Eiffage Benelux Jaarverslag 2008
03
Jaarverslag over de geconsolideerde jaarrekening opgesteld door de Raad van Bestuur van 17 maart 2009 met het oog op de Algemene Vergadering van 2009
Het boekjaar 2008 van Eiffage Benelux wordt afgesloten met een geconsolideerde winst van 26,7 miljoen euro, wat 3,9 % vertegenwoordigt van zijn omzet van 676,6 miljoen euro. In 2008 zijn de twee Belgische holdings van Eiffage, Soficom, actief in de bouwsector, en Forclum Soficom, actief in de sectoren elektriciteit en HVAC, gefuseerd. De absorberende vennootschap Soficom werd omgedoopt tot “Eiffage Benelux”. De fusie, die plaatsvond op 6 mei 2008, werd op boekhoudkundig vlak van kracht op 1 januari 2008. De vergelijking van de rekeningposten per 31 december 2008 en per 31 december 2007 zal, in de meeste gevallen, nauwelijks relevant zijn. Eveneens geven wij in bepaalde gevallen aanwijzingen over de evolutie van het totaal van beide gefuseerde eenheden, Eiffage Benelux/ex Soficom en Forclum Soficom. De consolidatieperimeter werd sterk uitgebreid dankzij de fusie. Hij omvat sinds 1 januari 2008 de vennootschappen van Forclum Soficom, waaronder de voornaamste zijn: Yvan Paque, VSE, Collignon, Limpens en ECV. De omzet van Eiffage Benelux steeg van 514,9 miljoen euro tot 676,6 miljoen euro. Deze toename van 31 % is hoofdzakelijk afkomstig van de integratie van Forclum Soficom. De evolutie van de omzet van beide gefuseerde eenheden bedraagt 4%. De omzet wordt als volgt verdeeld: bouw 38%, burgerlijke bouwkunde 12%, waterbouw 17%, milieu 4%, vastgoedontwikkeling 7%, elektriciteit 18% en HVAC 4%. Na een stijging van het resultaat van 43 % in 2007, uitzonderlijk jaar, bedraagt de geconsolideerde winst 26,7 miljoen euro, wat een terugval van 7% betekent in verhouding tot 2007, en van 11 % als men het totaal beschouwt van beide gefuseerde eenheden. Ondanks de geregistreerde daling bevestigt deze winst van 26,7 miljoen, die 3,9 % vertegenwoordigt van de omzet, het vermogen van het geheel van de ondernemingen van Eiffage Benelux om elk jaar opnieuw goede resultaten te leveren. De financieringsbehoeften worden voornamelijk opgevangen door de deelneming van 65 miljoen euro van de aandeelhouder van Eiffage Benelux in het kapitaal van het Coördinatiecentrum Cecom. Deze deelneming wordt ingeschreven onder de rubriek belangen van derden. Het Coördinatiecentrum Cecom wordt volledig geconsolideerd, Eiffage Benelux verzekert er in feite het beheer en de controle van. Op het passief van de balans per 31 december 2008 zijn een lening op korte termijn van 17 miljoen euro van de aandeelhouder van Eiffage Benelux alsook financiële schulden van 5,6 miljoen euro geboekt, en op het actief liquiditeiten ten belope van 51,7 miljoen euro, hetzij een netto-situatie van 29,1 miljoen euro in verhouding tot 6,6 miljoen euro in 2007.
04
Jaarverslag over de geconsolideerde jaarrekening opgesteld door de Raad van Bestuur van 17 maart 2009 met het oog op de Algemene Vergadering van 2009
Tijdens het boekjaar 2008 werden investeringen aan installaties en werfmaterieel gefinancierd door eigen vermogen ten belope van 18,9 miljoen euro (tegenover 7,8 miljoen in 2007): 5,6 miljoen aan materieel voor waterwerken, 13,3 miljoen aan bouw- en werfmaterieel en 0,6 miljoen in de bouw van een nieuw laguneringsveld. Met deze investeringen toont de groep aan dat hij zijn park van werf- en materieel voor waterwerken wil vernieuwen en uitbreiden. Bovendien werd 2,7 miljoen euro geïnvesteerd in de uitbreiding en vernieuwing van verschillende maatschappelijke zetels. De voorzieningen en uitgestelde belastingen bedragen 44,1 miljoen euro in vergelijking met 45,1 miljoen in 2007. De autofinancieringscapaciteit van het boekjaar bedraagt 38,8 miljoen euro in vergelijking met 35,1 miljoen in 2007.
Het volume van de activiteit bouw bedraagt 258 miljoen euro, goed voor 38% van de omzet van Eiffage Benelux. Na een stijging met 24% in 2006 en 27% in 2007, registreert de activiteit een geringe terugval (2%). Verschillende grote werven zijn beëindigd: de afwerking van het Centraal Station in Antwerpen, de site van Crystal in Baudour, het complex D4-D5 (77.000 m2) voor het Europees Parlement in Brussel, de uitbreiding (20.000 m2) van het ziekenhuis Sainte-Elisabeth in Namen en het Musée de la Vie Wallonne in Luik, de volledige renovatie van het Gallo-Romeins museum in Tongeren, de bioethanolfabriek in Desteldonk voor Alco Bio Fuel, de renovatie van de voormalige brouwerij Wielemans Ceuppens, het Lex-gebouw en de renovatie van 10.000 m2 gevels van het Noordstation in Brussel, en de watertoren in Leudelange. Andere werven worden voortgezet: de uitbreidingen van het Justitiepaleis in Luik, de renovatie en uitbreiding van de afvalrecyclagefabriek UVELIA in Herstal, het Anspachgebouw in Brussel, het Monovolume in Gent, het project Nieuw Zuid in Antwerpen, de renovatie van talrijke sociale woningen. De bouw van verzorgingstehuizen vormt steeds een aanzienlijke activiteit. Naast de residentie De Ravenstein in Boortmeerbeek, tot stand gekomen in samenwerking met Probis Corporate in het kader van een PPS, werden verschillende verzorgingstehuizen opgetrokken: De Wingerd in Leuven, Drogenberg in Overijse, Huize Sint-Angela in Sint-Katelijne-Waver.
In de sector van de burgerlijke bouwkunde en de waterbouwkunde, is het activiteitenvolume gestegen met 15,8%, goed voor 195,4 miljoen euro en 28,9% van de activiteit van Eiffage Benelux. In de sector van de waterzuivering is de activiteit belangrijk gebleven: de waterzuiveringsstations van Dempicourt, Hermalle, Ham en Nalinnes zijn afgewerkt terwijl in Rosières, Coo, Floreffe, Namen en Amay nieuwe werven werden gestart. In het kader van het GEN-project voert de groep de verbreding uit van het spoorwegplatform met vier spoorweglijnen op het baanvak Watermaal-Schuman, de werf in Nijvel en deze in Dilbeek.
05
In de sector van het onderhoud van bouwwerken maakt de groep gebruik van een innoverende techniek: de impregnatie van een corrosiewerend middel door middel van ultrasone trillingen. Binnen de burgerlijke bouwkunde is het volume van de waterbouw met 20% gestegen tot 114,3 miljoen euro. De bouw van de nieuwe Boulevardbrug in Willebroek en de vervanging van de ophaalbrug in Bocholt zijn uitgevoerd. Er wordt voortgewerkt aan de opdracht voor de profielaanpassing van 1.350 ton van de Leie: afbraak- en bodemsaneringswerken, bouw van kaaimuren en zeven bruggen alsmede baggerwerken. In België lijdt de activiteit in de waterbouw onder het gebrek aan grote projecten. De ondernemingen van de groep hebben zich aan deze situatie aangepast. Ze hebben zich georganiseerd teneinde een groot aantal beperkte projecten te kunnen ontwikkelen en hebben hun activiteiten in Nederland en Frankrijk zien toenemen. In Nederland, in Rotterdam, werden een overslagsteiger voor de overslag van chemische stoffen, een pier en een kaaimuur voltooid; in Frankrijk, een ligplaats voor aken in Gennevilliers, een sluispoort op het grote kanaal in Le Havre en verstevigingswerken van de beroemde Pont du Gard; in Groot-Brittannië, de afbraak van aanlegsteigers in de haven van Felixstowe. De koers van het Pond Sterling maakt de vooruitzichten alsmaar moeilijker in dit laatste land. De groep blijft regelmatig de grote middelen inzetten in deze sector. De Albatros, een multifunctioneel schip van 50 m op 15 m, zal weldra afgewerkt zijn. Zijn tewaterlating is zeer binnenkort te verwachten. Hij is hoofdzakelijk bestemd voor het baggeren van losse bodems en steenstortwerken. Het nieuwe ponton Gaverland, van 60 m op 22 m, is bestemd voor werken op zee. De Rambiz, een multifunctioneel schip dat bestemd is om lasten van 3.300 ton te heffen, kende belangrijke aanpassingen en uitrustingen.
De activiteiten die samenhangen met het milieu vertegenwoordigen een omzet van 28,8 miljoen euro, dit is een groei van 55% tegenover vorig jaar. De deponie categorie I in Zele bergt jaarlijks 170.000 ton afval. Ongeveer 30.000 ton afval wordt in de solidificatie-installatie voorbehandeld en gestabiliseerd. Voor de eerste maal in 2008 werd 40.000 ton aan baggerspecie behandeld in de laguneringsvelden ingericht ter naleving van de strengste normen. De crisis werd scherp aangevoeld in de activiteit van de industriële reiniging die een grote terugval heeft gekend in de loop van het tweede semester 2008. Gelukkig vertegenwoordigt deze sector slechts 2% van de omzet.
De vastgoedontwikkeling heeft goede resultaten geboekt met een omzet van 50 miljoen euro, goed voor 7% van de activiteit van Eiffage Benelux. Het project aan de Fonsnylaan, tegenover het Zuidstation in Brussel, wordt in samenwerking met de partners voortgezet.
06
Jaarverslag over de geconsolideerde jaarrekening opgesteld door de Raad van Bestuur van 17 maart 2009 met het oog op de Algemene Vergadering van 2009
Het tweede gebouw met 10.000 m2 kantoorruimte opgetrokken in blok A werd in maart 2008 verhuurd aan de NMBS Holding en verkocht aan de NV GLL South Express in juli 2008. In blok C wordt de ontwikkeling van 32.000 m2 kantoorruimte en een hotel met 142 kamers (7.500 m2) voortgezet. De werken zijn gestart in december 2007. Een kantooroppervlakte van 13.240 m2 wordt voor 27 jaren verhuurd aan Smals. Voor het hotel, dat eveneens wordt opgetrokken, is een hotelmanagementovereenkomst in onderhandeling. In blok D, dat bestaat uit kantoren (6.300 m2), winkelruimtes (840 m2) en woningen (2.900 m2), zijn de werkzaamheden gestart. Onderhandelingen voor de verhuur van de kantoorruimtes zijn aan de gang. Het hotel Sofitel, dat een plaats heeft veroverd in de top vijfsterrenhotels in Brussel, biedt, dankzij haar uitbatingsresultaten, goede commercialiseringsvooruitzichten. De verkoop van appartementen liep erg goed in 2008. Ondanks een daling in de vraag in het vierde trimester zijn de prijzen stabiel gebleven. Tijdens het boekjaar 2008 werden 29 appartementen verkocht van de projecten Nielle 3, Nielle 4 en Marquises, gelegen in Sint-Lambrechts-Woluwe. De bouw van het project Foncière du Parc bestaat uit 66 woningen, 625 m2 kantoorruimtes en 85 parkings en zou in de loop van het laatste trimester 2009 beëindigd moeten zijn. Dit project maakte het voorwerp uit van een verkoop onder opschortende voorwaarde aan een Iers investeerder. Voor wat betreft het project Erasme, gelegen in Anderlecht, werd op 24 april 2008 een bijkomstig perceel grond van circa 4 hectare gekocht waarvoor de verkavelingsvergunningen werden ingediend. Naast de deelnemingen in vastgoedvenootschappen bedraagt de boekhoudkundige vastgoedstock 67,9 miljoen euro in verhouding tot 84,9 miljoen euro eind 2007.
De activiteit elektriciteit, omvattende algemene elektriciteit, elektromechanica en openbare verlichting, die afhankelijk waren van Forclum Soficom, maakt sinds 1 januari 2008 deel uit van Eiffage Benelux. Ze vertegenwoordigt 119,4 miljoen euro en 18 % van de omzet van de groep. Het centrum voor valorisatie van huishoudelijk afval Uvelia is zonder twijfel de grootste werf van de groep op het vlak van elektriciteit. Alle elektriciteitswerken en de programmatie van automatismen worden hier uitgevoerd. Andere laag-, midden- en hoogspanningsinstallaties werden verwezenlijkt: in de fabriek van Père Olive in Seilles, de kliniek Tivoli in La Louvière, het UVC Brugmann, de maatschappelijke zetel van ArcelorMittal in Luxembourg, een steengroeve in Marche-les-Dames en de luchthaven van Zaventem. Tot de talrijke verwezenlijkingen in de elektromechanica en openbare verlichting horen: de installering van de verlichting en drijfkracht in de Luikse tunnels van Saint-Gilles, Saint-Martin en Pierreuse voor Infrabel, de dynamische LED-verlichting van de Albert Ier, Kennedy en Arches-bruggen, het onderhoud en de aanpassing van het netwerk van kabels met optische vezels langs de Waalse autowegen, de verlichting van de tunnel A17/E403 in Wevelgem, de elektromechanische uitrusting van de sluizen op het kanaal DesselTurnhout-Schoten, het onderhoud van de uitrusting in de Brusselse tunnels. De sector HVAC, die eveneens sinds 1 januari 2008 deel uitmaakt van Eiffage Benelux, heeft een omzet van 24,8 miljoen euro, goed voor 4 % van de activiteit. Behoren tot de realisaties: verwarmings- en luchtverversingsinstallaties voor het farmaceutisch laboratorium Unda Dolisos, de HVAC-installatie van gebouwen van Bruxelles Formation, de Gewestelijke Maatschappij voor Huisvesting Brussel en het sportcomplex van Rixensart.
07
Het gemiddelde globale personeelsbestand van Eiffage Benelux telde 3.407 werknemers in 2008 tegenover 2.307 werknemers het vorige jaar en 3.400 als men beide gefuseerde eenheden beschouwt. Op het vlak van veiligheid en gezondheid van de arbeiders, hernieuwen de ondernemingen constant hun acties, namelijk inzake preventie en opleiding. Ook al beantwoorden de resultaten niet steeds aan de verwachtingen, stelt men een lichte terugval vast van de globale frequentiegraad van de arbeidsongevallen 2008 ten opzichte van de laatste vijf jaren, en voor het tweede opeenvolgende jaar een terugval van de globale ernstgraad. De meeste ondernemingen bevestigen hun belofte in de duurzame ontwikkeling door Eiffage ingeleid en hebben in 2008 of begin 2009 de milieu 14001-certificering ontvangen. De groep wordt geconfronteerd met de risico’s en onduidelijkheden eigen aan de activiteiten van zijn dochterondernemingen: grondstofprijzen, evolutie van de vastgoedmarkt (kantoren en woningen), evolutie van de openbare investeringen in infrastructuur, milieurisico’s. De negatieve ontwikkeling van de prijsherzieningsindex van toepassing op bepaalde opdrachten zou de groep ertoe leiden de resultaatsvooruitzichten van bepaalde werven te herzien. Voor wat betreft de vastgoedrisico’s zouden de projecten, die in de meeste gevallen voordeel halen uit uitzonderlijke situaties, niet lijden onder de minder gunstige conjunctuur. De milieurisico’s maken het voorwerp uit van een audit. Geen enkel belangrijk feit deed zich voor sinds de afsluiting van de jaarrekening. Het orderboek bedroeg 644 miljoen euro per 31 december 2008. Dit betekent een toename van 25% ten opzichte van 2007 en een lichte terugval (2,6%), als men beide gefuseerde eenheden beschouwt. Met vertrouwen, echter ook met waakzaamheid, hebben wij het jaar 2009 ingezet.
Gedaan te Brussel, op 17 maart 2009.
Raad van Bestuur Etienne DEWULF Voorzitter-Afgevaardigd Bestuurder Paul DANAUX Bestuurder-Directeur Thierry DURBECQ Bestuurder-Financieel Directeur François MASSÉ Bestuurder Véronique NOIRHOMME Bestuurder-Secretaris Generaal Max ROCHE Bestuurder Jean-François ROVERATO Bestuurder
08
Balans per 31.12.2008 en 31.12.2007
(in duizenden euro’s)
ACTIVA
31.12.2008
31.12.2007
131 177
99 741
5
0
II. Immateriële vaste activa
283
212
III. Consolidatieverschillen
22 464
10 006
100 127 53 961 20 380 15 739 3 271 2 125 4 651
79 212 44 681 18 950 9 223 3 170 2 595 593
8 298
10 311
6 145 0
8 981 0
413 1 740
358 972
419 016
419 476
0
0
VII. Voorraden en bestellingen in uitvoering A. Voorraden 1. Grond- en hulpstoffen 3. Gereed product 4. Handelsgoederen 5. Onroerende goederen bestemd voor verkoop B. Bestellingen in uitvoering
100 495
93 146
11 573 638 1 049 67 472 19 763
6 261 45 0 84 857 1 983
VIII. Vorderingen op ten hoogste één jaar A. Handelsvorderingen B. Overige vorderingen
265 232 221 993 43 239
267 844 189 163 78 681
IX. Geldbeleggingen B. Overige beleggingen
22 338 22 338
30 702 30 702
X. Liquide middelen
29 405
26 562
1 546
1 222
550 193
519 217
VASTE ACTIVA I. Oprichtingskosten
IV. Materiële vaste activa A. Terreinen en gebouwen B. Installaties, machines en uitrusting C. Meubilair en rollend materieel D. Leasing en soortgelijke rechten E. Overige materiële vaste activa F. Activa in aanbouw en vooruitbetalingen V. Financiële vaste activa A. Ondernemingen waarop vermogensmutatie is toegepast 1. Deelnemingen 2. Vorderingen B. Andere ondernemingen 1. Aandelen 2. Vorderingen VLOTTENDE ACTIVA VI. VORDERINGEN OP MEER DAN EEN JAAR
XI. Overlopende rekeningen
TOTAAL DER ACTIVA
09
PASSIVA
31.12.2008
31.12.2007
175 418
141 811
I. Kapitaal A. Geplaatst kapitaal
88 000 88 000
70 000 70 000
IV. Reserves
82 447
66 698
5 006
5 078
-87
1
52
34
BELANGEN VAN DERDEN
68 870
68 288
IX. VOORZIENINGEN EN UITGESTELDE BELASTINGEN A. Voorzieningen voor risico's en kosten 1. Pensioenen en soortgelijke verplichtingen 2. Belastingen 3. Grote herstellings- en onderhoudswerken 4. Overige risico's en kosten B. Uitgestelde belastingen en belastinglatenties
44 077 35 215 1 106 0 738 33 371 8 862
45 123 36 419 853 0 645 34 921 8 704
261 828
263 995
3 447
1 485
2 164 1 149 134 0
1 475 10 0 0
257 565 2 019
259 997 1 159
105
11
186 149 0 0
163 700 0 0
27 226 18 191 23 875
24 578 12 280 58 269
816
2 513
550 193
519 217
EIGEN VERMOGEN
V. Consolidatieverschillen VI. Omrekeningsverschillen VII. Kapitaalsubsidies
SCHULDEN X. Schulden op meer dan één jaar A. Financiële schulden 3. Leasing en soortgelijke rechten 4. Kredietinstellingen 5. Overige leningen D. Overige schulden XI. Schulden op ten hoogste een jaar A. Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen B. Financiële schulden 1. Kredietinstellingen C. Handelsschulden 1. Leveranciers 2. Te betalen wissels D. Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen E. Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 1. Belastingen 2. Bezoldigingen en sociale lasten F. Overige schulden XII. Overlopende rekeningen
TOTAAL DER PASSIVA
10
Resultatenrekening per 31.12.2008 en 31.12.2007
(in duizenden euro’s)
31.12.2008
31.12.2007
I. BEDRIJFSOPBRENGSTEN
681 773
523 654
A. Omzet B. Wijziging in de bestellingen in uitvoering C. Geproduceerde vaste activa D. Andere bedrijfsopbrengsten
676 589 -16 924 3 140 18 968
514 879 -10 848 5 297 14 326
-636 820
-483 199
359 169 -1 805 88 056 162 558
287 904 -970 73 533 104 735
16 949
11 358
43 -840 12 690
215 -1 644 8 068
44 953
40 455
IV. FINANCIELE OPBRENGSTEN
5 026
5 385
A. Opbrengsten uit financiële vaste activa B. Opbrengsten uit vlottende activa C. Andere financiële opbrengsten
305 3 784 937
16 5 063 306
-5 882
-4 094
2 560 1 915 1 407
2 748 681 665
-856
1 291
44 097
41 746
II. BEDRIJFSKOSTEN A. Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen 1. Inkopen 2. Wijziging in de voorraad B. Diensten en diverse goederen C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa E. Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in uitvoering en handelsvorderingen F. Voorzieningen voor risico's en kosten G. Andere bedrijfskosten
III. BEDRIJFSWINST
V. FINANCIELE KOSTEN A. Kosten van schulden B. Afschrijvingen op consolidatieverschillen D. Andere financiële kosten
FINANCIEEL RESULTAAT
VI. WINST UIT DE GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING VOOR BELASTING
11
31.12.2008
31.12.2007
1 094
0
0 226 868 0 0 0
0 0 0 0 0 0
-433
-15
A. Uitzonderlijke afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa C. Waardeverminderingen op financiële vaste activa D. Voorzieningen voor risico's en kosten E. Minderwaarden bij de realisatie van vaste activa F. Andere uitzonderlijke kosten
0 0 0 308 125
1 0 0 14 0
UITZONDERLIJK RESULTAAT
661
-15
44 758
41 731
- 204
11
825 -1 029
627 -616
-16 613
VII. UITZONDERLIJKE OPBRENGSTEN A. Terugneming van afschrijvingen en van waardeverminderingen op immateriële en materiële vaste activa C. Terugneming van waardeverminderingen op financiële vaste activa D. Terugneming van voorzieningen voor uitzonderlijke risico's en kosten E. Meerwaarden bij de realisatie van vaste activa F. Andere uitzonderlijke opbrengsten H. In resultaat opgenomen negatieve consolidatieverschillen
VIII. UITZONDERLIJKE KOSTEN
IX. WINST VAN HET BOEKJAAR VOOR BELASTINGEN
X. Uitgestelde belastingen A. Onttrekking aan de uitgestelde belastingen B. Overboeking naar de uitgestelde belastingen
A. Belastingen B. Regularisering van belastingen
16 796 -183
-12 077 ` 12 460 -383
XII. WINST VAN DE GECONSOLIDEERDE ONDERNEMINGEN
27 941
29 665
XIII. AANDEEL IN HET RESULTAAT VAN DE ONDERNEMINGEN WAAROP VERMOGENSMUTATIE IS TOEGEPAST
-1 223
XIV. GECONSOLIDEERDE WINST
26 718
28 630
A. Aandeel van derden B. Aandeel van de Groep
3 086 23 632
3 052 25 578
XI. BELASTINGEN OP HET RESULTAAT
-1 035
12
Geconsolideerde staat van bronnen en bestedingen van middelen per 31.12.2008 en 31.12.2007
(in duizenden euro’s)
31.12.2008
31.12.2007
44 554 -16 613 -1 223 -3 086 16 949 0 -1 708 261 -2 413 -226 308 0 1 915 -825 1 029 -170
41 741 -12 077 -1 035 -3 052 11 358 0 -1 644 118 -741 0 15 0 681 -627 616 -252
Auto-financieringscapaciteit
38 752
35 101
Voorraden en bestellingen in uitvoering Klanten en overige debiteuren Leveranciers en overige crediteuren Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen
7 349 -2 288 -5 083 0
-9 730 14 262 -241 0
-10 144
-4 773
28 608
30 328
MIDDELEN VOORTVLOEIEND UIT DE BEDRIJFSUITOEFENING Resultaat voor belastingen (*) Belastingen van het boekjaar Resultaat van de ondernemingen in vermogensmutatiemethode Resultaat van derden Afschrijvingen van vaste activa Terugneming van afschrijvingen Netto-toevoeging/terugneming voorzieningen risico's en lasten Minderwaarde bij realisatie materiële vaste activa Meerwaarde bij realisatie materiële vaste activa Waardevermindering op financiële vaste activa Minderwaarde bij realisatie financiële vaste activa Meerwaarde bij realisatie financiële vaste activa Afschrijvingen op consolidatieverschillen Onttrekking aan de uitgestelde belastingen Overboeking naar de uitgestelde belastingen Netto-wijziging van de geactiveerde uitgestelde belastingen
Wijziging van de behoefte aan bedrijfskapitaal
Wijziging van de thesaurie uit de bedrijfsuitoefening
(*) inbegrepen de weerslag in het resultaat van de wijziging van de uitgestelde belastingen
13
31.12.2008
31.12.2007
Aanschaffingen van immateriële vaste activa Aanschaffingen van materiële vaste activa Aanschaffingen van financiële vaste activa Omrekeningsverschillen
-14 461 -22 321 -200 -3
-8 716 -19 839 -72 -2
Totaal van de investeringen
-36 985
-28 629
Opbrengsten voortvloiend uit de verkoop van vaste activa Opbrengsten voortvloeiend uit de verkoop van financiële vaste activa
3 143 1 195
983 73
Totaal van de desinvesteringen
4 338
1 056
Wijzigingen op deelnemingen van ondernemingen waarop vermogensmutatie is toegepast
1 722
1 603
Weerslag als gevolg van wijzigingen van de consolidatieperimeter
-17 305
-1 710
Mutaties ingevolge investeringen
-48 230
-27 680
-13 974 Uitkering van dividenden Kapitaalsverhoging van de moedermaatschappij 18 000 Kapitaalsverhoging naar aanleiding van de absorptie van Forclum Soficom 6 059 Wijziging van de reserves naar aanleiding van de absorptie van Forclum Soficom -40 Overige wijzigingen van de reserves 18 Wijziging van de kapitaalsubsidies -88 Omrekeningsverschillen 3 086 Belangen van derden - aandeel in het resultaat 212 Overige mutaties van de belangen van derden -2 716 Uitkering van dividenden aan derden 504 Overige mutaties van de voorzieningen 124 Overige mutaties van de uitgestelde belastingen van het passief 1 962 Wijziging van de langetermijnschulden
-12 373 15 000
Mutaties met betrekking tot de financiering
13 147
4 703
WIJZIGING VAN DE THESAURIE
-6 475
7 351
INVESTERINGEN
FINANCIERINGSVERRICHTINGEN
26 -53 3 052 -2 149 834 -29 395
14
Bijlage bij de geconsolideerde rekeningen (in duizenden euro’s)
I. PERIMETER EN CONSOLIDATIEMETHODES De geconsolideerde rekeningen worden opgemaakt overeenkomstig de bepalingen van het Koninklijk Besluit van 6 maart 1990 en van de Zevende Europese Richtlijn van 13 juni 1983. De consolidatieperimeter omvat de NV Eiffage Benelux en alle betekenisvolle dochterondernemingen, die rechtstreeks of onrechtstreeks voor meer dan 20 % worden gecontroleerd. De volledige integratie wordt toegepast op de vennootschappen waarin de groep rechtstreeks of onrechtstreeks over meer dan 50 % beschikt of er de effectieve leiding van verzekert. De evenredige integratie wordt toegepast in het geval van gesloten maatschappijen, die gemeenschappelijk door meerdere groepen worden gecontroleerd. De integratie door de equivalentiemethode wordt toegepast hetzij op de vennootschappen waarin de groep tussen 20 % en 50 % heeft en dus in dewelke de groep een invloed uitoefent, hetzij op de vennootschappen waarvan de groep meer dan 50 % bezit, maar waarvan de activiteit volledig verschilt van deze van het geheel van de ondernemingen van de groep. De principes en de evaluatiemethodes zijn vergelijkbaar met die van het voorgaande boekjaar. Uitzonderingen op deze regels kunnen slechts voorkomen om redenen van vereenvoudiging.
II. EXCLUSIEVE DOCHTERONDERNEMINGEN
Integraal geconsolideerde dochterondernemingen Antwerpse Bouwwerken NV Bouwensstraat 29/35 - 2140 Borgerhout-Antwerpen Ateliers de Construction de Herstal SA Rue Hayeneux 148 - 4040 Herstal Bomola SA Rue du Grünewald 94 - L-1912 Luxembourg Brustar Auderloft NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Brustar Logements Bouvier NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Brustar Souverain NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Coördinatiecentrum Cecom NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Cobelcom SA Briscol 4 - 6997 Erezée Collignon Eng. SA Briscol 4 - 6997 Erezée Collignon Luxembourg SA Rue de Kehlen 80A - L – 8295 Kiespelt Company for Environmental Management NV Haven 1558 / Sint Jansweg 7 - 9130 Kallo De Graeve Entreprises Générales SA Avenue Reine Elisabeth 16 - 5000 Namur
Ondernemingsnummer
Aangehouden % van het kapitaal
BE 0404.114.173
100
BE 0404.419.130
63,21
NA
100
BE 0443.550.118
100
BE 0452.658.121
100
BE 0443.550.217
100
BE 0446.320.061
31,02
BE 0479.507.523
85
BE 0420.578.340
100
NA
100
BE 0413.983.132
100
BE 0402.528.323
100
15
Integraal geconsolideerde dochterondernemingen Druez Entreprises Générales SA Rue de Charleroi 4 - 6180 Courcelles ECV SA Rue du Travail 5 - 4460 Grâce-Hollogne Entreprises Générales Louis Duchêne SA Route de Strée 44 - 4577 Modave (Strée) Euroger BVBA Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Fexim NV Barastraat 71 - 1070 Brussel Feyens SA Parc Industriel 11 - 1440 Wauthier-Braine Fondedile Belgium NV Kontichsesteenweg 65/1 - 2630 Aartselaar Frabeltra SARL Quai de la Seine - F-76600 Le Havre Herbosch-Kiere NV Haven 1558 / Sint Jansweg 7 - 9130 Kallo Herbosch-Kiere Marine Contractors Ltd Power Road 114B - GB - W45PY Chiswick London Immobilière Lucca NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Kraaijeveld BV Trapezium 340 - NL - 3361 AT Sliedrecht Limpens NV Barastraat 71 - 1070 Brussel Luxys SA Rue du Grünewald 94 - L-1912 Luxembourg Macobel NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Oostvlaams Milieubeheer NV J. Kennedylaan 50 - 9042 Sint-Kruis-Winkel Perrard SA Rue du Grünewald 94 - L-1912 Luxembourg Perrard Matériel SA Rue du Grünewald 94 - L-1912 Luxembourg Picadilly 500 NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel PIT Antwerpen NV Starrenhoflaan 27 - 2950 Kapellen Reynders B & I NV Centrum Zuid 2049 - 3530 Houthalen Romarco NV Baaikensstraat 17 - 9240 Zele Sablon 600 NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Satra SA Bérisménil 93C - 6980 La-Roche-en-Ardenne Sodemat ESV Brugmannlaan 27 - 1060 Brussel Soficom Development NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Sopal SA Avenue Charles de Gaulle 2 - L - 1653 Luxembourg Soreti Eng. SA ZI, rue de l'Expansion 45 - 4460 Grâce-Hollogne Valens NV Brugmannlaan 27 - 1060 Brussel Verkeer Signalisatie en Elektronika NV Kerklaan 57 - 1830 Machelen Yvan Paque SA Rue de l'Arbre Courte Joie 48 - 4000 Rocourt
Ondernemingsnummer
Aangehouden % van het kapitaal
BE 0412.108.260
100
BE 0460.683.682
100
BE 0405.619.851
100
BE 0438.755.744
100
BE 0449.528.286
100
BE 0427.334.785
100
BE 0405.973.902
100
NA
100
BE 0404.637.280
100
NA
100
BE 0466.653.934
100
NA
100
BE 0453.406.407
100
NA
100
BE 0417.077.135
100
BE 0450.564.208
100
NA
100
NA
100
BE 0472.234.206
100
BE 0434.961.955
100
BE 0411.630.683
100
BE 0422.985.722
100
BE 0472.236.976
100
BE 0413.988.278
100
BE 0476.246.937
100
BE 0418.472.450
100
NA
100
BE 0465.156.768
100
BE 0424.905.926
100
BE 0422.957.216
100
BE 0412.815.271
100
16
Bijlage bij de geconsolideerde rekeningen
III. GEMEENSCHAPPELIJKE DOCHTERONDERNEMINGEN
Evenredig geconsolideerde dochterondernemingen Antwerp Recycling Company NV Poldervlietweg 3 - 2030 Antwerpen Espace Midi NV Gemeenschappenlaan 100 - 1200 Brussel Rolinruimte NV Gemeenschappenlaan 100 - 1200 Brussel Foncière du Parc NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Foncière Erasme NV Herrmann Debrouxlaan 42 - 1160 Brussel Immobilère Puvrez NV Gemeenschappenlaan 100 - 1200 Brussel Kalis SA Avenue Albert Ier 253 - 5000 Namur Scaldis Salvage & Marine Contractors NV Noorderlaan 133 - 2030 Antwerpen
Ondernemingsnummer
Aangehouden % van het kapitaal
BE 0480.213.049
50
BE 0402.594.342
40
BE 0450.802.847
33,33
BE 0433.168.544
50
BE 0891.137.515
33,33
BE 0447.825.739
40
BE 0400.380.267
50
BE 0455.363.530
25
IV. ONDERNEMINGEN OPGENOMEN VOLGENS DE VERMOGENSMUTATIEMETHODE Ondernemingen waarop de Vermogensmutatiemethode is toegepast Investissement Léopold NV Bovenberg 24 - 1150 Brussel Jourdan Brussels Hotel NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Omnibuild SA Route de Capellen 26 - L-8279 Holzem South City Hotel SA Avenue Reine Astrid 92 - 1310 La Hulpe South City Office SA Avenue Reine Astrid 92 - 1310 La Hulpe
Ondernemingsnummer
Aangehouden % van het kapitaal
BE 0873.083.538
24,14
BE 0879.348.550
100
NA
37,5
BE 0877.157.241
20
BE 0877.155.855
20
V. VAN DE CONSOLIDATIE UITGESLOTEN VENNOOTSCHAPPEN MDZ SPRL BP 7679 Kinshasa - Congo Carrigrès SARL Kinshasa - Congo Foncière Midi NV Gemeenschappenlaan 100 - 1200 Brussel
in vereffening gelegen in een land dat aan wisselbeperking onderworpen is in vereffening
17
VI. WAARDERINGSREGELS A. Materiële en immateriële vaste activa A1. Oprichtingskosten De oprichtingskosten worden onmiddellijk ten laste genomen tijdens het boekjaar waarin zij worden betaald. A2. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen hun aanschaffingsprijs en afgeschreven over een periode van maximum 5 jaar. De afschrijvingen prorata temporis worden sedert 1 januari 2003 toegepast op de aanschaffingen van het boekjaar. A3. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden afgeschreven volgens lineaire of degressieve afschrijvingsmethodes naargelang hun aard. De afschrijvingen prorata temporis worden sedert 1 januari 2003 toegepast op de aanschaffingen van het boekjaar. De afschrijvingsvoeten worden vastgesteld in functie van de economische levensduur. De door de ondernemingen in aanmerking genomen afschrijvingsplannen zijn in de geconsolideerde jaarrekeningen opgenomen. Immobiliënprojecten geboekt in de vaste activa worden in consolidatie overgeboekt naar de rubriek “Onroerende goederen bestemd voor verkoop”. B. Financiële vaste activa De financiële vaste activa worden opgenomen tegen hun aanschaffingswaarde. Indien de werkelijke waarde minder bedraagt dan de aankoopprijs, worden waardeverminderingen opgenomen voor zover de waardevermindering duurzaam is. C. Eerste consolidatieverschil Het verschil tussen de aanschaffingsprijs van de aandelen van de geconsolideerde ondernemingen en het aandeel in het netto-actief op het ogenblik van de aanschaffing, wordt verschillend behandeld al naargelang dit verschil slaat op meerwaarden toerekenbaar op materiële vaste activa of op een niet toewijsbare premie. De meerprijs die betrekking heeft op latente meerwaarden op activa, wordt toegewezen, na verwerking van de uitgestelde belasting, aan de betreffende activaposten en overeenkomstig afgeschreven. De niet toewijsbare meerprijs wordt afgeschreven op 20 jaar. Deze periode stemt overeen met de tijdshorizon die normaal in aanmerking genomen wordt bij de waardering van nieuw aangekochte maatschappijen. Indien het consolidatieverschil negatief is, wordt dit verschil opgenomen in de resultatenrekening voor zover het verschil tussen de aanschaffingsprijs en het onderliggend eigen vermogen verantwoord wordt door ongunstige resultaatsvooruitzichten in de dochteronderneming. D. Voorraden en bestellingen in uitvoering D1. Grond- en hulpstoffen De inkoop van grondstoffen wordt gewaardeerd tegen aankoopprijs of tegen marktprijs indien deze laatste lager is op de afsluitingsdatum. De waardering gebeurt volgens de regels van de FIFO-methode.
18
Bijlage bij de geconsolideerde rekeningen
D2. Onroerende goederen bestemd voor verkoop De onroerende goederen bestemd voor verkoop worden gewaardeerd tegen aankoopprijs, vermeerderd met kosten, rechten en heffingen op de transacties. Indien nodig wordt een waardevermindering toegepast om hun waarde te verlagen tot hun realisatieprijs aan de geldende voorwaarden van de vastgoedmarkt. De waardeschommelingen van de onroerende goederen bestemd voor de verkoop worden opgetekend in de resultatenrekeningen onder de rubriek "Wijzigingen der voorraden en bestellingen in uitvoering". D3. Bestellingen in uitvoering • Voor de activiteiten van gebouwen, burgerlijke bouwkunde en waterbouwkunde. De werken in uitvoering worden geboekt volgens de "percentage of completion". Teneinde rekening te houden met de vooruitzichten op het resultaat en dit resultaat aan te passen aan de staat van de vordering der werken, wordt een voorziening aangelegd voor overige risico's en kosten, of wordt een activering van kosten geboekt in de rubriek "Bestellingen in uitvoering". Indien voor een werf een verlies wordt verwacht op het einde van de werken, wordt een voorziening voor afloopverlies geboekt. • Voor de activiteiten van elektriciteit, elektromechanica en HVAC. De werken in uitvoering worden gewaardeerd volgens de methode van de directe kosten, de indirecte kosten worden in het boekjaar in het resultaat opgenomen. De resultaten worden opgenomen bij de uitvoering van de bestellingen, op basis van de vordering der werken, gewaardeerd volgens constante en objectieve criteria, in achtneming van een voorzichtig beheer, rekening houdend in het bijzonder met de contractuele, technische en commerciële risico's die elk contract inhoudt. Indien voor een werf een verlies wordt verwacht op het einde van de werken, wordt een voorziening voor afloopverlies geboekt. E. Vorderingen Schuldvorderingen worden opgenomen tegen hun nominale waarde. toegepast op vorderingen die een dubieus of oninbaar karakter hebben.
Waardeverminderingen worden
F. Geldbeleggingen en liquide middelen De geldbeleggingen en liquide middelen worden opgenomen tegen hun nominale waarde vermeld op de verschillende justificaties uitgegeven door de financiële instellingen. G. Overlopende rekeningen - actief Deze post bevat verhoudingsgewijs de lasten vermeld in het boekjaar betreffende een later boekjaar en de opbrengsten die pas in een later boekjaar zullen gerealiseerd worden, maar die slaan op het afgelopen boekjaar. H. Omrekeningsverschillen De omrekeningsverschillen die vastgesteld worden bij het consolideren van vennootschappen waarvan de rekeningen niet in euro's worden gehouden, worden vermeld op de rekening "Omrekeningsverschillen". I. Verrichtingen in deviezen in het buitenland De balans- en resultatenrekeningen van buitenlandse vestigingen worden in de boeken van de moedervennootschap geïntegreerd tegen de koers van de officiële wisselmarkt op datum van afsluiting.
19
J. Voorzieningen voor risico's en lasten Bij elke jaarafsluiting onderzoekt de Raad van Bestuur, volgens regels van voorzichtigheid, oprechtheid en goede trouw, welke voorzieningen moeten aangelegd worden om alle voorziene risico's of eventuele verliezen te dekken, ontstaan tijdens het boekjaar of tijdens voorafgaande boekjaren. Voorzieningen worden aangelegd om de risico's ontstaan uit lopende geschillen te dekken. Voorzieningen betreffende vorige boekjaren worden regelmatig herzien en hernomen indien zij overdreven of zonder voorwerp geworden zijn. K. Schulden De schulden worden opgenomen tegen hun nominale waarde. L. Overlopende rekeningen - passief Deze post bevat verhoudingsgewijs de lasten die slechts vervallen tijdens een later boekjaar maar die verband houden met het afgelopen boekjaar en de opbrengsten van het huidige of een vorig boekjaar die verband houden met een later boekjaar. M. Tijdelijke handelsvennootschappen De bestellingen uitgevoerd in tijdelijke handelsvennootschappen worden evenredig geïntegreerd in elke post van de balans en de verlies- en winstrekening, na eliminatie van de wederzijdse rekeningen. De opname in het resultaat gebeurt volgens de eigen regels van de onderneming en geschiedt volgens de vordering der werken. Wanneer een verlies wordt voorzien op een contract in uitvoering, wordt dat onmiddellijk en volledig opgenomen. De tijdelijke handelsvennootschappen waarvoor de voorlopige oplevering werd verkregen en op voorwaarde dat geen enkel geschil of thesaurieverrichting bestaat, worden opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode via een rekening courant. N. Uitgestelde belastingen De uitgestelde belastingen worden door elke fiscale eenheid berekend volgens de methode van de variabele overdracht op de tijdelijke verschillen tussen de fiscale en boekhoudkundige waarden, van zowel de activa als de passiva van de geconsolideerde balans, maar met uitzondering van de consolidatieverschillen en van de goodwill. De uitgestelde belastingen voortkomend uit het actief worden, uit voorzichtigheidsprincipe, niet opgenomen indien de invorderbaarheid niet vaststaat.
20
Bijlage bij de geconsolideerde rekeningen
VII. STAAT VAN DE OPRICHTINGSKOSTEN
Nettoboekwaarde per einde van het vorige boekjaar
0
Mutaties tijdens het boekjaar • Wijziging in de consolidatieperimeter • Afschrijvingen
9 4
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar
5
VIII. STAAT VAN DE IMMATERIELE VASTE ACTIVA Kosten voor onderzoek en ontwikkeling
Concessies octrooien, licenties
Goodwill
Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar • Wijziging in de consolidatieperimeter • Aanschaffingen • Overdrachten en buitengebruikstellingen • Overboekingen en andere variaties • Omrekeningsverschil
308
1 134
164
52
1 105 88 -13
181
Per einde van het boekjaar
360
2 314
345
Per einde van het boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar • Wijziging in de consolidatieperimeter • Geboekt • Teruggenomen • Afgeboekt • Overboekingen en andere variaties • Omrekeningsverschil
308
921
164
45 7
921 208
174 1
Aan het einde van het boekjaar
360
2 037
339
0
277
6
a. Aanschaffingswaarde
b. Afschrijvingen en waardeverminderingen
c. Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar
-13
21
IX. STAAT VAN DE MATERIELE VASTE ACTIVA Terreinen en gebouwen
Installaties machines & uitrusting
Meubilair en rollend materieel
Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar • Wijziging in de consolidatieperimeter • Aanschaffingen met inbegrip geproduceerde vaste activa • Overdrachten en buitengebruikstellingen • Overboekingen en andere variaties • Omrekeningsverschil
64 335
86 822
29 497
14 040 2 705 -1 389 1 316
7 762 5 998 -3 478 2 392
18 234 8 448 -5 126 -21 -8
Per einde van het boekjaar
81 007
99 496
51 024
Per einde van het vorige boekjaar • Wijziging in de consolidatieperimeter • Afgeboekt • Mutaties tijdens het boekjaar
657 2 193
130 99
25 28
Per einde van het boekjaar
2 850
229
53
Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar • Wijziging in de consolidatieperimeter • Geboekt • Teruggenomen • Afgeboekt na overdrachten of buitengebruikstellingen • Overboekingen en andere variaties • Omrekeningsverschil
20 311
68 002
20 299
7 961 2 812
6 817 7 021
13 887 5 712
-1 209 21
-3 267 772
-4 538 -17 -5
Per einde van het boekjaar
29 896
79 345
35 338
d. Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar
53 961
20 380
15 739
a. Aanschaffingswaarde
b. Meerwaarden
c. Afschrijvingen en waardeverminderingen
22
Bijlage bij de geconsolideerde rekeningen
IX. STAAT VAN DE MATERIELE VASTE ACTIVA (vervolg) Leasing financiering
Overige Activa in aanmateriële bouw & voorvaste activa uitbetalingen
a. Aanschaffingswaarde Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar • Wijziging in de consolidatieperimeter • Aanschaffingen met inbegrip geproduceerde vaste activa • Overdrachten en buitengebruikstellingen • Overboekingen en andere variaties • Omrekeningsverschil
4 034
2 775
593
3 226 735 -37 -2 094
46 10
800 4 425
-426
-1 167
5 864
2 405
4 651
0
0
0
864
180
0
1 402 1 107 -25 -755
44 77 -21
Per einde van het boekjaar
2 593
280
0
d. Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar
3 271
2 125
4 651
Per einde van het boekjaar b. Meerwaarden Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar Aan het einde van het boekjaar c. Afschrijvingen en waardeverminderingen Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar • Wijziging in de consolidatieperimeter • Geboekt • Afgeboekt na overdrachten of buitengebruikstellingen • Overboekingen en andere variaties • Omrekeningsverschil
23
X. STAAT VAN DE FINANCIELE VASTE ACTIVA Andere Ondernemingen waarop vermogensmutatie is toegepast ondernemingen 1. DEELNEMINGEN EN AANDELEN a. Aanschaffingswaarde Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar • Wijziging in de consolidatieperimeter • Aanschaffingen • Overdrachten en buitengebruikstellingen • Overboeking van een post naar een ander • Omrekeningsverschil Per einde van het boekjaar
10 648
1 555
-1 114
415 7 -301
9 534
1 676
b. Mutaties ten gevolge van de in equivalentiestelling Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar • Verwijdering van de ontvangen dividenden • Aandeel in het resultaat • Aandeel in de wijziging van het eigen vermogen
-1 667
Per einde van het boekjaar
-3 389
0
0
0
-468 -1 223 -31
c. Bedragen waarop geen beroep werd gedaan Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar Per einde van het boekjaar d. Waardeverminderingen 1 197
Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar • Geboekt • Teruggenomen want overtollig • Afgeboekt • Overboeking van een post naar een ander • Wijziging in de consolidatieperimeter
-226
292 0
1 263
6 145
413
Nettoboekwaarde per einde v.h. vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar • Wijziging in de consolidatieperimeter en dergelijke • Toevoegingen • Terugbetalingen • Geboekte waardeverminderingen • Teruggenomen want overtollig • Overige
0
972
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar Gecumuleerde waardeverminderingen op vorderingen
0
Per einde van het boekjaar Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar
2. VORDERINGEN
656 193 -81
1 740 -5
24
Bijlage bij de geconsolideerde rekeningen
XI. STAAT VAN RESERVES EN HET OVERGEDRAGEN RESULTAAT Per einde van het vorige boekjaar • Uitbetaling dividenden • Toename ingevolge absorptie Forclum Soficom • Toename ingevolge verkoop • Resultaat Per einde van het boekjaar
66 698 -13 974 6 059 32 23 632 82 447
XII. STAAT VAN DE BELANGEN VAN DERDEN Per einde van het vorige boekjaar • Uitbetaling dividenden • Overige mutaties • Resultaat Per einde van het boekjaar
68 288 -2 716 212 3 086 68 870
XIII. STAAT VAN DE CONSOLIDATIEVERSCHILLEN EN VAN DE EQUIVALENTIEMETHODE VermogensmutatieConsolidatieverschillen verschillen A. Positieve consolidatieverschillen 0 10 006 Nettoboekwaarde per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar 14 373 • Aanschaffingen • Overdrachten en terugname -1 915 • Afschrijvingen • Wijziging in de consolidatieperimeter 0 22 464 Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar B. Negatieve consolidatieverschillen Nettoboekwaarde per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar Nettoboekwaarde per einde v.h. boekjaar
5 006 5 006
73 -73 0
Totaal 10 006 14 373 -1 915 22 464
5 079 -73 5 006
XIV. STAAT VAN DE SCHULDEN A. Uitsplitsing van de schulden met een oorspronkelijke looptijd van meer dan één jaar, naargelang hun resterende looptijd
Schulden met een resterende looptijd van Meer dan 1 jaar doch hoogstens Hoogstens Meer 5 jaar 1 jaar dan 5 jaar
Financiële schulden 3. Leasing- financieringschulden 4. Kredietinstellingen 5. Overige leningen Totaal der financiële schulden Overige schulden
1 193 653 173 2 019 0
2 164 906 83 3 153 0
243 51 294 0
Totaal
2 019
3 153
294
B. Gewaarborgde schulden
Schulden (of gedeelte van schulden) gewaarborgd door zakelijke zekerheden gesteld of onherroepelijk beloofd op activa v.d. in de consolidatie opgenomen ondernemingen
Financiële schulden 3. Leasing- financieringschulden 4. Kredietinstellingen 5. Overige leningen
3 357 1 802 307
Totaal
5 466
25
XV. RESULTAAT OVER HET BOEKJAAR EN VAN HET VORIGE BOEKJAAR A. NETTO-OMZET
2008
2007
Uitsplitsing per categorie bedrijfsactiviteit • Gebouwen • Burgerlijke bouwkunde • Waterwerken • Elektriciteit en elektromechanica • HVAC • Milieu • Immobiliën en diensten
258 099 81 058 114 379 119 435 24 833 28 793 49 992
264 374 73 281 95 522 0 0 18 596 63 106
Totaal
676 589
514 879
B. PERSONEEL
Integraal geconsolideerde ondernemingen
Evenredig geconsolideerde ondernemingen
2008
2007
2008
2007
B1. Gemiddeld personeelsbestand • Arbeiders • Bedienden
2 452 955
1 632 656
13 9
11 8
Totaal
3 407
2 288
22
19
162 220 338
104 270 465
0
-55
2008
2007
117 419 13 054
79 617
18 052 2 018
23 227 2 018
26 813
25 274
2008 89 0
2007 98 0
2. Vorderingen Op hoogstens één jaar
138
37 436
4. Schulden Op hoogstens één jaar
17 035
49 319
0 79
1 543 115
B2. Personeelskosten Pensioenen B3. Voorzieningen voor pensioenen Toevoeging / Terugneming van voorzieningen
XVI. NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN
Waarborgen gesteld voor uitvoering van werken Waarborgen in het kader van prijsoffertes Financiële waarborgen geleverd in het kader van werven en vastgoedprojecten Waarborgen als vastgoedmakelaar Waarborgen verkregen van derden
XVII. RELATIES MET VERBONDEN MAATSCHAPPIJEN DIE NIET OPGENOMEN WORDEN IN DE CONSOLIDATIE 1. Financiële vaste activa Aandelen Vorderingen
7. Financiële resultaten a) Opbrengsten van financiële vaste activa Opbrengsten uit vlottende activa b) Kosten van schulden
26
Toelichtingen bij de jaarrekeningen (in duizenden euro’s)
I. IMMATERIËLE VASTE ACTIVA Naar aanleiding van de absorptie van Forclum Soficom werd een consolidatieverschil van 14.373 vastgesteld op de maatschappijen Collignon SA, Feyens SA, Fexim SA, Limpens SA en Yvan Paque SA. Deze consolidatieverschillen worden, overeenkomstig de waarderingsregels, afgeschreven over een periode van 15 tot 20 jaar.
2. MATERIËLE VASTE ACTIVA De Groep heeft 2.705 geïnvesteerd in de aanpassingen en vergrotingen van de maatschappelijke zetel van verscheidene filialen. De opname van de filialen van Forclum Soficom in de consolidatieperimeter heeft de vaste activa op volgende wijze beïnvloed: - terreinen en gebouwen: 8.273 - installaties, machines en uitrusting: 1.045 - meubilair en rollend materieel: 4.374 - leasing financiering: 1.824 - vaste activa in aanbouw: 800 De NV Oostvlaams Milieubeheer heeft voor een bedrag van 620 geïnvesteerd in zijn nieuwe activiteit van lagunering. De maatschappijen actief in de waterbouwkunde hebben voor 7.074 geïnvesteerd, waarvan 3.295 in installaties, machines en uitrusting en 3.779 in vaste activa in aanbouw werden geboekt.
3. DEELNEMINGEN, AANDELEN EN BELANGEN IN DE OVERIGE NIET-GECONSOLIDEERDE ONDERNEMINGEN De Groep bezit momenteel geen significante deelnemingen, aandelen en belangen.
4. ONROERENDE GOEDEREN BESTEMD VOOR VERKOOP De belangrijkste bewegingen van het boekjaar zijn : Verkopen van gestockeerde terreinen en gebouwen Aangroei ingevolge wijziging consolidatieperimeter Activiteiten in verband met onroerende projecten Schommelingen van het boekjaar
Bedragen -34 981 0 17 596 -17 385
5. GELDBELEGGINGEN EN LIQUIDE MIDDELEN Het aandeel van de groep in de geldbeleggingen en de beschikbare waarden van de tijdelijke handelsvennootschappen bedraagt 29.126 op 31 december 2008.
6. VOORZIENINGEN VOOR OVERIGE RISICO'S EN KOSTEN Deze post bevat een voorziening van 4.335 bestemd om de risico's van overschatting van boekhoudkundige waarden en toekomstige verliezen op immobiliënprojecten te dekken.
27
7. BEWEGINGEN IN DE VOORZIENINGEN VOOR OVERIGE RISICO'S EN LASTEN De schommelingen in de voorzieningen voor overige risico's en lasten omvatten voornamelijk : Schommeling van de provisies voor afloopverliezen op lopende werven Schommeling van de provisies voor resultaten volgens vordering der werken Schommeling van de provisies voor risico's op immobiliënprojecten Schommeling van de provisies voor diverse risico's en herstellingen Aangroei ingevolge wijziging consolidatieperimeter Schommeling van het boekjaar
Bedragen 281 -346 -1 168 -821 504 -1 550
8. ORDERBOEK Het orderboek van de ondernemingen van de groep evolueerde als volgt gedurende de laatste 5 jaar : 31 december 2004 31 december 2005 31 december 2006 31 december 2007 31 december 2008
Bedragen 366 250 436 365 464 078 533 120 644 011
9. GEACTIVEERDE UITGESTELDE BELASTINGEN Schommeling van de uitgestelde belastingen per 31.12.2008 • Voortvloeiend uit overgedragen fiscale verliezen • Voortvloeiend uit tijdelijke verschillen van het actief
241 -71 170
28
Verslag van de Commissaris aan de Algemene Vergadering der Aandeelhouders van EIFFAGE BENELUX NV over de geconsolideerde jaarrekening over het boekjaar afgesloten op 31 december 2008
Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen wij u verslag uit in het kader van ons mandaat van commissaris. Dit verslag omvat ons oordeel over de geconsolideerde jaarrekening evenals de vereiste bijkomende vermelding.
Verklaring over de geconsolideerde jaarrekening zonder voorbehoud Wij hebben de controle uitgevoerd van de geconsolideerde jaarrekening van EIFFAGE BENELUX NV (“de vennootschap”) en haar dochterondernemingen (samen “de groep”) over het boekjaar afgesloten op 31 december 2008, opgesteld op basis van het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel, met een balanstotaal van € 550.193.429,18 en waarvan de resultatenrekening afsluit met een winst van het boekjaar, deel van de groep, van € 23.631.530,83. Het opstellen van de geconsolideerde jaarrekening valt onder de verantwoordelijkheid van het bestuursorgaan. Deze verantwoordelijkheid omvat: het ontwerpen, implementeren en in stand houden van een interne controle met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde jaarrekening zodat deze geen afwijkingen van materieel belang, als gevolg van fraude of van fouten, bevat; het kiezen en toepassen van geschikte waarderingsregels; en het maken van boekhoudkundige ramingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel over deze geconsolideerde jaarrekening tot uitdrukking te brengen op basis van onze controle. Wij hebben onze controle uitgevoerd overeenkomstig de wettelijke bepalingen en volgens de in België geldende controlenormen, zoals uitgevaardigd door het Instituut der Bedrijfsrevisoren. Deze controlenormen vereisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de geconsolideerde jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Overeenkomstig deze controlenormen hebben wij controlewerkzaamheden uitgevoerd ter verkrijging van controle-informatie over de in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen bedragen en toelichtingen. De selectie van deze controlewerkzaamheden is afhankelijk van onze beoordeling welke een inschatting omvat van het risico dat de geconsolideerde jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van onze risico-inschatting houden wij rekening met de bestaande interne controle van de groep met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde jaarrekening ten einde in de gegeven omstandigheden de gepaste werkzaamheden te bepalen maar niet om een oordeel over de effectiviteit van de interne controle van de groep te geven. Wij hebben tevens de gegrondheid van de waarderingsregels, de redelijkheid van de boekhoudkundige ramingen gemaakt door de vennootschap, alsook de voorstelling van de geconsolideerde jaarrekening als geheel beoordeeld. Ten slotte, hebben wij van het bestuursorgaan en van de verantwoordelijken van de vennootschap de voor onze controlewerkzaamheden vereiste ophelderingen en inlichtingen verkregen Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie, een redelijke basis vormt voor het uitbrengen van ons oordeel. Naar ons oordeel geeft de geconsolideerde jaarrekening afgesloten op 31 december 2008 een getrouw beeld van het vermogen, de financiële toestand en de resultaten van de groep, in overeenstemming met het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel.
29
Bijkomende vermelding Het opstellen en de inhoud van het jaarverslag over de geconsolideerde jaarrekening vallen onder de verantwoordelijkheid van het bestuursorgaan. Het is onze verantwoordelijkheid om in ons verslag de volgende bijkomende vermelding op te nemen die niet van aard is om de draagwijdte van onze verklaring over de geconsolideerde jaarrekening te wijzigen: • Het jaarverslag over de geconsolideerde jaarrekening behandelt de door de wet vereiste inlichtingen en stemt overeen met de geconsolideerde jaarrekening. Wij kunnen bevestigen dat de verstrekte gegevens geen tegenstrijdigheden vertonen met de informatie waarover wij beschikken in het kader van ons mandaat. Wij kunnen ons echter niet uitspreken over de beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden, alsook van de aanmerkelijke invloed van bepaalde feiten op de toekomstige ontwikkeling van de gezamenlijke in de consolidatie opgenomen ondernemingen.
Brussel, 25 maart 2009
KPMG & Partners Commissaris vertegenwoordigd door
Véronique Vandooren Bedrijfsrevisor
Brugmannlaan 27A 1060 Brussel T+32 (0)2 543 45 00 RPR Brussel 0419-489-366 www.eiffagebenelux.be mail :
[email protected]
