JCB-Project, Pune (India)
juli-augustus 2003
Beste mensen, Dit maal is de nieuwsbrief extra lang omdat het twee maanden beslaat. Ik overweeg om de nieuwsbrief vaker eens per 2 maanden te laten verschijnen, maar helemaal zeker is dat nog niet. In deze nieuwsbrief aandacht voor uiteenlopende zaken. De afsluitende rubriek “En dan dit nog” is qua lengte wat uit de hand gelopen. Mijn excuses voor het mogelijke ongemak. In juli was het eindverslag voor het eerste jaar gereed en opgestuurd naar de partnerorganisaties. Ook is een plan uitgewerkt voor het tweede jaar met daarin onder andere veel aandacht voor het verstevigen van het bestuur van Janadhar en fondsenwerving. Onze medewerkster Suman was in het ziekenhuis opgenomen voor een dringende operatie aan haar baarmoeder. Via contacten van Janadhar worden kansarmen in het overheidsziekenhuis geholpen tegen zeer lage kosten. In het geval van Suman was de rekening meer dan 40 maal lager dan in een privé-ziekenhuis, waar men minstens 20.000 Roepies vraagt voor deze operatie. Ondertussen is Janadhar overleg begonnen met het hoog aangeschreven Lata Mangeshkar Ziekenhuis over samenwerking op dezelfde wijze als we dat nu doen met het overheidsziekenhuis. Het Lata Mangeshkar Ziekenhuis is namelijk veel dichter bij ons in de buurt. Voor de kenners van Indiase muziek - het ziekenhuis is inderdaad genoemd naar Indiaas bekendste zangeres die meer dan 28.000 liedjes op haar naam heeft staan. Zij heeft financieel flink bijgedragen aan de totstandkoming van het ziekenhuis. Homepage De homepage van Stichting SHARE staat eindelijk op het Internet. De homepage bevat veel informatie over Janadhar en het JCB-project. - SHARE pagina’s: http://home.tiscali.nl/stichting_share/homepage - JCB-pagina’s: http://home.tiscali.nl/stichting_share/homepage/jcb/j_index.htm Training Janadhar wil ook haar medewerksters in staat stellen om bij te leren en hun positie op de arbeidsmarkt te verbeteren. Over assistent sociaal werkster (ASW) Aruna berichtte ik al eerder. Zij is nooit naar school geweest, maar ze heeft inmiddels leren lezen en schrijven. Ze is zeer gemotiveerd en ze wil volgend jaar zomer meedoen aan het staatsexamen voor de 4e klas (zeg maar basisschool). ASW Padma is een school drop-out. Ze heeft 12e klas (ongeveer VWO) en wilde graag sociologie studeren (hbo-niveau). Maar daar is een streep door gehaald door haar huwelijk en, zoals dat hier gebruikelijk is, de komst van haar kinderen direct daarna. Nu gaat ze met steun van Janadhar de draad weer oppakken. De bedoeling is om de hbo-studie binnen 3 jaar af te ronden en daarna de 1-jarige studie Sociaal Werk te gaan volgen. Door deze voorbeelden zijn de andere ASWs ook gemotiveerd om weer naar school te gaan. Het gaat in de meeste gevallen afmaken van scholing die gestrand is door omstandigheden, heel vaak is dat een huwelijk. Ook de sociaal werksters hebben niet stil gezeten. Bokil heeft een computercursus met succes afgesloten. Usha, onze sociaal werkster van het eerste uur, heeft het afgelopen jaar hard gestudeerd en dat is beloond met het behalen van het Diploma Sociaal Werk. Projecten Het werk op de twee projectlocaties gaat succesvol door en het aantal vrouwen dat deelneemt aan onze activiteiten groeit nog steeds. Er wordt hard gewerkt aan bewustwording, training en groepsvorming. Maar de boog is niet altijd gespannen. Tijdens de bijeenkomsten is ook tijd voor ontspanning en plezier maken.
Nagpanchami festival in Sutardara
Met tieners praten over het eigen lichaam
In samenwerking met het Indian Institute of Education heeft Janadhar weer een paar bewustwordingsbijeenkomsten georganiseerd. Het onderwerp was dit maal “menskunde” – wat zit er allemaal in je eigen lichaam en hoe werkt het. Dit onderwerp is met twee verschillende doelgroepen besproken – tienermeisjes en volwassen vrouwen. Deze voorlichting is een opstapje naar serieuzere zaken zoals geboortebeperking, hygiëne en aids-preventie. Onlangs is een vierde Vrouwen Spaargroep gestart in de wijk Sutardara. Volwassenen onderwijs wordt dagelijks gegeven in een tempel in de wijk Sutardara en in een gehuurde hut in de wijk Mhatoba Nagar. Onze assistent sociaal werksters geven zelf steeds meer lessen. Excursies Ook in de afgelopen periode hebben leden van de verschillende vrouwengroepen samen met Janadhar een paar excursies georganiseerd. De bedoeling van deze excursies in bijdragen aan bewustwording, iets leren, contacten leggen en onderlinge groepsvorming versterken. In juli zijn de vrouwen op bezoek geweest bij een expositie over de gezondheidszorg die bij ons in de buurt werd georganiseerd. Er werden films vertoond over operaties, er waren posters die het functioneren van het menselijk lichaam uitlegden, er waren geprepareerde organen en embryo’s te zien, en er waren dokters om allerhande vragen te beantwoorden.
Vragen stellen aan doktoren en films en posters bekijken tijdens een “health” expo in Pune In augustus zijn de vrouwen op bezoek geweest bij de vrouwenorganisatie Pune Mahila Mandal in het zuiden van de stad. Deze organisatie helpt kansarme vrouwen onder meer met het leren van een beroep en het opzetten van coöperaties. Tijdens deze trip werden het nuttige en aangename verenigd. Na het bezoek aan de particuliere organisatie bezochten de vrouwen de (hier) bekende tempel van Parvati (de vrouw van de god Shiva) die gesitueerd is op de top van een heuvel.
2
Een vak leren bij de Pune Mahila Mandal
Samen ontspannen bij de Parvati tempel
En dan dit nog (in het nieuws): Opnieuw ontploften twee bommen in Bombay. Er komt geen einde aan de nieuwe serie bomaanslagen in de hoofdstad van Maharashtra. Dit maal waren er veel slachtoffers. De deelstaatoverheid is opnieuw in verlegenheid gebracht en de oppositie vroeg direct om het onslag van de Chief-Minister van de deelstaat gevraagd (uiteraard zou ik zeggen want binnen een half jaar zijn er verkiezingen). Een paar dagen later volgde nog een serieus incident. Tijdens de Kumbh Mela, een groot Hindoefestival, in de stad Nasik (Maharashtra) zijn in de chaos vele mensen onder de voet gelopen. Naar schatting zijn er 41 doden gevallen en 150 gewonden. Onvoldoende veiligheidsvoorzieningen en slechte organisatie werd er direct geroepen en de beschuldigende vinger werd opnieuw naar de deelstaatoverheid gewezen. Er wordt echter gezegd dat enkele saddhoes (heilige mannen) zilveren munten hadden rondgestrooid wat aanleiding was voor een groot tumult. Ook wordt gezegd dat de gebruikelijke laksheid en onwil bij het volk om regels op te volgen mede oorzaak zijn. Tijdens dit festival dat ongeveer een maand duurt worden meer dan 5 miljoen bezoekers verwacht die een dip willen nemen in de heilige rivier de Godavari. De Hindoe mythologie vertelt dat de goden en demonen eens vochten om een pot met nectar die onsterfelijkheid zou geven. Tijdens het gevecht zijn 4 druppeltjes gemorst die op aarde terechtkwamen bij de huidige steden Nasik, Allahabad, Haridwar en Ujjain. Daar wordt beurtelings eens in de 12 jaar de Kumbh Mela gehouden. In Pune hebben we de afgelopen maanden al wat kleinere festivals gehad (zoals de geboorte van Krishna). Begin september is het weer tijd voor een hele grote – het festival voor de olifantgod Ganapati (in Marathi) of Ganesh (in Hindi). Overal in de stad zij al weer grote overdekte stands opgebouwd waar de olifantgod tijdelijk te zien zal zijn, met de gebruikelijke snoeiharde religieuze muziek op de achtergrond (menig rockband zal jaloers zijn op muren van luidsprekers die opgetrokken zijn). Nederlandse ontwikkelingshulp India heeft de bilaterale ontwikkelingssamenwerking (hulp van overheid naar overheid) met Nederland en andere donorlanden opgezegd. New Delhi heeft Nederlandse steun van ruim 70 miljoen euro niet meer nodig. Nederland moet het maar ergens anders besteden want India is niet meer arm. In tegendeel, aldus sommige optimisten, de Indiase economie groeit als kool en het land heeft een flinke financiële reserve opgebouwd. India is voedselexporteur geworden en geeft zelf ontwikkelingshulp! Maar deze medaille heeft ook een keerzijde. Volgens de Wereldbank is de financiële situatie van India nu ernstiger dan in 1991 en toen was het niet best. Het land zou op weg zijn naar een economische crisis. Volgens een verslag van de Verenigde Naties is er inderdaad behoorlijke groei en ontwikkeling, maar de groei is te weinig. India rent steeds harder, maar net hard genoeg om op dezelfde plek te blijven staan. En dat is flink onder aan de internationale ontwikkelingsladder. Er is ontwikkeling, maar er is veel te weinig aandacht voor belangrijke problemen zoals kindersterfte, HIV/AIDS en werkloosheid. De kranten staan regelmatig vol met kritiek. India heeft voedselvoorraden, maar wat hebben de armen eraan? Het rantsoeneringsysteem is door en door corrupt. In geval van nood bereiken de voedselvoorraden de hongerenden niet omdat de overheid geen transport zou 3
kunnen organiseren. Mensen lijden honger terwijl de voorraden wegrotten in de opslagschuren, aldus een artikel in een lokale krant. Het is ook een structureel probleem want bijna de helft van de Indiase kinderen zou ondervoed zijn. Hoe is de rol van de Indiase overheid in ontwikkeling eigenlijk? Volgens velen kan de Indiase overheid haar budget veel beter besteden. Is een Indiase atoombom nodig? En waarom moet India binnen 5 jaar een raket naar de maan sturen? Wil een rijk deel van de Indiase samenleving een supermacht worden over de rug van de armen die het allemaal niet kunnen volgen? De overheid is al vaak bekritiseerd voor de slechte uitvoer van plannen. De enorme bureaucratie is een groot obstakel in de vooruitgang en een uitnodiging voor corruptie. Altijd weer komt het woord “corruptie” bovendrijven. Volgens een recent artikel in een lokale krant spelen in het bestuur van India hebzucht, eigenmacht en populisme een steeds grotere rol. India zou geen democratie of bureaucratie meer genoemd mogen worden, maar een kleptocratie (vrij vertaald, een macht met een ziekelijke behoefte tot stelen). Je zou dus kunnen redeneren dat de stopzegging van de bilaterale hulp een zegen is. Tenminste, als het Nederlandse ontwikkelingsgeld niet voor de Indiase armen verloren gaat. Want armen zijn er nog altijd meer dan genoeg – 250 of 400 miljoen of daaromtrent. Niemand weet het precies (wat is armoede eigenlijk?). De Landelijke India Werkgroep suggereerde naar mijn idee terecht dat Nederland de steun zou moeten reserveren voor directe hulp via lokale particuliere organisaties. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. De bureaucratische hindernissen die de overheid heeft gecreëerd voor de particuliere organisaties om dergelijke buitenlandse steun te mogen ontvangen zijn gigantisch. Veel goede initiatieven zijn dus niet op deze manier te bereiken. Verder zou men ook goed moeten opletten aan welke organisaties de hulp wordt gegeven. Ook in het “vrijwilligerswereldje” worden termen als populisme, corruptie en kleptocratie veel gehoord, en niet ten onrechte. Moesson De moesson is bijna afgelopen. Pune heeft dit jaar minder dan 50% van de normale neerslag ontvangen. En “normaal” is hier in feite niet erg veel. Toch zijn enkele dreigende problemen voorlopig weer opgelost. De stuwmeren rond Pune zitten bijna vol. Dus wij zitten voorlopig niet zonder drinkwater. Ook de opwekking van elektriciteit in de waterkrachtcentrales is geen probleem want die kunnen op volle kracht draaien. Het stroomprobleem (om daar nog maar eens op terug te komen) zit onder andere in het gebrek aan capaciteit en de verouderde distributie. Een probleem dat lijkt op de situatie in noord Amerika. Alleen is een stroomstoring daar wereldnieuws omdat het eens in de 25 jaar gebeurd. Hier in Pune is het dagelijkse kost en alleen al om die reden geen nieuws. Tijdens het typen van de laatste twee alinea’s is de stroom al weer 2 maal uitgevallen. Ook gisteren was het weer eens een dag van aan-uit-aanuit. Maar de overheid heeft nu echt beterschap beloofd. Binnenkort zijn er geen stroomstoringen meer in Pune. We zijn uiteraard benieuwd. Gif Een paar maanden geleden berichtte ik over de vondst van gif in de meeste merken “mineraalwater” (vaak is dat gewoon kraanwater). Er is een gebruikelijke onderzoekscommissie ingesteld. Wat het uiteindelijke resultaat zal zijn is voor de meeste mensen met wie ik hierover gesproken heb wel duidelijk – niets, zoal gebruikelijk. Vorige maand maakte een milieuorganisatie in New Delhi bekend dat er in frisdranken van buitenlandse multinationals (vooral Pepsi en Coca-Cola) onacceptabel hoge concentraties landbouwgif zitten. Deze bedrijven zouden een dubbele standaard hanteren. Er volgden boycotacties en de politiek ging zich ermee bemoeien. Geen frisdranken meer in de regeringsgebouwen. Maar de cola’s lieten het er niet bij zitten. Ze plaatsten paginagrote advertenties in de kranten en ze gingen naar de hoogste rechter. Die gelaste een onderzoek bij een onafhankelijk en betrouwbaar laboratorium. Er zit geen gif in de onderzochte drankjes luidde de uitkomst. Nu was de milieuorganisatie op de tenen getrapt. De tests zouden niet kloppen en er zit wel degelijk teveel gif in de frisdranken... Het zal de lezer duidelijk zijn dat ook dit wel weer zo’n typische langlopende zaak zal gaan worden die door de vele nieuwe schandalen langzaam naar de achtergrond verdwijnt en die we vervolgens gewoon weer vergeten. Dan is het weer business as usual. Aan nieuwe schandalen wordt hard gewerkt. Ondertussen wordt in de media gesuggereerd dat er onacceptabel hoge concentraties landbouwgif in onze zuivelproducten zou zitten... Zou er misschien een verband zijn met de 4
wijze waarop hier met landbouwgif wordt omgesprongen? Er wordt nogal eens de indruk gewekt dat veel boeren strooien en spuiten met het idee: ”hoe meer, hoe beter”. Daarbij worden ook nog altijd verboden middelen gebruikt zoals DDT. Hockey Afgelopen weken is in Amstelveen de Champions Trophee gespeeld. Nederland met “Toen dee Noeyer” won de cup. De carnavaleske wijze waarop de Hollanders de zege vierden haalde hier de voorpagina met een grote kleurenfoto. Tijdens het toernooi ging de belangstelling natuurlijk vooral uit naar de prestaties van de Indiërs. De verwachtingen waren zeer hoog gespannen. Veel te hoog bleek al snel want India verloor de meeste wedstrijden. Maar Indiërs kunnen zich snel aanpassen en er onstond een nieuwe hoop. Als we van aardrivaal Pakistan winnen dan wordt alles verder vergeten. India stond lang achter, maar won in deze “heroïsche wedstrijd” met 7-4. De jongetjes in de buurt legden massaal hun cricketbats aan de kant en speelden hockey. Helaas verloor India een paar dagen later in de match om de 3e en 4e plaats, opnieuw tegen Pakistan. Er wordt niet meer gehockeyd in de buurt. Het is weer cricket, zoals het hoort. Mark Tully Tenslotte even aandacht voor twee boeken over India. Onlangs verscheen weer een zeer onderhoudend boek van Mark Tully, de Britse “Indiase” journalist en voormalig BBC correspondent. “India in Slow Motion” geeft net als zijn eerdere boek “No Full Stops in India” een prachtig eigentijds beeld van het leven in India. Tully spreekt met diverse interessante personen en reist van hot naar her. Er is aandacht voor cultuur, religie, ontwikkeling, overheid, bureaucratie, corruptie... Ik heb hier alleen de Engelstalige versie maar ik neem aan dat er ook een Nederlandse vertaling in de handel is.
Dat was het weer voor deze maand. Stuur gerust uw reacties
[email protected] Hartelijke groeten, Marcel van Kampen.
5