Kerkperspectief. Groeten uit Presikhaaf. als een windvlaag. Als een windvlaag die ons aanraakt, Een bezieling diep vanbinnen,

28e jaargang Nº 7

zaterdag 25 mei 2013

Kerkperspectief verschijnt 16x per jaar

officiële uitgave: Protestantse Gemeente te Arnhem

Groeten Groetenuit uitPresikhaaf Presikhaaf

als een windvlaag… Als een windvlaag die ons aanraakt,

Een bezieling diep vanbinnen,

strijkt Gods adem langs de aarde,

willen bouwen aan een wereld

als een kracht die vleugels geeft

stroom van hoop voor al wat leeft.

willen meedoen, vatten moed, waar het lee�baar is en goed.

Kracht die mensen bij elkaar brengt

Als een windvlaag die ons uittilt

Vuur dat koude harten opwarmt

wijst de Geest van God ons wegen

en die grenzen opengooit.

en de muur van ijs ontdooit.

boven ons beperkt bestaan,

die wij samen kunnen gaan.

Van: Greet Brokerhof-van der Waa Uit: Jaarringen, Oase Media, 2009 1

rooster erediensten

opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Diaconessenkerk Iz. Evertslaan 11 siongemeenschap in KKC het Dorp Dorpsbrink 7 bethlehemkerk Honigkamp 25 salvatorkerk Salvatorplein 274 De regenboog oec.Wijkgem. Spiegelhuis, Mooieweg 94 De Kandelaar Den Haagweg 1 De rank (bonifatiuskerk) Huissensedijk 10 remonstr. en Vrijz. Prot. Parkstraat 31a eusebiuskerk Kerkplein 1 Waalse Kerk Gasthuisstraat 1 (naast pol.bureau) evang. Luth. gem. arnhem Spoorwegstraat 8-10 Dorpskerk schaarsbergen Kemperbergerweg 806 Protestantse Kerk te rozendaal Kerklaan 17 Ziekenhuis rijnstate Wagnerlaan 55 K.K.C. het Dorp Dorpsbrink 7 Verz. huis Vreedenhoff Esperantolaan 2 Verz. huis De Drie gasthuizen Rosendaalseweg 485 Verpl.huis regina Pacis Velperweg 158 Verpl.huis eldenstaete Mr. D.U. Stikkerstraat 126

Zondag

26 mei 2013

Zondag

2 juni 2013

1e coll.: 2e coll.: 3e coll.: 10.00 u.

Diaconaal werk Plaatselijk kerkenwerk Onderhoud gebouwen ds. M.A. Maan

1e coll.: 2e coll.: 3e coll.: 10.00 u.

Kerk in Actie-Werelddiaconaat Plaatselijk kerkenwerk Onderhoud gebouwen ds. M.H. Leistra

10.00 u.

mw. M.M. Hazeleger, prop., Arnhem zie KKC Het Dorp

10.00 u.

ds. M.A. Maan

10.30 u.

drs. Th.D. van Loenen

10.00 u.

ds. I. Lodewijk

10.00 u.

ds. E.I. Pot

10.00 u.

10.00 u.

10.00 u.

ds. Joh. Brezet, Duiven pastor A. Govaert

10.00 u.

ds. G.J. van der Stouw, Arnhem pastor A. Boogaard

10.00 u.

ds. A. Vogelzang

10.00 u.

ds. H. Oostdijk-van Andel

10.00 u.

hr. G. Biersteker, IJsselmuiden ds. J.M.F.D. de Valk, Waddinxveen geen dienst

10.00 u.

ds. W.J.J. Koelewijn, Renkum geen dienst

10.15 u.

17h00

geen dienst

10.00 u.

pasteur H. Spoelstra, Oosterbeek culte en français em. deken H. Jansen O.F.M., 10.30 u. Arnhem ds. F.J. van de Ree, 10.00 u. Rozendaal ds. F.Z. Ort 10.00 u.

ds. P.H. Endedijk, Arnhem ds. W. Hartogsveld, viering H.A. dienst in Grote Kerk Velp

10.15 u.

pastor R. Roefs

10.15 u.

ds. S.C. van der Wall

10.30 u.

dr. J.G. te Lindert

10.30 u.

zie Siongemeenschap

10.00 u.

ds. R. Reiling, Steenderen hr. G.J. Bos, Laag-Soeren pastor A. Poppen, Woord- en communieviering hr. A. Bennik, Arnhem

10.00 u.

mw. C.Y. van Zanten

10.00 u.

ds. J. van de Wal, Velp pastor A. Poppen, Woord- en communieviering pastor J.A.M. Bakker, Arnhem

10.30 u. 10.00 u.

10.00 u. 11.00 u. 10.30 u.

11.00 u. 10.30 u.

pas de culte

oeCumenisChe Diensten samen Kerk Zijn in Woon-/Zorgcentrum ‘Waalstaete’, Waalstraat 36 Elke vrijdag 15.00 uur

31 mei ds. J. van de Wal, Velp 07 juni hr. T.J. Strikwerda, Arnhem 14 juni hr. A. Bennik, Arnhem

Verpleeghuis ‘heijendaal’, St. Elisabethshof 201 Elke vrijdag 10.30 uur

31 mei 07 juni mw. J. Koopman, Arnhem 14 juni mw. M. van Ravenswaaij-Brussel

2

Zangdienst in de Kruiskerk, Lisdoddelaan 30 Datum: zondag 26 mei Aanvang: 19.00 uur Meditatie: ds. W.J.W. Scheltens, Lunteren Medewerking: Eben Haëzerkoor, Rhenen Dirigente: Jannie Wichards Orgel: Jack Blok oecumenische vieringen ‘De Zijp’ Diaconessenkerk, Izaäk Evertslaan 11 Datum: zondag 26 mei Aanvang: 17.00 uur Voorgangers: Rita Hoeve en Moniek Siermann Medewerking: Zijp-koor Dirigent: Elin Meijnen Thema:

rooster erediensten

opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Diaconessenkerk Iz. Evertslaan 11 siongemeenschap in KKC het Dorp Dorpsbrink 7 bethlehemkerk Honigkamp 25 salvatorkerk Salvatorplein 274 De regenboog oec.Wijkgem. Spiegelhuis, Mooieweg 94 De Kandelaar Den Haagweg 1 De rank (bonifatiuskerk) Huissensedijk 10 remonstr. en Vrijz. Prot. Parkstraat 31a eusebiuskerk Kerkplein 1 Waalse Kerk Gasthuisstraat 1 (naast pol.bureau) evang. Luth. gem. arnhem Spoorwegstraat 8-10 Dorpskerk schaarsbergen Kemperbergerweg 806 Protestantse Kerk te rozendaal Kerklaan 17 Ziekenhuis rijnstate Wagnerlaan 55 K.K.C. het Dorp Dorpsbrink 7 Verz. huis Vreedenhoff Esperantolaan 2 Verz. huis De Drie gasthuizen Rosendaalseweg 485 Verpl.huis regina Pacis Velperweg 158 Verpl.huis eldenstaete Mr. D.U. Stikkerstraat 126

Zondag

9 juni 2013

Zondag

16 juni 2013

1e coll.: 2e coll.: 3e coll.:

Diaconaal werk Plaatselijk kerkenwerk Onderhoud gebouwen

1e coll.: 2e coll.: 3e coll.:

Diaconaal werk Plaatselijk kerkenwerk Onderhoud gebouwen

10.00 u.

ds. M.G. Fernhout, Arnhem ds. M.A. Maan, oec. viering ds. P.F. Boomsma, Westervoort ds. M.H. Leistra,

10.00 u. 10.30 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.00 u.

ds. J.P. Eijgenraam, dienst voor Jong en Oud pastor J. van den Brand

10.00 u.

?

10.00 u.

ds. J.B. Kamp, Heteren ds. M.M. Schwarz, Voorthuizen geen dienst

10.15 u. 10.15 u.

geen dienst

10.30 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.00 u.

10.00 u. 10.00 u.. 10.15 u.

ds. K. Touwen, cantate BWV 2 ds. G. Bomer, Rheden ds. F.Z. Ort, viering H.A. ds. J.P. Dam-Oskam

ds. M.H. Leistra, zangdienst ds. J.P. Eijgenraam, mmv cantorij voorbereid door jongeren zie Eusebiuskerk

9.30 u. 10.15 u.

prof. C.G. Baart, Renswoude ds. M.G. Fernhout

10.15 u.

ds. A. Vogelzang

pas de culte 10.30 u.

ds. M.A. Maan, afscheid kindernevendienst ds. A.C. Poley

pas de culte 10.30 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.15 u.

zie Siongemeenschap

ds. L. Vos, Zwolle ds. W. Hartogsveld, IKON-radiodienst ds. K. Dijk, Duiven ds. J.P. Dam-Oskam zie Siongemeenschap

10.00 u.

ds. F. van de Hoek

10.00 u.

pastor B. Elenbaas

10.00 u.

hr. A. Bennik, Arnhem pastor A. Poppen, Woord- en communieviering mw. B. de Groot-Kopetzky, Nijmegen

10.00 u.

hr. J.A. Noordeman, Arnhem pastor T.G. Rietman, dienst van Woord en gebed niet bekend

11.00 u. 10.30 u.

Kerkdienst voor iedereen in de grote- of eusebiuskerk, Kerkplein 1 Datum: zondag 16 juni Aanvang: 10.15 uur Voorganger: ds. A. Vogelzang Orgel: Jack Blok

11.00 u. 10.30 u.

bijna

Coventrygebed

Walburgiskerk, Walburgisplein 1 Elke vrijdagmiddag van 12.30 - 12.45 uur wordt hier gebeden voor vrede en verzoening. Informatie: walburgisarnhem.nl/vrijdagmiddaggebed.htm

3

CoLLeCtenoPbrengsten Pga (bedragen in euro’s)

28 april 2013

1e Collecte: Diaconaal werk 2e Collecte: Plaatselijk kerkenwerk 3e Collecte: Onderhoud gebouwen

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 84,10 Diaconessenkerk 92,01 Siongemeenschap 0,00 De Rank 62,80 Bethlehemkerk 120,09 Salvatorkerk 84,59 Rijkerswoerd 2/3 0,00 De Kandelaar 95,05 Bonifatiuskerk 0,00 Eusebiuskerk 0,00 totaaL 538,64

2e collecte 75,30 68,55 0,00 60,70 97,27 73,29 0,00 84,50 0,00 0,00 459,61

3e collecte 52,43 43,35 0,00 70,30 79,02 58,82 0,00 61,36 0,00 0,00 365,28

2e collecte 55,95 60,70 30,20 60,93 82,55 125,97 0,00 0,00 0,00 416,30

3e collecte 46,27 48,74 27,70 83,42 68,40 87,60 0,00 0,00 0,00 362,13

5 mei 2013

1e Collecte: Diaconaal werk 2e Collecte: Plaatselijk kerkenwerk 3e Collecte: Onderhoud gebouwen

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 77,86 Diaconessenkerk 89,10 Siongemeenschap 33,10 De Rank 62,46 Bethlehemkerk 107,50 Salvatorkerk 153,74 Rijkerswoerd 2/3 0,00 De Kandelaar 0,00 Bonifatiuskerk 0,00 totaaL 523,76

uW steun WaarD!

Werelddiaconaat: mijn lijf, mijn leven

Nicaragua is één van de armste landen van Latijns-Amerika. Zestig procent van de bevolking leeft in (extreme) armoede. Er is veel seksueel en lichamelijk geweld binnen gezinnen. Vrouwen en meisjes nemen een lagere plaats in dan mannen en jongens. Ze worden makkelijk slachtoffer van seksuele uitbuiting en hebben weinig eigenwaarde. In de hoofdstad Managua en de havenplaats Puerto Cabezas zet de organisatie Tesis zich in om (seksueel) geweld tegen vrouwen en meisjes te voorkomen. Via therapeutische creatieve groepen leren meiden zich leren uiten via drama, dans en tekenen. Aan de hand van deze uitingen worden hun problemen besproken. Voor oudere meiden zijn er zelfhulpgroepen. Daarnaast werkt Tesis met de gezinnen waar deze meisjes uit komen om de cirkel van alcohol- en drugsgebruik en (seksueel) geweld te doorbreken.

nieuw leven voor de Walburgisbasiliek

De Walburgisbasiliek is op Pinksterzondag 19 mei aan de eredienst onttrokken. Na de laatste Eucharistieviering in deze kerk gingen de eretekens van de basiliek naar Museum Schatkamer naast de Walburgis. De gewijde relieken zijn overgebracht naar de Martinuskerk aan de Steenstraat. De Walburgis zal verder gaan als centrum voor zingeving, bezieling en ontmoeting. Vanuit de oude opdracht om ‘Huis van Vrede en Gebed’ te zijn, zullen er vieringen, ontmoetingsen gebedsbijeenkomsten, concerten en aula-activiteiten worden georganiseerd. De bestaande vieringen, zoals de Lauden, de OLVé themavieringen, het Meditatief Uur en het Coventrygebed zullen worden voortgezet en een nog sterker accent zal komen te liggen op lezingen, cursussen en concerten.

Kerkelijk onderscheiding Jack blok Collectebonnen

• gele bonnen à € 0,50 (20 bonnen van € 0,50 = € 10, – ) • Witte bonnen à € 1,00 (20 bonnen van € 1,00 = € 20, – ) • groene bonnen à € 2,00 (20 bonnen van € 2,00 = € 40, – ) U kunt ze kopen op het kerkelijk bureau (ma-vr 8.30-12.30) tegen contante betaling. Pinnen heeft daarbij onze voorkeur. U kunt ze ook bestellen door overschrijving van het verschuldigde bedrag op bankrekening 69.96.42.132 van de Protestantse Gemeente te Arnhem o.v.v. kleur en aantal van de bonnen. U krijgt de collectebonnen dan toegestuurd.

belastingaftrek

Indien u meer dan 1 % van uw verzamelinkomen en tevens meer dan € 60, – per jaar aan giften uitgeeft, is het meerdere tot maximaal 10 % van het verzamelinkomen aftrekbaar.

Lege cartridges

Er staat op het kerkelijk bureau een inzamelbox voor lege printercartridges t.b.v. Kika.

4

Het 50-jarig organistenjubileum van Jack Blok was aanleiding om hem te onderscheiden met de gouden draaginsigne met briljant van de Vereniging voor Kerkrentmeesterlijk Beheer in de PKN. Dinsdag 14 mei werd hem door de voorzitter van het College van Kerkrentmeesters van de Protestantse Gemeente te Arnhem, de heer Geert Beltman, de draaginsigne uitgereikt. Dit vond plaats op het Kerkelijk Bureau in aanwezigheid van afgevaardigden vanuit vele geledingen van de PGA. Geert Beltman prees de gedrevenheid, kunde en trouw van Jack Blok. Meer dan 50 jaar heeft hij zich ingezet voor de PGA en zijn rechtsvoorgangers. Nog altijd is hij actief binnen onze kerk. Zo is hij organist in de Bethlehemkerk, Opstandingskerk en Eusebiuskerk. Ook buiten Arnhem speelt Jack Blok op menig orgel.

Voor het VoetLiCht

na hemelvaart en Pinksteren. elia en Jezus.

We lazen in 2 Koningen 1 het verhaal van de vurige hemelvaart van Elia. Hij gaat met zijn leerling Elisa naar Jericho en steeds vraagt Elia aan Elisa of hij niet bij de andere profeten wil blijven. Maar Elisa staat erop om bij Elia te blijven. Bij de Jordaan aangekomen, gebeurt het eerste wonder: net als Mozes bij de Schelfzee slaat Elia op het water en dat wijkt naar twee kanten uiteen; beide mannen hebben zo een doorgang naar de overkant. Elisa heeft nog één verzoek aan Elia: of hij een dubbel deel van Elia’s geest mag krijgen. Deze antwoordt dat alleen God zoiets kan bewerkstelligen; hij, Elia, is daartoe niet in staat. Pas als Elisa ziet, dat Elia wordt weggenomen, zal hij datgene waar hij om heeft gevraagd, ontvangen. Dan, verschijnt een vurige wagen met vurige paarden, die Elia op een stormachtige wijze wegneemt. Ook bij Pinksteren zullen wij vuur zien. Elisa is ontzet en als teken van rouw en wanhoop scheurt hij zijn kleding. Terug naar de overkant van de Jordaan gebeurt hetzelfde met het water dat wijkt zodat Elisa weer een droge doortocht heeft. Dat teken is de legitimatie door God dat Elisa de opvolger is van Elia. De 50 profetenzonen uit Jericho erkennen door het waterwonder dat de Geest die Elia bezielde, op Elisa is overgegaan. De hemelvaart van Jezus vertoont overeenkomsten met het verhaal over Elia. Jezus belooft aan Zijn discipelen dat zij met kracht uit den hoge zullen worden bekleed. Alleen is er hier geen vurige wagen met vurige paarden, maar ook Jezus gaat, net als Elia, naar de hemel. De discipelen zitten echter niet in zak en as, want Jezus heeft hen tevoren duidelijk gemaakt wat er gaat gebeuren: enkele dagen na de Hemelvaart van Jezus zullen zij de Trooster, dat is de Geest der Waarheid, ontvangen. Dat zal gepaard gaan met vurige tongen en een stormwind. Het is opvallend dat God Zich telkens openbaart met verschijnselen van vuur: het brandende braambos aan Mozes (Exodus 3:2), de vurige hemelvaart van Elia; de tongen van vuur op Pinksteren (Handelingen 2: 1 – 4). Elisa krijgt na de hemelvaart van Elia de Geest na een vraag van zijn kant. De discipelen krijgen na de hemelvaart van Jezus en na diens gebed (Johannes 14:16) de Heilige Geest. Uit deze Bijbelgedeelten kunnen we leren, dat God een Hoorder van gebeden is. Theo van Loenen.

Van De aLgemene KerKenraaD informatieavond voor alle Pga-leden

Op 19 juni zal er om 20.00 uur in de Diaconessenkerk voor alle gemeenteleden van de Protestantse Gemeente te Arnhem (PGA) een informatie-avond worden gehouden. Deze zal gaan over de toekomstplannen voor de PGA . Inmiddels hebben alle wijkkerkenraden hun gemeenteleden geïnformeerd over de voortgaande ontwikkeling van toekomstig beleid voor de PGA. Op 19 juni is bekend wat de beleidscommissie de Algemene Kerkenraad (AK) adviseert voor de toekomst van de PGA. Op die avond wil de Algemene Kerkenraad in samenwerking met de beleidscommissie de gemeenteleden van de PGA informeren over het advies. Wij zien uit naar uw komst. Met vriendelijke groet, namens de Algemene Kerkenraad, Elsje Pot, scriba a.i.

PKn-WerKgroeP ‘KerK en israËL’ Op 3 juni houdt het OJEC, het Overlegorgaan van Joden en Christenen, in Deventer een jaarlijkse landelijke conferentie onder de titel “Gedenken, vergeven en verzoenen op 4 en 5 mei”. Dit thema is de laatste tijd actueel. Daarom enige achtergrond in het volgende artikel.

4 mei, 2013

Op de vierde mei worden er in ons land, nationaal, de doden herdacht die zijn omgekomen in de Tweede Wereldoorlog. In 2012 meende de gemeente Vorden dat tegelijkertijd ook langs de Duitse Wehrmachtsoldaten kon worden gelopen uit het oogpunt van verzoening c.q.verbroedering. Dan rijst de vraag: wie verzoent of verbroedert zich met wie? Om welke daders en slachtoffers gaat het hier eigenlijk en wie spreekt van verzoening, omdat deze verzoening c.q. verbroedering alleen maar kan uitgaan van het slachtoffer, dat over eigen leed heen moet stappen om opnieuw samen met de daders verder te gaan. Het pijnlijke is dat hierin die unieke ‘categorie’ van slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog uit beeld verdwijnt: degenen die door Nazi-Duitsland werden vernietigd. Zij streden niet, waren geen partij, ze werden vernietigd om wie of wat ze waren. Omdat ze geen partij waren en ook omdat ze in zo grote getale vermoord werden hebben ze in dat verbroederende oorlogsherdenken geen plaats en stem. Zij moeten hun eigen slachtofferschap bepleiten - wat een onmogelijke taak is - en de omgeving eraan helpen herinneren dat de ene natie moordde zonder weerga en dat men in de andere natie niet die weerstand bood die geboden was. Bij het verzoenen in het kader van herdenken,ontbreken de woorden ‘schuld’ en ‘(mede)verantwoordelijkheid’! In Duitsland is dit uitgebreid aan de orde geweest, maar dat Nederland Joodse slachtoffers het nodige schuldig is gebleven, is dat niet nog altijd een soort taboe? Het herdenken op 4 en 5 mei is niet zo simpel. De vernietiging van Joden (en Roma en Sinti) doorkruist het beeld van vriend en vijand en bemoeilijkt het zoeken naar verzoening c.q. verbroedering. De gang die men in Vorden wilde maken – langs verzetsmensen, geallieerden, weggevoerde Joden en Duitsers - komt niet te vroeg. Die ene gang is onmogelijk. De burgemeester van Vorden sprak zijn teleurstelling uit dat kennelijk de tijd nog niet rijp is voor verzoening of verbroedering. Zo moeten we geheel niet denken. Het is geboden om opnieuw stil te staan bij de Tweede Wereldoorlog en de Sjoa, zonder het te verbinden met actuele problemen. De offers in de strijd tegen Hitler en de massa vermoorden door Hitler zijn beiden op zichzelf het herdenken waard. Die gedachtenis levend te houden is goed in zichzelf. Dit pleit ervoor ons op 4 mei te richten op de Tweede Wereldoorlog, maar nog meer om van 27 januari, gedenkdag van de bevrijding van Auschwitz, Internationaal Holocaust Memorial Day - een nationale gedenkdag te maken, eveneens live uitgezonden. Men wil vergeving/verzoening/verbroedering maar daarmee raakt men uit het oog dat het de deur open zet naar vergetelheid, omdat er de suggestie van uit gaat dat de Tweede Wereldoorlog en de meest directe slachtoffers op zich niet het herdenken waard zijn! Herdenk! Geen verzoening en verbroedering op 4 mei, maar het diepe leed herdenken van de slachtoffers, die geen partij waren en massaal werden uitgeroeid. Sophie Oudkerk namens de commissie Kerk en Israël, afd. Arnhem Bron: verkorte weergave van artikel van de hand van ds. Constandse , tijdschrift ‘In de waagschaal’ NIW, art v. Sarah Whitlau

5

De eerste dag 26 mei 2013: Trinitatis, Drie-eenheid, 1ste zondag na Pinksteren- Spreuken 8:22-31; Johannes (2:23)3:1-16

Sinds 1334 kent de liturgie van het Westen de gewoonte op de eerste zondag na Pinksteren een feest te vieren ter ere van de Drie-eenheid van Vader, Zoon en Heilige Geest. Als een terugblik op alles wat is geschied van Kerstmis tot Pinksteren. Een dankdag voor heel het heil – van de geboorte van Jezus tot de komst van de Heilige Geest. Deze zondag Trinitatis lezen we uit Spreuken en het evangelie van Johannes. Spreuken 8 is een leerdicht. De dichter voert een vrouwelijk figuur ten tonele, Wijsheid, die zich tot alle mensen richt. Deze Vrouwe Sapientia ‘roept’ dat God haar vóór al het andere heeft verworven en haar als eerste heeft geschapen toen hij zijn scheppingswerk begon. God heeft de aarde dus gemaakt met (vrouwelijke!) Wijsheid. In de zgn. O-Antifonen, die in de week voor kerst vóór en na het Magnificat (= loflied van Maria) worden gezongen, is Wijsheid de allereerste Messiaanse titel die bezongen wordt: O Wijsheid, hoogste woord van God, U reikt van het ene einde van de aarde tot het andere en U ordent heel de schepping beslist en met zachte hand: kom en wijs ons de weg der zorgvuldigheid. Die titel is ontleend aan deze tekst uit Spreuken. In Christus is deze goddelijke Wijsheid geopenbaard. Het roept het oeroude beeld op van Christus als vroedvrouw (= ‘wijze vrouw’) die de mens helpt bij zijn geboorte ‘van boven’, zijn geestelijke geboorte. Dit brengt ons op de evangelietekst voor deze zondag (Johannes 3): het gesprek van Jezus en Nikodemus. Nikodemus is farizeeër en lid van de Hoge Raad. Een man van aanzien. Misschien dat hij daarom niet met Jezus gezien wil worden? Hij gaat ‘s nachts naar Jezus. Een vreemde ontmoeting en een vreemd gesprek. Nikodemus zegt dat hij weet dat Jezus een man van God is, ‘want alleen met Gods hulp kan iemand de wondertekenen doen die u verricht”. Zoals veel mensen (vgl. Johannes 2:23) gelooft Nikodemus in Jezus vanwege de ‘wondertekenen’. Wat komt hij doen, zo midden in de nacht? Gelooft Jezus hem niet, zoals hij ook die anderen niet gelooft? Jezus weet wat er in een mens omgaat. Wij doen alsof we het weten, zeggen dat ook (of schrijven het op!), maar diep vanbinnen weten we wel beter: wij zoeken in het duister, op de tast naar God. Jezus zegt daarop: “Waarachtig, ik verzeker u: alleen wie opnieuw wordt geboren, kan het koninkrijk van God zien.” Nikodemus begrijpt het niet. Hoe kan hij, een oudere man, weer geboren worden? Is er een ander leven dan het leven dat je bij je geboorte hebt gekregen? Ja, zegt Jezus, er is ook zoiets als een geboren worden uit God, uit “water en geest”. Hoe dan? vraagt Nikodemus zich af. “Begrijpt u dit niet, terwijl u een leraar van Israël bent?” antwoordt Jezus. Die arme Nikodemus. Hij die het gesprek begon met: “Rabbi, wij weten dat u...”, krijgt nu te horen dat hij er niets van begrijpt, dat hij niets weet. Hij is zo onnozel als een kind. Hij moet helemaal opnieuw beginnen. En dat doet Nikodemus. Johannes voert hem nog twee keer ten tonele. De eerste keer neemt Nikodemus het voor Jezus op in een vergadering van farizeeërs en schriftgeleerden. En de tweede keer brengt hij na Jezus’ dood een mengsel van mirre en aloë – een vorstelijk geschenk! – om het lichaam van Jezus te balsemen. Deze man die eens midden in de nacht naar Jezus toe kwam, treedt nu uit het duister te voorschijn en durft op klaarlichte dag aan de kant van de verliezer te gaan staan. Als herboren.

2 juni 2013: 1ste zondag na Trinitatis, 2de zondag na Pinksteren-1 Koningen 8:22, 37-43; Lucas 7:1-10

6

Toen koning David Jeruzalem tot hoofdstad van zijn rijk had gemaakt én tot het religieuze hart van het land door er de ark des Heren te plaatsen, wilde hij er niet alleen een huis voor zichzelf bouwen, maar ook een huis voor God (2 Samuel 7). “Ik woon in een paleis van cederhout, terwijl de ark van God in een tent staat.” De Eeuwige reageert dan, bij monde van zijn profeet

Nathan: “Ik heb toch nooit in een huis gewoond, vanaf de dag dat ik de Israëlieten uit Egypte heb geleid tot nu toe!” Je kunt God nu eenmaal niet opsluiten in een gebouw, niet vangen met vrome woorden en gebaren. God is als de wind, je weet niet waar hij vandaan komt en waar hij heen gaat (Johannes 3:8). God belooft dat Davids zoon een huis zal bouwen ‘voor mijn naam’. Salomo bouwt inderdaad de tempel. En in 1 Koningen 8 lezen we hoe die tempel wordt ingewijd: “... de majesteit van de HEER vulde de hele tempel”. Dit duurt slechts even. Het is een momentopname. Een ruimte is nooit blijvend ‘vervuld’, wij mensen evenmin. Wat blijft is het verlangen. Daaruit wordt het gebed geboren. Salomo bidt: “Wanneer er bij enige ramp of ziekte ook maar iemand van uw volk Israël een smeekgebed tot u richt [...], aanhoor hem dan vanuit de hemel, uw woonplaats, en vergeef hem.” Zelfs voor de vreemdeling wordt gebeden dat ook diens gebed verhoord zal worden. God krijgt weliswaar een eigen huis, maar de ramen en deuren worden meteen wagenwijd opengezet voor ieder die God zoekt, Israëliet én vreemdeling. Het verhaal van Lucas sluit daar mooi op aan. Een centurio (een Romein, dus ‘vreemdeling’) had een slaaf die ernstig ziek was en op sterven lag. Hij was erg op die slaaf gesteld. Toen hij over Jezus hoorde, zond hij enkele Joodse leiders naar hem toe om Jezus te vragen naar hem toe te komen en zijn slaaf van de dood te redden. Als Jezus in de buurt komt, stuurt de centurio enkele vrienden naar hem toe met de mededeling dat hij, de centurio, het niet waard is dat Jezus zijn huis bezoekt. Daarom had hij ook steeds anderen gestuurd. Hij durfde niet zelf te komen, achtte zich onwaardig. “Maar u hoeft maar te spreken en mijn knecht zal genezen zijn”. Het gebed van een vreemdeling. En van een diep gelovig mens. Jezus is verbaasd. Tegen de menigte die hem volgt zegt hij dan ook: “Ik zeg jullie, zelfs in Israël heb ik niet zo’n groot geloof gevonden.”

9 juni 2013: 2de zondag na Trinitatis, 3de zondag na Pinksteren-1 Koningen 17:17-24; Lucas 7:11-17(23)

Twee onmogelijke verhalen. Twee verhalen die veel op elkaar lijken. Beide verhalen van een weduwe, die haar eniggeboren zoon verliest door de dood. En in beide verhalen treedt er een profeet op, die de levensgeesten terugroept en het kind weer levend teruggeeft aan zijn moeder. In 1 Koningen 17 is die profeet Elia. Hij heeft een droogte aangekondigd, tegen koning Achab, dook daarop onder in de wadi Kerit, waar hij werd gevoerd door raven, totdat deze wadi ook droogviel, waarop God hem opdroeg naar Sarefat te gaan en zijn intrek te nemen bij een weduwe. Dan wordt het kind van die weduwe erg ziek, “zo ernstig dat ten slotte alle leven uit hem week.” Elia zegt dan: “Geef mij uw zoon”, neemt het kind van haar schoot en draagt het naar het bovenvertrek, naar zijn kamer. Een omgekeerd geboorteproces: eerst de scheiding van de moederschoot en dan de verwekking, ‘geboren van boven’ (vgl. Johannes 3). Het verhaal sluit af met een geloofsbelijdenis van de weduwe: “Nu weet ik dat u door God gezonden bent.” In Lucas 7 is die profeet Jezus. Lucas kent zijn klassieken. Ook hier een ontmoeting bij de stadspoort, in dit geval van Naïn, en ook hier een weduwe. In een rouwstoet, want haar enige zoon is gestorven. Als Jezus haar ziet wordt hij met ontferming bewogen. Hij zegt haar “Weeklaag niet meer”, komt dichterbij, raakt de lijkbaar aan en zegt: “Jongeman, ik zeg je: sta op!” De dode richt zich op en begint te spreken en Jezus geeft hem terug aan zijn moeder. En ook hier een belijdenis, van ‘allen’: “Een groot profeet is onder ons opgestaan” en “God heeft zich om zijn volk bekommerd.” Het is duidelijk dat de Messiaanse tijd waar de verhalen van Israëls profeten van getuigen, nu is aangebroken... Met dank aan Nico ter Linden, Het verhaal gaat... en Hans Koenen Ad Boogaard, pastor/coördinator Stadspastoraat Arnhem ‘De Zevende Dag’ vindt u op pagina 22.

nieuWs DiaConie

- De info staat in de colofon op pag. 23 Diaconie van de Diaconessenkerk

De diaconie van de Diaconessenkerk richt zich vanuit bijbelse gronden op de werken van barmhartigheid. Diakenen zijn vaak uitvoerend bezig. De kerntaak van een diaken is dat hij/zij gemeenteleden stimuleert om zich in te zetten voor diaconale nood dichtbij en veraf. Dat gebeurt bij de afkondiging van de collecte en door het stimuleren van mensen om actief mee te doen. In november is er ieder jaar een diaconale dienst met een thema; dit wordt met onze wijkpredikant Monique Maan afgestemd. De ZWO-groep is een groep gemeenteleden, die zich jaarlijks inzet voor een project van Kerk in Actie of een ander doel. Er worden activiteiten georganiseerd om geld in te zamelen. Meerdere keren per jaar verzorgen zij de verkoop van producten uit de Wereldwinkel om de producenten en boeren uit ontwikkelingslanden meer kansen te bieden. In 2012 heeft onze kerk het predicaat FAIR TRADE KERK gekregen. Dat houdt in dat we in de kerk en het wijkcentrum koffie/thee, frisdrank en wijn fair trade inkopen. Ook de avondmaalswijn is fair trade. We willen zo eerlijke handel stimuleren en dit ook uitdragen naar de gemeente en daarbuiten. Een paar keer per jaar wordt er gekookt voor de daklozen van Stichting Kruispunt. We proberen er mensen vanuit de gemeente bij te betrekken door met een wisselende groep aan de slag te gaan. Voor de 70+ ers die jarig zijn of zijn geweest, wordt er 3x per jaar een feestelijke viering georganiseerd. Jaarlijks met een wisselend thema, zoals een muziekoptreden, een spreker of een andere activiteit. De viering varieert van lunch, high tea tot een aangeklede borrel. Sinds een paar jaar valt de Koepelgevangenis onder onze wijk. Een paar gemeenteleden wonen regelmatig de zaterdagdienst bij. Met Kerst krijgen de gevangenen namens de kerken in Arnhem een telefoonkaart met een blad, zoals de Open Deur of Elisabeth uitgereikt. Vooral het korte, persoonlijke contact is belangrijk. Ook hierin worden gemeenteleden opgeroepen een keer mee te doen. Al ruim 13 jaar is er een actieve bloemengroep van 18 dames, die wekelijks de bloemen verzorgen voor de kerkdienst. Na de dienst worden de bloemen naar iemand uit de gemeente gebracht met als extra groet een kaart met vele namen daarop. In de adventsperiode en de 40-dagentijd is er een schikking vanuit de schriftlezingen uit die periode. Het College van diakenen heeft alle diaconieën in Arnhem een uitdaging gegeven door te vragen dit jaar iets nieuws te starten. We gaan zien wat we als diaconie kunnen betekenen voor mantelzorgers in de wijk/wijkgemeente. Hilda van Vliet Kerst 2012

De mail van marleen

Werken onder dwang. Geen geld voor gedane arbeid. Geen keuze om te vertrekken. Slavernij is niet van honderden jaren geleden. Het bestaat nog steeds in een ‘moderne’ vorm. Vooral in West Afrika worden kindslaven gebruikt om soms meer dan zestien uur achter elkaar te werken op cacaoplantages. Een documentarie is te zien op youtube laat dit op indrukwekkende wijze zien. Ik werd hier per mail op gewezen door Tineke, de moeder van Marleen. Met toestemming van Marleen neem ik haar woorden over. Margriet Kok, diaconaal consulent.

“Hoi hoi, Na het zien van deze documentaire: https://www.youtube.com/watch?v=ZNpwIzeyjKQ moest ik er echt even iets over schrijven De documentaire duurt drie kwartier en is in het Engels, dus je moet er echt even voor gaan zitten als je tijd hebt. Ik heb deze documentaire vorig jaar gezien, ik kwam hem nu weer tegen en ik word er weer emotioneel van. Dit is in Ivoorkust, maar dit gebeurt ook nog steeds in Ghana, zo'n mooi land met zoveel mogelijkheden en zoveel rijkdom, maar mede dankzij onze koopwaanzin worden er nog steeds mensen, kinderen uitgebuit. Iedereen weet het, maar hoeveel mensen letten nu werkelijk op wat zij kopen? Dit is nog steeds aan de hand, ook al is het in de wet illegaal. Maar strenge controle ontbreekt, mede dankzij de grote bedrijven die zo goedkoop mogelijk cacao willen inkopen. Dit ook weer als gevolg van de consument die of liever goedkope chocolade koopt of die denkt ‘ja zielig’, maar er in de winkel niet meer over nadenkt. En nu heb ik het alleen maar over cacao en natuurlijk nog niet eens over kleding etc. Natuurlijk ik maak me er ook schuldig aan dingen te kopen die niet fair trade zijn, daar ben ik me maar al te bewust van. En ik vind het jammer dat ik het geld niet heb om dit altijd te doen, maar zeg nu zelf: heb je elk seizoen nieuwe kleding nodig? Tip: ruil eens wat met je familie/vriendinnen! En als je eens wat minder koopt, kun je misschien wel kleding kopen die wat eerlijker is gemaakt. En dat is echt geen geitenwollensokken meer hoor. (Nukuhiva heeft bijvoorbeeld hele leuke kleding). Maar goed, nu gaat het even over eten, dit is sowieso al wat makkelijker om fairtrade te kopen. Tegenwoordig helemaal. En ja dat is dan wat duurder, maar is chocola bijvoorbeeld niet een luxeproduct? Precies, daar mag je dan ook best wat meer voor betalen. En heb je het geld niet? Dan koop je toch geen chocola. P.S. Let ook even op je hagelslag en je chocoladepasta. En bedenk ook even dat fairtrade voor een deel ook duurder is omdat minder mensen het kopen, dus je kan wel degelijk het verschil maken. Daarnaast, als mensen steeds minder kopen van de bedrijven die het niks uitmaakt hoe hun product gemaakt wordt, worden ze geforceerd om er iets aan te gaan doen. En zij kunnen wel druk uitoefenen op de overheid! Als laatste - of misschien wel als eerste - is het natuurlijk iets voor jezelf. Kan jij genieten van iets dat gemaakt is door een kind dat de hele dag in de hitte werkt, geslagen wordt, weggerukt bij zijn ouders zonder toekomst en zonder ook maar iets te verdienen? (dit is dan het extreemste geval, maar het gebeurt nog steeds, realiseer je dit). Je kan het bij wijze van vanuit je luie stoel doen. - Kijk de documentaire - word bewust - www.behindthebrands.org (hier zie je wat merken eraan doen en je kan er een petitie tekenen) - http://rankabrand.nl/ (hier kan je zien hoe goed of slecht een merk is) - koop fairtrade Bedankt voor het kijken/lezen. Marleen.” 7

Kerkjubileum in Presikhaaf (2) Paul van Lunteren Van Julianakerk naar Bethaniëkerk

We hebben tot nu toe vooral de geschiedenis van de hervormde wijkgemeente gevolgd en weinig aandacht besteed aan de historie van de gereformeerden in Presikhaaf. De laatstgenoemde groep kwam in de jaren ’50, samen met gereformeerden uit Monnikenhuizen, Geitenkamp en de Paasberg, bijeen in de Julianakerk, een noodkerk die aan de Julianalaan stond. Hier kerkte een bloeiende en uiterst actieve gemeenschap, waarvan de pastorale zorg aanvankelijk werd toevertrouwd aan ds. D.W. van der Laan (1905-1993). Door de groei in ledental beschikte de Julianakerk begin jaren ’60 niet langer meer over voldoende capaciteit, zodat de gereformeerde gemeenteleden uit Presikhaaf hierom uitweken naar de Oosterkerk aan de Rietgrachtstraat. Maar ook deze oplossing was niet afdoende en de wens een eigen gereformeerde kerk in Presikhaaf te hebben, werd steeds vaker gevoeld. Dit verlangen zou in 1963 beantwoord worden met de Bethaniëkerk. Niet onbelangrijk om te vermelden is dat bij de (op)bouw van de kerk én het gemeenteleven het werk van ‘bouwpastor’ ds. H.C. Endedijk een grote rol speelde. Hij was het die in de eerste jaren het wijkwerk opzette en vormgaf. De nieuwe gereformeerde kerk werd door architect Sj. Wouda uit Utrecht ontworpen en door aannemersbedrijf Woudstra uit Arnhem gebouwd. De kerk werd gesitueerd op de hoek van de Volkerakstraat en de Laan van Presikhaaf. Het geheel kreeg een open stedenbouwkundige structuur, typerend voor de jaren ’60. Aan de zijde van de Laan van Presikhaaf werd een groot plein aangelegd met daarop een losstaande kerktoren. Deze toren stond bij de hoek met de Laan van Presikhaaf en de Volkerakstraat en was in baksteen opgetrokken. De luidklok in de toren was van twee kanten zichtbaar. De kerk werd met de linkervleugel tegen de Volkerakstraat gebouwd. Net zoals de Bethlehemkerk was ook de Bethaniëkerk opgetrokken in een functionalistische architectuurstijl en viel het gebouw binnen de categorie van de zaalkerk. Het bestond uit één rechthoekige kerkzaal en had een dak dat bestond uit een reeks van aaneengesloten betonnen zadeldaken, met glaspuien in de geveltjes onder het dak. Deze glaspuien hadden tot doel een lichtkoepeleffect te bewerkstelligen. Tegen de voorgevel (richting de Laan van Presikhaaf) en rechterzijgevel was een lage aanbouw gebouwd die ruimte bood aan de consistoriekamer en (vergader)zalen. De aanbouw zelf beschikte over grote glaspuien in de gevels, zodat er voldoende licht naar binnen kon dringen.

8

Afbeelding 3: De laatste kerkdienst in de Bethaniëkerk, op 10 december 2000. De foto is genomen vanaf het orgelbalkon aan de zijkant van de kerkzaal. [Collectie: Han Hoekstra]

Op vrijdag 17 mei 1963 vond met een avonddienst de opening van de Bethaniëkerk plaats. Deze dienst werd geleid door ds. Endedijk en had als thema ‘De Here is aldaar’. Dit thema was afgeleid uit Ezechiël 48, vers 35b: ‘en de naam der stad zal voortaan zijn: de Here is aldaar.’ Eveneens werd tijdens de dienst gelezen uit 2 Kronieken 6: 14-21. Twee dagen later, op zondag 19 mei 1963, vond dan de allereerste reguliere eredienst in de kerk plaats. Nu was het thema ‘De kerk als legerplaats’ met als bijbehorende lezing 2 Kronieken 31:2. Om het interieur te verfraaien zetten verscheidende gemeenteleden zich in om de benodigde financiën en/of vrijwilligers bijeen te brengen. Op deze wijze werden het doopvont, het avondmaalslinnen en het avondmaalsservies bijeen gebracht. In 1965/66 bouwde orgelbouwer Van den Berg & Wendt uit Nijmegen/Zwolle een nieuw mechanisch orgel voor de kerk. Het werd op donderdag 3 maart 1966 door Johan van Dommele, organist van de Grote Kerk, ingespeeld. Pastoor Klasen van de rooms-katholieke Nicolaaskerk in Presikhaaf schonk de jonge gereformeerde kerk een tekst die in de muur achter de preekstoel werd gebeiteld. Deze tekst luidde als volgt:

WIE DRINKT VAN HET WATER DAT IK HEM GEEF ZAL GEEN DORST KRIJGEN IN EEUWIGHEID MAAR HET WATER DAT IK HEM GEEF ZAL IN HEM WORDEN TOT EEN FONTEIN VAN WATER DAT SPRINGT TEN EEUWIGEN LEVEN

De Bethaniëkerk zou uiteindelijk tot en met 10 december 2000 in gebruik blijven. Op die dag vond om 10.00 uur de laatste eredienst plaats. Voorgangers waren ds. J. Hoekstra en ds. G.J. van Asselt en medewerking werd verleend door het Bethaniëkerkkoor. In de dienst werd onder andere gelezen uit Psalm 27: ‘Eén ding heb ik van de Here gevraagd, dit zoek ik: te verblijven in het huis des Heren al de dagen van mijn leven, om de liefelijkheid des Heren te aanschouwen, en om te onderzoeken in zijn tempel.’ De wens om, als gemeente, in het huis van de Heer te blijven, klonk ook door in een fictieve brief van de ‘Bethlehemkerk’ aan ‘zijn broer de Bethaniëkerk’, die tijdens de dienst werd voorgelezen. Het volgende fragment is hieruit afkomstig: ‘Natuurlijk – ik had het ook kunnen zijn. Toen de uitslag kwam was ik opgelucht en blij, dat wil ik best bekennen. Maar daarna, en zeker vandaag, zit ik niet zo lekker in m’n stenen. … […] M’n broer gaat dicht. En hij had zo’n mooie muur, de muur met sprekende stenen. Die heeft hij van Nicolaas gekregen. Ik had ‘m graag overgenomen, maar dat is één van de dingen die niet gaan. Jammer hé? Nogmaals: ik wilde even laten weten dat ik aan je denk. Ik zal goed opletten – als je straks gaat luiden zal ik meedoen. Als m’n broer jullie uitluidt na de dienst, dan zal ik jullie als het ware vast inluiden. Als teken van gastvrijheid voor de volgende week en al de weken daarna: Welkom! Lieve Bethanië – ik ga stoppen, tot slot van broer tot broer een groet uit m’n hart, je “Bethlehem”.’ Na de eredienst werd de kerk officieel buiten gebruik gesteld. In de Bethlehemkerk werd hierna de geschonken tekst van pastoor Klasen, gedrukt op een glasplaat, in de kerkzaal opgehangen. Tevens kreeg het in 1994 vervaardigde wandkleed uit de Bethaniëkerk een plekje in het Bethlehemkerk. In 2002 kocht Orgelmakerij Steendam te Roodeschool het Van den Berg & Wendt-orgel op, demonteerde het in 2003 en sloeg het op in haar magazijn. Later werd de claviatuur geplaatst in een orgel

12½ jaar samen kerk zijn in Presikhaaf In juni is het 12½ jaar geleden dat de wijkgemeente Bethaniëkerk en Bethlehemkerk samen gingen. Vanaf die tijd vinden de erediensten plaats in één kerkgebouw, de Bethlehemkerk. Dat is alweer een hele tijd. En er kan wel gezegd worden dat de beide gemeenten elkaar gevonden hebben en dat uit deze verbintenis een hechte gemeente is ontstaan. Een gemeente waar wij met z’n allen trots op mogen zijn! Om dit te vieren wordt op zaterdag 8 en zondag 9 juni daar aandacht aan geschonken. in Vlijmen en kwamen het pijpwerk en de laden terecht in een nieuw orgel voor het eveneens nieuwe kerkgebouw De Bron in Assen. De Bethaniëkerk werd uiteindelijk in 2007 gesloopt.

samen verder gaan…

Inmiddels is de wijkgemeente Presikhaaf al 12,5 jaar ‘samen kerk’ in de Bethlehemkerk. Over deze geschiedenis valt vanzelfsprekend nog veel meer te schrijven, maar binnen het bestek van dit artikel is hiervoor niet genoeg ruimte. Net zoals het momenteel geldt voor de andere wijkgemeenten binnen de Protestantse Gemeente te Arnhem, zoekt ook de wijkgemeente Bethlehemkerk naar manieren om het kerkelijk en geestelijk leven te versterken. Daarbij is het vanzelfsprekend noodzakelijk om elkaar samen te vinden en te ondersteunen. De wens om als gemeente samen in het huis van de Heer te blijven, is dan ook nog altijd actueel!

1

2

3

Predikanten uit deze periode (1991-heden): 1. ds. G.J. van Asselt (NHK/SoW) 17-12-1995 – 30-11-2003 2. ds. M.H. Leistra (PKN) 01-05-2005 – heden 3. ds. P. de Vries (PKN) 31-08-2008 – 30-09-2012 4. ds. C.J. Kraai (PKN) 10-03-2010 – 14-03-2013 5. ds. A.C. Poley (PKN) 25-02-2013 - heden

4

Zaterdagmiddag 8 juni Zaterdagmiddag 8 juni vanaf 15.00 uur bent u welkom. De koffie en thee staan klaar en is er een drankje. Het gelegenheidskoor, onder leiding van Bert Terwel, zal in de loop van de middag enkele liederen ten gehore brengen die gezongen worden tijdens de Kerkennacht op zaterdag 22 juni. Aan het eind van de middag wordt gezamenlijk gegeten. Wat dit zal zijn, is nog een verrassing! Aansluitend geeft Kees Versteeg een cabaretvoorstelling in de kerkzaal. Deze begint om 19.00 uur en zal duren tot ongeveer 20.00 uur. U kunt u opgeven voor het hele programma, maar alleen ’s avonds bent u ook van harte welkom. Voor het hele programma is het wel noodzakelijk dat u zich opgeeft. U kunt dit doen d.m.v. een antwoordstrook onderaan de brief die ingevouwen zit in de nieuwsbrief t/m zondag 25 mei. Deze kunt u in de bekende witte bus achter in de kerkzaal doen. Heeft u nog vragen, b.v. over vervoer, dan kunt u contact opnemen met Gerrie van Toor, tel. 361 05 87 of met Wil Terwel, tel. 442 20 72.

5

Zondag 9 juni Zondag 9 juni is ’s morgens in de eredienst ook aandacht voor het ‘12 ½ jaar samen kerk zijn’. Onze wijkpredikant ds. Menno Leistra gaat dan voor. U bent allen van harte welkom! Marijke Gerritsen, voorzitter wijkkerkenraad Bethlehemkerk.

9

opstandingskerk Vieringen

De voorgangers voor de komende weken worden genoemd op de eerste bladzijden van Kerkperspectief. U kunt in korte tijd bijna alle Arnhemse wijkpredikanten horen: op 12 mei was collega Oostdijk - van Andel in de Opstandingskerk, de komende weken volgen de collega’s Maan, Leistra en Fernhout, de laatste is de voorganger van de Parkstraatgemeente en zij is bereid om voor collega Voorhaar in te vallen. De collega’s van de Diaconessenkerk en Bethlehemkerk stonden al op ons rooster. En tenslotte, ik meld het nu maar vast: op 16 juni kunt u collega Vogelzang horen in de Eusebiuskerk om 10.15 uur. Ik meld het nu alvast, want op deze zondag blijft de Opstandingskerk dicht en kerken we samen met de gemeenteleden van Elden / de Kandelaar.

opstandingskerk kerkgebouw: Rosendaalseweg 505 tel. 4421810 www.opstandingskerkarnhem.nl • wijkredactie: Henk Altena tel. 3611343 [email protected] • predikanten: ds. Elsje Pot tel. 3637338 - [email protected] ds. Yolanda Voorhaar tel. 0318-621676 [email protected] • scriba: Marion van der Schaar tel. 8401952 [email protected] • Kerkomroep: www.kerkomroep.nl • wijkkas opstandingskerk: 851500

Ziekmelding

Op 6 mei heeft Yolanda Voorhaar zich ziek moeten melden. Zij was op dat moment al enige weken met onderzoeken bezig naar aanleiding van de uitslag van het bevolkingsonderzoek naar borstkanker. Omdat die onderzoeken niet meteen een duidelijk beeld gaven, volgden er steeds meer en werd de combinatie met werken in feite onmogelijk. Op het moment van schrijven van dit bericht is de definitieve uitslag en de te volgen behandeling nog niet bekend, als u dit leest, zal daar meer zekerheid over zijn. Er valt nu dus ook nog niet zoveel te zeggen over hoe lang we Yolanda in ons midden als voorganger, herder en collega moeten missen. We wensen haar en Meindert ook vanaf deze plaats veel sterkte en we hopen dat het geloof, waarin zij ons zo dikwijls is voorgegaan, haar nu ook kracht en moed geeft in deze moeilijke en onrustige tijd.

gemeente avond op 28 mei!

Op 28 mei om 20.00 uur is er een gemeente avond, waarop ook de procesbegeleider Wim Kievit aanwezig zal zijn. Op 14 april kon u reageren op de plannen van de beleidscommissie. De kerkenraad hoopt dat u op 28 mei ook wilt meedenken over de toekomst van de kerk. Hoe bereiken we dat de kerk van morgen een vitale geloofsgemeenschap zal zijn? Dan gaat het niet alleen om onze verlangens en wensen, het vraagt ook om visie: hoe zouden we komende generaties bij kerk en geloof kunnen betrekken? Zijn we bereid om daarvoor stappen te zetten, die bijvoorbeeld om heel andere manieren van vieren en samenkomen vragen? U bent van harte welkom! In verband met de organisatie vinden we het fijn om te horen wie er komt. Graag aanmelden bij [email protected] .

informatie avond voor alle Pga leden

Op 19 juni zal er voor alle gemeenteleden een informatie avond worden gehouden over de plannen voor de Protestantse Gemeente Arnhem. Houdt de avond alvast vrij, u hoort er meer over.

stagiaire

Eind mei lopen de werkzaamheden af van de stagiaire Trijnie Nielen-Rosier. U heeft haar op verschillende manieren leren kennen: op de zondagmorgen, in gesprekskringen en in het pastoraat. Zij kwam om te leren, maar daarmee heeft zij uw beide wijkpredikanten ook werk uit handen genomen. Wij danken haar daarvoor en wensen haar succes bij het afronden van haar studie, en daarna bij het zoeken naar een passende baan, hetzij in een gemeente, hetzij in een zorginstelling. 10

Kun je zingen?

Op zondag 9 juni wordt er om 9.00 uur weer geoefend onder leiding van Pleuni met liederen voor de aansluitende viering. Ieder is van harte welkom om mee te oefenen.

gesprekskring De Drie gasthuizen / monnikenhuizen

Op 11 juni komen we weer bij elkaar om 14.00 uur in het zaaltje achter de eetzaal in De Drie Gasthuizen. Met vriendelijke groet, mede namens Yolanda Voorhaar, Elsje Pot

agenda

Ontmoetingsmiddag - dinsdag 21 mei en 4 juni Kerkenraad - maandag 27 mei Gemeente-avond - dinsdag 28 mei Samen eten - vrijdag 31 mei Moderamen - maandag 10 juni Leesgroep - woensdag 12 juni Creagroep - donderdag 30 mei, 6 en 13 juni

autodienst

Zondag 26 mei Zondag 2 juni Zondag 9 juni Zondag 16 juni Henk Altena

Hr. Dick Romein Mw. Ineke Takke Hr. Ido v.d. Koppel Hr. Arie Bezemer

tel. 4454050 tel. 3647243 tel. 4422778 tel. 3613870

Diaconessenkerk Wij gedenken

De heer Cornelis de Wit, overleden op 30 april 2013, op de leeftijd van 96 jaar. Enkele jaren geleden is de hij, samen met zijn vrouw, vanuit Bennekom naar Arnhem verhuisd. Een grote overgang, die nodig was vanwege een slechter wordende gezondheid. Na een korte periode samen in ‘Huis en Haard’ gewoond te hebben, is de heer De Wit verhuisd naar Heijendaal vanwege de intensievere zorg die hij nodig had. Zijn vrouw is daar enige tijd later ook naar toe verhuisd. Hoewel ze op verschillende afdelingen verbleven, konden ze zo nog veel contact met elkaar hebben. Ze waren jong getrouwd en vierden in december dat ze 73 jaar getrouwd waren. Het gemis is nu dan ook groot voor mevrouw De Wit, en voor de kinderen, klein- en achterkleinkinderen. Wij wensen hen van harte Gods troost en zegen toe. De crematie was op maandag 6 mei op Moscowa. over de diensten 26 mei: voorganger in deze dienst is Magda Hazeleger. Op het rooster stond dat een van de predikanten van de Opstandingskerk zou voorgaan, maar vanwege de ziekte van collega Yolanda Voorhaar en de daarmee toegenomen werkdruk voor collega Elsje Pot, hebben we Magda bereid gevonden deze dienst over te nemen. Ik zal zelf, volgens de eerder gemaakte afspraak, voorgaan in de Opstandingskerk. 2 juni: oorspronkelijk was deze dienst gepland om het nieuwe liedboek in gebruik te nemen, maar omdat dat pas in de loop van juni beschikbaar zal zijn, stellen we dat uit tot de startzondag. Op deze zondag verleent de cantorij medewerking aan de dienst. 9 juni: vandaag een oecumenische viering met de broeders en zusters van de voormalige Heilig Hartkerk. Voorgangers zijn pastor Anita Coenraads en ondergetekende. In deze dienst wordt ook het ZWO-project afgesloten. bijbelgespreksgroep Op woensdag 12 juni komt de bijbelgespreksgroep bij elkaar, voor de laatste keer dit seizoen. We lezen en bespreken het Bijbelgedeelte dat op 16 juni centraal zal staan: Genesis 12: 1-9. In de dienst op 16 juni vieren we de overstap van de kinderen van groep 8 van de kindernevendienst naar de jeugdkerk en we nemen afscheid van Magda Hazeleger die dit seizoen als predikant in opleiding aan onze wijkgemeente was verbonden.

Diaconessenkerk kerkgebouw: Izaak Evertslaan 11, tel. 4425259 www.diaconessenkerk.nl • wijkredactie: Inge Veldhuis [email protected] • predikant: ds. M.A. Maan, tel. 3891962 [email protected] spreekuur ma. 9.30–11.00 uur, predikantenkamer. • scriba: Hilda van Vliet - [email protected] • verhuur De bakermat: [email protected] • wijkkas: ING rekening 987600, t.n.v. Prot Gem Kerk Activiteitenfonds

bereikbaarheid (Bijna) elke maandagochtend ben ik aanwezig in de predikantenkamer, tussen 9.30 en 11.00 uur. U bent daar van harte welkom voor een kop koffie en een praatje, of om een afspraak te maken voor een ander moment. Mailen kan ook altijd: [email protected] en bellen kan naar 026 3891962, spreek eventueel het antwoordapparaat in, dan bel ik zo spoedig mogelijk terug. Hartelijke groet Monique Maan

autorijdienst

burgemeesterswijk/hoogkamp 26 mei Jan Siert Wiersema 2 juni Wim Brinkhuis 9 juni Theo Vaalburg

4420720 3335295 4433058

alteveer/Cranevelt 26 mei Eize Drenth 2 juni Henk Hulstein 9 juni Henny Kromhout

3794503 3513197 4422983

Inge Veldhuis

uw wil geschiede Leer mij, o God, ‘Uw wil geschiede’ zeggen, Al begrijp ik vaak zo heel veel dingen niet. Laat ik mijn leven in Uw Handen leggen, U heeft met mij het beste voor in vreugde en verdriet. Uw wil geschiede Heer altijd in heel mijn leven, Als het ook past zo in uw plan dan is het goed. Laat mij niet opstandig zijn, wil enkel rust mij geven, U behoort mijn leven toe, U weet wat U doet. Zo vouw ik stil mijn handen en richt mijn blik naar boven, Stel mijn vertrouwen op U Heer en anders geen. U heeft mij nooit teleurgesteld, U wil ik blijven loven, Vind ik U steeds op mijn weg dan ben ik niet alleen. Uit de dichtbundel ‘Uw wil geschiede’ van René Martinus, Siongemeenschap. 11

siongemeenschap terugblik op hemelvaartsdag

Het is al weer even geleden, maar toch nog even een terugblik op de Hemelvaartsdagviering. Om 7.45 uur ‘s morgens verzamelden zich 17 deelnemers zich voor een dauwtraptocht door landgoed Mariëndaal. Buiten was het weliswaar niet zo’n strak blauwe lucht met een heerlijk zonnetje als vorig jaar maar het was droog, dus bij uitstek geschikt voor een mooie wandeltocht. Onderweg werd door Philip Greep in een paar korte ‘hagepreken’ stilgestaan bij de Hemelvaart van Jezus. Het ging daarbij onder andere over afscheid dat eigenlijk geen afscheid is en over de betekenis van de wolk waarin Jezus opging naar de hemel. In die wolk was God. Als Jezus in de wolk verdwenen is, betekent dat: Hij is de woonplaats van God binnen gegaan. Hij is bij God, zijn Vader. Jezus is weer thuis, nu Hij zijn werk op aarde voltooid heeft. Deze vertellingen in de prachtige natuur van Mariëndaal en met steeds meer wat gebroken bewolking waardoor de zonnestralen de grond bereikten, waren een mooi begin van onze viering van Hemelvaartsdag. De wandelaars kwamen rond 9.15 uur weer terug in het KKC van Het Dorp, waar ze direct konden aanschuiven voor het ontbijt. Dit was, net als elk jaar weer, weer uitstekend verzorgd door een aantal dames uit ons midden; een prachtig gedekte tafel met vele lekkernijen, waarbij natuurlijk een gekookt eitje niet ontbrak. Naast onze eigen gemeenteleden waren ook de bewoners van Het Dorp weer ruim vertegenwoordigd bij het ontbijt; in totaal waren we met zo’n 50 personen. Bij het ontbijt werden weer heel wat helpende handen uitgestoken voor degenen die die hulp bij het ontbijt nodig hadden, zodat iedereen van al het lekkers kon genieten. Mooi die saamhorigheid! De Hemelvaartsdagviering werd afgesloten met een dienst onder leiding van ds. Ad Poley.

siongemeenschap vieringen in het K.K.C. het Dorp, Dorpsbrink 7 • website: http://siongemeenschap.webs.com • wijkredactie: Philip Greep [email protected] • predikant: ds. A.C. Poley ([email protected]) tel. 033–4333345 (wo & do: 06–15153211) • Spreekuur ds. Poley: wo 11.00–12.00 uur Nassaustraat 4A • scriba: secretariaat Siongemeenschap, p/a Sophiastraat 21, 6812 CA Arnhem • wijkkas 925000 t.n.v. penningmeester Siongemeenschap

meeleven

Twee dorpsbewoners uit ons midden zijn ons ontvallen. Het gaat om Joke Slagmeulen van de Jachtweg en René Martinus van de Sprokkelweg in Het Dorp. Joke behoorde tot de Siongemeenschap en heeft langere tijd bezoekwerk bij bewoners in Het Dorp verricht. René was kerkenraadslid in (voorheen) de Sionkerk, met als speciale opdracht het KKC in Het Dorp. Hij bezocht nog regelmatig de diensten in het KKC. Wij wensen hun nabestaanden, vrienden en bekenden alle sterkte toe met dit verlies! Mogen zij daarin de nabijheid van God ervaren. Daarnaast vragen wij uw voorbede voor Herman en Miranda Held, Tiny Mulder, Karin de Groot, Ank de Boer, mw. Sipkes, Janny Steenstra en dhr Van Driel. Voor hen allen een bemoedigend woord voor hun specifieke situatie en ook zij Gods zegen en nabijheid toegewenst! Allen die nog zwoegen op examens of overgangstentamens of die inmiddels in spanning wachten op de uitslagen van examens, wensen we veel sterkte, succes en een positieve uitkomst toe!

activiteiten in de komende weken

Mocht u de foto’s van deze Hemelvaartsdag willen bekijken dan kan dat onder de knop ‘foto-album’ op de website van de Siongemeenschap (zie colofon).

12

We danken IEDEREEN die deze Hemelvaartsdag heeft meegeholpen, om deze viering tot een geslaagde activiteit te maken! Een speciaal woord van dank is er nog voor hen die de kosten van het ontbijt voor hun rekening hebben genomen, voor de dames die in de keuken en in de zaal voor het ontbijt hebben gezorgd, voor Christiaan en Julia Mulder en Adri van Loenen voor de nodige hand- en spandiensten en natuurlijk ook voor al diegenen die na afloop hebben meegeholpen met opruimen. Ik hoop dat we volgend jaar deze traditie weer net zo succesvol als dit jaar mogen voortzetten!!

Rondom de Bijbel: deze contactavond op 28 mei is speciaal bedoeld voor de bewoners van de Philadelphiahuizen. De avond wordt gehouden in de Sionkerk (Callunastraat 6 in Arnhem) en is gevuld met muziek, een bijbelverhaal, wat creatiefs en natuurlijk veel gezelligheid. Inloop vanaf 19.00 uur. Nieuwe deelnemers zijn altijd van harte welkom. Nadere informatie bij Wim Schröder: tel. 026-4431698 of mail naar: [email protected] Inloopavond KKC: het Kerkelijk Kultureel Centrum (KKC) van Het Dorp is op de woensdagen 29 mei en 5, 12 en 19 juni open van 18.30 tot 19.30 uur, voor stilte, gesprek en gezelligheid. Op 12 juni vindt er om 19.00 uur een Taizéviering plaats. Ontmoetingsmorgen KKC Het Dorp: deze bijeenkomst vindt plaats op woensdagmorgen 19 juni. De locatie is het Kerkelijk Kultureel Centrum (KKC) van Het Dorp in Arnhem. Aanvangstijdstip is 10.15 uur en de bijeenkomst duurt tot aan het middaguur. Het gespreksonderwerp van deze morgen wordt ingeleid door ds. Ad Poley met een film, waarna daarover een gesprek/discussie plaatsvindt. Philip Greep

bethlehemkerk Vanuit de kapel in memoriam Willemina Janssen-evertsen Op vrijdag 26 april overleed mevrouw Janssen toch nog onverwacht. Jarenlang woonde ze samen met haar man en haar inwonende zuster in de Hackfortlaan. Drie jaar geleden overleed haar man en bleef ze achter samen met haar zuster. Tot ze niet meer thuis kon wonen en opgenomen moest worden in Regina Pacis. Wat heeft ze daar een moeite mee gehad. En ze hield dat alleen maar vol omdat haar zuster elke dag op bezoek kwam. Op 1 mei namen we afscheid van haar in een bijeenkomst op Moscowa. We lazen daar een stukje uit Psalm 119, waar staat: Uw woord is een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad. Die lamp en dat licht wensen we haar zuster toe, nu ze alleen verder moet gaan. Dat de Eeuwige haar troostend nabij mag zijn. in memoriam Cor straatman Op dinsdag 30 april kwam er plotseling een einde aan het leven van Cor Straatman. Sinds het overlijden van zijn vrouw werd hij een vast gezicht in onze kerkdiensten. Hij vond er troost en gezelschap van medemensen. Op dinsdag 7 mei was er een afscheidsbijeenkomst op Moscowa, waar zijn kinderen een belangrijk aandeel in hadden. Ook collega Kraai mocht daar een troostend woord spreken. Boven de kaart staat dat het leven is overgegaan in herinnering en dat de familie liefdevol hun pa en geweldige opa zullen gedenken. Als geloofsgemeenschap spreken we uit dat bij God geen mens vergeten wordt! Zoals we in een lied ook zingen, Heer herinner U de namen van hen die gestorven zijn. We wensen zijn familie sterkte toe nu ze zonder hem verder zullen gaan en ook voor hen Gods nabijheid. ds. Menno Leistra

bij de diensten

Op zondag 26 mei hoopt ds. Ingrid Lodewijk bij ons voor te gaan. De week daarna zien we collega Elsje Pot uit de Opstandingskerk op onze preekstoel. Ik hoop die dag voor te gaan in de Opstandingskerk. De zondag daarna is de 9e juni. In mijn agenda staat daar met grote letters FEEST bij. We vieren dan dat we als gemeente van Bethanië en Bethlehem al twaalf en een half jaar samen onderweg zijn als één gemeente in één kerkgebouw. Omdat die zondag zo’n feestelijk tintje heeft, nodig ik u uit om liederen aan te dragen, die voor u juist op deze zondag mogen klinken. En wanneer u mee wilt denken over de invulling van die dienst, hoop ik dat u me aan mijn trui trekt… Trouwens, als het goed is, bent u al op de hoogte van de festiviteiten op zaterdag 8 juni in onze kerk, toch? Ik kijk uit naar een feestelijk weekend! U ook? Op pagina 9 van dit blad vindt u alle informatie over de activiteiten van dit weekend.

Kerkennacht

Op 22 juni doen we ook vanuit onze kerk mee aan de kerkennacht in Arnhem. Met een gelegenheidskoortje zullen we twee maal een half uur een optreden verzorgen in de Parkstraatkerk. Maandagavond 27 mei is de tweede avond dat u mag oefenen, van 19.30 tot 21.00 uur in de Bethlehemkerk. Van harte welkom! Ook namens mijn collega Ad Poley wens ik u goede dagen. Met een hartelijke groet, ds. Menno Leistra.

bethlehemkerk

kerkgebouw: Honigkamp 25 (3642367) www.bethlehemkerkarnhem.nl • wijkredactie: P. Blok (3614939) [email protected] • predikant: ds. Menno Leistra (0575–845930) [email protected] • ds. Ad Poley, tel.06 151 532 11, do.: 364 23 67 [email protected]

• scriba: A. Kramer-Bunschoten (3612208) [email protected] • wijkkas: 999000 t.n.v. wijk- en bloemenfonds Bethlehemkerk, Arnhem • beheer website: dhr. Edward Eekma (3792147) [email protected]

gemeenteavond 18 april

Op 18 april is een gemeenteavond geweest over de ‘Toekomst van de kerk in de stad’. De opkomst van gemeenteleden was geweldig, waaruit maar weer blijkt hoe betrokken men zich voelt bij onze wijkgemeente. Aan de hand van een powerpoint-presentatie liet ds. Wim Kievit, procesbegeleider van de beleidscommissie, meerdere voorstellen zien van de beleidscommissie wat of de ‘Toekomst van de kerk in de stad’ in kan gaan houden. Aansluitend konden vragen gesteld worden. Aan het eind van de avond werd duidelijk dat onze gemeenteleden er de voorkeur aan geven om zo lang mogelijk een eigen vierplek te behouden binnen onze wijkgemeente. De voorwaarden, waaraan een wijkgemeente moet voldoen om een eigen vierplek te mogen en te kunnen behouden, dient in een beleid vastgelegd te worden (bv. financieel zichzelf kunnen onderhouden en het noemen van een minimum getal aan gemeenteleden in de zondagse eredienst), zodat dit eensluidend voor alle wijkgemeenten geldt. Buiten de wens tot het behouden van de eigen vierplek in de wijkgemeente, zal zeker wel de samenwerking gezocht worden met de Opstandingskerk en de Diaconessenkerk. Nadat alle wijkgemeenten gehoord zijn en alle op- en aanmerkingen vanuit de wijken geïnventariseerd zijn, zullen de Algemene Kerkenraad en de beleidscommissie zich buigen over de eindversie. Ook zal hierover overleg plaatsvinden met de voorzitters van alle wijkgemeenten. Medio oktober hoopt men dan tot een definitief besluit te kunnen komen.

Kerkelijke onderscheiding Jack blok

Op 14 mei heeft Jack Blok op het kerkelijk bureau uit handen van de heer Geert Beltman, voorzitter van het College van Kerkrentmeesters, een kerkelijke onderscheiding van de Vereniging voor kerkrentmeesterlijk beheer in de Protestantse Kerk in Nederland ontvangen voor zijn 50-jarig jubileum als organist. Jack ontving een insigne in goud met briljant (zie afbeelding) Jack, van harte gefeliciteerd met deze onderscheiding. Marijke Gerritsen, voorzitter

Kerktaxi 26 mei 2 juni 9 juni 16 juni

dhr. O. Posthumus dhr. P. Blok dhr. J. v. h. Oever dhr. P. Rosseel

tel 361 55 65 tel 361 49 39 tel 362 15 14 tel 363 63 35

13

salvatorkerk afscheid ambtsdragers

Als u dit leest is het inmiddels Pinksteren geweest. Op die zondag zullen we afscheid hebben genomen van Egon Kooi, diaken, en Joke Koskamp, jeugdouderling. Egon werd (opnieuw) diaken op een moment dat de nood zeer hoog was. We hadden nog maar één diaken over en slaagden er niet in nieuwe te vinden, totdat Egon (en Annie Bulpaap, die al eerder afscheid nam) zich aanboden. Omdat Egons vrouw, Diny, in die periode al ernstig ziek was, hadden we Egon niet durven vragen. Toch heeft hij het gewaagd om er opnieuw voor te gaan, in een voor hem persoonlijk heel moeilijke periode. Na zes jaar hernieuwde inzet (hij was o.a. secretaris, penningmeester, afgevaardigde naar het college van diakenen en lid van de werkgroep Zwickau, en deed dat alles heel secuur, met oog voor detail en vanuit een gelovige betrokkenheid) wil hij nu graag stoppen en dat moeten we respecteren. Joke Koskamp is ruim vier (of vijf?) jaar jeugdouderling geweest: voorzitter van de jeugdraad, lid van het kinderdienstteam, medeorganisator van de kindercatechese en nauw betrokken bij het opzetten van nieuwe activiteiten voor onze tieners. Joke was ook altijd bereid om mee te helpen bij de voorbereiding van een viering voor jong en oud en had daarin altijd een creatieve inbreng. Verder heeft Joke veel werk verzet voor de integratie van onze jeugdwerkactiviteiten met die van De Kandelaar. Joke was betrokken, soms kritisch, maar ook in staat om op het juiste moment de dingen te relativeren. Voor Joke en Egon beiden geldt gelukkig dat ze niet met al hun activiteiten stoppen, maar wel leggen ze hun ambt neer en ze hopen weer iets meer tijd te hebben voor hun privé leven. Jammer genoeg is het nog altijd niet gelukt om opvolgers voor hen te vinden. Het is geen vereiste dat een opvolger alles gaat doen wat Egon en Joke deden; ieder kan het ambt op eigen wijze invullen, binnen de mogelijkheden die je hebt qua tijd en interesse. We hopen nog altijd dat iemand zich meldt. Gemeente zijn doe je samen, en iedereen kan daar een eigen steentje aan bijdragen…

taizédienst op 27 mei

Het Arnhem Student Point (wij zeggen nog altijd: het Arnhems Studenten Pastoraat) organiseert maandelijks een Taizéviering in één van de Arnhemse kerken. Op 27 mei is het onze beurt. Onze cantorij, die graag liederen zingt uit Taizé, heeft onmiddellijk enthousiast gereageerd en verleent graag haar medewerking. Niet alleen studenten zijn welkom: iedereen die ‘iets heeft’ met Taizé, of die nieuwsgierig is, of die verlangt naar een moment van stilte of bezinning, naar een ontmoeting met God; wees van harte welkom! Aanvang 19.30 uur, van te voren worden enkele liederen geoefend.

De kerk en het internet

14

Nee, het is niet meer te stuiten: het gebruik van de computer, ook in de kerk. Iedere gemeente of wijk heeft wel een eigen website waarin alle informatie te vinden is. Op de website van de Raad van Kerken van Arnhem (rvkarnhem.nl) zijn die van Arnhem allemaal te vinden, inclusief allerlei werkgroepen en andere Arnhemse organisaties. Veel informatie halen we van de zeer overzichtelijke website van de PKN in Utrecht (pkn.nl). Hier vindt u niet alleen de linkjes naar Geloof, Actueel, Actief in de kerk, Meedoen en Organisatie, maar ook informatie van JOP, Kerk in Actie, LRP (het LedenRegistratiesysteem PKN) en nog enkele onderwerpen. Ja, de tijd dat we alles moesten opzoeken in bladen of in de bibliotheek, zijn daarmee voor de meesten wel voorbij. Maar niet alleen zijn er de websites waarin we de informatie kunnen lezen, maar de nieuwe media rukken ook in de kerk op: Facebook en Twitter horen ook in het rijtje. Facebook is toegankelijker dan een website en wordt voornamelijk gebruikt voor beknopte informatie aan de lezers die daarop meteen hun reactie kunnen geven

salvatorkerk kerkgebouw: Salvatorplein 274, tel. 3212159 www.salvatorkerkarnhem.nl • wijkredactie: ds. J.P. Eijgenraam • predikant: ds. J.P. (Pierre) Eijgenraam tel. 3519531 - [email protected] • scriba: Meint Lukkien, tel. 4743343 [email protected] • wijkkas: 3068364 t.n.v. Wijkkas Salvatorkerk Arnhem

16 juni: 70 jaar Protestantse gemeente in arnhem-Zuid.

In recente afleveringen van Kerkperspectief hebt u het verhaal kunnen lezen dat Paul van Lunteren schreef over de geschiedenis van onze wijkgemeente. Daaruit bleek dat onze gemeente op 1 april 2013 70 jaar bestond. Ware het een huwelijk, dan zouden we moeten spreken van een platina of briljanten bruiloft! We willen daar op bescheiden wijze bij stilstaan in de kerkdienst van 16 juni. Alle oud-predikanten van onze gemeente, voor zover nog in leven, en hun partners hebben we uitgenodigd om daarbij aanwezig te zijn. Hoewel een aantal van hen niet aanwezig zal vanwege hun hoge leeftijd, en andere vanwege vakantie, hopen we toch op een bijzondere reünie. Aan twee van onze gasten hebben we gevraagd ook enkele herinneringen met ons te delen. Aan het einde van de dienst zal een bord worden onthuld waarop alle namen en data staan vermeld van de predikanten die onze gemeente hebben gediend. Dat dit alles op ‘vaderdag’ plaatsvindt, is toeval, maar een mooie bijkomstigheid. Zo houden wij onze geestelijke ‘vaderen’ (en een enkele moeder) in ere!

tenslotte

Een hartelijke groet aan alle lezers, Pierre Eijgenraam

of vragen kunnen stellen. Het is dus een mooi medium voor organisaties, maar steeds meer bedrijven zetten er ook hun aanbiedingen op en mailen het vervolgens naar de vaste klanten. Natuurlijk is het bij heel veel mensen ook erg in trek om er de hele familiegeschiedenis op te zetten. Anderen kunnen daar dan hun goedkeuring aan geven met een duimpje omhoog. Twitter is sinds de massale opkomst van de smartphone of Iphone en alle verschillende tablets ook steeds leuker. Even een kort berichtje van max. 140 tekens de wereld in sturen. En eens kijken wat bijv. de paus (Pope Francis) aan ons twittert. Hij heeft nu al 2.515.447 volgers! Nee, dat redden de meesten van ons niet. Hij twittert iedere dag een spreuk en met Pinksteren was dat: ‘The Holy Spirit transforms and renews us, creates harmony and unity, and gives us courage and joy for mission’.

Geslaagde ontmoeting partnergemeenten Eens in de twee jaar gaan we als partnergemeenten (Salvatorkerk Arnhem Lukasgemeinde Zwickau-Planitz) gezamenlijk op ‘Rüstzeit’ (toerustingsweekeind). Op Hemelvaartsdag 9 mei was het weer zover. Ongeveer zestig deelnemers van alle leeftijden, uit beide gemeenten, streken neer in het dorpje Niedenstein nabij Kassel, precies halverwege tussen Arnhem en Zwickau. Oude bekenden troffen elkaar, maar van beide kanten waren er ook nieuwe gezichten. Al gauw voelde het als één grote familie. Het is een klein wonder te noemen dat de ontmoeting nog door kon gaan, want het huis dat we al ruim een jaar geleden hadden gereserveerd, ging plotseling failliet. Te elfder ure vonden we nog vervangende ruimte in het gastvrije Niedenstein, waar we 10 jaar geleden ook al eens waren. Thema was: de gelijkenis van de zaaier (Marcus 4/Matteüs 13). We zijn er op verschillende manieren mee bezig geweest. Welke mensen uit heden en verleden hebben bij jou iets kunnen leren over het geloof? Wie hebben bij jou het geloof ‘gezaaid’? Wat is goede bodem voor ons geloof? Welke ervaring hebben wij met de distels en de dorens, de stenen en de vogels die het zaad wegroven? In de middag was er een recreatief programma: gelegenheid om enkele mooie stadjes en dorpjes te bezoeken in de omgeving, een goede wandeling te maken, of om rustig ‘thuis’ te blijven. ‘s Avonds was er een gemengd programma (deels recreatief, deels inhoudelijk), waarna menigeen nog tot in de kleine uurtjes gezellig bijeen bleef zitten. Op vrijdagavond vertelde Bernd Fichtner (voormalig ‘Gemeindediakon’ –kerkelijk werker- van onze partnergemeente) over zijn verblijf in Israël, waar hij met een Duitse groep hand- en spandiensten verrichtte in een tehuis voor overlevenden van de Holocaust. Ontroerend was het verhaal over een joodse vrouw uit Keulen, die vijf kampen heeft overleefd en nu, bij het bezoek van de Duitse gasten, het fijn vond om haar Duitse moedertaal weer te horen en te spreken. Een klein, maar betekenisvol moment van verzoening! Op zondagmorgen was er een kerkdienst. De kinderen zaaiden handenvol graan tussen de dorens, op de stenen en in een vogelhuisje, maar ook in mooie zwarte tuinaarde. En we zongen: ‘Wil je wel geloven dat het groeien gaat…?’ Daarna vierden we het avondmaal, met brood dat door de kinderen zelf gebakken was.



Alle aanwezigen schreven op een (geel kartonnen) graankorrel wat voor hen de ‘oogst’ was geweest van dit weekeind. Een kleine greep daaruit: - Samen zijn - Neue Sicht auf das alte Gleichnis der Bibel - Gemeinde ohne Grenzen, aufeinander hören, mitteilen, - Freude erleben, gemeinsam beten - Veel liefde van God en steeds dichter bij komen bij God - Verdieping en vertrouwen - Gemeinschaft ist ein guter Boden. Zondag na het middageten namen we afscheid, waarbij uit vele monden klonk: ‘Bis zum nächsten Mal’, ‘Tot de volgende keer’…. Zo moge het zijn!

15

De regenboog uit de iona bundel: opstaan Wie gaf de regenboog zijn kleuren? Wie deed in de zee het zout erbij? Wie deed de kou in elke sneeuwvlok? Wie maakte jou en mij? Wie gaf de kameel zijn bulten? Wie gaf de giraf zijn nek? Wie gaf de ezel lange oren? Wie gaf de eend zijn bek? Wie maakte mier en pier en stier? Wie de leeuw, de meeuw, de spreeuw? Wie maakte pad en rat en kat? Wie heeft dat gemaakt? Wie heeft het zonlicht goud geschilderd? Wie gaf de stralen aan de ster? Wie deed het zilver in het maanlicht? Wie maakte Jupiter? Wie deed de boom in de kastanje? Wie maakte rozengeur zo fijn? Wie leerde honingbijen dansen? Kan dat toeval zijn? Wie maakte boom en bast en blad? Wie maakte water wolken wind Wie maakte rots en zand en grind? God heeft dat gemaakt!

Jubilaris

Op zondag 12 mei hadden we een jubilaris in ons midden. Marijke Klomp is een vaste bezoekster van de Regenboog, deze week werd ze 65 jaar. Marijke heeft een verstandelijke beperking en woont in de Gevel aan de Groningensingel. Aansluitend bij het bovengenoemde lied, moest ik denken aan een wandeling met mijn toen 4 jarige dochter. We liepen langs ’s Koonings Jaght, onze buren, en ze vroeg me: Mama, waarom heeft God deze mensen gemaakt? Tja, daar sta je dan. Ik weet niet meer wat ik geantwoord heb, maar het maakte wel zo’n indruk dat ik het 15 jaar later nog weet en er vandaag aan dacht. Want Marijke kleurt onze gemeenschap. Ze ontroert ons en verrast ons met haar uitspraken en opmerkingen. In onze laatste Nieuwsbrief, die op de website www. regenboogrijkerswoerd.nl is te vinden, kunt u een artikel over haar lezen. Ze heeft op haar bed 37 knuffels, die dagelijks verhuizen naar hun mandje, als Marijke haar nestje in gaat. Vandaag hielden we een Marijke viering, met als titel: De engel gaat met pensioen. Marijke is onze engel in de kerststal op de Korenmaat. We zongen liederen van Johannes de Heer, die zij nog kent uit haar kindertijd. En we zagen foto’s van het bezoek dat de dominee (H. Hoekstra) bracht aan haar werkplek. Tot slot kreeg Marijke een enorme Regenboogbeer.

16

Marijke was, tegen haar gewoonte in, een beetje stilletjes vandaag, onder de indruk van alle aandacht en gezelligheid.

ogr De regenboog Oecumenische Geloofsgemeenschap Arnhem-Zuid www.regenboogrijkerswoerd.nl • locatie: Spiegelhuis, Mooieweg 94, tel. 06–57736103 • wijkredactie: ds. J. (Han) Hoekstra, tel. 3618103 [email protected] • pastor: ds. J. (Han) Hoekstra, tel. 3618103 [email protected] • scriba: M. Bonnema, tel. 3272299 [email protected] • wijkkas: 232788 t.n.v. penningm. OWR

Een kleiner beertje, een grote bos pioenrozen en een voorbedekaarsje gingen vandaag naar Han Hoekstra, die thuis herstelt van de operatie afgelopen week. Voorlopig zal het werk dat hij verzet vooral gericht zijn op revalideren! We hebben al begrepen dat dat topsport gaat worden. We bidden voor een spoedig herstel.

De komende vieringen

De komende vieringen hebben we veel gasten als voorganger. Allen oude bekenden, we verheugen ons op het weerzien. Op zondag 2 juni zal ds. Ad Bogaard onze voorganger zijn. Het koperblazersensemble zal muzikale medewerking verlenen. Op zondag 9 juni hopen we Jos van de Brand te ontvangen. Op zondag 16 juni bereiden jongeren een viering voor, naar voorbeeld van het populaire concept van ‘over de streep’. Hierin staan thema’s als respect en elkaar leren kennen centraal. Van harte welkom! Edith Peters

Dank!

17 mei

Het beertje zit aan mijn zijde en de pioenrozen beginnen prachtig open te gaan! Als ik dit schrijf ben ik een week thuis. De operatie en mijn eerste herstel verliepen zo goed dat die thuiskomst eerder was dan verwacht. Naast de tumor zijn een spier en een stuk van het heupbeen verwijderd, eind mei horen we of het afdoende is geweest. Het verdere herstel vraagt tijd. Voorzichtig lopen met krukken, linkerbeen nauwelijks belasten. Na verloop van tijd kan ik dan wat meer revaliderende stappen gaan zetten. Ik ben dankbaar voor het voorspoedige verloop en voor uw en jullie medeleven en bemoediging op allerlei manieren! Dat de Geest volop haar gang mag gaan in ons persoonlijke en kerkelijke leven. Een hartelijke groet in verbondenheid, Han Hoekstra

elden - De Kandelaar Personalia

overleden: Op 1 mei is overleden Geurt Paul Schuurman op de leeftijd van 75 jaar. Hij woonde op de Bredasingel 268. De rouwdienst heeft plaatsgevonden op 7 mei in de oude kerk van Oosterbeek. Ds. Anja Vogelzang is voorgegaan in deze dienst. De begrafenis vond daarna plaats op de begraafplaats te Renkum. huwelijk: Op donderdag 30 mei trouwen in de Bonifatiuskerk: Patrick Kieviet en Christine van Heijst. De dienst begint om 15.00 uur en wordt geleid door de vader van Christine, ds. H. van Heijst. Henk Peppelenbos.

berichten uit het jeugdwerk

krkXprssy krkXprssy, dat is kerkexpressie in sms-taal. Dat is een heel leuk project, georganiseerd door de jeugdouderlingen van de Protestantse Gemeente te Arnhem (PGA) en de Protestantse Gemeente te Velp. De jongeren van 12-18 jaar gaan van zaterdag 22 op zondag 23 juni overnachten in de prachtige Walburgiskerk. In die nacht maken ze kennis met het gebouw en geven zij uitdrukking aan de indruk die het gebouw op hen maakt. Dit doen ze door verschillende vormen van expressie: drama en dans, fotografie, schilderen, videografie en zang. Zondagochtend 23 juni is er een presentatie (al dan niet in de vorm van een dienst) en u bent van harte uitgenodigd om te kijken wat het resultaat is van deze bijzondere nacht. afsluiting jeugdwerkseizoen Op 16 juni sluiten we het jeugdwerkseizoen af in de Eusebiuskerk. We krijgen dan te zien en te horen wat er afgelopen seizoen gedaan is met het jaarthema Jong en Oud. Daarnaast worden de oudste kinderen van de kindernevendienst uitgezwaaid op hun weg naar de jeugdkerk. Het had onze voorkeur om dit in een dienst “thuis” in de Kandelaar te doen, maar dat was niet in het rooster in te passen. Ik ben er van overtuigd dat we ook in de Eusebiuskerk dit jeugdwerkseizoen met een mooie dienst kunnen afsluiten. Kindernevendienst Zoals hierboven al genoemd, zullen op 16 juni een aantal kinderen afscheid nemen van de kindernevendienst. We hopen dat zij zich straks thuis zullen voelen bij de jeugdkerk en wensen hen daar een fijne tijd toe. Verder kijkt de kindernevendienst terug op goed bezette diensten met enthousiaste kinderen. Het spaarproject loopt erg goed. We zijn de € 100,= al gepasseerd en er kan al veel speelleermateriaal gekocht worden. De komende periode horen we allemaal hele bijzondere verhalen over het leven van Jezus. In iedere kindernevendienst is er een verwerking in de vorm van een spel of knutselactiviteit. Kinderkring We hebben eind april een superleuke k(r)oningsspeurtocht gelopen. We moesten aan de hand van foto’s de weg vinden. Onderweg moesten we opdrachten doen, die allemaal met het koningshuis te maken hadden. De volgende bijeenkomst is alweer de laatste van het seizoen en dan gaan we natuurlijk traditioneel en gezellig barbecueën. Dus vader en moeders, broertjes en zusjes en natuurlijk de kinderkringkinderen zelf, zet het vast in jullie agenda: zaterdag 8 juni BBQ. Catechese Alle groepen hebben een gezellige afsluiting van het catecheseseizoen gehad; ieder op hun eigen manier. Maar bij elke groep speelde ‘lekker eten’ een hoofdrol.

elden-De Kandelaar Kerkgebouw: Den Haagweg 1, tel. 3812252 www.elden-dekandelaar.nl • wijkredactie: Wim van Woerkens, tel. 3811103 Deurnestraat 22 6843 PR [email protected] • predikanten: • ds.Hubertien Oostdijk-van Andel (3237577) [email protected] • ds. Anja Vogelzang, tel. 3233833 [email protected] • ds. Han Hoekstra, [email protected] • predikantensecretariaat: [email protected] • scriba: Wiebe de Jager, tel. 3813796 [email protected] • wijkkas: Elden-De Kandelaar rek.nr 13.48.696

Jeugdkerk Het Paasontbijt was weer goed bezocht en erg gezellig. We vinden het leuk dat we op dit moment zo’n grote groep hebben. Op 9 juni hopen we op een gezellige manier het seizoen af te sluiten. Volgend seizoen bestaat de jeugdkerkleiding nog maar uit twee mensen. U kent ongetwijfeld het spreekwoord: “Zoals de ouden zongen, piepen de jongen.” Maar wat nou als er geen ‘ouden’ meer zingen…? De jeugdkerk kan uw hulp heel goed gebruiken! (U hoeft natuurlijk niet écht te kunnen zingen.) Wilt u weten wat de jeugdkerkleiding doet? Of wilt u eerst alleen een keertje kijken bij een jeugdkerkdienst? Neem gerust eens contact op (gegevens onderaan), dan vertellen we u graag meer. 4u2b Op 17 mei gaan we naar Pitch & Put met de jongsten van 4U2B en D-fine. Op 31 mei is een avond voor jong en oud, letterlijk, want niet alleen de 4U2B-ers, maar alle gemeenteleden worden uitgenodigd voor deze avond! Alle ‘oudere’ gemeenteleden zijn welkom om een gezellig avondje mee te ‘soosen’ bij 4U2B. We zorgen voor een hapje en een drankje en gezellige bordspellen en tafeltennis. Verder zullen de foto’s van de afgelopen jaren doorlopend via de beamer getoond worden. Een unieke gelegenheid om te komen sfeerproeven bij 4U2B. Welkom! D-fine Wij komen op 7 juni in de nieuwe samenstelling bij elkaar; dat wil dus zeggen: met de 16+ers van de Kandelaar en de Salvatorkerk. We gaan lasergamen, dus dat belooft een actieve, leuke avond te worden. 19+groep In april zijn we bij elkaar gekomen om te praten over het thema ‘geweld’. Dit deden we aan de hand van het boekje ‘Denkstof’ dat we regelmatig gebruiken om met elkaar over het geloof te praten. Een kort filmpje introduceert het onderwerp, waarna er vragen besproken worden. Jezus leert ons de andere wang toe te keren als je geslagen wordt, maar dat is niet zo vanzelfsprekend. In mei gaan we met z’n allen de Oude Kerk in Oosterbeek bezoeken en maken daarna een wandeling. In juni sluiten we het seizoen af met een heerlijke barbecue! Tanja Verburgt, jeugdouderling, tel. 3213417, e-mail: [email protected]

17

Herv. wijkgemeente De Rank Lente in de kerk

Op Hemelvaartsdag vierden wij het heengaan van Jezus tot de Vader. “In het huis mijns Vaders zijn vele woningen (anders zou Ik het u gezegd hebben) want Ik ga heen om u plaats te bereiden”. Waaraan Jezus toevoegt: “En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn... Ik zal u niet als wezen achterlaten. Ik kom tot u.” (Joh 14:3) Ds Vermaat preekte over Mat 28:16-20: Gaat dan henen, maakt al de volken tot mijn discipelen en doopt hen in de naam des Vaders en des Zoons en des Heiligen Geestes en leert hen onderhouden al wat Ik u bevolen heb. En zie, Ik ben met u al de dagen tot aan de voleinding der wereld. Het “Ik kom tot u”en “Ik ben met u al de dagen” van deze 2 verschillende Bijbelplaatsen vloeien in elkaar over. Jezus verzekert ons van zijn Nabij-zijn. Is deze belofte ook niet passend bij de doop, die ds Vermaat bediende aan de kleine Noa Mulder? Is deze belofte niet het hart van de doopzegen die ds Vermaat uitsprak: ”Kom tot rust Noa, God heeft aan jou welgedaan”. Natuurlijk zal Noa’s leven een antwoord mogen zijn op haar doop. Daarin voorgegaan door haar ouders. Daarvan is sprake in de dooptekst die Noa meekreeg: “Maar groei in de genade en kennis van onze Heere en Zaligmaker Jezus Christus. Hem zij de heerlijkheid, zowel nu als in de dag van de eeuwigheid. Amen.” (2Petr 3:18) Eigenlijk werd op deze Hemelvaartsdag de gemeente in de Bonifatiuskerk zelf opnieuw gedoopt, gedompeld in het Woord, ook van de preektekst, Math 28 over het dopen in de Naam en het leren onderhouden van wat Jezus ons beveelt. Dat buiten de zon scheen en door de ramen van de kerk de bloesembomen zichtbaar waren paste in de sfeer van deze feestelijke dienst.

Middagbijbelkring en avondbijbelkring Op dinsdag 4 juni is er middagbijbelkring in het van Oosterzeehuis. De bespreking van het evangelie van Johannes wordt voortgezet. U weet allen onderhand wel hoe welkom u bent. Ds Vermaat zal Joh 8 uitleggen en u mag zijn woorden opnemen en verwerken; en uiteraard vragen stellen. De avondbijbelkring is op 23 mei voor ‘t laatst dit seizoen bijeen geweest. In september pakken we de draad weer op.

Meeleven

U weet, dat in de diensten regelmatig wordt gebeden voor dhr Jan van Beek. Hij moet chemokuren ondergaan. Ook noemen we hier nogmaals de naam van prof. Willem van Gilst die in Zutphen, op afstand van onze gemeente, met smart wacht op een plaatsje in Insula Dei. Beiden nogmaals in uw voorbede aanbevolen.

18

Herv. wijkgemeente De Rank Bonifatiuskerk: Huissensedijk 10, Elden telefoon: 3830286 postadres: Huissensedijk 12, 6842 AK Elden (Arnhem) www.gemeentederankarnhem.nl • wijkredactie: hr. H. Boer (4437934) [email protected] • predikant: ds. P. Vermaat (0318–510161) [email protected] • scriba: hr. H. Boer (4437934) [email protected] • wijkkas: rek.nr. 1559972 t.n.v. penningmeester De Rank

Een nieuw liedboek

Waarschijnlijk heeft u in in 1973 het gedoe meegemaakt rond de invoering van de nieuwe rode Liedbundel. Er waren met name bezwaren tegen gezangen die in veler ogen te modern waren. De praktijk werd uiteindelijk dat ieder uit de Liedbundel de liederen koos die hem het meest lagen. Het werd een bundel waarin de pluriformiteit weerspiegelde. Nu wordt er op 25 mei een nieuwe Liedbundel ten doop gehouden. Er staan bijna 1000 liederen in. Het doel van de bundel is om aan te sluiten bij alle vormen van eredienst die momenteel in de kerken Nederlandbreed worden gehouden. “In de Liedbundel moet de eenheid van de kerken tot uitdrukking worden gebracht” zo staat het op de website. Een uitspraak die tot nadenken stemt, omdat het nieuwe Liedboek tot stand is gekomen omdat de pluriformiteit sinds 1973 verder is toegenomen. Er moeten dus liederen in staan voor diensten die sterk op liturgie zijn gericht, voor diensten van evangelische gemeenten (Opwekking), voor jongere generaties en de oude generatie. Het zijn niet alleen verschillen in theologische ligging, maar ook generatieverschillen, die de pluriformiteit van de kerk vandaag de dag uitmaken. In het Liedboek worden de 150 psalmen alle overgenomen. Verder is volgens de samenstellers uit de gezangen van de rode bundel een ruime keuze gemaakt. Het is op dit moment onduidelijk welke liederen in het nieuwe Liedboek zijn opgenomen. Dat zal op 25 mei worden geopenbaard als in de kerk in Monickendam de nieuwe bundel wordt gepresenteerd. Het is dus afwachten wat het nieuwe Liedboek kan bijdragen aan de liturgie van onze kerkdiensten in de Bonifatiuskerk. De kerkenraad van de Rank bestelt in eerste instantie een bescheiden aantal van 10 exemplaren (en een kooruitgave voor Jacques Ros). En hoopt dat de keuze uit de bundel Opwekkingsliederen en andere evangelische bundels zodanig is dat ze passen bij het orthodoxe, maar ook evangelische karakter van onze gemeente.

Evangelisch - Lutherse Kerk Cantatedienst op zondag 9 juni, 10.30 uur

Ik herinner graag aan de Cantatedienst op zondagmorgen 9 juni aanvang 10.30 uur. Uitgevoerd wordt Cantate BWV 2 “Ach Gott, vom Himmel sieh darein”. Aan de informatie kan nog worden toegevoegd, dat de hobo wordt bespeeld door Arjen Threels. Bach schreef deze koraalcantate in 1724 voor de tweede zondag na Trinitatis, drie weken na Pinksteren dus. Het is de tweede cantate van zijn tweede cantate-jaargang koraalcantates, waarvan tekst en muziek zijn gebaseerd op een voor die zondag geeigend kerklied. De tekst in deze cantate is gebaseerd op Luthers versie van psalm 12, waarin geklaagd wordt over het afkeren van de mens van God :

Ach Gott, vom Himmel sieh darein Und lass dich's doch erbarmen! Wie wenig sind der Heilgen dein, Verlassen sind wir Armen; Dein Wort man nicht lässt haben wahr, Der Glaub ist auch verloschen gar Bei allen Menschenkindern.

Evangelisch-Lutherse Kerk kerkgebouw: Spoorwegstraat 8-10, Arnhem www.luthersegemeentearnhem.nl wijkredactie: mw. E. Muurling tel. 3336657.

Wilde Zwanen

De geloofsgespreksgroep van twintigers en dertigers ‘Wilde Zwanen’ komt eens in de maand bijeen. Aanvankelijk beurtelings bij elkaar thuis; nu vooral in de kerk. Ze koken en eten samen en hebben daarna een gesprek, bijvoorbeeld over een muzieknummer dat aanspreekt. De laatste keer heeft onze predikant in opleiding Hanna Rijken bijbel gelezen, waarna de vertaalslag werd gemaakt van wat 'heilige Geest' nu toch wel te betekenen heeft. Op zondagavond 26 mei gaan ze met elkaar een theatervoorstelling meemaken van 'Christus en de Grootinquisiteur'. Op dinsdag 28 mei komen ze bijeen in de kerk. Geïnteresseerden kunnen informatie krijgen bij ds Touwen.

Bezoek aan partnergemeente Weida

In de eerste week van mei hebben we met tien gemeenteleden een bezoek gebracht aan onze partnergemeente in Weida (gelegen in Thüringen in het vroegere Oost Duitsland). Van de gelegenheid hebben we gebruik gemaakt ook bezoeken te brengen aan typische Luther-/ Bachplekken. Zo waren we hoog op de Wartburg in Eisenach, waar Luther verbleef als Jonker Georg. In Wittenberg was helaas de slotkapel gesloten vanwege restauratiewerkzaamheden, maar de (later geplaatste) deur met de stellingen is natuurlijk wel te zien. Alles wordt al in gereedheid gebracht voor de grootse viering van 500 jaar Reformatie in 2017. Het woonhuis van de familie Luther, dat nu als museum is ingericht, was wel te bezichtigen. In Erfurt waren we in het Augustinerklooster, waar Luther ooit intrad en bezochten we uitgebreid de Joodse wijk en oude synagogen. In Leipzig bood het Thomanerkoor en het Gewandhausorkest ons alvast de Hemelvaartsdagcantate « Gott fähret auf mit Jauchzen ». Zondags vierden we met de plaatselijke gemeente in Weida de eredienst, waarna door de voorzitter van onze kerkenraad een tentoonstelling werd geopend van aquarellen van Gerard Ursem met bijbelse voorstellingen. Het prachtige Thüringer landschap toonde zich op z’n fraaist met veel bloeiende fruitbomen. Het was goed elkaar weer te ontmoeten ! Elly Muurling

19

eglise Wallonne franstalige muzikale en meditatieve dienst op zondag 26 mei, aanvang 17.00 uur Op de 4de zondag van de maand gaan de deuren van de Waalse Kerk aan de Gasthuisstraat/hoek Beekstraat weer open voor de Franstalige kerkdienst. Ditmaal zal de meditatie verzorgd worden door ds. Henk Spoelstra. Het zal voorlopig zijn laatste dienst bij ons zijn, omdat hij in september a.s. naar elders verhuist. In deze dienst zal de heer J.J. Molenaar worden bevestigd tot ancien, membre du consistoire (ouderling, lid van de kerkenraad) worden bevestigd. Hij zal de taak van kerkrentmeester op zich nemen. Al vele jaren bekommert Hans Molenaar zich om ons kerkje en heeft hij tal van onderhoudswerkzaamheden in gang gezet en begeleid. De laatste jaren deed hij dat als voorzitter van de Stichting tot beheer en exploitatie van de Waalse kerk in Arnhem. Dat is de instelling die met veel succes ons kerkje verhuurt voor concerten, kleine toneelvoorstellingen, trouwerijen, recepties en nog veel meer. Nu ons consistoire weer volledig bezet is, kan zij ook weer verantwoordelijkheid dragen voor het financiële beleid t.a.v. het gebouw. Het consistoire is verheugd en heet hem hartelijk welkom in haar kring. De bevestiging zal geschieden door Ds. Henk Spoelstra. Muzikale medewerking verleent een ad-hoc kwartet samengesteld door onze liturg Martin Kas, waarin hij zelf meezingt. Het brengt bewerkingen ten gehore van het Veni Creator, Spiritu Sanctu (Kom Schepper, Heilige Geest). Ongetwijfeld zal de muziek weer van hoogwaardige kwaliteit zijn, altijd een van de hoogtepunten van onze oecumenisch getinte diensten. Met behulp van de vertalingen in het liturgieboekje en bekende elementen als keervers en Taizé-mantra’s, die ook in kerkdiensten of vespers traditiegetrouw voorkomen, zullen ook diegenen die de Franse taal nog slechts matig beheersen, of die niet meer kerkelijk betrokken zijn, zich volkomen op hun gemak voelen bij onze diensten. De sfeer van onze après-culte met een glaasje en een hapje zorgen ervoor dat ook u zich van harte welkom weet in deze dienst. De deuren gaan om 16.30 uur open voor een kopje koffie vooraf. Voor meer inlichtingen: tel. 055-35.63.189 of [email protected] (Anke de Man/Apeldoorn).

st. Walburgis

Walburgis stamt uit een aanzienlijke Angelsaksische familie, waarvan veel leden zich hebben ingezet om de Lage Landen en Duitsland te kerstenen. Zij was de dochter van koning Richard van Wessex en Wuna. Deze Wuna was een zuster van Bonifatius, apostel van Duitsland, die in Dokkum vermoord is. Haar twee broers, Willibald en Wunibald hebben ook in Duitsland gewerkt. Bonifatius bestuurde inmiddels achttien bisdommen en had dringend behoefte aan assistentie, zowel van mannen als van vrouwen. Ook Walburgis en haar twee zusters begaven zich naar Duitsland. Zij werkten in het klooster en wijdden zich aan de opvoeding en het onderricht van de dochters van Duitse edelen die naar het klooster stroomden om non te worden. Voor Walburgis was echter een grotere taak weggelegd. Haar broer Willibald benoemde haar tot abdis van het vrouwenklooster van Heidenheim. Het mannenklooster van 20

eglise Wallonne / Waalse Kerk arnhem www.waalsekerkarnhem.nl kerkgebouw: Gasthuisstraat 1, 6811 BS Arnhem naast het politiebureau, tel.4435268 wijkredactie: Hennie G.R.Jacobs, tel. 4457065 verhuur kerkgebouw: Ton van Gestel, tel. 4435268 contactpersonen: Martin Kas, tel. 3703302, Elfriede ter Schegget, tel. 3816695 en Anke de Man, tel. 055–3563189.

steentje in de vijver

Tot wat voor soort kerkgemeente ontwikkelen wij ons, met onze gestage aanwas van zeer diverse herkomst? Wat kan het Frans nog meer betekenen dan een mooie taal voor kerkdiensten en een oude traditie? Dit zijn slechts twee van de vragen die het groepje ‘Steentje in de vijver’ probeert te beantwoorden, als voorbereiding voor aanbevelingen en een discussie daarover binnen de gemeente. De samenstelling van dit groepje is al even divers, met o.a. een ondernemer in de mediawereld, een internationaal georiënteerde consultant, een filosoof, een kerkmusicus. De eerste van de vier tot september geplande gesprekken is nu achter de rug en heeft al tot boeiende vergezichten geleid.

Lid worden van de Waalse kerk?

Hoe gaat dat eigenlijk? De Waalse kerk is onderdeel van de PKN, zodat je zowel ingeschreven kunt zijn bij de Waalse kerk als tegelijk ingeschreven blijven bij je PKN-gemeente. Maar de Waalse kerk telt ook leden die lid van andere kerken zijn en dat willen blijven. Vandaar het sterk oecumenische karakter van onze gemeente. En er zijn ook leden die uitsluitend en alleen lid van de Waalse kerk zijn. Het lidmaatschap houdt het recht tot meebeslissen in, en het recht deel van de kerkenraad uit te maken. Niet-leden kunnen natuurlijk ook actief worden, zoals de twee die meedoen aan het vijfpersoonsgroepje Steentje in de vijver. Hartelijke groet en Gode bevolen, Hennie Jacobs Heidenheim stond onder leiding van hun broer Wunibald. Na diens dood in 761 werd Walburgis abdis van het gehele klooster. Onder haar leiding groeide Heidenheim uit tot een centrum van geestelijk leven. Walburgis word geroemd als abdis en lerares. Van heinde en verre kwamen gelovigen naar het klooster. Walburgis had ook de gave om zieken te genezen. Na een rijk leven, waarin ze veel voor anderen betekend heeft; stierf ze op 25 februari 779. Sint Walburgis werd een van de populairste heiligen van Duitsland. De pelgrims kwamen uit alle windstreken om haar graf te bezoeken. Haar verering raakte ook verspreid naar Nederland, België en Noord-Frankrijk, waarschijnlijk via Friese kooplui die handel dreven in dit gebied. In Nederland zijn of waren er kerken in Groningen, Zutphen, Tiel en Arnhem; in België onder meer in Antwerpen, Brugge en Veurne, van waaruit Noord-Frankrijk werd bereikt. Volgens de overlevering kwam er geneeskrachtige olie uit een rots waarop haar relikwieën waren geplaatst. De nacht van 1 mei, de dag waarop haar relikwieën in 870 naar Eichstätt werden overgebracht, wordt de Walpurgisnacht genoemd en markeert het begin van de zomer. Bron: Ton van Gestel.

Parkstraatgemeente

stadspastoraat Visie en inspiratie

Parkstraatgemeente

aanvang diensten 10.15 uur tenzij anders aangegeven.

Samenwerkingsverband Remonstranten en Vrijzinnige Protestanten Kerkgebouw: Parkstraat 31a / Kastanjelaan 22e www.parkstraatgemeente.nl • predikant: ds. M.G. Fernhout [email protected] • wijkredactie: Els van Essen [email protected]

bij de diensten

Op zondag 2 juni is er geen dienst in de Parkstraat, dan hebben we de jaarlijkse Buitendag. Die houden we dit jaar samen met de Oosterbeekse Remonstranten, waarbij getracht gaat worden, om ergens een hagenpreek te houden, met de predikanten van onze beide gemeenten. In de middag gaan we Museumpark Orientalis bezoeken, dat hard bezig is met een mooi programma voor het publiek om zo hopelijk weer een zekere toekomst tegemoet te gaan. Daarna gaan de diensten weer gewoon elke zondag door, tot aan de gezamenlijke zomerdiensten, die met de Doopsgezinden en Waalse gemeente worden georganiseerd. Maar dat duurt nog een hele tijd. In het volgende nummer zal er informatie gegeven worden over de Kerkennacht, waar wij als Parkstraatkerk op 22 juni een aandeel in hebben.

Weekend naar Leipzig

Aan het begin van de zomervakantie hebben we weer een weekend gepland om onze Partnergemeente in Leipzig te bezoeken. Van 5 tot 7 juli zullen we daar verblijven, het hoofdthema is ‘Avondmaal’. Maar naast het met elkaar uitdiepen van dit thema gaat het vooral ook om elkaar te ontmoeten, en samen een zonnig weekend beleven in de mooie stad Leipzig. Els van Essen

Het Stadspastoraat Arnhem biedt iedere zinzoekende mens een ‘thuis’ aan. Het is er voor mensen die kerkgaand zijn en verdieping of verbreding zoeken, en voor mensen die niet kerkelijk zijn en op andere manieren bezig zijn met zingeving en spiritualiteit. Het Stadspastoraat Arnhem wil op deze manier een ‘grazige weide’ zijn, midden in de stad. Een plek waar mensen hun reis kunnen onderbreken, waar ze even op adem kunnen komen en voedsel tot zich kunnen nemen. Leeftocht voor onderweg.

agenda

woensdag 12 juni 2013 Filmhuis vanaf 18:45 bij Focus Filmtheater vrijdag 14 juni 2013 Het Gasthuis 18:00-21:00 uur zondag 16 juni 2013 De goede repetitie 16:00-17:00 uur filmhuis Een avond samen naar de film. Welke film? Dat is vooraf niet bekend. Het is ook niet belangrijk. Waar het om gaat is dat je met mensen die je niet kent en anders misschien niet zou hebben ontmoet een film bekijkt en bespreekt die je wellicht niet zou hebben uitgekozen. En die combinatie van onbekende mensen en een onbekende film, kan een verrassende avond opleveren. NB: omdat de film soms al om 19:00 uur start, verzamelen we om 18:45 uur. Dit kan betekenen dat je even moet wachten als de film om 19:30 uur begint. I.v.m. reserveringen tijdig opgeven! Je dient je kaartje zelf tijdig te halen/kopen aan de kassa van Focus. Door wie: Ad Boogaard is behalve groot filmfan pastorcoördinator van het SpA, Hanneke ter Beest is Humanistisch Raadsvrouw en is ook gek op films, documentaires en tvseries. Dag: woensdag 12 juni Tijd: vanaf 18:45 uur Kosten: prijs film (vrijwillige bijdrage aan SpA is welkom!). Plaats: FocusFilmtheater het gasthuis In 2010 zijn wij begonnen met Het Gasthuis. Op weg naar een toekomstig ‘Stadsklooster’, leek het ons aardig elkaar als religieus daklozen, vrome zwervers of (post-)moderne monniken (zonder orde), kortom als mensen maandelijks te ontmoeten. En wat is daarvoor een betere moment dan de maaltijd? Het Gasthuis telt nu ± 20 mensen. Dat is wat teveel om thuis uit te nodigen. Dus is er 6x het zgn. Groot Gasthuis. Dan kan iedereen komen. Daarnaast mag ieder zelf een Klein Gasthuis organiseren: jij meldt je als kok en de ‘gasten’ geven zich op en eten bij jou. Als je geen plek hebt om zoveel of überhaupt gasten te ontvangen, mag je ook enkel gast zijn in Het Gasthuis (wellicht kun je helpen met inkopen, koken of de afwas?). Hoe dan ook, welkom! NB. Opgave gewenst i.v.m. inkopen! Door wie: Han Hoekstra (?) en Ad Boogaard Dag: vrijdag 14 juni Tijd: 18:00-21:00 uur Kosten: contant betalen Plaats: in Stadspastoraat of elders.

stadspastoraat arnhem

Plaats voor bezinning, verdieping en ontmoeting • • • • • •

Driekoningendwarsstraat 30 , 6828 EH Arnhem telefoon: 3513185 www.stadspastoraatarnhem.nl e-mail: [email protected] pastor: Ad Boogaard banknr.: 3848804 t.n.v. Stadspastoraat Arnhem 21

LanDeLiJKe KerKnieuWs nieuwe lutherse synode

De lutheranen binnen de Protestantse Kerk in Nederland hebben een nieuwe synode. De evangelisch-lutherse synode (ELS) fungeert als een orgaan binnen de Protestantse Kerk in Nederland dat er zorg voor draagt dat het lutherse gedachtengoed binnen de Protestantse Kerk bewaard blijft. De synode adviseert daarbij de lutherse gemeenten in de PKN en vertegenwoordigt die gemeenten wereldwijd, onder andere binnen de Lutherse Wereldfederatie. Enkele afgevaardigden van de ELS hebben zitting in de generale synode van de Protestantse Kerk. Van de 10.718 lutheranen die voor de verkiezingen aangeschreven zijn, hebben 1545 personen een geldig formulier teruggestuurd. Dat is een opkomstpercentage van bijna 15 procent. In vergelijking met eerder gehouden verkiezingen wijkt dit percentage niet significant af. Het Lutherse interim-bestuur meldt dat er door deze verkiezingen weer een belangrijke stap gezet is naar het optimaal functioneren van een nieuwe evangelisch-lutherse synode binnen de Protestantse Kerk in Nederland voor de periode 2013 – 2017. De bestuurlijke functies binnen de nieuwe synode zullen op de vergadering van 31 mei 2013 worden toegedeeld. De evangelisch-lutherse synode in de Protestantse Kerk besloot zichzelf eind 2011 op non-actief te stellen. De synode functioneerde al enige tijd niet goed, onder meer door persoonlijke tegenstellingen. Het synodebestuur van de Protestantse Kerk benoemde vervolgens een interim-bestuur. Dat moest een huishoudelijk reglement opstellen, nieuwe verkiezingen voor de synode voorbereiden en werken aan het herstel van de verhoudingen.

hulpverlening in syrië, Jordanië en Libanon

Kerk in Actie besteedt het geld dat zij ontvangen heeft voor de slachtoffers van de Syrische burgeroorlog in Syrië, Jordanië en Libanon. Het gaat om inkomsten uit de nog lopende actie van de Samenwerkende Hulporganisaties en om inkomsten eerder verkregen van plaatselijke gemeenten en individuele giftgevers. Kerk in Actie steunt in samenwerking met de ACT Alliance de hulpverlening die in Syrië door de Grieks Orthodoxe Kerk wordt uitgevoerd (€ 286.000,-), in Libanon (€ 296.000,-) en de hulpverlening van Finn Church Aid in Jordanië (€ 186.000,-). Dit zijn partnerorganisaties van Kerk in Actie. Door haar netwerk van partners is het voor Kerk in Actie mogelijk om de getroffen bevolking te bereiken. In Syrië verblijven de vluchtelingen voor het geweld bij familie en vrienden of in geïmproviseerde schuilplaatsen in publieke gebouwen zoals scholen of ziekenhuizen. De vluchtelingen die Kerk in Actie in Jordanië en Libanon bijstaat, verblijven in vluchtelingenkampen, huren kamers of wonen tijdelijk in tenten. Onder de vluchtelingen in Syrië, Jordanië en Libanon is er behoefte aan voedsel, drinkwater en eerste levensbehoeften. Buiten Syrië bestaat de hulp ook uit sanitaire voorzieningen, psychosociale hulp, onderwijs en voorlichting over hygiëne om de uitbraak van besmettelijke ziekten in de vluchtelingenkampen en daarbuiten te voorkomen. Deze hulp wordt door de ACT Alliance verstrekt. U kunt bijdragen aan onze hulpverlening via giro 555.

ben jij er bij?

Zet dan de datum van de EO-Jongerendag vast in je agenda. Wanneer: Zaterdag 1 juni Waar: Gelredome in Arnhem Tijd: Het buitenterrein gaat om 11.00 uur open, het stadion is om 12.00 uur open en het programma in het stadion start om 13.30 uur. Om 21.00 uur is de EO-Jongerendag afgelopen. Meer informatie: www.eo.nl/neo/evenement/eojongerendag. 22

generale synode 26 april 2013: Liedboek vrijgegeven voor beproeving Tijdens de Generale Synode op 26 april 2013 is besloten het nieuwe liedboek vrij te geven voor beproeving. De generale synode kon het nieuwe liedboek niet inhoudelijk toetsen, omdat de exacte inhoud van het nieuwe liedboek op dat moment nog niet bekend was.

In 2007 stemde de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland in met de aanpak voor het samenstellen van een nieuw liedboek, als vervanger van het Liedboek voor de Kerken, dat dateert van 1973. Een nieuw liedboek moest uitdrukking zijn van de identiteit van de Protestantse Kerk en daarbij rekening houden met de diverse taalvelden en muziekcultuur binnen de kerk. Veel deelnemers uit de kerken hebben meegewerkt aan het ontstaan van het liedboek. De nieuwe bundel zal een feest van herkennen en een feest van ontdekken zijn. Het sluit aan de ene kant aan bij het bekende (de Psalmen, liederen overgenomen uit het Liedboek voor de kerken en andere veelgebruikte bundels) en bevat daarnaast een grote schat aan nieuwe of gewijzigde liederen; het heeft een veel groter bereik aan lied- en muziekculturen dan het huidige liedboek en geeft mogelijkheden voor uiteenlopende vormen van begeleiding (piano, orgel, bands). Het nieuwe liedboek is daardoor ook rijker en omvangrijker (ruim duizend liederen, 1400 “items”) dan het Liedboek voor de kerken uit 1973. De synode stemde in met het besluitvoorstel zoals het moderamen dat had voorbereid en gaf het liedboek ter beproeving vrij. De gemeenten zullen te zijner tijd informatie ontvangen met het oog op de beproeving. Op het moment dat deze Kerkperspectief bij u door de bus wordt geschoven, wordt in Monnickendam het nieuwe Liedboek geïntroduceerd. Ongetwijfeld zal er in de diverse media de nodige aandacht aan worden gegeven.

aLLe ZeVen Dagen mei 2013 za zo ma di wo do vr

25 mei 26 mei 27 mei 28 mei 29 mei 30 mei 31 mei

Spreuken 8:1-21 Spreuken 8:22-36 Spreuken 9:1-18 Lucas 6:1-11 Lucas 6:12-26 Lucas 6:27-38 Lucas 6:39-49

Filosofie - liefde voor de wijsheid Scheppingsverhaal Wijsheid duurt het langst Blij met de sabbat Bergrede in de vlakte Beloning op langere termijn Geloven moet je doen

za zo ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za zo ma

1 juni 2 juni 3 juni 4 juni 5 juni 6 juni 7 juni 8 juni 9 juni 10 juni 11 juni 12 juni 13 juni 14 juni 15 juni 16 juni 17 juni

Lucas 7:1-10 Galaten 1:1-12 Galaten 1:13-24 Psalm 21 Spreuken 10:1-11 Spreuken 10:12-22 Spreuken 10:23-32 Psalm 26 Lucas 7:11-17 Lucas 7:18-35 Lucas 7:36-50 Lucas 8:1-15 Lucas 8:16-21 Psalm 52 Galaten 2:1-10 Galaten 2:11-21 Galaten 3:1-14

Zeggingskracht Geen ander evangelie Paulus over zijn roeping Koningslied Kracht-termen Spreken is modder, zwijgen is goud. Tegen-stellingen Schone handen De zoon komt terug Meedoen of niet Voetwassing Zaaien Familieverhaal Ontmaskering Ruimte Paulus versus Petrus Tact?

Juni 2013

Colofon Kerkperspectief Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente te Arnhem verschijnt 16x per jaar

Kopij voor het volgende nummer

nr. 8 (van 15 juni t/m 6 juli 2013) bij voorkeur e-mailen naar: [email protected] evt. afgeven op het kerkelijk bureau.

Kopij inleveren voor maandag 3 juni 2013 - 12:00 uur Wijknieuws

Aanleveren via de wijkredacties De namen en adressen staan vermeld in de koppen bij de wijkberichten.

Redactie

Menno Leistra (tel. 0575-845930), Rita Hop, Theo van Loenen, Henny Kalisvaart (eindredactie/lay-out).

Abonnementen

W.A. van Woerkens, telefoon: 026–3811103, e-mail: [email protected] Kosten: Jaarabonnement: € 21,50 Digitaal abonnement: € 11,50 ING rekening: 2571164

Adverteren in Kerkperspectief

Info: W.A. van Woerkens, telefoon: 3811103, e-mail: [email protected]

Drukwerk: Digidruk Vandenhul BV Kerkelijk Bureau PGA

Rosendaalseweg 507, 6824 KL Arnhem telefoon: 026-4420987 e-mail: [email protected] Geopend: elke werkdag 9.00 - 12.30 uur.

Bankrekeningen PGA

voor vrijwillige bijdragen: 63.58.17.187 t.n.v. Protestantse Gemeente te Arnhem voor overige: 69.96.42.132 t.n.v. Protestantse Gemeente te Arnhem.

Van de redactie

Het was deze keer passen en meten, niet door een tekort aan ruimte, maar twee pagina’s te veel. Dat is het schrikbeeld van iedere layouter: 22 pagina’s. Dus dan moet er wat worden aangepast en omgezet en bijgegoogeld, over Walburgis bijvoorbeeld. Zo kon ook de uitwisseling van de wijkgemeente Salvatorkerk en de Evangelisch-Lutherse Kerk met hun partnergemeenten in Duitsland wat extra aandacht krijgen. In het weekend van 8 en 9 juni viert de wijkgemeente in Presikhaaf dat ze al 12½ jaar samen kerk zijn. Er was in het vorige kerkblad al veel over te lezen en dat is ook nu weer het geval. Paul van Lunteren heeft een geweldig werk verricht en we willen hem ook hartelijk bedanken voor zijn medewerking aan de afgelopen vier nummers van Kerkperspectief. Hopelijk kunnen we nog vaak een beroep op hem doen als we wat achtergrondinformatie over kerkelijk Arnhem willen hebben. Nu hij archivaris van de PGA is geworden, gaat dat nog wat gemakkelijker, denk ik. Een ander feit van enig historisch belang voor Arnhem vond op Eerste Pinksterdag plaats: de Walburgisbasiliek werd ’aan de eredienst onttrokken’. Daardoor is de Walburgis geen basiliek meer. De onderscheidingstekenen die horen bij de status van Basiliel, het conopeum of baldakijn en het tintinnabulum (klokjes), werden overgedragen aan het Museum Schatkamer. Aan conopeum en tintinnabulum kan men herkennen of een kerk de eretitel van basilica minor (basiliek) heeft gekregen. Ze staan aan weerskanten van het hoofdaltaar. Op de website (walburgisarnhem.nl) staat: ‘De St. Walburgisbasiliek is een kerk uit de 14e eeuw en daarmee de oudste kerk van de stad. De twee torens, de sobere bakstenen buitenkant in combinatie met het gotische interieur, de oorspronkelijk rechthoekige vorm en de vroege bouwdatum maken de kerk tot een bijzonder monument. Een monument met een veelbewogen geschiedenis.‘ Op de site vindt u ook de ingewikkelde geschiedenis van deze kerk en haar naamgeefster. Het is het lezen waard. Ik wens u weer veel leesplezier, en hopelijk kunt u het bij veel zonneschijn en warmte in de tuin of op het balkon lezen. Hartelijke groeten en tot ziens of lezens, Henny Kalisvaart, eindredactrice.

Diakonaal bureau

Diaconaal consulenten/secretaris: Margriet Kok, Nancy Spiele en Alie Teunissen Zijpendaalseweg 57, 6814 CD Arnhem telefoon: 026-3512201 e-mail: [email protected] website: www.diaconiearnhem.nl

Bankrekeningen diaconie

voor vrijwillige bijdrage: 22.53.87.522 t.n.v. College van Diakenen Arnhem o.v.v. vrijwillige bijdrage 2013. Voor overige giften: 635800667 t.n.v. College van Diakenen Arnhem.

Data Kerkperspectief 2013 No 8 9 10 11 12 13 14 15 16

kopijdatum 3 juni 2013 24 juni 2013 5 augustus 2013 26 augustus 2013 16 september 2013 7 oktober 2013 28 oktober 2013 18 november 2013 9 december 2013

verschijningsdatum 15 juni 2013 6 juli 2013 17 augustus 2013 7 september 2013 28 september 2013 19 oktober 2013 9 november 2013 30 november 2013 21 december 2013 23

de Brink 11 Arnhem-Elden tel: 026 – 381 45 73 www.kapsalonhulstein.nl

KENNIS EN ERVARING, BIJ U IN DE BUURT! Aan een eerste vrijblijvend gesprek zijn geen kosten verbonden. NOTARISKANTOOR OCKHUYSEN Kronenburgsingel 60, 6831 gx Arnhem tel. 026 – 320 10 00 www.notarisockhuysen.nl

FRANSEN BV 026 - 364 86 44 Bezoek onze Shellshop en spaar airmiles terwijl u tankt. Winkelcentrum Presikhaaf EVANGELISCHE BOEK- EN MUZIEKSHOP “DE WEGWIJZER” VOOR UW: BIJBELS - KAARTEN - CD’s - DVD’s - CADEAU’s Adres: Croydonplein 418, 6831 LN Arnhem Tel. 026 – 323 12 88 Achter winkelcentrum Kronenburg. Gratis parkeren.

Open: dinsdag t/m vrijdag van 09.30 – 17.00 uur zaterdag van 09.30 – 16.30 uur www.wegwijzerarnhem.nl

[email protected]

Bij Monuta Arnhem krijgt u alle ruimte voor uw wensen. Wij zijn er voor u. Voor, tijdens en na de uitvaart.

We zijn 24 uur per dag bereikbaar op 026 - 442 42 25. Ook als u niet bij ons verzekerd bent. U kunt ons uitvaartcentrum bezoeken op de Eimerssingel West 7 te Arnhem, of op www.monuta.nl

Ouderenzorg zoals u dat wenst

Zorgcentrum Vreedenhoff is gelegen in een bosrijke omgeving in Arnhem aan de Velperweg. Het biedt 235 ouderen aangename woonruimte en uitstekende verzorging, waaronder een aparte Woonafdeling Dementie. Thuiswonende ouderen vinden bij Vreedenhoff voorzieningen als Dagverzorging, Dagopvang Dementie en Thuiszorg. Voor al haar cliënten organiseert Vreedenhoff talrijke activiteiten om het verblijf in het zorgcentrum zo aangenaam mogelijk te maken. Maatstaf voor zorg en aandacht is de vraag van de bewoner zelf; altijd wordt gekeken naar wat hij of zij zelf kan. Gemotiveerde verzorgenden, verpleegkundigen en activiteitenbegeleiders staan hiervoor garant. Verder werkt Vreedenhoff met eigen deskundigen als een gerontopsycholoog, ergotherapeut, fysiotherapeut en geestelijk verzorger. Vreedenhoff is een christelijke instelling, geworteld in de protestantse traditie wordt de oecumene een warm hart toegedragen en staat open voor elke levensopvatting. Meer informatie en contact: Vreedenhoff, Esperantolaan 2, 6824 LV Arnhem 026 – 384 65 00 [email protected] www.vreedenhoff.nl