Kerkinformatie. Katern: Jaarverslag Film Thuiskomen over ouderen Vredeszondag Handreiking voor gesprek over tweede doop'

Kerkinformatie nummer 206  •  september 2012

Katern: Jaarvers lag 2011 Film Thuiskomen over ouderen • Vredeszondag Handreiking voor gesprek over ‘tweede doop'

2|

Internetnieuwtjes Protestantse Kerk peilt waardering producten en diensten www.pkn.nl/panel Leden van de Protestantse Kerk kunnen sinds kort via een speciaal internetscherm hun mening geven over producten en diensten van de dienstenorganisatie van de landelijke kerk. Wie zich aanmeldt voor dit nieuwe Panel Protestantse Kerk wordt regelmatig gevraagd mee te denken over de dienstverlening aan gemeenten en predikanten. Deelnemers zijn bijvoorbeeld predikanten, kerkenraadsleden, kerkleden die cursussen volgen, teksten of producten afnemen, donateur zijn van Kerk in Actie of lezers van Kerkinformatie. Zij krijgen circa zes keer per jaar het verzoek een digitale vragenlijst in te vullen. De antwoorden worden gebruikt om de dienstverlening bij te stellen, nieuwe producten aan te bieden of op een andere manier te communiceren. Het streven is binnen een jaar vijfduizend panelleden te verwelkomen. Wie zich aanmeldt, ontvangt (digitaal) een basisvragenlijst waarin wordt gevraagd naar onder meer leeftijd, postcodegebied en eventuele functie in de kerkelijke gemeente. Daarmee kan later gericht geselecteerd worden, zodat deelnemers geen vragen krijgen waar ze niets mee kunnen. Deelname is anoniem, er volgt zonder uitdrukkelijk gegeven toestemming geen reclame op en er wordt er altijd gerapporteerd over de resultaten.

Een website voor uw gemeente: te moeilijk? Te duur? Niet haalbaar? Kijk eens op www.protestantsekerk.net!

Bijbelkennis

Diaconale Kieswijzer

www.prentenbijbel.nl

www.kerkinactie.nl/kieswijzer

Deze website van het Nederlands Bijbelgenootschap is uitgebreid met een behendigheidsspel voor kinderen tussen de 5 en 8 jaar. Samen met hun ouders worden ze uitgedaagd om hun kennis van bijbelverhalen te testen. Het concept past ook in het lesprogramma van een basisschool. De Prentenbijbel, geïllustreerd door Marijke ten Cate, is sinds 2008 een geliefde kinderbijbel in binnen- en buitenland.

In het zicht van de Tweede Kamerverkiezingen komt Kerk in Actie met een kieswijzer. Deze biedt geen stemadvies, maar laat zien hoe politieke partijen zich inzetten voor diaconale en sociaalmaatschappelijke thema’s. Te denken valt aan armoede, uitsluiting en sociale tegenstellingen, vluchtelingen, migratie en multiculturele samenleving, duurzaamheid, zorg en mondiale verantwoordelijkheid. De site sluit aan bij oproepen van Eurodiaconia, een netwerk van diaconale organisaties in Europa.

Morgen zal hij komen

Rust in 24/7 economie

www.lokaal47.com

www.centrumvoorisraelstudies.nl

Dominee Derk Floors en de muzikanten Christan en Hans Grotenbreg uit Rheden hebben het theaterprogramma ‘Morgen zal hij komen’ geschreven. Zij laten zich graag uitnodigen door kerken en gemeenten. In de vorm van een tweeluik worden verrassende verhalen en ontmoetingen met pianoklanken opgevolgd door joodse verhalen en klezmermuziek. Verhalen met een knipoog naar de hemel. Door professionals, dus er hangt wel een prijskaartje aan.

Op 6 september viert het Centrum voor Israëlstudies haar 10-jarig bestaan met een conferentie in de Christelijke Hogeschool te Ede. Thema: de actuele betekenis van de sabbat, beluisterd vanuit de levende Joodse traditie. Hoofdspreker is prof. Moshe Silberschein, rector van een bekende rabbijnenopleiding in Jeruzalem. Met optreden van Klezmerband Vilde Katshke o.l.v. Gottfrid van Eck en workshops. Aanmelden kan via deze website.

Colofon   Nummer 206 september 2012   ISSN 1380-460X

Kerkinformatie verschijnt elf keer per jaar als officieel orgaan van de Protestantse Kerk in Nederland. Algemeen adres Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland, Joseph Haydnlaan 2a, 3533 AE Utrecht, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 18 80, e-mail: [email protected]. Kerkinformatie  •  september 2012

Abonnementenadministratie Abonnementsprijs e 17,50 per jaar; buitenland e 24,-. Vanaf 35 ex.: e 15,- per jaar. U kunt zich als abonnee opgeven en afmelden bij de Abonnementen-administratie Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 17 25, [email protected] Dit blad is voor visueel gehandicapten in aanpaste leesvorm verkrijgbaar. Voor nadere informatie CBB, Postbus 131, 3850 AC Ermelo, telefoon (0341) 56 54 99.

Redactie-adres Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 14 17 (di, wo, do). E-mail: [email protected] Advertenties: zie achterin aan het begin van de advertentierubriek.

Opmaak Ladenius Communicatie B.V., Houten

Redactie Janet van Dijk, Jan-Gerd Heetderks (hoofdredacteur), Marloes Keller, Marieke Riedemann, Henk van IJken en Frans Rozemond (eindredactie).

Overname van artikelen wordt op prijs gesteld, mits met bronvermelding. Overname van foto’s in overleg.

Basis vormgeving ReproVinci, Schoonhoven

Druk Drukkerij de Groot, Goudriaan Kerkinformatie op internet www.pkn.nl/kerkinformatie

|

Ten geleide

‘Dienstgeheimen’ is de naam van een nieuwe rubriek. In deze rubriek komen vragen aan de orde over de kerkdienst. De werkgroep Eredienst ontvangt regelmatig vragen uit het land over ‘wat wel en wat niet kan’ in de eredienst. Vragen die waarschijnlijk niet alleen bij die ene vragensteller leven, maar ook breder. In deze rubriek wordt gepoogd antwoorden op die vragen te geven. Soms geven leden die als zuigeling gedoopt zijn aan, dat zij opnieuw gedoopt willen worden. Bijvoorbeeld omdat het geloof voor hen pas op latere leeftijd belangrijk werd. Kan dat? In de generale synode is vorig jaar hierover uitvoerig gesproken. Een tweede doop werd afgewezen maar tegelijkertijd werd gezocht naar rituelen die hierin van betekenis kunnen zijn. Nu is er een handleiding voor kerkenraden verschenen bij gesprekken over de ‘tweede doop’. In het artikel over deze brochure vindt u nadere informatie.

    4

Diaconaat

Thuiskomen in het verzorgingshuis     9

Pastoraat

Symposium over ouderdom: kunst en kunde   10

Israëlzondag

‘Een baldakijn van trouw’   14

Studiedag

Missionaire (on)mogelijkheden van social media   15

Gemeente

Inspiratiebeurzen: voorlichting, verdieping en ontmoeting   16

Kerk en Israël

Kerk & Israël Onderweg vernieuwd   17

Kerk en Islam

Islamitische moeder rouwt met christelijke moeder   18

Gemeente

Wat kan de kerk doen voor mensen die ziek zijn?    19

Kerk in Actie

Kerken kiezen voor groen   20

Gesprekshandreiking

'Over dopen in de Protestantse Kerk’   21

Oecumene

Nationale ontmoetingsdag ‘Wij kiezen voor eenheid’   22

Vredesweek

Van bron van conflict naar bron van vrede   23

Openbare basisschool

GVO heeft betrokkenheid van kerken hard nodig   24

JOP

Catechese: waar begint het en waar houdt het op?

bi

j

Rubrieken

 6 Kroniek

d

e

Jan-Gerd Heetderks hoofdredacteur Kerkinformatie

Inhoud

kerk in actie

Wat kan de kerk doen voor mensen die ziek zijn of met beperkingen moeten leven? Met deze vraag zijn vijf ‘pilotgemeenten’ in de afgelopen tijd bezig geweest. Gesproken werd over de betekenis van het gezamenlijke gebed, de betekenis van genezing in de Bijbel, genezingsdiensten, er werd nagedacht over de grenzen van medisch handelen en sprekers uitgenodigd om toegerust te worden. Een ervaringsverhaal uit Doorn en Joure.

3

co ve

12

Mensen (inclusief predikantswisselingen)

13

Daar in Utrecht

rfot

25 Collecten

o

26 Bijbelteksten Taizé 29 Advertenties

Bernard Bussemaker maakte een bijzondere film over het leven in een verzorgingshuis. Mevrouw Van Beek-van Maanen werkte mee aan de film.

Kerkinformatie  •  september 2012

4|

Hoopvolle film wil gesprek op gang brengen

Thuiskomen in het verzorgingshuis

at an se on Dim en ac

Je thuis voelen in een verzorgingshuis. Dat is voor veel mensen onmogelijk. Ze voelen zich, soms wel tien jaar lang, onwennig op de laatste woonplek van hun leven en vinden weinig aansluiting bij medebewoners. Onder bewoners en medewerkers van verzorgingshuizen zijn die gevoelens vaak geen onderwerp van gesprek. Filmmaker Bernard Bussemaker wil daar met de film Thuiskomen verandering in brengen. ‘Ik heb een hoopvolle film willen maken.’ Bernard Bussemaker wil vóór het interview graag even naar verzorgingshuis De Koperhorst in Amersfoort, niet ver van zijn eigen woning. Om foto’s te maken, maar ook om ‘in de sfeer te komen’, zegt hij. Hij wordt links en rechts gegroet – mensen kennen hem nog van de filmopnames van een klein jaar geleden. Mevrouw Van Beek-van Maanen (77) ontvangt ons hartelijk. Zij stond in september vorig jaar vrijwillig haar kamer veertien dagen af zodat Bussemakers film daar kon worden opgenomen. Ze verhuisde zolang naar een vriendin. ‘Als je kunt helpen, doe je dat toch?’ is haar simpele motivatie. Ze heeft Bussemakers film bekeken; de première van Thuiskomen was – uiteraard – in De Koperhorst. De problematiek is herkenbaar, zegt ze. ‘Er zijn mensen die zich hier na jaren nog altijd niet thuis voelen.’ Zelf heeft ze het in het verzorgingshuis, waar ze vier jaar geleden kwam wonen, goed naar de zin. ‘Je moet je gewoon een beetje aanpassen.’ Ze is veel beneden, doet aan allerlei activiteiten mee en heeft goede contacten met medebewoners. ‘Ze vechten soms om wie naast me mag zitten. Dan zeg ik er wat van. Dat kan niet.’ Na veertien dagen kreeg ze haar kamer precies zo terug als ze ’m had achtergelaten. Van het hele interieur waren foto’s gemaakt, zodat alles weer precies op z’n eigen plek teruggezet kon worden. ‘Als er iets was stukgegaan had ik het ook niet erg gevonden hoor’, zegt mevrouw Van Beek. ‘Het komt allemaal van de kringloop, dan had ik daar gewoon weer wat nieuws gehaald.’ Voor de foto’s haalt ze met genoegen nog even een keer haar balkonnetje leeg. Afgepaste aandacht Bussemaker was erg blij met het aanbod van mevrouw Van Beek, vertelt hij even later in zijn eigen woning. ‘Waar vind je anders zomaar een kamer in een verzorgingshuis waar je een film kunt Kerkinformatie  •  september 2012

Mw. Van Beek-van Maanen stond haar kamer in het verzorgingshuis tijdelijk af voor de film.

opnemen?’ Het vooronderzoek voor zijn film deed hij ook in De Koperhorst. Het idee voor Thuiskomen ontstond al in 2008, vanuit twee fascinaties van Bussemaker: vooroordelen en de ‘afgepaste aandacht’ die bewoners van verzorgingshuizen krijgen. ‘Je moet het daar doen met wat je hebt. Je kunt geen nieuwe wegen meer inslaan.’ Die beide ideeën combineerde hij in zijn korte film in de hoofdpersoon Tom Hertog. Die woont alleen na het overlijden van zijn vrouw, loopt niet meer stabiel, maar wil z’n rollator eigenlijk niet gebruiken. Het verzorgingshuis biedt de veiligheid die in zijn situatie nodig is, maar hij voelt er weinig voor. ‘Ik weet niet of ik hier wel blijf hoor’, zegt hij in

het begin van de film tegen zijn kleinzoon. Bussemaker: ‘Hij ziet zijn kamer als een hotelkamer en houdt de rest van het huis liefst buiten zijn wereld.’ Toch zijn er mensen die hem steeds weer uitnodigen contact aan te gaan, zoals zijn buurman en een activiteitenbegeleidster. Hun volhardendheid heeft uiteindelijk succes. ‘Tom Hertog denkt dat-ie zonder anderen kan’, zegt Bussemaker. ‘Maar dat kan niemand. Als je in de situatie komt dat je de mensen om je heen niet meer voor het kiezen hebt, kun je besluiten je in anderen te verdiepen. Dan kunnen er zomaar goudmijntjes tussen zitten. Dat is waar ik met deze film een lans voor wil breken. Ik heb een hoopvolle film willen maken.’

| herkenning. ‘Er is gelukkig steeds meer oog voor het mentaal welbevinden van ouderen’, zegt Bussemaker. Aandacht van medewerkers is daarbij van groot belang en tijdsdruk hoeft lang niet altijd een excuus te zijn. ‘Ook als je niet veel tijd hebt, kun je wel met 100 procent aandacht je werk doen. Je kunt uitstralen dat je zo weer weg moet óf dat je er even helemaal bent. Dat maakt een groot verschil voor de mensen die van je afhankelijk zijn.’ In die boodschap speelt Bussemakers eigen geloofsovertuiging een rol, hoewel die in de film niet expliciet naar voren komt. ‘God heeft geen voorkeuren, Hij houdt van iedereen. Wíj moeten proberen dat uit te voeren, door voor elkaar een naaste te zijn. Of je nu een bewoner bent of een medewerker. We moeten het niet beter willen weten dan God; ook wij zouden mensen een tweede, derde of vierde kans moeten gunnen.’

Bernard Bussemaker: 'Ik heb een hoopvolle film willen maken.'

Schrijnend De werkelijkheid is vaak weerbarstiger, weet hij uit de gesprekken die hij in De Koperhorst voerde. ‘Er is hier niemand met wie ik een gesprek kan voeren’, of: ‘Mijn thuis wordt het hier nooit’. Dergelijke opmerkingen hoorde hij regelmatig. ‘Schrijnend’, zegt Bussemaker. ‘Zelfs een gewoon gesprek kunnen veel mensen voor hun gevoel niet voeren. Mensen proberen het vaak ook niet, bang dat ze iemand kwetsen of dat iemand met wie ze een nieuwe vriendschap aangaan, er een jaar later niet meer zal zijn.’ Met zijn film wil Bussemaker het gesprek daarover op gang brengen, onder bewoners en hun familie, en onder medewerkers. Dat hij in die opzet slaagt, bleek al tijdens de proefvertoningen. Naar aanleiding van de film beginnen mensen vaak iets over zichzelf te vertellen. Eén vrouw kreeg daarop de reactie van een medebewoonster: ‘Nou woon ik al twee jaar naast je, maar dit verhaal kende ik helemaal niet!’

dens het vertonen van de film. Over de première in De Koperhorst vertelt Bussemaker: ‘Toen Tom viel, ging er een golf van ontzetting door de zaal. Om de scène waarin een aantal bewoners zichzelf in de lift propte, moest iedereen juist erg lachen.’ De pesterijtjes worden ook herkend. Zoals de ‘heilige’ tafelschikking voor het koffiedrinken en het eten. Wie daar verandering in probeert aan te brengen, wordt genadeloos weggestuurd. Bussemaker: ‘Mensen worden niet per se wijzer als ze ouder worden. Een verzorgingshuis is een harde wereld. Daar moet je het maar zien te redden, ook als je een zachtaardig karakter hebt. Dat is niet makkelijk.’ Ook medewerkers in de ouderenzorg die de film zagen, reageerden met

‘Bewoners zijn soms bang dat iemand met wie ze een nieuwe vriendschap aangaan er een jaar later niet meer zal zijn’

Pesterijtjes Ontroering, herkenning en soms hilariteit zijn veel voorkomende reacties tij-

Nagesprek Het script van de film riep veel positieve reacties op en Bussemaker kreeg het advies er een officiële productie van te maken. Dankzij professionele medewerkers, zoals regisseur Tess Löwenhardt, producent Nachtzon Media en enkele beroepsacteurs, is dit gelukt. Ouderenfondsen stelden geld beschikbaar. Wat de fondsen met name aansprak, was het idee van een gesprekshandleiding bij de film. Bussemaker: ‘In mijn eigen protestantse gemeente vertoon ik regelmatig films. Die zijn altijd met nagesprek. Een mooie film opent mensen en maakt iets los.’ Bussemaker schreef daarom bij Thuiskomen een handleiding voor een nagesprek. In veel verzorgingshuizen heeft de film inmiddels dat gesprek losgemaakt. Van de ongeveer vijfhonderd verkochte exemplaren zijn er driehonderd naar verzorgingshuizen gegaan. Maar ook aan pastorale werkers, predikanten én verhuizende ouderen en hun familieleden kan de film een opening bieden voor een gesprek. Berber Bijma freelance journalist

Tv-uitzending Thuiskomen wordt in het kader van de Week tegen Eenzaamheid (26 september - 5 oktober) op tv vertoond. De uitzending staat gepland voor 23 september om 23.00 uur bij de KRO-RKK. Thuiskomen is verkrijgbaar via Nachtzon Media: www.nachtzonmedia.nl. Meer informatie is ook te vinden op www thuiskomendefilm.nl

Kerkinformatie  •  september 2012

5

6|

Kroniek

Roeping De scriba en preses van de generale synode hebben

beschikken over vrijmoedigheid, overtuiging en

een paar keer per jaar een ontmoeting met studenten

enthousiasme.

aan het eind van hun studie. Die bevinden zich dan op het seminarie Hydepark en staan op de drempel

We staan dan ook te trappelen dit als predikant in de

van het predikantschap. Vaak zijn het stimulerende

praktijk te gaan brengen. Helaas. Er wordt van ons

ontmoetingen, maar de laatste was wel heel

verwacht te preken over licht, liefde en liturgische

bijzonder. Ongeveer dertig mensen, van wie een

kleuren, waar wij het concreter over God willen

groot aantal samen een hartekreet op papier had

hebben. Missionair kerk-zijn is beperkt tot de jaarlijkse

gezet. Integrale weergave kan hier niet, maar ik geef

rommelmarkt. Onze wens is om samen met een

graag de meest essentiële stukken weer.

gemeente dit patroon te doorbreken en zo vrijmoedigheid en enthousiasme vruchtbaar te maken

'Oh, word je predikant, dus jij doet straks het licht

met ruimte voor experimenteren, met nieuwe vormen

uit?' Als nieuwe aanstormende predikanten krijgen

en nieuwe woorden.

we deze reactie vaak. Niet echt bemoedigend. Natuurlijk zien ook wij dat de kerk in de marge

Hierbij beseffen we dat we beschikken over

terechtgekomen is. We proeven de gelatenheid.

enthousiasme en visie maar dat het ons aan ervaring

En wanneer wij voorgaan zijn we negen van de tien

ontbreekt. We verlangen naar inspirerende mensen

keer de jongste onder de kerkgangers. Dit alles stemt

die ons kunnen coachen. Daarnaast willen we

tot nadenken, maar is voor ons geen reden om het

betrokken worden bij de synode wanneer er gesproken

licht uit te doen. Integendeel, deze constateringen

wordt over de toekomst van de kerk en het ambt. Het

bepalen ons juist des te meer bij onze roeping.

gaat immers om een toekomst waarin wij werkzaam zijn en waar we visie op hebben.

Wil het licht blijven branden dan zullen we als kerk

Daarom doen wij een beroep op u als moderamen van

de leeftijdscategorie 20-35 moeten bereiken. Wij als

de synode. We zijn niet van plan het licht uit te doen,

toekomstige predikanten zijn onderdeel van deze

maar voelen ons geroepen het vuur aan te wakkeren.

generatie. Ook voor ons zijn geloof en kerk nooit

Geef ons de ruimte om aan onze roeping gehoor te

vanzelfsprekend geweest. Ook wij zoeken tussen alle

geven!

mogelijkheden naar onze eigen identiteit en authentieke antwoorden. De vragen van onze

Ik geloof dat het niet goed is om aan deze woorden

leeftijdsgenoten zijn ons niet vreemd.

nog veel toe te voegen. Ik zou er eerder aan afdoen. Maar het is duidelijk: hier klopt een nieuwe generatie

Om weer zichtbaar te worden als kerk, hebben we

aan de deur. Een generatie die een haarscherp oog

een duidelijke identiteit en een heldere boodschap

heeft voor wat er in deze tijd van de kerk verwacht

nodig. Hiermee bedoelen we geen dichtgetimmerd

wordt. Zij verdient het dat wij naar hen luisteren.

systeem, maar de overtuiging dat het geloof van de kerk ook van belang is voor de wereld om ons heen.

Gelukkig een kerk die zulke bezielde voorgangers klaar

We merken dat er in de kerk schroom is als het gaat

heeft staan.

om spreken over wat geloof voor mensen persoonlijk betekent. Onze generatie theologen is gewend concreet over God en geloof te spreken, we

Kerkinformatie  •  september 2012

Peter Verhoeff preses van de generale synode

| • berichten

• Afkondiging wijzigingen kerkordelijke regelingen De generale synode heeft in haar vergadering van 15 april 2011 de volgende kerkordewijzigingen vastgesteld:

De generale synode heeft in de vergadering van 11 november 2011 de volgende wijzigingen van de kerkordelijke regelingen vastgesteld:

Nr. 1/2011 Verplaatsing PThU en haar opleidingsplaatsen (wijziging van artikel 1 generale regeling opleiding predikanten en ordinantie 13-7)

Nr. 4/2011 Wijziging van ordinantie 3-7-1 in het kader van de evaluatie van de kerkorde Nr. 5/2011 Invoering van artikel 40a generale regeling predikantstraktementen

De vastgestelde wijzigingen onder nr.1/2011 zijn in werking getreden met ingang van 15 april 2011. Nr. 2/2011 Gedeeltelijke vergoeding traktements- en pensioenlasten in geval van opschorting (wijziging van artikel 24-8 generale regeling predikantstraktementen) De vastgestelde wijzigingen onder nr. 2/2011 zijn in werking getreden met ingang van 1 mei 2011. Nr. 3/2011 Invoering van de permanente educatie (wijziging generale regelingen Predikantstraktementen en opleiding en vorming van predikanten, invoering generale regeling permanente educatie) De vastgestelde wijzigingen onder nr. 3a/2011 zijn in werking getreden met ingang van 15 april 2011. De vastgestelde wijzigingen onder nr. 3b/2011 zijn in werking getreden met ingang van 15 april 2011. De vastgestelde wijzigingen onder nr. 3c/2011 zijn in werking getreden met ingang van 1 september 2012.

De vastgestelde wijzigingen onder nr. 4 en 5/2011 zijn in werking getreden met ingang van 1 november 2011 Nr. 6/2011 Voorkoming van dubbele pensioenopbouw en verlies van wachtgeld bij een tuchtmaatregel (wijziging van artikel 28-5 en 35a-2 generale regeling predikantstraktementen) Nr. 7/2011 Invoering permanente educatie voor predikanten en kerkelijk werkers (wijziging van ordinantie 3 en 13)

volgende wijzigingen van de kerkordelijke regelingen vastgesteld: Nr. 1/2012 Wijziging van de generale regeling voor de permanente educatie De vastgestelde wijziging onder nr. 1/2012 is in werking getreden met ingang van 1 september 2012. Nr. 2/2012 Nadere regeling van de verplichtingen inzake ambtswoning (wijziging van artikel 10 generale regeling predikantstraktementen) De vastgestelde wijziging onder nr. 2/2012 is in werking getreden met ingang van 1 mei 2012. De teksten van deze wijzigingen zijn gepubliceerd op de website van de Protestantse Kerk: www.pkn.nl en zijn te vinden door achtereenvolgens te klikken op: Actief in de Kerk > Kerkorde > Kerkordewijzigingen.

De vastgestelde wijzigingen onder nr.6 en 7/2011 zijn in werking getreden met ingang van 1 december 2011. Nr. 8/2011 Loslaten van maximale deeltijd van een predikant (wijziging ordinantie 3-17-1) De vastgestelde wijziging onder nr. 8/2011 is in werking getreden met ingang van 11 november 2011. De generale synode heeft in de vergadering van 20 april 2012 de

• Synodepreses Verhoeff wordt regionaal adviseur Ds. Peter Verhoeff uit Alkmaar wordt met ingang van 1 januari 2013 regionaal adviseur classicale vergaderingen voor de ambtelijke regio’s Utrecht en Noord-Holland. Hij wordt dan predikant in algemene dienst. Ds. Verhoeff is nu nog predikant van de Protestantse Gemeente te Alkmaar en preses van de generale synode.

Op 31 december 2012 eindigt zijn termijn als synodepreses. De generale synode zal in januari 2013 in haar nieuwe – verkleinde – samenstelling in een bijzondere zitting samenkomen om een nieuw moderamen en dus ook een nieuwe preses te kiezen. ‘Wij zijn verheugd dat ds. Verhoeff zijn brede kennis en zijn bestuurlijke

ervaring wil inzetten voor de ondersteuning van de brede moderamina van classicale vergaderingen en de regionale colleges bij hun leidinggevende taak in de kerk’, aldus synodescriba dr. Arjan Plaisier. •

Geloven in Le ren

Cursusoverz icht 2012

2013

• Studiegids 2012-2013 Bij dit nummer van Kerkinformatie treft u het nieuwe cursusoverzicht Geloven in Leren voor 2012-2013 aan, met de bijbehorende poster. Het overzicht geeft informatie over cursussen en activiteiten van het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie voor het komende seizoen. De poster kunt u ophangen op een zichtbare plaats in uw kerkgebouw. PROTES VOOR TOERUS TANTS CENTRUM TING EN EDU CATIE

Kerkinformatie  •  september 2012

7

8|

Christen-zijn op je werk Hoe kun je op een goede manier christen zijn op je werk? Gemeenten en predikanten die dit een uitdagende vraag vinden, kunnen dit als thema kiezen voor de kerkdienst op 11 november 2012, de zondag na Dankdag voor gewas en arbeid - of op een andere datum als dat beter schikt. De werkgroep Christen-zijn op je werk ondersteunt het thema met een speciale website.

N OP JE WER Volgens de werkgroep K CHRISTEN JE WERK CH -ZIJN op OP je Christen-zijn JE werk WERK CHRIS HRISTEN-ZIJRISTEN-ZIJN OP JE WER TEN-ZIJ OP N Oervaren K CHReen veel gelovigen P JE WERK CH JE W ER K Het is weeCHr RISTEN-ZIJNISTEN-ZIJN OP JEN W ERK CHRISTE RISTEN-ZIJN OP JE W zekere verlegenheid OP JE WERK maanmet d a g CH RISTEN-ZIJN N-ZIJN OP JE WERK ERK CHRISBen je christ en en ervaar dit thema. De meesten CH OP JE WERK je ee leven in de n kloof tussen kerk? Vraag CHRISTEN-Z RISTEN-ZIJN he t lev jij je ook af en op het we helpt op he wat hein IJN OP JE rk en het t werk? leven twee t christ en-zijn jewerelden: nu eigenlijk n Help! Het is weer maanda die van ‘de kerk’ en die g! laat Eddy verbruggen de Pender zie is. Als coach heeft hij vee‘het n dat deZij hristenen me ze kloof te l ervaringwerk’. t arbeidsprob van in het on lemen. Hij he chtlijnen aan reikt die he eft daarbij on dersteunen van el conc eeft hij advie tdekt da ree allerlei t helpen. Aadaarbij t de Bijbel zen bij proble hebben n de ha men rondo nd van casuss m: en rbeidspersp CHRISTEN-Z vragen over de relatie ectieven IJN ress OP JE WERK et scheiden tussen geloof en werk. van werk en privé ee’ zeggen Spreekt de Bijbel nflicten tige collega’s hierover en hoe dan? Is relatie met je baas ische dilem ma’s werk een zegen of een getuigen van je geloof vloek? Is er iets te het is weer ma andag! is ee n praktisch ede van Ch boek daover ristus ook op de inhoud t je concree maanzeggen dag te ervare t helpt om n. e Pender heeft een eigen ad van het werk, de emers bij he viesbureau en t zoeken naar coacht werkg oplossingen evers en in vastgewaarop manier lopen situati je je es. werk doet, je houding Buijten & Sc hiptegenover anderen, perheijn Mo tief sterdam deAm(on)mogelijkheden om je geloof te belijden en/of te verkondigen, Eddy de Pe nder enzovoort. En hoe kun je christen zijn op je werk? Moet je evangeliseren of juist niet? Kun je samen met collega’s bidden? Omslagtekening: christianzomer.nl Eddy de p

Help!

Het is weer maandag!

Help! het is wee

ksdeang dm nn ae

ender

Help!

r maandag

!

ODE

Website Op de website www. christenzijnopjewerk.nl staan preekschetsen, toespraken, bijbelteksten, liederen en verdiepende lectuur. Ook staat er een model-enquête om te onderzoeken hoe gemeenteleden hun christen-zijn op hun werk beleven. Verder is er materiaal en lectuur verkrijgbaar voor kringen, gespreksgroepen en andere belangstellenden.

Meer weten? Het initiatief van Christen-zijn op je werk wordt gesteund door Alphacursus Nederland, Bedrijfsgebed, CBMC, christennetwerk|gmv, Geloof in je werk, Geloven op Maandag, GIDSnetwerk, IMPACTnetwerk en RMU. In 2010 deden 22 gemeenten mee, in 2011 38 gemeenten. Informatie is te vinden via www.christenzijnopjewerk.nl. Voor vragen kunt u contact opnemen met Maarten Pijnacker Hordijk, e-mail: [email protected]

• berichten

• Musical ‘Ga je weg met God’ De nieuwe musical ‘Vaya con Dios’ (Ga je weg met God) gaat niet over een bijbels persoon, maar over het leven van de mens. Het materiaal is via een website te downloaden. De musical bezingt in achttien verschillende liederen de levensloop van een mens, zoals die in de Bijbel ter sprake komt. Soms speels, soms ernstig. Soms leerzaam, soms ontspannend. Een musical waar oud en jong zich in kan herkennen. De teksten zijn geschreven door ds. P. Brouwer te Ermelo en de muziek door de musicus W. Kroon uit Ermelo. Alle liederen en teksten staan op de website. Daar worden ook suggesties gedaan om de musical af te stemmen op de plaatselijke situatie. Sommige onderdelen zijn los beschikbaar, bijvoorbeeld om te gebruiken bij geboorte, rouw en trouw. Teksten Kerkinformatie  •  september 2012

en muzieknotaties zijn gratis te downloaden via www.musical-vayacondios. nl. Er wordt een (kleine) vergoeding verwacht als de musical daadwerkelijk wordt uitgevoerd. •

• Friese zangmiddag Franeker De jaarlijkse zangmiddag van de YKFE (de Yntertsjerklike Kommisje foar de Fryske Earetsjinst) wordt gehouden op zondag 7 oktober in de Martinikerk te Franeker. Op het programma staan oude en nieuwe kerkliederen in het Fries. Daarbij zijn ook in het Fries vertaalde liederen die naar verwachting een plekje krijgen in het Nieuwe Liedboek, dat in mei 2013 zal verschijnen. Het thema van de dag is ‘Momenten in een mensenleven’. De liederen gaan over geboorte, huwelijk, scheiding en dood.

Medewerking verlenen de Franeker Cantorij o.l.v. Jannie de Groot en organist Jan van Beijeren Bergen en Henegouwen. Ds. Cor Waringa uit Joure, voorzitter van de YKFE, heeft de leiding en geeft een toelichting op de liederen. Muzikale leiding: Bob Pruiksma en Geart van der Heide. Aanvang15.30 uur, toegang gratis. •

Orgel Martinikerk Franeker

|

9

Symposium over ouderdom: kunst en kunde In het kader van het project ‘Onder de vijgenboom, zin in de ouderdom’, wordt op vrijdag 5 oktober 2012 in Amersfoort een symposium gehouden met als titel: Ouderdom: kunst en kunde. Aanmelden Plaats en tijd: Bergkerk Amersfoort, 10.00-16.00 uur. Deelnemers ontvangen lunch en afsluitend hapje/drankje en kunnen zich aanmelden door € 50,- (studenten € 30,-) over te maken op rekeningnummer 8241972 t.n.v. Stichting Amersfoortse Bergkapel, o.v.v. Symposium onder de Vijgenboom 5 oktober. Informatie is te vinden op: www.bergkerk.nl of ds. R. Rosmolen, tel. (033) 480 15 53, e-mail: [email protected]

Wie krijgt het woord? Als sprekers zijn uitgenodigd: prof. dr. Frits de Lange (‘Een mooi mens’), drs. Ruud Bartlema (‘Kunst en kunde bij de oude Chagall’), Trouwcolumnist Bert Keizer (‘Kunst en kunde in de ouderenzorg’) en Rosita Steenbeek (‘Kunstig oud worden in de literatuur’). Het thema wordt omspeeld door theoloog en theatermaker Kees van der Zwaard. Er wordt ook een foto-expositie ingericht over ‘ouder-en-generaties’. Voor wie? Ouderen zijn welkom (ongeacht kerkelijke gebondenheid). Tevens allen die belangstelling hebben voor de ouderdom, zowel professionals als vrijwilligers die betrokken zijn bij (ouderen)zorg, belangenorganisaties met betrekking tot seniorenwelzijn. Daarnaast: huisartsen, geestelijk verzorgers, vertegenwoordigers uit lokale politiek en lokale kerken, en studenten.

• Met de kerkenraad naar

De Glind?

Samen met multifunctioneel centrum Glindster biedt de Rudolphstichting in De Glind kerkenraden en diaconieën aan om gratis gebruik te maken van één van de ruime lichte vergaderruimstes van Glindster. De Rudolphstichting verzorgt daarbij naar keuze een presentatie of rondwandeling in jeugddorp De Glind. Koffie/thee en lunch/diner betalen de deelnemers zelf. Al meer dan 100 jaar zet de Rudolphstichting zich ervoor in dat uithuisgeplaatste kinderen in een gezin én in een gastvrije gemeenschap kunnen opgroeien. Dat gebeurt in jeugddorp De Glind en via projecten elders. Multifunctioneel centrum Glindster is een dorpscentrum met een breed aanbod van activiteiten voor kinderen en jongeren uit De Glind,

waaronder leerwerkplekken voor jongeren van de plaatselijke Donnerschool. Tijdens hun stage in Glindster doen jongeren praktijkervaring op in de horeca en werken ze aan hun sociale vaardigheden. Ook belangstelling voor een bezinningsdag in De Glind? Neem contact op via: [email protected] o.v.v. Arrangement Rudolphstichting. •

• Beeldbank vraagt leuke foto’s

bestand op peil te houden vragen we iedereen om foto’s aan te leveren die door andere gemeenten mogen worden gebruikt, bijvoorbeeld als sfeer- of themafoto. Het dienstencentrum faciliteert deze service, maar is afhankelijk van nieuwe aanwinsten. Er is veel talent in de kerk en zo kunnen we elkaar kosteloos helpen. Nieuwsgierig naar de mogelijkheden? Neem contact op met [email protected] •

Mag ik dit plaatje zomaar gebruiken? Een vraag die veel kerkbladredacteuren, beamercommissies en anderen stellen als ze een foto willen downloaden van internet. Welke rechten rusten er op de foto en wie is de fotograaf? Bij gebruik van afbeeldingen uit de beeldbank van de Protestantse Kerk zijn deze vragen overbodig. De foto’s zijn door plaatselijke gemeenten gratis te gebruiken. Om het Kerkinformatie  •  september 2012

Pastoraat

Terwijl onze maatschappij zich ontwikkelt van een jonge naar een rijpe samenleving, is het overheersende gevoel nog steeds ‘jong is mooi, oud is lelijk’. Dit symposium wil bijdragen tot een genuanceerder beeldvorming van ouderen en ouderdom vanuit de esthetiek en ethiek. Bij esthetiek gaat het om vragen als: Hoe kijken wij naar ouderen? Hoe kijken ouderen naar zichzelf? Hoe is er in kunst en literatuur naar ouderen gekeken? Bij ethiek gaat het om vragen: Wat is goed oud worden? Hoe oefen je jezelf in oud worden? Hebben we oog voor ouderenzorg?

10 |

Israëlzondag 7 oktober 2012

‘Een baldakijn van trouw’

Isrm aëelnzsoenndag

Op de eerste zondag van oktober wordt in veel kerkdiensten stilgestaan bij de Israëlzondag. De Tenachlezing komt volgens het oecumenisch leesrooster uit Maleachi 2: 10-16 en de Nieuwtestamentische lezing uit Marcus 10: 1-12. De teksten gaan over verbintenissen tussen mensen, over huwelijk en trouw. Maar ook over het mislukken daarvan. De handreiking geeft dit jaar een andere uitleg. Vaak zijn deze bijbelgedeelten gebruikt als argumenten voor huwelijkstrouw en tegen echtscheiding. De handreiking ‘Een baldakijn van trouw’ bij de Israëlzondag 2012 geeft nog een andere dimensie bij deze tekst. Volgens de auteurs gebruiken de bijbelschrijvers het beeld van het huwelijk om duidelijk te maken wie God is voor ons: het gaat over de Eeuwige, over zijn trouw aan ons mensen. Tijdens het Loofhuttenfeest (dit jaar van 1-7 oktober) verblijven de Joden in een eenvoudige zelfgemaakte loofhut (soeka), als symbool voor ons leven. En gedurende het traditionele Joodse huwelijk (choepa) neemt het bruidspaar plaats onder een soort afdakje, een baldakijn. ‘Onder de baldakijn komen de soeka en de choepa samen, als geheel van Gods aanbod van trouw, zowel in het verbond als in andere mogelijke verbintenissen tussen mensen, bedoeld om trouw te zijn’, aldus de handreiking. Handreiking Voor predikanten en voorgangers bevat de handreiking notities bij de lezingen, een preekschets en een orde van dienst. De Joodse bijdrage gaat over de ketoeba, het huwelijkscontract. Tot slot een verwerking van de thematiek voor de kinderen. Het materiaal is te downloaden via www.pkn.nl/kerkenisrael of in papieren vorm te bestellen voor € 2,50 bij www.pkn.nl/webwinkel Floor Barnhoorn projectmedewerker Kerk en Israël

H.N. Werkman, Chassidische legenden I-9 (Het bruidspaar onder de baldakijn), 1941. Beeld: Stedelijk Museum Amsterdam.

• berichten

• Missie-Zendingskalender 2013 ‘Kijken met andere ogen’

De Missie-Zendingskalender 2013 is verkrijgbaar. Drie Indonesische Balinese kunstenaars laten door hun prachtige schilderijen zien hoe zij met andere ogen naar hun samenleving kijken

Kerkinformatie  •  september 2012

vanuit hun christelijk geloof. In het werk van Sriwardani (1966) neemt lijden van vrouwen een belangrijke plek in, omdat hun rechten nog vaak miskend worden. Ook van haar echtgenoot Erland Sibuea (1968) staan schilderijen afgebeeld. Zij zijn beiden lid van de Protestantse Kerk in hun land en opgeleid in Bandung. Zij exposeren in Indonesië en de Verenigde Staten. Nyoman Darsane (1939) is een van de aartsvaders van de Indonesische christelijke kunst. Als Balinese hindoe trouwde hij op 17-jarige leeftijd met een protestantse vrouw. Hij verbeeldt zijn christelijk geloof zonder zijn Balinees hindoestaanse wortels los te laten. Zijn werk wordt wereldwijd tentoongesteld. De kleurrijke Missie-Zendingskalender 2013 kost € 12,- (incl. verzendkosten). Bestellen: www.kerkinactie.nl/webwinkel, bel (030) 880 1337 of koop de kalender via

uw eigen gemeente. Meer informatie: www.missiezendingskalender.nl. •

• Film over jongeren in West-Friesland

De afgelopen jaren werd Nederland opgeschrikt door een relatief hoog aantal zelfdodingen van jongeren in West-Friesland. In de documentaire 'Het verdriet van West-Friesland' brengt Leen van den Berg de jongerencultuur in deze streek in kaart aan de hand van openhartige interviews met de jongeren zelf, hun ouders en andere betrokkenen. Een film over het leven van alledag, over de eenzaamheid onder de jongeren, de volksaard, het zwijgen en het alcoholgebruik dat vaak al op jonge leeftijd begint. En over het letterlijk en figuurlijk ‘verdrinken’ van jongeren in grote groepen op school,

|

11

Dienstgeheimen: nieuwe rubriek over vragen rond de kerkdienst Liturgie moet gaan leven, en gezien worden als iets dat “kan” en niet als iets dat “moet”.’ Cees Breunese, secretaris van de werkgroep Eredienst binnen de Protestantse Kerk, merkt dat gemeenten soms worstelen met vragen over de kerkdienst. Daarbij leeft de gedachte dat veel is voorgeschreven waar niet van afgeweken mag worden. De nieuwe rubriek ‘Dienstgeheimen’, vanaf deze maand in Kerkinformatie, wil daar verandering in brengen.

Dienstboek In de afgelopen jaren plaatste Kerkinformatie al de rubriek Durven met het Dienstboek, waarin de werkgroep liet zien wat er allemaal mogelijk is met het Dienstboek. Breunese: ‘Ook toen was het de bedoeling duidelijk te maken wat allemaal kan en mag, en niet om wat allemaal zou “moeten”. Teksten uit het Dienstboek kunnen namelijk kant-en-klaar gebruikt worden, maar ook worden aangepast aan de eigen situatie en zelfs als basis dienen voor een geheel eigen, nieuwe tekst.’ De bijdragen in deze rubriek zijn nog te raadplegen op www.dienstboek.nl > beproef > durven. De eerste bijdrage van Dienstengeheimen staat op

kermissen en uitzinnige bierfeesten. Maar de film laat ook zien dat er wegen zijn om te voorkomen dat jongeren zelfmoord plegen. De film was tijdens het Nederlands Film Festival in Utrecht te zien en draait dit najaar in tal van bioscopen. De IKON zendt 'Het verdriet van West-Friesland' uit op maandag 5 november, 23.00 uur op Nederland 2. •

Werkgroep Eredienst De werkgroep Eredienst bestaat uit tien deskundige leden, voornamelijk gemeentepredikanten, onder wie enkele oud-redactieleden van het Dienstboek. De werkgroep geeft onder meer – gevraagd én ongevraagd – adviezen aan het moderamen van de synode van de Protestantse Kerk. Bijvoorbeeld over de doopgedachtenis en over het nieuwe Liedboek. Momenteel praat de werkgroep met enkele gemeenteadviseurs over de beleving van het avondmaal en over veelkleurig vieren.

pagina 26. Heeft u een vraag over zaken in of rond de kerkdienst? Mail deze naar [email protected]. Elke vraag wordt beantwoord. Een selectie uit de vragen wordt gepubliceerd in Kerkinformatie. Janet van Dijk communicatieadviseur Kerk in Ontwikkeling

inzicht te krijgen in de impact van het conflict op het dagelijks leven van mensen, maar ook op de inzet van Israëliërs en Palestijnen voor vrede en gerechtigheid. Deelnemers reizen rond met een luisterende houding en zullen verblijven in Galilea, Bethlehem en Oost-Jeruzalem. Doelgroep is kerkelijk

kader; verwacht wordt dat mensen na afloop van deze reis hun ervaringen delen in eigen omgeving en kerk. Meer informatie en het voorlopige programma op www.kerkinactie.nl > Kerk en gemeente > Actueel > Agenda (15-25 november). •

• Ontmoetingsreis Israël en de Palestijnse gebieden

Meta Floor (uitgezonden medewerker Kerk in Actie bij Sabeel Jeruzalem) organiseert en begeleidt opnieuw een studiereis naar Israël en de Palestijnse gebieden, van donderdag 15 november tot zondag 25 november 2012. Tijdens deze studiereis vinden veel ontmoetingen plaats met joden, moslims en christenen, om zo meer Kerkinformatie  •  september 2012

Eredienst

Er komen veel vragen binnen bij de werkgroep Eredienst. Vragen als ‘moet de paaskaars nu wel of niet gedoofd worden op Goede Vrijdag? Wat zeg je eigenlijk in een consistoriegebed? En: Kun je ook biechten in de Protestantse Kerk?, zijn daar een paar voorbeelden van. In Dienstgeheimen willen we graag op een luchtige toon informeren over zaken die met de kerkdienst te maken hebben’, vertelt Breunese. ‘En dan bedoelen we niet alleen de zondagse diensten, maar bijvoorbeeld ook rouw- en trouwdiensten.’

12 |

Predikantswisselingen

me n s e n

Beroepen te Bennekom (hervormd), ds. J.A. de Koeijer te Ermelo; te 's-Grevelduin-Vrijhoeve-Capelle (hervormd), ds. T.C. de Leeuw te Kockengen; te Katwijk aan Zee (hervormde wijkgemeente Sion), ds. F.J. van Harten te Scheveningen (Prinses Julianakerk); te Nieuw-Vossemeer-Halsteren, ds. H.C. van het Maalpad te Bergen op Zoom (geestelijk verzorger De Lievensberg); te Nunspeet (hervormd, Opstandingskerk), ds. F.J. van Harten te Scheveningen (wijkgem. Duindorp); te Oudenhoorn, ds. A.H. Blom te Bovensmilde; te Waardenburg-Neerijnen (hervormd), ds. K.E. Schonewille te 's-Gravenmoer. Aangenomen naar Almelo, ds. C.B. Elsinga te Den Ham; naar Amsterdam (Muiderkerk), proponent M.C.M. Klomp te Culemborg; naar Beilen/Hijken/Hooghalen, ds. J.P. Greving te Westervoort en ds. P. de Vries te Arnhem (wijkgemeente Bethlehemkerk); naar Bilthoven (hervormde wijkgemeente De Ark), ds. R.W. de Koeijer te Putten;naar Brugge (België, Verenigde Protestantse Kerk), ds. F.S.J. van der Sar, tot voor kort predikant te Nes Ammim (Israël); naar Bussum (wijk Oost), ds. N.W. den Bok te Utrecht; naar Damsterboord (Groningen), ds. J. Wilts te Hoogezand-Sappemeer-Kropswolde; naar Drunen, proponent H.S.E. Jansen te Utrecht; naar Enschede (geestelijk verzorger Twentse Zorgcentra), proponent M.H. Westerhof te Meppel; naar Garderen (hervormd), ds. A. Visser te Voorthuizen (voorheen zendingspredikant te Zimbabwe); naar Harfsen, ds. J.H. Weijenberg te Deventer (ziekenhuispredikant); naar Heerde (hervormd wijk Zuid), ds. G.J. Röben te Fijnaart-HeijningenStanddaarbuiten; naar Ilpendam-Watergang (hervormd), proponent H.E. Dankers te Amsterdam; naar Ingen (hervormd), proponent D. Eckhardt-Groeneveld te Veenendaal; naar Kesteren (hervormd), ds. A. Snoek te Oosterwolde-KerkdorpNoordeinde; naar Kampen (gereformeerd), ds. A.J.J. van Noord te IJsselmuiden-Grafhorst; naar Kollum, ds. H.K. Olde Schepervan der Weide te Oosternijkerk; naar Leiden (Vereniging Leidse Studenten Ekklesia), proponent C.C.L.H. van den Berg-Seiffert te Leiden; naar Marum-Noordwijk, ds. M. Klomp te Nij Beets; naar Monster, ds. D. van Duijvenbode te ’s-Gravenzande; naar Noorden (hervormd), proponent D.G.R.A. Beekman te Doornspijk; naar Overdinkel, ds. G. Nijmeijer te Meerkerk; naar Philippine-Sas van Gent-Sluiskil (deeltijd), ds. A.M. van Andel, tot voor kort predikant te Nes Ammim (Israël); naar Puttershoek (geestelijk verzorger Zorgwaard), ds. J.C. van der Kooij te Rotterdam; naar Pijnacker (hervormd, De Acker), ds. J. de Jong te Waddinxveen; naar Rhenoy-Gellicum, ds. A. Wassenaar te Oostvoorne; naar Schagen (deeltijd), proponent M.C. Aten te Den Burg; naar Well-Ammerzoden (hervormd), proponent L.M. Aangeenbrug te Woerden; naar Wijk bij Heusden (hervormd), ds. M.A. Kuijt te Huizen; naar Zeist-West, ds. J.P.C. Prenger te Neede; naar Zunderdorp (deeltijd) en Amsterdam (Stichting Diensten met Belangstellenden, deeltijd), ds. R.J. van Amstel te Barendrecht. Bedankt voor Barneveld (hervormd wijk 5), ds. B.F. Bakelaar te Alphen aan den Rijn; voor 's-Grevelduin-Vrijhoeve-Capelle (hervormd), ds. T. van Bruggen te Streefkerk; voor Eemnes (hervormd), ds. P. van de Voorde te Wijngaarden; voor Hasselt (hervormd), ds. P.J. den Admirant te Kootwijk-Kootwijkerbroek; voor Noorden (hervormd), ds. K.E. Schonewille te ’s-Gravenmoer; voor Nunspeet (hervormd, Opstandingskerk) en voor Katwijk aan Zee (hervormde wijkgemeente Sion), ds. F.J. van Harten te Scheveningen (Prinses Julianakerk); voor Rockanje (hervormd), ds. F.A.J. Heikoop te ’s-Graveland; voor Uddel (hervormd), ds. J. Prins te Ederveen; voor Zwartebroek-Terschuur (hervormd), ds. H. Westerhout te Harderwijk. Kerkinformatie  •  september 2012

Beroepbaar proponent M. Boon, Europaplein 397, 3526 WH Utrecht, e-mail [email protected]; proponent P. Dronkers, Abstederhof 27, 3582 CK Utrecht, e-mail [email protected], tel. 06-48408099; proponent L.J. van Lingen, Atalanta 3, 3863 HD Nijkerk, e-mail [email protected], tel. 06-38101701; proponent Y.H. van der Goot, ’t Erf 20, 1261 NB Blaricum, e-mail [email protected], tel. 035-5262730. proponent K. Hak, Joost van den Vondelstraat 33, 7461 ZE Rijssen, tel. (0548) 521140, e-mail [email protected].   Overleden 12 juni ds. T. Brussee (geb. 26 april 1921); 21 juni ds. J.J. Ruitenberg (geb. 11 maart 1944); 22 juni A.M. van Zijverden-Poortman (geb. 16 maart 1939); 23 juli ds. L. Doppenberg (geb. 14 april 1928); 26 juni ds. A.O. Poppe (geb. 10 december 1920); 26 juni ds. S. de Roest (geb. 27 februari 1924); 27 juni ds. T.J. Edelman (geb. 29 juni 1948); 28 juni ds. A.S. Rienstra (geb. 7 juli 1944); 2 juli ds. W. Wijbenga (geb. 19 februari 1924); 14 juli ds. P. van den Beukel (geb. 16 oktober 1934); 18 juli ds. A.G. Soeting (geb. 23 februari 1927); 18 juli ds. A.W. Bol (geb. 9 maart 1916); 31 juli H.J. Boer (geb. 30 december 1933); 2 augustus ds. T. Lekkerkerker (geb. 20 augustus 1933); 3 augustus dr. P.N. Holtrop (geb. 31 januari 1943); 4 augustus ds. F. van Dieren (geb. 2 oktober 1921).

Wilt u berichten over predikantswisselingen en beroepbaarstellingen doorgeven aan het Synodesecretariaat? Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht, e-mail: [email protected] Daarnaast kunnen deze berichten doorgegeven worden aan Persbureau Scheps, Persbureau Scheps, Slagvink 7, 3906 AE Veenenaal, [email protected]

|

13

Daar in Utrecht ... Is er een kloof tussen gemeenten en dienstenorganisatie? Het is goed om daar alert op te zijn, want ‘Utrecht’ werkt voor en namens alle gemeenten in de Protestantse Kerk. Veel medewerkers van de dienstenorganisatie zijn niet alleen actief voor de landelijke kerk, maar ook voor hun plaatselijke kerkelijke gemeente. In deze rubriek vertellen ze daarover. Deze maand deel 5: Egbert van der Stouw (48).

‘Jonge generatie heeft kerk veel te bieden’

Bennekom is een dorp aan de rand van de biblebelt. Wat is de grootste uitdaging voor jullie (wijk)gemeente? ‘De gemeente herbergt verschillende generaties, maar die zijn niet evenwichtig vertegenwoordigd. Kinderen en jongeren zijn ver in de minderheid in onze gemeente. De uitdaging is om een thuis te bieden aan de verschillende generaties, maar met name om de jongere generaties aan de gemeente te blijven binden. Onze werkgroepen voor vieringen, activiteiten & kringen, pastoraat en communicatie ontwikkelen hiervoor beleid en activiteiten. Op die manier ondersteunen zij de kerkenraad bij zijn taak.’ De kerk moet er alles aan moet doen om nieuwe generaties aan zich te binden, zeg je. Gebeurt dat nog niet voldoende? ‘Als ik naar mijn eigen gemeente kijk: ondanks alle inspanningen – ook van het gezamenlijke jeugdwerk in Bennekom – zie ik dat veranderingen te langzaam gaan, vooral voor gezinnen met opgroeiende kinderen. Soms zien deze betrokken gemeenteleden te weinig toekomst voor hun gezin en vertrekken, bijvoorbeeld naar andere, meer evangelische gemeenten. Dit is voor onze gemeenten geen goede ontwikkeling. Vandaar dat een aantal ouders – ook uit de gereformeerde kerk – nieuwe initiatieven ontplooit, zoals het opzetten van een tienerkring en het organiseren van

motivatie

Eén van de grootste uitdagingen voor de kerk in de komende jaren is om de jongere generaties aan zich te binden, stelt Egbert van der Stouw, vader van vier opgroeiende dochters. Als projectmedewerker bij het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie (PCTE) houdt hij zich onder meer bezig met de invoering van de Permanente Educatie. Daarnaast is hij ouderling voor gemeenteopbouw in een hervormde wijkgemeente van Bennekom.

Foto: Protestantse Kerk/Marieke Viergever

informele zondagse ontmoetingen tussen de generaties.’ Wat kan de plaatselijke gemeente doen om nieuwe generaties aan zich te binden? ‘Het belangrijkste dat jongeren in mijn ogen nodig hebben zijn volwassenen die uit het geloof leven, die om hen geven, op hen betrokken zijn en hen serieus nemen. Jongeren zijn open en hebben de kerk veel te bieden. Van mijn vrouw, die betrokken is bij de jeugdkerk in Bennekom, hoor ik hetzelfde. We moeten als volwassenen veel meer in gesprek gaan met de toekomst van onze kerk. Daar moet ook ons toekomstig leiderschap vandaan komen.’ Je noemt ‘leiderschap’. Is leiderschap in de kerk een belangrijk thema? ‘Wat mij betreft is leiderschap – vooral

verstaan als ‘geestelijk leiderschap’ – één van de belangrijkste thema’s voor de kerk in de komende tijd. Tijdens mijn jarenlange betrokkenheid bij gemeenteopbouwprocessen heb ik gezien dat veel gemeenten gerund worden als een bedrijf, met de predikant en de kerkenraad in de rol van ‘manager’. Ook mijn eigen kerkenraad lijdt aan dat euvel. Gelukkig komt er de laatste tijd meer ruimte voor onze eigenlijke kerntaak: geestelijk leiding geven aan de gemeente. We doen dat bijvoorbeeld door meer ruimte te nemen voor bezinning aan het begin van onze vergaderingen. Mede daardoor is er in onze kerkenraad en gemeente meer aandacht gekomen voor geloofsopbouw.’ Jacolien Weststrate medewerker Corporate Communicatie Kerkinformatie  •  september 2012

14 |

Congres KERK2012

Missionaire (on)mogelijkheden van social media

studiedag

Op zaterdag 3 november wordt een landelijke congresdag over social media voor plaatselijke gemeenten gehouden. De bijeenkomst vindt plaats op twee plekken in de stad Utrecht en is bedoeld voor zowel beginners als gevorderden. Ieder maakt bij aanmelding vooraf een keuze uit het aanbod aan workshops. Denkt u dat social media een gevaar voor de privacy vormen? Daar is een workshop over. We nemen de bezwaren en aarzelingen serieus. Wilt u wel aan de slag met social media maar weet u niet met welke en hoe? Meerdere workshops gaan in op deze vraag. Ook voor beroepsgroepen als voorgangers of gemeenteadviseurs. Wilt u weten hoe u social media in de liturgie integreert? Denkt u dat social mediagebruik ingrijpend invloed heeft op de kerkelijke structuur? Wilt u weten waar u tekst en onderwerpen vandaan haalt om over te schrijven? Weet u met welk doel u er al dan niet aan begint? Over dit alles zijn workshops, gegeven door mensen met praktijkervaring. De gevorderde kan praktijkervaring uitwisselen of doorleren over organisatie, strategie en toepassingen. De beginner komt thuis met een account en een helder idee over aanpak en doel. Bovendien lopen er technici rond die graag uw computervragen beantwoorden. Als u wilt, maakt u kennis met een kerkelijke jongere die uw persoonlijke social-media-helpdesk wil zijn. Missionair inzetten Toch wordt het geen dag over alles en dus over niets. De initiatiefgroep richt zich in samenspraak met de Protestantse Kerk op de missionaire toepassing. Bij alle workshops gaat het om de geloofsgemeenschap die met social media nieuwe contacten aangaat of bestaande contacten nieuw leven geeft. De dag staat open voor groepen uit alle denominaties. Want dat is een van de kenmerken van social media: vastgelegde kerkelijke grenzen worden voortdurend overschreden. Lastig? De voorbereidingsgroep denkt dat het missionaire mogelijkheden geeft. Zelf merk ik in de praktijk hoe invloedrijk social media zijn voor de betrokkenheid van met name jongere generaties. Of ik dat nu wil of niet, het past precies bij de mentaliteit van vandaag. Daarom vind ik het van belang dat ook Kerkinformatie  •  september 2012

Foto: HH/Bob Bronshof

kerken bewust en vernieuwend met dit communicatiemiddel omgaan. Presentaties De Kerk2012dag begint om 10.00 uur met een korte social mediaviering in de Pniëlkerk in Utrecht, vlakbij het Protestants Landelijk Dienstencentrum. Daarna volgt een presentatie door trendwatcher en dagvoorzitter Richard Lamb. Verder zijn er korte presentaties van initiatieven uit het land. Daarna kan men op eigen gelegenheid of per aangeboden vervoer 700 meter overbruggen voor een lunch in het Landelijk Dienstencentrum. Tijdens de lunch kan er genetwerkt worden, is er ontspanning en informatie, waarna de workshops in twee ronden plaatsvinden. De dag wordt afgesloten met een forum 3.0. Denk niet aan een tafel met gewichtige heren. Er zullen deskundige vrouwen en mannen zijn. Maar de aan-

pak zal Kerk2012 zijn. Wie van ver komt en dat wil, kan bij opgave een Indonesische avondmaaltijd bestellen die in de Pniëlkerk geserveerd zal worden. Pieter van Winden predikant in Utrecht en een van de initiatiefnemers van het congres

Aanmelden Er is ruimte voor maximaal 150 deelnemers. Wie zich aanmeldt krijgt korting en betaalt € 30,-. Anders betaalt men bij entree € 40,-. Voor de avondmaaltijd wordt € 7,50 in rekening gebracht. Het complete programma, opgave en betaling via de website www.kerk2012.nl. Op Twitter @kerk2012 en #kerk2012, op Facebook te vinden als Kerk2012.

|

15

Inspiratiebeurzen: voorlichting, verdieping en ontmoeting In september en oktober kunt u weer op veertien plaatsen in het land kennismaken met projecten, materialen en diensten ter ondersteuning van het werk in de plaatselijke gemeente. De beurzen staan voor een belangrijk deel in het teken van Advent, Kerst en Veertigdagentijd. Nieuw is de workshop ‘Ziekte, gezondheid en geloof’ waarin aandacht voor het pastoraal gesprek rond dit thema centraal staat.

Workshops Voor kindernevendienstleiding en predikanten is er een workshop over de projecten van Kind op Zondag, Vertel Het Maar en Bonnefooi. Elk jaar worden speciale projecten voor Advent en Kerst uitgebracht, compleet met een eigen verhaallijn, liederen en materialen. Deze projecten worden tijdens de inspiratiebeurs gepresenteerd, inclusief tips en adviezen voor het gebruik van de projecten. Voorlichting en verdieping worden ook geboden in de workshop rond de komende 40dagentijdcampagne. Deze workshop is bedoeld voor diakenen, leden van ZWO-commissies en andere geïnteresseerden. Heel bewust wordt deze workshop nu al aangeboden. Zo kunt u vroegtijdig kennisnemen van het thema, projecten en materialen van de campagne en heeft u ruim de tijd voor voorbereidingen in de eigen gemeente. In het eerste deel van de workshop kunt u luisteren naar en in gesprek gaan met een spreker die ruime ervaring heeft met het werk van de projecten van Kerk in Actie. In het tweede deel krijgt u uitleg over de komende 40dagentijdcampagne, de projecten die centraal staan en de campagnematerialen. Nieuw is de workshop ‘Ziekte, gezondheid en geloof’, speciaal bedoeld voor voorgangers, ouderlingen en pastorale bezoekers. Hierin gaat het erom hoe in een pastoraal gesprek de thema’s ziekte, gezondheid en geloof aan de orde kunnen komen. Hoe beleeft

iemand de boodschap van een ziekte? Welke relatie is er tussen geloven en gezondheid? Welke rol spelen verhalen van ziekte en genezing uit de Bijbel? Wat betekent het dat je lid bent van een gemeente die openstaat voor de invloed van de hemel op aarde? Bloemschikken en informatiemarkt Bij de presentatie symbolisch bloemschikken kunt u kijken naar de symbolische schikkingen die zijn gemaakt op basis van de lezingen voor de laatste zondag van het kerkelijk jaar, de vier adventszondagen en Kerst. De maaksters van de schikkingen zijn aanwezig om nadere uitleg te geven en antwoord te geven op uw vragen. De bundel die u kunt gebruiken bij het maken van de schikkingen in uw eigen gemeente kan hier aangeschaft worden. Op de informatiemarkt vindt u kramen met materiaal uit de dienstenorganisatie, van Kerkboek.nl

en de uitgeverijen Narratio en Kwintessens. U kunt er terecht voor materialen en nieuwe ideeën voor het gemeentewerk. Nico Evers gemeenteadviseur binnen de Protestantse Kerk

Meer weten? De beurzen vinden plaats van 22 september tot en met 22 oktober. Zie voor informatie over plaatsen en tijden van de beurs bij u in de buurt www.pkn.nl > Actueel > Evenementen > Inspiratiebeurs. Ook de servicedesk van de Protestantse Kerk kan u meer vertellen, tel. (030) 880 18 80, e-mail: [email protected].

Foto: HH/Okhuizen

Kerkinformatie  •  september 2012

Gemeente

Voorlichting en verdieping, de sleutelwoorden van de inspiratiebeurzen, treft u in de workshops, de presentaties en op de informatiemarkt. Maar ook ontmoeting staat centraal tijdens de beurzen. Informeel en onder het genot van een kop koffie of thee kunt u ambtsdragers en vrijwilligers uit andere gemeenten ontmoeten, ervaringen uit uw eigen gemeente uitwisselen en/of doorpraten over de thema’s van de workshops.

16 |

Kerk & Israël Onderweg vernieuwd

Onopgeefbaar? Wie zijn de (potentiële) lezers? In principe is dat ieder gemeentelid dat zich bewust is van de wortels van ‘ons geloof’ én geïnteresseerd is in actuele vragen. ‘De kerk is geroepen gestalte te geven aan haar onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël.’ (Kerkorde, artikel I-7 ). Sommige mensen lezen dat alsof wij verbonden zijn met de staat Israël, en anderen storen zich daar dan aan. Met andere woorden: ‘Israël’ ligt gevoelig en is politiek beladen. De redactie weet hiervan, voelt het zelf ook, en probeert juist in deze spanning een kwalitatief en evenwichtig tijdschrift te maken, in lijn met het beleid van onze kerk zoals dat in 2008 met de nota over het Israëlisch-Palestijns conflict (IP-nota) door de generale synode is vastgesteld. Het kerkordeartikel gaat verder: ‘Als Christus-belijdende geloofsgemeenschap zoekt zij het gesprek met Israël inzake het verstaan van

Gratis exemplaar of abonnement Aanmelden voor een gratis exemplaar of abonnement: [email protected], tel. (030) 880 1917. Bij een particulier abonnement ontvangt u vier nummers voor € 9,per jaar. Bij een pakketabonnement (vanaf tien exemplaren) ontvangt u vier nummers voor € 4,- per jaar.

Kerkinformatie  •  september 2012

R 4 • OKTOBER 2010

Regelmatig leg ik een paar nummers van het tijdschrift Kerk & Israël Onderweg op de boekentafel van onze kerk. Elke keer merk ik dat ze ineens verdwenen zijn. Worden ze zo gretig meegenomen of denkt iemand dat het een of ander ‘sektarisch’ Israëlblaadje is en daarom uit de kerk verwijderd moet worden? Dat wordt nu gelukkig anders. Kerk & Israël Onderweg heeft een ‘nieuw jasje’ in de huisstijl van de Protestantse Kerk en is daarmee duidelijker een eigen uitgave van de kerk. Vorm en inhoud zijn up-to-date gemaakt, aantrekkelijk en leesbaar voor geïnteresseerde gemeenteleden.

23E JAARGANG, NUMME

Kerk en Israël

Het blad Kerk & Israël Onderweg verschijnt voortaan in een nieuw jasje. In het septembernummer staat een uitvoerig interview met Huub Oosterhuis. Verder aandacht voor het jaargangthema over de kerkordelijke term ‘onopgeefbaar verbonden’ en het boek ‘Roep om verzoening’ van de Palestijnse bevrijdingstheoloog Naim Ateek.

de Heilige Schrift, in het bijzonder betreffende de komst van het Koninkrijk van God.’ Iedere uitgave van Kerk & Israël Onderweg is eigenlijk een concrete invulling van dit kerkordeartikel. Bevrijdingstheoloog In het septembernummer vertelt Huub Oosterhuis over de Schrift, het gebod van de naastenliefde ‘Heb je naaste lief die een mens is zoals jij!’ en de invloed van Joodse denkers op zijn werk. Het jaarthema van het blad is dit seizoen heel treffend de ‘onopgeefbare verbondenheid’. Joep Dubbink, hoogleraar Bijbelse theologie, en Bert Jan Lietaert Peerbolte, hoogleraar Nieuwe Testament, schrijven erover. Een Joodse en een islamitische auteur

reageren. Naast Bijbels-theologische onderwerpen geeft het kwartaaltijdschrift – voorzover dat mogelijk is – ook altijd aandacht aan de actualiteit, in Nederland of in Israël. In dit nummer onder andere over de presentatie en de inhoud van het boek Roep om verzoening van de Palestijnse bevrijdingstheoloog Naim Ateek. Het vernieuwde tijdschrift telt 24 pagina’s, met twee keer per jaar een katern. Neem - bijvoorbeeld als kerkenraad - een groepsabonnement en leg een stapeltje op de boekentafel in de kerk. Opdat wij, als leden van de Protestantse Kerk, ons bewust blijven van onze Joodse wortels! Floor Barnhoorn projectmedewerker Kerk en Israël

|

17

Muziektheater over twee rouwende moeders

'Ik noem je sneeuw’ De muziektheatervoorstelling Ik noem je sneeuw van de stichting Theamus gaat over twee moeders, een christelijke en een islamitische, die vriendschap sluiten tijdens de rouw om hun zonen. Ze roepen op tot vrede. Tekst, muziek en spel creëren een nieuw hedendaags ritueel rondom de dood. Want na doorleefde rouw is de mens in staat om de ander te vergeven en vrede te sluiten.

Oud gebed De kiem voor Ik noem je sneeuw ligt in een oud gebed: het Stabat Mater (= de moeder stond). Het Stabat Mater is een gebed uit de dertiende eeuw dat later werd opgenomen in de oude liturgie. Het Latijnse gebed beschrijft de kruisdood van Jezus en de gevoelens die bij Maria als moeder naar boven komen. Dit gebed is het uitgangspunt geweest voor Ik noem je sneeuw. Net als Maria hebben de moeders gevoelens van intens verdriet en woede om het verlies van hun zoon én om de onrechtvaardige samenleving die dit op zijn geweten heeft. Net als in het Stabat Mater moeten ze een weg zien te vinden om daar mee om te gaan. Geloven in Samenleven Om deze voorstelling te kunnen opvoeren in kerken, buurthuizen en moskeeën heeft de muziektheatergroep Theamus contact gezocht met de interreligieuze projectgroep Geloven in Samenleven. Geloven in Samenleven bestaat uit een groep maatschappelijke activeringswerkers uit de Protestantse Kerk, de Rooms-Katholieke Kerk en het Islamitisch

Kerk en Islam

Twee vrouwen: Phyllis Rodriguez en Aicha el-Wafi. Phyllis is haar zoon verloren bij de aanslagen op het World Trade Center in New York op 11 september 2001. Aicha is een Marokkaanse moeder en woont in Frankrijk. Haar zoon is tot levenslang veroordeeld voor betrokkenheid bij de aanvallen zonder overtuigend bewijs. De vrouwen ontmoeten elkaar een jaar na de aanslagen. Het verdriet dat ze delen doet een band ontstaan die zich ontwikkelt tot een vriendschap. Uiteindelijk resulteert deze unieke verbintenis in een boodschap die ze samen de wereld insturen: dat er een eind moet komen aan het geweld op onze planeet en dat verbinding tussen verschillende culturen van essentieel belang is om in harmonie met elkaar te kunnen samenleven. Deze onwaarschijnlijke vriendschap tussen een Franse moslima van Marokkaanse afkomst en een christelijke Amerikaanse vrouw is een symbool van hoop.

Maatschappelijk Activeringswerk. De doelstelling van Geloven in Samenleven is: het werken aan sociale cohesie op plaatselijk niveau door middel van het bouwen aan duurzame relaties tussen mensen op plaatselijk of op wijkniveau. Het muziektheaterstuk laat zien hoe na een vreselijke terroristische aanslag nieuwe onderlinge verhoudingen tussen mensen kunnen ontstaan als het verdriet en de rouw gezamenlijk verwerkt wordt. Waar en wanneer De theaterproductie wordt op twintig verschillende locaties in NoordNederland uitgebracht. Na afloop van de voorstelling “Ik noem je sneeuw” worden workshops aangeboden, waarin mensen dieper kunnen ingaan

op het thema rouw. Daarna zal iedere speellocatie de gelegenheid krijgen de tentoonstelling die hieruit voortkomt een dag lang te exposeren. De voorstelling speelt van midden september 2012 (première 22 september Waalse kerk in Leeuwarden) tot eind maart 2013. Voor meer informatie over de plaats, data en tijd voorstellingen, zie de website van Theamus www.theamus.nl of van Geloven in Samenleven www.geloveninsamenleven.nl. van onze Joodse wortels! Jan Post Hospers projectmedewerker Ontmoeting met Moslims

Kerkinformatie  •  september 2012

18 |

Evaringen in Doorn en Joure

Gemeente

Wat kan de kerk doen voor mensen die ziek zijn? Wat kan de kerk doen voor mensen die ziek zijn of met beperkingen moeten leven? Ds. Piet Schelling schreef over die vraag het boek ‘Daar word je beter van’. Hij deed daarin verslag van een project in zijn vorige gemeente Monster. Dat inspireerde de dienstenorganisatie om een pilotproject te starten met andere gemeenten. Is het model van Monster bruikbaar in andere gemeenten? Vijf gemeenten zijn de afgelopen twee jaar pilotgemeente geweest. Ze hebben het thema ‘ziekte, gezondheid en geloof’ breed aan de orde gesteld en daarbij het model van Monster als leidraad genomen. Doorn Eén van de pilotgemeenten was de Protestantse Gemeente Doorn. Ds. Aleida de Hoog vertelt: ‘In mijn vorige gemeente was een kleine jongen die in de eerste weken van zijn leven aan zijn hart moest worden geopereerd. Ik wilde voor hem bidden, samen met anderen. Een aantal moeders uit de gemeente wilde meedoen. Op de dag van de operatie hebben we bij elkaar gezeten, uit de Bijbel gelezen, gebeden, gezongen, en gepraat over eventuele weerstanden waar wij mee bezig waren. Hier in Doorn zijn we er verder over na gaan denken. We hebben ons aangemeld als pilotgemeente in het landelijke project. Heel leerzaam – je ziet hoe andere gemeenten het thema oppakken. De projectgroep bestond uit mensen uit de gemeente: een voormalig geestelijk verzorger, een oncologieverpleegkundige, een geneesheer-directeur van een ziekenhuis, bezoekers van de Charismatische Werkgemeenschap en andere gemeenteleden. We hebben uitstekend samengewerkt. We hebben geweldige Toerustingsavonden gehad met Jean-Jacques Suurmond en Margriet van der Kooi. Mijn collega’s en ik hebben er ieder een themadienst aan gewijd. We zijn zelfs bij een genezingsdienst van Jan Zijlstra gaan kijken. Zo willen we het niet, vonden we allemaal. In ons eindrapport stellen we de kerkenraad voor om op gezette tijden met en voor mensen te bidden. Dat kan bijvoorbeeld in diensten op de Kerkinformatie  •  september 2012

zondagmiddag. We hopen hiermee ook mensen buiten de kerk aan te spreken. Het gebeurt wel vaker dat mensen buiten de kerk vragen of we voor hen willen bidden.’ Joure In het kader van Vorming en Toerusting organiseerde ds. Peter Lindhout uit Joure al eerder bijeenkomsten over genezing. Er kwamen zo’n vijfentwintig mensen op af. ‘We hebben het gehad over wat de Bijbel zegt over genezing, over innerlijke genezing (van bijvoorbeeld een trauma) en over handoplegging en ziekenzalving. We vroegen ons af of er bij ons in de gemeente ook plaats voor zou zijn. De pastorale handreiking van de Protestantse Kerk ‘Gebed en genezing’ en het boek ‘Daar word je beter van!’ waren aanleiding om het thema opnieuw op te pakken. Het model van Monster gaf aan dat je niet alleen met liefhebbers aan het thema moet werken. Daarom had ik een groep van zeven mensen gecreëerd, redelijk gemêleerd. Maar de kritische mensen die ik benaderde, hadden er jammer genoeg niet zoveel zin in. We zijn twaalf keer bij elkaar geweest. We hebben gesproken over bijbelgedeelten die over genezing en vergeving gaan. We hebben het boek van Piet Schelling behandeld en een gesprek met een huisarts gehad. We hebben gesproken over alternatieve geneeswijzen. En we hebben gesproken over hoe dit praktisch in de gemeente aan te pakken. Dit resulteerde in een rapport voor de kerkenraad met zeven aanbevelingen. Die variëren van de mogelijkheid van ziekenzalving aan huis en overlegmomenten tussen pastoraal werkenden en medici tot elk jaar een film of lezing over ziekte en gezondheid in het kader

van vorming en toerusting. Na de zomer wordt het rapport behandeld.’ Verder met het thema Met de resultaten van de pilot ‘Ziekte, gezondheid en geloof’ maakt de Protestantse Kerk materiaal dat plaatselijke gemeenten kunnen gebruiken bij bespreekbaar maken van het thema. De inspiratiebeurzen van dit najaar besteden er een workshop aan. Vanaf november worden er voor predikanten en kerkelijk werkers regionale bijeenkomsten over het onderwerp georganiseerd, met het doel hen te inspireren in hun gemeente met dit thema aan de slag te gaan. Janet van Dijk communicatieadviseur binnen de Protestantse Kerk

|

19

Kerken kiezen voor groen Met de Groene Kerkenactie willen Kerk in Actie en Tear stimuleren dat kerken duurzamer worden en dat die kerken elkaar kunnen vinden en stimuleren. Ter inspiratie twee enthousiaste verhalen vanuit ‘groene kerken’. Twee jaar geleden besloot de Evangelisch-Lutherse Gemeente Amsterdam om duurzaamheid tot één van de speerpunten in haar beleid te maken. Het doel was gemeenteleden bewuster maken, gebouwen duurzamer en werken aan sociale duurzaamheid. Dat uit zich onder andere in projecten voor scholen, het gebruik van groene stroom en fairtradeproducten.

'Onze hele samenleving is met duurzaamheid bezig. Ook het bedrijfsleven. Het zou bizar zijn als de kerken erachteraan komen sloffen. Dan maak je jezelf ongeloofwaardig.” Sterker nog, de kerken moeten het voortouw nemen, vindt Marieke. “Waarom? Volgens de Bijbel heeft God deze planeet geschapen en die ons in bewaring gegeven. We hebben deze aarde ‘gratis’ ontvangen. Dat besef zou zoveel verwondering en dankbaarheid moeten oproepen dat je er zorgvuldig mee omgaat.'

vertellen over onze aanpak als fairtrade/ groene kerk. Plannen 'Als je de zorg van de schepping op je neemt door je eigen leefpatroon aan te passen, dan werk je niet alleen aan een beter klimaat, maar ook aan een betere verdeling van arm en rijk. Dus als je zegt: we gaan voor een groene kerk: dan pak je alles! Je kunt ver weg iets doen, maar je kunt ook dichtbij aan de slag. De combinatie: goed zijn voor de natuur en armoede terugdringen, heeft bij mij de vlam doen aanwakkeren. Het enthousiasme dat je tegenkomt bij andere kerken stimuleert ook enorm.' De Ichtuskerk heeft nog veel meer ‘groene’ plannen in petto. Een daarvan is de lancering rond de dag van de duurzaamheid op 10-10-2012 van de Eerlijk Winkelenroute in Deventer in samenwerking met de VVV. Ellen van der Kemp freelance journalist

Meer weten? Kijk op www.groenekerken.nl, www.luthersamsterdam.nl en www.pgcs.nl.

Bekering 'De Bijbel heeft het vaak over bekering. Als je een weg bewandelt die destructief is, dan is het mogelijk om je te bekeren. De weg die we nu volgen is destructief. Het is overduidelijk dat we de planeet onherstelbare schade toebrengen. We kunnen niet doorgaan met bossen en water vervuilen. Dat gaan we allemaal voelen. We moeten genoegen nemen met minder, want we zijn afhankelijk van de aarde, we zijn onderdeel van het systeem, we staan er niet boven. Als je dat beseft, ga je anders leven.'

Kerkinformatie  •  september 2012

Kerk in Actie

Urgenter 'Aanleiding voor deze keuze was de discussie over klimaatverandering', vertelt predikant Marieke Brouwer. 'De kerken zijn al langer met duurzaamheid bezig. Denk aan het conciliair proces. Maar het probleem is veel urgenter geworden. Het is duidelijk dat het met grote delen van de aarde niet goed gaat. Of het nu komt door ons toedoen of door een natuurlijk ritme, het feit is dat we er iets mee moeten, bijvoorbeeld de enorme droogte op sommige plekken op aarde heeft effect op de voedselprijzen. En de gevolgen daarvan zullen we moeten opvangen.'

Jan Vroonland was diaken en is nu voorzitter van de kerkenraad van de protestantse gemeente te Colmschate/ Schalkhaar. Tijdens de Landelijke Diaconale Dag 2008 raakte hij geïnspireerd door Kerk in Actie en andere organisaties die het hadden over duurzaamheid. Hij ontdekte dat duurzaamheid geen duidelijke plek had binnen de diaconie van zijn gemeente en herschikte de taken: er kwam een milieudiaken in de persoon van Jan Vroonland zelf. In die hoedanigheid zette Jan een milieubeleid op. We hebben middels wereldmaaltijden, het uitdelen van douchetimers, preken over duurzaamheid, een fairtradepicknick en een klimaatboom met energiebesparende tips diverse speldenprikken uitgedeeld om gemeenteleden mee te nemen in ons beleid. Door die activiteiten op onze website te zetten, kwam Urgenda, een organisatie die Nederland duurzamer wil maken, ons op het spoor en deden we mee aan hun regiotour door Overijssel. Met de actie Wij Willen Zon belandden zestien zonnepanelen op het dak van de Ichtuskerk. Dat leidde tot media-aandacht van onder andere RTV Oost. Naar aanleiding daarvan vragen diverse gemeenten ons om te

20 |

Handreiking bij gesprek over ‘tweede doop’

Dopen

Net als elders komt het in de Protestantse Kerk voor dat leden die als zuigeling ooit de doop ontvingen, aangeven dat zij opnieuw gedoopt willen worden, maar nu als volwassene. Kan dat? En hoe gaat een kerkenraad met zo’n wens van een gemeentelid om? Die vragen komen aan de orde in de recent verschenen handreiking ‘Over dopen in de Protestantse Kerk’. Het sacrament van de doop is in de vorige eeuw een van de belangrijkste dragers van onderlinge verbondenheid tussen kerken geworden. Tegelijk leidt de doop – ook in onze kerk – juist gemakkelijk tot veel discussie. Belangrijke thema’s zijn dan het verschil tussen zuigelingendoop en volwassenendoop, en de vraag of een gemeentelid voor een tweede keer gedoopt kan worden. Met name de laatste vraag leidt in de praktijk soms tot een groot dilemma. De vraag om voor een tweede keer gedoopt te worden komt namelijk doorgaans van betrokken volwassenen, die met hun wens juist een getuigenis willen afleggen van hun geloof. Een tweede doop is echter in de Protestantse Kerk om verschillende redenen niet mogelijk. Een kerkenraad of predikant die die boodschap moet overbrengen staat daarmee voor een ondankbare taak. Geloofsgesprek Ook de generale synode heeft zich in de afgelopen jaren een aantal keren uitgesproken over dit onderwerp. Daarbij bevestigde de synode twee belangrijk uitgangspunten voor de dooppraktijk: een kinderdoop is een volwaardige doop, én de doop is eenmalig. De synode realiseerde zich tegelijkertijd dat met deze stellingname alleen gemeenten van de kerk niet geholpen zijn wanneer volwassen gemeenteleden verlangen naar een tweede doop. Daarom benadrukte de synode dat het belangrijk is de betekenis van de doop meer present te stellen in leven van de gemeente en haar leden. De gedachte is namelijk dat het verlangen naar een doop ritueel als volwassene ten dele voortkomt uit een onderwaardering van de kinderdoop in onze kerk. Daarnaast is het van belang het geloofsgesprek te blijven voeren over de doop, juist met gemeenteleden die moeite hebben met het standpunt van de kerk. Handreiking Als uitvloeisel van deze synodebesluiten is recent de pastorale handreiking Over dopen in de Protestantse Kerk verschenen. De handreiking is in eerste instantie geschreven voor kerkenraden en heeft tot doel het gesprek te ondersteunen dat een kerkenraad wil voeren met gemeenteleden die naar een tweede doop verlangen. De handreiking bevat beknopte achtergrondinformatie over de doop in de Protestantse Kerk en geeft tips voor pastorale gesprekken met gemeenteleden. De handreiking besteedt ook aandacht aan de situatie dat er groot verschil van inzicht en overtuiging blijft bestaan. Welke plek kan een gemeentelid innemen dat bijvoorbeeld de kinderdoop afwijst of zich voor een tweede keer heeft laten dopen. Kan hij of zij lid worden van de kerkenraad? Of catechese geven? Doopgedachtenis Niet elke gemeente van de Protestantse Kerk heeft direct met vragen rond een tweede doop te maken. De handreiking bevat echter voldoende stof voor elke kerkenraad om de eigen Kerkinformatie  •  september 2012

dooppraktijk nog eens goed te doordenken en in de gemeente aan de orde te stellen. Ook bevat de handreiking een overzicht van mogelijke rituelen voor een doopgedachtenis. Als bijlage is een “Orde voor doopgedachtenis en belijdenis” opgenomen die is opgesteld door de Werkgroep Eredienst van de Protestantse Kerk.

Bestelgegevens De handreiking Over dopen in de Protestantse Kerk is te bestellen via de webwinkel van de Protestantse Kerk (www.pkn.nl/webwinkel), of rechtstreek via [email protected]. Prijs: € 10,00. Vanaf 5 ex: € 7,50 per stuk. De handreiking is ook gratis te downloaden (in PDFformaat) vanaf de website van de Protestantse Kerk: www.pkn.nl >actief in de kerk >besturen >kerkenraad >toerusting

|

21

Nationale ontmoetingsdag ‘Wij kiezen voor eenheid’ Op zaterdag 6 oktober 2012 organiseert ‘Wij kiezen voor Eenheid’ een nationale ontmoetingsdag voor christenen en christelijke leiders uit de volle breedte van christelijk Nederland. De dag staat in het teken van verootmoediging voor God en voor elkaar. Het gebed van de stuurgroep is dat bruggen geslagen worden tussen kerken, gemeenten, generaties en culturen.

Achter de schermen De afgelopen vijf jaar hebben achter de schermen verschillende ontmoetingen plaatsgevonden, waaronder een drietal retraites, waar christelijke leiders in een sfeer van bemoediging en waardering hun geloof met elkaar deelden. Er zijn in die tijd hartverwarmende relaties ontstaan. Op de laatste retraite in februari is het plan voor de nationale ontmoetingsdag op 6 oktober besproken en inhoudelijk voorbereid. Steun De stuurgroep van ‘Wij kiezen voor eenheid’ wordt bijgestaan door Mgr. Gerard de Korte, bisschop van Groningen-Leeuwarden, Arjan Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland en Peter Sleebos, voorzitter van de Verenigde Pinkster-en Evangeliegemeenten. Zij ondersteunen het initiatief en werken aan deze dag mee.

Dr. Arjan Plais

ier:

'In Nederland hebben we te maken met verscheurdhe een extreme id en verdee ldheid in de elkaar links kerk. We liete liggen, hebb n en elkaar verket ander geen de terd alsof die el van het Li chaam van C Deze erfenis hristus is. van meenemen na verdeeldheid kunnen we niet zomaar ar de toekom st, alsof we moeten leve er maar mee n! Het breekt ons op, het is en we mogen niet gewenst daar nooit in berusten. Daa nationale on tmoetingsda rom is een g voor christe kerken een go nen uit alle ed idee.’

Verzoening Wilkin van de Kamp ervaart de reacties op het organiseren van deze dag als overweldigend. ‘Het is ons gebed dat 6 oktober een dag van verzoening zal zijn voor christelijk Nederland. Een dag waar we met christenen uit oude en nieuwe kerken en met alle generaties, culturen en rassen inzien dat we geroepen zijn om samen kerk in Nederland te zijn om Gods liefde in de samenleving zichtbaar te maken.’

Meer over ‘Wij kiezen voor eenheid’ d Mgr. Gerar

de Korte:

geraakt. verdeeld is zo rk zus in e k e bed van Je mer dat d aan het ge w ‘Het is jam s in u ijd o tr rz n e o d lfs we armee Wij zijn da en elkaar ze het gelaat van b b e h ij W 17. en zo Johannes vermoord is de het geloof n nstaanders e va it u m b a r a o n o V lijke . e rd st te ri rduis n en ch Christus ve ende kerke iet langer ill n n ch e rs n n ve u n k . veelheid va pen verwarrend. Wij eigen club ze hap n met on ve lij b g zi 6 gemeensc e n op en alleen b katholieke gezapig zijn veel rooms- uiting te geven t a d k o o n om Ik hoop da ag komen id.’ ar Den Ha lijke eenhe e st ri ch oktober na r a a n n e g n a rl aan hun ve

Ds. Peter Sle

ebo

s: 'In onze pass ie voor God en vanwege om het Evan de opdracht gelie te verk ondigen, hebb medegelovig en ook wij en in andere kerken regelm door onze tr atig pijn geda iomfantelijke an en diskwalifi alsof de Gee cerende uitin st alleen nog gen, maar in de Pi zou werken. nksterbeweg Daar hebben ing we brokken Dat was hoog mee gemaakt moedig gedr . ag . W ij hebben vo houding verg or deze eving nodig. ’

Tijd en plaats: Malieveld Den Haag op zaterdag 6 oktober van 10.00-17.00 uur. Toegang gratis, collecte voor de onkosten. Aanmelden gewenst, via www.wijkiezenvooreenheid.nl. De stuurgroep bestaat uit Wilkin van de Kamp (Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten (VPE) en directeur van stichting Geboren om vrij te zijn); Jan Wessels (Chr. Geref., directeur van de Evangelische Alliantie); Robbertjan Perk (Protestantse Kerk, Evangelisch Werkverband); Henk van Blitterswijk (Protestantse Kerk, Evangelisch Werkverband); Joop Gankema (VPE, directeur van Stichting Opwekking); Frank Pot, voorganger van de Firekerk Nederland; Marieke van den Berg (RKK, Focolarebeweging en Samen voor Europa); Kees Slijkerman (RKK, Katholieke Charismatische Vernieuwing). Deze dag valt samen met en wordt ondersteund door de ZATERDAG 6 OKTOBER 2012 partners van de Nationale Gebedsdag. MALIEVELD - DEN HAAG Meer informatie: Wilkin van de Kamp: www.wijkiezenvooreenheid.nl [email protected], 06-51558963. Kerkinformatie  •  september 2012

Oecumene

Wilkin van de Kamp, voorzitter van de stuurgroep: ‘Wij zijn dankbaar dat christenen uit zoveel kerken samenkomen om God en elkaar vergeving te vragen voor de wijze waarop zij in het verleden met elkaar zijn omgegaan. Door onze hoogmoedige en zelfingenomen houding naar elkaar hebben we onze opdracht om te getuigen van Gods liefde verwaarloosd en voelen we ons medeverantwoordelijk voor de ontkerstening van ons land.’

22 |

Van bron van conflict naar bron van vrede

Vredesweek

De Vredesweek 2012 heeft als motto Powered by Peace, vrij vertaald: vrede als motor. In deze week staan onrecht en geweld bij het delven van grondstoffen centraal. Olie, steenkool, goud en andere grondstoffen zijn vaak bronnen van conflict in plaats van welvaart en vrede. In Nederland komen wij dagelijks in aanraking met producten die gemaakt zijn met gebruik van omstreden grondstoffen. Bijvoorbeeld het goud waarvan gouden sieraden zijn gemaakt, materialen die voor de productie van mobiele telefoons zijn gebruikt of de manier waarop de elektriciteit uit uw stopcontact is opgewekt. Mensenrechtenschendingen Als voor de opwekking van elektriciteit steenkool wordt verbrand, dan is het nog maar de vraag of de opbrengsten van die steenkoolwinning bijdragen aan de economische ontwikkeling van de gebieden waar ze worden gewonnen. In Colombia is dat bijvoorbeeld niet het geval. Daar heeft het delven van steenkool niet gezorgd voor meer welvaart, maar tot corruptie en het oplaaien van geweld. Mensenrechtenschendingen zijn daarbij aan de orde van de dag. Burgers worden gewelddadig van hun land verjaagd om plaats te maken voor mijnbouw. Vooral lokale vakbondsleiders, milieu- en mensenrechtenactivisten en leden van de oppositie tegen grootschalige commerciële mijnbouwprojecten betalen een hoge prijs voor hun verzet. Economisch fundament Ook in landen als Zuid-Sudan en Democratische Republiek Congo leidt grondstofwinning tot conflicten. In de olierijke gebieden van Zuid-Sudan zijn honderdduizenden burgers van hun land verdreven en tienduizenden van hen vermoord om letterlijk ruimte te maken voor de olie-industrie. In de Democratische Republiek Congo dreigen honderdduizenden gouddelvers hun bron van inkomsten kwijt te raken door de komst van industriële mijnbouw. Onze economie heeft om goed te functioneren een fundament nodig waarin menselijke waardigheid centraal staat. Dit is alleen mogelijk door te Kerkinformatie  •  september 2012

streven naar duurzame economische groei, met geweldloosheid en respect als essentiële uitgangspunten. IKV Pax Christi vindt dat grondstoffen niet langer aanleidigen moeten zijn

Tekening: Len Munnik

voor conflict, maar wereldwijd juist een bron van vrede. Dat is de hoopvolle gedachte achter het motto van de Vredesweek 2012. Opkomen voor waardigheid IKV Pax Christi brengt conflicterende partijen bij elkaar om begrip en overeenstemming te bereiken. Ook in Colombia, Zuid-Sudan en Democratische Republiek Congo is IKV Pax Christi in gesprek met verschillende partners. IKV Pax Christi heeft in haar werk de steun nodig van mensen die zich ook willen inzetten voor de bescherming van menselijke waardigheid. Mensen die duidelijk maken dat burgers, overheden en bedrijven rechten en plichten hebben. Dat het voor bedrijven ook een

plicht is om in te staan voor menswaardige arbeidsomstandigheden van werknemers. Mensen die willen opkomen voor mensen die van hun land worden gejaagd, zonder goede afspraken, en daarbij soms zelfs het leven verliezen. Grondstoffen Tijdens de Vredesweek 2012, van 15 tot en met 23 september, gaan de nieuwe ‘Minister en Staatssecretaris van Vrede’ het land in om aandacht te vragen voor vrede en veiligheid, met bijzondere nadruk op de grondstoffenproblematiek. Zij worden bijgestaan door een aantal ‘Ambassades van Vrede’, tijdelijke actiecentra waar alle activiteiten tijdens de Vredesweek binnen een gemeente samenkomen. Ambassades van Vrede worden bijvoorbeeld opgericht in gemeentehuizen, kerken, buurthuizen of scholen. Wilt u zelf een Ambassade van Vrede oprichten of deelnemen aan een georganiseerde activiteit? Dat kan! Lees verder op www.ministerievanvrede.nl. Dorien Jansen communicatieadviseur IKV Pax Christi

Meer weten? Bij de Vredesweek is veel achtergrondinformatie van IKV Pax Christi beschikbaar, bijvoorbeeld in de Vredeskrant, het Vredesessay en sprekerslijsten. Voor predikanten en liturgiegroepen is er onder de titel ‘Vrede Vieren’ een speciale Liturgiekrant uitgegeven met uitleg bij de lezingen, teksten voor gebeden en andere liturgische tips voor de Vredeszondag op 16 september. Kerk In Actie houdt op die zondag een collecte, waarbij het thema van de Vredesweek centraal zal staan.

|

23

GVO heeft betrokkenheid van kerken hard nodig Docenten godsdienstig vormingsonderwijs (GVO) die op basisscholen werken, zijn vaak uiterst bevlogen en enthousiast met hun vak bezig. Gelukkig voelen velen van hen zich gesteund door gemeenteleden en ambtsdragers die het GVO ter plaatse een warm hart toedragen. Dat is ook nodig, want bij de organisatie ervan komt heel wat kijken.

Wat kun je doen? Het Protestants Centrum voor GVO (PC GVO) biedt plaatselijke werkgroepen GVO drie modellen aan om hun betrokkenheid vorm te geven. Bij een maximale betrokkenheid horen zeven sturende en ondersteunende taken, maar men kan daaruit ook een keuze maken. Zo kan men de bijdrage beperken tot het meepraten over een visie op het GVO ter plaatse. Of men gaat ouders actief wijzen op de mogelijkheid om GVO op school aan te vragen en contact onderhouden met ouders van kinderen die al GVO volgen. Daarnaast zijn de contacten met de docenten en regiobegeleiders van belang, waarbij de lokale werkgroep een belangrijke klankbord- en signaalfunctie kan hebben. En zeker niet in de laatste plaats is voorbede nodig, met name in de eredienst, om ook als gemeente biddend en bewust bij dit onderwijs betrokken te blijven. Meer over de keuzemodellen is te vinden op de website www.pcgvo.nl, in de rubriek Organisatie > Keuzemodellen. Succesfactoren Een goed voorbeeld van vitaal GVO in de praktijk is de afdeling IKOS Voorburg-Leidschendam. Dankzij de betrokken en enthousiaste mannen en vrouwen draait het GVO hier op volle toeren. Het bestuur noemt de volgende succesfactoren: 1. Zorg voor continuïteit in de bemensing van het bestuur. Vind mensen die zich voor langere tijd aan de opdracht willen verbinden. 2. Laat het bestuur duidelijk uitstralen dat zij volledig achter de docenten staat en hen wil helpen waar dit maar mogelijk is. 3. Laat de plaatselijke kerken geldelijke steun blijven geven, daardoor zijn er extra dingen mogelijk die de vitaliteit van GVO bevorderen. 4. Zorg voor continuïteit in de werkzaamheden van de individuele docenten. 5. Benoem goede docenten die Het Verhaal op aansprekende wijze weten te vertellen en over te dragen. 6. Pleit voor een vast lokaal voor de docent en vraag positieve medewerking van de schooldirecties. 7. Zorg voor draagvlak bij ouders en familieleden door een jaarlijkse bijeenkomst,bijvoorbeeld een gezamenlijke Kerstviering, te organiseren.

Openba re basisschool

Robert Mazier, adjunct-programmamanager van de afdeling Jeugdwerk van de Protestantse Kerk is ervan overtuigd dat elke gemeente mensen heeft die iets voor dit werk kunnen betekenen. Mazier: ‘We zoeken actieve vrijwilligers die het GVO vanuit hun plaatselijke kerk of wijkgemeente willen ondersteunen en die goed op de hoogte zijn van wat er speelt in het onderwijs. Mensen die de plaatselijke scholen kennen, zoals bijvoorbeeld ouders met kinderen op een openbare basisschool. Zij kunnen de verbindende schakel vormen tussen de gemeente, de school en de regionale en landelijke organisatie.’

feest

GOD

liefde

godsdienstig vormi protestants ngson op openbare basiss derwijs cholen

licht bijb godsdiens samen veelrhalen ten

leven

heilige huisjes VRIENDSCHAP

DOOD

[email protected] www.pcgvo.nl

8. Blijf bij de opdracht om niet te evangeliseren, maar wel een duidelijke positieve boodschap uit te dragen. Het GVO hoopt dat kerkenraden geschikte gemeenteleden willen zoeken en hen willen aanmoedigen om een GVO-werkgroep te vormen en de docenten in hun plaats te steunen. De support van mensen ter plekke is en blijft van vitaal belang! Wie meer wil weten kan contact opnemen met het Protestants Centrum GVO te Utrecht, tel. (030) 880 1880, [email protected], www.gvoenhvo.nl. Max Mesman freelance communicatieadviseur

Godsdienst op openbare scholen Sinds 2009 ontvangt het godsdienstig vormingsonderwijs op openbare basisscholen (GVO) Rijkssubsidie. Hierdoor is het mogelijk geworden om het vak van de GVO-docenten verder te professionaliseren en is veel vooruitgang geboekt in het bereiken van ouders én kinderen die deze lessen op waarde weten te schatten. Het GVO wordt nu landelijk gecoördineerd, wat betekent dat de rol van kerkelijke gemeenten en plaatselijke IKOS-groepen is veranderd. Het formele werkgeverschap kwam op landelijk niveau te liggen. Toch blijft deze plaatselijke inzet van essentieel belang om het GVO ook in de toekomst te kunnen blijven waarborgen. Kerkinformatie  •  september 2012

24 |

JOP is jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland

Nieuw seizoen catechese

Waar begint het en waar houdt het op? September is in veel gemeenten de maand van de startzondag en niet lang daarna vindt de eerste catechesebijeenkomst plaats. Jongeren van tien jaar en ouder komen samen in leeftijdsgroepen om met hun begeleiders en met elkaar te bespreken en te beleven wat geloven betekent in hun leven. De catechese is één van de vele seizoensactiviteiten in de kerk. Of niet? kan uitgroeien tot een nieuwe plant of bloem. Dat vergt iets meer uitleg en wat dit nu met het nieuwe catecheseseizoen te maken heeft, is natuurlijk ook nog niet helemaal duidelijk.

In een poging uit te leggen wat catechese in kan houden, maakte de eerder dit jaar overleden pater Wim Saris ooit de vergelijking tussen een stekje en een snijbloem. Saris hield zich het grootste gedeelte van zijn leven bezig met onderwijs en catechese en hij plaatste bij onze kerkelijke manieren van doen kritische kanttekeningen. Hij maakt onderscheid tussen catechese als ‘geloof leren’ en ‘leren geloven’. De eerste vorm van catechese is als een snijbloem, de tweede als het stekje van een plant. Je kunt ze allebei doorgeven aan een nieuwe generatie, maar de snijbloem verwelkt, terwijl het stekje Kerkinformatie  •  september 2012

Snijbloem Onder het beeld van de snijbloem verstaan we het geloof zoals dat is neergeslagen in hoe we ons tegen elkaar uitdrukken in de kerk en de dingen die we daarbij gewoon zijn te doen. Wat zwart-wit gezegd is dit het geloof dat we in de catechese van seizoen op seizoen met jongeren proberen te delen en door te geven. Het klinkt wat cru, maar als zodanig is dit een dood geloof. Dat komt omdat het zoals we het doorgeven, als een pakketje, nog op geen enkele manier is verbonden met het leven van de jongeren. De kans dat we dit doen, bewust of onbewust, is vrij groot als we catechese alleen maar opvatten als een leeractiviteit die gedurende een bepaalde tijd in het kerkelijke seizoen wordt aangeboden, met een vaste begeleider. We kopiëren de manieren van doen van de school daarbij een beetje. Het is al met al een mooie snijbloem, geloof leren, maar als het daarbij blijft, blijft er niets van over. ‘Hebbu een stekkie?’ Je mag, nee je moet ook naar catechese kijken als een stekje dat je doorgeeft. We hebben het dan over ‘leren geloven’. Voor deze vorm van

catechese, die Saris ook wel ‘eerste catechese’ noemt, heb je geen pakketje nodig, maar mensen. Hier gaat het in eerste instantie over de ouders en opvoeders van de jongeren in de gemeente van wie verondersteld mag worden dat zij een persoonlijke relatie onderhouden met God en voor wie geloven een werkwoord is. En dat niet alleen, het gaat ook over de manier waarop je catechese bedrijft. Wat we normaal gesproken proberen mee te geven, gaat nogal eens over de hoofden van de jongeren heen (wie weet daar niet van mee te praten?), terwijl je misschien in zou moeten zetten bij de vragen van het leven die gezinnen zelf hebben. Deze eerste catechese is als een stekkie, omdat ze een bodem vindt in mensen zelf en hun eigen vragen en dus levensvatbaar is. Nieuw seizoen We gaan weer aan de slag, met goede moed. Grote vraag is: hebben we voldoende vertrouwen in onze eigen jongeren en hun ouders om misschien ook eens te beginnen op die plaatsen waar geloven als werkwoord voor het oprapen ligt? Kost dat te veel tijd? Stop dan eens een poosje met het doorgeven van snijbloemen en doorbreek de grenzen van seizoen en aanbod in het reguliere catechesewerk. le nieuwsbrief en de database met werkvormen. Wielie Elhorst predikant bij JOP

|

Producten voor de catechese Basics - leeftijd 8-12 jaar Basics is materiaal voor basiscatechese en bestaat uit drie delen. Het behandelt alle hoofdthema’s uit het christelijk geloof op een voor kinderen aansprekende manier. Huis van brood en beker – leeftijd 8-12 jaar Het avondmaal is meer dan brood en wijn. Met Huis van brood en beker is duidelijk te maken waar het om gaat bij de maaltijd van de Heer. Groeibijbel en Swing - leeftijd 11-13 jaar De Groeibijbel bestaat uit zeven delen en is geschreven door Piet van Midden en geïllustreerd door Cees Otte. Deze bijbel is bedoeld om bijbellezen laagdrempelig en aansprekend te maken voor jongeren. Het product Swing is catechesemateriaal dat bij de Groeibijbel is gemaakt.. Motieven - leeftijd 12-16 jaar Motieven gaat in op de thema’s: Werelden, Kerk, Vieringen, God, Beelden en symbolen en Jezus. Op het lijf gedragen - leeftijd 12-16 jaar In dit catecheseproject kunnen jongeren in de plaatselijke gemeente zelf een doophemd maken. Er is een korte handleiding gemaakt om catecheten, predikanten en/of vrijwilligers praktisch te ondersteunen bij dit project. Provider - leeftijd 12-16 jaar Keuzecatechesemethode via een eigen website die bedoeld is als aanvulling op de geloofsopvoeding. De methode is gericht op meerdere manieren van leren: door kennisoverdracht, actief bezig zijn, ontmoeting met andere generaties, spel, oriëntatie op locatie enzovoorts. Toppers van geloven - leeftijd 12-16 jaar In Toppers van Geloven gaat Peter Hendriks kort en helder in op 7+1 topthema’s van het christelijk geloof. Meer over de basiscursussen 7+1: www.7plus1.nl. Toppers van geloven is te bestellen op de website van het Boekencentrum: www.boekencentrum.nl. You’re my favourite - leeftijd 12-16 jaar In samenwerking met het Nederlands Bijbelgenootschap is een ‘Hooglied-pakket’ ontwikkeld dat te gebruiken is in jeugdgroepen/ catechesegroepen en op school. Het pakket bestaat uit een dvd en een brochure met catechese/opzetten.

Volg nu de

‘Basiscursus Catechese’, speciaal voor de catecheet http://www.jop.nl/ trainingen/ basiscursussen

In goed vertrouwen – belijdeniscatechese Ontmoetingen rond de apostolische geloofsbelijdenis. In zeventien pakkende hoofdstukken zet ds. Evert van der Veen de kernpunten van het christelijk geloof neer. Met een voorwoord van ds. Arjan Plaisier en aanbevolen door JOP. Levensparels leeftijd 8-12, 12-16, 16-21 jaar en 21+ Levensparels worden gebruikt als hulpmiddel voor concentratie, gebed en bezinning. Ook worden de Levensparels gebruikt in kerkelijke jongerengroepen, catechese enzovoort.groepen en op school. Het pakket bestaat uit een dvd en een brochure met catechese/opzetten.

Kerkinformatie  •  september 2012

25

26 | •  D i e n s t g e h e i m e n

• berichten

• Symposium ‘Zin beleven met ouderen’

Dienstgeheimen

Hoe bevorder je als professional dat ouderen met beperkingen zin beleven in hun bestaan? Over die vraag gaat het symposium ‘ZIN beleven met ouderen’ dat op 12 november in Elspeet wordt gehouden.

Moet de paaskaars op Goede Vrijdag gedoofd worden? Wat zeg je eigenlijk in een consistoriegebed? En: Kun je ook biechten in de Protestantse Kerk? In deze rubriek gaat de werkgroep Eredienst in op vragen van lezers over liturgische vormgeving van de kerkdienst in brede zin. (zie ook pagina 11).

Centraal staat de methode ’k Zou zo graag een ketting rijgen. De auteur van deze methode, Kevin Kirkland uit Canada, zal een lezing te verzorgen. De methode stelt levensthema’s aan de orde in kringgesprekken met ouderen met een beperking. Het werkboek reikt daarvoor meer dan honderd uitgewerkte thema’s

aan, compleet met suggesties voor liederen en voor een zintuiglijke benadering. De bedoeling is dat mensen weer in contact komen met zichzelf, met elkaar en met wat hen ten diepste beweegt. Verder zal spreken Martin Walton, docent PTU (zin)tuigelijkheid en geestelijke verzorging. Workshops over onder andere: werken met muziek, zintuiglijke benadering, visualisatie en kunst en de praktijk van gespreksvoering. Mennorode organiseert de dag samen met de Zonnehuis Groep en de christelijke vereniging van zorgaanbieders Reliëf. Informatie en aanmelden: www.mennorode.nl •

Onze Vader oud of nieuw? Vraag: Een ouder gemeentelid in onze gemeente maakt groot bezwaar tegen het gebruik van het Onze Vader zoals deze in de Nieuwe Bijbelvertaling staat. Omdat de tekst niet bekend is moet je deze lezen, terwijl je bij het Onze Vader je ogen dicht hoort te doen. Zelf vind ik het een verademing, eindelijk een tekst die ook jongeren kunnen begrijpen. We zouden deze versie zeker in gezinsdiensten kunnen gebruiken. Wat vindt u? Antwoord: Inderdaad is het waardevol als je het ‘Gebed van de Heer’ uit het hoofd kunt bidden en niet hoeft op te letten of je wel de juiste tekst zegt. De aandacht gaat dan meer naar de inhoud. Naar gelang het moment kan een zin of woord je opeens raken. Er kan veel met je gebeuren tijdens dit gebed. Maar als zo’n ouderwetse tekst ver van je afstaat, gebeurt er niets met je. Een nieuwe tekst heeft tijd nodig om te wennen. Je kunt je de tekst eigen maken door deze te zingen, bijvoorbeeld op een van de melodieën uit het boekje ‘Onze Vader gezongen’ van het NBG. Op den duur kent iedereen de melodie uit het hoofd en daarmee ook de gezongen tekst. Het zingen van de nieuwe versie en het spreken van de oude kan als praktijk een aantal jaren naast elkaar bestaan, totdat vanzelf het moment komt dat de nieuwe tekst vertrouwd genoeg is om ook zonder melodie uit het hoofd gebeden te worden. Gert Landman lid van de werkgroep Eredienst Heeft u een vraag over de eredienst? Stel deze via [email protected] Kerkinformatie  •  september 2012

Het leven met ziekte en ongemak mag in de kerk meer aandacht krijgen. Foto: HH/Thomas Schlijper

• honderd jaar Hoekendijk Ter gelegenheid van de honderdste geboortedag van de missionair theoloog Hans Hoekendijk wordt op donderdag 13 september 2012 in Bussum een studiedag gehouden. Hoekendijk was één van de meest vernieuwende missionaire theologen van de twintigste eeuw. Het heil voor de wereld zoeken en de kerk daarin dienstbaar maken in verkondiging, diaconaat en liturgie, stond voor hem voorop. Zijn visie op

kerk en zending trekt opnieuw de aandacht. Organisatie: Seminarium Bond van Vrije Evangelische Gemeenten, PThU en IIMO. Spreker is onder meer prof. Bert Hoedemaker over de betekenis van Hoekendijks gedachtegoed voor hedendaagse discussies. Plaats en tijd Kerkgebouw Vrije Evangelische Gemeente Bussum, Oud Bussummerweg 70, Bussum, 14.00-21.00 uur. Kosten € 25,-, incl. koffie, thee en maaltijd. Inlichtingen en opgave: tlhettema@ pthu.nl.

| •  V a n a f d e w e r k v l o e r

• Cursus Psychopastoraat In september 2012 start de stichting PPT weer een cursus Psychopastoraat. De opzet van de cursus is interactief en praktijkgericht onder leiding van ervaren docenten en trainers. Deelname staat open voor vrijwilligers die in hun kerk of een hulpverlenende organisatie steun willen geven aan mensen met psychische problemen. Cursusplaatsen: Veenendaal, Gouda, Rijssen en Lelystad. Meer weten? Zie: www.stichtingppt.nl of Stichting PPT, Landjuweel 15, 3905 PE Veenendaal, tel. (0318) 54 05 03, e-mail [email protected] •

• Cursus Theologische

Vorming gemeenteleden In het najaar start de cursus TVG Theologische Vorming voor gemeenteleden en andere geïnteresseerden. Zij kunnen meestal in de buurt terecht, want de cursussen worden gegeven op 26 lokaties in het land. Elke cursus wordt gegeven door deskundige en enthousiaste docenten. De cursus TVG is een initiatief van de Protestantse Kerk. Aan de orde komen de volgende basisvakken: Oude – en Nieuwe

• Leerstoel

Secularisatiestudies

Dr. Herman Paul is per 1 september 2012 verbonden aan de bijzondere leerstoel secularisatiestudies, ingesteld door de zendingsorganisaties IZB en GZB aan de Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap van de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn onderwijs en onderzoek zullen zich concentreren op interpretatie en beeldvorming van secularisatie in West-Europa. Herman Paul (34) studeerde geschiedenis, wijsbegeerte en journalistiek in Groningen, waar hij in 2006 cum laude promoveerde op

Testament, kerkgeschiedenis, dogmatiek (geloofsvragen), ethiek en praktische theologie (liturgiek, diaconaat en pastoraat). Daarnaast zijn er toegevoegde vakken, die verschillen per cursusplek, zoals Spiritualiteit, Jodendom, Kerk en kunst, Filosofie, Gemeenteopbouw, Wereldgodsdiensten, Zending en Oecumenica. Welkom is iedereen die op zoek is naar kennis, woorden van God, de relatie God-mens, de zin van geloven en het leven. Op de meeste locaties loopt het seizoen van september tot in het voorjaar. Aan het eind ontvangen de derdejaars een certificaat. Zowel kerkleden als niet-kerkleden kunnen zich inschrijven. Naar kerkelijk meeleven of vooropleiding wordt niet gevraagd. Het lesgeld varieert per cursusplaats. Meer informatie: www.pkn.nl./tvg. Cursusplaatsen: Veenendaal, Gouda, Rijssen en Lelystad. Meer weten? Zie: www.stichtingppt.nl of Stichting PPT, Landjuweel 15, 3905 PE Veenendaal, tel. (0318) 54 05 03, e-mail [email protected] •

een geschiedfilosofische studie. Hij was daarna gastonderzoeker in Princeton (VS) en is sinds 2007 verbonden aan de Universiteit Leiden als universitair docent historiografie en geschiedfilosofie. Momenteel is hij missionair ouderling in zijn woonplaats Leiden (Marekerk). De nieuwe hoogleraar stelt zich ten doel om secularisatie als ‘groot verhaal van religieuze neergang’ zowel historisch als theologisch tegen het licht te houden. Samen met anderen wil hij proberen een adequater begrip van secularisatie te ontwikkelen. De benoeming geldt voor vijf jaar één dag per week. Voor de rest van zijn werktijd blijft Paul verbonden aan de Universiteit Leiden. •

Bidden voor de zieken… ‘Ziekte, gezondheid en geloof’ is nogal eens een heikel thema. Een groepje mensen gaat met ‘gebedsgenezing’ aan de haal en je krijgt verschillende kampen in de gemeente. Het geeft een hoop trammelant en als je niet uitkijkt, loopt het op een scheuring uit. Een landelijke werkgroep ging aan de slag om te kijken of het geloofsgesprek rond deze thematiek op een evenwichtige manier in gemeenten plaats kan vinden, zeker ook waar men hier verschillend over denkt. In een aantal pilotgemeenten is dit geprobeerd. Onder leiding van een predikant nam een plaatselijke werkgroep, breed samengesteld en dus een afspiegeling van de gemeente, het voortouw. Men verkende het thema ‘ziekte, gezondheid en geloof’ en zorgde er intussen voor dat de gemeente ook bij de gesprekken betrokken werd. Als gemeenteadviseur was ik adviseur van een van de pilots, totdat de predikant vertrok en ik zijn rol overnam. Het was een boeiend traject: met elkaar ‘spannende’ Bijbelgedeelten bespreken, kerken bezoeken waar genezingsdiensten gehouden worden, sprekers uitnodigen om andere overtuigingen te verkennen, nadenken over grenzen van medisch handelen, luisteren naar ervaringen van zieken, een themadienst in de eigen gemeente organiseren, bidden om verbinding tussen de zieke en God. En is die verbinding er, dan kan van alles gebeuren: rust, openheid, acceptatie of heling. Het kan: een proces op gang brengen waarbij mensen die heel verschillend denken over het onderwerp met respect voor elkaars mening in gesprek gaan. Elke groep mensen is verschillend, dus de uitkomst is niet overal hetzelfde, maar met een goede voorbereiding blijkt er veel mogelijk. En dat is beter dan het onderwerp uit de weg gaan. Ate Klomp gemeenteadviseur in de classes Drachten, Westerkwartier en Groningen

Kerk Kerkinformatie  •  september 2012

27

28 | • berichten

• PThU in Amsterdam en Groningen

Vanaf 1 september ziet de Protestantse Theologische Universiteit er anders uit. De vestigingen in Utrecht, Kampen en Leiden zijn gesloten en de universiteit heeft zich gevestigd op twee nieuwe plekken: de campus van de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam, en de Oude Ebbingestraat 25 in Groningen. Hier vinden onderwijs en onderzoek van de universiteit plaats, en een deel van de Permanente Educatie (PE) voor predikanten. In Amsterdam vestigt de PThU zich in de laagbouw van de VU, waar ze gezelschap krijgt van twee verwante VU-faculteiten. De PThU komt op de eerste verdieping, de faculteit Godgeleerdheid op de tweede, en de faculteit Wijsbegeerte op de derde. In Groningen komt de universiteit te zitten in de voormalige SNS-bank in hartje Groningen. Wat de oorspronkelijke bestemming van het pand was, staat nog steeds op de gevel te lezen: ‘Tot Nut van 't Algemeen.’ De faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen zit op loopafstand, en ook het station is vlakbij. Zowel met de VU als met de Rijksuniversiteit Groningen gaat de PThU intensief samenwerken. In het bacheloronderwijs was de samenwerking al sinds

• Drewermann-kring praat

over Luther

De studiekring Drewermann Nederland houdt op 6 oktober 2012 een middag over het thema: Maarten Luther, zijn betekenis toen en nu. Sprekers zijn drs. Klaas Touwen, Evangelisch-Luthers predikant te Arnhem, en dr. Eugen Drewermann, ex-priester en psychotherapeut te Paderborn (Duitsland). Touwen zal

• Project Evangelisch

Werkverband over bidden De werkgroep Gebed van het Evangelisch Werkverband binnen de Protestantse Kerk heeft een project ontwikkelt over bidden. Plaatselijke gemeenten kunnen eraan deelnemen in de vijftig dagen van Pasen tot Pinksteren 2013 (31 maart tot 19 mei). Aan de orde komen vragen als: Hoe is het mogelijk dat wij bidden? Wat doe je precies als je bidt? Is het echt waar dat God met ons bidden aan

Kerkinformatie  •  september 2012

Een van de twee nieuwe locaties van de PThU staat in Groningen. Foto: Bert Kaufmann

1 september 2011 een feit. In Amsterdam bieden PThU en VU een gezamenlijke bachelor Theologie aan, waarbij beide universiteiten de helft van het onderwijs verzorgen. In Groningen kent de bachelor Theologie van de faculteit Godgeleerdheid een door docenten van de PThU verzorgd minortraject, dat ongeveer een derde van de bachelor beslaat. De Amsterdamse en de Groningse bachelor vormen allebei een uitstekende voorbereiding op de masteropleiding van de PThU, die vanaf 1 september 2012 in beide steden wordt aangeboden.

ingaan op de verschillen tussen de volgelingen van Luther en Calvijn, met hun invloed op het Nederlandse Lutheranisme. Ook gaat hij in op de verhouding van Luther tot de Joden. Drewermann zal laten zien waarom het existentieel gaat in de strijd tussen Luther en de kerk. Als een ‘moderne Luther’ zal hij aangeven wat toen en nu tot hervorming heeft geleid en kan leiden. Plaats en tijd: Juniorgebouw Marnix College, Prins Bernhardlaan 25, Ede, van 13.30-

het werk gaat? Hoe zit het met onverhoorde gebeden? Hoe kun je het gebed praktisch vormgeven? Het project is bestemd voor gemeenten, maar mensen kunnen ook op persoonlijke titel meedoen. Als gemeente kun je er op drie niveaus mee aan de slag: gemeentebreed, in kringverband en persoonlijk/als gezin. Voor alle leeftijden is er ondersteunend materiaal gemaakt. Volgens ds. Adri Bloemendal van de werkgroep Gebed is het doel van het project: mensen meer en beter te leren bidden.

Adressen Locatie Amsterdam: PThU, Boelelaan 1105, 1081 HV Amsterdam, Postbus 7161, 1007 MC Amsterdam. Locatie Groningen: Oude Ebbingestraat 25, 9712 HA Groningen; Postbus 11069, 9700 CB Groningen.

Meer weten? Over de PThU op beide locaties: www.pthu.nl Over de LOI opleidingen: http://www.pthu.nl/opleidingen/ pthu-loi-university.doc/ Over de PE: http://www.pthu.nl/PAO/ •

17.00 uur. Belangstellenden zijn welkom. Aanmelden vóór 1 oktober 2012 door overschrijving van € 10,voor leden en studenten en € 20,voor niet-leden op rekening 4859935 t.n.v. Studiekring Drewermann Nederland te Veenendaal o.v.v. ‘Studiedag 6 oktober 2012’. Meer informatie: www.studiekringdrewermann.nl of dr. Aart de Groot, secretaris SDN, (026) 472 27 19, [email protected] •

‘Gebed is er in veel gestalten en op veel manieren’, aldus Bloemendal. ‘Persoonlijk en als gemeente kun je groeien in de rijkdom van het gebed en het leven met God. Inmiddels is het project in drie pilotgemeenten gehouden. De ervaringen zijn hoopgevend: de gemeenten melden een grote betrokkenheid en veel enthousiasme. Het is fantastisch om zeven weken lang zo intensief bezig te zijn met het gebed.’ Informatie: www.50dagenopwegmetGod.nl. •

|

29

• Cursussen en Studiedagen PCTE Hieronder staat het overzicht van Geloven in Leren de basis- en ver2013 Cursusoverzicht 2012 volgtrainingen en de landelijke cursussen van het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie (PCTE) in de komende maanden. Aanmelding en nadere informatie over cursusinhoud, ook over het aanvragen van een cursus op maat voor de eigen gemeente: www.pkn.nl/pcte. Als predikanten en kerkelijk werkers punten kunnen halen in het kader van de Permanente Educatie (PE) staat dat erbij vermeld. Vragen? PCTE, Postbus 8503 RM Utrecht, tel (030) 880 1558, e-mail: [email protected] U kunt zich nog inschrijven voor de volgende cursussen en activiteiten: UM PROTESTANTS CENTR EN EDUCATIE VOOR TOERUSTING

Basiscursus Catechese 4 oktober, omgeving Hoorn Basiscursus Clubwerk YOUNG (12 plus) 1 oktober, omgeving Veenendaal Basiscursus Diaconaat 25 september, Apeldoorn 27 september, omgeving SleeuwijkWerkendam 23 oktober, Barneveld 7 november, Barendrecht 13 november, Lisse 15 januari 2013, Buitenpost 5 februari 2013, Dedemsvaart Basiscursus Diaconie van de Buurt 5 november, Alkmaar 6 november, Capelle aan den IJssel Basiscursus Groothuisbezoek 9 oktober, Naaldwijk Basiscursus Jeugdambtsdragers 10 september, Hoogeveen 18 september, regio Rotterdam 25 september, Vaassen 8 oktober, Leeuwarden 29 oktober, regio Ommen

Basiscursus Kerk en Communicatie 20 september, Nijkerk 29 oktober, Landsmeer 14 november, Rhoon Basiscursus Kerkrentmeesters 3 oktober, Bodegraven 15 januari 2013, Drachten Basiscursus Nieuwe Ambtsdragers 5 september, Schoonoord 2 oktober, Beverwijk 3 oktober, Ridderkerk, 30 oktober, Bodegraven 7 november, Eerbeek 23 januari 2013, Velp Basiscursus Pastoraat 11 september, omgeving Sleeuwijk-Werkendam 12 september, Den Ham 25 september, Laren Gld. 26 september, Hardinxveld Giessendam 2 oktober, Hendrik Ido Ambacht 2 oktober, Nieuwerkerk 11 oktober, Breukelen 22 oktober, Zuilichem 1 november, Sneek 5 november, Naaldwijk 6 november, Nieuwerkerk a.d. Ijssel 7 november, Oldambt 12 november, Lichtenvoorde 15 november, Zaltbommel 22 november, Arnhem Basiscursus ZWO 1 oktober, Heerenveen Begeleiden van rouwgroepen (Punten PE: 0,75) 31 oktober, Doorn (Hydepark) Motiverende Gespreksvoering (Punten PE: 2,5) 11 oktober, Utrecht Omgaan met eenzaamheid 6 september, Rotterdam 4 oktober, Assen Pastoraat bij rouw 27 september, Heusden 15 november, Hardenberg 22 november, Naaldwijk

Presentatie voor voorgangers (Punten PE: 0,5) 1 oktober, Houten 2 oktober, Drachten Cursus voor de scriba 8 november, Rhoon 12 november, Joure 3 december, Zuidhorn Introductiecursus Geestelijke Begeleiding (Punten PE: 1) 17 oktober, Maarssen Lectorentraining 11 september, Utrecht Leidinggeven aan veranderingen (Punten PE: 3,5) 14 januari 2013, Utrecht Met vreugde werken vanuit je roeping (Punten PE: 2,5) 1 oktober, Maarssen Training begeleiding meditatie (Punten PE: 1,5) 12 maart 2013, Doorn (Hydepark) Uitgebreide training Pastoraat voor vrijwilligers 7 september, Amersfoort Uitvaartdiensten leiden door gemeenteleden 26 oktober, Driebergen-Rijsenburg 26 januari 2013, Hoogeveen Vrijwilligersbeleid in de gemeente 24 oktober, Hengelo Wees stil en luister (Punten PE: 1) 2 juli 2013, Grandchamp, Zwitserland Zorg voor de Ziel (Punten PE: 2,5) 16 januari 2013, Maarssen Adventsretraite 14 december, Maarssen Studiedag Kerken en Wmo 5 oktober, Utrecht Studiedag Kom de deur uit 24 september, Utrecht

Cursus Pastoraat en ouderen 15 oktober, Rotterdam

Zie ook het cursusoverzicht 2012 - 2013 bij dit nummer van Kerkinformatie

Kerkinformatie  •  september 2012

30 |

Bijbelteksten september 2012 Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door dit rooster te gebruiken verbonden met de wereldoecumene. za 1 zo 2

God zal ruimhartig vergeven. Mijn plannen zijn niet jullie plannen, en jullie wegen zijn niet mijn wegen – spreekt de Heer. (Jesaja 55: 6-11) Jakobus schreef: Aanvaard zachtmoedig de boodschap die in u is geplant en die u kan redden. (Jakobus 1: 17-27)

ma 3 Jezus zei tot zijn leerlingen: Vrees niet, kleine kudde, want jullie Vader heeft jullie het koninkrijk van God willen schenken. (Lucas 12: 22-32) di 4

wo 5

Uit de profeet Jesaja: Niemand zal kwaad doen, niemand zal onheil stichten. Want kennis van de Heer vervult de aarde, zoals het water de bodem van de zee bedekt. (Jesaja 11:1-9) Wij zijn nu al kinderen van God. Wat we zullen zijn is nog niet geopenbaard, maar we weten dat we aan hem gelijk zullen zijn wanneer hij zal verschijnen, want dan zien we hem zoals hij is. (1 Johannes 3: 1-3)

do 6 Jezus zegt: Heb je vijanden lief en bid voor wie jullie vervolgen, alleen dan zijn jullie werkelijk kinderen van je Vader in de hemel. Wees dus volmaakt, zoals jullie hemelse Vader volmaakt is. (Matteüs 5: 44-48) vr 7

za 8

zo 9



Paulus zei: Ik maak mijn getuigenis zonder onderscheid aan iedereen bekend, namelijk dat Christus zou lijden en dat hij als eerste van de doden zou opstaan om aan alle volken het licht te verkondigen. (Handelingen 26: 1-23) Een engel van de Heer verscheen Jozef in een droom en zei: Wees niet bang je vrouw Maria bij je te nemen, want het kind dat ze draagt is verwekt door de heilige Geest. Ze zal een zoon baren. Geef hem de naam Jezus, want hij zal zijn volk bevrijden van hun zonden. (Matteüs 1: 18-24) Jezus nam de doofstomme man apart en zei tegen hem: ‘Effata!’, wat betekent: ‘Ga open!’ Meteen gingen zijn oren open, zijn tong kwam los en hij kon normaal spreken. (Marcus 7: 31-37)

Kerkinformatie  •  september 2012

ma 10 Eens zal de dag komen dat volken zullen samenstromen en zeggen: ‘Laten we optrekken naar de berg van de Heer. Hij zal ons de weg wijzen, en wij zullen zijn paden bewandelen.’ Dan zullen zij hun zwaarden omsmeden tot ploegijzers en hun speren tot snoeimessen. (Micha 4: 1-3) di 11 Paulus schreef: Ik dank Christus Jezus, onze Heer, dat hij mij kracht gegeven heeft en het mij heeft toevertrouwd hem te dienen. (1 Timoteüs 1: 12-17) wo 12 Uit de profeet Jesaja: Omwille van mijn volk ben ik niet stil, totdat het licht van haar gerechtigheid daagt. (Jesaja 62: 1-5) do 13

Houd de gastvrijheid in ere, want zo hebben sommigen zonder het te weten engelen ontvangen. (Hebreeën 13: 1-8)

vr 14

Paulus schreef: Alles is van u. Maar u bent van Christus en Christus is van God. (1 Korintiërs 3: 18-23)

za 15 Voert u het woord, laat dan Gods woorden doorklinken in wat u zegt. Helpt u anderen, doe dat dan vanuit de kracht die God u geeft. Want zo doet u alles tot eer van God, dankzij Jezus Christus. (1 Petrus 4: 7-11) zo 16 Jezus vroeg zijn leerlingen: ‘Wie ben ik volgens jullie?” Petrus antwoordde: “U bent de messias.’ (Marcus 8: 27-35) ma 17 Wie God zoeken, hun hart zal opleven. Want de Heer hoort de armen. (Psalm 69: 30-37) di 18 Jezus zei tot zijn leerlingen: Geloof in het licht, dan bent u kinderen van het licht. (Johannes 12: 35-36) wo 19 Petrus schreef: Erken Christus als Heer en eer hem met heel uw hart. Vraagt iemand u waarop de hoop die in u leeft gebaseerd is, wees dan steeds bereid om u te verantwoorden. (1 Petrus 3: 8-17) do 20 Jezus zegt: Verzamel voor jezelf geen schatten op aarde. Verzamel schatten in de hemel. Waar je schat is, daar zal ook je hart zijn. (Matteüs 6: 19-21)

vr 21 Jezus zag bij het tolhuis een man zitten die Matteüs heette, en hij zei tegen hem: ‘Volg mij.’ Hij stond op en volgde hem. (Matteüs 9: 9-13) za 22 Paulus schreef: Moge God u door zijn kracht de vaste wil geven het goede te doen en u door uw geloof al het mogelijke tot stand laten brengen. (2 Tessalonicenzen 1: 11-12) zo 23 Paulus schreef: Wees altijd verheugd, bid onophoudelijk, dank God onder alle omstandigheden. (1 Tessalonicenzen 5: 12-22) ma 24 Mijn hart zegt u na, Heer: ‘Zoek mijn nabijheid!’ Uw nabijheid, Heer, wil ik zoeken. (Psalm 27) di 25 De Heer ziet naar de nederige om. Al is mijn weg vol gevaren, u houdt mij in leven. (Psalm 138) wo 26 Paulus zei: Herinner de woorden van de Heer Jezus, die gezegd heeft: ‘Geven maakt gelukkiger dan ontvangen.’ (Handelingen 20: 17-38) do 27 Dit zegt de Heer: De vreemdeling die zich met de Heer heeft verbonden, laat hij niet zeggen: ‘De Heer zondert mij zeker af van zijn volk.’ Ieder die vasthoudt aan mijn verbond, hem schenk ik vreugde in mijn huis van gebed. (Jesaja 56: 1-7) vr 28 Petrus schreef: Vergeld geen kwaad met kwaad. Streef voortdurend vrede na. (1 Petrus 3: 8-12) za 29 Moge God uw innerlijke wezen kracht en sterkte schenken door zijn Geest, zodat door uw geloof Christus kan gaan wonen in uw hart. (Efeziërs 3: 14-21) zo 30 Jezus zegt: Ik verzeker je: wie jullie een beker water te drinken geeft omdat jullie bij Christus horen, die zal zeker beloond worden. (Marcus 9: 38-48

| • collecten

7 oktober

De eerste zondag van oktober is voor de Protestantse Kerk ‘Israëlzondag’. Op deze zondag geven we meer dan anders uiting aan onze roeping tot onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël. De opbrengst van de collecte is bestemd voor het totale werk van Kerk & Israël. Zo wordt de internationale christelijke nederzetting Nes Ammim ondersteund, waar Joodse en Arabische mensen elkaar ontmoeten en met elkaar in gesprek kunnen gaan. De dialoog aangaan dus. Daarnaast wordt vanuit het werk van Kerk & Israël de leerstoel ‘Judaïca’ gesteund. Deze leerstoel is bedoeld om aanstaande predikanten toe te rusten met kennis van het Jodendom. Ook wordt de theatervoorstelling

‘Beloofd is beloofd’ mogelijk gemaakt. Een theatervoorstelling waarin jongeren en ouderen hun ervaringen van hun reis naar Israël en de Palestijnse gebieden uitspelen. De Protestantse Kerk vindt h et belangrijk dat alle geluiden gehoord worden. Voor mensen die specifiek hierin geïnteresseerd zijn, brengt Kerk & Israël het tijdschrift “Kerk en Israël Onderweg’ uit.

Israëlzondag

2012

Om al deze activiteiten ook in de toekomst voort te kunnen zetten en onze relatie met het volk Israël concreet gestalte te kunnen blijven geven, is uw steun onmisbaar. Geef daarom voor dit belangrijke werk. Voor deze collecte kunt u een poster en advertentievellen downloaden via www.pkn.nl/steunons. Daar vindt u ook een korte toelichting en een collecteafkondiging. •

2 Foto: Menno Leistra



Jaargang 10, nummer

• Collecte Kerk & Israël

55938_PosterIsraë

lP2.indd 1

COLLECTE KERK & ISRAËL 7 OKTOBER 2012 ING 343800 12-03-12 10:01

• Collecte rondom

Hervormingsdag 28 oktober

Op 31 oktober herdenken we hoe op diezelfde datum in 1517 Maarten Luther zijn 95 stellingen presenteerde. Met deze stellingen wilde hij de kerk terugbrengen naar de kernwaarden van de Bijbel en het geloof. Daar was veel (geloofs)moed voor nodig. Ook nu in onze seculiere samenleving is moed nodig om te blijven geloven in God en Jezus Christus. Binnen de Protestantse Kerk wordt nagedacht en gesproken over de rol van de kerk in de samenle-

ving. Er zijn gesprekken in plaatselijke gemeenten, maar ook in de classes en tijdens landelijke bijeenkomsten van de synode. De synode heeft in 2011 bijvoorbeeld gesproken over ‘Integriteit en Respect: islam memorandum Protestantse Kerk’ en ‘Spreken over God: pastorale handreiking’. Van deze gesprekken zijn openbare rapporten gemaakt om anderen toe te rusten en te begeleiden. Recent formuleerde de synode met ‘De hartslag van het leven’ haar visie op het leven en werken van de Protestantse Kerk. Om aan kerkmensen, gemeenteleden en kerken-

• Collecte Kerk in Actie

Werelddiaconaat 14 oktober

Ik kan naar school! NAAT

E.NL/WERELDDIACO

WWW.KERKINACTI

ING 456

COLLECTE WERELDDIACONAAT 14 OKTOBER

2012

03-07-12 14:04

60509_PosterWD3.indd

De jarenlange oorlog heeft diepe sporen nagelaten in Zuid-Sudan. Het land is zelfstandig, maar alles moet opnieuw worden opgebouwd: huizen, landbouw, infrastructuur, gezondheidszorg en het onderwijs. De Episcopale Kerk van Zuid-Sudan probeert, gesteund door Kerk in Actie, het onderwijs in dit land weer goed van de grond te krijgen, en dat is een enorme klus. Zo moeten er nieuwe schoolgebouwen komen, schoolbankjes en lesmaterialen. Er is aandacht nodig voor de kwaliteit van onderwijs, want veel leraren zijn onvoldoende opgeleid. De kerk zorgt ervoor dat zij bijgeschoold worden. Ook richt de Episcopale Kerk zich op meisjes. Omdat naar school gaan vaak duur is, kiezen ouder ervoor alleen de jongens naar school te laten gaan.

raden moed te geven om te geloven en kerk te zijn. Door terug te gaan naar de Bron en van daaruit nieuwe inspiratie te geven. Een thema dat goed past bij Hervormingsdag. Collecteert u mee? Voor deze collecte kunt u een poster en advertentievellen downloaden via www.pkn.nl/steunons. Daar vindt u ook een korte toelichting en een collecteafkondiging. •

De kerk gaat met ouders in gesprek om hen te stimuleren hun dochters naar school te laten gaan en benadrukt hoe belangrijk het is dat ook zij hun opleiding afronden. De kerk probeert de kosten zo laag mogelijk te houden, zodat meisjes een kans krijgen. Het werk van de kerk in het onderwijs is veelzijdig: van lesmaterialen, lunch, schone en goede toiletten tot begeleiding van docenten en ouders. Kerk in Actie ondersteunt de Kerk en andere werelddiaconale projecten van harte. Collecteert uw gemeente mee? Bij deze collecte zijn posters, folders en advertentieprints beschikbaar, via [email protected] of (030) 880 13 37). Meer informatie: www.kerkinactie.nl/collectes of www.pkn.nl/steunons. •

1

Kerkinformatie  •  september 2012

31

32 |

• advertenties

Advertenties Aanlevering vacatureadvertenties Per e-mail aan: [email protected] (de kale tekst in een Word-bestand en logo’s uitsluitend apart in een jpg-bestand) of in papieren vorm per post aan: Kerkinformatie Vacatureadvertenties van gemeenten kunnen in Advertenties (F. Rozemond), Postbus 8504, 3503 vier verschillende formaten geplaatst worden: Klein (tot 65 woorden), Normaal (tot 130 woorden), RM Utrecht. Groot (tot 260 woorden) en Zeer groot (tot 520 woorden/hele pagina). Voor deze formaten gelden Naam en logo’s respectievelijk de volgende tarieven: € 174, € 348, De afkorting PKN wordt zoveel mogelijk vermeden. € 698 en € 1.394. Het aantal woorden wordt Wanneer het logo van de Protestantse Kerk wordt berekend met de functie ‘Woorden tellen’ onder gebruikt dient dat volledig (met vaste naamtekst) Extra in tekstverwerkingsprogramma Word. te worden afgedrukt. Dit in verband met de optimale en eenduidige werking ervan. Eigen varianten Andere advertenties kunnen worden aangeboden op dit logo kunnen in Kerkinformatie worden bij de drukker. Formaten, tariefkaart en geweigerd. Andere eigen logo’s, beeldmerken, aanleverinformatie: www.bdu.nl > Koninklijke BDU vignetten of foto’s zijn uiteraard hartelijk welkom. Uitgevers > mediadocumentatie. Kerkinformatie kent twee soorten advertenties: vacatureadvertenties van kerkelijke gemeenten en andere advertenties.

In de kop van Noord-Holland, te midden van de bollenvelden, aan de Noordzeekust, ligt de gemeente Zijpe. Hierin bevinden zich de Protestantse Gemeente te Callantsoog en de Hervormde Gemeente Zijpe. De gemeenteleden wonen verspreid over 9 kernen. De combinatie zoekt een

predikant m/v met een gezamenlijk dienstverband van 50% (resp. 2/6 en 1/6) die • • • • • • • • •

het evangelie weet te vertalen naar de hedendaagse praktijk tenminste 1 x per maand voorgaat in elk der beide gemeenten beschikt over goede communicatieve eigenschappen actief in de plaatselijke oecumene samen wil werken positief staat tegenover verschillende geloofsopvattingen toegankelijk is voor alle lagen van de bevolking jong en oud weet te inspireren niet dogmatisch is bij onze kerkelijke profielen past, waarbij het meest toepasselijke trefwoord ‘ruimte’ is.

De Protestantse Gemeente Callantsoog en de Hervormde Gemeente Zijpe zijn enthousiaste, actieve gemeenten, groot in oppervlakte, minder groot in aantal. Vooral in de zomer is de Zijpe een geliefde vakantiebestemming. De grootste concentratie toeristen treft men aan in Callantsoog. Voor meer informatie en/of het aanvragen van een informatiepakket kunt u contact opnemen met de secretaris van de beroepingscommissie mw. E.W. Meinema-Verschoor, e-mailadres [email protected] Uw schriftelijke reactie met curriculum vitae ontvangen wij graag binnen 3 weken na verschijnen van dit blad en kunt u richten aan Beroepingscommissie Protestantse Gemeente Callantsoog, Postbus 51, 1759 ZH Callantsoog Onze website: http://www.callantsoog.protestantsekerk.net of www.pkn.nl (vervolgens via de kerkzoeker naar Callantsoog)

Kerkinformatie  • september 2012

Uiterste aanleverdata (zie ook www.pkn.nl homepage, linksboven onder tijdschriften/nieuwsbrieven): Oktobernummer 3 september Novembernummer 1 oktober Decembernummer 5 november

De advertentiepagina’s in Kerkinformatie worden vanaf de dag van verschijnen tevens geplaatst op www.pkn.nl > klik rechtsboven op: Vacatures. De redactie van Kerkinformatie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties. Bij de opmaak zal zoveel mogelijk rekening worden gehouden met de wensen van de adverteerder.

Protestantse Gemeente te Abcoude zoekt een

predikant (1 fte mag - 0.8 fte kan) Wij bieden: • een gemeente die in alle verscheidenheid eenheid uitstraalt • een gemeente die naast de zondagse viering ook andere vormen van ontmoeten kent • een kleine kerkenraad en een grote groep vrijwilligers • een prettige woonomgeving waarin voor u een royale pastorie klaar staat Wij hopen op: • een predikant die zich inzet voor de gehele gemeente • een predikant met (enige) ervaring • een predikant die de Bijbelse boodschap weet te vertalen naar het moderne leven van alledag • een predikant die de behoefte aan aandacht voor de middengroep en het pastoraat als uitdaging zal herkennen en oppakken. Meer informatie? Kijk op www.dorpskerkabcoude.nl of bel met de voorzitter van de commissie, dhr. W.J. Wessel, (0294) 28 47 83, b.g.g. (0294) 28 14 86. Wij zien uw reactie of sollicitatie graag per post of mail tegemoet voor vrijdag 21 september 2012: Beroepingscommissie Abcoude Postbus 38 1390 AA Abcoude [email protected]

|

Stem in de Stad is een oecumenisch diaconaal centrum in de binnenstad van Haarlem dat dichtbij mensen in nood wil zijn. Stem in de Stad heeft 10 medewerkers in dienst. Het werk wordt verder gedragen door 225 vrijwilligers.

De Protestantse Kerk Amsterdam zoekt voor De Ark-Jacobuskapelgemeente in Slotervaart een

wijkpredikant (0,7 fte)

In verband met het emeritaat van onze huidige predikant zoeken wij een fulltime

Pastor Stem in de Stad (m/v)

De pastor komt in dienst van Stem in de Stad en wordt beroepen door de Protestantse Gemeente Haarlem als predikant met bijzondere opdracht. Op onze website www.stemindestad.nl vindt u de volledige profielschets van deze functie en informatie over ons diaconaal centrum. Daar vindt u ook het sollicitatieadres. De sollicitatietermijn sluit op 24 september.

• • • • • • • • •

die ervaring heeft in minstens een gemeente die zich door God en mensen wil laten bezielen met een verbindende persoonlijkheid bij wie mensen zich thuis voelen, jong en oud met een talent om samen te kunnen werken die traditie waardeert en tegelijk openstaat voor verandering met gevoel voor liturgie met interesse voor de buurt die vanuit de wijkgemeente actief wil bijdragen aan het beleid van de Protestantse Kerk Amsterdam

Wij bieden een gemeente waarvoor de viering op zondagmorgen van grote betekenis is. Op liturgisch gebied is er veel ruimte voor variatie. Er is een jongerengespreksgroep, door jongeren zelf opgezet. De werkgroepen communicatie, pastoraat en eredienst zijn enthousiast betrokken bij allerlei vernieuwingen. In nieuw te bouwen appartementen bij de kerk komt een leefgemeenschap, betrokken bij de gemeente en de buurt.

De Hervormde Thomaswijkgemeente te Zeist zoekt een:

kerkelijk werker (m/v) voor 9 uur in de week, op basis van een jaarcontract, • die met empathie actief wil zijn in het pastorale werk binnen onze gemeente • die talent heeft voor het ouderenpastoraat en uitvaarten kan verzorgen • die meedenkt over organisatie en beleid van het pastoraat. Wij zijn: • een gemeente waar het pastoraal team sterk gemotiveerd is om het pastoraat een nieuwe impuls te geven. • een gemeente met grote onderlinge verbondenheid, respect voor elkaar, plaats voor stilte en bezinning, aandacht voor beeldende expressie en muziek. Uw sollicitatiebrief met curriculum vitae kunt u tot 22 september 2012 sturen aan: Thomaswijkgemeente t.a.v. scribaat, Monica Ferguson, Van Reenenweg 3, 3702 SB Zeist, tel. (030) 267 36 38.

Voor meer informatie kunt u tot 21 september 2012 contact opnemen met Redmer Kuiken, (020) 617 69 37, [email protected]. Een uitgebreide profielschets kunt u opvragen bij Evelien Faber, (020) 535 37 10 of [email protected]. Uw sollicitatie met toelichting en motivatie kunt u sturen voor 24 september a.s. naar Evelien Faber, [email protected] www.protestantsamsterdam.nl

Kerkelijk Werker nodig? Het Mobiliteitsbureau kan bemiddelen! www.pkn.nl/mobiliteitsbureau tel. (030) 880 15 05 (ma, di, vr)

E-mail: [email protected] Voor verdere informatie: www.hervormdzeist.nl/thomas/

Kerkinformatie  •  september 2012

33

34 |

• advertenties

De Protestantse Gemeente Aldeboarn is op zoek naar een

predikant (m/v) 100% Wij zoeken een predikant die:

De protestantse gemeente Aldeboarn bestaat uit ruim 400 leden. De gemeente staat in de orthodox protestantse traditie, waar het geloof vooral een zaak van de praktijk is. De protestantse gemeente Aldeboarn wil een gemeenschap zijn van mensen voor wie het geloof in Jezus Christus de centrale plek inneemt in het leven en die dit geloof met anderen delen. Aldeboarn is een hecht dorp van ca. 1500 inwoners, gelegen in het hart van Fryslân. Er is een actief dorpsleven met veel verenigingen.

• Vanuit een levend geloof ons inspireert om een levende gemeente van Christus te zijn • ook jongeren en jonge gezinnen bij het geloof en het gemeentewerk weet te betrekken • actuele en praktijkgerichte preken verzorgt waarin Jezus Christus centraal staat • zichtbaar is in het dorp door maatschappelijke betrokkenheid te tonen • diverse activiteiten (o.a. het commissiewerk) begeleidt en/of ondersteunt en hierin de samenwerking zoekt. Een nieuwe vrijstaande pastorie is beschikbaar. Heeft u belangstelling of vragen dan wordt u van harte uitgenodigd contact op te nemen met de heer A. de Jong, telefoonnummer (0566) 65 18 14. Uw gemotiveerde reactie met CV ontvangen wij graag uiterlijk 1 oktober aanstaande. Deze kunt u sturen naar de heer F. Volberda, Súdkant 6 , 8495 KP Aldeboarn, telefoonnummer: 06-25 44 09 50. Mailen kan ook naar: [email protected]. Bij hem kunt u ook terecht voor het aanvragen van een informatiepakket.

De Protestantse Gemeente Bunnik zoekt een

kerkelijk werker ter ondersteuning van de nieuwe predikant; iemand, die een warm hart heeft voor het pastoraat aan 65-plussers. Dat u ervaring hebt met het houden van vieringen vinden we belangrijk; een preekconsent is een pre. De aanstelling is voor 8 uur/week, 0,2 fte. Informatie over onze gemeente is te vinden op www.pgbunnik.nl U kunt uw sollicitatiebrief met c.v. vóór 23 september sturen naar Mw. N. Vernie Prins Bernhardstraat 3 3981 BL Bunnik of per email naar [email protected]

Kerkinformatie  • september 2012

De Protestantse Gemeente Purmerend zoekt een

kerkelijk werker m/v 0,3 fte - voor 3 jaar Wij zijn een gemeente met een groeiend aantal ouderen aan wie we zorgvuldig pastoraat willen verlenen. Wij bieden een ruime mate van zelfstandigheid, samenwerking met beroepskrachten en enthousiaste vrijwilligers. Uitgebreide informatie op onze websites: www.pgpurmerend.nl/vacature-kerkelijk-werker & www.mogpurmerend.nl/vacature-kerkelijk-werker

|

De Protestantse wijkgemeente i.w. Dubbeldam te Dordrecht is op zoek naar een

De Eglise Réformée Néerlandaise van Parijs zoekt vanaf 1 augustus 2012 een

kerkelijk jeugdwerker

fulltime predikant(e)

die samen met ons de komende jaren wil optrekken. Het gaat om een functie voor 0,4 fte. Wanneer je belangstelling hebt, dan is er een profielschets beschikbaar. De aanstelling wordt aangegaan voor 1 jaar met mogelijkheid tot verlenging. Voor informatie kun je contact opnemen met de secretaris van de vacaturecommissie,Tea Oostenrijk-Baron, tel. (078) 844 81 02. Graag ontvangen wij je sollicitatie voor 21 september 2012 per email: [email protected]

die: • met enthousiasme en vanuit een vaste geloofsovertuiging de kerkdienst vorm en inhoud geeft • oog heeft voor pluriformiteit en de cohesie van de gemeente • pastorale zorg verleent • gesprekskringen leidt • goede organisator, initiatiefrijk, zelfstandig en flexibel is • jeugd- en jongerenwerk stimuleert • communicatief is, bekend met moderne media • gemeenteleden motiveert • basiskennis heeft van de franse taal en wil om te leren • beginnend predikant(e) is of enkele jaren ervaring heeft. Verder is een ruime pastorie in Sceaux aanwezig. Uitgebreide advertentietekst en taken zie: http://ern.paris.free.fr Sollicitatiebrief met CV en referenties voor 25 september 2012 sturen aan mevr. I. Palisson per e-mail: [email protected] bij wie u ook het informatiepakket kunt aanvragen.

Als veelkleurige gemeenschap van mensen willen wij, geïnspireerd door Gods liefde, betrokken zijn op elkaar, de plaatselijke samenleving en de wereld.

Wij zoeken een

predikant (m/v) 65%, die

• de diverse groepen in onze gemeente, zowel jong als oud, actief en minder actief, aanspreekt • op een toegankelijke, hedendaagse manier het evangelie uitdraagt • met hart en ziel de pastorale zorg inhoud wil geven. Herkent u zich hierin, dan bent u bij ons meer dan welkom. Bent u geïnteresseerd? Kijk dan voor een profielschets van predikant en gemeente op www.kerkenzevenaar.nl, of bel met dhr. Frans van Hasselt, voorzitter beroepingscommissie, tel. (0316) 52 57 08. Uw sollicitatiebrief met CV ontvangen wij graag uiterlijk 20 september a.s. op onderstaand adres: Beroepingscommissie Protestantse Gemeente Zevenaar Postbus 235 6900 AE Zevenaar [email protected]

Protestantse gemeente Echtenerbrug-Oosterzee zoekt een enthousiaste

kerkelijk werker die de predikant ter zijde wil staan in gemeenteopbouw en pastoraat (m.n. leeftijdgroep 25-45 jaar). De vacature betreft 12 uur in de week, ofwel 0,3 fte. Het is een aanstelling van één jaar met mogelijkheid tot verlenging. Nieuwsgierig? Kijk op: www.pknechtenerbrugoosterzee.nl. Uw reactie graag voor 21 september 2012.

Kerkinformatie  •  september 2012

35

36 |

• advertenties

Protestantse Gemeente te Hoorn, Zwaag en Blokker

De wijkgemeenten Noord (Zwaag) en Blokker vragen een

predikant in parttime (70%) dienstverband De wijkgemeenten Noord(Zwaag) en Blokker vormen samen met twee andere wijkgemeenten de Protestantse Gemeente te Hoorn, Zwaag en Blokker. De wijkgemeenten tellen ca. 700 leden die woonachtig zijn in Zwaag, Hoorn –Noord, Blokker en in de nieuwbouwwijk Bangert-Oosterpolder. Een aantal leden woont in de aangrenzende dorpen. Beide zijn met elkaar in gesprek om binnen afzienbare tijd als één wijkgemeente ZwaagBlokker samen te gaan. De wijkgemeenten kenmerken zich door kleinschaligheid en flexibiliteit waarin ruimte is voor verschillende vormen van geloofsbeleving. Er is zowel aandacht voor de (liturgische) traditie als voor vernieuwing (bijbelse musicals)

Wij zijn op zoek naar een man of vrouw die: • enthousiast, eigentijds en begrijpelijk wil voorgaan in de erediensten zodat gemeenteleden en gasten zich kunnen laten inspireren door het Evangelie om daarmee in het dagelijks leven aan de slag te kunnen; • met inspiratie en creativiteit mensen weet te boeien en samen te binden en daarbij met openheid en respect verschillende geloofsbelevingen binnen de gemeente tegemoet treedt, maar tevens staat voor de eigen geloofservaring; • open staat voor viering van de erediensten binnen de bestaande liturgische kaders en deze verder mee wil ontwikkelen en vernieuwen; • een warme pastorale betrokkenheid uitstraalt en met hart en ziel de pastorale zorg in onze wijkgemeenten op zich wil nemen; • oog heeft voor de diaconale en oecumenische taak van de gemeente; • in staat is diverse groepen binnen de gemeente (jong en oud, kerkelijk meer en minder betrokken, enz. ) aan te spreken, te motiveren en toe te rusten. Wij nodigen predikanten die zich uitgedaagd voelen in onze gemeente te werken, van harte uit te solliciteren. U kunt uw brief + CV richten aan de scriba, dhr. D.J. Bresser, Ridderspoor 10, 1689 TD Zwaag e-mail: [email protected] binnen drie weken na het verschijnen van deze advertentie. Bij de heer Bresser kunt u ook informatie inwinnen, tel. (0229) 23 49 26. Verdere informatie over de Protestantse Gemeente te Hoorn, Zwaag en Blokker vindt u op onze website www.pknhoorn.nl.

Protestantse Gemeente Oostvoorne zoekt een

predikant 100% De PGO karakteriseert zich als een progressieve gemeente. Oostvoorne is gelegen tussen het moderne havengebied van Rotterdam-Europoort en de landelijke Zuid-Hollandse eilanden. Wij zoeken een predikant die: • op aansprekende wijze voorgaat met eigentijdse reflectie van de Bijbelverhalen werkt vanuit eigen geloofsbeleving • affiniteit heeft met vorming en toerusting • flexibel is, aanspreekbaar voor de allerkleinsten en begrip en aandacht geeft aan ouderen • wijs, samenbindend en doortastend is bij de eenwording van onze gemeente.

Kerkinformatie  • september 2012

Wij verwachten dat hij/zij aan de slag gaat met de volgende speerpunten: vertrouwen, vieringen, verbondenheid, uitnodigend en inspiratie. Informatie inclusief de profielschetsen vindt u op: www.kerkoostvoorne.nl Voor vragen en reacties: mw. A.H. Herlaar-van Marion (secretaris beroepingscommissie), Tel. (0181) 48 49 57. E-mail: [email protected] Reacties uiterlijk 25 september 2012.

|

De Protestantse Gemeente Rozendaal zoekt vanwege het vertrek van haar predikant naar elders een

De wijkgemeente Nieuwe Badkapel/Zorgvlietkerk, deel uitmakend van de Hervormde Gemeente te Scheveningen, zoekt naast haar huidige part-time predikant, een

predikant (m/v) voor 0,5 fte

ervaren predikant (m/v)

Wij zijn een gemeente… • waar liturgie en (kerk)muziek (samen met cantor en organist) een belangrijke rol spelen, kortom een vierende gemeente • die grote waarde hecht aan gastvrijheid en ontmoeting vanuit de roeping van de gemeente van werk aan de wereld en zorg voor elkaar • die zich bewust is van haar plaats in de samenleving en waarin de diaconale roeping gestalte krijgt in projecten dichtbij en veraf • waar aan het aspect van het leren vorm gegeven wordt in leerhuiskringen en in gesprekskringen rond actuele thema’s.

voor een aanstelling van 50%.

U bent een predikant die… • zich herkent in bovengenoemde aspecten en die een voortrekkersrol kan spelen in de opbouw van de gemeente • in staat is mensen met elkaar te verbinden zowel binnen als aan de rand van de kerkelijke gemeenschap • creatief is en zoekt naar manieren om de kerk in het dorp duidelijk gestalte te geven en ook jonge mensen weet te betrekken bij activiteiten die voor hen zinvol zijn • de vele vrijwilligers kan inspireren en begeleiden. Indien u belangstelling heeft kunt u reageren bij de secretaris van de beroepingscommissie, de heer B. Beekhuis, Postbus 207, 6880 AE Velp, e-mail [email protected], telefoon (026) 364 26 60. Bij hem zijn ook de profielschetsen van gemeente en predikant beschikbaar. Meer informatie over ons vindt u ook op www.dekerkvanrozendaal.nl.

Onze wijkgemeente gebruikt het markante rijksmonument Nieuwe Badkapel voor de erediensten en wijkactiviteiten. De gemeente heeft een oecumenisch-liturgische signatuur met veel aandacht voor verkondiging, schriftuitleg en muziek. Ook zijn er veel activiteiten, die ondersteund worden door een grote groep vrijwilligers. Als gemeente willen we het goede behouden, maar ons ook verder ontwikkelen en meer naar buiten treden. Speerpunten daarbij zijn: • verdere invulling en vormgeving van het pastoraat; • ruimte voor variatie en vernieuwing van de erediensten; • gemeente zijn naar buiten toe, met het kerkgebouw als missionair vertrek- en ontmoetingspunt; • een eigen herkenbare plek voor jongeren zowel binnen als buiten de kerkdiensten, met activiteiten voor oudere jeugd en gezinnen. De predikant die wij zoeken is betrokken bij de gemeenteleden (jong en oud) en is zichtbaar en aanspreekbaar. Hij/zij gaat de gemeente voor bij het actief, stimulerend en inspirerend bouwen aan een open, betrokken en actieve gemeenschap. Meer informatie over onze gemeente en deze vacature is te vinden op de website www.nieuwebadkapel-zorgvlietkerk.nl, of via de secretaris van de beroepingscommissie: mevr. Barbara van der Toorn, Havenkade 46, 2586 TV Scheveningen. e-mail: [email protected] De beroepingscommissie ziet Uw reactie graag binnen 3 weken na het verschijnen van dit blad tegemoet.

Kerkinformatie  •  september 2012

37

38 |

• advertenties

De Protestantse Gemeente te Zaandam (PGZ) zoekt een

predikant v(v/m) 0,6 fte met talent voor jongeren De PGZ werkt hard aan andere vormen van kerk-zijn, onder andere om een antwoord te geven op de sociaalmaatschappelijke context waarin actieve en passieve kerkleden zich bevinden. Wij zoeken iemand die goed kan samenwerken en creatief en inspirerend is. Naast het wijkwerk wordt ongeveer 10 uur per week specifiek besteed aan het werken met jongeren. Het betreft een aanstelling op projectbasis voor een periode van vier jaar. De voorkeur van de gemeente gaat uit naar een vrouwelijke predikant. Voor de volledige profielschets, onze visietekst en het beleidsplan Dienen en Verbinden verwijzen wij naar onze website www.pgz-zaandam.nl Indien uw belangstelling voor onze gemeente gewerkt is, kunt u uw sollicitatiebrief binnen 3 weken na het verschijnen van dit blad zenden aan mw. Elma de Bruin-Hoogeweij, Noordwachter 138, 1503 VN Zaandam, tel. (075) 631 41 53, e-mail: [email protected]

Kerkinformatie  • september 2012

Panel Protestantse Kerk De dienstenorganisatie is benieuwd naar de mening van predikanten en andere ambtsdragers, maar ook gemeenteleden die een cursus volgen, producten afnemen of als donateur Kerk in Actie steunen. Met deze informatie kan zij voortdurend werken aan verbetering van de dienstverlening. Wat vindt u? U kunt het laten weten via het Panel Protestantse Kerk. Wie zich laat inschrijven ontvangt een paar keer per jaar een verzoek om een vragenlijst in te vullen. Deelname is anoniem. Informatie en aanmelden: www.pkn.nl/panel

|

39

Kerkinformatie  •  september 2012

Israëlzonda g 2012

e kerk w u ie n e d Help in Moerwijk groei

Jaargang 10, numme

FOTO: SJOUKE

DIJKSTRA

r 2 Foto: Menno Leistra

erk & Kerk Missionair W

ER 2012 9 SEPTEMB TSE KERK PROTESTAN COLLECTE ING 5261

COLLECTE K

ERK & ISRAË L 7 OKTOBER 2012 ING 343800

55938_PosterIsraë

lP2.indd 1

04-05-12 15:36

12-03-12 10:01

eposter3.indd

58337_Collect

1

Peace Powered by 12

GANG 10 | NUMMER

1

Foto: istockp hot

o

0 Vredesweek 2

JAAR TEKENING: LEN |

KIND AAN HUIS IN DE KERK COLLECTE J OP

2012 16 SEPTEMBER EDESWERK COLLECTE VR ING 5261

23 SEPTEM BER

58337_Collect

2012

www.jop.nl

eposterJOP5

.indd 1

ING 120738

04-05-12 15:35

09-05-12 11:35 oster4.indd 1

58337_Collectep