het havo-examen gedaan. Ik was nog erg jong en de discipline van plannen had ik nog niet onder de knie. Ik wilde altijd graag dokter worden, maar nu moesten mijn plannen bijgesteld worden. Leiding geven, managen en technische aspecten spraken mij ook wel aan. Vandaar dat ik deze hbo-studie volg. En naar de universiteit kan straks altijd nog." Problemen met inschrijven? "Nee. Naar je leeftijd vragen ze niet. Het enige dat een probleem vormde, was dat ik mijn kinderbijslag door wilde laten lopen tot mijn 18e en daarna pas een studiefinanciering aan wilde vragen. Dat was wettelijk niet mogelijk. Mijn OV kreeg ik pas in oktober, een maand nadat school begonnen was, omdat ik nog geen 18 was en er dan andere regels gelden." Wat is de leeftijdsamenstelling in jouw klas? "Er is één jongen van 17, waar ik erg goed mee kan opschieten. Een paar zijn 18 jaar, maar het merendeel van mijn klasgenoten is tussen de 19 en de 23 jaar oud. Ook met hen kan ik goed overweg. Ik heb ook oudere vrienden waar ik makkelijk mee kan kletsen. Ze zitten gewoon meer op dezelfde lijn als ik. Mijn wat jonge vrienden vind ik
sinds ik aan het hbo studeer zelfs wat kinderachtig af en toe. Mijn oudere klasgenoten praten vaak over heel andere dingen, zoals autorijden, huizen kopen en soms zelfs kinderen krijgen. Natuurlijk kan ik gewoon met ze mee kletsen, maar soms is dat ook erg frustrerend. Ik mag over twee jaar pas autorijden!" Nog meer leeftijdsfrustraties? "Ik werk bij de Albert Heijn. Ben begonnen als vakkenvuller, maar heb me opgewerkt tot all rounder. Niet echt een ‘wereldbaan’. Ik zou bijvoorbeeld bij een computerbedrijf willen werken, software instaleren. Maar daar moet je ook 18 voor zijn!" Word je geplaagd met je leeftijd? "Er worden wel veel grapjes gemaakt, maar niet zodat ik het vervelend vind, ik word wel gerespecteerd. De intro was wel even vervelend. Vanwege mijn geloofsovertuiging drink ik geen alcohol en de ouderen probeerden me te pushen toch bier te drinken. Dan verbinden ze mijn jonge leeftijd gelijk aan het niet drinken van alcohol, terwijl dat er helemaal niets mee te maken heeft." Kun je goed meekomen op school? "De vakken vind ik niet echt moeilijk, maar de werkdruk ligt erg hoog. En omdat ik nog steeds niet veel ervaring heb met plannen, duik ik te laat de boeken in. Ik heb mijn tentamens allemaal gehaald, maar het kan beter. Ik ben deze periode dus ook gelijk begonnen met plannen. Mijn instelling is positief en dan kom je al een heel eind, al doende leert men, is het niet?" Kim Olijslager
Piepjonge studenten rukken Studentenverenigingen ontgroenen tegenwoordig niet meer. Ze zouden er bij wijze van spreken ook te druk mee worden, want het barst tegenwoordig van de ‘groentjes’ op universiteiten en hogescholen. ‘De jeugd van tegenwoordig’ begint namelijk op steeds jongere leeftijd aan een studie in het hoger onderwijs. et aantal 15- en 16-jarigen op hogescholen is de laatste tien jaar verdrievoudigd en het aantal ‘zeer jonge hbo’ers’ is dit jaar boven de 2.000 gestegen. En ook in het wetenschappelijk onderwijs zijn de jonkies met een stevige opmars bezig. De verklaring van de ‘ver-
H
jongingskuur’ die het hoger onderwijs ondergaat, schuilt waarschijnlijk in het feit dat uitblinkers op de basisschool of in het voortgezet onderwijs tegenwoordig vaker een klas overslaan. Dat heeft te maken met de toenemende erkenning voor hoogbegaafde kinderen, van wie het
18
aantal geschat wordt op twee procent van alle kinderen. Ook groeit het inzicht dat voor veel leerlingen de lat in het onderwijs gewoon niet hoog genoeg ligt. De meest simpele manier om die kinderen toch de uitdagingen te bieden waar ze naar op zoek zijn, blijkt ‘het klasje overslaan’ te zijn. Ongeëvenaarde topper op dit vlak is Floor Sietsma, die in 2004 twaalf jaar oud was toen ze zich aan de Universiteit van Amsterdam inschreef voor twee studies: wiskunde en infor-
december 2005
matica. Het verhaal van Floor is net zo klassiek als cliché. Ze werd bij het begin van haar studie in de pers neergezet als hyperintelligent en licht autistisch. Iemand die zichzelf leerde lezen op de crèche, niet hield van spelen met barbies, ‘natuurlijk’ slecht is in sport en een meisje dat weinig contact heeft met leeftijdsgenoten. Maar ze kan wel gigantisch goed leren en twaalf jaar is volgens de IBG een record. Naast de opmars van de ‘wizz-kids’ drukt ook de verlaging
Dag & Nacht is een serie waarin studenten of medewerkers van Saxion met precies tegenovergestelde leefpatronen, muzieksmaken, levensbeschouwingen, banen, et cetera, naast elkaar worden gezet. Deel 4: de jongste versus de oudste voltijdstudent op Saxion.
Papiertje voor betere rechtspositie ‘Good old’ Ard Weeink (54), vroeger bassist van Songfestivalwinnaar Teach-In, is tweedejaars Muziektherapie aan het Conservatorium in Enschede. Tot Saxion het Conservatorium begin volgend jaar overdraagt aan Artez, is Weeink de oudste student. Tussen medestudenten die zijn kinderen hadden kunnen zijn. In 1975, het jaar dat we met het lied Ding-A-Dong het Songfestival wonnen, rondde ik mijn eerste studie op het Conservatorium af. Ik dirigeerde en werkte in de popbusiness. Een schitterende combinatie, ik heb veel van de wereld gezien.Als dirigent werkte ik in harmonieorkesten: ik begon in Markelo en kwam al snel in de eredivisie van de harmonies terecht."
“
Maar je carrière met Teach-In duurde niet lang? "Nee. In 1976 ging de band uit elkaar en ik ben er om privé-redenen mee gestopt. In 1986 pakte ik een tweede studie op: in drie jaar tijd haalde ik de hoge dirigeerdiploma. Daarmee kon ik ook beroepsorkesten leiden, zoals de Marinierskapel in Rotterdam. Daarnaast kon ik met het diploma muzieklessen geven aan instellingen." En toch had je het nog niet gezien op het Conservatorium. "Ik ben 15 jaar geleden bij verpleeghuis Het Wiedenbroek in Haaksbergen begonnen met muziek maken met groepen en individuele muziektherapie. Daar werk ik nog steeds en ik geef les op een muziekschool. Ik wilde al eerder een bevoegdheid voor muziektherapeut halen, maar had niet die mogelijkheid: ik moest alles zelf betalen, kreeg geen studiefinanciering. Gelukkig heb ik nu veel vrijstellingen en kan ik de opleiding Muziektherapie in drie jaar volgen." Je hebt veel over voor een studie? "Zeker. In mijn huidige werk heb ik ook nog eens vijf uur laten vallen en ik speel in de weekenden muziek in de horeca om bij te verdienen. Ik heb om drie redenen om deze studie gekozen: ik word er vakbekwamer door, mijn werkgever wil het graag en ik krijg een betere rechtspositie. Je weet in de zorgsector maar nooit wat er ge-
beurt. Er vinden zulke grote veranderingen plaats, een bevoegdheid wordt erg belangrijk." Heb je met jouw leeftijd en ervaring niet de neiging docenten de les te lezen? "Dat niet persé. Ik ken wel veel docenten, sommigen waren vroeger medestudenten. Er zijn maar weinig docenten die mij tijdens mijn vorige studies ook lesgaven. Ik heb wel goed nagedacht voordat ik de studie begon. Heb docenten gevraagd of mijn leeftijd een handicap zou zijn. Het antwoord: nee, zolang je je soepel opstelt. Ik zit in een groep van twintig- tot dertigjarigen. En dat gaat prima.Wel heb ik het gevoel dat mensen verwachten dat ik het voortouw neem, dat ze mij aankijken als er iets voorgedragen moet worden." Merk je dat je iets aan je studie hebt in je dagelijks werk? "Zeker. Uit verschillende stromingen uit de psychologie die ik gedoceerd krijg, vis ik bepaalde elementen." En geniet je van de studie? "Er zijn dingen die ik heel leuk vind, maar ook dingen waarvan ik denk ‘wat doe ik in vredesnaam?’. Zo leer je tijdens de studie over veel doelgroepen, waarmee ik in mijn dagelijks werk niet te maken heb." What’s next, nog een studie? "Hierna is het wel mooi geweest met een studie, al ben ik wel hevig geïnteresseerd in klanktherapie, die nog niet volledig in Nederland is geaccepteerd. Mocht dat een officiële studierichting worden, dan zal ik die zeker gaan volgen. Ik ben ook van plan om veel lobbywerk te verrichten voor een komst van die studie in Nederland. Of ik dus toch een eeuwige student ben? Ach, ik vind dat je nooit oud genoeg bent om te leren. En bijscholing is altijd nodig." Tim de Hullu
n op in het hoger onderwijs van de leeftijdsgrens voor een toelatingsexamen voor het hoger onderwijs de gemiddelde leeftijd van de studenten. Wie een toelatingsexamen bij hogeschool of universiteit wil doen, hoeft sinds vorig jaar namelijk geen 21 jaar oud te zijn maar 18. Hiermee krijgen vooral ‘jonge drop-outs’ nu de kans via een toelatingsexamen – ook wel colloquium doctum genoemd – aan het hoger onderwijs te beginnen. Ook 18-jarige mbo’ers die niet met het benodigde niveau-vier-diploma
van school zijn gekomen, kunnen op deze manier een poging wagen om rechtstreeks toegang tot het hoger onderwijs te krijgen. Om grote aantallen studenten gaat het niet. In 2003 begonnen bijna 3000 mensen aan een opleiding in het hbo en 600 in het wo die daarvoor niet de juiste papieren hadden. En hoe staat het dan met de studenten die je vader of moeder hadden kunnen zijn en de ‘eeuwige’ student van weleer? Die hebben anno 2005 het bindend stu-
december 2005
dieadvies en de prestatiebeurs zichtbaar niet overleefd. Gewoon lekker onbeperkt door blijven studeren is onbetaalbaar geworden, dus zijn de 30-plussers in het hoger onderwijs bijna zonder uitzondering deeltijdstudenten die naast hun baan een ‘tweede kans’ grijpen. Maar kijk niet gek op als er binnenkort meer oudere studenten in je projectgroep zitten. Met de invoering van de zogenaamde associate degree in het hbo komen de studenten die eerst een twee-
19
jarig hbo-programma hebben gevolgd, na een paar jaartjes werken vast en zeker weer terug naar de collegebanken van de hogeschool om hun échte bachelor-diploma te halen. Onze kenniseconomie vraagt nu eenmaal om hoog opgeleide professionals en het devies is ‘een leven lang te leren’. Logisch dus, dat jong én oud binnenkort hand in hand naar Saxion Hogescholen gaan. Harry van Stratum
Onder de Loep
Hogescholen zijn op zoek naar professionele verdieping. Docenten en vooral studenten moeten aan de slag met toegepast wetenschappelijk onderzoek, ooit het exclusieve domein van universiteiten. Spin in het web van onderzoek en kenniskringen zijn de lectoren, van wie er inmiddels achttien binnen Saxion actief zijn. In de serie ‘Onder de Loep’ gaat Sax op zoek naar lectoren en hun studenten die zich samen storten op ‘de wetenschap’. Deel 2: dr. Peter van der Sijde, lector Kennisinnovatief Ondernemerschap.
‘Ondernemende hogeschool’
kwestie van lange adem De ondernemingsdrang van studenten in Nederland is zorgwekkend klein. Dat terwijl ondernemende studenten die met een eigen toko beginnen, een enorme impuls aan de economie zouden kunnen geven. Bij Saxion Hogescholen weten ze dit al langer. Ook groeit het besef dat de hogeschool waarin zoveel kennis is samengebald, het voortouw moet nemen om die kennis met het regionale bedrijfsleven te delen. Saxion wil de markt op als ‘ondernemende hogeschool’ en lector Peter van der Sijde trekt met zijn lectoraat ‘Kennisinnovatief Ondernemerschap’ de kar. Kijk, dat zijn de hardcore ondernemers van Saxion", glimlacht Peter van der Sijde tevreden terwijl hij het kantoor De Villa aan de Kortenaerstraat binnenstapt. De Villa geldt als het epicentrum van ‘ondernemend Saxion’. De zaal op de begane grond is deze middag goed gevuld met een dikke twintig student-ondernemers die plannen smeden voor het ondernemersnetwerk Young Business Professionals (YBP). "Het is de bedoeling dat straks alle nieuwe studenten automatisch lid worden van die club. Dan komt iedereen al vanaf het begin van de studie in aanraking met ondernemerschap en met zaken als innovatie en ondernemend gedrag. Bovendien leren studenten in een netwerk als YBP op een andere manier tegen de studie aan te kijken." Logisch dat Peter van der Sijde trots is op het selecte groepje Saxion-studenten dat de uitdaging van het ondernemerschap aandurft. Want de landelijke cijfers op dit vlak zijn bedroevend. Een schamele negen procent van de Nederlandse studenten is van plan na het afstuderen een eigen bedrijf te beginnen. Dat is het laagste percentage in de Europese Unie. Om nog maar te zwijgen over de Verenigde Staten waar het per-
“
centage op meer dan het dubbele van die negen procent uit komt. Staatssecretaris Mark Rutte maakt zich niet voor niets zorgen over het feit dat veel innovatieve projecten in het hoger onderwijs op de plank blijven liggen en hij moppert met regelmaat dat studenten te weinig ondernemend zijn. Peter van der Sijde heeft geen pasklare oplossing voor het probleem. "Het is één van de zaken waar we met het lectoraat en de bijbehorende kenniskring een vinger achter proberen te krijgen. Maar ik ben niet pessimistisch. Saxion is één van de weinige hogescholen die studenten al tijdens de opleiding de keuze biedt om zelfstandig ondernemer te worden. Dat ondernemerschap stimuleren we steeds meer, dus wat dat betreft is er hier bij Saxion een betere startsituatie voor studenten. Uit eigen onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat 29 studenten die de afgelopen twee jaar bij Saxion zijn afgestudeerd met een eigen bedrijf zijn begonnen. Ik vind dat geen slechte score. Of het écht veel of weinig is zal in de komende jaren moeten blijken. Dit was een nulmeting en we hebben de afgelopen twee jaar de nodige zaadjes gezaaid waardoor we mogen verwachten dat we op dit vlak
20
in de nabije toekomst hoger gaan scoren." Anders dan bij een aantal andere lectoraten zijn er bij ‘Kennisinnovatief Ondernemerschap’ nog niet zoveel lijntjes gelegd tussen de lector aan de ene kant en de Saxion-studenten aan de andere. Peter van der Sijde ontpopt zich in de eerste fase van zijn lectoraat vooral als wetenschapper, die onder het motto ‘meten is weten’ primair aandacht geeft aan onderzoek op zijn vakgebied. Hij wil weten waar de drempels liggen die studenten tegenhouden een eigen bedrijf te beginnen. Hij onderzoekt de innovatiekracht van Saxion en brengt in kaart hoe het proces van kenniscirculatie tussen student, hogeschool en het regionale bedrijfsleven verloopt. Onderzoek waarbij trouwens wel steeds vaker studenten betrokken zijn. Zo hebben IPO-studenten Marleen Verstegen en Hendrika Visser onderzoek gedaan naar de manier waarop kenniscirculatie tot stand komt. Marleen: "We hebben een vragenlijst ontwikkeld waarmee je kunt meten hoe innovatie vorm krijgt als studenten stages lopen bij bedrijven. Wat gebeurt er met dat bedrijf, met de stagiaires en – niet onbelangrijk - met de begeleidende docenten en Saxion zelf. Het is als ‘tool’ gemaakt voor de Academie LED, maar ook geschikt voor eigenlijk alle Saxionopleidingen die zich met innovatie bezig houden." Zelf ook plannen om een eigen bedrijf te beginnen? Hendrika: "Nee, dat ambieer ik niet. Wel merk ik dat het binnen mijn opleiding erg wordt gewaardeerd als je ondernemend bezig
december 2005
bent. Je leert een ondernemersplan schrijven en je kunt de minor ‘ondernemen’ volgen. Toch zijn er ook veel barrières. Het schoolsysteem en ook veel docenten werken niet echt mee, zeker niet als je tijdens je studie al met een bedrijf wilt beginnen. En kijk eens hoeveel bedrijven er tegenwoordig na een ‘valse start’ omvallen. Dat werkt natuurlijk ook niet echt stimulerend." Echte ondernemers kunnen de drang om te ondernemen niet wegstoppen totdat ze klaar zijn met hun studie, weet Ton de Haan daarentegen zeker. Hij studeert binnenkort in Deventer af als commercieel econoom en introduceerde dit jaar zijn Virtual Business Incubator. "Als makelaars in innovatie fungeren wij als intermediair tussen studentbedrijven binnen Saxion Hogescholen en het bedrijfsleven in de regio Twente en de Stedendriehoek. Ik ben er vast van overtuigd dat studenten die nog middenin hun opleiding zitten met hun bedrijven daadwerkelijk iets innovatiefs kunnen toevoegen aan ‘de gevestigde orde’. Studenten zijn nog volledig vrij in hun ontwikkeling. Zij zijn jong, brutaal en ambitieus en zien doorgaans geen belemmeringen om te ondernemen." Peter van der Sijde denkt net als Ton de Haan dat veel studenten binnen Saxion overwegen om zich in te schrijven bij de Kamer van Koophandel. "Als ze dat al niet gedaan hebben", wijst Peter van der Sijde op de Young Business Professionals in De Villa. Er is veel potentieel, maar het imago van ‘de ondernemende hogeschool’ krijg je niet van de ene op de andere dag. Ik werk ook op de Universiteit Twente en weet uit ervaring dat het jaren duurt voordat dit imago écht tussen de oren van mensen gaat zitten. ‘Saxion, de ondernemende hogeschool’ is dan ook een kwestie van een lange adem. Maar we zijn op de goede weg." Harry van Stratum
Saxservice over 'het leven'." "Als het nou alleen neuken was", grinnikte Tamara, "maar onze Jelle vindt de wekelijkse bierestafette in zijn stamkroeg belangrijker dan seks. Vraag het maar aan die breezermuts van Wendy, die hier de afgelopen maanden altijd over de vloer liep. Had die het niet altijd over ‘poolen met een touw’, als ze weer eens was blijven slapen bij onze chronisch lamme brokkenkoning Mouthaan?", gierde ze van het lachen. Jelle plooide een bijna hemelse grijns om z'n mond. Liefjes vroeg hij aan Babs: "Nou meisje vertel dan maar eens wat die Möring van het leven vindt." "Voor we ons aan beschouwingen aangaande ‘het leven’ in het algemeen en onze plaats daarin in het bijzonder kunnen wijden moeten we toch op z'n minst een beschouwende sfeer creëren." Roderick stond op en pakte alles wat hij aan kaarsen, wierook, kerstverlichting en paars crêpepapier kon vinden. En dat was een indrukwekkende hoeveelheid, sinds Katja Schurink haar schamele IBGfooi aanvulde met keiharde euro’s die ze verdiende met een paar uurtjes kassamanagement bij de plaatselijke Xenos-vestiging. Na een gepaste stilte begon Babs deemoedig te spreken: "We zijn er omdat we er zijn. En de enige manier om van dat zijn, van de wereld, iets te begrijpen, zegt Möring, is door een verhaal te vertellen. Niet door bijvoorbeeld wetenschap te be-
Walstraat 9 Studentensoap met in de hoofdrol Fred Pels, Danny van de Welle, Katja Schurink, Tamara Tukkers, Diane Dikmoet, Roderick Zwetslooth, Babs Brinkgreeve, Jelle Mouthaan en Heidi Pechstein, negen Saxion-studenten en bewoners van een sloopwaardig studentenhuis aan de Walstraat.
Spirituele Kerst Ik ben een verstekeling. Ik ben alleen gekomen, ik ga alleen weer weg", verzuchtte Babs Brinkgreeve terwijl ze het vuistdikke pocketboek dichtvouwde dat ze vlak voor de Kerstvakantie bij De Slegte had gescoord. "Da’s uit ‘In Babylon’ van Marcel Möring of niet?", vroeg Tamara Tukkers belangstellend. "Weet je dat die gozer in Enschede geboren is?" "Alsof een boek daar beter van wordt", sneerde Jelle Mouthaan vanuit de afgeroste bank waar hij schaterlachend ‘Het afzien van 2005’ van zijn helden Fokke & Sukke aan het lezen was. "Dacht het wel", beet Tamara terug. Bovendien heb jij volgens mij sinds je havo-examen geen fatsoenlijk boek meer gelezen", dus waar lul je eigenlijk over. Die Joop Klepzeiker en Haagse Harry van jou mogen nog niet eens het potloot slijpen van
"
Enschedese literaire kanonnen als Bert Schierbeek, Jaap Scholten, Jan Cremer en niet te vergeten Willem Wilmink." "Honger?", onderbrak Danny van de Welle de discussie vanuit de keuken waar hij samen met Diane Dikmoet de laatste gezamenlijke hap in elkaar aan het knutselen was voordat iedereen zou uitvliegen richting kerstkalkoen en chipolatapudding bij pa en ma thuis. "Ruikt hartstikke tof Diane", riep Roderick richting keuken, "Wat eten we?" "Paddostoelenschotel! En het is klaar dus we kunnen aan tafel." "Poeh", zei Jelle met de mond vol ovenschotel, "ik ben blij dat je het boek uit hebt, Babs. Twee dagen achter elkaar lezen kan nooit gezond zijn." "Het wordt tijd dat jij eens over meer nadenkt dan over zuipen en neuken mister Mouthaan, toevallig ging het boek wel
drijven zoals we dat het hele jaar bij Saxion mogen doen. Dat brengt alleen kennis van de werking der dingen. Verhalen daarentegen brengen begrip. Plus weer meer vragen, geen zekerheden. Alleen door het stellen van meer vragen en het vertellen van weer andere verhalen kun je iets voelen van de leegte en de stilte die altijd en overal achter te voorschijn komt." Haar vijf huisgenoten van Walstraat 9 bogen diep gelukkig hun hoofden. Wat voelde alles toch vredig en wat waren ze het heerlijk met elkaar eens. "Trouwens Diane", vroeg Roderick wazig, "wat zat er eigenlijk in de Paddestoelenschotel?" "Paddostoelenschotel Roderick, geen Paddestoelenschotel maar Paddostoelenschotel." "Aaah ik dacht al, wat voel ik me opeens spiritueel", zuchtte Jelle die met z'n ogen dicht achterover leunde. Op dat moment stormde dominee Dikmoet, de vader van Diane, in zwart pak met de bijbel onder de arm de inmiddels sektarisch aandoende keuken binnen. Krachtig liet hij zijn kansel tenor klinken: "Ik kom Diane halen voor het vieren van de kerst in de vertrouwde en inspirerende omgeving van het ouderlijk huis in Veenendaal. Ook heeft de Here mij geroepen om jullie zo vlak voor kerst nog iets te vertellen over de geboorte van onze Verlosser..." Zes paar ogen keken hem vanuit een vaag glimlachende verte liefdevol aan.
Saxofonie Kerst: sfeer en takkenherrie - i.s.m. Plato, www.plato.nl
GREEN DAY Bullet In A Bible Wie had tien jaar geleden gedacht tot Green Day nu tot de grootste bands ter wereld zou behoren? Ik in ieder geval niet, maar de band boekte vorig jaar wel mooi haar grootste succes ooit met het zeer sterke American Idiot en is nu vooral in Amerika – ondanks of misschien wel dankzij het hoge anti-Bush gehalte – larger than life. Het afgelopen jaar werden grote stadions moeiteloos gevuld en fungeerde Green Day regelmatig als headliner op de grote festivals. Zo’n tour hoort gewoon gevolgd te worden door een fantastisch live-album en dat gebeurt dan ook. Bullet In A Bible bevat een cd en dvd met daarop een in Milton Keynes opgenomen concert bestaande uit veertien topsongs. Bullet In A Bible laat een band in topvorm horen en zowel band als publiek zijn dan ook in opperbeste stemming. Al met al een typisch voorbeeld van een live-album dat wel essentieel is.
GABRIEL RIOS - En Vivo Ghostboy was éen van de fijnste Belgische surprises van de afgelopen jaren. De jonge Gentenaar van Porto-Ricaanse origine heeft ondertussen niet stilgezeten. Hij toerde met grote regelmaat door de Benelux en lijkt nu klaar voor het grotere werk: Frankrijk en Spanje. Dit in het kleine Racing Theater in het plaatsje Gavere opgenomen semi-akoestische live-album
SPINVIS - Dagen Van Gras Dagen Van Stro
SYSTEM OF A DOWN – Hypnotize
Na het indrukwekkende titelloze debuut in
Met producer Rick Rubin nam System Of
2002 zitten we al weer een tijd uit te kij-
A down vorig jaar maar liefst 30 nieuwe nummers op. Zoals aangekondigd ver-
ken naar het nieuwe album van Spinvis. Grote vraag daarbij is natuurlijk of Erik de Jong de charme van dat ontwapenende debuut op zijn nieuwe schijf Dagen Van Gras Dagen Van Stro kon vasthouden. Zij die intussen de live-shows van Spinvis be-
mag dan ook zowel gezien worden als een tussendoortje als een ideaal visitekaartje.
zochten, wisten eigenlijk al dat het wel goed
Naast zes in een nieuw jasje gestoken tracks van zijn debuut staan er vier on-
is meer dan goed. De Jong laat zich leiden
uitgebrachte stukken op. De akoestische setting en het enigszins aangepaste bandgeluid doen trouwens geen afbreuk aan het swingende geluid dat Ghostboy zo lekker deed klinken. Rios houdt het fris met onder meer het Latin getinte Tu No Me Quieres, de Disney-classic I Wanna Be Like You en het aanstekelijke Burn. Allemaal nummers die doen vermoeden dat we van Rios in de toekomst nog meer moois mogen gaan verwachten.
het individu met de anderen, vanuit de
zou komen met deze nieuwe plaat. En het door de ‘nimmer eindigende worsteling van ikvorm’. Vergeet niet dat Spinvis met Het Laatste Wonder uit Theo van Gogh’s Najib & Julia tegen wil en dank onderdeel werd van de maatschappelijke onrust. Het zet een toon neer die op het hele album doorklinkt, doch zonder de typische Spinvis ondertoon te verliezen. De single Het Voordeel Van Video heb je vast al eens langs horen komen. Dat smaakt naar meer!, is het niet? Een topalbum voor onder de kerstboom!
tuurlijker en compromislozer uitgevallen. Resumerend kan gesteld worden dat de groep met het tweeluik Mezmerize/Hypnotize de concurrentie in het harde genre dit jaar met stip achter zich weet te laten.
Recensent worden? Mail Sax en wie weet mag jij onze redactie versterken!
december 2005
schijnt een half jaar na Mezmerize met Hypnotize het tweede album met materiaal van die sessies. Het excentrieke viertal heeft woord gehouden want Hypnotize is de overtreffende trap. Vooral wat betreft hardheid doet de groep er een schepje bovenop. De opener Attack laat met een salvo aan agressieve riffs, opgefokt drumwerk en een schuimbekkende Daron Malakian niets te raden over. Ook Dreaming, Stealing Society, Tentative, en U-Fig zijn van een ongemene felheid al weet de band wederom goed geplaatste breaks in te bouwen waardoor je als luisteraar op adem kunt komen. Het album manifesteert zich als het lastige broertje van Mezmerize en is daardoor (nog) avon-
21
Saxservice
Deeveedee van de maand War of the Worlds et legendarische science-fiction-verhaal van H.G. Wells over de invasie van Marsbewoners op Aarde is al vaker verfilmd en heeft het in de jaren zeventig van de vorige eeuw zelfs geschopt tot popmusical. Steven Spielberg heeft zich er ‘natuurlijk’ ook aan gewaagd en die poging kunnen we zonder twijfel geslaagd noemen. Vanzelfsprekend bevat de film een indrukwekkende hoeveel-
H
heid special effects, maar verwacht bij deze film geen spektakel als in ‘Independence Day’. Spielberg heeft in zijn uitvoering veel meer oog voor het verhaal van Tom Cruise, die met zijn kids probeert te overleven. Spielberg heeft betere films gemaakt, maar deze War of the Worlds plaatsen we toch zeker in de categorie ‘bovengemiddeld’. Regie: Steven Spielberg, Cast: o.a. Tom Cruise, Miranda Otto, Dakota Fanning,
Nederlands studentenorkest in Enschede
AGENDA
et Nederlands Studenten Orkest, speelt op 16 januari in het muziekcentrum in Enschede. In het programma van het orkest voeren Russische componisten de boventoon. In het orkest speelt ook pianist en Saxion-student Christiaan Kuyvenhoven, die in 2005 tijdens het 7de Internationaal Franz Liszt Pianoconcour de derde prijs in de wacht sleepte. Kaarten kosten 12,50 euro, maar voor studenten en CJP-pashouders 8,50 euro. Meer info op www.nso.nl.
17 en 18 december Dickens Festijn in Deventer: de 19e eeuwse Engelse schrijver herleeft in de Walstraat, Golstraat, Roggestraat, Bergkerkplein en Bergstraat met meer dan 500 personages uit de beroemde boeken van Charles Dickens.
H
20 en 21 december (20.00 uur) Oudejoursconference Enschedese studenten cabaretvereniging Contramime Locatie: Amphitheater Vrijhof, Universiteit Twente, Enschede Toegang: 4 euro (2 euro met SUAC/CJP/65+) 22 december (19.00-21.30 uur) Workshop Creatief schrijven met Loesje Locatie: CODA, Vosselmanstraat 299, Apeldoorn Toegang gratis 22 december (vanaf 12.30 uur) Kerstconcert studenten Conservatorium Saxion Hogescholen Locatie: Muziekcentrum Enschede, Noorderhagen 27 Toegang gratis 26 t/m 30 december
COLOFON Tim Robbins, Justin Chatwin en Morgan Freeman. Genre: Science fiction, DVDrelease: 17 november 2005.
Humorfestival in Deventer: ‘Wie het laatst lacht in 2005, lacht het best in 2006’. Deventer sluit het jaar af met een gulle lach met ruim 40 voorstellingen op diverse locaties Deventer binnenstad. 17 december (20.00 uur) Cabaret: Jochem Myjer- Yeee-haa! Twentse Schouwburg, Enschede Kaarten à 14 euro (normaal 18,25 euro) bij Bureau Sport & Cultuur, Saxion Enschede 12 januari (20.00 uur) Theatershow Ali B. Twentse Schouw-burg, Enschede Kaarten à 12,50 euro (normaal 16,25 euro) bij Bureau Sport & Cultuur, Saxion Enschede Web: • Atak, Enschede: www.atak.nl • Concordia, Enschede: www.concordia.nl • Burgerweeshuis, Deventer: www.burgerweeshuis.nl • De Keizer, Deventer: www.filmhuisdekeizer.nl • Gigant, Apeldoorn: www.gigant.nl
Door de maag - Recept voor koffielikeur Voor een nieuwjaarsborrel hoef je de deur niet meer uit. Met dit recept van Theo Niemeijer uit Enschede maak je je eigen koffielikeur. Nou ja, nieuwjaarsborrel…Tegen de tijd dat-ie klaar is, is het nieuwe jaar al lang en breed begonnen. Ingrediënten: 168 koffiebonen 6 ons bruine kandysuiker 6 zakjes vanillesuiker
Sax is een redactioneel onafhankelijke uitgave van Saxion Hogescholen met vestigingen in Enschede, Deventer en Apeldoorn. Het magazine verschijnt maandelijks en wordt gratis verspreid onder ca. 18.000 studenten en 1.700 medewerkers van Saxion Hogescholen. Het magazine Sax verschijnt tevens in de vorm van een online nieuwsversie via de webpagina: www.sax.nu Redactiesecretariaat Enschede: Tromplaan 28 Forum kamer F1.79 Postbus 70.000 7500 KB Enschede 053 4871635 Redactiesecretariaat Deventer: Handelskade 75 Kamer A5.19 Postbus 501, 7400 AM Deventer 0570 603048 Contact abonnementen/toezending:
[email protected] E-mail redactie:
[email protected] Tel. redactie: 053 487 16 35, 0570 603 003 en 06 25 371 693 Hoofdredactie: Tim de Hullu Advies: Harry van Stratum Redactie: Steven de Jong, Harry van Stratum, Mariska van der Meer, Robin Slot, Kim Olijslager, Alexandra Contreras Ochoa, Joska Hissink Eindredactie: Tim de Hullu, Hannie Schipper, Harry van Stratum Sax is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) Cartoons: Reid, Geleijnse en Van Tol (Fokke en Sukke), Roel Venderbosch (Jacques) Fotografie: Toma Tudor en Auke Pluim Vormgeving en dtp: DeFirma, Enschede
Bereiden: alles in een grote 2 liter weckfles doen en iedere dag roerer dan heb je over 6 weken dus voor de kerst ook dit lekkere koffielikeurtje
Drukwerk: Salland de Lange, Deventer Advertenties: Bureau van Vliet BV Postbus 20 2040 AA Zandvoort 023 5714745 Inzending van kopij aan Sax houdt in dat de auteur akkoord gaat met eventuele inkorting of journalistieke bewerking door de redactie van de kopij. Anonieme bijdragen worden geweigerd. Artikelen en illustraties in deze uitgave mogen slechts met toestemming van de redactie door derden worden gereproduceerd. Deadline aanleveren copy Sax nr. 4: uiterlijk woensdag 11 januari Verschijningsdatum: dinsdag 17 januari
22
december 2005
Sax vind je ook op internet: www.sax.nu. Met dagelijks een lekkere dosis uiteenlopend nieuws. Je kunt ons niet meer missen, want hogeschoolmagazine Sax heeft een belangrijke positie op intranet ingenomen: wanneer je inlogt, kom je meteen op Sax.nu.
Ben je student, kun je goed schrijven en heb je het gehad met de standaardbijbaantjes?
SAX ZOEKT REDACTEUREN Ben je medewerker van Saxion en wil je iets extra’s naast je huidige baan? Sax biedt je de mogelijkheid om redacteur te worden van
Solliciteren?
Stuur een mail met cv
en artikelen van je hand naar
[email protected].
een fris en vernieuwend magazine! Kijk voor meer info over de vacature op Sax.nu.
EEN PURE MANNENZAAK
MERK & KWALITEITS
PAKKEN V.A.
135,SMOKINGS & ROKKOSTUUMS*
V.A.
115,- 279,T/M
>
WWW.JACHENSEN.NL
* ROKKOSTUUMS ALLEEN VERKRIJGBAAR IN ONZE FILIALEN AMERSFOORT, ALMELO, DEVENTER & ENSCHEDE
✁ SPECIAAL VOOR LEZERS VAN DE SAX
GRATIS
STROPDAS OF STRIKJE BIJ AANKOOP VAN EEN PAK, SMOKING OF ROKKOSTUUM LEVER DEZE BON BIJ DE KASSA IN VOOR UW GRATIS STROPDAS OF STRIKJE. MAXIMAAL 1 BON PER KLANT. GELDT NIET IN COMBINATIE MET ANDERE ACTIES. ACTIE LOOPT TOT 31 JANUARI 2006.
JAC HENSEN AMERSFOORT • DEN HAAG • DOETINCHEM •• ENSCHEDE • ALMELO •
DEVENTER •
EDE ••
HENGELO •
ZEIST •• ZUTPHEN ••
A LT I J D 1 0 T O T 4 0 % G O E D K O P E R
KOOP AVOND • DO •• VR ZONDAG ALTIJD GESLOTEN