Jaarverslag Nationale Ouderendag 2011
Een onvergetelijke dag voor jong en oud!
Wat is de Nationale Ouderendag? De Nationale Ouderendag is een dag om ouderen in het zonnetje te zetten. Een dag om stil te staan bij wat een vergrijzende samenleving voor de maatschappij betekent, en hoe u, jij en ik hieraan een bijdrage kunnen leveren. Een initiatief om verder na te denken over hoe we de ouderenzorg van de toekomst verder kunnen vormgeven. 1 oktober is door de VN uitgeroepen tot Internationale Dag van de Ouderen. Dit gegeven is in 2009 aangegrepen door Maurits Barendrecht om een Nationale Ouderendag te organiseren. Dit jaar vond de 3e keer Nationale Ouderendag plaats op 30 september en werden er op 9 plaatsen in Nederland wensen van ouderen vervuld en talloze activiteiten georganiseerd. Dit alles door lokaal een netwerk van bedrijven, vrijwilligers en organisaties te mobiliseren. De dag begint overal met een gezamenlijke opening en wordt afgesloten met gezamenlijke wijkdiners.
De ambitie van de Nationale Ouderendag is om de komende jaren uit te groeien tot een landelijk evenement, maar wel steeds met een lokale insteek waarbij plaatselijk een enthousiaste groep vrijwilligers met netwerk in de eigen dorps/stadskern en organiserend vermogen de dag lokaal vormgeeft. Het uiteindelijke doel is om iedere dag wensen van ouderen te vervullen en activiteiten te organiseren
Organisatie De Stichting Nationale Ouderendag wordt geleid door een stichtingsbestuur. Dit bestuur bestaat uit: • Maurits Barendrecht (voorzitter) • Ruud Piera ( penningmeester) • Bart Schottelndreier (secretaris) De dagelijkse werkzaamheden en de centrale organisatie van de Nationale Ouderendag liggen in handen van Marieke Barendrecht. De organisatie van de dag vindt op lokaal niveau plaats in de comités.
2
Overleg In de eerste helft van het jaar wordt door het landelijke comité een bijeenkomst georganiseerd voor alle deelnemende lokale comités aan de Nationale Ouderendag. Dit jaar vond deze bijeenkomst plaats op 7 juni in Zeist met de 5 locaties die toen bekend waren. Tijdens deze bijeenkomst zetten we als centrale organisatie de lijnen uit voor de komende Nationale Ouderendag, delen we ervaringen en wisselen ideeën uit over de komende feestdag!
Deelnemers Dit jaar is de Nationale Ouderendag in deze vorm voor de 3e keer gevierd in Nederland. De Stichting Nationale Ouderendag is er in geslaagd inmiddels een redelijke bekendheid te creëren. De groei van 1 locatie in 2009 naar 9 locaties in 2011 geeft dit aan. Op 4 locaties heeft de samenwerking met stichting Gouden Dagenfonds een Nationale Ouderendag opgeleverd. 1. Zeist 2. Utrechtse Heuvelrug 3. Amersfoort 4. Den Haag 5. Den Helder 6. Almere (GD) 7. Heemskerk(GD) 8. Heerhugowaard (GD) 9. Castricum (GD)
Samenwerking Naast de Nationale Ouderendag zijn er nog veel meer organisaties die zich bezighouden met het welzijn van ouderen. Het is goed te zien dat een aantal van deze organisaties elkaar vinden in gezamenlijke activiteiten zodat ze elkaar kunnen versterken en het voor de ouderen beter wordt. Zo is er dit jaar een samenwerking ontstaan met de stichting Gouden Dagenfonds. Dit fonds biedt ouderen via zorginstellingen elke dag gouden dagen. Door deze samenwerking heeft de Nationale Ouderendag dit jaar op 4 extra plaatsen in Nederland plaats gevonden. We merken dat door de toenemende bekendheid van de Nationale Ouderendag steeds meer organisaties van ons bestaan op de hoogte zijn en ons benaderen voor deelname en samenwerking.
3
Werkwijze: van lokaal naar nationaal In elke deelnemende gemeente wordt een lokaal comité opgericht. Dit comité bestaat uit mensen uit de gemeente met een zo groot en breed mogelijk netwerk om ouderen en vrijwilligers te bereiken, maar ook om de plaatselijke bedrijven en middenstand te mobiliseren om mee te werken aan deze fantastische dag. Dit lokale comité geeft vorm aan de dag. Centraal staat het vervullen van wensen van ouderen. Daarnaast zorgt het comité voor een gezamenlijke opening, een enkele centrale activiteit en de dag wordt afgesloten met diners waarbij buurtgenoten en ouderen samen aan tafel gaan. De Nationale Ouderendag klinkt misschien groot, maar vindt plaats in de intimiteit van het plaatselijke initiatief.
Activiteiten 30 september 2011: de 3e Nationale Ouderendag begint. De zon schijnt en met de zon stralen de gezichten van wel een paar duizend gezichten van ouderen die eindeloos genieten. En dat op 9 plaatsen in Nederland. Een kleine impressie van deze dag.
Zeist
In Zeist werd de Nationale Ouderendag voor de 3e keer gevierd. Net zoals afgelopen jaren had deze dag het thema “samen uit in de gemeente”. De dag begon met een centrale opening in theater Figi. Zangtheater Polyhymnia vertoonde haar kunsten en de ouderen genoten met volle teugen. Naast een aantal centrale activiteiten zoals lunches en diners bestond de dag grotendeels uit het vervullen van wensen van ouderen. De wensen liepen uiteen van een heerlijk wandelingetje, een bloemetje halen, gezellig winkelen, een spelletje doen, fries praten, met kleindochter in een vliegtuig, nog 1 keer naar zee en zo 600 keer! Muzikaal werd de dag opgeluisterd door het shantykoor ‘Stilte voor de Storm’ die op deze dag 4 optredens heeft gegeven op verschillende plaatsen in Zeist. Ook waren er het Kinderkoor van de Zeister muziekschool en twee klassen van basisschool de Ichthus en Lindenhof die optredens hebben verzorgd voor de ouderen. Een paar cijfers: • 600 wensen vervuld • Centrale opening in Figi door wethouder de Vries met zangtheatergroep Polyhymnia voor 130 ouderen
4
• Koffieochtend met optredens basisschoolkinderen en shanykoor in de Binnenhof met 60 ouderen • Koffieochtend met verhalen van het Gilde in de Looborch met 60 ouderen • Pannenkoekenlunch in Spathodea voor 100 ouderen • Pannenkoeken bij kinderboerderij de Brink voor 20 ouderen • Patatlunch in Heerewegen voor 60 ouderen • 40 ouderen bewegen op muziek tijdens ‘mag ik deze dans van u’ • Diner Amandelhof voor 60 ouderen • Diner Binnenhof voor 100 ouderen • Diner Looborch voor 50 ouderen • 2 radio ochtend uitzendingen • Het Jeugdjournaal bij de patatlunch in Heerewegen
Amersfoort Op 9 augustus werd in Amersfoort bij Sharebusiness een eerste bijeenkomst gehouden van het comité dat dit jaar voor het eerst de Nationale Ouderendag in Amersfoort zou organiseren. In het comité namen ook de voorzitter en secretaris van Katholieke Ouderenbond zitting als vertegenwoordigers van de 3 samenwerkende ouderenbonden die Amersfoort rijk is. Het zou kort dag worden om in ongeveer 2 maanden een mooie dag op te tuigen, maar, net als 3 jaar geleden in Zeist is het dit comité goed gelukt om realiteitszin en creativiteit optimaal te combineren en een fantastische dag neer te zetten. Via de ouderenbonden werden 2.500 wenskaarten verstuurd naar leden en niet leden. De wensen liepen uiteen van een laatste wens om als oud politieman nog een keer in de Jordaan te mogen rondlopen (we vonden de Amsterdamse politie bereid om de huidige wijkregisseur met deze meneer een tocht te laten maken, waarbij hij ook nog eens langs zijn ouderlijk huis is gegaan) , tot autoritjes en winkelen in de stad. Vanuit het netwerk van de comité-‐leden werden ondernemers en sociale netwerken gemobiliseerd en zo konden de volgende activiteiten worden vormgegeven en wensen worden vervuld. • 54 individuele wensen vervuld • Centrale opening in De Flint voor 70 ouderen met wethouder Boeve en een optreden van zangkoor Allégresse en een mooi verhaal van meestervertelster Melanie Plag en gebak van Coronel. • Een Pannenkoekenlunch in het nieuwe clubhuis van de Amersfoortse Mixed Hockeyclub
5
• Workshop “behouden van je sociale netwerk met behulp van PAL4” in Wijkcentrum Het Trefpunt. • 2 publicaties in de plaatselijke pers. • 1 radio ochtend uitzending op Radio Amersfoort
2 maanden voorbereiding bleek te kort dag om de sponsoring van evenementen goed van de grond te krijgen. Het comité heeft daarom nu al weer contact gelegd met de Gemeente en andere instellingen om voor volgend jaar met behulp van een ruim budget de activiteiten te kunnen uitbreiden.
Utrechtse Heuvelrug
De gemeente Utrechtse Heuvelrug deed dit jaar voor de tweede keer mee. Er werden bijna 200 individuele wensen vervuld. Daarnaast stond er nog een aantal andere activiteiten op het programma: • Optreden Waterzooi • Optreden in Amsterdam van koor Lust for Life met 2 bussen vol ouderen • Bezoek van een groep minder valide ouderen aan de kust (incl uitgebreide lunch) met eigen bus • Bezoek aan Kröller Muller museum en Park Hoge Veluwe • Autoritjes over de Betuwe • Bezoek aan voetbalwedstrijd • Autorit met cabriolet naar geboorteplaats (A'dam oud West) incl rit langs de Vecht • Zeiltochtje (gepland) • In meerdere zorginstellingen diverse schoonheidsbehandelingen voor ruim 30 personen In totaal waren er 5 zorginstellingen actief betrokken bij programma en was er commitment van de raad UHR en burgemeester voor vervulling van wensen.
Den Helder
Den Helder deed dit jaar voor het eerst mee aan de Nationale Ouderendag. Een enthousiast team zorgde dat er allerlei activiteiten werden georganiseerd in een wijksteunpunt. Daarnaast was er ook nog een heerlijke verassingslunch.
6
Gouden Dagen Locaties: Almere, Heemskerk, Heerhugowaard en Castricum Vrijdag 30 september is op alle locaties van Gouden Dagen de Nationale Ouderendag gevierd. De weersomstandigheden waren ongewoon stralend voor de tijd van het jaar, wat de dag een extra feestelijk cachet gaf. De bewoners van de zorgcentra in Castricum werden in alle vroegte verrast met een feestelijk ontbijt op bed. Daarna volgende een afwisselend programma rond het thema circus, met optredens en acts waar ouderen uit de zorgcentra en de omgeving met volle teugen van genoten. Ook in Heemskerk stond de dag in het teken van circus. Circus Sijm had zijn tent opgeslagen op het terrein van Zorgcentrum Westerheem en verzorgde gedurende de dag verscheidene voorstellingen. De leerlingen van twee basisscholen in de omgeving hadden vrijkaarten gekregen voor het circus, op voorwaarde dat zij een oudere mee zouden nemen. In Heemskerk was de Nationale Ouderendag het startsein voor een hele week vol activiteiten voor ouderen, in samenwerking met de lokale welzijnsorganisatie. Ook Almere pakte tijdens de Nationale Ouderendag groots uit. Op locatie Polderburen werd de dag aangegrepen als start van het lokale Gouden Dagen Comité. Burgemeester en oud-‐minister Annemarie Jorritsma is daarvan de voorzitter. Alle woningen in het verpleeghuis waren aangekleed in een landenthema, met bijpassende hapjes en muziek waar bewoners en bezoekers langs konden reizen. Op verschillende plaatsen in de gemeente konden ouderen aanschuiven voor een maaltijd. Het lokale comité van Heerhugowaard was erin geslaagd om in korte tijd, in samenwerking met verschillende partners, een aantrekkelijk en gevarieerd programma op te stellen, met een boostertocht, rondritten met een paardentram, handmassages, muziek, voorleesactiviteiten, museumbezoek, een snertmaaltijd en computerlessen. Bus Tromp verzorgde gratis het vervoer tussen alle deelnemende locaties in de gemeente. Daarnaast werden op alle locaties wensen van ouderen vervuld. In Heerhugowaard stapte een slechtziende meneer na jaren weer eens onder begeleiding op de fiets en genoot met volle teugen. Andere ouderen gingen wandelen, fietsen, of op stap met de rolstoelbus.
7
Alle ouderen kregen van Gouden Dagen een minicyclaampje aangeboden, om de dag extra kleur te geven. De plantjes vonden zeer gretig aftrek. Radio Noord-‐Holland deed de hele dag door verslag van de activiteiten in Heemskerk en Heerhugowaard.
Den Haag
Den Haag haakte op het laatste moment aan. Heel enthousiast. Voor de ouderen in Den Haag was er een middag georganiseerd met een gratis proeverij, spelletjes voor jong en oud, live optredens en nog allerlei andere activiteiten. Ook de organisatie Den Haag Cares heeft alvast een voorschot genomen op de samenwerking in 2012 en heeft in een aantal zorginstellingen in de eerste week van oktober een lampionnenoptocht en een heerlijke erwtensoep-‐maaltijd georganiseerd.
Communicatie en PR Er is heel wat gecommuniceerd in de periode voorafgaand aan de Nationale Ouderendag. Landelijke website: www.nationaleouderendag.nl De website geeft algemene informatie over de Nationale Ouderendag. Naast de algemene informatie vind je op de site ook lokale informatie. Via een landkaart die aangeeft op welke plaatsen de Nationale Ouderendag gevierd wordt kun je naar de gemeente van jouw keuze en daar vind je informatie over de plaatselijke activiteiten, hoe je je aanmeldt voor activiteiten en hoe je een wens kunt uiten. Tevens vind je nu op de site de foto’s per locatie. Nieuwsbrief In april, mei en juni is er 1 keer per maand een nieuwsbrief verstuurd aan alle in ons systeem bekende vrijwilligers, deelnemers en partners van de Nationale Ouderendag. In deze nieuwsbrieven werden vrijwilligers opgeroepen zich aan te melden voor 30 september en vooral ook het eigen netwerk in et zetten. In augustus en september kwam er 1 keer per twee weken en op het laatst 1 keer per week een nieuwsbrief met de laatste stand van zaken. Flyers en kaarten Flyers en kaarten zijn dit jaar ingezet om ouderen en vrijwilligers te bereiken. Flyers om vrijwilligers te werven. Deze flyers werden overal uitgedeeld om maar zoveel mogelijk mensen te bereiken. Wenskaarten werden via de lokale welzijnsorganisaties en/of ouderenbonden verspreid
8
en dienden met name om ouderen te bereiken die nog zelfstandig wonen. Met deze kaart konden zij een wens indienen bij de organisatie van de Nationale Ouderendag. De kaarten zijn ingezet in Zeist, Utrechtse Heuvelrug en Amersfoort en zijn met recht een succes te noemen. In Zeist hebben we bijna 100 kaarten terug gekregen van ouderen. In Amersfoort rond de 50 en Utrechtse heuvelrug 30. Een mooie score! Social Media: Twitter/Linked in Sociale Media zijn niet meer weg te denken. Ook voor een evenement als de Nationale Ouderendag die draait op lokale netwerken is het een bruikbaar instrument. Linked in hebben we dit jaar, net als vorig jaar, ingezet om vrijwilligers te werven, met name ook voor specifieke wensen. Dit jaar hebben we voor het eerst Twitter ingezet. Hiermee konden we onze volgers op de hoogte stellen van alle activiteiten voorafgaand, maar ook op de dag zelf. Lokale media Omdat alle wensen en activiteiten zich lokaal afspelen is een van de taken van het lokale comité de lokale pers in te schakelen. De Nationale Ouderendag heeft veel kranten gehaald. In de laatste periode wekelijks om vrijwilligers te werven en ouderen te informeren over activiteiten en de mogelijkheid om een wens in te dienen. Landelijke pers Ook de landelijke pers hebben we dit jaar gehaald. Maurits Barendrecht, initiatiefnemer en voorzitter van het stichtingsbestuur heeft twee interviews gehad voor de radio in de vroege ochtend. Het Jeugdjournaal heeft een heel mooi item gemaakt van de patatlunch in Heerewegen in Zeist. Kinderen van een basisschool uit de buurt deelden tekeningen uit en bedienden de ouderen. Later werden de ouderen letterlijk in het zonnetje gezet door ze mee naar buiten te nemen en mooie gesprekken met elkaar te voeren.
Wensensysteem waar ouderen en vrijwilligers elkaar vinden. De ervaring van de eerste twee Nationale Ouderendagen heeft ons geleerd dat vrijwilligers gemakkelijker te vinden zijn als ze inzicht hebben in de wensen van de ouderen. Veel jongeren weten niet wat er leeft bij ouderen en wat zij graag zouden willen. Als men eenmaal ziet hoe klein en fijn de wensen van ouderen zijn, zijn ze vaak geraakt en willen heel graag
9
meewerken aan het vervullen van een van de vele wensen. Daarom is er speciaal voor de Nationale Ouderendag in 2011 een wensensysteem gebouwd. Dit systeem is geïntegreerd in de website. Alle individuele en groepswensen zijn voorafgaand aan de Nationale Ouderendag geïnventariseerd door de zorginstellingen en met hulp van de wenskaarten door de organisatie Nationale Ouderendag en in dit systeem opgenomen. Vrijwilligers konden via de site een wens zoeken en direct op deze wens inschrijven. Alle wensen gingen op 30 september in vervulling. Het systeem is dit jaar gebruikt in Zeist, Amersfoort en Utrechtse Heuvelrug. Het systeem is nu geëvalueerd, kinderziektes worden eruit gehaald en dan kunnen er volgend jaar meer locaties deelnemen in dit wensensysteem. Doel is eigenlijk om dit systeem niet alleen voor de Nationale Ouderendag te gebruiken maar het hele jaar door.
Sponsoring De Nationale Ouderendag weet zich gesteund door een aantal landelijke hoofdsponsors die deze dag mede mogelijk maken. Bijna alle locaties hebben dit jaar lunches en/of diners kunnen organiseren met hulp van C1000 (pannenkoeken), Heinz (pasta) en Kwalitaria (patat). Daarnaast heeft dierenpark Amersfoort afgelopen jaar wederom 100 kaarten beschikbaar gesteld voor oudere bezoekers aan de dierentuin. De fondsen Sluyterman van Loo en RCOAK steunen ons initiatief financieel zodat de Nationale Ouderendag georganiseerd kan worden en de stichting haar ambities waar kan maken.
Wat nog meer? Naast het organiseren van de Nationale Ouderendag wordt de Stichting Nationale Ouderendag steeds meer gevraagd voor advies en hulp bij andere activiteiten voor ouderen. Zo worden er begin december in Zeist in samenwerking met Loesje een aantal schrijfworkshops gehouden met jong en oud. Eind december wordt er speciaal voor ouderen een gratis kerstconcert aangeboden door het Zeister mannenkoor ter gelegenheid van hun 25-‐jarig kerstconcertjubileum. Dit allemaal in samenwerking met de Stichting Nationale Ouderendag.
10
Vooruitblik 2012
2009: 1 locatie 2010: 2 locaties 2011: 9 locaties 2012: 20 locaties (ambitie) De Nationale Ouderendag groeit, niet alleen per gemeente maar ook het aantal deelnemende gemeenten. Elke deelnemer begint klein maar fijn: een lokaal comité, contacten met alle deelnemende partijen in de ouderenwereld en niet te vergeten het lokale netwerk aan bedrijven en vrijwilligers. Maar overal waar een begin is gemaakt wordt het elk jaar groter. Kijk maar naar Zeist. Het eerste jaar met name een aanbodgericht activiteitenprogramma, vorig jaar 250 wensen, dit jaar bijna 600 wensen. Utrechtse Heuvelrug vorig jaar met name activiteiten en een paar wensen, dit jaar bijna 200 wensen. Amersfoort, dit jaar begonnen, activiteiten en al 60 wensen. In 2012 staat de Nationale Ouderendag gepland op vrijdag 5 oktober. Vanaf komend jaar is het voortaan altijd de 1e vrijdag van de maand oktober. We zijn inmiddels in gesprek met een organisatie die in alle grote steden van Nederland zit en interesse heeft om komend jaar aan te sluiten. 2012 staat in het teken van: • nog meer ouderen in Nederland bereiken door uitbreiding van het aantal gemeenten waar de Nationale Ouderendag gevierd wordt; • een nog betere afstemming van ouderen en vrijwilligers door een goed werkend wensensysteem; • nog meer zelfstandig wonende ouderen bereiken in reeds aangesloten steden; • vol vertrouwen doorbouwen in de reeds aangesloten gemeenten. De Nationale Ouderendag is een kwestie van vertrouwen en daarna doorbouwen!
11