Jaarverslag Ziektekosten

Jaarverslag

2009

Jaarverslag 2009

Ziektekosten

Voorwoord

De kracht van PNO Ziektekosten is vooral de grote betrokkenheid van de uitvoeringsorganisatie bij onze verzekerden. Het zorgde in 2009 opnieuw voor groei van het verzekerdenbestand, ondanks de toenemende premieconcurrentie op de zorgverzekeringsmarkt. Dit succes werd overschaduwd door de wetenschap dat de toenemende bedrijfskosten een zorgverzekeraar van onze schaalgrootte onvoldoende perspectief bieden op een toekomst in het zorgstelsel. De toenemende regeldruk en onzekerheden rondom de uitkomsten van de risicoverevening zijn hier debet aan. Met de wetenschap van de beperkte houdbaarheid, maar ook het gegeven dat onze verzekerden meerdere jaren achtereen aangeven de geboden dienstverlening zeer hoog te waarderen, hebben wij in 2009 gezocht naar een toekomstbestendig perspectief voor PNO Ziektekosten. Dit heeft geresulteerd in een bijzondere samenwerking met ONVZ Zorgverzekeraar, waarbij wij inzetten op behoud van de karakteristieke elementen van de PNO Ziektekostenverzekering voor onze verzekerden. Dit heeft er helaas ook toe geleid dat de bedrijfsactiviteiten niet op de locatie in Hilversum konden blijven. Het besluit tot samenwerking had hierdoor ingrijpende gevolgen voor de medewerkers die werkzaam zijn voor PNO Ziektekosten en Pensioenfonds PNO Media. Met ingang van 1 januari 2010 is de samenwerking met ONVZ definitief van start gegaan. Hiermee is een nieuw tijdperk voor PNO Ziektekosten aangebroken. PNO Ziektekosten heeft sinds haar oprichting in 1986 Pensioenfonds PNO Media als uitvoeringsorganisatie. Veranderingen in de wet- en regelgeving voor pensioenfondsen maakten het noodzakelijk om het uitvoeringsmodel te herzien. In 2009 hebben wij samen met PNO Media gewerkt aan een oplossing waarmee wij binnen de bestaande wettelijke kaders gezamenlijk onze dienstverlening op het gebied van employee benefits met een verzorgingskarakter voor werkgevers in de sector media kunnen behouden en uitbouwen. Vanaf 1 maart 2010 ondersteunt daarom een nieuwe uitvoeringsorganisatie, genaamd Coöperatieve Media Pensioendiensten U.A. (MPD), ons bij de uitvoering van onze taken. Graag willen wij directie en werknemers van PNO Ziektekosten bedanken voor hun inzet. De grote betrokkenheid van de medewerkers is ondanks de ingrijpende koerswijziging in 2009 onaangetast gebleven. Dat vinden wij een bijzondere prestatie die op deze plaats zeker genoemd mag worden. Hilversum, 7 april 2010 Namens het bestuur, drs. P.B.A. Dirks, Voorzitter C.F.M. Huisers, Secretaris

PNO Ziektekosten - Jaarverslag 2009

3

Inhoudsopgave Voorwoord

3

Inhoudsopgave

4

Kerngegevens

5

Verslag van de ledenraad

6


7

Verslag van de directie

9

PNO Ziektekosten: de zorgverzekeraar voor de mediasector

10

Sterker door samenwerking

12

Meer klanten

15

Beleid: kwaliteit en keuzevrijheid tegen aanvaardbare premie

17

Resultaten

22

Organisatie

25

Vooruitzichten geven vertrouwen

28

Personalia per 31 december 2009

31

Jaarrekening

33

Balans

34

Bedragen in euro’s

34

Staat van baten en lasten

36

Kasstroomoverzicht

38

Toelichting behorende tot de jaarrekening

39

Grondslagen voor de jaarrekening

47

Toelichting op de balans

50

Toelichting op de staat van baten en lasten

54

Schade statistiek

56

Technische rekening

58

Ondertekening

60

Overige gegevens

61

Accountantsverklaring

62

Overig

64

Bestemming van het resultaat

64

Gebeurtenissen na balansdatum

64

Overzicht van gehanteerde afkortingen

64

Colofon

65

4


KERNGEGEVENS Bedragen in duizenden euro’s

2009

2008

2007

2006

2005

Aantallen

Collectieve contracten Verzekerden

204

207

196

196

188

24.536

23.969

22.975

22.701

16.798

Balans

Beleggingen en deposito’s

18.401

25.414

15.525

17.947

22.957

Schadevoorziening

21.545

21.319

17.220

12.620

12.700

Eigen vermogen

11.237

12.983

12.122

13.668

14.907

Resultaat

Premie-inkomsten

58.886

54.290

44.476

41.888

31.772

Ziektekosten

52.897

51.884

44.022

39.431

26.749

Ziektekosten als percentage 90%

96%

99%

94%

84%

Bedrijfskosten eigen rekening

van premie

4.106

3.014

2.470

3.631

2.697

Incidentele lasten

4.850

-

-

-

-

-1.746

861

-1.546

-1.239

3.050

Resultaat


5

verslag verslag van devan ledenraad de ledenraad Titel van hoofdstuk

6

6


VERSLAG VAN DE ledenraad


In 2009 is de ledenraad in totaal drie keer bijeengekomen: in het voorjaar, de zomer en het najaar. Met waardering en instemming nam de ledenraad dit voorjaar kennis van het jaarverslag 2008. Het aantal klanten van PNO Ziektekosten groeit gestaag in een sterk concurrerende markt en PNO Ziektekosten heeft eind vorig jaar van de Consumentenbond de ‘Vergulde Stethoscoop 2008’ in ontvangst mogen nemen als “De zorgverzekeraar die het best naar haar klanten luistert”. Aan de andere kant baarde het net als eerdere jaren opnieuw opgetreden exploitatieverlies de ledenraad zorgen. De vermogenspositie van PNO Ziektekosten was ultimo 2008 weliswaar toereikend, maar het overheidsbeleid rondom risicoverevening en de toename van regeldruk noopten uiteindelijk tot de conclusie dat zelfstandige voortzetting van PNO Ziektekosten niet langer mogelijk is. Als PNO Ziektekosten niet zou ingrijpen, zouden de eerdergenoemde ontwikkelingen leiden tot een onacceptabele stijging van de uitvoeringskosten. De premies voor de verzekeringspakketten zouden daarmee op korte termijn eenvoudigweg te hoog worden. Daarom was samenwerking met een sterke partner als ONVZ onvermijdelijk.

Definitieve samenwerkingsovereenkomst De raad heeft bij de totstandkoming van deze samenwerking een actieve rol gespeeld. De raad – als hoogste orgaan binnen de organisatie – diende tijdens de zomervergadering haar goedkeuring te geven aan de ondertekening van de intentieverklaring. Tevens was de raad gevraagd om het bestuur van PNO Ziektekosten mandaat te verlenen tot afronding en ondertekening van de definitieve samenwerkingsovereenkomst met ONVZ. Tijdens deze indrukwekkende vergadering heeft de raad zich intensief beraden over deze beslissing. Immers een weg terug was er, na een positief besluit om door te gaan, vervolgens niet. Dat de raad uiteindelijk unaniem haar goedkeuring gaf en de intentieverklaring vervolgens kon worden ondertekend door ONVZ en PNO Ziektekosten is sprekend voor de manier waarop het geheel is voorbereid en uitgevoerd.

Niet tornen aan dienstverlening De samenwerking met ONVZ moet ervoor zorgen dat de toekomst van PNO Ziektekosten is zeker gesteld. Dit stelt PNO Ziektekosten ook in staat om haar verzekerden in de toekomst het service- en kwaliteitsniveau te blijven bieden dat zij van PNO Ziektekosten gewend zijn. Daarover zijn wij als ledenraad meer dan verheugd. Als er in onze ogen iets doorslaggevend is, dan is het wel het service- en kwaliteitsniveau. Immers aan de dienstverlening naar de cliënten toe kan en mag naar mening van de ledenraad niet getornd worden.


7

VERSLAG VAN DE ledenraad

Statutenwijziging In de in het najaar gehouden vergadering stonden eveneens belangrijke onderwerpen op de agenda. Zo heeft de ledenraad haar goedkeuring verleend aan het voorstel tot statutenwijziging, welke wijzigingen recht doen aan de feitelijke situatie na de portefeuilleoverdracht aan ONVZ: de werkzaamheden van PNO Ziektekosten betreffen vanaf dat moment het afwikkelen van de polissen die zij tot en met 2009 heeft gevoerd en het uitoefenen van het bemiddelingsbedrijf. Een ander belangrijk punt van bespreking betrof zoals ieder jaar de vergoedingsvoorwaarden en premiestelling voor 2010. In de nieuwe situatie houdt PNO Ziektekosten een zwaarwegende stem bij de vaststelling van de vergoedingsvoorwaarden en premies van de aanvullende verzekeringen. Daarnaast is de relatie met Pensioenfonds PNO Media besproken.

Resultaten klanttevredenheidsonderzoek Ook heeft de ledenraad met zeer veel waardering kennis genomen van de resultaten van het klanttevredenheidsonderzoek van de website www.kiesBeter.nl. PNO Ziektekosten is wederom met een gemiddelde waardering van 8,8 op de eerste plaats geëindigd.

Zaken scherp in de gaten houden Op vele fronten is het afgelopen jaar zeer hard gewerkt aan een nieuw PNO Ziektekosten. Hierbij is het streven een geruisloze overgang voor de verzekerden. Ook in de nieuwe situatie zal een ledenraad blijven bestaan. Komende jaren zal de ledenraad de ontwikkeling van zaken scherp in de gaten houden om er voor te zorgen dat de uitstekende reputatie en de dienstverlening van PNO Ziektekosten ook in de toekomst gewaarborgd kunnen blijven. Hilversum, 7 april 2010 Namens de ledenraad, C.P. van Gelder, Voorzitter J. Veenstra-van der Veen, Plaatsvervangend Secretaris

8


verslag van de directie


Titel van hoofdstuk


9

9

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

PNO Ziektekosten: de zorgverzekeraar voor de mediasector

PNO Ziektekosten is de zorgverzekeraar voor de mediasector. Het merendeel van de bijna 25.000 verzekerden is klant via een collectieve verzekering. Behalve werknemers werkzaam in de media zijn freelance medewerkers, gepensioneerden en gezinsleden trouwe klanten van PNO Ziektekosten. Maar liefst 3.641 verzekerden zijn voortgekomen uit de groep ex-verzekerden en zijn klant via de ‘Stichting Vrienden van PNO Ziektekosten’.

Kwaliteit en keuzevrijheid tegen aanvaardbare premie PNO Ziektekosten biedt een zorgverzekering waarin kwaliteit van dienstverlening en vrijheid in de keuze voor een zorgverlener voorop staan. Door zonder winstoogmerk te werken, zijn wij in staat een aanvaardbare premie te rekenen. PNO Ziektekosten onderscheidt zich door een sterk persoonlijke service.

Gevarieerd productaanbod met ruime dekking Ons productaanbod is gevarieerd. Naast de basisverzekering bieden wij aanvullende zorgen tandartsverzekeringen aan. Deze komen in nauwe samenwerking met de leden, verzekerden en werkgevers tot stand en kennen een ruime dekking. Ook klanten die kiezen voor een aanvullende verzekering met beperkte dekking kunnen bij ons terecht. Waar de verzekerde ook voor kiest, de verschillen in pakketten en premies zijn overzichtelijk en toegankelijk in kaart gebracht in de Vergoedingswijzer van PNO Ziektekosten.

Dienstverlening wordt gewaardeerd De dienstverlening van PNO Ziektekosten is in 2009 zowel door het NIVEL, Independer als de Consumentenbond beoordeeld en vergeleken met andere zorgverzekeraars in Nederland.

NIVEL De ervaringen van verzekerden met de zorg en hun zorgverzekeraar zijn in 2009 voor de vijfde achtereenvolgende keer gemeten door het NIVEL in samenwerking met Centrum Klantervaring Zorg. Daarbij is gebruik gemaakt van de CQI Zorg en Zorgverzekering. Met de resultaten van het onderzoek is consumenteninformatie over de service van zorgverzekeraars ontwikkeld voor de website www.kiesBeter.nl. Deze website is op initiatief van het ministerie van VWS gemaakt om mensen te helpen bij het maken van keuzes in de zorg. De resultaten van het NIVEL-onderzoek 2009 waren voor ons opnieuw gunstig. PNO Ziektekosten kwam voor de derde

10



achtereenvolgende keer naar voren als beste zorgverzekeraar van Nederland. De klanten waardeerden ons met gemiddeld een 8,8. De voorsprong op de nummer 2 bedroeg in 2009 maar liefst een half punt.

Independer Internetverzekeraar Independer heeft in 2009 ruim 100.000 websitebezoekers gevraagd hun zorgverzekeraar te beoordelen op service-aspecten als: klaarstaan voor de klant, beloften nakomen, afhandeling van declaraties en telefonische bereikbaarheid. Ook in dit onderzoek kwam PNO Ziektekosten als beste naar voren.

Consumentenbond In de race om de titel ‘Beste Zorgverzekeraar’ van de Consumentenbond, behaalden wij opnieuw een uitstekende eindnotering. Dit keer werd het een tweede plaats. Wij zien de uitkomsten van deze onderzoeken als een bevestiging dat onze dienstverlening gewaardeerd wordt en onderscheidend is in de markt. De persoonlijke service en het toegankelijke productaanbod heeft in 2009 wederom gezorgd voor groei van het aantal verzekerden bij PNO Ziektekosten.


11


Sterker door samenwerking

Het overheidsbeleid rondom risicoverevening, marktwerking in de zorg en de toename van regeldruk maakte zelfstandige voortzetting van PNO Ziektekosten op de lange termijn niet mogelijk. Niet ingrijpen zou leiden tot onaanvaardbaar hoge uitvoeringskosten. Omdat dat niet in het belang is van onze verzekerden zijn wij in 2009, zonder afbreuk te willen doen aan onze unieke positie in de markt, een samenwerkingsovereenkomst aangegaan met ONVZ Zorgverzekeraar. Dit heeft er al toe geleid dat wij voor 2010 de verhoging van de premies tot een minimum konden beperken.

Samenwerking met ONVZ Met de samenwerking met ONVZ hebben wij een aantal doelstellingen nagestreefd:

Risico’s beheersbaar De complexiteit en onvoorspelbaarheid van het resultaat van de bedrijfsvoering zijn met de introductie van de Zorgverzekeringswet sterk toegenomen. Voor een relatief kleine zorgverzekeraar als PNO Ziektekosten werd het haast onmogelijk om verantwoordelijkheid te nemen voor de uitvoering van de Zorgverzekeringswet. De volgende ontwikkelingen versterkten dat beeld: --

De afbouw van compensatiemechanismen in de risicoverevening zonder dat de voorspelbaarheid van het verdeelmodel evenredig toeneemt;

--

De uitbreiding van het basispakket en de mate waarin zorgverzekeraars risicodragend zijn of worden voor de verschillende zorgonderdelen;

--

De toenemende druk op administratieve systemen en controleprocessen door verfijning van het verdeelmodel, steeds veranderende financieringswijze van zorginstellingen, maar ook door toenemend gebruik van gegevens van zorgverzekeraars door de overheid voor andere doeleinden dan waarvoor het verdeelmodel is bedoeld;

--

Overheidsbeleid gericht op uitbreiding van marktwerking in de zorg. Dat betekent dat voor steeds meer zorgvormen mogelijkheden komen om, naast de betaalwijze, ook afspraken te maken over prijs en kwaliteit. Dit vraagt van een kleine landelijk werkende restitutieverzekeraar als PNO Ziektekosten meer en andere aandacht op het gebied van zorginkoop en de daarmee samenhangende administratieve processen;

--

Het in de nabije toekomst mogelijk belast worden met de uitvoering van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) voor eigen verzekerden.

Door de samenwerking met ONVZ is een schaal ontstaan waarmee wij risico’s beter beheersen en tegemoet kunnen komen aan deze toekomstige ontwikkelingen.

12



Financieel gezond blijven op lange termijn De financiële resultaten van PNO Ziektekosten waren de afgelopen jaren overwegend gunstig. Om adequaat te kunnen inspelen op hiervoor genoemde ontwikkelingen en te kunnen blijven voldoen aan de toenemende eisen die toezichthouders aan zorgverzekeraars stellen, waren investeringen nodig. Deze investeringen zouden leiden tot toenemende uitvoeringskosten met, gezien de bescheiden omvang van de verzekerdenportefeuille, een onvoldoende concurrerende premiestelling als gevolg. De samenwerking met ONVZ heeft geleid tot een verzekerdenbestand van bijna 400.000 waarmee de noodzakelijke investeringen wel realiseerbaar zijn. Al in 2010 hebben onze verzekerden kunnen profiteren van dit schaalvoordeel. De verzekeringspremie van PNO Ziektekosten was tot 2010 van een bovengemiddeld niveau. Dankzij een geringe stijging van de premie 2010 is een concurrerende zorgpremie gerealiseerd zonder dat dit ten koste is gegaan van het verzekerde pakket. De verzekerde hoeft niet te vrezen dat met het behalen van schaalvoordeel de betrokkenheid van PNO Ziektekosten bij haar verzekeringen verloren gaat. PNO Ziektekosten behoudt in de samenwerking een zwaarwegende stem in de premiestelling en in de samenstelling van de pakketten.

Kwaliteit dienstverlening behouden De samenwerking met ONVZ is per 1 januari 2010 definitief van start gegaan. In formele zin betekent dit dat ONVZ het zorgverzekeraarschap van PNO Ziektekosten heeft overgenomen en dat wij onder eigen label als intermediair zijn gaan optreden. De zorgverzekeringen van het label ‘PNO Ziektekosten’ worden dus onder verantwoordelijkheid van ONVZ uitgevoerd. Het verzekeringspakket met de bijbehorende verworvenheden van keuzevrijheid is in tact gebleven. Wel zijn verzekerden door de samenwerking met ONVZ geconfronteerd met enkele onvermijdbare veranderingen. Een andere manier van polisadministratie, declaraties indienen, en minder rechtstreeks contact met vertrouwde medewerkers blijkt in de beginfase voor onze klanten nog wennen. Samen met ONVZ doen wij er alles aan om de kwaliteit van de dienstverlening op het niveau te brengen dat verzekerden van ons gewend zijn. In een Service Level Agreement (SLA) zijn afspraken vastgelegd waarmee wij de kwaliteit van dienstverlening monitoren. Het SLA omvat praktische afspraken over de te verlenen diensten door ONVZ onder het PNO Ziektekosten-label, de bijbehorende serviceniveaus, de omgang met de huisstijl en de samenwerking zoals neergelegd in de Samenwerkingsovereenkomst. Omdat klantervaringen voor ons belangrijk zijn, meet ONVZ gedurende het jaar periodiek de door haar geleverde prestaties en blijft PNO Ziektekosten deelnemen aan het NIVEL-onderzoek voor de website www.kiesBeter.nl. Net als voorheen PNO Ziektekosten, maakt ONVZ deel uit van de Vereniging van kwaliteitszorgverzekeraars (VRZ) waarin zorgverzekeraars de belangen behartigen vanuit het perspectief van kwaliteit van zorg en zorgverzekering.

Stimuleren van productinnovatie en acquisitie Met de samenwerking met ONVZ willen wij beter inspelen op de wensen van bestaande en nieuwe klanten van PNO Ziektekosten. Naast de uitdaging van het behalen van schaalvoordeel met behoud van kwaliteit en keuzevrijheid, leeft er ook de wens om het productassortiment te vernieuwen en meer aandacht te schenken aan acquisitie. De samenwerking met ONVZ biedt daartoe zeker mogelijkheden.


13


Nieuwe uitvoeringsorganisatie PNO Ziektekosten heeft sinds haar oprichting in 1986 Pensioenfonds PNO Media als uitvoeringsorganisatie. De wetgeving voor pensioenfondsen staat deze samenwerking echter niet meer toe. Voor de uitvoering van een deel van onze taken werken wij samen met ONVZ. Wij blijven echter verantwoordelijk voor de positionering en de inhoud van het label ‘PNO Ziektekosten’ en zien toe op de kwaliteit van de uitvoering en dienstverlening door ONVZ. Binnen de kaders die de Pensioenwet stelt, is het niet langer mogelijk hiervoor gebruik te maken van de diensten van Pensioenfonds PNO Media als uitvoeringsorganisatie. Toch willen wij in de toekomst gezamenlijk op blijven trekken als full service aanbieder van employee benefits met een verzorgingskarakter (pensioen-, inkomens- en ziektekostenverzekeringen) voor de bedrijfstak media. Daarom hebben PNO Ziektekosten en PNO Media gezamenlijk een nieuwe uitvoeringsorganisatie opgericht. De organisatie heet Coöperatieve Media Pensioen Diensten U.A. (MPD) en is eveneens gevestigd aan de Schuttersweg in Hilversum. MPD ondersteunt ons vanaf 1 maart 2010 bij de uitvoering van onze taken.

14



Meer klanten

Het aantal klanten bij PNO Ziektekosten is in 2009 met 567 toegenomen. Samenstelling verzekerdenbestand PNO Ziektekosten

2009

2008

2007

22.783

22.464

21.843

1.403

1.128

743

24.186

23.592

22.586

302

331

351

48

46

38

Verzekerden met een basisverzekering en een aanvullende verzekering Verzekerden met alleen een basisverzekering Totaal aantal verzekerden met een basisverzekering Verzekerden met alleen een aanvullende verzekering Verzekerden met een buitenlandverzekering

Totaal aantal verzekerden 24.536 23.969 22.975

Verzekerden trouw aan PNO Ziektekosten Weinig verzekerden verlaten PNO Ziektekosten, zelfs niet als de relatie met de werkgever eindigt. Iedereen die uit dienst gaat bij een bij PNO Ziektekosten aangesloten werkgever ontvangt een aanbod om zich aan te sluiten bij de Stichting Vrienden van PNO Ziektekosten. De verzekerde behoudt dan de collectiviteitskorting. De stichting is een groot succes en voorziet duidelijk in een behoefte. Eind 2007 bedroeg het aantal leden nog 1.083, eind 2008 waren dat er al 2.362. Op 31 december 2009 waren 3.641 verzekerden lid van de Stichting Vrienden van PNO Ziektekosten. Dit draagt zeker bij aan de groei van het totaal aantal verzekerden bij PNO Ziektekosten.


15


Samenstelling verzekerdenbestand Van de verzekerden met een basisverzekering was 76% ouder dan 18 jaar. Iets minder dan een kwart van de verzekerden met een basisverzekering, was jonger dan 18 jaar. Leeftijdsverdeling verzekerden met basisverzekering 24%

Jonger dan 18 jaar 18 jaar en ouder

76%

PNO Ziektekosten biedt verzekerden naast de basisverzekering vier aanvullende pakketten aan: AV Jong, AV Standaard, AV Uitgebreid en AV Compleet. De groep verzekerden met zowel een basisverzekering als een aanvullende verzekering bleef nagenoeg gelijk en bedroeg 94,3% van het totale verzekerdenbestand. Wel is een groeiende voorkeur van verzekerden zichtbaar voor aanvullende verzekeringen met een lagere dekking. Dit beeld komt overeen met de landelijke trend. In 2009 koos 36% van onze verzekerden met een aanvullende verzekering voor het pakket Compleet. In 2007 en 2008 was dat nog 41% en 43%. Verdeling aanvullende verzekeringen 3%

16%

Standaard Uitgebreid Compleet

36%

Jong

45%

Ruim 60% van onze klanten koos voor de meest uitgebreide tandartsverzekering (Compleet). In 2008 lag dit percentage nog op 65%. Ook hier groeide de voorkeur van verzekerden voor een tandartsverzekering met een lagere dekking. Verdeling tandartsverzekeringen 12%

Standaard Uitgebreid 28%

60%

16


Compleet


Beleid: kwaliteit en keuzevrijheid tegen aanvaardbare premie

Het beleid van PNO Ziektekosten was er in 2009 op gericht werkgevers, werknemers, pensioengerechtigden en de meeverzekerde gezinsleden een goed en compleet pakket ziektekostenverzekeringen aan te bieden tegen een aanvaardbare premie. In dit hoofdstuk blikken wij terug op de verschillende beleidsterreinen van PNO Ziektekosten in het verslagjaar: strategisch beleid, productbeleid, premiebeleid, zorginkoopbeleid, financieel beleid, privacybeleid en relatiebeheer en communicatiebeleid.

Strategisch beleid vraagt om nieuwe uitvoeringsrol Na een zorgvuldige marktoriëntatie op mogelijke partners tekenden PNO Ziektekosten en ONVZ begin juli een intentieverklaring om te komen tot vergaande samenwerking. In september was de definitieve samenwerkingsovereenkomst een feit. Hiermee is ONVZ vanaf 1 januari 2010 risicodrager geworden van de ziektekostenportefeuille van PNO Ziektekosten en verantwoordelijk voor de verzekeringstechnische en operationele uitvoering van de bijbehorende ziektekostenverzekeringen. PNO Ziektekosten blijft verantwoordelijk voor de commerciële inspanningen richting werkgevers en collectiviteiten in de mediasector. Daarnaast houden wij inspraak op de samenstelling van de aanvullende verzekeringen en bewaken wij de kwaliteit van dienstverlening. Het afgelopen jaar is er veel gedaan om de besluitvorming en implementatie van deze ingrijpende verandering zo goed mogelijk te laten verlopen.

Productbeleid gericht op maximale keuzevrijheid De overheid stelt de inhoud van de basisverzekering vast. Aan het wettelijk vastgelegde basispakket kunnen verzekeraars op verschillende manieren invulling geven. Wij streven naar maximale vrijheid voor onze verzekerden in hun keuze voor een zorgaanbieder. Daarom ontving de klant ook in 2009 een restitutiepolis. De klant bepaalt in principe zelf van welke zorgaanbieder hij of zij gebruik wenst te maken. Voor advies of zorgbemiddeling kon de klant altijd een beroep doen op de beschikbare deskundigheid bij PNO Ziektekosten.


17


Kosten rechtstreeks afgerekend Dankzij afspraken met zorgaanbieders en verbeteringen in het schadeverwerkingssysteem, konden meer kosten rechtstreeks door ons met de zorgaanbieder worden afgerekend. Dit betrof met name de betaling aan hulpmiddelenleveranciers en apothekers. Keerzijde van het toenemende rechtstreekse betalingsverkeer is dat de verzekerde minder inzicht en betrokkenheid heeft bij de kosten van zijn zorggebruik. Een verbeterslag op dat punt hebben wij doorgevoerd door een frequentere afrekening van het eigen risico.

Verzekeringsproducten gewijzigd Binnen onze verzekeringsproducten zijn enkele wijzigingen doorgevoerd. Met ingang van 1 januari 2009 heeft de overheid het verplichte eigen risico met € 5 verhoogd tot € 155. De vergoeding voor dyslexiezorg bij ernstig dyslectische kinderen is opgenomen in het basispakket. Door de opname in het basispakket is de vergoeding voor dyslexiezorg in de aanvullende verzekeringen van PNO Ziektekosten beëindigd. De overheid heeft verder besloten vergoedingen voor faxapparatuur, de stoel met een sta-op functie en de allergeenvrije hoezen voor matrassen, kussens en dekbedden te laten vervallen in het basispakket. De vergoeding hiervan is door ons niet gecompenseerd vanuit de aanvullende verzekeringen. De vergoedingen voor vruchtbaarheidsbevorderende behandelingen zijn in de aanvullende verzekeringen per 1 januari 2009 beperkt tot de vierde behandeling.

Aanbod van zorgverzekeringsproducten niet gewijzigd Ons aanbod van zorgverzekeringsproducten is in 2009 en in 2010 niet gewijzigd. Dit is een bewuste keuze geweest omdat klanten na de uitbreiding van het productenaanbod met AV Jong in 2008 geen blijk gaven van behoefte aan meer of andere producten. De mogelijkheid om jaarlijks de keuze in aanvullende verzekering te kunnen bijstellen, is eveneens ongewijzigd gebleven.

Buitenlandpolis wel gewijzigd Verzekerden en hun meeverzekerde gezinsleden woonachtig in het buitenland waren tot 2010 bij ons verzekerd via de PNO Buitenlandpolis. De omvang van de portefeuille ontwikkelde zich dusdanig en was ook zodanig risicovol, dat voortzetting van de verzekering onder dezelfde voorwaarden niet langer mogelijk was. Daarom zijn voor deze groep verzekerden met ingang van 1 januari 2010 de polisvoorwaarden gewijzigd. Hen is een verzekering, genaamd PNO Ziektekosten Internationaal, aangeboden. Deze verzekering wordt eveneens uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van ONVZ en is uitsluitend bedoeld voor de groep verzekerden zonder werkgever, met voorheen een PNO Buitenland polis. Voor werkgevers met in het buitenland woonachtige werknemers en gezinsleden die niet in aanmerking komen voor de Nederlandse zorgverzekering, is een samenwerking gestart met de gespecialiseerde internationale aanbieder van ziektekostenverzekeringen wereldwijd Vanbreda International.

Premiebeleid transparant en rechtvaardig Ons premiebeleid deed recht aan het karakter van onze organisatie: zorgverzekeraar zonder winstoogmerk met een eenduidig premiebeleid. Het streven was de som van de premies hoger te laten zijn dan de som van de verwachte schade- en uitvoeringskosten. De premies bevatten een marge om de solvabiliteitspositie van PNO Ziektekosten structureel op peil te houden. Wij achtten kruissubsidiëring ongewenst. De premieopbrengsten van een aanvullende verzekering werden in principe alleen gebruikt voor de dekking van de voor die verzekering verwachte schade- en uitvoeringskosten. Uitzondering hierop was de premiestelling voor kinderen onder de 18 jaar, die gratis meeverzekerd werden op de aanvullende verzekeringen van de ouder(s). Uiteindelijk speelden ook concurrentieoverwegingen een rol in de premiestelling.

18



Premies licht gestegen De maandpremie voor de basisverzekering steeg in 2009 met iets meer dan 1% ten opzichte van 2008 tot € 97,75 exclusief collectiviteitskorting. Ondanks een verwachte stijging van zorgkosten bleef de premiestijging beperkt mede dankzij een een hogere vereveningsbijdrage uit het Zorgverzekeringsfonds. De premies van de aanvullende verzekeringen AV Jong en AV Compleet stegen niet, terwijl ook voor deze verzekeringen een stijging van zorgkosten verwacht werd. Deze kon voldoende worden opgevangen binnen de bestaande premiestelling. De andere aanvullende verzekeringen ondergingen wel een premieverhoging: AV Standaard met 2,3% en AV Uitgebreid met 10,2%. De premies van de drie aanvullende tandartsverzekeringen zijn per 1 januari 2009 verhoogd: Tandarts Standaard met 5,5%, Tandarts Uitgebreid met 16,6% en Tandarts Compleet met 12,5%. De premiestelling van alle aanvullende verzekeringen waren mede gebaseerd op de raming van schadeontwikkeling zoals opgesteld door Zorgverzekeraars Nederland.

Profiteren van 8% korting Medewerkers van werkgevers die met PNO Ziektekosten een collectief contract hebben afgesloten en gepensioneerde medewerkers, profiteerden van 8% korting op de basisverzekering en aanvullende verzekeringen. Het onderscheid in korting tussen grote en kleine collectiviteiten is in 2009 komen te vervallen. De collectiviteitskorting gold ook voor gezinsleden. Verzekerden met een zorgverzekering via de Stichting Vrienden van PNO Ziektekosten ontvingen eveneens een collectiviteitskorting van 8%. Van (leeftijd)toeslagen en ondoorzichtige kortingsregelingen was derhalve geen sprake.

Zorginkoopbeleid in het teken van schaalvergroting Als gevolg van verdere liberalisering van de zorginkoopmarkt werd zorginkoop, ook voor een restitutieverzekeraar als PNO Ziektekosten, een steeds belangrijker punt van aandacht. Zo stond in 2009 het beleid van zorgverzekeraars rondom de vergoedingen van medicijnen vaak ter discussie. Ook het aandeel ziekenhuiszorg waarover zorgaanbieders met zorgverzekeraars zelf prijsafspraken mogen maken groeide. Er ontstonden voor zorgverzekeraars meer mogelijkheden voor het onderhandelen over prijs en kwaliteit van zorg. Hierop hebben wij geanticipeerd door in 2008 mee te werken aan de uitbreiding van Multizorg naar de zorginkoopcombinatie Multizorg-VRZ. In het verslagjaar hebben wij voor het eerst binnen dit grotere samenwerkingsverband gefunctioneerd.

Klant profiteert van schaalvergroting Multizorg-VRZ verzorgde in 2009 de inkoop voor ruim twee miljoen zorgconsumenten en was in omvang de vierde zorginkooporganisatie van Nederland. Door op een grotere schaal zorg in te kopen, konden wij goede afspraken maken met zorgaanbieders over notaverkeer, prijs en kwaliteit van zorg. Uiteraard heeft PNO Ziektekosten er ook in 2009 voor gewaakt dat professionalisering van de zorginkoop niet ten koste gaat van de keuzevrijheid van de verzekerde.


19


Luisteren naar ervaringen van de klant In het beleid van Multizorg-VRZ was in het verslagjaar nadrukkelijk aandacht voor de kwaliteit van de zorg. Aangesloten zorgverzekeraars hebben geparticipeerd in klantervaringsonderzoek via de stichting Miletus: een samenwerkingsverband van zorgverzekeraars dat eraringen van patiënten in de zorg meet. Ook heeft MultizorgVRZ kwaliteitsonderzoek laten verrichten bij ziekenhuizen.

Financieel beleid veilig en zorgvuldig Het financiële beleid van PNO Ziektekosten bestaat in hoofdlijnen uit het solvabiliteits-, beleggings- en risicobeleid. Wij hielden de meest veilige beleggingsvorm aan: vastrentende staatsobligaties met een beperkt risico.

Risico’s beheersen De implementatie van het Enterprise Risk Management (ERM)-raamwerk in 2006 stond garant voor een goede risicobeheersing. Het ERM-raamwerk sloot uitstekend aan bij de risicomanagementvisie van PNO Ziektekosten en bij de door de markt en toezichthouders geaccepteerde modellen en methodieken (COSO, FIRM en de Code voor Informatiebeveiliging). In de jaarrekening hebben wij een uitgebreide paragraaf ‘Risicomanagement’ opgenomen. U vindt deze paragraaf op pagina 43 tot en met 46.

Privacybeleid steeds belangrijker In de zorgverzekeringssector neemt de gegevensuitwisseling sterk toe. Wij hechten veel belang aan de bescherming van de privacy van onze verzekerden. Ten principale vinden wij dat gegevens over gezondheid altijd met de grootst mogelijke voorzichtigheid moeten worden omkleed. Omdat zich onder onze verzekerden ook ‘bekende Nederlanders’ bevinden, achten wij extra zorgvuldigheid geboden. De verwerking van persoonsgegevens in verzekeringsovereenkomsten en geautomatiseerde administratieve systemen heeft daarom ook in 2009 zeer zorgvuldig plaatsgevonden.

Wet Bescherming Persoonsgegevens PNO Ziektekosten versleutelde persoonlijke klantgegevens en verstuurde geen bestanden per e-mail. Op de website en zorgpolissen van PNO Ziektekosten was een privacy statement opgenomen. PNO Ziektekosten stelde hoge eisen aan het gebruik van informatie die tot personen herleidbaar is. Wij hebben daarmee voldaan aan de eisen die de Wet Bescherming Persoonsgegevens aan ons stelde.

Kritisch zijn op het waarborgen van privacy In 2009 zijn wij continu kritisch geweest op het waarborgen van de privacy van de verzekerde bij het aangaan van uitbestedingsovereenkomsten. Bijvoorbeeld bij het gebruik van verzekerdengegevens voor controle op verzekeringsrecht, materiële controle en bij de uitbesteding van werkzaamheden zoals klantervaringsonderzoeken. De zorgvuldigheid werd enkele malen bedreigd door het privacybeschermingsniveau van contractpartijen. Maar ook in die situaties plaatsten wij de privacy van de klant voorop en hebben wij er alles aan gedaan om de privacy van onze verzekerden te borgen.

20



Sterk in communicatie met de klant In het communicatiebeleid van PNO Ziektekosten zijn werkgevers en verzekerden de belangrijkste doelgroepen.

Contact met werkgevers Veruit het grootste deel van ons verzekerdenbestand komt voort uit collectieve contracten met werkgevers in de mediasector. De hechte en vaak persoonlijke relatie met werkgevers in de sector is een gevolg van de samenwerking met Pensioenfonds PNO Media. Ook in 2009 profiteerden wij daarvan en was er regelmatig persoonlijk contact met individuele werkgevers. Daarnaast vonden in het verslagjaar collectieve bijeenkomsten plaats voor werkgevers. Tijdens die bijeenkomsten informeerden we werkgevers onder meer over de aanbieding 2010 en de gevolgen van de samenwerking met ONVZ.

Contact met verzekerden Verzekerden zochten in 2009 geregeld contact met PNO Ziektekosten. Uit de waardering die wij kregen in klantervaringsonderzoek blijkt dat het klantcontact bij ons van een uitstekend niveau is. Belangrijk daarvoor was de rechtstreekse bereikbaarheid en bovenal de betrokkenheid van onze medewerkers. Naast onze persoonlijke dienstverlening onderhielden wij in het verslagjaar ook contact met individuele verzekerden via het magazine Focus, de website en zogeheten gepensioneerdendagen.

Contact met de media Er zijn in 2009 meerdere persberichten uitgebracht, voornamelijk verbandhoudend met de samenwerking met ONVZ. Hierdoor, maar ook door de opvallende prestaties van PNO Ziektekosten in klantervaringsonderzoek, was er relatief veel aandacht voor PNO Ziektekosten in de media.


21


Resultaten

In onderstaande tabel is globaal weegegeven hoe de ontwikkeling van het resultaat ten opzichte van 2008 tot stand is gekomen. Ontwikkeling resultaat Bedragen in miljoenen euro’s

2009

2008

mutatie

56,7

54,3

2,4

-52,9

-51,9

-1,0

Saldo premies en ziektekosten

3,8

2,4

1,4

Opbrengst beleggingen

1,2

1,5

-0,3

-4,1

-3,0

-1,1

0,9

0,9

0,0

Premie-inkomsten voor eigen rekening Ziektekosten voor eigen rekening

Bedrijfskosten Resultaat excl bijzondere posten

Incidentele lasten i.v.m. samenwerking ONVZ

-4,9

Vrijval voorziening verlieslatende contracten

2,2

Resultaat

-1,7

0,9

-2,6

Het lagere resultaat 2009 wordt met name verklaard door incidentele lasten in verband met de samenwerking met ONVZ. Door de samenwerking wordt de voorziening verlieslatende contracten niet meer noodzakelijk geacht en valt derhalve volledig vrij. Daarnaast is er meer zekerheid over de nacalculatie met College voor Zorgverzekeringen (CVZ) over 2006 tot en met 2008 en is gebleken dat eerdere inschattingen aan de voorzichtige kant zijn geweest. Het resultaat exclusief bijzondere posten komt daarmee uit op positief € 0,9 miljoen (gelijk aan 2008).

22



Overzicht resultaat Bedragen in miljoenen euro’s 3 2 1 0 -1 -2 2009

2008

2007

2006

2005

2004

2003

Gevoeligheidsanalyse In de toelichting behorende bij de jaarrekening is een uitgebreide beschrijving opgenomen van een aantal externe onzekerheden met betrekking tot de basisverzekering. Deze onzekerheden kunnen een significante invloed hebben op het resultaat, onze vordering op het Zorgverzekeringsfonds en de schadevoorziening. Om deze onzekerheden te kwantificeren hebben wij een zogeheten gevoeligheidsanalyse uitgevoerd voor de basisverzekering voor de schadejaren 2006, 2007, 2008 en 2009. In deze gevoeligheidsanalyse hebben wij, ten opzichte van de voor de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten, een optimistisch en een pessimistisch scenario doorgerekend. Op basis van de uitgangspunten voor de jaarrekening komt het resultaat op de basisverzekering 2009 uit op € -5.281.191. In het slechtste geval komt het resultaat uit op € -5.967.016 en in het beste geval op € -3.983.341. Zelfs nu nog is er onzekerheid over het resultaat over schadejaar 2006, hoewel deze onzekerheid aanzienlijk kleiner is dan die over 2009. In de volgende tabel geven wij de resultaten weer van de gevoeligheidsanalyse. Hierbij dient te worden opgemerkt dat de incidentele lasten als gevolg van de samenwerking met ONVZ (€ 4,9 miljoen) grote invloed hebben op het resultaat van schadejaar 2009: Resultaten gevoeligheidsanalyse Bedragen in euro’s Resultaat op basis Resultaat op Resultaat op

uitgangspunten

jaarrekening

basis van een

basis van een

optimistisch scenario pessimistisch scenario

Schadejaar 2009

-5.281.191

-3.983.341

-5.967.016

Schadejaar 2008

-298.587

397.459

-1.223.175

Schadejaar 2007

-1.427.367

-1.050.824

-1.885.217

Schadejaar 2006

-142.077

-39.466

-244.688


23


Ontwikkeling eigen vermogen en solvabiliteit Door de samenwerking met ONVZ zal de schade die PNO Ziektekosten vergoedt en daarmee de wettelijke solvabiliteitseis snel afnemen. Tevens is PNO Ziektekosten volgens de samenwerkingsovereenkomst met ONVZ voor maximaal 4 miljoen euro aansprakelijk voor claims. Het eigen vermogen is in 2009 afgenomen met € 1,7 miljoen door het negatieve resultaat van dit jaar. Zoals blijkt uit onderstaand overzicht beschikt PNO Ziektekosten over voldoende eigen vermogen om aan de wettelijke solvabiliteit en garantieverplichtingen te kunnen voldoen. Solvabiliteitsmarge DNB Bedragen in miljoenen euro’s

2009

2008

2007

Aanwezig eigen vermogen

11,2

13,0

12,1

Wettelijk vereist eigen vermogen

5,6

5,3

5,1

Solvabiliteitsmarge

5,6

7,7

7,0

Vergoede ziektekosten De verdeling van de in 2009 vergoede ziektekosten naar landelijk gehanteerde categorieën wordt hierna weergegeven. Verdeling vergoede ziektekosten

5%

6%

7%

6%

Ziekenhuis- en medischspecialistische hulp

4%

Tandheelkundige hulp Farmaceutische hulp

13%

Hulpmiddelen Paramedische hulp 49%

10%

Huisartsenhulp GGZ Overige kosten

24



Organisatie

Onderlinge waarborgmaatschappij PNO Ziektekosten is een onderlinge waarborgmaatschappij. Deze rechtsvorm biedt de beste waarborg voor de inspraak van haar verzekerden. De door de verzekerden gekozen ledenraad vormt het hoogste bestuurlijke orgaan van PNO Ziektekosten. Het bestuur van PNO Ziektekosten is verantwoordelijk voor het gevoerde beleid. De uitvoering is in handen van de directie. Er zijn geen aandeelhouders en er wordt geen dividend uitgekeerd.

Ledenraad is hoogste orgaan De ledenraad is het hoogste orgaan van PNO Ziektekosten en is onder meer belast met de aanwijzing van de zeven vertegenwoordigers van de leden in het bestuur. In 2009 heeft mevrouw J.L.L. Duymelink haar activiteiten voor de ledenraad beëindigd. Mevrouw J.S. van den Heuvel is in het verslagjaar toegetreden tot de ledenraad.

Bestuur waakt over handhaving Het bestuur waakt over de handhaving van het bepaalde in de statuten, de verzekeringsovereenkomsten en de reglementen, en is belast met het besturen van PNO Ziektekosten. Het bestuur bestaat op dit moment uit twaalf bestuursleden. Zeven van hen worden benoemd en ontslagen door de ledenraad. De overige bestuursleden worden benoemd en ontslagen door de Werkgeversvereniging voor de Media. De samenstelling van het bestuur onderging in het verslagjaar geen wijziging. Op grond van de statuten dienden de zeven door de ledenraad benoemde bestuursleden van PNO Ziektekosten per 1 juli 2009 gelijktijdig af te treden. Aftredende bestuursleden zijn terstond herbenoembaar. Gelet op de ontwikkelingen bij PNO Ziektekosten heeft het bestuur besloten om alle zittende door de ledenraad benoemde bestuursleden voor herbenoeming voor te dragen aan de ledenraad. Op 1 juli 2009 zijn alle zeven door de ledenraad benoemde bestuursleden door de ledenraad herbenoemd. Er is één bestuurszetel vacant.

Directie heeft dagelijkse leiding Het bestuur heeft de dagelijkse leiding over PNO Ziektekosten opgedragen aan een directie. De directie werd in 2009 gevormd door de heren L.G. Witkamp AAG en drs. L.J. van der Put RBA.


25


Sociaal plan voor medewerkers Door het besluit om te gaan samenwerken met ONVZ is het merendeel van de werkzaamheden voor PNO Ziektekosten komen te vervallen. Voor de werknemers die dit betrof is een sociaal plan opgesteld. Enkele medewerkers vervolgden hun loopbaan bij ONVZ of hebben een nieuwe baan gevonden. Anderen zijn of worden ondersteund bij het zoeken naar nieuw werk.

Samenwerking met andere zorgverzekeraars PNO Ziektekosten is aangesloten bij de koepelorganisatie Zorgverzekeraars Nederland en is lid van de Vereniging van kwaliteitszorgverzekeraars (VRZ). Ook via de inkooporganisatie Multizorg-VRZ heeft PNO Ziektekosten in 2009 met andere zorgverzekeraars samengewerkt.

Afhandeling van klachten en geschillen PNO Ziektekosten heeft een klachten- en geschillenregeling vastgesteld waarmee een correcte afhandeling van klachten en een evenwichtige behandeling van geschillen wordt gewaarborgd. De door het bestuur en de ledenraad ingestelde klachten- en geschillencommissie is in 2009 één keer bijeengekomen. De volgende grafieken geven inzicht in het aantal klachten en geschillen dat PNO Ziektekosten gedurende het verslagjaar heeft ontvangen, de gremia die bij de behandeling betrokken waren en het aantal klachten en geschillen dat gegrond of ongegrond is verklaard, dan wel vanuit coulance-overwegingen is toegekend. Tevens zijn de ontvangen klachten en geschillen gerangschikt naar onderwerp weergegeven.

Aantallen

Afhandeling klachten en geschillen in 2009 10 9

Klachten Geschillen

8

Totaal

7 6 5 4 3 2 1

0 Ingediende verzoeken

Heroverweging directie

Klachten- en geschillen commissie

SKGZ

Gerechtelijke procedures

Gemiddelde afhandeltermijn in weken

Toelichting procedure klachten en geschillen Na ontvangst van een klacht of geschil (2009: totaal 9) zendt het hoofd sector Ziektekosten binnen vier weken schriftelijk een inhoudelijke reactie aan de indiener. Indien de indiener het niet eens is met de inhoud van deze

26



reactie, heeft hij gedurende vier weken de gelegenheid om een schriftelijk verzoek tot heroverweging in te dienen bij de directie (2009: 2). De directie neemt binnen vier weken ten aanzien van het verzoek een beslissing. Indien de indiener het niet eens is met de inhoud van deze beslissing, kan de indiener gedurende vier weken een nieuw verzoek tot heroverweging indienen bij de Klachten- en geschillencommissie (2009: 1). De Klachten- en geschillencommissie neemt de zaak binnen zes weken in behandeling en doet binnen twee weken na de behandeling uitspraak. Indien de indiener van het geschil ontevreden is over de uitspraak van de commissie, kan deze zich wenden tot de Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (2009: 0). Tevens kan de indiener van het geschil zijn bezwaar voorleggen aan de burgerlijke rechter (2009: 0).

Aantallen

Ongegronde/gegronde klachten en geschillen en coulancegevallen in 2009 6 Klachten

5

Geschillen 4

Totaal

3 2 1

0 Ongegrond

Gegrond

Coulance

Uit deze tabel blijkt dat van de klachten en geschillen die ultimo 2009 als afgehandeld konden worden beschouwd, twee klachten en twee geschillen gegrond zijn verklaard, twee geschillen ongegrond en drie geschillen vanuit coulance-overwegingen zijn gehonoreerd. Een van de vanuit coulance-overwegingen gehonoreerde geschillen betrof een in 2008 ingediende zaak waarin de Klachten- en Geschillencommissie van PNO Ziektekosten in 2009 uitspraak heeft gedaan. Deze zaak is eveneens verwerkt in de eerste tabel onder Klachten- en Geschillencommissie en de bepaling van de gemiddelde afhandeltermijn.

Aantallen

Aantal klachten en geschillen naar onderwerp in 2009 7 6

Klachten Geschillen

5

Totaal

4 3 2 1

0 Transparante informatievoorziening

Acceptatieplicht Verbod op premiedifferentiatie

Zorgplicht

Kwaliteit van de zorg

Overig (bv no-claim)


27


Vooruitzichten geven vertrouwen

De samenwerking met ONVZ Zorgverzekeraar maakt het voor PNO Ziektekosten mogelijk om het label PNO Ziektekosten, ook op de middenlange termijn, te blijven voeren. Ons beleid blijft gericht op een hoog service- en kwaliteitsniveau tegen een marktconforme premie. In onze nieuwe rol zien wij het als onze voornaamste taak de belangen van de aangesloten verzekerden, werkgevers en toekomstige klanten optimaal te behartigen.

Persoonlijke dienstverlening blijft belangrijk In 2009 is het samenvoegen van activiteiten en administraties voorbereid. Begin januari 2010 zijn de ziektekostenverzekeringen van alle verzekerden van PNO Ziektekosten in de administratie van ONVZ opgenomen. Alles was daarbij gericht op een zo geruisloos mogelijke overgang met zo min mogelijk hinder voor verzekerden en werk-gevers. Het samenvoegen van administratieve processen heeft helaas geleid tot enkele aanloopproblemen. Bij de totstandkoming van dit jaarverslag is het nog te vroeg om te kunnen oordelen over het succes van de transitie.

Rechtstreeks klantcontact belangrijk Verzekerden zijn door de samenwerking met ONVZ met enkele onvermijdelijke veranderingen geconfronteerd, zoals de aanpassingen op polisbladen, premie-overzichten en declaratieformulieren. Ook kan de klant niet langer rechtstreeks bij de vertrouwde medewerker terecht. Deze veranderingen zijn blijvend. De ambitie blijft echter om verzekerden kwalitatief hoogwaardige dienstverlening te bieden. Binnen ONVZ worden verzekerden van PNO Ziektekosten via een eigen telefoonnummer te woord gestaan. Zonder tussenkomst van een keuzemenu wordt de telefoon op de nieuwe standplaats Houten opgenomen met “PNO Ziektekosten”. Daarnaast blijft de baliefunctie in Hilversum in tact.

Communicatie krijgt extra impuls Dankzij de samenwerking met ONVZ krijgt de persoonlijke dienstverlening een impuls. Onze verzekerden krijgen on-line inzicht in hun declaraties en de stand van het eigen risico door deze informatie te verstrekken via de applicatie Mijn PNO op de website van PNO Ziektekosten. De website wordt bovendien uitgebreid met meer extra functionaliteiten. Ook voor andere communicatiemiddelen zoals het magazine voor verzekerden, Focus, kan de samenwerking met ONVZ synergievoordeel bieden.

28



Streven naar groter marktaandeel De afgelopen jaren is het klantenbestand van PNO Ziektekosten gestaag gegroeid. In 2010 en de jaren daarna willen wij die groei vasthouden. Dit is geen gemakkelijke opgave aangezien de belangstelling van werkgevers voor bemoeienis met de collectieve ziektekostenverzekering van werknemers sinds de stelselwijziging terugloopt. Verzekerden die overstappen, blijken vooral belangstelling te hebben voor kortingen en goedkope internetverzekeringen. Desondanks verwachten wij in de markt te kunnen blijven concurreren met andere zorgverzekeraars. Dit doen wij door samen met ONVZ een betrouwbare aanbieder te blijven die garant staat voor keuzevrijheid, een hoge kwaliteit van dienstverlening en een marktconforme premiestelling.

Meer aandacht voor werving en acquisitie De unieke positie en kwaliteit van PNO Ziektekosten in de markt willen wij nog beter onder de aandacht brengen. De ervaring en kennis van ONVZ op het terrein van productinnovatie, marketing en communicatie kan ons daarbij helpen. In onze nieuwe rol zal er bovendien meer aandacht zijn voor de werving van nieuwe verzekerden en acquisitie van collectieve verzekeringscontracten via werkgevers. Deze inspanningen moeten leiden tot een groeiend marktaandeel voor PNO Ziektekosten.

Passend assortiment verzekeringsproducten De samenwerking met ONVZ verandert niets aan de keuzemogelijkheden in de pakketten van PNO Ziektekosten. Het productassortiment is in 2010 ongewijzigd.

Verzekeringsproducten aanpassen aan behoeften Wij houden een zwaarwegende stem in het productbeleid van PNO Ziektekosten. Door deze zeggenschap blijft het mogelijk te sturen in de samenstelling van de aanvullende verzekeringspakketten en bijbehorende vergoedingsvoorwaarden en premies. Als blijkt dat binnen onze klantenkring behoefte bestaat aan andere verzekeringsproducten of vergoedingsvoorwaarden, zullen wij het aanbod van verzekeringsproducten van PNO Ziektekosten - voor zover mogelijk - aanpassen. Uiteraard in overleg met samenwerkingspartner ONVZ. Op die manier streven wij gezamenlijk naar een eigentijds aanbod van zorgverzekeringsproducten dat aansluit op de specifieke wensen van werkgevers en werknemers in de sector media.

Gespecialiseerde ziektekostenverzekering voor werkgevers met expats Dankzij de samenwerking met Vanbreda International kunnen wij vanaf 1 januari 2010 werkgevers met werknemers en gezinsleden in het buitenland die niet via de Zorgverzekeringswet verzekerd kunnen worden, goed van dienst blijven. Deze aanbieder van verzekeringen en dienstverlening gericht op de sociale zekerheid van internationale werknemers beschikt over ruime ervaring. Zo zijn er afspraken voor rechtstreekse betaling met meer dan 2.500 medische zorgverleners in bijna 200 verschillende landen.


29


Andere uitvoeringstaken Door de samenwerking met ONVZ hebben wij vanaf 1 januari 2010 een groot aantal uitvoeringstaken afgestoten. Zo is de verantwoordelijkheid voor polisadministratie, premieberekening en declaratieverwerking, als ook het privacy- en zorginkoopbeleid bij ONVZ komen te liggen. Voor dat laatste geldt dat ONVZ, net als voorheen PNO Ziektekosten, deel uitmaakt van Multizorg-VRZ en de vrije keuze van zorgverlener in het zorginkoopbeleid centraal stelt. Ook de uitvoeringstaken die horen bij het toezicht door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en College voor Zorgverzekeringen (CVZ) zijn bij ONVZ komen te liggen. De verplichtingen die horen bij de verantwoording van de uitvoering van de zorgverzekering door PNO Ziektekosten over de jaren 2006 tot en met 2009 blijven bij PNO Ziektekosten. Ook zullen wij moeten voldoen aan de toezichtseisen die gelden voor onze nieuwe rol van intermediair. In die rol zullen wij invulling geven aan het monitoren van de prestaties in dienstverlening door ONVZ, productontwikkeling, en werving van nieuwe werkgevers en verzekerden. Ook blijft er een rol voor PNO Ziektekosten bij de premie-incasso op salaris en pensioenuitkering.

Marktpositie verder uitbouwen Tot slot merken wij op dat door de samenwerking met ONVZ in 2010 een nieuw tijdperk is aangebroken voor PNO Ziektekosten. De sterke betrokkenheid van onze medewerkers, aangesloten werkgevers en verzekerden hebben PNO Ziektekosten de afgelopen decennia tot een bijzondere speler in de markt gemaakt. De uitdaging is groot om in een geheel nieuwe rol deze marktpositie verder uit te bouwen. Met de rugdekking van partner ONVZ gaan wij vol vertrouwen die uitdaging aan. Hilversum, 7 april 2010 Namens de directie, L.G. Witkamp AAG, Directievoorzitter drs. L.J. van der Put RBA, Directeur

30



Personalia per 31 december 2009

Ledenraad Leden kiesgroep niet-gepensioneerden C.P. van Gelder

Voorzitter

H.P.J. Boelaars M.H.A. Boon-Fremouw G. Bril J.S. van den Heuvel H.C. Jore M.J. van Kammen B. Klaver mr. M.C. Stasse J. Veenstra-van der Veen

Plaatsvervangend secretaris

J.P. Wieringa Leden kiesgroep gepensioneerden A.C. van Oostende

Plaatsvervangend voorzitter

G. van Brakel H. Petiet L.A.C. Rijshouwer J.M. Rip

Bestuur Leden aangewezen door de Werkgeversvereniging voor de Media drs. P.B.A. Dirks

Voorzitter

A.N.T. Tekstra

Plaatsvervangend voorzitter

J.C. Hoek MBA

Penningmeester

G.M. Hupjé drs. F.C.H. Slangen vacature


31


Leden aangewezen door de ledenraad C.F.M. Huisers

Secretaris

L. de Grave

Plaatsvervangend secretaris

D.J. Oosterbaan

Plaatsvervangend penningmeester

J. Eerenberg L.J. Heinsman J.T. Reimerink F. Verplak

Balanscommissie drs. P.B.A. Dirks

Voorzitter

C.F.M. Huisers J.C. Hoek MBA D.J. Oosterbaan

Commissie vergoedingsvoorwaarden drs. P.B.A. Dirks

Voorzitter

J. Eerenberg L. de Grave D.J. Oosterbaan A.N.T. Tekstra

Klachten- en geschillencommissie Leden aangewezen door de ledenraad B. Klaver G.J. van Brakel

Plaatsvervangend lid

Leden aangewezen door het bestuur C.F.M. Huisers F. Verplak L. de Grave


L.J. Heinsman


Directie L.G. Witkamp AAG

Directievoorzitter

drs. L.J. van der Put RBA

Directeur

Accountant en adviseurs

32

Ernst & Young Accountants LLP

Externe accountant

drs. S.O. Ypma, arts

Geneeskundig adviseur

J.C. Snel, tandarts

Tandheelkundig adviseur


Jaarrekening

Jaarrekening


33

Jaarrekening

Balans Bedragen in euro’s

Activa

2009

2008

Financiële vaste activa Deelnemingen

51.000

51.000

51.000

51.000

Beleggingen Obligaties

18.401.161

7.914.095

Deposito’s

-

17.500.000

18.401.161

25.414.095

Vorderingen Met CVZ te verrekenen

1.475.136

Bevoorschotting ziekenhuizen DBC Overfinanciering Vorderingen uit directe verzekering

7.237.764

-

1.160.651

3.025.665

2.077.474

628.941

250.055

Rekening courant Pensioenfonds PNO Media

-

166.457

5.129.742

10.892.401

Overige activa Liquide middelen

15.016.307

521.449

Overlopende activa

Overlopende activa

34

-

Totaal activa

15.016.307


161.144

- 38.598.210

521.449

161.144 37.040.089

Jaarrekening

Passiva

2009

2008

Eigen vermogen Algemene reserve

12.983.187

12.121.946

Resultaat boekjaar

-1.746.347

861.241

11.236.840

12.983.187

Technische voorzieningen Schadevoorziening

20.151.572

20.371.746

Aandeel herverzekeraar

1.393.428

947.254

Voorziening lopende risico’s

4.735.968

2.165.000

26.280.968

23.484.000

Schulden Te betalen ziektekosten

611.085

363.255

Overige schulden

469.317

209.647

Totaal passiva

1.080.402 38.598.210

572.902 37.040.089


35

Jaarrekening

Staat van baten en lasten Bedragen in euro’s

Technische rekening

2009

2008

Verdiende premies Ontvangen premies

31.241.656

30.007.887

Bijdrage Zorgverzekeringsfonds

26.360.221

25.890.262

Betaalde herverzekeringspremies

-1.000.000

-1.000.000

Mutatie voorziening lopende risico’s

2.165.000

920.000

Uitgekeerde no claim

118.912

-1.528.480

58.885.789

54.289.669

Opbrengsten uit beleggingen en vorderingen

1.221.558

1.470.090

1.221.558

1.470.090

Ziektekosten Vergoede ziektekosten

-52.354.121

-47.270.044

Aandeel herverzekeringsmaatschappijen in de schadelast

-647.000

-653.345

Wijziging schadevoorziening

104.000

-4.099.000

-52.897.121

-52.022.389

Vergoeding WTZ

-

138.118

-52.897.121

-51.884.271

Bedrijfskosten Uitvoeringskosten

-7.852.577

-2.948.285

Kostenvergoeding AWBZ

90.630

25.367

Overige technische baten en lasten

-7.761.947

-1.194.626

-2.922.918

-91.329

-1.194.626

-91.329

Resultaat

-1.746.347

861.241

Aan niet-technische rekening toegerekende opbrengsten uit beleggingen en vorderingen

Resultaat technische rekening

36


-391.153 -2.137.500

-525.884 335.357

Jaarrekening

Niet technische rekening

2009


2008

-2.137.500

335.357

391.153

525.884

Toegerekende opbrengsten uit beleggingen en vorderingen

Resultaat

-1.746.347

861.241


37

Jaarrekening

Kasstroomoverzicht Liquide middelen

2009

2008

Kasstroom uit operationele activiteiten Nettowinst

-1.746.347

861.241

Mutatie voorzieningen

2.796.968

3.179.000

Mutatie kortlopende schulden

507.500

-140.552

Mutatie vorderingen

5.923.803

4.271.565

Overige mutaties

-155.066

-139.330

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten

7.326.858

8.031.924

Kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten Investeringen en aankopen

-10.332.000

-15.500.000

17.500.000

5.700.000

Desinvesteringen, aflossingen en verkopen Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten

7.168.000

-9.800.000

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen

14.494.858

-1.768.076

Saldo liquide middelen 1 januari

521.449

2.289.525

Saldo liquide middelen 31 december

38


15.016.307

521.449

Jaarrekening

Toelichting behorende tot de jaarrekening Algemeen PNO Ziektekosten is een samenwerking aangegaan met ONVZ. Vanaf 2010 is ONVZ de uitvoeringsorganisatie voor de portefeuille. De afwikkeling van alle schade die betrekking heeft op 2009 en eerder zal door PNO Ziektekosten worden afgewikkeld. Voor de afwikkeling en om de kosten te dekken voor afvloeiing van boventallig personeel en overige kosten wordt in 2009 een voorziening getroffen die een negatieve impact heeft op het resultaat.

Basisverzekering Sinds 1 januari 2006 is in Nederland een nieuw privaat zorgverzekeringsstelsel van kracht. Dit private stelsel bestaat uit twee delen. Het eerste deel betreft de basisverzekering, een verplichte verzekering voor alle ingezetenen in Nederland en alle niet-ingezetenen die ter zake van in Nederland in dienstbetrekking verrichte arbeid aan de loonbelasting onderworpen zijn. De invulling van de dekking van de basisverzekering wordt door de overheid bepaald. De zorgverzekeraar is verplicht alle onder de kring der verzekerden vallende personen, ongeacht leeftijd en gezondheidsrisico’s, te accepteren. De verzekeraar ontvangt een vergoeding uit het Zorgverzekeringsfonds die afgestemd is op het risicoprofiel. De omvang van de bijdrage uit dit fonds is een vast bedrag per verzekerde, gecorrigeerd op basis van een aantal risicokenmerken van de verzekerden. Naast deze bijdrage bepaalt de zorgverzekeraar aanvullend een nominale premie die voor alle verzekerden gelijk is. Het tweede deel van het systeem betreft de (vrijwillige) aanvullende verzekering. De dekking van deze verzekering is niet gebonden aan overheidsbepalingen. Voorts heeft de verzekeraar de mogelijkheid van premiedifferentiatie voor deze verzekering.

De werking van het risicovereveningsmodel Het risicovereveningssysteem 2009 heeft betrekking op de kosten van B-DBC’s (Diagnose Behandel Combinaties), variabele kosten van ziekenhuisverpleging en kosten van specialistische hulp, vaste kosten van ziekenhuisverpleging, kosten van overige prestaties en kosten van geneeskundige GGZ. Met ingang van 2009 is er een apart budget voor de B-DBC’s. De DBC’s die met ingang van 2009 vrij onderhandelbaar zijn (B) vallen nog steeds onder het budget van de variabele kosten ziekenhuisverpleging en kosten specialistische hulp. De DBC’s die reeds vóór 2009 onder het B-segment vielen worden gerekend tot het budget B-DBC’s. Het ex-ante risicovereveningssysteem in 2009 bestaat uit twee risicovereveningsmodellen, één voor de B-DBC’s en de variabele kosten van ziekenhuisverpleging en de kosten van specialistische hulp en de kosten van overige prestaties en één model voor de geneeskundige GGZ.

a. Vereveningsmodel B-DBC’s, variabele kosten ziekenhuiszorg en overige prestaties Het vereveningsmodel voor de variabele kosten van ziekenhuisverpleging en kosten van specialistische hulp en voor de kosten van overige prestaties lijkt sterk op het vereveningsmodel 2008 en kent zes vereveningscriteria: --

Leeftijd / geslacht;

--

Farmaceutische kostengroepen;

--

Diagnose kostengroepen;

--

Aard van het inkomen;

--

Sociaal-economische status (SES);

--

Een regiocriterium.


39

Jaarrekening

Ten opzichte van het vereveningsmodel 2008 zijn de categorieën WW en Anw geschrapt als aard van het inkomen.

b. Vereveningsmodel geneeskundige geestelijke gezondheidszorg Per 1 januari 2008 is de geneeskundige geestelijke gezondheidszorg (GGZ) overgeheveld van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) naar de Zorgverzekeringswet (Zvw). In 2008 en 2009 worden de zorgverzekeraars volledig nagecalculeerd voor de kosten van geneeskundige GGZ. Hiermee rekeninghoudend is voor de geneeskundige GGZ een eenvoudig risicovereveningsmodel vormgegeven. Dit ex-ante model is nodig ten behoeve van de bevoorschotting van verzekeraars en om ervaring op te bouwen. Het vereveningsmodel geneeskundige GGZ kent eveneens zes vereveningscriteria: --

Leeftijd/geslacht;

--

Aard van het inkomen;

--

Sociaal-economische status (SES);

--

Een GGZ-regiocriterium;

--

Farmaceutische kostengroep psychische aandoeningen;

--

Eénpersoonsadres.

Bij de operationalisering van de criteria is zoveel mogelijk aangesloten bij bovengenoemd vereveningsmodel DBC’s, variabele kosten ziekenhuiszorg en overige prestaties. Het GGZ-regiocriterium is in aard en opzet gelijk aan het regiocriterium voor bovengenoemd model, maar houdt rekening met GGZ-specifieke factoren. Het criterium eenpersoonsadres komt tegemoet aan onderzoeksresultaten dat personen uit eenpersoonshuishoudens een groter beroep blijken te doen op de geneeskundige GGZ dan personen uit meerpersoonshuishoudens. De meerwaarde van dit criterium ligt vooral in de verklaringskracht van het model voor de grootstedelijke gebieden.

c. Normering verplicht eigen risico Met bovengenoemde vereveningsmodellen bepaalt het CVZ de normatieve kosten 2009 per verzekeraar. De vereveningsbijdrage 2009 per verzekeraar is vervolgens bepaald door de normatieve kosten te verminderen met de eigen inkomsten van een verzekeraar uit de nominale rekenpremie. Met ingang van 1 januari 2008 is bij de bepaling van de vereveningsbijdrage ook rekening gehouden met de financieringsverschuiving als gevolg van de invoering van een verplicht eigen risico voor verzekerden van 18 jaar en ouder. In 2009 bedraagt het verplicht eigen risico € 155. Dit betekent dat de kosten onder de € 155 niet meer ten laste van de verzekeraars komen (exclusief huisarts, verloskunde, kraamzorg en de tot en met 21 jaar uitgebreide jeugdtandheelkunde, maar inclusief kosten geneeskundige geestelijke gezondheidszorg). Voor verzekeraars met veel ouderen/ongezonden verschuiven daardoor meer kosten naar hun verzekerden dan voor verzekeraars met een jonge/gezonde portefeuille. Om hiervoor te corrigeren is een normatief model ontwikkeld ter verevening van de kosten onder de € 155. De eigen betalingen in verband met invoering van het verplicht eigen risico van € 155 voor verzekerden van 18 jaar en ouder die géén FKG hebben, worden genormeerd op basis van het aantal verzekerden naar leeftijd en geslacht, aard van het inkomen en regio.

d. Ex-post compensatiemechanismen Onderdeel van het risicovereveningssysteem is de inzet van ex-post compensatiemechanismen, waarbij in bepaalde gevallen achteraf (een deel van) de werkelijk gemaakte kosten wordt gecompenseerd. De precieze vormgeving en de mate van inzet van deze compensatie ligt vooraf vast. Zorgverzekeraars kunnen dus bij de premiecalculaties ook rekening houden met de consequenties van de ex-post compensatiemechanismen. Deze bestaat uit de volgende 5 componenten:

40


Jaarrekening

1. Macro nacalculatie deelbijdragen Het doel van macro nacalculatie is het compenseren van afwijkingen tussen macro-kostenramingen en macro-kosten realisaties. Deze nacalculatie geschiedt per deelbudget (B-DBC’s, vaste kosten ziekenhuisverpleging, variabele kosten ziekenhuisverpleging en specialistische hulp, overige prestaties en geneeskundige GGZ). Alle zorgverzekeraars samen lopen daardoor in het betreffende jaar geen risico op de totale kostenontwikkeling. Als de macro-kosten hoger uitvallen (bijvoorbeeld door een hogere zorgconsumptie of prijsstijgingen), wordt een hogere vereveningsbijdrage toegekend, als de macro-kosten lager uitvallen (bijvoorbeeld door een scherper inkoop- of preferentiebeleid) gaat de totale vereveningsbijdrage omlaag. 2. Hogekostencompensatie overige prestaties, B-DBC’s en variabele kosten ziekenhuisverpleging en kosten specialistische hulp

Zorgverzekeraars zijn en blijven vrijwel volledig risicodragend over de ‘overige prestaties’. Op deze kosten wordt alleen hogekostencompensatie (HKC) toegepast, waarbij zeer hoge kosten bij individuele verzekerden ten laste van een (fictieve) pool kunnen worden gebracht. HKC wordt ook toegepast op de B-DBC’s en de variabele kosten van ziekenhuisverpleging en kosten van specialistische hulp. De drempelwaarde waarboven schades kunnen worden gepoold is in 2009 € 20.000 per verzekerde. Boven de drempelwaarde worden de kosten voor 90 procent onderling verrekend.

3. Nacalculatie B-DBC’s en variabele kosten ziekenhuisverpleging en kosten specialistische hulp

Omdat de verzekeraars met de B-DBC’s invloed hebben op de ziekenhuiskosten, de tarieven zijn immers onderhandelbaar, heeft de overheid de nacalculatie aangepast. Voor de variabele kosten van ziekenhuiszorg geldt in 2009 40 procent nacalculatie. Voor de B-DBC’s 15 procent.

4. Bandbreedteregeling B-DBC’s en variabele kosten ziekenhuisverpleging en kosten specialistische hulp.

Behalve de nacalculatie is voor de B-DBC’s, variabele kosten ziekenhuisverpleging en kosten specialistische hulp de bandbreedteregeling gehandhaafd. De bandbreedte is echter wel verbreed van € 40 naar € 45 (van plus tot min € 22,50). Buiten deze bandbreedte geldt een nacalculatie van 90 procent.

5. Integrale nacalculatie vaste kosten ziekenhuisverpleging en kosten geneeskundige GGZ

De vaste kosten van ziekenhuisverpleging en de kosten van de geneeskundige GGZ tenslotte worden voor 100 procent nagecalculeerd.

Onzekerheden door de introductie van het systeem van Diagnose Behandel Combinaties (DBC’s) Sinds 1 januari 2005 is de afrekening van de kosten van ziekenhuizen gebaseerd op DBC’s. Deze afrekenmethode beslaat een gehele periode van medische behandeling en bevat alle afzonderlijke deelbehandelingen. De afrekening tussen ziekenhuis en zorgverzekeraar vindt plaats aan het einde van de behandelperiode. De introductie van deze DBC’s heeft verstrekkende gevolgen gehad voor de tarifering van de ziekenhuiskosten. Bij de DBC’s wordt gebruik gemaakt van uniforme gemiddelde tarieven voor een ziektebeeld (all-inclusive), die onafhankelijk zijn van de mate waarin de verzekerde ook daadwerkelijk gebruik heeft gemaakt van alle in het DBC-tarief gecalculeerde diensten. Met de invoering van de DBC-systematiek is een extra onzekerheid ontstaan als gevolg van een verwachte verschuiving van kosten tussen leeftijdscategorieën (van oud naar jong), die, afhankelijk van de verzekerdenpopulatie van de verzekeraar, gevolgen heeft voor de totale ziekenhuiskosten. In de afgelopen jaren is langzamerhand beter zicht verkregen op deze effecten. Doordat echter het DBC-systeem voortdurend wordt aangepast en er door de lange doorlooptijd van DBC’s veel tijd verstrijkt tot inzicht in de effecten van deze aanpassingen verkregen is, is er nog geen sprake van een stabiele reeks van schadegegevens. Dat wordt mede veroorzaakt doordat ook in 2009 is gebleken dat nog veel declaraties van DBC’s, die in de jaren 2007 en 2008 zijn


41

Jaarrekening

geopend, worden ontvangen. Ook is er onzekerheid omtrent de verschuiving van A-DBC’s (het a-segment, waarop een risicomitigering van toepassing is) naar B-DBC’s (het b-segment, dat geheel risicodragend is). Bovendien zijn controleactiviteiten op relaties tussen gedeclareerde DBC’s uit 2009 en voorgaande jaren regelmatig aanleiding om zelf correcties door te voeren op declaraties uit oude jaren. Daardoor is het beeld van hoe de kosten neerslaan in de verschillende categorieën nog niet duidelijk, waardoor de hiervoor geschetste onzekerheid is blijven bestaan.

Kaderregeling AO/IC inzake DBC registratie en facturatie Met de invoering van de DBC’s is tevens de kaderregeling Administratieve Organisatie en Interne Controle (AO/IC) inzake DBC-registratie en -facturatie van kracht geworden. Deze kaderregeling verplicht instellingen die DBC’s leveren (met name ziekenhuizen en GGZ instellingen) aan minimale eisen voor de administratieve organisatie en interne controle te voldoen. Zij moeten hierover verantwoording afleggen middels een bestuursverklaring. Vanaf 2007 wordt door de ziekenhuizen daarnaast verantwoording afgelegd door middel van het zogenoemde Verantwoordingsdocument totaalbedrag gefactureerd DBC’s. De accountant van de zorgverlener geeft een juistheidverklaring af bij de in dit document opgenomen declaratiegegevens. Indien de voormelde juistheidsverklaringen tijdig beschikbaar zijn en kunnen worden gebruikt bij het opstellen van de jaarrekening, levert dit een nuttige bijdrage aan het reduceren van de onzekerheden over de juistheid van de declaraties.

Over-/onderfinanciering ziekenhuizen Over- of onderfinanciering van een ziekenhuis is het verschil tussen het budget van een ziekenhuis enerzijds en de door het ziekenhuis, via gedeclareerde DBC’s, gerealiseerde opbrengst anderzijds. Het gaat hierbij alleen om de A-DBC’s. Zodra een ziekenhuis een hogere opbrengst heeft dan het budget is er sprake van een opbrengstoverschot. Is dit andersom, dan is er sprake van een opbrengsttekort. Deze verschillen moeten door het ziekenhuis met de zorgverzekeraars worden verrekend via de zogenaamde opbrengstverrekening. In oktober 2008 zijn de tariefbeschikkingen voor 2005 en 2006 afgegeven. De NZa heeft aansluitend de afrekening 2007 op ziekenhuisniveau vastgesteld. In september 2009 heeft dit uiteindelijk geleid tot een afrekening op verzekeraarsniveau. Voor 2008 heeft de NZa de nacalculaties in september 2009 afgewikkeld en aansluitend een consultatieronde uitgevoerd. Dit heeft geleid tot een definitieve vaststelling van de opbrengstverschillen 2008 op ziekenhuisniveau. Dit verschil bedraagt macro € 1 miljard waarbij voor individuele ziekenhuizen zowel over- als onderdekking voorkomt. De opbrengstverschillen zullen op basis van schadelastgegevens van de zorgverzekeraars in 2010 worden toegerekend aan de individuele zorgverzekeraars. Voor 2009 is het voor zorgverzekeraars moeilijk zelfstandig een inschatting te maken van de financieringsverschillen, onder andere vanwege de hiervoor genoemde problematiek en de wijzigingen in het DBC-systeem. Een vergelijkbaar verhaal geldt voor de GGZ instellingen. Zoals eerder aangegeven geldt voor deze kosten 100% nacalculatie.

Bepaling verhouding vast/variabel Zoals hiervoor vermeld is de afgelopen jaren meer informatie beschikbaar gekomen over de schadelast van de ziekenhuizen, waardoor de verhouding tussen de vaste component (die 100% nagecalculeerd wordt) en de variabele component (die deels nagecalculeerd wordt) nauwkeuriger kan worden bepaald. Voor de schadejaren 2008 en 2009 blijft deze verhouding, en daarmee de opbrengstverrekening, vooralsnog echter onzeker.

Bepaling resultaateffect uit hoofde van DKG en FKG ten opzichte van de ex-ante bedragen De werkelijke opbrengsten uit DKG en FKG (als onderdeel van het ex-ante deel van de risicoverevening) kunnen substantieel afwijken van de gebudgetteerde opbrengsten. Door de late indiening van de gegevens hierover bij het CVZ moet het effect hiervan geschat worden.

42


Jaarrekening

Onzekerheden door de werking van het risicovereveningssysteem Bovenstaande onzekerheden brengen met zich mee dat het erg lang (3 tot 4 jaren) duurt voordat tot een definitieve afrekening met de individuele zorgverzekeraars overgegaan kan worden. Dat betekent dat die onzekerheden zich ook cumuleren in die periode. Een extra nadeel is dat de bevindingen van de afrekeningen pas na zeer lange tijd meegenomen kunnen worden in het ex-antemodel voor toekomstige jaren respectievelijk de structuur van het ex-postmodel. Inmiddels zijn de resultaten van de risicoverevening 2006 door het CVZ opnieuw vastgesteld. De cijfers zijn daarmee nog niet definitief. Enkele verzekeraars hebben immers bezwaar aangetekend tegen deze vaststelling. De hiervoor weergegeven onzekerheden kunnen een significante invloed hebben op het resultaat over 2009 dat voor deze bedrijfsonderdelen in de periode 2010-2013 definitief wordt vastgesteld, en de hoogte van de technische voorzieningen voor de basisverzekering per eind 2009.

Risicomanagement Risicomanagementvisie PNO Ziektekosten wil op basis van een bedrijfsbrede, uniforme en integrale risicomanagementmethodiek haar doelstellingen realiseren. Deze methodiek stelt de organisatie in staat om weloverwogen keuzes te maken ten aanzien van het gewenste geheel van beheersmaatregelen. De beheersmaatregelen dienen een bijdrage te leveren aan het ‘in control’ zijn van de organisatie en daarmee PNO Ziektekosten op een effectieve wijze in staat stellen om verantwoording af te leggen aan haar belanghebbenden. Door het structureel en uniform in kaart brengen van de risico’s en van de effectiviteit van de met het oog daarop getroffen beheersmaatregelen, heeft PNO Ziektekosten inzicht in de mate waarin het haar organisatie beheerst.

Ontwerp en implementatie van Enterprise Risk Management raamwerk Om haar risicomanagementvisie te bewerkstelligen, heeft PNO Ziektekosten in 2006 een Enterprise Risk Management (ERM)-raamwerk ontworpen waarvan de implementatie inmiddels is voltooid. Het ERM-raamwerk sluit aan bij de door de markt en toezichthouders geaccepteerde modellen en methodieken (COSO, FIRM en de Code voor Informatiebeveiliging). PNO Ziektekosten relateert haar risico’s en de beheersing daarvan aan de te behalen doelstellingen. Hierbij wordt de risk appetite van PNO Ziektekosten als leidraad gehanteerd. Met risk appetite drukt de organisatie de mate van acceptatie van risico’s ten opzichte van de realisatie van haar doelstellingen uit.

Verantwoordelijkheden risicomanagement Het bestuur van PNO Ziektekosten is verantwoordelijk voor het risicomanagement. De directie is verantwoordelijk voor de invoering van het risicobeleid in de organisatie en dient zorg te dragen voor de identificatie van risico’s alsmede voor het bestaan en de adequate werking van maatregelen ter beheersing van deze risico’s. De afdeling control is verantwoordelijk voor het monitoren van risico’s, de rapportage daarover en de werking van de getroffen beheersmaatregelen. De afdelingshoofden zijn verantwoordelijk voor de juiste werking van de getroffen beheersmaatregelen en de implementatie van additionele beheersmaatregelen.

Risicoprofiel PNO Ziektekosten Onderstaand volgt een beschrijving van de belangrijkste risico’s en van de wijze waarop deze risico’s worden beheerst. De risico’s zijn geclassificeerd conform de Financiële Instellingen Risicoanalyse Methode (FIRM) van De Nederlandsche Bank.


43

Jaarrekening

Matchingrisico (ALM-beleid) Onder het matching-/renterisico wordt verstaan het risico van het onvoldoende gematcht zijn van activa en passiva dan wel van inkomsten en uitgaven. PNO Ziektekosten beheerst het op langere termijn aanwezige matching-/renterisico door het voeren van een prudent beleggingsbeleid waarbij rekening gehouden wordt met de doelstellingen van de maatschappij en de inherente risico’s op korte en lange termijn. Er wordt uitsluitend van instellingen van ‘naam en faam’ beleggingen afgenomen. Ook op kortere termijn kan er sprake zijn van een matching-/renterisico, dit wordt aangeduid met de term liquiditeitsrisico. Het liquiditeitsrisico wordt beheerst door uitsluitend te beleggen in vastrentende staatsobligaties. Marktrisico Onder marktrisico wordt hier verstaan het risico als gevolg van het blootstaan aan wijzigingen in de marktprijzen van beleggingen in zakelijke waarden. Het marktrisico ten aanzien van beleggingen in vastrentende waarden betreft primair het renterisico, dat reeds is beoordeeld als onderdeel van de risicocategorie matching-/renterisico. Het hier bedoelde marktrisico is niet op PNO Ziektekosten van toepassing omdat uitsluitend wordt belegd in obligaties die zijn uitgegeven door de Nederlandse overheid en financiële instellingen. Kredietrisico Onder kredietrisico wordt verstaan het risico dat een tegenpartij verplichtingen niet nakomt. Voor PNO Ziektekosten is het belangrijkste kredietrisico het risico verbonden aan de incasso van verschuldigde ziektekostenpremies. Dit risico is beperkt doordat de incasso van premies met name via werkgevers en andere aangesloten organisaties verloopt. Om het resterende kredietrisico te mitigeren, heeft PNO Ziektekosten adequate incassoprocedures geïmplementeerd. Verzekeringstechnisch risico Onder verzekeringstechnisch risico wordt verstaan het risico dat uitkeringen niet gefinancierd kunnen worden vanuit de premie-inkomsten en de beleggingsresultaten als gevolg van onjuiste of onvolledige aannames bij de premiestelling. PNO Ziektekosten beheerst dit risico door het gevoerde solvabiliteitsbeleid, door bij de raming van de schadelasten uit te gaan van marktverwachtingen met betrekking tot de ontwikkeling van de kosten van de gezondheidszorg en door periodieke analyses van de verschillen tussen de werkelijke uitkomsten en de vooraf gemaakte aannames. Tevens wordt een gevoeligheidsanalyse gemaakt en afdoende prudentie opgenomen in de te treffen voorzieningen. Omgevingsrisico Onder omgevingsrisico wordt verstaan het risico van buiten de organisatie komende veranderingen op het gebied van concurrentieverhoudingen, belanghebbenden, reputatie alsmede het algemene klimaat waarin zorgverzekeraars opereren. Evenals voor andere verzekeraars is dit risico voor PNO Ziektekosten slechts in beperkte mate beheersbaar. De belangrijkste beheersmaatregelen op dit vlak zijn de vertegenwoordiging van belanghebbenden in de ledenraad en het bestuur en het lidmaatschap van brancheverenigingen. Het algemene klimaat waarin zorgverzekeraars sinds 2006 opereren is buitengewoon competitief gebleken. Vanaf de invoering van het nieuwe zorgstelsel hebben zorgverzekeraars met name op prijs geconcurreerd. PNO Ziektekosten onderscheidt zich door het aanbieden van een basisverzekering met maximale keuzevrijheid, de kwaliteit van de aanvullende verzekeringen en de kwaliteit van de dienstverlening. Overigens laat dit onverlet dat PNO Ziektekosten bij haar premiestelling wel de marktontwikkelingen in ogenschouw neemt.

44


Jaarrekening

Operationeel risico Onder operationeel risico wordt verstaan het risico samenhangend met ondoelmatige of onvoldoende doeltreffende procesinrichting dan wel procesuitvoering. PNO Ziektekosten beheerst het operationele risico door: --

Documenteren van de processen, het identificeren van de bij de uitvoering van die processen optredende risico’s alsmede van de met het oog daarop getroffen beheersmaatregelen in een handboek Administratieve organisatie en interne controle;

--

Vastleggen van functiescheidingen, bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden;

--

Uitvoeren van zogeheten control self assessments;

--

Meten en beoordelen van operationele indicatoren;

--

Beoordelen van de werking van de beheersmaatregelen, mede aan de hand van de bevindingen van de externe accountant.

In het kader van het risico op zorgfraude voert PNO Ziektekosten op basis van een jaarplan gerichte controles uit ten aanzien van vergoede ziektekosten. Tevens heeft de organisatie het fraudeprotocol van Zorgverzekeraars Nederland ondertekend en kan er in dat kader informatie worden uitgewisseld met andere zorgverzekeraars over ontdekte zorgfraude om zodoende vergelijkbare risico’s bij PNO Ziektekosten of andere zorgverzekeraars te voorkomen. Uitbestedingsrisico Onder uitbestedingsrisico wordt verstaan het risico dat de continuïteit, integriteit en/of kwaliteit van de aan derden uitbestede werkzaamheden wordt geschaad. PNO Ziektekosten heeft tot en met 2009 de uitvoering van alle operationele processen uitbesteed aan Pensioenfonds PNO Media. Om het hiermee verband houdende uitbestedingsrisico te beheersen heeft PNO Ziektekosten de voorwaarden van uitbesteding schriftelijk vastgelegd. Andere waarborgen zijn de personele unie waarvan op directieniveau sprake is, de interne beheersing binnen de uitvoeringsorganisatie en het externe toezicht waaraan Pensioenfonds PNO Media is onderworpen. Andere belangrijke uitbestede processen betreffen zorginkoop aan Multizorg-VRZ, controle op DBC-declaraties door Cope Healthcare Solutions, controle op farmacie-declaraties door het Clearing House Apothekers (CHA) en het gebruik van een veilige internetcommunicatie in de zorgsector via VECOZO. Ook voor deze uitbestedingsrisico’s geldt dat PNO Ziektekosten de voorwaarden van uitbesteden schriftelijk vastlegt. Vanaf 2010 wordt het grootste deel van de bedrijfsvoering uitbesteed aan ONVZ. Ter beheersing van het uitbestedingsrisico is onder andere een Service Level Agreement (SLA) opgesteld en rapporteert ONVZ regelmatig aan PNO Ziektekosten. Een groot deel van de in dit hoofdstuk genoemde risico’s zullen vanaf 2010 vallen onder het uitbestedingsrisico. IT-risico Onder IT-risico wordt verstaan het risico dat bedrijfsprocessen en informatievoorziening onvoldoende integer, niet continue of onvoldoende beveiligd worden ondersteund door IT. Ter beheersing van dit risico hebben wij vastgesteld dat de uitvoeringsorganisatie beschikt over adequate beheersmaatregelen, mede omvattende een meerjaren-ICT-beleid, een informatie-beveiligingsbeleid, een calamiteitenplan en een jaarlijks EDP (Electronic Data Processing) -auditplan. Integriteitsrisico Het integriteitsrisico betreft het risico dat de integriteit van PNO Ziektekosten wordt beïnvloed als gevolg van niet integere of onethische gedragingen. Met het oog op dit risico besteden PNO Ziektekosten en de uitvoeringsorganisatie aandacht aan de screening van nieuwe medewerkers op integriteitsgevoelige functies, zijn er binnen de uitvoeringsorganisatie adequate functiescheidingen aangebracht en wordt het vier-


45

Jaarrekening

ogenprincipe toegepast. Voorts kent de uitvoeringsorganisatie een gedragscode alsmede een compliance officer die toezicht houdt en daarover periodiek verslag uitbrengt. Juridisch risico Onder juridisch risico wordt verstaan het risico samenhangend met veranderingen in en het niet naleven van wet- en regelgeving en het mogelijk bedreigd worden van de rechtspositie van PNO Ziektekosten, met inbegrip van de mogelijkheid dat contractuele bepalingen niet afdwingbaar of niet correct gedocumenteerd zijn. Ter beheersing van het juridische risico heeft PNO Ziektekosten alle relevante juridische risico’s en ontwikkelingen geïdentificeerd die samenhangen met haar activiteiten, producten en contracten. De uitvoeringsorganisatie beschikt over juridische expertise en betrekt deze standaard bij het opstellen van overeenkomsten en bij omvangrijke transacties. Voor complexe zaken wordt tevens advies ingewonnen bij gespecialiseerde externe juristen. Binnen de uitvoeringsorganisatie is een medewerker aangewezen die toezicht houdt op de naleving van de voor PNO Ziektekosten relevante wet- en regelgeving.

46


Jaarrekening

Grondslagen voor de jaarrekening Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de bepalingen voor de jaarrekening in titel 9 boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, waarin begrepen zijn de specifieke bepalingen voor verzekeringsmaatschappijen in afdeling 15 van de genoemde titel. Tevens is aansluiting gezocht bij de eisen zoals gesteld in RJ605 (Verzekeringsmaatschappijen). Voor het opstellen van de jaarrekening worden de volgende grondslagen gehanteerd.

Grondslagen voor waardering Algemeen Alle activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde, mits anders vermeld. De vergelijkende cijfers voorgaand boekjaar zijn, waar nodig, geherrubriceerd voor vergelijkingsdoeleinden. Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de onderneming zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Indien een transactie ertoe leidt dat nagenoeg alle of alle toekomstige economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot een actief of verplichting aan een derde zijn overgedragen, wordt het actief of de verplichting niet langer in de balans opgenomen. Verder worden activa en verplichtingen niet meer in de balans opgenomen vanaf het tijdstip waarop niet meer wordt voldaan aan de voorwaarden van waarschijnlijkheid van de toekomstige economische voordelen en betrouwbaarheid van de bepaling van de waarde. De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.

Deelnemingen De deelnemingen bestaan uit een belang in het eigendom van Multizorg en Vektis. De deelnemingen in Multizorg en Vektis zijn onveranderd ten opzichte van 2008 en worden gewaardeerd tegen nominale waarde.

Obligaties De beleggingen in obligaties worden gewaardeerd tegen actuele waarde. Niet gerealiseerde resultaten worden direct opgenomen in de winst- en verliesrekening. Bij verkoop wordt gerealiseerd resultaat ook verwerkt in de winst- en verliesrekening.

Vorderingen De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, zo nodig onder aftrek van een voorziening voor mogelijke oninbaarheid.


47

Jaarrekening

Met CVZ te verrekenen Het met het CVZ te verrekenen bedrag betreft de verrekening met het Zorgverzekeringsfonds. Bij het vaststellen van de hoogte van het te verrekenen bedrag is een aantal parameters toegepast voor de raming van het te verevenen bedrag en de nacalculatie. Over- of onderfinanciering DBC De post DBC overfinanciering betreft de nog van zorginstellingen te vorderen bedragen uit hoofde van de door de NZa vastgestelde over- en onderfinanciering. Vorderingen uit directe verzekering De vorderingen uit directe verzekering worden opgenomen tegen nominale waarde. De voorziening wegens oninbaarheid wordt bepaald door alle openstaande posten individueel te beoordelen.

Liquide middelen De liquide middelen zijn vrij en direct beschikbaar.

Schadevoorziening De DBC-financiering brengt met zich mee dat later dan voorheen inzicht bestaat in de werkelijke kosten doordat DBC’s maximaal een jaar kunnen openstaan, maar verantwoord moeten worden op de openingsdatum. Voorts wordt verwezen naar hetgeen in de paragraaf over over- of onderfinanciering wordt opgemerkt. Per saldo is de tweede voorlopige, bijna definitieve afrekening – inclusief hoge kostencompensatie – van 2009 op zijn vroegst mogelijk in de zomer van 2012. Bij het opstellen van de jaarrekening moet derhalve gewerkt worden met schattingen van met name de kosten ziekenhuiszorg, waaronder de splitsing in vaste en variabele kosten en van de effecten van hoge kostencompensatie (HKC) en nacalculatie. Er zijn op dit moment onvoldoende gegevens beschikbaar voor een betrouwbare schatting van de HKC (2009). Een schatting van de HKC-ontvangsten is niet mogelijk doordat maar een deel van de DBC-declaraties is gedeclareerd en verwerkt. DBC’s kunnen nog tot en met december 2010 gesloten worden en dus nog begin 2011 gedeclareerd worden. Daarnaast moeten deze declaraties nog op detailniveau gecorrigeerd worden voor de overfinanciering van 2009.

Voorziening voor lopende risico’s Deze voorziening is opgesteld ten behoeve van kosten voor toekomstige werkzaamheden die betrekking hebben op de afwikkeling van PNO Ziektekosten als ziektekostenverzekeraar. Ultimo 2008 bevat deze voorziening voor lopende risico’s de voorziening voor verlieslatende contracten voor het komende boekjaar. Gezien de ontwikkelingen is de voorziening ultimo 2009 gesteld op nihil.

Grondslagen voor resultaatbepaling Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen enerzijds verdiende premies, bijdrage Zorgverzekeringsfonds, opbrengsten beleggingen en overige baten en anderzijds in het boekjaar voorzienbare lasten verbandhoudend met schade-uitkeringen, voorziening te verrekenen no-claim, teruggaven no-claim en eigen risico, beheerskosten en overige lasten van het boekjaar.

48


Jaarrekening

Verdiende premies Onder verdiende premies wordt verstaan de aan derden in rekening gebrachte bedragen, alsmede de bijdrage Zorgverzekeringsfonds en de teruggaven no-claim en eigen risico. Bijdrage Zorgverzekeringsfonds Het brutobudget is afgeleid van de laatst ontvangen voorlopige budgetberekening van CVZ. De verevening, nacalculatie, HKC (zowel de bate als de last met betrekking tot de herverzekering), macroneutraliteit en vangnetregeling zijn bepaald op basis van hetgeen hierover beschreven is bij de balanspost ‘Te verrekenen met CVZ’. Opbrengsten uit beleggingen en vorderingen Als opbrengsten uit beleggingen en vorderingen worden aangemerkt: --

de aan het boekjaar toe te rekenen rente onder aftrek van bewaarloon en overige bankkosten;

--

gedeclareerde dividenden, waaronder uitkeringen in beleggingen, onder aftrek van bewaarloon, bankkosten en overige kosten in verband met het beheer van de beleggingsportefeuille.

Ziektekosten eigen rekening Met ingang van 2005 is het declaratiesysteem van ziekenhuizen en specialisten ingrijpend gewijzigd en worden DBC’s in rekening gebracht voor de geleverde zorg. Als gevolg van de invoering van de DBC’s en doorgevoerde wijzigingen in het DBC-systeem in 2006 is de hoogte van de post medische zorg in ziekenhuizen met onzekerheid omgeven. Omdat bij het opmaken van de jaarrekening slechts een deel van de totale jaarlast gedeclareerd is, onbekend is welk deel van het totaal dat is en er bovendien onzekerheden zijn met het bepalen van de nog te verrekenen over- of onderdekking van de ziekenhuisbudgetten, is een exacte inschatting van de totale kosten onzeker. Het financieel risico wordt overigens substantieel gemitigeerd, omdat er verschillende ex-post correctiemechanismen op de deelbijdragen van de ziekenhuiskosten plaatsvinden. Het betreft: --

volledige macronacalculatie;

--

volledige nacalculatie van de vaste kosten en kosten geneeskundige GGZ per verzekeraar;

--

nacalculatie van een deel van de resterende resultaatsverschillen;

--

toepassing van de bandbreedteregeling.

Bedrijfskosten Alle aan het boekjaar toe te rekenen bedrijfskosten worden in dit onderdeel opgenomen. De van derden ontvangen vergoedingen worden op de bedrijfskosten in mindering gebracht. Tevens wordt een deel van de bedrijfskosten toegerekend aan de schadelasten (3% van de schadelasten). Deze kosten worden volledig doorberekend door Pensioenfonds PNO Media.

Overige technische lasten eigen rekening Alle technische lasten die betrekking hebben op het boekjaar en niet onder andere rubrieken kunnen worden verantwoord worden in dit onderdeel opgenomen.

Toegerekende beleggingsopbrengsten Dit betreft het aan de niet-technische rekening toegerekende deel van beleggingsopbrengsten. De toerekening geschiedt op basis van een verhouding tussen gemiddeld eigen vermogen en het gemiddelde balanstotaal.

Grondslagen voor het opstellen van het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode.


49

Jaarrekening

Toelichting op de balans Bedragen in euro’s

Activa

Deelnemingen

2009

2008

Vektis CV

1.000

1.000

Multizorg-VRZ

50.000

50.000

51.000

51.000

De deelnemingen Multizorg-VRZ B.V. gevestigd te IJsselstein en Vektis CV gevestigd te Zeist worden gewaardeerd tegen nominale waarde. De deelneming Multizorg-VRZ B.V. zal worden vervreemd in 2010. Obligaties

2009

2008

Stand 1 januari

7.914.095

13.524.765

Aankopen

10.332.000

-

Koersresultaten

-97.065

228.873

Mutatie opgelopen rente

252.131

-139.543

Verkopen en aflossingen

-

-5.700.000

Stand 31 december

18.401.161

7.914.095

Obligaties Uitgevende instelling Einddatum

Nominale Rentewaarde

percentage

11.950.000

5,5%

Nederlandse staat

15 juli 2010

Nederlandse staat

15 juli 2011

900.000

5,0%

Nederlandse staat

15 juli 2012

4.400.000

5,0%

17.250.000

50


Jaarrekening

Met CVZ te verrekenen

2009

2008

Nog te verrekenen 2006

-

722.912


-4.781.229

-2.497.067


-1.056.597

9.011.919


7.312.962

-

1.475.136

7.237.764

Dit betreft het met het zorgverzekeringsfonds te verrekenen bedrag. In het te verrekenen bedrag is op prudente wijze rekening gehouden met de uit hoofde van verevening en nacalculatie te ontvangen bedragen. De vordering wordt op basis van een door CVZ vastgesteld betaalschema aan PNO Ziektekosten voldaan. Over de vordering wordt door CVZ rente vergoed, voor zover de betalingen buiten het vastgestelde betaalschema vallen. Vorderingen uit directe verzekeringen

2009

2008

Stand per 1 januari

250.055

301.280

Mutaties

378.886

-16.289

Voorziening 31 december

-

-34.936

Stand 31 december

628.941

250.055


51

Jaarrekening

Passiva Eigen vermogen

2009

2008

Stand 1 januari

12.983.187

12.121.946

Resultaat boekjaar

-1.746.347

861.241

Stand 31 december

11.236.840

12.983.187

Solvabiliteitsmarge DNB Bedragen in miljoenen euro’s

2009

2008

2007

Aanwezig eigen vermogen

11,2

13,0

12,1

Wettelijk vereist eigen vermogen

5,6

5,3

5,1

Solvabiliteitsmarge

5,6

7,7

7,0

De algemene reserve vervult tevens de functie van solvabiliteitsbuffer en voldoet ruimschoots aan de daaraan gestelde wettelijke eisen.

Schadevoorziening Het verloop van de voorziening voor nog te verwachten ziektekosten luidt als volgt: Totaal Aandeel Voorziening te

herverzekeraar

betalen schade

Stand 1 januari

21.319.000

947.254

20.371.746

Dotatie

19.091.000

446.174

18.644.826

Vrijval

-2.595.000

-2.595.000

Onttrekking

-16.270.000

-16.270.000

Stand 31 december

21.545.000

1.393.428

20.151.572

In de voorziening is 595.320 euro (2008: 597.372) aan schadebehandelingskosten begrepen. De DBC-financiering brengt met zich mee dat veel later dan voorheen inzicht bestaat in de werkelijke kosten, doordat DBC’s maximaal een jaar kunnen openstaan, maar verantwoord moeten worden op de openingsdatum, zijnde het moment van de aanvang van de behandeling. Voorts wordt verwezen naar hetgeen in de paragraaf over over-/onderfinanciering wordt opgemerkt. Per saldo is een voorlopige afrekening - inclusief hoge

52


Jaarrekening

kostencompensatie - pas mogelijk 1,5 jaar na afronding van het boekjaar. Bij het opstellen van de jaarrekening is derhalve gewerkt met schattingen van de kosten ziekenhuiszorg waaronder de splitsing in vaste en variabele kosten en van de effecten van hoge kostencompensatie en generieke verevening. Voorziening lopende risico’s Stand

Dotatie Vrijval

Onttrekking Stand

1 januari

31 december

2009

2009

Afwikkeling ziektekostenverzekeraar Verlieslatende contracten

-

4.735.968

-

-

4.735.968

2.165.000

-

-

2.165.000

-

2.165.000

4.735.968

-

2.165.000

4.735.968

Ten behoeve van de samenwerking met ONVZ is een voorziening getroffen. Deze voorziening dient ter dekking van de kosten die voortvloeien uit het sociaal plan en andere kosten die betrekking hebben op deze samenwerking. Naar verwachting zal van deze voorziening in 2010 € 3,7 miljoen worden besteed en € 1,0 miljoen in 2011 en 2012. De voorziening verlieslatende contracten betreft het verwachte verlies op de basisverzekering in het volgende boekjaar. Gezien de wijzigende rol van PNO Ziektekosten is deze voorziening ultimo 2009 op nihil gesteld. Schulden

2009

2008

Te betalen ziektekosten

611.085

363.255

Rekening courant Pensioenfonds PNO Media

193.196

-

Crediteuren

276.121

209.647

1.080.402

572.902

Stand 31 december

Over het saldo van de rekening courant met Pensioenfonds PNO Media wordt geen interest berekend. Maandelijks wordt het saldo afgestemd en per bank overgemaakt.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen PNO Ziektekosten is volgens de samenwerkingsovereenkomst met ONVZ voor maximaal 4 miljoen euro aansprakelijk voor claims.


53

Jaarrekening

Toelichting op de staat van baten en lasten Bedragen in euro’s

Opbrengsten uit beleggingen en vorderingen

2009

2008

-

-29.640

-

258.513

-97.065

-

Obligaties en deposito’s Gerealiseerde opbrengsten uit beleggingen Niet gerealiseerde opbrengsten uit beleggingen Niet gerealiseerde verliezen uit beleggingen Lasten in verband met beleggingen Rente obligaties en deposito’s Subtotaal

-502

-886

1.026.769

795.621

929.202

1.023.608

292.356

446.482

Overig Rente bank en overig

Totaal

1.221.558

1.470.090

Uitvoeringskosten

2009

2008

Kosten in rekening gebracht door Pensioenfonds PNO Media

2.797.630

3.822.314

Incidentele lasten samenwerking ONVZ

3.596.077

-

-1.543.722

-1.395.827

3.002.592

521.798

Aan de verwerking van de schadelasten toegerekende uitvoeringskosten Kosten in rekening gebracht door anderen

Totaal

7.852.577

2.948.285

PNO Ziektekosten heeft - met uitzondering van de directie - geen werknemers in dienst. Het beheer en de administratie zijn opgedragen aan Pensioenfonds PNO Media. Onder de incidentele lasten worden kosten verantwoord die gepaard gaan met het afvloeien van personeel en overige kosten door de samenwerking met ONVZ.

54


Jaarrekening

Overige technische lasten

2009

Incidentele lasten samenwerking ONVZ Overige technische baten en lasten Totaal

2008

1.254.169

-

-59.543

91.329

1.194.626

91.329

Honoraria van de accountant De volgende honoraria zijn ten laste gebracht van de onderneming, haar dochtermaatschappijen en andere maatschappijen die zij consolideert, een en ander zoals bedoeld in artikel 2:382a BW. Tot en met de jaarrekening 2008 was KPMG verantwoordelijk accountant, vanaf 2009 is dat Ernst & Young Accountants.

2009

2008

75.863

101.745

Andere controleopdrachten

112.754

81.069

Totaal

188.617

182.814

Onderzoek van de jaarrekening


55

Jaarrekening

Schade statistiek Schadestatistiek basisverzekering Bedragen in euro’s afwikkeljaar

0

1

2

bj - 3 (= 2006)

22.812.248

10.095.103

683.269

bj - 2 (= 2007)

23.129.875

10.095.571

816.712

bj - 1 (= 2008)

26.161.156

13.890.565

bj (= 2009)

27.872.188

3

4

5

schadejaar oudere jaren bj - 5 bj - 4

De Toereikendheidstoets is uitgevoerd naar de stand op 5 maart 2010, op basis van schadedriehoeken en declaratiegegevens ontvangen na afloop van het boekjaar. Daarbij zijn, waar mogelijk, ook de nieuwe inzichten vanuit CVZ betrokken. Uit de Toereikendheidstoets is op basis van kwalitatieve criteria, conform de voorschriften van DNB, geconcludeerd dat de technische voorzieningen en daarmee de schadelast over het boekjaar toereikend zijn. Afloopstatistiek boekjaar basisverzekering per te rapporteren risicogroep Bedragen in euro’s Voorziening Voorziening

schaden

Betaalde

ultimo

schade

vorig boekjaar

in boekjaar

Schadejaar

schaden ultimo Afwikkelboekjaar

resultaat

bj - 5 bj - 4 bj - 3 (= 2006)

231.000

-

-

231.000

bj - 2 (= 2007)

1.981.000

816.712

34.500

1.129.788

bj - 1 (= 2008)

17.063.000

13.890.565

2.272.000

900.435

bj (= 2009)

27.872.188

17.022.000

diversen

-100.000

Totaal

19.275.000

Voorzieningen zijn inclusief prudentie en inclusief kosten.

56


42.579.465

19.228.500

Jaarrekening

Schadestatistiek aanvullende verzekering Bedragen in euro’s afwikkeljaar

0

1

2

bj - 3 (= 2006)

6.524.437

1.612.291

4.468

bj - 2 (= 2007)

7.072.746

1.235.408

62.415

bj - 1 (= 2008)

6.988.293

1.500.670

bj (= 2009)

7.314.849

3

4

5

schadejaar bj - 5 bj - 4

Afloopstatistiek boekjaar aanvullende verzekering per te rapporteren risicogroep Bedragen in euro’s Voorziening Voorziening

schaden

Betaalde

ultimo vorig

schade

boekjaar

in boekjaar

Schadejaar

schaden ultimo Afwikkelboekjaar

resultaat

bj - 5 bj - 4 bj - 3 (= 2006)

20.000

-

-

20.000

bj - 2 (= 2007)

88.000

62.415

23.000

2.585

bj - 1 (= 2008)

1.936.000

1.500.670

224.500

210.830

bj (= 2009)

7.314.849

2.069.000

Totaal

8.877.934

2.316.500

2.044.000

Voorzieningen zijn inclusief prudentie en inclusief kosten.


57

Jaarrekening

Technische rekening

2009

2008

57.720.789

54.369.669

Verdiende premies eigen rekening 1.1.1 Brutopremies 1.1.2 Uitgaande herverzekeringspremies 1.1 Eigen rekening

1.000.000 (-)

1.000.000 (-)

56.720.789

53.369.669

-2.165.000

-920.000

-

-

Wijziging technische voorziening niet-verdiende premies en lopende risico’s 1.2.1 Bruto 1.2.2 Aandeel herverzekeraars 1.2 Eigen rekening 1

Verdiende premies eigen rekening

2

Toegerekende opbrengst van

beleggingen

3

Overige technische baten

eigen rekening

-2.165.000 (-)

-920.000 (-)

58.885.789

54.289.669

830.405

944.206

-

-

Schaden eigen rekening (schadejaar=boekjaar) Geboekte schaden 4.1.1 Bruto 4.1.2 Aandeel herverzekeraars 4.1 Eigen rekening

35.834.037 647.000 (-)

33.802.795 653.345 (-)

35.187.037

33.149.450

19.091.000

19.429.000

-

-

19.091.000

19.429.000

Wijziging voorziening voor te betalen schaden 4.2.1 Bruto 4.2.2 Aandeel herverzekeraars 4.2 Eigen rekening 4

Schaden eigen rekening

(schadejaar=boekjaar)

54.278.037

Schaden oudere jaren, (schadejaren < boekjaar) Geboekte schaden 5.1.1 Bruto 5.1.2 Aandeel herverzekeraars 5.1 Eigen rekening

58


16.617.017 346.655 (-) 16.270.362

13.840.593 600.599 (-) 13.239.994

52.578.450

Jaarrekening

2009

2008

-19.195.000

-15.330.000

-

-

-19.195.000

-15.330.000

Wijziging voorziening te betalen schaden 5.2.1 Bruto 5.2.2 Aandeel herverzekeraars 5.2 Eigen rekening 5

Schaden oudere jaren,

schadejaren < boekjaar.

-2.924.638

-2.090.006

Wijziging overige technische voorzieningen 6.1

Bruto

6.2 Aandeel herverzekeraars

4.735.968

-

-

-

6

Eigen rekening

4.735.968

-

7

Winstdeling en kortingen

-

-

Bedrijfskosten 8.1 Acquisitiekosten 8.2 8.3 8.4

-

-

Beheers- en personeelskosten, afschrijvingen bedrijfsmiddelen

4.569.701

4.318.745

-

-

-

-

Provisie ontvangen van herverzekeraars Winstdeling ontvangen

van herverzekeraars

8

Totaal bedrijfskosten

9

Overige technische

lasten eigen rekening

10

Wijziging egalisatie-

4.569.701

4.318.745

1.194.626

91.329

voorziening eigen rekening

-

-

11


-2.137.500

335.357

12

Schaderatio bruto

87,41%

93,58%

13

Schaderatio eigen rekening

87,21%

93,00%

14

Combined ratio bruto

95,04%

101,39%

15

Combined ratio eigen rekening

94,97%

100,95%


59

Jaarrekening

Ondertekening Hilversum, 7 april 2010 Bestuur en directie, drs. P.B.A. Dirks, Voorzitter C.F.M. Huisers, Secretaris L.G. Witkamp AAG, Directievoorzitter drs. L.J. van der Put RBA, Directeur

60


Titel Overige gegevens

Overige gegevens

Titel van hoofdstuk


61

Overige gegevens

Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in het jaarverslag op pagina 33 tot en met 60 opgenomen jaarrekening 2009 van PNO Onderling Ziektekostenverzekeringmaatschappij U.A. te Hilversum bestaande uit de balans per 31 december 2009 en de winst- en verliesrekening over 2009 met de toelichting gecontroleerd.

Verantwoordelijkheid van het bestuur De directie van PNO Onderlinge Ziektekostenverzekeringmaatschappij U.A. is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van PNO Onderlinge Ziektekostenverzekeringmaatschappij U.A. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die de directie van PNO Onderlinge Ziektekostenverzekeringmaatschappij U.A. heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.

Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van PNO Onderlinge Ziektekostenverzekeringmaatschappij U.A. per 31 december 2009 en van het resultaat over 2009 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.

62


Overige gegevens

Toelichting Wij vestigen de aandacht op hetgeen op bladzijde 43 tot en met 46 in de toelichting op de jaarrekening is opgenomen. Hierin is uiteengezet welke landelijke risico’s en onzekerheden in de zorgverzekeringsbranche bestaan die hun weerslag hebben op de jaarrekening van PNO Onderlinge Ziektekostenverzekeringmaatschappij U.A. Deze situatie doet geen afbreuk aan ons oordeel.

Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder f BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.

Den Haag, 7 april 2010 Ernst & Young Accountants LLP, w.g. drs. J. Verhagen RA


63

Overige gegevens

Overig Statutaire bepalingen inzake de bestemming van het resultaat Artikel 6 lid 2 van de statuten luidt als volgt: In aanvulling op de technische voorzieningen, vereist op grond van de Wet toezicht verzekeringsbedrijf 1993, is het bestuur bevoegd een reserve te vormen. Deze reserve dient mede om eventuele tekorten te dekken, die zouden ontstaan wanneer in enig jaar de lasten de baten mochten overtreffen.

Bestemming van het resultaat Het nadelig resultaat zal worden onttrokken aan de Algemene reserve.

Gebeurtenissen na balansdatum Het overheidsbeleid rondom risicoverevening, marktwerking in de zorg en de toename van regeldruk, maakte zelfstandige voortzetting van PNO Ziektekosten op de lange termijn niet mogelijk. Niet ingrijpen zou leiden tot onaanvaardbaar hoge uitvoeringskosten. Omdat dat niet in het belang is van onze verzekerden zijn wij in 2009, zonder afbreuk te willen doen aan onze unieke positie in de markt, een samenwerkingsovereenkomst aangegaan met ONVZ Zorgverzekeraar. Door de samenwerking met ONVZ heeft PNO Ziektekosten vanaf 1 januari 2010 een groot aantal uitvoeringstaken afgestoten. Zo is de verantwoordelijkheid voor polisadministratie, premieberekening en declaratieverwerking, als ook het privacy- en zorginkoopbeleid bij ONVZ komen te liggen. De verplichtingen die horen bij de verantwoording van de uitvoering van de zorgverzekering door PNO Ziektekosten over de jaren 2006 tot en met 2009 blijven bij PNO Ziektekosten. Ook zullen wij moeten voldoen aan de toezichtseisen die gelden voor onze nieuwe rol van intermediair.

Overzicht van gehanteerde afkortingen ALM Asset and Liability Management AO/IC Administratieve Organisatie / Interne Controle AWBZ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten CHA

Clearing House Apothekers

CVZ

College voor Zorgverzekeringen

DBC

Diagnose Behandel Combinatie

DNB

De Nederlandsche Bank

EDP Electronic Data Processing ERM Enterprise Risk Management FIRM

Financiële Instellingen Risicoanalyse Methode

HKC

Hoge Kostencompensatie

NZa

Nederlandse Zorgautoriteit

VRZ Vereniging van Nederlandse kwaliteitszorgverzekeraars

64


Dit is een uitgave van Coöperatieve Media Pensioen Diensten U.A. (MPD) in opdracht van PNO Onderlinge Ziektekostenverzekeringsmaatschappij U.A. Media Pensioen Diensten is uitvoerder van PNO Ziektekosten. PNO Onderlinge Ziektekostenverzekeringsmaatschappij U.A. PNO Ziektekosten treedt sinds 1 januari 2010 op als bemiddelaar in de zin van de Wet op het financiële toezicht.

Bezoekadres Schuttersweg 10, Hilversum

Postadres Postbus 1340 1200 BH Hilversum T 035 625 92 00 W www.pnoziektekosten.nl

Vormgeving Waanzinnig! idee & concept, Rotterdam

Druk Drukkerij Gianotten, Tilburg

66

www.pnoziektekosten.nl

Jaarverslag Ziektekosten

Recommend Documents