Beste deelnemer, sponsor, zakelijk betrokkene en geïnteresseerde lezer, voor u ligt het jaarverslag van het Puttens Historisch Genootschap. Het verslag bestaat uit een algemeen gedeelte opgetekend door de secretaris en een specifiek gedeelte. In het specifieke gedeelte doet de secretaris de museumboerderij Mariahoeve verslag en geven de contactpersonen van de werkgroepen en commissies, ieder op eigenwijze, verslag van hun werkzaamheden. Het bestuur wenst u veel leesplezier.
JAARVERSLAG over november 2012 tot november 2013 van
HET PUTTENS HISTORISCH GENOOTSCHAP (door Piet W. Zevenhuijzen, secretaris van de stichting PHG)
Het Puttens Historisch Genootschap is een stichting die als koepel fungeert voor allerlei activiteiten op cultuurhistorisch gebied in Putten. Het PHG werkt vanuit de volgende statutaire doelstellingen: Het bijdragen tot het vergroten, behouden en uitdragen van de kennis van de geschiedenis van Putten Het bijdragen tot het behoud van het karakter van Putten Het bereiken van deze doelen gebeurt door de inspanning van mensen. Het PHG is een mensen- en uitsluitend een vrijwilligersorganisatie. Wat er bereikt is in dit verslagjaar hebben we met elkaar bereikt. Deelnemers die financieel bijdroegen en vrijwilligers die vele uren de handen uit de mouwen hebben gestoken. Daarvoor dank.
BESTUURSSAMENSTELLING Binnen het bestuur van het PHG zijn vertegenwoordigd bestuursleden van de Stichting Historisch Centrum ‘De Tien Malen’ en van de Stichting Museumboerderij Kiefveldersteeg.
Stichting Puttens Historisch Genootschap, het bestuur bestaat uit: De heer G.C.J.M. Hollanders Voorzitter De heer P.W. Zevenhuijzen Secretaris De heer J. van Oostende Penningmeester Zij vormen tevens in genoemde functies het dagelijks bestuur en tevens het bestuur van de Stichting Historisch Centrum De Tien Malen De heer J.N. van den Hoorn 2e voorzitter (bestuurslid vanaf maart 2013) De heer St. van Hell Bestuurslid van de Stichting Museumboerderij Kiefveldersteeg De heer G. Buter Public Relations (toegevoegd aan het bestuur)
Stichting Historisch Centrum (museum ‘ De Tien Malen’), het bestuur bestaat uit: De heer G.C.J.M.Hollanders De heer P.W. Zevenhuijzen De heer J. van Oostende Mevrouw C. Hardeman De heer P. Vink
Voorzitter Secretaris Penningmeester Vrijwilligerscoördinator museum De Tien Malen (toegevoegd aan het bestuur) Activiteitencoördinator museum De Tien Malen (toegevoegd aan het bestuur)
Stichting Museumboerderij Kiefveldersteeg (‘ Mariahoeve’), het bestuur bestaat uit: De heer St. van Hell De heer T. Dorland
Voorzitter, organisatie vrijwilligerswerk, beheer boerderij en afgevaardigde naar het bestuur van het PHG Secretaris, 2e voorzitter en personeelsbeleid 1
De heer St. van Loo
De heer J. van Hell De heer L. Kool
Penningmeester vanaf november 2012, personeelsbeleid, sociale verzekeringswetgeving, verzekeringszaken, PR. Organisatie van (gids)vrijwilligers en educatieprojecten Beheer van terrein, gebouwen en inventaris
BESTUURSVERGADERINGEN VAN HET PHG EN TIEN MALEN Het bestuur van het PHG en het bestuur van museum ‘De Tien Malen’ vergaderden tezamen. In deze bestuursvergaderingen worden zowel de zaken betreffende het PHG, de werkgroepen, de musea in het algemeen, en de activiteiten in het bijzonder besproken. Het bestuur is in deze samenstelling 10 keer in vergadering bijeen geweest. Operationele zaken betreffende het Museum ‘De Tien Malen’ worden in een wekelijks overleg tussen coördinator, secretaris, penningmeester, vertegenwoordiger van de baliemedewerkers en de technische dienst afgehandeld. Aangelegenheden betreffende de Museumboerderij Mariahoeve worden door het bestuur van Stichting Museumboerderij Kiefveldersteeg behandeld. Een verslag vindt u verder op in dit jaarverslag.
VERGADERPUNTEN VAN HET PHG-BESTUUR De belangrijkste onderwerpen die de aandacht van het PHG-bestuur vroegen waren: Het deelnemen aan de Gemeentevisie avonden in verband met toekomstig cultuur en recreatiebeleid van Putten. Er zijn door de gemeente meerdere bijeenkomsten gehouden waarbij tevens een of meer PHG-bestuursleden aanwezig waren.
Het voorbereiden en houden van de voorjaarsbijeenkomst (18 april) en jaarvergadering (21 november) voor de deelnemers en geïnteresseerden. Het organiseren van vrijwilligersbijeenkomsten. De opening van de waterloop aan de Engersteeg en de sponsoring door Lions Putten Arkemheen voor een 2e boring. De 1e sponsoring is verkregen van Gemeente Putten, Provincie Gelderland en de Rabobank.
Overleg met de stichting Schovenhorst over parkeergelegenheid voor De Tien Malen. Met het verplaatsen van het parkeerterrein door Stichting Schovenhorst is de toegankelijkheid naar de Tien Malen verslechterd. Dit werd zichtbaar in een vermindering in het aantal bezoekers.
Wijziging regels en voorwaarden behoud van ANBI-status (Algemeen Nut Beoogde Instelling d.w.z. door belastingdienst aangemerkte goede doelen organisatie)
Opzetten van een beleidsplan inclusief meerjarenbegroting mede in verband met het behoud van de ANBI-status. Uiterlijk voor 2014 moet via internet openbaar zijn wat de doelen, activiteiten en plannen van de ANBI-erkende organisatie zijn, tevens moet met de jaarrekening en meerjarenbegroting verantwoording worden afgelegd over het gevoerde beleid.
De Jaarrekening met bestuursverklaring van het PHG De financiële situatie van het PHG in het algemeen en die van de Tien Malen in het bijzonder. In samenwerking met de stichting Natuur en Milieu trachten de plannen van Landgoed Uijlenborgh te beïnvloeden. Beide besturen hebben echter vastgesteld dat er voor hen na de goedkeuring van de gemeenteraad juridisch geen bezwaarmogelijkheden zijn.
Overleg met eigenaar van de oorspronkelijke melkfabriek aan de Stationsstraat over behoud van dit historisch monument. Vastgesteld is dat de gemeente een sloopvergunning al heeft afgegeven, daardoor is behoud alleen mogelijk met goodwill van de eigenaar.
Het voordragen van de PHG-website voor de wedstrijd ‘beste historische website’. Hoe wel de prijs aantrekkelijk was voor het PHG, was het meedoen aan de wedstrijd ook de moeite waard. Het PHG heeft niet gewonnen. De verhuizing van de klederdracht stukken naar de klimaatruimte. Deze ruimte is zodanig geïsoleerd dat het klimaat (temperatuur en vochtigheidsgraad) continu op het juiste niveau blijft. De oude kleding is daardoor nu in een passende ruimte opgeslagen.
2
Op verzoek van de plaatselijke Christen Unie ten behoeve van hun verkiezingsprogramma: het aandragen van cultuur historische (verbeter)punten. De gevolgen van SEPA en IBAN (t.b.v. één Europese betaalmarkt) voor het PHG en haar deelnemers. Over de gevolgen van deze wijziging zult u door diverse organisaties waaronder het PHG geïnformeerd worden.
Deelnemen aan de Regiobijeenkomst van historische organisatie en musea. Deelnemers zijn gevestigd in Kampen, Elburg, Oldenbroek, Nunspeet, Epe, Heerde, Putten.
Verlengen abonnement op website VVV/BVT Afvaardiging van PHG-bestuur in het bestuur van het Puttens Stoomgemaal Het beantwoorden van verschillende vragen van belangstellenden over onder meer historische landgoederen, gedenkstenen en zandwegen in Putten.
WERKGROEPEN EN COMMISSIES Binnen de PHG-doelstellingen waren in het verslagjaar de volgende werkgroepen en commissies actief: Archeologie, Genealogie, Roerende Monumenten, Onroerende Monumenten, Dialect en Folklore, En de ondersteunende werkgroepen en commissies Registreren, Documenteren en Digitaliseren, Marktcommissie, Documentatiecentrum, Acceptatie, Redactiecommissie. Een bijzondere is de marktcommissie, zij is met de oprichting van het museum De Tien Malen ingesteld om inkomsten te genereren ter ondersteuning van de exploitatie van dit museum. De marktcommissie organiseert en begeleidt de jaarlijks te houden boeken- en antiek en curiosa/verzamelmarkten. De contactpersonen van deze werkgroepen en commissies staan steeds in het kwartaalblad ‘De Graver’ vermeld. De werkgroepen met taakomschrijving zijn ook steeds te vinden op de website van het PHG. De marktcommissie beschikt over een eigen website. Op deze wijze wordt aan de deelnemers van het PHG maar ook aan andere belangstellenden inzicht gegeven in de werkzaamheden van iedere werkgroep of commissie. In het verslagjaar deden zich enkele wijzigingen in de bemensing van de werkgroepen en commissies voor. Verderop in dit jaarverslag wordt door een aantal werkgroepen nader verslag van hun werkzaamheden gedaan.
VRIJWILLIGERS Ook in dit verslagjaar is er een groot aantal vrijwilligers actief geweest. Zij zijn werkzaam in de musea, werkgroepen, commissies en bezorgersgroep van De Graver of als bestuurslid in een of meer van de 3 besturen. Aan het einde van dit verslagjaar is hun aantal 118. Dankzij de inzet van deze vrijwilligers heeft het PHG ook dit jaar haar doelen kunnen realiseren. De vrijwilliger valt onder de collectieve aansprakelijkheidsverzekering die de gemeente Putten voor alle vrijwilligers in Putten heeft afgesloten. Het PHG-bestuur is trots op deze inzet en als dank daarvoor is er in september een gezellige vrijwilligersbijeenkomst gehouden. Verder heeft iedere vrijwilliger met kerst een attentie gekregen. De wetenschap dat het PHG uitsluitend kan functioneren door de vrijwilligers heeft het bestuur doen besluiten ook dit jaar weer enkele vrijwilligers tot ‘Lid van Verdienste’ uit te roepen. Het gaat dan steeds om vrijwilligers die voor langere tijd een bijzondere bijdrage hebben geleverd. In dit verslagjaar zijn tot Lid van Verdienste benoemd: op de jaarvergadering van 22 november 2012: Albertje van Hell-Berends en Jannie Veldhuis-Trenning op de voorjaarsbijeenkomst van 18 april 2013: Constance Hardeman-Meeder op de boeken- en antiek, curiosa/verzamelmarkt van 20 augustus 2013: Joop Ploeg, Cees Houdkamp en Henk Bos. 3
Op 26 april 2013 is Ernst Steinmeier door de Koningin benoemd tot lid in de Orde van Oranje Nassau. Ernst ontving deze eer mede vanwege het vele en langdurige vrijwilligerswerk voor het PHG, onder meer in de functie van 2e voorzitter.
DEELNEMERS EN DEELNEMERSADMINISTRATIE Daar het PHG een stichting en geen vereniging is heeft zij geen leden maar deelnemers. Ook in dit verslagjaar kon het PHG rekenen op een respectabel aantal deelnemers dat met hun financiële bijdrage de werkzaamheden van het PHG steunden. De bijdrage wordt gebruikt om niet subsidiabele activiteiten van het PHG te financieren, het kwartaalblad De Graver uit te brengen en te verspreiden, en de halfjaarlijkse deelnemersbijeenkomsten te houden. Verder wordt de deelnemersbijdrage aangewend voor het sluitend krijgen van de museumexploitatie. Het verslagjaar begon met 802 deelnemers, hiervan hadden op dat tijdstip 36 deelnemers nog niet hun bijdrage over 2012 betaald. In de loop van het verslagjaar hebben 32 personen het deelnemer schap opgezegd. Hiervoor waren diverse redenen zoals: overlijden, verhuizen uit Putten, ouderdom en verlies aan wilsbekwaamheid, verlies aan interesse en in enkele gevallen financiële noodzaak. Alle 32 of hun nabestaanden, hebben een brief ontvangen waarin het PHG hen bedankt voor hun bijdrage in de jaren dat ze deelnemer zijn geweest. In september 2013 is een mailing uitgegaan naar alle deelnemers die hun bijdrage over 2013 nog niet hadden voldaan. Velen hebben hierna alsnog betaald. In totaal verwacht het PHG nu nog van 40 deelnemers de jaarlijkse bijdrage te ontvangen. In november 2013 blijken er 7 deelnemers te zijn die zowel in 2012 als in 2013 niet de deelnemersbijdrage hebben over gemaakt. Zij zijn inmiddels uit het deelnemersbestand geschrapt en ontvangen daardoor niet meer De Graver en evenmin de deelnemerskaart 2014. Een bijzonderheid is dat van de 802 deelnemers er 16 zijn die het PHG als omroepvereniging zien, zij beschouwen zichzelf als “tientjes lid”. Om de kosten van het uitbrengen en verspreiden van De Graver alsmede een gratis toegang tot de musea te hebben is een minimale bijdrage van 15 euro beslist noodzakelijk. In het verslagjaar zijn weer 34 welkomstbrieven verzonden aan nieuwe deelnemers. Deze nieuwe inschrijvingen heeft het PHG vooral te danken aan het actief werven op evenementen als ‘Het Oogstfeest’, de Puttense cultuurdag en ‘De Ossenmarkt’. Voor het financieel realiseren van de verschillende activiteiten is het echter van belang dat het aantal deelnemers nog verder omhoog gaat. Per saldo sluit het PHG dit verslagjaar af met 797
FINANCIEN De financiële gegevens van het PHG en van De Tien Malen over 2012 zijn te vinden in het financiële jaarverslag dat de penningmeester in het septembernummer (2013 nr. 3) van De Graver heeft laten opnemen. Daarin heeft u kunnen lezen dat het PHG haar boekjaar afsluit met een nadelig resultaat van 186 euro. Dit wordt onder meer veroorzaakt door de bijdrage in de exploitatie van De Tien Malen. De jaarrekening is in concept door de penningmeester opgesteld en daarna ter controle aan Accountantsbureau Mees en Ten Hoopen voorgelegd. De accountant heeft vervolgens het definitieve jaarrapport met deskundige-verklaring opgesteld. In een bestuursvergadering van het PHG is het rapport vastgesteld en voorzien van de vereiste bestuursverklaring. De inkomsten van het PHG in het huidige verslagjaar bestaan wederom uit de deelnemersbijdragen, giften en opbrengsten uit verkopen van PHG-uitgaven. Daarnaast zijn er bijzondere giften ontvangen die het PHG reserveert om onder meer de Historische Canon van Putten te kunnen gaan uitgeven. In 2013 heeft het PHG een grote schenking ontvangen 4
van de Lions Putten-Arkemheen ten behoeve van de vervolmaking van de ‘Waterloop Engersteeg’. De inkomsten van De Tien Malen bestaan uit entreegelden (uit directe verkoop en via de museumkaart), giften van bezoekers en de netto opbrengst van de 7 PHG-boeken-, antiek, curiosa/verzamelmarkten. Om het exploitatietekort, dat ondanks deze inkomsten is ontstaan, te dekken heeft het PHG-bestuur besloten dit ten laste van het PHG te brengen. Veel musea in Nederland zijn de laatste jaren armlastig geworden. Sommige musea ontvangen gemeente subsidie, dit is echter bij De Tien Malen niet het geval. Wel laat de meerjarenexploitatie zien dat ze zonder extra inkomen niet sluitend is te krijgen. Het is voor een gezonde exploitatie van De Tien Malen dan ook van belang dat er extra inkomsten worden gegenereerd. In het verslagjaar is daarom begonnen met de verkoop van niet geregistreerde verkregen objecten die geen bijzondere museale waarde hebben te verkopen. Andere acties zijn echter nodig.
DEELNEMERSVERGADERINGEN Het verslagjaar begon met een goed bezochte jaarvergadering op 22 november. Op deze vergadering kwam het jaarverslag, aandacht voor de PHG-website, de huldiging van Leden van Verdienste, het afscheid van een bestuurslid en de boeiende voordracht over ‘De Jonkers van Putten’ aan de orde. Een beknopt verslag van deze avond heeft in De Graver van december 2012 gestaan. Op 18 april werd de voorjaarsbijeenkomst gehouden, ook in deze bijeenkomst was er de huldiging van een Lid van Verdienste. Verder kwamen aan de orde: de website van de Tien Malen, de tentoonstelling ‘Op bezoek bij de dominee’ en een kleurrijke uiteenzetting over de Natuur en cultuur in Putten en omgeving. Het verslag van deze bijeenkomst is in De Graver van juni 2013 opgenomen.
DE VERSLAGEN VAN DE MUSEA, WERKGROEPEN EN COMMISSIES Museum De Tien Malen door Peter Vink De vrijwilligers van het historisch museum De Tien Malen hebben het seizoen 2013 weer afgesloten. Ze kunnen terugkijken op een positief jaar. Er kwamen ongeveer evenveel bezoekers als een jaar eerder, ongeveer 2000. Ook dit jaar viel weer op hoe positief de reacties waren na een bezoek. Je kunt de reacties van de bezoekers samenvatten als “klein maar fijn”. De tijdelijke expositie “Op bezoek bij de dominee” bracht niet alleen een extra aantal Puttenaren op de been maar ook bezoekers van buiten Putten die gericht voor deze expositie langs kwamen. De collectie meubelen en andere voorwerpen van mw. en ds. van Slooten is door veel bezoekers, die op enigerlei wijze in het verleden kennis hebben gemaakt met deze predikant uit Putten, bezocht. PR, ook in landelijke dagbladen, heeft daarbij extra geholpen. Het team vrijwilligers heeft niet stil gezeten. Er zijn verkoop sessies geweest van voorwerpen die niet in onze collectie passen, de mogelijkheid van digitale presentaties is geïntroduceerd, de samenwerking met de collega’s van het Landgoed Schovenhorst was weer opbouwend en er kwamen weer diverse groepen – al dan niet via Schovenhorst - met uiteenlopende achtergronden op bezoek en kregen van onze gidsen een rondleiding. We hebben deelgenomen aan de Open Museum dag, de Open Monumentendag, de Gelderse museum dag enz. De klimaatkamer voor de kledingstukken in het depot is ingericht, we komen steeds verder met de registratie van onze voorwerpen in het museum en in het depot. En zo had een iedere vrijwilliger in 2013 weer een eigen, opbouwende bijdrage om 2013 weer een positief jaar te laten worden voor het museum. 5
Ook in 2013 hebben een aantal leerlingen van Groevenbeek onder de noemer van Maatschappelijke Stage de medewerkers van het museum geholpen bij diverse activiteiten. Na 1 november zijn we gelijk gaan kijken naar onze plannen voor 2014. Er wordt alweer gewerkt aan de volgende tijdelijke expositie, er wordt zelfs al een onderwerp gefluisterd…. De doorsnee bezoeker is toch met name de vakantiegangers die een aantal dagen in Putten of omgeving vertoefd en op de fiets langs rijdt. We merken dat het voor Puttenaren – nadat ze eenmaal geweest zijn – moeizaam is ze te interesseren in een vervolgbezoek. We zullen daar met onze programmering 2014 op in moeten spelen. Op het terrein van educatie zullen in 2014 weer de Puttense basisscholen benaderd worden. We bieden hen in samenwerking met landgoed Schovenhorst een programma aan met Cultuur en Natuur.
Museumboerderij Mariahoeve Jaarverslag Stichting Museumboerderij Kiefveldersteeg door Ton Dorland, secretaris Samenstelling bestuur en taakverdeling Zie 1e pagina PHG-jaarverslag Vrijwilligers De Mariahoeve draait op haar vrijwilligers. Taken werden verder bestendigd; wij zijn blij dat alle mensen zich inzetten om het geheel te laten draaien. Hierbij dient het bedienend personeel met name genoemd te worden, aangezien deze groep zeer vele uren in de boerderij steekt. Helaas zijn een paar mensen ons ontvallen: de heren Jaap Maijoor en Gerrit Gaasbeek. Hun overlijden liet, met name doordat beider overlijden zeer plotseling was, een onuitwisbaar gevoel van leegte na. Ook hebben wij een paar ernstig zieken binnen het vrijwilligersbestand, over wie wij ons zorgen moeten maken. Wij wensen alle betrokkenen veel sterkte in de toekomst. Beheerder De familie Groothuis is geheel ingeburgerd als beheerderechtpaar. Zij zorgen voor een uitstekende sfeer onder de vrijwilligers en beschikken over een grote dosis gastheerschap. Het echtpaar richt zich met name op een uitbreiding van het gebruik van de overnachtingsfaciliteiten en het gebruik van de schenkerij. Activiteiten Er hebben wederom een aantal vaste activiteiten plaatsgevonden, zoals o.a. het Oogstfeest, een Candlelight-toer met Kerst, het Knolletjesfeest, deelname aan fietsroutes en dergelijke. Inmiddels is er een respectabel jaarprogramma ontstaan. Met de vrijwilligers werden bijeenkomsten gehouden en werd een excursie georganiseerd. Financieel-economische situatie Het jaar 2012 werd negatief afgesloten door de in dit land heersende crisis. Er werden minder boekingen gedaan door bedrijven voor bijvoorbeeld een bedrijfsuitje, vergaderingen met lunch en dergelijke. Ook door particulieren werd minder besteed. Hierdoor is de totaalomzet verlaagd terwijl de kosten nagenoeg hetzelfde bleven. Door de inmiddels opgebouwde buffer kon e.e.a. voor dit jaar worden opgevangen. Duidelijk is echter dat de reserves niet eindeloos hiervoor kunnen worden aangesproken. Ook werd er geïnvesteerd om de zogenaamde ANBI-status te behouden. Dit is inmiddels gerealiseerd. In 2013 werden tot oktober op de camping een groter bezoekersaantal geregistreerd. Ook wordt een grotere omzet in de Schenkerij waargenomen. Het aantal bezoekers van de museumboerderij is iets gedaald. Het financiële totaalplaatje laat een iets gunstiger beeld zien dan vorig jaar, hoewel een juist beeld natuurlijk pas aan het einde van het jaar kan worden vastgesteld. 6
In 2013 werd er geïnvesteerd in onderhoud van het onroerend goed. Ook werd een nieuwe maaimachine aangeschaft, tot grote vreugde van de vaste maaiers. Toekomstbeleid Een deel van de boekhouding wordt inmiddels door het beheerdersechtpaar zelf verricht. Hierdoor kan worden bespaard op de kosten voor de accountant- en het voeren van de boekhouding. Er zijn geen redenen om het dusver gevoerde beleid te wijzigen. Wel wordt binnen het bestuur nagedacht over een paar vernieuwingen zoals een uitbreiding van de vloeroppervlakte van de Schenkerij met 25% om ook tijdens een receptie, een bijeenkomst of een bezoek met gebruik van de Schenkerij, ook de losse bezoekers en kampeerders, b&b-gasten of gasten van de trekkershutten een verblijfsmogelijkheid te bieden. Hiertoe is een aanvraag tot wijziging van het bestemmingsplan ingediend, welke reeds is gehonoreerd. Hieraan gerelateerd is een aanvraag ingediend tot verruiming van de Horeca-vergunning. Voor de uitbreiding van het vloeroppervlak zullen bouwkundige plannen worden ontwikkeld, die met een geringe investering kunnen worden gerealiseerd. Het bestuur ziet terug op een jaar, waarin wederom vele gebeurtenissen hebben plaatsgevonden. De Stichting met al haar medewerkers gaat door op de ingeslagen weg.
Werkgroep roerende monumenten door Steven van Hell Er wordt meestal vier keer vergaderd in het jaar op de Mariahoeve met de werkgroep. Deze werkgroep bestaat uit een aantal vaste leden en wat mensen die altijd met evenementen, zoals het oogstfeest de Ossenmarkt en tegenwoordig het knolletjes feest helpen bij de voorbereiding en de uitvoering. Ook de kraam op de markten wordt vaak bemand (of dames) door deze groep getrouwe medewerkers. We prijzen ons gelukkig met de instroom van wat jongere deelnemers in de groep te weten Nico v.d.Berg en Gijsbert v.Winkoop. De vaste groep bestaat uit: de heer Gerrit en mevr. Jannetje Ruiter en hun helpers. Alie en Jan van Beek. Riek en Henk Evers. Silvia en Fred Groothuis. Albertje, Johannes en Steven v.Hell. Gerard v. Emous. Corrie Gijsbertsen, is een tijd afwezig geweest door omstandigheden, maar heeft gelukkig de draad weer kunnen oppakken. Ger en Jannie Veldhuis passen vaak hun vakantie aan, ja, ja, om mee te kunnen helpen met de werkzaamheden. Ook Greet en Gert v. Loenen willen altijd wel de helpende hand bieden, indien nodig. Zelfs af en toe hulp uit de regio(fam. Hop) Ik wil graag al deze mensen eens noemen, want zonder hen was het niet mogelijk om deze evenementen te organiseren. Wat brengen al deze inspanningen eigenlijk op is wel eens de vraag. In ieder geval bekendheid aan het P.H.G. de museums de Tienmalen en de Mariahoeve. Verder natuurlijk meestal wel wat nieuwe deelnemers, vooral op de markten en tegenwoordig op de cultuurdag. Verder kon er vooral door de sponsoren bakker van Bentum brood, en worst van Struik het mooie bedrag van ruim 600 euro van de werkgroep aan de penningmeester van het P.H.G. afgedragen worden.
Werkgroep dialect en folklore door Johannes van Hell De werkgroep bestaat uit de dames G. Koopman-Brouwer en J. Rozendaal-Hogebrug en de heren J. van Hell, drs. J. N. van den Hoorn en P. Rozendaal. Het verschijnen van de vierde druk van Putters Praoten heeft enige vertraging opgelopen. Het wordt nu voorjaar 2014 verwacht. Verder wordt er nog elke eerste zaterdag van de maand meegewerkt aan het programma De Stamtafel op Radio Veluwe FM. Een lid van de werkgroep praot Putters met een gast onder toezicht van Trees. De uitzending is verplaatst van 10.00 naar 11.00 uur. VeluweFM zendt uit op FM 106.1 in Putten en 93.1 in Ermelo. Daarnaast kunt u het beluisteren via internet: www.veluwefm.nl
Werkgroep Registratie Documentatie en Digitalisering (RDD) door Bert Weick 7
De werkgroep bestaat uit twee leden: Maria Smit-Toledo en Bert Weick. We zijn iedere week een morgen soms twee bezig met onze taak. Onze taak is: het beoordelen van nieuwe (ontvangen) objecten en het beschrijven en digitaliseren van de museumcollectie. Met name de administratieve verplichting van uit- en inboeken vraagt nauwkeurigheid en tijd. Van ieder nog niet geregistreerd object worden minimaal de volgende gegevens vastgelegd: de naam van het object dit krijgt dan een objectnummer , er wordt gekeken naar de fysieke kenmerken, verwervingsgegevens worden opgediept, door wie het vervaardigd is en de toestand waarin het object verkeerd. Verder worden aanwezige opschriften of kenmerken vastgelegd, alsmede eventuele bijzonderheden over het gebruik van het object. Vervolgens wordt er vastgelegd waar het object zich bevindt (museum of depot). Het doel van deze exercitie is: De collectie op gestructureerde wijze inzichtelijk maken voor de medewerkers van het museum. Zo kan bij het tentoonstelling van het object op eenvoudige wijze alle informatie worden verkregen over het museumstuk. Op termijn zal deze registratie en documentatie van de museumobjecten ook toegankelijk zijn via internet. Het percentage geregistreerde voorwerpen ligt inmiddels rond de 85%. Ook het administratief verwerken van voorwerpen die uit het depot worden gehaald om te worden geëxposeerd, dan wel vanuit de expositieruimte teruggeplaatst worden naar de depotruimte, vraagt de nodige aandacht van onze werkgroep.
Acceptatie en inrichtingscommissie door Joop Bunnik en Anja Zevenhuijzen De belangrijkste werkzaamheden hadden betrekking op de tentoonstelling ‘Op bezoek bij de dominee’. Hiertoe is de bovenkamer ín het museum De Tien Malen ingericht met de meubels en andere objecten van dominee en mevrouw van Slooten. Het PHG had deze voorwerpen al eerder ontvangen en lagen in de opslag. Met de dominee zelf en met zijn hulp en tevens rechterhand is nog regelmatig overleg geweest. Immers, we moesten ook nog het levensverhaal van hem op papier zetten. Door deze gesprekken kregen we nog de beschikking over de toga, baret, het zondagse koffertje wat de dominee mee naar de kerk nam en een grote statenbijbel. Verder is er tijd besteed aan het inrichten van de klimaatkamer alle kleding die elders in het depot hing moest naar de speciale ruimte worden verhuisd. Daarbij is tevens uitvoerig van elk kledingstuk beschreven wat het is, de gebruikte stof, eventueel hoe het gedragen werd, etc. Zo’n beschrijving helpt de commissie Registratie, Documentatie en Digitalisatie bij het registreren. In het depot van het museum liggen verscheidenen voorwerpen die niet museaal zijn, deze stukken zullen daarom nooit in het museum tentoongesteld worden. Ook zijn er voorwerpen die niet of in veelvoud aanwezig zijn. Om verschillende redenen komen deze stukken niet in de collectie, ze nemen echter wel opslagruimte in. Van ieder stuk is nagegaan of de schenker indertijd toestemming tot verkoop heeft gegeven. Nadat op deze wijze een behoorlijk aantal voorwerpen vrij is gekomen zijn ze met wat schilderwerk of geringe reparatie veilingrijp gemaakt. Na een tip te hebben gekregen van een bestuurslid van LTO Veluwerand hebben we het raamwerk uit het trappenhuis van de voormalige Middelbare Winterlandbouwschool kunnen verwerven. Het betreft een paneel van 6 ruiten (3 horizontaal 2 verticaal) met daarin agrarische afbeeldingen gegraveerd. Dit paneel is na afbraak van de school in Putten naar de agrarische school in Barneveld verhuisd. Zeer uniek en bijzonder om dit weer in bezit van Putten te krijgen. Het paneel heeft inmiddels al een plaatsje in het museum De Tien Malen gekregen en zal bij de opening van het nieuwe seizoen voor iedere bezoeker te zien zijn.
Werkgroep Onroerende goederen door Leen Kool 8
Als afgevaardigde van het PHG in samenwerking met de gemeentelijke monumentencommissie meegewerkt aan de verstrekking van de juiste vergunning t.b.v. de restauratie van diverse gemeentelijke geregistreerde projecten. In 2012 ons ingezet voor de mooiste boerenerf in de provincie Gelderland, twee plannen hiervoor ingediend. Daar is veel werk voor verzet, maar is dan ook niet voor niets geweest, n.l door de vakjury is de keuze gevallen op de Boerderij aan de Nijkerstraat 70, boerenerf ´Grootte Veen´ van de fam. B. Veldhuizen. In 2013 voor diverse aanvragen van geregistreerde monumenten meegewerkt aan de totstandkoming van de juiste vereiste bouwvergunning.
Documentatie door Gerárd Hollanders De documentatieverzameling van het PHG bevindt zich voor het grootste deel in het gemeentearchief. Iedere maandagmiddag wordt aan het registreren van de documentatie die het PHG wil bewaren gewerkt. Het doel is de collectie samen te voegen met die van de gemeente zodat er één grote documentatieverzameling wordt gevormd. Het geregistreerde deel van de collectie is op de maandagen te raadplegen in overleg met de beheerder.
Werkgroep Genealogie door L.A.Luteijn De werkgroep bestaat uit 12 leden, die zich ook in 2013 bezig gehouden hebben met het controleren, verbeteren en aanvullen van de gegevens in het genealogisch computerbestand m.b.t. de voorouders van alle Puttenaren. Dit bestand bevat nu de gegevens, vanaf 1706, van geboorten, dopen, huwelijk, overlijden, begraven en de naamsaanneming aangevuld met eventuele gegevens uit de notariële akten. Om een zo breed mogelijk terrein te kunnen onderzoeken zijn de taken binnen de werkgroep verdeeld. Een vaste kern van 4 leden zorgt voor aanvullingen en verbeteringen, 1 lid verwerkt dit alles in het genealogische bestand op de computer. Weer 2 andere leden werken aan het toegankelijk maken van het notarieel archief. 1 lid heeft zich ontfermd over het fotobestand (o.a. foto’s van persoonsbewijzen uit 1942). Op verschillende manieren (bezoeken aan oudere Puttenaren, verzorgingstehuizen, via de website van de gemeente Putten en publicatie in “De Graver”) wordt geprobeerd de onbekende portretten van een naam te voorzien. 1 lid werkt aan het woningbestand. Daarin zijn verwerkt: de woonadressen van de bevolkingsregisters en de woningkaarten met hun vernummering en de bewoners. Samen met 2 andere leden werden dit jaar de bouwvergunningen van 1878-1940 opgezocht in het archief van de gemeenteraad (binnengekomen aanvragen en besluiten). Indien mogelijk werden de gegevens aan het woningbestand toegevoegd en eveneens in een aparte database ingevoerd. Dit project is afgerond. Tenzij nog zaken zouden kunnen toegevoegd nadert het woningbestand dan ook zijn voltooiing. Naast deze activiteiten op de vaste maandagmiddag wordt ook in de avonduren door een aantal leden doorgewerkt. De aandacht is dan specifiek gericht op de periode 1665 -1706, het zogenaamde “gat van Putten” Dit is de periode waarvan geen kerkelijke gegevens bewaard zijn gebleven. De gemeente heeft het doop-, trouw-, en lidmatenboek (1597-1665) gescand en deze konden door enkele leden, in de thuissituatie, worden getranscribeerd (de tekst werd omgezet in leesbaar Nederlands). Ditzelfde gebeurde met het kerkelijke aktaboek van Putten (1595-1706). Al deze gegevens zijn inmiddels in een genealogisch programma in de computer verwerkt. Dit bestand wordt nog steeds met gegevens uit andere bronnen aangevuld. Zo wordt momenteel door een ander lid het Malenboek van het Sprielderbos getranscribeerd en bewerkt. De twee mensen, die hebben meegewerkt aan de bouwvergunningen verlenen nu hulp aan degene, die bezig was bezig met het ordenen en inventariseren van het geschonken materiaal van de heer Friso. Als dat is afgerond zullen zij proberen het fotobestand op de website van de gemeente van meer gegevens te voorzien. 9
De gemeente heeft in de bezoekersruimte kasten ter beschikking gesteld om de eigen bibliotheek en die van het PHG onder te brengen en samen te voegen. 1 lid van de werkgroep houdt zich hiermee bezig evenals met het maken van een inventaris daarvan. Op de website van de gemeente Putten zijn naast het bovengenoemde fotomateriaal ook genealogieën en een aantal van bovengenoemde transcripties in te zien.
werkgroep archeologie door Anneke Dikken Afgelopen jaar stond in het teken van buitenactiviteiten. Deze activiteiten werden begeleid door Maarten Wispelwey, regio-archeoloog van Noord-West Veluwe. Allereerst ging het om archeologische begeleiding bij de Veldbeek, met name het gedeelte ter hoogte van de boerderij Klein Boeyen aan de Beulekampersteeg. Waterschap Veluwe verrichtte daar graafwerkzaamheden om eventuele pieken in de waterberging van de Veldbeek op te vangen. Wij hebben, meestal in groepjes van 2 of 3, in dit gebied gekeken naar sporen van vroegere bewoning. Hoewel wij geen sporen ontdekt hebben van vroegere bewoning, was het goed om eens heel bewust rond te kijken in dit natte gebied, dat óók bij de Veluwe hoort en ons te verdiepen in het ontstaan van dit mooie landschap. De tweede buitenactiviteit betrof een grondboring aan de Poolseweg. Die ochtend hebben we meer geleerd dan alleen maar ‘gaatjes prikken’. Aan de hand van plattegronden liet Maarten Wispelwey zien, aan de bewoner, die een aanvraag had ingediend voor uitbreiding van de paardenstal en ons, hoe het land er vroeger uit zag. Voor 1850 was het eerst bos en later natte/droge heide. De heide is ontgonnen en nu was het een grasland. De boringen vertoonden verschillende verkleuringen en Maarten legde uit wat dat zoal betekende. Al met al bleek een archeologisch vervolg onderzoek niet nodig. In juli van dit jaar hebben wij als archeologische werkgroep een heuse opgraving verricht. De opgraving vond plaats op een piep – klein eiland in de vijver van het kasteel Oldenaller. Er zou daar rond 1850 een ijskelder gebouwd zijn. Alle ‘stappen’ die bij een opgraving horen hebben wij hier ook doorlopen, ook dit was een leerzame en gezellige activiteit, waarbij het proces belangrijker was dan het resultaat. Een uitvoerig verslag met foto’s is geplaatst in De Graver van september 2013 Met deze buitenactiviteiten zijn we, ondanks de veranderingen in de monumentenwetgeving, weer bij de kern van archeologie terecht gekomen, namelijk speuren in de grond naar wat mensen vroeger achterlieten. Vol goede moed gaan we als werkgroep het nieuwe verslagjaar in.
Redactiecommissie De Graver door Arie van Peet De redactie komt ongeveer een maand voor het verschijnen van De Graver bijeen, dus ook in 2013 is de redactie weer vier keer bij elkaar geweest. Besproken wordt dan welke stukken reeds aangeleverd zijn (per e-mail) en welke stukken nog verwacht kunnen worden. In het afgelopen jaar zijn vele artikelen uit de Jaarboeken en uit De Gravers omgezet in PDF-bestanden en van al deze ongeveer 450 bestanden is een Excel-lijst samengesteld die binnenkort op de PHG-website wordt gepubliceerd. Leden kunnen dan per e-mail bij de redactie een kopie van een pdf-bestand van een artikel opvragen. De redactieleden zijn: Marleen Veldhuizen-van den Brink, Gérard Hollanders, Arie van Peet (eindredactie), Albert Rubrech, Hans Hoeksma en Wil de Rijk. Hans 10
Hoeksma verzorgt de foto's die in De Graver verschijnen en Wil de Rijk redigeert de artikelen en verzorgt samen met Arie van Peet de lay-out van De Graver.
TOT SLOT Allen die op welke wijze dan ook in het verslagjaar hun vrije tijd of financiële bijdrage gaven aan de activiteiten van het Puttens Historisch Genootschap, het Historisch museum De Tien Malen of aan De museumboerderij De Mariahoeve, hartelijk dank.
11
