kengetallen vmbo mbo Ad hbo

ECABO arbeidsmarktonderzoek

kengetallen vmbo – mbo – Ad – hbo

Odile Sondermeijer april 2011

1 11 04 14 kengetallen vmbo-mbo-Ad-hbo

Inhoud

blz.

Inleiding

3

Samenvatting

4

1

Het voortgezet onderwijs

5

1.1

Het vmbo

5

1.2

Leerlingen vmbo sector economie

6

1.3

Diploma’s in het vmbo

7

1.4

Van vmbo naar vervolgopleiding

7

1.5

Doorstroom van vmbo naar havo

8

1.6

Doorstroom van vmbo naar mbo

8

2

Instroom mbo opleidingen ECABO

10

3

Deelnemers mbo en ECABO

11

3.1

Verdeling deelnemers naar leerweg en niveau

11

4

Gediplomeerden van ECABO opleidingen

12

5

Doorstroom van mbo naar hbo

13

5.1

Keuze hbo vervolgopleiding

16

6

De Ad

17

6.1

Instromers in de Ad opleidingen

17

6.2

Gediplomeerden van Ad-opleidingen

19

7

Hbo

20

7.1

Studenten in het hbo

20

7.2

Instroom hbo opleidingen ECABO domein

21

8

Diplomarendement in het heo

22

Bijlage


Inleiding De instroom, doorstroom en uitstroom van vmbo, mbo, Ad en hbo in het ECABO domein zijn de onderwerpen van deze rapportage. De hoofdstukken geven antwoord op o.a. de volgende vragen: Met welke groepen deelnemers heeft het vmbo, mbo, de Ad en het hbo in het ECABO domein te maken? Hoeveel gediplomeerden stromen jaarlijks vanuit deze opleidingen in op de arbeidsmarkt? Hoe is de doorstroom tussen de verschillende opleidingen? Het eerste hoofdstuk gaat in op het voortgezet onderwijs. Aan bod komen de verdeling van leerlingen tussen vmbo, havo en vwo, en de relevante stromen van vmbo naar mbo en van vmbo naar havo. Het mbo is het onderwerp in de hoofdstukken 2, 3 en 4. Het betreft hier de ontwikkeling van deelnemersaantallen en het aantal behaalde diploma’s. De doorstroom naar het hbo wordt besproken in hoofdstuk 5. Instroom en diploma’s aan de hbo- en Ad-opleidingen in het ECABO domein worden gepresenteerd in de hoofdstukken 6 en 7. Het laatste hoofdstuk vergelijkt het rendement in het hbo van studenten die afkomstig zijn van de havo met het rendement van studenten met een vooropleiding in het mbo. In de bijlage is een selectie van tabellen opgenomen waarop de figuren in dit rapport zijn gebaseerd.


Samenvatting vmbo 1

In het schooljaar 2009 - 2010 volgt 22% van de leerlingen in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs een opleiding aan het vmbo. Dit zijn er 207.500. Hiervan volgt ruim een derde (37%) de theoretische leerweg. De grootste sector in het vmbo is de sector zorg en welzijn (34.500 leerlingen), daarna volgt de sector economie met 34.000 leerlingen. In het schooljaar 2008 – 2009 behalen 14.200 leerlingen in de sector economie een diploma. Steeds meer jongeren schrijven zich - na diplomering - in voor een vervolgopleiding. Driekwart van hen kiest voor een BOL opleiding in het mbo, een vijfde deel voor de havo. Ook het aandeel doorstromers naar de havo stijgt. mbo In totaal zijn er in het schooljaar 2010 – 2011 ruim 85.667 deelnemers aan ECABOopleidingen. Ruim de helft van hen heeft een diploma van het vmbo. In vergelijking met het gehele mbo heeft ECABO meer deelnemers in de opleidingen op niveau 4 en minder op niveau 3. De kwalificatierichting ICT heeft verreweg de meeste deelnemers (20.340), daarna volgen Financiële Beroepen en Commercieel (beide ongeveer 14.500 deelnemers). Het aantal deelnemers Bank- en verzekeringswezen is ten opzichte van het vorige jaar sterk gedaald. Ruim 30.000 leerlingen halen in 2010 een diploma. Vanaf 2008 stijgt het aantal gediplomeerden. Vooral het aantal gediplomeerden van de opleidingen op niveau 3 neemt toe. 57% van de gediplomeerden van niveau 4 opleidingen ECABO stroomt door naar het hbo. Ad Er zijn dertien Ad opleidingen in het verlengde van ECABO-opleidingen. In totaal hebben zich bijna 500 studenten ingeschreven aan deze Ad’s. Het zijn opleidingen met relatief weinig studenten. In het schooljaar 2010-2011 heeft de Ad Small business en retail management de meeste nieuwe instromers. Daarna volgen de Ad’s Accountancy, Personeel en arbeid en Eventmanager. Ruim de helft van de instromers heeft een diploma van een mbo opleiding in de sector economie. Eén op de zes komt van de havo. hbo Het aantal studenten in het hbo stijgt nog steeds. In 2010 – 2011 volgen 417.000 studenten een opleiding in het hbo. Het hoger economisch onderwijs is met 40.000 studenten verreweg de grootste sector. Ook hier is er jaar op jaar een toenemend aantal studenten. Van de nieuwe instroom in het heo heeft 30 procent een mbo opleiding gevolgd en 44 procent is in het bezit van een havo diploma. De bachelor Commerciële economie heeft met een jaarlijks instroom van 6.000 studenten het grootste aantal studenten. Per opleiding verschilt het diplomarendement, gezien de vooropleiding van de student. Bij twaalf van de zestien hbo opleidingen in het ECABO-domein is het rendement onder mbo gediplomeerden hoger dan onder de havo-gediplomeerden.

1

Cijfers van 2010-2011 zijn nog niet beschikbaar


1.

Het voortgezet onderwijs

In het schooljaar 2009 - 2010 bezoeken 935.400 leerlingen het voortgezet onderwijs. Dit aantal is licht gestegen ten opzichte van het vorige schooljaar. Figuur 1.1 Verdeling leerlingen voortgezet onderwijs, 2009-10 18% algemeen leerjaar 41%

praktijkonderwijs vmbo

16%

havo vwo 22%

3%

Bron: CBS, 2011

In totaal zitten er in de eerste leerjaren van het voortgezet onderwijs bijna 400.000 leerlingen. Na de eerste twee of drie jaren maken leerlingen de keus voor een vervolgopleiding havo, vwo of vmbo. De meeste leerlingen zitten in het derde of vierde jaar van het vmbo (207.500), gevolgd door het vwo (164.000 leerlingen) en de havo (149.000 leerlingen). In het schooljaar 2009 – 20010 volgen 27.000 leerlingen praktijkonderwijs.

1.1

Het vmbo

Als onderwijsvorm bestaat het vmbo nu ruim tien jaar. De vierjarige opleiding is gesplitst in een onderen bovenbouw. De scheiding is na het tweede leerjaar. Vmbo-leerlingen kiezen aan het einde van dit tweede leerjaar voor een leerweg en een sector. Er zijn vier leerwegen: de basisberoepsgerichte leerweg de kaderberoepsgerichte leerweg de gemengde leerweg de theoretische leerweg Elke leerweg biedt andere doorstroommogelijkheden naar het mbo. Als algemene regel geldt dat de basisberoepsgerichte leerweg opleidt op naar mbo-opleidingen op niveau 2 en de overige leerwegen leerlingen voorbereiden op mbo-opleidingen op niveau 3 en 4. Behalve een leerweg kiezen vmbo leerlingen ook voor één van de vier sectoren: techniek, economie, zorg & welzijn en landbouw. Binnen de theoretische leerweg is het niet verplicht om voor een sector te kiezen.


Figuur 1.2 Vmbo leerlingen naar leerweg, 2009 - 2010 theoretische leerweg

24% 37%

27%

12%

gemengde leerweg kaderberoepsgerichte leerweg basisberoepsgerichte leerweg

Bron: CBS, 2011

Ruim een derde van de leerlingen kiest voor de theoretische leerweg. Samen met de leerlingen van de gemengde leerweg zijn zij na diplomering gekwalificeerd voor de mbo-niveaus 3 en 4. Het aandeel van de kader- en basisberoepsgerichte leerwegen is ongeveer gelijk, rond een kwart van het totale aantal.

1.2

Leerlingen vmbo sector economie

In de bovenbouw van het vmbo kiezen leerlingen ook een sector. Dit geldt niet voor de leerlingen die de theoretische leerweg volgen. Figuur 1.3 Leerlingen vmbo naar sector en leerweg, 2009-2010 20.000 15.000 gemengde lw

10.000

kaderberoepsger lw 5.000

basisberoepsger lw

0 economie

techniek zorg en welz landbouw combinatie

Bron: CBS, 2011

Omdat leerlingen in de theoretische leerweg niet in deze grafiek zijn opgenomen, heeft de kaderberoepsgerichte leerweg hier het grootste aantal leerlingen. In totaal volgen 34.000 leerlingen in het vmbo in de bovenbouw een opleiding in de sector economie. In de sector zorg en welzijn zijn dit er 34.500 en in de techniek 34.300. De sector landbouw heeft minder leerlingen, in totaal bijna 11.000. In vergelijking met de autochtone meisjes, kiezen de niet-westers allochtone meisjes ruim twee keer zo vaak voor economie. Bij de jongens is dit verschil bijna even groot. Voor niet-westerse jongens is economie de meest gekozen sector in het vmbo. Autochtone jongens kiezen vaker voor techniek, autochtone meisjes voor zorg en welzijn.


Diploma’s in het vmbo

1.3

In het schooljaar 2008 – 2009 halen 171.000 leerlingen een diploma in het voortgezet onderwijs, 34.000 vwo-ers en 41.000 havisten. In dat schooljaar heeft het vmbo 96.400 gediplomeerden. In de sector economie halen 14.200 leerlingen het vmbo diploma. Ruim de helft van hen doet dat aan de kaderberoepsgerichte leerweg (7.400) en 33 procent aan de basisberoepsgerichte leerweg. In dit jaar halen 41.000 leerlingen een diploma van de theoretische leerweg van het vmbo. De sector met de meeste gediplomeerden is zorg en welzijn. Figuur 1.4 Vo- en vmbo-diploma’s naar niveau en sector, 2008 - 2009

vo diploma's

vmbo diploma's vmbo excl tl

19% 32%

economie

15% 44%

techniek

theoretische leerweg

16%

havo

24% 25%

vwo

8%

17%

zorg en welzijn landbouw theoretische leerweg

Bron: Cfi, 2011.

1.4

Van vmbo naar vervolgopleiding

Steeds meer jongeren schrijven zich na het halen van een vmbo-diploma in voor een vervolgopleiding. Dat blijkt uit cijfers van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Eind 2007 zijn ruim 7.000 jongeren (van de 109.000 vmbo-ers die eindexamen hebben gedaan) die in het schooljaar 2006-2007 geslaagd waren voor het vmbo, maar zich op dat moment niet voor een vervolgopleidingen inschrijven. In 2008 is deze groep fors kleiner; 4.250 vmbo-geslaagden (van de 100.000 vmbo-examenkandidaten) schrijven zich niet in. Drie kwart van de gediplomeerde vmbo-ers kiest voor een bol opleiding in het mbo. En één op de vijf gediplomeerden uit de basis- en kaderberoepsgerichte leerweg vervolgt de opleiding aan een mbo bbl opleiding. Bij de gemengde en theoretische leerweg is dit een aanmerkelijk kleiner aandeel (4 procent).


1.5

Doorstroom van vmbo naar havo

Jarenlang was sprake van een dalende trend in de belangstelling van mavo- dan wel vmbo- leerlingen (gl/tl) voor de havo. Schommelt in 2004 het instroompercentage rond de 15 procent, in 2008 gaat 21 procent van de gediplomeerde vmbo-ers naar de havo. In absolute aantallen gaat het om een stijging 2 van zo’n 6.000 leerlingen (in 2004) naar ruim 9.000 (in 2008) . Er gaan iets meer jongens dan meisjes naar de havo. De verschillen zijn klein, maar systematisch en kunnen te maken hebben met verschillen in eerdere schoolkeuzes en door verschillen in de ontwikkeling van de beroepsinteresse tussen jongens en meisjes. Meiden weten eind vmbo beter wat ze willen worden, zodat ze eerder een mbo-opleiding zullen kiezen. Er gaan verhoudingsgewijs meer niet-westerse allochtone leerlingen vanuit het vmbo naar de havo dan autochtone leerlingen (in 2008 25 versus 20 procent). Al met al zien we dat de belangstelling van vmbo-ers voor de havo duidelijk stijgt en dat deze belangstelling bij allochtone leerlingen groter is dan bij de autochtone leerlingen. Uiteindelijk gaat het bij schoolsucces natuurlijk om de vraag hoeveel procent het havo diploma haalt (in 2 of 3 jaar). In totaal haalt zo’n 86 à 87 procent van de leerlingen die in havo 4 instromen het diploma. De meesten doen dat in 2 jaar (circa 66 procent), een minderheid (20 procent) haalt het diploma in 3 jaar. Meisjes doen het weer beter dan jongens, autochtone leerlingen weer beter dan allochtone leerlingen. Instromers uit havo 3 zijn succesvoller dan gediplomeerde vmbo-ers. In totaal haalt 86 procent van de groep havisten het havo-diploma, tegenover 74 procent van de vmbo-ers.

1.6

Doorstroom van vmbo naar mbo

De linker figuur toont de verdeling van de instroom van de vmbo-verlaters die zich in 2009 – 2010 hebben ingeschreven in het mbo. De meeste vmbo-verlaters (37 procent) schrijven zich in voor een mbo-opleiding economie. Slechts 6 procent kiest voor een mbo-opleiding in de landbouw. Figuur 1.5 Doorstroom van vmbo naar mbo 2008 – 2009 / 2009 - 2010 30%

37%

mbo economie

32%

38%

vmbo economie vmbo landbouw

mbo landbouw

vmbo techniek

mbo techniek

vmbo zorg en welzijn

6% 27%

6%

mbo zorg

4%

12%

vmbo combinatie

8% vmbo tl

Bron: Cfi, 2009. Bron: CBS, 2011

De rechter figuur laat de verdeling zien van de instroom van vmbo-leerlingen in de mbo opleidingen economie (hierbij zitten ook de opleidingen van Kenniscentrum Handel, Kenwerk en SVO. De grootste groep instromers is afkomstig van het vmbo-t. Daarna volgen de leerlingen van de vmbo opleidingen in de sector economie (gemengde leerweg, basis- en kaderberoepsgericht). 2

Een stukje van de Nederlandse droom: doorstroom van vmbo naar havo, Wil van Esch en Jan Neuvel, juni 2009.


Figuur 1.6 toont de verdeling van de vmbo-gediplomeerden naar sector van de instromers in de ECABO opleidingen naar kwalificatierichting. Het aandeel vmbo-t gediplomeerden is groot onder de instromers van de opleidingen in de kwalificatierichting Commercieel, Bank- en verzekeringswezen en Juridisch. Bij Secretariële Beroepen is dit aandeel klein. Bij de richtingen Financiële en Secretariële beroepen is het aandeel gediplomeerden vmbo economie het grootst. Figuur 1.6 Doorstroom gediplomeerden vmbo naar ECABO richting, 2009 - 2010 100 90 80 70

vmbo combinatie

60

vmbo landbouw

50

vmbo zorg enwelzijn

40

vmbo techniek

30

vmbo economie

20

vmbo-t

10 0 sec

fb

com

b&v

ict

jur

o&v

totaal

Bron: www.basisgegevensonderwijs.nl


2

Instroom mbo opleidingen ECABO

In het schooljaar 2010 – 2011 zijn er, exclusief de AKA opleidingen 85.667 deelnemers ingeschreven voor een opleiding in het ECABO segment. In het vorig schooljaar waren dat er 87.141. Figuur 2.1 Instroom ECABO naar vooropleiding, 2010 - 2011 basisond basisivorming

basisond 2% 1% 16%

2%1% 9% 6%

vmbo

23%

vmboexcl t 15%

10%

mbo

vmbo t mbo 1-2

havo

mbo 3-4

rest

havo 27%

58%

31%

rest

Bron: Cfi, 2009. Bron: DUO, 2011

In het schooljaar 2009 – 2010 starten bijna 50.000 deelnemers met een ECABO opleiding. Bijna een kwart van hen (23 procent) stroomt ongediplomeerd, met alleen basisonderwijs in. Ruim de helft is in het bezit van een vmbo-diploma en één op de zes komt van een andere mbo-opleiding. De vooropleiding van de deelnemers verschilt per mbo-niveau.

niveau 1

141

31

3

9

niveau 2

7.036

9.551

1547

2.496

niveau 3

4.240

6.629

4651

niveau 4

8.274

9.791

19.691

26.002

totaal

totaal

andere vooropleiding

havo

mbo 3 of 4

mbo 1 of 2

vmbo t

vmbo (excl t)

ongediplomeerd

Tabel 2.1 Deelnemers ECABO mbo-niveau en vooropleiding, 2010 - 2011

1

1

186

337

186

92

21.245

3.664

807

492

217

20.700

16.150

2.326

3.639

1.410

206

41.796

22.351

8.495

4.783

2.089

516

83.927

*gele arcering: significante oververtegenwoordiging Bron: DUO 2011, bewerking ECABO, 2011

Gediplomeerden van het vmbo-t gaan vooral naar mbo-opleidingen op niveau 4. De gediplomeerden van de overige vmbo-opleidingen gaan vooral naar de mbo-opleidingen op niveau 2.


3

Deelnemers mbo en ECABO

In het schooljaar 2010 - 2011 heeft het mbo 525.000 deelnemers. In onderstaande figuren is de verdeling naar leerweg en niveau gegeven voor het gehele mbo en voor ECABO.

3.1

Verdeling deelnemers naar leerweg en niveau

Figuur 3.1 Verdeling deelnemers ECABO en mbo naar leerweg, 2010 - 2011 ECABO mbo

bbl bol 0%

20%

40%

60%

80%

100%

Bron: DUO, 2011

Figuur 3.2 Verdeling deelnemers ECABO en mbo naar niveau, 2010 - 2011 niveau1 mbo

niveau 2 0%

20%

40%

60%

80%

100%

niveau 3

Bron: DUO, 2011

Bij ECABO zijn minder deelnemers in de bbl, minder in de niveau 3 en meer op niveau 4 opleidingen dan in het gehele mbo. Figuur 3.3 Verdeling deelnemers ECAO naar kwalificatierichting en niveau, 2010 - 2011 11.000 10.000 9.000 8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0

niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4

sec

fb

com

b&v

ict

jur

o&v

idv

Bron: DUO, 2011

De kwalificatierichting ICT heeft met 20.341 verreweg de meeste deelnemers. Daarna volgen Financiële beroepen en Commercieel (ongeveer 14.500 deelnemers). IDV heeft 140 deelnemers en Bank- en verzekeringswezen 2.893. Ten opzichte van 2009 – 2010 is het aantal deelnemers bij de kwalificatierichting Bank- en verzekeringswezen sterk gedaald.


4

Gediplomeerden van ECABO opleidingen

In 2010 halen ruim 30.000 leerlingen een mbo diploma van een ECABO opleiding. Dit totale aantal is vanaf 2008 gestegen. Het aantal gediplomeerden op niveau 3 is in de periode vanaf 2005 gestegen met 32 procent, die op niveau 4 met 22 procent. Het aantal gediplomeerden op niveau 1 is afgenomen tot 156 in 2010. Figuur 4.1 Aantal diploma’s ECABO 2005 – 2010 15.000 12.000 niveau 1

9.000

niveau 2

6.000

niveau 3

3.000

niveau 4

0 2005

2006

2007

2008

2009

2010

Bron: DUO, 2011.

Figuur 4.2 Aantal diploma’s naar kwalificatierichting, 2005 – 2010 6.000 sec 5.000

fb

4.000

com

3.000

b&v ict

2.000

jur

1.000

o&v idv

0 2005

2006

2007

2008

2009

2010

Bron: DUO, 2011.

In 2008 is er een daling opgetreden in het aantal diploma’s. De sterkste stijging doet zich in 2010 ten opzichte van 2008 voor bij de kwalificatierichtingen Bank- en verzekeringswezen (62 procent) en Commercieel (52 procent). Bij Informatiedienstverlening is het aantal gediplomeerden relatief gering, ook hier is dit aantal gestegen in 2010 (80) ten opzichte van het voorgaande jaar (49).


5

Doorstroom van mbo naar hbo

In 2010 heeft Bureau Toppen Onderzoek & Beleid net als in voorgaande jaren onderzoek uitgevoerd naar de bestemming van mbo-verlaters. Het tijdstip van onderzoek is een half jaar na het behalen van het diploma. In 2009 hebben 6 van de 10 mbo-gediplomeerden op het tijdstip van ondervraging een baan. Eén op de acht combineert werk en opleiding en bijna een kwart (22 procent) volgt een opleiding. Van de ECABO mbo-verlaters volgt 34 procent een opleiding en is 45 procent aan het werk. Op het moment van onderzoek is 8 procent (nog) werkloos. Na een afname van dit werkloosheidspercentage (tot 3 procent in 2007) is dit in de jaren na 2007 opgelopen. Op landelijk niveau is het werkloosheidpercentage in de laatste meting opgelopen en bedraagt 6 procent. Ten opzichte van de metingen in vorige jaren is er een daling van het aandeel gediplomeerde mboverlaters dat werk combineert met een opleiding, zowel bij ECABO als in het totale mbo. Het aandeel mbo-verlaters dat een half jaar na diplomering werkt, is bij ECABO gedaald en bij mbo totaal licht gestegen. Figuur 5.1 Bestemming mbo-verlaters mbo totaal, vanaf 2004 70 60 50

werk

40

werk/opleiding

30

opleiding

20

werkloos

10

anders

0 2004

2005

2006

2007

2008

2009

Bron: Gediplomeerden van het mbo van opleidingen ECABO, 2007 – 2009, Toppen Onderzoek & Beleid BV, 2010

Figuur 5.2 Bestemming mbo-verlaters ECABO, vanaf 2004 70 60 50

werk

40

werk/opleiding

30

opleiding

20

werkloos

10

anders

0 2004

2005

2006

2007

2008

2009


De volgende figuur toont de bestemming van gediplomeerden die het mbo hebben verlaten. Opleiding in de categorieën ‘opleiding’ en ‘opleiding en werk’ betreft hier dus een opleiding buiten het mbo.


Figuur 5.3 Bestemming van de ECABO mbo-verlaters naar kwalificatierichting 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 sec

fb

com

b&v

ict

jur

o&v

ECABO

werk werk en opleiding opleiding

mbo totaal


Uit bovenstaande figuur blijkt het volgende: -

Een relatief groot deel van de gediplomeerde mbo-verlaters van de kwalificatierichtingen Orde en veiligheid en Secretariële beroepen gaat werken (resp. 80 procent en 59 procent).

-

Ongeveer de helft van gediplomeerden van de richtingen Bank- en verzekeringswezen (45 procent), Commercieel (45 procent) en Juridisch (55 procent) kiest na diplomering voor een fulltime vervolgopleiding. Het gemiddelde voor ECABO is 34 procent.

-

Het grootste aandeel werkloze gediplomeerden is aangetroffen onder gediplomeerden Orde en veiligheid (11 procent) en Secretariële beroepen 10 procent). Daarna volgen ICT (9 procent) en Financiële beroepen (9 procent). Het gemiddelde voor ECABO is 8 procent, voor mbo totaal is dit 6 procent.


Na het behalen van het diploma op niveau 4 is het mogelijk door te stromen naar het hbo. Figuur 5.4 Doorstroom naar het hbo naar kwalificatierichting ECABO, 2008 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

doorstroom hbo

sec

fb

com

b&v

ict

jur


Het aandeel ECABO gediplomeerden van opleidingen op niveau 4 dat doorstroomt naar een hbo opleiding is 57 procent. Voor mbo totaal is dit 45 procent. Bij vergelijking van de ECABO richtingen blijkt dat dit aandeel het hoogst is bij Commercieel. Daarna volgen Juridisch en Financiële beroepen.


5.1

Keuze hbo vervolgopleiding

In de bijlage is een overzicht opgenomen van de keuze van gediplomeerden ECABO in het schooljaar 3 2007 – 2008 voor de twee à drie meest gekozen hbo vervolgopleidingen. Deze gediplomeerden hebben zich in het schooljaar 2008 – 2009 ingeschreven voor de betreffende hbo-opleiding. De meest eenduidige keuzes voor een vervolgopleiding zijn gemaakt door gediplomeerden van de volgende opleidingen: -

Administratief juridisch medewerker: 44 procent van de gediplomeerden die hun opleiding vervolgen in het hbo kiest voor de opleiding Hbo-rechten. Applicatie-ontwikkelaar: het meest favoriet is de hoger beroepsopleiding Informatica (37 procent van de gediplomeerden die hun opleiding in het hbo vervolgen). Administrateur: een derde van de gediplomeerden vervolgt de opleiding met Commerciële economie. Commercieel medewerker marketing en communicatie: 27 procent kiest voor de opleiding Commerciële economie. Commercieel medewerker bank- en verzekeringswezen: 23 procent gaat verder in het hoger onderwijs met de opleiding Financial services management.

Een uiteenlopende keuze wordt gemaakt door gediplomeerden van de opleiding Directiesecretaresse / managementassistent. Diverse opleidingen in het hbo liggen in het verlengde van deze mbo opleiding. Bijna één vijfde van hen kiest voor de opleiding Personeel en arbeid. Daarna zijn de meest genoemde keuzes de bachelor Management, economie en recht en Communicatie.

3

Meest recente gegevens


6

De Ad

Er bestaat sinds het studiejaar 2006-2007 een nieuw type hoger onderwijs, een tweejarige studie met een eigen wettelijke graad: de Associate degree (Ad). De Ad is vooral bedoeld voor werkenden die weer een studie willen oppakken en voor degenen die na hun mbo-4-opleiding best nog willen doorstuderen, maar niet voor een vierjarige hbo-bacheloropleiding willen kiezen.

6.1

Instroom en deelnemers van Ad-opleidingen in het ECABO domein

Er zijn 13 Ad opleidingen direct in het verlengde van de ECABO kwalificatierichtingen. Onderstaande figuur toont de instroom per inschrijvingsjaar per Ad opleiding. In totaal zijn er 483 studenten die zich hebben ingeschreven voor een Ad opleiding in het ECABO domein in het studiejaar 2010/11. Bij negen van de dertien opleidingen hebben zich in dit jaar minder dan 50 studenten aangemeld. De Ad Small business en retail management heeft de grootste nieuwe instroom met 169 studenten. Daarna volgt de Ad Accountancy met 85 nieuwe studenten. Figuur 6.1 Instroom aan Ad opleidingen vanaf 2006/07 250 200 150 100 2006/07 50

2007/08 2008/09 Small business en retail mgmt

Personeel en arbeid

Marketing management

IT service mnanagement

Intercedent

Informatiedienstverl en -mgmt

Financiele dienstverlening

Eventmanager

Crossmediale communicatie

Bedrijfskundige informatica

Bedrijfseconomie

Assistent marketeer

Accountancy

0

2009/10 2010/11

Bron: Hbo-raad, 2011


De meeste instromers, acht van de tien, aan een Ad opleiding in het ECABO segment zijn afkomstig van het mbo opleidingen economie. In totaal heeft 61 procent een mbo-opleiding economie gevolgd. Figuur 6.2 Instromers Ad naar vooropleiding, 2010 - 2011 Accountancy Assistent marketeer Bedijfskundige informatica Bedrijfseconomie Crossmediale communicatie mbo economie

Eventmanager Financiele dienstverlening

mbo rest

Informatiedienstverlening en -…

havo

Intercedent

anders

It service management Marketing management Personeel en arbeid Small business en retail management 0%

20%

40%

60%

80%

100%

*Van 136 instromers van de Ad Accountancy in 2009 – 2009 is de vooropleiding onbekend Bron: HBO-raad, 2011

Figuur 6.3 Deelnemers Ad opleidingen* naar leeftijd, 2009 – 2010 en 2010 - 2011 Accountancy Assistent marketeer Crossmediale communicatie

<25 jr

Eventmanager

25-30 jr >30 jr

Personeel en arbeid Small business en retail management 0

50 100 150 200 250 300 350 400 450

* In deze figuur zijn de Ad opleidingen met meer dan 100 instromers opgenomen Bron: HBO-raad, 2011

De meeste deelnemers (62 procent) in de Ad opleidingen zijn jonger dan 25 jaar. Het aantal ouderen onder de deelnemers van de Personeel en arbeid en Small business en retail management is groot. Bij de Ad Eventmanager en Crossmediale communicatie is er een groot aandeel jongeren.


6.2

Gediplomeerden van Ad opleidingen in het ECABO domein

In 2009 – 2010 zijn er in totaal 455 gediplomeerden aan de Ad opleidingen in het ECABO domein. Het jaar ervoor waren dat er 431. De meeste gediplomeerden hebben een diploma voor de Ad Small business en retail management, daarna voor de Ad opleidingen Personeel en arbeid en Accountancy. De meeste Ad opleidingen hebben slechts enkele gediplomeerden. Figuur 6.4 Diploma’s aan Ad opleidingen vanaf 2006/07 200 150 100 50

2006/07 2007/08 Small business en retail mgmt

Personeel en arbeid


IT service management

Intercedent

Informatiedienstverl en mgmt


Eventmanager



Assistent marketeer

Accountancy

0

2008/09 2009/10

Bron: Hbo-raad, 2011

Er zijn geen gegevens over de doorstroom van gediplomeerden van Ad opleidingen naar het hbo.


7 Hbo 7.1

Studenten in het hbo

In het studiejaar 2010 – 2011 volgen 417.000 studenten een opleiding in het hbo. Ten opzichte van het jaar daarvoor betekent dit een stijging van bijna 15.000 studenten, wat overeenkomt met 3,7 procent. Van alle opleidingsrichtingen is het hoger economisch onderwijs (heo) met 40 procent veruit de grootste sector binnen hbo. Daarna volgen de pedagogische sector (hpo) en de technische sector (htno) met ongeveer 15 procent. Het hao, de agrarische sector, is de kleinste met 2 procent van het aantal studenten. Figuur 7.1 Studenten hbo per sector en jaar, vanaf 2004 (x1.000) 2010

hao

2009

heo

2008

hgzo

2007 2006

hpo

2005

hsao

2004

htno 0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

kuo

Bron: HBO-raad, 2011

In totaal zijn in 2010 - 2011 ruim 104.000 nieuwe studenten ingestroomd in het hbo. Vier van de tien hebben havo gevolgd als vooropleiding. Zes procent is afkomstig van een andere hbo opleiding en bijna drie van de tien zijn in het bezit van een diploma van het mbo. Het aandeel mbo-ers is gestegen in de afgelopen jaren. In 2001 was dit nog 24 procent. Figuur 7.2 Instroom heo naar vooropleiding, 2009 - 2010 11% 4% 1%

havo mbo

9%

44%

vwo hoger onderwijs onbekend overig

30%


In het heo is het aandeel havisten groter dan bij het hbo totaal. Hier heeft 44 procent van de instromers een havo diploma (hbo 40 procent). Deze groei gaat volledig ten koste van het aandeel hoers, de instroom van deze groep bedraagt in het heo 1 procent, in het gehele hbo 6 procent. Het aandeel mbo-ers is gelijk, nl 30 procent.


7.2

Instroom hbo-opleidingen in het ECABO domein

Van de hbo-opleidingen in het ECABO-domein heeft de bachelor Commerciële economie de meeste instromers, rond de 6.000 per jaar. Bij de meeste opleidingen is de instroom van nieuwe studenten gedurende de laatste jaren gestegen. Figuur 7.3 Instroom hbo-opleidingen ECABO-domein, vanaf 2006 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2006

2.000

2007

1.000

2008 vastgoed en makelaardij

sociaal-juridische dvl

small business en retail mgmt

personeel en arbeid

office management

integrale veiligheid

informatiedienstverl en -mgmt

informatica

hbo - rechten

fiscale economie

financial services management

comm. and multimedia dsgn

communicatie

commerciele economie

bedrijfseconomie

accountancy

0

2009 2010

Bron: HBO-Raad, 2011


8

Diplomarendement in het heo

Jaarlijks presenteert de HBO-raad het rendement van opleidingen. Ruim de helft van de heo-studenten (52 procent), haalt binnen vijf studiejaren een bachelorsdiploma. Gemiddeld, voor het hele hbo, is dit 57 procent. Na acht studiejaren is dit aandeel vergroot tot 65 procent. Het gemiddelde voor het hele hbo is dan 69 procent. Tabel 8.1 Rendement na vijf jaar opleiding

mbo

havo

totaal

Accountancy

38%

46%

46%

Bedrijfseconomie

44%

48%

50%

Commerciële economie

49%

46%

50%

Communicatie

54%

53%

55%

Communication and multimedia design

50%

40%

44%

Financial services management

56%

57%

57%

Fiscale economie

54%

44%

51%

Hbo - rechten

40%

41%

41%

Informatica

59%

47%

53%

Informatiedienstverlening en -management

73%

59%

61%

Integrale veiligheid

58%

50%

54%

Office management (4-jarig)

73%

50%

71%

Personeel en arbeid

55%

52%

55%

Small business en retail management

43%

44%

45%

Sociaal-juridische dienstverlening

47%

53%

51%

Vastgoed en makelaardij

39%

32%

41%

hbo totaal

56%

51%

57%

Bron: HBO-raad, 2011 * deze kolom geeft het rendement van studenten met een havo / mbo vooropleiding van de betreffende opleiding

Per opleiding verschilt het diplomarendement, gezien de vooropleiding van de student. Bij de opleidingen Bedrijfskundige informatica, Commerciële economie, Communicatie, Communication and multimediadesign, Fiscale economie, Informatica, Informatiedienstverlening en –management, Integrale veiligheid, Office management, personeel en arbeid, en Vastgoed en makelaardij is het rendement onder mbo-opgeleiden hoger dan onder havisten.


Bijlage

Lijst met tabellen

Tabel 1

Deelname vmbo naar leerweg en sector, 2009 – 2010

Tabel 2

Diploma’s vmbo naar leerweg en sector , 2007 – 2008

Tabel 3

Meest gekozen hbo vervolgopleiding in het jaar na diplomering opleidingen ECABO, 2007

Tabel 4

Instroom Ad, vanaf 2006

Tabel 5

Diploma’s Ad, vanaf 2006

Tabel 6

Doorstroom mbo-verlaters niveau 4 naar het hbo, 2009

Tabel 7

Deelname hbo naar sector, vanaf 2004

Tabel 8

Instroom hbo-opleidingen ECABO domein, vanaf 2006


Tabel 1 Deelname vmbo naar leerweg en sector, 2009 - 2010 theoretische leerweg

gemengde leerweg

kaderberoepsgerichte leerweg

basisberoepsgerichte leerweg*

totaal

economie

n.v.t.

6.364

16.097

11.582

34.043

techniek

n.v.t.

4.211

15.028

15.185

34424

zorg en welzijn

n.v.t.

4.793

16.007

13.737

34537

landbouw

n.v.t.

3.523

6.419

7.313

17255

combinatie

n.v.t.

5.967

3.203

1.736

10906

77.011

24.858

57.754

49.553

208.176

sector*

totaal Bron: CBS, 2011

*bij de basisberoepsgerichte leerweg worden ook de leerwerktrajecten en assistentenopleidingen geteld. In de sector economie zijn er 370 leerlingen in een leerwerktraject en 300 leerlingen die een assistentenopleiding volgen.

Tabel 2 Diploma’s vmbo naar leerweg en sector, 2007-2008 sector


economie

14.170

techniek

14.980

zorg en welzijn

16.000

landbouw

8.000


41.000

totaal

94.000

Bron: CBS, 2011


Tabel 3 Meest gekozen hbo vervolgopleiding in het jaar na diplomering opleiding ECABO, 2009 mbo opleiding 2007 - 2008 Administrateur

Assistent accountant

Salarisadministrateur

Administratief juridisch medewerker

Applicatie-ontwikkelaar

Commercieel medewerker bank- en verzekeringen

Commercieel medewerker marketing en communicatie

Directiesecretaresse / management assistent

ICT beheerder

Netwerkbeheerder

n

meest gekozen hbo opleiding 2008 - 2009

%

Bedrijfseconomie

33

Accountancy

28

Bedrijfseconomie

62

Accountancy

23

Accountancy

41

Bedrijfseconomie

23

Hbo - rechten

44

Sociaal juridische opleiding

13

Opl. voor management, economie en recht

7

Informatica

37

Technische informatica

16


13

Financial services management

23


14


10


27

Communicatie

12


7

Personeel en arbeid

18

Opl. voor economie, management en recht

10

Communicatie

8

Facility management

7

Informatica

29


24


9

Informatica

27


22


12

Netwerk infrastructuur design

11

1.144

13

22

557

150

473

1.134

470

730

129


Vervolg tabel 3 mbo opleiding 2007 - 2008

Juridisch medewerker - sociale zekerheid

Juridisch medewerker – arbeidsvoorziening en personeelswerk

Juridisch medewerker – openbaar bestuur

Juridisch medewerker – zakelijke dienstverlening

n

301

meest gekozen hbo opleiding 2008 - 2009

%

Maatschappelijk werk en dienstverlening

20

Sociaal juridische dienstverlening

20

Hbo - rechten

16

Personeel en arbeid

35

Hbo - rechten

14

Maatschappelijk werk en dienstverlening

10


10

Hbo - rechten

31

Bedrijfseconomie

13

Bestuurskunde / overheidsmanagement

13

Hbo - rechten

47


13


8

232

32

81

Bron: Pilot landelijke doorstroomkaart 2009.


Tabel 4 Instroom Ad, vanaf 2006 Ad opleiding

2006- 07

2007-08

2008-09

2009 - 10

2010-11

Assistent marketeer

-

48

26

27

34

Accountancy

4

52

209

89

85

Bedrijfseconomie

-

-

-

-

3


-

3

7

13

4


-

2

41

68

41

Eventmanager

-

73

55

53

54


-

28

16

13

14

Informatiedienstverl en -mgmt

1

3

6

2

9

Intercedent

-

2

1

5

1


-

7

6

4

3


-

5

11

10

11

Personeel en arbeid

42

57

69

51

55

Small business en retail mgmt

43

112

154

136

169


Tabel 5 Diploma’s Ad, vanaf 2006 Ad opleiding

2006- 07

2007-08

2008-09

2009 - 10

2010-11

Assistent marketeer

2

21

Accountancy

8

13

8

6


3

3

Eventmanager

2

39


34

40

13

150

62

60

129

155


11

24


2

1


1

Informatiedienstverl en -mgmt Intercedent

1

Personeel en arbeid

48

76

84

Small business en retail mgmt

10

6

7

Bron: HBO Raad, 2011


Tabel 6 Doorstroom mbo-verlaters niveau 4 naar het hbo, 2009 doorstroom naar het hbo % Secretariële beroepen

34

Financiële beroepen

59

Commercieel

69

Bank- en verzekeringswezen

52

ICT

55

Juridisch

66

ECABO

57

mbo totaal

45

Bron: : Gediplomeerden van het mbo van opleidingen ECABO 2006 – 2008, Toppen Onderzoek & Beleid BV, 2010


Tabel 7 Deelname hbo naar sector, vanaf 2004 sector

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

landbouw

8.569

8.424

8.150

7.863

7.909

8.432

8.837

economie

133.436

138.155

143.487

148.821

153.962

161.523

166.733

gezondheidszorg

28.320

30.128

31.430

32.387

34.369

35.773

37.805

pedagogisch

66.157

67.364

66.773

64.100

61.629

63.443

64.465

sociaal-agogisch

33.516

35.804

38.997

42.344

44.732

48.677

51.700

techniek

57.646

57.809

57.973

58.891

60.315

64.228

66.132

kunst

19.191

19.339

20.046

20.529

20.917

21.331

21.385

totaal

346.835

357.023

366.856

374.935

383.833

403.407

417.057


Tabel 8 Instroom hbo-opleidingen ECABO-domein, vanaf 2006 sector

2006

2007

2008

2009

2010

accountancy

1.561

1.746

1.864

2.054

1.970

bedrijfseconomie

2.793

2.934

3.163

3.613

3.530

commerciële economie

5.588

6.036

5.631

6.187

5.995

communicatie

2.751

2.702

2.979

3.557

3.586

communication and multimedia design

960

1.153

1.301

1.821

1.704

financial services management

540

590

553

640

586

fiscale economie

232

265

359

273

295

hbo - rechten

2.653

3.441

3.298

3.589

3.986

informatica

1.705

1.543

1.574

1.896

2.023

informatiedienstverlening en -management

134

95

67

71

68

integrale veiligheid

323

331

328

421

464

office management

38

28

28

32

42

personeel en arbeid

2.745

2.457

2.416

2.501

2.367

small business en retail management

1.504

1.518

1.510

1.562

1.583

sociaal-juridische dienstverlening

977

888

873

1.226

1.222

vastgoed en makelaardij

878

858

769

496

552



kengetallen vmbo mbo Ad hbo

Recommend Documents