2
K E R S T B A N D
Venite adoremus! Lieuwe Bouma
Heb daarom vrede met God, hoe je ook denkt dat Hij moge zijn, en wat je werk en aspiraties ook mogen zijn, houdt vrede met je ziel in de lawaaierige verwarring van het leven
L ARCA DE
NO É
e d e rl an ds e i n te rk e rk el i j k e g em ee n t e
éni a
e
29 jaargang december 2008
Wie kent niet het kerstlied “komt allen tezamen“ ? In het Liedboek voor de kerken staat er boven “adeste fideles”, vrij vertaald: bij de les, gelovigen! In de vertaling –en dat vind ik een mooie gedachte- worden trouwens niet alleen de gelovigen, maar alle mensen uitgenodigd om naar Bethlehem te gaan. Waarom? Komt, laten wij aanbidden (venite adoremus) zegt het refrein. Nu kunnen we constateren dat er, althans in Nederland, ook in de 21e eeuw nog heel wat mensen de weg weten te vinden naar een kerk of een sporthal, om voor of tijdens de kerstdagen met elkaar te zingen en te luisteren naar het kerstevangelie. We vragen ons af, of dat in Spanje ook het geval is. Wat de tweede kerstdag betreft: in westelijk en noordelijk Europa vrij algemeen gevierd, maar in zuidelijk Europa volgens mijn agenda slechts in Italië en Griekenland. Op Malta misschien? Toch is het vieren van het kerstfeest bij uitstek een mogelijkheid om uit te dragen wat wij als christenen mogen geloven. Daarmee is zeker niet in strijd het verlangen om voor zover mogelijk dit feest in familiekring te mogen vieren. Als u daarvoor op reis gaat, dan wel hier logees mag verwachten, is het een voorrecht om de gelegenheid te hebben elkaar te ontmoeten. U kunt daar naar uitkijken en u hebt dan twee redenen tot grote dankbaarheid. Maar die dankbaarheid vraagt erom om gedeeld te worden met anderen. Probeert u alstublieft een manier te vinden om die anderen er bij te betrekken. Wees creatief. Laat u inspireren door de Bijbel. Terwijl ik dit zo neerschrijf doet me dit denken aan de periode dat ik in het ziekenhuis werkzaam mocht zijn en er voor de patiënten en hen die met de kerstdagen dienst hadden het een en ander georganiseerd kon worden in samenwerking met de nodige vrijwilligers. Opdat men mocht ervaren dat de Heiland geboren is en er dus alle reden is om te aanbidden. Net als indertijd de herders en de wijzen deden. Eigenlijk is het een wonder wanneer je een “gewone” baby in een kribbe of in een huis (Matth. 2:12) aantreft, toch door de knieën gaat en tot aanbidding komt. We kunnen ook zeggen: het is genade. In ieder geval wens ik u en de uwen, gemeenteleden en gasten, waar u zich ook maar mag bevinden, een gezegend kerstfeest. Mogen we warmte en licht ontvangen, verspreiden en ervaren. En laten we God loven om Zijn liefde die Hij de wereld, dus ook ons, betoond heeft en betoont in de komst van Zijn Zoon.
3
4 Bram Gerth
Het onderstaande stukje is van Hella van den Elshout. Hierin geeft ze op logische wijze hààr visie. Ik nam het met kleine wijzigingen over uit het dagblad “Trouw” via internet, met geen andere bedoeling dan duidelijk te maken hoe verschillend inzichten kunnen zijn en hoeveel het uitmaakt waar je wieg heeft gestaan.
Een andere denkwijze Internet, een onuitputtelijke bron van inspiratie. Soms lees je artikelen die je een inkijkje geven in een andere denkwereld, ook wat je geloofsbeleving betreft. Ikzelf en de meeste mensen die dit stukje onder ogen krijgen zijn christelijk opgevoed. Opgevoed dus in een bepaalde denktrant. Daar is niets mis mee, integendeel, maar het kan toch heel verruimend zijn om ook eens kennis te nemen van denk– en handelwijze waarin je niet bent opgevoed. Als christen en zeker als calvinist ben ik opgevoed met de veronderstelling dat de mens niet goed is en dat ik, of – nog erger – de ander beter moet worden. Over wat beter is, kunnen dan inzichten, moraal, deugden en geloofsbelijdenissen verkondigd worden. Die benadering is het jodendom vreemd. Daar is de mens goed noch slecht. Het hoogste goed dat de mens is geschonken, is diens vrijheid. Vanuit die vrijheid heeft hij de mogelijkheid om in elke situatie onderscheid te maken tussen wat goed is en wat slecht, tussen wat heiligend, verbindend en ontheiligend is. Dat is een continu leerproces, een oefening om de traditie te verbinden met de dagelijkse levenspraktijk. Inzicht of waarheid komt volgens deze joodse zienswijze dan ook niet voort uit geloven, of uit het zoeken naar waarheid. Inzicht komt voor uit doen. In het jodendom is het, net als bij het opvoeden van kinderen, belangrijker wat je voorleeft dan wat je zegt. Het ergste is wanneer je het ene doet en het andere zegt. Jodendom noemt deze handelswijze “onrein”. De moraal in het jodendom is verpakt in gebruiken. Ze wordt voorgeleefd en overgedragen in de dagelijkse levenspraktijk, waarin de praktiserende jood gehoor geeft aan de aanwijzingen van de joodse traditie - een oefening in het maken van onderscheid. ”Rein” blijft zo niet beperkt tot bijvoorbeeld het voeren van een kosjere keuken, maar krijgt ook de veel bredere betekenis “doe wat je zegt en zeg wat je doet”.
Het jodendom heeft mijns inziens veel te bieden, ook aan het christendom. Ik denk dat het vanuit christelijk perspectief “ouderwetse” of “wettische” jodendom in wezen een heel moderne religie is. Waarom? Omdat ze in haar omgang met teksten, de Thora en Talmoed, niet zoekt naar “waarheid”, afgeronde antwoorden en geloofsbelijdenissen, noch naar het ik of naar het onthechten daarvan. De teksten vallen altijd onder de verantwoordelijkheid van ieder individu die de teksten leest en spreekt. Ze zijn onderwerp van onderzoek, discussie en toetsing aan de praktijk, altijd in samenspraak met elkaar en de traditie. Er is een joods gezegde dat elke tekst op zeventig manieren is uit te leggen en dat niet één daarvan onjuist hoeft te zijn. Het jodendom zoekt op wat deelbaar is en waarover je kunt discussiëren. Daarom doen persoonlijke spirituele ervaringen er niet zo toe omdat je ze niet kunt delen. Taal is dat wel. Taal en met name de Thora, zien joden als een geschenk, even groot als de menselijke vrijheid. Ook in het spreken en in de taal gaat het in het jodendom om voorleven. Hebreeuwse (bijbel)teksten zijn levende teksten, zonder vaststaande betekenis of waarheid. Het zijn de toon, de melodie, het spreken en leren zelf, die de betekenis geven aan de tekst. Dat gebeurt in gezamenlijk leren, in samen- en tegenspraak, gericht op het vinden van antwoorden op de vraag wat heiligend is, teneinde vervulling, geluk te vinden. Betekenis ontvang je, geef je en vooral, leef je voor.
Inloopochtend 19 november Allard Draaisma
Bij de binnenkomst geurde de koffie. Er stond weer een gezellige en leerzame inloopochtend op het programma voor vanmorgen. De contacten met de gemeenteleden vormen een onderdeel van deze ochtenden. Na een half uurtje gepraat startte onze predikant het gesprek over het thema van deze morgen. nl.: “Ik geloof in God……vanzelfsprekend? Best een moeilijke vraag. Ds. Bouma borduurde nog even voort op het thema van vorige week. De hoop. Als de hoop vervuld is, is dit klaar. Als het geloof veranderd is in zeker weten, is het geen geloof meer. Geen wonder dat wij als mensen het wel moeilijk hebben met het geloof in God,
5
6
want wat weten wij zeker? Van de 3 items geloof, hoop en liefde, blijft alleen de liefde over, als hoop vervuld is en geloof zekerheid zou worden. Geloven is ook een begrip. Iemand die zegt niet te “geloven” komt al gauw voor het probleem te staan dat hij gelooft dat hij nergens in gelooft. Maar dit “nergens”weet hij ook niet zeker, hij gelooft het alleen maar. De apostel Johannes heeft vast dit probleem ook moeilijk gevonden want hij spreekt nergens over “het geloof”. Als wij als mensjes in God kunnen geloven en Hem zien zoals de Heilige Schrift dit tot ons brengt kunnen we dit zien als een groot geschenk van God. Bijna iedereen heeft daarbij een eigen interpretatie. Is God hoog in de hemel? Is God om ons heen als een onzienlijke aanwezigheid? Is onze God dezelfde als de Mohammedaanse Allah? Volgens de Bijbel zou dit niet kunnen. Jezus is Gods zoon, Jezus wordt niet als zodanig gezien door de Islam. We bespraken met elkaar vele vragen die zich hierbij voordoen: Het was een zeer open gesprek waarbij wij maar tot de helft van de vragen toekwamen . Het bleek dat we allemaal eenzelfde noemer hebben, maar dat daarboven de streep veel verschillende zienswijzen bestaan. Wij zijn allemaal wel gelovigen, maar daarmee nog geen theologen. Dat is ook het mooie van onze Interkerkelijke Gemeenschap en de inloopochtenden. Hier kunnen we met respect voor elkaars zienswijze en elkaars geloof hier open over spreken. Geen theologische hoogstandjes misschien, maar wel onze eigen betrokkenheid bij wat de Bijbel ons leert.
laten vallen. Het anker viel. Groot was de schrik toen de stuurman meldde: “Kapitein, het anker drijft”. Meteen werd verondersteld dat de stuurman een acute aanval van tropenkolder moest hebben. Niets was minder waar. De Chinese bemanning werd ondervraagd en ja, men had geld gebrek gehad , een prachtig mooi houten anker gemaakt, keurig geschilderd en dat aan de ketting vast gemaakt. Het echte anker was voor de ijzerwaarde verkocht. Ankeren was nu onmogelijk. Men had zijn vertrouwen gesteld op een nepanker, de bemanning dacht gelukkiger te zijn met het geld dan met een goed anker. De reis kon niet tot een goed einde worden gebracht. Zo kan het ook ons vergaan als wij ons vertrouwen vestigen op een nep God, misschien ook het geld ? Beste gemeenteleden, in het vertrouwen op en het geloof in God zoals de Bijbel Hem aan ons leert kennen, kunnen wij onze reis in 2009 veilig en met zekerheid vervolgen. Ik wens U hierbij, mede namens Ypie een gezegend 2009.
Ik had op mij genomen over deze morgen een stukje in de Kerkband te schrijven. Best moeilijk. Thuis zat ik er nog eens over na te denken. Is geloven in God hetzelfde als vertrouwen op God.? Je kunt in een “verkeerde”God geloven, en dus ook op een “verkeerde“ God vertrouwen. Of op materiele zaken( afgod??) vertrouwen. Kom je slecht mee uit. Mijn gedachten dwalen af, er schiet mij een voorval te binnen dat ik U graag even wil vertellen. Een halve eeuw geleden moest een stomertje van de KPM de Indische archipel verlaten door de politieke ontwikkelingen daar. Jarenlang had dit schip tussen verschillende Indische eilanden gevaren. Steeds werd afgemeerd aan de bekende steigertjes, zijn anker hoefde het nooit te gebruiken. Nu moest het uitwijken naar Singapore. Zoals gebruikelijk voer dit schip met Chinese en Indische bemanning en Nederlandse officieren. Na een goede plaats om te ankeren gevonden te hebben in de baai van Singapore kreeg de stuurman op het voorschip (de bak) de order het anker te
Kerstgroet IPNZE
Aan de Nederlandse Interkerkelijke Gemeenten in Zuid Europa. Advent 2008. Beste zusters en broeders, Aan het begin van een nieuw kerkelijk jaar, dat zoals altijd mag beginnen met het feest van de geboorte van Jezus, willen wij als bestuur van de Stichting I.P.N.Z.E. u allen onze beste wensen doen toekomen en Gods zegen. In de verhalen rondom die geboorte van Jezus komt ook voor het verhaal van de Magiërs, de Wijzen uit het Oosten, die met name in de Spaanse wereld nog altijd een grote rol spelen. Bij dat verhaal uit Matthaeüs 2 schreef ds. Jaap Faber uit Kampen speciaal voor ons het volgende om over na te denken: Wanneer Matteüs zijn verhaal over de geboorte van de Heer vertelt, gaat het over een ster (Matt.2:1-12). Een ster wordt zichtbaar als het donker is geworden. “Wij hebben Zijn ster gezien”, zeggen de Wijzen. Die ster leidde hen naar een andere Ster, diep gedoken in een kribbe. En die Ster (de blinkende Morgenster, zoals Hij genoemd wordt in Openb.22:16) ontsteekt een ster in onze harten (II Petrus 1:19), de ster van het geloof. Maar altijd schijnt een ster in het duister.
7
8
De ster uit het verhaal van Matteüs heeft vijf stralen. Eén straal raakt onze ogen. “Wij hebben Zijn ster in het Oosten gezien”. Zonder deze verlichting van de ogen herkennen wij in dat gewone kind de Christus niet. Eén straal raakt onze voeten. “Wij zijn gekomen”, zeggen de Wijzen. Het is gauw gezegd, maar wij moeten beseffen, dat een mens vele zware en vermoeiende stappen moet zetten op een lange en gevaarlijke weg, voor men kan zeggen: “Wij zijn gekomen”. Een derde straal raakt onze lippen. “Waar is de Koning der Joden”, vragen de Wijzen als zij in Jeruzalem aankomen. Hij is niet overal, maar ergens, en dáár (in de verborgenheid) wil Hij zich laten vinden. Een andere straal raakt onze knieën. Toen zij er kwamen, knielden en aanbaden zij. Er moet in ons iets gebroken worden, willen wij met de Wijzen knielen. De laatste straal van deze ster raakt onze handen. Zij ontsloten hun kostbaarheden: goud, wierook en mirre. Wat zijn ónze kostbaarheden? --- * --Bij het licht van deze Ster wensen wij elkaar gezegende dagen. Aldus ds.Jaap Faber.
Langs zorgvuldig uitgezochte en bijna verkeersvrije weggetjes werd koers gezet naar de plaats waar de lunch zou plaatsvinden. Beschrijving van de schoonheid in de vele facetten die het landschap ons bood is voor mij een ondoenlijke zaak, maar genieten deden we. Ook de ligging van het restaurantje was en is natuurlijk nòg, absoluut uniek. Midden op straat, met een adembenemend uitzicht op de vallei, stonden onze tafeltjes, keurig gedekt, al te wachten. De lunch, vlees of vis, met vooraf salade en soep of paella was eenvoudig maar van prima kwaliteit. Ook na de lunch viel er veel te genieten van de afwisselende landschappen. In Jalon namen we onder het genot van een kop koffie afscheid van elkaar maar niet nadat we de organisatoren van deze prachtige dag persoonlijk hadden bedankt. Ik doe het hier in de kerkband namens alle deelnemers nog maar eens. Bedankt Allard en Wim voor de prachtige dag die jullie ons hebben bezorgd.
Uitstapje, Bram Gerth
Ons kerkblad verschijnt maar eens per maand en zo kan het gebeuren dat stukjes die voor de kerkband worden geschreven een beetje aan actualiteit verliezen, maar toch. Het uitstapje vond plaats toen we nog mooi weer hadden en wel op 18 november. Maar liefst 34 mensen hadden zich aangemeld en dat moet de organisatoren plezier hebben gedaan. Kerkgangers als we zijn en gewend om stipt op tijd te beginnen, verscheen ook iederéén stipt op tijd aan de start. De route die was uitgezet door Allard voerde ons vanaf de parkeerplaats van de Mas y Mas via Valle de Galinera, Sierra de la Albureca, L’Orca, Gorga, Balones, Quartretondetas, Castell de Castells en Jalon naar onze respectievelijke woon- en verblijfplaatsen. De operatie was door Wim en Allard met militaire precisie opgezet en wat nog wel zo belangrijk was, ook uitgevoerd. De koffie met appelgebak, jawel, werd genuttigd in L’Orca. Waarschijnlijk omdat het plaatsje in het centrum van het niets ligt, hebben vreemde invloeden geen vat gekregen op het recept van de appeltaart en dat was, in zeer positieve zin, te proeven.
Koffieochtend. Bram Gerth
Het was weer eens iets anders. Werden in de voorgaande jaren de kleine kerstpresentjes door leden van de kerkenraad tijdens een persoonlijk bezoek overhandigd aan onze gemeenteleden van 75 jaar en ouder, dit jaar werd gekozen voor een andere opzet. Afgelopen dinsdagochtend verzamelden zich 27 gemeenteleden in de kerkzaal voor een, noem het maar, aangeklede koffiemorgen. Bets had zichzelf weer eens overtroffen met het bakken van een paar prachtige appeltaarten, er was kerstbrood en uiteraard koffie. Martine hielt een kerstvertelling geplakt en gelijmd uit verschillende overdenkingen, Edo speelde op het orgel de kerstsuite van Jan Zwart en hoewel het naar eigen zeggen zijn favoriete muziek niet was hebben we genoten van zijn schitterende spel. Ria Jobse las voor uit eigen werk over het ouder worden en Allard sloot af met het voorlezen van een paar hilarische kalenderblaadjes die deel uitmaken van de kalender die na afloop van de ochtend aan de doelgroep werd overhandigd. Dank aan alle mensen die deze ochtend hebben mogelijk gemaakt. Het was een succes en zeker voor herhaling vatbaar. Het verslag van de kerkenraadsvergadering komt vanwege problemen met een server pas in januari in de kerkband. Dat heeft u dus nog tegoed.
9
10
Necrologie 2008 Simon Postma Eeke Verloop Jaap Ketel Arie Lems Egbert Smith
Mededelingen: 17 januari 5 april 7 mei 16 mei 18 augustus
Hans Koedijk
78 jr 73 jr 84 jr 93 jr 85 jr
•
Hieronder vindt u de datum waarop en het doel waarvoor tijdens de komende kerkdiensten wordt gecollecteerd. 14 dec 21 dec 25 dec 28 dec 4 jan 11 jan
Gelukgewenst
Sociale projecten zijn: 1 Dominicaanse Republiek, 2 Ooghulp wereldwijd, 3 Lilianefonds, 4 Kindertehuis India, 5 Oikocredit
Hans Koedijk
In de onderstaande rubriek worden de personen genoemd die de komende maand 75 jaar of ouder worden. Mochten er omissies zijn of foutieve vermeldingen worden gedaan, wilt u dit mij dan meedelen? De kerkelijke gemeente van Denia feliciteert de volgende personen: januari 2008 De heer Plaizier
We hopen dat hij in goede gezondheid zijn verjaardag mag vieren.
Muziekagenda Cor Pors
Zondag, 21 december 2008, 20.00 u in de kerk Santa Cruz in Pedreguer worden er KERSTLIEDEREN gezongen door het koor “Montgó Chorale” o.l.v. de dirigent Gordon Lawson; aan het orgel de organist Josep Vicent Giner. De prijs is 8 Euro; kinderen vrij. De baten van het concert zijn bestemd voor alzheimer patiënten in Jávea. Voorverkoop: Humpty Dumpty, Jávea; Jays of Jalon; Libreria Europa, Calpe; Kelly’s in La Xara. Telefonisch reserveren bij Peter 966462944 of Christine 966480880. Ook verkoop en programma aan de avondkas in de kerk. Voor nadere informatie kunt U altijd terecht bij Piet Luynenburg. Kom en zing met ons mee!
kerk en onderhoud (kerstpot) kerk en sociale projecten (kerstpot) kerk en diaconie (+ kerstpot) (Kertsmis) kerk en onderhoud kerk en sociale projecten kerk en onderhoud
•
De eerstvolgende kerkband wordt waarschijnlijk uitgereikt op zondag 11 januari a.s.
•
In de maanden november en december gaat voor ds. L.J.Bouma uit Drachten en in de eerste twee maanden van het nieuwe jaar ds. F.V.Rookmaaker uit Breda.
•
De openhuis-ochtend vindt plaats op woensdag 10 december om 10.30 u. Te beginnen met koffie en om 11.00 u de inleiding. Het onderwerp is: Ontmoeting.
•
Indien u in Nederland in het vervolg de kerkband per e-mail zou willen ontvangen, kunt u dit aan mij kenbaar maken via het sturen van een e-mail aan
[email protected]. Ik zal er voor zorgen dat u een exemplaar van de kerkband rond de tweede zondag van de maand in uw elektronische brievenbus ontvangt.
•
De kerkband wordt vanuit Spanje verstuurd. Wilt u mij in kennis stellen van mutaties (zie achterzijde van deze Kerkband)?……
•
De volgende kerkenraadsvergadering wordt D.V. gehouden op donderdag 8 januari 10.00 u. Mocht u onderwerpen in deze vergadering behandeld willen zien dan kunt u verzoek daartoe, met redenen omkleed, richten aan de scriba.
11
12
Nederlandse interkerkelijke gemeente te Denia Iglesia evangélica holandesa Reg. No. 3053-SE/A
C.I.F. R 0300445D
Internet
www.kerkdenia.nl
Postadres:
Calle Aristeu 23, Marquesa 1, 03700 Denia.
Kerkgebouw :
Evangelio-El Arca de Noé, Calle Sanchis Guarner 9, 03700 Denia. 38º 50’ 40” NB en 0º 06’ 26” OL
Kerkdienst:
Iedere zondag om 11.00 uur.
Pastorie:
Calle Aristeu 23, Marquesa 1, 03700 Denia. Bezoek gaarne telefonisch aankondigen. tel. 96 578 5045
Kerkenraad:
Voorzitter: Cor Pors, Calle de Montemayor 23, 03737 Jávea. tel. 96 646 0841 Vicevoorzitter: Bram Gerth (96 579 5152) Scriba: Wim van der Velde, Carrer D’Ovidi Montllor nr. 20 Esc. I, 2A, 03730 Jávea. tel. 667916002 ( en in Ned. 035 6240161)
Financiën:
Piet van der Brugge tel. Ned. 075 617 3048 Bankrelatie in Spanje: B.B.V.A. te Jávea. Rekeningnummer: 0182 0142 00 0201505998 T.n.v. Iglesia evangélica Holandesa Bankrelatie in Nederland: Postbanknummer 42 23 567 in Geldrop, t.n.v. Kerkvoogdij Ned.interk. gem. te Denia. Of IBAN: NL02 PSTB 0004 223 567 BIC PSTB NL 21 in Geldrop, t.n.v. Kerkvoogdij Ned.interk. gem. te Denia.
Huismeester:
Chris de Jong ( 677 729 509)
Organisten:
Edo Luynenburg tel. 636 426 729 Chris Ooms. tel. 96 578 3694 Cor Pors. tel. 96 646 0841
Hulp in nood:
Willy Bakker. Martine Gerth.
Kerkband:
Hans Koedijk. tel. 678 034 752 e-mail:
[email protected]
tel. 96 645 6075 tel. 96 579 5152
