Kerkblad
Wonderbare Raadsman (…) Vredevorst
Kerst kerst2014 2014
2 – Kerkblad
Donderdag • 18 december 2014
Bij de voorplaat Toen ik gevraagd werd iets te schilderen voor het kerstnummer wilde ik alleen de geboorte van Jezus met veel licht omringen. Het moest ook over buurtbemiddeling, vredesprocessen en vluchtelingen gaan. Ik zocht op internet naar deze woorden. Ik kreeg verschrikkelijke beelden te zien waarvan ik zes uitprintte. Op de wereldkaart zag ik meer dan twaalf grote brandhaarden. Afgelopen juni meldde NRC dat wereldwijd het aantal vluchtelingen 51,2 miljoen telt en dat dit aantal per jaar schrikbarend groeit. Volkeren die op de vlucht zijn voor geweld, vervolging van-
wege hun geloof, IS, stammenstrijd, machtsmisbruik. Dat meer dan de helft van deze vluchtelingen uit kinderen bestaat... en dat wereldwijd een groot gebrek aan vrede heerst… Toen ik de zes prints uitspreidde, moest ik heel lang naar één van die 51,2 miljoen ontheemden kijken. Ik kreeg het benauwd en begon mensen met kinderen middenin de brandhaarden te schilderen, zoekend naar een veilige plek, op weg naar het licht. Daar kreeg ik het nog benauwder van, want hoe kunnen die mensen dan het licht voelen en vinden? Hoe kon ik
Interview met Christine Knol Yvonne Lussenburg
“Het is verbazingwekkend hoe de dingen soms in elkaar kunnen vallen”, vertelt Christine Knol. “Van jongs af aan ben ik bezig met tekenen en schilderen. Vanaf 2010 heb ik, doordat ik zorg moest geven aan mijn ouders en schoonouders, dat weinig kunnen doen. Door de opdracht om de voorplaat van het Kerkblad voor het kerstnummer te maken heb ik het weer opgepakt.”
Christine is net met pensioen. Zij heeft de laatste dertig jaren gewerkt op de Hanzehogeschool, op de afdeling HBO-V (verpleegkunde). Ze gaf lessen in communicatieve vaardigheden en supervisie. Dit kostte veel tijd, daardoor
kwam zij ook niet vaak meer aan schilderen toe. Geen toerist “Ik ben geboren in Werkendam, en kom uit een gereformeerd gezin. Ds. Zelle, over wie het hoofdartikel in Kerkblad 21 werd geschreven, lo-
hen in hun uitzichtloze situatie nu naar het licht laten lopen? Toen een vriendin mijn schilderij zag, kreeg ik een bijzondere tekst van haar: Kom tot Mij, allen, die vermoeid en belast zijn, en Ik zal je rust geven; neem mijn juk op je en leer van Mij, want Ik ben zachtmoedig en nederig van hart, en je zult rust vinden voor je ziel; want mijn juk is zacht en mijn last is licht. Matteüs 11:28-30 Dat vind ik een troostrijke tekst. Maar ik blijf onrustig over de vraag wat ik concreet te doen heb, levend in een land van vrede en rust. Christine Knol-Hakkers
geerde vroeger bij mijn ouders als hij kwam preken. Ik moest wel lachen toen ik het las. Ja, hij gebruikte inderdaad schoensmeer om zijn haar zwart te maken en mijn moeder moest extra veel koken als hij kwam!” Christine volgde een opleiding voor verpleegkundige in het Bronovoziekenhuis in Den Haag. Daarna heeft ze drie jaar gereisd. Met een busreis naar Istanbul, dan met het openbaar vervoer verder door Iran, Afghanistan, Pakistan, India, Nepal, Ceylon, Birma, Thailand, Maleisië en Indonesië. Aansluitend heeft ze nog een jaar in Australië en Canada in ziekenhuizen gewerkt. “Ik reisde niet als toerist maar leefde tussen de lokale bevolking en kleedde me zoals het in deze landen gebruikelijk was. Ik probeerde rond te komen met een budget van $1 per dag. Dat was goed te doen.” Waardevolle bagage Tijdens het reizen merkte Christine dat ze overal welkom was, dat reizigers altijd konden mee-eten. Waarden als ‘hebt u naaste lief als u zelf’, die zij vanuit haar geloofsopvoeding had meegekregen werden hier toegepast door mensen met een heel andere religie. Dit veranderde haar blik op de wereld en op geloven. Ze volgde op ver-
Meditatief Vrede breidt zich uit Wanneer jij innerlijke vrede ervaart, dan krijg je ook vredelievende gedachten over jouw medemensen. Dan krijgen vijandige en vervelende gedachten geen ruimte. Vrede is voor jou niet in de eerste plaats een appèl dat jij met alle mensen in vrede moet leven. Integendeel, de vredelievende houding ten opzichte van je medemensen ontstaat omdat je innerlijke vrede ervaart. Je hoeft dan helemaal geen vrede te stichten. In jou is vrede. En die breidt zich vanzelf uit. Uit: Anselm Grün, Het kleine boek Geluk, Lannoo
Hoe zal ik jou ontvangen? De Kr-asser van Wim Staal had ik net gelezen: over kinderen in ons land die in armoede opgroeien. Terwijl onze kinderen zich klaar maken om te gaan sporten en muziek te maken, hoor ik op de radio: 2014 is een verschrikkelijk jaar voor kinderen. De VN-kinderrechtenorganisatie Unicef geeft dat aan. Niet eerder in de recente geschiedenis zijn zo veel kinderen onderworpen aan wreedheden als ontvoering, verkrachting en slavernij. Het afgelopen jaar raak-
ten 15 miljoen kinderen betrokken bij conflicten in onder meer de Centraal-Afrikaanse Republiek, Zuid-Sudan, Oekraïne en de Palestijnse gebieden. Momenteel leven wereldwijd 230 miljoen kinderen in landen en gebieden waar oorlog heerst. Ook de ebola-uitbraak in West-Afrika bedreigt de gezondheid van kinderen. Dui-
schillende plaatsen cursussen op het gebied van verpleegkunde, maar ook andere, zoals bijvoorbeeld mindfulness. Zo bracht ze een maand door in een Boeddhistisch klooster in Ceylon. Met name door deze laatste ervaring realiseerde zij zich hoe waardevol het geloof dat ze van huis uit had meegekregen voor haar was. Kracht van het gebed Christine is lid van de gebedsgroep van de Opstandingskerk. “Het is belangrijk om stil te zijn, om te bidden. Het Onze Vader is krachtig en waardevol. Het is prachtig dat je alles aan God mag vertellen en dat je Hem alles mag
vragen. We realiseren ons amper hoe groot de kracht is van het gebed. En hoe goed het is om in een land te wonen waar vrijheid van geloof een groot goed is. In landen als Noord-Korea kun je al in de gevangenis belanden als je alleen maar in het bezit bent van een bijbel!” Bij de voorbereiding van het schilderij voor de voorkant van het Kerkblad kwam zij op internet vreselijke beelden tegen. Vluchtende mensen, de terreur van IS, ebola, kinderen die achtergelaten worden. In haar toelichting op de voorplaat kunt u hier meer over lezen.
Thema
Wonderbare Raadsman (…) Vredevorst Een kind is ons geboren, een zoon is ons gegeven de heerschappij rust op zijn schouders. Deze namen zal hij dragen: Wonderbare raadsman, Goddelijke held, Eeuwige vader, Vredevorst. Wie is de Wonderbare raadsman en Vredevorst? Bij de woorden uit Jesaja 9:5 denken we vooral aan het Kind dat met Kerst is gebo-
zenden kinderen in Guinee, Sierra Leone en Liberia zijn door de ziekte wees geworden en zo’n vijf miljoen kinderen kunnen momenteel niet naar school. Ondertussen snijd ik de worteltjes… en het volgende nieuwsitem dient zich aan. Al die kinderen, ver weg, maar ook vaak dichtbij … ze hebben er niet om gevraagd om te worden meegesleurd in de problemen van volwassenen. Ze hebben recht op voedsel, op gezondheidszorg, veiligheid en scholing. Recht om kind te zijn. In de kerstkrant lees ik verhalen van pleegouders. Mensen die hun huis en hun hart open stellen, niet voor even, maar voor jaren. Maar wie durft zó te geven? We zijn zo vaak bang dat we niet genoeg tijd, geld en … liefde
ren, dat deze titels voert. Moeten wij ook zelf niet met deze woorden aan de slag, in de voetsporen van het Kind? Hoe kunnen wij dat doen? In dit kerstnummer van het Kerkblad staan een aantal artikelen over mensen die als vredestichter en raadsman voor de mensen aan het werk zijn gegaan. Redactie
hebben, het is soms al krap voor onszelf. Geef, en je zal gegeven worden. Dat is een sprong in het diepe. Maar die pleegouders hebben het gedaan. De verpleegkundigen die naar Afrika gingen doen het. Diakenen in de stille hulpverlening zetten zo’n stap. Het blijft op allerlei manieren veelzeggend, dat Jezus als kind kwam. Hij, die alles kwam geven, had bij zijn komst mensen nodig, die hun huis en hun hart voor hem openstelden. Zo kwam hij: (lied 481: 2) tussen alle mensen in, in het menselijk gezin… Om door ons te worden ontvangen - net als al die kinderen. Te beginnen met één of twee. Elly Veldman
Kerkblad – 3
Donderdag • 18 december 2014
Vrede, op … aarde!? Ds. Roeland Busschers Juist als God klaar staat om Adam te scheppen, krijgen de engelen onderling ruzie. “Schep hem niet!”, roepen sommigen, anderen roepen: “Schep hem wel! Immers, ‘Liefde en waarheid vechten met elkaar, gerechtigheid en vrede strijden tegen elkaar’ (Psalm. 85:11)”. Liefde zegt: “Schep Adam want hij zal liefdevol handelen.” Waarheid zegt: “Schep hem niet want hij zal liegen.” Gerechtigheid zegt: “Schep hem want hij zal rechtvaardig zijn.” Vrede zegt: “Schep hem niet want hij zal willen vechten.” Volgens het Lucasevangelie attenderen engelen in de kerstnacht de herders op wat elders die nacht is gebeurd. Als zangers met hemelse stemmen verbreken de engelen met hun loflied de stilte van de nacht. Als gestalten van licht wijzen zij herders de weg naar een donkere en onopvallende plaats: de stal. Als boodschappers en intimi van God maken zij bekend hoe in het wonder van Jezus’ geboorte nadrukkelijk God betrokken is. In dit ‘Kind ons geboren, mens ons gegeven’ (H. Oosterhuis) komen samen die twee regels uit de hemelse lofzang: ‘Ere zij God’ én ‘vrede op aarde’. Waar de één geschiedt, kan de ander nooit achterwege blijven. Lied én daad, zingen én doen, mond én hand, ze horen onafscheidelijk bij elkaar. In deze mens komt vrede tot de mensen. Het begin van onze jaartelling In beschrijvingen van die wonderlijke kerstnacht blijft vaak onderbelicht de historische realiteit van Jezus’ dagen. Die was nogal grimmig. Om in het kort een indruk te geven: de Romeinen beheersten het land en dus waren er steeds opstandjes die bloedig werden neergeslagen, Joden waren onderling in allerlei groepen verdeeld, belastingen ten behoeve van de Ro-
meinen legden grote druk op de bevolking. Tegelijkertijd botsten Joodse cultuur en religie enerzijds én de Romeinse hellenistische religie en cultuur anderzijds heftig op elkaar. Midden in deze chaotische tijd valt ineens kerstnacht, klinkt onverwacht het lied van ‘Vrede op aarde’. Alsof in dit klimaat van groeiende tegenstellingen wel het verlangen naar vrede wakker moet worden. Alsof juist in het duister het verlangen naar licht en menselijkheid wel door moet breken. Kerst 2014 Onze eigen tijd is eveneens chaotisch te noemen. Aan de randen van Europa is het onrustig. Aan de zuidgrens dienen zich steeds meer vluchtelingen aan in vaak mensonterende omstandigheden, terwijl aan de oostgrens de oorlog in de Oekraïne de hele regio onder spanning zet. Verder weg in het Midden-Oosten is de aanvankelijk luidkeels begroette Arabische lente inmiddels omgeslagen in een orgie van geweld. Dichter bij huis verandert veel in hoog tempo. School, kerk, de zorg, verenigingen, de kerk, alles kan anders en beter, dus waarom doen we dat niet? En sinds de hemel boven ons ‘leeg’ is, zoeken velen hun geluk ín dít leven.
Een mystiek kerstlied Geloof is mijn geluk 1. Ik wandel in gedachten in Gods geboortehuis, gezegend zijn de nachten van kerst, hier ben ik thuis. Mijn hart vergeet de wereld van haast en regeldruk. Hier vind ik Jezus’ kribbe, geloof is mijn geluk.
3. Een mus heeft nog zijn nestje, zijn eigen heggentak, een zwaluw die wil rusten vindt veilig onderdak, een leeuw kan zich verschansen moet ik mijn God dan zien in stro van iemand anders, een stal, zo anoniem?
2. Geen woorden zijn te vinden dat ik begrijpen zal hoe God als hemels kindje moet slapen in een stal. U Heer, mijn levensadem, het hoogste woord van God, vindt minachting op aarde, moet slapen in een grot.
4. Kom in mijn hart en woon er, het is geen vreemde plek, u zelf hebt mij veroverd, blijf in mij toegedekt. Ik ben met ziel en zinnen geopend, wonderstil. Kom, wikkel u, Heer Jezus, in diepten van mijn ziel. Het nieuwe liedboek heeft
Foto: Pieter de Roest
Dit leven is de plek om te genieten; dus geniet, en wel nu! Ook al is voor gezinnen de vrede soms ver weg, als kinderen op school worden gepest of als binnenshuis geweld de regel is. Toch vieren we ook in onze tijd bruiloften als feest van de liefde, komen kinderen ter wereld, zorgen mensen voor elkaar, vinden we plezier in onze werkzaamheden. Levenskunst is het om zowel de realiteit onder ogen te zien als tegelijkertijd niet bang te worden. Kerst: tijd voor vrede! Noch in Jezus’ dagen, noch in onze tijd pleit veel in de werkelijkheid om ons heen voor het vieren van Kerst als feest van de vrede. Die vrede is vaak ver te zoeken, zowel in grote politieke zin als in kleine persoonlijke zin. Al zijn er gelukkig allerlei hoopvolle initiatieven aan te wijzen, ‘Zalig de vredestichters!’ Is het gebrek aan vrede een reden om kerstfeest niet te vieren? Eerder het omge-
een aantal nieuwe kerstliederen opgeleverd. Bij mijn zoektocht daarnaar bleef ik haken bij lied 480. De tekst doet denken aan piëtistische* liederen uit het verleden, maar voelt ook hedendaags aan. Dat klopt, want bij nadere bestudering blijkt het een lied van een piëtistische predikant te zijn, maar vertaald door Ria Borkent die het daarmee naar het nu haalt. De oorspronkelijke Deense tekst van dit lied komt van de piëtistische dichter-predikant Hans Adolph Brorson (16941764). Het is een zeer populair kerstlied in Scandinavië. In Noorwegen heeft het zelfs de status die hier het ‘Ere zij God’ voor velen heeft. De oorspronkelijke versie bestaat uit elf strofen die in de vertaling tot vier zijn ingekort. Het lied nodigt uit om jezelf te verplaatsen naar ‘Gods geboortehuis’. Om daar tot rust te komen van haast en regeldruk. En om je te verwonderen over de geboorte van het kind en over het onbegrijpelijke dat er voor hem geen plaats was. Dat het hoogste woord van God slechts minachting vond op aarde.
keerde. Kerken en christenen zouden er goed aan doen om juist dit kerstfeest tijd vrij te maken voor vrede! Omdat deze wereld en alle mensen vrede hard nodig hebben. Dus is Kerst de tijd bij uitstek om stil te staan bij vrede als waarde en ideaal, en hoe die te verwerkelijken. Om met anderen over vrede te praten, na te denken, om tijdens de kerstdagen zelf vreedzaam te zijn, dát zou een duidelijk andere invalshoek zijn. En tegelijk een opening bieden naar alle mensen om ons heen. Vrede als proces Opmerkelijk is dat in de Bijbel nergens een gebod tot vrede klinkt. Het ontbreekt zelfs in de tien woorden (Exodus 20). Waarom? Een mogelijk antwoord is: alle geboden verwijzen naar concrete situaties, maar de vrede speelt altijd en overal. De bekende regel ‘zoek de vrede en jaag vrede na’ (Psalm 34:15) illustreert dit. Vrede komt van een Hebreeuws woord dat
Dat is ook in schrille tegenstelling tot de natuur waarin bijvoorbeeld de vogels een plaats vinden. Het lied bevat in strofe drie een mooie verwijzing naar de regels van psalm 84: Zelfs vind de mus vindt een huis/en de zwaluw een nest/waarin ze haar jongen neerlegt. Een ook de leeuw kan zich verschansen. Zo vanzelfsprekend als ieder dier in de natuur zijn plek vindt, zo raar is het dat er voor het Christuskind geen plek is. Waar het wel terecht zou kunnen komt in de laatste strofe aan de orde. Die knoopt aan bij een oude geloofswijsheid. Die zegt dat wanneer Christus niet in onszelf geboren wordt - in onze ziel, in ons eigen leven - zijn komst zonder betekenis is. Dat is mystiek natuurlijk, maar toch niet onverstaanbaar. Als een mens niet ergens in zijn binnenste wordt geraakt door het kerstfeest, dan blijft het leeg en betekenisloos. Kom in mijn hart en woon er,/het is geen vreemde plek,/u zelf hebt mij veroverd,/blijf in mij toegedekt. Prachtige regels die ook doen denken aan (middeleeuwse) bruidsmystiek, waa-
‘heel maken’ betekent, en verwijst steeds naar een situatie van verdeeldheid en tegenstellingen. ‘Vrede sluit je met je vijand’, is een beroemde uitspraak van Yitschhak Rabin. Vrede is te omschrijven als het proces waarin afbraak plaats maakt voor opbouw, elkaar tegen werken verandert in vóór elkaar werken, kapot maken wordt omgevormd tot héél maken, destructief gedrag wordt verruild voor constructieve inzet. Vrede is leren hoe de soms verwoestende menselijke energie ook ten goede is aan te wenden. Met een hand kun je zowel een ander slaan, maar ook aaien. De Psalm in het begin kun je ook lezen als Liefde en waarheid ontmoeten elkaar, gerechtigheid en vrede zoenen elkaar. Van vechten naar een vredeskus. Kerst geeft u en anderen tijd en gelegenheid daartoe.
rin Jezus werd bezongen als de liefste. Ik ben met ziel en zinnen/geopend, wonderstil./Kom, wikkel u, Heer Jezus,/in diepten van mijn ziel. Deze laatste regels nodigen uit tot steeds hernieuwde overpeinzing om er zo dieper in door te dringen. Ze gaan over het geheim van de ziel en hoe het met kerst geboren kind daarin een plek kan vinden. Gewikkeld werd het in doeken, maar wat zou het mooi zijn als de ’ontwikkeling’ van het kind zou betekenen dat het zich kan nestelen in de diepten van mijn ziel. Hij zou er altijd zijn en één geheel vormen met mijn diepste kern! Dan wordt waar wat in strofe een gezegd wordt: geloof is mijn geluk! Peter van de Peppel * Piëtistisch is afgeleid van piëtisme, een richting het protestantisme die nadruk legt op vroomheid en op een leven dat daarmee overeenstemt. Deze richting is vanaf 1689 ontwikkeld. De praktijk van het christendom staat daarbij op de voorgrond. Het gaat daarbij om diep doorleefde vroomheid.
4 – Kerkblad
Donderdag • 18 december 2014
Theatervoorstelling op 10 januari in de Adventskerk
Hier gaan we het wel over hebben Kees den Boer
De naam Bovensmilde roept bij veel mensen direct herinneringen op aan de gijzeling van de schoolkinderen bijna veertig jaar geleden. De gijzeling door Molukse actievoerders van de openbare lagere school in Bovensmilde in 1977 heeft de verhoudingen tussen de verschillende bevolkingsgroepen ernstig verstoord.
Meer dan dertig jaar later maakte een groep betrokken bewoners plannen om de verhouding tussen de Molukse gemeenschap en de andere dorpsbewoners te verbeteren. Zichtbaar teken daarvan is een brink met speelvoorzieningen in het groen, die de Molukse wijk verbindt met de kern van het dorp. De doorgaande weg kreeg een aangepaste bestrating en scheidt de wijken niet meer. Er staan nu twee monumenten: een schoolbank op de plek waar de school heeft gestaan als herinnering aan de gijzeling en een zuil met
een schelp bij de Molukse kerk als herinnering aan de komst van de Molukkers naar Nederland. Mietji Hully Met Mietji Hully, projectleider van Stichting BrinkBaru (de Nieuwe Brink) praat ik over het project. Mietji, geboren in Schattenberg (voormalig kamp Westerbork), is getrouwd en heeft twee zoons van 26 en 21 jaar. Zij werkt bij de gemeente Groningen als trainer/coach/loopbaanbegeleider. Daarnaast produceert ze oral history voorstellingen.
Vrede in de buurt Het is niet vanzelfsprekend dat mensen in vrede met hun buren wonen. Niemand is daar beter van op de hoogte dan de bemiddelaars in Assen, die als vrijwilliger werkzaam zijn voor Buurtbemiddeling Assen. Onenigheid over een verkeerd geplaatste schutting, ruzie omdat de buren hun muziek zo hard hebben staan,verkeerd geparkeerde auto’s, schreeuwende kinderen, hondengeblaf. Er zijn heel veel redenen waarom er in een buurt conflicten kunnen ontstaan en ze kunnen zo maar uit de hand lopen. Niet meer met elkaar praten, maar elkaar dwarszitten, pesterijen, het komt allemaal voor. “Buurtbemiddeling zorgt ervoor dat buren die niet meer met elkaar kunnen of willen praten weer met elkaar in contact kunnen komen. We geven ze de mogelijkheid om
in een veilige, vaak neutrale, omgeving met elkaar te praten om de problemen die zijn ontstaan op te lossen.” aan het woord is Gilles Toxopeus, een van de 26 buurtbemiddelaars in Assen. “Vaak begint een ruzie met de buren over iets kleins. Door allerlei oorzaken kan dit escaleren, tot mensen niet meer met elkaar willen praten of elkaar op allerlei manieren gaan dwarszitten. Buurtbemiddeling kan door de mensen die een probleem hebben, zelf worden ingeschakeld. Maar er komen ook vaak vragen binnen via de wijkagent, woningcorporatie of het maatschappelijk werk.” Bemiddelen Als er een aanvraag voor bemiddeling is binnengekomen bij de coördinator, zoekt zij/ hij twee buurtbemiddelaars die deze zaak willen begeleiden. Deze gaan praten met degene die de aanvraag voor bemiddeling heeft ingediend. Daarna wordt gesproken met
Hoe is het allemaal begonnen? Mietji: “Brink Baru is ontstaan door het samengaan van een drietal initiatieven. Gelijktijdig met de herstructurering van de Molukse wijk werd er gewerkt aan een groenplan. Daarnaast probeerde de stichting op de plaats van de afgebroken school van Bovensmilde een monument te realiseren. Deze verschillende initiatieven groeiden langzaam naar elkaar toe. Twee belangrijke veranderingen in de gemeentelijke politiek maakten dit mogelijk. In de Molukse wijk nam de tweede generatie het gesprek met de gemeente over van de traditionele overlegorganen, zoals wijkraad, kerkenraad en buurtwerk. Dit nieuwe platform zette zich in voor meer groen in de wijk en streefde naar meer openheid naar buiten. En: het gemeentebestuur kwam terug op de afwijzing van de aanvraag van een Moluks monument. De motivering van de aanvankelijke afwijzing was, dat zo’n gedenkteken te gevoelig lag in de dorpsgemeenschap en de tegenstellingen zou verscherpen.” Veel liefs uit Bovensmilde Mietji vervolgt: ”Een gemeenschap bouw je niet alleen met stenen. Er moet ook aandacht zijn voor het ‘sociale bouwen’, je moet de samenleving in een dorp versterken en oog hebben voor de leefbaarheid. We wilden de verschillende bevolkingsgroepen met elkaar verbinden. Samen hebben we gewerkt aan het tot standkomen van de monumenten. Zo zijn we de tegenstelling wij/zij aan het afbreken. Onder de titel ‘Veel liefs uit Bovensmilde’ zijn originele kunstzinnige activiteiten georganiseerd, een vorm van ‘community art’. Op de basisscholen zijn kinderen bezig geweest met het project
de andere partij. Dan wordt gekeken of beide partijen met elkaar willen praten. Op deze manier kunnen heel veel ruzies tussen buurtbewoners worden opgelost. “Het zijn niet de bemiddelaars die het probleem oplossen. Wat wij doen is bemiddelen, zorgen dat de mensen met elkaar gaan praten. De buurtgenoten moeten er zelf uitkomen, wij helpen ze daarbij door het stellen van vragen en ervoor te zorgen dat beide parijen aan het woord komen”, zegt Gilles. Preventief “Het zou mooi zijn als buurtbemiddeling al wordt ingeschakeld als er nog weinig aan de hand is. Meestal worden we in een heel laat stadium ingeschakeld, als het de wijkagent of de woningbouwvereniging niet lukt de zaak op te lossen. Het zou beter zijn als we eerder worden ingeschakeld, dan hebben de mensen zich nog niet ingegraven in hun standpunt en zijn ze eerder bereid om tot een oplossing te komen.”
‘tempu doeloe en weleer’. Bij dit project vertelde de eerste generatie Molukkers over hun kinderjaren op de Molukken en Nederlandse ouderen over hun jeugd in Bovensmilde. Andere voorbeelden zijn de huiskamervoorstellingen ‘Over de vloer’: intiem theater in huiskamers met persoonlijke verhalen in mooie, bijzondere en confronterende solo-optredens met buurtgenoten als publiek. Vijfentwintig mensen speelden in vijf huizen verspreid over het dorp en het publiek trok langs de verschillende locaties.” Theatervoorstelling Een andere serie huiskamervoorstellingen is gebaseerd op zestien interviews met betrokkenen bij de gijzeling van de school. Deze voorstellingen zijn mogelijk gemaakt door het fonds Gekleurd Grijs en het Oranje Fonds. In de voorstelling kijken inwoners van toen en nu persoonlijk, eerlijk en ontwapenend terug. Maar het blijft niet bij terugkijken. De spelers zijn positief over het nu en hoopvol over de toekomst. Het project Brink Baru heeft veel goeds tot stand gebracht. “Hier gaan we het niet over hebben”, zei een
“In principe kan iedereen buurtbemiddelaar worden”, vertelt Gilles. “als je dit wilt kun je contact opnemen met de coördinator, Gea Smith. Zij beoordeelt of iemand geschikt is. Vlak voor mijn pensionering heb ik een mediationopleiding gevolgd, later kwam de buurtbemiddeling op mijn pad. Buurtbemiddeling zorgt voor een interne opleiding en trainingen. Voor het helpen oplossen van conflicten bestaat geen standaardoplossing. Iedere buurtbemiddelaar heeft
klein meisje tegen zichzelf, toen ze na vijf dagen gijzeling vrij kwam. Maar nu gaan we het er wel over hebben. Eindelijk wordt na zo veel jaren het zwijgen doorbroken. Het stuk is geschreven en geregisseerd door Jos Spijkers en wordt gespeeld door regionale acteurs en amateurs. Zij vertolken in elf indringende monologen de gevoelens en de gedachten van zestien geïnterviewden, Nederlandse en Molukse Bovensmildigers. De verhalen die zij vertellen zijn rauw, grappig, teder en confronterend. Een unieke kans ‘Hier gaan we het niet over hebben’ wordt eenmalig als theatervoorstelling in de Adventskerk, Lindelaan 49, Assen-Oost gespeeld. Regisseur Jos Spijkers kennen we van de aangrijpende voorstelling ‘Achter gesloten deuren’ in de Forensisch Psychiatrische Kliniek. Daar speelde Dick van Veen mee. Hij is ook nu weer van de partij. Mis het niet. Zaterdag 10 januari om 20 uur. Kaartverkoop vanaf 19.15 uur, entree €5
Kees den Boer is lid van de werkgroep Kerk en Theater Vredenoord
zijn of haar eigen manier van aanpak.” Nazorg In een groot aantal van de gevallen lukt het de buurtbemiddelaars om te helpen de conflicten op te lossen. Ongeveer zes weken na de laatste afspraak neemt de buurtbemiddelaar contact op met de cliënten om te vragen hoe het gaat. Gelukkig lukt het hen om vaak om weer vrede in de buurt te brengen. Yvonne Lussenburg
Kerkblad – 5
Donderdag • 18 december 2014
Vredesonderwijs aan minderjarige asielzoekers
Vergeven en vergeten? Riet Verhoeven
De vragen: ‘Hoe kun je jonge asielzoekers weer laten geloven in vrede en Hoe geef je ze weer vertrouwen in de wereld en in mensen?’ brengen me op een winderige maandagmiddag naar een schoolplein in Assen Oost. Een bus met draaiende motor staat buiten het hek en leerlingen rennen er naar toe. Ik zie meisjes met hoofddoekjes in veel te dunne kleding voor ons winterklimaat. Ik zie jongens in trainingspakken met goedkope gympen eronder. “Je moet met deze kou iets op je hoofd doen”, zegt een begeleider. Ik denk: dat moet dan zo’n grote rastamuts zijn, want die past precies om de imposante krullenbos van de aangesprokene.
Marja Boorsma Het Jadecollege, onderdeel van de gelijknamige zorggroep, geeft aan de Rodeweg sinds een jaar of vier onderwijs aan jongeren die nog maar kort in Nederland zijn en weten dat ze in ieder geval tot hun 18e mogen blijven. Ze komen uit China, Ivoorkust, Guinee, Ghana, Afghanistan, Angola, Mongolië, Vietnam, Korea, Roemenië, Irak, Iran, Syrië, Somalië en Eritrea. Of ze een status krijgen is onduidelijk dus daarom is de in-
steek om lessen te verzorgen voor een toekomst die óveral kan zijn. Het programma heet dan ook: ‘Wijzer door de wereld’. Het gaat om Engels en Nederlands, rekenen, sociale en praktische vaardigheden, lessen in kennis van de Nederlandse samenleving en een cursus weerbaarheid. Het creëren van een veilige omgeving heeft, gezien het persoonlijk verhaal van de doelgroep, ook hoge prioriteit. Een aantal van hen is slachtoffer van mensenhandel. Samenwerking bij dit alles biedt Scholengemeenschap Vincent van Gogh. Daarom prijkt deze naam ook op de gevel. Strakke koppies Als ik de hal betreed, valt mijn oog op zwarte bloemen die op de muur zijn geplakt met allemaal fotootjes er om heen. Ik zie jongeren in alle kleuren van de regenboog, ook al zijn ze hier in zwartwit gekiekt. Marja Boorsma,
Dialoog tussen christenen en moslims Kerk in Actie
Nigeria heeft een zeer grote bevolking van (in 2012) ongeveer 170 miljoen inwoners en 600 etnische groepen. De opbrengsten van de vele minerale bronnen (zoals olie) en andere inkomstenbronnen die het land rijk is, komen vanwege corruptie binnenslands of internationale economische belangen in het buitenland slechts bij een kleine groep terecht.
Ds. Habila Ook gaat het land gebukt onder interreligieuze en etnische spanningen. In het midden van Nigeria, op het grensgebied tussen het christelijke Zuiden en het islamitische Noorden, zijn het voornamelijk spanningen tussen moslims en christenen die voor problemen zorgen. De oorsprong van de religieu-
ze conflicten blijkt vaak niets met religie te maken te hebben, maar met verdeling van grond en armoede. Ook in de aangrenzende deelstaten, in het midden van Nigeria, waar de Sharia wetgeving niet is ingevoerd, heeft dat tot extra spanningen tussen moslims en christenen geleid. Grenzen overschrijden In 1990 werd de Justice, Peace and Reconciliation Movement (JPRM, Beweging voor Gerechtigheid, Vrede en Verzoening) opgericht. Hoewel de organisatie er met hulp van de Lutherse Kerk kwam en de meeste medewerkers christen zijn, werkt de organisatie met christenen en moslims en stelt zich ten doel om mensen te helpen en daarbij alle culturele en religieuze grenzen te overschrijden. Zij probeert het gesprek tussen mensen op gang te brengen en te houden. ‘Mensen de kracht geven om zich zelf te ontwikkelen’, is het motto van de Beweging. Kerk in Actie steunt het werk van deze organisatie. De organisatie JPRM wil vreedzaam samenleven bevorderen door mensen samen te laten werken aan projecten die voor de gemeenschap belangrijk zijn, zoals alfabetisering en watervoorziening. JPRM doet
docent en teamcoördinator in Assen, vertelt me het volgende: “Dat zijn leerlingen die de school verlaten hebben; inmiddels zo’n kleine 400. Je ziet ze hier met een open gezicht en soms een brede lach. Dat is zó anders als ze hier komen en ook op de foto gaan. Het zijn dan van die strakke koppies en dan vraag je je af wat daar allemaal in omgaat. Dat hoor ik soms pas na verloop van tijd. Wij geven ruimte aan hun verdriet, maar dat wordt vooral opgevangen door de pedagogisch medewerkers van de beschermde opvang die Jade biedt. Zo zijn er woonlocaties voor jongens en woonlocaties voor meisjes. Ook zijn er pleeggezinnen die warmte en troost schenken. Meestal wonen daar de jongere leerlingen, die tussen de 12 en 14 jaar zijn.” Alles komt goed “Wij doen hier niet expliciet aan levensbeschouwing en ook niet aan vredesonderwijs als zodanig. Als discriminatie speelde in het land van herkomst, dan zie je nu dat de meeste jongeren zich daar hier niet schuldig aan willen maken. Ze kennen de shit die daar aan vastkleeft en ze onderschrijven onze stelling en leidraad dat ieder mens gelijk is. Bij vrede denken ze aan: geen oorlog, geen geweld, liefde van ouders en familie, veilig zijn. Een groot deel van de jongeren is christen, zij hebben wel een vertrouwen in God, dat hij voor ze zorgt. Dat ondanks de ellende die ze soms hebben meegemaakt. Er haar werk in de deelstaat Adamawa, een regio in het noordoosten van Nigeria waar moslims en christenen ongeveer in gelijke aantallen vertegenwoordigd zijn. In deze regio zijn veel christenen en moslims nauw bij elkaars leven betrokken door bijvoorbeeld de familierelaties (gemengde huwelijken tussen moslims en christenen). JPRM werkt ook in de deelstaat Plateau waar in 2001 en 2002 conflicten tussen christenen en moslims nog compleet uit de hand liepen. Aan beide zijden vielen duizenden doden, zeker 150 dorpen werden verwoest en ruim 50.000 mensen sloegen toen op de vlucht. Ook in latere jaren (2007, 2008, 2010, 2011) waren er conflicten. Vreedzaam samenleven JPRM werkt in centraal Nigeria aan vreedzaam samenleven op lokaal niveau. Sinds 2000 zijn er felle conflicten geweest tussen christenen en moslims, waarbij veel doden vielen en complete dorpen werden platgebrand. Ook hier is de religie zèlf niet de reden van de problemen, maar gaat het om grondrechten of oneerlijk verdeelde rijkdom. Ook nu nog is de situatie regelmatig gespannen. Dominee Istifanus Habila, de oprichter van JPRM, zegt: “Een vreedzame familie in Afrika is een familie die genoeg voedsel heeft om zichzelf te voeden”, maar hij zegt ook, “vrede heeft te maken
is wel een verschil merkbaar, er zijn jongeren uit bepaalde landen die daar wel heel ver in gaan. Zij nemen niet zelf de verantwoordelijkheid voor hun leven, maar alles wat ze overkomt is de wil van God. Daarnaast hebben we ook een groot aantal moslims. Ook zij hebben er vertrouwen in dat Allah hen wel zal helpen. Daarin verschillen ze niet veel van elkaar.” Hoe overleef ik? “De vijanden van onze leerlingen zijn vaak de mensenhandelaren. Vergeven vinden ze nog erg lastig. Als ze net bij Jade komen, zitten ze echt nog in de overlevings-modus. Het duurt een tijdje voordat ze zich wat veiliger voelen. Het vertrouwen in anderen is vaak compleet weg. Dat zeggen ze ook letterlijk tegen ons. We weten dat jullie het goed bedoelen en dat we veilig zijn, maar vertrouwen doen we niemand meer. Dat duurt soms heel erg lang voor dat ze dat wel weer durven. De beschermde opvang en ons
college is een beginpunt, Gemiddeld zijn ze negen maanden tot een jaar bij ons. Te kort om weer volledig vertrouwen te krijgen in de mensen om hen heen. Het is soms ook te afschuwelijk om te horen wat deze jongeren hebben mee-gemaakt. Pas als ze op een plek zijn waar ze langer mogen blijven, kunnen ze misschien aan een stukje verwerking beginnen. Vergeven is nog lang niet aan de orde en vergeten zullen ze die dingen nooit!” Een lange weg Inmiddels is Marja ook werkzaam in Hoogersmilde waar sinds 1 december zo’n tachtig jongeren uit de vluchtelingenopvang in Oranje voortgezet onderwijs krijgen. De ervaringen van het Jadecollege en de Scholengemeenschap Vincent van Gogh worden hier ingezet. Ook deze leerlingen hebben nog een lange weg te gaan om weer in vrede te geloven en vertrouwen te krijgen in de mensen om hen heen.
met een gevoel van veiligheid en sociaal-politiek en economisch welzijn.” Istifanus is van mening dat mensen die niet kunnen lezen en schrijven makkelijk misbruikt worden in de verdeel- en heerstactiek van hoger opgeleide mensen die alleen maar aan zelfverrijking denken. Zo lijken ook religieuze tegenstellingen te worden misbruikt om groepen tegen elkaar op te zetten in het kader van deze machtsstrijd.
ken aan vooruitgang en ontwikkeling voor de eigen gemeenschap. De leden betalen ook contributie aan de JPRM. Zo brengen ze geld bij elkaar waarmee kleine bedrijfjes worden opgezet of voorzieningen worden aangelegd ten behoeve van de gemeenschap zoals een weg, drinkwater of het opknappen van een schooltje. Stafleden van JPRM coachen dit proces en sluiten nauw aan bij de lokale mogelijkheden en kansen.
Samenwerken Istifanus Habila is ervan overtuigd dat de mensen niet alleen samen moeten praten, maar ook moeten samenwerken. Zo organiseert de JPRM activiteiten als volwassenenonderwijs, dorpsontwikkeling en gehandicaptenprogramma’s. Daarbij worden de mensen uit de gemeenschappen uitgenodigd om lid te worden van JPRM. Deze leden uit inmiddels al een honderdtal dorpen op het platteland van Nigeria verplichten zich om samen met andere dorpsgenoten van verschillende stammen en culturen te wer-
Op de website van Kerk in Actie staat een filmpje over het werk van JPRM en ds. Habila. Onderstaande qr-code leidt u hiernaar toe. Voor meer informatie over dit project kunt u terecht op deze website, of als u aan deze actie wilt bijdragen. www.kerkinactie.nl/projecten/dialoog-tussen-christenen-en-moslims#more-info
Kerkblad – 13
Donderdag • 18 december 2014
zondag 11 januari om 15 uur in de Jozefkerk. Het belooft, als vanouds, een gezellige middag te worden, met veel mooie ontmoetingen op deze eerste bijeenkomst van het jaar 2015. We gaan u verrassen met een ludiek programma, waarin u ook zelf, indien u
dat wilt, aan het woord kunt komen. Dit alles natuurlijk op een speelse manier - en vooral met humor - voor het voetlicht gebracht. Vanzelfsprekend wordt er ook weer op VVP-vakkundige wijze voor ons natje en droogje gezorgd. We rekenen
A Festival of Nine Lessons and Carols
er op velen van u te kunnen ontmoeten deze middag. Wilt u wel even doorgeven dat u van plan bent om te komen (vervoer mag geen bezwaar zijn!), dit in verband met de ‘catering’: het zou jammer zijn wanneer we niet voldoende in
huis halen om er een geslaagde middag van te maken! Opgave (en vraag naar vervoer) bij: Janny van den Poll, tel. 373050 of Tony Held, tel. 408965, of via email:
[email protected]. Namens het bestuur, Janny van den Poll
Op zondagmiddag 21 december om 15 uur vindt in de r.-k. kerk de uitvoering plaats van A Festival of Nine Lessons and Carols. Het Festival of Lessons and Carols is een oude, Engelse traditie. De negen Lessons en Carols vormen het raamwerk voor een dienst waarin de geboorte van Christus gevierd wordt.
Lessons and Carols worden meestentijds uitgevoerd in de Anglicaanse, katholieke, Lutherse en presbyteriaanse kerken.
Het ‘verhaal’ van de negen Lessons en Carols volgt de bijbelse lijn van de val van de mensheid in het paradijs, via de profetische beloften van de Messias tot aan de geboorte van Christus. Dit verhaal wordt verteld in negen korte bijbellezingen uit Genesis, de profeten en de evangeliën, afgewisseld met kerstliederen, gezangen en andere koormuziek. Van oudsher wordt de dienst in deze vorm ieder jaar aan de vooravond van het kerstfeest gehouden. De originele liturgie is sindsdien overgenomen, aangepast en gebruikt door andere kerken, verspreid over de hele wereld.
De Lessons (lezingen) worden verzorgd door: pr. K. Tolboom, ds. E. Struikmans en ds. R. Koopmans. In een harmonieuze afwisseling tussen gesproken woord en muziek, zal voor u het Festival ProjectKoor zingen. De koorleden zijn afkomstig uit de r.-k. kerk, het COV en de Protestantse Gemeente Assen. Naast het luisteren naar koorzang wordt u uitgenodigd mee te zingen bij alle samenzang. Het orgel wordt bespeeld door A. Lukassen, klarinet C. van Wissen, muzikale leiding M.J. Coppes. Een prachtige en stemmige opmaat voor Kerstmis, u komt toch ook? De toegang is gratis, wel vragen wij bij het uitgaan van de kerk een vrijwillige bijdrage voor de gemaakte kosten.
Beleef het kerstverhaal op het Balloërveld
Er is meer. Ontdek het zelf op de Alpha-cursus
Op woensdag 24 december wordt tussen 17 en 20 uur de Herderstocht georganiseerd. De Herderstocht is een wandelroute van ongeveer 2,5 kilometer over het Balloërveld dat verlicht is met behulp van olielampjes. Voor jong en oud is de herderstocht een prachtige gelegenheid om het kerstverhaal te horen, te zien en te beleven. De route start bij de plek waar de schaapskooi van Balloo staat. Hier kan men zich laten inschrijven bij twee Romeinse soldaten. Na de inschrijving kan men de lichtjesroute volgen. Aan de Herderstocht is elk jaar een goed doel verbonden. Dit jaar zijn de opbrengsten bestemd voor een project van Stichting Actie Calcutta (SAC). In Rajgram, nabij Calcutta, worden op dit moment 120 kasteloze kinderen opgevangen in een soort stal tussen de varkens en de ratten.
Welkom op onze Alpha-cursus vanaf 15 januari in de Jozefkerk. Veel mensen in Nederland hebben al een Alpha-cursus gevolgd. De cursus wordt in veel plaatsen, waaronder Assen, aangeboden door verschillende kerken. De Alpha-cursus biedt, in een aantal avonden en een weekend, een kennismaking met het christelijk geloof. Het biedt mensen op een ontspannen manier de gelegenheid om meer te leren over het christelijk geloof of om hun geloof te verdiepen.
SAC zet zich in voor de bouw van een jongens- en een meisjeshostel. Inmid-
dels is de bouw van het meisjeshostel begonnen, maar voor de bouw van het jongenshostel is nog niet genoeg geld binnengehaald. Ook dit jaar vliegt Wilde Ganzen voor het goede doel en zal zij de opbrengst van de Herderstocht vermeerderen! De Herderstocht wordt georganiseerd door een groot aantal vrijwilligers onder verantwoording van de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt in Assen Marsdijk en in nauwe samenwerking met Albert Koopman, de schaapherder van Balloo. Deelname aan de Herderstocht kost €3 per persoon. Voor buggy’s en rolstoelen is de route deels toegankelijk. Parkeren rond Balloo is gratis, vanwege de verwachte drukte wordt er geadviseerd om zoveel mogelijk op de fiets te komen. Bezoek voor meer informatie de website: www.herderstochtballoo.nl
Programma 2015 Oecumenisch Leerhuis
Van vroom naar daad
“Het lijkt of een leven van toewijding aan God, dat tegelijk open staat naar de vragen en behoeften van de eigen tijd, tegenwoordig niet mogelijk is. Reden om in 2015 met die vraag, die we ‘van vroom naar daad’ hebben genoemd, aan de slag te gaan.
Het komende jaar gaat de Jozefkerk wijkgemeente na een succesvolle Alpha en Youth Alpha cursus dit jaar, weer met deze Alpha-cursus van start. Daarom aan een ieder de volgende oproep:Is deze Alpha curus net iets voor u, voor jou? Dan bent u/ben jij van harte uitgenodigd op onze eerste Alpha-avond op donderdag 15 januari in de bovenzaal van de Jozefkerk. Vanaf 18.45 uur verzorgen wij een maaltijd. uit de bijbel, en deelde dat uit. Voor de uitleg en de verkondiging is het belangrijk om te weten wat er staat. En wie uit een andere vertaling voorleest moet geen geleerdheid gaan showen en de voorgelezen vertaling onderuit halen, maar op slimmere wijze vroom en dapper verhalen wat er volgens hem of haar ‘eigenlijk’ wordt gezegd. Pieter Oussoren is predikant van de Lutherse Kerk Apeldoorn. Donderdag 22 januari Ik weiger je vijand te zijn Margriet Westers is theoloog en Arabist en werkt sinds 2013 voor Kerk in Actie.
Donderdag 8 januari De Naardense Bijbel Waarom letterlijk vertalen? ‘Zeg nooit dat er in de grondtekst iets anders staat.’ Dat was het voornemen van Pieter Oussoren, toen hij predikant werd. Hij vertaalde vanaf dat moment voor elke preek een hoofdstuk
Deze avond zal het karakter hebben van een doorsnee cursusavond, zodat er geproefd kan worden aan het inhoudelijke van een Alpha-cursus. Daarna zal er tien weken lang elke donderdag een cursusavond plaatsvinden in de Jozefkerk met halverwege een weekend. Voor de organisatie van de cursus is het van belang dat u of jij zich van tevoren opgeeft. Opgave kan zowel telefonisch als per e-mail bij René de Vries (tel. 398244 en e-mail
[email protected]).
Donderdag 5 februari Nieuw heilig. Over hedendaagse inspiratie Jeroen Jeroense is predikant in Elst en schrijver. Hij schreef samen met Theo Overduin het boek “Nieuw Heilig”. Donderdag 19 februari Nieuwe belevingsvormen Ds. Rob Visser is pionier in IJburg
Donderdag 5 maart Een Vorm van Beschaving Klaas van Egmond is hoogleraar Milieukunde aan de Universiteit Utrecht en kroonlid van de SER. Donderdag 26 maart Verzet en standvastigheid Bisschop De Korte is historicus en theoloog en vanaf september 2008 bisschop van het bisdom Groningen-Leeuwarden Plaats: De Bron, Einthovenstraat 28 Tijdstip: 19.45 uur exact Gespreksleider: Cees Hoekstra Kosten: €25 voor de hele serie/ €6 per avond e-mailadres:
[email protected] tel. 346549 U kunt op de avond(en) in De Bron betalen
14 – Kerkblad
Agenda Top 2000 kerkdienst Zondag 28 december 14.30 uur, Opstandingskerk Info: ds. Peter van de Peppel, tel. 344912 en ds. Bert Altena, tel. 405514 Op adem komen in de Adventskerk Dinsdag 6 januari 20 uur, Adventskerk Info: ds. Helène van Noord, tel. 300388 Samuëlkring Donderdag 8 januari 10 uur, Jozefkerk Info: ds. Ron Koopmans, tel. 314877 Meer geluk dan grijsheid Donderdag 8 januari 10 uur, Adventskerk Info: ds. Helène van Noord, tel. 300388 Oecumenisch Leerhuis Donderdag 8 januari 19.45 uur, De Bron De Naardense Bijbel waarom letterlijk vertalen, ds. Pieter Oussoren Info: Corry van der Molen, tel. 346549 Kosten: €6
Oliebollenactie 2014 Denkt u nog even aan het invullen van het bestelformulier voor de oliebollenactie in De Bron? De uiterste inleverdatum voor de bestellingen is 28 december. U kunt het formulier invullen voor of na de kerkdiensten van de Drieklank of via de website. De bestelde oliebollen kunnen op oudejaarsdag in De Bron worden afgehaald tussen 11 en 15 uur. De opbrengst van de oliebollenactie komt ten goede aan de actie van Anja Osigwe voor Emmanuel uit Nigeria. Voor meer informatie verwijzen wij u naar het vorige Kerkblad.
Sfeervol kerstconcert Op 23 december komt er een echte Christmette in Drenthe. Met viola da gamba’s, barokblazers, en oude 17e eeuwse kerstliederen wanen we ons even terug in de tijd. Hoe zag rond 1620 een kerkdienst er uit? Beleef het mee in de sfeervolle, oude dorpskerk van Vries. Met bijbellezingen, gebeden, samenzang én na het concert warme glühwein of chocolademelk. Entree: €15 (kinderen/studenten €5) inclusief wijn/ chocolademelk Dorpskerk, Brink 9 te Vries Aanvang 20 uur, kerk open 19.15 uur Kaarten verkrijgbaar aan de kerk, maar reserveren is wel aanbevolen: www.margarethaconsort.nl
Donderdag • 18 december 2014
Nieuws uit de diaconie Kerstpakketten Vlak na de zomervakantie hebben talloze vrijwilligers de eerste voorbereidingen voor de kerstpakkettenactie 2014 getroffen. De jaarlijks terugkerende actie van Stichting Budget Support met ondersteuning van de leden van de Protestantse Gemeente Assen, de rooms-katholieke parochie en de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt Assen-Zuid, is bedoeld om mensen in de meest schrijnende situaties op 20 december een kerstpakket te bezorgen. Tevens heeft de organisatie ook dit jaar er weer voor gekozen om de afnemers bij de Voedselbank mee te laten delen in de actie. Ruim 240 pakketten worden tijdig aan de Voedselbank geleverd. De vrijwilligers zullen een dag voor de bezorgdag 470 fraaie kerstdozen vullen met levensmiddelen waarvan voedzame maaltijden bereid kunnen worden. Al vroeg op 20 december gaan auto’s gepakt met de dozen vanaf de Opstandingskerk in de wijk Marsdijk de stad in om de geadresseerden te bezoeken. Elk jaar is het weer hartverwar-
mend hoe blij de ontvangers zijn met dit onverwachte pakket zo vlak voor de kerstdagen. Veel middenstanders dragen ieder op eigen wijze bij aan de realisering van de pakketten. De drie deelnemende kerkgenootschappen dragen tevens financieel bij. Vele jaren is de r.-k. parochie in Assen een vaste partner bij deze actie. De leden van de parochie wordt gevraagd een donatie te doen om de te verspreiden pakketten te kunnen financieren. Gezien de daling van het aantal parochianen is het elk jaar weer een prestatie te noemen dat de actie goed verloopt. Door andere samenwerkingsverbanden in de stad Assen is dit jaar een nieuwe partner gevonden in de diaconie van de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt Assen-Zuid, De Kandelaar in de Oude Molenstraat. De diakenen van deze wijk hebben een aantal adressen in hun beheer waar de situatie schrijnend is. Aansluiten bij deze actie is voor hen een goede optie om nu iets voor deze gezinnen te doen. “Elk jaar zijn wij trots op degenen die bonnen of goederen beschikbaar stellen voor deze actie. Het is
‘Een week Taizé levert energie en inspiratie voor jaren!’
Dit is een uitspraak van een jongere die in Taizé is geweest. Het dorpje Taizé (Frankrijk) is een jongerenbedevaartsoord. Ieder jaar reizen er duizenden jongeren naartoe vanuit zestig verschillende landen in de wereld. In Taizé bestaat er wekelijks een
Youth Alpha De Youth Alpha bijeenkomsten zijn helaas alweer afgelopen. Jezus: de Alpha. Het begint met Kerst. Jezus als kerstkind, als begin van nieuw leven; ook voor jou of juist voor jou! Donderdag 4 december was de laatste Youth Alpha avond in de Jozefkerk. Jongeren in de leeftijd van 12 tot 25 jaar zijn elf weken (en een weekend) met elkaar opgetrokken en hebben gezamenlijk de maaltijd gegeten, samen met het Alpha team van de Jozefkerk. Elke week was er een inleidend praatje over een thema afgewisseld met een filmpje en met humor en een hoop
programma waarbij er sprake is van individuele ruimte die je kunt vinden in de gebedsdiensten en van gemeenschappelijke activiteiten in bijvoorbeeld de gespreksgroepen. Daarnaast is een week Taizé gezellig, gemoedelijk en jongeren hebben er veel lol.
gezelligheid. De laatste avond is er door de jongeren zelf gekookt. Een enkeling belde vlak voor tijd nog even met moeder om wat eten te laten brengen, het was allemaal heerlijk! Net al de andere weken. En daarmee was het eind van deze cursus aangebroken. De andere avonden is er steeds gekookt door Betsie Kraan of één van de kerkleden van de Jozefkerk. Het kookschema is één van de zaken die geregeld moet worden voordat Youth Alpha van start gaat. Naast de andere acties zoals de zaal klaar maken, de beamer klaar zetten, het regelen van een locatie voor het speciale week-
een hele organisatie voordat alles weer geklaard is, maar de vrijwilligers en bezorgers kunnen daarna weer trots zijn op het resultaat”, aldus Marjan IJzerman van de Stichting Budget Support in Assen. Henk R. Kuiper (
[email protected]) Kerstcollecte 2014
Ieder kind verdient een Jozef Elke jaar met Kerst denken we aan Jezus. Hij groeide op aan de hand van Maria, zijn moeder, en Jozef, die als een vader voor hem zorgde en zo een soort pleegvader voor Hem was. Wij vinden dat ie-
der kind een Jozef verdient. Dit jaar denken we in het bijzonder aan de duizenden weeskinderen in Rwanda. Zij missen de veiligheid van opgroeien met ouders. Zij staan er alleen voor, en krijgen de kans niet om kind te zijn. Daar willen wij iets aan doen. Daarom staat dit jaar in de kerstcollecte voor Kinderen in de Knel het werk van Mwana Ukundwa centraal. Project: Mwana Ukunda in Rwanda Rwanda telt bijna 230.000 weeskinderen. Mwana Ukundwa zet zich in voor deze kwetsbare groep kinderen. Dit doen ze door te zorgen voor een volwassene die de ouderrol voor een aantal weeskinderen op zich kan nemen. Deze pleegouders helpen de weeskinderen bij het naar school gaan, het draaien van het huishouden en het verzorgen in geval van ziekte. De steun van Mwana Ukundwa bestaat verder uit het aanbieden van onderwijs, medicijnen, voedsel en schoon water. We hopen deze Kerst met elkaar onvergetelijk te maken voor de weeskinderen in Rwanda. Alvast bedankt voor uw steun! De stedelijke ZWO, Jan Moesker
Het is moeilijk om een volledig beeld van zo’n week te geven, omdat iedereen zo heel eigen belevingen aan Taizé heeft. Jongeren geven vooral aan dat het bijzonder is om zoveel internationale jongeren te ontmoeten en dat Taizé echt even rust biedt in het drukke programma. Meer weten: Op donderdag 12 februari is er een informatieavond over Taizé. Een avond waarin je alles krijgt te horen en zien van wat er daar allemaal gebeurt. Wanneer je houdt van gezelligheid, diensten in een heel bijzondere sfeer, jij jezelf soms ook voorbij loopt in deze drukke maatschappij en wel van een uitdaging houdt, moet je beslist meegaan naar Taizé! Want dat is Taizé: je
leeft een week in een bepaalde sfeer van gezelligheid en bezinning. Op reis naar Taizé? Wie gaat ermee? Go!
end, flyer en persoonlijke uitnodigingen, stukjes naar het Kerkblad, een oproep in de kerk, filmpjes opzoeken enz. Er komt altijd wat bij kijken voordat een Youth Alpha start, maar gelukkig doen we de Alpha met elkaar. Het Alpha team bestaat uit Henk Nijland, Rene de Vries, Betsie Kraan, Jos Hoogstede, Ron Koopmans, John Bassie en ondergetekende. Tegen half zeven komen de jongeren binnen en gaat de avond van start. Altijd met een maaltijd. Tijdens de maaltijd is er uitgebreid tijd om met elkaar te praten en de laatste nieuwtjes uit te wisselen. En tegenwoordig gaat dat ook door de week al heel rap via een Whatsapp-
groep: Alpha Connect.
Wanneer: Donderdag 12 februari Waar: Parochiehuis, Dr. Nassaulaan 3c Tijdstip: 20 uur Wat: Informatie en uitleg Taizéreis Wie: jongeren in de leeftijd van 16 jaar tot 30 jaar (dan ben je jongere in Taizé!) Doel: Taizéreis 8 tot en met 17 augustus Meer info: pastoor Koos Tolboom (j.j.g.tolboom@home. nl, tel. 312181) of Wim Staal (
[email protected], tel. 06-23227154)
De jongeren hebben heel wat opgedaan, veel met elkaar gesproken over diverse boeiende onderwerpen zoals Jezus, de Heilige Geest, bidden, bijbellezen, Bijbel apps etc. Allemaal, en wijzelf als leiding ook, hebben het als zeer waardevol ervaren. Volgend jaar weer een nieuwe reeks van Alpha. Heb je belangstelling laat het ons gerust weten. Maar nu eerst Kerst. We wensen iedereen gezegende kerstdagen en een goed Alphabegin in het nieuwe jaar! Wim Staal
Kerkblad – 15
Donderdag • 18 december 2014
Gezamenlijke dienst Zuiderkerk en City Life Church
De kerk die open blijft Voorgangers zijn ds. Esther Struikmans en Arnoud Sturing.
Het eerste wat op zondagmiddag 30 november opvalt is de hartelijke begroeting door jonge mensen bij de deur en in de hal. Met herkenbare shirtjes van de City Life Church. Wat ook opvalt is dat er veel mensen zijn gekomen, ruim 200, naar deze bijzonder dienst in de Zuiderkerk. Vele voormalige Zuiderkerkgangers, mensen uit andere wijken en veel - maar niet alleen - jonge mensen van de CLC. Nico Meilof bespeelt het orgel met toepasselijke melodieën.
We zingen liederen uit beide achtergronden. De evangelische liederen worden ingetogen begeleid door een band (zangeres, piano, gitaar, klarinet, cajon). De preek door beide voorgangers: met aandacht voor het verdriet dat er is om het wegtrekken uit deze kerk, met dankbaarheid voor het mogen gebruiken van dit huis van God.
Het raakt me om de zegen van beide voorgangers te ontvangen en nog meer de woorden én houding van zegen naar elkaar toe. De mensen die deze kerk hebben opgebouwd geven hun zegen aan deze enthousiaste mensen die de stap in geloof hebben genomen om dit gebouw te ontvangen. De nieuwe gemeente zegent de oude door met respect om te zullen gaan met wat er gebeurd en overgedragen is. Mw. Joh. Dijk overhandigt een Statenbijbel met standaard - deze mag een plek houden ook binnen de CLC. Symbolisch: het Woord van God zal blijven klinken. Met andere accenten, met hoop om weer mensen te raken met het evangelie. Tijdens de koffie na de dienst werd er goed gebruik gemaakt van de gelegenheid om elkaar te ontmoeten. Op maandag 1 december, dus de dag ná deze bijzondere dienst, is het gebouw van de Zuider-
KOOS Kom eet
kerk officieel bij de notaris overgedragen aan de City Life Church. Een historisch moment, na bijna een eeuw lang (sinds 1926) een gereformeerd kerkgebouw te zijn geweest. Heel fijn voor alle betrokkenen, dat het in gebruik blijft als kerkgebouw. De Zuiderkerk blijft open! Elly Veldman Foto’s: Harry van de Pol
Expositie van ‘tiekenings’ over de Vredevorst en andere bijbelse figuren
Drentstalige kerkdienst 11 januari Adventskerk In dit kerstnummer vindt u tekeningen (‘tiekenings’) die de beeldend kunstenaar Geert Oldenbeuving bij het verhaal rondom Jezus’ geboorte maakte. Dit verhaal en ruim veertig andere zijn opgenomen in de Drentse Kinderbiebel die in 2013 onder de titel ‘Niet van gistern’, Biebelse verhalen veur kinder verscheen. Schrijfster Alja Steutker-Betting uit Beilen kreeg bij het bekijken van een schilderij met bijbelse voorstellingen van haar kinderen nogal eens de vraag voorgelegd: ‘Mam, wat veur verhaal is dit?’ Alja begon dan te vertel-
len over ’Noach en zien ark, over David die Goliath versluug, over Jona die alderbarstens kwaod weur, over Jezus as Vredevorst…? Door het vertellen van verhalen kwamen de schilderijen tot leven en waren het ‘gien dooie dingen’ meer. Het kerkje van Wijster dat een tijd als buitenschoolse opvang diende heeft Alja als inspiratiebron voor de raamvertelling genomen: Jan, die daar vroeger koster was, komt af en toe langs om de kinderen in het Drents de oude verhalen te vertellen over geloof en vertrouwen, over hoe je als kinderen met elkaar omgaat, over blijdschap en bangheid, vrede en verdriet, over alles wat in een mensenleven ge-
beurt. Verhalen die ‘niet van gistern’ maar nog volop actueel zijn. Zijn verhalen vormen de rode draad door de Kinderbiebel. Anne de Vries schreef in 1979 een Drentse Kinderbiebel. In de huidige tijd waarin minder Drents wordt gesproken, de Bijbel niet meer zo vaak als vroeger wordt gelezen en kerken worden gesloten bleek er de laatste jaren behoefte te bestaan aan een eigentijdse kinderbijbel. En dan niet alleen qua woordgebruik maar ook qua illustraties. Geert Oldenbeuving uit Hoogeveen schildert al zo lang als hij zich kan herinneren en kan zich dan ook geen leven zonder papier, potlood, verf en linnen voorstellen. Een echte Drent die de Hondsrug in de jaren tachtig inruilde voor de veengronden. Voor de Kinderbiebel vond hij in het totaal-digitaal-proces een nieuwe uitdaging.
Drentstalige kerkdienst en opening expositie Op zondag 11 januari om 10 uur gaat Alja Streutker in de Adventskerk voor in een Drentstalige dienst. Zij leidt vaker dergelijke diensten en was ook betrokken bij het vertalen van kerkliederen in het Drents. Die liederen zullen deze zondagmorgen zeker worden gezongen. Het koor ‘Met an doen’ onder leiding van Jacques Bolhuis verleent medewerking. De dienst wordt uitgezonden door RTV Drenthe. Met deze kerkdienst wordt onder de titel ‘Niet van gistern’ tevens de expositie van een aantal originele illustraties uit de Drentse Kinderbiebel geopend. De tentoonstelling loopt t/m 1 maart en is te bezoeken op vrijdagmorgen van 10-12 uur en zondagmorgen rond de kerkdienst van 10 uur. U en jij zijn van harte welkom! Werkgroep Kerk en Kunst Vredenoord/Adventskerk, Reinder van der Molen
De redactie van het Kerkblad wenst u gezegende kerstdagen en een goed 2015!
De Ster van Bethlehem, die alleen in het evangelie volgens Matteüs voorkomt, was zeer waarschijnlijk de komeet van Halley die met enige regelmaat aan het firmament verschijnt. Kometen werden gezien als boodschappers van nieuws, van verandering, goed of slecht. Magiërs in het Oosten zagen in de verschijning van de komeet/ ster de aankondiging van de geboorte van een koningskind. Belangrijk genoeg om op weg te gaan ten einde hem te kunnen aanbidden. Onlangs maakte een ingewikkeld ruimtevaartuig, de ruimtesonde Rosetta de reis naar komeet 67P in het kader van een Europees onderzoek naar de bouwstenen van onze planeet. Nadat de Rosetta in een baan rond de komeet was gekomen werd het onderzoeksvoertuig, de Philae naar de komeet gestuurd om daar allerlei onderzoek te doen. Momenteel doet de Philae een winterslaapje omdat de zonnecollectoren in de schaduw van een rotsrichel staan. Al met al is het een gigantische wetenschappelijk prestatie, die niet alleen vele jaren duurde maar die tot nu toe al 1,4 miljard euro heeft gekost. Met Kerst vieren wij de geboorte van het Kind wiens ouders moeten vluchten om aan het geweld van een dictator te ontkomen. Gelukkig hadden ze een paar geschenken gekregen van vriendelijke vreemdelingen zodat ze niet geheel berooid aankwamen in hun gastland. Ook nu zijn ontelbaren kinderen en hun ouders verdreven van huis en haard, op de vlucht voor al dan niet religieus geïnspireerd geweld. In sommige vluchtelingenkampen zagen NGO’s zich gedwongen de voedselhulp te staken omdat er geen geld meer beschikbaar is. De ontheemden zijn daar overgeleverd aan de goedgeefsheid van anderen. Voor hen is er geen doorlopend budget want zij zijn wetenschappelijk niet interessant. Als samenleving zijn wij blijkbaar meer geïnteresseerd naar de herkomst van de bouwstenen die onze aarde en het leven daarop hebben gevormd. Wat er nu met die bouwstenen gedaan wordt, en of die voor iedereen beschikbaar zijn, is zo op het eerste gezicht een weinig relevante vraag. Wat zou het mooi zijn als er voor al die ontheemden een ster zou stralen met de boodschap: Kom, eet, er is genoeg voor iedereen!