juni 2009 BOPZ. literatuurlijst. Stichting Pandora

BOPZ / juni 2009

BOPZ literatuurlijst

Stichting Pandora

BOPZ / juni 2009 2/16

BOEKEN Arends, L.A.P. Dwang en drang buiten de instelling / Arends, L.A.P., Blankman, K., Dute, J.C.J. - Den Haag : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2007 : 136 p., bijln. - (Deel 2) Met lit. opg. In cassette opgeborgen Plaatscode : B4623 BOPZ BOPZ : melden in het kader van de wet BOPZ aan de inspectie voor de gezondheidszorg / Inspectie voor de gezondheidszorg. - Den Haag : Inspectie voor de Gezondheidszorg, 2002 : 48 p. Plaatscode : R4009-a / R4009-b / R4009-c BOPZ BOPZ Activiteitenprogramma : evaluatie wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische ziekenhuizen / Evaluatiecommissie BOPZ. - Rijswijk : Ministerie van VWS, 1995. - 33 p. (Publicatiereeks; 1) ISBN 90-56350-33-1 Activiteitenprogramma voor 1994-1996 en de daarbij behorende prioriteiten. Plaatscode : R3259 BOPZ BOPZ activiteitenprogramma 1994-1996 : evaluatie Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen / Evaluatiecommissie Wet BOPZ. - Rijswijk : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 1995. - 33 p., bijl. - (Publicatiereeks; nr. 1) In cassette opgeborgen. ISBN 90-56350-33-1 Plaatscode : B3424-a / B3424-b Bos, F. Als u gedwongen wordt opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis : informatie voor patiënten : nederlands-engels / Bos, F., Knuttel, M. <eindred>. - Amsterdam : Stichting Pandora, 2003 : 19 p. ISBN 90-71227-16-2 Plaatscode : R4271-a / R4271-b Bos, F. Als u gedwongen wordt opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis : informatie voor patiënten : nederlands-arabisch / Bos, F., Knuttel, M. <eindred>. - Amsterdam : Stichting Pandora, 2003 : 19 p. ISBN 90-71227-17-0 Plaatscode : R4272-a / R4272-b Bos, F. Als u gedwongen wordt opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis : informatie voor patiënten : nederlands-turks / Bos, F., Knuttel, M. <eindred>. - Amsterdam : Stichting Pandora, 2003 : 19 p. ISBN 90-71227-15-4 Plaatscode : R4273-a / R4273-b Dute, J.C.J. De algemene wet bestuursrecht en de wet BOPZ / Dute, J.C.J. - Den Haag : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2007 : 40 p. - (Deel 5) Stichting Pandora, 2e Constantijn Huygensstraat 77, 1054 CS Amsterdam [email protected] / www.stichtingpandora.nl

BOPZ / juni 2009 3/16

Met lit. opg. In cassette opgeborgen Plaatscode : B4626 Ervaringen Ervaringen met en meningen over de wet BOPZ / Kwartel, A.J.J. van der, ...[et al.]. Den Haag : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2007 : 120 p., bijln., tabn. - (Deel 8) Met lit. opg. In cassette opgeborgen Plaatscode : B4629 Evaluatierapport Evaluatierapport: voortschrijdende inzichten... / Derde evaluatiecommissie van de Wet BOPZ. - Den Haag : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2007 : 184 p. bijln Met lit. opg. In cassette opgeborgen Plaatscode : B4622 Franchimont, M. Op de drempel van de BOPZ : de interne rechtspositie van psychiatrische patiënten voor invoering van de Wet BOPZ / Franchimont, M., Klippe, H. van de. - Utrecht : Nederlands centrum Geestelijke volksgezondheid, 1994. - 163p., bijl., tab. - (NcGv-reeks ; 94-10) Met lit.opg. ISBN 90-5253-119-6 Plaatscode : B3024-a / B3024-b Gevaar Gevaar in de Wet BOPZ : het gevaarscriterium bij opname en ontslag / Inspectie voor de gezondheidszorg. - Herz. uitg. - Den Haag : Inspectie voor de Gezondheidszorg, 2000 : 24 p. Plaatscode : R3825 Ginniken, P. van 'De nodige bereidheid' : een onderzoek naar de omvang van de groep 'geen bereidheid geen bezwaar' in de psychiatrie / Ginniken, P. van. - Utrecht : Trimbos-instituut, 1999 : 58 p. - (Trimbos-reeks; 99-13) ISBN 90-5253-393-1 Plaatscode : B4119 Ginneken, P. van Een zodanig gevaar : het gevaarscriterium bij gedwongen opneming in een psychiatrisch ziekenhuis / Ginneken P. van. - Utrecht : Nederlands centrum Geestelijke volksgezondheid, 1993. - 78 p. - (NcGv-reeks; 93-21) Met lit. opg. ISBN 90-5253-105-6 Plaatscode : B2947 / B2947-b Ginniken, P. van Wet Bopz externe rechtspositie psychiatrie : drie criteria voor onvrijwillige opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen / Ginniken, P. van, Poletiek, F. - Rijswijk : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 1996. - 33 p. : 93 p., bijln., tabn. - (Publicatiereeks; nr.4) In cassette opgeborgen. Plaatscode : B3427-a / B3427-b Stichting Pandora, 2e Constantijn Huygensstraat 77, 1054 CS Amsterdam [email protected] / www.stichtingpandora.nl

BOPZ / juni 2009 4/16

Hoekstra, S.M. Dwangopname onder de Krankzinnigenwet / Hoekstra, S.M., Leuw, E.. - Arnhem : Gouda Quint, 1996. - 223 p., bijln., tabn. - (Onderzoek en beleid / Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum) Met lit. opg. - Met samenvatting in het Engels en Frans. ISBN 90-387-0465-8 Onderzoek waarin wordt getracht een indruk te krijgen van de procedures en argumenten die bij het beslissingsproces rond dwangopname onder de Krankzinnigenwet een rol spelen. Plaatscode : B3384 Hulsbosch, L. Evaluatie van de observatiemachtiging / Hulsbosch, L., Wolf, J., Kroon, H.. - Utrecht : Trimbos-instituut, 2008 : 106 p., bijln., tabn. Met lit. opg. ISBN 9789052536095 Plaatscode : B4746 Intramurale Intramurale dwangbehandeling van patiënten zonder ziekte-inzicht / Donker, M. , Broers, E. <medew.>, ...[et al.]. - Utrecht : Trimbos-instituut, 2000 : 172 p., bijln. (Trimbos-reeks; 2000-7) Met lit. opg. ISBN 90-5253-324-5 Plaatscode : B3821 Janssen, M. Dwang in de psychiatrie : dilemma's, feiten, ervaringen en alternatieven / Janssen M., Jonge M. de, Pols J. - Amsterdam : Babylon-De Geus, 1995 . - 171 p. ISBN 90-6222-293-5 In de discussie rondom dwangtoepassingen staan twee zaken tegenover elkaar: het recht op vrijheid en de plicht om mensen te helpen die hun eigen belangen niet meer kunnen behartigen. Janssen (psycholoog), De Jonge(cliëntdeskundige) en Pols (psychiater) kijken naar een nieuwe invulling van de rol die dwangtoepassingen spelen in de huidige psychiatrie. Plaatscode : B3263-a / B3263-b Keurentjes, R.B.M. De wet BOPZ : de betekenis van de wet voor de beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg / Keurentjes, R.B.M.. - 4e herz. dr. - Den Haag : Koninklijke Vermande, 2002 : 163 p. - (Dossiers Gezondheidsrecht) ISBN 90-590-3023-0 Plaatscode : B3982 Klachtrecht Klachtrecht in de praktijk : onderzoek naar de ervaringen van cliënten met het klachtrecht in de Wet BOPZ / Cliëntenbond in de Geestelijke Gezondheidszorg, De Ombudsman. - Hilversum : Stichting De Ombudsman, 2003 : 40 p., bijln Plaatscode : R4147 Klippe, H. van de Dwangtoepassing na onvrijwillige psychiatrische opname een juridische beschouwing / Klippe, H. van de. - Nijmegen : Ars Aequi, 1997 : 343 p. Proefschrift Universiteit van Amsterdam ISBN 90-6916-273-3 Stichting Pandora, 2e Constantijn Huygensstraat 77, 1054 CS Amsterdam [email protected] / www.stichtingpandora.nl

BOPZ / juni 2009 5/16

Plaatscode : B3518 Können, E.E. Grensgebieden van de wet BOPZ / Können, E.E., Kwartel, A.J.J. van der. - Den Haag : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2007 : 164 p., tabn. - (Deel 4) Met lit. opg. In cassette opgeborgen Plaatscode : B4625 Kwaliteit Kwaliteit van dwang en drang in de psychiatrie : eindrapport / Berghmans, R., ...[et al.]. - Utrecht : GGz Nederland, 2001 : 64 p. Met lit. opg. Plaatscode : B3879-a / R3879-b / R3879-c Kwaliteitscriteria Kwaliteitscriteria dwang en drang / Berghmans, R., ...[et al.]. - Utrecht : GGz Nederland, 2001 : 16 p. Plaatscode : B3880-a / R3880-b / R3880-c Land, H. van 't Thuis onder voorwaarden : wat deskundigen verwachten van de effecten van de wijziging voorwardelijke machtiging Wet BOPZ / Land, H. van 't., Ruiter, C. de. - Utrecht : Trimbos-instituut, 2006 : 60 p., bijln. ISBN 90-5253-534-5 Plaatscode : B4502 Landeweer, E.G.M. Dwangtoepassing binnen de instelling / Landeweer, E.G.M.,...[et al.]. - Den Haag : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2007 : 116 p., bijln. - (Deel 3) Met lit. opg. In cassette opgeborgen Plaatscode : B4624 Legemaate, J. Internationale ontwikkelingen / Legemaate, J., Frederiks, B.J.M., Roode, R.P. - Den Haag : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2007 : 216 p., bijln. - (Deel 7) Met lit. opg. In cassette opgeborgen Paatscode : B4628 Linden, J. van der Toepassing van de wet BOPZ bij allochtone cliënten / Linden, J. van der, Krumeich, J.S.M., Widdershoven, G.A.M. - Den Haag : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2007 : 56 p., bijln. - (Deel 6) Met lit. opg. In cassette opgeborgen Plaatscode : B4627 NJCM NJCM-commentaar bij het kabinetsstandpunt op de evaluatie van de wet bijzondere opnemingen in psychiatrische inrichtingen (TK 25 763) / Nederlands Juristen Comité‚ voor de Mensenrechten. - Leiden : Stichting NJCM-Boekerij, 1998 : 16 p. Plaatscode : R3636

Stichting Pandora, 2e Constantijn Huygensstraat 77, 1054 CS Amsterdam [email protected] / www.stichtingpandora.nl

BOPZ / juni 2009 6/16

Noodgedwongen Noodgedwongen : zorg voor niet opgenomen acute psychiatrische patiënten / Gezondheidsraad. - Den Haag : Gezondheidsraad, 2004 : 108 p., bijln. ISBN 90-5549-524-7 Plaatscode : R4269 Op Op achterstand : een onderzoek naar mensen in de marge van Den Haag / Wolf, J., ...[et al.]. - Utrecht : Trimbos-instituut, 2002 : 281 p., bijln., tabn. - (Trimbos-reeks; 2002-3) ISBN 90-5253-407-1 Plaatscode : B4050 Over Over de Wet bopz : actueel overzicht van de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen / Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. - Den Haag : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2009 : 23 p. Plaatscode : R4842 Over Over de Wet Bopz : voorlopige machtiging en machtiging tot voortgezet verblijf / Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. - Den Haag : Ministerie van VWS, 2004 Plaatscode : R4360-a / R4360-b / R4360-c Over Over de Wet Bopz : overzicht van de Wet bijzondere opnemingen in de psychiatrische ziekenhuizen / Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. - Den Haag : Ministerie van VWS, 2004 Plaatscode : R4361-a / R4361-b / R4361-c Over Over de Wet Bopz : de inbewaringstelling (ibs) / Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. - Den Haag : Ministerie van VWS, 2004 Plaatscode : R4362-a / R4362-b / R4362-c Over Over de Wet Bopz : de observatiemachtiging / Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. - Den Haag : Ministerie van VWS, 2005 Plaatscode : R4417-a / R4417-b / R4417-c Over Over de Wet BOPZ : zelfbinding / Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Den Haag : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2007. - (Over de Wet Bopz) Plaatscode : R4644-a R4644-b Scholten, C. Verkommerden en verloederden : samenvatting van twee onderzoeken / Scholten, C., Wolf, J.. - Leiden : Research voor beleid bv, 2002 : 41 p., bijln. ISBN 90-5253-406-3 Plaatscode : B4049 Scholten, C.M.


BOPZ / juni 2009 7/16

Wet Bopz : verkommerden en verloederden / Scholten, C.M., Tjadens, F.L.J. - Rijswijk : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 1996. - 33 p. : 116 p., bijln., tabn. (Publicatiereeks; nr. 10) Met lit. opg. In cassette opgeborgen. Plaatscode : B3433-a / B3433-b Smit, A. Kwaliteitstoetsing vanuit cliëntenperspectief bij BOPZ-cliënten van de Gelderse Roos : eindverslag / Smit, A., Verstegen, T. - Wolfheze : Gelderse Roos, 2005 : 76 p. Met lit. opg. Plaatscode : R4511 Tabellenboek Tabellenboek Wet Bopz 2002-2006 : de belangrijkste kwantitatieve ontwikkelingen Wet Bopz in beeld gebracht / Inspectie voor de gezondheidszorg. - Den Haag : Inspectie voor de Gezondheidszorg, 2007 : 28 p., bijln., tabn. Plaatscode : R4761 Teksten Teksten wet bopz : editie 2003 / Dijkers, W. <samenst.>, Widdershoven, T.P. <samenst.>. - Den Haag : Koninklijke Vermande, 2003 : 181 p., bijln. ISBN 90-5903-150-4 Plaatscode : B4131 Uitvoering De uitvoering van de Wet Bopz vraagt meer aandacht : de resultaten van vier thematische onderzoeken op het terrein van de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen / Inspectie voor de gezondheidszorg. - Den Haag : Inspectie voor de Gezondheidszorg, 2004 : 70 p., tabn. Plaatscode : R4246 Veen, E.B. van Wet Bopz : kosten van uitvoering : evaluatie kosten uitvoering / Veen, E.B. van, Naaborg, R. - Rijswijk : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 1996. - 33 p. (Publicatiereeks; nr. 11) Met lit. opg. In cassette opgeborgen. Plaatscode : B3434-a / 3434-b Verkommerden Verkommerden en verloederden : een onderzoek naar de omvang en aard van de groep in Nederland / Lourens, J., ...[et al.]. - Leiden : Research voor beleid bv, 2002 : 145 p., bijln. Met lit. opg. ISBN 90-5253-399-7 Plaatscode : B4048 Verslag Verslag conferentie 'Dwang in Zwang' / Stichting Pandora, Haags Wegloophuis 'De Vluchthaven'. - Den Haag : Vluchthaven, 2006 : 20 p. Plaatscode : R4646-a R4646-b


BOPZ / juni 2009 8/16

Voorwaardelijke De voorwaardelijke machtiging in de Wet Bopz ; toelichting op een nieuwe rechterlijke machtiging voor de psychiatrie / Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. - Den Haag : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2003 : 20 p., Plaatscode : R4208-a / R4208-b Vries, W. de Wet Bopz interne rechtspositie psychiatrie : evaluatie interne rechtspositie regeling psychiatrische ziekenhuizen/ Vries, W. de, Klippe, H. van de. - Rijswijk : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 1996. - 181 p. - (Publicatiereeks; nr. 6) Met lit. opg. In cassette opgeborgen. Plaatscode : B3429-a / B3429-b Wet Wet Bopz evaluatierapport: tussen invoering en praktijk / Evaluatiecommissie Wet BOPZ. - Rijswijk : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 1996. - 139 p. (Publicatiereeks; nr. 2) Met lit. opg. In cassette opgeborgen. ISBN 90-5635-0617 Plaatscode : B3425-a / B3425-b Wet Wet Bopz klachtenregeling: de implementatie en de effecten van het klachtrecht uit de Wet Bopz / Teijssen, H.A.R.M., ...[et al.]. - Rijswijk : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 1996 : 174 p. - (Publicatiereeks; nr.9) Met lit. opg. In cassette opgeborgen. ISBN 90-5635-0684 Plaatscode : B3432-a B3432-b Wet Wet Bopz onvrijwillige opnameprocedures: onderzoek naar de externe rechtspositie onder de wet Bopz en de gevolgen voor de werklast van het justitiële veld / Keizer, M.P., ...[et al.]. - Rijswijk : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 1996. - 122 p. (Publicatiereeks; nr.3) Met lit. opg. In cassette opgeborgen. ISBN 90-5635-0625 Plaatscode : B3426-a / B3426-b Wet De Wet Bopz voor artsen : begrippen en toepassingen in verpleeg- en verzorgingshuizen. - Den Haag : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2002 : 16 p. Met lit. opg. Plaatscode : R3935-a / R3935-b Wet De Wet Bopz voor cliënt en familie : begrippen en toepassingen in verpleeg- en verzorgingshuizen. - Den Haag : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2002 : 12 p. Met lit. opg. Plaatscode : R3933-a / R3933-b Stichting Pandora, 2e Constantijn Huygensstraat 77, 1054 CS Amsterdam [email protected] / www.stichtingpandora.nl

BOPZ / juni 2009 9/16

Wet De Wet Bopz voor verzorgenden en verpleegkundigen : begrippen en toepassingen in verpleeg- en verzorgingshuizen. - Den Haag : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2002 : 12 p. Met lit. opg. Plaatscode : R3934-a / R3934-b Zuijderhoudt, R.H. Stoornis en de Bopz / Zuijderhoudt, R.H., Keurentjes, R.B.M. . - Den haag : SDU, 2004 : 108 p. – (Praktijkreeks Bopz ; nr. 8) Met lit. opg. ISBN 9789059030657 Plaatscode : B4808 TIJDSCHRIFTARTIKELEN Blok, A. Tweede evaluatie wet bopz / Blok, A. In : Pvpkrant. - Jrg. 12, nr. 2 (juni 2002) ; p. 3-4 In maart 2002 publiceerde ZonMw het rapport van de tweede evaluatie van de wet Bopz. De belangrijkste resultaten uit de deelonderzoeken over verlof en ontslagregeling en over interne rechtspositie in de psychiatrie worden op een rij gezet. Boon, J. van der Bijzondere opnemingen in de psychiatrische ziekenhuizen ; 'In de BOPZ zat van meet af aan een groot spanningsveld' / Boon, J. van der In : Psychiater. - Jrg. 15, nr. 6 (juli 2008) ; p.6-7 Interview met psychiater Ruud van Beest. Hij is als lid van de NVvP bestuurscommissie Bopz-TBS nauw betrokken geweest bij de ontwikkelingen rond de BOPZ. Bos, F. Dwangbehandeling en medicijnveiligheid / Bos, F. In : Maandblad Geestelijke volksgezondheid - Jrg. 61, nr. 4 (2006) ; p. 298-300 Het kabinet wil de mogelijkheden tot dwangbehandeling verruimen met een tweetal wijzigingen in de Wet Bopz. Stichting Pandora wijst beide kabinetsvoorstellen af. Ze waarschuwt dat het verlagen van de drempel voor dwangmedicatie de inspanningsverplichting van de hulpverlening onder druk kan zetten, en medicijngebruik en dwangmedicatie vanzelfsprekender kan maken dan gerechtvaardigd is. Bos, F Dwangbehandeling en medicijnveiligheid / Bos, F., Broekaar, L. In : Maandblad Geestelijke volksgezondheid. - Jrg. 61, nr. 9 (2006) ; p. 706-708 Reactie op de gelijknamige brief van A. Hondius en R. van Beest (MGv 06-7/8). Inzake de verruiming van dwangmedicatie verkiest de NVvP ambulante behandeling met medicatie onder dwang boven behandeling op vrijwillige basis. Stichting Pandora is van mening dat het oprekken van de mogelijkheden tot dwangbehandeling niet in verhouding staat tot de omvang van de doelgroep en de risico's. Dwang(medicatie) raakt aan de geestelijke en lichamelijke integriteit en daarmee aan de grondrechten van de mens. Hierop volgt een antwoord van de NVvP. Broekaar, L. Noodgedwongen 2 / Broekaar, L. In : Maandblad Geestelijke volksgezondheid - Jrg. 59, nr. 9 (2004) ; p. 687-696 Stichting Pandora, 2e Constantijn Huygensstraat 77, 1054 CS Amsterdam [email protected] / www.stichtingpandora.nl

BOPZ / juni 2009 10/16

Al enige maanden wordt in de media en in de GGZ, de politiek en justitie een discussie gevoerd over een mogelijke wijziging of afschaffing van de Wet Bopz. Volgens voorstanders moeten wilsonbekwamen makkelijker onder dwang behandeld kunnen worden. Tegenstanders onder wie clientenorganisaties, zoals Stichting Pandora zijn van mening dat de huidige problematiek van kwetsbare groepen niet zozeer is gelegen in een lacune in de wet, maar in enkele belangrijke gebreken in de zorg en toepassing van de Wet Bopz. Broekaar, L. Evaluatie wet Bopz : geen nieuwe wettelijke maatregelen, maar zorg aanpassen / Broekaar, L. In : Deviant - Jrg. 11, nr. 42 (sept. 2004) ; p. 34-36 Er zouden meer mogelijkheden moeten komen stellen diverse belanghebbenden, om dwang te gebruiken bij psychiatrische patiënten, vooral bij degenen zonder 'ziekteinzicht' : dat wordt onvoldoende geregeld in de huidige wetgeving. Stichting Pandora vraagt zich af of de zorg wel zo goed geregeld is voor mensen met psychische stoornissen. Dat kan veel dwang en ellende voorkomen. Broekaar, L. Cliënt heeft geen baat bij nieuwe dwangwet / Broekaar, L. In : Psy. - Jrg. 11, nr. 9 (okt. 2007) ; p. 34-35 Meer dwang en een zwakkere positie van cliënten die gedwongen worden opgenomen. Volgens de auteur beleidsmedewerker van Stichting Pandora zullen dat de gevolgen zijn als de aanbevelingen van de evaluatiecommissie van de Wet Bopz worden overgenomen. Bussel, M. van Afspraken over ingrijpen als het mis gaat : niet meer wachten op de verloedering / Bussel, M. van In : Zorg en Welzijn. - Jrg. 14, nr. ( (3 sept. 2008) ; p. 18-120 Sinds 1 januari is de zelfbindingsverklaring in de wet BOPZ geregeld. Patiënten met psychiatrische problematiek willen de regie over hun leven in eigen handen houden. Maar in de praktijk zitten aan de regeling haken en ogen. Froukje Bos van Stichting Pandora vindt dat men tijd moet vrij maken voor dit soort regelingen. Een zelfbindingsverklaring geeft rust de patiënt weet waar hij aan toe is. Agnes van Everdingen heeft samen met haar psychiater een zelfbindingsverklaring opgesteld. Delft, S.van Commissie Verplichte Ggz : ' De client voelt zich nu echt gehoord' / Delft, S. van In : Psy. - Jrg. 13, nr. 6 (juni 2009) ; p. 34-35 De commissie Verplichte Ggz is goed voor het welzijn van de patiënt, vinden leden van de commissie in de regio Utrecht. 'Ons werk zal leiden tot minder dwang' Delft, S. van Verdeeldheid over nieuwe dwangwet / Delft, S. van In : Psy. - Jrg. 13, nr. 3 (maart 2009) ; p. 30-31 Het conceptwetsvoorstel Verplichte ggz roept tegenstrijdige reacties op. Marijke Knuttel van Stichting Pandora maakt zich zorgen over de teneur van dit voorstel. Er komen immers meer vormen van dwang, met name ambulant. Om te voorkomen dat patiënten te veel worden overgeleverd aan de grillen van de hulpverleners moet het individuele toezicht op dwangbeter worden geregeld dan nu is vastgelegd in het wetsvoorstel vinden cliëntenorganisaties. Dugardyn, R. Rechtsongelijkheid gaat verdwijnen : beroep tegen dwangbehandeling wordt mogelijk / Dugardyn, R. Stichting Pandora, 2e Constantijn Huygensstraat 77, 1054 CS Amsterdam [email protected] / www.stichtingpandora.nl

BOPZ / juni 2009 11/16

In : Psy - Jrg. 5, nr. 3 (8 maart 2001) ; p. 20-23 In het ene arrondissement kan een rechter een patiënt dwangbehandeling opleggen, terwijl in het andere zijn collega zo'n behandeling verwerpt. Tot nu toe moeten patiënten zich bij deze rechtsongelijkheid neerleggen, maar dat gaat veranderen. Elektroconvulsietherapie Elektroconvulsietherapie als dwangbehandeling : gevalsbeschrijving / Kats, S., ...[et al.] In : Tijdschrift voor psychiatrie. - Jrg 45 , nr. 1 (2003) ; p. 45-49 Frankevyle, M. Recht (dwang)behandeling gewijzigd / Frankevyle, M., Welie, S. In : Pvpkrant. - Jrg. 18, nr. 2 (zomer 2008) ; p. 6-7 In de wet bopz zijn per 1 juni 2008 een aantal belangrijke wijzigingen doorgevoerd. Wat is het verschil tussen de oude en de nieuwe regeling? Hoe gaat dit in de praktijk er uitzien en de grootste vraag: is deze wijziging nu in het voordeel of in het nadeel van mij als cliënt? Gool, M. van Conferentie belicht visies op dwang : maatschappij wil meer veiligheid / Gool, M. van In : PVPkrant. - Jrg. 16, nr. 4 (winter 2006) ; p. 2-3 Bespreking van de conferentie Dwang in Zwang georganiseerd door Stichting Pandora en het Haags Wegloophuis 'De Vluchthaven'. GW Verdeelde reacties op Wet verplichte ggz / GW In : PVPkrant. - Jrg. 19, nr. 1 (lente 2009) ; p. 4 Reacties op het wetsvoorstel verplichte ggz opgesteld als opvolger van de Wet Bopz. Is het concept een verbetering vergeleken met de Wet Bopz? Stichting Pandora vindt het eenaanzienlijke verzwakking van de rechtspositie van psychiatrische patiënten omdat hiermee een aanzienlijke uitbreiding van de mogelijkheden en toepassing van dwangbehandeling zal komen. Hardeman, E. Haken & ogen aan zelfbinding / Hardeman, E. In : Psy. - Jrg. 10, nr. 11 (20 okt. 2006) ; p. 9 Zelfbinding wordt eindelijk als instrument opgenomen in de dwangwet Bopz. Lise Broekaar van Stichting Pandora is hier blij mee maar om de belangen van de cliënt te waarborgen is een onafhankelijke toets vooraf door de rechter onmisbaar. Hezewijk, W.J.M. van Een omstreden experiment : observatiemachtiging brengt de missie van psychiatrie in gevaar / Hezewijk, W.J.M. van In : Medisch Contact - Jrg. 60, nr. 50 (16 dec. 2005) ; p. 2024-2026 Met de op 1 januari in te voeren observatiemachtiging is voor een gedwongen opname niet langer vooraf een psychiatrische diagnose noodzakelijk. Psychiaters dreigen hiermee de verlengde arm van overlastbestrijders te worden. Hoe Hoe nu verder na de Wet Bopz? / Landeweer, E., ...[et al.] In : Maandblad Geestelijke volksgezondheid. - Jrg. 63, nr. 4 (2008) ; p. 286-290 De auteurs zijn blij met het voorstel van de evaluatiecommissie aan het kabinet om per regio een commissie psychiatrische zorg op te richten. Tegelijk met de introductie van deze commissie moet naar hun oordeel een wetgevingstraject worden gestart waarbij alle partijen betrokken zijn.


BOPZ / juni 2009 12/16

Hofstee, R. Weg met de Wet BOPZ? : de Cliëntenbond en Stichting Pandora plaatsen kritische aanttekeningen bij de roep om meer mogelijkheden voor dwangbehandeling / Hofstee, R., Andringa, C. In : Pvp krant - Jrg. 14, nr. 2 (zomer 2004) ; p. 4-5 Froukje Bos van Stichting Pandora vindt de discussie over meer mogelijkheden tot dwangbehandeling heel weinig doordacht. Wat er nodig is, is betere crisisopvang, meer bedden, meer continuïteit van zorg, preventie, nazorg, perspectief. Dwang moet je voorkomen. Hondius, A. Dwangbehandeling en medicijnveiligheid / Hondius, A., Beest, R. van In : Maandblad Geestelijke volksgezondheid. - Jrg. 61, nr. 7/8 (2006) ; p. 600-602 Reactie op de gelijknamige brief van Froukje Bos (MGv 06-4). De auteurs zijn het met Froukje Bos van Stichting Pandora eens dat meer onderzoek noodzakelijk is naar veiligheidsrisico's en effecten van dwangmedicatie. De auteurs willen echter niet wachten op de resultaten van langlopend onderzoek omdat ze vinden dat veel mensen dan tekort wordt gedaan door hen een effectieve behandeling te ontzeggen. Hoopen, H. ten Observatiemachtiging overbodig en schadelijk? / Hoopen, H. ten In : Maandblad Geestelijke volksgezondheid - Jrg. 85, nr. 4 (2003) ; p. 325-327 Volgens de auteur is de observatiemachtiging overbodig. Het is al jarenlang mogelijk om met behulp van de rechterlijke macht gevaarlijke situaties die zeer waarschijnlijk het gevolg zijn van een geestesstoornis te doorbreken. Hunsche, P. Uitwerking BOPZ nog steeds onduidelijk : zelfbinding contra ambulante dwang / Hunsche, P. In : Deviant - Jrg. 6, nr. 24 (maart 2000) ; p. 8-11 De auteur is van mening dat wetgeving over de voorwaardelijke machtiging nooit mag plaatsvinden zonder tegelijkertijd een goede wettelijke regeling van zelfbinding. Keurentjes, R.B.M. De voorwaardelijke machtiging en de observatiemachtiging in de Wet Bopz: een bijzonder staaltje wetgeving / Keurentjes, R.B.M. In : Tijdschrift voor Gezondheidsrecht - Jrg. 26, nr. 8 (2002) ; p. 527-535 Beschrijving van de wetswijziging in het bijzonder in vergelijking tot het oorspronkelijke voorstel. Daarbij zal tevens aandacht besteed worden aan het Europees verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden en zal kort iets worden gezegd over de rol van de patiëntenvertrouwensperoon in geval van een voorwaardelijke machtiging. Klippe, H. van de Buiten de orde : kiezen moet / Klippe, H. van de In : Maandblad Geestelijke volksgezondheid - Jrg. 3 (2001) ; p. 292-293 Kritische beschouwing over het wetsvoorstel Voorwaardelijke rechterlijke machtiging. Hij of zij voor wie een dergelijke machtiging wordt afgegeven moet ofwel zich een dwangopname in een psychiatrisch ziekenhuis laten welgevallen of zich houden aan voorwaarden die zijn vastgelegd in een behandelingsplan. Klippe, H. van de Buiten de orde : van bestwil naar gevaar, en terug / Klippe, H. van de In : Maandblad Geestelijke volksgezondheid - Jrg. 55, nr. 4 (2000) ; p. 410-412 Stichting Pandora, 2e Constantijn Huygensstraat 77, 1054 CS Amsterdam [email protected] / www.stichtingpandora.nl

BOPZ / juni 2009 13/16

De wet Bopz wordt aangepast op meer dan 'technische punten'. Kamerleden die terug willen grijpen op dwang om bestwil worden gewaarschuwd door de auteur, inmiddels lid van het 'establishment', zoals ze zelf met spijt constateert. Klippe, H. van de Klachten onder de Wet BOPZ : de stand van zaken in de instellingen / Klippe, H. van de, Kaskens H. In : Maandblad Geestelijke Volksgezondheid. - Jrg. 51, nr. 1 (januari 1996) ; p. 18-23 Resultaat van een onderzoek onder instellingen die met de BOPZ te maken hebben. Klachteninstanties zijn er overal wel te vinden, maar de werkzaamheid laat vaak te wensen over. Klippe, H. van de Het naderend einde van de Bopz / Klippe, H. van de In : Maandblad Geestelijke volksgezondheid - Jrg. 59, nr. 10 (2004) ; p. 894-896 De auteur houdt zich al 25 jaar bezig met de wetgeving op het gebied van dwang in de psychiatrie. Ze zet kantekeningen bij het huidige maatschappelijke debat over dwangtoepassing. Klippe, H. van de Het toepassen van dwang : MGv-bijdragen aan een debat in de Nederlandse psychiatrie tussen 1968 en 1978 / Klippe, H. van de In : Maandblad Geestelijke volksgezondheid - Jrg. 60, nr.12 (2005) ; p. 1207-1218 Hoe werd in de jaren zeventig geschreven in het Maandblad over dwang. Voor deze periode wordt gekozen omdat de positities nog niet zo vastlagen en de psychiatrische patiënten hun stem verhieven. Aan het slot wordt een vergelijking met het heden getrokken. Klumpen, H. Humanisering afdelingen sleutel om trauma's te voorkomen :verslag / Klumpen, H. In : Deviant. - Jrg. 13, nr. 53 (juni 2007) ; p. 24-25 Verslag van de werkconferentie georganiseerd door de werkgroep Dwang en Drang van de vereniging Landelijk Platform van cliënten en familieorganisaties in de GGZ. Op de conferentie werd eensgezind gesproken over het tegengaan van dwang en drang Knuttel, M. Voorwaardelijke machtiging verhoogt ongelijkheid / Knuttel, M. In : Versie - Jrg. 18, nr,.4 (dec. 2000) ; p. 52-57 Het wetsvoorstel inzake de voorwaardelijke rechterlijke machtiging heeft verregaande consequenties. Het opent de deuren om onder minder strikte voorwaarden dwang toe te passen. Het vergroot de machtsongelijkheid tussen patiënt en behandelaar en legitimeert dwang toepassing in de thuissituatie, aldus Stichting Pandora, belangenbehartiger van cliënten in de GGZ, in een brief aan de Tweede Kamer. Koger, H. Verschil in opvatting over het vraagstuk dwang in de psychiatrie / Koger, H. In : Ypsilon nieuws - Jrg. 22, nr. 2 (april 2006) ; p. 13-14 Reactie op het verslag van Mariët Slaats in Ypsilon nieuws van februari 2006. In het verslag komt niet naar voren dat er vormen van dwang zijn waarover door de diverse organisaties van patiënten en families oa. Pandora, verschillend wordt gedacht. Landeweer, E. Dwang in zwang / Landeweer, E. In : Maandblad Geestelijke volksgezondheid. - Jrg. 62, nr. 4 (2007) ; p. 334-336


BOPZ / juni 2009 14/16

Verslag van de gelijknamige conferentie, georganiseerd door het Haags Wegloophuis 'De Vluchthaven en Stichting Pandora op 10 november 2006 in Den Haag. Langelaan, M. Annet van der Hoek : 'Toch een beetje eigen bestwil' / Langelaan, M. In : Psy - Jrg. 5, nr. 1 (25 jan. 2001) ; p. 12-15 Tweede-Kamerlid Annet van der Hoek (PvdA) wil dat er voor onbenaderbare patiënten zonder ziekte-inzicht een gedwongen proef- of observatieplaatsing mogelijk wordt. Daarvoor wil zij de bopz aanpassen. Langelaan, M. Dwang op de schop : exit bopz / Langelaan, M. In : Psy -Jrg. 8, nr. 2 (20 feb. 2004) ; p. 10-11 Alles wijst erop dat de dwangwet bopz z'n langste tijd heeft gehad. Politici willen hem zo oprekken dat ze er overlast mee kunnen bestrijden, psychiaters pleiten voor een wet waarmee ze snel onder dwang kunnen behandelen en justitie wil af van al die gestoorden in het gevang. De tijdgeest heeft de Bopz ingehaald. Langelaan, M. Evaluatie : spanning hoort bij Bopz / Langelaan, M. In : Psy. - Jrg. 6, nr. 7 (6 juni 2002) ; p. 21 De evaluatiecommissie die door minister Borst is ingesteld vindt dat de wet bopz nog niet op alle fronten goed functioneert. De commissie komt in haar eindevaluatie met 35 aanbevelingen die tot verbeteringen moeten leiden. Legemaate, J. Het klachtrecht van de Wet Bopz: nieuwe ontwikkelingen / Legemaate, J. In : Maandblad Geestelijke volksgezondheid - Jrg. 55, nr. 2 (2000) ; p.115-121 De evaluatie van de bopz-klachtenregeling vond in 1996 plaats. In een wetsvoorstel dat de regering in mei 1999 bij de tweede kamer heeft ingediend, worden naar aanleiding van deze evaluatie enkele belangrijke wijzigingen van de bopz-klachtenregeling voorgesteld. Deze worden in dit artikel besproken. Legemaate, J. De klachtencommissie Bopz: eindelijk rust aan het front? / Legemaate, J. In : Tijdschrift voor gezondheidsrecht - Jrg. 26, nr. 7 (2002) ; p. 448-456 Aandacht voor de ontwikkelingen die zich de afgelopen jaren rond het bopz-klachtrecht hebben voorgedaan en voor de vragen die deze ontwikkelingen oproepen ten aanzien van de toekomstige regeling en toepassing van de bopz-klachtenprocedure. Lucieer, J. Zover mag het niet komen : een bevel op basis van artikel 24 Wet BOPZ / Lucieer, J. In : Medisch Contact - Jrg. 56, nr. 37 (14 sept. 2001) ; p. 1322-1323 Onlangs moest via een kort geding een opnameplaats worden afgedwongen voor een patiënt met IBS. De inspectie voor de GGZ moest er zelfs aan te pas komen. Een zorgwekkende situatie, die vraagt om uitleg. Lucieer, J. BOPZ beter benutten : besluitvorming observatiemachtiging in beslissend stadium / Lucieer, J. In : Medisch Contact - Jrg. 57, nr. 26/27 (28 juni 2002) ; p. 1031-1032 Een observatiemachtiging in de wet bopz versterkt niet de rechten van de patiënt maar speelt in op de groeiende onvrede binnen de samenleving. Als de Eerste Kamer akkoord gaat met de wetswijziging wordt getornd aan het autonomiebeginsel van de individuele burger. Stichting Pandora, 2e Constantijn Huygensstraat 77, 1054 CS Amsterdam [email protected] / www.stichtingpandora.nl

BOPZ / juni 2009 15/16

Manni, P. De Bopz geëvalueerd / Manni, P. In : Deviant. –Jrg. -13, nr. 54 (sept. 2007) ; p. 34 De belangrijkste bevindingen uit de evaluatie van de Bopz Manni, P. Dwang gemakkelijker in de Bopz / Manni, P. In : Deviant. - Jrg. 14, nr. 57 (juni 2008) ; p. 33 De auteur is van mening dat er nu helemaal geen gevaar meer hoeft te zijn om tegen je zin onder dwang behandeld te kunnen worden. Roode, R. de Hulp onder dwang : kamer worstelt met wijziging van de BOPZ / Roode, R. de In : Medisch Contact - Jrg. 57, nr. 4 (25 jan. 2002) ; p. 124-127 In politiek Den Haag vindt een debat plaats over een wetsvoorstel voor een voorwaardelijke rechterlijke machtiging in de wet BOPZ. De auteur vindt dat een amendement op dit wetsvoorstel, om de mogelijkheden voor intramurale dwangbehandeling te verruimen ten onrechte weinig kritiek in het debat ondervond. Een tweede amendement over de observatiemachtiging leidde terecht tot heftige discussies. Roode, R.P. de Jurisprudentieoverzicht BOPZ / Roode, R.P. de In : Tijdschrift voor Gezondheidsrecht. - Jrg. 24, nr. 5 (2000) : p. 299-304 Overzicht van de BOPZ-jurisprudentie uit de periode 1997-1999. Rooijen, M. van Bopz moet op de helling : behandelen onder dwang met clozapine / Rooijen, M. van In : Psy - Jrg. 7, nr. 7 (30 mei 2003) ; p. 4-6 Ggz-instelling Noord-Holland -Noord is blij met de verruiming van de wet bopz. Het maakt het mogelijk psychiatrische patiënten die gedwongen zijn opgenomen eerder onder dwang te behandelen. Het is nog onbekend wanneer de wetsverruiming in werking treedt. De psychiaters van GGZ Noord Holland behandelen al onder dwang, ook met het niet onomstreden clozapine. Rooijen, M. van Discussie brandt los over gedwongen opnames voor overlastveroorzakers : 'Ggz mag geen lapmidel zijn om overlast te bestrijden' / Rooijen, M. van In : Zorg en welzijn - Nr. 6, (6 april 2001) ; p. 18-19 Schoemaker, B. Ambulante dwangbehandeling : Borst tegen gedwongen proefopname / Schoemaker, B. In : Psy - Jrg. 5, nr. 6 (10 mei 2001) ; p. 30-31 Het voorstel van de PvdA om een observatieopname onder dwang te introduceren voor 'zorgwekkende zorgvermijders' vindt geen gehoor bij minister Borst. De cliëntenorganisaties hebben bezwaren tegen het wetsvoorstel omdat het in hun ogen een ernstige ondermijning is van de rechten van mensen met psychiatrische problemen. Veldhuizen, J.R. van Dwang en drang : een cultuurverandering in de psychiatrie / Veldhuizen, J.R. van In : Medisch Contact - Jrg. 57, nr. 40 (4 okt. 2002) ; p. 1443-1445 De voorgestelde wetswijziging over de observatiemachtiging in de wet bopz stuit op veel tegenstand. Volgens de auteur kan deze machtiging voor sommige patiënten in bepaalde situaties van nut zijn.


BOPZ / juni 2009 16/16

Veldhuizen, J.R. van Van dwangopname naar dwangbehandeling : wet BOPZ voldoet niet / Veldhuizen, J.R. van In : Medisch Contact - Jrg. 57, nr. 19 (7 mei 2004) ; p. 766-768 Pleidooi voor een nieuwe wet, een 'behandelwet': de wet Bijzondere Behandeling en zorg in de psychiatrie (BBZP), die doelt op eerdere dwang en vooral op dwangbehadeling tegenover opsluiten. De Wet bijzondere opnemingen psychiatrische ziekenhuizen (BOPZ) voldoet niet. Veldhuizen, R. Op de stoel van de rechter / Veldhuizen, R.J. In : De Psychiater - Jrg. 11, nr. 5 (sept. 2004) ; p. 11 De Tweede-Kamercommissie hield onlangs een rondetafelgesprek over de Wet bijzondere opnemingen psychiatrische ziekenhuizen (BOPZ) en de door de NVvP voorgestane behandelwet. 's Ochtends spraken patiënten- en familievertegenwoordigers. De Cliëntenbond en Stichting Pandora waren tegen nieuwe wetgeving en ruimere criteria. Naar hun indruk gaan psychiaters te vaak 'op de stoel' van de rechter zitten. Wetsvoorstel Wetsvoorstel voorwaardelijke machtiging en dwangbehandeling In : PVPkrant. - Jrg. 16, nr. 2 (zomer 2006) ; p.9 Aandacht voor de het wetsvoorstel tot wijziging van de bopz dat in het voorjaar is verschenen. Het voorstel betreft: een aanpassing van de vereisten voor de voorwaardelijke machtiging, ten tweede een uitbreiding van de gronden voor klinische dwangbehandeling. Ook wordt ingegaan op de reactie van de Stichting PVP. Wijck, F. van Observatiemachtiging te snel terzijde geschoven : pleidooi voor een meer open houding ten opzichte van de observatiemachtiging / Wijck, C. van der In : Psychiater. - Jrg. 14, nr. 4 (april 2007) ; p. 25 27 De introductie van de observatiemachtiging is met zoveel controverse gepaard gegaan dat er nauwelijks gebruik van wordt gemaakt. Volgens psychiater van Veldhuizen verdient de observatiemachtiging nog een kans. Er is veel discussie over de machtiging ontstaan omdat de angst was dat die zou worden misbruikt om overlast te bestrijden. Zee, H. van Gedwongen opname geen 'echte oplossing'! / Zee, H. van der, Smit, C. In : Bulletin van de Cliëntenbond in de GGZ - Jrg. 28, nr. 1 (voorjaar 2000) ; p. 12-14 De auteurs, werkzaam bij Stichting Pandora, zijn van mening dat een verruiming van de wet BOPZ geen oplossing biedt voor de gesignaleerde problemen. Oplossingen dienen veel meer te gaan in de richting van een gevarieerd aanbod van kleinschalige woonvoorzieningen, zoals een sociaal logement. Aan zo'n woonvoorziening zou een laagdrempelig zorgaanbod gekoppeld moeten worden, een stuk sociale steun. Zuijderhoudt, R. De opvolger van de Bopz: de wet verplichte geestelijke gezondheidszorg / Zuijderhoudt, R. In : De Psychiater. - Jrg. 16, nr.2 (febr. 2009) ; p.29-31 Samenvatting van de wet verplichte geestelijke gezondheidszorg, de opvolger van de wet bijzondere opnemingen psychiatrische ziekenhuizen.

Deze literatuur is aanwezig in de bibliotheek van Stichting Pandora.


juni 2009 BOPZ. literatuurlijst. Stichting Pandora

Recommend Documents