Kern met Pit magazine
Ronde
12 Prijswinnaars op een rij Dertien pagina’s projecten in het kort
Bewoners aan het woord ‘Wij willen een práchtwijk’
KERN MET PIT IS EEN INITIATIEF VAN KONINKLIJKE NEDERLANDSCHE HEIDEMAATSCHAPPIJ RONDE 12 – MEI 2011
Inhoudsopgave
10
Buurtbewoners leggen geschiedenis vast Het buurtboek maakte zoveel los bij de mensen in de wijk, dat er nu zelfs een buurtkamer en een heus wijkmuseum is.
16
Ommetje Witteveen De mensen in Witteveen raakten steeds enthousiaster toen bleek dat ze steun uit allerlei hoeken kregen: van ARCADIS tot aan het waterschap. “Zelfs de gemeente vroeg of ze nog iets voor ons kon doen.”
26
Een eigen honk voor de jongeren uit Achterberg Soms moet je veel geduld en doorzettingsvermogen hebben. Dat merkten ze in Achterberg waar aanvankelijk vooral tegenstand was toen ze een eigen plek voor jongeren wilden creëren. En dan toch doorgaan!
30
Veel projecten uit Venray Iedere ronde weer zijn er veel deelnemers uit Venray. Niet omdat we dat stimuleren, maar omdat we een klimaat hebben waarin we mensen stimuleren zelf met hun omgeving aan de gang te gaan, vertelt wethouder Patrick van der Broeck.
Verder in dit nummer: 3 4 7 8 10 14 16 18 20 23 26
2
Kern met Pit-magazine
Voorwoord: De kracht in mensen Kern met Pit in het kort Projecten Uitgelicht: Dorpshuis voor Nieuw Moscou Uitgelicht: Velve-Lindenhof Projecten Uitgelicht: Ommetje Witteveen Projecten Kern met Pit-project smaakt naar meer Projecten Uitgelicht: Eigenwijs in Achterberg
28 Projecten 29 Aan het woord: Provinciaal coördinator Wim Blaauw 30 Aan het woord: Wethouder Van der Broeck van succesvolle gemeente Venray 32 Projecten 35 Aan het woord: Juryleden uit Noord-Holland 36 Uitgelicht: De historie van het Werkeiland 38 Projecten 39 Overzicht prijswinnaars, juryleden en provinciaal coördinatoren
Voorwoord
Zoveel kracht in mensen
Je zou er bijna somber van worden: lage opkomst bij verkiezingen, het afnemend lidmaatschap van politieke partijen, steeds minder vrijwilligers voor de sportclub of het buurtwerk. Mensen lijken steeds minder maatschappelijk betrokken. Schijn bedriegt! In de bijna tweehonderd Kern met Pit-projecten die hebben meegedaan aan de twaalfde ronde bruist het juist van enthousiasme bij mensen. En daarom ben ik zo blij met Kern met Pit. Het is een stimulans om mensen zelf verantwoordelijkheid te laten nemen voor hun leefomgeving. Deze mensen laten zien dat je niet altijd hoeft te wachten totdat de overheid iets doet. Als je zelf het voortouw neemt, zo weten deze mensen
inmiddels, kun je heel veel bereiken. Colofon Kern met Pit-magazine is een uitgave van Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij.
www.knhm.nl
[email protected]
Neem nu de mensen in Sevenum. Ze treurden massaal omdat hun dorp na een gemeentelijke herindeling opgeslokt zou worden door de grote buurgemeente. Een aantal mensen nam het initiatief om dat om te zetten in iets positiefs en ze organiseerden een ongekend groot theater waar de geschiedenis van het dorp aan bod kwam. Iedereen deed mee. Men merkte dat de verbondenheid die het theater opleverde veel belangrijker was dan tot welke gemeente je behoort. Natuurlijk is het geld dat de projecten kunnen winnen een stimulans voor veel mensen. En is het fijn dat daar iets van gebouwd of georganiseerd kan worden. Maar dat is zeker niet het belangrijkste. Kern met Pit gaat niet om het geld. Achteraf vinden alle initiatiefnemers de samenwerking die tot stand is gekomen het allerbelangrijkste. De milde druk van de wedstrijd zorgt ervoor dat mensen zich organiseren en aan de slag gaan. En daarnaast zijn ze vooral trots op de waardering die ze krijgen voor het resultaat.
Redactieadres: KNHM, Postbus 33, 6800 LE Arnhem Redactie: Monique Melchers en Sandra Kraan (KNHM) Foto’s: vermelde fotografen en via de projecten Coördinatie en eindredactie: Geert van Duinhoven
Als jurylid heb ik veel projecten mogen bezoeken en ik vind het bewonderenswaardig om te zien wat bewoners voor elkaar krijgen als ze zelf het heft in handen nemen. Daarom ben ik blij dat we in dit magazine zo veel krachtige projecten kunnen laten zien. Ik hoop dat dat nog veel meer wijken, buurten en dorpen inspireert!
Ontwerp: DiepArnhem Vormgeving: Ineke Oerlemans Druk: Coers en Roest, Arnhem ISSN: 1574-2083 De verantwoordelijkheid voor de teksten berust bij de auteurs. De inhoud van het Kern met Pit-magazine kan geheel of gedeeltelijk worden overgenomen indien de bron vermeld wordt.
Pieter Winsemius Voorzitter hoofdjury Kern met Pit
Kern met Pit-magazine
3
Kern met Pit
Deelnemers Kern met Pit in het zonnetje
4
Kern met Pit-magazine
Kern met Pit
Enthousiaste en creatieve mensen. Zij zijn een belangrijke pijler van een prettige wijk of dorp. Ze brengen de buurt bij elkaar, regelen financiering en zorgen dat hun idee werkelijkheid wordt. Kern met Pit is een helpende hand om de verbetering in de leefomgeving te realiseren. We bieden een tijdspad en een beloning in het vooruitzicht. Daardoor gaan mensen zich organiseren en vooral: aan de slag!
W
e zijn bijzonder trots op alle bewonersgroepen die hun doel hebben bereikt. In dit Kern met Pit-magazine zetten we de deelnemers dan ook graag in het zonnetje. Ook tijdens de provinciale prijsuitreikingen zijn de deelnemers beloond voor hun inzet en organisatievermogen. Het is genieten van de enorm enthousiasmerende presentaties van de deelnemers. Zij laten vol trots zien waar zij soms jaren mee bezig zijn geweest en wat het project voor hun buurt betekend heeft. Kern met Pit is voor veel bewonersgroepen net dat extra duwtje in de rug om aan de slag te gaan. Een idee is snel gevormd, maar de uitvoering is een stuk omvangrijker. Kern met Pit daagt bewoners uit om hun idee op te schrijven, om mensen om zich heen te verzamelen en om het idee uit te voeren. De wedstrijdperiode van een jaar zorgt ervoor dat deelnemers een aanpak-mentaliteit krijgen en dat straalt uit naar partijen die iets voor het project kunnen betekenen. De beloning die op de deelnemers wacht wanneer zij hun projectdoel hebben bereikt, is een extra stimulans. In deze ronde waren er opnieuw meer deelnemers dan in de vorige ronde. Er waren maar liefst 252 inschrijvingen, waarvan er 225 tot de wedstrijd werden toegelaten. 155 projectgroepen kregen het predikaat Kern met Pit met de bijbehorende duizend euro. 17 Groepen ontvingen een aanmoedigingsprijs van vijfhonderd euro. De tien meest inspirerende projecten ontvingen een trofee en een extra geldprijs van 1500 euro. De prijzen zijn natuurlijk belangrijk, maar veel belangrijker is de erkenning die projectgroepen krijgen voor het in relatief korte tijd realiseren van hun ideeën. Met veel trots geven de prijswinnaars hun plaquette een plaats. Ze hangen het op in het dorpshuis dat opgeknapt is, ze bevestigen het aan de poort van de nieuwe speeltuin of onder het welkomstbord van het dorp. En die trots mag gezien worden!
KNHM en Kern met Pit KNHM begeleidt bewoners die hun buurt, wijk, dorp of stad willen verbeteren. Onze begeleiding richt zich enerzijds op bewoners die zelf hun idee willen realiseren ter verbetering van hun fysieke leefomgeving. Anderzijds begeleiden wij bewoners die actief willen participeren in besluitvorming. Dit doen we met inzet van kennis, procesbegeleiding en uitgebreid netwerk. Met de organisatie van Kern met Pit willen wij de betrokkenheid van bewoners bij hun directe leefomgeving vergroten, zodat zij zich ook zelf verantwoordelijk voelen voor de kwaliteit ervan. De wedstrijd prikkelt mensen om zelf initiatieven te ontwikkelen en laat zien dat men niet hoeft te wachten tot de overheid iets doet. www.knhm.nl/kernmetpit
Wie zijn er bij Kern met Pit betrokken? • KNHM: wij zijn de organisator van de leefbaarheidwedstrijd Kern met Pit. Wij hebben een signalerende en adviserende functie voor de deelnemers aan de wedstrijd. • Deelnemers: buurt- en dorpsbewoners die een project aanmelden om de leefbaarheid van de wijk of het dorp te verbeteren. • Provinciale coördinatoren: de twaalf provinciale coördinatoren zijn de spil van de organisatie. De provinciale coördinator regelt de jurering en onderhoudt het contact tussen de deelnemers, de regionale juryleden en KNHM. • Regionale jury: in totaal zijn er zestig regionale juryleden. Zij bezoeken de projecten en adviseren de hoofdjury over de toelating van de projecten, de toekenning van de predikaten en de nominatie van de trofeekandidaten. • Hoofdjury: de nationale hoofdjury is verantwoordelijk voor de toelating van deelnemers aan de wedstrijd en voor de toekenning van de prijzen. • ARCADIS: een advies- en ingenieursbureau dat ondersteuning biedt aan Kern met Pit-deelnemers in de vorm van korte adviestrajecten. De deelnemers kunnen gratis ondersteuning krijgen bij bijvoorbeeld het schrijven van een projectplan, het opstellen van een begroting of het berekenen van een constructie.
Kern met Pit-magazine
5
Kern met Pit
Trofeewinnaar
Trofeekandidaat
Het wedstrijdconcept Kern met Pit is een ‘wedstrijd’ tussen aanhalingstekens omdat de deelnemers min of meer een weddenschap met zichzelf aangaan: halen we onze doelstelling of niet? Groepen burgers die zich voornemen iets te verbeteren in hun directe omgeving kunnen zich aanmelden. Een regionale jury toetst hun plannen en beslist of die passen binnen het concept Kern met Pit. Zo ja, dan wordt de groep toegelaten tot de wedstrijd. Aan het eind van de termijn komt dezelfde jury weer kijken of de initiatiefgroep haar doelstelling bereikt heeft. Is de groep daarin geslaagd, dan mag ze zich Kern met Pit noemen. Daar hoort een plaquette bij plus een geldbedrag van duizend euro. De regionale juryleden doen aanbevelingen aan de hoofdjury over de meest krachtige, inspirerende en innovatieve projecten. De hoofdjury kiest daaruit de tien toppers. Zij krijgen als extra blijk van waardering een trofee en een extra geldbedrag van 1500 euro. Groepen die het werk niet op tijd af krijgen door tegenslag van buitenaf, krijgen een aanmoedigingsprijs van vijfhonderd euro. •
Geïnteresseerd? In september 2011 start de inschrijving voor de nieuwe ronde Kern met Pit. Kijk op www.knhm.nl/kernmetpit voor meer informatie.
6
Kern met Pit-magazine
Predikaat
Aanmoedigingsprijs
Kern met Pit-projecten
Trofeewinnaar
Trofeekandidaat
Predikaat
Aanmoedigingsprijs
Bredevoort
Compagnie Onversaegt Vereniging Bredevoorts Belang bezit een historisch kanon. En dus wilde de vereniging ook een kanonniersgilde oprichten, zodat het kanon ook af en toe gebruikt kan worden. Allereerst moesten de kanonniers in spe de opleiding tot kanonnier volgen. Maar bij het afschieten van een kanon hoort het nodige decorum. Daarvoor verzamelden de gildeleden historische informatie, onder meer door een bezoek aan het vestingstadje Bourtange. Het was een hele klus om de kanonniers en tamboers aan te kleden. Een inwoner stelde ruimte beschikbaar als naaiatelier. Vijftig dames maakten daar de historische kostuums en een ieder die geïnteresseerd was, mocht een kijkje komen nemen. De leden goten de tinnen knopen en hun vrouwen breiden kousen en mutsen. Een viltbewerkster gaf een workshop hoeden vilten. Wat toen nog restte was de aanvraag van vergunningen en het opzetten van een schema met jaarlijkse activiteiten. Op Koninginnedag klonk dan eindelijk het eerste kanonschot van Compagnie Onversaegt. •
Schingen
Naar een soortenrijke berm met passend bermbeheer Tussen Schingen en Slappeterp ligt een prachtige weg. Vroeger tenminste. De weg is verwaarloosd, eentonig en de bermen zijn behoorlijk beschadigd door auto’s die er overheen rijden bij uitwijkmanoeuvres. De Vereniging van Dorpsbelangen Schingen-Slappeterp vond dat jammer en wilde een mooie, passende, soortenrijke berm inclusief passeervakken voor auto’s. En zo’n berm wilden de vrijwilligers zelf wel onderhouden. Dus kwam er een projectplan en vroeg de vereniging steun bij de lokale en provinciale overheid. Ook wonnen ze advies in bij experts over bermbeheer. Toen dat allemaal was geregeld, konden de handen uit de mouwen. Graafmachines groeven de oude berm uit, tractoren voerden de grond af en de vrijwilligers legden zo de basis voor de nieuwe vegetatie. Feike Wagenaar: “Al dat werk resulteerde in prachtige bermen bij de ingang van beide dorpen. Auto’s rijden niet meer door de berm maar wijken op de passeervakken voor elkaar uit. Het gevoel van verantwoordelijkheid is gegroeid nu de vrijwilligers zelf de berm onderhouden. Het infobord in de berm vertelt passanten meer over de plantensoorten en het project.” •
Kern met Pit-magazine
7
Uitgelicht
“Als je nooit iets probeert, komt er ook nooit wat van de grond.” Het is een terugkerend motto in het verhaal van Jacky Botter, actief lid van het buurthuisbestuur in het Drentse Nieuw Moscou. Midden in boerengebied staat het gloednieuwe, multifunctionele gebouw voor de vijfhonderd inwoners van Nieuw Moscou.
Dorpshuis gebouwd met vrijwilligershanden
Alles uit de kast voor nieuw onderkomen Tekst: Florien Kuijper – Foto’s: projectgroep
et verhaal begint in 2003. Het oude buurthuis was op: het hout rotte, de keuken was oud en vies en de stoppen sloegen steeds door. “Het was er nog steeds erg gezellig, maar de boel was wel aan vervanging toe!” Dat vond de gemeente Hoogeveen gelukkig ook. Tijdens het dorpsfeest zegde de gemeente toe een nieuw casco gebouw te financieren. De rest zou Nieuw Moscou zelf regelen. Verenigingen en bewoners dachten mee over ontwerp en indeling en het bestuur kocht een stuk grond voor het nieuwe gebouw. Door het gebouw een stukje verderop te zetten, kon het oude gebouw blijven functioneren totdat het nieuwe klaar zou zijn.
H
Multifunctionele zaal De gemeente nam een aannemer in de arm en begin 2009 startte de bouw van het casco. Een oproep in het ‘buurtblattie’ leverde meteen 55 vrijwilligers op voor de verdere afbouw in 2010. Iedere zaterdag, negen maanden lang, was het wanden stucen, tegels zetten, verwarming aanleggen, bar en keuken plaatsen, kastenwanden timmeren, terras en parkeerplaats bestraten. Botter: “We kunnen veel en doen dat ook graag. Alleen al in het bestuur zitten twee vutters uit de bouw die flink de handen uit de mouwen hebben gestoken. Mijn man is stucadoor, die heeft er ook heel wat uurtjes inzitten!” 8
Kern met Pit-magazine
Uitgelicht
Het resultaat mag er zijn. Alles zit prachtig in de verf en ziet er professioneel uit. Er is een grote, multifunctionele zaal, met een bar en professionele keuken. Klimrekken tegen een van de wanden maken dat de lagere klassen van de naastgelegen basisschool de ruimte als gymzaal kunnen gebruiken. Er is een vergaderzaal en een aparte ruimte voor de schietvereniging. “Wat je zelf kan, doe je zelf. Dat is de mentaliteit in Nieuw Moscou”, zegt Botter.
Adopteer een stoel
Het gebouw is sinds de opening in september goed in gebruik. Elke avond is er wel een club actief: de plattelandsvrouwen, de dartclub, de country club, de schietvereniging. Verder zijn er kindermiddagen, bingo’s en dans- en thema-avonden. En natuurlijk de jaarlijkse feesten, zoals de Koninginnemorgen, carnaval, Sinterklaas en kerst. Alles kan, iedereen kan ideeën aandragen. Loopt het niet, dan doen ze volgend jaar iets anders. “Je doet het voor je plezier, het hoeft allemaal niet pico bello te zijn. We houden vooral van een gemoedelijke sfeer. En dat hebben we hier gecreëerd.” •
Het is onvoorstelbaar wat het bestuur met weinig geld voor elkaar heeft gekregen. “We hadden een klein eigen kapitaal,” vertelt Botter, “daarvan hebben we het grootste deel aan de grond besteed. We hebben met de gemeente gezocht naar extra potjes en een aantal fondsen aangeschreven. Veel spullen werden gesponsord door bedrijven uit de buurt.” Toch moesten natuurlijk de nodige materialen en inrichting worden aangeschaft, zoals een tweedehands keuken en een bar. Het buurthuis organiseerde oliebollenacties en bingoen dansavonden, allemaal voor het nieuwe buurthuis. “Om meubilair te kopen bedachten we de actie ‘adopteer een stoel’, waaraan vrijwel iedereen meedeed. Tijdens de opening was op iedere stoel een naam geplakt, zodat de mensen letterlijk hun eigen stoel konden zoeken.”
Om meubilair te kopen bedachten we de actie ‘adopteer een stoel’, waaraan vrijwel iedereen meedeed Kern met Pit-magazine
9
Uitgelicht
Ter Haar: “We willen ze letterlijk en figuurlijk eens laten stilstaan bij de panden en hen uitnodigen eens naar boven langs de gevel te kijken.” 10
Kern met Pit-magazine
Uitgelicht
De (oud)bewoners van Velve-Lindenhof hadden niet veel aansporing nodig. Verhalen over hun buurt borrelden haast als vanzelf naar boven. De makers van het recent verschenen buurtboek over deze arbeiderswijk in Enschede waren anderhalf jaar bezig met het verzamelen van de herinneringen en historische feiten. Hun volgende project krijgt ondertussen ook al vorm: een buurtkamer en museum in de voormalige Vleeschhouwerij.
Buurtboek legt geschiedenis bloot
‘Wij willen naar práchtwijk’ Tekst: Karin Wesselink – Foto’s: Lex Broere
r heeft zich een metamorfose voorgedaan in hun VelveLindenhof. Door sloop, renovatie en de onvermijdelijke nieuwbouw dreigde de wijk haar karakter en geschiedenis te verliezen. Vroeger hing hier vooral de geur van spruitjes, daarna van wiet en shoarma, maar nu ademt de buurt vernieuwing uit. Gelukkig met hier en daar behoud van originele elementen, zoals de initiatiefnemers van het Buurtboek het graag zien. Jan ter Haar wijst naar één van de oudste gebouwen, net om de hoek van de Wijkpost waar ze af en toe kantoor houden en toegestroomde journalisten en andere bezoekers ontvangen. In dat buurtcafé ’n Aap met een typische begin negentiende eeuwse gevel, presenteerden hij, Hannie Knobbe en Leen Fröberg, een paar maanden geleden hun publicatie met verhalen van toen en nu. Het is een doordeweekse middag en het drietal van het Buurtboek zit achter de warme chocolademelk te genieten van al behaalde en nog te incasseren successen. Kroon op het werk is dat de jury op 4 maart het project heeft onderscheiden met het predikaat Kern met Pit met daaraan het verbonden bedrag van duizend euro. “De Koninklijke Bibliotheek in Den Haag wil een exemplaar en de
E
plaatselijke bieb nog een tweede. Het wordt aan de lopende band geleend.” Knobbe glundert als het ter sprake komt. Ze vertelt verder dat Velve-Lindenhof vroeger uit twee verschillende wijken bestond. De ene textielfabriek had de werknemers in Velve wonen, de andere factorij in Lindenhof. Na de oorlog werd het één. Volgens Knobbe wonen hier vooral kinderen van kinderen van kinderen. Kern met Pit-magazine
11
Uitgelicht
We wilden de wijk aandacht geven, niet onszelf
Vanwege alle veranderingen was de tijd rijp voor zo’n boek, knikken ze alle drie. Ter Haar: “Het is een verzameling feiten met daaraan gekoppeld persoonlijke ervaringen van bijvoorbeeld mensen die vroeger in een textielfabriek werkten, maar ook over waar de kerken stonden of staan en welke scholen er waren. Een verzameling van speeltuin tot begraafplaats.” Hun eigen verhalen over de wijk zijn niet aan bod gekomen, ook al zijn die er genoeg. “Daar hebben we helemaal niet aan gedacht. We wilden de wijk aandacht geven, niet onszelf”, vertelt Knobbe bescheiden. Terwijl zij er bijvoorbeeld haast eigenhandig voor heeft gezorgd dat de voor overlast zorgende coffeeshops verdwenen uit de buurt. Ter Haar schreef als journalist voor de plaatselijke krant veel over zijn wijk en liep jarenlang vergaderingen af. Even later wijst Knobbe in het buurpand van de wijkpost trots op een houten hakblok uit de jaren dertig. Een soortgelijk exemplaar moet vroeger dienst hebben gedaan in deze voormalige slagerij. Maar dit is niet het enige element uit grootmoeders tijd. In de buurtkamer, al ingericht met tafel en stoelen, staat in een hoekje een geborduurde tegelwijsheid die Knobbe zelf ook thuis heeft hangen, geërfd van haar oma. ‘Van het concert des levens heeft niemand het program’.
Slagersdochter Volgens Fröberg speelt het mooiste verhaal uit het boek zich hier af. “We werden op een gegeven moment benaderd door de slagersdochter die haar hele leven heeft moeten horen dat ze een zoon had moeten zijn. Door haar bijdrage aan het boek, kreeg ze het idee dat ze toch de naam van haar vaders bedrijf kon laten voortbestaan.” Dat is haast ontroerend en vandaar dat ze het zo symbolisch vinden dat juist dit pand door de woningbouwvereniging vrij van huur aan hen is gegeven om in te richten en te gebruiken als buurtkamer en museum. Hun grootste drijfveer achter het boek, is dat ze mensen in de buurt bewust willen maken van waar ze wonen. Zoals Ter Haar het omschrijft: “We willen ze letterlijk en figuurlijk eens laten stilstaan bij de panden en hen uitnodigen eens naar boven langs de gevel te kijken. 12
Kern met Pit-magazine
Uitgelicht
Je voelt je zekerder als je weet waar je bent en waar je vandaan komt. Dat geldt niet alleen voor allochtonen, maar ook voor autochtonen.” Over allochtonen gesproken, die komen niet aan het woord in het boek. Herhaaldelijke pogingen ten spijt. En dat is zeker een gemis, erkennen ze. Vooral omdat tussen de regels wel te lezen zal zijn dat de nodige buurtbewoners de veranderingen in de buurt toewijzen aan de komst van nieuwkomers van buiten Nederland. Maar ze benadrukken dat het niet hun bedoeling is geweest met dit boek te verklaren waardoor het komt dat hun wijk een achterstandswijk is geworden. Knobbe: “Het negatieve moet nu eindelijk eens verdwijnen. We zijn van alles: aandachtwijk, achterstandswijk en krachtwijk. Wij willen naar práchtwijk.”
Buiten de voormalige slagerij probeert Ember, nog niet in de leeftijd dat ze officieel alcohol mag drinken, een paddenstoel uit de bek van haar pup River te peuteren. Dat er vlak voor haar neus een buurtmuseum zal komen, wist ze niet. Sterker nog: ze heeft inderdaad nog nooit langs de gevel omhoog gekeken en ziet de in het witte steen uitgehouden letters die samen het woord Vleeschhouwerij vormen nu voor het eerst. Interesse in het slagershakblok heeft ze nauwelijks. “Ik ben vegetariër.” Ze loopt warmer voor het museum. “Ik houd heel erg van musea en kunst. Mijn ouders zijn allebei kunstenaars en mijn vader heeft het elektriciteitshuisje hier verderop beschilderd. Toch vind ik het nu niet zo leuk wonen hier. We wonen wel in een heel mooi groot huis, met een tuin. Maar dat wordt binnenkort gesloopt. Er wordt heel veel gesloopt hier, de laatste tijd. Het is goed om de buurt leuker te maken.” •
Geen jongerenhonk Het buurtmuseum en de aangrenzende buurtkamer moeten dan ook ‘gezellig’ zijn en een broedplaats. “Geen opslagplaats van spullen waar mensen van af willen”, benadrukt Fröberg. Ter Haar ziet de mensen met een beperking die in de nieuwbouw om de hoek komen wonen wel als vrijwilliger werken. Er zijn plannen genoeg en iedereen brengt iets anders in. Maar over één ding zijn ze het eens. Het wordt geen jongerenhonk waar de plaatselijke jeugd vrienden kan treffen. “En er wordt geen alcohol geschonken”, klinkt het onverbiddelijk uit mond van Knobbe. Nee, zelfs niet het plaatselijk gebrouwen Grolsch. Kern met Pit-magazine
13
Kern met Pit-projecten
Almere - Stedenwijk
Alkmaargracht in oude glorie! De Stedenwijk Midden en dan vooral de omgeving van de Alkmaargracht is een uniek stukje Almere met grote woningen, een volks karakter en veel groen. Helaas ging het met de leefbaarheid bergafwaarts. Hangjongeren veroorzaakten overlast en criminaliteit en de woningbouwverenigingen en de gemeente deden weinig aan het onderhoud van de huizen of aan het groen. Het Buurtcomité Gracht & Gordel accepteerde het niet langer en keerde het tij. Samen met de buurtbewoners bedachten de leden van het comité een plan om het speelveld op het Haarlemmerplein op te knappen. Eerst sloopten ze de oude speeltoestellen. Vervolgens lieten ze nieuwe toestellen plaatsen. Steun kregen ze van de gemeente die zich flexibel opstelde ten opzichte van de wensen van de bewoners. Hierna was de Alkmaargracht aan de beurt. Met verhoogde taluds en een nieuwe beschoeiing ziet deze er weer prachtig uit. Door de intensieve samenwerking leerden de buurtbewoners elkaar beter kennen. Het gevolg daarvan was een buurtbarbecue die voor nog meer sfeer in de buurt zorgde. •
Ingber
Ook per rolstoel bereikbaar De wijk Ingbergracht Noord in Gulpen-Wittem ligt op een heuvel en is dichtbebouwd. Daardoor was er weinig ruimte voor speelplekken, en dat terwijl de wijk veel kinderen telt. De toestellen op de twee speelveldjes waren verouderd, niet meer veilig en verloedering dreigde. De speelveldjes moesten worden opgeknapt, vonden de wijkbewoners. De werkgroep Stichting Speelberg wilde mee doen maar dan moest er ook een speciaal toestel komen voor kinderen met een beperking. De werkgroep zocht en vond bewoners met een speciale expertise en wist genoeg sponsors te werven. De uitvoering verliep in twee fasen. Eerst het speelveld voor de jonge kinderen en hun ouders, daarna het speelveld voor groot en klein. Op dat laatste kwam ook een uivernest, dat geschikt is voor mindervalide kinderen. Afgezien van het plaatsen van de toestellen deden de buurtbewoners alles zelf. Jammer genoeg was er een nadelig saldo van vijfhonderd euro en was het uivernest voor kinderen in een rolstoel moeilijk bereikbaar. Maar de gemeente zuiverde het tekort aan en de bewoners maakten een verhard pad. De opening groeide uit tot een groots wijkfeest. Het ziet er zelfs naar uit dat dit eerste wijkfeest het begin van een traditie is. •
14
Kern met Pit-magazine
Kern met Pit-projecten
Trofeewinnaar
Trofeekandidaat
Predikaat
Aanmoedigingsprijs
Oud-Beijerland
De zalm is weer terug! Middelburg
Educatieve tuin met ravotbos
Arnhem
Mooie straat De Bewonersgroep Riethorststraat en omgeving zet zich al jaren in om de verrommeling in de buurt tegen te gaan. Zo vonden ze dat de muurschildering uit de jaren tachtig dringend aan onderhoud toe was. Maar toen de plannen voor restauratie klaar waren, verwoestte een brand de schildering. Een ander idee ontstond: een nieuw kunstwerk op een centrale plek. Kunstenaars leverden ideeën in, bewoners kozen het uiteindelijke ontwerp, een onthullingsfeestje. De werkgroep zag het helemaal voor zich. Om de opdracht voor de kunstenaars goed te kunnen omschrijven, bekeken de leden veel kunstwerken. Daarna vroegen ze drie kunstenaars om een ontwerp te maken. Die presenteerden ze in het buurthuis en in een meningenbus verzamelden ze de reacties van de bewoners. De democratische keuze viel op ‘Blind Sun’ van Roland Schimmel. Ondanks alle inspanningen kreeg de groep de financiën echter moeizaam bij elkaar. Helaas net te laat voor de Kern met Pitjurering. Maar wel op tijd om het project alsnog uit te voeren. •
Al lange tijd ijverde de Stichting Speelhof Hoogerzael voor een educatieve tuin in de Middelburgse wijk De Griffioen: een plek waar bezoekers van alle leeftijden de natuur ervaren en waar bewoners elkaar ontmoeten. De stichting werkte een plan uit, maar eerst was er volgens Saskia Maljers de nodige tegenslag te overwinnen. “De gemeente wilde liever een parkeerterrein en werkte lange tijd niet mee. En toen de gemeente eenmaal was overtuigd, dreigde de economische crisis het project te verlammen.” Maar de stichting zette door en sloot een lening af bij het Nationaal Groenfonds. Vrijwilligers lobbyden, zorgden voor donateurs en enthousiasmeerden scholen, buurtbewoners en de gemeente. Ze namen een aannemer in de arm en richtten het gebied in volgens plan. De educatieve tuin ziet er geweldig uit: een robuuste waterspeelplaats, een uitdagend ravotbos, school- en volkstuintjes en fruitbomen. Alles ingericht op basis van ecologische principes. Een prachtig voorbeeld voor de inrichting van overgangszones binnen steden en dorpen! •
De historie van de zalmvisserij in de Oude Maas is door de Vereniging Hoekschewaards Landschap voor altijd aan de vergetelheid onttrokken. In het bezoekerscentrum Klein Profijt is een expositie ingericht die bezoekers een beeld geeft van de zalmvisserij en de vissers. Bezoekerscentrum Klein Profijt is het onderkomen van Hoekschewaards Landschap. Geïnteresseerden kunnen er cursussen volgen, exposities bezoeken en op het terras genieten van het uitzicht op de druk bevaren Oude Maas. Klein Profijt werd ooit gebouwd ten behoeve van de visserij en een expositie zou de bezoeker een indringend beeld kunnen geven van de geschiedenis van het landschap van de Hoeksche Waard. Samen met de historische vereniging uit Oud-Beijerland zorgde de vereniging ervoor dat deze expositie er kwam. De vrijwilligers groeven de funderingen uit van het oude machinegebouw waar de grote netten binnengehaald werden. Ze verzamelden voorwerpen en maakten informatiepanelen over de zalm als diersoort, het trekgedrag, de problemen die de zalm heeft doorgemaakt en hoe wordt geprobeerd om deze diersoort weer terug te krijgen. Verder komt de wijze waarop vroeger op zalm werd gevist, ruimschoots aan bod. •
Kern met Pit-magazine
15
Uitgelicht
Rond het Drentse dorp Witteveen ligt een wandelroute van 4,5 kilometer. De route leidt de wandelaar door een karakteristiek bos, langs een ven en via het plantsoen dwars door het dorp. Medewerkers van ARCADIS maakten het ontwerp van een brug en een steiger. Op stap met twee initiatiefnemers.
Fraaie wandeling rond ontginningsdorp ARCADIS adviseert plannenmakers Ommetje Witteveen Tekst: Aart van Cooten – Foto’s: projectgroep
et Ommetje Witteveen is meer dan zomaar een rondje van 4,5 kilometer rond het dorp. De initiatiefnemers hebben er alles aan gedaan om niet alleen de wandelaar te charmeren: ze zijn er ook in geslaagd de ontstaansgeschiedenis van het Drentse ontginningsdorp in beeld te brengen. Engbert de Vries en Henk Köhnke van de werkgroep Ommetje Witteveen staan trots op ‘hun’ nieuwe steiger. De wandelaar blikt van hieruit over het weidse Drentse akkerland. In de verte ligt een aantal typische ontginningsboerderijen.
H
Op deze plek lag vroeger een vrijwel identieke steiger. Akkerbouwers reden met hun aanhangwagens achteruit de steiger op, waarna de laadklep werd geopend. De aardappels vielen in een schip, die de vracht vervolgens naar de nabijgelegen aardappelmeelfabriek vervoerde. De Vries: “Met deze nieuwe steiger brengen we de geschiedenis fysiek in beeld. Maar wel op een veilige manier. Vandaar de reling, de wandelaar kan onmogelijk in het water vallen.”
Advies Initiatiefnemers van een Kern met Pit-project kunnen bij de planvorming gratis advies krijgen van ARCADIS. Van die mogelijkheid heeft de werkgroep Ommetje Witteveen dankbaar gebruikgemaakt. Jan Lip van ARCADIS maakte samen met een collega het ontwerp van steiger en brug. “De samenwerking tussen werkgroep en ARCADIS verliep uitstekend. De werkgroep gaf aan wat ze wilden, wij maakten de berekeningen en ontwierpen de constructie. Stabiliteit en veiligheid zijn uitgangspunt. De vrijwilligers kozen in eerste instantie voor een uitvoering in eikenhout, passend bij het verleden. Uit onze berekeningen bleek dat je met eikenhout tot forse afmetingen komt. Dat is geen gezicht. In gezamenlijk overleg hebben we toen gekozen voor uitvoering in hardhout. Beide partijen zijn tevreden over het resultaat.”
Alles kan Jan Lip, ontwerper bij ARCADIS
16
Kern met Pit-magazine
Verderop ligt inmiddels de prachtig vormgegeven brug over een brede watergang. Ook deze brug heeft een link met het verleden. Vrijwel alle bruggen in de omgeving zijn in de loop van de tijd
Uitgelicht
Professioneel advies voor Kern met Pit-projecten
verdwenen. Aardappels worden nu per vrachtwagen naar de fabriek gebracht. Gevolg is dat wandelaars nu vaak een omweg moeten maken om hun doel te bereiken. Köhnke loopt de nieuwe wandelbrug op en wijst naar het westen: “Wandelaars kunnen via deze brug doorsteken naar Balinge of Garminge. Of ze gaan even een kopje koffie drinken in het restaurant aan de overkant. Ze kunnen de nieuwe brug ook links laten liggen en de route rond het dorp afmaken. Alles kan.” De Vries en Köhnke zijn blij dat het ommetje nu voor de wandelaars klaar ligt en willen alle bezienswaardigheden graag laten zien. Het bos dat tijdens de ontginningsjaren aan de oostzijde van het dorp is aangeplant, het ven dat tussen de bomen verscholen ligt, het historische baarhuisje op de gemeentelijke begraafplaats.
Samenwerking Bij De Vries thuis vertellen de initiatiefnemers over de totstandkoming van de wandelroute. Over de wijze waarop zij subsidie hebben weten los te peuteren – van Rabobank tot woningbouwcoöperatie –, de nauwe samenwerking met Staatsbosbeheer, gemeente, provincie en Kern met Pit. En natuurlijk over al die vrijwilligers en lokale aan-
ARCADIS is een advies- en ingenieursbureau dat ondersteuning biedt aan Kern met Pit-deelnemers in de vorm van korte adviestrajecten. De deelnemers kunnen gratis ondersteuning krijgen bij bijvoorbeeld het schrijven van een projectplan, het opstellen van een begroting of het berekenen van een constructie. De meeste vragen die bij ARCADIS binnenkomen gaan over het proces: hoe moeten we een project opzetten, wat zijn precies de eisen van een vergunning?
nemers die hebben meegeholpen om de paden te verharden en de brug te bouwen. Köhnke: “Wij zijn gewoon projectmatig aan de slag gegaan. Alles volgens een strak plan, stap voor stap.” Iedereen werkte mee, zegt De Vries. “Op onze aanvraag voor een vergunning kregen we van de gemeente per kerende post een positief antwoord. Met daarbij de vraag waarmee ze ons nog meer van dienst konden zijn. Zulke reacties zijn erg stimulerend om door te gaan.” •
Kern met Pit-magazine
17
Kern met Pit-projecten
Hallum
Bilthoven
Hoenderpark voor dieren en bezoekers
Natuurlijk samenwerken
De kinderen van Hallum komen weer met veel plezier naar het hoenderpark. En dat is wel eens anders geweest. Het hoenderpark verkeerde namelijk in een erbarmelijke staat: de onderkomens van de dieren en de hekken stonden op instorten, de sloot was dichtgegroeid en mindervaliden konden het park nauwelijks bereiken. De vrijwilliger die de dieren verzorgt, kon zijn werk niet goed meer doen vanwege het achterstallig onderhoud. De vrijwilligers van Dorpsbelang Hallum en omstreken maakten een plan voor een grondige renovatie.
“We bouwden een caviabult, we sloopten de oude hokken, plaatsten nieuwe hekken en bankjes, snoeiden de bomen en zorgden voor een nieuwe beschoeiing van de sloot. Slechts waar het niet anders kon, hebben we de hulp van een aannemer ingeroepen. Ook de vogelwacht droeg bij aan de verfraaiing met een zwaluwentil”, vertelt bestuurslid Renske Visser. De dieren zitten weer droog in hokken, die ook uitstekend geschikt zijn als winterverblijf. Ook is het park veel toegankelijker geworden voor mindervaliden. De beheerder heeft een eigen ruimte gekregen en kan zijn werk weer met plezier uitvoeren. Kortom, een prachtige plek voor dieren en voor bezoekers! •
18
Kern met Pit-magazine
Gassel
Dorpsservicepunt bindt mensen Een kleine kern met steeds minder voorzieningen: dat was de realiteit in Gassel. Voor winkels, een kopje koffie of de bibliotheek moesten de inwoners hun heil elders zoeken. Stichting Dorpsbelangen Gassel zat niet bij de pakken neer. Het kostte twaalf jaar van voorbereiden en hindernissen overwinnen, maar met doorzettingsvermogen, slimme oplossingen en steun en inzet van een adviesbureau werd uiteindelijk in 2010 het Dorpsservicepunt Gassel geopend. Mede-initiatiefnemer Cor van Boekel: “Inwoners kunnen er terecht voor bijna alles: er is een supermarkt, een TNTservicepunt, een cafetaria, een kapsalon, een fysiotherapiepraktijk, een pedicure en een bibliotheek. Een mooie mix van commercie en publiek belang in een prachtig nieuw gebouw. De inwoners waren allemaal nauw betrokken bij het proces.” Ook nu het eenmaal staat, zetten vrijwilligers zich in door vakken te vullen, koffie te zetten en boodschappen te bezorgen. Zo is het servicepunt niet alleen goed voor het voorzieningenniveau en de leefbaarheid, maar ook voor de saamhorigheid in Gassel. •
De Groengroep Anne Franklaan uit Bilthoven zet zich in voor een leefbare, groene wijk. Stichting Reinaerde is een woongroep voor mensen met een verstandelijke beperking. De twee organisaties vonden elkaar toen de gemeente voor een grootschalig bouwproject een groenstrook wilde kappen. De Groengroep stak hier een stokje voor en vrijwilligers gingen zelf aan de slag en knapten het verwaarloosde gebied helemaal op. En om het echt tot een ontmoetingsplek te maken, wilden de vrijwilligers er ook een dierenweide aanleggen. En dat zag Stichting Reinaerde helemaal zitten omdat de dierenweide een goede manier kan zijn om de bewoners te laten integreren. De Groengroep wilde helpen de dierenweide aan te kleden en te beplanten. Ook wilden ze nestkastjes ophangen en voor voedersilo’s zorgen.
Ondanks het vele werk dat is verzet, is er nog geen dierenweide. De gemeente stelde uiteindelijk te weinig grond ter beschikking voor een fatsoenlijke dierenweide. Gelukkig is de leefomgeving door het vele werk flink opgeknapt en hebben andere partijen hun bijdragen geleverd: de woningbouwvereniging heeft vogelhuisjes en voedselsilo’s geregeld en Inventum stelde een speeltoestel beschikbaar. •
Kern met Pit-projecten
Trofeewinnaar
Trofeekandidaat
Predikaat
Aanmoedigingsprijs
Zutphen
Samen buitenspelen In Noordveen wonen veel gezinnen die het niet breed hebben. Voor kinderen is er weinig te doen. Tussen de flats is er wel een sport- en speelveldje, maar dat gaf tot voor kort meer problemen dan plezier. Jongeren hingen er doelloos rond en bewoners stuurden ze vaak zonder meer weg. Ook kleine kinderen zag je er weinig omdat ouders het er te onveilig vonden. Het buurthuis Talentvolle Buurt ging dit aan het hart. Vrijwilligers zetten daarom het ‘Samenbuitenspelen-team’ op. Om te kijken wat de bewoners zelf wilden, ging het team bij alle driehonderd huishoudens langs. Na overleg met Wijkaanpak kregen ze subsidie om sportmateriaal, speelgoed en een tent voor slecht weer te kopen. Verder verdienden de vrijwilligers bij door partijtjes te organiseren en sommigen stopten er zelfs hun eigen spaarcenten in. Het idee was om een container te plaatsen voor al het speelmateriaal. Helaas kwam de gemeentelijke vergunning om de container te plaatsen alsmaar niet binnen. Een van de vrijwilligers wilde zo lang niet wachten, en regelde daarom alles vanuit haar schuurtje. Ze leefde bij gebrek aan opslagruimte te midden van de sport- en spelspullen. De rust is teruggekeerd op het veldje. In de zomervakantie organiseerde het team drie keer per week een sport- en spelmiddag en een kampweek. Zelfs kinderen uit andere wijken komen er met hun ouders. •
Weiteveen
Werk aan het zwembad Stichting zwembad De Wiekslag in het Drentse Weiteveen zat met twee problemen. Ten eerste waren de opslagruimtes – een garagebox en een onverwarmde en vochtige zeecontainer – verouderd. Dat was niet alleen slecht voor het materiaal, ook was het onder deze condities wettelijk verboden om zelfs ook maar de grasmaaier te onderhouden en te reinigen. Ten tweede voetbalden de kinderen op de zonneweide en daar hadden de zonaanbidders last van. De zeven mensen van De Wiekslag sloegen met een groep van twintig vrijwilligers uit de buurt de handen ineen. Ze sloopten de oude opslagruimten en bouwden zelf een compleet nieuwe met bouwmateriaal dat ze kregen van aannemers uit het dorp. Op de zonneweide rasterden ze een voetbalveldje af en de Rabobank schonk de twee doeltjes. Er is in een jaar veel werk verzet waar zwemmers de komende jaren nog veel plezier van zullen hebben. •
Kern met Pit-magazine
19
Kern met Pit
Als het enthousiasme voor buurtprojecten eenmaal is aangewakkerd, is bij de feestelijke afsluiting van het ene project het volgende vaak al weer geboren. Ook in Blokker en Eede groeiden daarom al meerdere malen ideeën van bewoners uit tot zichtbare resultaten in het dorp.
Een geslaagd Kern met Pitproject smaakt vaak naar meer 2 goede voorbeelden Tekst: Miranda Koffijberg – Foto’s: projectgroep (Blokker) en Mark Neeleman (Eede)
20
Kern met Pit-magazine
Kern met Pit
Balk: “Als er veel nieuwbouw en asfalt bijkomt in een dorp, raken mensen meer geïnteresseerd in hoe het vroeger was.”
Voorbeeld 1: Verdwenen nonnenklooster bindt buurtbewoners oen archeologen op een bouwterrein in het NoordHollandse Blokker restanten van een klooster uit 1500 vonden, besloot een groep bewoners zich daarover te ontfermen. Bert Balk van de kloosterwerkgroep: “De vondst van de skeletten van de nonnen maakte echt wat los onder bewoners. Zeker toen er één werd tentoongesteld in de kerk: ‘leefden zij hier in ons dorp?’ De zusters stierven in de overtuiging ooit weer op te staan. Hun overblijfselen vonden we daarom niet thuishoren in een depot.”
T
Herbegraving Een pater van overzee die toevallig langskwam, trok spontaan zijn portemonnee voor een eerste bijdrage om de herbegraving van de nonnen mogelijk te maken. De buurtbewoners reconstrueerden een muurtje van opgegraven stenen en gaven het klooster weer een gezicht in het dorp. Met nog meer liefde bekommerden zij zich vervolgens een jaar later, weer via een Kern met Pit-wedstrijd, om de botten van 63 nonnen die er begraven lagen. Er kwam vooral veel hulp uit het dorp: beton voor de grafkelder van een aannemer, de grafsteen van een grafdelver. De werkgroepleden timmerden nieuwe kistjes en maakten de kelder waar de zusters in het najaar van 2010
werden herbegraven. Een plaatselijke kunstenaar maakte in Italiaans marmer een lezend nonnetje. Vanaf haar plek op de tombe, herinnert ze voorbijgangers aan het religieuze leven dat Blokker rijk was.
Iets positiefs doen Balk: “Als er veel nieuwbouw en asfalt bijkomt in een dorp, raken mensen meer geïnteresseerd in hoe het vroeger was. In de regio zijn de afgelopen jaren verschillende historische verenigingen ontstaan.” De kloosterwerkgroep ontstond vanuit de wens iets positiefs voor het dorp te doen en niet te blijven steken in klagen over losse stoeptegels of hardrijders. Het voormalige klooster was een prachtige aanleiding.
Route Bij het monument voor de nonnen staat binnenkort, net als bij de gemetselde kloostermuur, een fraai informatiebord. De nieuwe monumenten vormen zo deel van een cultuurhistorische route door Blokker. Balk: “Vijf jaar terug was er eigenlijk niks te zien van de kloostergeschiedenis maar via meerdere Kern met Pit-wedstrijden hebben we die nu in een paar jaar weer letterlijk zichtbaar gemaakt >> in het dorp.” Kern met Pit-magazine
21
Rammelaere:“Juist op zulke momenten zie je dat iedereen in het dorp de handen ineen slaat.”
Voorbeeld 2: Brand in het dorpshuis et zal je maar gebeuren als dorp met 854 inwoners: dat de dorpsschuur annex gymlokaal grotendeels afbrandt de dag voor kerst. Het overkwam de inwoners van het Zeeuwse Eede, op een steenworp van de Belgische grens vorig jaar. De bewoners raakten de schuur kwijt waar wekelijks werd gekaart, vergaderd en gegymd, en zaten met flinke roetschade aan de aanpalende klaslokalen. In de brand gingen ook de acht Kern met Pit-plaquettes in rook op, die Eede sinds 1981 verdiende. “Nieuwe exemplaren hangen we eind dit jaar graag weer aan de muur van een herbouwd pand”, zegt Theo Rammeleare, secretaris van de Dorpsraad strijdlustig.
H
Ik doe mee! “Juist op zulke momenten zie je dat iedereen in het dorp de handen ineen slaat. Op 3 januari was er weer een compleet nieuw ingericht klaslokaal,” zegt Theo Rammelaere. Hij typeert de gemeenschap van Eede als echte aanpakkers. “We steken graag de handen uit de mouwen, behalve voor het schrijven van brieven aan de gemeente. We realiseren liever iets concreets: een schelpenpad langs de vaart, een honk bij het voetbalveld, een tuinwedstrijd. Wie ziet dat er iets moois ontstaat denkt: ik doe mee! En dat werkt.” Rammelaere zag 22
Kern met Pit-magazine
veel voorzieningen in Eede vertrekken, zoals het postkantoor en de supermarkt, maar hij benadrukt liever dat het dorp vorig jaar met twaalf inwoners groeide. “Aan de leefbaarheid moeten we samen blijven werken, zodat jong en oud elkaar op straat blijven tegenkomen.”
Voet aan wal De acht projecten die ronde na ronde door Kern met Pit van de grond kwamen, waren daarvoor een mooie stimulans. “Kern met Pit is een begrip geworden. In overleggen met omliggende gemeenten wordt het regelmatig gezegd: ‘doe ook mee, kijk naar Eede wat het oplevert’. Onze dorpsraad is een vaste groep, we kennen elkaar goed. Door samen dingen aan te pakken kan die eenheid ontstaan.” Dit jaar maakt de raad zich sterk voor de restauratie van een luchtwatertoren, een dertig meter hoog restant uit de oorlog. Koningin Wilhelmina zette in maart 1945 in Eede opnieuw voet aan wal. “Dat gaan we laten zien met informatieborden en een wandelroute. Daar komen mensen op af die hier wat willen drinken. Dat houdt het levendig.” •
Kern met Pit-projecten
Trofeewinnaar
Trofeekandidaat
Predikaat
Aanmoedigingsprijs
Hoogeloon
Digitaal dorpsplein Als je van een druk dorpsleven houdt, doe je overal aan mee. Maar wat als je al wat ouder wordt en wel graag wilt, maar niet meer kunt? Dan dreigt een sociaal isolement. Om de oudere inwoners van Hoogeloon zo lang mogelijk deel te laten uitmaken van het dorpsleven, maakten de inwoners een plan waardoor de ouderen niet in een sociaal isolement hoeven te komen. Door computers zouden de ouderen in contact kunnen blijven met elkaar, hun naasten en met de buitenwereld. Dit virtuele dorpsplein maakt het voor de ouderen gemakkelijk om met beide voeten in de maatschappij te blijven staan. De inwoners van Hoogeloon regelden voor de ouderen computers, zorgden ervoor dat er kabels werden gelegd en dat er extra stopcontacten kwamen. Vervolgens leerden vrijwilligers de ouderen hoe ze met de pc om moeten gaan. Ook de mensen in de mantelzorg kregen training om dagelijks contact te onderhouden met de ouderen. En de ouderen leerden hoe ze online gebruik kunnen maken van de diensten die het zorgcentrum aanbiedt. Zo blijft het dorpsleven binnen bereik van alle inwoners van Hoogeloon, vertelt een trotse F. Vissers van de stichting die het allemaal voor elkaar heeft gekregen. •
Castenray
Heft in eigen hand Als je niets te doen hebt als jongere, dan ga je gewoon wat doen! Zo redeneerde de jongerengroep Kleur in Castenray. Castenray is een van de dertien kerkdorpen van de gemeente Venray. Het is langzaam aan het vergrijzen en de inwoners begonnen zich zorgen te maken over de oudere jeugd voor wie het dorp weinig te bieden had. De jongeren hingen maar wat rond en begonnen overlast te geven. Met steun van de dorpsraad gingen de jongeren daarom eerst maar eens aan de slag met het fietstunneltje. Ruim twintig jongeren gingen, geïnspireerd door de kunstenaar Armand Wachelder, een grauw fietstunneltje onder de A73 te lijf en maakten er met tweehonderd spuitbussen een kleurrijk geheel van. De jongeren krijgen veel positieve publiciteit en mochten hun verhaal zelfs vertellen op een conferentie van de Caretakers of the Environment in Aberdeen. En daar deden ze inspiratie op voor het vervolg. Ze pakten eenmaal thuis op een grootse manier de jongeren ontmoetingsplek aan: het huisje schilderen, een mozaïekbank maken, een pingpongtafel en andere sportvoorzieningen, picknicktafels en meer verlichting. Via acties en sponsors kwam er ruim 11.000 euro binnen voor het project. De jongeren hebben hun eigen verantwoordelijkheid genomen en oogsten daarvoor veel waardering van het dorp en van de gemeente. • Kern met Pit-magazine
23
Kern met Pit-projecten
’t Hexel
Naoberschap in ere hersteld Het naoberschap stond in ’t Hexel altijd in hoog aanzien. Maar de laatste jaren liep dat terug. De vierhonderd bewoners kenden elkaar steeds minder goed. Steeds meer huizen worden bewoond door ‘nieuwe’ mensen met een druk sociaal leven die van het platteland wilden genieten, maar voor hun contacten de buurt niet nodig hadden. Het naoberschap werd steeds meer iets van ‘vroeger’. Toen de buurtvereniging vijftig jaar bestond, besloten het bestuur en de jubileumcommissie het naoberschap in ere te herstellen. Onder hun leiding verzorgden ongeveer honderd buurtbewoners een uitgebreid programma. Ze versierden hun tuinen, verzorgden een verlichte fotoroute, een zeskamp, bedrijfsbezichtigingen en bijeenkomsten met oud-buurtgenoten. Initiatiefneemster Tineke Heuver: “Het hoogtepunt van het feest was een traditionele boerenbruiloft, inclusief bruiloftsmaal en feest. Vele naobers werkten mee aan de voorbereidingen, het orkestje en de toneelvereniging. Op het feest kwamen oude, nieuwe en vroegere bewoners elkaar tegen. Soms voor de eerste keer maar ook oude contacten werden nieuw leven ingeblazen. Het feest heeft een impuls gegeven aan de onderlinge ontmoetingen en het in ere herstellen van het naoberschap.” •
Onstwedde
Weer een authentieke boerenbrink In Onstwedde was de brink al lang niet meer het traditionele bruisend hart van het dorp. De Woldbrink was verwaarloosd en de enigen die er plezier van hadden, waren hangjongeren die vernielingen pleegden en overlast veroorzaakten. Stichting Ocrea droomde van een authentieke boerenbrink. Met een grasveld. Met ruimte voor dorpsfeesten, zoals Koninginnedag en de jaarlijkse feestweek. Met sfeervolle verlichting en bankjes. De stichting maakte een ontwerp voor een nieuwe brink, en legde dat voor aan bewoners op een inloopavond. Er volgde overleg met de gemeente over vergunningen en instanties die de herinrichting wilden betalen. Ook zocht ze vrijwilligers. Scholieren konden bijvoorbeeld uren verdienen voor hun maatschappelijke stage. Gert Meijer van Stichting Ocrea: “Maar liefst vijftig dorpsgenoten hebben uiteindelijk de handen ineen geslagen en zijn aan de slag gegaan met de herinrichting. Na een dag hard werken was de brink ontdaan van begroeiing en bestrating en kon een vakspecialist aan de slag met de herinrichting zelf. Het is een zeer groot project geworden waar het hele dorp trots op is. Ook de jongeren die nu geen vernielingen meer plegen.” Als extra activiteit heeft de stichting een wandelroute in ere hersteld die op de brink begint. Het gaat hier om een deel van het zogenaamde lijkenpad waarlangs vroeger overledenen werden vervoerd, omdat vervoer door het dorp niet gepast was. • 24
Kern met Pit-magazine
Kern met Pit-projecten
Trofeewinnaar
Trofeekandidaat
Predikaat
Aanmoedigingsprijs
Middelharnis
Vrijwilligers bemiddelen succesvol tussen strijdende partijen Luttelgeest
Een frisse Bosfluiter Als je samen jarenlang een verenigingsgebouw intensief gebruikt, heb je pas na verloop van tijd in de gaten dat het wel weer eens aan een opfrisbeurt toe is. Eigenlijk is daar helemaal geen tijd voor, want de muziekvereniging, de toneelvereniging, de vrouwenvereniging en het piratenkoor, allemaal gebruiken ze De Bosfluiter week in week uit. Toch besloot de Stichting Verenigingsgebouw De Bosfluiter dat er een opknapbeurt zou komen zodat iedereen zou zeggen: Hè, wat is het toch gezellig in De Bosfluiter! “Met man en macht gingen we met tientallen vrijwilligers aan de slag”, vertelt Else Vlieland. “We sloopten, ruimden op, maakten schoon, schuurden en verfden. Het grote enthousiasme onder alle verenigingen en organisaties die gebruik maken van De Bosfluiter bewees maar weer eens de geldigheid van het gezegde ‘vele handen maken licht werk’.” De nieuwe Bosfluiter ziet er weer fris en gezellig uit met een nieuwe keuken, nieuwe vloerbedekking, nieuwe gordijnen en zelfs een nieuw logo. In de nieuwe kleurrijke inrichting voelen bezoekers zich direct thuis. De sociale betekenis van De Bosfluiter is door dit project nog groter geworden dan ze al was. •
Hidaard Het boterde al lange tijd niet tussen de gemeente Middelharnis en de ondernemersvereniging van winkelcentrum D’n Diek. Een van de gevolgen was dat een strook groen er verwaarloosd bij lag. Want was dat groen nu de verantwoordelijkheid van de gemeente of van de ondernemers? Tja, en dan doet niemand dus iets. Dat was een doorn in het oog van de bewoners die uitkeken op die rommelige verpauperde groenstrook, de verveloze panden en rommelige bermen vol onkruid. De bewoners gingen praten met de ondernemersvereniging, namen een architect in de arm en overlegden met de gemeente. Met tact, inzet en doorzettingsvermogen zorgden de bewoners voor een doorbraak in de impasse die er tussen ondernemers en gemeente bestond. “Samen zitten we nu om de tafel en zorgen we dat er in goede harmonie een mooi plan tot stand komt voor het onderhoud van d’n Diek”, vertelt één van de bewoners. De architect maakte tekeningen voor een nieuwe achterkant van d’n Diek, waar de Singelkadebewoners met plezier op uit kunnen kijken. De bewoners hebben inmiddels zoveel vertrouwen in de intenties van de ondernemers en de gemeente dat ze ervan overtuigd zijn dat de tekeningen realiteit worden. •
Als je niet van kaatsen houdt... Stel je woont in Hidaard en je houdt niet van kaatsen. “Dan had je tot vorig jaar pech, want alle sociale en sportieve activiteiten speelden zich af in het dorpshuis en op het kaatsveld”, vertelt Marjan Flapper lid van de werkgroep herinrichting kaatsveld in Hidaard. “Oké, er was nog een klein gedateerd speeltuintje waar de jonge kinderen weinig te zoeken hadden, maar dan had je het wel gehad. En dat terwijl er van de 130 inwoners 48 jonger dan veertien jaar zijn!” Gelukkig beseften de inwoners dat de voorzieningen voor de jeugd inderdaad wel erg karig waren. Daarom maakten ze een plan waarin de kaatsbaan een sport-, spelen ontmoetingsplaats zou moeten worden voor jong en oud, en waar ouders gemakkelijk een oogje in het zeil kunnen houden op hun spelende kinderen. De inwoners knapten de vervallen speeltuin op en plaatsten een nieuw klimtoestel en een kabelbaan. Ook kwam er nog een jeu-deboulesbaan, een picknicktafel en een terras voor het kaatshokje en een volwaardig voetbaldoel. Nog steeds is het kaatsveld en omgeving de ontmoetingsplek voor het dorp Hidaard. Maar nu voor iedereen. •
Kern met Pit-magazine
25
Uitgelicht
“Achterberg is een eigenwijze gemeenschap”, stelt Ana Hulsebosch, voorzitter van het wijkcomité Achterberg. “Als iets te lang duurt, dan regelen we het wel zelf.” Zo realiseerden de Achterbergers bijvoorbeeld een eigen multifunctioneel centrum, met supermarkt, huisarts en woningen.
Eigenwijs in Achterberg Mooie wagens, compleet met bankjes en Playstations Tekst: Marjel Neefjes – Foto’s: Geert van Duinhoven en Dreamstime
u het wijkcomité sinds 5 jaar niet alleen meer over losliggende stoeptegels gaat, maar ook over leefbaarheid, zijn ook de jongeren uit het dorp in beeld. “Daarom hebben we samen met jongeren plannen gemaakt. Binnenkort komt als het goed is het multicourt gereed, een omheind voetbal- en basketbalveldje. En vervolgens hopen we ook snel een mobiele ontmoetingsplaats te realiseren.”
N
“We hebben eigenlijk zo’n dertig jongeren die regelmatig rondhangen in het dorp”, vertelt Kees de Bree, jongerenwerker bij de Stichting Alleman Welzijn van de gemeente, die nauw met Hulsebosch samenwerkt. “Zoals alle jongeren willen ze graag aandacht. Als ze die niet op een positieve manier krijgen, dan maar op een negatieve manier.” Vorig jaar liep het een keer uit de hand. Hulsebosch: “Ze hadden in het dorpshuis dingen vernield en de mensen van het dorpshuis waren het zo zat, die stuurden ze naar het wijkcomité. Had ik ineens negen van die jongens en meiden in mijn huiskamer staan!” Er zat niets anders op dan met ze te gaan praten. “En toen bleken het helemaal geen kwaaie jongelui te zijn. Ze verveelden zich gewoon. In het honk bij het dorpshuis is alleen een televisie, er is eigenlijk niets te doen, dus moesten we op zoek naar een andere oplossing.”
26
Kern met Pit-magazine
Uitgelicht
Zo ontstond het idee voor een mobiele ontmoetingsplaats, een mop. Voordeel is dat de overlast voor omwonenden door het mobiele karakter beperkt is. “Er zijn kant-en-klare mops te krijgen”, weet De Bree. “Mooie wagens, compleet met bankjes en Playstations. Natuurlijk, de gemeente is van goede wil, maar heeft er geen geld voor.” Hulsebosch en De Bree zijn druk doende een oplossing te zoeken. “Misschien heeft een bouwbedrijf wel een bouwkeet over, of kunnen we een aangeboden kantoorunit op een onderstel zetten zodat hij verrijdbaar wordt. Het geeft niet als hij er niet meer zo mooi uitziet, de jongeren gaan zelf wel aan het schilderen”, meent Hulsebosch. Maar ze is er van overtuigd dat het gaat lukken.
nodig die onderhandelde tussen het wijkcomité en een vertegenwoordiging van de bezwaarmakers. Met enige wijzigingen – de voetbalkooi gedraaid, de hekken wat lager en kunstgras in plaats van stenen – gingen de omwonenden na drie overlegrondes uiteindelijk akkoord. Op dit moment zoekt een ondernemer uit het dorp naar sponsorgeld, maar dat gaat zeker lukken. “De jongeren zien er al erg naar uit, naar het multicourt én naar de mop!” •
Bezwarencommissie Aan doorzettingsvermogen ontbreekt het haar in elk geval niet. Dat bleek wel bij de realisatie van het multicourt. “We hadden van tevoren een infoavond georganiseerd waar eigenlijk iedereen enthousiast was. Maar toen we de vergunning gingen aanvragen, kregen we 16 bezwaren van omwonenden! De bijeenkomst van de bezwarencommissie, waar al die mensen waren gekomen, voelde alsof we als projectgroep naar de guillotine werden geleid. Maar we zijn er mét hoofd uitgekomen”, lacht Hulsebosch. En uiteindelijk ook mét multicourt. Al was daar wel een mediator uit het dorp voor
Had ik ineens negen van die jongens en meiden in mijn huiskamer staan!
Kern met Pit-magazine
27
Kern met Pit-projecten
Trofeewinnaar
Trofeekandidaat
Predikaat
Aanmoedigingsprijs
Merselo
Dag van de wind Aan de rand van Merselo staat de windmolen ‘Nooit Gedacht’, gebouwd in 1867 en de belangrijkste blikvanger van het dorp. Vrijwillige molenaars houden hem zo goed en kwaad als mogelijk draaiende. Er is eigenlijk altijd geldnood. De vrijwilligers bedachten dat het weinig zin heeft om telkens maar weer te bedelen om subsidie. Ze wilden het structureel aanpakken en organiseerden daarom in 2010 voor de tweede keer een ‘Dag van de wind’ waarop de ‘Nooit Gedacht’ in het centrum van de belangstelling zou staan. Er zijn dan allerlei activiteiten rond het thema ‘wind’, met als hoogtepunt een vliegershow. Er zijn lezingen en kramen met streekproducten, tuinartikelen en kunst, er is eten, drinken en muziek. Natuurlijk waren er ook activiteiten voor kinderen. En dat alles geheel in eigen beheer. Naar schatting waren er ongeveer 1250 bezoekers. Maar het belangrijkste resultaat is dat de molen weer een begrip is geworden, niet in het minst omdat zowel de lokale als de Limburgse radio er veel aandacht aan schonken. •
28
Kern met Pit-magazine
Heemstede
Leef en speel met plezier in het Spoorwegkwartier De bewoners van de Spoorwegbuurt in Heemstede kenden elkaar nauwelijks. Er werd weinig georganiseerd in de wijk en mensen leefden langs elkaar heen. Niet alleen was dat ongezellig, het was ook niet handig bij het verzet tegen de dreigende nieuwbouw in de wijk. Veel buurtbewoners maakten zich zorgen over de grootschaligheid van het project en de onveilige verkeerssituatie die dat met zich mee zou brengen. De buurtvereniging Leidsevaartbuurt combineerde het nuttige met het aangename. Ze organiseerde tal van activiteiten waardoor de bewoners elkaar beter leerden kennen en ze wilde een bewonersvereniging oprichten om het verzet tegen de nieuwbouw te bundelen. Wellicht het meest in het oog springende resultaat is het buurtkrantje, de Buurtblues. Van een nieuwsbrief is het inmiddels uitgegroeid tot een forum voor de bewoners. Nieuwe buurtbewoners stellen zich hierin voor en alle buurtactiviteiten krijgen op een leuke manier aandacht. Maar de vrijwilligers deden meer. Ze kochten een Flexibele Buurt Bank, een bankje dat de bewoners op verschillende plaatsen in de wijk kunnen neerzetten. Ze pootten 3500 bloembollen, organiseerden een buurtborrel en deden mee aan de Burendag. Door alle activiteiten is er veel meer eenheid in de buurt en staat de buurtvereniging veel sterker in haar schoenen. •
Aan het woord
Provinciaal coördinator Wim Blaauw:
Met weinig middelen grote resultaten boeken Als provinciaal coördinator is Wim Blaauw de Groningse spil van Kern met Pit. Hij zorgt voor soepele contacten tussen KNHM, de regionale jury en de deelnemende projecten. Tekst: Anton Logemann – Foto: Jan Bussink
W
im Blaauw kijkt tevreden terug op de afgelopen jaren. Hij heeft als provinciaal coördinator een flink aantal rondes Kern met Pit in de provincie Groningen op de rails gezet. Daarnaast was hij regionaal jurylid en lid van de landelijke jury. Een klus op vrijwillige basis die hem in contact bracht met veel verschillende projecten. “Het is prachtig om diep in de samenleving te kunnen kijken waar vrijwilligers soms megaprojecten van de grond tillen. Dat levert veel inspiratie op.”
Organisatie De provinciaal coördinator heeft vooral een organisatorische taak. Als de aanmeldingsformulieren vanuit KNHM zijn opgestuurd, is het de taak van de coördinator om een
logische planning en route voor de jurybeoordelingen van de projecten op te stellen. “Het is redelijk overzichtelijk en goed te doen”, zegt Blaauw. De provinciaal coördinator is geraakt door het enthousiasme van deelnemers. De saamhorigheid, de ambities en de creativiteit hebben hem getroffen. Maar dat wil niet zeggen dat de deelnemende projecten geen tegenslagen tegen komen. Blaauw constateert dat de voorfinanciering van projecten, een stroperige vergunningverlening en wet- en regelgeving een toenemend probleem vormt voor de vrijwilligers. Sinds de economische crisis kost het de vrijwilligers ook meer moeite om voldoende sponsoren te vinden.
Hartenkreet De vrijwilligers laten zich echter niet door die knelpunten ontmoedigen, stelt Blaauw vast. Een hartenkreet van hem is dat gemeenten de initiatieven van wijken en dorpen wel wat meer mogen omarmen. Blaauw: “Vaak slaan gemeenten de bureaucratische weg in. Dat is jammer, want door de initiatieven van wijken en dorpen worden resultaten geboekt die kunnen rekenen op draagvlak. Als iemand letterlijk de stenen heeft gebikt voor een nieuw dorpshuis, is dat van grote waarde voor de leefbaarheid van dat dorp. Bij zo’n project hoef je als gemeente minder bang te zijn voor achterstallig onderhoud van dat dorpshuis. Je kunt op den duur op kosten besparen. Gemeenten zouden deze initiatieven dus meer moeten omarmen. Met weinig middelen kun je grote resultaten boeken.” •
Kern met Pit-magazine
29
Aan het woord
De ene provincie heeft meer Kern met Pit-projecten dan de andere. En sommige gemeenten steken er dan nog eens met kop en schouders boven uit. Venray is een gemeente die traditioneel goed scoort. Wethouder Patrick van der Broeck legt uit hoe dat komt.
Acht projecten in de gemeente Venray
Een goed klimaat voor Kern met Pit Tekst: Geert van Duinhoven – Foto’s: Geert van Duinhoven en projectgroepen
en bus vol enthousiaste buurtbewoners, initiatiefnemers, wijkraadvoorzitters, belangstellenden én wethouder Patrick van der Broeck trok op 6 april vanuit Venray naar het Limburgse gouvernement. Daar vond de prijsuitreiking plaats met maar liefst acht Kern met Pit-prijswinnaars uit deze Noord-Limburgse gemeente. Wethouder Van der Broeck is trots op de grote en diverse deelname uit zijn gemeente. Hoe komt het volgens hem dat er zo’n groot enthousiasme voor Kern met Pit is in Venray?
E
Eigen plannen “Laat ik voorop stellen dat het geen verdienste van de gemeente is, maar van de mensen zelf. Zij vragen aan, zij doen het werk, zij verdienen de prijzen. Maar ik denk wel dat we hier in Venray een klimaat hebben gecreëerd dat mensen stimuleert om zelf met hun omgeving aan de slag te gaan. Vijftien jaar geleden was er hier in de gemeente nog een echte ‘wij-zij-relatie’. De burgers vonden dat de gemeente niets snapte van wat de burgers wilden en omgekeerd. De afgelopen jaren zijn we daarom gaan werken met dorpsomgevingsprogramma’s. Daarin schrijven de dorpen en wijken zelf op wat ze willen. Dus de mensen reageren niet alleen op plannen van de overheid, nee, ze gaan bedenken wat ze zelf willen. En schrijven vervolgens ook op wat ze concreet gaan doen de komende jaren.” Dit is een prachtige voedingsbodem voor Kern met Pit-projecten meent Van der Broeck. Want mensen zijn bij hun omgeving betrokken, hebben plannen, willen wat doen met hun buurt of wijk en 30
Kern met Pit-magazine
Aan het woord
Venray
weten KNHM goed te vinden. “Hier in de gemeente hebben de wijk- en dorpsraden tegenwoordig ook een eigen budget waar ze zaken uit kunnen financieren. Dat werkt veel beter dan wanneer wij als bestuur of de ambtenaren op het gemeentehuis dat allemaal voor ze gaan bedenken.”
Bijdrage Heeft de gemeente Venray op de een of andere manier nog een bemoeienis met de Kern met Pit-projecten? “Nee, bij de meeste projecten is dat niet het geval. Dat zijn geheel zelfstandige projecten die de mensen zelf bedenken en uitvoeren. Wel is het zo dat wij als gemeente ook nog wel eens een bijdrage leveren. Zo is de verbouwing van de jongerensoos in Oirlo een Kern met Pit-project, maar wij dragen daar als gemeente natuurlijk ook aan bij. Het is overigens lang niet altijd duidelijk meer wie als eerste een bijdrage heeft geleverd: soms is Kern met Pit er later bij gehaald en soms loopt een project al als Kern met Pit-project en raakt vervolgens ook de gemeente er bij betrokken. Dat is vaak niet meer te achterhalen en ook niet erg relevant.”
Venray is een gemeente in Noord-Limburg die naast Venray (28.000 inwoners) sinds de laatste herindeling nog 13 dorpen heeft (samen 14.000 inwoners). Elk dorp en elke wijk heeft een eigen dorpsraad dan wel wijkraad. De dorpsraad is een stichting en adviseert het gemeentebestuur over alles wat met leefbaarheid en het welzijn te maken heeft. Vier van de acht Kern met Pitprojecten in de gemeente zijn ingediend door een wijkraad of dorpsraad. De andere vier projecten door andere groepen vrijwilligers.
“Wat ik wel merk is dat mensen hier in de gemeente het toch telkens weer een hele eer vinden om een Kern met Pit-project te zijn. Dat geeft toch net dat extra duwtje, dat extra beetje status. En dan voel je wel eens een beetje die gezonde concurrentie tussen de wijken en dorpen onderling. Want ook al is de financiële bijdrage vanuit fondsen wel eens veel groter, de mensen zijn wel erg trots als ze dan uiteindelijk toch dat predikaat krijgen.” •
Kern met Pit-magazine
31
Kern met Pit-projecten
Deurne
Kerst Winter Wonder Wandeling Als de bewoners uit Deurne West iets aanpakken, doen ze dat grondig en grootschalig. Neem nu de Kerst Winter Wonder Wandeling: een wandelroute van drie kilometer, waarlangs bezoekers drie avonden lang konden genieten van acts, kraampjes en optredens in het teken van kerst. Zowel de organisatie als de acts kwamen tot stand dankzij vrijwilligers. Ruim honderd vrijwilligers hebben meegewerkt aan de voorbereidingen. Ze overlegden met de gemeente en alle deelnemende verenigingen, maakten decors, naaiden kostuums, zetten de route uit, regelden stroom en water en zorgden voor publiciteit. Nog eens duizend vrijwilligers uit de wijde omgeving waren betrokken bij de invulling van het programma: koren, toneelverenigingen, muziekgezelschappen, de scouting, dansgroepen, de kerk, sportclubs en vriendengroepen. De kou werkte niet mee, maar desondanks genoten elfduizend bezoekers van de wandeling. Mensen vroegen al naar kaarten voor de volgende editie en ook de deelnemende verenigingen doen graag weer mee. •
Hemrik
Verbetering zwembad Het natuurzwembad in Hemrik vervult al 75 jaar een belangrijke sociale en sportieve functie. Ouderen komen er om gezellig met elkaar te praten. Zwemmers uit omliggende kernen en toeristen trekken er graag hun baantjes. Naast de sporthal is het de enige openbare sportvoorziening in Hemrik, die ook nog eens volledig gerund wordt door vrijwilligers. Een renovatie was echter hard nodig om het zwembad veiliger, schoner en overzichtelijker te maken. Vrijwilligers pompten daarom eerst het bad leeg, schraapten de bodemlaag af, rondden betonnen randen af, zorgden voor een goede pompinstallatie en verwijderden de rand tussen het diepe en ondiepe deel. De economische crisis dwong de bewoners het plan hier en daar aan te passen. Maar door de inzet en het doorzettingsvermogen van vrijwilligers en de hulp van een aantal bedrijven is het resultaat vrijwel identiek aan wat de bewoners voor ogen hadden: een veilige, mooie en gezellige plek om te sporten en te recreëren! •
32
Kern met Pit-magazine
Kern met Pit-projecten
Trofeewinnaar
Trofeekandidaat
Predikaat
Aanmoedigingsprijs
Den Helder
Sevenum
200 jaar Visbuurt
Een ongekend theatraal avontuur
De Visbuurt in Den Helder is een wijk met veel verscheidenheid. Er staan veel monumentale panden, maar ook veel relatief goedkope woningen. Maar liefst 46 verschillende geboortelanden zijn vertegenwoordigd in de wijk. Om met al deze mensen een buurt te smeden, moest het vuur onder de smeltkroes flink opgestookt worden. Dat was precies wat de Belangenvereniging Visbuurt deed. De van oorsprong zo sociale Visbuurt moest weer schoon, gezellig en veilig worden en het 200-jarig bestaan van de buurt was hiervoor een prachtige aanleiding. De projectgroep van aanvankelijk 5 personen organiseerde het Visbuurtfeest, met als thema ‘Trots op je buurt’. “Het enorme feest duurde vijf dagen en bood talloze activiteiten”, vertelt Nynke Wever van de Belangenvereniging Visbuurt. “Op het Kleurrijk-plein genoten de bezoekers van Surinaamse hapjes, buikdansers, een modeshow door het Leger des Heils en creatieve workshops. Er was een tienkamp, een kermis en een fotopresentatie over de historie van de buurt. Ook gaven vrijwilligers rondleidingen waarbij ze de bezoekers trakteerden op hun kennis van de buurt en leuke anekdotes. Kortom een geweldig feest waar uiteindelijk 175 vrijwilligers aan mee werkten en dat het buurtgevoel weer flink heeft aangewakkerd.” •
Alblasserdam
Een tweede thuis: de buurtkamer Op de Pieter de Hoochplaats in Alblasserdam wonen vooral senioren. Ze wonen daar met veel plezier, maar wat ze misten was een plaats waar ze elkaar konden ontmoeten voor een praatje, een spelletje of een borrel. Enkele bewoners organiseerden zich in Buurtkamer ’t Hoochhuis en kwamen met een oplossing waar alle buurtbewoners van profiteerden. Het plan was eenvoudig: de werkgroep wilde een flat vrijmaken om als buurtkamer in te richten. De werkgroep kon woningcorporatie Westwaard Wonen overtuigen en voor een proefperiode van twee jaar mochten de senioren kosteloos een flat gebruiken als ontmoetingsruimte. Verschillende bedrijven zorgden voor de stoffering en de inventaris. Zelf verzamelden ze een servies en hielpen ze bij de schoonmaak van de nieuwe buurtkamer. De buurtkamer is inmiddels een thuis voor veel senioren. Het bezoekersaantal blijft stijgen, net als het aantal activiteiten. De bewoners kunnen in de buurtkamer klaverjassen, sjoelen en schaken. Ook breien de dames er elke dinsdag voor Roemenië en maken ze er kerststukjes. •
Samen zingen, spelen, en theater maken. Dat breekt muren af, dat raakt mensen in hun hart en het brengt ze bij elkaar. Met dat motto gingen meer dan honderd vrijwilligers aan de slag voor een eenmalige interactieve theatervoorstelling die de geschiedenis van hun dorp liet zien. Op 1 januari 2010 namelijk ging de gemeente Sevenum op in de nieuwe gemeente Horst aan de Maas. Het einde van Sevenums zelfstandigheid – dat had de nodige woede en verzet opgeroepen. Daarom ontstond het idee om het einde van Sevenum te gedenken in een interactieve theatervoorstelling, om samen terug te blikken op de geschiedenis van het dorp en zo vooruit te kijken naar, en opgewassen te zijn tegen een nieuwe periode. In Sevenum wonen nogal wat nationaal en internationaal bekende artiesten. Zij hebben de vrijwilligers enthousiast gemaakt voor UM, een theatraal avontuur over het achtervoegsel in Seven-um, dat oorspronkelijk ‘-heim’ betekende, ‘woonplaats van’. Op 26 december 2009 woonden de inwoners van Sevenum, onder ideale weersomstandigheden, gratis de voorstelling bij. Tegen het gemeentehuis hing een projectiedoek van 9 bij 16 meter, waarop een mix van filmbeelden de geschiedenis van Sevenum liet zien, afgewisseld met live-optredens. •
Kern met Pit-magazine
33
Kern met Pit-projecten
Trofeewinnaar
Trofeekandidaat
Predikaat
Aanmoedigingsprijs
Holthees
Oprichten werkgroep starterswoningen Holthees is een kleine kern met ongeveer 440 inwoners. In zo’n kleine gemeenschap is het belangrijk om de bevolkingssamenstelling in de gaten te houden. Ook starters op de woningmarkt moeten er goed kunnen wonen. De dorpsraad Holthees/Smakt was daarom niet blij met de plannen van de gemeente om zes grote, dure huizen te bouwen en kwam in actie om het bestemmingsplan te wijzigen naar betaalbare starterswoningen. De werkgroep bereidde zich grondig voor en overlegde met de gemeente, nutsbedrijven, de notaris en de bank. Aspirant-kopers konden hun wensen kenbaar maken, waarna de werkgroep in gesprek ging met architecten. Ook zochten de vrijwilligers een aannemer. Het pad bleek vol hobbels en valkuilen. Bezwaarschriften, archeologisch bodemonderzoek en een dassenburcht veroorzaakten forse vertraging. Nog niet alle problemen zijn overwonnen maar gelet op het doorzettingsvermogen van de vrijwilligers zal Holthees op termijn haar starterswoningen hebben. •
Westeremden
Tegenslag overwonnen bij de aanleg van een speeltuin Wie weet het beste hoe een speeltuin er uit zou moeten zien? Juist, kinderen. En wie willen er best graag meehelpen om die droomspeeltuin te bouwen? Natuurlijk, diezelfde kinderen. Zo redeneerde dorpsvereniging Orlando Westeremden toen ze bedacht dat er heel veel te doen was in het dorp, behalve voor de kinderen onder de veertien jaar. Zeker toen hun speelveldje moest wijken voor het Ontmoetingscentrum Viskenij waar alleen mensen van boven de veertien toegang hebben. De kinderen mochten daarom via een tekenwedstrijd laten weten hoe zij hun speeltuin het liefst hadden. Daarna ging de dorpsvereniging op zoek naar fondsen en bestelde nieuwe speeltoestellen, zoals een kabelbaan en een vliegende schotel. Toen konden de vrijwilligers – 25 ouders en 25 kinderen – aan de slag. Maar ze moesten al snel een grote tegenslag incasseren: in de grond bleek een enorme hoeveelheid puin te zitten die je er met de hand niet uit krijgt. Het werk kwam stil te liggen en na veel overleggen, wilde de gemeente dan wel het puin eruit halen. Maar daarna waterde het terrein slecht af en moesten de vrijwilligers zelf de drainage aanleggen. Het is nog niet optimaal, maar inmiddels liggen er rubberen tegels, een zandbak en staan er bankjes. De oude opgeknapte toestellen staan er weer, net als de nieuwe toestellen. Een knappe prestatie voor een groep vrijwilligers. •
34
Kern met Pit-magazine
Aan het woord
De jury
‘Het enthousiasme is aanstekelijk’ In elke provincie is een regionale jury voor Kern met Pit actief. De juryleden bezoeken de startende projecten en keren na een jaar terug om te kijken of de doelstellingen zijn gehaald. De drie juryleden in Noord-Holland zijn menigmaal onder de indruk van het enthousiasme onder de deelnemers. “Dat enthousiasme is aanstekelijk, het jureren is dan ook een plezierige klus.”
Tekst: Anton Logemann – Foto: Valentijn Brandt
Z
e hebben alle drie al meerdere rondes van Kern met Pit achter de rug. Wim Limmen, Dik Kroon en Jaap Beemsterboer vormen samen de jury van Kern met Pit in Noord-Holland. Keer op keer raken ze geïnspireerd door enthousiaste vrijwilligers die een leefbaarheidsproject van de grond tillen. Als jury voor Noord-Holland maakte het
drietal het afgelopen jaar een ronde langs 28 projecten. “Grote en kleine projecten”, vertelt Beemsterboer. “Ook een klein project, bijvoorbeeld de aanleg van een jeu-de-boulebaan, kan voor de leefbaarheid van een dorp van grote betekenis zijn.” Niet alle projecten kunnen rekenen op de steun van de jury. Als het project te commercieel is of er speelt overwegend een eigen-
belang, dan krijgen de initiatiefnemers vriendelijk te horen dat Kern met Pit hiervoor niet is bedoeld.
Twee bezoeken Projecten die een impuls geven aan de leefbaarheid van een straat, dorp of buurt kunnen echter rekenen op de steun van de jury en maken dus kans op de eretitel Kern met Pit. Het maakt niet uit of dit in een Amsterdamse wijk is of in een klein dorp. Bij het eerste bezoek stelt de jury samen met de vrijwilligers de doelstellingen van het project vast. Een jaar later bezoekt de jury het project nogmaals en kijkt of de doelstellingen zijn gehaald. Is dat het geval, dan komt het project in aanmerking voor het predikaat Kern met Pit plus een bedrag van duizend euro. Als blijkt dat de doelstellingen nog niet zijn gehaald, dan kan het project in aanmerking komen voor een aanmoedigingsprijs van vijfhonderd euro. De regionale jury nomineert ook tien projecten die er echt uitspringen, voor een extra prijs en een extra bedrag van 1500 euro. •
Kern met Pit-magazine
35
Uitgelicht
Ooit begon Flevoland hier, met één paal midden in het IJsselmeer op gelijke afstand van Urk, Harderwijk en Kampen. De paal werd een eiland en vanaf dit eiland legden polderwerkers, dijkwerkers en bouwvakkers de polder droog. Dat was keihard werken in weer en wind. Er was hier niks. Alles moest per schip komen: de mensen, het zand, de klei, de bouwmaterialen en voedsel. De huidige bewoners legden dit jaar de geschiedenis van hun werkeiland vast.
Historie van het Werkeiland koesteren Tekst: Miranda Koffijberg – Foto’s: projectgroep
r staat een frisse wind in Lelystad-Haven. Het licht van de felle winterzon maakt het water oogverblindend. Drie rijen huizen van rode baksteen steken prachtig af tegen de blauwe lucht. Lia van Vliet, secretaris van de wijkraad, gebaart om zich heen. Ze wijst naar het grote witte gemaal op de dijk waar vijf grote pompen 500.000 liter polderwater per minuut in het IJsselmeer loosden. Oostelijk Flevoland werd zo in negen maanden drooggemalen. Achter de dijk liggen zes meter lager de woonwijken en industriegebieden van Lelystad. “We wonen eigenlijk op de bodem van het IJsselmeer. Fascinerend vind ik dat, echt een knap staaltje van waterhuishouding dat al in 1890 werd bedacht. We vinden het als wijkraad heel belangrijk dat de geschiedenis van Flevoland levend blijft. Het Werkeiland is een stukje oud Flevoland waar de historie nog goed te zien is.”
E
Wandelgidsje Eind oktober 2010 onthulde de commissaris van de Koningin van Flevoland een replica van de eerste paal, precies zestig jaar nadat het origineel in het water werd gezet. Met financiële steun van de ANWB is er een informatiebord bij geplaatst en met de bijdrage van Kern met Pit konden vijfduizend boekjes worden gemaakt over de 36
Kern met Pit-magazine
Uitgelicht
geschiedenis van het Werkeiland. Het boekje leidt de lezer in een wandeling langs alles wat nog herinnert aan de begintijd: het rode Stenen Kamp, het hotel, de sluis, de oudste boom van Lelystad. De Wijkraad maakte het samen met historicus Ed Voigt, een verwoed verzamelaar van alles wat met het eiland te maken heeft. Zelfs de originele bouwtekeningen van ingenieur Lely zijn in zijn bezit. De raad verspreidde de helft van de oplage van het boekje onder wijkbewoners. Het ligt ook bij de VVV en nieuwkomers in Lelystad vinden het in hun welkom-in-de-gemeente-pakket. “We krijgen er veel positieve reacties op”, zegt Van Vliet. “Mensen vinden het echt leuk om meer over de geschiedenis van hun woonplek te weten. We deden vorig jaar ook mee met de Open Monumentendag. Het Werkeiland was de grootste attractie.”
Koesteren De inspanningen van de wijkraad leidden ook tot positieve aandacht vanuit de politiek. De leden van de wijkraad pleitten er bij de gemeenteraad voor om zuinig op het Werkeiland te zijn. De gemeente had al vergevorderde plannen voor nieuwe woningen op het terrein tussen de rode barakken. Die bouw is nu voorlopig van de baan. “Het lijkt ons fantastisch om daar informatieborden te plaatsen waarop bezoekers kunnen lezen hoe het hier zestig jaar terug aan
toe ging.” Zeker jongeren kunnen zich niet meer voorstellen hoe het leven van toen was, weet Van Vliet. “Op de Monumentendag hielpen havo-scholieren ons met de rondleidingen. Zij vonden het ongelooflijk dat al die gezinnen hier zonder telefoon of zonder enig vermaak konden leven. Maar er was altijd wat te doen: schepen kwamen af en aan, er werd volop gebouwd. Het was ook een spannende tijd.” •
De inspanningen van de wijkraad leidden ook tot positieve aandacht vanuit de politiek
Kern met Pit-magazine
37
Kern met Pit-projecten
Trofeewinnaar
Trofeekandidaat
Predikaat
Aanmoedigingsprijs
Amersfoort
Spelen met water Speeltuinvereniging De Rivierenwijk uit het Soesterkwartier in Amersfoort was al druk bezig om de speeltuin op te knappen, met onder meer nieuwe speeltoestellen en een speelberg. Maar ze wilden meer: een waterspeelplaats met een waterpomp, waterschalen en een riviertje. De vrijwilligers kregen het voor elkaar: ze overlegden met leveranciers en financiers, werkten met experts een plan uit en legden de waterleiding aan. “Toen het speelschip beklad werd, loste we dit als bestuur op door de jonge vandalen zelf mee te laten werken aan het herstel.” Inmiddels is de speeltuin een druk bezochte plek, weet Joost Volkers van de speeltuinvereniging, waar kinderen kunnen klimmen, ravotten en met water spelen. De pomp pompt het water in houten aquaductjes en met het natte zand zijn de kinderen uren zoet. Niet alleen de kinderen uit de buurt komen er graag: uit heel Amersfoort komen ouders met hun kroost naar deze prachtige speeltuin. Het resultaat van goed samenspel van kinderen, ouders, bestuur, financiers en experts. •
Apeldoorn
Natuurbelevingsroute voor jong en oud Een zorgcentrum voor ouderen en een basisschool liggen beide aan de rand van de wijk De Gaarden in Apeldoorn. Maar contact is er nauwelijks. Buurtraad De Gaarden wilde jong en oud via de natuur met elkaar in contact te brengen. Een wandelroute tussen de twee gebouwen met planten uit grootmoeders tijd, dat leek de raad wel wat. Zo zouden jong en oud samen plezier beleven aan alles wat groeit en bloeit; de ouderen konden erover vertellen en de kinderen leerden er wat van. Er moest veel gebeuren dus was het maar goed dat de Buurtraad van alle kanten steun kreeg: van de afdeling Groenuitvoering van de gemeente, van Stichting Veldwerk en van de activiteitenbegeleider van het zorgcentrum. Toen alle voorbereidingen klaar waren, plaatsten de leden houten bloembakken bij het zorgcentrum en een grote bloembak langs het bestaande wandelpad. Leerlingen van basisschool Eben Haezer en de bewoners van De Berghorst vulden de bakken met aarde, beplantten die en zaaiden kweekbakken in. Reorganisatie bij de partners en lange verlofperiodes van een paar leden van de buurtraad maakten de organisatie extra moeilijk. Daarnaast bleek het budget lang niet toereikend. Maar het contact tussen jong en oud is er! •
38
Kern met Pit-magazine
Overzicht prijswinnaars per provincie
De mensen achter de successen Drenthe Trofeewinnaar Koekangerveld
Bouw dorpshuis
C. Vandermaelen - Marter 5 - 7958 TB KOEKANGERVELD
Bouw buurthuis Nieuw-Moscou
J. Botter - Zuideropgaande 146a - 7913 TR HOLLANDSCHEVELD
Trofeekandidaat Hollandscheveld Predikaat Annerveenschekanaal
Aanleg Jeu de Boulesbaan
P. Koopmans - Eppinge 4 - 9654 PL ANNERVEENSCHEKANAAL
Pesse
Nieuwe opbergschuur voor peuterspeelzaal
L. Everts-Kip - Veldbrake 5 - 7933 PW PESSE
Steenbergen
10e lustrum toneelvereneniging Nooitgedacht
K. H. Wassink - Markeweg 9 - 9307 PC STEENBERGEN
Wachtum
Speeltuin Wachtum
J. Stuiver - Oostereind 3 - 7754 NW WACHTUM
Weiteveen
Vernieuwen garage/berging, aanleg voetbalveldje
L.C.C. Santing - Waterlelie 4 - 7765 CD WEITEVEEN
Witteveen
Ommetje Witteveen
E.J. de Vries - Kerkweg 6 - 9439 PG WITTEVEEN
Zwartemeer
Multifunctionele sport&spel voorziening
H. Lubbers - De Banken 16 - 7894 DB ZWARTEMEER
Provinciaal coördinator: M. Blaauw, Regionale jury: C.A.M. Fleischer, E.E. Grote, M. Leistra, L. Touwen
Flevoland Trofeewinnaar Lelystad-Haven
Wandelkaart werkeiland Lelystad-Haven
L. van Vliet - Lemmerstraat 127 - 9244 DJ LELYSTAD-HAVEN
Predikaat Almere - Stedenwijk
Alkmaargracht in oude glorie!
A. Bakker - Alkmaargracht 111 - 1324 PM ALMERE
Luttelgeest
Opknapbeurt verenigingsgebouw De Bosfluiter
E. Vlieland - Amazonestraat 46 - 8315 AV LUTTELGEEST
Luttelgeest
Verfraaiing groenstrook Blankenhammerweg
P. Koekoek - Burchtweg 16 - 8314 PR BANT
Urk
Opknappen buurtpleintje
M. Bakker-Koffeman - Ketel 23 - 8321 RE URK
Zeewolde
Opknappen speeltuin Zandplaat en Steenplaat
A. Klein - Robbenplaat 3 - 3891 ZJ ZEEWOLDE
Herinrichting weitje
A. Klappe - Gerstehof 27 - 8308 BJ NAGELE
Aanmoedigingsprijs Nagele
Provinciaal coördinator: F. Hoekstra, Regionale jury: M.L. Ebbens-Smit, J.P.G. Hermsen, D.N.J.C. Klaarwater
Friesland Trofeekandidaat Hidaard
Van kaatsveld naar multicultureel veld
M. Flapper - Bourren 4 - 8737 JH HIDAARD
Beetsterzwaag
Restauratie podium en entree ‘Ons Huis’
S. Hoekstra - Folkertslân 46 - 9244 ED BEETSTERZWAAG
Burum
Jeu de Boules
J Leemburg-Bosma - Friessestraatweg 18 - 9851 TB BURUM
Drachtstercompagnie
Pleatsen nameburtdsjes by âlde wiken””
P. Vlieg - Triker 17 - 9222 MB DRACHTSTERXOMPAGNIE
Hallum
Renovatie hoenderpark Hallum
R. Visser - Luniastate 25 - 9074 MC HALLUM
Hantumhuizen
Dorpsboomgaard met kleinveeweide
S. Overdijk - Wierumerweg 6 - 9144 CW HANTUMHUIZEN
Hemrik
Verbetering zwembad
T. Marra - Andryssingel 20 - 8409 JD HEMRIK
Predikaat
Kern met Pit-magazine
39
Overzicht prijswinnaars per provincie
Hilaard
Combinatie evenementen terrein en ijsbaan
E. van Ommen - Hoptilsterdijk 7 - 9027 BC HILAARD
Leeuwarden
Multicultureel wijkfeest
Y. Veld - Droppingsstraat 22 - 8923 BW LEEUWARDEN
Lioessens
Verfraaiing kern van het dorp
B. Stiemsma - Mounehiem 15 - 9134 PG LIOESSENS
Oosterwierum
Aan- en verbouw MFC De Tysker
A. Monsma - Doarpsstrjitte 13 - 9021 CJ OOSTERWIERUM
Poppenwier
Gemeenschappelijke fruittuin Poppenwier
A. Douma - Bûtenbuorren 10 - 9013 CC POPPENWIER
Reduzum
Spelen op het plein van de Trije Doarpen Skoalle
E. Koopmans - Master Gorterstrjitte 9 - 9008 TB REDUZUM
Schingen
Naar een soortenrijke berm met passend bermbeheer F. Wagenaar - Slappeterpsterdijk 5 - 8816 HT SCHINGEN
Sumarreheide
Heidefeest 2010
Tijnje
Renoveren en opwaarderen dorpsplein
M. Mulder - Breewei 25 - 8406 EB TIJNJE
Wergea
Meaneweipaad
D. Gerbens - Warstienserdijk 7 - 9005 XM WERGEA
F.W. Kloosterman - Lytse Buorren 4 - 9262 SV SUMAR
Aanmoedigingsprijs Jonkerslân
Aanleg activiteitenveldje/ijsbaan
L. de Jong - Fûgelsang 4 - 8403 BA JONKERSLAN
Lioessens
Renovatie sportveld Morra-Lioessens
Secretaris - Mounehiem 15 - 9134 PG LIOESSENS
Warfstermolen
Opknappen/vernieuwen speeltuin
T. Kooistra - Molenfenne 6 - 9852 TL WAFSTERMOLEN
Wieuwerd
Realisatie sportaccomodatie
J. Fopma - Froonackerdyk 1 - 8636 VZ BRITSWERT
Provinciaal coördinator: A. van der Ploeg, Regionale jury: R. Oppedijk van Veen, R. Rozema, S. van der Schaar, J. Stoker, J. Wagenaar, TJ. Westra
Gelderland Trofeewinnaar Loil
Openluchtspel Loil
A.M. Bolder - De Plataan 177 - 6942 TV DIDAM
Zutphen
Samen buitenspelen
D. Vos - Van Drinenstraat 96 - 7203 EN ZUTPHEN
Bredevoort
Compagnie Onversaegt
E.J. Grijsen - Officierstraat 1A - 7126 AN BREDEVOORT
Rheden
Varkensstal op een kinderboerderij
M.J. Heitink - Brinkweg 1 - 6991 JN RHEDEN
Trofeekandidaat
Predikaat Afferden
Inrichting creatieve werkplaats Kulturhus De Meent
H. Groenen - Koningstraat 98 - 6654 AH AFFERDEN
Alteveer/’t Cranevelt
JOOP: Jongeren en Ouderen Ontmoetingsplekken
K. Kalthoff - Loospad 7 - 6815 GA ARNHEM
Apeldoorn
Schoolbuurtspeelplaats
S de Vries - Glazeniershorst 403-404 - 7328 TK APELDOORN
Balgoy
De Ballegoyse IJsbaan
T. de Valk - Eindsestraat 22 - 6613 AS BALGOY
Enspijk
Recreatieve speelvoorziening
J. Bronk - Maasstraat 25 - 4157 GC ENSPIJK
Gendt
Groen verrijkt onze wijk
M. van den Bergh - De Haspel 7 - 6691 PP GENDT
Groenlo
‘t Zwols Ni-js’
A. Huurneman - Oude Winterswijkseweg 48 - 7141 HE GROENLO
Groessen
Muziekkoepel
P. Derksen - Helhoek 10 - 6923 PE GROESSEN
Kapel-Avezaath
Het Plein
M.C. Bravenboer - Muggenborch 24 - 4013 CJ KAPEL-AVEZAATH
Rekken
Aanpassing natuurbad Rekken
F.J. Scholte van Mast - Den Borgweg 15a - 7157 BR REKKEN
’t Harde
Hoge Enker feestweek
E.M. Bos - Larixweg 21 - 8084 HV ‘T HARDE
Teuge
Kijk Op en Neer, Heen en Weer
M.G.P. Wieggers - Zandenallee 2 - 7395 PC TEUGE
Varssel
Buitenspelen? Natuurlijk!
M. Lawson - Zelledijk 16 - 7255 MR HENGELO
Varsseveld
Houtdreef Klimaatregelen
J. van den Berg - Houtdreef 33 - 7051 SB VARSSEVELD
Aanmoedigingsprijs Apeldoorn
Natuurbelevingsroute voor jong en oud
F. van den Born - Jaromirgaarde 120 - 7329 CL APELDOORN
Arnhem
Mooie straat
P. Floor - Riethorsterstraat 32 - 6828 GE ARNHEM
Provinciaal coördinator: F. de Vries, Regionale jury: K.T. van Dijk, H. Drenthen, W.J. Hartman, D. Kuus, K.B. van der Roest-van Heijnis, M.F.J. Spijkerboer-Post, P. Verhagen, J.S. Volkers
Groningen Predikaat
40
Maars Stee
Grofvuilproject
R. de Groot - Drentselaan 37 - 9501 BS STADSKANAAL
Middelbert
Inrichting speelplek aan de Olgerweg
J. Leune - Woldjerspoorweg 7 - 9723 ER ENGELBERT
Onstwedde
Herinrichting de Brink
G. Meijer - Wiltingelaan 3 - 9591 DA ONSTWEDDE
Opende
Inrichten museum- en expositie ruimte
F.H. Tolsma - Jonkerspaed 9 - 9064 KR OUDKERK
Sellingen
Dorp opfleuren met planten en bloemen
E.A. Agterhof - Veentuinen 2 - 9551 BZ SELLINGEN
Ter Apel
Oprichting kindermusicalgroep
Z. Stalknecht - Witherenstraat 27 - 9561 KK TER APEL
Kern met Pit-magazine
Overzicht prijswinnaars per provincie
Termunten
Moderniseren speeltuin
Westeremden
Vernieuwing en uitbreiding speeltuin
L. Godlieb - Abel Olsderweg 66 - 9947 PN TERMUNTEN J. Ubels - Dorpsweg 17 - 9922 PG WESTEREMDEN
Westernieland
Opknappen binnentuin
A.J. Westerdijk - Schaapweg 30 - 9969 TN WESTERNIELAND
Herinrichting speeltuin
F. Bakker - Dorpstraat 28 - 9911 PC OOSTERWIJTWERD
Aanmoedigingsprijs Oosterwijtwerd
Provinciaal coordinator: W. Blaauw, Regionale jury: L.G.R. Hensen-Broeders, B. Hubbeling, J.C. Klaassen, P.J.J. Oldenburg
Limburg Trofeewinnaar Nederweert-Eind
Renovatie schoolplein De Tweesprong
M. Loijen - St. Gerardusstraat 14A - 6034 SJ NEDERWEERT-EIND
Sevenum
UM, een ongekend theatraal avontuur
P. van den Beuken - De Donckstraat 6 - 5975 AC SEVENUM
Speelvoorziening Markies de Schenkweg
E. van Kaathoven - Beijerstraat 28 - 6118 CS NIEUWSTADT
Altweerterheide
Natuurlijke speelplek
J.C.J. Masschelein - Bocholterweg 128 - 6006 TP WEERT
America
Schoolproject Peelmuseum
C. van Dijnen - Doenssenstraat 29 - 5966 PE AMERICA
Boekend
Os plekske beej ut trapveldje
M. Hendriks - Kockerseweg 178 - 5927 PH BOEKEND
Buggenum
Jong en Oud aan het Boulen
A. Metsemakers - Arixweg 6 - 6082 ND BUGGENUM
Castenray
Herleving historie hengstenassociatie Vooruitgang
J. Strijbos - Castelosestraat 32 - 5811 AP CASTENRAY
Castenray
Kleur in Castenray
D. Steegs - Lollebeekweg 56 - 5811 AL CASTENRAY
Grathem
Prof. Hentrichpad (natuurpad)
J. Vossen - Sportlaan 2 - 6096 BT GRATHEM
Heibloem
Vernieuwing kermisactiviteiten
R. van Lier - Schoolstraat 11 - 6089 NX HEIBLOEM
Heide
Uitbreiding Jeu de boules-banen
L. Janssen - Heidseweg 66 - 5812 AA HEIDE
Horst
Risselt en Dichterbij samen één speeltuin
K. Lamers - Van Blitterswijckstraat 34 - 5961 ST HORST
Ingber
Herinrichting speelvoorziening Ingbergracht Noord
E. Weusten - Deken Hennissenstraat 10 - 6271 GA GULPEN
Lerop
Renovatie Leropperhof
J.J. Zonnevijlle - Leropperweg 20 - 6077 NX SINT ODILIENBERG
Leunen
Welkomstbord Leunen
E. Stevens - Vicarieweg 17 - 5809 BP LEUNEN
Linne
Zwembadlift
P. van der Hurck - Hertestraat 1a - 6067 ER LINNE
Merselo
Windmolenfair in kader van Merselose dag v/d Wind P. Weerts - Biezenvenneke 13 - 5801 HN VENRAY
Nederweert-Eind
Natuur-ontdek tuin
Oirlo
Vernieuwing speelplaats basisschool Maria Oirlo
E. Vullings - pastoor Gerardsstraat 3 - 5808 BG OIRLO
Oirlo
Verbouwing jongerensoos
R. Steeghs - Hoofdstraat 21a - 5808 AR OIRLO
Schinnen
Aanleg speelweide voor kleine kinderen
J.H.F. Franssen - Hegge 27 - 6365 EA SCHINNEN
Sevenum
Plaatsing windwatermolen op avonturenpad
R. Janssen - Grubbenvorsterweg 49 - 5975 RA SEVENUM
Sevenum
Vogelkijkwand
D. Stoop - Broek 9 - 5975 PB SEVENUM
Velden
Herinnering aan oorlogsveteranen
M. Doesborg - Wilhelminastraat 1 - 5941 GJ VELDEN
Venlo Noord
Respect in de Wijk - aanleg trapveldje
S. Jansen - Agnes Huynstraat 3 - 5914 PE VENLO
Trofeekandidaat Nieuwstadt Predikaat
R. Claessen - Ahrensburgerstraat 11 - 6034 RX NEDERWEERT-EIND
Weert
Het park van het hospice van borden voorzien
G. Hendriks - Noorderlaan 16 - 6004 HV WEERT
Ysselsteyn
Speelplaatsplan
D. Donlou - Pater Tulpstraat 1 - 5813 CD YSSELSTEYN
Provinciaal coordinator: W. van Osch, Regionale jury: F. Hoeijmakers, P. Keuren, P. van Melik, L.W.M. Schunck
Noord-Brabant Trofeewinnaar Gassel
Dorpservicepunt Gassel
C. van Boekel - Schoolstraat 21 - 5438 AC GASSEL
Hoogeloon
Virtueel plein Hoogeloon
F. Vissers - Jan Goossensstraat 12 - 5528 BD HOOGELOON
Oploo
Herbouw heemschuur
J. van Dijk - Boortorenstraat 20 - 5841 AR OPLOO
Wouwse Plantage
Verhard voetbalveld met ballenvangers
S. Neelen - Vlierbessenstraat 5 - 4725 BB WOUWSE PLANTAGE
Trofeekandidaat
Predikaat De Mortel
Tekening herinrichting dorpsweide
J. Eikelenboom - Bakelseweg 59 - 5425 PC DE MORTEL
Deurne
Kerst Winter Wonder Wandeling
C. Scharroo - Hellemanstraat 43 - 5751 HP DEURNE
Diessen
Kerstverlichting in straten van Diessen
R. Embrechts - Maternusstraat 24 - 5087 AD DIESSEN
Dommelen
Tieners en senioren ontmoeten elkaar
M. Korsten - Van Bruhezedal 1 - 5551 EW VALKENSWAARD
Kern met Pit-magazine
41
Overzicht prijswinnaars per provincie
Eersel
Speeltuin Quackelbos
Goirle
Herininrichting molen als info-molen De Visscher
J. Schilders-Peijs - Quackelaer 50 - 5521 BG EERSEL P. Derix - Spoorbaan 70 - 5051 EW GOIRLE
Handel
Omvormen landbouwgrond naar natuur
L.W.M. van den Elsen - O.L. Vrouwestraat 32 - 5423 SK HANDEL
Landhorst
Vernieuwing keuken/toiletten kantine De Peelvreugd
T. Verhoeven - Pioniersstraat 7 - 5445 AC LANDHORST
Leenderstrijp
Bankjes voor natuurpad
P. Kerkhofs - Lindenlaan 39 - 5595 AL LEENDE
Loosbroek
Realisatie van een mariakapel
C. Gloudemans - Dorpstraat 13 - 5472 PH LOOSBROEK
Moerstraten
Moerstraten 650
S. Loos - Luienhoekweg 1 - 4727 SG MOERSTRATEN
Oostelbeers
Informatiebord bewoners dorpskern e.o.
A. van Bijsterveldt - Postelplein 4 - 5091 AX OOSTELBEERS
Oploo
Avonturenpark Graancirkel Oploo
M.J.A. Hendriks - grotestraat 10a - 5841 AB OPLOO
Sambeek
Uitbreiding en verbouwing foyer buurthuis
J. Hendriks - Krekelzanger 3 - 5831 NL BOXMEER
Someren-Heide
Bouw nieuw clubgebouw
J. van Stiphout - Kerkendijk 150 - 5712 EZ SOMEREN-HEIDE
Tilburg
Opzet van een kindertuin
H. C. Christ - Zagwijnstraat 30 - 5012 CK TILBURG
Vlijmen
Ieder draagt zijn steentje bij!
L. van Baardwijk - Rembrandtstraat 45 - 5251 PB VLIJMEN
Aanmoedigingsprijs Boerdonk
Realisatie van een multifunctionele ‘hooiberg’
R. Vilier - Veerstraat 4 - 5469 PZ BOERDONK
Holthees
Oprichten werkgroep starterswoningen
P. Coppus - Gildestraat 48 - 5824 AA HOLTHEES
Odiliapeel
Natuurontwikkeling Odiliapeel
J.M. van Dijk - Tarwestraat 6 - 5409 BD OLILIAPEEL
Waalwijk
BZHOF
M. Visser - Noordstraat 114 - 5141 JE WAALWIJK
Provinciaal coördinator: A.J. van Rosmalen, Regionale jury: A. van den Akker, P. Bouw, J.P.M. Goos, P. van Heel, H.J. van Hoof, J. Wijnhoven, C. van Wintershoven
Noord-Holland Trofeekandidaat Blokker
Herbegraving nonnen Blokker
S. de Heus - Coxlaan 27 - 1696 HK BLOKKER
Amsterdam
Ontmoeten-voorstellen-vieren
C. Stalink - Haarlemmerstraat 132-136 - 1013 EX AMSTERDAM
Beverwijk
Wonen, Integratie en Jeugd (WIJ)
E. Zijlstra - Alkmaarseweg 37 - 1947 DB BEVERWIJK
Den Helder
200 jaar Visbuurt
J. van Os - Spoorgracht 41 - 1781 CD DEN HELDER
Heemstede
Leef en speel met plezier in het Spoorwegkwartier
T.T. Tan - Leidsevaartweg 113 - 2106 AS HEEMSTEDE
Ilpendam
Van hangplek tot vernieuwd openluchtpodium
R.M.C.T. Kiviet-Hesselink - Fuutstraat 1 - 1452 XE ILPENDAM
Niedorp
Muziekstudio WJN
M. Beemster - Plantsoenstraat 1 - 1732 LS LUTJEWINKEL
Predikaat
Oterleek
Renovatie multifunctioneel onderkomen
E. Baars - Dorpsstraat 7 - 1842 GS OTERLEEK
Schermerhorn
Weekmarkt
R. Imming - Oosteinde 66 - 1636 XW SCHERMERHORN
Schoorl
Schoorl krijgt een IJsbaan
G. de Groot - Sportlaan 3 - 1871 EP SCHOORL
Zaandam Oud-West
Vrienden van het Volkspark
J. Leibbrand - Valkstraat 11 - 1506 XA ZAANDAM
Aanmoedigingsprijs Beets
Natuurlijke recreatie voor jong en oud
A. Kruit - Voorkamp 43 - 1475 JN BEETS
Purmerend
Speeltuin De Speelkraam
Y. Moes - Toon Dupuisstraat 28 - 1442 DD PURMEREND
Spaarndam
Realisering activiteitenplek voor jong en oud
S. de Boer-Kerkum - Haarlemmerstraatweg 51 - 1165 MJ HALFWEG
Provinciaal coördinator: A.A. van Beelen, Regionale jury: J.J. Beemsterboer, D. Kroon, W.P. Limmen
Overijssel Trofeekandidaat Enschede - Velve
Buurtboek met historie van de wijk
H. Knobbe - Oostveenweg 27 - 7533 VP ENSCHEDE
Predikaat
42
Azelo
Vereenvoudigen en verbeteren communicatie
M. Vaanholt - Secr Engelbertinkstraat 18 - 7495 TW AMBT DELDEN
Ebbenbroek
AED in Ebbenbroek
D. Nijman - Emtenbroekerdijk 15i - 7695 TT BRUCHTERVELD
Elsenerbroek
Plaatsen van borden met boerenerfnamen
T. Wissink-Kranenberg - Kolhoopsdijk 6 - 7475 TL MARKELO
Enschede
Buurt in actie Dahliaplantsoen
R. Leppink - Irisstraat 27 - 7531 CS ENSCHEDE
Hexel
Boerenbruiloft ‘t Hexel
T. Heuver - Koeveenweg 5 - 7441 AS NIJVERDAL
Kloosterhaar
Sproeiinstallatie speelweide zwembad De Barg’ns
D.J. Benjamins - Lagendijkstraat 13 - 7694 BH KLOOSTERHAAR
Lattrop
Multifunctionele accommodatie
E. Hensen - Disseroltweg 35 - 7635 NE LATTROP
Luttenberg
Onderhoudsgroep maatschappelijke dorpsactiviteiten A. Mars - Helmichstraat 21 - 8105 AE LUTTENBERG
Kern met Pit-magazine
Overzicht prijswinnaars per provincie
Markvelde
vernieuwing school/buurtplein
Noord Deurningen
Multifunctioneel centrum De Mare
G. Giliam - Deldensestraat 13 - 7478 PG DIEPENHEIM T. Tijdhof - Kanaalweg 29 - 7591 NH NOORD DEURNINGEN
Rossum
Ouderen bij de tijd in gemoedelijkheid
E.L. Griep-Hövels - Esweg 3 - 7596 NN ROSSUM
Slagharen
Bakhuis/stookhok
J. Bruins - Moeshoekdwarsweg 8 - 7776 SP SLAGHAREN
Tilligte
Informatiehut
G. Beene - Huneborgseweg 14 - 7634 PK TULLIGTE
Tuk
Oprichten verenigingen
T.H.M. Snoeren - Bakkersveld 9 - 8334 NE TUK
Zenderen
Renovatie toiletten clubgebouw
T.H. Timmers - Esweg 6 - 7625 SV ZENDEREN
Het redden van de monumentale kozakkeneik
H. Stoffelen - Oude Benteloseweg 32 - 7491 EW DELDEN
Aanmoedigingsprijs Delden
Provinciaal coördinator: F.A. Wiersma, Regionale jury: H. de Boer, H. Uilhoorn, B.J.L. van Leeuwen, F.R.M. Naber, C.H. Rakhorst-van Baaren
Utrecht Trofeekandidaat Amersfoort - Soesterkwartier Spelen met water
J. Volkers - Spaarnestraat 67 - 3812 HB AMERSFOORT
Predikaat Achterberg
Jongeren hang/doe plek
Cabauw
Inrichting nieuw jeugdgebouw
A. Hulsebosch - Molenweg 20 - 3911 SH RHENEN-ACHTERBERG T.J.M Nederend - Vrijheidslaan 61 - 3411 GE LOPIK
Groenekan
Dorpsplein Groenekan
P. Cremers - Copijnlaan 13 - 3737 AV GROENEKAN
Zijderveld
Leefbaar plein Krooshof
M. van den Brink - Krooshofstraat 77 - 4122 GK ZIJDERVELD
Natuurlijk samenwerken
B. Linschoten - Anne Franklaan 57 - 3721 PM BILTHOVEN
Aanmoedigingsprijs Bilthoven
Provinciaal coördinator: S.M.J. Oxener-Hendriks, H.K. Hekman-Kamerling, H. Manschot, G.J. Roseboom, A.W. van de Ruit, G. Schermer, W. Schermer
Zeeland Trofeewinnaar Middelburg
Educatieve tuin met ravotbos
S. Maljers - President Wilsonlaan 49 - 4334 GB MIDDELBURG
Biervliet
Inrichten permanente tentoonstelling voor maquette
R. Willemsen - Boterzandestraat 15 - 4512 AS BIERVLIET
Borssele
Renovatie speeltuin Kindervreugd
P. Duijnkerke - Westsingel 62 - 4454 AL BORSSELE
Dauwendaele
Trap en kleuterveldje Groot-Breedmede
C. Smit - Grootmede 98 - 4337 AE MIDDELBURG
Lewedorp
Realisatie terras
A. Raas - Postweg 13 - 4456 AB LEWEDORP
Middelburg
Herinrichting St. Jansgebied
M. Aalders - Touwbaan 81 - 4331 VB MIDDELBURG
Predikaat
Provinciaal coördinator: G.E.M.M. van der Maat, Regionale jury: W.J.J. de Koning, P. van der Maas, E.R. Planteydt
Zuid-Holland Trofeewinnaar Alblasserdam
Hoochglans
J. van Antwerpen - Pieter de Hoochplaats 304 - 2951 SN ALBLASSERDAM
Alphen aan den Rijn
Akkerbloem & Prisma just good friends
J. Versteeg - Boterbloemweg 60 - 2403 TT ALPHEN AAN DEN RIJN
Krimpen aan den IJssel
Groen heel en veilig
R. Meivogel - Jan van Goyenstraat 28 - 2923 AD KRIMPEN AAN DEN IJSSEL
Middelharnis
Dorpsaanzicht opknappen, winkelhart laten kloppen
A. Mulder - Singelkade 60 - 3241 DG MIDDELHARNIS
Nieuwe-Tonge
Themanummer dorpskrant
M. Soeters - Voorstraat 2 - 3244 AV NIEUWE-TONGE
Noordwijk
Burenboekje, de kunst van het samenleven
T. van Iperen - Zwarteweg 20 - 2201 AC NOORDWIJK
Oud-Beijerland
Expositie zalmvisserij
J. van Alebeek - Postbus 1080 - 3260 AB OUD-BEIJERLAND
Spijkenisse
Bardolinogaard
D. Klein - Bardolinogaard 11 - 3206 PB SPIJKERNISSE
Spijkenisse
Licht muziekfestival
A. Swinkels - Karperveen 155 - 3205 HA SPIJKENISSE
Predikaat
Provinciaal coördinator: S.N. Smit, Regionale jury: B. Ebbers, T. Edzes, Mevr. Edzes, P. Eskens, C. van Peperstraten, P. van de Ree, G. Zuyderhoudt, A. Zuyderhoudt
Hoofdjury: P. Winsemius, voorzitter, C.N. de Boer, P.R. Bos, F. van Bussel, L. de Haas, G.E.M.M. de Maat, W.J.M. van Osch, S.M.J. Oxener-Hendriks, B. Taverne, F.H. de Vries, Th.A.G.M. van der Weijden, F.A. Wiersma Kern met Pit-magazine
43