JAN PELLEGROM ORGANISATIEADVIES www.janpellegrom.nl
Info voor gastouders over inkomen en belastingen in 2008 Vooraf Deze informatie is vooral bedoeld voor gastouders die dit als bijverdienste doen en niet op basis van een arbeidsovereenkomst als gastouder werkzaam zijn en verder geen of nauwelijks andere inkomsten hebben uit een dienstverband. Maar ook anderen kunnen mogelijk hun voordeel doen met deze informatie. Deze brochure gaat in op vragen als: Moet je belasting betalen over je inkomsten als gastouder? Zo ja, hoeveel dan? En waarover eigenlijk? Ook is er aandacht voor de diverse heffingskortingen die ons belastingsysteem kent. Met deze informatie kunt u redelijk berekenen hoeveel u over houdt aan uw werk als gastouder. Overigens brengen wij vanaf 2008 een aparte brochure over aftrekbare kosten uit (www.janpellegrom.nl). Deze is ook van groot belang bij het berekenen van de uiteindelijke inkomsten die u als gastouder heeft. Alle informatie in deze brochure is gebaseerd op de huidige wetgeving. Mogelijk heeft u wel eens gehoord van de plannen die er zijn om geringe bijverdiensten ‘in en om het huis’ belastingvrij te maken. Met name zijn in het plan hulp in de huishouding, tuinwerkzaamheden en kinderoppas (dus ook gastouderopvang) als voorbeeld genoemd. De Raad voor Werk en Inkomen heeft in een aantal adviezen gepleit voor deze belastingvrije variant. In december 2007 heeft de regering echter te kennen gegeven niks te zien in deze mogelijkheid. Zij is van mening dat het beter is een aantal heffingskortingen (arbeidskorting en aanvullende combinatiekorting) te verhogen, zodat het financieel aantrekkelijker wordt te werken. Het recht van overdracht ( de uitbetaling) van de algemene heffingskorting, waar veel gezinnen gebruik van maken als een van beiden geen of nauwelijks inkomen heeft, wordt daarentegen stapsgewijs afgeschaft. Vanaf 2009 wordt het over te dragen bedrag met 6,67 procent per jaar verlaagd. Een uitzondering wordt gemaakt voor mensen die voor 1972 zijn geboren en/of kinderen tot en met 5 jaar hebben.
Belastingen en premies In principe moet iedereen die in Nederland met werken geld verdient, hier belasting over betalen. Gastouders dus ook! De belastingwetgeving vat inkomsten (bijverdiensten), die u verwerft met gastouderopvang, samen onder het kopje ‘resultaat uit overige werkzaamheden’ in de zogenaamde Box 1. Deze inkomsten worden dus ‘gewoon’ belast. Voor we gaan uitrekenen hoeveel belasting moet worden betaald, is het van belang eerst te bekijken waarover je belasting en premies moet betalen. Als gastouder ontvangt u een vergoeding per uur. Alles wat u in een jaar ontvangt, noemen we de opbrengsten. Om aan het belastbaar inkomen te komen, mag u eerst de kosten die u heeft gemaakt om deze opbrengsten te verwerven hiervan aftrekken. Opbrengsten min kosten is dan het zogenaamde resultaat (of: de inkomsten c.q. ‘de winst’). En u betaalt alleen belasting over ‘de winst’. Voorbeeld: U ontvangt € 6.000 per jaar en heeft, om dit inkomen te verwerven, jaarlijkse (zakelijke) kosten van € 1.000. Het resultaat is dan € 5.000 en hierover moet u belasting afdragen. In een aparte brochure komen we uitgebreid op het onderwerp kosten terug (zie www.janpellegrom.nl). Hoeveel belasting en premies u moet betalen, hangt uiteraard sterk af van de hoogte van uw ‘resultaat’. De belastingtarieven (box 1) in 2008:
Informatie voor gastouders over inkomen en belasting in 2008 Jan Pellegrom Organisatieadvies
versie 18 maart 2008 www.janpellegrom.nl
1
Schijf
Belastbaar inkomen uit werk en woning
1 2 3 4
t/m € 17.579 Van € 17.580 t/m € 31.589 Van € 31.590 t/m € 53.860 € 53.861 en hoger
Inkomstenbelasting en premie volksverzekering Tot 65 jaar 33,60% 41,85% 42% 52%
65 jaar en ouder 15,70% 23,95% 42% 52%
Het ‘belastingpercentage’ in de schijven 1 en 2 bestaat overigens voor het grootste deel uit premies voor de AOW, AWBZ (bijzondere zorg) en ANW (nabestaandenwet). De premie hiervoor bedraagt in totaal 31.15%. De rest is belasting (2,45% in schijf 1 en 10.70% in schijf 2). Voor 65plussers is het tarief in de eerste 2 schijven lager. Als u 65 jaar of ouder bent, hoeft u over uw inkomsten namelijk geen premie AOW (= 17,90%) meer te betalen. Daardoor is het bedrag van de premie volksverzekeringen lager dan voor personen jonger dan 65 jaar. De meeste gastouders zullen met hun inkomsten in schijf 1 vallen (een inkomen tot en met € 17.579 ). Indien u naast het gastouderschap een betaalde baan heeft, kan het natuurlijk best dat u in een hogere schijf valt en dus ook meer belasting moet betalen dan het laagste tarief. Voor alle duidelijkheid: Bij het vaststellen van de schijf waarin u valt als gastouders heeft u alleen te maken met uw eigen inkomsten. Die van uw partner tellen hierbij niet mee. De inkomstenbelasting wordt individueel vastgesteld. Iedereen met inkomsten uit arbeid moet dit dan ook zelf aangeven. Het mag niet worden overgedragen aan de partner. Met het berekenen van het bedrag aan inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen zijn we er echter nog niet. U moet niet alleen belasting/premie afdragen, maar ook een inkomensafhankelijke bijdrage (premie) voor de Zorgverzekeringswet. Deze premie bedraagt dit jaar voor gastouders 5,1%. Dat is fors meer dan de 4,4% in 2007. Ook voor het berekenen van deze premie moet u uitgaan van het feitelijke resultaat, ofwel de opbrengsten min de kosten. Mensen die naast het gastouderschap een betaalde baan hebben, weten dat ze over deze inkomsten in loondienst zelfs een percentage van 7,2% betalen. Overigens betaalt u deze premie maximaal over het inkomen tot circa € 32.000. Rekenvoorbeeld 1 (voor gastouder jongeren dan 65 jaar en geen andere inkomsten): Opbrengsten per jaar Aftrekbare kosten (let op: is bijvoorbeeld!) Resultaat/inkomsten
€ 6.000 € 1.000 € 5.000
Belasting/premie (33,60% over € 5.000) Premie zorgverzekeringswet (5,1% over € 5.000) Totaal belasting en premies
€ 1.680 € 255 € 1.935
Al met al draagt u aardig wat af over uw verdiensten. Maar, niet meteen getreurd. Onze belastingwet kent een interessant systeem om de ‘belastingdruk’ wat te verlagen: kortingen op de belastingafdracht. De kortingen Nederland kent een hele reeks kortingen op de belasting. Voor onze berekeningen beperken we ons in dit kader tot de algemene heffingskorting, de arbeidskorting en de (aanvullende) combinatiekorting. Algemene heffingskorting De algemene heffingskorting bedraagt dit jaar € 2.074 (€ 970 voor 65+-ers). Dit bedrag wordt ‘automatisch’ verrekend met de te betalen belasting. In rekenvoorbeeld 1 wordt het te betalen bedrag aan belasting en premies automatisch verrekend met de algemene heffingskorting (en arbeidskorting). Veel gastouders hebben (of hadden) naast hun gastouderschap namelijk geen andere inkomsten, zodat ze nog ‘beschikken’ over hun gehele algemene heffingskorting. In rekenvoorbeeld 1 kan het te betalen bedrag aan belasting en premies daardoor worden ‘weggestreept’ tegen de algemene heffingskorting. U houdt zelfs nog iets over. Het restant krijgt u, onder voorwaarden (zie iets verderop), door de belastingdienst uitbetaald. Overigens hebben we al eerder gemeld dat de mogelijkheid om de algemene heffingskorting uit te laten betalen in de komende 15 jaar wordt afgebouwd voor een bepaalde groep mensen (geboren na 1972 en geen kinderen onder de 5 jaar). Informatie voor gastouders over inkomen en belasting in 2008 Jan Pellegrom Organisatieadvies
versie 18 maart 2008 www.janpellegrom.nl
2
Er wordt nog al eens de suggestie gewekt dat gastouders met geringe inkomsten (= minder dan ongeveer €6.500) dus eigenlijk geen belasting hoeven te betalen. Echter, veel gastouders zouden, als ze dit werk niet zouden doen, toch recht hebben op uitbetaling van de algemene heffingskorting. Ook iemand die geen (of lage) inkomsten heeft, komt in aanmerking komen voor dit bedrag. Onder voorwaarde dat er sprake is van een fiscale partner, die zelf voldoende belasting moet betalen. Met voldoende belasting betalen wordt bedoeld dat het totaal van de kortingen nooit hoger kan zijn dan de te betalen belasting. Over het begrip fiscale partner bestaat nog al eens verwarring. In een volgend hoofdstuk geven we hier wat informatie over. Ook valt nog wel eens te beluisteren dat een gastouder met het inkomen onder de eerder genoemde € 6.500 moet blijven. Dat is echt een onzinverhaal. U mag zo veel bijverdienen als u wilt, als u hier maar netjes belasting over betaalt. De verwarring komt voort uit het feit dat u feitelijk geen belasting hoeft bij te betalen als u onder die € 6.500 inkomsten blijft, omdat dan de algemene heffingskorting kan worden gebruikt als ‘wegstreper’ tegen de belastingafdracht. Als u een resultaat (opbrengst min kosten) heeft van bijvoorbeeld € 12.000 per jaar, is de afdracht aan belasting en premies (33.6% belasting + 4,1% Zvw) circa € 4.644. De heffingskorting bedraagt € 2.074, zodat u nog € 2.570 belasting en premies moet betalen. Overigens houdt dit voorbeeld nog geen rekening met een aantal andere kortingen waarop u recht kunt hebben. Arbeidskorting Naast de algemene heffingskorting heeft u, als u werkt, ook recht op de arbeidskorting. Over de eerste € 8.389 die u verdient, mag u 1,8% aftrekken (voor 65+ is dit lager). Bij inkomsten die hoger zijn dan die € 8.389 wordt het interessanter. Dit kan dus vooral van belang zijn voor mensen die nog andere inkomsten hebben naast hun gastouderschap of heel veel uren werken als gastouder en daar dus veel mee verdienen. De korting over de eerste € 8.389 bedraagt dus maximaal € 151 per jaar. Over alle verdiensten boven die € 8.389 mag u 12,4% aftrekken tot een maximum van € 1.443 per jaar (voor 65+ is dit percentage ongeveer 9%). Om te bevorderen dat mensen langer door werken, is voor mensen vanaf 57 jaar de arbeidskorting nog hoger. Op een rijtje: Over de eerste € 8.389 krijgt u 1,8% korting, in totaal is dat maximaal € 151,- per jaar (voor 65+ is dat € 70). Voor alle inkomsten boven die € 8.389 gelden de volgende kortingspercentages: Geboren Geboren Geboren Geboren Geboren
na 1951: in 1949, 1950 en 1951: in 1946 en 1947: in 1943, 1944 en 1945: voor 1943 (65+)
12,4% tot maximaal € 1.443 bijna 15% tot maximaal € 1.697 ruim 17% tot maximaal € 1.949 bijna 20% tot maximaal € 2.201 circa 9% tot maximaal € 1.029
De arbeidskorting wordt vanaf 2009 hoger, met als doel om meer huisvrouwen en huismannen aan het werk te krijgen. De belastingdienst ‘herkent’ automatisch dat u recht heeft op de arbeidskorting en berekent deze ook. Aanvullende combinatiekorting Een van de andere kortingen (er zijn er meer, kijk op www.belastingdienst.nl) is de (aanvullende) combinatiekorting. Omdat deze ook aantrekkelijker is gemaakt, besteden we hier speciaal aandacht aan. U heeft (beiden) recht op de combinatiekorting als u (ieder) meer dan € 4.542 verdient en een kind heeft jonger dan 12 jaar. De combinatiekorting bedraagt in 2008 € 112. Heb je recht op de combinatiekorting en ben je alleenstaande of degene die het minst verdient van de twee dan heb je ook recht de aanvullende combinatiekorting. Deze heeft in 2008 een vaste hoogte van € 746. Vanaf 2009 wordt de aanvullende combinatiekorting verder verhoogd (met 3,1% van het inkomen boven € 4.542). In 2009 is de korting dan maximaal € 850, terwijl die in latere jaren nog verder stijgt. maximaal 850 Bij uw belastingaangifte moet u wel even ‘aanvinken’ dat u recht op deze korting heeft, want dit wordt niet automatisch herkend. Rekenvoorbeeld 2 (voor gastouder jongeren dan 65 jaar, geen andere inkomsten en recht op aanvullende combinatiekorting): Opbrengsten per jaar Aftrekbare kosten (let op: is bijvoorbeeld!) Resultaat Informatie voor gastouders over inkomen en belasting in 2008 Jan Pellegrom Organisatieadvies
€ 6.000 € 1.000 € 5.000 versie 18 maart 2008 www.janpellegrom.nl
3
Belasting (33,60% over € 5.000) Premie zorgverzekeringswet (5,1% over € 5.000)
€ 1.680 € 255
Totaal belasting en premies Af: arbeidskorting (1,8% van € 5.000) Af: combinatiekorting Af: aanvullende combinatiekorting Totaal kortingen (exclusief algemene heffingskorting)
€ 1.935 € 90 € 112 € 746 € 948
Te betalen belasting en premies (€ 1.935 - € 948)
€
987
De te betalen belasting en premies worden dus verrekend met de algemene heffingskorting (als u daar recht op hebt). In dit voorbeeld hoeft u dus geen belasting af te dragen, want die betaalt u met uw algemene heffingskorting (die u dus niet meer geheel krijgt uitbetaald! U heeft nog wel recht op uitbetaling van het ‘niet gebruikte’ deel van de heffingskorting (€ 2.074 min € 987): € 1.087. Voor de goede orde: het recht op (gedeeltelijke) uitbetaling van de algemene heffingskorting geldt dus alleen voor mensen met geen of een laag inkomen en die een fiscale partner hebben welke voldoende belasting betaalt. Voor we verder gaan, willen we ook op een schaduwzijde van uw bijverdiensten als gastouder wijzen. Uw inkomsten worden nagenoeg altijd meegeteld bij het berekenen van het gezinsinkomen, dat als basis geldt voor veel regelingen en toeslagen. Denkt u hierbij aan huurtoeslag, kinderopvangtoeslag, zorgtoeslag, tegemoetkoming studiekosten, studiefinanciering en dergelijke. Wat dit exact betekent kunnen we niet aangeven, want ook dit is weer enorm verschillend per individueel geval. U kunt zelf wat berekeningen maken op www.toeslagen.nl (zorg, kinderopvang en huur) en www.ib-groep.nl (studie). Of laat een belastingadviseur dit eens voor u doorrekenen. Het kost een paar tientjes, maar dan weet u wel precies hoe het zit. Denk hierbij ook weer nadrukkelijk aan de mogelijkheid de werkelijke inkomsten ‘te drukken’ door gemaakte kosten op te voeren.
Wie zijn fiscale partners? Bron: Website Belastingdienst
Ter beantwoording van de vraag of u recht heeft op uitbetaling van de algemene heffingskorting is het begrip fiscale partner van belang. Nogmaals: uw fiscale partner moet na aftrek van allerlei kortingen nog wel voldoende belasting en premies betalen. Globaal voldoet deze aan de eisen als het inkomen hoger is dan € 15.000 (bij 65+ is dat zo’n € 20.000). Als u getrouwd bent, zijn u en uw echtgenoot fiscale partners van elkaar (behalve als u duurzaam gescheiden leefde). Zijn u en uw huisgenoot als partners geregistreerd bij de burgerlijke stand, dan gelden voor u beiden dezelfde regels als voor getrouwden. Als u ongetrouwd samenwoont met een huisgenoot, kunt u onder bepaalde voorwaarden kiezen of u fiscale partners wilt zijn. Een huisgenoot kan iedereen zijn, bijvoorbeeld een vriend of vriendin, broer of zus, zoon of dochter. Voorwaarden fiscaal partnerschap als u ongetrouwd samenwoonde Als u samenwoont, kunt u samen met uw huisgenoot onder bepaalde voorwaarden ervoor kiezen om als fiscale partners te worden beschouwd. U woont samen als u met een huisgenoot een gezamenlijke huishouding voert. Dit betekent dat u en uw huisgenoot gezamenlijk voorzien in huisvesting en voeding. U kunt ook samenwonen als u nog getrouwd bent met een ander. Dit is het geval als u duurzaam gescheiden leeft van uw echtgenoot en met een andere getrouwde of ongetrouwde persoon een gezamenlijke huishouding voert. U kunt met uw huisgenoot kiezen voor fiscaal partnerschap als u aan alle volgende voorwaarden voldoet: - U en uw huisgenoot wonen in een jaar meer dan 6 maanden onafgebroken samen en hadden een gezamenlijke huishouding. - U staat in die periode bij de gemeente steeds op hetzelfde woonadres ingeschreven als uw huisgenoot. - U en uw huisgenoot zijn in 2008 18 jaar of ouder. Als u in 2008 samenwoont met uw kind of met uw vader of moeder, dan geldt als voorwaarde dat u allebei op 31 december 2007 27 jaar of ouder was. Informatie voor gastouders over inkomen en belasting in 2008 Jan Pellegrom Organisatieadvies
versie 18 maart 2008 www.janpellegrom.nl
4
Hoe kiest u voor fiscaal partnerschap? Als u kiest voor fiscaal partnerschap, moet u dit doen bij het verzoek om voorlopige teruggaaf of bij de aangifte van u of uw huisgenoot. De keuze die u hebt gemaakt bij het verzoek om voorlopige teruggaaf, kunt u veranderen bij de aangifte. Als u de keuze niet verandert, moet u de keuze bevestigen bij de aangifte.
Tot slot: voorlopige teruggaaf en voorlopige aangifte U kunt uw algemene heffingskorting per maand door de belastingdienst uit laten betalen (als u verder geen of nauwelijks inkomen heeft) door een zogenaamd Voorlopige Teruggaafformulier (VT) naar de belastingdienst te sturen. Hierin kunt u aangeven op welke kortingen u recht hebt en kunt u een schatting geven van uw verdiensten als gastouder. De belastingdienst stuurt u vervolgens een beschikking met de bedragen waarop u recht heeft. Na afloop van het jaar rekent u definitief af met de belasting door middel van een aangifte op basis van uw werkelijke inkomsten. Als u nu de algemene heffingskorting krijgt uitbetaald, maar in de loop van dit jaar wel inkomsten krijgt (bijvoorbeeld als gastouder) kunt u dit ook vast melden bij de belastingdienst (voorlopige aangifte). Deze berekent dan hoe het in de nieuwe situatie zit met belasting en heffingskortingen. U voorkomt zo dat u na afloop van het jaar opeens veel belasting moet nabetalen. De voorlopige teruggave (en aangifte) kunt u downloaden op de belastingsite (www.belastingdienst.nl).
Zie voor de brochure over aftrekbare kosten: www.janpellegrom.nl
Een uitgave van: Jan Pellegrom Organisatieadvies (E
[email protected]) De brochure kunt u gratis downloaden op www.janpellegrom.nl BELANGRIJK: Wij stellen ons informatiemateriaal altijd met de grootst mogelijke zorg samen. Wij zijn echter niet verantwoordelijk voor eventuele onjuistheden in deze brochure. Aan de inhoud kunnen dan ook geen rechten worden ontleend. Wij kunnen geen vragen van individuele gastouders beantwoorden. Wendt u zich met u vragen tot uw eigen gastouderbureau, een belastingadviseur of de belastingdienst. Deze brochure mag kosteloos verder verspreid en gebruikt worden. Onder voorwaarde dat e niet i wordt geknipt en geplakt en duidelijk blijft dat Jan Pellegrom Organisatieadvies de bron is. Wij stellen verbeteradviezen, tips, aanvullingen, etc. voor deze brochure zeer op prijs. Neemt u in dat soort gevallen contact op via de mail. Wij bellen u dan zo spoedig mogelijk. Versie: 18 maart 2008, tweede editie
Informatie voor gastouders over inkomen en belasting in 2008 Jan Pellegrom Organisatieadvies
versie 18 maart 2008 www.janpellegrom.nl
5
