Focus !!
Magazine van Fier.fm over facilitaire activiteiten | jaargang 4 – nr 8 2015
Digitale versie? Scan hier:
8e editie! . In dit nummer:
NEN 15221-7 Deel 7 in een notendop
Facilitaire
Kengetallen
decentrale overheid onderwijs
RAI Amsterdam Interview Rik Hoogendoorn
‘In veiligheid zit muziek’
Vooraankondiging Fier.fm jaarcongres
Wat als…? 6 november 2015
* Antwoordkaart op pagina 25
Focus! Magazine | Pagina 2
VAN DE REDACTIE Lijstjes maken
Time management is een belangrijke vaardigheid in de meeste functies. Mensen hebben vaak meerdere taken en verantwoordelijkheden, meerdere personen die werk bij hen neerleggen en meerdere ad hoc zaken, die ineens de aandacht vragen. Heb je time management goed onder de knie dan weet je prioriteiten te stellen, zo mogelijk taken te delegeren of beter in te plannen en lijstjes te maken.
Vooral deze laatste activiteit staat dagelijks op onze agenda. Gezien het aantal verschillende projecten en werkzaamheden is dat zeker geen overbodige bezigheid. Hierdoor verkleinen wij de kans zaken over het hoofd te zien en leveren we onze resultaten volgens afspraak.
Ook iedere editie van Focus Magazine begint met een lijstje; welke onderwerpen, artikelen en bijdragen krijgen een plekje in het magazine en wie benadert wie. Mede hierdoor kunnen wij weer op tijd een volgende interessante editie van Focus publiceren. Naar wij hopen leest u deze wederom met veel plezier door. Vergeet u daarbij niet de aangekondigde bijeenkomsten in uw agenda te reserveren? En een lijstje te maken van de activiteiten die u hebben geïnspireerd bij het lezen ervan en u zeker eens in de praktijk moet brengen?
Veel leesplezier!
Fier.fm
------------------------------------------------------------
COLOFON
Focus! Magazine is een uitgave van Fier.fm uit Amsterdam. Heeft u opmerkingen of vragen over (de inhoud van) dit magazine? Neem dan contact met ons op via:
[email protected] of Fier.fm, Postbus 424, 2400 AK Alphen a/d Rijn of 020-6713120. Redactieteam: Sheryl Limburg, Froukje Terpstra en Pieter Buis. Medewerking van: Remko Oosterwijk, Gabriëlla Roosberg, Rik Hoogendoorn, Mathijs Rutten, Roel Cremer en Bert Jongen. Druk: Multicopy Alphen a/d Rijn. Oplage: 600 exemplaren.
Focus! Magazine | Pagina 3
INHOUD 16
Facilitaire Kengetallen
Decentrale overheid + onderwijs
7
In een notendop
NEN 15221 – deel 7
Wat als….?
14
Aankondiging congres 6-11-15
In veiligheid zit muziek Interview Rik Hoogendoorn" RAI Amsterdam
EN VERDER
2 8 9 10 12 15 18 20 22 23
Colofon
Aankondiging benchmarkcongres - Blik naar Buiten
Column Pieter Buis – Zoals het klokje thuis tikt…
Dit is de toekomst
Werken met passie: sociaal ondernemen in de praktijk
Gastcolumn Remko Oosterwijk – Veiligheid is van ons allemaal
Is een rol weggelegd voor FM binnen Bedrijfscontinuïteit Management?
FM 2020 – Ideaal profiel facilitair regisseur
Gastcolumn Mathijs Rutten - Doenken
Laatste nieuws…
4
Focus! Magazine | Pagina 4
Wat heeft een harmonica met veiligheid te maken? In het kader van onze artikelenreeks, gesprekken met bijzondere Facility Managers, waren we deze keer op bezoek bij de RAI in Amsterdam. Een dynamische organisatie die dagelijks geconfronteerd wordt met alle veiligheidsaspecten waar een organisatie tegenaan kan lopen. Wij spraken met Rik Hoogendoorn, manager Safety en Security RAI Amsterdam.
DE INTERNE ORGANISATIE Voor uw beeldvorming: de RAI bestaat al sinds 1893 en beslaat een oppervlakte van maar liefst 110.000 vierkante meter. En dat het bedrijf nog veel dynamiek uitstraalt, blijkt wel uit de plannen voor de nabije toekomst. Een multifunctionele parkeergarage, waarbij de eerste verdieping ook als expositieruimte kan worden ingericht, en de bouw van een 91 meter hoge hoteltoren met 650 kamers zullen in de komende jaren de RAI omtoveren tot een ‘place to be’. Hoe divers facilitaire organisaties ingericht zijn, blijkt wel uit die van de RAI. Zij hebben hun ondersteunende diensten gesplitst in vier divisies. Facilities (gaat over alles wat pandgebonden is maar zich los in het gebouw bevindt), Inkoop (valt onder productie en gebouw), Gebouw en Techniek (technische dienst – pandgebonden en nagelvast aan het gebouw) en Facilitair (gaat met name over alle aspecten met betrekking tot de kantoorruimten). Zij maken daarbij een onderscheid in evenement- en gebouw gebonden activiteiten. De core business van de RAI is het faciliteren van evenementen. “Safety en security is belast met alle aspecten rondom veiligheid, het betreft het belangrijkste
aspect in een organisatie als de RAI. Met dagelijkse activiteiten waar heel veel mensen de gebouwen bezoeken (van standhouders tot bezoekers) staat veel op het spel. Voor deze activiteiten zijn blauwdrukken ontwikkeld welke per evenement worden beoordeeld, aangepast en in de praktijk gebracht. Veiligheid (beveiliging is daar een onderdeel van) is een groot goed, waar zorgvuldig mee moet worden omgegaan.” HARMONICAMODEL" Safety en Security bestaat uit een team van acht personen dat per evenement wordt aangevuld met externen, van beveiligers tot receptiediensten. De activiteiten in de RAI vereisen een 24/7 beveiliging waar naast de inzet van mensen uiteraard allerlei hulpmiddelen worden ingezet om de veiligheid te kunnen waarborgen. “Veiligheid is geen dagelijkse routine. Elk evenement wordt geëvalueerd en waar nodig worden de blauwdrukken aangepast en of voorzieningen getroffen. Zo zijn recent 34 AED’s aangeschaft. Het uitgangspunt hierbij is dat een persoon in nood binnen drie minuten geholpen moet worden. Gelukkig blijven de incidenten beperkt.”
Focus! Magazine | Pagina 5 RAI IN RUSTE# De zomerperiode (zes weken) is het moment voor de interne organisatie om allerlei aanpassingen, verbouwingen en dergelijke in gang te zetten. Op deze manier houden we ons pand in optimale staat, om onze klanten en gasten het groots mogelijke comfort te bieden. Hierdoor zal de overlast voor de klanten en bezoekers tot een minimum beperkt blijven. “Dit is vergelijkbaar met het onderwijs waar in de vakanties ook de meeste ingrijpende aanpassingen plaatsvinden.” BELEID EN PLANNEN# Het spreekt vanzelf dat een grote organisatie als de RAI niet zonder plannen kan. Met een protocol crisismanagement worden allerlei scenario’s beschreven en wordt een onderscheid gemaakt in begrippen als incident, calamiteit en crisis. “Overigens heeft Safety en Security een vetorecht als de veiligheid rondom een evenement niet gewaarborgd kan worden. Dan zullen de maatregelen die zij voorstellen, doorgevoerd moeten worden anders gaat het evenement niet
door. Gelukkig komt het niet zo ver. Ook het toezicht bij de opbouw van evenementen of verbouwingen aan de panden behoren tot het takenpakket van deze afdeling. En het komt voor dat werkzaamheden uitgevoerd door derden worden stilgelegd omdat de veiligheidsvoorzieningen niet voldoende zijn. Het is noodzakelijk om tijdig te kunnen opschalen, de risicogebieden te onderscheiden en de communicatie op te starten.” Ontruimingsoefeningen horen bij de dagelijkse discipline evenals het permanent instrueren en trainen van mensen. Er is niets gevaarlijker dan achterover leunen omdat nauwelijks incidenten zijn voorgekomen. Dit is tevens een tip aan alle organisaties om hiervoor te waken. RESTRISICO# In het beleid van de RAI is ook duidelijk aangegeven wat onder het begrip risico en restrisico moet worden begrepen. “Feit is dat alles erop gericht moet zijn de veiligheid van de mensen te waarborgen. De mens staat dus centraal. De maatregelen zijn erop
Focus! Magazine | Pagina 6 gericht om zo veel mogelijk schade te voorkomen dan wel te beperken. Een heel klein deel is niet te beveiligen en noemen we het restrisico. Maar dit gaat in principe over de gebouwen en de inhoud.
is een vereiste. Dan zal uw professie blijken.
TOT SLOT" “Bent u nieuw in een organisatie? Kijk om u heen en spreek met de medewerkers. Oordeel dan en Twee maal per jaar wordt in de Safety & Security trek uw conclusies. Ga niet als een razende Roland Board van de RAI het thema Safety en Security te keer of loop als een olifant door de porseleinkast. besproken. De Algemeen directeur heeft deze Dan maakt u meer stuk dan u lief is. Gebruik uw begrippen hoog in het vaandel staan. Dit maakt het eerste periode om de organisatie goed te leren onderwerp toegankelijk en gemakkelijk op de kennen en ga dan echt aan de slag. Het kost iets agenda te krijgen. En krijgt het de aandacht die het mee tijd maar komt de effectiviteit en slagkracht verdient.” zeker ten goede.“ DE RAI IS ER VOOR IEDEREEN"
“Beveiligers zijn opgeleid om hun vak uit te
oefenen. Wij vragen meer. Hun taak is langzamerhand uitgebreid met een flinke dosis
‘gastheerschap’. De klanten (standhouders) en 9 april gasten (bezoekers) moeten een warm welkom
september krijgen en naast de recepties in de entrees17 kunnen de beveiligers deze rol prima oppakken en
vervullen. Wij maken de mensen hier ook op attent. Deze veranderende rol is van belang voor
onze organisatie.”
Trainingsdata
HERDENKING RAMP MH17" “En dan krijg je het verzoek om de herdenking van de ramp met de MH17 te faciliteren. Complex en onder een grote tijdsdruk. Een mooi moment om al onze plannen in de praktijk te brengen. Een indrukwekkende week waarbij nagenoeg alles is goed gegaan. Onze organisatie is dan ook breed gecomplimenteerd vanuit alle hoeken. Noemenswaardig hierbij is dat onze aandacht in de eerste plaats niet naar de hoogwaardigheidsbekleders ging maar naar de nabestaanden. Hun privacy stond voorop. Het lastige in zo’n proces is het schakelen met al die organisaties, van het Comité 4 en 5 mei, de politie, de ministeries en het Koninklijk Huis. Ons leerpunt hierin is om te zorgen dat vanaf het begin de juiste mensen aan tafel komen. Op zo’n moment wil iedereen die wat te zeggen heeft graag aan tafel, maar dat werkt niet. Een klein deskundig team verdient dan de voorkeur boven een groot aantal aan tafel. Een tip voor de lezer: wordt u geconfronteerd met iets dergelijks, maak een blauwdruk en kopieer geen plannen van anderen. Situationeel optreden
Rik Hoogendoorn, manager Safety en Security RAI Amsterdam.
Wij danken Rik voor zijn enthousiasme over een vakgebied dat heel belangrijk voor ons Facility Managers wordt. De scheidslijn tussen Risk Management, Veiligheid, Beveiliging en Business Continuity Management vervaagt. Wellicht is het begrip Safety en Security allesomvattend. Bij de RAI in ieder geval wel.
De NEN 15221 in een notendop
Focus! Magazine | Pagina 7
In deze reeks leest u een door Fier.fm opgestelde samenvatting van iedere keer een ander deel van de facilitaire norm (NEN 15221). Hierin zijn de hoofdlijnen opgenomen. Het doel is om u te informeren over de inhoud van de norm zodat u kan bepalen of deze van toegevoegde waarde kan zijn voor uw organisatie. Bestellen van de norm kan via het NEN, meer informatie of toepassingsmogelijkheden kunt u via Fier.fm verkrijgen. Dit deel beschrijft hoe de prestaties van facilitaire producten kunnen worden vergeleken op verschillende gebieden. Benchmarken Benchmarken is het proces van het vergelijken van bijvoorbeeld strategieën, processen en prestaties met vergelijkbare organisaties in vergelijkbare situaties op basis van dezelfde meetwijze. De keuze op de onderdelen uit figuur een (afhankelijk van het doel) bepaalt de inrichting van het onderzoek.
Het benchmarken op bijvoorbeeld kosten, klanttevredenheid, serviceniveaus (kwaliteit) als duurzaamheid is mogelijk. Ratio’s Resultaten kunnen worden uitgedrukt in kengetallen
Deel
(ratio’s) waarbij verschillende noemers en tellers te bedenken zijn. Bijvoorbeeld: kosten per FTE/ werkplek/ werkstation of m2 of m2 per FTE / werkplek of (NFA) m2 per (LA) m2 of CO2 emissie per FTE. Proces Zie figuur twee.
7
Figuur 2: stappen in het benchmarkproces
Figuur 1: onderdelen die van invloed zijn op het type onderzoek
NEN 15221 | Deel 7 ‘Prestatiemetingen en vergelijkingen’
B LIK NAAR
BUITEN
Benchmarkcongres Fier.fm Villa Jongerius | Utrecht 22-09-2015 Voor deelnemers aan de benchmarkonderzoeken van Fier.fm. Geen kosten en inschrijven kan direct via het inschrijfformulier op de volgende pagina: http://www.fier.fm/benchmarkcongres-blik-naar-buiten.html Dinsdag 22 september 2015 | 12:30-16:30 uur inclusief lunch en borrel. Uitwisselen, verdiepen, inspireren en netwerken staan centraal. Op het programma staan onder andere wereld-, FM- en sectorspecifieke trends. Tevens duiken we (interactief) de benchmarkgegevens in.
Focus! Magazine | Pagina 9
COLUMN
Twee keer fier!
Dit is alweer de achtste editie van Focus Magazine die wij mogen publiceren. Het is een uitgave die wij met veel plezier samenstellen en die met net zoveel plezier wordt gelezen. Wij krijgen namelijk regelmatig positieve feedback en verzoeken om als eerste de nieuwste uitgave te mogen ontvangen. Sommige artikelen zijn periode-gebonden, maar andere zijn ook op een later moment nog steeds interessant om te lezen. Daarom stellen wij alle verschenen edities ook digitaal ter beschikking via onze website: w w w. fi e r. f m / p u b l i c a t i e s . h t m l .
Offline & online
Naast deze hard-copy halfjaarlijkse uitgave vol nuttige informatie over facilitaire activiteiten, brengen wij maandelijks een groot aantal lezers via de digitale weg op de hoogte van korte berichten rondom ons vakgebied en dienstverlening. Dit doen wij onder de noemer ‘Focus online’. Bent u nog geen ontvanger en wilt u de laatste editie bekijken? Mail ons via
[email protected] of scan de QR code! U kunt zich hier ook direct inschrijven.
Zoals het klokje thuis tikt…
Welkom thuis! Wellicht bent u, net als ik lekker op vakantie geweest, en heeft u zich goed vermaakt in een ver land. En wellicht verbaast u zich, net als ik, elke keer weer over het ogenschijnlijke gebrek aan regeltjes. Bouwen kan in het buitenland vaak al op allerlei manieren, en op, naar het lijkt, zelf uitgekozen plekken. De gerechten worden soms dagenlang op straat in de hete zon bewaard, waarbij elke HACCP regel en alle andere denkbare hygiënische vanzelfsprekendheden niet van belang lijken. En als het korter is, kan je best een stukje afsnijden door tegen het verkeer in te gaan… Om over de arbeidsverhoudingen maar te zwijgen. Eigenlijk vind ik het wel eens fijn, als ik daar ben, dat alles niet zo strak is geordend als thuis in Nederland. Even geen hokjes en kaders, een beetje aanrommelen. Maar dan ben ik ook wel weer blij, als ik terug ben, in het toch wel Madurodammerige, over de top geregelde en vaak op zichzelf gerichte Nederland. Blij met de ambtenaren en de regels, die er voor zorgen dat alles geordend, goed onderhouden, veilig en betrouwbaar is. Geen kantoorgebouwen en woningen die na paar jaar geen onderhoud zwaar verwaarloosd zijn. Geen instortende roltrappen. Geen alom aanwezige neonverlichting. Geen altijd aanwezige herrie en tegen elkaar in dreunende boxen. Keer op keer ben ik toch weer enorm blij dat ik weer thuis ben. We zouden, in het facilitaire, wel wat zaken kunnen overnemen uit die verre landen. Want wellicht zijn we in het facilitaire werkveld een stuk doorgeschoten als het gaat om geordendheid, regels, efficiëntie en effectiviteit. Het gebouw en de inrichting van kantoren lijkt af en toe vooral afgestemd op het zo efficiënt mogelijk kunnen schoonmaken, in plaats van de schoonheid van een gebouw waarin het daadwerkelijk prettig verblijven is. Minder standaardisatie, meer eigenheid. En dan voelen we ons wellicht ook op kantoor net zo thuis als thuis.
Pieter Buis – Adviseur / mede-eigenaar Fier.fm
Focus! Magazine | Pagina 10
DIT IS DE TOEKOMST!"
Met behulp van een facilitaire benchmark niet alleen terug- maar ook vooruit kijken In een benchmark wordt vanzelfsprekend teruggekeken op eerder behaalde resultaten. Alhoewel vaak gesteld wordt dat eerder behaalde resultaten vaak geen garantie bieden voor de toekomst… doen we een poging om aan de hand van het verleden een inschatting te geven. Welke ontwikkelingen spelen er volgens facility managers binnen ROC’s en AOC’s? En welke verschuivingen in kosten kunnen we op basis hiervan verwachten?
WELKE ONTWIKKELINGEN ZIJN RELEVANT OP FACILITAIR GEBIED? In het onderzoek MBO Facilitaire Benchmark van Fier.fm is geïnventariseerd welke trends de meeste invloed op facilitaire kosten en kwaliteit hebben. Hieruit blijken de volgende ontwikkelingen op basis van DESTEP het meest relevant: Demografisch: afname aantal studenten Volgens 93% van de respondenten hebben demografische ontwikkelingen de grootste invloed. Met name de afname van het aantal MBO studenten heeft een grote invloed op (klant)vraag naar (aantallen) vierkante meters.
Economisch: overheidsbezuinigingen Ongeveer 25% van de totale concernkosten heeft betrekking op facilitaire activiteiten (conform NEN 2748). Niet gek dat in tijden van economische crisis respondenten aangeven dat economische ontwikkelingen relevant zijn (64%). Gesteld wordt dat “in tijden van zwaar weer, vaak snel naar de ondersteuning wordt gekeken”.
Technologisch: digitalisering en nieuwe manier van werken Volgens minister Jet Bussemaker* biedt ICT kansen om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Ten aanzien van de ondersteuning liggen hier kansen door bijvoorbeeld werken en leren op afstand mogelijk te maken. Maar ook het
inrichten van schoolruimten waar moderne manieren van lesgeven mogelijk zijn. Deze ontwikkeling wordt door facility managers herkend (50%).
Naast te kijken naar relevante ontwikkelingen, is het ook de moeite waard te bestuderen welke ontwikkelingen slechts door enkele facility managers zijn benoemd als relevant. Ecologisch: oog voor duurzaamheid en gezondheid Slechts 7% van de respondenten geeft aan dat ecologische ontwikkelingen relevant zijn voor de facilitaire organisatie. Sturen op duurzaamheid heeft met name een kostenbesparing als
Focus! Magazine | Pagina 11 College op basis van onderzoek kunnen tot de te verwachten investeringen. concluderen dat (meer) behoefte is aan
studie- en stilteplekken. Een andere Facility management en ondersteuning manier van werken en studeren vraagt Flexibeler inzetten van personeel, mineen ander inrichtingsconcept, met der inhuur van externe adviseurs en de bijbehorend prijskaartje. samenvoeging van servicedesks. Enkele WAT ZIJN DE EFFECTEN
voorbeelden waaruit blijkt dat econoHIERVAN OP DE FACILITAIRE Ook enkele dalingen zijn te voorspellen. mische ontwikkelingen invloed hebben op KOSTEN? Mogelijk dalen de kosten voor beveiliging, de overhead.
doordat steeds vaker studenten hiervoor Met name economische ontwikkelingen worden ingezet. Ook voor catering wordt EN HOE ZIET DE TOEKOMST resulteren in maatregelen om op korte door instellingen onderzocht hoe zij hier ERUIT? termijn kosten te besparen. Zo zijn een bijdrage aan kunnen leveren. Ten
inkoopcontracten verbeterd, wordt aanzien van catering wordt door steeds We weten niet wat de toekomst ons zal gestuurd op kostenbewustwording in de meer instellingen overwogen een brengen. Wel weten we dat er veel zaken organisatie en wordt vaker gebruik commercieel contract af te sluiten. gaan veranderen. In 2020 zullen de gemaakt van flexibel- in plaats van vast kosten per student hoogstwaarschijnlijk
personeel. ICT niet lager zijn. Met name een substan tiële toename van kosten rondom digiHuisvesting De toenemende digitalisering stelt talisering en ICT vormen hiervoor een Wanneer we naar de toekomst kijken hoge(re) eisen aan de infrastructuur en backoffice van een onderwijsinstelling. De belangrijke oorzaak. Potentiële bespahebben met name demografische trends ringen zijn voornamelijk te realiseren een grote invloed op de kosten. Op basis infrastructuur moet zowel tijdens als naast lesuren beschikbaar zijn. In het door het afstoten van vierkante meters van prognoses voorspellen instellingen wat de huisvestingsbehoefte is. In veel gebouw, maar ook daarbuiten. Een kleine en slimmer gebruik van ruimten. Ook leiden algemene besparingen door gevallen neemt deze af. Op langere daling is mogelijk te realiseren doordat steeds meer studenten en medewerkers bijvoorbeeld inkoopsamenwerkingen en termijn zal dit in absolute zin leiden tot minder huisvestingskosten. Het leren op hun eigen devices meenemen. Voor mede- flexibel en vast personeel op diverse werkers geldt echter vaak dat hier een activiteiten zoals schoonmaak en energie afstand vormt hierbij een extra stimulans. Per student zal het aantal vergoeding tegenover staat. Deze bespa- tot lagere kosten. vierkante meters tevens afnemen. ring is echter verwaarloosbaar in relatie *Ruim baan voor vakmanschap: een toekomstgericht
mbo, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Diensten en middelen
(2014) Met name technologische ontwikkelingen zullen waarschijnlijk een stijging van
Functie BenchmarkToelichting kosten voor documentmanagement
NEN2748 resultaten veroorzaken. Onderzoeken binnen andere 2020 sectoren tonen aan dat deze digitali Afname aantal vierkante meters
Huisvesting sering niet (direct) zal resulteren in Scherpere inkoopcontracten lagere kosten voor documentreproductie.
Toename kosten documentmanagement Diensten en Kosten voor inrichting van werkplekken middelen door inzet digitalisering zijn sinds 2012 significant gestegen. Het Scherpere inkoopcontracten
bijdragen aan het faciliteren van een aantrekkelijke werkomgeving aan
ICT Toename kosten applicaties en infrastructuur door toenemende vraag ICT studenten vormt een belangrijke
verantwoordelijkheid. Zo heeft het NOVA Afname kosten management door Facility besparingen op overhead Management Afname door samenvoegen servicedesks drijfveer. Alhoewel facilitaire managers actief betrokken zijn bij initiatieven zoals ‘De Gezonde School’ lijkt dit geen thema met een hoge prioriteit.
Tabel: samenvatting voorspelling facilitaire kosten in de toekomst
Het artikel is ook te lezen in de NFC Onderwijsindex en de rapportage van de MBO Facilitaire Benchmark 2015. De NFC onderwijsindex wordt mede op basis van de anonieme resultaten uit de MBO en HBO Facilitaire Benchmark van Fier.fm samengesteld en is een openbare publicatie. De rapportage van de MBO Facilitaire Benchmark is exclusief voor deelnemers aan dit onderzoek.
Focus! Magazine | Pagina 12
Werken met passie: sociaal ondernemen in de praktijk Deze week verschijnt het boek “Werken met passie: sociaal ondernemen in de praktijk”. In dat boek beschrijft Bert Jongen, in het dagelijks leven adjunct clustermanager Facilitaire Dienstverlening van de Provincie Limburg, 25 praktijkverhalen van sociale ondernemingen. Hieronder volgt een beknopte versie van het artikel over The Coulour Kitchen. Bijna was The Colour Kitchen ter ziele gegaan. Met veel enthousiasme en idealisme werd het eerste restaurant in 2007 in Amsterdam geopend. In commercieel opzicht was het echter geen succes en ging het restaurant failliet. Maar de overtuiging bleef. Drie jaar later opende –toen nog- prinses Maxima The Colour Kitchen in Utrecht. Inmiddels biedt The Colour Kitchen ruim 150 jongeren kansen om hun talenten te ontdekken en waar te maken. In totaal zijn er inmiddels vier restaurants en tien bedrijfsrestaurants verspreid in Nederland waar de leerlingen worden opgeleid.
verantwoorden hoeveel ze in een project zoals het onze, investeren. Investeren in dit soort zaken is voor veel gemeenten nog een ver-van-mijn-bedshow. We zijn blij dat we met de gemeente Utrecht hierover vergaande afspraken hebben weten te maken. Wij durven het aan om een overeenkomst te tekenen waarbij we garanderen dat we de komende vier jaar alleen al in Utrecht ervoor zorgen dat 250 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een nieuwe kans krijgen. Daarvan heeft 70 procent een voltooide opleiding en minimaal 50 procent een baan. De voorwaarde is wel dat de gemeente zorgt voor voldoende instroom aan kandidaten die aan ons profiel voldoen. Als The “Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) klinkt heel Colour Kitchen hebben wij niet genoeg financiële middelen om mooi. Maar het is vaak de een na laatste dia van een powerdat te financieren. Daarom zijn er sociale investeerders deelpoint-presentatie omdat het mooi klinkt. Ik ben zelf pas wakker nemers aan het project. Ze noemen dat nu een Social Impact geworden toen ik in een vorige functie een belangrijke opdracht Bond. Het grote voordeel van deze aanpak is dat de gemeente niet kreeg juist omdat we in de praktijk te weinig invulling aan pas afrekent als een re-integratietraject succesvol is.” maatschappelijk verantwoord ondernemen gaven. We waren bij wijze van spreken het feestje al aan het vieren. Bedrijven zijn “Er is nog een wereld te winnen. In het land zijn we tot duser trots op dat ze onze leerlingen als hun leerlingen beverre 34 verschillende systemen tegengekomen om de loonschouwen. Ze zien dat hun bedrijf groeit simpelweg omdat we waarde te bepalen. Dat is absolute waanzin. Ik begrijp dat er mensen in onze bedrijfsrestaurants met elkaar in contact vanwege monopolievorming niet voor één systeem wordt gebrengen. Nog niet zo lang geleden moest ik nog uitleggen hoe kozen. Doe er dan drie of vier. Dat de kosten per leerling per wij het konden verantwoorden om geld te verdienen en ook jaar oplopen tot wel tienduizend euro komt ook omdat onze maatschappelijk bezig te zijn. De tijd is voorbij dat we mensen coaches nog handmatig de voortgang van onze leerlingen met een achterstand tot de arbeidsmarkt subsidie geven in de moeten bijhouden vanwege de talloze verschillende adminihoop dat er iets goeds mee wordt gedaan. Het zijn niet alleen de stratieve systemen. Dat kunnen we niet automatiseren.” sociale ondernemingen die een antwoord geven op die vraag. Steeds meer bedrijven realiseren zich dat ze waarde moeten Leergeld" creëren die verder gaat dan alleen maar geld verdienen. The “Het is bij ons ook niet vanzelf gegaan. Het gaat allemaal met Colour Kitchen wordt nu door veel instanties, bedrijven en de vallen en opstaan. Ons belangrijkste leergeld dat wij betaald overheid gezien als voorbeeld. We hebben nu drie restaurants hebben, is de sluiting van ons eerste restaurant in Amsterdam. die zich op consumenten richten en twaalf bedrijfsrestaurants.” Daar hebben we met pijn in het hart, medio 2013 de stekker eruit getrokken. Dat voelde iedere professional binnen The Colour Kitchen. Voor veel van hen, was dit restaurant ook hun Ver van mijn bed" “Mensen hebben een afstand tot de arbeidsmarkt. Ze kunnen afglijden naar een afstand tot de maatschappij met alle kosten van dien: uitkering, begeleiding, hulpverlening, opvang tot aan crimineel gedrag. Uiteindelijk moet je dat ook in geld kunnen uitdrukken. Want gemeenten moeten op hun beurt weer
eerste kennismaking met onze organisatie. We zijn blij dat we er bovenop zijn gekomen en we zijn er trots op dat prinses Maxima drie jaar geleden ons restaurant in Utrecht heeft geopend. Geloof me: als iemand van het Koninklijk Huis zoiets doet bij een onderneming, zegt dat wel iets.”
Focus! Magazine | Pagina 13
Het gehele artikel over The Coulour Kitchen (pagina 12) is te lezen in het boek van Bert Jongen: “Werken met Passie: sociaal ondernemen in de praktijk” verscheen bij uitgeverij Apples & Oranges, ISBN 978-94-911-39-0, 158 pagina’s, € 19.95 en is verkrijgbaar via de boekhandel of rechtstreeks via www.heelnederlandschrijft.nl
AANKONDIGING
WAT ALS…? Jaarcongres Fier.fm Leerhotel ‘Het Klooster’ | Amersfoort
Vrijdag 6 november 2015 v.a. 9:00 uur inloop | v.a. 15:30 uur borrel Dagvoorzitter Myra ter Horst Thema Hoe bewust zou de facilitair manager zich moeten zijn van risico’s die bijvoorbeeld ongewenste bezoekers, natuurrampen of terrorisme met zich meebrengen? En welke maatregelen kan de facilitaire organisatie nemen ter preventie, beheersing en bestrijding hiervan? Deze zogenaamde veiligheidsproblematiek is het thema van het congres. Deze dag kijken we naar de wereld om ons heen; wat komt op ons af? En leren we van praktijkervaringen en het effect ervan op de mens; wat zou u doen…? Want ‘wat als…’? Loop geen onnodig risico, kom naar ons congres! Voorinschrijven is nu al mogelijk via: http://www.fier.fm/congres.html
Thema(
Veiligheidsproblema8ek(
6(november(
Leerhotel(( Het(Klooster(
Focus! Magazine | Pagina 15
GASTCOLUMN
Veiligheid is van ons allemaal
Je staat er niet bij stil, maar elke dag, elk uur ,ja zelfs elke minuut of
seconde loop je allerlei risico’s. Of je nu thuis bent, op weg naar je werk,
op het werk, op vakantie of aan het sporten, je wordt omringd door
risico’s. Gelukkig zijn de meesten van ons daar niet of nauwelijks mee
bezig. Echter wij moeten ons daar wel van bewust zijn.
Als bestuur, werkgever, facility manager, veiligheidsadviseur moet je dagelijks bezig zijn met de vele vraagstukken op het gebied van ‘veiligheid’. Het begrip ‘veiligheid’ is veelomvattend. Een sluitende definitie, toch een handelsmerk voor ons fm-ers, is er in feite niet. Immers, het lijkt er op dat onze zorgen door de extreme ontwikkelingen steeds groter worden en daardoor wordt dit begrip steeds meer opgerekt. Hadden wij het tot nu toe alleen maar over de technische en fysieke veiligheid, HACCP, interne milieuzorg en de Arbo, nu komen daar vele aspecten bij. Centraal hierbij staat de vraag hoe wij veiligheid ervaren en wat dat met ons doet.
In hoeverre raakt dit de verantwoordelijkheid van u als werkgever, manager? Voorbeeld: in de jaren negentig kwam de bezorging door scholieren en anderen van de gemeente-post op de agenda te staan. Simpele afspraken voor een simpel onderwerp. Niet dus. Een scholier kreeg tijdens de bezorging een ongeval en de opdrachtgever bleek verantwoordelijk. Veiligheid en verantwoordelijkheid gaan samen op. Zowel voor de werkgever als werknemer. Toen en nu. Daar is niets aan veranderd. Er is al veel gediscussieerd over het begin en einde van de verantwoordelijkheid van werkgevers en werknemers. De vele wetten en (huis) regels moeten voorkomen en er op toezien dat wij ons ‘netjes’ gedragen. Mogen we nu wel risicovolle sporten bedrijven of moeten wij onze grenzen kennen? Ik las onlangs dat een werknemer bij Defensie met een uitmuntende carrière, zijn carrière kan vergeten omdat hij bij het sporten een tegenstander heeft verwond en hierdoor met een strafzaak te maken krijgt. En dat mag niet. Hoe zit dit in uw organisatie? Is uw beleid hierin helder en duidelijk met de medewerkers gecommuniceerd?
Maar het gaat natuurlijk verder. Heerst er in uw organisatie een klimaat dat veiligheid uitstraalt? Wat doet u als u merkt dat het veilige gevoel van de mensen te wensen overlaat? Komt de dreiging van binnen of buiten? Gaat uw bemoeienis verder dan alleen de kantoormuren? Volgens mij wel, getuige de maatregelen die de overheid heeft genomen met betrekking tot het dragen van uniformen en dienstwapens.
Goed dat Fier.fm hier op haar jaarlijks congres aandacht aan schenkt. Even geconfronteerd worden met dit vraagstuk. Even kijken naar de vele (detail)aspecten. Luisteren naar wat deskundigen hier van vinden. Horen wat de praktijk is en dan je eigen afweging maken. Moeten we het vraagstuk groter maken dan het is of valt het wel mee?
Ik hoorde onlangs van een manager dat het maar goed is dat wij hier niet elke dag, minuut of seconde bij stilstaan. “Je zou er angstig van worden”. Ik denk dat we er wel degelijk vaak en lang bij stil moeten staan.
Remko Oosterwijk - Adviseur a.i. bij Fier.fm
Focus! Magazine | Pagina 16
Facilitaire
29 27
26 28
DECENTRALE OVERHEID
Gemeenten – Provincies
Het hogere aantal vierkante meters per fte is met name te verklaren doordat gemeenten over meer openbare en publieksruimten beschikken.
€ 9.326
€ 9.392
Totale facilitaire kosten per fte (excl. ICT)
DIV 20%
DIV 26%
Gebouw 59%
Facilitair 15%
Facilitair 17%
Provincies
Gemeenten
Totale facilitaire kosten per fte (excl. ICT)
Gebouw 63%
Verdeling facilitaire kosten# De kosten zijn gerubriceerd op basis van de NEN 15221 en hebben betrekking op het boekjaar 2014.#
€16 €14
gemeenten provincies
T i p s
kosten energie en afval per m2bvo
€17 €17
gemeenten provincies
kosten schoonmaak per m2bvo
€582 €671
€346 €439
gemeenten provincies
gemeenten provincies
kosten catering per fte
kosten reprografie per fte
De resultaten uit een benchmark kunnen op verschillende manieren worden bekeken. Welke manier het beste bij uw organisatie past, is afhankelijk van de relevantie van een kengetal voor uw organisatie. De volgende factoren kunnen hierbij bijvoorbeeld een rol spelen: § Afwijking van het gemiddelde; § Afwijking ten opzichte van jaren; § Mate van beïnvloedingsmogelijkheden; § Impact op het primaire proces; § Verhouding met andere prestatie-indicatoren, bijvoorbeeld klanttevredenheid.
Daarnaast is het belangrijk om in de communicatie van resultaten uit de benchmark rekening te houden met de doelgroep. Bepaal op basis hiervan onder andere de hoeveelheid aan informatie en de mate van toelichting bij de opbouw en de uitkomst van een kengetal.
Focus! Magazine | Pagina 17
kengetallen
Vierkante meter bruto vloeroppervlak per student, gewogen deelnemer of leerling
ONDERWIJS HBO
MBO
VO
4,5
8,0
9,6
€ 2.015
€ 1.584
Totale facilitaire kosten per gewogen deelnemer
Totale facilitaire kosten per student
FM 3%
FM 7%
ICT 23%
DM 26%
HBO
MBO
HUI, 36%
ICT 31%
HUI, 48%
DM 26%
Verdeling facilitaire kosten# De kosten zijn gerubriceerd op basis van de NEN 2748 en hebben betrekking op het boekjaar 2014.
€11 €13 €14 VO
MBO
HBO
kosten verbruik en energie per m2bvo
MBO HBO
kosten schoonmaak per m2bvo
€48 €65 MBO HBO
€87 €54 MBO HBO
kosten consumptieve diensten per student
kosten documentmanagement per student
De resultaten zijn afkomstig uit een aantal onderzoeken die Fier.fm jaarlijks uitvoert. Het gaat om de Meetmethodiek Kwaliteit Facilitaire Activiteiten (MKFA), Facilitaire Kengetallen Gemeenten (FKG), MBO Facilitaire Benchmark (MBO) en HBO Facilitaire Benchmark (HBO). De resultaten hebben betrekking op het onderzoek dat dit jaar is uitgevoerd over boekjaar 2014. Daarnaast is informatie gebruikt uit een pilot onderzoek onder Voortgezet Onderwijs instellingen (VO).
Heeft u interesse in deelname aan of nadere informatie over de onderzoeken? Wij komen graag een toelichting geven. Mail ons via
[email protected] of bel ons via 020-6713120.
B r o n n e n
€17 €20
Focus! Magazine | Pagina 18
Door: Gabriëlla Roosberg |
[email protected]
Zoals wellicht bekend is Veiligheidsproblematiek binnen de publieke sector het jaarthema van Fier.fm. In het kader van dit thema is in een afstudeeronderzoek voor de opleiding Facility Management onderzoek gedaan naar de huidige en de gewenste rol die de facilitaire organisatie inneemt binnen bedrijfscontinuïteit management (BCM). Het gaat hierbij om facilitaire organisaties binnen de publieke sector.
IS EEN ROL WEGGELEGD VOOR FACILITY MANAGEMENT BINNEN BEDRIJFSCONTINUÏTEIT MANAGEMENT? 2 - FM ondersteunt het strategisch management “Deze tweede rol lijkt erg op de eerste rol, omdat FM in deze rol ook coördinerend is. Een belangrijk verschil is echter dat FM in deze rol niet beslissingsbevoegd is op strategisch niveau. In " crisistijd heeft FM de verantwoordelijkheid om het TER OPFRISSING…" crisisteam te ondersteunen.” BCM is een doorlopend managementproces om de
continuïteit van kritische bedrijfsprocessen te 3- FM borgt de continuïteit van kritieke FM waarborgen en om deze in geval van verstoring processen “Vanuit het principe dat iedere afdeling zijn ‘eigen snel te herstellen en zorgen voor de situatie zaakjes op orde’ moet hebben, zal FM alleen “business as usual” (Tammineedi, 2010). verantwoordelijk zijn voor de processen die binnen BCM is tijdens een crisissituatie van essentieel het vakgebied vallen. In crisistijd zal FM belang om een organisatie te beschermen tegen verantwoordelijk zijn voor het herstel van een volledige ondergang met als mogelijk gevolg facilitaire processen.”
een onherstelbaar maatschappelijk wantrouwen 4 - FM is verantwoordelijk voor safety en security (Cazemier, Leegwater, & Ploeg, 2010). # “In NEN2748 staat beschreven dat FM verant# woordelijk is voor; alle activiteiten, diensten en NIET ÉÉN REALISTISCHE STANDAARDROL" middelen die erop gericht zijn het gebouw, de inVolgens Van Eersel is er niet één realistische richting, de informatievoorziening en de aanwezige standaardrol te beschrijven voor de rol van FM mensen te bewaken/beveiligen evenals het risico binnen BCM. Wel zijn er vijf standaardrollen ten gevolge van calamiteiten te voorkomen, te opgesteld welke mogelijk zijn voor de rol van FM beperken dan wel te beheersen. In crisistijd zal FM binnen BCM (Eersel, 2011): hierbij een sleutelrol vervullen in het BHV-team.”
1 - FM heeft een leidende rol# 5 - FM zorgt voor preventieve ondersteuning “FM heeft tot doel om het primaire proces optimaal “FM beheert ondersteunende diensten, zoals te ondersteunen en effectiever te maken. In crisis- huisvesting, werkplek, diensten en ICT. FM heeft in tijd zal FM een sleutelrol vervullen in het deze rol geen specifieke verantwoordelijkheden tijdens de crisis.” crisisteam.”
In dit artikel wordt ingegaan op de verschillende rollen die voor de facilitaire organisatie mogelijk zijn binnen BCM. Daarna volgen de resultaten die tijdens het onderzoek naar voren zijn gekomen."
Deze vijf rollen zijn ook gebruikt om de rol die de FO inneemt binnen BCM in de publieke sector te definiëren.#
Op de afbeelding is de huidige versus de gewenste rol te zien. In de huidige situatie hebben de respondenten voornamelijk een operationele rol, maar uit de enquête blijkt dat zij meer verantwoordelijkheid willen en een meer strategische rol wensen in te nemen. De gewenste rol van de FO die het meest voorkomt is ‘FM adviseert op strategisch niveau’. 48% heeft een strategisch adviserende rol, terwijl maar liefst 69% deze rol wil innemen. In de gewenste situatie is de rol ‘FM borgt kritische FM processen’ minder populair, maar toch wil nog meer dan de helft deze rol vervullen. #
# BCM IS INCIDENTGEDREVEN" Uit de enquête is onder andere gebleken dat bij de minderheid van de respondenten een BCMstrategie is geïmplementeerd. Het merendeel van de respondenten weet het niet of heeft geen BCMstrategie binnen de organisatie. Volgens een klein deel van de respondenten is BCM onderdeel van MT vergaderingen. Maar, 71 van de 99 respondenten heeft aangegeven dat BCM niet op de agenda van MT-vergaderingen staat of is hier niet van op de hoogte. Uit de interviews kon geconcludeerd worden dat BCM een sterk incidentgedreven onderwerp is en vaak op de agenda komt nadat een incident heeft plaatsgevonden.# #
MEER BEHOEFTE AAN BCM-KENNIS EN BCM-VAARDIGHEDEN" Hoewel meer dan de helft van de respondenten hebben aangegeven voldoende kennis te hebben van BCM geven toch in totaal 60 respondenten aan dat de afdeling meer kennis en vaardigheden dient te ontwikkelen. Hierbij is er behoefte aan het creëren van awareness/ bewustwording, het vaker oefenen met BCM, het verkrijgen van inzicht en kennis in kritieke processen, het besteden van meer aandacht aan BCM en het centraliseren en creëren van eenduidigheid binnen BCM. #
# DE GEWENSTE ROL IS EEN MEER STRATEGISCHE ROL" Zoals de theorie stelt, is in de praktijk niet één standaard rol voor de FO binnen BCM. De enquêtes en interviews hebben aangetoond dat de rol van de FO voor iedere organisatie erg verschillend is. De FO heeft voornamelijk in de grote organisaties met meer dan 1.000 werknemers een leidende rol binnen BCM. De rol ‘FM borgt kritieke FM processen’ wordt het meest vertegenwoordigd waarna de rollen ‘FM zorgt voor safety en security’ en ‘FM heeft een strategisch adviserende rol’ volgen.
0%
# WIST U DAT … … 79 van de 99 respondenten hebben aangegeven bekend te zijn met het begrip BCM. Hiervan is het grootste gedeelte facility manager;
… van de 42 organisaties die een BCM-strategie hebben deze bij 34 respondenten aansluit bij de organisatiestrategie;
… de FO binnen provincies nooit een leidende rol heeft;
0% 0%
20%
Gewenst
23% 18%
Huidig 49% 38%
40%
56% 52%
60%
47%
80% 10% 19%
69%
Afbeelding 1: de huidige vs. gewenste rol 100%
Focus! Magazine | Pagina 19
… de leidende rol voor de FO binnen onderwijsinstellingen het grootst is vertegenwoordigd;
…de kritieke FM-processen bij de meeste respondenten (88%) bekend zijn;
meer dan de helft van de respondenten aangegeven hebben meer behoefte te hebben aan kennis en vaardigheden?
Het onderzoek is verricht door Gabriëlla Roosberg, vierdejaars studente Facility Management aan De Haagse Hogeschool. Het onderzoek verricht ter afsluiting van de opleiding. De onderzoeksperiode was een uitdagende en leerzame periode waarbij meerdere aspecten die in de afgelopen jaren geleerd zijn, tot uiting zijn gebracht. Het onderzoek is gedaan door middel van een enquête bij verschillende facilitaire medewerkers op tactisch of strategisch niveau. Voor de enquête zijn 105 reacties ontvangen waarvan 99 bruikbare enquêtes. De belangrijkste bevindingen worden in dit artikel weergegeven. Hartelijk dank aan alle deelnemers van de interviews en de enquête! Zonder medewerking uit het werkveld was dit onderzoek niet mogelijk geweest.
Focus! Magazine | Pagina 20
Door: dr. R. Cremer, verbonden aan F-MEX KennisConnect |
[email protected]
IDEAAL PROFIEL FACILITAIR REGISSEUR
FACILITY MANAGEMENT
2020
F-MEX KennisConnect startte toekomstgerichte verkenningen in het facilitaire vak: de facilitaire organisatie en de positie van de facilitair professional. In het hier beschreven onderzoek zijn we op zoek gegaan naar drijfveren, gerelateerde talenten en competenties die passen bij de facilitair regisseur anno 2020. De uitkomsten geven eerste aanwijzingen van competenties die ten grondslag liggen aan het professioneel handelen van de facilitair regisseur. Het werk van de facilitaire organisatie is om uiteenlopende redenen divers. Van oudsher
Onderzoek
In drie fasen is bij ervaren professionals in facilitaire organisaties verkend wat hun opvattingen zijn over competenties die het vakgebied in de nabije toekomst nodig heeft. • Bij de eerste fase waren 22 professionals betrokken die uit een lijst van 53 competenties acht kerncompetenties selecteerden. Daarnaast werd de Talent Motivatie Analyse (TMA) afgenomen om op individueel niveau drijfveren en talenten in relatie tot het ideaalprofiel te kunnen bepalen. • In de twee fase gaven deelnemers aan hoe de acht competenties verder beschreven konden worden in de vorm van activiteiten op strategisch en tactisch werkniveau. De activiteiten waarover het meeste
•
waren er verschillen in sector en/of branche, grootte van de bedrijfsorganisatie en de samenhang tussen primaire en ondersteunende bedrijfsdoelen. Naast deze bronnen van differentiatie ontstonden nieuwe werkvormen gevoed door innovatieve technologie en andere opvattingen over het waar, hoe en waarom van de werkplek. Voorbereid zijn en in kunnen spelen op de richting van de veranderingen vragen om helderheid over toekomstbestendige competenties. In dit artikel volgt een beschrijving van een eerste verkenning welke dat zouden kunnen zijn.
overeenstemming bestond werden geselecteerd. In de derde fase werkten 22 (andere dan uit de voorgaande fasen) professionals in een masterclass mee aan het verder relevant maken en toetsen van het concept IFR.
Het IFR geeft een eerste indruk van benodigde competenties en bijbehorende gedragsindicatoren. Het is daarmee een meetlat waarlangs vorming en opleiding gelegd kunnen worden. Indien het profiel gecombineerd wordt met de inzet van een TMA analyse, is het een krachtige tool voor beroepsontwikkeling en onderwijs. Voor het opstellen van dit competentieprofiel is gebruik gemaakt van de competentiebibliotheek van de TMA methode. Deze bevat 53 competenties (vastgesteld op grond van studie en onderzoek door EHRMVision te Utrecht).
TMA analyses en interviews
In de eerste fase van het onderzoek werden met de TMA, drijfveren en talenten van 22 facilitaire medewerkers in kaart gebracht. Gedrag kan verklaard worden vanuit verschillende drijfveren. Het bieden van hulp kan bijvoorbeeld voortkomen uit de drijfveer om anderen te willen helpen (hulpverlenen) maar evengoed uit de drijfveer aanzienbehoefte (erkend en gezien willen worden). Resultaat eerste fase: selectie van relevant geachte competenties
Een lijst met 53 competenties werd voorgelegd aan 22 respondenten. Deelnemers aan het onderzoek vonden de meeste overeenstemming over acht competenties (zie het resultaat in de tabel op de volgende pagina).
Focus! Magazine | Pagina 21
N=22
Competen,e 9 keer Percentage deelnemers
of vaker dat competen,e geselecteerd selecteert
10 45,5
1. Durf De competenties zijn uitgewerkt 2. Klantgerichtheid 15 68,2
in deelonderwerpen (praktisch 9
3. Kwaliteitsgerichtheid
40,9 handelen), vijf op tactisch en vijf 12
4. Luisteren 54,5 op strategisch niveau. Uitgangs 5. OrganisaDesensiDviteit 15 68,2 punt is dat de facilitair regisseur
6. Resultaatgerichtheid
9 40,9 minder operationeel en meer
7. Samenwerken 12 54,5 strategisch en/of tactisch werk
8. Visie 12 54,5 verricht. Deelnemers werden
9. Omgevingsbewustzijn
Toegevoegd in fase 3 gevraagd om per competentie
Tabel 1: Geselecteerde competenties waarover de meeste overeenstemming bestond tenminste vijf aan te vinken die
er volgens hen het meest toe welke andere vakgerichte ties (zie afbeelding 1). Centraal doen in het facilitair vak. Er competenties als belangrijk staat de facilitair regisseur die werd per competentie vrijwel beschouwd werden. Hiertoe als manager is gepositioneerd even vaak gekozen voor stratebespraken 22 professionals tussen bedrijfsvisie en vraag van gische als tactische handelings(andere dan bij de eerste twee de klant. Om optimaal te kunnen aspecten. Hieruit valt op te fasen) in een masterclass hun functioneren heeft de actor maken dat beide niveaus van opvattingen over het toekomstoptimale kennis nodig van en werken belangrijk gevonden beeld van het facilitaire vak en over het bedrijf. Bedrijfsworden. Dit gold voor vrijwel alle bijbehorende professionaliteit. sensitiviteit is het verzamelcompetenties, maar iets minder Er werd grote overeenstemming woord om doelen te bepalen en voor kwaliteitsgericht werken, gevonden met de competenties horizontaal en verticaal te visieontwikkeling en resultaatdie in de eerste fase werden communiceren (met partners) gericht werken. vastgesteld. Omgevingsbewustom aan de klantvraag te kunnen zijn kon er als competentie aan voldoen. De actor heeft ten Resultaat derde fase: toetsing en toegevoegd worden. minste drie kernvaardigheden verbreding binnen de
nodig: kunnen luisteren (meer beroepsgroep Samenhangende competenties dan de letterlijke betekenis van
De derde fase van het onderzoek het woord), werken met en aan Na deze gefaseerde onderzoekswas bedoeld om geselecteerde de bedrijfsvisie en durf en moed aanpak is nagedacht over de competenties in voorgaande fase tonen in interactie met de relevantie en samenhang van de te toetsen en te achterhalen horizontale en verticale lijn van negen geselecteerde competen-
de bedrijfsorganisatie. Het
belang van samenwerken is
daarbij voorwaardelijk.
Uiteindelijk dragen de inspan
ningen bij aan het leveren van
kwaliteit en resultaat. Het
geheel aan geïntegreerde
handelingen speelt zich af in een
werkveld waarin partners zich
bewust zijn van collectieve
maatschappelijke belangen.
Voor een overzicht van de 53
competenties waaruit negen
geselecteerd zijn als relevant
voor het Ideaalprofiel Facilitair
Regisseur, als wel voor een
overzicht van de verdiepende
activiteiten gerelateerd aan de
acht competenties (zie 2e fase
van het onderzoek) kan contact met de auteur gezocht worden. Afbeelding 1: Negen competenties IFR in samenhang gebracht
Resultaat tweede fase: verbinding van de competenties met beroepsgerelateerd handelen
Focus! Magazine | Pagina 22
Besteltip! Kengetallen Gemeenten
Het onderzoek naar facilitaire kengetallen binnen gemeenten is dit jaar voor de achttiende keer uitgevoerd. De rapportage wordt 22 september a.s. gepubliceerd en is vanaf die tijd door iedereen te bestellen. Is dit exemplaar ook in uw boekenkast of bibliotheek onmisbaar? Bestel ‘m via onze website: http://www.fier.fm/benchmarkfkg.html
Wist u dat…
… uit het testonderzoek onder Belgische gemeenten blijkt dat het aantal m2bvo per werkplek op 29,59 uitkomt? Bij de Nederlandse gemeenten lag dat aantal in 2014 op 27,47.
NEN-EN-15221 in een notendop
In iedere uitgave van Focus Magazine hebben we de laatste tijd twee delen van de nieuwe facilitaire norm uitgelicht. Een samenvatting van het laatste deel, nummer zeven, is in deze uitgave opgenomen (zie pagina 7). Mocht u de
eerdere samenvattingen hebben
gemist en willen raadplegen?
We hebben deze op onze website
geplaatst. Zie onderaan de
p a g i n a : w w w . fi e r . f m /
publicaties.html of scan
o n d e r s t a a n d e Q R c o d e .
GASTCOLUMN
Doenken
Facility management nieuwe
stijl. Het nieuwe organiseren.
Faciliterend leiderschap. Lean.
Het zijn thema's die mij dagelijks bezighouden en waar ik veel met collega's over praat. In ons vakgebied gaat het vaak en veel over de (technische) inhoud van facility management. Ik ben juist op zoek naar die andere kant van ons vak: het leiden van een team van facilitaire collega's om om ervoor te zorgen dat studenten en docenten een mooie dag beleven op de NHL.
In mijn dagelijks werk probeer ik de verbinding te maken tussen het nieuwe organiseren, teams aan zet, verantwoordelijkheden laag in de organisatie, de lean-filosofie en het systeem waar ik onderdeel van ben. Een prachtige uitdaging, elke dag weer, en een ware ontdekkingstocht. Mijn ervaringen op deze ontdekkingstocht wil ik graag delen. Voor alle facilitair managers die eigenlijk liever een faciliterend leider zijn. Maar ook voor mezelf: ik ben benieuwd naar de ervaringen van anderen. En dus begin je een blog. Zonder alles eerst uit te denken, gewoon starten, doen, dan evalueren en verbeteren. In Lean-termen: doenken.
Ik hoor graag welke ervaringen anderen hebben!
Mathijs Rutten Clusterhoofd Facilitaire en ICT services NHL Hogeschool
Over de blog van Mathijs
Facilitair manager of faciliterend leider. Als afzonderlijke woorden bijna synoniem. In de samenstelling een wereld van verschil. In deze blog deel ik mijn ervaringen: die van een facilitair manager die graag een faciliterend leider wil zijn, in mijn werk bij NHL Hogeschool, maar ook in de volle breedte van mijn vakgebied.
mathijsrutten.nl
Focus! Magazine | Pagina 23
Laatste nieuws… Fier.fm draagt ook dit jaar bij aan de onderwijsindex De NFC Index vergelijkt jaarlijks de facilitaire kosten per student voor onderwijsinstellingen. De facilitaire kosten zijn opgebouwd uit de functies Huisvesting, Diensten en middelen en Facility management conform de NEN 2748norm. In de index zijn wo-, hbo- en mboinstellingen opgenomen. De gegevens hiervoor worden onder andere door Fier.fm anoniem aangeleverd. Ook dit jaar wordt de NFC index onderwijs gepubliceerd. Verwachte publicatie is in september. Zodra deze beschikbaar is, stellen wij u op de hoogte via een nieuwsbericht op onze website en via onze maandelijkse online nieuwsbrief Focus online.
Bijeenkomsten tweede helft 2015 op een rij…
September
9 Themabijeenkomst MKFA benchmark
17 Netwerk.fm bijeenkomst werkgroep Utrecht-West 22 Benchmarkcongres
Oktober
5 Netwerk.fm bijeenkomst Werkgroep Limburg 9 Netwerk.fm bijeenkomst Werkgroep Noord-Oost
13 Netwerk.fm bijeenkomst
Werkgroep Gelder-Flevoland
16 Netwerk.fm bijeenkomst Werkgroep Zuid
20 Bijeenkomst DIV
Leestips van Gabriëlla Mocht u geïnteresseerd zijn in het onderwerp Business Continuity Management dan is het volgens onze afstudeerder Gabriëlla de moeite waard om de volgende bronnen te raadplegen: Cazemier, J. A., Leegwater, D., & Ploeg, J. (2010). Business Continuity Management. Den Haag: Sdu Uitgevers bv. Hiles, A. (2011). Definitive Handbook of Business Continuity Management. Chichester: John Wiley & Sons. Ale, B., Muller, E., & Ronner, A. (2012). Risico en risicomanagement in Nederland. Deventer: Kluwer. Eersel, F. v. (2011, augustus 3). Business Continuity Management - Facility manager moet nieuwe rol aannemen. Facility Management Magazine: http:// www.fmm.nl/topics/facilitaire-dienstverleninggebouwbeheer/achtergrond/business-continuitymanagement-facility
benchmark
23 Netwerk.fm bijeenkomst Provincies
November
5 Jaarconferentie FSR 6 Jaarcongres Fier.fm 17 Bijeenkomst DIV benchmark 26 Netwerk.fm bijeenkomst thema regie
December
8 Themabijeenkomst MKFA benchmark
RAI Amtrium De nieuwe, flexibele en duurzame congres-, vergader- en kantoorruimte Het Amtrium is een derde generatie beursgebouw, waarin de beurs-, congres- en kantoorfunctie zijn verenigd. Hiermee bieden we meer ruimte en flexibiliteit;; een lounge van 600 m² die in verbinding staat met de hallen 4/5 en 1, twee grote zalen van respectievelijk 540 m² en 915 m² en vier vergaderzalen. Bovendien heeft het gebouw twee restaurants en een bijzondere verticale kas voor city-farming. Voorafgaand aan de opening kreeg het Amtrium van DGBC, als eerste congresgebouw in Europa, het BREEAM-NL Excellent label. Met het Amtrium heeft RAI Amsterdam aan de stadszijde een nieuw gezicht gekregen. Meer weten? www.rai.nl/amtrium Magazine
van
F i e r. f m o v e r
facilitaire
activiteiten
|
jaargang
4
–
nr 2
2 015