NRO.
2 5 .
;A* FELS. C S Á S Z Á R N A K I
KEGYELMES Indult Bétsböl,
ES A.
KIRÁLYNAK
ENGEDELMÉBŐL.
Kedden Mártzius 16 - ik napján
>§05-ik
efztendöben.
Generál Major A u g u f t i n e c x ^ ^ Plania• ° b U r a t , iérx f z e r é n t a a Ö " > ' * ttö}ökti ütközetben v a l ó e l e s é s é r e , , y fzá« k az Auftriai F e l s . U r a l k o d ó ^ H a z h . . ^ " i n a k lefolyta a l a t t m u t a t o t t í z o l g * ' ó á gminden m a r a d é k a i v a l e g y e t e m b e n , 3 f J-»l — Cs. K i r . H a d i Á g e n s ^ frolgálát*«t pedig, 34. e r z t e n d ö k t ö l ^ S . két nemen )* ál*a\ fzerzett é r d e m e i r e ', ^ örökös tar> maradékaival e g y e t e m b e n , N e ^ ' b á n y a i béli S e m e f f é g g e l - _ m é U o * t . Kir. F e l s é g e m e g ü C z U l n i . a
a n
é n t k e
r
e
f
z
1
e
á
g
r
s
ó
S
c
r
0
v
é
z
v
e
t
e
o
a
m
n
s
k
i
a
a
1
n
e
t
lirí
fi
C s
Q
é
s
386" L,c itenflein A l o y uralkodó" H«. t z e g , h o f z í z a s s i n l ő d é s e i u t á n a> m ú l t Vafírnap el v e io r a k ö z ö t t , Jcimála élük kötz u l . —s
9
len
e S
i
u
s
0
a
z
Ö C s . é s C s . K i r á l y i F e l s é g e , M é l t . Gróf B eth I . m
r
e
U
r
a
t
>
ú
g
y
M
O
r
f
z
á
g
o
n
T
N
2
m
p l ó n V á r m e g y e E l s ő V i c e I f p á n n y á t , Mélt. Ló ri y a y G á b o r U r a t , v a l ó s á g o s Cs. és Cs. Kir. K a m a r á s o k k á méltóztatott tenni. M a g y a r Orfz ág. P o f o n , M á r t z . 22-kén. E z e n T . N . V á r m e g y e ' Rendjei e,' folyó hó n a p ' 1 8 - k á n é s j c - k é n g y ü l é i t t a r t v á n , több egyéb f é l e K . F e l s . P a r a n t s o l a t o k n a k kihirdettetésefc és k ü l ö m b k ü l ö m b f é l e f o n t o s fzükséges intézeteknek t é t e l e k u t á n , a* m a r h a h ú s f o n t j á n a k á r r á t i » P ° ' s o n b a n é s a z e z e n JNT. V á r m e g y é k b e n találtató m&s S z . v á r o f o k b a n i s , r o k r a j t z á r r ó l 9 re, a' fa l u k b a n és m e z ő v á r o f o k b a n p e d i g 8'™ ftf °!' * a k ; a ' m e l l y n e k i l y e n á r r o n v a l ó á r u l t a t á s a Apnl•»2-kén f o g k e z d ő d n i . m
• B u d a , M a r t z . 20-kán. A' t e g n a p i n a p o t J ó s e f Ö Kir. F ő B e t e g s é g é n e k k e d v e s P a l a t í n u s u n k n a k fényes nevenr>pí a t ö r v e n d e t e s i n n e p i fzoiennitásokkal fzeútelt^ ^ e í r és B u d a d í t s é r e t r e m é l t ó b u z g ó s á g g a l n™' * < * » h o g y a z ö K . F ő H e r t z e g s é g é l . e z vise» " »o k e r e t e t e k e t é s m é l l y t i f z t e l e t e k e t illendő /»>>• Aon-ny-datkoztatháffák. A z a z e l ő t t v a l ó eltv« «en a z Orüág B i r á j á n á l S z e n t l v á n y i Ferentz l ' ^celientziájáual óo ízemélyekbőí áH«"" e d t
e
!
e
g
v
38? zsikai kar g y ö n y ö r k ö d t e t t e e g y a h o z a l k a l m a z t a tott Kantáiénak e l m u z s i k á l á s a á l t a l ö F o H e r t z e g * ségét és a' t é t e l é t é r e n a g y f z á m r n a l f e l g y ü l e k e zett fó Rendéket. Egy ezen alkalmatoffágra 8 honnyi,u.m: d e á k , m a g y a r , n é m e t , tóth, i l l í r i a i kroátiiai, o l á h , é s r u z n y á k n y e l v e k e n k é f z ü l t , é s 64 levél l a p o k r a , n y o m t a t t a t o t t v e r s e z e t , u g y a n , uen alkalmatoffággal o f z t a t o l t k i a ' j e l e n l é v ő k k Ö ion. A ' k ö v e t k e z e t t n a p o n u . m . J ó s e f n a p * ján, Budán, T a v e r n i c u s G r . B r u n s v i k ö E x e e l l e n tziájánáL énekes j á t é k k a l t i f z t e l t e e g y N e m e f f é g b ö l álló társaság o F ő H . g é t , ' s a* k e d v e s n a p o t . Az eljádzott d a r a b n a k n e v e : S z e r e t e t é s H ii s é g ; K'áchard k é í z i t e t t e , J á d z o t t á k t J u l i a n n a é s B e n - ; totte Bruurzvik G r ó f K i s a í z í z o n y o k a ' v i g a f s á g adó Gróf ur Ő É x c e l l e n t z i á j a l e á n y a i , é s D v o r n i - 7 wviu két te"tvér K i s a f z f z o h y o k , l é t G a v a l l é r o k * * » . m.Báró Pongrácz és B o r o s F e r e n t z U r a k * együtt, igen n a g y m e g e l é g e d é i r e l . a l
U
l
A
* énekes j á t é k o t e g y k é p e s , k a b i n e t o m o t " z o l ó de élő e m b e r e k b ő l á l l ó m á s n e m ű j á t é k »altotta.fel. géfz, tulajdon k é p p e n fzollvátt gy h á r o m r e n d b é l i , és e g y f u p e l l á t n a k f e l * ^ t t a t á által e g y m á s u t á n f z e m b e t ü n ö , k é p m°u| , ztethetik. Az első tsoport az el, . " ! ' . ' á s o d i k a ' j e l e n v a l ó , a ' h a r m a d i k a* j o ° >döt á b r á z o l t a . A ' fzémelyeknek , a' kik »' u m á l t á . k , egéfzfzen, o l y a n vÓlt 6k y ^ > ' t a ' felles k í v á n t a v o l n a , h a
4b
A
1 1
z
e
e
0
t s
s a
0nn
ak
a
n e v e
m
d 0
0 p Q r t o k a t
f o r
r u
A
ok
a
m
i
n
v
potib G
a
c a i
8
"
°'
v ó l t
k é p e k
ak: T
ö
l e t t e k
V Ó I n a
'
A
"
tS
Auftria GeniufTa, M a g y a r r
v
é
W f f i * ' " y , a' H ű s é g , a' 8 » O l t a l o m , és B i z o d a l o m . Q t l [ é
B
b
2
'°*
orfzág'
Reménség, A'másodík-
;>S8
:
•
b a n : a ' G e n i e ( n a g y e l m e ) , E s m é r e t t s é g , Bőítses s e g , J o s a g , N y á j a í T á g , E r k ö í t s f t i f z t a s á g , DitsöCTég, r í l z t e f f é g , H a j l a n d ó s á g . A' h a r m a d i k b a n : a'His » o n a , a z E m b e r i s é g ' G e n i u í T a , a ' HáláadatoíTág ' s a ' J ö v e n d ő b é l i e m b e r e k ( a ' m e l l y logyerme h e k á l t a l á b r á z o l t a t o t t . ) — A z o n oltáron, a'mel l y e n a z ö F Ö H e r t z e g s é g e k é p e fzemléltetett, ezel o l v a f i a t t a k : A' Nagy F e j e d e l e m n e k — NagySta t u s e m b e r i n e k — a ' N e m e s l e l k ű embernek — az ő v i r t u s a i á l t a l é p í t t e t e t t , — M i n d ezeknek a'ké p e k n e k e l ö m u t a t t a t á s o k e l ő t t A p e l l e s elő áll v á n , e g y b c f z é d e t i n t é z e t t a ' F ő Hertzeghez, a' m e l l y a ' m i n g y á r f z e m l é í t e t e n d ő tárgyakhoz vólt a l k a l m a z t a t v a . — , A l d j á k - m e g a z ' egek M. Or f z á g P a l a t i n u / r á t ! á l d j á k - m e g a z Auíiriai egéfz U r a l k o d ó H á z a t ! h o g y a z ő v é d e l m e z é s e alatt liaz á n k b é k e í T é g e é s b o l d o g s á g a t a r t ó s lehelTen. I F e j é r V á r m e g y é b Öl, M o ó r r ö l M a r - , tius 13-dikán. — A z E f z a k i réfzekre b o r r a l é s i e g y é b M a g y a r T e r m é s é k k e l k e r e s k e d n i akaró Tár- j s a s á g n a k , i t t e n k ö r ü l ö t t ü n k e g y n e h á n y napok alatt, n e g y v e n n é l t ö b b A c t i o n a r i u í f a i akadtak." H)' A c t i a á l l 5 0 0 f o r i n t b ó l : és e g y f z á z é r t efztendonk é n t a ' 6 f o r i n t I n t e r e s e n fellyül, meg 6 nyereségis fizetődik. : , . Sz. Sz. M á r t o n b ó l , B ö j t m á s Havan^ 1 2 - d i k n a p j á n . — M i t ' v e f z t e t t e l K e d v e s Magy* • H a z á n k C s o k o n a i V i t é z M i h á l y h a l á l a által, ts* a ' t u d j a fajnofTan é r e z n i , k i b ő l a ' M a g y a r verne eredeti tüze ki n e m aludt. M i k o r a z édes a n y i , s i r á n k o z v a b o r ú i , "arra a ' koporsóra, ^ o l l y a n g y e r m e k é t z á r t a , k i az a n y a i dajkálkodj • a a k t e r h é t , é r z é k e n y f z i v é n v i s e l t e , és h á l á ' U / o r i n t
,
n
e
l
1
lélekkel tudta k ó f í o l t a t n i v é l l e , a '
jó
nevelésnek
érett gyümöltseit: e k k o r h a a ' m e l l é
simult neve-
leden magzati, a r r a k é r i k h o g y n e s i r j o n : tartóztatott k e s e r v é n e k , e l l e n e n e m
többe
állhat,
iokogása, a' s i r a l m a s H á z n a k f a l a i r ó l
hallató
vifzfza
jaj
gat, konnyezésének f o l y a m a t i m e g á r a d n a k , m e l l y re a' kis á r t a t l a n o k v o n f z ó i n d u l a t b ó l e l ii«k, pedig ú g y f z o l v á a a z t f e m t u d j á k nák : — T o r s o k - a u y á n k a ' h a z a , kesergi Csokonait.
Ott fogadta
keferedmiért
ur
tudja m i é r t
m é h é b e ezen
né-
iiai kedves fiát a ' h o l a ' T u d o m á n y o k t ó l e s e t t t e réhbe ( D e b r e t z e n b e ) E z a z
édes
fzülöttye
vólt
« . a' kit ' m a g a k é p é b e k i á l l í t o t t a ' l e g t u d ó s a
«bb Nemzetek e l i b e ,
hogy
azoknak
nyelveikkel mérsékelje M a g y a r
pallérozott
nyelvét.
Mikor
nar a'nékj böfzült ( r i t k a , d e jó M a g y a r s z ó a ' m
bele. a v a t k o z n i ) f é l - t u d ó s o k ,
"ágasaival, m a g u n k a t
j
s
t s S L
\,
n
he-
a z i d é t l e n Tzók e
m
z
ü
r
z
a
v
a
r
b a
wztak; hogy el, n e o n d o r o d j u n k t u l a j d o n n y e l v ü n k et,
Csokonait k e l l e t t f z ü l n i a ' H a z á n a k . °ztan olly m é l t ó s á g o s
^yasa.t, hogy rg
var ek t
h
r
' a
be' l ' '
d
"
f Ü
'
k
i
k
l
k
e k
y
a
kezdtek. t
i
f
ákot; f z
8
i
's t ö b b m á s
z
t
a
Az
r
k t a k
°
e
t
n
-
r t e
I
e m
!
eránt
nyelvü-
elegyes
idegen
°
Horné- .
öfzvér
értelme.,
ál-
fzemre-
effélék
's máft k e v e r n e k
^gyelleni, hogy
í'oníX a
n
? 1 Ö t t
D e
r
l
"
Ez
tette
' m á s l á s i'nyÜ T u d ó s o k
a
ó r
' ^ áfzius
t U Z O k b e a
dü k
c
UuS
• '.
hangonn
befzér
befzedjekfzókkal
légy
ele-
bizonysa-
b e f e
'oll'in " é l t (irt) még ollyan magyai mint # w r , „ z t l_ . Í _ í i _i.• i [>oeV ™ a z igen e l e v e n , k é p z e l e t ű k e d v e s . ilI
s
i n t
e
H
valah a
z
a
P
e
d
g
v
a
l
a
k
i
m
e
t
u
d
t
a
, ' § hordozni a M. nyelvet a' p r ó b a h e l l y e k e n , m e g tudv i t t e a? tefti v i l á g b ó l ' a z é r t e l e m v i l á g á b a .
í l
3»o a ' h o l , l e l k e m i k o r a' leg Felségeffebb dolgokkal t a l á l k o z o t t f z e m b e , T o l m á t t s a ( n y e l v e ) mindeniket r a n g j a h o z i l l ó m ó d o n f z o l l i t o t t a m e g . Az éfznek k a p t á i t ( C a t e g o r i á k a t ) el t u d t a nevezni. Aayú n y e l v é n e k f z ü k v o l t á r ó l f o h a fem panafzolkodott, - — D e m i n e k i s b e f z é l l e m a z efféléket; holott egye d ü l t s a k a z ö f e n n m a r a d t r e m e k munkái, magyar a z h a l t y á k k i t e l l y e s e r ő b e n , m e n n y i t nyomott a' mértekben Csokonai. M a j d , m a j d , kéfzuljön el t s a k a ' M a g y a r P o é z i s r ó l v a l ó T u d o m á n y , akkor e m e l i k C s o k o n a i t i f z t e l e t é r c a z emlékeztető Ofzlop o k a t késő Poétáink. D e m i e i n k a' leg elsőfzex e n t s e , n e e n g e d j ü n k a z é r t b e t s e s m u n k á i kö'zziil t s a k e g y f z ó t i s p o r b a e i n i ; m e r t Csokonaihoz tsak a n n y i juíTa v ó l t a ' p o r n a k , a ' m e n n y i t már ki vett. — M u n k á i e g y e d ü l a z o k , m e l l y e k éfzre vehető k é p p e n r ó v h a t n a k l e e l h u n y t á n n v a l ó nagy bá nátinkból. T s a k a ' K l á j f z t y á t v e g y e fel az em b e r , é s a' m e d d i g l e h e t n y u j t o d z o n a ' l é l e k , azabb a l é v ő f z ó k n a k m a g a s é r t e l m e k i g ; e k k o r úgytett z i k , m i n t h a a z t k e z d e n é h i n n i a z okos ember i» h o g y a v a g y t s a k l e g a l á b b C s o k o n a i l e l k e haza jár. É n n e m t u d o m m i t t s i n á l t a ' m u n k á i b a va l ó f z ó k n a k m i n d e n i k a z o k k ö z z ü l m e g van edzve, é s b i z o n y o s f e l ó H ö k h o g y n a g y o n édeífen illető e r ő t h a g y o t t a z o k n a k t e f t a m e n t o n i b a , ú g y hogy, . ' u g y a n a z o n f z ó k a t t a l á l j a b á r e l ö l v a l a k i másut < í z r e v e f z i e g y f z e r r e , f h o g y a z i n n e p l ő ruháika Csokonai fogaífaira aggadták. — Oh! Jöji *' W a r k e d v e s L ü l á d h o z z á n k . •— Télied nyugod j o n b é k é v e l — e r r ö l m á s k o r t ö b b e t h a ezzel unal m a t nem fzérzek. ö a
(
Vitéz
h
1
W'
S9* hály h a l á l á t
kesergő"
néhány
tifzteloitol
Íratott
verseket, h o g y e m l é k e z e t é r e a n n á l i n k á b b m e g m a radgyanak, e g y g y ü v é n y o m t a t t a t v a Kurír
mellett
egy
Toldalékban
a'
küldjük-el jövő
a'
ponté
ként) Kevésbe m u l t e l n á l l u n k h o g y a ' t r é f a g y a fzos t ö r t é n e t e n n e m v é g e z ö d Ö t t . Egy felserdült inai, gazd á j á n á l f z o l g á l ó i d ő s l e á n y t m e g a k a r v á n jádzottatni, e g y eftve h o z z á í g y f z ó l l o t t : T u d h a t tya kend h o g y fel f z a b a d u l á s o m n a k n a p j a m a h o l nap el é r k e z i k , ' s a' m a g a m k e z é r e f z o r ú l ó k , fe leségről kell g o n d o l k o z n o m : a z é r t h a f z e m é l y e m tettzik itt a ' k e z e m , ú g y i s j ó d a r a b i d ő ó l t a e s mérjük egymáft. A ' l e á n y f e m m i afféle f o r t é l y r ó l nem g o n d o l k o z v á n , e g y f z e r r e k e z e t á d , ' s m i n t l e jendö házas t á r s á n a k a z I n a s n a k , j ö v e n d ő é l e t e k ről való n é m e l y g o n d o l a t i t k i n y i l a t k o z t a t t y a . Ez, alatt a ' ' h á z i g a z d a b é l é p , ' s a z iffju k e z d i b e f z é l ni mint fzedte r á - a z é l t e s e i a d ó t . Mely dolog a" leányt nagy f e l h á b o r o d á s b a h o z t a , a k k o r é j j e l n e m alkatott, a' k é p z e l t f z é g y e n r e g g e l f e l é o l l y d ü höiségbe h o z t a , h o g y a ' k ü l ö m b e n f z e n t e g y ü g y ű * leány v e f z e d e l m e s d o l o g b a a k a r t a k e r e s n i d ü h ö s "égének e n y h i t t é s é i , m e l y r e n é z v e m i n t h o g y a ' l e génykével e g y f z o b á b a h á l t a k , n é k i m e g y h i r t e egykénél, a' l e g é n y fél á l o m b a lévén egy« r r e fel p a t t a n , i j e d t h a n g o k k ö z t k ü f z k ö d n e k . A z h á z b a fekvő g a z d a éfzre vévén h i r t e l e n *' Jolgot e g y f z e r r e k ö z t ö k t e r m e t t , ' s a ' d ü h ö s v e '"kedésnek okkal m ó d d a l eleit v e t t e , úgy h o g y *mmi r o í z r a k i n e m ü t h e t e t t . •- T a n u l h a t n a k i n "í a z o k a z ifjú f z e m é l l y e k , a* k i k t s a k a ' , * &ok kedvek töltéséért f z e r e t n e k : a z u t á n m i k o r l e n
r
oldal
r
n e n
a
rai
r> y 2 arra
kel
egy
dolog,
fzóval
egymáit
t s e r b e . hagyják
a k á r m i n t menjen végbe
ejtés, amink következései
a'
fzégyenb
rettenetesek."
I h ' z o n y o s U r n á k ezüílye lévén moft is, va l a m i n t m á s f o k d o l g o k b a n i s Curiositását. akarván > >M e g y t i z e n h á r o m l a t n y i kű'lömb kiilörab h t i l ö m b f é l e d a r a b o k b a n l é v ő . e z ü f i y é t egybe olv a l z t a n i a k a r t a , m e l l y o p e r a t i ó t i s m i d ő n a'kony. h a j á n l é v ő e l é g n a g y t ű z n é l r e g g e l t ő l egéfz délig m i n d e n b o l d o g u l á s n é l k ü l f o l y t a t n á , ebéd után P a t i k á r i u s ú r h o z m e n t , o l l y v é g g e l , h o g y ezen barátyának t á r f a f a g á b a n t a n á t s a d á s a mellett az ö , talán alkalmatoífabb e d é n y e i b e n a z t kön nyebben véghez viheti. A z o l v a d á s meg lett, az e z ü f t m á r f o l y ó v o l t , é s e g y r é z m o z s á r b a öntő t l ö t m e g - h i d e g ü l é s , v a g y i s Őfzveállás végett. Az e z ü f t ö f z v e á l l o t t , é s a ' m o z s á r r a l , n e m tudom mit s o d a a t y a f i s á g - é r z é s b ő l , ' o l l y • eröfTen öfzve kapt s o l ó d o t , h o g y t ő l e el-válafztani é p p e n nem le hetett. M o f t m á r ö t v ö s t u l k é r t é k a ' tanátsot, kii s , hogy a' mozsarat t ű z b e tegyék, melly mint h o g y n e h e z e b b o l v a d á s u , a ' t ü z e t ki fogja álki«>, javaslattá.' Ez i s m e g efett, a z ezüíf újra f '^' é s m i d ő n t s é p ő k k e l O p e r a n s ü r a i r o é k tüzröl v e n n i a''Szegény m o z s a r a t a k a r n á k , e' hétft* k a d t , és a z e z ü f t ö t ú g y ki erefztette, hogy chanicus urak h á r o m Jattatskánal, még J" J f a b o k b a n , m i n t a-z e l ő t t volt; többet öfzve nem P hettek . , u s Um rnznt-egy t í z . f o r i n t o k a t , érő m o z s a r a darabok" t e n n i
m
0
c
t
S
b
b
e
a
a
z
o
n
k
i
y
ü
I
;
h
o
g
y
a
P a { i k a r i
tört.' _
N a g y
Britannia,
o n d ó n b ó i , JVíártz. 2 - k á n . —
A
'
keleti I n d i a i l e v e l e k l i e r é n t , a ' m e l l y e k S e p t . i o - k é n indultak o n n a n , a ' F r . A d m . L i n o i s h a j ó s t s o p o r totskája, a ' m e l l y a ' M a r e u g o nevü 84 ágyús Lineahajóból,'s3 F r e g á t b ó l áll, m e g A u g u s b a n b á n tódás n é l k ü l n y u g o d o t t a ' B a t a v i a i k i k ö t ő h e l y b e n , az I s l e - d e - F r a n c é i k i k ö t ő h e l y b ő l v á r v á n m é g m a gához egy F r e g á t o s é s 3 k i í T e b b f e g y v e r e s ha jókat. Az. I s l e - d e - F r a n c e i k é s ő b b i l e y e l e k f z e rént, nem s o k á m u l a t v á n a ' n e v e z e t t A d m i r á l i s Bataviánál, - N o v . e l e j é n a z I s l e - d e - F r a n c e i öböl ben á l l a p o d o t t - m e g , h á r o m i g e n g a z d a g Anglus hajót h o z v á n ' m i n t t e n g e r i r a g a d o m á n t magával. Ezek a' t u d ó s í t á s o k e l ő b b A m e r i k á b a é r k e z t e k , é s onnan k ü l d ő d t e k L o n d o n b a . E z e k fzerént t e h á t (a' m e l l y e k n e k a n n y i v a l i s i n k á b b h i t e l t l e h e t a d ni, hogy o l y a n A m e r i k a i h a j ó s Kapitányoktól íródtak, a' k i k r e e z e k n e k e l h i r l e l é s e k b ö l semmi hafzon n e m h á r o m o l h a t ) a z A d m i r á l i s L i n o j s m e g vettetett h a j ó s t s o p o r t j a , f o l y t á b a n alkalmatlan kodik a' m i N a p k e l e t i I n d i a i h a j ó i n k n a k é s n y u g hatatlatjkodfatja birtokainkat , holott nékünk gyan a z o n t e n g e r e n h á r o m f z o r t a n a g y o b b ^ h a j ó s jegünk tartózkodik. Mit vélhetünk, ha vala° g y a' R o c h e f o r t i h a j ó s f é r e g i s N a p k e l e t i I n d i a ' é találta útját v e n n i ? — T s a k n e m b á m u l á s j * méltó d o l o g , h o g y e n n e k a ' h a j ó s féregnek >> va lett e v e z é s é r ő l , i l y s o k á i g f e m m i b i z o n y o f t «m irnak. — / . '. u
h
f e
Q
n
A
' mi L o n d o n i k ö z ö n s é g e s leveleink felfzóoftromólni k e z d e t t é k M i n i f i e r e i n k e t , h o g y a ' « l o g n e i . és a h o z k ö z e l e b b l é v ő ' k i k ö t ő h e l y r ő l ?• »« v o n n y á k figyelmetefrégeiket, mert a ? a z o k a a öfzfzegyülekezett fok fzáz hajókból a l l o feB o
b
394 r e g n e k e g y i d o t o l f o g v a v a l ó h a l g a t á s a meg lehet h o g y t s a k t s a l t v e t ő á l o r t z a , h o g y a n n á l vefzedelrncsebben m e g lepheíTepartjainkat. Az ellenséges f é r e g m e g m i n d e z m a i n a p i g a ' p a r t o n tartóz k o d i k t é l i k a j b á k b a n ; é s a ' h a j ó k m i n d kéfzen álla n a k , a' m e l l y e k r e a z e l s ó k o m a n d ó f z ó r a felülb e t . ^ V a l y o n n e m a z t a k a r j a - é t s a k elvárni, hogy a m i t i t k o s e x p e d i t z i ó n k kievezzen, hogyannál k i í f e b b e l l e n t á l l ó e r ő t t a l á l j o n p a r t j a i n k o n ? Tud j u k , h o g y B o n a p a r t e a k k o r m u n k á l k o d i k lehatltat o s a b b a n , m i k o r l e g n a g y o b b nyagodalombanlen ni látfzik. L o n d o n b ó l , M á r t z . 3-kán. O l y a n rend e l é f t t e t t a z O r f z á g l ó f z é k , h o g y e g y hajós fé reg haladék n é l k ü l k i e v e z z e n kikÖtőhellyeikböl, é s a ' B o u l o g n e i k i k ö t ő h e l y ' í z e m m e l v a l ó tartá s a r a m e n n y e n , , a ' h o l i s m é t n a g y m o z g á s o k ve't e t ö d t e k é f z r e . — A ' R o e h e f o r t i k i k ö t ő h e l y b ő l ki e v e z e t t e l l e n s é g e s h a j ó s f é r e g r ő l m á i g fem tudunk t ö b b e t , hanem tsak e n n y i t , h o g y F e b r . 2-kánMá d é r a m e l l e t t l á t t á k : h a n e m m é g iniiét a k á r Nap k e l e t i a k á r N a p n y u g o t i I n d i a f e l é v e h e t t e útját. • — M i d ő n a* B o u l o g n e i k i k ö t ő h e l y b e n v a l ó ujont a n i m o z g á s o k é f z r e v é t e t ö d t e k , u g y a n a k k o r az a ' h í r i s e l t e r j e d e t t h i r t e l e n s é g g e l , h o g y a ' F r . Csá f z á r a ' B o u l o g n e i p a r t o k h o z m e g é r k e z e t t volna, a m e l l y , h a f z i n t é n ú g y n e m v ó l t i s , a r r a adott a l k a i m a t o í T á g o t , h o g y a' p a r t j a i n k o n v a l ó vigyáz á s a z Ólta f o k k a l n a g y o b b . M i n d e n . f e l i rende l é s e k k ü l d e t t e k , h o g y k e t t ő z ö t t vigyázálTal le g y e n e k n e h o g y v é l e t l e n ü l m e g l e p e t t e / T e n e k az .el lenségtől. x
A
z
apró
e l l e n s é g e s h a j ó k , a* m e l l y e k
lal&»'
395 lattan m i n d a \ • n a g y . í w c p e d i t z i ő r a g y ü l e k e z n e k ö f z fze, ismét m e g m o z d u l t a k a ' F r a n t z i a p a r t o k m e l lett. A' Londoni udvari Újság i r j a ^ h o g y A d m . Kornwállis t u d ó f i t o t t a a z O r f z á g l ó f z é k e t a ' Brefti öbölből, h o g y a z Ő k o r m á n y o z á s a a l a t t l é v ő h a jók k ö z z ü l a ' M e l a m p u s n e v ü F r e g á t , 2 7 i b apró ellenséges h a j ó k r a t a l á l t , a ' m e l l y e k B o r d e a u x felöl jöttek E r e i t felé , ' s a ' m e l l y e k k ö z z ü l 2 Brigget és 4 L u g g e r t e l f o g o t t a ' M e l a m p u s . A' nagyságokat ezett B r i g g n e v ü a p r ó h a d i h a j ó k n a k meg lehet í t é l n i a b b ó l , h o g y m i n d e n i k e n k é t k é t 24, és egy 18 f o n t o s á g y u k t a l á l t a t t a k , é s 50 ember ült r a j t o k . A' rajtok találtatott {emberek többire m i n d f z á r a z o n f z o l g á l ó k a t o n á k . Jó ten geri vitézeket a k a r b e l ö l l ö k f o r m á l n i a ' F r a n t z i a Csáfzár. e
Q
A' L o n d o n i a k m á r m e g u n t a k b i z o n t a l a n kodni a ' ' f e l e t t , h o g y a ' R o c h e f o r t i h a j ó s féreg útját m e r r e felé v e t t e , é s f o g a d n i k e z d e t t e k ebbe is. A ' f o g a d ó e m b e r e k k é t r é f z r e o f z l o t t a k , - >• a' k e r e s k e d ő k r e , ' s a ' t e n g e r i é s e g y é b h a d i dolgokhoz é r t ő e m b e r e k r e . A z elsőbbek a b b a fo g t a k , hogy Napnyugoti I n d i á b a J a m a i k á n a k el foglalására, e z e k p e d i g , h o g y N a p k e l e t i I n d i á b a *, Holkar és e g y é b o d a v a l ó F e j e d e l m e k f e g i t é , ment a ' n e v e z e t t F r , h a j ó s s e r e g . .. " ó l az A n g l i á b a n k ö z e l é b r ő l t a r t a t o t t kÖ^ g e s ahétatoffág' n a p j á r ó l , a ' m e l y n e k t á r g y a ?* g l i a i f e g y v e r e k n e k a z Ö e l l e n s é g e k e l l e n v a ° «gáldattatások vala, azt jegyzik-meg a' L o n levelek, h o g y a z e z e n a l k a l m a t o f r á g g a l e l h a t o t t könyörgés, fokkal mértékletesebb kifebekből mint a' tavalyi. Az ellenségért ott a i
x
5 e r e
A
Z o n
A n
m
D o n i
*n
, s
'PPea oolyan l y a n iillendc l l e n d ő s é g g e l u n a t k o z t u n k (így fzoS
I.'Miak az
„«. O p p o z i t z i ó r é f z é n l é v ő l e v é l e k ) miut ma g u n k - é r t ; cs f e m m i a ' f é l e é l e s kifejezésekkel, a» i n e l l y c k a z e l l e n s é g e t i n g e r e l h e t t é k v o l n a , nem él. t ü n k . — E z a* k Ö r n y ü l á l l á s b é k e í f é g r e mutat. A r r ó l , h o g y F i t t m á f o d v e r s b e n is ki akar n a , v a g y k i k é n t e l e n i t t e t n e l é p n i a ' Minifterségbol, m é g a z O p p o z i t z i ó Vé/zén l é v ő k f e m befzéllnek töb b e t , k i v á l t a z ó l t a , m i ó l t a a z t l á t j á k , h o g y m*J e d d i g f e m m i t n e m p r o j e k t á l t a' Parlamentomnak e z e n r e n d b é l i ü l é s e i ö e n P i t t o l y a n t , a ' - m j t meg nem n y e r t v o l n a . — A z o n b e f z é d j e i b e n , a' ™W k c t m o f f a n s á g a ' P a r l a m e n t o m b a n elmondott, a | jegyzik-meg egyebek között, hogy a z F r a n t z i a o r f z á g k ö z ö t t v a l ó ujj h a d a k o z á s n a k ^ k e z d o d é s e e l ő t t , a ' S p a n y o l U d v a r minden elzt^ d ó n k é n t 3 m i l l i ó f o n t Sterlinget ( a ' raeüy ' egy i m i l l i ó f o r i n t o k a t t e f z ) fizetett a * ' á k n a k , békefTég' f e j i b e . efttef 3
e
Egyebek között, a ' Pitt által ^ i d ő r e j o v a s ó l t a t o t t és m á r m e g . i s e r o i s i ^ f e l e t t i s h e v e s b e f z é d t á m a d o t t P i t t - es 0 ^ z ö t t ; — „ U t o l j á r a , m o n d F o x , . l e foga n p ^ k a d n i a z a l a t t a ' t e r e h alatt, a ' mellyet ^ dakozás kötöz a' nyakára." — § ^ t a ' 9 4 efztendeig folytathatjuk (így e hadakozáft, minekelőtte a ' F o xurjoven t e l y e s e d n e . " — E r r e í g y felelt F q x , . t
!
M
e
t
t
a
d
e
p
f e I e l t
e
Z
LL béd
e
n
:
?
ho
r
E z e n esetben t s a k u g y a n n e m vélem,, p ^ kotendeig a k a r n á a ' Minifter folytatni a ^ záft.» E r r e n a g y k a t z a j t Ü t ö t t e k a z At. n a k némely tagjai. „y.m M é g n e v e t t s é g e s e b b fzavakra.fokatioi t,^ ezen Házban W i n d h a m Fébr. 21-kén, » ji
da
u
z
39? oltalmazó k ö z ü l e t e i n e k h é j j á n o í T á g á i t iryán-le , és azoknak m e g v i s g á l t a t á s o k a t j a v a s o l v á n : — • „Azok a' f z ö l l ö g e r e z d e k , ú g y m o n d , a ' m e l l y e k e t Phidias o l y ' m e f t e r s é g e s e n f e í l e t t - l e , h o g y a ' m a d a rak meg a k a r t á k e n n i , t s a k u g y a n n e m f z ö l l ö g e r e z dek voltak. A ' k a t o n á t o l y a n kevéíTé tefzi e g y e - - , dül a* f e g y v e r , m i n t a ' v a j , l i f z t , é s t o l y á s a ' z s u fát. Egy feltett e m b e r - k é p m é g n e m e m b e r . A' mi önként v á l l a k o z o l t j a i n k , i g e n l ó k a t t u l a j d o n í tanak a' f o r m a r u h a j o k n a k , k a r d j o k n a k , é s p a t r o a táíToknak. V a l a m i n t a ' f o r m a r u h a m a g á b a n ka tonát: ugy egy fiposokból é s d o b o f o k b ó l á l l ó t s o port, nem tefz e g y e r ő s a r m a d i á t , & c . — Hogy e z a ' b e f z é d sok k a t z a j t o k o z o t t , g o n d o l n i l e h e t : hanem t s a k u g y a n 3 ó r á t t a r t o t t ; é s a z t i l l e n d ő e n megtzáfolni is m é l t ó n a k t a r t o t t a C a n n i n g , a z önnön v á l l a l k o z o t t f e r e g e k n e k f e n y i t é k t a r t á s o k a t és katonai b u z g ó s á g o k a t r a j z o l v á n - l e n a g y d i t s é rettel. A >
W i l b e r f o r c e fok e f z t e n d ő k t ó l fogva minden P a r l a m e n t o m i ü l é s e k b e n é l ö f o r d ú l u i fzoott e m b e r b a r á t i p r o j e k t o m a i s , t . i . h a g y a ' S z e léneknek, marha módon való vásáro Itatásokat « kell törleni, ismét elő hanem,-mólt ' ' p r o j e k t o m ' e l l e n s é g e i , t. i. a z I n d i a i b i r t ö J° °k 's e z e k n e k j ó a k a r ó i k győzedelmeskedtek. hetek m ú l v a i s m é t v i t a t á s a l á f o g t s a k u g y a n Pfojektom v é t e t t e t n i .
k
fordult:
e n e
s
a
f
H
a t
(
a
F r a n t z i a Orfzág. P a r i s b ó l , Mártz. i - k á n . Arról az ugy " o n d a t o t t ujj ö f z r z e e s k ü v é s r ő L , a ' m e l l y n e k e l h i r 0t - e , e z e n n a p o k b a n a z a d o t t v a l a a l k a l m a í « hogy az utóbbi öfzfzeeskúvés' a l k a l m a agával 4 & fogságra Ítéltetett P á l i g " * * ^ v é r e k , eddig v a l ó f o g s á g o k n a k h e l l y é r ő U ' /
3
Í8> ,esé
e
k é t
t
e
n
d
e
i
393
volna á l t a l ,
Ternplébe tetetödtck hitelei! n e m lehet irni. ^
m é g eddig ícnmi
T u r i n b ó I a z t Í r j á k , h o g y > Fiemonti Kor a
mányozó
G e n . M e n o u o l y a n b á l t a d o t t ott az idén,
a'
melly
a' maga
ié
fzámláltathatik.
el, fzeredára
n e m i b e n a ' l e g ritkábbak köz F a r s a n g hétfüjén kezdődvén-
v i r a d ó é j j e l i ó r a k o r lett vége; 55
ó r á t t a r t o t t " , a ' mellyek jádzott,
és
a l a t t f z ü n e t l e n ett, ivutt,
tántzolt, a ' hivatalos
Jcét e z e r f z e m é l y e k b ő l á l l o t t . iiaza menvén, levetkeztek, úgy
mentek
ismét
vifzfza,
féreg, a ' mell/
S o k a k egy versben
és m a g o k a t
kialuván,
újj e r ő v e l , & c .
T u d ó s í t á s . M é l t ó s á g o s T o l n a i F e f t e t i t s A n t a l , Csáfzári és K i r . K a m a r á s U r n á k , T e k . N. Vefzprém Vár m e g y é b e n f e k v ő D é g h i U r a d a l m á b a n , ezen folyó e f z t e n d ö b e n i s f o g n a k . f z á m o s f i n u m Koffai, Aap — é s k o s a l á m e n e n d ő h a T o n l ó j ó f é l e fiatal nyó'fíén/ — J u h a i , é s i d e i m i n d e n f é l e B á r á n n y a i , el adók lenni. A ' k i k n e k t e h á t , a ' g y a p j ú nemesítés 'ál t a l , e z e n á g á t g a z d a s á g j o k n a k g y a r a p í t a n i kíván v á n , k ö z z i i l ö k f z e r e z n i k e d v e k leénd, méltóztat n a k m a g o k a t a z a l ó l i r t T i f z t s e ' g n é l Leveleik altal — p e r L e p s é n y — in D é g h — J H ó n a p n a k u t o l s ó n a p j á i g j e l e n t e n i , m i t 's m e n y i t v e v ő f z á n d é k j o k r ó l t u d ó s í t a n i ; h o g y a ' Tiltt s é g i s m a g a r é f z é r ö l a ' f e l e l e t e t e l e v e m e g tehest e , a ' m a g o k a t j e l e n t ő k n e k t Ö b b f é g é b ő l ne talán f z á r m a z h a t ó h a f z o n t a l a n u t i k ö l t s é g n e k el távoztathatása végett. A ' kiknek pedig úgy fog" "* f z e n i , M á j u s H ó n a p n a k e l s ő n a p j a i b a n , a* mar'f z ö r i b e n i s v a g y magok Czeméílyesen megtekinthe t i k , v a g y bizto/Taik á l t a l m e g visgáltathatják e ' ' re. K ö l t D é g h e n , F e j é r v a r o n alól 4 ó r a n n y i " • U D 1 U S
3
1
0
399 \ •
:2. Februarii ,
1805. A'
Déghi
Tifztseg.
H í r a d á s . " Á Pefti n a g y S z e m i n á r i u m b a n f e l á l l o t t D e pozitóriumban réfzes c z é h b é l i a f z t a l o s M e f t e r e k k ö ízönettel emiitik a z o n h a z a f i ú i f e g e d e l m e t , m e l l y r e őket tit. v á f á r l ő i k m é l t ó z t a t t á k . Reménylvén , hogy már t e l l y e s e n m e g f e l e l h e t n e k u g y a n a z o k ' k i vánrágaiknak, b á t r a n a j á n l j á k t o v á b b i f z o l g á l a t jokat. A z o k n a k , k i k a ' b e l f ö l d i m ü v e k e t b e t s ü l vén, hafznofan t á p l á l l y á k a z e m e l k e d ő h o n n y i iparkodáft, j e l e n t i k , h o g y e z e n Depozitóriumnak ffflkivelfints f e m m i k ö z e i s , é s * a b b a f e m k ü l f ö l di fem k o n t á r - m u n k a b é n e m v é t e t i k , h a n e m t s a k <%an, mellyért a ' m e l l é r e , m i n t m o n d v a - t s i n á l t Majdonnyáért k e z e s l e h e t . Ha mindazáltal ab ban történetből v a l a m i n e m t a l á l t a t n é k , í g é r i k a* t«fzes m e d e r e k , h o g y a z t m e n t ő l h a m a r a b b a ' v á saüótettzése f z e r é n t , ú g y n e m k ü l ö m b e n a k á t "elly épülethez v a l ó m u n k á k a t i s a ' l e g i l l e n d ö b b » n kéfziteni fognak. T ö b b n i r e h í z e l k e d n e k m a ^knak vagy k azért is a' N . H a z a ' b i z o d a l m á ; > hogy m i n d e n d a r a b n a k a z á r á t e l ő r e m e g h á mozzák, m e l l y e t k e n t e i é n e k k i t s i n y r e f z a b n i ; m i '-Wki közülíök m a g a k e z é r e d o l g o z i k ; k ö v e t k e " Ppen eladásban tsak ú g y előzheti meg tárha m e n t ő l o l t s ó b b r a h a g y g y a m u n k á j á t . -
ar
t s a
v
l
T
k e
(
a
A
M
'
agy
z
a r
S
és N é m e t L e s d c o n t i l l e t ő J e l e n t é s .
okan tudakozódnak t ő l e m a' Lexicon m é g a lévő R é f z é n e k k i j ö v e t e l e f e l ő l , f o k á n p e d i g r' í h a l e h e t e' m é g n á l a m a ' N é m e t M a g y a r íol ? p l á r o k a t k a p n i ? m i v e l a' K ö n y v á r o ' 'gen d r á g á n k e l l a z t fizetni. Erre n é z v e , ' «6y r é f z r ö l e z e n t u d a k a z ó d á s o k r a f e l e l h e h V v , r
r
1 5
H
1 E x e n i
l
a
v
8 y
l
4°° m á s rcfzrol pedig, h o g y a' Lexicon Magyarm e t r e l z e n e k n y o m t a t t a t á s á h o z m á r valahárahozz a k e z d e t h e / r e k , a ' m i e d d i g fem rajtam máit, e/a nyilvánvaló j e I e n t é í t fzükségesnek tartottam közre botsátani. ^ i . H o g y t ö b b é e l a d ó E x e m p l á r o k nálam nem találtatnak. 2 . A z e l ő r e f i z e t e n d ő pén2 h á t r a lévő felé n e k e g y rél'zo t s a k m o f t a n á b a n k e r ü l t bé; nagyobb r e / ' z e p e d i g m á i g f i n t s b é k ü l d v e : h o l o t t éppen ez a ' költség v o l n a arravaló, hogy rajta a' hátra l é v ő f.éfz k i n y o m t a t t a l a k . 3 . M a g a m i s ó h a j t o m , h o g y m á r egyfzera' M u n k á t n y o m t a t á s a l á a d h a t n á m ; mellyre való n é z v e k é r e k m i n d e n e k e t , k i k m é g a ' k ö n y v árának h á t r a l é v ő f e l é t l e n e m t e t t é k , m é l t ó z t a t l a k azt »' j ö v ő Á p r i l i s h ó n a p v é g é i g v a g y Peílre Kilián, Egg e n b e r g e r , é s K i s K ő ' n y v á r o s o k h o z , vagy foton ba. S c h v v e i g e r K ö n y v á r o s h o z , v a g y egyenesen hoz z á m f e l k ü l d e n i ; k ü l ö m b e n a z t kell gondolnom, h o g y a ' k i k e z t n e m t s e l e k f z i k á ' l í ik Réfz w k ü l e l - l e h e t n e k , és e h e z k é p e í t u e m i s fziikségesfzam o k r a a b b ó l a ' R é f z b ő l E x e m p l á r o k a t nyomtat tatni. A ' k i k p e d i g m é g a ' N é m e t Magyar R ' a ' p é n z t ö f z v e f z e d ő É r d e m e s U r a k t ó l által v e t t é k é s Á p r i l i s v é g é i g á l t a l f e m vefzik, én azo" U r a k n a k a z e l ö r e l e t e t t p é n z e k e t vifzfzafízettetei»' í g y o f z t á n m i n d e n a k a d á l y o k e l h á r i t t a t v á n , annj e x e m p i á r o k n a k n y o m t a t t a t á s á h o z , a' mennyi" k é t R é f z r e e l ö r e f i z e t e t t U r a k f z á m a megy, W elején h o z z á f o g a t o k . , eftt
A ' h o z z á m u t a s í t a n d ó l e v é l r e fzükséges, l a k á s o m a t i s f e l t e n n i , a ' m e l l y n é m e t ü l légyen íg/' I « d e r K a r t n e r f l r a f f e Nio. 1025 i m i-flen StocKM á r t o n Jós« f
