Joanne van Emmerik & Marianne Driessen 24 mei 2012
KANSRIJKE DOORSTROOM VAN MBO NAAR HBO?
Inhoud • • • • •
Achtergrond onderzoek Methode Versant Pro Speaking & Writing Resultaten Discussie
De cijfers: instroom in het hbo Aantal ingeschreven studenten laatste 20 jaar gestegen met 64%, van 259.000 in 1992 naar 424.000 in 2011 Instroom hbo, 2011/2012
102.525
Vanuit mbo
30.757 (30%)
Vanuit havo
44.086 (43%)
Uit: HBO-raad. (februari 2012) Feiten en cijfers.
De cijfers: uitstroom in het hbo Mbo
Havo
Uitval na 1e jaar (instroom 2009)
21%
13%
Uitval na 3e jaar (instroom 2007)
28%
18%
Diploma na 5 jaar (instroom 2005)
56%
50%
Diploma na 8 jaar (instroom 2002)
68%
73%
Uit: HBO-raad. (februari 2012) Feiten en cijfers.
De cijfers: conclusie • Instroom vanuit havo en mbo neemt toe • Havisten en mbo’ers verschillen in rendement en uitval: bij mbo’ers is de uitval (te) hoog, maar ze hebben wel vaker binnen 5 jaar een diploma
Engels op mbo • Vanaf kwalificatiedossiers 2012-2013 • Niveau 4: generieke eisen Engels – B1 (lezen, luisteren) – A2 (spreken, gesprekken, schrijven) • Niveau 4: centrale examinering lezen en luisteren (voor studenten die 2017-2018 mbo-4 afronden)
Engels op mbo • Examinering MVT is de verantwoordelijkheid van de instelling • Instellingsexamens: – Voor beroepsgerichte eisen MVT – Voor generieke eisen Engels (m.u.v. lezenluisteren) • Wel kwaliteitscontrole door de Inspectie • Scholen kunnen kiezen voor hun eigen benadering
Engels op hbo • IBL-opleidingen: B2/C1 • Bepaalde kennis van Engels wordt verondersteld – Havo streefniveau: Lezen B1/B2, luisteren B1, schrijven B1, spreken/gesprekken voeren B1+
Hbo-docenten over mbo-studenten • “Ik denk dat er een enorm verschil is tussen lezen, luisteren en gespreksvaardigheden aan de ene kant en grammatica en schrijfvaardigheid aan de andere kant” • “Ze zijn zeer zwak in schrijfvaardigheid, hebben een beperkte woordenschat en hebben slechts zeer basale kennis van grammatica. Ze overschatten zichzelf omdat ze het mbo hebben verlaten met B2 op het diploma. En dan komen ze hier en dan hebben ze ineens moeite met Engels”
Onderzoeksvragen • Wat is het niveau Engels van instromende mbo-studenten op het hbo? • Hoe kunnen de verschillen verklaard worden (B1 op mbo ≠ B1 op hbo)?
Methode: Instrumenten • Bepaling niveau Engels: – Individuele eindexamenresultaten Engels mbo – Versant Pro Speaking & Writing – Afname 1e semester hbo • Perceptie hbo-docenten Engels: – Vragenlijst – Checklist
Versant Pro Speaking & Writing • Vier vaardigheden: lezen, luisteren, spreken, schrijven • Uitslag gerelateerd aan CEF • Afname via computer • Automatische scoring via spraakherkenning • Tijdsduur: ± 60 minuten
Vragenlijst docenten Onderdelen: • Kennisvragen ERK • Pedagogisch-didactisch klimaat • Verwachtingen niveau Engels • Perceptie niveau Engels
Checklist docenten • Gebaseerd op Europees Taalportfolio • Opdracht: Geef aan hoe de gemiddelde mbo-student zich kan redden in de omschreven situatie • 4 vaardigheden, 6 situaties (2 A2, 2 B1, 2 B2)
Voorbeeld Dat kan de mbostudent bij aanvang Situatie
Uitleg
van de opleiding: nog niet
1. Je bent met de auto op reis in het
Dit gaat meestal heel snel. Je moet
buitenland. Je luistert naar de
het stukje herkennen wat voor jou
verkeersinformatie op de radio om te
belangrijk is, en dat stukje goed
horen of en waar files zijn.
begrijpen.
2. Je bent op bezoek bij een
Het verhaal van de chef is wat
buitenlands bedrijf. De chef van de
ingewikkeld en niet goed
werkvloer vertelt een uitgebreid
gestructureerd.
verhaal over het productieproces Jij
Maar jij weet van het onderwerp wel
begrijpt voldoende om je een beeld te wat af; je kent vergelijkbare bedrijven. vormen van hoe ze in dat bedrijf werken.
met
met
moeite gemak
Methode: Deelnemers Studenten (N=39, incl. 2 havo): • Hogeschool Zeeland: 4 toerisme, 3 IBL • Avans (Den Bosch): 31 commerciële economie • 15 mbo-instellingen Docenten: • Vragenlijst: 15 docenten • Checklist: 10 docenten
Resultaten Versant: spreken • 7,8% A2 • 44,7% B1 • 36,8% B2
Resultaten Versant: schrijven • 16% A2 • 50% B1 • >30% B2
Resultaten Versant: lezen • 10% A2 • 42,1% B1 • 39,5% B2
Resultaten Versant: Luisteren • 18% A2 • 21,1% B1 • 47,4% B2
Mbo: Uitstroomniveau Engels (N=26) 16 16
15
14
13 12
12
12 10 10
9 8
B1
8 6
B2
5
C1
4 2 2
A2
1
1
0
MBO MBO speaking listening
MBO reading
MBO writing
Resultaten uitstroom mbo vs Versant • Geen significante verschillen tussen eindexamen en Versant • De resultaten op de Versant tonen aan dat het gemiddelde niveau van de mbo-leerling rond B1-B2 ligt. • Hoogste scores op luistervaardigheid (47% B2), laagste scores op schrijven (50% B1)
Vragenlijst Perceptie
vs
Verwachting
100%
100%
90%
90%
80%
80%
70%
70%
60%
60%
50%
B2
50%
B2
40%
B1
40%
B1
30%
A2
30%
A2
20%
A1
20%
A1
10%
10%
0%
0%
Checklist • Mbo-studenten kunnen schrijftaken op B2 niet maken (88%), en op B1 en A2 slechts met moeite (75%) • Mbo-studenten hebben moeite met B2 spreekvaardigheid (88%) luistervaardigheid (75%) leesvaardigheid (62,5%)
Voorlopige conclusies • Het gemiddelde ERK-niveau van de mbo-leerling ligt rond B1-B2 • Hoogste scores op luistervaardigheid (47% B2), laagste scores op schrijven (50% B1) • Hbo-docenten verwachten niveau B1, maar denken dat mbo-studenten dit niveau nog niet hebben => Meer onderzoek nodig!
Discussie: (10 minuten) • Hoe komt het dat de perceptie van het niveau Engels niet overeenkomt met de werkelijkheid? • Schrijf op de kaartjes • Groepsdiscussie
Stelling Voor een kansrijke doorstroom mbo-hbo, is het noodzakelijk dat manieren van toetsen en beoordelen gestroomlijnd worden
Publicatie Aanvullende panelbeoordeling hbo-bachelor International Business and Languages (oktober, 2011) http://search.nvao.net/files/4f2169058e140_rappo rt%20aanvullend%20hboba%20International%20Business%20and%20Lang uages.pdf
Joanne van Emmerik
[email protected] 06-53749280
Marianne Driessen
[email protected] 06-10970957
KANSRIJKE DOORSTROOM VAN MBO NAAR HBO? Pettelaarpark 1
Postbus 1585
5200 BP ‘s-Hertogenbosch
www.cinop.nl
