KDV T ZANDKASTEEL

PEDAGOGISCHE WERKPLAN PA/KDV ‘T ZANDKASTEEL

Pedagogisch werkplan PA en KDV ‘t Zandkasteel

Januari 2015

INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave 1. Voorwoord 2. Praktische informatie 3. Doorgaande ontwikkelingslijn 0 – 13 4. Visie op kind en ontwikkeling bij Kanteel 5. Pedagogische doelen 6. Hoe geven pedagogisch medewerksters vorm aan deze doelen 7. Wat maakt onze pedagogisch medewerksters hiervoor zo geschikt 8. Volgen en observeren 9. Ouders 10. Beleidsafspraken 11. Bijlage

2


1.

Januari 2015

Voorwoord

’t Zandkasteel, niet zomaar een kindcentrum! ‘t Zandkasteel biedt kinderen een veilige en vertrouwde omgeving. Een omgeving waarin uw kind onbezorgd kind kan en mag zijn, onbevangen en nieuwsgierig. Het kindcentrum is partner in de verzorging en opvoeding van kinderen. Op momenten dat ouders vanwege werk, studie of vanwege andere redenen afwezig zijn, neemt het kindcentrum tijdelijk een deel van de opvoeding over. De opvoeding geschiedt bij ons kinderdagverblijf in samenspraak met de ouder, waarbij wij ervan uitgaan dat de eindverantwoordelijkheid altijd bij de ouder blijft. De manier van opvoeden onderscheidt zich onder meer van de opvoeding thuis doordat het kind in een groep met andere kinderen verblijft. Binnen het groepsgebeuren kan het kind op ontdekkingstocht gaan naar zijn/haar persoonlijkheid en eigen mogelijkheden onder begeleiding van professionele pedagogisch medewerksters. Opvoeden in ons kindcentrum betekent voor ons het begeleiden van het kind in zijn of haar persoonlijk ontwikkeling. Hierbij vinden wij respect voor zichzelf en de ander heel belangrijk. Het is onze rol om hiervoor voorwaarden te scheppen binnen het groepsproces. Ondersteuning en begeleiding bieden wij het kind zo passend mogelijk aan. We kijken goed naar het welbevinden van de kinderen en bevorderen het groepsproces zodat de kinderen zich - gebruikmakend van de (on-)mogelijkheden van de andere groepsgenootjes - verder kunnen ontplooien. Het is dan ook van essentieel belang dat de pedagogisch medewerkster een positieve werkhouding heeft en kinderen respectvol benadert. De ruimtes in het kindcentrum zijn speciaal voor kinderen ingericht en bieden vaak andere mogelijkheden tot spelen dan de thuissituatie. Het is een plaats waar kinderen elkaar ontmoeten, met elkaar spelen, eten en slapen. Een plek waar ze van elkaar kunnen leren, met elkaar rekening leren houden en andere ervaringen opdoen. Met dit werkplan willen wij u informeren over de manier waarop we bovenstaande uitgangspunten realiseren. U krijgt hierdoor inzicht in onze manier van werken en u kunt zich beter een beeld vormen van wat u en uw kind kunnen verwachten. Wilt u graag in de praktijk zien en ervaren hoe een dag verloopt? Dan bent u van harte welkom. Wij hechten veel waarde aan een open en vertrouwde samenwerking met ouders. Hebt u vragen, ideeën of wensen, bespreek het met ons. Vanuit het besef dat het belangrijk is voor u om te weten dat uw kind bij ons in goede handen is, zullen wij steeds samen met u de beste zorg voor uw kind garanderen. Wij wensen u en uw kind een fijne tijd op ’t Zandkasteel/Bossche Broek toe. Met vriendelijke groet, Maureen Lamberti Manager kindcentrum ’t Zandkasteel 3


2.

Januari 2015

Praktische informatie Adresgegevens Kanteel Kinderopvang Postbus 334 5240 AH Rosmalen Tel: 073-8507850 E-mail: [email protected] Website: www.kanteel.nl

Kindcentrum ’t Zandkasteel v.d. Does de Willeboissingel 15 5211 CC ‘s-Hertogenbosch T : 073 – 613 95 72 E : [email protected]

Manager Maureen Lamberti Assistent-Manager Esther Rijken Assistent-Manager Esther van Ras

Peuterarrangement Bossche Broek Kruisbroedershof 31 5211 GX ‘s-Hertogenbosch T: 06 – 20 17 65 11 E: [email protected]

E: [email protected] E: [email protected] E: [email protected]

M: 06 – 36 53 58 88 M: 06 - 36 53 76 19 M: 06 - 36 54 29 43

Relatiebeheer: E: [email protected] T: 073-8519999 Telefoonnummers De Dolfijnen De Pinguïns De Kreeften De Zeeleeuwen De Vissen De Zeesterren

073-5134605 (verlengde opvang beneden vanaf 18.00 uur) 073-6432683 073-5134025 ( verlengde opvang boven vanaf 18.00 uur) 073-5134024 073-5134022 073-5134026

PA Bossche Broek

06 – 20 17 65 11

4


Januari 2015

Parkeren

Bij de intake krijgt u een blauwe parkeerkaart en een parkeerreglement. Met deze kaart heeft u mits correct ingesteld en geparkeerd- kosteloos een half uur de gelegenheid om uw kind(eren) op het Zandkasteel te brengen en op te halen binnen de hiervoor vastgestelde tijden. Deze komen overeen met de hieronder genoemde brengen haaltijden. Er zijn ook parkeerkaarten verkrijgbaar voor parkeren bij t Bossche Broek. De kinderdagverblijfgroepen bestaan uit maximaal 12 kinderen in de leeftijd van 0-4 jaar. In de ochtend kan de groep bestaan uit maximaal 14 kinderen aangezien er per groep twee kinderen naar de Strandjutters, de drieplusgroep gaan. De peuterarrangementgroep bestaat uit maximaal 16 kinderen in de leeftijd van 2,5-4 jaar. Naast het kinderdagverblijf dat opvang biedt aan kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar, bieden wij ook buitenschoolse opvang aan kinderen in de leeftijd van 4 t/m 12 jaar en voorschoolse opvang voor de basisschoolkinderen van 7.30-8.30 uur.

Halen en brengen

Het kinderdagverblijf hanteert vaste breng-, en haaltijden. Gedurende deze tijden is er ruimte om informatie uit te wisselen en vragen te stellen aan de pedagogisch medewerksters. Uw kind komt de hele dag brengen tussen 7.30 uur en 9.00 uur. halen tussen 15.30 uur en 18.30 uur Uw kind komt ‘s morgens brengen tussen 7.30 uur en 9.00 uur halen tussen 12.30 uur en 13.00 uur Uw kind komt ‘s middags brengen tussen 12.30 uur en 13.00 uur halen tussen 15.30 uur en 18.30 uur In verband met een goede en uitgebreide overdracht van uw kind, is het prettig als u uw kind rond 18.15 uur ophaalt. Het peuterarrangement hanteert vaste dagdelen en tijden. Groep 1: maandagochtend en woensdagochtend van 8.45-12.15 uur Groep 2: dinsdagochtend en donderdagochtend van 8.45 -12.15 uur

5


Januari 2015

Stamgroep en samenvoegen

Zo noemen we de kinderdagverblijf of pa-groep waar uw kind in geplaatst wordt op ‘Zandkasteel. Aan deze groepen zijn vaste groepsleiding gekoppeld. Door de overheid is vastgesteld wat de maximale bezetting van kinderen op een groep mag zijn in combinatie met het aantal pedagogisch medewerksters. Daar wijken wij niet van af en dat kan soms tot gevolg hebben dat het niet mogelijk is om een extra dagdeel af te nemen omdat er dan teveel kinderen in de groep zitten ten opzichte van het aantal pedagogisch medewerksters. Het kan soms voorkomen dat er op bepaalde dagdelen bv in de vakantie zo weinig kinderen aanwezig zijn dat de groepen worden samengevoegd. Hierbij dragen we er zorg voor dat een voor uw kind bekende PM-er aanwezig.

Ruilen van dagen We zijn blij u te kunnen melden dat dagen ruilen mogelijk is onder bepaalde voorwaarden. Deze voorwaarden zijn: • • • • •

De aanvraag van ruilen moet in overleg gaan met de pedagogisch medewerker van desbetreffende groep waarop het kind geplaatst is. De ruildag moet van te voren zijn aangevraagd (voordat de eerste ruildag in gaat) bij de pedagogisch medewerker van de groep De ruildag kan alleen worden toegekend indien de groepsgrootte het toelaat. Ruilen mag 10 werkdagen vóór en 30 werkdagen na de ruildag. Als een opvangdag op een feestdag valt is ruilen van deze dag niet mogelijk.

Afnemen van extra (incidentele) dagen

Het is mogelijk om extra dagdelen af te nemen. Als de groep waar uw kind geplaatst is plek heeft, wordt hij op zijn eigen groep geplaatst. Als de groep vol zit kan uw kind misschien in een andere groep geplaatst worden voor deze extra dag. Dit wordt vooraf met u besproken, zodat u daarvoor toestemming kunt geven.

Strandjutters

Aangezien wij op het kinderdagverblijf alleen verticale groepen hebben gaan alle kinderen vanaf 3 jaar uit alle groepen op sommige dagdelen in een tweede stamgroep bij de Strandjutters spelen en doen daar samen groepsactiviteiten die bij deze leeftijdsgroep passen. Hier wordt ook aandacht besteed aan de overgang naar de basisschool. Voor deze structurele activiteit moeten de ouders schriftelijk toestemming geven.

Open deuren beleid

We proberen er voor te zorgen dat vriendjes uit verschillende groepen elkaar gedurende de week regelmatig zien en de kans krijgen om samen te spelen. Niet alleen tijdens de buiten speelmomenten maar juist ook bij het binnenspelen, bijvoorbeeld op een andere groep of op de gang. Uitgangspunt hierbij, is dat kinderen op elk moment terug kunnen naar de eigen stamgroep. Werken met het open deurenbeleid heeft vele voordelen. Niet alleen hebben de kinderen meer ruimte en meer ontdekkingsmogelijkheden, zij raken ook vertrouwd met alle gezichten op het kindcentrum, van zowel de kinderen als ook van de pedagogisch medewerksters. Op deze manier is het voor een kind geen grote stap meer als het in een andere groep mag spelen. Soms zijn er andere reden waarom groepen worden samengevoegd bijvoorbeeld in vakanties of op rustige dagen

6


Specifiek PA

Januari 2015

•

Spelinloop:

Ieder dagdeel wordt gestart met een kwartier spelinloop, van 8.30 tot 8.45 uur. Tijdens dit kwartier kan de ouder rustig met zijn/haar kind spelen. Spelinloop heeft tot doel om het ouder-kind contact én het ouder-ouder contact te stimuleren.

•

Uitstapjes:

Bij het peuterarrangement wordt een enkele keer een uitstapje georganiseerd, zoals een bezoek aan de kinderboerderij, de speeltuin en een jaarafsluiting. Tijdens een uitstapje staat het samen plezier beleven voorop. In principe gaan we er van uit dat tijdens een uitstapje elk kind door de eigen ouder begeleid wordt.

Ziekte

Wij streven er naar kinderen een vertrouwde, veilige en hygiënische omgeving te bieden in het kindcentrum. We hanteren hiervoor de kwaliteitsprotocollen van Kanteel en richtlijnen van de RIVM/ GGD. En wij hebben de medewerking van ouders nodig. Wij verwachten van ouders: • • •

Dat zij actuele informatie geven over de conditie van het kind. Denkt u ook aan het doorgeven of het kind ’s ochtends een zetpil heeft gekregen. Dat zij het kind niet naar het kindcentrum brengen wanneer het ziekteverschijnselen vertoont die in de richtlijnen van RIVM/ GGD beschreven worden en waarbij geadviseerd wordt het kind thuis te houden. Dat zij een noodnummer opgeven waarop zij te allen tijde bereikbaar zijn. En juiste persoonlijke gegevens invullen op het gegevensformulier en mutaties doorgeven.

Op het kinderdagverblijf komen kinderen vaak voor het eerst in aanraking met één of meerdere (infectie)ziekten. Aangezien de samenstelling van de groep per dag wisselt, keren deze ziekten regelmatig terug in het kinderdagverblijf. Als het kind ziek is of een temperatuur van 38 °C of meer heeft, mag het kind niet gebracht worden. Als het kind ziek wordt tijdens het verblijf op ’t Zandkasteel of peuterarrangement, wordt de ouder gebeld met het verzoek het kind op te halen omdat we een ziek kind niet de rust kunnen bieden die het op dat moment nodig heeft. Als het kind vanwege ziekte of andere redenen niet kan komen, stellen wij het op prijs dat dit doorgegeven wordt. Indien een kind medicijnen gebruikt, willen wij daar graag van op de hoogte gebracht worden. In principe worden er geen medicijnen verstrekt door de pedagogisch medewerkster. Indien dit toch moet gebeuren bijvoorbeeld in geval van een kuur dan dient u hiervoor een verklaring medicijngebruik invullen. Wij mogen geen paracetamol toedienen om koorts of ziekteverschijnselen te onderdrukken tenzij dit op medisch voorschrift is.

Vierogenprincipe

Wij werken op ons KDV en PA volgens het vierogen principe. Dit houdt in dat gedurende de dag er altijd een pedagogisch medewerker mee kan kijken of mee kan luisteren met de pedagogisch medewerker die voor een korte periode alleen met een groep kinderen is. Op het kinderdagverblijf is dit bij het opstarten en sluiten van de groep en gedurende de middagpauze. Daar waar een pedagogisch medewerker alleen is vanwege het aantal kinderen, moet er altijd een volwassene in het gebouw aanwezig zijn die mee kan kijken of luisteren. De groepen, verschoonruimten en slaapkamers zijn uitgerust met ramen waardoor pedagogisch medewerkers met de kinderen altijd zichtbaar zijn. De slaapkamers zijn tevens uitgerust met een babyfoon waardoor ook toezicht kan worden gehouden. Ook het peuterarrangement is zo ingericht dat de pedagogisch medewerkers met de kinderen altijd zichtbaar zijn. 7


Januari 2015

Achterwacht

Binnen het kindcentrum werken we met een groot team professionals. Dagelijks zijn er van half acht ‘s ochtends tot half zeven ’s avonds meerdere mensen in het pand aanwezig. In de ochtend bij het openen en avonds bij het sluiten zijn er altijd meerdere pedagogische medewerkers ingeroosterd. Ook de BSO is dan nog aanwezig. Op deze manier is het niet nodig om afspraken te maken over de achterwachtfunctie.

8


3.

Januari 2015

Doorgaande ontwikkelingslijn 0-13

De visie van Kanteel Kinderopvang is om in 2017 dé partner van onderwijs en ouders te zijn, waarbij de ontwikkeling en het welbevinden van kinderen centraal staat. Het kinderdagverblijf is gevestigd in hetzelfde gebouw als basisschool de Beekmanschool; gezamenlijk vormen wij Kindcentrum ‘t Zandkasteel. Het peuterarrangement is gevestigd in de Bossche Broekschool waarmee wij ook een kindcentrum vormen, kindcentrum Bossche Broek. Beide kindcentra werken nauw samen. De onderlinge samenwerking heeft voor alle kinderen een meerwaarde als het gaat om pedagogische en educatieve uitgangspunten. Gezamenlijk werken we aan de vormgeving van de doorgaande ontwikkelingslijn. Hiermee willen we een veilige omgeving voor kinderen creëren waardoor de kinderen meer kans krijgen hun talenten zo goed mogelijk te benutten. Voor kinderen en ouders heeft het als grote voordeel dat de kinderen in dezelfde veilige omgeving blijven; de manier van werken is op elkaar afgestemd, de kinderen kennen het hele gebouw en veel mensen die er werken.

Spreekuur Jeugdwijkverpleegkundige

Een aantal keren per jaar ontvangen wij onze jeugdwijkverpleegkundige van de GGD. Zij beantwoordt graag al uw vragen omtrent uw kind van 0 tot 4 jaar met betrekking tot eten, slapen, motorische ontwikkeling of andere opvoedkundige vragen. Ook staat zij de pedagogisch medewerkers bij als deze vragen hebben hoe zij bv een kind beter in hun spel kunnen begeleiden. Bij zorgen over een kind kunnen wij in overleg met ouders vragen of de Jeugdwijkverpleegkundige een observatie op de groep komt doen. Uiteraard worden alle bevindingen en observaties uitgebreid met u besproken.

Inzet intern begeleider bij zorg-kinderen

Meestal ontwikkelen alle kinderen zich “normaal” in hun eigen specifieke tempo; het ene kind loopt wat later dan het andere. Bij de een gaat de taalontwikkeling heel snel en bij de ander verloopt dit wat trager. Soms komt het voor dat we ons zorgen maken over de ontwikkeling van een kind. In de groepsoverleggen bespreken we altijd alle kinderen, als we ons zorgen maken over een kind gaan we afspraken hierover maken. Uiteraard wordt dit altijd met de ouders besproken. Vaak kunnen we samen oplossingen bedenken om de ontwikkeling te stimuleren. Maar soms kan het zijn dat we ouders toestemming vragen om het kind te bespreken in het zorgteam 0-13 met Vivent (wijkverpleegkundige), GGD en schoolmaatschappelijk werk of dat we de intern begeleider (IB-er) van school een observatie laten doen. De bevindingen zullen altijd terug gekoppeld worden aan de ouders en gezamenlijk maken we dan afspraken over de te nemen vervolgstappen.

Overdracht

Als een kind naar de basisschool gaat dan wordt er van ieder kind een overdrachtsformulier ingevuld. Dit formulier geeft de leerkrachten informatie over allerlei ontwikkelingsgebieden en specifieke informatie van uw kind. Dit formulier wordt uiteraard altijd met de ouders besproken. Samen zorgen we er voor dat het hele kindcentrum voor de kinderen als veilig en vertrouwd voelt. Peuters lopen regelmatig met een pedagogisch medewerkster door het gebouw. Ook komen ze weleens op “bezoek” bij de directeur of de manager. De grote kinderen van school komen in de groepen om voor te lezen of een activiteit met de kinderen te doen. Als de kinderen naar de onderbouw gaan, gaan ze samen met de pedagogisch medewerkster in de klas kijken en ze kijken 9


Januari 2015

ook bij de tussenschoolse opvang hoe dat er uit ziet. Als kinderen van het kinderdagverblijf en peuterarrangement bijna 4 jaar zijn laten we ze wel eens meespelen met de kinderen van de BSO zodat ze een beeld krijgen van wat hier gebeurd.

4.

Visie op uw kind en ontwikkeling

Ieder kind is uniek en volgt zijn eigen “weg” door het leven. Wij proberen op de t Zandkasteel en de Bossche Broek de kinderen zo goed mogelijk te leren kennen zodat wij ze kunnen begeleiden in hun ontwikkeling. Het is belangrijk dat kinderen acceptatie en veiligheid ervaren van iedere volwassene in zijn omgeving. Op het kindcentrum moet ieder kind zich iedere dag welkom en gezien voelen. We besteden veel aandacht aan de ontvangst van de kinderen en nemen hier ook bewust de tijd voor. Ook in de hectiek van iedere dag proberen de pedagogisch medewerksters de rust en aandacht voor het individuele kind te borgen en hier bewust tijd voor te nemen. Dit kan tijdens een rustig “knuffelmoment” op schoot, tijdens het verschonen, tijdens het in bed leggen. Deze momenten zijn waardevolle warme momenten die door alle teamleden optimaal benut worden. Een belangrijk soms emotioneel moment is het afscheid nemen van papa of mama. Jeroen slikt dapper zijn tranen weg. “Je mag best huilen” zegt de pedagogisch medewerkster. Nee, zegt hij ik wil mijn speen. Met de speen blijft hij even lekker op schoot zitten. Mathijs heeft net gezwaaid naar zijn papa en komt op de bank zitten om over het weekend te vertellen. Britt wordt gebracht en heeft moeite met afscheid nemen en gaat daarom lekker met haar zus spelen die in de andere groep is. Kinderen hebben een natuurlijke drang zich te ontwikkelen. Ze zijn initiatiefrijk, spontaan en nieuwsgierig. Kinderen zijn onderzoekers van hun eigen omgeving. Ze leren in hun eigen tempo en op hun eigen manier de wereld om zich heen te ontdekken en geven hier vorm en betekenis aan. Ze leren de wereld stap voor stap kennen, wij zullen ze uitdagen om steeds verder op onderzoek uit te gaan. Ieder kind is gericht op interactie en communicatie met zijn omgeving, dit doen zij op hele verschillenden manieren; met woorden of geluiden, al spelend, met bewegingen, al kleurend enz. Ze gebruiken hierbij al hun zintuigen en mogelijkheden. Op het kinderdagverblijf en peuterarrangement is er ruimte en aandacht voor al deze manieren. De pedagogisch medewerksters kijken en luisteren de hele dag naar de kinderen en proberen hier steeds weer bij aan te sluiten en de kinderen te stimuleren in hun ontwikkeling. Tijdens een dag op het kinderdagverblijf en een ochtend op het peuterarrangement gebeurt er heel veel voor de kinderen, zij doen heel veel indrukken op. Het is belangrijk dat kinderen hier grip op krijgen dit bevordert het gevoel van veiligheid voor ieder kind. Daarom zijn een vaste dagindeling en rituelen heel belangrijk voor ieder kind, het geeft hen overzicht. Dit gevoel van overzicht hebben bevordert het gevoel van veiligheid; bovendien creëert het een wij-gevoel: ik hoor erbij!.

Kinderopvang en opvoeding

Kinderen brengen een deel van de week door op kindcentrum’ t Zandkasteel en kindcentrum Bossche Broek, wij nemen hierdoor actief deel aan de opvoeding van kinderen. Samen met de ouders kijken en luisteren we naar wat elk kind afzonderlijk beweegt en bezighoudt. Ouders zijn voor ons een belangrijke informatiebron om de kinderen te leren kennen. Daarom stemmen we ons zoveel mogelijk af op de wensen van ouders. Met alle ouders hebben we één ding gemeenschappelijk: het belang van het kind en dat maakt ons partners in opvoeding.

10


5.

Januari 2015

Pedagogische doelen

Ik mag er zijn.

In onze pedagogische visie schreven we al dat dit doel de basis is van ons kindcentrum: ieder kind iedere dag weer het oprechte gevoel geven dat het fijn is dat het kind bij ons komt spelen en dat we blij zijn hem/haar te zien. Als kinderen het gevoel van, ik mag er zijn ervaren, kunnen zij hun aandacht onbezorgd richten op onderzoeken, spelen en oefenen waardoor ze zich verder kunnen ontwikkelen. Een gevoel van veiligheid is hiervoor de basis maar ook het gevoel van ruimte krijgen. Het kind moet merken dat het de kans krijgt om dingen zelf te doen en uit te proberen. De pedagogisch medewerkster die respect heeft voor de ruimte van een kind stimuleert het kind om dingen te doen. Dit draagt bij aan het zelfvertrouwen en gevoel van eigen waarde van het kind. “Komen jullie aan tafel” vraagt Annelies “dan gaan we boterhammen eten”. De kinderen krijgen een bord en een boterham en een mes met boter. “ik kan het niet, moet jij doen” zegt Niels. “Je kan het zelf” zegt Annelies “probeer het maar eerst zelf en als het niet lukt help ik je”. Met de tong uit zijn mond gaat Niels aan het smeren en dan roept hij triomfantelijk: ”klaar”. “Nu ben ik echt trots op jou” zegt Annelies “ je hebt het helemaal zelf gedaan”.

We doen het samen

Kinderen leren op het kinderdagverblijf al jong om nieuwe relaties aan te gaan; met de pedagogisch medewerksters en met de andere kinderen. Dit samenspel betekent in iedere levensfase iets anders. Voor de jongste kinderen is de relatie met de pedagogisch medewerkster van wezenlijk belang en langzaam wordt de focus gelegd naar de andere kinderen in de groep. “De groep” en het deelnemen aan de groep is voor kinderen belangrijk. Het is een belangrijk leerproces want door te spelen en te “leven” met leeftijdsgenoten leren kinderen zichzelf goed kennen. Er zijn diverse pedagogen die in hun theorie benoemen dat kinderen elkaars beste leermeesters zijn. “Als jullie even opruimen dan gaan we buitenspelen” zegt Ineke. Sommige kinderen gaan aan de slag. “Jij moet ook helpen” zegt Stan tegen Sam die gewoon blijft spelen. Stan duwt Sam een bordje in zijn hand. “Jij moet deze in de kist van de keukenspullen doen”. En Stan doet wat Sam aan hem vraagt. Als alles klaar is gaan ze met zijn allen naar buiten. In een verticale groep (0-4 jarigen) is het samenspel tussen de kinderen anders dan in een groep met leeftijdsgenoten. Kinderen leren in een verticale groep om verschillende rollen te oefenen. Ze groeien in de loop van tijd dat ze een groep bezoeken van het jongste kind naar het oudste kind; dit vraagt telkens andere vaardigheden van ze. Bovendien leren ze al op jonge leeftijd rekening te houden met elkaar; met klein speelgoed moet je aan tafel spelen, als alle grote kinderen lekker vrijspelen, kun je als dreumes lekker spelen in de grondbox waar je je eigen plekje hebt. Voor de baby’s is het erg belangrijk dat ze niet teveel prikkels krijgen. Daarom zoeken we altijd ook bewust naar de rust momenten en een rustige speelomgeving voor de baby’s. We gaan bewust om met de inrichting van de groepsruimten en zorgen ervoor dat iedere leeftijdsgroep een veilige en uitdagende speelplek heeft. Omdat het voor kinderen ook fijn is als je met alleen leeftijdgenoten kunt spelen, gaan op de ochtenden de oudste peuters samen naar de Strandjutters; hierover leest u verderop in dit werkplan meer. Op deze manier krijgen de oudere kinderen letterlijk de ruimte om lekker van alles te 11


Januari 2015

ontdekken en te leren maar ook de jongste kinderen, die in de groep blijven, kunnen op hun eigen niveau activiteiten doen. Binnen het hele kindcentrum 0-13 hebben we een centrale visie ontwikkeld waarbij respect voor de ander een belangrijk onderdeel is, uiteraard wordt deze visie ook uitgedragen binnen het kinderdagverblijf.

Ik kan het zelf

Kinderen kunnen heel veel zelf als ze daar de tijd en ruimte voor krijgen. We proberen kinderen altijd de ruimte te geven zodat ze zelf aan kunnen geven wat ze willen en wat hun ideeën zijn. In het aanbod van activiteiten proberen we altijd de balans te zoeken tussen de ruimte voor de kinderen en het bewust ontwikkelingsgerichte aanbod. Ook worden kinderen gestimuleerd om dingen zelf te doen: zelf je brood smeren, drinken uit een gewone beker, alleen naar het toilet gaan en je eigen billen afvegen. Dit vraagt soms veel geduld en extra werk van de pedagogisch medewerkster ( bv als er een beker drinken wordt omgestoten) maar het levert de kinderen een schat aan leerervaringen en zelfvertrouwen op. Tanja zit aan tafel wat knutselwerkjes voor te bereiden. Jade ziet dat en vraagt of ze ook mag knippen Tanja pakt een kinderschaartje en papier. Jade vindt het nog moeilijk om de schaar vast te houden, Tanja doet het voor en helpt Jade om de schaar te gebruiken. Op haar eigen manier helpt Jade, Tanja mee om de dingen voor te bereiden voor de andere kinderen van de groep.

Ik voel, denk en ontdek

Een kind heeft van nature veel mogelijkheden in zich. Zelfs een jong kind weet, kan, voelt en wil heel veel. We gaan uit van de krachten van ieder kind en het idee dat een kind van nature onderzoekend en nieuwsgierig is en heel goed kan voelen waar het zelf behoefte aan heeft. We respecteren de gevoelens van kinderen en proberen hier samen met de kinderen woorden aan te geven. Kinderen zijn natuurlijk soms boos of verdrietig of heel erg blij en uitgelaten. We vinden het belangrijk dat kinderen leren om te gaan met de emoties van zich zelf en de anderen. Er is altijd ruimte om je emoties te uiten; de pedagogisch medewerksters helpen de kinderen om dit op een “goede” manier te doen. Ook worden de emoties positief en negatief bespreekbaar gemaakt. Voor kleine kinderen is het vaak moeilijk om de gevoelens van anderen en van zichzelf te begrijpen en te herkennen. Hier hebben ze echt de ondersteuning van een volwassene voor nodig. Sem is aan het spelen met een grote vrachtauto. Broem broem….. Hij rijdt de auto over de grond en doet mooie blokjes in de laadklep. Ook Simon vindt de vrachtauto erg mooi. Hij wil er ook mee spelen en trekt de auto zo bij Sem uit zijn handen. Sem begint te huilen en wordt zo boos dat hij Simon begint te slaan. Nu begint ook Simon te huilen. Daar komt juf Sanne al aan. Ze heeft gezien wat er gebeurde en loopt naar de jongetjes toe. “ Sem , je mag niet slaan! Ik zie dat je boos wordt omdat Simon je auto afpakte maar dan kun je ook zeggen dat je dat niet leuk vindt. Als je slaat heeft Simon pijn, dat mag niet. En Simon, ook al vind je de auto erg mooi, je mag hem niet afpakken als Sem ermee aan het spelen is. Dan maak je Sem verdrietig en boos. Geef de vrachtauto maar terug aan Sem en zeg maar sorry tegen elkaar.” Nadat de jongens sorry hebben gezegd gaat juf Sanne met hen op zoek naar nog een mooie vrachtauto. Even later spelen de jongens samen met de 2 auto’s op de grond.

12


Januari 2015

Ik kan het zelf zeggen Het kind heeft honderd talen, Honderd handen, honderd gedachten, Honderd manieren van denken, Van spelen, van spreken. Uit: Zeker, de honderd is er wel, pedagoog Loris Mallaguzi Taal is slechts een van de communicatiemiddelen en voor jonge kinderen een ondergeschikte manier. Kinderen beschikken over een rijk scala aan non-verbale middelen. Ze communiceren met gebaren, gezichtuitdrukkingen, doen iets voor, spelen een rollenspel, tekenen iets. Allemaal manieren voor kinderen om ons de volwassenen, iets duidelijk te maken. De pedagogisch medewerksters moeten alert zijn op al deze “talen” van het kind. In onze westerse maatschappij neemt het gesproken woord een grote plaats in. Op t Zandkasteel en Bossche Broek zijn we ook bewust bezig met taal zodat we kinderen leren onder woorden te brengen wat ze willen, bedoelen of voelen. Door te communiceren helpen we kinderen grip te krijgen op zichzelf en op de wereld om zich heen. Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn: • Verwoorden wat er feitelijk gebeurd: “ik zie dat het buiten heel mooi weer is. Zullen we lekker buiten gaan spelen? Dan ga ik even naar de gang om de jassen te pakken”. • Verwoorden wat je gaat doen: “wat moet je toch gapen. Ik ga je uit de stoel pakken en een schone luier geven, dan kun je lekker naar bed”. • Verwoorden van gevoelens van kinderen:” ik snap dat je boos bent omdat je ook met de rode auto wil spelen. Zullen we proberen om samen een oplossing te vinden”. Bij alle communicatie met kinderen is het belangrijk dat je niet “over de hoofden van de kinderen” spreekt maar zoveel mogelijk oogcontact maakt, dus vaak door de knieën gaat. Belangrijk is ook dat je niet tegen de kinderen praat maar met de kinderen in dialoog gaat. Uiteraard zijn er ook veel taalactiviteiten zoals zingen, verhalen vertellen, boeken voorlezen en kringgesprekken. Met name de momenten aan tafel worden vaak gebruikt voor taalactiviteiten. Wessel komt met tranen in de ogen naar Yvonne toe. En zegt; jas uit, jas uit!!! De tranen houden niet op en Jasper wordt alsmaar meer verdrietig. Jasper vindt het moeilijk om in de juiste verwoording te vragen om hulp. Yvonne gaat op ooghoogte van Jasper zitten en zegt; “ik zie dat je verdrietig bent kun je me zeggen wat er aan de hand is? “ Wessel wordt rustiger en geeft aan dat hij zijn jas niet uit krijgt. Waarop Yvonne zegt; “wat goed dat je me kunt zeggen wat er aan de hand is. Zullen we voor de volgende keer afspreken dat wanneer je, je jas niet uit kunt doen, je je tranen weglaat en dat je dan aan mij vraagt om je te helpen om je jas uit te doen? Ik kan je namelijk veel beter verstaan als je het aan me vraagt. Dan kan ik je gewoon helpen, goed? En het is helemaal niet erg dat je nu even verdriet hebt gehad. Wessel knikt vol overtuiging ja en gaat weer verder met waar het was gebleven in zijn spel.

13


Januari 2015

Ik ben een lief, goed kind

Dit bovenstaande moet ieder kind voelen, als je dit voelt dan verkeer je in die veilige omgeving waarin je als kind op ontdekkingstocht uit kunt gaan. Natuurlijk vertoont elk kind wel eens ongewenst gedrag en gaat over grenzen en daar is niks mis mee. We proberen hierop altijd positief op te reageren; Het gevoel van het kind benoemen en erover praten (ik zie dat je boos bent, kun je me uitleggen hoe dit komt?), je eigen gevoel benoemen (ik vind het niet fijn als je..) of afspraken maken (je mag niet op de kast klimmen zullen we afspreken dat wanneer je het weer doet dat je dan even aan tafel gaat zitten). In een groep zijn regels nodig; afspraken waaraan iedereen zich moet houden. Deze afspraken bieden kinderen de structuur waarin ze op een veilige manier op verkenning kunnen gaan. Het is wel van belang dat er niet teveel regels zijn, want dat belemmert de kinderen in hun mogelijkheden. Er moet een balans zijn tussen enerzijds de vrijheid en ruimte en anderzijds structuur. Ook waarden en normen worden vertaald in regels als bijvoorbeeld: je mag een ander geen pijn doen. De pedagogisch medewerkster heeft als taak kinderen vertrouwd te maken met deze omgangsregels. Het is ook belangrijk dat kinderen leren voor zichzelf op te komen. Kinderen hebben samen zeer regelmatig kleine botsingen. Dit zijn hele goede leermomenten waarbij kinderen leren om voor zichzelf op te komen en samen met de anderen te zoeken naar een oplossing. Ingrijpen bij conflicten door een pedagogisch medewerkster is niet altijd nodig. Voor de ontwikkeling van de sociale vaardigheden is het van belang dat kinderen de ruimte krijgen om het zelf op te lossen en eventueel de ondersteuning van een volwassenen krijgen als ze er zelf niet uitkomen. Tommie is met de auto’s op de auto-mat aan het spelen maar gooit er in de rondte mee. Pm-er Lies ziet dit en zegt er iets van. Lies; ‘Ik zie dat je met de auto’s door de lucht aan het gooien bent, Tommie. Dat kan toch niet de bedoeling zijn. Vliegtuigen vliegen en auto’s rijden over de weg, toch?’ Tommie; ‘Jaaa, auto’s kunnen helemaal niet vliegen!’ Lies; ‘Nou zullen we dan afspreken dat de auto’s over de mat laten rijden en er niet meer mee gaan gooien, daar gaan ze stuk van en dan kun je er niet meer mee spelen. Dat zou jammer zijn.’ Tommie; ‘Dat is niet leuk, kapotte auto’s!’

14


6.

Januari 2015

Hoe geven wij vorm aan onze doelen?

Hoe geven onze pedagogische medewerkers vorm aan onze doelen?

Binnen het kinderdagverblijf en het peuterarrangement wordt gewerkt met thema’s (bijvoorbeeld: dit ben ik!, wat heb je aan vandaag?, Regen.) Binnen deze thema’s kunnen activiteiten worden uitgevoerd. De thema’s worden vastgesteld in overleg met de onderbouw van de basisschool. De activiteiten zijn bedoeld om de brede ontwikkeling van de kinderen te stimuleren. Alle ontwikkelingsgebieden; cognitief, taal, motoriek, sociaal-emotioneel, komen aan bod. Met alle leeftijden zullen er activiteiten binnen het thema worden uitgevoerd. Uiteraard zijn deze activiteiten voor de peuters wat uitgebreider dan voor de baby’s en dreumesen. Op de Strandjuttergroep, de drieplus groep van kinderdagverblijf t Zandkasteel wordt aandacht besteed aan de voorbereiding op school: iedere ochtend gaan een aantal kinderen van drie jaar of ouder naar deze groep waar zij met leeftijdsgenoten onder begeleiding van vaste medewerkers activiteiten doen. Op de groepen worden veelal de knutselwerkjes ten toon gespreid. Op t Zandkasteel ziet u bij binnenkomst rechts een hoek speciaal ingericht voor de Strandjutters; u vind hier werkjes maar ook vaak foto’s van de activiteiten. Ook op de whiteboarden vind u vaak informatie over thema’s of wanneer uw kind naar de Strandjutters gaat.

Kennismaken met het kinderdagverblijf en peuterarrangement

Uw eerste kennismaking met kindcentrum Zandkasteel of Bossche Broek vindt plaats met de assistent-manager of de pedagogisch medewerkster. In het kennismakingsgesprek wordt verteld over de organisatie rondom de opvang, het kindcentrum, de pedagogische uitgangspunten, de oudercontacten en worden eventuele algemene vragen beantwoordt. Daarna heeft u een intakegesprek met de pedagogisch medewerkster van de groep en maakt u kennis met de kinderen van de groep. In dit gesprek worden alle praktische dingen besproken en zullen we het hebben over uw kind en wat u van ons verwacht. Ook nemen we de tijd om al uw vragen te beantwoorden. U kunt dan een afspraak maken om met uw kind een paar uur in de groep te komen kijken. De andere kinderen op de dagverblijfgroep worden voorbereid op de komst van een nieuw kind doordat we er over vertellen en ze een opbergbakje met de foto van een nieuw kindje zien. Elk nieuw kind krijgt een eigen opbergbakje met de naam erop. In dit bakje kunt u de eigen spullen van uw kind kwijt zoals reservekleding en een knuffel. Als de ouders dat kunnen regelen, adviseren wij hen om het kind de eerste dag(en) niet de hele dag te brengen. Op deze manier krijgt het kind rustig de gelegenheid te wennen. Uw kind zal zeker de eerste tijd heel veel nieuwe indrukken op doen tijdens zijn/haar dag op t Zandkasteel of Bossche Broek; dit is vaak merkbaar bij de nieuwe kinderen, zij hebben tijd nodig om hun draai te vinden. U kunt altijd bellen om te vragen hoe het met uw kind gaat. Als er een aanleiding toe is, belt de pedagogisch medewerkster u. Belangrijk is dat er een basis van wederzijds vertrouwen groeit, hierbij is eerlijkheid altijd belangrijk. Dus ook als een kind het moeilijk heeft, vertellen we dit.

Wennen op het kinderdagverblijf en peuterarrangement

Voor kinderen en voor hun ouders is het belangrijk om te wennen in de groep waarin het kind geplaatst gaat worden. Dat wennen gebeurt op onderstaande wijze.

15


Januari 2015

Als uw kind nog niet op de dagopvang of peuterarrangement van Kanteel zit, wordt er met u tijdens het kennismakingsgesprek een afspraak gemaakt over de manier waarop uw kind gaat wennen in groep waarin het kind geplaatst gaat worden. Vanaf twee weken voordat contract in gaat mag uw kind samen met u, of alleen, komen wennen. U kunt daarvoor een afspraak maken met de groep. Hebt u specifieke wensen ten aanzien van deze wenmomenten dan adviseren wij u om dit in het kennismakingsgesprek met de pedagogisch medewerkster te bespreken. (zie voor meer informatie de bijlage) Voor de buitenschoolse opvang is dezelfde regeling van toepassing. Sommige kinderen stromen binnen de locatie door van de kinderdagopvang of peuterarrangement naar de BSO, ook dan is er sprake van intern wenbeleid. Dan gebeurt dit gewoon tijdens de dagen dat uw kind bij ons is en de pedagogisch medewerksters begeleiden dit wenproces. Dit wordt uiteraard met u, als ouder, besproken.

Wegbrengen en afscheid op het kinderdagverblijf

Uw kind wegbrengen is een belangrijk moment van de dag. De pedagogisch medewerkster zal altijd uw kind en u persoonlijk ontvangen en proberen tijd te nemen voor een kort persoonlijk gesprek, zodat er een korte overdracht kan plaats vinden. Ons uitgangspunt is dat ieder kind (en ouder) zich welkom en gezien voelt. Uw kind kan moeite hebben afscheid van u te moeten nemen. Kinderen voelen zich prettig bij een afscheidsritueel. U kent uw kind en ontdekt dit ritueel samen. Zo kunt u samen een puzzel maken, een boekje lezen, zwaaien of een kus geven. Zodra u weg wilt, neemt de pedagogisch medewerkster samen met uw kind afscheid van u. Uw kind kan bij het afscheid erg boos of verdrietig zijn, wat het voor u, als ouder moeilijk maakt om afscheid te nemen. De ervaring leert dat dit bij de kinderen meestal snel over is. Voor u als ouder is dit soms lastiger dus als u het prettig vindt, kunt u ons bellen zodat u op de hoogte gebracht wordt over hoe het gaat. Wij hechten veel waarde aan vaste haal- en brengtijden. Onze gezamenlijke activiteiten op het kinderdagverblijf beginnen om 9 uur ’s ochtends. Dus de afspraak is dat alle ouders hun kind voor 9 uur brengen. Dan kunnen wij rustig met ons dagprogramma beginnen. De oudste peuters maken zich gereed om mee te gaan naar de Strandjutters en de achterblijvers blijven op de groep om activiteiten te doen.

Wegbrengen en afscheid bij het peuterarrangement

Het peuterarrangement start iedere ochtend met een kwartier spelinloop. Tijdens dit kwartier kunt u met uw kind rustig de ochtend starten op het peuterarrangement. Het is de bedoeling dat u voor 9.00 kort afscheid neemt van uw kind want om 9.00 starten we ons programma.

Ophalen op het kinderdagverblijf

Als het kind opgehaald wordt moet de ouder zich realiseren dat het kind op dat moment in zijn spel verdiept kan zijn en dus gefrustreerd kan raken als het daar abrupt uit wordt weggehaald. Dus het is verstandig als u de tijd kunt nemen om uw kind rustig op te halen. Op het moment dat de ouder bij het kind is, dragen wij de verantwoordelijkheid weer aan u over. De momenten van halen en brengen worden gebruikt voor een korte overdracht van informatie tussen ouder en pedagogisch medewerkster. Om er zeker van te zijn dat hier ook tijd voor is, wordt van de ouder verwacht dat zij hun kind(eren) ophalen tussen 15.30-18.30 uur. Er wordt op dat moment alleen actuele informatie over het verblijf die dag op de groep uitgewisseld. Om dieper in te gaan op vragen of zorgen e.d. kan altijd een aparte afspraak gemaakt worden.

Ophalen bij het peuterarrangement 16


Januari 2015

De peuters van het peuterarrangement sluiten gezamenlijk de ochtend af met een liedje in de kring. Vanaf 12.00 kunnen alle ouders hun kinderen ophalen.

Eten en drinken op het kinderdagverblijf

Eten en drinken zijn bij uitstek een plezierig en sociaal gebeuren. Zij zijn een belangrijk onderdeel van een dag op het kinderdagverblijf. Baby's hebben intiem contact met de pedagogisch medewerkster die de fles geeft, hier proberen we ook altijd bewust de tijd voor te nemen. Hoe druk het ook is in de groep, de focus van de pm-er ligt op dat moment bij de baby die ze aan het voeden is. Peuters eten aan tafel en hebben samen plezier. Ze kunnen steeds zelfstandiger eten en drinken. Ze leren rekening te houden met elkaar en gesprekjes te voeren aan tafel. We proberen op een positieve, stimulerende manier met eten en drinken om te gaan. We stimuleren de kinderen om te helpen met het dekken van de tafel, zelf hun beleg te kiezen en zelf hun brood te smeren. We dwingen de kinderen niet tot eten. Het samen zijn en zelf doen zijn belangrijke waarden die we kinderen willen meegeven met de eet- en drinkmomenten. Het kinderdagverblijf werkt met een vast aanbod van zo veel mogelijk suikervrije voedingsmiddelen fruit, melk, diksap, yoghurt, bruin brood met hartig beleg, stroop, honing, crackers en rijstwafels. Als welkome afwisseling krijgen de kinderen wel eens iets anders zoals; soep, knakworstjes of macaroni. Ook hebben we ontdekt dat we onder de kinderen en pedagogisch medewerksters ware chef-koks hebben. Daarom koken we af en toe ook gezellig met de kinderen, Wat betreft de babyvoeding, volgen we de voedingstijden van de ouders en hebben we een vast aanbod van de meest gangbare babyvoeding (Nutrilon 1,2,en 3. Friso 1,2, en 3, Hypo en Anti Reflux voeding). De flessen (Avent flessen) worden verzorgd door het kindcentrum. Tot het kind 1 jaar oud is, krijgt het, indien gewenst, een warme maaltijd op het kinderdagverblijf. Daarna niet meer en eet het kind thuis 'met de pot mee'.

Speciale voeding

Als een kind een dieet moet volgen of de ouder stelt bepaalde voedingseisen, dan proberen wij daar rekening mee te houden. Speciale producten kunnen door ons aangeschaft worden als zij te bestellen zijn via onze leverancier, de prijs van de normale voeding niet te boven gaan en lang genoeg houdbaar zijn. Zo niet, dan brengt de ouder de voeding zelf mee. Het bereiden van voeding doen we aan de hand van het protocol voeding dat voor elk kinderdagverblijf van Kanteel geldt. Als kinderen ongeveer een jaar oud zijn dan wijzen we ouders op de voorkeur van (tuit)bekers boven flessen. Ook op de groep stimuleren we het gebruik van bekers zoveel mogelijk.

Eten en drinken bij het peuterarrangement

Tijdens de ochtend wordt er door de kinderen samen fruit gegeten en iets gedronken. De kinderen nemen dit zelf mee.

Verschonen en zindelijk worden op het kinderdagverblijf

Kinderen worden op vaste momenten, en wanneer dit nodig is, verschoond. De luiers worden door het kinderdagverblijf geleverd. Zindelijk worden gebeurd op het kinderdagverblijf meestal vanzelf. Kinderen raken vaak al snel vertrouwd met naar de wc of op het potje gaan. Jongere kinderen zien oudere groepsgenoten naar de wc gaan en bovendien is de toiletruimte in dezelfde ruimte als de verschoonruimte. Spelenderwijs toont het kind er meer belangstelling voor en wanneer het serieuze vorm krijgt, bespreken we dit met ouders. 17


Januari 2015

Ook hangen er in de toiletruimte plaskaarten waar de kinderen een sticker op mogen plakken wanneer ze op het toilet gepoept of geplast hebben. Op deze manier stimuleren we de kinderen en proberen we het toiletbezoek leuk te maken. Wij vinden het belangrijk dat het kind zich vrijuit kan bewegen tijdens het spel. De kleding kan wel eens vuil worden tijdens activiteiten dus houdt u hier rekening mee. Het is raadzaam een set reservekleren achter te laten in de groep, met name tijdens het zindelijk worden. Tijdens de wintermaanden is het prettig als het kind een pyjama en sloffen meeneemt. En tijdens de zomermaanden zijn zwemkleding en waterschoenen handig.

Verschonen en zindelijk worden bij het peuterarrangement

Kinderen worden op vaste momenten en wanneer dit nodig is verschoond, de luiers moeten van thuis meegebracht worden. Kinderen raken bij het peuterarrangement vaak al snel vertrouwd met naar de wc gaan. Jongere kinderen zien oudere groepsgenoten naar de wc gaan en bovendien is de toiletruimte in dezelfde ruimte als de verschoonruimte. Spelenderwijs toont het kind er meer belangstelling voor en wanneer het serieus vorm krijgt, bespreken we dit met ouders. Wij vinden het belangrijk dat het kind zich vrijuit kan bewegen tijdens het spel. De kleding kan wel eens vuil worden tijdens activiteiten dus houdt u hier rekening mee. Het is raadzaam een set reservekleren achter te laten in de groep, met name tijdens het zindelijk worden.

Slapen

Met samen spelen, ontdekken en rennen verbruikt een kind heel wat energie. Naast de rustige momenten die de pm-er tussendoor inbouwt (zoals bijv. een boekje voorlezen, samen aan tafel iets doen), is slapen voor een kind een belangrijk moment om bij te tanken. In een verticale groep slapen jonge kinderen als ze er zelf aan toe zijn of we volgen het slaapritme van thuis. We letten op de behoefte van het kind en overleggen met de ouders. Baby's kunnen bijvoorbeeld slapen in een bed of box. Bij voorkeur laten we de kinderen in bed slapen. Kinderen van één jaar doen nog vaak een ochtend en middagdutje. De meeste peuters gaan rond 12.30 uur slapen. Soms komt van de ouder het verzoek om het slapen af te bouwen, omdat het kind anders 's avonds niet goed inslaapt. Dit doen we in overleg met de ouder en als het kind het in onze ogen daadwerkelijk aan kan. Ook komt het voor dat we in overleg met de ouders het 's middags naar bed gaan proberen af te bouwen omdat het kind op korte termijn naar de basisschool gaat. Als een kind niet meer slaapt, wordt tussen de middag een rustige activiteit georganiseerd, zoals rusten op een stretcher op de groep, luisteren naar rustige muziek of een rustige activiteit aan tafel. Elke groep heeft de beschikking over 2 eigen slaapkamers. Kinderen liggen altijd op dezelfde plek in de slaapkamer met altijd hun eigen beddengoed, zodat het slapen bij ons vertrouwd wordt. Kinderen mogen gaan slapen in hun eigen pyjama (evt. met eigen slaapzak), met hun speen en vertrouwde knuffels. Wij vinden het belangrijk dat slapen gaan gebeurt in een ontspannen en veilige sfeer. Daarbij zijn rituelen belangrijk bv. Met de slaapkleding aan nog 5 minuten spelen of nog een boekje voorlezen en daarna lekker gaan slapen. Een knuffel en eventueel een speen geven, welterusten zeggen tegen de anderen, broers en zussen een zoen geven en dan naar bed. De bedjes worden wekelijks verschoond tenzij de bedjes eerder vies zijn natuurlijk. De slaapkamers worden dagelijks goed geventileerd. We hebben binnen ons kinderdagverblijf dekentjes en geen dekbedjes. Deze maatregel houdt verband met het vermoeden dat slapen onder een dekbed kan bijdragen tot 'wiegendood'.

18


Januari 2015

Wij bakeren uw kindje alleen in als u hiervoor schriftelijke toestemming heeft gegeven. Dit laatste geldt ook voor buikligging bij kinderen tot 1,5 jaar. Wij hebben een protocol veilig slapen waar de richtlijnen in staan waar we ons aan houden. Als tip willen wij nog meegeven dat het handig is om de slaapzak (maar ook andere eventuele kleding, jasjes, gymschoenen) te labelen of te merken.

Dagritme kinderdagverblijf

Het dagritme van een kindcentrum bestaat uit een bewuste afwisseling van activiteiten en rustmomenten. Onderstaand dagritme geldt voor de kinderen vanaf 1-1,5 jaar. Voor de kinderen op het kinderdagverblijf ziet de ochtend er ongeveer als volgt uit: 07.30 Binnenkomst kinderen, de kinderen kiezen iets om rustig mee te spelen 09.00 Alle kinderen zijn gebracht, oudere kinderen gaan via vaste indeling naar Strandjutters Ontwikkelingsgerichte activiteiten Spel aan tafel Buitenspelen 10.15 Opruimen Aan tafel fruit eten met een bekertje yoghurt 10.45 Kinderen verschonen of een plasje laten doen op de wc/potje 11.00 Vrij spelen 11.15 Opruimen 11.30 Boterhammetjes eten met een bekertje melk of sap Na het eten komen de Strandjutters weer terug naar de groep en maken alle kinderen zich klaar voor een slaapje of voor het rustmoment. De middag ziet er voor alle kinderen als volgt uit: 12.30 Kinderen gaan naar bed of gaan rusten op een stretcher/ iets rustigs aan tafel doen 14.30 Alle kinderen komen uit bed Verschonen of plassen op wc/ potje Aankleden (we stimuleren de kinderen om zich zelf aan en uit te kleden en helpen wanneer dat nodig is) 15.00 Aan tafel een cracker/rijstwafel eten met een bekertje sap 15.30 Vrij spelen Buitenspelen 16.30 Verschonen of plassen op wc/ potje 17.00 Soepstengel eten met een bekertje water/ sap 18.30 Tot de volgende keer!! Concreet ziet de ochtend er voor de peuter arrangementkinderen als volgt uit: 08.30 PA-kinderen worden ontvangen door PA-leidster 09.00 Kringgesprek Ontwikkelingsgerichte activiteiten vrij spelen 10.15 Opruimen 19


Januari 2015

aan tafel 10.45 buiten spelen / speelzaal etc 12.00 PA kinderen worden opgehaald

Overgangsmomenten

De pedagogisch medewerksters proberen de kinderen bewust te betrekken bij de overgangsmomenten. Het is voor kinderen soms moeilijk om met het spel te stoppen en op te gaan ruimen om aan tafel te gaan. We proberen deze overgangsmomenten zo positief mogelijk te houden door: • Voorspelbare herhaling, rituelen en liedjes. • Structuur. • Kinderen een actieve rol geven. • Tijdig aankondigen en uitleggen. • Positief en actief taalgebruik. • ‘Geduldige’ pedagogisch medewerksters. • Voorbereide omgeving; opruimen en speelklaar maken. • Goede samenwerking tussen collega’s. Voor een baby is het belangrijk en prettig als de omgeving voorspelbaar en bekend is. De pedagogisch medewerkster zijn daarom altijd bewust bezig met de contact momenten die ze met een baby hebben. Dit betekent bijvoorbeeld een vaste volgorde van verzorgingshandelingen en een vaste plek voor spullen en voor speeltjes. Dit betekent dat de pedagogisch medewerksters hun taken op elkaar afstemmen en baby’s intensief volgen en observeren, zodat ze kunnen inspelen op hun behoeftes. Vervolgens is het belangrijk om door met een baby te praten een overgang aan te kondigen, de reactie van de baby af te wachten, vervolgens mee te nemen en een stapje verder te gaan. Hierbij is het zaak om het tempo van de baby te volgen. Ook voor peuters is het belangrijk om een overgang tijdig aan te kondigen. Ze kunnen steeds meer actief bij het overgangsmoment betrokken worden (helpen opruimen of klaarzetten) en rituelen gebruiken. Door in een peutergroep spullen en speelgoed een vaste plaats te geven kunnen kinderen veel zelf doen en pakken. Kinderen krijgen, passend bij hun leeftijd, een actieve rol in de zorg voor hun directe omgeving bijvoorbeeld door mee tafel te dekken, opruimen en het gezellig maken van de groepsruimte. Kinderen leren zo verantwoordelijk te zijn voor hun omgeving en rekening te houden met de behoeftes van andere kinderen in de groep. Hiervoor zijn de volgende voorwaarden belangrijk: • Het dagelijkse handelen vormt hierbij een herkenbaar ritmisch patroon waaruit ook vertrouwen en veiligheid worden opgebouwd. • Aansluiten bij het tempo en behoeften van kinderen en je niet te veel laten meeslepen door het ritme van volwassenen of organisatiebelangen (rooster, de groepsbespreking) en de behoeftes (pauze, het moet netjes zijn), levert op dat kinderen als vanzelfsprekend meegaan in het natuurlijke patroon van het dagritme. Zo worden overgangsmomenten tot vaste herkenningspunten voor een kind. • De inrichting van de ruimte is zo dat de kinderen overal bij kunnen en zich vrij kunnen bewegen. Dingen die gevaarlijk zijn, staan buiten hun bereik.

20


Januari 2015

Bewegen en zintuiglijk ervaren

Jonge kinderen leren met hun lichaam. Ze verkennen hun omgeving door te grijpen, bewegen, proeven en ruiken. Dit is de basis van alle andere vormen van communicatie en leren. De gewone dagelijkse situaties in ons kindcentrum bieden volop kansen voor het opdoen van deze ervaringen. Als pedagogisch medewerkster kun je kinderen doelbewust activiteiten aanbieden, waarmee ze nieuwe motorische en zintuiglijke ervaringen opdoen. Alle peuters slapen en Brechje (10 maanden) speelt op een kleed op de grond. De pedagogisch medewerkster ziet dat Brechje om zich heen zit te kijken).Op de grond liggen verschillende soorten papier die ze wil gebruiken voor haar activiteit. Ze gaat bij Brechje op de grond zitten en maakt van de verschillende soorten papierproppen. Brechje grijpt er meteen naar, voelt en kijkt. De prop aluminiumfolie vindt ze het interessantst. Na eraan te voelen, krijgt ze door dat ze er ook mee over de grond kan gooien/rollen. Er verschijnt meteen een grote glimlach op haar gezichtje, dat is leuk! Bij het buitenspelen speelt het bewegen een belangrijke rol. Kinderen kunnen er lekker rondrennen, voetballen, fietsen, klauteren en zich lekker uitleven in de zandbak. Ook de jongste kinderen worden, als het weer het toelaat, mee genomen naar buiten om lekker op het gras te kruipen of te liggen. Zo kan het gras lekker onder hun voeten en handen kriebelen. Ook hebben we de mogelijkheid om op de gang kleuters te laten spelen, waarbij kinderen zich vrij kunnen bewegen.

Samen leven

Het samen leven vinden wij op het kinderdagverblijf erg belangrijk; wij zijn een onderdeel van een groter geheel: het Kindcentrum. Dit betekent dat we nauw samen werken met school en de BSO. Alle kinderen maken deel uit van dit grote geheel door de gezamenlijke activiteiten maar ook door spontane ontmoetingen. Ook hebben we een open deurenbeleid, dus kunnen de kinderen bij de andere groep spelen op de momenten dat de deuren open staan. Dit vinden kinderen vaak erg leuk omdat in de groep ander speelgoed is of andere kinderen zitten. Dit open deuren beleid heeft als grootste voordeel dat alle kinderen en pedagogisch medewerksters elkaar kennen. De kinderen van de BSO komen soms even kijken bij hun broertjes of zusjes bij het kinderverblijf. Ze doen samen een korte activiteit of komen juist alleen even een dikke kus geven. Ook vinden de peuters het bijzonder uitdagend als ze af en toe even met de grote kinderen op de BSO mogen spelen. Dit heeft natuurlijk als positieve bijkomstigheid dat kinderen al langzaam kunnen wennen aan de BSO.

Samen spelen

Baby's maken eenvoudig contact door te lachen, aan te raken, geluidjes te maken en naar elkaar te staren. Als ze iets ouder zijn volgen eenvoudige opeenvolgingen van interacties. Bijvoorbeeld een kind geeft een speeltje en de ander geeft het terug. Kinderen imiteren elkaar vaak. Lacht het ene kind, dan merkt een ander kind het op en lacht. De oudere kinderen op de groep spelen samen met elkaar door elkaar te imiteren, elkaar te troosten, samen te zingen en te dansen, spelletjes te spelen aan tafel, rollen en fantasie-spellen te spelen en samen de tafel te helpen dekken. Maar ze kunnen ook aan parallelspel doen, ze spelen in elkaars nabijheid maar ieder kind doet zijn of haar eigen ding. Als ze met de treinen spelen, is de een bezig met rails en de ander met een trein en aanhangwagentje. Af en toe kijken de kinderen naar elkaar, soms pakken of geven ze iets aan elkaar. Veel kinderen hebben op deze leeftijd een enorme fantasie. Ze "zijn" ineens Bob de Bouwer of praten tegen onzichtbare vriendjes en kunnen helemaal opgaan in hun fantasie-spelletjes en het magische denken. 21


Januari 2015

Taal en communicatie

'Door te praten over wat kinderen doen, horen en voelen, leren ze dat woorden betekenis hebben' De pedagogisch medewerkers proberen tijdens gedurende de dag maar ook binnen de thema’s met hun activiteiten zaken te benoemen zodat kinderen een link kunnen leggen tussen woord en betekenis. Ook letten zij op de taalontwikkeling van kinderen en proberen zij deze te stimuleren door woorden te herhalen of te verbeteren. Rond de leeftijd van 2 jaar en 8 maanden wordt de SNEL observatie bij ieder kind afgenomen. Aan de hand van een aantal eenvoudige vragen wordt gekeken of de taalontwikkeling past bij de leeftijd van het kind. Op deze manier worden eventuele achterstanden tijdig opgemerkt. Uiteraard wordt u hiervoor om toestemming gevraagd en wordt de uitkomst met u doorgenomen.

Natuur en fysieke omgeving

De natuur heeft een enorme aantrekkingskracht op ieder kind. Al zitten we met ons kindcentrum nou niet echt in een bosrijke omgeving, we vinden het wel belangrijk kinderen kennis te laten maken met de natuur. En al zou je het misschien niet zeggen ook hier is de natuur dichterbij dan je denkt. Buiten valt er ontzettend veel te zien. Auto’s, de vuilniswagen, de bus enz, kinderen op straat en misschien wel papa of mama die je komt halen. Door de vele ramen in de groepen kunnen de kinderen vanaf een veilige afstand de wereld om hen heen eens goed bekijken. Baby’s hebben plezier als hun zintuigen geprikkeld worden, ze leren door te ruiken, te voelen en te proeven. Vaak gaat dit vanzelf door bijvoorbeeld de wind die plots in hun gezicht waait of het gras dat aan hun voetjes kriebelt. Peuters gebruiken hun zintuigen volop, ze zijn gericht bezig met oorzaak en gevolg en experimenteren met hun ontdekkingen. Onze buitenruimte is ingericht op de natuurbeleving en het ontdekken van de kinderen. De pedagogisch medewerkster verwoordt de ervaringen van de kinderen. Ze benoemt bijvoorbeeld de kleuren, de lichaamsdelen en de dieren en planten die gezien worden en praat over de verschillende seizoenen die daarbij horen. Met de vondsten uit de natuur (hoe klein soms ook) kunnen we mooie dingen maken. Een schilderij van gedroogde herfstblaadjes of een weg van steentjes en kastanjes. Ook gebruiken we samen met de kinderen alledaagse voorwerpen zoals een bezem en een schep. Bij mooi weer gaan we graag naar buiten met een paar emmers, bakjes en bekers en vullen een grote bak met water, succes verzekerd. In welk bakje kan het meeste water? Hoe vol kan de emmer voordat hij overloopt? Ook de sproeier garandeert in de warme zomermaanden uren speelplezier. We kijken waar de belangstelling is bij kinderen. Heeft het gestormd, dan proberen we buiten met een plastic zak de wind te vangen. Ligt er sneeuw dan nemen we deze mee naar binnen om te kijken hoe dit smelt. Is het herfst en ligt de grond vol mooie herfstbladeren dan is het natuurlijk super leuk om al die mooie bladeren hoog in de wolken te gooien en te kijken hoe die omlaag dwarrelen.

Ordenen, meten en rekenen

Als je deze termen hoort denk je niet direct aan de kinderopvang maar spelenderwijs zijn we ook bezig met het ordenen, meten en rekenen. Een einddoel bereiken is hier nog niet van belang, kinderen moeten plezier hebben in datgene wat ze aan het doen zijn. Terwijl we bezig zijn met de alledaagse dingen zijn er voortdurend kansen waarbij kinderen kunnen rekenen, meten of ordenen. Tussen alle schoenen zoek je je eigen paar, bij het buiten spelen kijken we wie er boven op de glijbaan zit en wie er al beneden is. Ben je groter dan of even groot als je mede groepsgenootje? We maken puzzels en zingen liedjes over getallen. Als we gaan drinken tellen we hoeveel bekers we nodig hebben en kijken naar de kleuren van de bekers. We proberen zoveel mogelijk in te spelen op gebeurtenissen waardoor kinderen op hele speelse wijze leren omgaan met de bovenstaande begrippen. 22


Januari 2015

Geluid, muziek, dans en beweging

Op het kindcentrum zijn we veel bezig met muziek, dans en bewegen op muziek. Muziek vormt een herkenning, dit begint al bij de baby’s. Als de kinderen aan tafel gaan om fruit of voor een boterham te eten, wordt steeds hetzelfde liedje gezongen. Zingen zorgt er vaak voor dat voor de kinderen de rituelen herkenbaar worden. Zowel bij de baby’s als bij de peuters wordt er veel gezongen. Bij de baby’s kan dit tijdens het knuffelen, wiegen, verschonen. Ook bij het naar bed brengen zingen we regelmatig een liedje. Bij de peuters kan dit aan tafel zijn met een aantal kinderen. We maken hierbij dan gebaren. ( Bijv het liedje: dit zijn mijn wangetjes en dit is mijn kin) Ook wordt er gebruik gemaakt van een liedjesmap. Kinderen kunnen hieruit een liedje kiezen wat ze graag willen zingen. Ze herkennen de liedjes aan de bijpassende plaatjes. We zingen de liedjes soms heel zachtjes en soms juist heel hard. We maken er gebaren en dansjes bij. We voegen regelmatig nieuwe liedjes toe die te maken hebben met een thema. We proberen ervoor te zorgen dat ouders de liedjes ook kennen zodat zij ze thuis mee kunnen zingen. Ook doen we samen spelletjes zoals een stoelendans, als de muziek stopt moet je snel gaan zitten. Muziek gebruiken we ook om lekker rustig van te worden. De oudere kinderen van het kinderdagverblijf die niet meer slapen liggen tussen de middag op een stretcher, zij luisteren naar een verhaaltje of rustgevende muziek, dan wil het nog wel eens moeilijk zijn om je ogen open te houden. Regelmatig maken we gebruik van de speelzaal waar we ons volop kunnen bewegen d.m.v. achter een bal aan te rennen, te hoelahoepen met de hoepels of te bewegen als een blaadje in de harde en zachte wind.

Beeldende expressie

Spelenderwijs leren wij de kinderen ontdekken dat ze iets moois kunnen maken. Het resultaat is niet wat telt, het plezier en het creatieve proces is belangrijker. De tekening of het knutselwerkje hoeft nog nergens op te lijken. Ook laten wij kinderen kennis maken met het ontdekken van verschillende materialen. Bijvoorbeeld een bolletje wol, verf of scheerschuim. Bij de oudere kinderen gaat dit experimenteren door en worden de materialen uitgebreid. Wat kun je met een schaartje, hoe werkt een kwast, kun je het papier ook scheuren? Ook maken we gebruik van voorwerpen uit de natuur (bijvoorbeeld steentjes, bladeren, eikels en kastanjes). We hebben een atelier ingericht waar de kinderen zelf aan de slag kunnen waar de ruimte is en de materialen zijn om op ontdekking te gaan.

Fantasie-spel

De denkbeeldige vriendjes of hun speelgoedpoppen beleven allerlei avonturen, meestal hele herkenbare maar voor het kind spannende dingen zoals een bezoekje aan de dokter of het zien van een dode vis in het water. Soms zul je het kind een perfecte imitatie van een boze vader, moeder of pm-er horen geven tegen zijn knuffelbeer die zogenaamd stout is geweest. Door goed op te letten hoe een kind speelt en wat hij vertelt tijdens zijn spel kun je weer een beetje verder inzicht krijgen in wat er in zijn hoofd omgaat. Er is niets verkeerd aan fantasie. Dit soort fantasiespel is juist een prima manier voor je kind om nieuwe ideeën te onderzoeken en het leven vanuit een ander gezichtspunt te ervaren. We proberen het proces van de kinderen te volgen door middel van foto’s. De foto’s worden daarna met de kinderen bekeken, waar ook weer erg leuke gesprekjes uit voort komen. De foto’s worden op onze digitale fotolijst op de groep gezet zodat alle ouders terug kunnen zien wat hun kind die dag gedaan heeft.

23


Januari 2015

Seksualiteit en intimiteit

Het is belangrijk dat kinderen zich lekker voelen in hun lijf. Hierbij is het van belang in te kunnen schatten op welke leeftijd een kind behoefte heeft aan bepaalde intimiteiten zoals knuffelen, op schoot zitten. Hierbij is acceptatie en respect voor elk kind erg belangrijk. Wij vinden het van groot belang dat kinderen leren wat vriendschap en liefde is. Dit proberen wij kinderen te leren door kinderen de ruimte te geven om zelf hun grenzen aan te geven, kinderen te laten ervaren wat respect geven en nemen is, kinderen leren dingen samen te doen en anderen laten helpen. Wij willen kinderen op een natuurlijke manier leren omgaan met seksueel gedrag. Door het bespreekbaar te maken, willen we bepaalde grenzen aangeven. Als kinderen van 0-4 jaar hun geslachtsorganen betasten is dit niet direct aanstootgevend voor anderen en in een gepaste situatie vinden wij dit geen probleem. Kinderen in deze leeftijdsfase hebben hier nog geen enkele bedoeling bij en is het volkomen onschuldig gedrag. Maar ook zijn er grenzen: wij vinden het niet gepast als kinderen bij elkaar aan de geslachtorganen komen. Dit gedrag zullen we bespreekbaar maken en uitleggen dat het niet kan waar alle kinderen bij zijn. Dit doen we op een manier dat een kind er geen vervelend gevoel aan overhoudt. Kinderen mogen doktertje spelen maar ze moeten de kleren aanhouden. Wij laten kinderen niet bloot lopen om hygiënische reden maar zeker omdat het buitenterrein aan de openbare weg ligt. Wij vragen dus altijd aan de ouders om in de zomer, zwemkleding of zwemluiers mee te nemen.

Verjaardag vieren en feesten

Verjaardagen en andere feesten krijgen in ons kindcentrum bijzondere aandacht. Ze vormen steeds terugkerende rituelen die sfeer geven aan de groep en voor de kinderen belangrijk zijn als herkenning. Samen een feest vieren, legt de nadruk op het gevoel van verbondenheid met elkaar. Wij vinden het belangrijk dat we ouders hierbij betrekken. Het feest dat gevierd wordt, is op de groep en de persoon afgestemd. Binnen de groepen wordt onder meer aandacht besteed aan Sinterklaas, Kerstmis, Carnaval en Pasen. Een verjaardags-, en afscheidsfeest heeft vaste programmaonderdelen, zodat het voor ieder kind een vertrouwd gebeuren is. Bij binnenkomst hangt er op de deur van de groep al een versierde aankondiging dat er iemand een feestje viert, er is voor het jarige kind een aftelkalender, het kind krijgt een verjaardags/afscheidsmuts en mag op de feeststoel zitten. Als ouders het willen mogen ze bij het feestje zijn. Met begeleiding van muziekinstrumenten zingen we voor de jarige. Daarna mag het zijn gezonde traktatie uitdelen. Als een kind niet zoveel aandacht wil, wijken we van het programma af. Voor de viering van andere feesten, bijvoorbeeld uit niet-Nederlandse culturen, ligt het programma niet vast. Voor elke viering wordt er voor het gehele kindcentrum een commissie van teamleden samengesteld die de organisatie van het feest op zich neemt en bepaalt hoe het feest eruit gaat zien. Ook wordt aandacht besteed aan seizoensgebonden activiteiten. Zo is er een vast patroon om de seizoenen of dierendag onder de aandacht te brengen. Er wordt gewerkt met diverse thema's uit de directe belevingswereld van het kind, zoals wonen, eten, logeren en huisdieren. We hebben elk jaar een jaarfeest (zomerfeest) met steeds een ander thema, zoals circus en sprookjes. Er worden dan voor die ochtend leuke activiteiten georganiseerd voor de kinderen en ouders. Ook de ouders van de oudercommissie bieden die dag een helpende hand.

24


7.

Januari 2015

Wat maakt ons hiervoor zo geschikt?

Wat maakt onze pedagogische medewerkers hiervoor zo geschikt?

De spil van het hele reilen en zeilen van het kinderdagverblijf en peuterarrangement zijn de pedagogisch medewerksters. Zij zijn diegene die iedere dag weer zorgen voor de sfeer, de uitdaging, de veiligheid, de structuur kortom de pedagogische kwaliteit op locatie. Het team is van groot belang voor kinderen en ouders; alle teamleden moeten in staat zijn om kinderen (en ouders) op de juiste momenten te ondersteunen, informatie te geven, bij te sturen of juist ruimte te geven. Zeker het werken in een verticale groep (kinderen van 0-4 jaar) vraagt veel van de pedagogisch medewerksters zij moeten steeds schakelen tussen de behoeftes van de kinderen met een uiteenlopende leeftijd; iedere leeftijdsgroep vraagt zijn specifieke aanpak. Het team van t Zandkasteel/Bossche Broek ervaart dit juist als een uitdaging en een meerwaarde voor hun dagelijks werk. Alle pedagogisch medewerksters zijn gericht op het welbevinden van alle kinderen. Een van de teamleden van t Zandkasteel beschreef ooit wat zij het belangrijkste vond in haar werk:

“iedere Zandkasteeldag moet een feestje zijn voor de kinderen”. Waaraan kunt u als ouder een pedagogisch medewerkster van t Zandkasteel/Bossche Broek herkennen: • Iemand die oprechte aandacht voor het kind heeft en plezier heeft in wat kinderen doen. Ieder kind helpt zijn gevoelens te uiten en op te vangen. Die in dialoog gaat met de kinderen en zorgt dat ieder kind zich veilig voelt (sensitieve responsiviteit). • Iemand die vertrouwen toont in de kinderen en hun mogelijkheden. De kinderen zelf keuzes laat maken, luistert en kijkt naar de kinderen (respect voor de autonomie). • Iemand waarbij kinderen weten waar ze aan toe zijn en wat er van ze verwacht wordt. Die duidelijk is in de afspraken die gemaakt zijn in de groep met de kinderen en die zorgt dat voor de kinderen de momenten van uitdaging en rust in balans zijn (structureren en grenzen stellen). • Iemand die samen met de kinderen de dag beleeft met dezelfde dagindeling, dezelfde manier van slapen gaan, dezelfde manier waarop je je verjaardag viert (rituelen beleven). • Iemand die in contact is met de kinderen door te vertellen wat ze gaat doen; uit te leggen wat er gebeurd; feitelijke dingen voor kinderen verwoorden. (informatie en uitleg geven). • Iemand die zorgt dat alle kinderen zich veilig en vertrouwd met elkaar voelen. Die helpt om vriendjes te maken en leert hoe je een conflict op kunt lossen(ondersteunen van positieve relaties bij kinderen) Teamwork is essentieel; als we bovenstaande willen bereiken dan is het een vereiste dat mensen goed samen kunnen werken. Het samenwerken in de groep is belangrijk; teamleden moeten steun voelen bij elkaar en op elkaar kunnen bouwen. In de groepsoverleggen en teamvergaderingen is het onderwerp samen werken een belangrijk onderwerp; hoe werk je goed samen? Hoe zeg dat je iets 25


Januari 2015

minder prettig vindt van je collega? Maar ook hoe werk ik zelf? Wat kan ik goed en waar moet ik groeien? Het reflecteren op jezelf komt regelmatig terug in het team of individuele gesprekken. Als je jezelf goed kent, kun je goed afstemmen op de kinderen, collega’s en ouders. Een methode als Video interactiebelegeleiding wordt hierbij gebruikt. Door vanuit de positieve invalshoek te kijken naar de interactie tussen de pedagogisch medewerkster en kinderen, wordt de juiste wisselwerking versterkt. Doordat pedagogisch medewerksters regelmatig trainingen of studiedagen bezoeken, proberen we elkaar steeds weer te inspireren en aan te vullen. De bevindingen die hier opgedaan zijn, worden altijd weer uitgewisseld in de teamvergadering, op deze manier proberen we de (pedagogische) kwaliteit te verbeteren. Binnen het team van t Zandkasteel proberen we altijd gebruik te maken van elkaars kwaliteiten: zo leren de pedagogisch medewerksters ook van elkaar.

26


8.

Januari 2015

Volgen en observeren

De pedagogisch medewerkers observeren dagelijks de kinderen en de groep. Dit is een bron van plezier, inzicht en verwondering. Bij het observeren van de individuele ontwikkeling en welbevinden van de kinderen wordt gebruik gemaakt van observatie-instrumenten. Afhankelijk van de locatie is er een verschillend observatie instrument. Voor alle locaties waar niet een basisschool bij is die met een speciale observatiemethode werkt geldt dat we het kindvolgsysteem van de CED groep gebruiken. Dit bestaat uit 3 onderdelen: Zo doe ik, Zo praat ik, Zo beweeg ik. Elk kind krijgt zijn eigen 3 observatieboekjes. Om de 5 tot 6 maanden wordt er per kind geobserveerd en een vragenlijst ingevuld door de pedagogisch medewerkers. Hierdoor kunnen we de ontwikkeling van uw kind volgen. Aan de hand van het kindvolgsysteem worden de oudergesprekken gevoerd. Daarnaast worden de resultaten besproken in het groepsoverleg van pedagogisch medewerkers en locatiemanager. Aan de hand hiervan wordt de werkwijze op de groep besproken en waar nodig aangepast. Als pedagogisch medewerkers vermoeden dat er iets aan de hand is, observeren zij eerst gericht het kind om vervolgens het probleem met de ouders en de locatiemanager te bespreken. Er wordt bij de ouders afgetast of ze de problemen herkennen. Als het probleem blijft bestaan, wordt tijdens het groepsoverleg een plan van aanpak opgesteld. In samenwerking met ouders en eventuele andere instanties kan het kinderdagverblijf meewerken aan een oplossing van het probleem. Het kinderdagverblijf is echter beperkt in de mogelijkheid tot speciale behandeling van of ondersteuning aan individuele kinderen. Het stappenplan basiszorg op KDV (bijlage) is de werkinstructie voor medewerkers in het geval zij problemen signaleren bij een kind. Dit stappenplan wordt in de gemeente ’s-Hertogenbosch gemeentebreed gehanteerd. Bij vermoeden van mishandeling of misbruik geldt een ander plan van aanpak. Wanneer er een vermoeden van kindermishandeling of seksueel misbruik is, hanteren we binnen Kanteel het stappenplan meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling KDV (bijlage). Ook dit stappenplan is onderdeel van de sluitende zorgstructuur ‘s-Hertogenbosch. Alle communicatie en handelingen met betrekking tot de bovengenoemde stappenplannen, moeten door de betrokken pedagogisch medewerkers schriftelijk dan wel digitaal worden vastgelegd zodat te allen tijde inzichtelijk is welke stappen er zijn ondernomen in het traject. Wanneer een gespreksverslag is gemaakt, dienen ouders dit te tekenen voor gezien. Ouders hebben recht op inzage in het dossier van hun kind.

SNEL

In de gemeente Den Bosch wordt bij alle kinderen in de kinderopvang of het peuterarrangement op de leeftijd van 2,8 jaar de SNEL 30-33 maanden afgenomen. Hierover wordt u als uw kind deze leeftijd bereikt nader geïnformeerd door de locatie. U moet toestemming geven om uw kind hieraan deel te laten nemen. Het doel van deze test is om zo snel mogelijk in te kunnen springen als uw kind kans loopt om een taalachterstand te ontwikkelen. We werken hierbij nauw samen met de jeugdverpleegkundige en de logopediste van school. 27


Januari 2015

Overdrachtformulier

Als uw kind vanuit kinderopvang of peuterarrangement doorstroomt naar een bijbehorende basisschool, vindt er een overdracht plaats met de leerkracht van de basisschool. In het overdrachtformulier staat de ontwikkeling van het kind omschreven. De leerkracht is op deze manier op de hoogte van de vaardigheden. Ook weet hij wie het kind heeft begeleid op het kinderdagverblijf en kan er eventueel een terugkoppeling plaatsvinden. Voordat wij dit formulier aan de basisschool geven, krijgt u het uiteraard eerst zelf te lezen. Gaat uw kind naar een andere basisschool, dan sturen wij het overdrachtsformulier, met uw toestemming , op naar de basisschool waar uw kind naar toe gaat. Indien gewenst kan er aan de leerkracht nog een mondelinge toelichting gegeven worden. Om bovenstaand observatieproces te ondersteunen wordt binnen Kanteel ook gebruik gemaakt van VIB (video interactiebegeleiding). Het doel van de VIB is om de pedagogische kwaliteit te garanderen en optimaliseren. De VIB-er filmt de pedagogisch medewerksters tijdens hun dagelijks werk en samen wordt er terug gekeken naar de beelden. Er wordt vooral gekeken hoe je als pedagogisch medewerkster de positieve interactie momenten verder uit kunt bouwen.

28


9.

Januari 2015

Ouders

Werken in een kindcentrum betekent samenwerken met ouders. In deze samenwerking zijn open en duidelijke communicatie en wederzijds begrip de basis. Altijd proberen wij op een respectvolle, begripvolle manier te communiceren met de ouders. Ouders vertrouwen het aller-dierbaarste, hun kind, aan ons toe. Dit valt zeker in het begin niet altijd mee. De vertrouwensband met de pedagogisch medewerksters moet nog worden opgebouwd. De pedagogisch medewerksters doen hun best om dit zo snel mogelijk te doen. Dit doen we bijvoorbeeld door in het intakegesprek de tijd te nemen voor alle vragen en twijfels van ouders en begrip te tonen voor de vragen en onzekerheden. De pedagogisch medewerksters proberen altijd zoveel mogelijk rekening te houden met de wensen van de individuele ouder, zij zoeken voortdurend de balans tussen wat mogelijk en onmogelijk is binnen het kindcentrum. Hier zullen we altijd open over communiceren. Op het kindcentrum proberen we ouders zoveel mogelijk te betrekken bij de dagelijkse gang van zaken op het kindcentrum. Dit doen we o.a. op de volgende manieren:

Overdracht

Bij het halen en brengen van de kinderen vinden wij het belangrijk dat er een overdracht gedaan wordt. Zowel van pedagogisch medewerksters naar ouders, als van ouders naar pedagogisch medewerksters. Zodat een dag goed kan worden begonnen of worden afgesloten. Het is fijn om van ouders te horen als er bijzonderheden zijn waar wij dan die dag rekening mee kunnen houden. Mama van Joke tegen pedagogisch medewerkster; ‘Joke heeft vannacht niet zo goed geslapen en vanmorgen had ze niet zo’n trek in haar boterham, het kan dus zijn dat ze straks wat eerder honger krijgt en eerder naar bed wil. Maar laat haar maar niet langer dan 1.5 uur slapen, want dan slaapt ze vanavond thuis waarschijnlijk niet.’

Het white board van het kinderdagverblijf

Op het white board naast de deur van iedere groep kunt u dagelijks lezen: • welke pedagogisch medewerksters die dag werken. (is volgens een vast rooster) • wie er ziek is • welke activiteiten er op het programma staan of de dag ervoor gedaan zijn • welke kinderen naar de Strandjutters gaan • overige informatie Het is dus belangrijk dat u iedere dag hierop kijkt.

Het schriftje op het kinderdagverblijf

Ieder kind heeft een schriftje. Dit wordt gebruikt om speciale zaken te beschrijven. Het is bedoeld als aanvulling op de haal- en breng-contacten. Pedagogisch medewerksters krijgen zicht op hoe het thuis gaat met het kind en de ouders krijgen meer informatie over wat het kind in het kindcentrum doet. De frequentie waarmee de pedagogisch medewerksters in de schriftjes schrijven, neemt af naarmate het kind ouder wordt. Bij kinderen onder de één wordt gestreefd naar 1 keer in de week een stukje erin te schrijven. En bij kinderen ouder dan één, wordt er 1 keer per maand in geschreven. Uiteraard kunnen de pedagogisch medewerksters alleen in schrijven als het schriftje daadwerkelijk op het kindcentrum aanwezig is.

29


Januari 2015

Oudergesprekken

Binnen het kinderdagverblijf en peuterarrangement vinden geregeld gesprekken plaats tijdens het brengen en halen. Voor meer diepgaande contacten is er een mogelijkheid elkaar uitgebreider te spreken. Pedagogisch medewerksters en ouders kunnen altijd het initiatief nemen voor extra oudergesprekken. De gesprekken worden teruggekoppeld naar teamgenoten en de manager tijdens het groepsoverleg. Bij problemen is de manager eventueel aanwezig bij de gesprekken met de ouders. Ook kunt u altijd direct contact met de manager opnemen. Eén keer per jaar worden er 10-minuten gesprekken gevoerd met de ouders. Dit doen we omdat we op deze manier iets meer tijd hebben om stil te staan bij elk kind afzonderlijk. Deze vinden meestal plaats rondom de verjaardag van uw kind.

De ouderavond

Het kindcentrum organiseert minimaal één maal per jaar een ouderavond. Soms gebeurt dit op initiatief van de oudercommissie. De ouderavond is bedoeld om informatie te geven over het pedagogisch beleid of andere zaken zoals bv een EHBO informatie-avond. Tijdens ouderavonden hebben ouders de mogelijkheid om hun opvattingen naar voren te brengen.

Feesten

Ieder jaar organiseren we op het kindcentrum een feest waarbij het ontmoeten van andere ouders en kinderen centraal staat. Ook organiseren we weleens wat kleinere ontmoetingsmomenten zoals een Carnavalsborrel. Ouders kunnen altijd aanwezig zijn bij het verjaardagfeest van hun kind zodat ze zicht krijgen op de groep waarin hun kind verblijft.

De ouderkrant

Drie maal per jaar verschijnt er een ouderkrant vanuit het kinderdagverblijf, peuterarrangement en BSO. Deze ouderkrant geeft informatie over de gang van zaken op het kindcentrum waarbij ook alle groepen een stukje schrijven over nieuws en wetenswaardigheden van hun eigen groep.

De oudercommissie

Ouders kunnen in de organisatie van het kinderdagverblijf, peuterarrangement en buiten schoolse opvang hun stem laten horen via de oudercommissie. De oudercommissie is een belangenorgaan van ouders en adviseert het kindcentrum en Kanteel. Verder heeft de oudercommissie zich ten doel gesteld de betrokkenheid van de ouders bij het kindcentrum te stimuleren. De doelstelling, taken en bevoegdheden van de oudercommissie zijn vastgelegd in een reglement. De oudercommissie komt geregeld bijeen, in elk geval minimaal 6 keer per jaar. Op termijn gaan we de mogelijkheden onderzoeken voor een gezamenlijke oudercommissie met de basisschool.

De centrale cliëntenraad

De centrale cliëntenraad van Kanteel Kinderopvang vertegenwoordigt de verschillende ouderraden van de kindercentra van Kanteel. Kanteel Kinderopvang is verplicht om over bepaalde onderwerpen de centrale cliëntenraad te informeren en zijn advies te vragen.

30


Januari 2015

Tot slot

Een goed positief pedagogisch klimaat is “open”. Het biedt kinderen de veiligheid en vrijheid te ontdekken en te experimenteren maar ook de rust. Het is geen klimaat waarin alles kan en evenmin een klimaat van voortdurende controle. Er is een sfeer waarin kinderen en volwassenen vanuit wederzijds respect met elkaar omgaan. De pedagogisch medewerksters van ‘t Zandkasteel staan daar garant voor. Zij zorgen voor een klimaat waarin iedereen zich welkom voelt en er mag zijn. De kleine dagelijkse gebeurtenissen krijgen de aandacht die ze verdienen. Het zijn de kleine “pedagogische momenten” waarin iets fijns, iets spannends maar ook iets vervelends of verdrietigs gebeurt. Momenten in elk geval om samen bij stil te staan. Met dit werkplan hebben wij geprobeerd te verwoorden waar wij voor staan. Is er iets onduidelijk, heeft u vragen of opmerkingen, de deur staat altijd voor u open!

31


Januari 2015

10. Beleidsafspraken Het gaat te ver om hier uitgebreid de verschillende beleidsgebieden aan bod te laten komen. Daarvoor verwijzen we naar de betreffende beleidstukken. Toch willen we hier de zaken die belangrijk zijn voor het pedagogisch beleid in het kort toelichten.

Personeelsbeleid •

• • • •

Bij een volledig bezette groep zijn er elke dag twee gediplomeerde personeelsleden aanwezig per groep. De groepsleiding heeft minimaal een Mbo-opleiding die voldoet aan de eisen van de CAOkinderopvang. Er wordt een actief beleid gevoerd op deskundigheidsbevordering. Ieder jaar start er een cursus kinder EHBO en een herhalingscursus kinder EHBO waar personeel van Kanteel aan deel kan nemen. Ieder jaar vinden er jaargesprekken met het personeel plaats conform het protocol jaargesprekken. Geregeld vinden er groepsoverleggen en teamvergaderingen plaats over inhoudelijke en organisatorische onderwerpen. Er worden jaarlijks medewerksters opgeleid tot BHV-er.

Klachtenregeling

Kanteel Kinderopvang beschikt over een klachtenprocedure. Indien een ouder of medewerker een klacht heeft, dient Kanteel Kinderopvang te handelen volgens deze procedure. Het spreekt voor zich dat, bij een klacht, onze voorkeur er naar uitgaat om in goed onderling overleg (met groepsleiding, assistent-manager en/of clustermanager), samen tot een oplossing te komen. Om nog beter aan te sluiten bij de wensen van onze klant is er ook een registratie van de klantgeluiden. Dit is wat er door de pedagogisch medewerkers gehoord en gezien wordt op de groep en zowel de negatieve als de positieve geluiden worden verzameld om ons beleid te verbeteren. De klachtenregeling ligt ter inzage op alle vestigingen van Kanteel Kinderopvang. Hierbij willen wij u ook wijzen op het bestaan van onze klantenkaarten de zgn. groene, gele en rode kaarten waarmee u hetzij positieve, hetzij negatieve ervaringen en/of suggesties met ons kunt delen. Mocht dit niet voldoende zijn of wilt u uw klacht door een extern bureau laten behandelen dan kunt u zich wenden tot de externe Stichting Klachtencommissie Kinderopvang: 0900-0400034 of [email protected] Protocollen en procedures Kanteel Kinderopvang heeft organisatiebreed diverse protocollen en procedures geïmplementeerd. Hierbij kan gedacht worden aan o.a.: protocol voeding, calamiteitenprotocol, protocol medisch handelen, procedure inkoop beleid. Kanteel Kinderopvang is HKZ gecertificeerd. Als u graag een van de protocollen wil inzien dan is deze ter inzage beschikbaar. Protocol kindermishandeling Bij een vermoeden van mishandeling of misbruik hanteren we binnen Kanteel het stappenplan volgens de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling van de brancheorganisatie kinderopvang. Als u deze wil inzien dan is deze ter inzage beschikbaar.

32


Januari 2015

Accommodatie beleid

Veiligheid en gezondheid hebben binnen Kanteel de hoogste prioriteit. Op iedere locatie wordt een risico-inventarisatie en een plan om de risico’s te beheersen gemaakt. De GGD controleert vervolgens aan de hand van het verslag van de risico-inventarisatie of we inderdaad volgens dit plan werken en eventuele gevaarlijke situaties oplossen en trachten te voorkomen. Jaarlijks nemen we een Risico inventarisatie af, gezamenlijk met de pedagogisch medewerksters. Naar aanleiding van deze inventarisatie komt er een inspectierapport. Dit ligt, nadat de GGD dit rapport heeft opgesteld, ter inzage bij ons kindcentrum of via de website.

Hygiëne en veiligheid in het kindcentrum Veiligheid

Jaarlijks wordt een risico-inventarisatie gedaan aan de hand van wettelijke vragenlijsten. Het daaruit volgende actieplan wordt in stappen uitgevoerd binnen het kindercentrum en er worden eventuele verbeteracties op het gebied van veiligheid uitgevoerd. Het is belangrijk dat de ruimtes waarin kinderen verblijven, en het materiaal zowel binnen als buiten, veilig zijn. Deze moeten dus aan bepaalde voorwaarden voldoen: • Kinderen moeten niet zomaar naar buiten kunnen lopen. • Een kind moet zichzelf niet kunnen opsluiten. • Vingers moeten niet tussen de deur kunnen komen. • Spelmateriaal mag geen gevaar opleveren voor jonge kinderen. • Elektriciteit moet veilig afgedekt zijn (geen losse draden, gebruik stopcontactbeveiligers enz.) • Het kindercentrum moet voldoen aan de verordening van de gemeente. De GGD inspecteert jaarlijks elke vestiging en geeft richtlijnen op het gebied van veiligheid, hygiëne en pedagogische kwaliteit. • Er is altijd voldoende toezicht op de kinderen. • Was- en schoonmaakmiddelen staan buiten het bereik van kinderen. • Buitenspeelgoed wordt jaarlijks gecontroleerd. • Het buitenspeelterrein is veilig ingericht en het materiaal wordt periodiek gecontroleerd. We hebben voldoende toezicht op het terrein. • De inrichting van de ruimtes proberen we zo veilig mogelijk te houden. In principe mogen kinderen alles zelf pakken, behalve materiaal dat gevaarlijk is in gebruik. Natuurlijk gebeurt er wel eens wat, een valpartij, een schaafwond. Er zijn EHBO-dozen aanwezig en er is altijd iemand aanwezig die een EHBO en/of BHV-diploma heeft. De clustermanager ziet erop toe dat deze kennis op peil blijft. Mocht er zich een wat ernstiger ongeluk voordoen, dan nemen wij contact op met de huisarts of iemand van ons team gaat met het kind naar het ziekenhuis. Natuurlijk stellen we de ouders zo snel mogelijk op de hoogte. Bij een val groter dan het kind zelf of een andere calamiteit laten wij een ambulance komen. Bij brand of andere calamiteiten bestaat er een noodgevallenplan. Dit hangt op het mededelingenbord en iedere pedagogisch medewerker is hiervan op de hoogte. Minstens 2x per jaar oefenen we met het hele team en de kinderen dit calamiteitenplan. Op de locatie is een brandblusser en branddeken aanwezig die jaarlijks gecontroleerd worden, evenals ontruimingsbedjes. De BHV-er is op de hoogte van de gebruiksaanwijzing. Voor een gezonde ontwikkeling van een kind is het van belang verstandig om te gaan met hygiëne en veiligheid. Om ziektes en allergieën bij kinderen te voorkomen, is het schoonhouden van

33


Januari 2015

leefactiviteiten- en buitenruimtes van belang. Op het gebied van gezondheid, veiligheid en hygiëne worden de richtlijnen van de GGD van de gemeente gevolgd.

Hygiëne en verzorging

Het schoonhouden is een zaak die alle medewerkers van het kindercentra aangaat: de pedagogisch medewerkers, de huishoudelijk medewerkster (en voor sommige kindercentra een schoonmaakbedrijf) hebben hierin allen een eigen taak. Zo dragen de pedagogisch medewerkers zorg voor hun eigen groep en het materiaal daarin, de huishoudelijk medewerkster is met name verantwoordelijk voor de hygiëne buiten de groepen. Bij de inrichting van de ruimtes is al rekening gehouden met hygiëne: marmoleum op de vloeren zodat deze goed en makkelijk te reinigen zijn (hoewel we beseffen dat tapijt meer "warmte" biedt). Op het kindercentrum zijn afspraken gemaakt wat betreft de volgende hygiëneaspecten: • kleding • handhygiëne • haardracht • omgaan met wondjes • schoonmaken van speelgoed • bereiding van voeding • schoonhouden van de toiletten • schoonhouden van de groepsruimten Voor een optimale hygiëne is het gebruik van schoonmaakmiddelen onvermijdelijk. Op het kindercentrum probeert men middelen te gebruiken die zo min mogelijk schade opleveren voor mens en milieu. Het aantal middelen wordt tot een minimum beperkt om vergissingen tegen te gaan; de schoonmaakmiddelen zijn opgeborgen in een afgesloten kast.

34


Januari 2015

11. Bijlage • • •

Wenbeleid Zorgroute 0-4 Meldcode kindermishandeling

Wenbeleid

Voor kinderen en voor hun ouders is het belangrijk om te wennen in de groep waarin het kind geplaatst wordt. Dat wennen gebeurt op onderstaande wijze.

Extern wenbeleid

Als uw kind nog niet op de dagopvang van Kanteel zit, worden er met u tijdens het intakegesprek afspraken gemaakt over de manier waarop uw kind gaat wennen op groep waarin het kind geplaatst wordt.

Intern wenbeleid

Als uw kind al op de dagopvang van Kanteel zit en doorstroomt naar een andere leeftijdsgroep op dezelfde locatie is er ook een moment waarop het kind vast mag gaan kennismaken op de groep waarin het geplaatst wordt.

35


Januari 2015

36


Januari 2015

37

KDV T ZANDKASTEEL

Recommend Documents